VOORUIT Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. Verschijnende alle dagen

29 .aar — N. 2 3

O O M

Of-lofr-WHi^Hir

*n.

Maatschappij HET LICHT

jraatwoor<3ell|ke beatunrJf P. DB VISCM _loertaaD.it raat, 113, Led»ber» • • REDACTIE •> ADMINISTRATIE

1O00P00RT, 29, QBNT Hm i h o w l ik» o» at*»

Het verslag van 'La Flandre liberale over d e zitting der Liberale Associatie I voor 't arrondissement van Gent, is tame: lijk volledig en, vrij gelooven het, ge. troow. We* verhaalt ons eenige feiten, die wij ons verplicht achten aan onze lezers te doen kennen, om er de gevolgtrekkingen » t te maken. M. D e Ridder, voorzitter der Associatie, g a f de repliek aan Mr Mallet en zegde onder andere :

OUITSGNLAMO

ABONNEMENTSPRIJS BELOIÊ Dr Ie maandru . . . . te 3.2% Zes maanden. . . . fr. O.ÏS Eenjaar Ir. 12,M NEDERLAND Ofte maanden . fr. 4,79 DEN VREEMDE Brla maanden (drie maal per weak vercoodM) , te. 0fi3

Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.

Hunne houding was voor ons wel is waar geene onthulling maar toch ten minste eene verrassing. W i j wisten dat er teleurstelling bestond in onze rangen als g e v o l g der idezingen. Wij misten dat er tegenover de klerikale» verbittering bestond; maar de uitgebreidheid eit de diepte derselfde kenden arij niet. M. Hallet is de welsprekende en scherpe vertolker geweest van dat gevoel en zijne woorden hebben selfs bij de kalmste menscken ingang gevonden. En eer.e taak dit nog ernstiger is, ttrij hebben bij hen dit naar hem tuissterden. deu afkeer voelen ontstaan • voor hel ladtrland.xiitt, teggen sij, ken als-portas behandelt.

P31^. . . . . , Moeten wii met, in t vooruitzicht der gebeurtenissen, al de noodige voorzorgen nemen f La FlaKdit heeft volgens ons, ongeMoeten wij d e regeering aan hare eigene krachten overlaten en haar zeg- lijk van verrast te zijn, over hetgeen zij heeft vastgesteld. gen : redt u uit den toestand waarin N a bijna 29 jaren klerikaal bewind, is gij n bevindt. dat gevoel bij de klaarziende liberalen, Geroep: J A ! J A ! D e regeering heeft zeker zware fou- alles wat verstaanbaar is. D e handelen nijveraars geraken meer ten begaan. Zij w i l ons nu de sinds l a n g geen meer onder den indruk der sociale kwestie, naarmate de werkende klasse ëischte militaire hervorming geven. Maar o m d a t er daar eenige wijzigin- zich sterker organiseert en hare eischen gen moeten aan gebracht worden, moe- doet gelden. ten wij ons daarom onverzoenlijk tooZij gevoelen dat de klerikale regeering nen ? verre van dit vraagstuk' op te lossen of Geroep: J A , A L L E S O F N I E T S ! ten minste te verzachten, het met den d a g In alle omstandigheden hebben vrij scherper maakt, tot nadeel van allen. het belang van het land boven dat der D e weigering om de sociale kwestie in liberale partij gesteld, en ik n o o d i g de de wettelijke baan te voeren, door de : vergadering uit d e dagorde van Mr verwezenlijking van het algemeen stemHallet, zooals ze is voorgesteld niet te recht, eene onontbeerlijke hervorming stemmen. om den democratischen w e g der hervorGeroep : J A W E L ! J A W E L ! mingen op te gaan, is daarvan een zeker teeken. Wij zullen aan die korte onderbrekinNu zonder Algemeen Stemrecht is er gen van het publiek der-Associatie, geniet te h o p e n - o p degelijk-' verplichtend durende de redevoering van haren voor- cmdenvijs, ook voor het beroepsoodsrgeen buitengewoon gewicht hech- wijs, noch op goede beschermende arbeidswetten, waarin de ons omringende W i j beweren zelfs niet dat zij gedaan landen ons vooruit zijn en die eerder aan •rijn, door de meerderheid der aanwezi- den goeden g a n g van handel en nijverheid voordeelig zijn. Maar iets is zeker, dit soort van onderW i j g e l o o v e n — en 't ware. te. hopen brekingen, dat openlijk verzet, tegen een gezaghebbenden chef van het liberalisme d a t wij gelijk hadden — dat het dit ber m Gent is een nieuw verschijnsel, sedert wustzjjn is, dat zich langzamerhand baan het uittreden der heeren Cambier, H e y n - breekt in d e rangen der liberale burgerij. Het komt laai* maar beter laat dan derickx en Cie uit de Associatie. Dit is ook niet ontsnapt aan La Flan- nooit. D e vergadering van zondag heeft eens 're Liberale en het b l a d bekent het zonte meer de waarheid getoond van het der omwegen, wanneer zij schrijft: spreekwoord : de kruik gaat zoo lang te Zekere leden hadden verder willen water, tot wanneer zij breekt. gaan e n aan de gekozenen een -volN a de zitting der Liberale Associatie strekte onverzoenlijkheid willen opleg- van Gent, mogen wij zeggen : er broeit en er groeit iets. F. H. gen.

DE DREIGENDE STRIJD I?i HET HOETBEDRIJF Ten gevolge op on» bericht van gisteren. t_de pogingen om ook ie de houtindustrie chiand het 15 Februari vervallende Have kontraJct te vernieuwen, mislukt melden wij thans eenige bijzonderhe> over de geroerde onderhandelingen. Ie ondernemers wilden voor drie- jaar der kont raktee ren en. per jaar een ioontrhooging van een pfenning (1 1/4 centiem) aan; bovendien, voor plaatsen die een geren arbeidsdag hadden dan M uur, oe rkorting van een uur per week. i voorwaarden zijn door de arbeider» irorpen. j verlangen een vierjarig aontrakt, isverhooging van 6 tot 7 pfenningen en korting van arbeidsduur ook in anders plaatsen. Herziening van de arbeids-bemiddeling, thans gevestigd op den gTOndslag fan gelijke rechten, willen we ze nie» toepaan. De verwachting dat de onderhandelingen «uilen worden hervat, is niet groot. Gelijk reeds vermeld, ziet men eene algetaeene uitsluiting tegemoet. Tusiehen de M en 60.000 arbeiden zouden daardoor getroffen.worden. * E INTERNATIONALE BOEWVAKABBEIDEBSCONFERENTUE Op deze te Jena gehouden bijeenkomst *erd nog uitvoerig beraadslaagd over het door de Fransche delegatie aanbevolen pl«u om propaganda te maken voor de samensmelting van alle aanverwante verenigingen. Nu rijn timmerlieden, stukadoors, «endoor», steenbewerkers veelal afzonderlijk georganiseerd, hetgeen de vereischte kra:ht«ontwikkeling tegenover, de vereenigle r«troon» belemmerV

Vrildan 2 4 Januari 1913

VOORUIT

VERSCHIJNSELS !

D e toestand is bijzonderlijk ernstig .en men m a g bet belang van het vaderland niet opofferen aan dat eener

Telefoon * Red. en Adm. 247

Prii» per cunmer: voor België 3 ceaüinmi, Toer'dsn Vroiodt 5 MstinniD '

Wanneer aan een internationaal sekrelariaat deze nationale verbonden behoorsn, zou een doelmatige aktie gevoerd kunnen worden. Besloten werd het denkbeeld in ieder land bekend te maken en daarop ih een volgende konferentie, over twee jaar, te beslissen. Een duidelijk ayndikalistisch karakter droeg een verder Fransch voorstel om het houden van internationale vakvereenigingskongressen t e bevorderen. Met instemming van de andere aanwezigen antwoordde de'Duitsche voorzitter dat de konferentie slechts den wenseh zou kunnen uitspreken de Fransche vakgenooten ook aan de internationale socialistische ar» beidenkongjessen t e zien deelnemen. De voorzitter Paeplow werd gèko*en so» internationaal sekretaris.

EN8ELARD B U DE BAKKERS TE LONDE* De Londensche brood- en suikerbakkers hielden eene vergadering, tijdens dewelke beslist werd een etakingscomiteit op te richten. Dit comiteit zal toekomende week de eiseben der gasten terug voorleggen aan de bazen. De bakken vragen de S£ aren-wees met een uur daags voor de eetmalec en een minimum-loon van 30 «helling in de week. Volgen» het antwoord der bazen, zal de staking worden uitgeroepen waarbij 10 Ó00 mannen kunnen betrokken werden.

ITALIË DB TOESTAND IN TBIPOLITAME H e t Blad «. Stampa > beweert dat het, ondanks de bevelen het geheim te bewaren omtrent de Tripolitaansche Zaken, bij machte is inlichtingen t e verschaffen betreffende den toestand in Lybië. De verantwoordelijkheid, zegt het blad, is zeer zwaar, en de toestand der Italianen in Tripolitanië zal gevaarlijk blijven zoolang geene afdoende maatregelen worden genomen. Hat land heeft het recht ingelicht te worden. , Zoo hadden deeer; dagen te- Derna -*B-

schillende botsingen plaat» tusseken Eetoeijnon en Italiaansche soldaten. Zoo iets gebeurt bijna dagelijksch. Ort Kersa, dorp g'legen aan de kust op pagevoer £0 kilonieter van Derna werd door de Arabieren geschoten op een Itaüaansch schip dat niet ver van daar op anker tag. Eindelijk blijft het gerecht loepen te Derna. dat een belangrijke opstand van Arabieren zou losgebroken zijn te Tobronek en dat deze sfad » rU*r van beleg ron verkeeren.

ZWEOEN STEEDS

.nill.IOENES MEUR HET HIMTrVRISHE

>»'.K

De begrooting van uitgaven voor 1913 vraagt ongeveer 7 millioen kronen meer dan die voor 1018: en in 1914 zal «ij. o a a r nu reeds wordt aangekondigd, vermoedelijk met 9 millioen stijgen, zoodat de uitgaven ui 1914 S75 millioeo zullen bedragen, d. i . e e n vermeerdering van oageveer 100 millioeo in de laatste tien jaar. De vermeerdering ie voornamelijk het gevolg van de buitengewone voorzorgsmaatregelen, die op het eind «an het jaar wegens den onzekeren pohtiekeD toestand in Europa zijn genomen. Van 10 November af is de vloot volkomen nitgerrrrt en bemand gehouden. Dat heeft 1 a i l o o s n kronen gekost. Marine vraagt - l/i millioen aan voor ouderzeesche booten on t 1/3 niiüioen voor het sche epsbouwf ond ° Nieuwe belastingen of rerhooging van belastingen worden vcorloonig nog niet noodig geacht, aangezien de rdmisfcer van financiën een voldoende stijging van de gewone middelen' voorziet.

HUSLAMO EENE GROOTE HAJiDEESCHISIfDe Russische bladen melden dat eene scherpe handelscrisi» woedt in de belangrijkste steden van Zuid-Rusland, als Odessa, Khersom, Nicolaïeff, de bijzonderste havens van uitvoer van Russisch graan. De uitvoerders zijn bedreiger met volkomen ondergang, daar zij g n n j koöpere vinden. Die ongelukkige toet W|d waaronder heel de Russische handr..' ,...;. is £0' wijten aan d«o Baltóöoöflog «p 'aan den daartiü voortfip**|«nden_(jérnatipnalen roestend.

CHINA OVKKEENKOMST TliSSL'JBfJJS LIE EN TIBET

X0N«>0.

Volgens berichten uit Oerga, bevat dé overeenkomst tusschen Mongolië en Tibet de volgende hoofdpunten: De dalai-lama erkent de uitroeping van den Hoetoekoe tot heerscher over het volk der Mongolen, die zijnerzijds de vorming van Tibet als zelfstandige staat en de uitroeping van den Dalai-lama tot heerscher over Tibet erkent. Mongolië en Tibet verbinden zieh wederzijds, tot de verbreiding van het Boeddhisme bij te dragen, elkaar voortdurend steun en onderdanen van beide rijken bescher. rning te verleenen. Mongolië en Tibet (tellen wederkeerig bun grenzen open voor elkaart producten, en veroorlooven den onderdanen van beide staten industricele ondernemingen en kre. dietinstellingen op te richten.

JAPAN TO'i VERDEDIGING DER GRONDWET Uit Tokio wordt aan de Rousskoyo slovoi gemeld dat de vergadering van de verte, genwoordigers van heel de Japansehe pers, die gehouden werd te Tokio, een besluit stemde tegen de aristocratische kuiperijen waardoer de <_• rond wet wordt bedreigd.

AMEftMA

iets wat derhalve door kazerneleven allee»

niet —ordt bekomen en stellig niet wordt Aan di obligatiehouders van •bevorderd door het gebruiken, tot misbruiken toe, der soldaten als sehotnmelmeiden, onze Weverij en Spinnerij kinderoppaesers, boodschapdoeners, enz. Het vraagstuk der landsverdediging man A M W ü O R U OP EEN li.VAl) OBGEfEN DOOR « D E .'1ECR3GAZET» IN HAAR SUMMER VAN ta JANUARI. c De Bouragazet > geeft in baar uummcr van ;9 dezer alt raad aan een bnrer brieltriecslaars: . Z e t . m a a r dadelijk de obligat ü n «Filature» et Ti»sage« Réunie» af,, gij sult on» later voor deze raadgeving dank zeggen, wact die -jbUgatiën schijnen onvoldoende gewaarborgd te »ijn». De schrijver van dit artikeltje moet «sar weinig den finantiëelen toestand van bestudeerd hebben om over de waarborgen aan.bare obli. gatiëo gehecht aldus te discuteeren '.Vanneor de opsteller van < De Beursga i e t » zich de'moeite getroost had de algemsene vergaderingen der aandeelhouder», '.rekte bijgewoond werden door de vertegenwoordigers der srooie hnantiêele per» van Brussel, te volgen, zon hij zijne lezer» zoo grof niet iu vergissing gebracht hebben ; en daar wij er aan houden t e gelooven dat de raad gegeven is, niet om schade te doen, noch aan onze Maatschappij, noch de dragers van haro obügacién. houden wij ter beschikking van t De Beursgazet > den laatsten bilan en het verslag van den Bebeerraad onzer maatschappij. Indien hij zich naar Gc-at zou wijlen verplaatsen, zou hij onze weverij in volle werking zien, bijna niet meer kunnende voldoen aan het stijgend cijfer van bestellingen — en als hij zijne stappen naar PortArthur wil richten, zou hij zich rekening kunnen geven van het volbracht werk der nieuwe apinnerij, die reeds in volle werking zou geweest zijn indien wij niet voor het oogenblik de werken hadden moeten stilleggen om de fundeeringen te versterken.. wat genoodzaakt werd door de na- , tuur van den grond, ën om aldus alle misrekening voor de.toekomst te vermijden. De studiën voor versterking der fundeeringen geëindigd en de materialen ter plaats zijnde, zullen de werken onmiddellijk homarrreo worden. Ook af het ezploitaUtic materiaal la reeds gereed en wacht slechts om geplaatst te worden. Onze maatschappij ie dus aan den vooravond vrucht t e plukken van hare inspanning. De spinnerij in de allerlaatste perfectie gemaakt zal een model in haar slag zijn. Het zakencijfcr van de weverij aanzienlijk gestegen zijnde, mogen de belanghebbenden dan in volle vertrouwen de bilan van 1912 afwachten.. . Wij mogen daarbij laten weten aan i De Beursgazet» dat artikel s der statuten zegt: cVoor de algeheele terugbetaling der obligatiën is het, op straffe der onmidellijke eischbaarheid, inzonderheid verboden cenigerhande hypothecairreebt op de onroerende goederen der maatschappij te vergunnen of gezegde goederen te vervreemden :>. . Deze voorschrijving hoeft des te meer waarde daar het nooit in iemands gedacht zal komen te betwijfelen dat de weverij en de spinnerij eene waarde heeft verre het kapitaal-obligatiên overtreffende; de raadgever van < De Bcursgazet > zou moeilijk ons eene betere gewaarborgde nijverheid»cbljgatte Kunnen aanwijzen. Het Bestuur der Naam:ooze Maatschappij Vereenigde Spinnerijen en Weverijen.

De kleine Burgerij en de Legerwet

DB STAKINO IN HET C O S P K C m . . Het Nationaal Verbond der Vrije BurBEDRIJF gersbonden van België heeft een verzoekDe stakende bloutemaaketen te New schrift gericht aan de leden der Kamer van volksvertegenwoordiger», waaruit wij het York. 23.000 _ aantal, hebben het werk volgende overnemen r hervat. Zij krijgen booger loon en da* zal aan De overgroot» meerderheid der tegenhun werk te zien zijn. Elke blouse, voor woordige Senaa'.s- en Kamerleden hebben dit hoogere loon gemaakt, zal afzonderlijk ' hun woord verpand geene verewaring van worden gemerkt. krijgslasten hoegenaamd te zullen dulden. 'Men hoopt dat het publiek, door dit werk Desondanks, onder den druk der gebeurtete koopeo, er toe e _ bijdragen 't werken nissen, die Europa beroeren, en onder voorvoor hongerloonen tegen te gaas. wendsel, dat ons landje «teede op alle mogeDe andere confectiewerkersiefers} 185.000 lijke krijgsvoorvallen uioet bereid en in •taken nog. staat zijn zich door machtsvertoon te doen eerbiedigen, zelfs vanwege de waarborgende DE OPSTAND IN MEXICO mogendheden, verloochenen velen openlijk Kaar. luid van een bericht uit Mexico hunne belofte, terwijl anderen, doder re(stad), is in de nabijheid van Atencingo kere voorwaarden, geneigd achrjnen den een af deeling regeeringstroepen van onge- algemeenen dienstplicht te stemmen. veer 100 man in de pan gehakt door de opHet zou onlogisch wezen, wanneer men standelingen. zich, vrijwillig of gedwongen, te gedragen De enkele vluohtelingen, die hadden we- aoht naar internationale verplichtingen aanten te ontkomen, beweren, dat de rebellen gaande 't Jands .weerbaarheid, de uitbreiaanzienlijk talrijker «aren dan ds regee- ding van den dienstplicht te doen gepaard rmgetroepon. gaan met andere vrijstellingen dan deze, welke 'noodzakelijker wijze spruiten uit li* * * * * * * * * * * * * ^ n t u M » > l r * chamelijke ongeschiktheid- of dringende familie verplichtingen. * * Anderzijds' kan-niemand redelijker wijze * Dat In elk werkersgezin, op de * gewensebb achten de manschapen langer onde wapens te houden dau iolstrekt noo-. * eereplaate, de spaarpot voor de * der (iig is, oai er flinke, bedreven én tuchtvolle * Algomecne Werkstaking «oor • * . ie soldaten van te maken, iets'«rat in hoofd* 8. weze. * afhangt van de vormkracht en den re* * zaak * * . * # * * * * * * * * * * * * * * * delijken.' invloed van het officiereniKtrDS:

niet tot een politiek wapen vergroeien. Zij, die, geloovende aan de noodzakelijkheid van een talrijker en sterk ingericht leger, bun stemming daar nopens ondergeschikt dekken van eene bepaalde kiesreebtbervorming. begaan ons inziens derhalve eene daad van ontrouw jegens zich zelven en jegens de natie. fÓat is kleine-burgersopvatting, waarmede wij natuurlijk niet 't akkoord zijn, Red. «Vooruit»}. Ook het tegenovergestelde ia waar en, zoo mogelijk, nog afkeurenswaardiger. Toch zijn wij van oordeel, dat algemeener en gelijker plichten gelijke» tred moeten houden met algemeener en gelijker rechten. Wij dringen er dan ook op aan, dat de wetgeving spoedig tot de herziening der kieswetten overga in den zin als gevraagd door onze dagorde van 10 November. Anders uu i» het gesteld niet het vraagstuk der talen in verband met de legerkwe*-tie. Het ie een onloochenbaar feit. dat de Vlamingen tot nog toe in het leger werden behandeld als een onderworpen volk en aldus in hunne waardigüeid als mesch en hun recht als burger fe! gekrenkt. Bij de meeste Vlamingen hangt met de herinnering aan het soldatenleven een gevoel vaat, beklemmend en verafschuwend, van mis-' kenning, dwang en zielsleegte. Daaraan i r dan ook te wijten bun gebrek aan geestdrift voor de soldaterij. Hooger menschenrecht en wijs beleid, leggen U, naar het voorbeeld van ander*' landen, den plicht op te zorgen, dat zoo-' wel Vlamingen als Walen zich in het legér thuis bevinden en één gevoelen van zin en' ziel-hebben met hunne overstenl Wij bestuiten: l) Indien het wesenlijk noodig blijkt: doortastende militaire voorzorgen te nemen, dan sluiten wij ons aan bij het stekel 'van alleman soldaat, onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat de diensttijd tot 8 of 10 maanden worden, beperkt en met dien verstaande, dat geene uitzonderingen v.-ordon gsmaakt ie «.ijende» oj .beroepen 1.» dat slechts vrijstelling worde verleend e a> Lichamelijke ongeselririten; b) Zulten,' die noodgedwongen steun zijn. als werk-' man of neringdoener,'eener weduwe of een» ziekelijken v a d e i s ; c) Hen, die reeds drie broeders onder de wapens hadden. 2. Zijp nieuwe lasten, noodig door 4 * on-j vermrjdelijke verzwaring der krijgsuitga- . ven, dan mogen die niet wegen op de! reeds al te zwaar belaste kleine burgerij, j noch op de noodzakelijke levensbenoodigheden der lagere klaseen. Namens het iXationual Verbond der Vrije Burgersbonden van België» De Schrijver, Do Voorzitter P. BERCKMANS 12d. GOOSSEN»

Vuurspuwend berg in werking IN MEXICO De vuurspuwende berg Colin^, te Guada» lajara is volop aan het spuwen gegaan. Duizenden personen uit den omtrek namen de vlucht. Men vreen- dat er talrijke doode» zijn. Honderden kwuiuen gisteren te Guadala; jara uan, in een koopwarentrrin, die zij uit' de asoh moesten-halen. De trein moest onderweg herhaaldelijk' stoppen door de groot* aschhoopen die de baan belemmerden en die men moest wegruimen. De krater spuwde met veel lava, maar' maakte groote zavelmasaas los, en wierp rook uit gemengd met verstikkend gas.

Smokkêlarij .an cttamanten In Amerika De tolbeambteL vin New-York ontdekten diamanten in de omlijsting van eene schil-i derij, uit Amsterdam verzonden. Bij nader toezicht haalde men i r voor 100.000 frank edelgesteenten uit. Zij waren voor een diamanthandelaar • van New-York' bestemd/ Tijdens eene huiszoeking in dezes woning,, werden er voor 300.000 fran» diamanten aangeslagen

Wereldtentoonstelling van Gent >M 1913 BKEA.NGRi.IKE YERGAI)ERI>o; VAN DE GROEP XI) Gisteren vergaderden in oene der Hallen, van de Belgische afdeeling, een aantali textielfabrikanten, op uitnoodiging der heeren Van Hoegaerden en Ferd. Feyerick, wederkeerig voorzitter en adjunct-voorzit* ter van de Groep XIII bij de Tentoonstelling van 1913. • Wij willen-trachten eene beknopte, mast toch duidelijke' beschrijving te geven van de afdeelin-; der textielnijverheid en de aanverwante vakken. Als men door den Hoofdingang in de» Eorelaan gekomen is, treedt men links in', do Hallen der Belgische afdeeling, in eenei groote zaal, waar in kasten en vitrienen gullen uitgestald zijn, 'aan de eene zijde' da vejortbrerutaeien van de katoennijvetKENE

•—•

5SH

• beid, aan de andere zijde deze der yla»nijverheid. Bijna al de uitstalkasten zijn langs de wanden gerangschikt, tan einde Bet algemeen uitzicht niet te hinderen; voortgaande komt men in een Eeresalon, met langs beide kanten een diorama, een voor ieder groote nijverheden, vlas en katoen, van aan den oorsprong der grondstof tot aan het einde der bewerking. De maketten van deze diorama», toevertrouwd aan De Smet en Le Roj laten iets prachtigs verhopen. De ingang van deze eeresalon is versierd met loofwerk t n beelden, voorstellende typen van katoenen vlasbewerkers en bewerksters. De oeresalon verlatende, komt in een vervolg der algemeene textielnijverheden én van daar komt men in de Salons van de Oonfectiën, dames- en heerenkleedbren, waarover wij reed» breedvoerig gesproken hebben. De algemeens kusten voor de deelnemers aan deze tentoonstelling lullen zeer groot zijn; 430 frank per vierkanten meter, met tafels, u^stalkasten enz. Heel de Textieltentoonstelling zal meer dan 100.000 frank kosten. Naast deze hall beeft men op heel de lengte van het gebouw, het lokaal voor de tentoonstelling der Wolnijverheid, die insgelijks zeer belangrijk belooft te zijn en waar de prijs per vierkante meter 600 fr. 'bedraagt, en heel de inrichting ongeveer 140.000 Dank zal kosten. De Wolnijverheid van Verviers zal in daze afdeeling vertegenwoordigd zijn. Na de bespreking van de verdeeling en de nog te nemen maatregelen onder groepjes belanghebbenden, vergaderden al de beaoeker».

BINNENLAND BftABAHT ]

Bit U SN El.. — Vahiehmunterij. — De valschmunters Louii-Gomille Dumunseh, Jean Bidabou, Qeorgea-Edouard Zukourslci en Marie-Eugenie Robin, wier aanhouding wij gisteren gemeld hebben, verschenen gister voor de rechtbank, die hun aanhoudingsmandaat bekrachtigde. Tijdens de ondervraging welke de onderzoeksrechter de betichten deed ondergaan, •verklaarde een dezer, Edouard Zukourski 'dot hij alleen de plichtige wns. Hij was het, zegde hij, die het valsch geld verveerdigde •O die het uitgaf. Doch tóen de vrouw op «hare benrjt ondervraagd werd, bekende zij 'dat de drie kerels even plicbtig waren. Men heeft nadere inlichtingen gevraagd over de • aangehoudenen, aan de Veiligheid van Parijs. j Schrikkelijk ongeluk. — Gister had {een schrikkelijk ongelnk plaats op de vereven der nieuwe koopwarenstatie van Brusf»el-Zuid. Werklieden verplaatsten nabij de in opbouw zijnde brug aan de GrondelinI genstraat, een zware kraan, met een tegen.'gewicht van 3,000 kilo», dienende om de maj terialen op te halen, toen ten gevolge van ^ een verkeerd manceuvef, de kraan opeens ' omviel. '. Eén 'werkittanj' die op den top zat, werd 1 ten gronde geslingerd. De arme mun werd 'een been gebroken en erg gewond aan het hoofd. Hij kloeg ook over hevige inwendige pijnen. Het slachtoffer, Leon Cordy, 33 jaar 'oud, wonende te Oostende, werd in aller. baast naar 't gasthuis overgebracht. De «aak Bent-Tcrncnz.'n. — De onderzoeksrechter, M. Devo», bêft gister de 'beheerders onderhoord van de ver&^hillige . maatschappijen van Nestor Wilmart. Deze beeren wisten echter maar weinig te verstellen, dan dat Nestor de gewoonte had alles zelf te doen, zonder iemand te raadplegen. VORST. — VrreRclijk ongeluk. — Gister I is in de Wijngaardstraat een schrikkelijk ' ongeluk gebeurd. Een tiental kinderen, gin' gen, alvorens zich naar de school t e bege1 ven, in eenen zavelput spelen. Eensklaps ' had er eene instorting plaats en meostal i de kinderen werden onder eenen hoop as ri de bedolven. De kiemen, die ontsnapt wai ren, namen om hnlp roepend de vlucht Eenige werklieden en policieagenten kwa;men toegesneld en richtten spoedig de red'dingswerken in. Na lang werken gelukte 'men erin drie kinderen te verlossen. De , arme kleinen verkeerden in decrniTwcitekenden toestand. De slachtoffer» zijn: Trens Lefëvre, 11 jaar, wonende Beersel; 'Jan Delat, 10 jaar, wonende Generaal Dnmonceanlei, en August De Greef, wonende FEUILLETON VAN at JANUARI

i»3i

Aan 't Weefgetouw ven den tijd OiifwiMnM toer OTTO WALSTER Dr. Lutz was reeds lang be- stem'd voor het departement van handel en verkeer, de liberale bankier von Oppeln verschafte de gewenschte gelegenheid, om naast de adelijke ministers van oorlog en bnitenlandsche zaken ook een adelijken minister van finaniiën te plaatsen, opdat het bof en aristokralie zich niet te veel aan de burgerlijke namen zouden stooten. Slechts de post van minister van eeredienst moest voorloopig nog onbezet blijven wegens gebrek aan .een geschikt persoon, daar al de hoogere nmbtenaren in kerk- en schoolzaken tot de konservatieve partij behoorden ; spoedig echter slaagde men er in, om uit de nabij gelegene universiteitstad een adelijken professor te beroepen, die deze leemte zou aanvullen. De nieuwe lijst van ministers werd aanneembaar bevonden en reeds des avonds kondigde eene bekendmaking in een extra blad van de «Landeszeitung» 'den verrasten bewoners der hoofdstad

'«?»MÉ^Jîem!^%SSS^MM

a-ae

te Ruysbroeck. Zij werden naar het gasthuis gevoerd. Onderweg stierven Frans Lefevre en Jan Delat. De toestand van August Degreel is onrustwekkend. De pokciekommissaris heeft het parket verwittigd. STE-CATHARINA-LOBEEK. — IJselijk verbrand. — H e t 3jarig dochtertje der echtgenooten Van Mulders was bij een harer vriendinnetjes, Depauw, genaamd, gaan spelen. Op zeker oogenblik viel de kleine spelend in een ketel kokend water, dieft men ia de keuken op den vloer i'.ad laten staan. Het arme alacboffertje werd ijselijk verbrand over gansch het lichaam. Om-de kleederen uit te doen was men verplicht een deel vlaesoh mee af te rukken Op sommige plaasen waren de brandwonden Iwee centimeter» diep. Het meisje, dat schrikkeiijk.lijdt, is naar het gasthuis Ó7»rat bracht.

ANTWERPEN ANTWERPEN. — Bandlcfcnstreek. — Gisteren heeft een bandiet oen bezoek gebracht in het huis 12, Viaduc-Kiel, bewoond door M. Wouters. Gister namiddag hoorde M. Wouter», wonende Viaduc-Kiel, 13, beneden da elektrieke bel van de kamer der l e verdieping rinkelen. M. Wouters ging met eenigo verbruikers op zoek van den zolder tot den kelder. Niet» werd gevonden. Rond S ure verliet AI. Wouters het huis en toen hij 's avonds rond half zeven weer terugkwam, vond hij op de kamer der tweede verdieping zijne vrouw aan handen en voeten gebonden en eenen doek over den mond geslagen, om haar het schreeuwen te beletten. Het slachtoffer dat spoedig tot haar zalven was, verhaalde dat een gemaakerdc kerel was binnengedrongen, haar met een brocdmes had bedreigd. Daarna heeft tiij haar gebonden en verder dé kassen doorzocht. Bij verder onderzoek bleek het dat er niets gestolen is. Aanhouding. — Agenten der opsporingsbrigade hebben op de Brouwersvliet twee kerels verrast, die eenen stootwagen voerden, waarop eene baal wol geladen lag. Zoohaast de polioie op hen afkwam, gingen beide kerels op do vlueht. Een ervan werd aangehouden. Het is zekere V., van Edegem. De andere kon ontsnappen. De baal wol was aan de dokken gestolen.

LUIK LUIE. — Echtelijk droraa. — Gister had een drama plaats in volle verhoor van de tweede kamer van het beroepshof. Mad. Louise Grillen, 30 jaar oud, vroeg de echtscheiding tegen haren man, Julien Van Hollekap. Voor de rechtbank werd hare aanvraag verworpen. Zij richtte zich dan tot het beroepshof. Dientengevolge duurde de zaak reed» twee jaar. De man woedend over de koppigheid zijner vrouw, had haar versehillige beloedigende brieven gestuurd. Gister had op het verhoor van het beroepshof, voorgezeten door M. Masuis, het drama.'plaats. Terwijl Al. Masuis het oordeel las, waarbij de echtscheiding toegestaan werd,, haalde Van .ilollekap een revolver te voorschijn en loste een schot op zijne vrouw. De kogel trof haren regenscherm en vloog tusschen twee advokaten door. De vrouw vluchtte weg, waarop de man een tweede schot loste, dat haar aan den hals trof en door een venster vloog. Eer men tijd had Van Mollekap aan te houden, schoot deze sich een kogel in het hoofd. De dood wa» oogenblikkelijk. Dit drama verwekte, gelijk men wel denken kan, eene algemeene opschudding in 't justiciopalei». Verpletterd. — Eergister was Fr»ns Simon, manoeuveroverste, wonende in de rue Navette, 1, met eene ploeg werklieden naar de statie van VivegnieB gegaan om er wagon» te laden. Toen hij de spoorbaan overstapte, werd hij verrast door eene reeks manceuverwagons. De wielen liopen den man over het lichaam. Hij is kort nadien aan zijne ijselijke wonden overleden.

LUXEMBURG MARBEHAN. — Treinbotsing. — Een bijzondere koopwarentrein, uit Jemelle vertrokkon, is woensdag morgend in de statie alhier op den koopwarentrein 6111 gebotst, van Arlon komend. De machinist van den bijzonderen trein, het gevaar zienle. slo;-t de remmen en sprong evenals rijn styker af. De machinist en de stoker van den trein 6111 deden hetzelfde. De schok was zeer tie-

•

Vrijdag"Ü Januari 1913 vig: d* lokomotieven werden erg beschadigd en een half dosijn wagops werden v-rnieid. De sporen zijn gedurende verscheidene uien belemmerd gebleven. De freinwach'.er Vrrdenr van het depot van Jemelle werd gewond aaa het gelaat. Het nnjelnk inctt toegeschreven worden aan een» verkeerde wiseelverandering.

HENEGOUWEN DOORNUK. - Lijk opeehasld. — Op de wijk Valen-icnnes, rechtover de fabriek Kpreux. heeft men het lijk opgehaald van den genaamde». Bocage, van Colonne, die sedert den 23 December verdwenen was.Het lijk werd naar het doodenhui» gevoerd. ËSQI. ELMES. - Idem. — Uit de Schelde heeft men het lijk opgehaald van den genaamden August Debrunne, 43 jaar oud, afkomstig van Êomergm-bij-Gent, dienstknecht in bet zinneldozengeaticht te Froidmont. Hij werd sedert den 26 december vermist. H 0 B X I . - Doodelük ongeluk. — Eergister had een doodelijk ongeluk plaats in de coke-ovens. De werkman Arthur S., die te kort een elektrisch maohien genaderd was, werd door de itrooming getroffen en op den slag gedood. De ongelukkige, die slechts 31 jaar ond wa», woonde bij zijne moeder, wier eehigen steun hij was.

WEST-VLAANDEREN OOSTENDE. — Aanrariag. — De eigenaar Alxis Clement der visscherssloep «La Pipette:- O- öi, die te Oostende teruggekeerd is, heeft eene klacht ingediend tegen eene engelsche visscherssloep van de haven van Ramsgate. Deze wa» in aanvaring gekomen met de O. 3S, had haar touwwerk vernield, haar aeinlicSt van bakboord afgerukt, alsook erge schade aangericht aan het stuur. De eigenaar en de bemanning der oostendBche sloep hebben daarenboven verklaard dat op het oogenblik der aanvaring niemand zich op het dek bevond van de engelsche sloep. KORTRIJK. - Inbraak. — Valentine Aroo, SM jaar, wonende Doomijkstraat, 41, deed gister hare voordeur open. Een man, dien zij niet bemerkt had, sprong binnen, nom van den toog eene hesp van 20 fr. en vluchtte er mede weg. Het meisje riep om hulp. doch toen hare ouder» bijkwamen,was de dief verdwenen. Zij kan niet het minste signalement opgeven. De opzoekingen zijn vmchteloo» gebleven.

008T-VLAARDERE1I WETTEREN. — Lijk opgetrokken. — Eergister beeft men op d» wijk Overbeke uit de Schelde het lijk opgetrokken van een onbekend —reu—sptrsoon. In dé zakken heelt men een geldbeugel «revonden inhoudende de som van Tl cent-.-nif i alsook een briefje der maatschappij c Vo.i «belang » hetwelk doet veronderstellen dat h«i slachtoffer van Gent is. Op de linkerhand droeg zij een gouden ring ton was gekleed met satinetten voorschoot en rwarte kousen Het ly1»: is naar het deodwnhuis op het .kerkhof ovcrijebra'cht.' —-j B r a o d v — I n f ü * stalling Heuwaert, wonende langs den ijzeren weg, dicht bij den villa van M. Van Zanden, 13 brand uitgebroken. De bewoners van den Molenhoek, het vuur in de verte bemerkende, liepen ter plaats en richtten des blnsehdienst in onder geleide van den agent Pijns, die daar in de nabijheid op ronde, spoedig ter plaatse was. Na een half uur werken was men het vuur meester. Dank aan de moedige hulp welke er opdaagde, heeft het vuur geene verdere uitbreiding kunnen nemen. De stal welke san het huis paalde is bijna afgebrand ; het vuur vond zijn voedsel in eene groote hoeveelheid hout en strooi welke er in geborgen zat. Naar men ons verzekert zon alles door verzekering gedekt zijn. Brntale daad. — De toestand van Arthur Raaschaert, het slachtoffer der moordpoging i s geruststellend. Wat den dader betreft, tot hiertoe is hij nog niet aangehouden. Hij is in de gemeente niet meer te zien geweest. ST-NIKLAA8. — Brand. — Verleden nacht ontstond er brand in de bakkerij van Jozef De Daele, Meesterstraat. Het vuur nam spoedig eene groote uitbreiding. De pompiers van Mecbelea-Terneuzej! en van de stad snelden ter plaats. Zij vielen het vuur spoedig aan .en gelukten erjn het woonhuis te vrijwaren. D e bakkerij is ganich vernield. De schade is belangrijk. Er bestaat verzekering.

vrede van het land het ontslag der minis- men van allen die tot nu toe tot zijn partij ters aangenomen en nieuwen benoemd behoorden. bad, wier namen tevens bekend gemaakt — Want, zeide hij zalvend, in mijne werden. De liberalen lieten niet na, voor nieuwe betrekking ben ik onderworpen dien avond een illuminatie klaar te ma- aan de nieuwsgierigheid en aan de naken, en Raffmaus zelf spaarde geene vorschingen van alle partijen, en het kan kosten, om zich zelven eene serenade dan niet meer, dat ik eene bepaalde parmet fakkellicht te laten brengen. De tijzitting bijwoon. Het spreekt van zelf, «Deutsche Zeitung» leverde een mooi ar- dat wij toch altijd in geestelijke en ook tikel over de grootmoedige beslissing, met sommigen in persoonlijke gemeenwaarbij de edele monarch wederom ge- schap blijven, evenals ik u verzoek, mij toond had, dat het welzijn van het land ook verder uwe onschatbare ondersteuhem nader en meer aan het hart ging dan ning te willen schenken. De inspekteur zijne persoonlijke neigingen en wen- Zahler, dien ik spoedig tot een hoogere se henpost beroepen zal, zal zoo goed zijn van Aan het land werd een nieuw ze- nu aan mijne plaajts bij u te vervullen. genrijk tijdperk voorspeld, waarin zijWat onzen vriend Rollmann betreft,zoo ne geestelijke en stoffelijke belangen hun verwacht ik aan Dr. Benjamin, dat hij hoogsten bloei zouden bereiken. De ka- als minister van justitie spoedig zijne mers hielden eene avondzitting, waarin invrijheidstelling tegen borgtocht zal behaar de gebeurteniseen van den dag me- werken, die hem onder het vroegere midegedeeld worden. De eerste kamer nam nisterie uit politieke gronden natuurlijk de mededeeiing stil en morrend aan, in geweigerd was. de tweede echter hieven de liberalen lui— Ik zal dadelijk het noödige daartoe de bijvalsbetuigingen aan, en haastten zij doen, verklaarde Dr. Benjamin met zich om van de linkerzijde der zaal naar waardigheid. de rechter te gaan zitten, waar de kon— Het moeilijkste werk, ging Raffservatleven plaats voor hen maakten. maus voort, wacht zeker onzen vriend Na de zitting vereenigden zich de ver- Dr. Lutz, daar deze de volkswerkplaattrouwden der liberale partij tot eene sen in het leven moet roepen. kleine bijeenkomst, zooals er in vroeger — Ik moet bekennen, antwoordde tijden gehouden werden. Tieftrunk had Lutz, dat ik mij zelf voorkom, als voor dezen avond een extra soort «Aifen- iemand, die voor anderen de kastanjes thaler» aangeschaft, die, naar hij meen- uit het vuur moet halen. Mijn geheele de, het geschiktst was, voor zulk een aitionaal-ekonomische overtuiging komt extra gelegenheid ; Raffmaus had deze tegen wik een jrniddel op. vergadering belegd, om Ml scheid te ju»,' JW-Oidt naatUfiMiJ.

- ' 1

Rechterlijke Zaken Verbrekingshof DE SPELEN VAN OOSTENDE De personen die vóór de zaak der spelen van Oostende veroordeeld werden, Charentier en consoortan, hadden zich in verreking voorzien door het vonnis van het beroepshof van Brussel, uitgesproken den 3 December laatst. Na het verslag gehoord te hebben van den heer raadsheer De Haene, en het oordeel van den advokaat-generaal de heer Janssen», heeft het verbrekingsnof de voorziening verworpen.

r

SPORf WIILRIJOIN DE ZES&AGENKOERS VAN PARIJS Wij willen onze lezers eenige cijfers en de verdeeling der premiën geven, die de juiste bom van 15072 frank bedroeg, geven. Leonard-Germain, £860 fr. in 48 premiën. daarbij nog een gouden chronometer en eene loge in een theater. Petit-Breton-Georget, 3330 fr. in 33 premiën. Olivier-Huesghem, 2155 fr. in 44 premiën, daarbij nog drie manden champagne. Ben.v-Pouehois, 1845 fr. in 43 premiën. Root-Moran, 1342 fr- in 17 premiën. GouUet-Fogler, 101S fr. in 18 premiën. Brooco-Berthet, 885 fr. in 17 premiën. Wirth-Cottrel, 605 fr. in IS premiën. Gebroeders Chanron, 325 fr. in IS premiën, daarbij een biljardstok, ter waarde van 50 frank. Van Houwaert-Schneider. 285 fr. in 7 premiën. Walthour-Wiley, 345 fr. in 8 premiën. Schneider-Packenbfjsch, 885 fr. in 8 premiën. Lapize-Dupré, 175 fr. in vier premiën, daarbij twee witte konijnen. Van Houwaert-Verri, 160 fr- in 3 pr. Verri-Polledri, 145 fr. in 7 premiën. Schneider alleen ,90 fr. in 3 premiën. Van Houwnert alleen, 75 fr. in 3 prem. Oliveri-Rudi Russe, 70 fr. in 2 premiën. Debaets-Van Houwaert, 60 fr. m twee pr. Het is de eerste maal dat in eenen :•>«dagenkoers zooveel premiën gegeven werden. De ontvangsten gedurende gansch den dnur van den koers worden op 800.000 fr. geschat. De inrichters ervan gaan dns met den buit weg. Men heeft reeds besloten den -koers alle jaren te doen betwisten, en reeds voorzegt men dat het in 1914 neg meer en beter zal zijn op alle punten. •_ , De overwinnaars hebben elk zoowat 3C00 frank gewonnen.

AaDhotitjiaR van Nestor W i t a t ta '•••tatWTMii •].„., lil! Bliksemsnel verspreidde rieh eergister avond het gerucht der aanhouding van Nestor Wilmart. . Ziehier in welke omstandigheden deze aanhouding plaats greep : De agent van policie, in dienst op de Groenplaats, bemerkte een persoon die zee* gejaagd scheen en, na wat over en weer gewandeld te hebben, lich in een boek van het portaal der O. L. V. Kerk ging verschuilen. De agent sloop voorzichtig langs den tegenovergestelden hoek om, toen hij eene jonge vrouw rag nadercu. Pas was het koppel bijeen, of • de agent hoorde de vronw zeggen : Zij toch voorrichtig Nestor, dat zij u niet herkennen. Eenigo stappen verder fluisterde de geheimzinnige man eenigo onverstaanbare woorden, waarop het meisje zeer duidelijk antwoordde : « Och, Nestor Wilmart •. Da agent, tamelijk ontroerd, bleef het koppel volgen en hoorde verder nog dezelfde woorden uitspreken. Geen twijfel meer : het w-as een rendez-vous van den beruohten ingenieur met eene geheimzinnige vrouw. De agent wenkte een zijner collegae en, niet zonder veel moeite, maakten zij zich van het koppel meester. De vrouw huilde en de zoogenaamde NestOT Wilmart toonde zich zeer verontwaardigd. Op het politieburecl werd het quiproquo of misverstand opgehelderd. Man en vrouw waren twee jong verliefden die zekere redens hadden om zich te verbergen. De man heette Nestor van zijnen voornaam en hij had het meisje toegefluisterd : e Wil ik u een kus geven •, waarop rij antwoordde: t Ach, Nestor, wil maar >. Do agent had, zeer begrijpelijker wijze, verstaan: t Nestor Wilmart >. Dat er in 't polidebureel gelachen werd dat de agent onthutst en ds verliefden misnoegd waren, zal men licht begrijpen, maar zij moesten zich tevreden stellen met verontschuldigingen, het verwenschende dat rij dit avontuur beleefden voor den waren Nestor Wilmart, die maar niet te vinden ia of welke men niet vinden wiL

Bandietensfreken te Parijs In klaren dag werden er te Parijs twe stoutmoedige bandietenetreken gepleegd. Op de avenue Mozart woonde in ecnei reukwerkwinkel mad. Harguerite Berciaud 27 jaar. D e vrouw werd vermoord gevondei in hare kauken. De hals wa» overgesneden De zelfwerkende kan in den winkel wai opengebroken en geledigdDe policie vernam dat men kort voor di ontdekking der moord een genaamden Vio tor Cras. wonende ruc Paven, den winké had zien binnengaan en wat later verlaten Victor Cras, een leegloopar, «Iechts 18 jaai ?' oud, werd m den namiddag aangehonden * i l deed rIrv.H !bekentenissen u,l'.ntBni[ccn "^ Hij Ia den namiddag werd eene tweede bat» dietenstreek gepleegd op den boulevart Saint-Marcel. Eene 60jarige dame, Oonstanee Moulaurent, houdt aldaar eene» mercerij winkel. Twee kerels kwamen in do»; winkel en vroegen om een sjerp te koopeaEensklaps sprongen de kerels op de ouder linge en sloegen en «tampten baar tot dal zij het bewustzijn verloor. De bandieten doorsnuffelden het huis en namen de vluchl met voor 12,000 f>. titels.

I aV>

Rond eens zelfmoord in Frankrijk Omtrent den zelfmoord van den geest»-1 lijk» Chasaaing, in het hnia van mevrouw I Cre»py t e Agen gepleegd, doen allerlei [. tegenstrijdige geruchten de ronde. Dl oudste broeder van den geestelijk» ver klaart met groote stelligheid bewijzen M hebben, dat rijn broer niet de hand aan siohzelf geslagen heeft, maar het slachtoffer is geworden van een aanslag.

Schrikkelijke ramp in Rusland Tijdens een feest op het ij», te Oritch, ter gelegenheid van het russisoh Kerstfeest, is het ijs doorgebroken en zijn 200 personen | in het Water gevallen. Een groot getal hun- , ner zonden verdronken zijn.

-~—~#

.—

Vreeselijke instorting In Italië 2 E 8 B00DE.N Te Sarzana stortte een huis in, te mid. den van den nacht. Eene geheele familie, die te bed lag, wero"' onder de puinen begraven. Dadelijk werden opruuningswerken begonnen. Reeds werden zes lijken opgehaald.

;

•SENT Ons tweede feest in den Casino

<

Het comiteit, gelaat met het beheer der mechrijvingshj»». van «Vooruit»», t e n vooradeelo-diw./UgeiriBeiia Werkstaking, is .reeds * goed rata bet werk o n dit frest, waarvan l .•ds opbrengst .moet dienen. voor de Alge- \ mecne Werkstaking — met den meest mo. gelijken luister te geven. . Van nu af is reeds een gedeelte van het; programma aan het Comiteit besteld. Wij verwachten binnen enkele dagen het ander gedeelte en rullen het dan de lezers laten kennen. Van nu af toch is de medewerking van een svmphonuche trio (piano, viool sa oellb) en bestaande uit Jfmo Paul Verpoettj 5f. Jules Dupont ea Paul Verpoest. Verder zullen naar alle waarschijnlijkheid een drietal artisteo uit den Groots* Schouwburg hunne belanglooze en welwuV lende medeweifcing verleenen. Naast de puikste stukken van onze gewaardeerde kunstkringen en de van nu ai verzekerde medewerking van gezellin Po«thumus, en de gezellen Lavreau en O. G., mag men gerust zeggen.dat het succes v»a • dit grootsch feest verzekerd is, — ja dat hst, het vorige nog zal overtreffen. Zich bijtijds van kaarten voorzien zal dia do boodschap zijn. I Deze rullen binnen enkele dagen te beko. men zijn. Gezellinnen en Gezellen, Allen aan het wellukker. van dit feest geholpen, dat eene hulp moet zijn aan hel succes der Algemeene Werkstaking. Het Stakerü-Comiteit.

Tooneelnieuws

«HANDEL IN BLANKE S L A V I N N I S i Toen verleden jaar Handel in blanke SUvinnen, uit het fraasch vertaald door Heari Van Daele, te Gent voor de eerste mawerd opgevoerd, heeft dit stuk grooten opgang gemaakt en zij bijval zóó groot, dit men sinds eenige dagen het stuk weer heeft hernomen. De toeloop is even groot als die van «d vorige seizoen. En bet kan ook niet anders. Wat ra gtnoemd werk behandelt wordt, berust o» waarheid, op de treurige waarheid, _ • meisjes uit haar huis, uit steden en «10071 worden gelokt, met de schoonste belofte», door afschuwelijke kerels, die met gt* ander doel handelen dan veel, veel geld t> Ten gevolge der aanhoudende regens is verdienen. het peil der Haas op onrustwekkende wijDie meisjes worden in de bordeelen f** ze gestegen. Te Luik bereikt zij lm70 boven bracht, waar zij gewillig of gedwongen, BB> den laagsten waterstand, en lm60 boven aan de prostitutie overgeven en voor allij» de vlotlijn. De haven der Nijverheidskaai niet alleen hare eer verliezen, maar ook staat geheel onder water en op de andere haar leven verwoest wordt. En l zijn voorkaaien is de stroom op bet punt buiten al de meisjes uit het volk, die als slachtzijne oevers te treden. Deze laatsten zullen offers vallen, omdat dezen hst zün ó» wellicht heden overstroomd zijn, want de door kaar leven van tekort en gebrek, W stroom stijgt voortdurend. Al de koopwa- meest aan de verleiding en door 't vooruitren zijn in allerhaast weggehaald. zicht van een gelukkig bestaan, maar al " Sedert maandag is het peil der Semois gemakkelijk in den val loopen. 19 centimeters gestegen en dinsdag bereikMen kan het kwaad ontkennen, de feiW te deze rivier ImSS boven den laagsten wa- loochenen; men kan een struisvogela-poh' terstand en lmSO te Straimont. Zij heeft tiek aannemen, dit is, de oogen sluiten o* de weiden en de huizen op hare oevers den vijand niet t e zien en zich zelf iM* gelegen, onder water gezet. wijsmaken, dat hij sr niet is. Maar wat"" Do Viroin stijgt insgelijks op onrustwek- bij geregelde tijdstippen aan het licht kende wijze en bereikte dinsdag ImTO bo- de schandelijke daden, die uu en don ven den laagsten waterstand. Deze rivier den geopenbaard, en dié te.lkens zooi is ook buiten hare bevers getreden en haar opschudding verwekken, staan. dsar peil klnnt voortdurend, evenals dit der. Se- onweerlegbare getuigen en, komen d«a i k dem aan alle looche.ni#gen inslaan.

in

1)1

=*-»

3 , flie feiten gebeuren nog en zullen blijgebeuren, zoolang het kapitali«tisch «i heerschend is, zoolang die afschuwemaatschappelijke wonde bloedt en - zoolang er menschen bestaan, dia ^, hebben bij het voortwoekeren van le kwaad. Want de prostitutie is geen loriaak of is niet ontstaan uit zich zelf. Er '™i geen gevolgen zonder oorzaken. De utitutie is een gevolg van het kapitalisen zij heeft als nasleep: de handel in mko slavinnen. lergelijke stukken spreken tot het hart, ec gevoel des volks. Zij toonen ons een jjel van 't lijden van dit volk, en daardoor 'iordt bi i bem 't bewustzijn geboren, dat miskend, verdrukt, mishandeld wordt, al is 't niet bij allen, dan toch bij velen de gedachte ontstaan dat er iets moet [aan worden om zich aan al die gevaren ie onttrekken, om zich vrij te maken en niet langer de slaven en de slachtoffers te blijven van hen die zich hun meesters en hun meerderen voelen: voor hen zal wellicht net heilbrengend socialisme zich openbaren -Is een licht verschijnen op he* donkere, „mbere pad van hnn treurig bestaan. • Natuurlijk heeft het werk een paar tooseelen, die er met de haren zijn bijgesleept •a die wij kunnen ter rijde laten. Maar •ver zijn geheel'genomen is De Handel In ilauke Slavinnen een mooi stuk en de triend Henri Van Daele heeft een goed •jerk verricht door het voor het vlaamsche

5

Zondag 36e Januari om 9 1/2 ure voormiddag, en om s ure namiddag zijne 8e pruktisoho les over den snoei van den Perenboom. GENTSCHE TURNVEREENICING. — Zondag 26 Januari, te 6 ure, feest ter gelegenheid harer 23e verjaring, in de zaal van < Geluk in 't Werk >, Rooigemstraat.

POLLUX?! METAALBEWERKERS. — Past op de algemeene vergadering van zondag aanstaande, de dagorde is belangrijk genoeg opdat er geen enkel lid ontbreke. Als de eindstrijd voor A. S. moet aangegaan worden, i» het vooral noodig er de voorwaarden van te bepalen 1 Op post, mannen! DE LIEFHEBBERS van een? fijne t^s koffie gebruiken de Cbic< • *er Trappisten Vine-rt. Overal te koopen. O.

ONS KASTEEL. — Het «Algemeen Handelsblad» van Amsterdam, zondigt in zijn nummers van Dinsdag een stukje af van de hand van Oyriel Buysse, over ons Kasteel. Alhoewel het wel een beetje laat komt, — bet Kasteel is tijdens het slechte seizoen gesloten, — verdient bet toch overgenomen volk in zijne taal over te zetten. Bet stuk rit goed in elkaar. Alles volgt te worden: Geleidelijk op elkaar, zooals het moet. Het «Socialistisch Kasteel. — De Gentsohe J een brok werkelijk — al is 't ook iets socialisten bezitten een kasteel! t Mag onversehrikkelijks — leven. die we te aan- gelooflijk klinken, maar het is zoo. Zij betobouwen krijgen. . . . . zitten een kasteel. Pe vertolking kan zeer bevredigend ge»En nog wel een heel mooi kasteel, 't jajrnd worden. Hier en daar is er iets niet Staat even buiten een der groote industriej. èen haak, ontbreekt er iets, is 't er een wijken, en het heeft prachtig-mooie Doo1 te ander wat onnatuurlijk gezegd en ge- rnen, en zacht glooiende gazons, en een rUan. Maar over 't algemeen genomen, vol- vijver met zwanen en bloemen en vruch^ t zij tamelijk goed. In de eerste plaats ten in overvloed. loeten wij noemen mejuffrouw Van de » Er staan bordjes hier en daar: < Pluk Jouwer. die blijken geeft van groote too- niet de bloemen; bloemen zijn vruchten.» neelkennis te bezitten. Verder de danien Maar ik geloof dat ook zonder deze-waarievaert-Steven, De Pauw-Van Trappen en schuwing geen misbruik zou gemaakt worJouüaert —., deze laatste in sommige too- den. Nergens heb ik meer eerbied voor het «eelen wel wat overdreven, en de heeren werk van de natuur gezien. Sul Van de Wiele, Van Overberghe en » Mannen en vrouwen komen er zoo in hun Ctspeele. Deze laatste zouden wij wat meer werkkleeren, als zij een uurtje tijd hebbin, " roei aan den dag willen zien leggen, uitrusten en genieten, 't Kasteel zelf, het Iral in I. Heer Van der Hoeven leek ons huis, is ingericht tot koffiehuis en restau*1 te stuf. ratie, en 's Zondags komen talrijke schaHandel in blanke Slavinnen, wordt m ren arbeiders er broodjes met ham, ge[den Nieuwen Oirku» nog tot 27 dezer roosterde paling, en mosselen eten. [.maand opgevoerd. Er bestaat dns nog ruim eten in een kasteel 1 Vrouwen irejegenheid voor allen die het stuk nog niet en» Mosselen mannen in werkkleeren, met lastige, Sagen spelen, om er been te gaan, want die schreeuwende en schreiende kinderen op 'le fioeite is het ruim waard. gazons; de joelende krioeling der democraP.-J. D. tie in 'de voorname statigheid eener zeer aristocratische omgeving ; dat, wat slechts voor énkelen was gemaakt, door duizenden bezeten 1 Ach, men gunt het die arme menDeze zitting heeft plaats zondag 26e Ja- schen zoo graag, en toch: er is iets in dat nuari aanstaande, om 5 are in het Partij- aanstoot geeft, een schrijnende disharmolecretariaat. nie, en men denkt onwillekeurig, dat het Dagorde: Tombola; Stem der Vrouw» A. niet voldoende is de dingen te bezitten, om ze te weten te gebruiken. I B on * Vff » Maar..., waarom er dan ook den naam 'ALLE' groepen MOETEN tegenwoordig van «Kasteel»-aan willen böjvea-ajeven^'Dat rijn. Het is noodig... t .._ Het Bestuur; klinkt,.toch heu.sch .niet socialistisch. » "f*** Ahfhei "eenige wat den Tieér Buyasé tegenstaat, is den titel: «Kasteel», dan is , Heden donderdag zal in de lokalen daar gauw aan verholpen. I «ao broehnur 1 leid worden om nit te Wij zouden het kunnen noemen: «' Ons fcrien in de Werkershulzen. Krot», terwijl wij onze woning: «Ons Gelief daar nota van te honden en te zer- Kasteel > zouden noemen, •eu voor eene goede verspreiding. HET PARTIJBESTUUR. STAD GENT. — TENTOONSTELLING. — Verkeer der piano-orgels in 1913. — AANBESTEDING. — Het College van Burgemeester en Schepenen zal, tot 16 Fe— FEESTCOMMISSIE. — Maandag bruari 1913, aanbiedingen aanvaarden voor vergunning van het uitsluitelijk recht ï Januari, om 6 ure, Buitengewone zitting de om op de straat ter stede met piano-orgel» »or al de Kunstkringen, in «Ons Hui»» te spelen, van Mei tot October 1913, mits (Eetzaal). de voorwaarden van het lastenboek van Belangrijke kwestaën zrjn te bespreken. 30 December 1912 verkrijgbaar ten Stadhuize, le bureel. Aller tegenwoordigheid is noodig. Opening der aanbiedingen:. ten stadhui. DE PENSIOENKAS is eene zeer nuttige instelling voor den werkman: maar ze, Maandag 17 Februari 1913, te 10 1/2 's (21113). men moet trachten kloek te blijven om zoo morgens. lang mogelijk van zijn pensioen te kunnen LOKAAL «VERBROEDERING» Serieten. Hewel! vrienden, men VERZEKERT zich eenen gelukkigen ouden dag roet MEIRLOEM8TRAAT, 106. — Op zondag 26 Januari eerstkomende, zullen de Schutters van tijd tot tijd eene flesoh THEOBROMA en Spaarmaatschappijen. « Verbroedering » v»a 3 frank te nemen. Gelooft de ondervinding, vriend. (3854-31) gezamenlijk een prachtig Bal geven gedurende hetwelk er als Tombola, eenë mpoie zildamehórlogie zal uitgelot wórden. — STAATS TUIN- EN LANDOUW- veren wordt door de accordeonisten voor SCHOOL. — Openbare koelelooze leergang eenErgoed gezorgd en ze beloofden ran Boomteelt. — De heer prof. A. Collum- ons, zooalsorkest gedurende t vorige Schuttersbien, zal zijne 9e theoriscfae les geven op

Faderaflezlttlng der Vrouwenbonden

WIJKCLUBS

Stadsnieuws

FEUILLETON VAN 24 JANUARI

(»52

Het Huis des Duivels Gedurende geheel den tocht bewaarten de edelman en de boheemster het stilzwijgen. De koets reed de kerk van 0, L. V. van van Zeven Weeën voorbij, gelegen aan den ingang der straat, door de Heks.bewoond. Talrijke groepen stonden daar samengeschoold en de koetsier was verplicht zijne peerden stapsgewijze te laten rijden. Naarmate zij verder reden, werd de menigte samengepakter en de gesprekken1 schenen levendiger. Al de stemmen, té gelijk sprekend op alle toonen, vormden een verward gerucht, een wanluidend en aardig gebabbel. — Wat is er toch?...— vroeg de boheemster, — en waarover staan al die aenschen te klappen ? — Binnen een oogenblik gaat gij hot sSen.' Eindelijk kwam het rijtuig voor de Plaats, waar den vorigen avond nog het Rood Huis zich verhief. — Zie nu! — zegde Lucas, — zie !... "De boheemster boog zioh uit de portel en sidderde, een kreet versmoorend. E — Wat zegt «rij daarvan ? — vroeg Wt>

Vrijdag 24 Januari 1013 bal, de deelnemer» dezer danspartij naar hartelust te lst-en flikkeren. Dus,. partijgenooten, gezellinnen en gezellen, in massa naar 't Bar van 't. Heibloempje. Deuren open om 5 1/2 u. — Begin om 6 u. Ingangprijs 0,26' cent., fcosteloozé Tombola. ALGEMEEN^: 0PRQFP, op morgen vrijdag avond, om 9 ure stipt yoor AL de groepen der Brugscliepoqrt, die hun zetel hebben in,, 't lokaal der Meibloemstraat. . . Dagorde: Hot. stichten van .een wijkblad. •—- DI-'FTE-— In de. Öljj'p'siraat, zijn uit den winkel, van den' beer Criel, een paar stukken rna'nistoffen gestolen. De dieven namen met, hun buit de vlucht, door voorbijgangers achterna gezet, In de Kriskerijstraat, aehter de pompierskazerne, lieten zij de gestolen stukken «toffe vallen op het zicht 'van een pölfciéagent. De kerels zijn niet gekend. : .URlïl ItKN. i- Goedkoopst en mét waarborg. VFRKTRA ETE-DESCBRIJ VFR, 185. Kalvfltorntriat. 1862 PARTIJGENOOTEN; DER MUDE EN DER VOORMVIDE. — Maaudarr den 27 dezer grijpt een groot zanrr- en tooneelfcest plae*s in het lokaal. .«Vooruitzicht», Meulesteedschesteenweg, ten voordeele van het Algemeen Werkstakingsfonds. Allen met vrouw en kinderen daarheen. Algemeene inkomprüs: 0-80 fr- Kaarten.te bekomen in het lokaal winkel .Voormuide en lokaal «Vooruftzioht», M;ide.

Voor uw kind

Ie er geon beter middel dan deEmulalan Scott, die bet bloed verrijkt, de lidmaten t»ter-b, de luchtpijpen gerond en de spieren Krachtig maakt. ,,Mijn kind bevindt zich naar wensch, dank xij u w e . Emulsion

&cott,"(Gc!:J Mw. Moortiat. Mjwbeion, aM
MULSION

SGOTT

Oc*n notnnöKacl la zoo soed, ' COO culvor, xoo «aruïeuönrn. VraoBt en aanvaardt enliel da Emalalori Scoti,gehrulkt!n r>el . Toevluchtabula dar Kleine Kribben vor bloed&rme Kiado- ren, ta Bctiaael-Boondael. Prijs 2.25 fr. eo4,5e fr. bij atleapotliakers. Staal vrachtrrii. rr.iti 50 centiemen in.postzcüels, 4estuard aanrt.G. CobbenkaMn, 39 Znidstraat, Broasd.

— MAATSCHAPPIJ van Onderlingen Bijstand «De Vereenlgde Goud- en Zilversmeden» (lokaal
VERMAKELIJKHEDEN GROOTE ^'tHÓUWHUflH Vrijdag, om 7 1/2 nre : t Messaltoe ». • Zondag, om 21/4 ure: «Les Oontea d'Hoffmann. > Zondag, om 7 ure 's avonds : 1. « La Vi» de Bohème > mot de medewerking van • M, Sarpe in de rol van «Rodolphe». 2. « Mam'zelle Nitouche ». MJllllüANDSCIll', SCHOIJWHIJKO Donderdag -23 Januari, te 7 1/3 uur : De Kuische Suzanna, blijspel in 3 bedrijven. Zondag 26 Januari, te 2 1/1 ure, dagvertooning: «De Lustiga Boer». < 's Avonds, te 7 1/2 ure: «De Kuische 8n-' zanna». Vooraf : «De Doode Man», nlenw tooneelspel in 1 bedrijf, door E.W.Scbmidt. Dinsdag 28 Januari, te 7 1/2 nre : «De Kuische Suzanna». Vooraf .-. « De Dood* Man ». Donderdag 30 Januari, te 7 l/S nre ': «Door slechte dagen». Vooraf : «De keten der Ml-doad». NIEUWE CIRR, St. Picteranienwstraat. Om 8 ure: vertooning. — Zondag, om 8 ure: dagvertoonirig. SCHOUWBURG «SCALA». — All» avonden, te 8 ure spectakel. Den donderdag en zondag, te 3 ure, matinee. GRAND HOTEL WINTBBGABTEN.'-* (Rond Punt, Vlaanderenatraat). — Axioyavonden spektakel.

HAVEN VAN GENT

Aankomsten van 23 Januari Eng. st. Pandion, k. Gray, v. Liverpopj, vers. k. v. J. P. Best en Oie. ~ Noorw. a*. Norden, k, Dehle, v. Fredrikstad, met kasseien; ,v. Vao'derstegen. HET RHI'MATIEK Vertrokken.s ' . , Eng. st. Ousel, k. W.vrill, naar Liverpol, De pijnen der rhumatieklijders verwek v. w. — Eng. Bt. Sea Hound, k. Magut, j».: ken zich vooral bij het. .veranderen der Londen, v. w. — Belg.st. Schaldis.k. Her. lucbtgesteldheid. mansen n. Antwerpen, op ballast. — Deen». Zij zijn veroorzaakt door het urinezuur — SAMENWERKENDE MAATSCH. st.Tuborg, k. Rasmnssers, n. Bwintisland; dat de nieren (gewoonlijk lenden, niet méér «VOORUIT». — Gevraagd, — Een bedienop ballast. — Eng. st. Airmyn, k. HnU, %t,i afdrijven., de in den Centralen dienst der Kruideniers- Goole,- op ballast. ( Aan de doove en verplaatsende pijnen waren, lokaal Chartréuzenlaah. kan plotselings een scherpe kruis met dikDe voorwaarden liggen ter inzage bij den Hóoge ty te Terneuzen op 23 Januari l8Uf wijls doodelijke inwikkelingen volgen. 's morgens 1 ure 66; 's avonds 2 nre 20. conciërge van «Ons Huis», Vrijdagraarkt. Indien de nieren in hunne werking niet - — a _ - - - - - a _ - - - - » . i — — - . — , De kandidaten moeten hunne aanvraag opgehitst.ondersteund en versterkt Worden, doen ten laatste tot zaterdag 1 Februari, niet bekwaam zijn regelmatig het urinezuur aan het Bestuur der Samenwerkende Maataf te voeren, roesten de gewrichten z'Vi schappij «Vooruit», «Ons Huis», Vrijdagmeer en meer. De vingeren worden traob- markt, Gent. Ovorlljdens van 21 Januari belig en de handen misvormen zioh. Angelina Claus.. 1 1/2 j . , Tan Crombi-^ Het aanvaardingsexamen zal plaats hebBeroert . door de pijn* onbew egbaar, ben op Zondag 2 Februari, om 3 ure na- gestraat, 13. — Melania De Meyer, 63 jaar, kreupel sleept den rhumafieklijder zich middag, in «Ons Huis». z. b., wed. Ivo Van Wontergbem, Gui»lainlatngzaam naar eenen zeer gevaarlijken toestraat, 24. ' stand. Geboorten van 21 Januari — - TTERKBEüRS. — Worden gevraagd Van af de verschijning: dér.eerste pijnen op 22'Januari 1913:'" Marie' Gabriel, Serpentstraat, 11. in. den rug. de gewrichten, rijn de Foster MANNEN. — Volle gasten: Smcder; Delphiine Van Holen, PaJingshnizen, 135« Pillen voor de Nieren (Gent: Apotheek De velömaker; «mid; Bertho Lambrecht, Limburg»traat, 22. Moor,' 38, Burgstraat. gansch . aangeduid- ketelmaker; .vunrstoker-machinist; Ferdinand Declercq. Ketelvest, 16. nóyaumakèr; ijzervormer; Door hunne versterkende: werking op de hoefsmid; vijlder voor vijlkapperij; behan- Carolus Bovyn, Begoniastraa*, 3f>. — Jean nieren laten zij aan de organen toe een ger; modelmaker; toujpieerder; schrijnwer- Bovyn, id. krachtdadig werk te leveren, en het stelsel ker; stoelmaker; kadervergaarder; manHuwelijken van den 12 Januari IStt voortdurend. en regelmatig van het urine- denmaker; boekbinder; meestergast voor zuur te verlossen! Hun gebruik legt zich bij j lijnwaadweverij; wever; - schoenmaker ; De Feyter Lébn, schrijnw., MeHe, en Ver-de rhumatieklijders op van af degeringste ' steendfiiikfc'éï-cïJridüétetir';' cliciiëerdtèr'r | -meulen1, Mriria,•• m*id, Gitadellaan,. 16. 988fHk"j. '•!..-' fttsSóneoó o^xtoK , Goethals Modest, dagl., Onderwijsstr., T, dienstknecht; haipkapjjèri broékmaker. en Ruys, Maria, lab., Vlierstr., 7S. Alle apotheken (3.50 ' Voor*Bmten 't}ënt":'T^swerke¥'; "aafdêwérSoupart Raymond, dagl.,"ïlelle', en Tande fr. de doos, 6 door-n kers; arbeiders yoor staalfabriek. Sande Anna, meid, VlaanderenBtr., 26. j voor TB fr.) of - rachtvrij Halve gasten: Goudsmid; ketelmaker; Matthys, Albert, mag., Roode Torenstr.,2S( par post. Algemeen de- wagehsnud; loodgieten-zintwerker; schilen Baetslé, Hèlena, Zóndernaamstar., 89. pot voor België: Engel- der; cementbewerker; behanger; meubelGustaaf: metser, Galgstr., 66, sche Apotheek, Ch. De. maker ; ' schrijnwerker; pedaaldrukker; Schellinck, en Vertriest, Maria, dagl.. Kraaistr", SB. lacre, 64, Cóudenberg, kleermaker; beenhouwer; boekbinder; Willaert Henri, knecht, Margarethaetr., St,; Brussel. Vraagt en margeènier. en Van Overbeke Helena, naaister, Guseischt wel de echte Fos. Iifierjongens: Goudsmid; smid; messentaaf Calüérlaan, 27. ter Pillen voorde Nie- maker; behanger; borstelmaker; beeldhouren ; weigert of doet u tèrpg betalen al het- wer; drukker; letterzetter; boekbinder; Lampe Fernand, ijzerdr., Drongenst.w. 153, en Van Wambeke Hortense, fab.j geen 't hiernevenstaande merk niet draagt kleermaker; boodschapper; koffiehuisBruggest.w., 22. knecht ; kok; tabakbewerker; jongens voor Rombant (5). Alfons, aardew., Drongen, en fabrieken; pasteibakker; aangever. Van Lierde Stefania, z. !>., Meerschsrr. VROUWEN. — Volledige werksters: PROVINCIALE "LEENING VAN 253. . 2.000.000 FRANK. — Vrijdag, 24 Januari, Dienster voor café; meid voor hotel; scho- Demeulenaere Hippoliet. dagl., Meuleom 11 3/4 ure, zal er in het Provinciaal telmeid : dienstmeiden voor alle werk; keusteedschè st. w., 424, en Goethals CesaBestuur te Gent, openbaarlijk worden over- kenmeid ; bovenmeid; naaisters thuis voor rina, fab., Snellaertstr., 37. gegaan tot het verbranden der interest- fijne mansen vTOuwhemden, chasseurs en Evertse Pieter, Kerkwerve, en De Ruyek, koepons van 't jaar 190% en van 36 schuld- kinderkostumen, cache-corsets en rokken; Laura, Lieven De Winnestr., 6Ï. brieven van 500 frank ieder, van gemelde fïjnlinnennaaister; bancmeisje; wapster; leening, dewelke dragende de nummers 28, dwijlenweefster; dwijlensnijdster; etirage- ttoatmtitaaitastMiaatimmaawaaaatataifaaiiittmatâaatnmmmmi 105; 156; 234; 380; 426; 822; 896; 1115; 1437; meisje; lijnwaadspoelster; vtashaspelaar1484; 1511; 1599; 1705; i"28; 1765; 1839; st-er- en spinster. 1851; 1850; 2087; 3150; 8170; 2208; 2814; Halve werksters: Dienstmeid; kirursrDONDERDAC 2941; 3105; 3112; 319S;:3=06: 3900; 4147; meid; linnennaaister; kleermaakster!; blbe4187; 4336; 4389; 4533; en behoorende tot menmaakster; garenmaaksters voor vlas en WIJKCLUBS. — Om 8 ure federatiesit het vervallen dienstjaar 1907, bij loting katoen, monteersterB voor bancs; ting in « OhB uuis ». All i op nnst. werden aangeduid, in zitting der BestenLeèrmeisjes: Dienstmeid; naaisters voor NELLIE'SKRING. — Donderdag avond dige . Deputatie van dett Provincieraad van gilet», linnen, kinderkostumen, onderrok- laatste algemeene repetitie voor het Con27 September 1907, tot uitdelging der schuld ken en bnoéken; bloemenmaaksters, meis- cert ran Zondag 26c Jnnnari. — Om 7 9/4 u. van de Provincie. é "" jes voor fabrieken. voor de Solisten, om 81/2 nre voor de koen. Niemand mag ontbreken. HA«XKRING. — Om 9 ure, algemeene die groote zaal, waaraan nogthans de weet te verdedigen!... Perine bestaat niet repetitie. Niemand mag ontbreken. — Zijt gij het die dat gedaan hebt?... grootste zuiverheid heerschte, met een meer... Een enkele vijand bedreigt ons WIJKCLUB CESAR DE.PAEPE. — &tamelde Gannen. nog, dat is René de Rièux... Maar Reno ohverdragelijken en walgenden reuk. — Om 8 uur alle mannen in hét lokaal'. — Dat ben ik...' Twee jonge geneesheeren, net in het voor een dringend propagandawerk. — En wat is er van de Heks gewor- is zoo sterk niet als de Hpks, en nochtans heb ik de Heks wel overwonnen... Mor- zwart gekleed, waren fluisterend aan het VRUDAC den?... klappen aan het bed, dat nummer 13 HARMONIE VOOaUIT. - Om 8 ure, soL; — Ondervraag,, om .dat te weten, de gen zal het de beurt zijn van René... Lucas sprak niet van Jane de Simeuse. droeg. Eenige oogenblikken le voren had fegeles (spelende leden); om 9 nre, algemee. I verkoolde steenen, die hare assche overDat was, omdat van Al de misdaden men opdat bed de Heks uitgestrekt, die ne repetitie. Niemand ontbreke. dekken... nog altijd in bezwijming lag. ACCORDEONISTEN. — Om 8 ure b*>: — De ongelukkige!... o! de ongeluk- zijns levens, eene misdaad alleen in zijne — fJeen, waarlijk, mijn waarde kon- rtuurzitting; om 8 1/2 ure algemeene rept- • ziel iets verwekte, dat eénigzins aan bekige! — Beklaag haar niet... ik verbied het rouw geleek... Dat was de moord van frater, — zegde oen der geneesheeren aan titie. zijnen gezel, — ik kan, niet beter dan gij, Jane. FANFARES VRIJHEID JOO™ BROKui — onderbrak Lucas met geweld. De koets was de Zwaluwstraat doorge- de zonderlinge verwondingen op het ge- DERSCHAP ». — Om 7 1/" ure, ^petitie — Perine was mijne vijandin niet... — laat dier vrouw begrijpen... Zij zijn het voor Tamboers en Clairons. reden. M. de Kerjean liet een der glasmompelde de boheemster. niet van eenen val; een val z e de FANFARE DE VCEKSVRIENDEN. —. — Weet gij waarom ik Perine veroor- ramen neer en zegde aan den koelsier : gevolg beenderen vermorzel»! hebben, en deze Om 8 ure 6olfegeles;. om 8 1/2 bestuurritting; — Mevrouw de baronnes is van gedeeld heb?... —- hernam Lucas. — Luissoliijnen mij ongeschonden gebleven te en repetitie voor Tambours en om 8 nf»v ter, ik ga het u zeggen... Perine was de- dacht veranderd. •• Rijd terug naar bet zijb... Hét is de losbranding niet van een dringende repetitie voor clairons en mnmzen nacht naar het feest van het Euis des Huis des Duivels... vuurschot, die ze veroorzaakt heeft, want kanten. Duivels gekomen... Zij heeft gedreigd mij de oogen zijn gespaard gebleven... KortII aan te klagen, indien ik haar man niet ZITTINGEN DER WIJKCLUBS om, het is mets van alles wat het mij mowerd. VRIJDAG gelijk is te veronderstellen..-. Wat mag • Eet bed numnier '43, "'•'. — Haar manl •-? herhaalde Garmen KASTEEL-HEIRNIS, om 8 1/2 nre. het dan zijn?... verbaasd. — Zijt gij de mijne niet? DUK (WEVERIJ), om 8 ure. " — Men zou zeggen, hernam de tweede In de ruime 1 gasthuiszaal, waar wij MDIDE, om 8 nte. — Zeker, doch wat geeft haar dat?... geneesHéer, — dat een hard voorwerp, thans onze lezers binnenleiden, waren FEESTLOKAAL, om 8 nre. Al wie haar in den weg staat, maakt zij PLEZANTEVEST, om 8 ure. van kantl... Zij bracht mij vergift voor eeh-en-twïlntig gelijke beidden op drie een pbtaarden masker, bijvoorbee>i. geROOIGEM, Sxeibloemstraat.. om 8 1/9 ». reien gerangschikt. IJzeren stangen, lijk die waarvan, de tooneelspelers. zich u... AKKERGEM, om 8 1/2 ure zitting. —- En dat vergift, hebt gij het' aangeno- waaraan katoenen' gordijnen hingen', bedienden op dé oude urieksche en roDOOR 1 JEDERSOHAP, men?... — vroeg de boheemster verblee- scheidden alleen die nauwe bedsteden, meinsche schouwburgen, door een ge- omVRIJHEID 8 1/2 ure. "voorzien van een dunnen strooizak en weldigen schok op het gelaat dier ongekend. WIJKCLÜB MIDDENSTAD. — Bestuur. — Natuurlijk!... Ik heb uwe dood be- van eene nog dunnere matras, en maak- lukkige verpletterd geweest is... Doch zitting om 8 uren. loofd... ik heb gezworen met Perine te ten er een soort van alkoven van. Boven zulke veronderstelling schijnt mij niet trouwen... ik heb alle. eeden afgelegd elk bed stond ten wit plankje, met een aanneemlijk;.. Wij zullen, als gij hét VERLOREN: in de'omstreken van den: goedvindt, de gekwetste zelf ondervradie zij mij vroeg..: Maareen uur later nunimer op, in 't zwart geschilderd. Casino, eene kat, wit en zwart gevlekt, h-eDe verdachte bereidingen der apotheek, gen.'., zij-zal voor'ons het raadsel ophel- tende heeft -het gloeiende Bood Huis de Heks «Mignons. Goede beloóning. Adres:, .• onder zijne rookende puinen begraven.. . dè uitwasemingen'der ziekenbedden, do deren,,', dat wij nietJ kunnen ontcijferen.,. Nieuwe Casinostraat, 2, Gent. 8349 Mjotitvóortgeiet.). .,: 1 iGij ziet,- Jane, dat ik u bemin en dal ik ü' onzuivere "atleros; der lijders v-cy.ulden' jg;...., :..x^l-.-'. rrrinsf*BT*!*3*

DE RUGPIJN

Bufgerüike stand ran Gent

\t tattsmmfmtssmattmttm

Vrijdag 24 Januari 1913

6

TANDEN van af 5 FRANK,

geplaatst z o n d e r uittrekken d e p -wortels e n z o n d e r d e m i n s t e operatie. T A N C E N z o n d e r plaat, g e h e m e l g a n s c h v r i j , 1 0 j a a r g e w a a r b o r g d . —— M A R C E L 8 0 U W E I N E , t a n d a r t s , 13. V l a a n d e r s n s t r a a t , G e n t , R a d p l e g i n g e n : M a a n d a g , Woenst' ; Vrlldag v a n 8 tot 4 u r e . 1 G&i$&ji®ï!it}i®i$'&t$&tJ®m}iim

Soc, Santenw. Maats, Verbroedering i l o k a a l : MEIBLOEM STRAAT, IOC, GENT Geachte leden, H e t .bestuur der Maatschappij noodigt u 'uit op de jaarlijksche algemeene vergndering welko plaatsheeft op zondag 20 Januari, om ten lokale, de werkzaamheden en den bilan te bespreken, en er over.te gaan tot het herkiezen of het vervangen van .den door het lot aangeduiden uittredenden beheerder, JulesLemmen, •welke u door het beheer terug voorgesteld wordt. Gezel Pieter Van Dicrendonck, beheerder, alsook de vrienden Cousseraent, Aug. en Warie Frans, commissarissen, hebbeu hun ontslag aangeboden en moeten vervanKen worden. Nieuwe kandidaten mogen tot den 21 inbegrepen door de ledeu voorgesteld worden. Het beheer heeft van zijnentwege de eer n de volgende kandidaten voor te stellen : l e kandidaat: Lemmen Jules, uittredend lid 3e » Bloedberge W. Jozef 3e • » Van Branteghem Alfons 4e » Den Blauwen Jan.

SOC. ZANG. EN TOONEELAFDEEMNG ItABOT Zondag 26 Januari.

Groot Zang- en Tooneelfeest i n het lokaal * Cosmorama s, Rietstraat, 31. Ingangprijs: 20 centiemen. Deuren open om 6 1/2 ure. — Begin om 6 ure etipt. Pnrtyïenooten, Benevens goede zangen, zullen er drie tooneelstukken opgevoerd worden. Voorriet u de-e maal op voorhand van kaarten, want het zal er Zondag wederom stroomen. Kaarten te' bekomen in het lokaal < Cosmorama - Rietstraat, 31.

— Nergens betere en sterkere schoenen dan in VOORUIT.

werk-

^SttUvMÏvSwÜÜÏatWVWW

Dit kostbaar geneesmiddel Is heel bet Vlaamsehe Land door verspreid en i» te bekomen in de volgende apotheken :

KUNSTFEEST

15 minuten yoos 1. Spinsterkoor. uit den «Vliegende Hollanden, Wagner door den Nellie'skring. 'e. I k ken een vrouw, Blaes door Germaine Fauvelle. te. Aria nit «De Vlasgaards, V. d. Meulen door Edmond De Smedt. 'i. Snr la mer calméc, uit <Mme Butterfly», Puccini door Germaine Posthumus. k. a) Romance. Svendsea b) Berceuse, M« vóorViool en Piano. 't- Branche d'Eglanticr, Watelle i koor met solo, door den Nellie'skring. Eene schaal zal aan den ingang geplaatst „worden ten voordeele van den Algemecncn Pot. Ingang vrii.

Verboden te ronken

Gedurende de uitvoering der nummers [ral de deur gesloten blijven. rMeisjoa, wordt lid van onzen «Nellieskring»

2,75 Sumatra-eigaren 3,25 Fijne Manilla-sigaren Fijne Snmatra-sigaren 5,00 0.00 Ii.ine üavana-sigaren Havana Mexiquc Specialiteit Tan Cigarelles l,i

TMIHI l ne Wil-

i i i i i i t m t v . vrtobiTeld i t w * l Heraeys; iJtV—•• : l»« Baal. Qrussol . . ü e O r e e f . S .-Gudulap:..». Mirtin. HaacM-ctcst.. 1»,:' W.nleba, lleriotrinplaalo.: ilraugelinaoa, Veeoreyde'. Kortrijk s Mattelaer; l ' i , I » : Ue Leo i

L I J D T G2J san V a l l i n g , F i j n e n , • , Rheumatiek, Lendenpijn, K e e l p i j n , S t i j v e n h a l s , ons. lacjl on de plaats waar gij pijn h;bl er. | alvorens del erger wordt, een goed pak I

Luik

[zeker, gemakkelijk, «nolweüend, | geneetmiddol die noch rust noch ï leelregel vereitebt. Legt de watte i I goed op de pijnlijke plaats, zoodanig I dat zij goed op do huid vasteebt.

WEIGERT alle namaklng of nabootsing van d e THERMOGGNE, gelijk gij e e n valsch stuk geld | zoudt weigeren. «. De doos I.M.delfldoosO.OTIiu.'leaaotfiskr:.

Kolen van fi VooruitM

-f .

flfi&fïei&&ft&ïi&ïï(i&&&ïï?iüi

ïïTÏÏÏÏTi ZIEKTEN

Genezing door bij'zondere behandeling door specialist: Zondag,Dinsdag en Vrijdag van 9 tot 12 uur — Gent. 51, Savaenstraat, 54.

De fARE L E V E K S P I L L E r

DEN

die rechtstreeks op de slijmen I en slechte vochten werken, maag ! en ingewanden ontlasten, het | bloed zuiveren en verklocken, zijn | bet beste, en om zoo te zeggen, liet eenigsle middel. Voor do vrouwen in hunufcx j ! J.rüicXen leeftijd, menscv, I zittend werk verrichten, kan er j 1 geen beter middel gevonden worden. De ware LEVENSPSLLEN F. R o m a n zijn le verkrijgen in alle goede apotheken aan ir. 1,35 de doos. Men lette wel on de namaaksels i die geen de minste waarde hebben. Algemeen depot: Apotheek F. j Roman, Groote Markt, Dendermonde. .

Eischt den e c h t e n DenönoL i fr. a5 in A L L E APOTHEKEN. .

In g l a z e n , fr. 0 , 3 5 — In doozen, fr. 0 , 5 5 . Abricotsconfituur, per g e w i c h t : 1 frank de l:'lo. In de Kruidenierswinkels van < Vooruit.:, t * * * * * * * * * * * * * * * * * * ^ .

0/

6

Gervelas Wie e x t r a g o e d e cervelas begeert moet deze koopen In d e Kruidenierswinkels van Vooruit. 0 . 3 5 fr. d e 100 g r a m m e n ( ' t vierendeel).

deel aan de 0 leden

voor Mannen, Vrouwen Jongelingen -:- en

r.T.11W.WM

2

0 / deel aan niet 0 leden

0 r deel [ aan de 0 leden

KLEEDERMAGAZIJNEN Onovertrefbare KEUS

ê remtvjio t i n Prof«»*er O* ' tio-» « o - cceft»:» i i i w a e i . t«keTc*.ca-»r- t to«u> e i oioiidileUijlea sUïl_i U

KLOEFEN

'aten. Als gij

Gebruikt den DENTINOL en gij zult voor altijd verlost zijn.

Gij dis lijdt aan Asthma! Extra beste Confituur

3T_l_^]rJprJP_U%S_^___»r^^

F. Roman

ENTINOL Huxwtggv»»ww#w«ggeaaaadeta»d>ijne»*ai eea.vaa.zune slacaie namaaksels neemt rullen zij nooit verdTvijnen.

********************

tilt imllea t u «ecblüit» 4ar ] ••dsumdea tt VERTRAGING fraaaettM kanclaaa ranasdra »__. O'SaSaearlurla, «s.tudaiCMi. •alea, »». Bromt VirMoiUii onder anibl una • 'raak ia po«M:i!)l«-ri du Itlllu» veert» arocboor der iteuwau ea ra- ' , »«n» .MrhahKdaiiddttl e» ctliaina , raiaaaviafti «aar aa» t» rronv.

"Volksdrukkerij,, HMEPtort, 29, GIG!

< Meer dar. tv.inlig jaren leed j i> ik geweldig aan hoofdpijn, zoo » hevig was soms mijn lijden dat » ik niet liet minste werk - kon j » verrichten, twee doosjes ware » ietenspiilrn F. Roman hebben » mij gansch genezen. » Vrouw Meriaan VAN DUTSEN', »•' Alle dacen komen er zulke getuigschriften! De migraine, de lioofddraaiïngen, de bloedopdrang, zijn bijoa altijd te wijten aan storingen van de.maag, slijmen, verstopping, liet bloed wordt | dik, vloeit moeilijk en jaagt naar | het hoofd.

Als gij het goede geneesmiddel tegen dé tandpijnen gebruikt

~DOOR"REDEN"VAN"VEBTBEK.-"Goed

. LEEST D I T ! c Ik maak het mij ten plicht u te doen kennen dat ik sedert de drie weken dat ik gebruik maak van den Poumofor van Bernard. volkomen verlost ben luchtpijptakkenontsteking. Mijne van athma zijn sedert vijftien dagen niets meer en ik kan eene of twas wandelingen daags doen, iets wat mij in geen vijf jaar meer mogelijk was. Heden' vraag ik aan mijn apotheker opnieuw 3 nieuwe flesschen van dit uitmuntend produkt, want ik wil niet meer zonder rijn. Gij moogt dit bekend maken. Delegh, Leopoldstraat, 115, .te Brussel (Laeken). De ïlesch worlit verkocht: 3.75 fr. in al de beste apotheken. Zending franco door het algemeen depot eLes grands laboratoires Belges>,te La Eouviére, tegen een poatmandaat van 3.75 fri

Ach! mijn hoofd! laat BW drekwirt wrTaardigM II il

VAARWEL! TANDPIJNEN

MEN VRAAGT voor confeetiehuis in 't groot, jong meisje van 16 a 17 jaar, v o c magazijnwerk aan te leeren, Dwarsstraat, 15.

Mfc.N VHAAKT l--rj->agens ter drukkerij ."uvek. gebroeders, f'eendam en Conpure

VRAAGT DE PRIJSLIJST.

*******************

^j_fll

Migraine, Draaiingen

De bcrstpastille VPaltierr is -iet ideaal genees middel tegen lioes'. keelpnnen en benaudheden, tsrw":]I de WalthcrypiIIen het uitmuntend buikxm x'erend en bloedzui verraad Les msiileur» geneesmiddel is dat gij BK VENTE ; *k\ns loaa lea allen gebruikt. baiis K a f U l n s d é e l o l r t i e

TE HUIS BESTELD: fr. 1,55 de 50 kilos; fr. 31.00 de 1000 kilos. AAN HET SCHIP: fr. 1.45 de 50 kilos; fr. 29.00 de 10Cr kilos.

fr. & 2,75 tl

Groote prljBvcrraindcring per duizend,

•Mttaa_MfcMh4

Onderscheidt

fr. a !._.', i fr. n 5,00 I fr. k 7,60 I fr. a 16,00 | 7,00 fr.

Franco verzending van -10 (verschillen! merken) sigaren als staal, tegen toezendt! van 2.50 fr. aan R. GILLES Sigarenmakereuond CHAllTKEl ZEM.AAN, 75, GENT.

Habrant. rja Orétry Oraindorffe va Sïar.-Um • • a e l Fredrrz; Caarlaral : Ga;li.H-Fonder. •arolaeRt: Hobo; « w h i a y t l : Plerard.

THERMOSËHE

gegeven door den Nellie'skring (bestuurder barbiershuis over te nemen, Roede KoningPaul Verpoest), met de welwillende me- straat, 30, Gent. dewerking van Edmond De Smedt, soiust a=-=. —• "" van* den Marxkririg, de solisten van den _ ijIGAKE>' i l f " vraagt tTrQe goede Nellie'skring en het- gemengd koor Ter» sortcerders-Karnierders, &i. Mafiekontcr. broe dering. Wetteren. PROGRAMMA J. a) Een Sneeuwwit Tolgelkijn. V. d. Meulen b) T wijl in de Nacht, Van Duyse koor» t e zingen door het gemend koor «Verbroedering». J. Mijn Vlaandcrland, d'Hulst door Germaine Sprangen». 6. Melodie, V. d. Meulen door Marie De Vreese: '4. De Vlaamsehe Vronw, Trenteseau door Edmond De Smedt. fe. Idylle, Mélant • door Marie Contrino. 16. Ave Maria, met viool cbligato, Gounoi . door Germaine Posthumus 'ï. a> 1'Abeille, koor met solo, Denza b) Brise d'Eté, koor, Denza door de Nellieskring.

Per honderd

OMt Ap3!t.. Vooruil, Saaooortalr. rierr.euVnaer*. Slaaodara: T i . r i l t . e i a k St-MiehialHJ..; )l.)-odm,z,tlniMelelaenw. Sylva, AntwerpacbaBteen^r. Renoo. Pbéniistraat; lalal: De Valkenaar; H n t . l l . 1 VVllllK Lluu* : De ü.r.11.

ONS HUIS — Groote zaal ZONDAG 26 JANUARI 1913 om 6 nre stipt

Goede droo_e Sigaren

«s

.VOORUIT PALETOTS Vrljdagmarkt

in alle irtoöellen en j stoffen

Wondelgemstraa. Gent

fr. 12.50 en rtooger \

Ledeberg

'T.

¥

2

0 ] deel aan nlet0 leden

EEfSTT-r?^ 3 • E n i J l T E .

der Samenwerkende Kloefenmakeis van Gerfontaine en Nismes ra TCOBOIg FHfk blijft SU S*'am_«K

Hnlsmocdcrft i KOOPT ALLES

IN VOORUIT

worden verkochttot iverkTerschatilng aan de slachtoffers Tan het patroonaat

KRUIDENIERSWINKELS van VOORUIT BB-aa-gBi-TiiBTOT—fi

i—aa

wordt uitsluitelijk verkocht in de wînkels van VÖORUII fr. i.so bet pak van 1/2 kilo; fr. 0.65 het pak van 1/4 kilo; fr. 0.26 bet pak van O iO Wie deze chocolade eenmaal proeft zal die boven alles blijven verkiezen mm

rrirrTnT^TiiTTTtTiWi i-âsaaafca» 1

f

Bijvoegsel van 24 Januari 1 9 1 3

Kamer van Volksvertegenwoordigers Zifting van 21 Januari 1913 —*-ST—rterschap van den heer Schollaert, voorzitter. De zitting wordt te 3 uur geopend. MEOEDEELIXGEN De heeren Loraud, onpasselijk, Duquesne, 9 door familieplichten en Mullendorff, door familierouw weerhouden, verzoeken de Kamer hunne afwezigheid te verontschul' . disen, op de Kamerzittingen dezer week. De heer Van Eeeth, belet zijnde, ver, . ontschuldigt zich, deze week de Kamerzittingen niet te kunnen bijwonen. De heer Mechelynck, door familierouw weerhouden, verontschuldigt zich gedurenË de eenige dagen de zittingen der Kamer niet te kunnen bijwonen. NIEUWE TRAAG OM LTTLEGeiNG M. DE VOORZITTER. — De heer Asou verzocht den heer Minister van Landbouw en Openbare Werken cm uitlegging te vragen ^rakende de zeer erge overstroomingen welke op het grondgebied van Péruwelz worden veroorzaakt door de beek van Verne, stroomopwaarts den heuvel, toebehoorend» asn den Staat, die toegang verleent tot gemelde beek onder de vaart van Fommeroeul naar Antoingv fc — Deze ondervraging wordt naar volgorde op de dagorde gebrachtMOTIE VAX ORDE M. CRICK. — De Kamer nam in overweging het wetsvoorstel dat ik met ver«eaitlenda mgzer collega's indiende en .. irsurbij tijdelijke opheffuip Wordt gevraagd ^van invoerrechten op de haveï. Het bureel -gelieve de atdeelingen onverwijld bijeen, te roepen. M. DE VOORZITTER. - Eerstdaags zullen de atdeelingen bijeengeroepen worden. ANDERE MOTIE M. DELBEKE.— Verscheidene weken geleden, .ontstonden werkstakingen te Roeselaere; het geschil is lang niet opgelost, 'want, aan beide zijden, toont men zich onhandelbaar. De patroons bedreigen met uitsluiting, ingeval de stakers den arbeid niet hervatten. Die uitsluiting is aangekondigd voor morgen.Daarvoor zijn wij voornemens eene vraag om uitlegging neer te leggen. De Regeering geliove ons te zeggen of zij niet meent ie moeten tusschen beide komen om een einde te stellen aan een toestand die zoo veel schade berokkent aan patroons als een werklieden. Ik verzoek dus de Kamer mijne spoed«Khende vraag om uitlegging te willen plaatsen na de heden te behandelen interpellatie. Het komt er hier op aan te weten of 5.000 werkersgezinnen honger zullen lijden. Gezel ANSEELE. — Ik steun met aandrang het verzoek van den beer Delbeke. M. DE VOORZITTER. - Verzet er zioh niemand tegen, dan zal de vraag om uitlegging worden bepaald op dinsdag aanstaande. (Instemming.) VRAAG OM UITLEGGING M. DE VOORZITTER. — De Kamer gaat over t o t ' d e bespreking van de vraag om uitlegging van den heer Devèze tot den heer Minister van Oorlog cover de maatregelen jegens sommige officieren genomen, en voornamelijk over het vervroegd op pensioen stellen van een generaal. > Het woord is aan den heer Devèze. M. DEVÈZE. — Sedert de heer de Broqueville het ambt van Minister van Oorlog heeft aangenomen, werd de aandacht der openbare meening gaande gemaakt door zijne verklaringen en zijne daden. Was het immers niet hij die bij den aanvang van dezen zittijd heeft gewezen op het ontoereikende van 's land» verdediging en op de noodzakelijkheid van eene volledige herinrichting van het leger? Groot is de ontroering geweest, door de woorden van den verantwoordelijken minister op alle banken der Kamer. Sedert zijn er twee nieuwe feiten aan te stippen. Eerst, de bevordering op 57 December, waarvan het kenmerk was, onverwachte benoemingen, blijkbare voorkeur aan sommigen, het onverwacht op pensioen stellen van officieren met een hooger bevelhebberschap bekleed. Daarenboven het afkondigen van nieuwe onderrichtingen hondende regeling van de bevordering. Maar de onrust is algemeen geworden en werd zelfs vertolkt,in de technische bladen, Over 't algemeen regeeringsgezind en zelfs tot in de bladen der katholieke partij. Het is onontbeerlijk en het strookt met , da overleveringen der Kamer, dat de klach-

ten ook hier worden vertolkt met matigheid ja. doch ook met krachtdadigheid. Reeds in 1536 werd door generaal baron Evain toen Minister van Oorlog, niet gevreesd ter Kamer uitleggingen te geven over de door hem genomen maatregelen wat het rangschikken betrof van een majoor en van een eskadronsbevelhebber. Het reglement door den heer Minister aangenomen op 30 December 1913, draagt den titel van «tijdelijk* en de proefneming zal als geèindigd beschouwd worden op 30 October 1913. De hoofdbepaling bestaat uit het rangschikken van de officieren in vier klassen : A. Zij die in de lagere graden tot dien van kapitein, de bevordering naar de dienstjaren, waardig zijn, 't is te zeggen die niet ongeschikt noch onbekwaam zijn; ii. Zij die de bevordering bij de gewone keuze waardig zijn van af den graad van commandant; C. Zij die de groote keuze waardig zijn: voor de keuze wordt «bijzondere^ vezdienste vereischt. Die bijzondere verdienste doet onderstellen dat do titularis het ambt van den hoogeren graad «met onderscheiding en gezag: zal waarnemen. Gezel C. HUTSMANS. — Er is eene stellige bepaling: --'goede calotin» te zijn! M. DEVÈZE. — Enkel de adjunckt-stafoföcieren mogen voor de groote keuze worden voorgesteld: artikel 34 luidt uitdrukkelijk dienaangaande. De groote keuze kan drie maanden tot een jaar vordering van dienstouderdom voor gevolg hebben (art. 3T). Ten slotte zijn er, die de keuze bij uitstekendheid vaardig znjj. Daartoe dient men de «hoogere verdienste te bezitten-, welke aldus bepaald i s : »Op afdoende wijze blijk hebben gegeven van merkwaardigen beroepsaanleg, vau uitgebreide beroepskennis, van verstandelijke begaafdheid, van oordeel en karakter, hetzij in liet \aajrvullen van opgelegde.of vjjjwillig volbrachte bijzonder militaire-werkent. Zijn, met volle 'rechte aangewezen voor de keuze bij uitstekehdheid, dé officieren van het bijzonder kader van den staf; doch mogen voorgesteld worden voor de keuze bij uitstekendheid al de officieren, zelfs zij die geen stafadjunkt zijn. De keuze bij uitstekendheid kan doen genieten van een tot twee jaar vordering van dienstouderdom. Ik blijf steeds objectief waar ik er thans reeds op wijs dat die bepalingen en verklaringen zeer ingewikkeld zijn; voor de bijzondere verdienste werd zelfs enkel eene ontkennende bepaling gevonden: meer dan de eenvoudige, minder dan de hoogere verdienste. Het volstaat nochtans dat. een stafofficier nit het bijzonder kader niet langer de hoogere verdienste bezit, of dat een adjunctstafofficier in dienst van den staf de bijzondere verdienste verliest om hem naar de troep te doen terugzenden. Het onderscheid is zoo moeilijk, dat het den minister zelf niet gelukt het altijd «wanneer de officer beantwoordt aan de vereirehten om te worden voorgedragen tot eene bevordering bij uitstekendheid, wegens bijzondere verdiensten. > De comiteiten, die beslissen over de bevordering, werden samengesteld bij koninklijk besluit van 36 November 1812, hetwelk "bepaalt dat de voordracht gedaan onder de verantwoordelijkheid van den bevelhebber worde beoordeeld: Voor de lagere officieren door de afdeelingcomiteiten, de vesting-comiteiten en de gendarmeriecomiteiten; in beroep en voor de hoofdofficieren, beBtaat het legercomiteit.samengesteld uit generaals onder voorzitterschap van den minister. Dat comiteit vergadert om de drie maanden, ten d i e n e n d » tijde, vóór de bevorderingen, op bijeenroeping van den Minister van Oorlog. Het voert bespreking maar brengt geene stemming uit. Al deze bepalingen zijn in Terband te brengen met de organieke wet der bevordering, van 10 Juni 1836. welke tot den graad aan kapitein, de helft der graden toekent aan de keuze de andere helft van het getal dienstjaren, en de hoogere graden overlaat aan 's Konings keuze. Ik wil thans deze reeks bepalingen van naderbij onderzoeken. Wat een leger behoeft is ook *n vooral zedelijk gemoed bij soldaten "en officieren. In het belang van het leger is het noodig, dat de regelen tot bevordering helder, eenvoudig en duidelijk wezen; dat bij hunne toepassing willekeur zij uitgesloten; dat zij de ouderdomsrechten en teven» die der verdienste eerbiedigen; er zal aldns, onder de officieren.gevoelens van broederliefde, vertrouwen en veiligheid heerschen. [Links, zeer wel 1) En. om te beginnen, het geldt hier een rainisterieele maatregel, strekkende, naar de Minister zelf bekende, tot wijziging van den geest die tot dusverre het vaststellen van de bevorderingsvoorwaarden beheerschte, en zulks ten, einde onze bevorderingssteleels aan de noodwendigheden van het nieuwe leger toe te passen. Dit werk dient met wijsheid en overleg te geschieden; wat wij dus behoeven is eene nieuwe wet op de bevordering der officieren. CGjsoxakien, reehta.)

M. MASSON. — Houd o p ; wacht tot men zwijge. M. DEVÈZE. — Mijnheer de Voorzitter, spreken is inderdaad zeer moeilijk te midden van de opzettelijke onverschilligheid der rechterzijde. (Links, zeer wel') M. DE VOORZITTER. — Gij kunt toch geene geestdrift opdringen aan uwe medeleden. (Gemompel, links.) •il. DEVEZE. — Dat ontslaat de rechterzijde niet van een weinig beleefdheid. (Ge. ruchtj rechts.) M. MAROILLE. — Het i» onbetwistbaar dat de rechterzijde den spreker met opzet beletten wil zijne redevdering rustig voort te zetten. (Goedkeuring, link».) M. HYMAN'S. — De heer Hoyoia praat luidop en met gemaaktheid, sedert het begin « e r zitting. (Onderbrekingen, rechts.) M. DE VOORZITTER. — Al de leden, gelieven te zwijgen, en naar den spreker te luisteren. M. HYMAN'S. - Uit beleefdheid moest gij zwijgen. (Gerucht, rechts.) M. HOYOIS. — Wij luisteren naar u, zooals gij naar ons luistert wanneer wij het woord voeren. (Rechts, zeer wel!) M. DEVEZE. — Logischer wijze moest de heer minister dus voorstellen: eerstens, de wet op de militie met intrekking van artikel 49, dat door mij in de afdeeling werd beknibbeld ; daarna, eene inrichtingswet voor het leger, volgens de opbrengst van de wet op de militie; verder, eene regelingswet voor het kader, in overeenkomst met bedoelde inrichting; ten slotte, eene wet op den toestand der officieren, waarin de kwestie der bevordering, en tevens diegene van het pensioen zouden betrokken zijn. De nieuwe toestand verschilt inderdaad met dien van 1S36, niet alleen door de samenstelling van hét leger, maar ook door den toestand van het, korps officieren. Yolgens.'Êen verslag aan den Koningdpor generaal baron Ev*ih, gedagteekend 30 Maart 1835. was «Ifis korps officieren toen samengesteld uit officieren, oud-onderofficieren van het vroegere leger der Nederlanden : uit vrijwilligers tot den graad van officier van vrije korpsen,, benoemd door het voorloopig bewind; uit officieren teruggekeerd uit Oost-Indië; uit Belgische en vreemde officieren, aangeworven voor den duur van den oolog; uit Belgische officieren uit vreemde legers gekomen, enz. Heden bezitten, wij een korps officieren zonder vreemde' bestanddeelen: door het examen A voor de onderluitenanten. '<>n het examen B voor den graad van kapitein-commandant ; door de uitgangsexamen van onze militaire school en van onze oefenschool; door onze krijgsschool en de stages waaraan onderworpen zijn de officieren die verlangen adjunct staf officieren te worden. De waarborgen van wetenschap voor de officieren over het algemeen zijn dus onbetwistbaar dezelfde gemaakt én de .keuze onder hen is dus moeilijker te rechvaardigen en zeldzamer nit te oefenen. In 1838, stond het legér op oorlogsvoet. Heden integendeel bezitten wij schijnbare regimenten, en geraamten van compagnieën ; de legeroefeningen zijn zeldzaam en het garnizoensleven verving het leven te velde. (Zeer wel! links.) Het is derhalve treffend, vast te stellen dat reeds in 1836, de rechten van 't getal dienstjaren waren erkend. Luitenant kolonel De Puydt zegde: Het gewichtigste dat thans te doen is, is de bevorderingswet uit te vaardigen. Door die wet stelt men vroegere'rechten vast; men stelt ze naast de huidigen diensten en' bekwaamheid; men laat iedereen zijne toekomst beseffen... Het recht gesteund op het getal dienstjaren, is een verworven recht, het besaat opzichzelf; maar de wet mag de uitoefening regelen. Het recht van verdienste of keuze behoort den Koning; de wet bepaalt enkel den onontbeerlijken diensttijd binnen welken er gebruik moet van gemaakt worden.» Trachten wij, in.dien zin, het beginsel eener nieuwe wetgeving daaruit af te leiden, dan dient deze te bekrachtigen de beperking in uitgestrekheid der keuze, den eerbied voor de ouderdomrechten onder bekwame officieren, en tevens de werkelijke en bestendige uitoefening van het recht om to kiezen. Dit was, sedert 1867, de lienswijze van generaal Brialmont, die meende dat goede kouzenj in beperkt aantal dienden gedaan en dat de keuze waardige officieren niet talrijk voorkomen, maar dat er zijn,die gansch het leger kent en aanwijst. Ook stelde hij voor de lagere graden, beperking tot een zesde van de benoemingen van de vrijheid der keuze voor. Wat doet integendeel de heer Minister? Hij moest de beginselen der wet van 1836 handhaven, doch hij is buiten den geest dier wet getreden en verving de eenvoudige keuze door eene ingewikkelde rangschikking met keuze, groote keuze en keuze bij uitstekendheid. Dit stelsel verwijt ik eerst en vooral ingewikkeld te zijn. De keuze is moeilijk, maar hoeveel moeilijker nog is de onpartijdige, billijke onderverdeeling der keuze, v te meer

daar: zü, die oordeelen, den benadeelden officier weinig kennen. Staat hij niet onder hun bevel, dan moeten zij zich behelpen met biographische nota's of oordeelen op het voorkomen. Generaal baron de Heuach schreef in de «Belgique Militaire» een belangrijk artikel, waarin hij den toestand beknibbelde tegenover de officieren, de eolonel», — in beslag genomen door wat hij t paperaaserie > heet, en_fe generaal» die geene oefeningen kunnen doen verrichten bij gebrek aan geld en manschappen. Daaruit volgt dat er weinig waarborgen bestaan voor een veilig en gegrond oordeel. In den huidigen toestand der zaken is de echte verdienste van den officier nochtans onmogelijk te beoordeelen, omdat men die verdienste enkel kan beseffen met het oog op de theorie. Een der uitstekendste officieren-generaal, oud-leeraar der krijgsschool, zegde zekeren dag: i Mijne studiën deden mij deze vrij zonderlinge ervaring opdoen, dat de leeraars van taktiek zich altijd lieten verslagen op het ooriogsveld. > De degelijke generaal is niet de geleerdste : 't is op het ooriogsveld, hij die zeker is van hetgeen hij ziet, die ondernemingsgeest en vastberadenheid bezit, die stoutheid, krachtdadigheid, moed- en doodsverachting aan den dag legt... Moeilijk te beoordeelen hoedanigheden in vredestijd en zonder gevaren. Vermite de echte verdienste nooit zal kunnen uitschijnen, hoe zal men een gemeenzamen maatstaf vaststellen tusschen de betrekkelijke vendiensten van officieren die verschillende ambten bekleeden onder 't gezag van verschillend overheden f Een commandant kan: bevel voeren over een compagnie, adjunct-majoor zijn, vleugel-adjudant van een generaal, ordonnans van den koning, werkzaam bij 't ministerie van oorlog, werkzaam bij een staf, in dienst in Congo, enz. j Wie zal dan toch' op billijke wijze de uitstekende •verdienste onderscheiden van de bijzondere verdienste en deze laatste van de gewone verdienste, door al die officieren naast elkander te plaatsen ? Beseft men niet, dat de officier < dicht bij de zon », 't is te zeggen naast den minister in dienst buiten het leger, in aanraking en somtijds bevriend met het opperhoofd, onmiddellijk bevoordeeld zal zijn op den officier in 't leger wien het oneindig veel moeilijker zal zijn en eenigszina onmogelijk zich te doen waardeeren en onderscheiden! Verder mist het stelsel en Iogiek. De hoedanigheid van stafadjnnct in dienst bij den staf gaat van rechtswege gepaard met de bijzondore verdienste; die van officier van het kader van den staf met de hoogere verdienste. Verliezen die officieren hun graad van verdienste, dan treden zij in de troepenkorpsen terug — waardoor vermindering van hun gezag en staat van minderheid tegenover hunne vroegere onderhoorigen die in den bijzonderen dienst bleven, en dus de verdienste behielden, die zij verloren. Men verstaat gemakkelijk welk gezag die officieren zullen genieten en met welken ijver zij zich van hun nieuwen dienst zullen kwijten. En, anderdeels, zien wij hier, officieel verklaard, de meerderheid van den stafofficier op den troepofficier, waar men nochtans in de krijgsschool treedt niet door een examen maar door een wedstrijd. Verder zien wij aldus een gansche reeks officienen van rechtwege aanspraak krijgen op de «uitstekendheid». waar nochtans die keuze, naar de bedoeling van dën omzendbrief zelf, eene uitzondering diende te zijn. Nu hoe zal hij ooit kunnen aangewezen voor de hooger verdienste, waarvan wij de bepaling aangaven? Komt hij fit de militaire school, dan heeft hij eerst den practischen leertijd voor zijn beroep als tnoepofficier moeten doen; daarna zal hij voorbereidende studiën tot de krijgsschool moeten aanvangen. Aldus verloopen vijf jaren. Ter krijgsschool doet hij drie jaar studie, daarna een proeftijd van een jaar in elk wapen en in den staf. Gedurende die lange voorbereiding tot zijne loopbaan, ia het onmogelijk dat hij zich zoodanig onderscheid?, om aan de vereischten van eene uitstekende verdienste bij eenvoudige kenze te beantwoorden. Bij de laatste bevordering werden SS luitenants voorbijgestreefd door adjunct-staf, officieren, waarvan het meerendeel, sedert; zij de krijgsschool verlieten; ambten buiten het leger hebben bekleed. Onder hen vinden wij luitenant Saroléa, die in Congo een groot district bestuurt, en herhaalde malen zijne gevaarsverachting liet blijken. Bezit hij niet de bijzondene verdienste I Het in achtnemen van de verschillende verdiensten, sal bij iedere bevordering eene nieuwe rangschikking van officieren mogelijk maken, officieren, die om de beurt onderling overste en ondergeschikte zullen wezen, volgens de beoordeeling over Oen uitgebracht. En men zal telkens doen wat gabenrd is met de benoemingen tot luitenant-kolonel: elf majoor» worden voorbij gestreefd door majoor Biebuyck, eerste bencemdj dan bekleeden de drie oudsten de

volgende plaatsen, de vierde bekomt geentf bevordering hoegenaamd, de vijfde en dii zesde worden door den Koning aangestelc'l als luitenant-kolonel. Ondersteld dat over twee jaar, kolonei; Biebuyck gerangschikt worde voor de groote keuze, maar dat de officier, die achtei hem komt, de verdienste bij uitstekendheic' bekomt, dan zal hij op zijne beurt voorbij-J gestreefd worden. De vroeger ondergeschikt te worden. Dergelijk stelsel vernietigt all« hiërarchie en waardigheid. Onder het nieuwe stelsel, zal de officie» er zich vooral op toeleggen van zich t e doen spreken, en werk verrichten van aard om d«l aandacht te wekken, veeleer dan nuttig t», zijn. Zoo ziet men reeds nu officieren rond-:' reizen en voordrachten houden in de katho-^ lieke jonge wachten, en in de zondagskrin-, gen, om er de militaire kwestie uiteen t e ' zetten! '! Wantrouwen en ijverzucht zullen vonder; de officieren heerschen. Elke bevordering, elke overgang, zal gev paard gaan met krenking van eigenliefde; en met ontmoediging. Om goed aangeschre-1 ven te zijn, moet de officier de godsdienstige; of wijsgeerige overtuiging van zijn overstei trachten te eerbiedigen. Dit alles werd, van! 30 December af, door. een officier geschre-! ven in de «Soir>. een blad dat de Regeering' goedgezind is. (Gelach, rechts.) M. BUYL. — Onbetwistbaar! M. DEVEZE. — Is het niet soms het officieus blad der Regeering? Ik herhaal da"t voortaan de officier, verstoken van alle veiligheid voor de toekom»*! zich aan willekeur voelt blootgesteld omdat' men afwijkt van den geest der wet tot regeling van de bevordering. In het belang van het Jeger moet de officier geen bloode schooljongen zijn die tracht' te behagen; de geestdrift, het vertrouwen, • de fierheid zelfs mogen in hem niet worden gedood. Want de jonge hoofdofficieren, bij! gelnk of bij voorkeur tot', dien graad bevorderd, zouden niete kunnen uitrichten In een ontmoedigd, verdeeld korps officieren, zon-.' der roeping en zonder redelijke eenheid. I (Zeer wel! Links.) Dit allee, zal de heer Minister zeggen, i» : slechts eernej proefneming. Doch SS lrrite-1 nants, 8 kapiteins, verschillende majoors! zijn overleden; de indeeling is gewijzigd; er i heerscht onrust. Zoo de Minister, na een' proeftijd, den maatregel intrekt zal hij er' dan ook de gevolgen van afschaffen? (Goedkeuring, links.) De heer Minister zal ongetwijfeld op hed voorbeeld van Frankrijk wijzen. Vreemde redeneering vanwege hen die steeds Frank-.' rijk als een 'vervallen land behandelen!, Moest de Fransche Regeering niet optreden! om het opperbevel over het leger niet te! zien toevertrouwen aan vijanden der Republiek zelf? Ik roep het voorbeeld van Duitschland in.) De bevordering is er gesteund op het exa-, men. Door eene voorbereiding van tien jaar.', kan een verdienstelijk officier door het wel-j gelukken op een examen van den staf en, niet door een wedstrijd —• aanspraak ver-' werven op spoedige bevordering. Tusschen die uitstekende officieren wordt het getal dienstjaren in acht genomen. Wat echter streng wordt nageleefd, i r handhaven in hunnen graad, voor de officie.': ren die onbekwaam zijn de ambten van den. hoogeren graad uit te oefenen; vervroegd'! pensioen voor al do ongeschikten; waardeering door legeroefeningen die nagenoeg niet, met de getalsterkte op oorlogsvoet wrorden gehouden (bataljon van 800 man in stede, van 1,000) het persoonlijk optreden van den.. Keizer die te velde de officieren-generaal' beoordeelt. Dergelijke inrichting zou ons de vereischte generaals bezorgen. De toepassing in België zon een legere omiteit noodig maken dat beraadslaagt, stemt en uitspraak doet na den betrokken" officier en zijne onmiddellijke oversten te; hebben gehoord. Op 't oogenblik dat de benoemingen in het «Staatsblad» werden afgekondigd, waren de regelen, waarvan het beginsel wai' toegepast nog enkel door eenige vertrouw-* den gekend: De officieren en het publiek1 kenden ze niet. 't Is eerst op 30 December dat die onderrichtingen verschenen. M. MONVILLE. — In den «XXe Siècle». M. DEVEZE. — Ja. In den «XXe Siècle», het ambtelijk blad van 't Ministerie van Oorlog. Had men de slachtoffers die men ging maken, bericht van hetgeen hen te wachten stond? Neen! In strijd met het organieke Ko-' ninklijt Besluit heeft'het legercomiteit ge. stemd, — en de Minister zal zich versohuii' len achter sommige beslissingen van dat) comiteit. Maar in strijd ook met de onderrichting,-! rakende de algemeene inspectie'» vat* 1 Maart 1909, werd aan al zijne leden vol-u strekt verboden, de genomen besbesinge», bekend te maken, vóór het uitvaardigen v»i' de bevorderingen. Het zoo goed verzwegen geheim, het prijsd geven van de regels en gebruiken, de schend nis van het Koninklijk regelingsbesluit, " alles geeft een geweldig vdlle*er«ia_J"

6 ter Mn de bevordering van 37 December. Tot Dinsdag laatstleden, bleven drie plaatten van majoor openstaan bij den staf, ofschoon commandant Maglinse, leeraar in da tactiek, de strategie en de inrichting aan da krijgsschool — een officier van allereerste keuze — wegens dienstouderdom was aangewezen voor eene ervan. De pers beweerde dat die plaatsen open bleven, omdat de heer Minister de eerste voorbehield voor het hoofd van zijn kabinet, kapitein Callon, een officier dien hij niet rechtstreeks kon doen benoemen tot majoor in zijn wapen, de artillerie. Die officier, wiens verdienste ik niet bespreek — al betwist een brief van generaal Bellebaut, in dato 7 Juli 1908, de loftuigingen der per» — bekleedt een ambt dat buiten verhouding is met zijn graad. De vorige Ministers namen generaals, als hoofden in hun kabinet. De heer de Broqueville nam als hoofd van zijn kabinet een kapitein, die zich aanstelt al» meester over het leger en . het tyranniaeert. Dat i» onuitstaanbaar. (Zeer wel I Links.) Twee feiten schijnen eene bijzondere betprelring te moeten uitlokken : het geval van generaal de Neuter en het gebeurde in het 9e linieregiment. (Aandacht.) Generaal de Neuter vernam zijne oppensioenstelling op 27 December door zijn vleugeladjudant. Hij zat te paard, in tenue en verwachtte hem. Bij zijne aankomst, kondigde de officier hem aan dat hij ontslagen was uit zijn ambt als vleugeladjudant, daar Îjn overste op pensioen wa» gesteld. De generaal trok onmiddellijk naar huis en schreef den striemenden brief dien hij openbaar maakte. Had de Minister, generaal de Neuter doen vervolgen wegens ophand, dan ware hij geslagen geworden, want geen enkel officier kon de opwelling van een eerlijk man die beleedigd werd, schnldig verklaren. (Links: Zeer wel!) Dat heeft de Minister voorzeker begrepen en weerstaande aan raadgevingen van onhandige vrienden, deed hij het niet, wat alleen bij den generaal spijt verwekte. Om dezo ruwe behandeling uit te leggen, heeft men zich beroepen op een brief gedagtoekend 33 December, die in do bureelen zoek zou geraakt zijn. Dat houdt geen steek. De generaal ontving op 31° een brief gedagteekend 28 December, hem verwittigende dat hij den 30" had opgehouden deel uit te maken vap het leger. In elk geval, wuarom die koortsige haast om cen vleugeladjudant te ontslaan uit zijn ambt, den 27°, wanneer de overste in dienst bleef tot den 30°? Hieruit blijkt alweer willekeur. Ten slotte werd dezer dagen herinnerd aan het Koninklijk Besluit van 28 September 1838, waarbij bepaald wordt dat, bij ! pensioenecring op 36jarigen leeftijd, het 1 voorstel diende te wordou voorgelegd aan den belanghebbenden officier die beschikt , over een tijdbestek van zes maanden om zijn .' rechten te doen gelden en bezwaar in te dienen. Wat den grond der zaak betreft, was de heer de Neuter een jong en werkzaam officier, generaal op 52jarigen leeftijd, op het punt luitenant-generaal te worden op 56 jaar, wat hem toeliet nog negen jaar werkzaam te blijven. Zijn aftreden is echter niet nutteloos voor sommige anderen. Zijn verleden als soldaat was onbevlekt. Een brief vah zijn generaal, in 1907 lokte, in Juli 1912, wanneer hij er kennis van kreeg, heftig verzet van zijnentwege uit, en dit verzet werd onthaald door zijne oversten en door den heer Minister. Zijne biographische nota's waren overheerlijk. De heer Minister' gelieve ze te toonen: hij zal het verlangen van den generaal bevredigen. M. ORTEGAT. — Hij vrage waarom hij op pensioen werd gesteld. jK. DEVEZE. — Hij moet dat niet vragen : gij moet het hem zeggen. De generaal verlangt zich te knnnen verdedigen en rechtvaardigen. Gezel CAELUWAERT. — En hij heeft *elijk. M. DEVEZE. — Het antwoord dat men zal geven, kennen wij.- « Het legercomitelt dat stemde, heeft de Neuter veroordeeld. > Nochtans, is bet waar, dat de Minister van Oorlog naar het legercomiteit is gegaan met een dossier, waarin stukken voorkwamen waarvan generaal de Neuter nooit kennis heeft gekregen, aldus artikel 140 van het statuut der officieren schendende? Ia het waar, dat hl] het comiteit heeft gevraagd dien officier te veroordeelen zonder hem te hooren ? In elk geval moest het dossier op zich zelf uiet toereikend zijn, want sedert dien, op hevel van commandant Callon, zijn al de officieren, die deel hadden genomen aan "en kader-oefening, onder beleid van den heer De Neuter, nitgenoodigd vertrouwelijk hunne meening te uiten over die oefening, •'•.•aarschijnlijk met het oog op onderhavige •raag om uitlegging. (Uitroepingen en pro•'-statiën links en aan de uiterste linkerzijde.) U. BUYL. .— Men noodigt du» de officieren uit om den verklikker te spelen 1 Ziedaar ds meesters in het verklikken I H. VAK DAMME. - Wij zijn volop in de Inquisitie' M. DEVEZE. — Welnu, die oefening had 'ie goedkeuring van genera! Clooten weggedragen, ten tijde dat de heer De Neuter over de brigade lanciers te Gent bevel voerde. Indien »r wezenlijke grieven bestonden, hoe kan de Minister nit leggen dat hij, op 36 Juni 1912 generaal De Neuter al» bevelhebber van Je brigade Gidsen aanstelde. een der meest gewaardeerde ambten, en dat op 26 November' 1912, deze generaal het krui» van gTootofficier der Orde van ds l^joon bekwam, en dat de Miniiter dienzelfkon ëndT o » hem te vermttigeo, een brief -Het doet?***. *"' "'* e , n d l 8 t »'» volgt: O atüne gei?"J genoegen, generaal maior, dan óver aio nkweatehen *• mogen aenbiegelaeh link»). ^noenÜBg ». (UHroepiagsn en lutttk MÔTfVTLrAOlnt ~ ^ *"' wel rijn « h S ? ' 1 * - ' ~ 0>nar_al Michel nam nij kreet »*t é _ « „ , ¥ " u , 5 , ï T " ° 7 > < * . *>> Jga_ Groot lint; dat U regel gewor-

aém M. DEVEZE. — Moet die penaïonneering hierdoor verklaard, dat generaal de Neuter luitenant Denia beschermde, toen deze vervolgd werd wegens gemis aan eerbied jegens eene processie, omdat hij het eereBaluut niet gebracht had I Wat het incident der almoezeniers betreft, leea ik hier de vrklaring door den generaal zelf opgesteld: « I n mijn open brief tot den Minister van Oorlog, zegde ik dat ik mij eenigszins onafhankelijk had gedragen tegenover de krijgsalmoezeniers ,wat ongetwijfeld bijdroeg tot mijne pensionneering van ambtswege. Hier volgens, tot nadere bepaling, twee feiten waarvan ik de volstrekte echtheid waarborg. In 1911, voerde ik bevel over de «e brigade cavalerie te Gent. De almoezenier bezocht mij, op mijn rapport, en zegde dat, den volgenden zondag, al de kinderen der soldaten gevormd werden, dat al de generaals, elk op zijne beurt als peter waren opgetreden, en dat mijne beurt gekomen was. (Gelach, links.) Gezel FURNEMONT. — 't Is ongehoord. M. DEVEZE. — Volgens de regelen moest mijne vrouw meter zijn. De aalmoezenier deelde dus aan den generaals bevelen nit voor eene godsdienstige plechtigheid, volgens eene dienstbeurt, die hij had ingesteld. Ik antwoordde hem dat mijne godsdienstige overtuiging mij belette hem voldoening te schenken, en dat mijne vrouw, die tot de hervormde kerk behoorde, er niet zou in toestemmen aan eene plechtigheid van den katholieken eeredienst deel te nemen. De aalmoezenien drong aan, en zegde dat dit van geen belang was. (Gelach en geroep, links.) M. ORTEGAT. — Al wat gij daar vertelt is evangelie ! Gezel CAELUWAERT. — Men moet de aalmoezeniers altijd beschermen. M. DEVEZE. — De aalmoezenier voegde er aan toe, dat eenige jaren vroeger, de vrouw van een luitenant-generaal, tot den anglikanschen eeredienst behoorende, had toegestemd om meter te zijn. (Onderbrekingen.) Hij zegde verder dat mijne weigering om de plechtigheid bij te wonen, een jammerlijken indruk zou verwekken te Gent en zelfs elders. Daar al de generaals zich hadden gedragen naar den aangenomen regel, moest ik het eveneens doen. Gezel FURNEMONT. — Pauselijke zouaven! M. DEVEZE. — Ik hield mijne weigering staande, maar om de zaak in der minne te schikken, stelde ik den aalmoezenier voor, eene verhindering te verzuimen door voor eenige dagen met verlof te gaan, en dos mijn bevelhebbcrschap over té dragen op den kolonel, die mij in dat geval zou vervangen.Ik raadde hem aan zich tot dien kolonel te wenden, die voorzeker zou toestemmen. Hij antwoordde mij dat er volstrekt een titelvoerende generaal noodig was. (Langdurige toejuichingen.) Gezel FUSHEMONT»—.Karna-ral en niets dan karnaval,! M.''DEVEZE. — «Eén kolonel was niet voldoende om dergelijke plechtigheid op te luisteren. » Daarop staakte ik het onderhoud, al betoonde ik de meeste heuschheid aan den aalmoezenier; zoo deed ik hem zelf uitgeleide tot aan het motorrijtuig dat hem aan de deur afwachtte. (Links : Ha, ha!) Hij vertrok morrend. > Op 20 November laatstleden, terwijl, ik tijdelijk bevelhebberschap over de afdeeling uitoefende, op dat oogenblik wordt de bevordering in de orde der Kroon bekend gemaakt, maar niet de bevorderingen in het leger. > Mij werd gevraagd mijne meening te uiten over de vraag uitgaande van de 2e brigade cavalerie te Namen, strekkende om in de kazernen eene afzonderlijke spreekkamer te doen inriehten voor den aalmoezenier, vermits de gewone spreekkamer zoo slecht werd bezocht, dat de aalmoezenier er door gekwetst was. De vraag was overigens, zegde de aanzoeker, ingediend op gelijkluidend advies van Monseigneur. > Ik deed aanmerken, dat onze spreekkamers niet zoo slecht werden bezocht dat de aalmoezenier er in hinderend slecht gezelschap verkeerde, daar de ouders der soldaten er hunne zonen en broeders kwamen bezoeken, en er nooit werd over geklaagd. Wanneer soldaten den heer aalmoezenier afzonderlijk verlangen te spreken, kunnen zij naar zijn huk gaan, naar zijne kerk of naar zijnen kring. Bovendien geschieden de plechtigheden van den katholieken godsdienst in 't openbaar, in de kerk en zelfs op straat. Waarom zon er dus in de kazerne eene afgezonderde kamer moeten zijn voor de aalmoezeniers I Ziedaar waarom ik een ongunstig advies gaf. (Zeer wel! link» eb aan de uiterste linkerzijde.) > Ds generaal gelooft, dat zoo men andere zoogenaamde grieven heeft uitgedacht, dit enkel was omdat men een al te weinig rechtzinfllgen officier nit het leger wilde weren, en vervangen door minder 't ongéwenschte officieren. » (Goedkeuring links sn aan de uiterste linkerzijde.) Dsze mcening wordt gestaafd door het voorval in het 9e linieregiment onder bevel van kolonel Warnaot, stafadjudant en jong en schitterend officier, die in Congo hooge ambten bekleedde; hij ook was de vriend van al sijns officieren en manschappen, hij was met een woord, een echte overste. Welnu, «onder voorafgaande kennisgeving, tonder aanduiding van de minste reden, werd hij achter-uitgesteld ; sn gij kent zijn roerend vaarwel aan zijn regiment, en zijn brief in < La Belgique Militaire »: Ik vertrek, logt hij. het hoofd fier opgeheven, bewust van mijns onwankelbare plichtsbetrachting, ge durende eene loopbaan van 43 jaren, waar van t in Congo. De < Belgique Militairs » bevestigde dat gedurende twse aohteresn volgende jamn. de kolonel werd voorgesteld voor verbooging, door het comiteit der generaal», sn dis besIUsingen zijn jonger dan het arrest van hst Krijg»hof,tot wijziging van iskers tu'htmaatregelen, door kolonel Warnant **n op. • e b t e v«n «ommig* officieren genomen,

Vrijdag 24 Jtnu«ri'l»H ' Hoe kan men de overtuiging der generaals aldus wijzigen I Ook kolonel Warnant kwam het politiek bezwaar aannemelijk voor, want hij ook pleegde eene daad van onafhankelijkheid. Bouillon telt 2 regimentsoholen onder bevel van kapitein Gonze. van het 9e en kapitein Dupont van het 18e. Het gemeentebestuur is liberaal sedert October 1911, en 'de clericalen, die weer boven zouden willen geraken, liggen er in geschil met de schoolcommandanten die volstrekt onzijdig willen blijven. Naar aanleiding van een nietig incident, regende het in het ministerie klachten vanwege een kiesdraver, Lhoir, en van een provinciaal raadslid, een genaturaliseerde» Franschnvan, den heer Degrelle. Zij betichtten de commandanten hunne leerlingen te beletten hunne godsdienstplichten te vervullen ; de medewerking van militaire onderrichters tot een clericaal turnfeest te ontzeggen; blijk te geven van voortdurenden slechten wil, tegenover den geagregeerden geneesheer, dokter Corbiau, gewezen katholieken burgemeester; overdreven verlof te verleenen aan de leerlingen, enz. Op 1 Februari 1912, ging kolonel Warnant naar Bouillon.zag er den deken en overhandigde een verslag, dat comna id.-mt Conze volkomen dekte. De minister zelf beschouwde de klacht als van grond ontbloot.Ook zoo handelde hij tegenover eene klacht, in 1918 ingediend. Nochtans, op 37 December, vroeg kolonel Warnant, die voorbij was gestreefd, zijn pensioen aan, en den 28e, kwam een bevel, waarbij de kapiteins Gonze en Dupont naar hun korps teruggeroepen en als schoolcommandanten vervangen werden. (Uitroepingen links.) Beiden waren trouwens aangeklaagd door het nieuwsblaadje der clericalen van Bouillon, omdat zij eene burgerlijke begraving hadden bijgewoond. (Uitroepingen.)

een nationaal leger tot stand te brengen, de Regeering dit leger ontreddert. en er den geest van zedelijke onafhankelijkheid van den officier en van zijne aznbtswaardigheid ia doodt. Moest ik enkel gehoor geven aan mijne politieke bekommernissen, dan zou ik er mij om verblijden, want ik verwacht het goede uit het overdreven kwaad, en de ontwaking van nationale bewustheid nit het onrecht zelf dat wij ondergaan. Doch het geldt het leger, dat wij allen groot en sterk willen, en het vaderland dat wij vrij willen en dat de regeering beweert in gevaar te verkeeren ! Ik zeg dus tot den Minister van oorlog : Moogdet gij ons aanhooren en te niet doen wat men u beeft opgelegd te doen, en leger en land gerust te stellen I En zoo gij met den steun van eene dweepznchtige meerderheid, wilt voortzetten wat gij slechts hebt aangevangen, meet dan toch de uitgestrektheid af van het kwaad dat gij hebt gedaan en dat gij nog doen zult, en draag ervan in de geschiedenis van ons land de zware verantwoordelijkheid! (Toejuiching op de banken der liberalen en op eenige banken van de socialisten. De redenaar wordt door zijne partijgenooten geluk gewenscht).

Gezel FURNEMONT. — Ziedaar uwe verdraagzaamheid ! M. DEVEZE. — En y a t de politieke vooringenomenheid bewijst, is dat men aan het hoofd van het 9e linieregiment een luitenant-kolonel heeft geplaatst, die fgoed bekend staat als clericaal. De aard dezer feiten kan niet verminderd worden door het feit, dat de heer Minister ook een clerikaal officier getroffen heeft,om redenen die ik hier niet verlang te beoordeelen. Het schijnt overigens dat deze offioier zich heeft mogen verdedigen. Ik besluit (Rechts : Ha, ha 1). Ik duld dat jdj u verheugt. De beginselen, door den heer Minister uitgeroepen, geven dus aanleiding tot willekeur, en hunne eerste toepassing billijkt de onrust,want men wil de vertrouwbare vrienden begunstigen, en de loopbaan stremmen van hen die onafhankelijk willen blijven. (Links : Zeer wel 1) Dit baart onveiligheid, opstand, ontmoediging, kruiperij en verdeeldheid onder de officieren. Daarop antwoordt men wat er staat in het statuut der officieren.in zake van lidmaatschap van geheime of politieke genootschappen. . . . . :.: . ; In België bestaan er geene verboden geheime kringen sn ds officieren onthielden zich steeds lid te zijn van politieke maatschappijen. Zal men niettegenstaande dit alles, als een militair vergrijp beschouwen deel te maken van de vrijmetselarij ? Zal de officier moeten kiezen tusschen zijne loopbaan en zijn lidmaatschap van de Loge I Ik vraag een beslist antwoord! Dat schijnt de katholieke pers aan te kondigen, en de heer Minister dient uitlegging te geven.

M. DE VOORZITTER. — Deze beraadslaging kan in elk geval morgen worden voortgezet'. Behalve den Minister van Oorlog is alleen de heer L. Huysmans ingeschreven. M. L. HUYSMANS. — Ik verlang enkel te antwoorden op de onderbreking van den heer Vandervelde. « D e liberalen zullen voor de legerwet stemmen. »

M. L. HUYSMANS. Ik vraag het woord. M. DEVEZE. — Mogen de officieren geen meer uitmaken van eene wijsgeerige vereeniging waartoe ze reeds tal rijk .behoorden in 1830 en die verscheidene ministers van oorlog alsmede koning! Lsopold zelf tot leden telde? Gezel FURNEMONT. — Dat is nu geene reklaam! (Gelach.) M. DEVEZE. — «La Gazstte> zegde eenige dagen geleden dat de clericale regeeringen overal wantrouwen hebben verwekt, door overal de politiek in te mengen, door misbruik te maken van partijdige benoemin;en, door alle staatsinrichtingen te olericaiseeren. 't I» zoo! (Links : Zeer wel I)

f

Gezel VANDERVELDE. — Zoo i» het dat men de liberale.partij ertoe zal brengen voor de krijgswet te stemmen. M. DEVEZE. — Met uw verlof. (Rec-hts : Ha, hal) M. MASSON. — 't Is niet hetzelfde. (Gelach, rechts.) M. DEVEZE. — Magistratuur en bestuur zitten vol begunstigden,voor wien de onderdanigheid de beste aanbeveling schijnt. En nu gaat dat stelsel naar het leger over: misschien is het rantsoen voor de toetreding van ds ouds rechterzijde tot ds nieuwe legerwet. (Toejuichingen, links.) Gezel VANDERVELDE. — En welk rantsoen zal de Regeering betalen aan de leden der liberale linkerzijde die zich gereed houden om de krijgswet te stemmen? (Proteitatic vanwege de liberalen. Toejuichingen, recht».) M. DEVEZE. — «L'Indépendance Beige» gaf, naar aanleiding Van de bevordering van 27 December, do volgende verwittiging: < Zij die de zware verantwoordelijkheid dragen van 't land» toekomst, dienen na te denken over den gsraarvollsn toestand die feitelijk in het loven wordt geroepen in een modern land, wanneer ds oppositiën, die over de echte, zooniet over de wettelijke meerderheid bnaohikken, tot de uitent» wanhoop worden gedreven, alles kunnen wagon omdat zij niets hebben te verliezen. » Een der leden van ds Regsering verklaarde daags na den 2 Juni, op gelukkige wiiae wat het »te)icl mijn moeit van het zegevierende eleriealiim» > « Wij lullen, zegde bij, hevig gematigd lijn.i Ja, en ds voorgewende gematighokl dsr taal, beantwoordt than» do hevigheid dor daad.En zoo geschiedt h :, dat op dit oogenblik «elf, waarop sen bsrtisp wordt («daan on o n i s vaderlandsliefde, om

REGELING DER

WERKZAAMHEDEN

M. DE VOORZITTER. — Vermits de beraadslaging heden niet kan afloopen, doe ik het voorstel ze morgen voort te zetten, Gezel VANDERVELDE. — Wij waren overeengekomen na den verloftijd in Januari uitspraak te doen nopens het inoverweging nemen van ons voorstel tot herziening van sommige artikelen der Grondwet betreffende de hervorming van het stemrecht. Er bestaat geene reden om daarmede morgend niet een aanvang te nemen.

Gezel BERTRAND.— Sommige liberalen I fc. L. HUYSMANS. — Ik heb hem eenvoudig te antwoorden, dat zoo ik in de afdeeling Btemde voor de legerwet, dit was voor het land, dooh niet om de regeering genoegen te doen. Gezel VANDERVELDE. — Wij dringen erop aan opdat de genomen beslissing' behouden blijve. M. DE VOORZITTER. - In dit geval zal de vraag om uitlegging van den heer Devèze Dinsdag aanstaande voortgezet worden. DE BERAADSLAGING WORDT VOORTGEZET. M. DE BROQUEVILLE, Minister van Oorlog — Mün eerste woord ztxl d e n achtbaren heer Devèze misschien verbazen. Ik ben hem nochtans dankbaar, omdat hij mij de gelegenheid verstrekte verzet aan te teekanon tegen sommige verklaringen welke door zekere bladen en zelfs door zekere menschen worden uitgestrooid. De kwestie, welke in deze overheerschte, is die der bevordering in het leger. DJ: moet bekennen dat het eene zeer kiesche kwestie is. Maar het bevel over het leger mag niet aan het toeval worden overgelaten: dit ware noodlottig. Alle rechtschapen lieden zijn het daarover eens en onlangs schreef de «. Journal de Iiégé » wat volgt: « Een feit is zeker: te rekenen van den graad van kapitein, vindt men in het Belgisch leger officieren die niet de plaats bekleeden welke met hunne waardigheid •t rookt. Men mag zelf» zeggen dat, gelet op alle verhoudingen, het getal diergenen welke, in oorlogstijd, een ambt zouden bekleeden dat zij niet met welslagen kunnen vervullen, steeds toeneemt naarmate men hooger opklimt in de rangorde, omdat de keuze niet met zorg geschiedt. > In bet leger, evenals in besturen en sommige maatschappijen, zijn het de jongeren die werken; de onderen stellen zich tevreden met te onderteekenen... wat nog niet zulk eene belachelijke rol is. indien men ze met gepastheid vervult. > Men ia het ten volle eens om aan te nemen dat de bevordering volgens dienstouderdom niet tot goede uitslagen leidt. > Vroeger werd dezelfde gedachte door generaal Ducarne geuitDe gezonde rede zegt ons dat het voor het leger hoogst gewichtig is de waarde der bevelvoerders te verzekeren. Napoleon I riep het uit en sedert dien heeft men het voortdurend herhaald. Dat geschiedt in Frankrijk, in Duitschland, in Italië. Wat Duitschland betreft, heeft de heer Devèze ons den toestand niet gansch afgeschilderd : 't Is het Kabinet van den keizer dat er de bevorderingen bestuurt. In Duitschland worden voor sommige bevorderingen tot 200 nummers overgesprongen. In Frankrijk heeft de heer Millerand, burgerlijke minister van oorlog, op 12 Juni 1912, nieuwe maatregelen uitgevaardigd, waarop de heer Devèae ongelijk had uwe aandacht niet te vestigen. Ziehier de hoofdpunten : s De Minister bepaalt ieder jaar de vereischten (getal dienstjaren en leeftijd) waaraan de kandidaten tot de bevordering moeten beantwoorden. De luitenanten bij de infanterie, de cavalerie en de artillerie voor te stellen voor den graad van kapitein worden verdeeld in twee reeksen : oude keus (daarin begrepen de vroegere bevorderingen ; jonge keus (daarin begrepen de jonge bevorderingen). De ministerieele omzendbrief bepaalt jaarlijks de verhouding dor kandidaturen in ieder van deie reekaan : de raad der bestuurder» achtte dat die verhouding da helft ton kunnen bedragen voor belde raskien. > De kapiteins en de komrnandanfoa (mijoora) dertelfde wapens, voorgriteUl voor den hoogeren graad worden verdeeld, naar een» y.ejno^dint, iedtr itm? bepaald,

•!

in drie reeksen i oude keuze, gemiddelde keuze en jonge keuze J Ook is «La France militaire» van meening. dat de heer minister die de bevelhebber» van legerkorpaen eene bepaalde richting heeft voorgeschreven, verplicht is hunne voorstellen te eerbiedigen behoudens eenige' uitzonderlijke gevallen. « Door dit stelsel, verklaarde «Le T e m p » , hoopt de heer Millerand de meest mogelijke, rechtvaardigheid te doen beerschen in de bevordering ter keuze, en voor het opper. beVel officieren voor te bereiden die nog in jeugdigen leeftijd tot de hoogste graden van hst leger zullen komen. «La France militaire» verweet nochtans aan de nieuwe bepalingen, alhoewel zii het tegendeel be-. I weren, onder eenen anderen vorm de oude «commissie van klasscering» berin te roeren, die in 1901 werd afgeschaft, omdat zij geen nut had, want of wel hield de Minister geene rekening met har voorstellen of wel gedroeg hij er zich naar en ontsloeg zich van een deel zijner voornaamste verantwoordelijkheid. » Naar de opvatting van den raad der bestuurders, moet de oude keus (ongeveer' 1/6) tot de belooning van goeden dienst, dienen door bijvoegen van eene nieuwe streep; de middelmatige keus (ongeveer -, dient tot het leveren van kandidaten tot het bevel van regimenten en brigades, en ten slotte de jonge keus (ongeveer 1/6) heeft den doel de toekomstige aanwerving van het opperbevel. De «jonge keuze» is in Frankrijk gelijkluidend met de keuze bij uitstekendheid ten onzent. In Frankrijk kwam men tot volgende praktische uitslagen : een kapitein van de' infanterie kan, bijvoorbeeld, zijn graad bereiken van 39 jaar en half tot 63 jaar en half; een kapitein van de cavalerie van 29 jaar tot 40 jaar en half; een kapitein van de artillerie van 29 jaar tot 40 jaar en half. Men komt tot den graad van generaal tusschen 38 en 57 jaar. De toestand is dezelfde in italië, Oostenrij k-Hongarije en elders, waar men er eveneens naar streeft de mannen van waarde snol tot hoog bevelvoerders te bevorderen. Wij moeten slechts een ouden regel, die vroeger zelden werd toegepast in zwang brengen. Ongetwijfeld tellen wij hooge bevelvoerders die uitstekende mannen zijn, maar dit zijn wij verschuldigd aan ons korps officieren, meer dan aan de degelijkheid onzer stelsels. Het door mij gevolgde stelsel zal ik ver. rechtvaardigen met de pen van generaal Lacroix, een der schitterendste legeroversten van Frankrijk. Hij schrijft in de «Temps» twee dagen nadat ik de door den heer Devèze gehekelde maatregelen nam: « De afkondiging de bevorderingstabellen doet dit jaar meer dan de ongeduldige nieuwsgierigheid voldoen van de officieren van allen graad; zij huldigt nieuwe bestuursbeginselen, zij maakt een einde aan' den ouden slenter die maar al te lang de keus in 't leger regelde en de eenen tegenover elkander liet, zonder ouderlingen waarborg, de oversten die oordeelen en de ondergesohikten dié worden beóórdexid. •. •- Naar luid van het decret van 25 Maart 1901, waren al de officieren die aan d e I wettelijke vereischten beantwoordden om bevorderd t e worden tot den hoogeren graad, bij verplichting voorgesteld voor de bevordering bij keuze. Die verplichting scheen hen in 't bezit te stellen van al hunne rechten en al hunne beroepsbelangen te vrijwaren; dat wa» echter maar schijn, doch in feite ging het er geheel anders toe. Daar de wet bepaalt dat de officieren ter keuze voor te stellen, diegenen waren van het eerste gedeelte der lijst naar 't getal dienstjaren, 't was feitelijk voor de helft van het personeel van 't leger dat men lijsten van voorstelling moest opmaken. Dat werk veel te uitgebreid zijnde om een algemeen oordeel U kunnen strijken, verspeidde de aandacht der generalen over een te groot getal can. didaten: daarenboven was die aandach.' niét ingericht door bepaalde ministerieelt onderrichtingen, opgevat met {iet doel oa de hoogere belangen van het leger te vrijwaren en het bereiken van de hoogste gr— den voor te bereiden voor de meest waar digen. 'Veroordeeld in 1902, werden de commissiën over 't algemeen niet zeer betreurd. Zeker is bet, dat zij de kracht misten van het eigenlijke bevelhebberschap, alsook dé eenheid van een alleensprekenden rechter, het beslissende gezag, dat steeds de minis. terioele macht kenmerkte. Het blijkt thans' dat de bevordering rechtstreeks moet uit. gaan van deze overheid in dit opzicht kan men zioh gelukkig achten, dat het onderzoek van het vraagstuk geregeld werd in 1918 door middel van een decreet, en dat eene al te lang verwachte hervorming niet werd ingevoerd met de gewone traagheid van de wetgeving. > Men dacht deze bezwaren t e verhelpen door de instelling van wapencommiseiëll, die de lijsten voorbereidden voor den minister, doch daar elk wapen zijn geest en betrekking heeft, was de uitslag voor het algemeen onzeker. Terwijl de cavalerie trachtte haar personeel te verjongen, deed de artillerie het hare verouderen. De kapiteins van dit wapen, die tot eskadronoverste werden bevorderd, verbleven lang onder de oudste van het jaarboek. Hunne late bevorderingen verzekerden niet de aanwerving van de hoogere graden in het wapen, dooh stremden de gansene bevorderingen van mannen, die in massa de onderdomsgrens bereikten aonder eenig nat voor het leger. , > Het deereet van 12 Juni jongstleden bepaalde dus de wijze waarop de voorstst* ; lir.gslijsten dienen opgemaakt door de kolonels, en dan overgemaakt, aangevuld et < tezelfdertijd «versmolten» op de verschillende trappen van het bevelhebberschap. | > Het laatste woord blijft aan de bevelhebbers der leserkorpsen. Do taak van tb» generaals staat vooral omschreven >n d«J omzendbrief van 11 Juli, welke handen over de bepalingen van het decreet en de* leiddraad voor h « bevorderingswerk veor 1818 aanget.lt. > Hij onderscheidt drie klassen voor « bevordering: die van de oud* keus, J » middelbar» keu» en da jong» ken». D*

Vrijdag 24 Januari 1913 taxste bevat de officieren die door de omjundigbeden niet bevr—rdeeld werden en ^r loopbaan beperkt most blijven; lij bekomt een zesde van de bevorderingen bij teuie in den betrokken graad. De tweede vi»sse — twee derdan van de bevorderin'% keuze — is veruit de meest omvangDe derde die vooral zeer aaesoh is en den geest van eenheid en eentraliring in uet stelsel ingevoerd sou billijwo, wil de verandering van bet kadtr te jeer gaan door eene krachtdadige keus onfjor jonge bestaaddeelen. > Voor elke der drie reeksen zijn zekere grenzen van dienstouderdom bepaald. Zij {«ren de te ouden of de te jonge: zij vestigen de aandacht op hen die behooren te «orden voorgesteld; bovendien is, in de derde reeks, eene hoogere leeftijdsgrens bepaald, opdat de dusgenaamde jongen keuze hot inderdaad wexe in den letterlijken sin des woords. » Op die wijze gerangschikt, zijn de door de commandanten der legerkorpsen opgemaakte voorstellingslijsten duidelijk en goed geschikt voor de eindbewerking door hes kabinet van den heer Minister. Aldus veroorlooft een degelijk voorbereid werk, eene billijke toekenning tan de bevordering. > Alvorens deze bepaald is, wordt zij onderworpen aan bijzonder opgeroepen wepeacommissien, welker rol louter raadgevend is, doch welater tusschenkomst den Jlinister de verzekering zal schenken dat je hem voorstelde lijsten onpartijdig werden opgemaaktDe dit jaar gedane proefneming van dit gcedbedachte stelsel ging, in de toepassng, wel met eenige moeilijkheden genard. Daar de nieuwe regelen voor ds nrste maal werden toegepast, konden zij ajtuurUjk door allen niet in denzelfdeu pest worden toegepast. Zij beveiligden de officieren niet voor onvermijdelijke yerrassagen die voortvloeien ui* mededinging en onzekerheid in de oordeelvellingen. Ten slotte kan men niet vermijden dat redelijke becalingen, rakende de jonge keuze, geene gebade berokkenen aan de zoo belangrijke reeks oude officieren. Wat er ook van zij, let gevolgde stelsel is een aanzienlijke stap vooruit tegen de vroegere dralingén, en o&der andere uitmuntende maatregelen, komt zij te staan als eene der beste militaire hervormingen, in 1918 verwezen-

E

Ziedaar waarlijk de toelichting tot de jor mij genomen maatregelen. In strijd iet de raeenine; van den heer Devèze, beastig ik dat ik niet koortsachtig ben te werk gegaan bij het opmaken van dit reglement. Het bewijs er van ligt in het feit, dat ik het gedurende zes weken in mijn kabinet heb bewaard. Ik heb langen tijd het ontwerp van mijn voorganger bestudeerd, en heb het gerijpt. M. DEVEZE. — Gij hadt artikel 43 niet galeien, waarin gezegd wordt dat, voor de buitengewone keus, de htnbgstè verdienste vereisobt wordt. M. DE RROQUEVTLLE. Minister van Oorlcg^r- Wat beteekend dit 1 Il zal u straks esn gedeelte van het regieent voorlezen, en gij zult zien dat, in geen gij hebt gezegd, 50 t. h. onwaarheid ligc In zekere middens, waar men gewoon is ia groep te denken, kemt men uitroepen dat wij den vreemde niet hoeven na te bootsen. Mocht men met die redeneering doorgaan, dan zouden aan landen zooals ast onze, die over geon groot getal man•thappen beschiken, de hooge bevelhebbers tot last strekken. (Toejuichingen rechts). Gezel DEMBLON. — Uw leger diende el om arbeiders neer te schioten. (Tegenspraak.) DE BROQUEVILLE, Minister van ' Oorlog. — Ons land had het geluk geen slachtoffer te zijn van een oorlog en gij' hebt ongelijk hst als eene smet te beschouwen dat ons leger nooit het vuur zag. Gezel DEMBLON. — Ik ben zeer gelukkig dat het geen vreemdelingen neer te schieten had. Dat is echter geene reden om het Belgen te doen neerschieten. (Onderbrekingen). tt D_ BROQUEVILLE, Minister van Oorlog. — Wanneer men staat tegenover een korps van 20.000 officieren, kan het gebenrea dat er ongerechtigheden begaan worden. Maar in een klein land kunnen de stelsels veel eenvormiger zijn. Het beginsel der persoonlijke verantwoordelijkheid der oversten wordt ingevoerd door ons reglement en ik zal de genomen Oaatregelen rechtvaardigen zooals ik op dim weg zal volharden telkens ik de manMn zal hebben waarover ik beschikte. M. DEVEZE. — Dan is het reglement \ tiet meer «tijdelijk»? M. DE BROQUEVILLE, Minister van Oorlog. — Mijne inzichten zijn hoegenaamd liet tijdelijk. Gij hebt daareven mijn kabinetshoofd aangerand. Laat mij toe u te herinneren dst sedert lang reeds de gedachten wei..: ik koester de mijne zijn en ik heb ze toegepast toen ik nog niet kon rekenen op de iteun van dien officier. Door hem overigens 'e willen kleineeren, zult gij misschien enkel er in gelukken hem te verheffen, o. —• «dienaangaande verwijzen naar de getuigejjii te zijnen roordeele uitgebracht door al ds vreemre commandanten. a.« DEVEZE. — Gij sult generaal Helleb»tt niet inroepen, nw voorganger. DE BROQUEVILLE, Minister van AM. Oorlog. — Wat hij dsed, het stelsel dat hij toepaste, waa goedgekeurd door zijne over. sten. Mijnheer de voorzitter, ik heb nog een tijd t« spreken en verzoek mij toe te laten kier mijne rede ai te breken. (Ja, ja, zeer *el, rechte.) M. DE VOORITTBB. - Da beraadèlaIttg over de interpellatie Wordt dn» Dins•H voortgezet. — Kwart vóór ö uur wordt ds zitting inloten. Morgen, kwart voor 2 nut, openbare ver. gaderinaj, • '.^-..•-.

Zitting van 22 Januari 1913 Voorzitterschap van dan heer SCHOLLAERT, voorzitter. MEDEDEELINUEN De heer Nobels, verhinderd, verzoekt de Kamer zijne afwezigheid van heden te verontschuldigen. Gezel LEONARD, ongestold, en de hoeren Mae» en Mahie belet, kunnen de vergaderingen van 22 en 23 dezer niet bijwonen. WETSVOORSTELLEN Onder het gewoon voorbehoud, uitgabracht door den heer Minister van Wetenschappen en Kunsten neemt de Kamer tonder bespreking in overweging de volgende wetsvoorstellen : 1. Op de jaarwedde der onderwijzers aan Fröbelinriontingen; 2. Tot wijziging van verscheidene artikelen der wet van 15 September 1895 op het lager onderwijs; 3. Tot wijziging van verscheidene artikelen der wet van 15 September 1895 op het lager onderwijs, betreffende de jaarwedde der gemeenteonderwijzers. — Deze wetsvoorstellen worden naar de afdeelingen verzonden. De Kamer neemt insgelijks en zonder be spreking in overweging twee wetsvoorstellen : 1. tot wijziging van artikel 2 der wet van 17 Juli 1905 op de Zondagsrust in de nijverheidsen handelsondernemingen, n. 51; 2. waarbij eene Centrale Kas voor beroepskrediet wordt ingesteld en begiftigd. Beide deze wetsvoorstellen worden tot onderzoek verwezen naar de bijzondere commissiën die voor de ontbinding soortgelijke voorstellen hadden onderzocht. VRAAG OM UITLEGGING M. DE VOORZITTER. — De heer Debunne verzoekt, den heer Minister om uitlegging te mogen vragen < over de uitleg ging, door hem gegeven van de wet van 12 December 1912, waarbij een openingstaxe wordt geheven op de slijterijen van sterken drank. »

Ds Grondwetsherziening M. DE VOORZITTER. — Wij vangen aan met de beraadslaging over het in overweging nemen van het wetsvoorstl tot herziening van sommige artikelen der Grondwet, ingediend door den heer Vandervelde en medeonderteekenaars. De heer Mansart heeft het woord. Gezel MANSART. — Ik had gemeend dat de Regeering dit debat zou hebben geopend met een woord van verzoening; met leedwezen vergis ik mij en ben ik dus genoodzaakt do ongerijmdheid, de verwikkelingen en het onrecht van het kiesstelsel aan te toonen. , In Februari 1904 be-wees ik dat twintig verschillende klassen van kiezers deelnamen aan de gemeenteverkiezingen. In de dorpen betaalt men licht personeele belasting, terwijl in de steden en in de nijverheidscentrums de arbeidersklasse op kamers huist, geene belasting kan betalen en dus geene biistem geniet. Het onbillijke van de tweede stem voor den huisvader, is in dit opzicht volstrekt wraakroepond. En hoeveel onrecht spruit verder nog voort uit dit oorspronkelijk onrecht ! In eene gemeente met 2,000 inwoners, genieten de huisvaders die 5 frank belasting betalen eene tweede stem. Zoo uit tic tienjaarlijksche volksoptelling blijkt dat de gemeente 3,000 inwoners telt, dient men voortaan 10 frank persoonlijke belasting te betalen en al die rroegere kiezers met twee stemmen hebben voortiran maar één stem. En de stem van den eigenaar 1 Op zichzelf is zij onzeggelijk onbillijk, doch ook in hare toepassing. Op den buiten volstaat het een huis te bezitten met een kadastraal inkomen van 48 frank om twee stemmen te hebben terwijl in de stad, waar de huizen grooter, gezonder en dua duurder zijn* de werkman geen eigenaar zijn kan en dus geen twee stemmen kan hebben. Merkt wel: de kleine huisjes op den buiten zijn vaak met hypotheken be» last; maar dat ontneemt hun de tweede stem niet. De pachters en de huurders hoe rijk ook, hebben niet de tweede »tem van den eigenaar. En de renten! Men moet een Belgisch renteboekje bezitten, zooniet, welke uwe inkomsten ook zijn, krijgt gij uit dien hoofde de tweede stem niet. Wat gezegd van 't ongehoord ingewikkeld stelsel Helleputte I Voor gewone gemeenteverkiezingen is de eene kiezer vier zijner medeburgers waard, omdat hij over vier stemmen beschikt. Den volgenden zondag, is die kiezer, voor de bijkomende verkiezingen, slechts eens stem waard, zoodat hij op gelijken voet staat met al zijne medekiezers. Die aanvullende verkiezingen zijn overigens waarlijk buitengewoon: de stem van een patroon is er som» die van 20 werklieden waard en die verkiezingen keeren soms een gansenen uitslag om door de meerderheid van de eene partij naar de andere te doen overgaan: zie maar Seraing. Gezel EOLOGNE.— Nog eene fijne streek van den heer Berryer 1 M. FLECHET. — Zie ook Etterbeek! Gezel MANSART. — Neemt twee kiezers die ieder 3 stemmen voor de wetgevende verkiezingen hebben. Voor de gemeenteverkiezing behoudt de eene 3 stemmen, en de andere maar 2. De stem aan de bekwaamheidskiezers is nog veel méér onrechtvaardig. De wet kent bijstemmen toe aan sommige soorten van gediplomeerden, en nochtans, Welke vérdienste bezit dikwijls hij die eene hoogeschooldiploma verwierf! Heel dikwijls Is hij dat diploma enkel Verschuldigd aan de opofferingen, door zijne ouders gedaan. Wat doet men anderzijds met die 16.800 werklieden die na hun dagwerk, hunnen avond besteden om van de leergangen onter beroepssehö.lejx .tja, »-jj»n,l.

1—

i

•

L-L'i •••"*..•" • - • - —

•->

Men weigert hun eene bijstem en nochM. GOBLET. — Hoe verheven i» toch dit tusaohenbeide komende zegde: (Patriote, tans, wat al echt bekwamen zijn er niet debat! 11 April 1886): onder hen I Een student volgt somtijds ds M. LEMONNIER. — Men moet toch op « Gij weet allen hoe een diefstal met om, lsssen der hoogesohool tegen zijnen dank, de gebreken van net stelsel wijzen. heizing gepleegd wordt; dat gebeurt '* wat al opofferingen integendeel moeten onGezel VANDERVELDE. — Laten wij tot avonds: een heer wordt eenklaps omhelsd ze arbeiders zioh getroosten om de beroepadoor een of eene onbekende en bevindt leergangen te volgen 1 Die bijstemmen zijn de herzioning terugkecren. ten slotte dat men hem zijn uurwerk of eigenlijk maar eene bedekte toekenning van Gezel DEMBLON. — Deze incidenten zijne dasspeld is ontstolen. Ik beklaag onze stemmen aan de macht van het gsld. zijn uitmuntend. arme werklieden-verkozenen; zij waren 'b Sommigen zijn acht jaar lang gemeentevan een diefstal met omhelzing. raadslid, voor dat zij mogen deelnemen aan DE VOORZITTER. — Laten wij den slachtoffer Wij kennen thans den prijs van het vereene verkiezing, omdat zij geene drie jaar hee.' Mansart voortspreken. raad. Men heeft ons verraden voor een verblijven in de gemeente, — feitelijk en Geiel MANSART. — Zoo ik dis feiten vijffrankstuk. Ik meende waarlijk dat wij in rechte vier jaar en drie maanden verblijf. meer waard waren, ia laak onze verkoWat de leeftijd betreft, wordt, voor den aanhaal, dan is het omdat ik verlang dit Senaat om acht jaar gestemd. Hij die, op argument er uit af te leiden uat bet met zenen niet, ik beklaag hen. Men heeft mishet oogenblik der verkiezing slechts 30 jaar ons tegenwoordig kiesstelsel voor de meer- bruik van ben gemaakt; men wilde zich min eene maand oud is, zal eerat in zijn 38e derheid der kiezers onmogelijk is de meer- van l.-n bedienen om te trachten de wet derheid der verkozenen in de Kamer te be- all democratisch te doen doorgaan. Zij zijn jaar mogen kiezen voor den Senaat. in een strik geloopen >. Heel dikwijl» is het gebeurd, dat een kie- komen. De rechterzijde zegt dat hare eigenliefde zer eerst op zijn 43e jaar gebruik kon maSedert il er voor het algemeen stemrecht gebeenkt is, omdat wij redelijken dwang eene ken van zijne tweede stem als huisvader. hevige gisting ontstaan onder de zoudon bezigen. Heeft zij zoo gesproken, christené werklieden. De heer Colfs en Gezel BRANQUART. — Bestudeerde aar- toen wij de ongevallenwet hebben doen zijne medeleden, gevoelende dat hun Kadigheden! sWnmen, do wet op het beperken van den merzetel op het ipei verweten aan aiTieid in de mijnen, op den persoonlijken hen die hunne broek stond, Gezel MANSART. - Zeker I hadden versleten op De evenredige vertegenwoordiging is in dienst 1 De rechterzijde voorwaar spreekt de banken dor hoogscïiool, dat zij hemol hare verschillende formules zoo ongerijmd enkel van zedelijke verplichting, om tich en aarde in rep en roer stelden om hen in all onbillijk. Voor ds Kamer is er altijd nog eens te onttrekken aan de onvermijde- de Kamer te vervangen. De uittredende evenredige vertegenwoordiging; voor de lijke kicshervorming. hadden de zaak juist ingezien. Ik zegde dat het socialistisch congres be- verkozenen provincie is zij onbekend. De plaatsvervanIn 1898, behield de heer Colfs alleen het gers voor da Kamer moeten afzonderlijk sloten had alle middelen win te wenden om vertrouwen der christené werklieden. De voorgesteld worden, doch worden verkozen dezo rechtvaardige zaak te doen zegepralen. andore worden vervangen door de heeren met do lijststemmen; de plaatsvervangers Het laatste middel zal zijn algemeene werk- Oarton de Wiart en Renkin, opgetreden voor de provincie moeten ook afzonderlijk staking. Wilde de groote massa van den werkers- als propagandisten der politieke gelijkheid. voorgesteld worden en dë minst begunstigstand, alhoewel voortwerkende, baar geld de candidaten worden plaatsvervangers. Gezel DEMBLON. — Sedertdien heeft Ziedaar eenige voorbeelden van de onbil- inhouden en hare uitgaven besnoeien, bin- men hun geene speld ontstolen, maar wel neu zes maanden zou de ganschen handel de lijk strijdigheid onzer kieswetten. hun eene portefeuille gegeven. (Gelach aan Gij zijt niet kristeljk genoeg, heeren der herziening eischen 1 Denkt gi.j dat de werk- o>s uiterstte linkerzijde.) rechterzijde, om algemeen stemrecht te ver- lieden u willen schrik aanjagen met de Gezel ELBERS. — Zullen de heeren Car-: leenen. Zoo Christus op de aarde terug- werkstaking 1 Hoegenaamd niet 1 Zij denken er veeleer ton de Wiart en Renkin eene grootmoedigere kwam, zou hij slechts eene stem hebben! aan u te ontroeren door het schouwspel van houding aannemen dan in April 1902! Gezel VANDERVELDE. — Hij zou zich hunne ellende en ontberingen 1 In 1912, hebt Op 16 April 1902, beloofde de heer Ben- FrsnscKman of Duitschor laten naturalisee- gij tegenover het schouwspel van dn ellende kin, antwoorddende aan den heer Furnéren. (Gelach links en aan de uiterste lin- der werklieden in de Borinage,nit eigen be- mont, dat hij zijne houding zou uitleggen. kerzijde.) weging uw toevlucht genomen tob scheidsge- Doch hij hield zijn woord niet. Ook de heen Gezel MANSART. — Wij zijn hier een recht, op aanzoek van den Koning zelf I Oarton de Wiart zwijgt. Doch bij de stemkeur van arbeiders, nijverheidsbazen, boek- Mirabeau zegde zekeren dag dat net om ming zijn beiden tegen de herzieningVoor twintig jaar, bij de eerste herzie- houders, alles wat vereischt is om de wel- recht te bekomen zou volstaan dat het volk ning, verklaarde de heer Beernaert dat de vaart van de nijverheid te bevorderen. On- roerloos bleef 1 In Juni hebt ge allerhande deugnieterijen arbeidersklasse groote vorderingen had geder hen zijn er velen die het land verlaten, omdat zij als paria in hun eigen land behan- gepleegd, gij hebt ons onder een valsch en maakt. Wie zou nu durven loochenen dat, sedert dien hare schranderheid, beroepsbeongunstig daglicht gesteld 1 deld worden. Doch zij, die gij bedrogen hebt, zijn het kwaamheid en levenswaardigheid niet verHet schijnt dat gij de inoverwegingneming niet zult stemmen. En nochtans, neeren dor thans niet meer! Hunne oogen zijn geopend dubbeld, ja, verdriedubbeld is! Bestreed de socialistische partij niet da' rechterzijde, is er niemand onder u die het en zij zouden niet meer stemmen zooals zij eerste van alle het alcoholvesbnuk bij da meervoudig stemrecht verdedigen zal. De gedaan hebben! Stemt de herziening, maakt meer recht- arbeidersklas! Hebben wij niet in het ar-. heer Verhaegen heeft bekend dat hij te vergeefs getracht heeft het stelsel in de ar- vaardige wetten voor de arbeiders. Hondt rondissement Brussel krachtdadige propabeidsklassen te verdedigen. De meerderheid hen in het land; geeft aan uwe magistraten ganda gevoerd tegen de gewoonte den « Verzal er zich op beroepen dat zij niet mag den zin voor rechtvaardigheid en onpartij- loren Maandag > te vieren! De christené werklieden hebben onze Inzwichten voor bedreiging. Maar men wijze digheid; ontraadt hun den partijmest. Verons het middel aan om de rechterzijde te hindert dat onze uitstekende handarbeiders stellingen nagebootst; zij behooren tot onze aan onze eigene nijverheid de mededinging klasse; evenals wij, vragen zij om algemeen' overtuigen I stemrecht. Het stelsel in 1893 gestemd in een oogen- aandoen op vreemde markten. Het algemeen stemrecht bestaat in de Op 18 April 1902, beschouwde de heen blik van verwarring, on een motie van den Beernaert het meervoudig stero recht als heer Nyssens, werd sedertdien gehekeld en meeste landen van Europa. voordeelig voor spaarzame arbeiders veroordeeld! Hoeveel vergaderingen van Gezel VANDERVELDE. — En bet zal meer en geringe burgers, dan voor de echte rij. werklieden die het verworpen hebben, wat morgen in Engeland worden ingevoerd. ke, als een premie aan de voorzorg en da al verzoekschriften! Men- wijze mij een enkelen gemeenteraad aan, die een wensch Gezel MANSAERT. — Zijn de hande- spaarzaamheid. voor het handhaven van het stelsel gestemd laars, de nijveraars en de burgers van dis Het meervoudig stemrecht bestaat sedert heeft 1 Wij hebben kartel gemaakt om zoo- lapden niet zoo. veilig als de onzen! twintig jaar, en het is het stemrecht van veel mogelijk baat te haten uit het bestaanden buiten, men zou het niet durven betwisWat hebt gij te verliezen.' De godsdienst do slechte tegenwoordige stelsel, en er u toe- wordt niet bedreigd door het algemeen ten. te brengen het te voorzien! Zoo ik het getal kiezers van de volgend* stemrecht. De katholieke werklieden zulDan hebben we nog de algemeene werksta- len voor u blijven stemmen. En gij beweert zes buitengemeenten: Merehtem, Sint-Piaking, waarvan aanstonds sprake zal zijn'. tere-Leeuw, Dworp, Sint-Pieters-Wolnwe, het volk te vertegenwoordigen. Werden Op het congres van de socialistische par- onze instellingen bedreigd ? Voorzeker niet, Eveie, Londerzeel, optel, dan kom ik tot tij op 30 Juni,besloot men alle middelen aan vermits men zegt dat dé Koning voorstan- een totaal ran 8,299 kiezers, waaronder te wenden om de rechtvaardige zaak van der is van algemeen stemrecht. 3,196 eene tweede stem hebben wegens perhet algemeen stemrecht te doen zegevieren, Welk geluk en welke verlichting zou de soneele belasting van ten minste o frank, alvorens de werkstaking uit te roepen. stemming van die hervorming voor het land dus 38.31 per honderd. Zulke kiezen vormen Tob hiertoe werd onze hoop het algemeen zijn! Welk prachtig gemeenschappelijk in eene nijverheidsgemeente, als Molenstemrecht door zegevierende verkiezingen in werk zouden wij kunnen leveren 1 beek, bij voorbeeld, slechts 21.34 ten honte voeren teleurgesteld. Wij hadden gereOngetwijfeld zou het algemeen stemrecht derd van de kiezer*. kend op den ontegensprekelijk rechtvaardi- iedereen geen brood verschaffen, het zal De toestand is dezelfde voor de kiezers' gen aard van onze zaak. Doch alle middelen niet ieders geluk bewerken, niet al het die eene tweede stem hebben, wegens onwerden tegen ons gebruikt. onrecht doen ophouden; maar het zal toe- roerende goederen ran ten minste 2,000 fr. In ons arrondissement hoopten wij een ze- laten in vrede, vruchtbaarheid en arbeid waarde, op grondslag van het kadiastraal, tel op de olericalen te veroveren. En wat de wijzigingen in te voeren, die den arbei- Inkomen. zagen wij? De klerikalen stelden 2.000 der aan het harte liggen. Ik bezweer u De arbeiders die zeer veel betalen voor de rechtsvorderingen in tegen het kiesrecht van dus de inoverwegingneming tt stemmen. verdieping, die zij in de groote oentrtuna ingeschreven kiezers. (Zeer wel 1 Toejuichingen aan de uiterste betrekken, hebben niet de tweede stem, die, M. MAENHAUT. — Voor twee jaar deedt linkerzijde en op sommige banken van de aan den arbeider van den buiten wordt Turlinkerzijde.) kend, hij die in een huis woont. De eersten gij hetzelfde. meer onafhankelijk, worden opgeofferd aan Gezel ELBER8. — 't Ia de derde maal Gezel MANSART. — Wij niet! de laatsten, meer onwetend en onderwor. 23 jaar dat een voorstel tot herzie- pen. M. HOYOIS. — Uw bondgenooten al- sedert ning der Kamer is overgelegd. Het meervoudig stemrecht ia overigens vat-, thans. In 1893 verliet hét volk fabrieken en baar voor veel bedrog. Men aarzelt niet Gezel MANSART. — Ieder mag het kies- werkplaatsen om door algemeene werksta- voor de vervelsching van eene geboorteajct,' recht van een ander betwisten. Doch het is king de herziening van artikel 47 te eischen noch voor de verhooging op de Ëezerslijston niet gebruikelijk, om niet meer te zeggen, en de Kamer gehoorzaamde aan de druk- van het bedrag der belastingen. Onze boren dat men slechts op den dag der verkiezing king van buiten. van Beroep zijn overlast met het onderzoek zelf 's ochtends, vernam dat het Hof van De heer Beernaert vroeg dat men nader van 18.000 tot 16.000 bezwaarschriften. beroep daags ts voren 1800 eischen had inge- zou bepalen hetgeen men wilde, Janson Wij zullen rust noch duur hebben, voorwilligd. antwoordde, dat hét moeilijk was eene for- dat wij het meervoudig stemrecht hebben. M. BERRYER, minister van Binnenland- mule te vinden, maar dat men te kon vraHet land vraagt om politieke gelijkheid gen aan de voorvechter» der evenredige en eerlijkheid bij de Verkiezing. De ongesohe Zaken. — Dit is volstrekt onwaar. vertegenwoordiging, mits dat zij het een- leerde arbeider die werkzaam en eerlijk is, Gezel BRANQUART. - Het is waar! voudig algemeen stemrecht zouden invoe- levert zooveel belang op ala de gediplomeerde geleerde of de rijke burger. M. BERRYER. — Het ia meer dan on- ren. De heer Beernaert zegde, dat men, zonToen de liberale Regeering in 1876 de herwaar, dat het Hof slechts daags te voren der het straatgewoel, zou kunnen overeen- ziening van tfe militaire wet voorstelde, beuitspraak deed. komen en de heer de Smet de Nayer iprong streed wijlen de heer Coomans, afgevaardigGezel BRANQUART. — Nogmaals een hem ter zijde, alhoewel hij evenmin, zegde de van Turnhout gedurende twee zittingen arglistig voorbehoud 1 hij, wilde onderdoen voor de algemeene deze wet, én op 12 Mei eindigde hij zijne Gezel MANSART. — Daags te voren, of werkstaking. Hij liet eohter de deur open redevoering aldus: een dag vroeger, om het even! Doch zeker voor de toekomst. «Ten slotte wanneer ik den gang der r v is het, dat zondags morgens te La Leuvlère, Thans is de straat rustig, doch de nijin België en in 't overige de wereld bede voorzitters der bureelen werden verwit- verheid lijdt Onder de beslissing van het ken schouw, stel ik twee feiten vast, die mij tigd. (Tegenspraak rechts.) arbeiderscongres en de bedreiging met al- meer en meer treffen. Twee gedaohten' Te Èdlngen ontnam men twee stemmen gemeene werkstaking, welke de werklieden zonder u, in weerwil van u, twee aan een geneesheer die teder!) meer Ban slechts in het uiterst oogenblik tullen be- groeien gedaohten, die vroeg of laat, ik hoop vroeg, veertig jaar zijn bedrijf uitoefent. proeven. zullen zegepralen: de eerste gedachte is de Geeft ons de politieke gelijkheid en alle invoering van algemeen stemrecht. M. MASSON. — Hij was provinciaal raadslid geweest. Onverwacht verrast, kon misverstand verdwijnt. Het Algemeen «Het algemeen stemrecht zou mij reeds hij niét tijdig de noódige bewijzen inzen- Stemrecht wordt overigen» gevraagd door desen avond in 't gelijk stellen, indien ik het de christené werklieden on door de andeden. ren, en het was te danken aan de propa- geluk had hit te kunnen raadplegen; gij Gezel MANSART. — Tal var. onderwij. ganda welke jonge en geleerde katholie- zult algemeen stemrecht hebben, niet alzers op pensioen, verloren hunne bijstem- ken met ons deden dat wij de eerste partij leen iu België, ook in gansch Europa, in de men; werklieden eveneen», Omdat men ver- van heb spel hebben gewonnen, ik bedoel gansene beschaafde wereld. Het is onmogezuimd had den naam van hunne vrouw op het meervoudig stemrecht, dat hier vier lijk dat de Belgen u nog lang willen geloowanneer gij hun ieder oogenblik verte geven. christené werklieden stuurde, die beloofd ven, klaart dat sij op 't gebied van zedelijkheid, M. LÊMÖNNlER. — Iö de clerieale ge- hadden rekening te houden met de wen- verstand, politiek doorzicht en vrijheidemeenten geeft men de pastoors op al» ge- schén der arbeidende klas. Liefde, minder waard zijn dan hunne nabuToen de gemeentewet werd gestemd, zijn ren, huwd, en rij krijgen eens stem meer. de Engel.-chen, de Duitschers, dt dé christené democraten der LocquenghienFransohen en zelfs de Spanjaarden. M. BERRYER, minister van Hnnenland- straat er hevig togen opgekomen en men - Ziedaar uwe stelling: welnu I nooit zult sche zaken. — Er wordt minder bedrog ge- verweet de door hen verttozene kamerleden pleegd in de clerieale gemeenten dan in de dat ze vjor bun persoonlijk belang zorg- gij de Belgen, dien naam waardig, ertoe' brengen zulks aan te nemen. Een tweede andere. (Tegenspraak.) den, ib stede van hunne belotten gestand feit schijnt mii onloochenbaar, namelijk dat M. MONVILLË. <- Sen oad-burgemêès- te doen. Een andere Werkman verklaarde er, ondanks allen tegenWobrdigen schijn, ia ter, oud-lid der Kamer en grootvader, ver- dat het hem berouwde de algemeene werk- België en in gansch Europa, eene duchtige loor zijne bijstem, alhoewel hij zijn trouw- staking te hebben bestreden, vermits do bestrijding van het militarisme ontstaat. boek voorbracht: de vrederechter eischte ge- verkozenen hunne beloften verloochenden. >Die tegenwerking ook zal Zekeren dM tuigen.! (Oaderbrelrisg.i : . "=* \ D« heer Wauwsrmans. in da b^creking zegeyierefc, ep goo. gij geyaerljjr. en pziredey

I

Vrijdag 24 januari 1913

Tt matig volhardt om dammen, op te werpen . tegen dien dubbelen stroom die wast en zwelt, tegen het algemeen stemrecht en tegen de onmin voor het militarisme, zoo gij volhardt in die politiek dan voert gij het vaderland naar den afgrond!» . Kon de heer Coomans uit zijn graf opstaan, wat zou hij dat vaderland dat hij beminde, verdeeld zien I De heer Carton de Wiart besloot aldus een artikel, dat op 9 October 1892 in 1'Avenlr sooial verscheen: «Iedereen kiezer, iedereen verkiesbaar, uitgezonderd de onwaardigen. Daar dit zoo eenvoudig beginsel erkend is, ia het plicht voor ieder man mede te werken tot zijn zegepraal. En die plicht schijnt vooral te wegen op hen, die tot taak hebben te zorgen voor de billijke klachten van den arbeiderstand, zoo lang reeds de geslachtofferde stand gebleven.> (Aan de uiterste linkerzijde: Zeer wel!) M. DAENS (in 't Vlaamscb). — Wij christen democraten, wij zijn hier'maar met twee leden, doch wij tellen vele aanhangers in heb land, en ik verzeker evenwel, hier later onze zending van rechtvaardigheid te vervullen. Bij de democraten is, niemand, of hij is vurig aanklever van het algemeen stem' recht en eenieder wil er zich voor opofferen. Die zaak is redelijk rochtuaardig, en zij alleen kan ona arm volk rc^-'.«n uit de ellende en het verval. Iedereen, in België, is gelijk voor de wet. 1 Indien we nochtans onze huidige kieswet inp e n , dan vinden wij er niet da ongelijkheid in. In België kan men op 21 jaar alles worden, zelf spriester, doch geen kiezer, voor ds.gemeente moet men 30 jaar zijn. Welke smaad aan de Belgische jonkheid. Over iO jaar, toen het oude cijnsstelsel viel, dan had er eene vergadering in de katholieke zaal der Locqenghienstraat plaats en spraken daar mannen, die thans ministers zijn.vlammende redevoeringen uit ten voordeele van algemeen kiesrecht. De heer Helleputte zegde uitdrukkelijk: c Het algemeen stemrecht is gekomen om het volk uit zijn ellende te trekken: moet die ellende voortduren dan zullen wij tot een nieuwe herziening moeten overgaan, a Welnu, is ons volk onttrokken aan zijne ellende! Neen; niemand zal het durven beweren. Ganscho dagen moet onzo bevolking swoegen en arbeid»» van 's morgens tot des avonds Iaat : toch lijdt zij aan gebrek en armoede. Hongerloonen heerschen overal, zelfs in Staatsdienst. Jonge Vlaamsehe kinderen van 14 jaar ! moeten naar do koolputten voor nachtwerk. In volle waarheid moet gezegd worden: 'Arm, arm on onwetend Vlaanderen ! Jonge huismoeders moeten hunne kinder! kens verlaten, om naar de fabriek te treden. Hét woord van den heer Helleputte is dus waar: het algemeen stemrecht dient dus volkomen ingevoerd te worden. Wij vragen dus het Algemeen Kiesrecht om meer waardo te geven aan den arbeider. Vroeger was de werkman een verstoote ling in alle opzichten, gelijk aan een redeloos wezen. Thans heeft het werkvolk een stuk gelijkheid gekregen én er komen, stukken en brokken van voikswétten, maar wij willen den arbeider in volle waarde. Thans moeten de katholieken naar die werklieden toe. Velen doen dat niet uit liefde tot het werkvolk, doch uit eigen belang. Nochtans, 't is uw plicht, katholieken, de werklieden te verheffen. Denk daar o p ! Christus is op de wereld gekomen om de werklieden te verheffen. Zijne apostelen '.waren werklieden en indien die toestand is 1 verslecht, 't is dat de conservateurs en pha) riseërs er zijn tusschengekomen. . Door uwe schuld verlaat ook de werkende . klas do kerk en scheurt zij zich van den godsdienst af. Herstel dus die misdaad, nu t i j . d e gelegeolreid hebt. Ik dring dus aan bijzonder bij de katholieken die zich democraat noemen, opdat tij zich niet zouden verzetten tegen het zuiver algemeen stemrecht. De heer Verhacgen zelf erkende dat zijne katholieke werklieden zich verklaren voor gelijk stemrecht; nergens durfde' men tot nu toe meetingen beleggen tegen het algemeen stemrecht. Te Aalst heeft men baron Louis Bcthuno gelast, aan de vrerklicden te verklaren dat hij voor algemeen stemrecht is, om voor M. Woeste stemmen te winnen, zegde hij met een suikerzoet mondje. (Gelach, links), i Voor mij stemmen, dat is verklaTen voor zuiver algemeen stemrecht! » Men spreekt van het stemrecht der vrouwen. Dat schrikt mij niet af ofschoon de vrouwen het niet vragen voor haar zelf : r.ij nebben reeds al genoeg te zeggen (Gelach Knks.) Zij vragen echter stemrecht voor hunne echtgenooten; het best is, dan de ' vrouw te laten op de plaats die zij verkiest, namelijk in het gezin. Het volk komt op, heeren katholieken als de strooming der zee; willen of niet. gij zult moeten toegeven aan de redelijken en noodzakelij ken volkswil, dié niets anders vraagt dan hooger en beter leven. Gi] vraagt nu aan het werkende volk groote opofferingen die ons erg overdreven schijnen, maar de menigte van het volk vraagt u : Is 't een Vaderland die m i j . i n vernedering en ellende laat t Is er strijd noodig, de overwinning zal aan bet werkende volk blijven. In de wereld, niets zonder opoffering en lijden. Maar móest het werkende volk lijden, voor zijn recht, gij zult het nog' veel meer gij, en geheel uwe partij eilaa»! Ook de godsdienst voor de misdaad en het onrecht die gij soudet plegen met een onderzoek van herziening te weigeren! MOTIE VAN ORDE Gezel TERWAGNE. - Wij hebben thans drie redenaars gehoord, die allen voorstander sijn van de grondwetsherziening. Zou men niet, evenals men vroeger deed, de beurt afwisselen met redenaars van eene andere meening. D E VOORZITTER. — Daartoe is de toestemming van al de ingeschreven sprekers noodig. Volgens de orde der inschrijvingen, is thans bet woord aan den beer Antoon Delporte. r

Gesel TERWAGNE. — Kan men aldus

DE VOORZITTER. — Morgen kan men wellicht de vraag van het achtbaar lid inwilligen. M. TERWAGNE. — Hebben zekere leden hun naam laten schrappen 1 M. DE VOORZITTER. — Ja, doch voor 't oogenblik ben ik krachtens het reglement, verplicht de volgorde der redenaars te eerbiedigen. De heer Antoon Delporte heeft het woord. Gezel ANT. DELPORTE. — De drukpers meldde dat de kwestie werd gesteld, op het oogenblik waarop de arbeidersklasse besloten had tot de algemeene werkstaking, indien men haar de herziening weigerde. En zij voegde er aan toe, dat de Regeering niet kon toegeven aan de bedreiging, zonder zich onwaardig te toonen van het bewind. Nooit echter was er eene Regeering, die zich vrijer bewoog dan deze. De arbeidersklas klaagt dat zij onrechtvaardig vernederd wordt en weigert nog te arbeiden zoo men haar niet de gelijkheid geeft die zij vraagt. Wij zijn niet veroordeeld tot eeuwigdurenden dwangarbeid en hebben het recht, niet langer eene ton kolen boven te halen, want niemand kan beschikken over onze armen en ons verstand. (Aan do uiterste linkerzijde : Zeer we!!) Gij hebt overigens niets gedaan om de werklieden te voldoen, wanneer zij niet hun heil zochten in bedreiging : dit was namelijk het geval met do eerste herziening. Ik bereidde de herziening mede voor; ik was alsdan lid van den Raad van Nijverheid en Arbeid. Als zoodanig ben ik met enkele afgevaardigden tot den Koning gegaan. In het paleis zegde ons en officier v-3n dienst dat zoo wij ons bepaalden tot het vragen van de herziening zonder algemeen stemrecht te eischen, de Koning ons aanhooren zou. Hier wordt de vTaag gesteld. De algemeene werkstakng zal uitbreken zoo binnen een min of meer langen termijn de herziening niet gesteld wordt : Men moet begrijpen dat do arbeidersklasse nooit van den strijd voor dezen hoofdeisen, zal afzien. De arbeidersklasse levert alles. En steeds zoudt gij haar in den vernederenden staat willen behouden-waarin zij verkeert! Dat is onaannemelijk! De arbeidersklasse zal de noodige poging in het werk stellen weest daarvan verzekerd. (Luide goedkeuring op dezelfde banken.) Gezel TERWAGNE. — Zeer well Voor haar is het eene zaak van eer. Gezel ANTOON DELPORTE. — Wij hebben niet t e onderzoeken of het algemeen stemrecht geene meervoudige stemmen zal ontnemen aan sommigen onzer vrienden; ze zijn overigens betrekkelijk weinig talrijk, want te Brussel, het puik der arbeiders die op kwartier wonen— etsers, graveerders en beeldhouwers, hebben slechts ééne stem. Welnu, die uitgelezen werklieden kunnen deze vernedering niet langer verdragen. Men heeft 2 stemmen toegekend aan de eigenaars van eene leemen hut zonder waarde, en weigert deze tweede stem aan de- werklieden die door Lhun ambacht -verplicht zijn in de stad-te wonen! - • Wat betreft de rentoboekjea, zal een man die afziet van de genoegens van het huisgezin en zijn geld op de Spaarkas brengt, eene tweede stem hebben, terwijl deze geweigerd wordt aan hem, die zijn loon besteedt aan het degelijk opbrengen zijner kinderen. Feitelijk bevoordeelt gij het minst . te rechtvaardigen sparen, eu gij doet weinig of niets voor de mutualiteiten die het gemeen- en maatschappelijk sparen verbeelden. Zij genieten hoegenaamd geen recht uit hoofde van dat bewonderen6waaidig sparen. Al de mutualiteiten, de lijfrente maatschappijen hebben envenmin iets, omdat gij gewild hebt dat de 3e en 3e stemmen behoudsgezinde stemmen zouden wezen. Die toestand moet ophouden. Nooit verkeerde eene regeering in betore omstandigheden om het rechtvaardigheidswerk, waar-. toe ik haar aanzet, te verwezenlijken. Gij bezit de macht; de kiezers hebben u eene aanzienlijke meerderheid gegeven, gij bebt twee militieklassen onder de wapens en de datum om de miliciens van 1911 met onbepaald verlof te zenden, is nog niet vast bepaald. Is dit niet een bewijs van het verlangen een groot getal miliciens onder de wapens te houden, om elke poging tot opstand in het land te onderdrukken! Ten tijde van Agadir en van Fachoda, was het gevaar van wege het buitenland niet minder groot dan thans. Toen nochtans hield men de klassen niet langer onder de wapens, 't Is dus wellicht met het oog op de algemeene werkstaking dat* de Regeering eene militieklas in de kazerne houdt, die het recht heeft naar huis te keeren. Door deze klas onder de wapens te houdens, schendt de Regeering de w e t ; 42,800 manschappen verblijven inderdaad in de kazerne; de beer Minister zal wellicht trachten te bewijzen dat de wet op deze miliciens niet van toepassing is. Hij zegge ons waarom deze manschappen onder de wapens moeten blijven. Ie het niet om ze te beletten met het volk in voeling te komen! Dit alles geeft blijk van een beroerden toestand die zich met tusechenpoozen voordoet, om den tegenstand van de achteruitkruipers te overwinnen. De algemeene werkstaking, vandaag overwonnen, zal morgen zegevieren, want nooit zal de arbeidersklasse dezen vernederenden toestand, dulden. Gezel ANSEELE. — Liever alles dulden dan dit! (De socialisten : Zeer wel 1) G-ezel ANTOON DELPORTE. — Dit is de oprechte uitdrukking van de gevoelens der arbeidersklasse 1 Gij kunt haar geen recht weigeren, want zij is in staat u te dwingen. Zullen de kiezers met 2 of met 3 stemmen in de mijn dalen en de fabriek doen draaien! De arbeidersklasse vergt haar recht. Met genoegen zult gij zeggen dat het meervoudig stelsel u aan het bewind houdt, en dat dit u bevredigt; doch dit bevredigt de arbeidersklasse niet. Gedurende zooveel jaren hebben wij het algemeen stemrecht geëischt. Deze grief was voor de arbeiderspartij een aanzienlijke macht tegen u. En zoo er in België slechts éé'n frolitiek lichaam is dat de ar-

beidersklasse vertegenwoordigt, dan is dit te wijten aan het cijnsstelsel van voorheen, dat door gansch de arbeidersklas werd afgekeurd. Dit was ook het geval met de plaatsvervanging. Zonder de. plaatsvervanging, zou onze antimilitaristische propaganda niet zooveel bijval hebben verworven. Ons streven naar algemeene werkstaking en algemeen stemrecht heeft denzelfden uitslag voor onze syndicale instellingen, die nooit zoo machtig waren als thans. Gij moet niet te werk gaan als dorpspolitiekers, die onveranderlijke formules eischen alvdrens vooruit te gaan. Ik smeek de Regeering niet t e wachten totdat de arbeidersklasse tot het uiterste worde gedreven en aan te nemen dat wij binnenkort eens samen kunnen -praten-. zooals de heer Helleputte zegde. Doch zoo de Regeering weigert, zal zij aan haren plicht te kort komen. Ik weet dat de rechterzijde hem zal steunen, dat zij blok zal vormen rondom hem om ons de politieke gelijkheid te weigeren. Doch er zijn leden in de rechterzijde die zich als herzieningsgezinden aanstelden, zoowel als liberalen. Zullen zij den heer Woeste gehoorzamen, of zullen zij hunne beloften verloochenen! Zal men oprecht praten om tot de herziening te komen, en zullen wij over ettelijke weken een aanvang kunnen maken met de beraadslaging! Zoo gij weigert, zal de toestand voor zeker beroerd worden. Ik hoop dat geen enkel aanhitser van wege de regeering trachten zal, de wettige betoogingen te doen smoren in het bloed. Niemand durft het huidige stelsel verdedigen ; het is veroordeeld. Er dient .nog enkel geweten te worden wanneer het zal worden gehalsrecht. Ik smeek er u om, mijne heeren, laat recht wedervaren aan bet volk, het verdient het. Overigens, het zal zich zelf recht verschaffen, zoo gij langer weerstand biedt. (Toejuichingen aan de uiterste linkerzijde en óp eenige banken links. — Spreker wordtvdoor zijn partijgenooten gelukgewenscht.)

MEDEDEELING VANWEGE HET BUREEL M. DE VOORZITTER. — Het bureel heeft als volgt de bijzondere commissiën samengesteld, gelast met het onderzoek ran de twee wetsvoorstellen bij den aanvang der vergadering in overweging genomen* Zij, die belast is met de wijziging, voorgesteld bij artikel 2 van de wet yan 16 Juli 1903 op de zondagrust in de nijverheidsen handelsondernemingen is samengesteld uit de heeren Mabille, Van Cauwenbergh, Vandervelde, Vandewalle, Poncelet, Gilles de Pelichy en Pastur. Zij die belast is met het onderzoek van bet ontwerp betreffende de stichting of begiftiging van eene centrale kas voor beroepskrediet is samengesteld uit de heeren Claes, du Bus de Warnaffe, Cooremans, Theodor en Wauwcrmans. — De vergadering wordt 20 minuten vóór 5 .uur gesloten. Morgen openbare vergadering kwart vóór 2" uur. •

Werkersbeweging • M

•!

•

lft%!

•

- * - — - - - » - — • • • • •

I

- — • — > »

lil

—

Werkstaking in de Pianofabriek VAN SI. BEVER, Bellcvnestraat, Gent. Zooals wij gister zegden, moesten de werklieden dinsdag hunne gereedschappen gaan halen. De gasten mochten maar één voor één binnen en de t'id werd hen niet gegeven om te zien of er niets aan hun werkgerief ontbrak; z\j moesten dit thuis Üoen, en als zij iets misten, mochten zij het komen halen. Verscheidene werklieden misten zeer veel gereedschappen, en gingen het seffens halen. Aan enkelen dezer zegde de patroon dat hij niets, hoegenaamd niets zou toegegeven hebben; zijn porte-monnaie was goed gevullij en hij had een harden kop, en hij zou zich voor niets ter wereld geven! Hoe belachelijk? toch voor een groote meneer om altijd met zijn geld te'pronken! Dat M. Beyer het zich voor gezegd houde, dat wij andere kneütén dan hij, — Hie veel meer geld en verstand bezaten, —- reeds doen toegeven hebben in stakingen, en zij er nooit meer zullen aan denken hunne werklieden in staking te laten gaan. Maar, 't ia zooals wij gisteren zegden, M. Beyer weet nog niet wat eene staking is, en wat een gevaarlijk wapen het is om het te hanteereen. Maar hij zal het wel ondervinden. Ook deed hij een uitval op de werklieden: hij was tevreden dat zij weg waren, want 't was al krapuul, behalve twee! Wij gelooven dat de ataking haren invloed heeft in de bovenkamer van M. Beyer, anders zou hij zulken onzin niet uitkramen. Vroeger was hij zoo tevreden over zijn persooneel, hij Zegde zelfs nog nooit zulke bekwame werklieden gehad te hebben als nu, hetgeen waar was, en nu, omdat zij in staking durven gaan, deugen zij al met eens niet meer! Hadtien zij zich ll?i van hun loon laten aftrekken zonder morren of verzet, wij zijn zeker dat het dan geen krapuul zou geweest zijn! Maar zoo laf zijn de houtbewerkers in Gent niet, en Beyer zal dit wel ondervinden. M. Beyer is in den zevenden hemel, zijn plakbrief heeft hem reeds 2 onderkruipers aangebracht! Peins ne keer, de eene is een katoenbewerker en de andere een halven gast loodgieter ! En 't is met zulk een personeel Uat die patroon zijne pianofabriek gaat doen draaien!! Al de bazen der stad keuren ten strengste het gedrag van Beyer af. Wij spraken gisteren met een meubelmakersbaas. die de handelwijze Van dien patroon schandalig .noemde, ouj. nu, dat zijne fabriek zoolang loestorVi en waar de tarieven

zoolang in voege zijn, nog een aftrok te durven plegen van 11% I Maar M. Beyer is a a n zijn proefstuk niet vanaf te trekken, hij heeft over eenige weken nog beproefd zijue kussenwerkers 2 fr. per piano af te trekken, maar 't is bem niet gelukt. Niet genoeg dat hij dien aftrok pleegde, hij wilde er bovendien nog zeven gasten bij aan de deur zetten, omdat zij de misdaad begaan hadden, in de onderhandelingen te durven spreken, en tegen dien aftrok te protesteeren! Geen enkele houtbewerker mag omtrent de Bellevuestraat gaan, want daar worden ratten gevraagd. Zulke beestjes, die aan den boterham van hunne werkbroeders knagen, zullen er niet gevonden worden. L. V. D. H.

***

Bij de Sigarenmakers TERGENDE HANDELING IN HET WERKHUIS VAN DE WALLE, TE GENT Sedert eenigen tijd komen ons allerhande klachten toe van wege den meestergast van dit werkhuis. * 't Schijnt dat hij zijn tijd vergeten beeft dat hij ook aan tafel zat gelijk de andere werklieden en dat hij ook zwoegen en knoeien moest voor zijn brood te Kunnen verdienen. Eenige weken geleden werd er daar een soort neepsigaren bij de vrouwen gebracht, die moest gemaakt worden voor den spotprijs van acht franken de duizend, of twee franken onder het loon. Toen de meisjes reklameerden. zegde deze baas dat het met gemeener tabak was (dus trukstelsel). De beurt viel juist aan eene vereenigde werkster die ook reklamatie had gemaakt, en deze moest de gebroken potten betalen. Nadat ze reeds verscheidene malen van 4 tot 5 franken per week minder had verdiend, kwam het zoover dat de werkster nog 1.30 fr. per dag won in plaats van 2.30 frank. Zij gaf den baas zijne zaligheid en eenige minuten later was het met haar gedaan. Als ze de reden vroeg was het antwoord:
Brussel en omliggende E E N E KLERIKALE ZIEL De stad Brussel heeft in de laatste trekking zelf het lot van 500,000 fr. gewonnen. «Le Patriote :> meldt dit nieuws met een zuur gezicht en laat het van een vraagteeken volgen. Zooals den duivel is betrouwt hij zijn nioèr. D E BEWEGING I N DE STRATEN Het getal voertuigen die zich in.de straten van Brussel bewegen komt de 100.000 nabij. Waaronder 60.000 rijwielen, 6000 stootkarren en meer dan 10.000 koetsen met vier wielen. D E ZUIVERHEID OP D E N OPENBAREN WEG Het gemeentebestuur heeft rond de kandelabers op den openbaren weg korven doen plaateen om er het papier in te werpen die de wandelaars onder allen vorm in de straten ontvangen. I N D E N VLAAMSCHEN SCHOUWBURG Eene volle zaai woonde woensdag avond de vertooning bij in den Vlaamschen Schouwburg waar den Gentschen operettentreep opvoerde « Kuische Suzanne >. Groote bijval en aanhoudende toejuichingen vielen de kunstenaars ten deel die door de Brusselsche bevolking naar waarde geschat worden. I N D E N HOSPICIERAAD Om te antwoorden aan de menigvuldige aanvallen woaraaA de hospicieraad in de pers het onderwerp is werd een nieuwe post geschapen van commis-opsteller die gelast wordt de artikels der dagbladen te beantwoorden. MOLENBEEK VOOR HET W È E Z E N H U I S De gemeenteraad keurde het voorstel goed waarbij den Hospicieraad de toelating geschonken wordt over 356,000 fr. harer fondsen te beschikken voor het bouwen van een Weezenhuis. Het wordt meer, dan tijd dat deze belangrijke kwestie eene oplossing zal krijgen.

ANDERLECHT EENE OORVEEG AAN DE VERRADERS Een besluit van den Gouverneur verbreekt beslissend de stemming van den gemeenteraad waarbij M. Bertaux ontslagen werd van zijn mandaat van gemeenteraadslid.

SAVENTHEM ALGEMEENE PARTIJVERGADERING In zijne zitting van Zondag 1. I. heeft de socialistische Werkersbond besloten eene algemeene partijvergadering bijeen te roepen voor zondag aanstaande om S 1/2 ure namiddag ten lokale cDe Vapeur». Eenig punt aan de dagorde: De voorbereiding der A. W. Tot deze vergadering zijn uitgenoodigd al de leden der bij de partij aangeslotene groepen en zulks langs dezen weg. Geene bijzondere uitnoodigingen zullen dus gestuurd worden. Dab elk er goed nota'van hbnde en zijne m e n d e n aangewakkerd deze belangrijke vergadering bij te wonea. Een afgevaardigde der B. F. zal tegenwoordig zijn.

WETTERÈN SHDDENCOMITEIT Vrijdag avond om 8 ure zitting- Belangrijke dagorde. Alle groepen moeten zon-, der fout .vertegenwoordigd zijn/i^BJj,

AALST

HET TOOXEELFEEST dat Zondag --'6 dezer, wordt gegeven' «Hand in Hand., belooft puik te Men speelt sehoone stukjes, waarin overvloedig zal te lachen zijn, ani waarin de tranen zullen vloeien. Het is te hopen dat de vrienden, o moedigen tooneelgroep zullen aanmi gen, door te zorgen dat het zondag vp] bak weze. Immers ze hebben voor puike, nie» tooneelschikking gezorgd, wier kosl door den tooneelgroep moeten gedrs) worden. Door het feest bij t e wonen, eene kaï i te koopen, zorgt ge voor een avond I maak en ook helpt go de kosten der nii we decors dekken. Kaarten aan 30 en 50 centiemen zijn verkrijgen hij de broodvoerders en 1
KORTRLTR DE WERKSTAKING BIJ VAN CAUWENBERG Die brave, katholieke patroon, blijft all even koppig en hij schijnt niet van plan te geven aan de gewettigde vragen zijn bobijnsters. Hij gebruikt reeds het oud_ versleten ï deltje, de werkboeken naar huis stu; want ziet ge, dat is min kostelijk dan to geven aan zijne bobijnsters. -, Maandag wist hij te vertellen, dat dag nieuwe spoelders en bobijnsters^ tenwerk zouden verrichten. Dat had voorzeker gcdroomd.want, hij draaide v de ganzen. Naar men ons bericht, zouden de don pers niet meer gaan onderhandelen, of minste wachten tot hij tot zich zelf gek» men is. Middelenvijl draait zijno andi fabriek, die 5 minuten van de eerste af legen is, nog altoos voort. De orivercenigde spoelsters en..bobi; stei-s, worden gesteund door de dompers, om dit nader te bepalen, ze gaan alle; ge breien en naaien, en worden daai vergoed. De onverepnigde wevers worden aan lot overgelaten, 't zijn gedwongen staks waarvan het grootste deel, hunne oi schilligheid berouwen. Hoe dikwijls hebben we reeds op dit vaar gewezen' Ziet naar Rousselaere, Ronse, Nini drie gebeurtenissen die iedereen zou n ten aansporen zich te organiseeren.

De Oorlog op den BaBka De Vredesonderhandeling;» NAAR

DEN

TREDE

De turksciie groote raad aanvaar de nota der mogendheden Constantinopel, 22 Jan., 4,45 u. 's avos» De vergadering der notabelen heeft i uitgesproken voor de aanvaarding vaa nota der Mogendheden, strekkende tot sluiten van den vrede.» Turkije zou dus afzien van AdrianopeL blijft nu nog de kwestie der eilanden,» Albanië en het nog zeer ingewikkelde vaat stuk van de verdeeling van den buit ones de overwinnaars.

Van 't Oorlogsterrei] In Albanië Aan Ue Weensche Reichspost wordt • Antiwari gemeld: Deze week hebben de S* vische troepen aan de Andriatische Zee w» eenige gevechten geleverd met Maiissori en Mirdieten. Er vielen in deze geveck» 180 Serviërs. Bij Tirano en Kroja rul* twee bataljons met bergkanonnen tegen i Malissoren op, die zich in het gebergte' rugtrokken. D>c bataljons lieten zich ** aanhoudende gevechten verlokken * Wijallidoor te dringen. Hier werden zij dos de vereenigde Mirdieten overvallen/ea 9 heel in de pan gehakt. 600 Serviërs vk in den strijd; de rest nam de vlucht •) achterlating van sohietvoorraed en alle nonnen.

De Mogendheden Oostenrijk zet met kracht zijn toerust* gen aan de Montenegrijnsche grens voort,"* het bijzonder aan den kant van Bosnio Herzegowina. Montenegrijnsche families,, Bosnië en Herzegowina woonachtig, » over de grens gezet.

Wij willen het Algemeen Stemref* omdat dit stelsel de ME-RDERrW' schenkt aan volksgezinde mannen.

.

VOORUIT Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. Verschijnende alle dagen

Recommend Documents