2 9 «aar — ti. 2 7 2
.'nl'. !>ei iii.'.r.;iifi
vooi t'eiaie 3 ctuiiai*:*;. vcoi aen iroemd-j i> cssiiemjir
ï e l e f p o n : « e d . en Adm. 2 4 7
nsste- 1 October 1Ö13
Drutater-Ui-lgeefet-M
ABONNEMENTSPRIJS BELGIË
Sam: Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijk* bestuurder > P. P t VISCH. Ledeberg-0:«t
Orle maanden. V * . . fr. 3.29 Zes maanden fr. 6.501 Eenjaar fr. 12.50 Men abonneert zich op alle postbureelej»
. . REDACTIE . . ADMINISTRATIE
HOOGPOORT. 29. GENT
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.— Verschijnende alle dagen.
1J@ WGf Het Verslag van M r
eest e en
env (Zesde vervolg) Wij mogen het hoofdstuk betrekkelijk de klassen van den vierden graad niet voorbij gaan zonder krachtdadig en nogmaals krachtdadig te protesteeren tegen de geheele strekking van de wet Pouilet, namelijk de kerk- en kloosterscholen in de plaats te zetten der officieele scholen, der scholen voor iedereen. Als dit stelsel ergens verkeerd en sektarisch blijkt te zijn dan is het wel bij beroepsonderwijs. ï» er ooit iemand, die er op dacht d a t er godsdienst te p a s kwam bij schaven en zagen, bij koken en hrossen, bij naai'en stoppen ? Neen, niet w a a r ? Geen ernstig mensch zal dit beweren. Waarom moeten er dan voor het voorbereidend beroepsonderwijs van den vierden graad een onderscheid gemaakt worden door de regeering, tusschen de offcieele, onzijdige scholen voor vierden graad, — en de kongreganistische scholen van zelfden aard? Hier komt dus de a a p uit de mouw en blijkt het duidelijk d a t heel het systeem maar uitgevonden en opgedrongen wordt om de kloosters deelachtig te maken van de regeeringstoelagen.
* * *
.
Wij roepen ook de aandacht op het dubbelzinnige van de bepaling, d a t sommige bedrijven (steenbakkerij, glas- en kristalfabrieken) de medehulp van kinderen van. 13 jaar....noodig hebben,.,.e|*i deié toestanden dan kunnen, op redelijke wijze verholpen worden door toepassing van bet halve-tijdstelsel? Wat beteekent die frase ? Wat wil Woeste, de kapitalisten-knecht daar wel mede zeggen? Wil hij de mogelijkheid scheppen om aan de heeren patroons-kapitalisten van steenbakkerijen en glasfabrieken hun zin te geven en ze maar verder kleine kinderen te laten uitbuiten tot meerder profijt hunner onvulbare schatkist? • Want als men het halve-tijdstelsel toepast op die kinderen, en ze 6 uren per . dag op de steenbakkersgaleiën of vóór de gloeiende glasovens m a g afbeulen en ze dan nog drie uren naar de school wil sturen, dan worden die kinderen langzaam lichamelijk vermoord en kunnen verstandelijk ook tot niets komen. Het halve-tijdstelsel aldus verstaan is eene moderne industrieele foltering. Het stelsel k a n . m a a r geduld worden als het werk, door het kind te leveren nóch lastig, noch uitputtend of veeleischend is. Het halvetijd-stelsel heeft ook voor treurig gevolg d a t in sommige stielen dan meer kinderen worden opgezet, dan later wel nuttig als,leergasten of werklieden kunnen opgenomen worden. Men neemt twee kinderen, die elkander af-' lossen op een zelfden dag. Maar later zal daar, als de leerplichtperiode voorbij is maar één van noodig blijven. .. Dan wordt een der twee overbodig, en dient hij weldra tegen den blijver, of tegen andere werklieden van het zelfde bedrijf als konkureerende kracht, die nit nood aan minderen prijs wordt aangeboden. • :. . Het halvetijd-stelsel is sen kapitalistische plaaster op een rot been : er zou daarvan geene spraak mogen zijn in een •ernstige schoolwet, — allerminst niet als «et halvetijd-stelsel toegepast wordt vóór het volledig afloopen van den leerPlicht-tijd. * * * DERDE HOOFDSTUK
DE JAARWEDDE VAN DE ONDERWIJZERS Goed werk, goed loon! Sociaal demokraten zijn er altijd voor geweest de loonen hoog te houden en »4n elk arbeider, met de hand of met den geest, een volledig en goed bestaan 'e verschaffen. Ook dus aan de onderwijzers en 'ondei.«ijzeressen die wij, onder al de ambtenaars der gemeenschap, als de nuttig-, •••-en en de onmisbaarsten aanzien. Uaarom zijn v/ij voor alle v«rh*x>ging aan i a * T W e d d e e n verbetering van positie k»n net onderwijzend personeel geschon-
1
Maar juist d a t is in het wetsontwerp Poullet maar schijn. Het echte doel is de wereldlijke onder wij ski*achten te vernietigen, overbodig te maken, en ze te doen vervangen — (deels uit fanatismus, deels uit winstbejag en gierigheid) — door de kerkelijke leerkrachten van mindere bekwaamheid en engere gezichtsruimte. Dat zullen wij bij de studie van dit hoofdstuk trachten te bewijzen. Ziehier hoe M. Woeste het inkleedt:. In dit- opzicht worden door het ontwerp afgeschaft de rangschikking van de gemeenten uaar het bedrag van de bevolking, alsmede de vergoedingen van de hulponderwijzers en hulponderwijzeressen : tegen deze veranderingen kwam niemand op. Doch zijne voornaamste bepaling betreft de voorgestelde maatregelen om de jaarwedde van de onderwijzers te verhoogen. In dien zin werd. reeds veel gedaan: de vroeger verleende voordeelen worden door het ontwerp bevestigd en uitgebreid. Niemand betwist dat de jaarwedde van de onderwijzers der offcieele scholen dient verhoogd te worden. Doch voor de onderwijzers der aangenomen en aanneembare scholen is dit niet het geval. Volgens de meeningen, in de afdeelingen geuit, zou aan laatstbedoelde onderwijzers geen aandeel in dc toelagen van de openbare machten moeten toegekend worden. WOESTE VERDEDIGT DE KLOOSTER.
denzelfden arbeid? En verdienen zij bijgevolg niet alle eené gelijke achting? Wij meenen niet dat de aangeprezen uitsluiting strookt met de wenschen van ons volk. Niettemin dringt men aan en zegt men : d Er bestaat slechts 6én soort scholen, welke do openbare machten mogen in aanmerking nemen: het zijn ile officieele scholen; ze zijn voor allen opgericht, ze staan open voor allen: bet zijn dji*s de eenige scholen van alleman. » Deze redeneering stuit tegen twee hoofdzakelijke beschouwingen. Vooreerst zijn de bestaan-de gemeentescholen ONTOEREIKEND om al de schoolgaande kinderen op te nemen; de vrije scholen ontslaan bijgevolg de gemeenten van een gedeelte harer verplichtingen en hoe kan men, in dit gevai, ér over klagen dat de Staat, in de plaats'van de gemeenten, wanneer zij weigeren de vrije scholen aan te nemen, op zioh. neemt een gedeelte van den last • welke op' da,' gemeente zou moeten drukken?. In de aangenomen en aanneembare scholen zijn 'fer 420.179 leerlingen. Mochten die schoftn ophouden te bestaan, dan zoiideh zij moéten vervangen worden door evenveel officieele scholen; overgroote uitgaven zouden uit dien hoofde ten lasto van de gëmeoutcu' vallen. En mfeo klaagt er over, dafrslechts eon deel van die uitgaven, onder het huidig stelsel; ten laste van de gemeente komt, -waüneer deze aannemen, en van den Staat, Wanneer zij niet aannemen! Die kla-cht is*dus volkomen onlogisch.
De eischen van de stakers zijn uiterst prinoiep. En dat is niet te verwonderen.1 België is een land waar de strijd,tusschea gematigd en verrechtvaardigd. Zij hebben ze den 6 Juni doen kennen kapitaal en arbeid zeer hevig is. België' aan het bestuur en de «brave belgen» heb- is ook eigenaarster van Kongoland. • ben hunne bedienden geen antwoord waarIn die kolonie gaan de inboorlingen en dig geacht. de uitgeweken werklieden • gebukt onder Weet- ge, kameraden, wat *?en russisch eenen onmensohélijken arbeid in een doo-' dagblad van Tiflis over die handelwijze delijk klimaat om de zakken te vullen vaa, belgische kapitalisten.- Maar wij zijn hier zegt? Ziehier: •. niet in Kongo. Wij kunnen de arnje zwart< Men zou, in dit geval, boeten moeten jes beklagen die voortgedreven worden i toepassen op de maatschappij. Dat zou met \ de «chicotte», die geslachtofferd worrechtvaardig zijn en menschelijk. Open- den op het altaar van-het gouden kalf, dat: lijker kan men niet spotten met ongeluk- zoo in eere gehouden wordt door de belgikige russische burgers: wanneer men eeno sche christenen, maar bij ons in Rusland koe melkt, geeft men ze ten minste hooi! » moeten wij ons die slavernij niet laten wel-., De belgische trammagnaten van Tiflis gevallen. En daarom denk'ik dat we de rijven het geld binnen met hoopen, maar heeren belgen moeten treffen op hun gevoeztj verdommen het aan hun personeel een ligste plaats : hunne brandkast. » menschwaardig bestaan te verzekeren. En Vv at'denkt ge er van, kameraden? wanneer die menschen, lijdensmoe, het waAls in Rusland de dagbladen aldus spregen1 eenige gematigde eischen te stellen, dan ken, als de Russen aldus hunnen afkeer! acht men ze geen antwoord waardig. moeten betuigen voor de belgische tramHet kapitalism is overal even harteloos. magnaten dan moet men niet vragen hoe Het is' niet een dagblad dat aldus spreekt. zij ginder te werk gaan. De bladen van Tiflis zijn allen eensgezind Er is zelfs sprake dat de koncessionnain deze kwestie. Zij sparen de tramkompa- rissen der tramwegen van . Tiflis, zoudetf nie in geenen deele. onteigend wórden. Ziehier o. a. wat een ander blad, « De In alle geval moesten de russische autoriStem van den Kaukasus » zegt naar aan- teiten ertoe komen de trambedienden recht leiding der staking: té doen wedervaren, hetzij door energiek, « Wij moeten weerkomen op de staking op te treden tegen de kompanie en haar der trambedienden. « Gij moogt leven, hooge boeten toe te'passen, hetzij door de maar ge móet de anderen Ook laten leven.» onteigening, dan zouden wij van harte meeDe heeren belgen .miskennen totaal dit juichen, niet waar, kameraden?
WOESTE BESTRIJDT DE WELBEKENDE WAARHEID ENiSMAADT ZELFS DE KATHOLIKE ONDERWIJZERS DIE CEENE PATERS ZIJN
In de tweede plaats dient te worden a. .gemerkt dat de scholen gemaakt zijn voor de gezinnen' én dat, indien.'een zeker aantal daarvan de voorkeur-geeft aan de vrije scholen boven de Offcieele scholen, deze voorkeur dient in aanmerking te worden genomen. Hoe kan men aldus redeneeren? antwoordt men. c De scholen, door de wet opgericht, zijn godsdienstige scholen; het is voorwaar spijtig dat men haar zoodanig ONDERWIJZERS (Aanneembare kenmerk gaf; werkelijk is het echter zóó en scholen) diensvolgens behoeft men Hat-de katholieReeds lieih-taklelijk werd het vraagstuk ken te helpen ohi anderc&ahatéi! in stand opgeworpen. Het ward'opgelost in den-zin te houden, » .; van gelijkheid en rechtvaardigheid. Doch Het behoort dat men deze redeneering de linkerzijden ontwapenden niet en zij terecht wijze. De scholen, door de wet opherhalen hare bezwaren met een hartstocht gericht, ziju eigenlijk geen godsdienstige die haar gebillijkt schijnt door de gelijkstel- scholen. Ongetwijfeld komt het onderwijs ling welke het ontwerp in meer dan een van den godsdienst en van de zedeleer op opzicht huldigt tusschen de drie soorten haar programma voor; ongetwijfeld ook van onderwijzers. kunnen sommige van die scholen werkelijk In verscheidene afdeelingen werd daar- godsdienstige scholen zijn; ongetwijfeld tegen een grondwettelijk bezwaar, aange- zelfs moet haar onderwijs doordrongen voerd. Volgens hen zou alleen het openbaar zijn van de groote hoofdwaarheden, waaronderwijs recht hebben op de gunsten van op onze beschaving steunt. Doch elke leerde begrooing: ling kan persoonlijk ontslagen worden van Daartegen moet, in de eerste plaats, de dat onderwijs; in sommige gemeenten zijn verjaring aangevoerd worden. Reeds ih die vrijstellingen betrekkelijk talrijk; de 1842, wanneer in de Kamers nog tal van onderwijzers der gemeentescholen wordeh Grondwetgevers zitting hadden, werd het overigens benoemd door de gemeente; vebestaan van de aangenomen scholen gehul- len onder hen zijn tegen een godsdienstige digd. Later, toen de liberale Regeering de opvoeding, vooral in de groote steden, en wet op het middelbaar onder*..ijs opmaak- daaruit volgde dat degeest, die in sommige te, nam zij daarin bepalingen op ten voor- gemeentescholen heerscht, niet geschikt is deele van de beschermde colleges. Daarna, om de katholieken volkomen vertrouwen in van 1884 tot 1912, werden de toelagen aan te boezemen. Daarom geven zij de voorkeur de vrije scholen, eerst verleend aan de aan de vrije scholen. Alles wel ingezien, aangenomen scholen alleen, ook geschon- zijn deze, Zooals reeds werd opgemerkt, keD aan de aanneembare scholen. Het is ook openbare scholen, want zij nemen het dus vrij laat om te hopen de stelling der toezicht en het programma van .den Staat aan. Onder die omstandigheden, moet men ongrondwettelijkheid te doen aannemen. bekennen dat de gemeentescholen en de vrije scholen beantwoorden aan de verschilJEZUIETISGHE UITLECCINC DOOR lende gevoelens van verschillende gedeelten WOESTE AAN OE GRONDWET 'der bevolking en dat bijgevolg beide soorCECEVÉN ten van scholen verdienen op gelijke wijze Deze stelling steunt overigens op geen t<j worden behandeld. Waarop zou men inenkelen tekst: nergens wordt door de derdaad steunen om te beweren dat de beGrondwet verboden,* toelagen te verleenen lastingen, door allen betaald ten bate van aan de vrije scholen., De eenige tekst, het onderwijs, slechts voor het onderwijs* waarop men steunt, bepaalt enkel dat « bet van eén deel der kinderen zouden moeten openbaar onderwijs op 's Rijks kosten ge- dienen? Soortgelijke eisch getuigt blijkbaar geven, door do,wet wordt geregeld». Zoo- van onverdraagzaamheidi.-,en .is in strijd als wij het reeds deden uitschijnen, kan met de vereischten. eener samenleving bemen terecht de vraag stellen, of, volgenB staande uit burgers van verschillende meedien tekst, de vrije scholen, die het toe- ningen en godsdienst, doch bekommerd óm zicht en het programma van den Staat gelijkheid en rechtvaardigheid. aannemen, geen openbare scholen zijn? Doch dat'argument is overbodig. Het open(Vervolgt morgen.) baar onderwijs, op 's Rijks kosten gegeven, moge door de wet geregeld worden; daaruit volgt echter niet dat het vrij'onderwijs geen aandeel hebben mag in de toelagen van de'openbare machten; zoo men bijgevolg onderstelt dat' die bepaling de officieele' scholen betreft, dan wordt door geen enkele andere Grondwetsbepaling verboden, toelagen te verleenen aan de vrije scholen,* en, indien men'gedenkt dat de IN RUSLAND Grondwetgevers vooral bekommerd waren Op dit oogenblik is er eene staking aan ™ de belangen der vrijheid, dat artikel 17 onzer Grondwet het vrij onderwijs op den den gang onder het trampersoneel van eersten rang heeft geplaatst, en , dat de Tiflis in Rusland. De openbare opinie valt daar niet bovenGrondwet ten doel had in te gaan tegen de centralisatie, door de Nederlandsche arms op de stakende trambediencTen zooals Regeering tot stand gebracht, dan kan men bij ons, in voorkomend geval, het zich misterecht bevestigen dat elke uitsluiting van schien zou voor doen. Het publiek in Tiflis, de vrije scholen, op welk gebied ook men toont zich verstandig en menschelijk. Het zou tra-chten ze te doen gelden, in strijd keurt de stakers goed en de belgische kapizou zijn met de hoofdgedachte van diezelfde talisten, welke eigenaars 'zijn der tramwe?en van Tiflis worden hardnekkig aangeGrondwet. vallen. De plaatselijke dagbladen stellen ze voor als sehaamtelooze uitbuiters. LEUCENAGHTICE EN PRETENTIEDie brave belgen die daarginds het tramVOLLE VRAGEN DOOR WOESTE personeel zoo «schaamteloos uitbuiten» GESTELD hebben zoo( wat zaakjes in heel Rusland Dit zoo zijnde, waarom zou men een on- en zooals wij hooger zeiden, is het publiek derscheid maken tusschen de scholen ? Be- hen ver van genegen. wijzen zij niet alle gelijke diensten aan de De huidige staking heeft een uitsluitelijk kinderen, aan de Ouders, aan.het land, aan ekonomisch karakter. Het is een 6trijd de beschaving 1 Verrichten' zij niet alle voor de<» hoterbam-
Belgische
trammagnaten
OEN VREEMDE Drie maanden (dagelijks verzonden). . . . . . fr. 6.75
Politiek Overzicht FRANKRIJK VOOR DE LOSLATING DER GESTRAFTE SOLDATEN Het derde dienstjaar zal aan de lichting in het Fransehe 'leger die nu twee jaar achter den rug heeft niet worden opgelegd. Met 10 November, in plaats van op 1 Oktober, zullen deze manschappen worden ontslagen. Zooals men weet had het vooruitzicht* dit derde.jaar t r bij te krijgen, de ontevredenheid gewekt die zich uitte in kazernébetoógingen waarbij de 'militaire justitie een aantal slachtoffers maakte. In verband mét den genoemden maatregel, waarmee de regeering erkent dat de tijdsomstandigheden het in dienst houden van zoovelen die meenden den uniform 6poedig te kunnen neerleggen, niet rechtvaardigen,' dringt de «Humanité» er op aan, dat de nog altijd in de gevangenissen opgesloten militairen in vrijheid zullen worden gesteld.
RRiTSCHE-RIJK WAT DE ENGELSCHE REGEERING OVER DÉN OPSTAND DEH ANTIHOME RULLERS DENKT. De Engelsche regeering heeft eindelijk iets, van zich laten hooren over het gewelddadig verzet, dat de tegenstanders van zelfregeering voor Ierland, zooals men weet, bezig zijn te organiseeren. Een Reuter-telegram van 26 September luidt als volgt: «John M. Robertsom, onder-minister vah handel, heeft, gisteren te Newcastle sprekende, gezegd: , Sir E. Carson's voorloopige regeering van Ulster is een ekonomische vergissing én eigenlijk een onding. Het ministerie van pesterij treedt er natuurlijk niet mee in betrekking,' zoodat Belfast van de' buitenwereld afgesloten zou zijn. Dat Carson niet evenals.de kiesrechtvrouwen vervolgd is, komt hiervan, zei Robertson, dat de regeering van koning Carson geen Heiligen Carson wil. maken. Bovendien heeft sir E. Carson met al zijn grootspraak wei ge-zorgd binnen de perken van de wet te blijven. Ht zou onverstandig zijn hem voor zijn gesnoef te vervolgen. » HET OORDEEL VAN DE «VOBWARTS» OVER DE IERSCHE KWESTIE .D.e .Iersche kwestie, een zoo vruchtbare bron voor partijstrijd en intriges tusschen liberalen en konservatieven, waarin evenwel nooit het recht der natie op zelfbestuur duidelijk aan het woord is gekomen, veel minder de situatie heeft beheerscht, is allereerst een burgerlijke kwestie. Maar zij is óók een arbeiderskwestie, speciaal in dezen zin, dat de arbeiders steeds, waar de spaanders zullen vliegen, het hout moeten leveren, waarop wordt gehakt, m. a. w. dat z;j hun huid zullen moeten wagen. In de tragische geschiedenis ' a n Ierland waren hét immers ook altijd en altijd weer de boeren en de arbeiders, die door de'aristokraten en bourgeoisie de kastanjes uit het vuur moesten halen-. En het zou precies zoo weer moeten gaan in Ulster, als dé Iersche homerulewet er door is. De voorname heeren en beroeps-politicie, die sinds lang in Ulster hun opruiende redevoeringen houden, zullen wel niet in de voorste gelederen marcheeren, als de Ulster's de houten geweren, waarmee ze nu dapper exerceeren tegeu gewone zullen hebben ingeruild. Anders zou deze revolutie een karaktertrek vertoonen, die in" de geschiedenis van Ierland tot nu toe niet te vinden is. In
Groot-Brit'tanje, waar in het algemeen del Iersche kwestie onder het volk nog maar weinig belangstelling wekt, is men geneigd,' om de dreigementen der Iersche unionistische leiders te lachen: men verwacht op zijn hoogBt straatrelletjes in Belfast en een; paar andere steden. Er zijn er echter, diede provincie Ulster kennen en de situatie als zeor ernstig afschilderen. Het meest: betreurenswaardige in deze heele geschiedenis is, dat er heel wat protestantsche arbeiders .in Ulster • z^jn, die -tegen homerule zijn omdat zij. ep, eeü .bedreiging -itt\' zien van hun ekonomische positie. Er zijn. groote bedrijven in Belfast, waar zij geen katholieken arbeider in toelaten. Dat: schijnt een overblijfsel te zijn uit den tijd,' dat aan de katholieken in Ierland het, uitoefenen van bepaalde beroepen verboden was. Over de toekomstige ontwikkeling der'' dingen in Noord-Ierland loopen de meenin-; gen onzer partijgenooten nogal ver uiteen.; Drie ervaren socialistische, vakheweginggambtenaren zeggen daarover het volgende : De eerste, die in Engeland werkt, maar uit' Ulster vandaan is en zijn' landslui goed. kent, meent, dat de Ulstersche protestan-j ten hun bedreigingen zullen uitvoeren. D e ' tweede, een Engelschman, 'die vaak voor' propaganda-reizen in Noord-Ierland is ge-, weest, houdt die dreigementen voor bluf. I • Hij zegt, dat de unionistische patroons de arbeiders dwongen, zich te laten inlijven! in' de regimenten dèr rebellen. Op marsch-: gaat het meestal lustig toe en.er wordt heel' wat gratis bier gekonsumeerd. De derde, eén Zuid-Ier/ die echier ih Beïïast, in' Ulster zelf dus, woont, meent, dat men '• moet rekenen op ernstige'onlusten, totdat' de protestantsche arbeiders zich aan den' nieuwen toestand hebben gewend, en heb-' ben bemerkt, dat al die ijselijke gevolgen ; van homerule, waarmee men .. hun sinds jaar en diag den dood op het lijf.jaagt, zijn; uitgeblven. Het is voor buitenstaanders dp! een afstand op deze manier zeer lastig, te zeggen of er iets komen zal van dien bur- • geroorlog in Ulster^ waarmee' de NoordIersche protestanten bij invoering van • homerule blijven dreigen.
SPANJE DE TOESTAND IN . DE MIJNEN VAN , RIO-TINTO. — DË RIJKE UITBUI-. TERS VERBITTEREN DE ARBEIDERS EN DRIJVEN TOT OPSTAND. Het ernstige konflikt .dat dreigde in het. mljngebied van Rio Tinto in Zuid-Spanje en dat feitelijk reeds gedeeltelijk, was uit-' gebroken, is intijds bezworen. Het stond niet in verband met de eischen die op het onlangs te Madrid gehouden buitengewoon mijnwerkerscongres waren gesteld, doch vond zijn oorzaak in de willekeurige handelingen van twee bazen: De maatschappij, een rijke Engelsche onderneming, dip, zooals wij reeds in vroe-. gere berichten mededeelden, bét monopolie in de streek bezit en er feitelijk alleen-' heerscheres is, kon het niet verkroppen,, dat ze in den laatsten tijd haar arbeiders herhaaldelijk concessies had moeten dóen. Niets liet zij dan ook na, om de arbeiders te prikkelen, en verschillende malen sfconlen zij op hét punt het werk neer te gooien, ware het niet dat, het den leiders gelukte, tot kalmte aan te sporen, en den arbeiders er van te overtuigen, dat zij zich niet tot staking moeten laten próvoceeren, doch een voor hen gunstig tijdstip afwachten. De provokatie der maatschappij bestond thans daarin, dat door twee bazen een , aantal remmers, 'die zich bij de door hefc personeel van traktie gevoerde aktie onderscheiden hadden, zonder reden werdeij
!»•"'•" woeiïstfag 1 bctouer 1313 'ontslagen. Hun kameraden verklaarden lich met hen solidair, waarop de onderneming dreigde met een uitsluiting van 12 ii -14.000 arbeiders. De* arbeiders besloten toen in dat geval tot algemeene staking ook' in de haven van Huelva over te gaan. • De maatschappij schoen dat niet aan té durven, ten minste, na ten bespreking n e t pertegenwoordigers der vakorganisatie gat' zij toe aan dé eischen door deze laatste gesteld; te weten: Het weder in dienst nemen vau -de ontslagenen »n het openen der .werkgelegenheden voor hen die reeds uitgesloten "waren (want de uitsluiting had gedeeltelijk reeds een aanvang genomen); I het schorsen der twee bazen' totdat een gemengde kommissie uitspraak heeft gedaan, terwijl het loon der remmers die dienst hebben verhoogd zal worden (zijn n.1. de rem.uiers buiten funktie, dan moeten ze dienst doen als' wegwerker, waarbij hun dagloon daa met 1 peseta wordt verlaagd). . Ongetwijfeld is hier slechts sprake van èen .voorloopige vrede, en zal het, als de leekenen niet bedriegen, binnen niet langen tijd 4&ch v*el tot een heftige uitbarsting komen, voo.ral natuurlijk alB de organisatie de. eischen, op het kongres vastgesteld, dc jpaatschappij gaat voorleggen.
PETITIE-KAARTEN legen de Setelwet Poullet i • C\og altijd zijn er véle groepen, die geene ' kaarten vroegen om tegen de wet Poullet J te protesteeren. Wij moeten er toe komen tdtxt meer dan 50.000 protcstkaarten uaar de •i*Kamer gezonden worden. Nu de beweging voor het petitionnement voor A. S. weldra aan den gang zal gaan, is het kanrtcn-petitioiiucnient tegen do wet Poullet eene uitstekende gelegenheid om .-, een. eerste huisbezoek overal te probeeren. Rogcloh liiij hti verzeilden der pro test kaarten in 't oog to houden 1. De kaarten moéten leesbaar ondorteekend worden, en hét adres van ds onder. --teekenaars-dragen. 2. Absoluut verbod van tweemaal te tee-keneh, en öaderjarigen te doen teeken-en. Vrouwen mogen teekenen. „ '3. De geteekende kaart móet men in de 'postbus steken. De kaart moet niet gefrankeerd worden. Briefwisseling met don • Voorzitter der Kamer is postvl'ij. 4. De groepen, die de pi-otestkaarten uitdeden zouden misschien wel doen bij het huisbezoek de kaarten te doen teekenen, de kaarten bijeen te houden, en ze dan allen in eens op het postbureel neer te leggen. '• , , . 5. De postkaarten (in het vlaamsch) zijn . . t s . verkrijgen aan een frank het Eonderd '.(vrij.thuis per post) oï aan ;80 centiemen , op het bureel genomen bij A. Bogaerts, . Redaktie «Vooruit»,.Gent. .'• '
.Wij lezen in een katholiek blad, en wij roepen hierop de aandacht van alla partij*g*t>epen: '•' «In het dorp Niel hebben 960 huismoeders een vertoogschrift geteekend ten voordeele van de Schoolwet. Deze handteekens Sverdcft op cen dag ingezameld. Bravo! »Dit voorbeeld dient overal gevolgd te worden. . ^ sTegen 14 Ootober moeten ér duizenden en nog duizendeh vertóógschriften in de Kamer toekomen, al waa het maar om onze tegenstrevers, die eene verwoede propaganda tegon dte Schoolwet van minister Poullet op. tpuw zetten, te beWijcen dat de katholieken kost. wat kost de vrijheid vöoï dö oudere -willen hunne kinderen te zenden 'naar de seholêö hunner keus, en zij de wetgeving de verplichting opleggen naar al het rumoer van socialisten en liberalen niet te luisteren. Setlgoede recht moet en zal zegevieren h Als de katholieke dweepers dikt doen, als zij van nu af aam reeds petities DOEN teekenen door .860 "vrouwen* in oene kleine ge-: meente als 'Niel*—- dan*is heb dat iij den weerstand vreezen,—dan moet oneen weerstand verdubbelen VERTIEN-DÜBBELENI Op dus, Vlaamsche groepen, Op dus, propagandisten en Voormannen, allen opl Zorgt dat de petitiekaarten in groot aan' .1
L
!'••
I
I
I
tal uit alle hoeken van Vlaamsch-België gezonden * worden, vau aan de kusten der Noordzee tot aan de booren der Maas iu de Kempen I Stuurt petitie-kaarten op I!! mrmmmu,m.,m,.mi
BRABANT BItL'SSEL. — Geheten. — Een haudé laar van den Vlaamschen steenweg, M. R., had cen grooten trekhond gekocht en dezen op deu zolder zijner woning gesloten. Toen hij gister den hond wilde halen, sprong deze op hem eh beet hem wreed fh de armen, de handen en de beeuen. M. li. werd naar t gasthuiB geleid. De hond «al onderzocht wordea. Doodrijder. — Mad. Veihaelen, wonenede Ëlisestraat, stapte aan de Solboschlei v*n den tram. Zij was vergezeld van haar dochtertje. Het meisje liep, voor huie moeder, achter den tram door, doch werd verrast door een automobiel. De arme kleine Werd ten gronde geslingerd en erg geWoud aau het hoofd. Men droeg haar huiswaarts, waar eeu in allerhaast ontboden geneesheer haur kwam verzorgeiti. Wat de autovoecder betreft, deze heeft zich zoo snel mogelijk uit de voeten gemaakt, zonder zich om zijn slachtoffer te bekommeren. —— Stoutmoedige bedriegster. •— Eene jonge dienstmeid der Maria-Theresiastrnat kocht over een veertiental dagen voor vijf frank kanten aan een rondleurster. Beideu koutteu eenige minuten eu de onbekende deed aan de rondleurster gelooven dat zij iu de hand kon lezen. Het meisje hechtte er geloof aan en vroeg aan de vrouw of zij haar de toekomst wilde voorspellen. Deze suilde da;, ria toe. Zij voorspelde het meisje allerlei onaangenaams. «Doch voegde zij erbij, er is middel om de «kwade hand» van u af to keeren, daartoe is het noodig dat ik eene bedevaart doe uaar Hal.»i De rondleurster babbelde nog eenigen tijd voort en wist het meiBje alzoo eene som van 45 frank en haar schoonste kleed af te truggelen. Dit laatste moest dierten óm te offeren!... Acht dagen later kwam de rondleurster weer. Zij moest eene. som vah 30 frahk hebben vóol' de onkoeten der reis. De jonge dienstmeid gaf1 nogmaals het gevraagde geld. Dat de rondleurster hiermee in haar schik was hoeft niet gezegd. Zij wilde het lichtgeloovig meisje geheel pluimen. Eergister namiddag kwam zij weer en_ vroeg ditmaal nog vijftig fr. Zij zou wellicht erin gelukt zijn ze vast te krijgen, ha'd ze wat voorzichtiger geweest en niet het kleed dat de meid haar toevertrouwde om te offeren, aangetrokken. Zulks deed het meisje de oogen openen. Een agent werd bijgehaald en de zonderlinge waarzegster werd aangehouden. Het is eene genaamde Hulda B..., 45 jaar oud) VRU hollandsche afk-jmst. Eene huiszoeking in, hare -'.woning,. Groendreef, leidde tot de ontdekking van eene gtoóte hoeveelheid Iwïpera voBftkwi&nen ^vSn^ÖUggÈTdlJiJèn. > llAEKEN,-ia.*fBi'ahdi '— EëiT Vöötbijgiin•g«jw4»»iB*ek-te- dat-^ec .brand- uitgebroken was in eenen papierwinkel , der Mai'iaChristinastraat. Hij . gaf ommiddellijk het noodséin en de pompiers kwamen weldra t e rplaats. Daar de bewoners afwezig waren, zagen zij zich verplicht de deur in te beuken. Zij vielen het vernielend element dapper aan em gelukten erin na eene halve uur werkens het vuur te Overmeesteren. Dè schade beloopt rond de 20 duizend frank. Men weet niet hoe het viiur mag begonnen zijn.
SCHAARBEEK. — Verstikt."— Op het
tweede verdiep van een huis der Brabandstraat, had gister een droevig ongeluk plaats. Een genaamde G..., dié aldaar met zijne 24jarige vrouw woont, had 's morgens om 6 ure, alvorens zich naar zijn werk te begeven, op het gasvuur zijn ontbijt warm gemaakt. Heengaande'vergat hij de veiligheidskraan van hét vuur te sluitan. De verbinding in oaoutchouo ging las, het gaz ontsnapte en de jonge vrouw dle nog te bed lag, verstikte. Toen de man thuiskwam ' s middags, had zijne vrouw, reeds opgehouden te leven.
«
middel van aankondigingen in een dagblad. Hij had 3000 'fr. gevraagd om zijn handel uit te breiden,, tevens eeue plaats vun 200 ir. per maand, belovende. Keu deurwaarder der Biartsti'flnt liet zich beet nemen. Zoohaast K. het geld in handen had, vertrok hij ermee naar Duitschland. Ook is het mu gebleken dat deze aftniggelaar. ook bij. middel vau aankondigingen m vreemde dagbladen, voor eene groote waarde postzegels liet komen, ze te gelde maakte, maar vergat de afzenders te vergoeden. K. heeft nu aan het parket geschreven alles te zullen vergoeden, doch men gelooft dat het een middel is, aangewend om gemakkelijker de plaat te kunnen poetsen. Braiidküsdieven aan 't werk. — Verleden nacht zijn onbekende schelmen in de woning gedrongen van M. Dè Jong, Lange Herenthalschestraat, 85. De kwaaddoeners hebben den heelen inboedel van het huis het onderste boven geworpen. Ze boorden ook drie gaten in de brandkas, zonder er nochtans iu te gelukken ze open te breken. Men weet nog niet juist wat er gestolen is, doch tot hiertoe heeft men reeds de verdwijning vastgesteld van zilverwerk, juweelen en twee geladen revolvers. MECHELEN. - Wauilalotistrcèk. - Gister kwamen een drietal kerels, die den ganschen nacht door gewallebakfc hadden, voorbij de woning vau V. Daelemans, bakker, wonende.Onder den Toren, 1. Een der kerels vond het plezierig met een steen een der schoons reklaanispiegels buiten de woning nevens de deur geplaatst, aan stukken te slaan. De reklaamspiegel had eene weerde van ruim 50 fr. De daders «ijn niet gekend.
LUIK fcANBEN. — Ramp vermeden. — Het
scheolde maar.weinig of men had eergister in onze statie eene erge ramp te betreuren. Toert de expreSstreiu Brussel-Munchen, nr G6, aan den inkom der statie kwam, ging opeens een der wielen van de lokomotief los. De maohinist sloot onmiddellijk de'Temmen en gelukte erin 2.00 tot 300 meters verder t e . stoppen. Op eea grooten afstand "waren al de signaaldraden, alsook de_,draden der wisselnaalden gebroken. GBAOEJIERLEUR. — Moordpoging. — Do families H o e k en Monnon leefden sedert geruimen tijd in geschil. Hefc-toeval•wilde dat do dochter Monnon vrouw Floek ontmoette. Een twist onstond en beiden vielen weldra aan 't vechten. De broeder ven de eerste en de man van de tweedo snelden toe en waren onmiddellijk handgemeen. Theodoor Monnon, die het onderspit móést delven, lie*p zijne woning binnen, wapende zich met zijn revolver en loste twee schoten op Plock, die erg gewond Werd. De dader is zich gaan gevangen geven.
WEST-yLAAtëDERÉfS OOSTENDE. — Onvoorzichtigheid. — Eergister voormiddag waren eenige jongelingen een bad gaan nemen in zee langs de Vuurtorenwijk. -Een hunner die pas geëten had, was BlechtsCwnige'"öógen*Blikkeö ïn. "hst water, toen hij opeens* onpasselijk werd en bewusteloos.«' het Twater zakte. Gelukkig hadden zijne makkers het gevaar bemerkt. Een hunner zwom ter plaats en was zoo gelukkig den drenkeling te grijpen en op het droège t e brengen. Men moest geruimen tijd de kunstmatige ademhaling toepassen vooraleer de jongeling het bewustzijn terug kreeg. Poglilg tot iitbrsaj-. — Gister bestatigde M. Ver O..., herbergier, wonende "Wittenonneöstraat, dat er in den loop van den nacht dieven gepoogd hadden in zijne herbergzaal te dringen. De kwaaddoeners waren er reeds ih gelukt eene eerste deur open te breken ên een slot van de tweede deur af te wringen. Een paar schoenen 2ijn ter plaats gebleven en door dé polieie in beslag genomen. Mea denkt dat de dieven in hun werk sullen geétoord goweeet -zijn en de vlucht genomen hebben. De bewoners hebben niét het minste gerucht gehoord.
kigen Balcaen, bijna levenloos uitgestrekt. Hij werd opgenomen en voorzichtig naar zijne woning gedragen. Een 'geneesheer diende den-man zijne beste zórgen tee. Zijn toestand is zeer erg. De gendarmerie werd op de hoogte gebracht en de dader werd aangehouden. In den namiddag kwam het parket ter plaats. De aangehoudene werd met zijn slachtoffer gekonfronteerd en naderhand in het gevang opgesloten. De toestand van Balcaen is zeer bedenkelijk. Gister was zijn toestand maar weinig verbeterd, en aangezien zijnen hoogen ouderdom, vreest men voor zijn leven. Balcaen heeft zijnen aanvaller wel herkend, doch deze loochent. Het onderzoek zal de zaak ophelderen. Gister namiddag werden door de gendarmen, in tegenwoordigheid van een policieofficier, de kleederen van dec dader aangeslagen en eeue huiszoeking in dezes woning gedaan. M00R3EELE. — Mcnsohcnetcr. — Verleden nacht is alhier een hevig gevecht ontstaan in de Wevelghemstraat. tusschen do genaamden Achiel Rosé, 23 jaar oud. nietserdiener, in de Kleine Kortrijkstraat wonend eu zekeren Plets, voermanszoon te Wevelghein. Tijdens de worsteling beet Plets gedeeltelijk de bovenste lip van Rosé af. Deze moest door een geneesheer verzorgd worden. De policie heeft ecn onderzoek geopend. Op onze katholieke buitens is dm Op alle gebied veel, zeer veel te beschaven.
GOST*VLAAMB£REH OOSTAKKER. — Brand. — Gister ontstond in de stalling van de landbouwster, de wed. Vandersijpt, wonende Muelestraat, brand. In weinige oogenblikken Btond geheel de stalling die aan de woning paalt, in laaie vlam. Met groote moeite kon men het huis vrijwaren. De stalling is ten gronde afgebrand; 150 zakken aardappelen en een deel vao den oogst werden door het vuur vernield. Er bestaat verzekering.
(11
MOE0ERTR0TS Roman van Pol, de Garros . ' Beminde hij haar nog? Bij dit spijt voegde zich oen vage vrees, , 'de vrsès van haar weder te zien, ds vrees een ander, maal niot u-eer voo krachtdadig te zijn^ O I dit bewustzijn '-zijner, zwakte, wat martelde het hem. * Hilda had hem hare beslissing niet médegedeöld ? Wat to dankan, wat moe-ji .hij van dit raadsel verwachten ? Een nieuwe eisch ongetwijfeld, \vae.rmedo .; men h*m kwam bestormen. Tea minste indien... Maar neen, 'do oplossing, dio alles had geschikt zou niet verwozenlijkt worden. Ifó.was zinneloce daaraan te denken. Zij sou evenmin als vroeger in een huwelijk toestemmen. Ten andere, indien zij het aanvaardde, was het geen gevaarlijk en gewaagd ,spoly .-zij. zóó verleidelijk. Hoe heeft zij .dien armen" Eugène niet doen lijden i Na zich oen -eansch uur dep geest met
VAN OENT DE ABONNEMENTEN Het bestuur der' Wereldtentoonstèllisjl heeft beslist, dat, te beginnen met zaterdag, 4 ootober, al-de geabonneerden, zonder on. derscheid, vrijen toegang hebben zullen totl de Teutoonstelling, des morgeuds, 's namid.1 dags en des avonds, op al de dagen dei week. Het bestuur der wijk Oud-Vlaanderen' heeft dezelfde schikkingen genomen! Dus, de werkersabonnementen en.diegem nen die abonnementen bekwamen aan v-srminderden prijs, worden, bij bijtóndere gunst, op gelijken voet gesteld met.de'per-I sonen, die volledig abonnement namen, da(i vrijen .toegang verleent op alle dagen der, week. Het bestuur der Tentoonstelling bestudeert een plan van bijzondere feestelijkheden gedurende dc maand october, fakkel; tochten, enz.
De propaganda voor 't blad «Vooruit»
Een bravo voor Aalst I Half October, met de heropening der Kamer, zullen wij tenen nieuwe feuilleton afkondigen. Dé. verschillige groepen hebben wij aangeraden van die gelegenheid gebruik te maken om eene propaganda optouw te zetten, voor het winnen van nieuwe lezers Onze kameraden van Aalst hebben onmiddellijk de handen aan het werk geslagen en zondag hadden er reeds een zestal vergaderingen plaats waarop AL de lezers uitgenoodigd waren. Dat deze vergaderingen prachtige uitslagen zullen opleveren, daar kunnen wij vast en z'érker op rekenen, 'a.' -;>• .-> j Wij duryen ^verhopen, dat de andere steden:.6it gemeenten,, het voorbeeld, der kameraden van Aalst zullen volgen. Al de Middencomiteiten moeten maatregelen nemen óm de propaganda voor HUN blad met succes te kunnen uitvoeren. Ten spoedigste moet men aan Gezel Meyer, Hoogpoort, 29, Gent, laten weten hoeveel propagandabladen men verlangt. 'Ook affichen zijn ter beschikking. Op, kameraden, met volle kracht gewerkt om liet lezerstal van ons blad te vermeerderen. Dat Aalst vele navolgers vinde I
Bij (2e isovsiiiailige brievenbestellers
ANTWERPEN. — Aftruggelaar op de vlucht. — Door dsn onderzoeksrechter M. Taquet, is eeh oplêidiügsbèvel uitgevaardigd,, ten laste van zekeren G. K. een jonge duitscher, die aftruggélarijen pleegde bij
ge'naafflde Balcaen Petrus, landwêtker, oud 70 jaren, wonende Audëhaerschen steenweg, leefde sedert eenigen tijd irt onmin met een 'winkelier üit zijn gebuurte. Eergister gingen beiden naar do 5 1/2 mis. Op eene eenzame plaats viel de zéér christelijke winkelier, den even christeiijken.ouderling aan, overladde hem met slagen en stampen en liet zijn slachtoffer voor dood ter plaats liggen. Wat later vonden personen den ongeluk-
allerlei vreemdsoortige gedachten te hebben afgemartold, begon Octave e-erst zijne koelbloedigheid iterug te winnen, wanneer Bernard kwam melden dftt het eten opgediend Was. Do bravo Bernard was meer vriend dan bediende. Sinds 35 jaar bewoonde hij Malicorne, waar hij nog in dienst was geweest'van den vader yan Mijnheer du Chesnay. Hij- had dezen laatsten zien opgroeien en daardoor was re.ne groote vertrouwelijkheid tusschon hen ontstaan. Octave riep den ouden dienaar bij hem... Bernard gfihooi-Kaomde aanstonds, en naderde Mijnheer du Chesnay op eerbiedige wijze, want, alhoewel hij gemeonzaam mot hem omging, verloor hij nooit den eerbied uit het oog. Hij had eon vierkante, gestalte, breede schouders en men zag aanstonds aan zijn kloek voorkomen dat de jaren, de kracht van dit reuzenlichaam nog niet verminderd hadden. — Luister, oude vriön'd, zegde Mijnheer du Chesnay, na eeno wijl te hebben nagedacht, ik heb u eone'kiesché -zending too te vertrouwen. — Mijnheer kan op mij rekenen, antwoordde Barjiard eenvoudie. indien het
niet boven mijne krachten of mijne bevoegdheid gaat. — Bahl ga aijteen echte Hercules, lachte dö jongeman, lo meer, ik denk dat gij in dit geval geweld zult moeten gebruiken. Voorzichtigheid, veel voorzichtigheid is er.noodig, en ik ben overtuigd dat gij op dit pun(/ uwen rol goed zult vervullen. D-e grijsaard' schudde het hoofd ten teek-en van toestemming en onderwerping. — Eh wel vervolgde de kasteelheer op zachten toon, om de aandacht der kinderen niet op te wekken, ziehier in eenige woorden wat u te doen Btaat. Gij hebt die dame gezien die mij daar straks een bezoek heeft gebracht? — Ja mijnheerj want ik heb ze zelf ontvangen... — Herinnert gij nog goed haar gelaat. Zoudt ge haar onder een ander kleedsel herkennen ? ^ Bernard wreef zich' over het voorhoofd, alsof hij zijn herinneringen goed in het geheugen wilde prenten. — Ja, mijnheer, zegde hij eindelijk, ik zie haar duidelijk voor mij, ik zal haar niet vergeten, ik sta er v.oor in*,? .. — Goed.
— Wat moet ik doen ? — Eenvoudig aan dieh persoon beletten hier binnen te dringen, zelfs het kasteel te naderen, hed is gelijk onder welk voorwendsel, en zoolang ik geen andero bovelen geef, moot dit stipt uitgevoerd wordon. — Ik zal waken, verklaarde 'de oude dipnaar ernstig. •— Ik moot voor eenige 'dagen het kasteel verlaten. Ik zal mij gedurende acht, tien of misschien wel vijftien dagen ver van Malicorne bevinden.Gedurends disn tijd wil ik niet dat die dame hier binnenkome en vooral mag' zij Jeanne niet zien. Hij' had 'dezo laatste woorden zeer stil uitgesproken, opdat het kleino mei3je het niet hooren zou. — Gij verstaat het? voegde hij er bij. De grijsaard zette groote, verbaasde oogen. .— Neen, gij verstaat het niét, hernam Octave onmiddelijk,, doch dit doet er niet toe, voor het oogenblik heeft dat geen belang, later zult ge dat wel begrijpen. Breng maar gewetensvol mijn bevelen ten uitvoer, dat is al Wat ik voor het oogenblik van u .verlang. '/Wordt voortgezet.!
l — — » — — — —
. . FEUILLETON VAN 1 OCTOBER
Wereldtentoonstelling
_i
Niettegenstaande de talrijke feesten Waarop de briefdragers deze laatste tijden uitgenoodigd waren, had.' het kongres van het algemeen verbond der Boventallige kandidaten-brievenbestellers meer dan 20Ö0 leden vêrzanield. In het bijzonder bemerkte men tusschen de menigte oude, boventallige bestellers, welke §5 en meer jaren dienst tellen en het dagelijks löön van 2,60 fr. en zelfs minder ontvangen. Na verscheidene punten van vakbelang besproken te nebben, en in het bijzonder ,het vereenigingsrecht, de loonsverhooging,
K0KTBIJK. — Laffe aanranding. — De
de beroepsraad enz. enz, heeft het kongn de volgende dagorde aangenomen: « Het Algemeen Verbond der Bovent&ll lige en Kandidaat-brievenbestellers vyl België, vereenigd in zijn 3de nationaal J£oÜ gres op 28ste September 1913, in de Hagda,! lenazaal te Brussel, stuurt den Heer Mi nister de verzekering zijner gehechtheh aan de nationale inrichtingen en.hönne vafcj plichten ; •» Trekt de aandacht van den Heer Mi' nister op den.drueyigen toestand in dewelki de tegenwoordige levensduurte de kandi daat-brievenbestellers dompelt; » Hoopt dat de verslagen sedert de stich. ting van het verboud ingediend, zorgvuldj. zullen onderzocht worden en dat-het Bti stuur eindelijk aan de vragen der, Boven.' tallige bestellers deu gewenschten uitsluj zal geven. »
'm
.
mm—mm~m—~mmmmmmmmmtm.
Midden-Gomiteit • Woensdag grijpt eene belangrijke zitting ALLE afgevaardigden van ALLE groepen van het Midden-Comiteit plaats, ' waarop dienen aanwezig te zijn : het geldt het Yolkopctüionneiueut cn den aanstaanden .kiesstrijd. . . Dus allen dp post! Bet Pai-tijbestüttt
Nog de belangrijke oanlieuding in de " Banque tie Gand',, Zoodra de kerel een der gestolen ch»U aan het winket aanbood, tolefböeerde (dën naar de succursaal van de«American KStpreSj Compaay»*,. t&^ntw.erpe.ntldii.-antwojjrddè :dafr-*er üog i^mVr;ie56lag.-jui6;op-.de-uuqi-aiet» -dezer cheksj éa VeïïOclit" zöó mogelsj'k.lk. dief aan te houden. . ~. .* Daarop werd de kerel dadelijk in bedwang gehoudten door het personeel. Na e6n paar minuten kwam 'dé-.lwr Bocqué, adjunct-commissaris, ia de Bank aan. Zoodra de bedrieger den polioie-oificier zag binnenkomen, ging hij achter «ta ètt schrijftafels staan en haalde, denkend» d&tl iulks niet zou gezien worden, uit déB.-vert-, zak het gestolen cheksboek en wierp, dij vluchtig m de scheurmand.* • Bij zijne ondervraging, door den heer adjunct commissaris, beweerde de kerel, de dóór hem aangeboden cheks ontvangen ta hebben en een zeer deftig man te wazea. Maar door vragen in het nauw_ gebracht en nadat hem bewezen was dat hij zelf het gestolen cheksboek in de mattd. geworpenhad, óm het bewijs zijner plioh.tigh.eid t« doen verdwijnen, bekende Mj eindelijk de, eh"ks in Amerika gerobberd te hebben; Hij beweerde Bus van geboorte te zijn en' zich te noemen Schalok, een familienaam die wel voorzeker valsch moet zijn. 'j De heer adjunct-commissaris Boc<Jué'heeft de vaste overtuiging, een der grootste inter. nationale dieven gevangen genomen te neb' beu.
Vreeselijk familiedrama ÉEN 94 JARIÖ OUBBBLING DOOR ZÜX SOIOOSZOÖÏï ^NEERGESCHOTEN (Nadere bijioMerhéden) Sedert een paar dagen was de toestaad tusschen schoonvader én schoonzoon erg gespannen geworden. Waarom wéét men niet heel juist tè bepalen, doch raen veronderstelt dat de ttfuv waarvan de geburen herhaaldelijk het !•* waai hoorden hierom ging: De grijsaard M" namelijk vastgesteld hebben dat twee klem» sohilderijen van waarde, waar hij V " Z O ', 0 J was, verdwenen waren. Hij vermoedde die ook, dat zijn schoonzoon ze verkocht had. Gisteren namiddag rtu, ontstond ér we»* twist, de 'ouderling waarschijnlijk ; andermaal uitleg gevraagd hebbend. Plots haaiaf» de oude Coelinckx, — een flink persoon, ten toppunt van woede," een revolver «• schoot in de richting van zijn schoonzoon. Blansaer liep daardoor een schampschoot op aan het rechter oor, dat doorboord wem. Ken korte strijd volgde, en een oogenbw daarna was Blansaer in het bezit van w vuurwapen, dat hij op zijn schoonvader *-. legde. Drie schoten knalden,' en de ouaej ling stortte dood ten gronde, een der kop» hem in het hoofd getroffen en de herseo massa doorboord hebbend. . Dit drama had een bliksemsnel verloop «5 gebeurde in de keuken, dichtb-y « V ^ J Eene gebuurvrouw, die de schoten gahoo" had', kwam op straat gesneld en.gat. n * H™zal voorzeker nogal lastigvallen-volk licht in dit geheimzinnig, drama te Brepge Inderdaad, er waren maar drie persen in het huis aanwezig: de dader Blan»«j zijne échtgenoote en de ouderling;, slachtoffer.
•
i7
^p"*roensdas '1 Ooto-bëf Ï0Ï3"
Oe Gentsche Sciioolbonden fegan da Wet-Poullet Al de afdeelingen van de Rad.-Socialistische Schoolhouden va,n Gent moeten er voor zorgen : • • 1. dat al hunne leden, zoowel mannen als Trouwen, de petitiekaarten teekenen en opsturen naar den Voorzitter der Kamer v a n Volksvertegenwoordigers 5 2. dat aan al de ouders van kinderen, die op de stadsscholen gaan, ook kaarten worden aangeboden. Zij zullen niet nalaten de scholen te verdedigen waar bunne kinderen onderwijs ontvangen. m,
Stadsnieuws Zie vierde bladzijde de samenstelling de nieuwe kiezerslijsten voer 191415 ven de drie kantons van Cent.
van
GENT-PALACE (NIEUWE CIRK)
Heropening van de VRIJDAG 3 OCTOBER •fsii-. BEGIN VAN BRAND. — Gister »vond had aan den Chalet de 1'EScaüt, Terplatenkaai, een begin van brand plaats. De pompiers, spoedig ter plaats, konden hot vuur spoedig uiWooven. _— Dc scheikundigen erkennen dat de CHICOREI TALPE gehoel zuiver is. (2) .— DE OVERZET AAN DE NIEUWE ZEEHAVEN. — In afwachting d a t het vraagstuk van een meer praktischen en modernen overzetdienst, dan de bestaande veerpont tusschen Meulestede en Oostakker zal opgelost worden, zal het gemeentebestuur een steenen wachthuisje doen bouwen, ott den werklieden van den overzetdienst tot schitilhuisje te dienen. Intusschen zullen de twee stelsels, een «ferryboot» of een «overzetbrug» grondiger pftderzOCht worden. .— HUISMOEDERS, indien gü de suikerij Ü LA BELLE JARDINIERE » gebruikt daa hebt ge groote spaarzaamheid door baron smaak en verbetering der koffie. 6. — AANBESTEDING. — Gistel had ten Stadhuizo de opening plaats der aanbesteding voor het vergrooten en bemeubelen der school van het Groot Meerhem, ver1dMld in i loten: eerste lot, gebouwen, fr. «•1.210; tweede lot, mobilier, 4200 frank j derde lot, verwarmingtoestellen, B31 frank, vierde lot, turntoestellen, 427 framk. Hebbea aangeboden voor het eerste lot, de heeren L. Staelens, t e Gent, 39.905 fr. * F. De Raedt, idem, 41.200 fr.; J. Vaiï Autryve, idem, 41.770 fr.; R. Vander Donckt, idem, 42.932 fr.; A, Naessens, idem, 43.751 Ir.; D. Yan Kerkhove en De Smet, ideai, 4 \,m M. iM\\ .J£ffit$e!il»ihJüfn„Jii,pil6 tt. % 0. ei, P. Sêfck, idem, .QStMt.T*? Tweede l o t : Th. Bar,en zoon, t e Gent, W8 fr,; Bêmaert, te Ledeberg, 3732 fr.; E. Van de Weghe, te Gent, 3784 fr.; Fr. Matthys, St-Amandsberg, 3900 fr.; 3. Van - Haverbeke, te Gent, 3.937,60 f r.; J . Dè Backer, id., 4045 fr.; Ern. Cleppe, id., 4100 "Ir. J.A. .De Meyer, id., 4130 tt.; H. Van Autryvê, id., 4175 fr.; A. Van Houtte, id., 4176 'fr. i J. Calleba-ut, id., 4283 fr.; A. Van Haute, id., 4520 fr. Derde lot: Cammaert, te Gent, 363 fr.; Wéd. De Raeve, id., 396 fr.; P . Damman, id., 473 fr.; E. Bertelson, id.,4Ê9fr. vierde lot: J. Houssiaux, te Gent, 1449 fr.; F. D'Aese, id.," 1550 Ir, L
Een goede raad van den honderdjarige Schamel - Roy: het Serum van het Rhumatisme»
stand van Gent
VARIÉTÉS
•.i-,m.i.iiilii
wa/arheidsvol teekent hij het« zedige > leven koopw., v. De Brabant. — Holl. st. -Tele-i van rijke lieden! Hoe treffend schildert hij graaf 1, k. Hevstek, v. Rotterdam, m.) ons d e reine ziel van een eenvoudig .trerk- koopw., v. De Brabant. — Eng. st. Truro,! Mevrouw Ernestine Chenaud, te Bourmeisje, en ja, soms ook waagt hij een greep k. Hal, v. Huil, v. Bulcke en Oie. — RUSB.J bon, gemeente TrSvol (Allier-Frankrijk), in het sociale leven. st. Gl Zimerman, k. Baeberow, v.' Riga, m,| houdt het er voor dat de Pink Pillen Laar leder moet bekennen, d a t onze tooneel- koopw., v. Voigt. — Russ st. Gl Eutusow*) zoontje, oud lOjaren, hebben goree'. Moe- «Verzorgt uwe pijnen door kring veel vooruitgang doet, want deze co- k. Seeberg, v. Riga, in. koopw., y. Voigt» -\ ders die niet tevreden zijt over de gezondmédie is geen klein bier I Ve-ri rokken: heid uwer kindeWat speelde weduwe Nagels gevoelvol, Belg. st. Belgica, k. Lauwereins, n. StetitJ ren, leest wat wat was Adelaïde en Carolina ongekun- tin, m. fosfaat. — Eng. st. Horden, k. TaM deze moeder over steld I Wie zou volmaakter officier wezen als lor, n. Newoasie, op baU. —Zweed, stw de Pink Pillen « Verzorgt uwe pijnen slechts door uit- Gaston en d'Elvelpontï Wat waa Van Gans- Neptunus, k. Wingardt, n. Blyth, op balli zegt : wendige middelen eu uw innerlijk organis- hoven een prozaïsche boer en hoe zeker is « Mijn zcont*,e me zal door zich zelf genezen », zegde ons Kael Nagels van zijn spel. De Berchaer, wat — Eng. st. Plassalt, k. Wiliams, n. .Water.' heeft drie jaren nog gisteren, bij het bezoek dat wij hem in. oude gek, en Rafaël de Feronne, nóg een Ford, m. superfosfaat. — Eng. st. Nidd,l geleden do kink- zijn huis, 17, rue des Poiaonniers, te type van die ouwerwetsche edellieden. Ook k. Wake, n. Goole, m. koopw. —' Zweed. st.j hoest gehad; hij Neuilly-sur-Seine brachten, IM. Schamel. Angeline, Lucretia, Drion en de meid ver- Commerce, k. Carisson, n. Stolpeminde. m,j is daarvan gene- Roy, die sedert enkele dagen zijn honderd dienen een woordje van lof, kortom, allen fosfaat. — Deen. st. Feyen, k. Andersen,' zen, maar die en zesde jaar heeft bereikt, en wiens ge- doert hunnen tooneelmeester eere aan en hij n. Nethil, op bal. — Duit. st. Anna, k.' ziekte had hem schillen met zijn eigenaar men kent. Gij die mag terecht fier op zijn werk wezen. W«ss, n. Huil, op bail. — Eng. st. Freigh-J zeer aangepakt en denkt, voegde hij erbij, dat een verblijf in Tot slot hadden we « Oe êwer, oe zotter ». ter ,fe Johnson, n. Devonport, m. koopw/ sedert dat oogen- eene badstad u van uwe llhumatisme, jicht, — Eng. st. Cottingham, k. Heworth, n. blik h-teft zijn^ ge- of heuppijnen zal.afhelpen, luistert liever een Gentsche zedenschets, vol tintelend Goole, op bail. — Eng. st. Hodder, k . zondheid mij ge- naar dezen eenvoudigen raad. In plaats van humor, pittige spreekwoorden en kernach- Prentice, n. Goole, m. koopw. — Fran. durig ongeiMst eene geneeskundige behandeling te volgen tige zinnen, die doen lachen, lachen, dat zeil. Leontine, k. Hars, n. St-Brieux, m. gemaakt. Wan- die soms zeer vermoeiend is, waarvan de er bijna geen eind aan komt. (Meer ingeto- okopw. neer hij van de uitslagen soms terstond vernietigd worden genheid van het publiek is gewenscht.) Waterhoogte te Terneuzen op 30 Sep-j) , Ik meen hier den tolk te zijn van alle aanschool thuis kwam door eene verandering van regiem en voedtember 1913: 's morg: 1,23 u . ; 's av. 1,42 uij P. Chcnaud sleepte hij zich sel, en waaraan het lichaam niet gewoon is, wezigen, ala ik roep: « Hartelijk proficiat, voort, zag. hij er treurig eu vermoeid uit bereidt te huis het vermaarde en eenvou- wakkere vrienden I » En nu,, wederom vooruit, tooneelkring, en had hy kringen om de oogen. Hij hoestte dige voorschrift, dat -de groote Noorweegveel, in \**plhardendo buien. Hij wilde niet sche dokters Otto Nielsen en Hendrik Bun houdt steeds de kunst in eere, hebt steeds voor doel: «Algemeene volksverheffing » en meer spelen, en was altijd van streek. Aan sen die zich in de studie van h6t mikroob tafel moest ik mij inspannen om hem tot des Rhurnati3me hebben gespecialiseerd in toont aan de kinkels van «Heuvelpoort en Geboorten vau 27-S8 Sc-iiteiuber 1913.' eten te brengen en hij gaf niets meer om 1903 hebben ontdekt, en waarvan de gewone Cie». d a t ge naast het aangename ook het Magdalena Caroirs, Reep, 12. i S. kostjes waarvan hij anders veel hield. Ik eauzete,, het echte serum vau het 1-thuma- nuttige kunt paren. Eugeen Dragonetti, Visscherij, 9. zag mijn ventje allo dagen vervallen en was tisme de bazis is. Gij maakt er een koeltroosteloos door het gevoel van mijn on- drank van, door 75 grammen eauzate, vijf OPENBARE MEETING. — Socia- Clementina Schoenmakers, Brusschelaan,2siï macht om hem te helpen. Ik h±d hem alle soeplepels azijn en een mêt water aange- listische Wijkclub Afdeeling St-Pietera. — Vera Koblikowsky, J a n Willemsstraat, n J mogelijke zorgen gegeven en hem regelma- lengde eidooier, en gij bewrijft met de hand Meeting op Dinsdag 30 September 1913, om Maria Pa-ttijn, Kerkstraat, 228. tig allen doen innemen wat hem was voor- het zieke deel met' dit mengsel. 8 ure 's avonds, in de Stalhofstraat. — Alice Vereecke, Rasphuisstraat, 67. ; geschreven, maar tot miJE wanhoop nam ik Spreker: Jozef De Backer. — Dagorde: De Margaretha Bonheure, Tinnenpotstr., 4. S Voejen wij erbij d a t dit iddel met goeden toestand in ' t land. Marcel Vanhoorde, Frans Aokermanstr,, s i waar dat alles te vergeefs was. Toen heb ik Alfons Verheyen, Doornstraat, 29. i fi-iki geluisterd naar hetgeen men mig van recht» uitslag in alle gevallen werd aangewend en van link» zeide en ben ik er door getrof. en wij kunnen als voorbeeld aanhalen buiREIS CHARLEROI. — De partijge- Pieter Picqueler, Terneuzenlaan. fon geworden dat zoovele menschen mij ten M. Schamel-Roy, eene andere honderd- nooten welke de «Harmonie Vooruit» wil- Helana Van Huile, Palingshuizen, 33, i vroegen of mijn kind de Pink Pillen had in- jarige Mvr. Elger, 24, rue des Fêtes, te len vergezellen naar Charleroi op Zondag Attóe Quaesaet, Boomstraat, 149. genomen. Men heeft mij zooveel goeds van Parijs, evenals de twee dochters dezer laat- 6 October, voor de manifestatie ter eere van Helena Van Tuyckem, Hub*rBAt,..10. * die Pillen gezegd, dat ik ze hem hfeb doen ste mej. Elger, oud 74 en 65 jaren; Mme gezel Destrée, kunnen zich laten inschrijven Alida Van den Bunden, Girislainsiraait,'a7?ï gebruiken: De resultaten zijn verbazend Rossy, 57 rue Pigalle te Parijs; M. Robin, op het Kiesbureel, in « Ons Huis •**•*, alle da- Clara Hespel, Weldadigheidstraiat r 94. . '. geweest en ik begrijp nu waarom er ïoovele patroon der reddingsboot van de Ootinière gen, tot 7 1/2 ure 's avonds. Prijs: fr. 4,10. Fernanda De Rycke, Zalmstraat, 42. (Charente-Inférieure); M.Magneron,wachpersonen den lof van dat geneesmiddel verVertrek uit Gent ten 7 tt. 56; terug uit Orerlijdcns van 27 September 191S j kondigen. Mijn loontje is zeer goed gena- ter der waters en bossohen te Domino Charleroi ten 19,4 u . ; uit Brussel ten 22.21. Sofia Tant, 72 j . , z. b . , Kra.aistraat,*>77j (eiland Oléron), enz. enz. s-on, hij heeft zijn gezond uiterlijk en ïijn De lijst sluit Woensdag. echtg. Debruyne. — Alfons Impene, 3 H».J Mme T..., te Luik en Véle anderen. — vroolijkheid weengekregen, hij hoest niet KreeftBtraat, 8. — Leonard Segers, 61 j . , . ; mser, hij eet goed en ik ben gelukkig t e Dringt aan bij uw apotheker opdat hij zich landbouwer, Alkenstraat, 25. — Leonardi' zien d a t hij weer de wildzang is geworden voorzie van gewone eauzaté, bij zijn gewoon De Bloi-k, 18 j . , fabriekw., Groendreef, -70.'. leveraar van zijne geneeskundige voortdie hij vóór.zijn ziekte was. » brengselen en die het zeker .gn vast bezit. — Maria De Beir, 61 j . , z. b . , Mathias Q-e-I swynstraat,3, wed. van Hendrik Ottévfte*»i Indien uwe kiijd-eren ware wildzangen NEDERLANDSCHE SCHOUWBURG — Maria De Muyter, è ö j . , z. b., Merelsfe**.,* lijn, verheug u dan daarover, want zij ne. _ TWEE NIEUWE 'fREÏNEN.*.— De 2 October te 7 1/2 u r e : Joseph 59, echtg. Jules De Snoek. — Elisa Thien-! wijzen daardoor goed geüond te ïijn. Indien minister van spoofwegeö, :;èihdelijk gehoor in Donderdag Dothan. zij treurig en kwijnend zijn, indien zij niot gevende aan de vraag reeds sedert verschilpont, 79 j . , z. b . , St-Pietersnieuwstraat',Vöi meer spelen, weest dan overtuigd dei zij lende jaren gedaan, heeft besloten den ge- Zondag 5 October, te 2 1/2 u r e : Joseph in wed. van Jules Alsbetge.— MariaRysenaer' Dothan. door den groei zijn aangetast en arm bloed wonen trein 3080, die om "19.35 ure uit Zondag 5 October, te 7 1/2 u r e : De Lusti- 65 j . , z. b., Noordstraat, 22, wed. .van Pol' hebben. Dan zijn de Pink Pillen noodig Oostende vertrekt, binst deh winter te beDe Baerdemaeker. — Eugenia Van.Poeok, ge Boer. voor hen. Er is geen twijfel of na èen be- houden. ÖOj., z. b,, Van Hultemstraat, 27. ' :' j Dinsdag 7 October, te 7 1/2 ure : D* Lustihandeling van enkele weken met de Pink Deze trein zal voortloopen tot aan Louisa Heene, 11 in., Tinnenpot«trM,t,85.,* ge Boer. Pillen zullen zij hunne kleur, hunne krach- Brussel in plaats va-a tot Aalter. , • Van deu 28. j ten, hun eetlust herwonnen hebben en weer Een tweede, gansch niéuwe trein is deze Marcel Goedertier, 3 in., St-Lievensta-aa-ld ïijn wat zij moeten zijn... ware -wildzangen. van 6.30 ure 's avonds, van Gent naar HAVEN VAN G E N T '30. —Maria Foucquet, 7.m.,- Priesterst-r.,:) De Pink Pillen worden verkocht in alle Brugge. 4| ' . 143. — Celestina Sengiei', 70 j . , z. b . , Sint-) apotheken en in het depot : Apotheek DerAankomsten van 28 cn 29 September 1913 ' Pieters-AalstBtraat, 82. •— Elisa DéwinneJ nevïlle, 68, Waterloolaan, Bruesel. Fr. 3.80 — WERK DER OPENBARE KINDEKEng. st. Hodder k. Prentice, v. Goole, 78 j . , z. b., Kortrijkschestraat, 46. —<• Julia;' de doos; F r . 17.00 de zes doozen, franco. BIBLIOTUEKEN. - Anonieme gift: 100 fr. m. koopw., v. De Baerdemaecker.,— Eng. •ileeajuu i e 'yÉ aa ehiölhaitoo laisaoi nnw» , fJ,.-.D,eï'$ej}ti,v,^,,iP^ivnlsy!n'v. Goole", ".mi ^rirnp,,,,! sLj; LieyegiyiÈ,,JÓ. .*— -ÉJ0»bia De! ; . £ & WBSÊSfflÊ Knjporskaal, köop-Y.^Vj DofJ&ej-dcmaecker. — Eng. sti P | e - é ^ . * i 4 j ! ^ ^ S o s ï * I ^ r * » % A f ^ f l . van' open alle dagen, om 3 ure. namiddag. Be Bankdale, k". "Talmer, v. Zampa, m. fos*- Pietei'"ÏÏaentjens. -H- ïvonha. Vewfieïten^ .-.-^m.HSt^GJtVAAR.. D E R ^ H O È D É X d., Lange Sehipgraeht, 40. ~F-lerim0*adi 'SPELDEN. — Terwijl men eergister lustig artisten trcdön op in daevértoouiiig deft faat, v. de Agence Maritime.- --^ Ejjg st'. 20 Muer, 4 ni.. Boomstraat; 272. — 'Annti aan het dansen was in het «Royal Casino», zondag, maandag, donderdag en vrijdag. Deneside, k. Taylor, vvRamsgate, op bail., De 3420. v. de Agence Maritime. — Deen. st. Spiger- Dobbelaere, ÜO j . , naaister, Süoek6tam,t,lö7; in de Tentoonstelling, werd een onderoffiborg, k. Hansen, v. Finland, m. hout, v. — Maria De Waegeneire, 6 » . , SaJvator« eier door eene hoedenspeld in het oog ge- — HET TOONEELFEEST OP k*> Van CantfOrt. — Eng. st. Freighter, k. straat, 38. — Jozef Heyman, 49 j . , • hande^ stoken. Niettegenstaande de spoedige zorHEUVELPOORT. — Zondag opende onze Johnson, v. Ramsgate, op bail., v. Vyane. laar, Lange Munt,13. — Juliaan Wulffaertj ' jgen is het oog verloren. wakkere tooneelkring zijn seizoen. Hèt ju- — Eng. st. Sea Spray, k. Boots, v. Neath. lö m., Van Crombrugghestraat, SB... " ;., Van ien 29. *•' weeltje Van een zaal was tot barstens toe m. kolen, v. V. d. Stegen. — Noorw.. st. AfflENHOEOEN, G. Mys-Soenen, gevuld. Immers wie wil niet genieten van Largo, k. Pedersen, y. Kotha, m. hout v. Edua>rd Vanhofstadt, 18 m., Boterdaele! Hoek Kleine Vischmarkt en Veerleplaais. Zeyen en Deceunynck. — Eng. st. Pandion, het prachtige spel, dat men levert ? Wie wil beluik, 18. —- Pieter Versehraeghen, BO- j . , GAZOIENST. - De stoomer « Hor- niet meeleven, met de aangrijpende tafe- k, Gray, v. Liverpool, m. koopw., v. J . - P . smid, Repenstraat, 70. — Marrtha V a a Best en Cie. — Belg. Bt. Paul, k. Brysse, reelen die mèn zoo zuiver ziet ontrollen? Damme, 5 | / 2 m., Groot Meerheflilaan, te, den », in onze haven binnengevaren voor Men voei-de op « Hoovaardigheid ». Wat v. Goole, m. kolen, v. Michiels. — Eng. st. — Rosalia Vervaeke, 15 j . , z. b . , Dender^ luik 3, 535,10 t . ; luik 4, 377,10 t . ; öf te sa. Sea Serpent, k. Philps, v. Londen, m, heeft Bruylandts eene machtige pen! Hoe inondesteenweg, 263. men een inhoud van 2089,12 ton.
_
VERMAKELIJKHEDEN
D
._•
OORUITS MAGAZIJNEN VRIJDAGMARKT, GENT
9
LNTERARTIKELEN Langt Winterpaletots in fantaisiestof te beginnen van Fr. 17.75
Komt zien naar de Uitstallingen 1
SS»; FEUILLETON VAN i OCTOBER
(101
Daar achtte hij zich volkomen veilig. Hij had water bij do hand, wild in de struikert, dio de helling bedekten, een hol om er in te vertoeven. Hij vreesde nieta meer. Hij wachtte Bijü vijanden af. Het leven, dat hij daar zou lijden beviel hem. Hij verfooide het gezehchap der menschen en gevoelde zich nooit zoo verheugd, dan wanneer hij alleen in de woeste eenzaamheid ronddoolde. Hij besloot evenwel ook niét voortdurend op den Duivelsberg te blijven. Het verraad zijner' soldaten, van den De herders waagden zich nooit verder markies de Canillac en den graaf de aa i halfweg op deze vreeselijke rots- Charensac had hem verbitterd; hij wilde iBMsa, en dan nog maar alleen in den ze straffen, al moeet hij even als Simson romer, want in den winter werden alle öndsr de puinhoopen varpletierd wor.uitstekende punten met sneeuw en ijs den. jnuekt, die den weg nog onbegaanbaarWat den markies betreft weet men, der maakten. dat de haat van Engoulevent niet van Om op den hoogsten top te' komen of jongen datum was. Hij herinnerde zich nem t.e verlaten, moeÉt men een brug èén belofte, die hij zichzelf vroeger had TO een afgrond slaan; waa die.brug gedaan en hij brandde van verlangen eenmaal vernield, dan was de bewoner haar' te vervullen, door do apostels en »»n die woeste plaats even goed als door hun meester te vellen, zooals hij dit een oceaan va"n de overige wereld afge- Sans-Piance had gedaan. whe-aen. Van tijd tot tijd gebruik makend, dat zijn vijanden zijn spoor hadden verloren, vi» e ? n d 6 r h o l e n v a n dezen top zocht •Mgoulevont een schuilplaats. ging hij op een avond tot aan den weg naar Püy, ging het dorp Torez-sur-AzOn hiii1J.d8 b o c r e n h a d h 'J e e n z a a « . e e n "'Ji, --ouwen cn andere zaken opgedaan. hinnen, waar mijnheer de Chesteaumo.w dit alles voorzien waagde hij aich op ran zijn hoofdkwartier had opgeslagen uen berg sliep een nacht in.een herders- en onderzocht, wat er voorviel. ™t, maakte een brug van twee aan elEen boer deelde hem mede, dat de d?n £ 8 e b o « . d e n booten en kwam OB troepen van den groot-provoost dei plaats in tw«a daFen niet hadden vejrHten.'.' l
TWEE
liefdesgeschiedenissen m\ hst fransch van Xavlsr de Montépin
ODILLE
"
— En weet gij, hoe dat'komt? vroeg Engoulevent, die zich voor'tleze gelegenheid als een boer had géSfted en 2ich voor een bouwknecht van den graaf de Charmalières uitgaf. •*- Er zijn tijdingen uit Clermont, naar het schijnt, antwoordde de'vboer. Ik. heb een dor soldaten hooren zeggen, dat men den beer d'Espinchal te Clermont gevangen had genomen en dat hij zich ,ver> giftigd had. De wilde werd doodsbleek. — Zou het mogelijk zijn? mompelde hij. — Men gelooft, dat het waar iè. Maar daar de groot-provoctst de listen van d'litepinchal wantrouwt heeft hij een jong'mensch, een zijner bloedverwanten naar Clermont gezonden, om de zaak te ondOWMiken.üie jonge man wordt van daag terug verwacht. Engoulovont gaf den boer eenig geld hem verdoekende hem wat voedsel te versohaffen, maar de boer weigerde het geld. — Voor wien ziet gij mij aan, vriend, zeide hij legen hem. Als gij honger en dorst hebt, kunt gij met mij eten en drinken. — Het is goed, hernam de wilde. Maar gij kunt mij niet beletten jiw kinderen iet ste geven, als ik dan wil. De boer trok de schouders, op en nam den gcwuanden knecht mede' naar zijn huis. — Gü ziet er. uit ale een braaf man,
zeide Engoulevent. Ala gij het. geld, dat ik u geef niet wilt aannemen, zoudt gij het dan van mijheer de Chesteaumoran aannemen ? — Ol dat is wat' anders. Zéker, zou ik hefc oannemsn. Ik ben niet rijk on ik heb kinderen. — Weinul ik beloof u, dat ik het u zal laten verdienen. —^ Öp welke wijze T —. Ik kan hot u nog niet zeggen. Dat hansrt af van do tijding, welke die jonge mon uit Clermont zal medebrengen. — Dat sal op mijn woord niet lang méér duron, zoide de boor, want, als ik mij niet vergis, zal hij niet verre meer zijh. Op de eenige straat van het dorp klonk de hoefslag vaa cen paard. De boer opende de deur cn keek naar buiten. — Hij is hot zeide hij. Engoulevent., die ook had uitgezien, herkende Raoul. — Ga eens hooren, welke tijding hij brengt, zeide hij tegen den boer, en breng mij dan spoedig bericht. Wij rullen het samen wel vindon. De boer ging heen en liet Engoulevent bij zijn kinderen. De wilde was somber gestemd en hij zeide in zichzelf dat hem, als zijn broeder werkelijk dood was, niets anders overbleef dan tegen de soldaten en apostels te strijden, er zooveel mogelijk te dooden en daarna zichzélf om het leven te brengen.'
80 DIN6DA0 ÜAllMÜXIE VOOItCIT.-Om 8-ure, BOU' fègeleB (middelbare leergang); tm 8 i/2 ure,! bestuurzitting en elarinetles. FAN FAKE « VlilJ HEID DOOR B&OEU DEK SC 11 Al» ». — Om 7 1/3 u r e , repetities voor tambours en clairons.' — MAKXKRINü. — Dinsdag avond.j om ,9 ure stipt, repetitie voor het Oonoerii van 6 Oktober in net Feestpaleis der TenJ toonstelling. Niemand mag ontbreken. VVIJKÜLUB NIEUWBRUG— Dinsdag avond, om 8 ure 's avonds, algemeene! vergadering voor al de leden in het lokaal' Mortierstraat, 28. *
; SCHOOLBOND EN ZANGKR1NGI RABOT. — Heden Dinsdag om 8 uré,-be-; stuurzitting. GEMENGD KOOR « VERBROEDE-' RING ». — Heden dinsdag avond om 8 l/2u.r; repetitie vöör de mannen. — Morgen w.oeft»v dag avond om 8 1/2 ure repetitie voor de! vrouwen. Niemand mag ontbreken. WOENSDAG IIA K310NIE VOORUIT. — Om 8 nre tot feg-eles (beginnelingen) en instrumentale solfègeles. Om B nre algemeene repetitie. MIDDEN-OOMITE1T. — Om 7 1/2 Ure ïitting in de Boekerij vaa «Ons Huls». SOC. JONGE WACHT. - Om 8 1/lMfcJ bestuurvergadering ln «On» Hul»».?':^^ j
>>a»j«*ii*iWiiÉ—tmt * •
fttümiÊèmam
Woensdag 1 October 1913
•
MèlMM&m&*lM&&4iA
amnstelliiig nw de nieuwe Kiezerslijsten vnor 1914-1915 ...
=l
""
'"''.''.. ~ .
Ziehier de KWAAL!
%
rn-
I'
' -..
Partgjgencofen, overziet eens goed onderstaande tabel en gij zult opmerken •lïat het aantak meervoudige stemmers zeer groot is. Zorgen w3J dus dat eik onzer partijgenooten zïjn volledig recht bekomt.
Algemeene tabel der kiezers en getal stemmen Kiezers met frree stemmen
Ktszsrz mei ééne siam
Kiezers met drie stemmen
Kiizers net vier stemmon
Totaal tier kiezers
SJE PSJEDEBS
Ssnaat eo provlneia
IC1.T
Ocasinta
nu
91S1
7743
249S
2* KANTON .
. ' 6042
7475
6MC
3 - KANTON .
.
«• KANTON . •'.
9Ó36
11163
- Totaal. .
'li'óiï
Oennente
Senaat en Provincie
Kamer
Gemeente
1199
11629
13397
10590
17501
19382
16371
630
1324
10131
11641
92*24
16221
17S58
15586
393
487
11673
13933
11061
15160
17699 , 13948
1559
3G10
33433
38971
48882
54939
2501
1112 1 1687
1742
536
2088
2115
1130
2021
9541 1 1747
1774
i.
j 27792
Kamer
Kara
II '
'23-iS4 || 6333
6390
Gaiascnte
2001
640 I S70 i 2SS2
4558
995 j
4789
Oameante j eenteente
•
'.
30875
3
© 2 . 0 0 de doos van 6 pakjes
PENSIOEN z o n d e r inleg
oei oflden 1% fiat ïn klimmen tot 300 Ir.'s jaars
45923
.<•.!&••
I
I
II
N e e m e e n proef ; t la verbazlagwek&end
ÜCWWWWWWW Decot: P. PARMENTIER. Morlanwelz. en tiarai töWWWWWWÜL
PALETOT RAGLAN
WORDT GEZOCHT op Donrnzeele-Ba-ja•t-elle bij Firma Steyaert en .Co met schriftelijke aanVraag, een volledigen moa'eur-niCoanieien. Onnoodig zieh aan te bieden zonder volstrekte bekwaamheden te bezitten. I-.-JIIII.III»! ! • - I I I
I*
m
0 . 4 0 HET PROEFPAKJE
Senaat en Provincie
Senaat en Provincie
, . i - l
.
Sssi.t en ' Kissr ProTlncli
Ziehier het GENEESMIDDEL!
Totaal der stemmen
|
-~ .
•
Nieuw model Fr. 3O 3 5 0 0 4 0 0 0 en meer 00
II
D1AMANTS1.UPEKH Kortrpsehcstccn. w c s , 53bis, Gent, vraagt leerlingen, Ie of U.i il 15 jaar. Aanbieili-sen in persoon vergezeld van 'ouder of voogd.. 2851..
TE B E K O M E N ''ikj',-FRAXS D E S I J N , Spanjaardstraat, 6 (bij de Bes lenmarkt), gewaarborgd zuiver gesmolten vcrkcnsvet aan inat ~c prüs.
PALETOT HOUPELANDE (2 rijen) voor Mannen Fr. 4 5 0 0 5 0 0 0 5 5 0 0 6 5 0 0 voor Jongelieden Fr. 2 0 0 0 28°° 3 O00
Urn-
AMOE
. Veem tel gtm.ijtrcer-i I Doekje Securitaa «elk I de nieuwste, zekerste eo I vettige behoedirudilel1 beschrijft om bei groot I ireiaJ kinderen te fermijI deo. Bijzondere-eo uutI nee raidgeTiugen voor 1 man en frouw. Beste | middel om -'t -tcbterblij1 f es dor m-uDiUtoadea le 1 toorkomen. Verzending I onder omslag legen -1 fr. 1 io postzegels aan f>d& Seourn.rla, t u , ro» I dte croisadea, ar**., Bl-BHOl
wormen D e dauwwormen, de p listen, roode vlekken en at de b l o e . d o n d e u g d e n worden genezen door de slijmafdrijvende p i l l e n van Dr Walthery. Overal i ir ; * . . . .'".
6ISTFIBRIEK " DE DH
ZWIKTE PSeBW^PflMTBT
MEN YRA.M-Hp reiziger om kleermaaksters irf VTaimdefSn te beèoékén. Goedfe conditën. Schrijven' $1- J- 303, bureel blad.
JJ
Fr. 15 0 0 30°° 45 0 0 "
Zuivere e n e x t r a kwaliteit e t s t
- Laat uw drukwerk, ' vervaardigen in ds
< Volksdrukkerij > Hoogpoort, 29, Gent.
Genezing door bijzondere behandeling door specialist: Zondag.Dinsdag en Vrijdag van 9 t o t 12 uur — Gent. 51, Savaenstraat, 54.
Theofiel OE BMEWE
•Jféy Vraagt ffe togtnlooa^ inlichtingen •' • K C-ftembfjdicc. B E T f t L I N G N A O E G E N E Z I N G > H
70.SaHilT-S.Rin, fi»SÏ>JtCHLHAÜ).?dl B B U S S E L , ISEMHE i
LEVENSPILLEN Fr. ROMAN zijn het beste purgeermiddel dat bestaat : zij werken altijd zeker en zacht, 1 i zonder de darmen te ontsteken, zonder I i het lichaam te verslappen. — Wie de ' j Léven-spillen ' Fr. Roman kent,' wil j geene andere meer. D e Levenspillen Fr. Roman, apotheker-scheikundige, Dendermonde, zijn te verkrijgen In a l l e g o e d e a p o t h e k e n , aan 1 fr. 2 5 de doos van 40 pillen. (3)
N
J*J vwrm^rwnwt^wmfirysrwnm'n
verlangt
CAJNAD1AN PACIFIC
.ïcgelmaligo cu Itesbtstrceksobe afvaarten " 's Woensdags van ANTWERPEN HoBt»al-Onai»aC Midden April St-Jok.nlU.-SalÜaiH.S.
Fr. 3O 00 en meer
3 0>
Ftatine BLindervareuzen 00 Fr. 6 IO 00 13^0 2O 00 IZinderpalet ots Fr. 5 0 0 8° ó 12 00 15 00 20 0 0
tt
më
raiswiii
VERDIEP'»-
Capuchons Fr. 4 5 5 0 6 2 5 6 7 5 7 5 0 8 5 0 Capuchons voor Vrouwen Fr. 8 7 5 IO 50 12 5 0 tot 18 00 50
doet uwe aankoopen in de kruidenierswinkels van
EisiSliJkste p s ^ i j s © ^ afgeleverd wordt
Steeds
naar
gij zuiy&re
RATiüE PALETOT HOUPELANDE
alwaar alles tegen de
^•fflSSB
.
Fr. 2 5 0 0 45° ö
Kortrijkschen s t e e n w e g , 1 5 8 , GEKT
OM T E PURGEEREN is het niet genoeg do eerste pil de . beste te nemen, want hevige purgeermiddelen ontsteken de darmen, verslappen het lichaam en doen soms \ meer kwaad dan goed.
Zwarte Half-Seizoen Pardessus
S a awMAAND-3TONOENw-..fider(>arouitvel i
Voor prijzen ea voorwaarden wonde men zich tot
* Begin November Midden April
ScbMU iaritMingso voer Pasugiars 2* sn 3° klas. Doorvrachten en cognaisscmciitoiij alsook ilirckto biljet tei-. voor bet binnenland van CANADA CD VEREENIGDE STATEN. Voor sskcepvrseht ca passage zioli wenden tot:
*'•-*.
HHEOEN (Feuters)
ï- •
in alle kleuren Fr. 3 5 0 4 5 0 en meer
voorraadig
allerbeste volblccmige
® AARDAPPELEN * « M CONFITUREN
oS
I I P E R M E A B L E S (Caoutchouc) Fr. 28°° 32 0 0 4 0 0 0 4 5 0 0
in glazen en doozen
T. Kc KEIL, sgent, Jardae-asfaal, Antwerpen Voo? passagen ie het binuonlaaü : U. 3 e olcrwj, B r s b a n t s U a a t j : , O K S Ï . — Vietsr C.-iivc, te WACETEtlEKE. -f-, «sear Van Ncete,- OoeUtaMt, 8», •IiOU.SIjF.IiAHE. •.'Leon De B r o y e k w , te K 0 0 K 7 Z E E L 3 . — Josspb Ecntino!», Nieuwïtraat,SO'ÏT£GSM. ^i-ntr^mmmmmmmmmmmmimmmr^rrnrrm.
LEDEN. - 6 % deel op alle aankoopen; Hulp bij kraambed, ziekte en sterfte. Recht op toezicht. N I É T LEDEN. - 2 % deel. .
c
CO
Woensdag 1 October 1913 SijvoegseS van 1 O c l . 1 3 1 3
De Servische geneesheer Pawlowitz, üie j der vakbonden vernietigd en de bescherdeel den oorlog meegemaakt heeft, zendt ; mende wetten van alle kacht beroofd zijn. Over de gevolgen van den oorlog zegden ' erns den volgenden brief, dien wij bereid de kameraden onder meer : * willig voor onze lezers kort vertalen : De proletaren die naar den oorlog gedreVoor de eerste maal sedert meer dan een ven waren werden nog slechter dan honden behandeld, terwijl dezen die te huis geblejaar vergaderden dezer dagen in iiadnickc Novine, het volkshuis van Belgrado, de ven waren bloot gesteld waren aan de afovergebleven bestuurleden en voormannen grijselijkste ellenden van allen aard. En wat vinden wij thans terug? Ellende, van de socialistische partij en van de fedejammer, ruïne overal. De gronden liggen ratie der vakbonden van Servië. Het is onmogelijk om naar verdienste daar In-aak en onbewerkt.De werkhuizen en . den geest te beschrijven die al de aanwe- magazijnen zijn voor nog lang gesloten. zigen beheerechte, maar allen waren over Duizenden van werklieden dolen zonder aryan geluk , omdat zij zich eindelijk terug beid rond. De teruggekeerde soldaten, de vonden,omdat eindelijk de tijd aangebroken verminkte en de «helden» dompelen bedeWas waarop zij zouden herbeginnen om alle lend door de straten. Overal heerschen er levenskrachten aan te wenden tot het berei- besmettelijke ziekten en vallen honderden . ken van hun eigen ideaal — in plaats van slachtoffers van deu schrikkelijken cholera. De proletarische en halfproletarische gedwongen te zijn alles, alles te offeren volksmassas zijn overal om te erger ontevoor den erfvijand, het kapitalisme. vreden eu de ki-ijg.sparaden die door buitkaMen was daar nu weer in Ous Huis, in liethuis der Menschelijkheid, met de vrienden pitalisten op touw gezet worden kunnen ... en de kennissen die, op hun leven gedwon- niet beletten dat die ontvrcdenheid zich gen, gedurende meer dan een jaar, dag en overal doet hooren en zien. In de meeste steden heeft de ontevreden • nacht, over bergen en door dalen, over velden en door bosschen gejaagd waren om ( • massa hare blikken naar ons, naar het socialisme gericht, de eenigste partij die geemoorden en te rooven, te branden en te verwoesten, om eiken oogenblik hun leven ne schuld heeft aan de gruwelijke ramp van te wagen in het belan-j van den afschuwelij- den oorlog, de eenigste partij die zich tegen den oorlog en het militarisme durft verken Geldzak! Men was daar eiudclijk weer bij men- klaren. In dit alles ligt dan ook onze historische schen, bij vrienden, bij geestverwanten, die samen gekomen waren om te vernemen hoe- verantwoordelijkheid tegenover de beschaafde wereld on de socialistische. Internatio* 'véél levenslust, hoeveel werkkracht men nog bezat om de socialistische beweging, nale... Wij zijn de geroepenen om de toenemende ontevredenheid der massa te" doen de arbeidersorganisatie weer in het leven veranderen in een bewusten Klassenstrijd, te roepen en er voor te ijveren. Het allereerst moesten de partijgenooten, voor politieke vrijheid, voor verbetering der die om de eene of de andere reden den oor- werkvoorwaardeu, waardoor wij kunnen kolog niet medegemaakt hebben, ons vertellen men tot de onteigening der kapitalisten, tot wat al jammer, wat al ellende en ongeluk de volledige ontvoogding der arbeidende klasse. wij achter ons gelaten hadden. "Wij staan dus voor eene zware taak, maar Alle bestaande organisaties waren van • de eerste week des oorlogs als met een slag wij zullen hem zoo goed weten te vervullen uit de wereld gedonderd. En daar voor den dat wij door het opbloeien van de socialistweeden oorlog de in Servië verblijvende tische beweging in ons land aan de heele be onweerbare Bulgaren tegen alle wetten in schaafde wereld zullen toonen dat zelfs een naar Macedonië gedreven waren, waren oorlog de socialistische 'macht niet kan breletterlijk alle leden van onze organisaties... ken !. Wij hebben uit al onze krachten en openverdwenen. Door de enkelen cie overgebleven waren lijk strijd gevoerd tegen het kapitalistisch werd het vermogen van alle organisaties sa- militarismus en den oorlog en juist daarmengescharreld en naar het «Volkshuis» door zijn wij sterk. Het is eene geschiedkunvan Belgrado gebracht, waar het zou be- dige noodzakelijkheid dat elke oorlog het vertrouwen den arbeidende klasse in de waard worden. Meer dan. eens hebben rooversbenden het heerschende klassen komt vei'minderen en beproefd zich meester te maken van het rar- dat de eerste-dan in opstaud komt tegen de tijvetmogen, maar de dappersten onder de regeerende machten. Daar waar de meeronzen besloten het met hun eigen leven te derheid der bevolking rceproletariseerd verdedigen, schaften zich wapens aan en is, daar moet de oorlog onvermijdelijk voor trokken om de beurt de wacht op in en gevolg hebben dat de maatschappelijke omrond het «Volkshuis» en ten koste van hun- wenteling er op volgt-. Laten wij dus allen ons best doen om onze ne gezondheid zijn zij er in gelukt ons geld tot den laatsten « heller» te bewaren tot op leering onder het volk te verspreiden. Laten wij al het mogelijke doen om onze orgadezen oogenblik! De kameraden die zich bij. de verdediging nisatie weer tot stand te brengen en te versterken. Vperen wij een onverbiddelijken van onzen schat het moedigst onderscheiden .----hadden werden ons voorgesteld en voor alle oorlog tegen den. oprjqg., e#,-J"*e,t^.militaris... ... *•'••,". '•-••' •-* *!i/|, .'• •/' ""*• belooning-!vroegen*zij naar de eer om allen mus! AVat'er ïn den balkanoorlog gebeurd is ' t e mogen oproepen voor het groot werk der herinrichting van de socialistische organisa-' 'moet oïis voor' öns' propagandawerk eene godsdienstige, fanatieke 'en onwrikbare r tie. Hunne woordvoerder was gezel Lapsche- overtuiging schenken en leeren dat er witz, ons gewezen kamerlid, die zich aan slechts eene vlag zegevierend' door de wehun hoofd gesteld had en liet partijblad reld kan gedragen worden, de roode vlag opstelde zoo dikwijls als het verschijnen der sociaaldemocratie ! kon. In den donkeren nacht, waarin de afschuNa hem spraken de in den lande zeer goed welijke oorlog ons geworpen heeft, mag er gekende kameraden Tutzowitz en Topalo- maar één klaroen meer weerschallen: de witz, die pas van den oorlog, waren terug- klaroen der maatschappelijke omwenteling, gekeerd en beloofden al de afschuweln'khe- die den laatsten zijner soldaten oproept en den te zullen bekend maken op tijd en begeestert voor den klassenstrijd ! Een andere kameraad sprak dan vurig over stond. ' Beiden drukten hunne groote tevreden- den onderstand die moest geschonken worheid er over uit zieh eindelijk weer onder den aan de vertrapte bevolking van het geestverwanten, onder socialisten te bevin- Zuiden des Balkans, waar de legers der vijf den en zij deden hun best om aan te toonen oorlogvoerende Staten in den tijd van één welke zware verantwoordelijkheid er nu jaar meer verwoesting aangericht hebben moest gedragen worden door al degenen die dan er in honderd jaren tijds zou kunnen het op zich zouden nemen om de socialis- aangericht worden door de Turken.' tische beweging in Sevië terug in het leven In deze veroverde streken gaat het kapite roepen. talisme nu zijn troon vestigen. Het gaat Volgens beide sprekers was het nieuw daar alles vernietigen wat hun in den weg Servië er ver van af een vrij land geworden staat om ongestoord zijn uitbuitingswerk te te zijn, daar het nu voor goed zou gebogen kunnen voortzetten. Het gaat daar groote gaan onder het juk van het kapitalistisch volksmassas heen brengen v»or den goudmilifarismus. dat meer en meer millioenen gevenden landbouw, maar wij moeten door •en groote offers van het machteloos prole- ons propagandawerk bewijzen dat Marx gelijk had als hij zegde dat het kapitalisme Dij tariaat zal eischen. Eerst thans zou volgens hen de beyrij- eiken stap dien het doet np de hielen gedingskamp van het Servisch proletariaat volgd wordt door zijn doodsvijand, het somoeilijk worden, daar al de veroveringen cialisme.
opvolgende werkstakingen, heeft in de bur- machien ter hulp roe^eu en de stakers tergerswereld de mephing zich gevestigd, dat roriseeren in den strijd betrokken, maar zij vakbeweging in Engeland, die vroeger èn kan niet toegelaten zijn de gansche inpatroons èn arbeiders tot nut was, nu een dustrie va-u de gansche natie stil te leg^ gevaar wordt voor den Staat. Ergo, de gen. » Staat moet remmend optieden. En dat de Sprekende van de deelneming in de winst vraag of de werkstakingen de opofferingen als middel ora werkstakingen te keei- te wel waard zijn, meer de aandacht gaande gaan; merkt 'Smillie op, dat in die richting maakt in de burgerswerëld,bewijst de reeks niet*veel vooruitgang te bespeuren is. Verartikelen die deze week in de groote conser- der merkt de schrijver op dat in de ondernevatieve «Morning Post > verschenen zijn. mersklasse het verplichtend scheidsgerecht De « Morning Post » heeft aan eenige lei- voorgestaan wordt. ders der vakbeweging artikels gevraagd ü e arbeiders, ais massa, ziju tegen verover het onderwerp: « Do strike Pay'ï > De plichtend scheidsgerecht, maar aanhangers schrijvers van die artikels zijn vooraan- van verzoeningsraden. staanden in de rangen der meest geauto« Deze dienen, zegt Smillie, aangemoeriseerde vakvereenigingsleiders: Bob Smillie, van de mijnwerkers, Jim Sexton, van de digd, omdat zij een der functies zijn der Liverpoolsche dockers, W. Mullie. van de vakvereeniging cm strijden van lokalen ai textielwerkers, en W. J. Davis, van de ko- algemeenen aard te voorkomen. Maar als perwerkers, die voorzitter was van het er spraak is van wettelijke bekrachtiging vau de gesloten kollektieve kontrakten tuslaatste vakvereenigingskongres. Na de artikels van deze vakvereenigings- schen patroons eu arbeidersorganisaties, leiders is de gekende economist Harold dieueu we ons te herinneren dat de arbeiCox met zijne meening gekomen en om de ders nooit in eeu toestand van gelijkheid zijn, wanneer de overeenkomsten door de week te sluiten Philip Snowden. Wij zullen in eenige artikels de vooruit- arbeiders aanvaard op de punt van de bagezette meeningen weergeven, omdat zij jonet, onder bedreiging van een loekout en een duidelijk beeld geven van de strijdwijze er over spreken speciale rechtbanken het recht te geven tusschen te komen, iu zulke der Engelsche vakbeweging. . gesloten overeenkomsten, is Tusschen de 4 genoemde leiders is een voorwaarden mijne meening een zeer gevaarlijk tamelijk- groot verschil van meening. De naar drie laatsten hellen nog eenigszins naar de voorstel. » De meeste overeenkomsten die heden oudere school, terwijl Smillie de nieuwere strijdlustigere vakbeweging vertegenwoor- tusschen patroons en arbeiders bestaan, digt, die gedaan wil maken met de oudere hebben goede diensten bewezen aan paschool en oudere meedingen. Van die troons en arbeiders en het zou overweging oudere s-.-hool is, van de 'drie genoemden, verdienen in elke nijverheid gemeenschapDavis wel de meest uitgesprokene. Dat pelijke raden in te richten, om de van tijd blijkt niet alleen uit ziju artikel, maar ook tot tijd oprijzende geschillen bij te leggen. uit de rede waarmede hij het laatste vaks.bie gemeenschappelijke raden, algemeen vereenigingskongres opende. Vergeleken toegepast, zullen in niets de noodzakelijkmet de openingsrede van Will Thorne, op heid verminderen der geveohtswaarde der het kongres van verleden jaar, kon de rede vakvereenigingen te bewaren en zich gereed van Davis evengoed uitgesproken zijn gu- te houd'on tot strijd, wanneer de noodzakeweest op een thee-kransje va.n een domine lijkheid er toe dwingt. en oude jufvrouwen met een sociale «roe» Persoonlijk denk ik dat de vakvereeniping». gingen van dit land meer en meer naar het Het lijdt niet den minsten twijfel, dat socialisme zullen overhellen, als de eenige Smillie met zijne meeningen de overgroote wezenlijke solutie voor de industrieele meerderheid der Engelsche georganiseerde kwestie. arbeiders op zijne hand heeft. In zijn artikel zégt de. voorzitter der Engelsche mijnwerkers o. m. : t. Men huivert als meir denken gaat wat de toestand der werkende klasse zijn zou, zonder de samenspanning der arbeiders. Wij roepen uwe ernstige aandacht op de Sommige menschen zeggen nu dat' in het verleden de vakvereenigingen van nut zijn propagandabeweging, sinds eenigen tijd ongeweest voor de arbeiders, maar dat zij hu dernomen door de Centrale Federatie der als strijdmachten versleten zijn, en dat de Sigarenmakers, om den ellendigen toestand groeiende solidariteit der werkgevers met harer leden te verbeteren : toestand die gij andere middelen moet tegemoet gekomen kunt vernemen door de lezing der brochuur worden (Smillie doelt hier op leiders aan «Onderzoek van 19*12. Beweging ten voorparlementaire overschatting). Terwijl onge- deele eener loonsverhooging.» twijfeld heel wat te zeggen is over eene Te dien gevolge heeft de Centrale der Siverandering in organisatie en methode van vakvereenigingen, voor aanval en verdediging, denk ik niet dat het door vrienden der arbeiders kon volgehouden worden dat de tijd is gekomen, dat de vakbeweging moet opgetrokken worden en op zij geworpen als ecn nutteloos geworden.wapen voor de verbetering der werkvoorwjaarden van de arbeiders in dit land. JUWLJJJI ..'.**.•- '.. » Het kan niet ontk*n*d worden datloonen .en werkvoorwaarden. groote .verbeter ringen hebben ondergaan in de vakken die het best georganiseerd zijn en die gereed waren tot vechten wanneer de noodzakelijkheid zich voordeed. De tijd voor de oudmodischo vakvereeniging, wier hoofdfunktie garenmakers het bondsmerk «Label» in was ziekenpotterij, is verdwenen en de vak- voege gebracht. Het is dit laatste dat wij u bijzonder aanvereeniging van de toekomst, wil hij het vertrouwen "van de groote massa's der ar- velen omdat, tusschen al de middelen door beiders behouden, moet een aanvallende onze kameraden-sigarenmakers aangewend om hunne werkvoorwaarden te verbeteren, industrieele vechmacht zijn » het gebruik van de «Label» grootelijks kan Deze meening van Smillie moet men niet bijdragen om hunne loonen te doen stijgen te volstrekt nemen, want hij zegt : en hunne vakvereeniging te versterken. De «Label» moet ook dienen in den strijd « Zij die aanraden in drukke tijden van de gelegenheid te profiteeren door plotse- tegen den huisarbeid, die vreeselijke plaag linge werkstakingen, moeten zich evenwel in deze nijverheid en faietor der lage loonen. herinneren, dat tijdelijk succes wel kan ge- Bovendien is het merk «Label» op de sigawonnen worden, maar dat daar tegenover ren, voor den verbruiker eene waarborg staat dat de aldus veroverde voordeelen dat zij vervaardigd zijn in gezonde voorweer verdwijnen als de nijverheidsslapte in- waarden. treedt. De nuttigste beweging voor bestenHet zal u ook niet onbekend zijn, gezeldige verbeteringen voor de arbeiders is de len, dat -sinds een groot aantal jaren het gestadige voorwaarts-ehe beweging door hooge organisatiemacht en parlementaire aktie voor vermindering, der werkuren en een minimumloon, op zulke wijze dat industrieele slapte er geen invloed op heeft. » Het zal blijken dat de strekking van de toekomst gaat in de richting van eene inniger samenwerking van vakbeweging en de politieke arbeidersbeweging. De gansche strekking, hedendaags, gaat naar algemeen making eu de agitatie voor industrieele vakbeweging, in den zin dat elke industrie alle arbeiders in de industrie gebezigd in ééne Zooals onz Iez6r6 zagen in de « Memorie organisatie zal hebben, zal voortgaan. van toelichting » komt de katholieke regee» Het mag volmaakt waar zijn dart de on- ring nu zelf bekennen dat zij ver ten achter dernemers-klasse in zekere industries over is met hare wetgeving, niet alleenlijk wat de macht beschikt, de eischen der arbeiders den vrouwen- en kinderenarbeid betreft, voor • betere arbeidlsvoofwaardein te wee-n maar ook dezen der volwassenen. staan. In de meeste gevallen wordt de eisch Zij zegt daarin duidelijk: der arbeiders ondergeschikt gemaakt aan « Slechts op veertien jaar zal het kind dergeschikt gemaakt aan de overweging of het doen van concessies, in den langen loop, zijne aanvankelijke opleiding hebben volgenoeg voordeel laten zal voor den onder- eind, zooals die door de meest aan te bevenemer, of door weigering, met "een even- len stelsels wordt begrepen. Slechts op tueele strijd, het tijdelijk verlies na den dezen leeftijd verkeert het kind in zulke strijd kan goedgemaakt worden. Maar 't is omstandigheden, dat het geschikt is om als waarschijnlijk dat in de toekomst de arbei- werkman in een beroep te worden opgeleid. ders van dit la-nd zullen afzien van gedeel- Maar wij gelooven dat die uitbreiding der telijke werkstakingen en meer aan de alge- wettelijke bescherming van den kinderenmeene werkstaking zullen denken als het arbeid, ver, van schadelijk te wezen voor de geschikte wapen, 't zij tot verdediging, 't zij belangen van de nijverheid, weldra de tot aanval. Heel waarschijnlijk zal deze be- beste uitslagen zal opleveren voor 's lands ' *" weging een begin hebben wanneer we een bedrijvigheid. » Alles wat bijdraagt tot meerdere geinniger samenwerking zullen krijgen tusschen de mijnwerkers en de transportwer- schiktheid en bekwaamheid der arbeiders", kers en de spoorwegarbeiders. Geef iets dat moet ten slotte uitloopen op eene grootere op volmaakte organisatie gelijkt in de ran- bedrijvigheid en eene algemeene toenadegen van deze drie deelen van het arbeiders- ring van den welstand. » lever, samen in goede verstandhouding en Dus, alles wat de socialisten sedert jaren samen optredende, en het land staat vorr gezegd en geschreven hebben wordt nu bede merkwaardigste stilstand die de moderne aamd door de katholieke regeering. tijden ooit gekend hebben. Daarvoor moet zij dertig jaar meester zijn » Als ik de teekens van den tijd begrijp, van het land.' En 't is dus nog slechts de zal dat de naaste stap zijn in de richting wet van 13 December 18S9 op den arbeid van meer effectiviteit in de arbeidersbewe- van vrouwen en kinderen die gewijzigd ging. De ondernemersklasse mag bij samen- wordt ! werking — en gansch onafhankelijk van de Wanneer zal die wet besproken worden rechtmatigheid van het geschil — de arbei- en gestemd? En, voor wanneer hare toepasders uithongei-fn W-i werkstaking of lock- sing? „,,.- ,t .-: . „ , _ „ • :,.e „ n burgerlijke Waar bljjven nu de dompers met al huflne
Aan aüe partijgenooten
» Maar eer we zoo ver zijn, zullen we nogi talrijke strijden hebben, met ontberingen en misschien ernstig verlies aan leven». >• Hoe sterk de vakvereenigingen ook rijn mogen, bij solidariteit of federatie, hunne hoofdfunctie, als vakvereenigingen zal blijven, de arbeidsvoorwaarden te regelen of t-ai trachten een grooter aandeel van de voortgebrachte weelde te verzekeren en de ar-' beiders zullen langzaam beter inzien dat, het ware arbeidsloon — arbeid in zijn wijdsten zin — is de gansche voortgebrachte weelde, » D6 meening van Smillie is dus in 't kort. deze : Een politieke arbeidersbeweging vermindert in niets de noodzakelijkheid der vakbe-*, weging; De Engelsche vakvereenigingen, <üe eer» tijds haast niets anders waren dan mutua- ^ iiteiten, moeten vechtorganisaties worden, i willen -zij het vertrouwen der arbeiders be.' waren ; Gedeeltelijke stakingen dienen zooveel) mogelijk door verstandhouding met de pa-t troons vermeden te worden, daar zulke sta-' kingen inderdaad de arbeiders te dikwijls' in eene minderwaardige positie stellen: De vakvereenigingen zijn tegen verplicb-! tend scheidsgerecht en willen het recht van, staken niet opgeven ; Wettelijke bekrachtiging van gesloten; overeenkomsten zijn een gevaar voorde ar- : . beiders; . Waar naar ontwijking van gedeeltelijke; staking wordt gedreven, moet er meer samenwerking komen tusschen mijnwerkers, tran-sportarbeides en spoorwegarbeiders,; om desnoods de grootere macht der pa-! troons bij gedeeltelijke stakingen te beant-j woorden, met eene algemeene werkstaking,: die in den meest volstrekten zin van he-fl woord, het industrieele leven stillegt; en om de geveohtswaarde der vakvereenigingen te verhoogen, moet er centralisatie* komen: een industrie, een bond. ,In een volgend artikel zullen we met d t meening van de andere vakvereengingslei-: ders kennis maken. Londen.
J. OH. •!
bondsmerk «Label» in Amerika, met veefcj bijval in voege is, waar.de strikte toepas-• sing ervan heeft bijgebracht tot de stijging) der loonen en -de vermindering der werk.' uren. Wij aanzien het werk door de Centrale;* der Sigarenmakers ondernomen, als buiten-] gewoon belangrijk voor de arbeidersklasse.1 in 't algemeen. Wij weten ook dat de Werk; I lieden-Partij bij .machte, is haar krachtdadig! bij te staan in deze beweging. Wij vragen bijgevolg aan al onze strij-i ders,, vaji overal de «Label» te eischen, j
Aan de koöperatieven van verbruik, die i sigaren verkoopen, vragen wij dringend van l hunne leverantiers die waren te eischenHf welke in hygiënische en ekonomische voor-j' waarden gemaakt geworden zijn en «Bei't slechte kunnen gewaarborgd zijn door daj «Label». Zoodoende zullen wij niet alleen de ver-i eenigde sigarenmakers, die tusschen de; beste en de getrouwste soldaten van de-j Partij mogen gerekend worden, in huanen» moeilijken en ondankbaren strijd steunen,) maar zullen wij ook aan de arbeidersklasse^ een nieuw wapen verschaffen, dat haar een; kostbare hulp kan wezen jn den syndikalen.; strijd. Voor den Landelijken Raad der B. W. P. : . De Schrijver : L. Vanderiwiiissen.
De wetsvoorstellen der katholieke regeering over den vrouwen- en kinderarbeid De wetgeving in andere landen !
Zijn werkstakingen de opofferingen waard? Het gbruik der werkstaking als middel om deu toestand der arbeiders.te verbeteren, is in de-laatste jaren zoozeer aangegroeid, dat de vraag gerezen is: of de opot. ' leringen, bij wei-ksta-king gebracht, wel de resultaten waard zijn? Natuurlijk,-"dat die vraag niet zoozeer in de arbeidersrangen gesteld wordt. In de arbeidersbeweging is men het er vrijwel over eens, dat nooit de vakbeweging " kan aan denken het recht van werkstaking op te offeren a-an het verplichtend scheidsgerecht, door de liberale regeering beloofd, maar waarmee zij vooralsnog niet 'oor den dag zal komen. Op de laatste vakvereonigingskongressen is dat voldoende gebleken. Om het meer algemeen uit te drukken zijn op dien regel slechts twee uitzonderingen, namelijk Wilson,.de liberale leider der zeelieden, die verleden jaar van Australië thuiskwam, als aanhanger van het verplichtend scheidsgerecht en Ben, Tillet, de, zoogezegde revolutionaire leider' der dokwerkers. die niet alleen zijn hoofd verloor in den laatsten Londenstrijd. maar sindsdien ook aanhanger is geworden van een of anderen vorm van verplichtend scheidsgerecht. De twee uitersten — en nog jel onverzoenlijke, persoonlijke vijanden — aie elkaar ontmoeten ! . De vraag of dè werkstakingen wel de op: ? w 8 u n w a a r d "ia- W 0 1 ' d t m e e r ge-3te-W in het burgerskarap. Vanwege de burgerij zijn de arbeiders aan heel wat philantropie
gewoon, zoodat we ook hier aan een vorm van medelijdende tegemoetkoming zouden kunnen denken, ware het niet dat in deze bijzondere kwestie de vraag rijst of de werkstakingen der laatste jaren niet zóó erg de patroönsklasse getroffen hebben,dat het aa ndien kant heel wat waard zou zijn als de arbeiders ervan te overtuigen waren dat werkstakingen de opofferingen eigenlijk niet waard zijn. Van den anderen kant is er ook wel wat parlementaire overschatting. De politieke zelfstandige arbeidersbeweging is in Engeland zeer jong — en zeer zwak. Drie kwart van de -10 leden der Arbeiderspartij in het Parlement zouden daar nooit gezeten hebben, had de genadige, goedheid der liberalen — uit berekening — hunne verkiezing niet verzekerd. Dat zekere van die parlementsleden — Will Crooks, bijvoorbeeld, de eeuwige pauper, dié marinebudgetten stemt omdat hij Woolwieh vertegenwoordigt, dat een arsenaal heeft — liever geen werkstakingen zouden zien uitbreken, maar de ar. beidersbelangen toe-vertrouwd aan een verplichtend scheidsgerecht, ligt voor de hand. Dezo afwijkende meeningeh hebben echter des te minder belang omdat de kampioenen ervan in de vakbeweging volstrekt geen rol spelen en geen invloed hebben. Behalve dat paar uitzonderingen in de vakbeweging en de Arbeiderspartij, denkt niemand in de vakbeweging er aan het recht van werkstat ken op te geven. M?-^.r met de snelier rich
smeekschriften? Welke uitslag hebben zij! gehad ? Geen ! Ware de Kamer van Volksveitegenwoor.1*. digers samengesteld uit mannen door Alge-: .meen Stemrecht gekozen, wij zouden sedert] ettelijke jaren een wettelijken'en korterenwerkdag hebben gehad voor alle arbeiders..' Maar nu is de Kamer grootendeels samen-! gesteld uit rijke menschen. die de werkende-i klasse verachten en voor wie zij niets ove^ hebben. 't l s eene oprechte schande dat kinderen'! van 13 jaar, 11 'uien moeten slaven in de, stinkende cpntinueszalen, ten koste hunner! "gezondheid en huu onderwijs. Men zegt wel dat het verplichtend onder-! wijs zal ingevoerd worden (op zijn Poullet's) tot 14 jaar, en dat zulks ook deouderdomsbepaling voor de aanvaarding op het' werkhuis zal zijn. Maar voor geene enkel» nijverheid bepaalt men hoeveel uren men dagelijks of wekelijks zal moeten arbeiden. Ei- is ook in de « Memorie van Toelichting spraak yan om den werktijd op deal huisarbeid te regelen. Hadden de socialisten sedert ettelijke jaren die wantoestanden niet bekend gemaakt uit Arm Vlaanderen, de heeren katholieke» zouden nog lange jaren gewacht hebbeti dit te doen. Het zal, ter gelegenheid van het aankon-; digen der wet, wel van belang zyn de internationale wetgeving eens te onderzoeken,, om de achterlijkheid der Belgische vast t« stellen. IN FHANKRUK geeft de regeering sedert 1900 premiën vwjr. aanmoediging aaai de patroons die de da*.
•*• 6 m vermindereu, als zij met vrouwen en
taak kinderen werken. De wet van den 9 September 1848 bepaalde reeds de dagtaak «p ia uren voor vol. trassen personen in de fabrieken en werkhuizen, waar geene vrouwen eo kinderen gebezigd worden. De wet van den 20 Juni 1905 bepaalde tot einde 1907 den maximum werkdag op 9 uren voor de onderaardsche werken, vervolgens tot S l/U uren tot einde 1909 en van dan af op 8 uren. Koninklijke besluiten bepalen don S-uriren arbeidsdag voor de post- cn telegraafbedienden te Parijs en voor gansch het peronecl der Arsenalen, dc gestichten van het zeewezen, en tot 3 uren voor de werkhuizen beboorende tot het departement van oorlog, ie nationale drukkerij, enz. De wet vau den 2 November, gewijzigd •door deze van den 30 Maart 1900, betrek "hebbende op do gestichten, fabrieken, mijnen, steengroeven, werven, ateliers eu hunne aauhangsels, bepaalt den arbeidsdag pp 10 uren. Dit is het maximum van den werkdag voor vrouwen en kinderen dewelke daarin «•orden gebezigd, alsook van de volwasaene personen die in dezelfde gestichten arbeiien. Volgens de verslagen op de uitvoering der retten regelende het werk in 1904, is de jtaak van 10 uren toegepast voor 158."ft. «stichten, gebruikende: 236,550 jongelingen, 1144,812 meisjes, 073,706. vrouwen en 1,104,118 mannen. Een totaal dus van S,259,183 porsonen. De dagtaak is dan vervolgens wettelijk geregeld op 12 uren voor 36,481 gestichten,
1
m-rnma
gebruikende 324,3S3 volwassen personen. Do mijnen en de steengroeven beloopende tot 38,5i-i5 werkhuizen, bezigen: Personen Jongelingen Meisjes v rouwen Mannen Totaal
Werkende Werkende boven ouder den grond deu grond
Totaal
11,020 3,128 0,060 157,290
137,737
25.635 3,138 t. 295,027
177.4ÜS
152,352
329.650
11,615
— —
De wettelijke dagtaak is van 9 uren die onder den grond werken, en van 10 uren voor deze die boven den grond arbeiden, uitgezonderd eenige vakkeu die door de wet. ten hierboven aangehaald, niet beschermd worden. Indien men het getal beschermde personen vergelijkt met de volledige werkende bevolking volgens dc optelling van 190], en die verdeeld is in 2,245,356 gestichten (nijverheid, handel, vissoherij, wouden, landbouw), bestaande uit 3,222,754 personen, behoorende tot het vrouwelijk en 7,433,104 werkers tot het mannelijk geslacht. zijnde een totaal van 10,C55,b58 icrsonen, bestetigt men dat" 28 0/0 van het vrouwelijk en 26 0/0 tot het mannelijk geslacht beschermd zijn. Wanneer men alleenlijk maar de nijverheid in oogensehouw neemt, ziet mer dat 77 0/0 der personen van het vrouwelijk en GO 0/0 van het. mannelijk geslacht beschermd zijn. (Wordt voortgezet.)
Voor de Organisatie der Jeugd ferslag over den toestand van de groepen der Jongt "ie Wachten in het arrondissement Brussel Onder oogpunt van ledental en opvoeende bedrijvigheid is de toestand der op het huidig oogenblik bestaande groepen van Jonge Wachten erbarmelijk. _In de afdeelingen der Centrale vereeniging der Jonge Wachten van het arrondisoeut Brusse! is het over het algemeen enomen, de toewijding niet'die ontbreekt, naar do inrichters ontmoeten overal onoverkomelijke moeilijkheden. Brussel, St, Gilles, Schaerbeék en Laeken die, dank aan hunnen toestand, verscheidene honderde jonge wachten zouden moeten groepeeron, zien hun ledental verminderd tot cen vijftigtal jonge lieden, en hunne zittingen wor;den door een klein $etal verkleefden bijgewoond. Het komt met zelden voor dat, op eene vergadering, aan welks dagorde eene belangwekkende voordracht staat, men slechts een tiental kameradeai aanwezig jtreft. Molenbeek heeft voorzeker een meer belangrijk ledental.maar is dit wel in verhouding met de belangrijkheid suiker bij uitstek bevolkte werkersgemeente? Anderlecht heeft slechts 50 ingeschrevenen, terwijl er logiekerwijze zooveel móesten zijn als in Molenbeek. In deze gemeente treft men overigens den aan, ondanks de aantrekkelijkheid der lichaamsoefeaingen die er ingerioht zijn geworden. Tc Eisene, Etterbeek, Vorst, Uk'kel en St-Job kunnen de afdeelingen slechts toet moeite staande gehouden worden. Wat de verder afgelegen gemeenten betreft zooals Saventhem, Scheut, Loth, enz., (Ruysbroeck ter zijd» gelaten)' zij geven geen teeken van leven meer, en alles doet ons vermoeden dat buiten de verkiezingstij dper•ken, deze organismen volledig in slaap zijn gewiegd. De onverschilligheid der werkersjeugd ten opzichte onzer orgaarieatie's is te wijten aan eene reeks redenen, die bijna al even moeilijk te bestrijden zijn. Vooreerst hebben wij deze der gemeenten, waar het Volkshuis nog geene lokalen kunnen oprichten heeft; daar is liet moeilijk behoorlijke lokalen te vinden, waarin de zittingen regelmatig kunnen plaats grijpen, en waar het lid niet genoodzaakt wordt meer te verteeren dan zijne geldmiddelen hem toelaten. Vervolgens heeft men de noodlottige mededinging dér « klerikale ». patronagen ien de zoogezegdo Onzijdige t VolkshoogeIscholen » met liberale strekking; door de -menigvuldige voordeelen die zij bieden voor een dikwerf kleinere bijdrage dan de «nze, trekken deze kringen de jeugd aan, en kornen zij er vooral too de genegenheid der nuders te verwerven, door het antirevolutionair karakter dat zij dragen. Het is natuurlijk dat door de gemeentebesturen er: kende, of door de geestelijkheid gesteunde 'werken, zich niet moeten.bekommeren om de kwestie der lokalen. Zij mogen deze der gemeentescholen of der congregatie benuttigen. Zij ontvangen belangrijke toelagen, •genomen op de gemeente-budgetten of uit de strijdkaseen der klerikale partij. Daarenboven, het moet wel erkend worden, tusschen de personen welke wij kunhen groepeeren, is het ons onmogelijk genoegzaam pevoegdte kameraden te vinden, om aan de zittingen en de voordrachten.de levendigheid te scheoken die er zou moeten heerischen. En wanneer men er aan denkt dat, boven al deze nadeelen, de jeugdgroepen •nog dikwerf het zedelijk nadeel hebben te •moeten strijden in den schoot der partij zelve, tegen de groepen der ouderen, die inet spijt zien dat de werkzaamheid der .jeugd aan hun toezicht ontsnapt, dan is het niets verwonderlijk? onze Jonge Wachten te zien vervallen. Indien aan den hui'digeo toestand niet wordt verholpen, door 'de bazis zelve van de organisatie der Jonge -Wachten grondig te veranderen, d»n mogen wij er ons aau verwachten, altoos in dien kwijnenden, staat te moeten voortsukkelen. Daar kan geen kwestie van zijn. De Jonge Wachten hebben een verleden dat bewijst •dat hunne werkzaamheid noodzakelijk is. 5?ekore propagandawerken kunnen door niemand anders dan door haar gedaan iWorde.n, zonder te rek»nen dat, indien de Iwerkersjeuijd zich niet kan inrichten op (stevige basissen, me tter harer beschikking nl do mogelijke opvoedingsmiddelen, het 1de toekomst der partij selve is die in het Spel ia. ! He* i». reed» Imua dat de onderen er zich
over verwonderen dat de groepen der jongeren niet bloeien en vooruitgaan. Het is hoog tijd aan deze de gelegenheid en de middelen te geven, om voor de socialistische beweging een reserve van geleerde en opgevoede- militanten daar te stellen. Het zou overigens onzinnig zijn, aan het toekomstig geslacht der proletariërs niet het maximum van socialistische opvoeding te geven, ten einde ben in staat te stellen te strijden voor het behoud hunner rechten, en vooral om alle gelegenheden te baat te nemen, om er nieuwe te veroveren. Onze tegenstrevers, en vooral de klerikalen, de inrichters der gele syndikaten, laten het niet bij woorden onder dit opzicht. Zij. organiseeren en scharen onder hun vaandel overgroote hoeveelheden van jonge werklieden welke bij ons zouden moeten en zouden kunnen zijn. De liberalen zoeken door alle middelen hunnen zedelijken invloed te behouden op de klasee der kleine burgers, bedienden en kleine handelaars, wier oogen ten spoedigste moeten geopend worden, en wien hun ware sociale toestaan}, ,»»n onz?n kant der. barrikade moet aangetoond worden. ,1 Onze t*$gej)_stre.y;er,s,„zijn..er; toe., gekomen aaai de bij hen gegroepeerde jonge lieden al te geven wat ze noodig hebben, en ze verwaarloozen niets om alles wat hen maar kan aantrekken ter hunner beschikking te stellen. Het sport bezielt de jeugd met hartstocht? Zij doen er aan medfe. De jeugd is begeerig naar vermaken? Zij organiseeren er! En de invloed dezer voordeelen is, dat zij er toekomen aan de jonge lieden over het maatschappelijk leven valsche begrippen in te prenten, die zich zoo vast in hunnen geest ankeren, dat de meest aanhoudende propaganda van onzentwege hunne overtuiging niet kan doen wankelen. Wij moeten in den zelfden geest handelen. Denken wij er aan : Wij strijden voor eene rechtvaardige zaak; ons wendende tot de naar logiek hunkerende jeugd, bezield met een gevoel yan opstand tegen de huidige maatschappij, zou het ons gemakkelijk zijn ons opvoedingswerk te vervullen. Denken wij ook aan dit : het dient tot niets keurtroepen op te vooden, indien men de massa niet voorbereidt, om door de propaganda, do vollediging, haar opvoeding te ontvangen, zoo noodig om er bewuste proletariërs van to maken. Er ontbreken nochtans in den schoot der Werkiedenpartij geene vérmaakmaatschappijon, ja zelfs sportkringen, rfie nevens de •jonge wachten ecn bekrompen leven leiden. Brussel bezit eene belangrijke groep turners «La Plébéennei; een sportkring «1'Eglantine *: eene groep t Boys-scöuts ». Anderlecht, Koekelberg en Ganshoren turnkringen. Overal tooneelkringen, waarvan het meerendeel jonge lieden zijn. Doch, het is gemakkelijk om vast te stellen, dat ieder dezer groepen er naar streeft om nog slechte specialisten te vereenigen, hetzij in het turnen, hetzij in het sport, hetzij in do tooneelkunst. Het is uitermate zelden to zien, dat bijvoorbeeld een boy-scout jongo wachter i», of dat een turner deel maakt van een onzer afdeelingen. En dit is verstaanbaar, want, met het huidig stelsel, sou de jonge man, welke zieh bij twee of drie groepen zou willen aansluiten, en die zijne verstandelijke ontwikkeling, met zijne liohamalijke ontwikkeing zou willen doen gepaard gaan, bijdragen moeten betalen, die, gevoegd bij deze van zijn syndikaat, een totaal bedragen te hoog voor zijne beurs. Dan ia hij genoodzaakt te kiezen, en vestigt hij natuurlijk zijne keus op de maatschappij die hem onmiddellijk de meeste vermaken geven zal. Met de gewone graad van onderricht onzer werkende klas, is het gansch natuurlijk dat de maatschappijen van, lichamelijke opvoeding voordeol trekken uit dezen staat van zaken, want de jonge werkman beseft zelfs de voordeele-o niet die voor hem zouden kunnen voorte spruiten uit de verhoogitig van zijne verstandelijke bogaafdheden. £n dit is des te meer te betreurou, daar eenmaal de jonge man in een groep van. üchaanisopvoeding getrodlen, er voor de leiders dezer groep, die nochtans allen socialisten zijn, een overgroot belang bij om hem niet te laton inlijven in eene maatschappij van eenen a-ndereu aard, zooals de jonge wachten ; indien Wj er meer rsT-maak vindt, dan ie het in-
Woeh$ctag f Ootober 1913 derdaad te vreezen dat hij zich uit de maat- delijkheid wilde nemen de opvoedende zijde schappij, waarin hij opgeschreven was, zich van. het programma dei; jonge wachten ie terugtrekt om de verdubbeling van bijdrage besturen. Maar daarvoor is het noodig dat te vermijden. het sekretariaat van het B- K. V. A. beMen moet deze kunstmatige vijandschap stendig worde, want met de middelen waartusschen verschillende organisatie'» van over dit komiteit heden beschikt, is het niet jonge lieden doen ophouden. Daarvoor is mogelijk dat bet de menigvuldige bezigheslechts een middel : het is al dez» organisa- den volbrengt, waarmedo het zicb tó>- mootie's op zglko wijze te centraliseeren. dat ten bezig houdon. voor eene zoo klein mogelijke bijdrage, de Onze besluiten bepalen zich dus bij dit : leden eener welkdanige groep, kunnen deel nemen aan het leven der andere groepen, 1. Stichting eener centrale van de Sociazonder daarvoor eene verhooging vsn bij- listische Jeugd, van het drrondissement drage te moeten betalen. Dit is moge- Brussel; lijk, maar de voorwaarden tot verstandhou2. Bij middel eener aansluitingsbijdrage, ding moeten voorzeker tusschen de belang- centralisatie door dit organisme, van gansch hebbende groepen besproken worden. Het de ajgemeene propaganda voor de opvoezou noodig zijn eene bijdrage vast tc stel- ding der jeugd, georganiseerd in de verlen, die in eene centrale kas zou gestort wor- schillende groepen van lichamelijke opvoeden; de uitgaven voor algemeene onkosten ding of jonge wachten. kunnen gecentraliseerd worden, en door dit Ieder der groepen zou nochtans haar zelffeit aanzienlijk verminderd. Langs den an- bestuur boboudcin voor hare bijzondere werderen kant. de dagen van vergadering der king, en vrijelijk beschikken over do inkomverschillende groepen moeten volstrekt sten die zouden kunnen voortkomen van vastgesteld worden, en op zulke wijze dat feesten, giften, toelagen, onz., alsook vau meerdere zittingen niet samenvallen, ten den overschot der hijdragen. einde te vermijden dat de propaganda out 3. Hefc inrichten van nauwe betrekkingen zenuwd worde, ten gevolge der voorvallen' tusschen deze groepen cn bestudeerinB der die er zoo dikwijls plaats grijpen aanwijzigingen, in staat om Je begaande de dagen en uren der vergaderin- organieke staande vijandschap tusschen d» verschilgen. lende groepen van jonge lieden te doen opLangu den anderen kam zenden de socia- houden, daar deze vijandschap schaadt aan listische onder» hunne kinderen niet vrij- de socialistische opvoeding der leden; 4. Be6tier cn vaststelling van het opvoewillig in onze groepeD van jong» wachten, uit vree» dat du socialistische opvoeding dend programma door het Brusselsch Komivan deze, slecht geleid, hen laider. zou tot teit voor Arbeiderisopvocding, en dit in overde anarchie en beu zou aanzetter, tot, het eenstemming met de Centrale der Jeugd. bedrijven van onwettige daden. Hebben zij Indien het gewestelijk kongres dit progelijk 1 Dit hang! af van het gevai, en om gansch openhartig te zijn. laat ons maar gramma aanvaardt, dan is het zeker dat de organisati» der jeugd van het arrondissebekennen dat de, in zekere onzer afdeelingen gegeven socialsitische opvoeding ver- ment Brussel weldra de gewenschte vlucht valscht is, tengevolge der onbevoegdheid nemen zai, voor het weizijn der socialistische v-ui de leiders, waartusschen jongo Hoden propaganda. • glijden, eerzuchtig naar het anarchistische De Verslaggever, rcvolutionuarisme, cn dic meenen a' de socialistische theoriën to moeten overbluffen. BENE PEEREBOOM Dit kan v.erme4ê°. worden indien een be- Sekretaris van de Centrale Vereeniging der Jonge Wachten van het arrondissement voegd bestuur, zöónls her Brusselsch Komiteit van Arbcidsütpvoeding, de verantwoorBrussel.
Het Kongres van den Belgischen lemokratisclisn Vol De christene werklieden en het meervoudig Stemrecht De anti-so^ialistischc volksbond hield dus eergister en gister, zijn kongres in de Handelsbeurs te Gent. Door onze prachtige beweging voor het A.. S. door de A. W. bood dit zeker belang aan, gezien 'de verklaringen, door zekere leiders van den christenen Volksbond aau onzen vriend^Dewinne, toen deze hen interviewde, gedaan. De derde afdeeling van dit kongres was deze van het kiesrecht. Ziehier het verslflg van zekeren heer •G. Feuiliën, 'plaatstfervanSjéfid volksvertegenwoordiger, «faö Lüfiio : - . ,„ Wij.honden er.san. het. voüedig te geven en er de bijzonderste zinsneden van te onderlijnen. DeBolgische Volksbond heeft den len Juli laatst aan zijne leden eene vragenlijst gestuurd betrekkelijk het stemrecht cn een omzendbrief, die als volgt aanving : « De Belgische Volksbond heeft tot plicht zijn programma vast te stellen aangaande de herziening der Grondwet, aangezien dit vraagstuk de openbare denkwijze bezig houdt en de kiezingen van 1B14 aan de kandidaten der verschillende partijen de gelegenheid zullen verschaffen hunne kiezers te raadplegen. » .. Het bestuur van den Belgischen Volksbond onderzocht de besluitselen der studie waarmede de aangeslotene maatschappijen zich hadden gelast. Het eens zijnde met- de moeste dier ingezonden besluitselen, hebben wij aangenomen er over verslag uit te brengen. De enkele gedachten, dio we ons voorstellen hieronder te ontwikkelen, vertolken dus de zienswijze van talrijke leden van den Volksbond. Moet de Grondwet worden herzien? Ziedaar het aan 't Congres onderworpen vraagstuk. Naar 't schijnt wordt het te nemen besluit met ongeduld verwacht door de partijen links; Herhaaldelijk hebben de bladen van de tegenpartij, en namelijk do sooialistische pers,zich ingelatenmet de ziens, wijze der. katholieke werklieden en zij hebben beroep gedaan op dezer medewerking ten einde de herziening te bekomen. Mogelijk heeft de socialistische partij gemeend dat de christen democraten zich van de katholieke partij zonden verwijderd hebben om met de tegenpartij de herziening te bewerken. Heeft ze.dit waarlijk gedacht, dan mag ze spoedig dit hersenschimmig denkbeeld laten varen. Op duidelijke wijze houden wij er aan tc verklaren dat wc ous wegens dit vraagstnk.. van dc katholieke pnvtij niet willen schelden. Dat «Le Peuple» en tutti quanti voortgaan met d e / katholieke werklieden te smeeken en te/loven om ze dau — in de gewoonte blijvend —. te bespotten, 't Zal al te vergeefs zijn. Voorzeker zullen de katholieke werklieden propaganda maken om te trachten de katholieke partij in haar geheel te winnen voor hunne zienswijze, maar spelen in de kaarten der socialistische politiekers, zich aansluiten met dezen, die de politieke staking dorsten uitvaardigen, alzoo duizenden arbeiders met vrouw eu kinderen prijs gevend aan da ellende, dat nooit; Kou groot getal katholieke werklieden en Jeden onzer volksgczindc inrichtingen verlangen dat een niouw kiesstelsel liet mcéïvoudig stemrecht kome verrnugan. Manr ze aanzien het stemrecht niet als het dringendste vraagstuk. Ze neuten niet uan dat de herziening de voorkeur iicbbc boven Ue belangrijke maatschappelijke wet. ten »P (iU uogcnblifc onderworpen uan bet Parlement. Ze eischen dat vooraleer de Kamers haren tijd besteden aan het kiesrecht, ze eindelijk aan de huisvaders de vrijheid en de gelijkheid schenken op schoolgebied, dat Zie
de arbeiders verzekeren tegen ziekte, ouderdom en werkonbekwaamheid, en dat ze het belangrijk vraagstuk der werkmanswoningen oplossen. Niemand zal ernstig beweren, dat het heden bestaande meervoudig stemrecht geen gebreken heeft. Eri ieder, die ter goeder trouw redeneert, moet erkennen dat in de toepassing de beginselen der meervoudige stemmentoewijzing op niet te rechtvaardige toestanden neerkomen. Stellig is het dan .ook dat er, in den schoot van den Belgischen yoiksboird: en zelfs in dien-van de katholieke pSrtij in haar geheel genomen, cene meerderheid bestaat, dic dc ongelijkheden in het kiesstelsel wenseht te zien weg vallen, maar op voorwaarde dat er niets erger in dc plaats wordt gesteld. Afbreken volstaat niet, men moet bij de hand hebben, gansch vaardig, datgene waarmede men onmiddellijk en voordeelig kan vervangen 't gene men wenscht te verwijderen. En wat stelt men in de plaats van 't meervoudig stemrecht? De- socialistische partij eischt halsstarig de formuul: Zuiver enkelvoudig stemrecht aan de mannen van 21 jaar. Wij :i-uirie*ii die formuul, — en durven beweren dat we mogen optreden namens gansch dc katholieke partij, — als ecn gevaarlijk stelsel voor 's lands welbegrepen belangen, eu onredelijker dan het huidige stelsel. Dic formuul zullen wc dan ook niet bijtreden. Er dient in aanmerking genomen te worden dat die formuul slechts aangenomen is door een vierde van de Parlementsleden. De liberalen nemen den ouderdom van 21 jaar niet aan en onder hen zijn er dan nog die het grondbeginsel van Z. A. S. hebben bijgetreden met het achtergedacht het niet te zien zegevieren. Zoolang we dus enkel de socialistische formuul voor handen hebben, blijft de herziening achterwege. Moeten we daarom wachten tot dat de tegenpartij eene' aannemelijke formuul heeft voorgesteld om het-vraagstuk op te lossen ? Dat ware de oplossing voor altijd, verwijderen. Dit is noch in ' t belang van 'e land, noch in dit van de katholieke partij. Leden van de democratische inrichtingen en leden van de katholieke vereenigingen, ons hoort het de nieuwe formuul op te sporen. Ouzc partij mag bevestigen rtat ze de oplossing zal vinden die strookt met de rechtvaardigheid cn 's lands belangen, aangezien ze voldoende bewijzen heeft opgcle. verd harer waarde cn gematigdheid en haren rechtvaardighcirtszin. Wij zullen niet in de bijzonderheden treden der verschillende stelsels, voorgebraoht of geopperd door onze Vereenigingen. Beknopt zullen we die opsommen. Er zijn er die voorstaan da dubbele stem aan den huisvader toe te kennen ; anderen de tweede stem aan de mannen van 35 tot 40 j a a r : eindelijk zijn er —en*'t zijn stellig de talrijkste — die het vrouwenkiesrecht bijtreden. Ze beweren, en terecht, dat wanneer het kiesrecht een natuurrecht is, de rechtvaardigheid eischt dat dit recht aan de vrouw, zoowel nis aan den man worde toegekend. Anderziids. is 't onloochenbaar waar, dat de oplossing van belangrijke vraagstukken, xooals de sehoolkwestie.het a'ooolisme, de werkmanswoningen met de bemoeiing der vrouw zou te winnen hebben. Buiten dit. is de toepassing der groote maatschappelijke belangen als wensch," uitgedrukt door katholieke werklieden, door onze volkswerkers en leiders onzer demokratische groepen, 't is te zeggen de vertegenwoordiging der belangen. Het huidig stelsel i« stellig aeen beletsel geweest tot
het" uitvaardigen van maatschappelijke wetten, maat ocze zouden voorzeker beter opgevat en daardoor zelf beter toegepast moesten de groote maatschappelijke belan' gen in 'u Parlement, beter vertegenwoordigd geweest zijn. Het is eeD billijke wensch' dien we moeten trachten in te willigen. Wij we;en dat het vraagstuk moeilijk i8_ Dit moet echter ten spoorslag wezen om alles te werk te stellen opdat de studie in dit opzicht, al was het gedeeltelijk, tot goed einde kome. Andere formulen kunnen worden voorgebracht, alle moeten ernstig onderzocht en besproken worden. Het is tot die taak dat we van heden ai alle mannen van goeden wil oproepen,overtuigd dat er door dle studie eene fornmul aanneemlijk voor alle Belgen zal wordea gevonden, die de hoogere belangen van het land inziet als de hoogste bekommering. Het zal een perel te meet wezen aan da kroon der katholieke partij, dit gewichtig vraagstuk te hebben opgelost. Kortom: 1. Wij zijn voorstaanders der herziening' van artikel 47 der Grondwet; . 2. wij denken dat bet herzieningswerk niet mag begonnen worden, vooraleer er eene formuul gevonden zij, die de grond-' wettelijke meerderheid verzekeren zal; ,! -J. de herziening moet het werk - wezen van gansch de katholieke partij *. 4. vooraf dienen de belangrijke maat-' schappelijke wetten aan de dagorde te wor-' deu gesteld. BEsr RITSELEN De Belgische Volksbond: Overwegende dat het voor de katholieken noodig is van nu af aau het vraagstuk der' grondwetsherziening te studeeren opdat,bij gemis aan overleg, er geene oplossing kome die niet rijpelijk overwagen zij; dat het huidig stelsel, met als grondslagi het meervoudig A. S. vatbaar is tot verbetering ; aangezien, anderszijds, het stelsel vaal zuiver enkelvoudig A. S. voor de mannen,, door de socialisten voorgesteld,slechter zou. wezen dan 't geen nu bestaat, daar het getal alleen de grondslag niet kan uitmaken van eene dergelijke Regeéring; oordeelt dat de oplossing van het vraagstuk moet gezocht worden in het kiesrecht! toegekend aan man en vrouw, gepaard met. de vertegenwoordiging, der groote maatschappelijke belangen, wier medewerking, onontbeerlijk is tot verzekering van de ze-. delijke en stoffelijke welvaart des lands; en drukt de volgende wenschen uit: • l . D a t de verschillende groepen, de ka-', tholieke partij uitmakende, zich verstaan' om het vraagstuk te studeeren en trachten^ langs de hooger aangestipte riching de op-, lossing te vinden ; J .2. dat de katholieke partij eens te meer de verzoenende voorhand neme, en er in gelukke eene formuul aan te duiden van' aard bijval te vinden bij. al de goedgezind»: burgers, en die door de grondwettelijk» meerderheid bijgetreden wordt. M. Verhaegen zat deze afdeeling voor en j,*trl?I?.eXc^ -dat ..-rich leden van d e . v m c H L r -leb deeleftyan^'t-land^fj-bélburfc-el-Kadaffl.^ .: gevoegd, om des te beter het gevoelen der'*'-' «arbeidende klas» te leeren kennen. .**. •.:@ta\ Het is met algemeenheid dat de besüi.*' singen genomen zijn. M. Fieullien volledigt zijn verslag én riv. hier hoe hij zich uitdrukte: ' il -*"
* W'
<• Zekere onzer vrienden zouden gewiltf hebben dat wij eene krachtiger houding aannamen. Wij hebben echter den diplomatischen weg verkozen. Hadden wij ons energieker getoond, dan zouden wii het gevaar: opgeloopen hebben dc hulp der katholieke partij te verliezen dic wij zoozeer van noode bebben. »Wjg willen onze vrienden overtuigen.' Wij zijn geene onverzoenlijken. Wij we«schen dat men eene formuul van overeenkomst vinde. *. s De groote meerderheid vau den Boni cn dc algemeenheid der katholieke werkjeden van den Bond dio verkleefd zijn »»n' de katholieke partij, erkennen dat het meervoudig stemrecht onrechtvaardig is en-. moet gewijzigd worden. > Waar wij niet in het spel onzer tegenstrevers spelen, noch ons van de regeering en de meerderheid scheiden, maar als wedervergelding vragen wij da* men de kwestie ter studie legge, want dc katholiek» werklieden zeggen dat het stelsel dat drie stemmen kan geven aan een rijke dommerik en eene enkele aan een verstandige werkman uiet kan blijven licstatm; men kan ben geen ongelijk geven». Een vijftigtal afgevaardigden woonden de-i ze vergadering bij waaronder ook M. .Van Overbergh. HET MEERVOUDIG STEMRECHT «EROOBDEELD De bespreking gaf ons ook de gelegenheid M. Pary, bestendig sekretaris der «FrancMineurs», te hooren. « In de middens der werklieden van Henegouwen en zelfs van eén gedeelte van het Luiksche, zijn al de katholieke werklieden,; behalve eenige uitzonderingen, aanhangen van eeu nieuw stelsel: het A. S. op 23 jaar. Deze oplossing willen zij zoo spoedig mog»" lijk, het is te zeggen dat zij eene spoedige herziening verlangen. » Wat het intervieuw van gezel Dewinnr aangaat in tEe Peuple» verschenen, M. P»-' ry wensobt als volgt zijne zienswijze te vol"! ledigen : « Ik heb gezegd dat alle werklieden, aanhangers waren van eene dubbele stem; op 35 jarigen ouderdom, doch zonder dst het vaderschap geëischt wordt. ilk wil noch volksvertegenwoordiger, noe» gemeenteraadslid worden, zegt spreker, •• als de katholieke mandatarissen door MU*; gemeenteus reizen, hoorcu zij de ste» MJ, de werklieden die het A. b. eisebe». Ik volbreng hier een plicht door. dit *{J*J " zeggen, daar de werkliedeu aldu» gpMMI-*;. »Men zegt dat de herziening bet WW» moet zijn van gansch de katholiek» P*,*lr: Maar indien vrij het gedacht v « n A > 5 ^ : derbcld afwachten, dnn komen wij • ! • • • • • • nooit tot let*. (Eenig? toejuigingen). «Voorzeker is het goed deze kw«lM»*J. laten rüp worden, het zal goed zijn M ••"
ei et ef
zi 6 oi VI
d
iTtli TWWiftWrÉI
Wocnsflag * OtrmSS» 1813 houden, daarna 'de tentoonstelling bezocht en gefeest-, en besloten hadden ze den tweeden dag slechts 's morgens te zetelen om de tentoonstelling te bezoeken. Al de rest deerde ben niet. Of do christene volksbonders en andere verdoolde arbeiders door die mannen voor hunne centen gediend worden I Er zou dus geene algemeens slotvergadering plaats grijpen. Een nationaal congres zonder eene algemeene vergadering... dat is op zijn dompers! ''t Was gister morgend dan ook treurig gesteld in de Handelsbeurs met de congresleden. Men vergaderde dus weerom in afdeelingen. De Schoolwet werd ook behandeld en een verslag door het kamerlid de Ponthière van Luik, besproken. Dit verslag zegt onder ander meer); it De Staat gaat dus wapens leveren aan zijne vijanden. Dit is zoo niet, zegde hij, d.e mededinging moet hier geen ander doel hebben dan deu ijver aanwakkeren en de uitslafflfOTW' gen te verhoogen; de Staat, indien hij gefflj rragen dus dat men van lieden af trouw is aan den geest onzer Grondwet, kan ,„„ formuul tot overeenkomst zockc. Zieniet anders dan. den strijd wenschen, om gej«r d» houding in overeenstemming met durig het peil van het onderwijs te verhoode belangen van de partij. JJ. beunen neemt de dagorde van den gen ; en in deze poging, moetcu zijne voorverslaggever aan, uitgezonderd de kwestie rechten zelfs gaan tot He vrije school. Dit is dus klaar wat men beoogt en met • algemeen akkoord met de katholieke het vrije onderwijs èn met het openbaar onderwijs. Een Antwerpsch, afgevaardigde wenscht Al wat men er uit besluiten moot en kan is jat hunne geestverwanten zich niet meer dat men de openbare school nog steeds duit Wen intervieuwen, en een ander vlaamsche iteevaardigde zegt: « Dn werklieden vragen tot hcc oogenblik dat men ze afschafte. De dc vcrilwijning van het onrechtvaardige behandeling ten zijnen opzichte is meer dan. «Kjcrvondig stemrecht. De te vinden for- stief vaderlijk,,-ia hatelijk! Verder komen in het verslag nog vele.dermuul moet gesteund zijn op de rechtvaardigheid en gelijkheid. Zoeken wij die, doch gelijke dingeu, doch dit is voor later. Dit verslag en besluiten werden natuurlijk aanverliezen wij geen tijd. JJ Feuillien zegt dat ZIJ do kwestie voor- genomen. :; In do afdeeling vaa ' ';'*; !>",', itssn omdat ze rechtvaardig is en zonder Sociale verzekeringen jich te bekommeren met do programmas waren 12 personen (waaronder 2 priesters) der tegenstrevers. jl Van Hecke spreekt eene redevoering aanwezig. Da bespreking liep over het artiuit «aarin hij de noodzakelijkheid vindt een kel 16; litt. 6 van het wetsontwerp op de re-netn to vinden waar elk voorrecht van maatschappelijke verzekeringen : « Niet eon verwijderd is, doch dat het enkelvoudig en werkend lid, hebbende eea proeftijd vftn téri luiver Algemeen Stemrecht niet is I hoogste zes'maanden geëindigd, uitsluiten Ten slotte worden de besluitselen van omdat dit lid zou hebben opgehouden te volM. Feuillien bij algemeenheid aangenomen, doen aan de vereischten wat betreft godstonder stemming. dienst, politiek, beroeps- of gezondheid, tot Het is onnoodig te zeggen dat de socia- zijne aanneming gesteld ». l e n met de gewone dompersargumenten Zekere klerikale mutualiteiten meenen aangevallen werden. dat de socialisten er in groote getallen zulDE WET OP DE BEROEPSVEREENIGÏN- len va
van de kommissie 'der XXXI af te guiten c •*' p8- eensgezindheid van al de katholieken I ml zeer traag komen. » M Pary legt eene resolutie neer in den -tin zijner redevoering en in dewelke hij het ' e n e stem vraagt op 25 jarigen ouderdom en ..„» tweede op 35 jarigen leeftijd. Een Gentsch afgevaardigde verklaart dat -üns vrienden aanhangers zijn van het A. c voor mannen en vrouwen op 25 jarigen ouderdom, met, zoo mogelijk, eene bijgevoegde stem aan de verantwoordelijkheid en H0 geestesontwikkeling. .".*.' Ma eene onverzoenlijke verklaring van ecD afgevaardigde, behoudt M. Feuillien de «orden: « gansch de katholieke partij ». jet betreft niet, zegt hij, de algemeenheid van *^e P a r H!' doch de meerderheid van it afdeelingen. \ra kennen nog geen juist stelsel, maar on een PUI>6 ' s e r volledige eensgezindheid : ^(meervoudig stemrecht moet verdwijnen.
internationale Conferenci der Sociale Koopersbonrien DE SLUITING Zondag, om 9 ure 's morgens kwamen de tongressisten eene laatste maal bijeen om de overige punten der al te beladen dagorde af te handelen en besluiten te nemen over de in de vorige zitting behandelde puntep, die toen tot geen akkoord leidden. Men besprak de verbeteringen te brengen in den postdienst, de afschaffing der uitstallingen in open lucht. Iedereen sal het eeas zijn'dat het onmenschelijk is winkelbedienden in regen, wind, sneeuw en tonde vóór de magazijnen hunnen arbeid te doen verrichten. Krachtig protest werd uartegen uitgebracht. NEUCKENS zegt dat dit werk alleen yoor .volwassenen kan geduld worden. Mevr. BELPAIRE, NEUOKENS en M, DhSLANDRES onderhielden de vergadering over de methoden die tot hiertoe met vrucht in het instellen van enkwesten door 'fo. K. B. aangewend worden. Mevr. BELPAIRE sprak met nadruk wet de werking der Tentoonstelling vaa m Huisarbeid in de Zoölogie. Ten einde msslngen en kritiek te ontwijken, werd het w e s t eerst aam de patroons en werklieden onderworpen. Men gaat dan tot de bespreking van het u t j p u n t c ' e r t ' a 8orde over: het drinkgeld. Het rapport van M. Ketsler en Mevr. •«wier (Duitschland) gehoord hebbende, ^Muiten de leden alleen hunne goedkeuring tu hechten aan de pogingen om het nnnkgeld methodisch te doen verdwijnen, DE WENSCH-.-*. Ue vergadering stemde vervolgens verKhillsnd '" e wenscfiea die wij hier beknopt weergeven E WAttJBN be?.M ^ - ~ D e Conferentie is iiit^S v ? ldoeo nmg te geven aan den wensch p t,„ i ^et InternationaSl Congres ( W . J8 ""alschingi der eetwaren, van S f ' .f middelen te bestudeeren om den user te beschermen onder oogpunt J-tt fab ajjg***'_ d e r voortbrengselen door het 'ea van een tabel eea hiKk VSB ' w e l k e k e i " - i s z n U c n gekre"aarii» v"e syd'fcole labels, de voorï-NtdS u" lc« »n e dued waaraan- zij beantdio PP HA * i . . P«"luktcn aanbevelen Wh.. »JSt0n - r - b o H e e dD az t« ni a- h e t »i tell; opstellen der J- T 0 Penwaai ?- ^v0™ worden in die beróeden ««meliil- Ji'i zQapl , reke voorgrond treden en deo vnn 5 Y o u e a <«Pg gehouden worWlis-ïr-i». ^ t g e s t e l d d door ar0 , 0 0 r het fttteufiSï / *ïx> itaat.
••nwerfa-ag tuMQhen beiden in -'t alge-
meen belang wordt aangeprezen zonder samensmelting en verwarring van beider onderscheidelijke werking. Affiehctten en paneeltjes. — De Conferencie is gunstig aan de twee volgende aanbevelingsmethoden vo"or de winkels: l.Het paneeltje zal dienen als algemeene aanbeveling volgens het geheel der eischen toegestaan aan de werkieden en yastgesteld door overeenkomst. 8. De affichette zal dienen als aanbeveling voor een bijzondere toegeving. UE BOYCOT. — Ds Conferentie behoudt het princiep der aanbeveling ten gunste der huizen waardig om gesteund te worden 'en tegenover de andere het Btilzwijgen te behouden. Nochtans sluit zij de methode van boycot niet uit tegen bepaalde huizen, doch met inachtneming d'-r grenzen van de nationale wetgeving en slechts wanneer uitzonderlijke of grove misbruiken deze houding wettigen. BEROEPSREFERENDUM. — De Conferentie verklaart zich gunstig aan een referendum vooi doe! hebbend de verbetering der arbeidsvoorwaarden, wil zeggen gunstig aan de bevestiging, door de wetgeving gegeven na gedaan enkwest bij de werklieden, patroons en publiek of raadpleging van een comiteit waarin deze drie partijen zullen vertegenwoordigd zijn, en advies der meerderheid der oversten van het betrokken huis ten voordeele eener verbetering der arbeidsvoorwaarden. Zij drukt den wensch uit dat do wetgevers der verschille de landen het beroepsreferendum zullen invoeren en veralgemeeneu. DE HUISARBEID. — (Deze wensoh deelden wij gisteren mede. Nota der Red.) HET WERK IN ÜE BAKKERIJEN. — De Conferentie zet al de koopersbonden aan (: 1. De bakkers sympathie en steun te ver. leenen om hunne eischen te populariseeren ; 2. Invloed uitoefenen op de patroons, om deze te wennen aan de noodige hervormingen; 3. Voorkeur geven aan aankoopen ia de winkels van patroons die aan bunne werklieden bevredigende arbeidsvoorwaarden toekennen en pogingen instellen om modelbakkerijen in te richten die als voorbeeld zouden dienen; . 4. Van dö Parlementen van hun land in naam der verbruikers eene beschermende wetgeving to vragen. HET OVERWERK. — De Conferentie bevestigt de resoluties aangenomen pp het Oongres van Genève in 1903, Eenerzijds j .
M
Gezel COPPIETERS. — In de twee laa.t. Overwegende dat een normale arbeidsdag den; 2. Beperking der werkuren in de onder- ste jaren is er zeer veel werk geweest en van 10 uren (tijd vastgesteld door de Internationale congressen der werkersvereeni- nemingen waar het drinkgeld wordt geduld ; elkeen heeft er voordeel bij gehad. Wat het spanning eu familiale afwezigheid daarstelt 3. Strijd tegen de hijhoorighedeu van net werk betreft, ik meen wel dat van al november 5 a 600 werklieden zullen kunnen gingen) het maximum physieke krachtsin- drinkgeld: percenten, bussen, enz. voor een meisje of vrouw, bijzander dan 4. Voorkeur aan die handelaars en nij- gebruikt worden door de afbraak onzer We» wanneer de arbeid geschiedt in werkhuizen veraars verleenen die het drinkgeld niet reldfoor. Nu zal dit wel door stadgenootett waar de meest noodige voorwaarden van dulden. (Medewerking met reizigerskringen, kunnen gedaan worden, daar het geene specialiteiten vergt, zooal3 dit wel was voo? gezondheid niet geërbiedigd worden; toeristen, enz.) het opbouwen. Ik zal zooveel mogelijk Is vau oordeel dat de totale afschaffing DE SLUITING trachten dit te doen vaststellen bij de aan-* dor overuren wenscheli;»: is voor hot behoud De Duitsche S. X. B. drukt den wensch 'bestedingen. . vau het physieke leven eu zedelijkheid der uit de volgende couferencie te zien plaats arbeidsters. De werken voor onze nieuwe drooge dok-i (Aangenomen met algemeene stemmen op grijpen in Berlijn, terwijl M. Deslandres ken kunnen misschien bespoedigd worden voor zija land (Frankrijk) de eer bedingt. door onderhandelingen. Dit is bij monde de Internationale Conferentie.) M. De Mortier, Voorzitter, Mevr. Oster- van minister Helleputte door do regeeringl Kan die maatregel nog in aile landen niet toegepast worden, ten minste betaamt hei rieth en Mevr. Osy bedanken de congres- gezegd geworden da,t zij bereid is te onderden wetgever geene overuren te' dulden leden voor hunne belangstelling en mede- handelen. Dit werk zou ook verscheidene dan in gevallen van stri:te noodzakelijk- werking, waarvan voor de werking dêr S. honderde werklieden der bouwnijverheid' kunnen gebruiken ea' zulks gedurende een' heid ; de patroons te verplichten aaa hunne K. B. het beste verwacht wordt. In den namiddag deden de congressisten tweetal jaren. werksters vóór het overwerk tijd te schenIk weet dat het niet gemakkelijk zal gaaa,^ ken om te rusten en om een normale maal. eens wandeling in de stad om de merkwaar, tijd te nuttcn; arbeidsinspecteurs aan te digheden ervan te bewonderen. Velen on- dcoh men kan aandringen. M. BRAUN. — Wij hebben reeds onderJ stellen om, toezicht op het naleven der wet- dernamen daarna nog eea tochtje op de Schelde en keerden hoogst verheugd terug. handelingen met de regeering gehad betref-i ten uit te oefenen. In vele opzichten verdient deze Interna- fende deze werken, doch deze legt oas al-, WEKELIJKSCHE en ZONDAGRUST.— tionale conferentie onze aandacht. Uit de ierlei moeilijkheden io dea weg. Wij zou-| De Conferentie hoopt dat de S. K. B. besprekingen en resoluties is ons niet alleen dea moeten zien wie de onkosten zal dragen,1 krachtdadig zuiien werken om de wekelijk- gebleken dat de S. K. B. erkennen dat het die 2 a. 3 millioen zullen beloopen. Wij zousche- of zondagrust door wetsbepalingen te lot der arbeiders dient verbeterd te worden, den misschien aaa den kaaimuur kunnen;: doen invoeren en de afwijkingen van de wet zij nemen ook hunnen toevlucht ot strijd- laten beginnen. tegen te gaan. middelen die zij aan de arbeidersbeweging Bij do socialisten. — Alles is goed ! DRINKGELD. — Niet aan te bevelen ontleenen en die ons nog heden in onzen M. BRAUN. — Bij de afbraak _ der Ten-. maatregelen om het drinkgeld te bestrijden; vakstrijd door de bourgeoisie euvel geno- toonstelling zouden de lastenkohieren mis- 1 men worden, ja, dis men ons zelfs als mis- schien zekere bepalingen desbetreffende; J. Wettelijk verbod drinkgeld te geven; 2. Persoonlijke weigering om een drink* daad aanrekent, zooals het aanwenden der kunnen vaststellen. machtmiddelen waar rechts-pieidcoien den geld te verleenen; Gezel COPPIETERS. — Men weet dat de! 3. Weigering door de' bonden om een tegenstander niet kunnen bewegen en druk- eigenaars met de afbraak gelast zijn, maar; king tot boycot toe. drinkgeld te verleenen; wij zouden ben misschien kunnen doen aan-' 4. Wettelijke regeling van een recht op nemen dat zij er alle belang.bij.hebben -rU Andere bijden andere zeden U,« : : *4 het drinkgeld. zooals het overigens is ook — dit werk door,1 Maatregelen om het drinkgeld te bestrijWij komen daar wer eens op terug, 't Is stadgenooten te laten doen. , voor-raar de moeite waard,. den: i M. VANDERSTEGHBN, l i b e r a a l . . ' - W i j " ' . • . E. P«." 1. Do syndikale organisatie dor bedien-mogen aangaande het gereedmaken van hefcS reglement van hefc krisisfonds niefc wachten tot deze uitbreekt. De zitting van vrijdag,. van dewelke M. schepene Anseele spreekt, j is niet gewijd aan hefc krieisfoÈds, maar aan f het werkloozenfonds. f Gezel ANSEELE. — Wanneer de zaak?\ van het Werkloozenfonds af.is, kunnen wij l aanstonds aan deze van het krisisfonds. t e , • ginnen. (Algemeen akkoord.)
©EÜTSCÜ
Openbare zitting van 29 September 1013 - De-zitting wordt om 5 u. Zb m. geopend onder voorzitterschap yaa M. Braua, burgemeester. ONDERSCHEIDINGEN VOOR DADEN VAN MOED EN ZELFOPOFFERING M, BRAUN zegt door de. regeering gelast te zijn de belooningen van moed en zelfopofferingen te overhandigen aan hen die hun eigen leven in gevaar stelden dodr dit hunner medemenschen te redden. Hij wenscht hen geluk in naam der stad Gent. De medalie van eerste klas werd verleend aan M. Depré, om een kind te redden dat op het punt was te verdrinken; ook werd hem de som van 7ö0 fr. toegekend uit het fonds Carnegie. • . •' Ook ontvangt een 12jarig. jongentje de medalie van 3e klas. Hij wordt door den raad en de aanwezigen warm "toegejuicht. liKTI ...S"nni< ISriioJSq .aatlio» ' MEDEDEELINGEN De sekretaris geeft lezing van de Vraag door de maatschappij «Het Neerhof» den raad gericht tot het bekomen eener toelage of eeregeschenken voor haar 12e internationaal kongres. — Naar het kollege, ver*, zonden. DE DAGORDE Punten 1 tot 4 zonder opmerkingen goedgekeurd. Aan punt 5, betreffende het herstellen van de daken aan de kerk van StPieters, zeggen de twee aanwezige kathodieken MM. Vandermotte en Zenher tegea het verslag te stemmen. Bij punt 6 aangaande het «Flandria Palace Hotel» vraagt M. VANDERMOTTE uitleggingen die M. DEWEERT enkel in de geheime zitting wensoht te geven. Punt 8. — Legaat gedaan aan de stad door M. Scrib.e. M. BRAUN brengt in naam der etad •hulde aan het verleden van M Scribe, en gezel COPPIETERS, in naam 'der socialistische linkerzijde, sluit er zich btj aan. Punten 0 tot 14 goedgekeurd. — Punt 15 verdaagd. De andere kwestiën worden zonder opmerkingen aangenomen. ONDERVRAGINGEN
De werkloosheid te 6ent Gezel O. LOOTENS roept de aandacht van het kollege op den ergen toestand die reeds in de bouw- en metaalnijverheid heerscht. Alles doet voorzien d a t de werkloosheid dezen winter groot en vreeselijk zal zijn. ..„*,.. Gezel K. BONT1NOK steunt het voorstel Lootens en meent dat inderdaad iets zou moeten gedaan worden door het stadsbestuur om de ramp zooveel ale mogelijk te lenigen. . Vooral in de bouwnijverheid-is d e werkloosheid groot. Wel is waar kamt de stad tusschen door het werkloozenfonds doch er moet meer gedaan worden. De stad zou moeten zien of er dezen winter geen werk kan uitgevoerd worden welke zij van gedacht was over een tweetal jarea ter uitvoering te brengen. E t is vee!, zeer veel gedaan voor de tentoonstelling, veel verfraaiïngswerken werdea uitgevoerd, maar het is de burgerij welke er het meest* voordeel heeft bij gehaald. M. DEWEERT, schepene, lib. — De werklieden hebbea er meer yaa geprofiteerd. Gezel BONTINCK. —• De gentsche werklieden weinig of geen. Er is wel wat overhaasting van werk geweest, maar de vreemdelingen haalden er het meeste voordeel bij. M. DEWEERT. — Ik reken ze al te saam ! Gezel BONTINOK.,— Onze werklieden zijn de eerste slachtoffers der werkeloosheid geweest. De vreemdelingen zijn naar hunne baardsteden teruggetrokken en daar zullen ze gemakkelijker aan werk geraken. Wij hebben dien toestand min of meer voorzien, want steeds is er na eene tentoon, stelling werkloosheid. Het is onze plicht daartegenover iets te doen oin rie uitwerkine er van te verzach-
NIEUWS
ten. Het kollege zou misschien eens kunnen zien om werken uit te voeren om voor het oogenblik de ergheid van, de crisis te bestrijden. * Ik. leg dit ter overweging van het kollege neer. Nu is de werkloosheid reeds erg in de bouw- ea de metaalnijverheid. Het is dank aan het schoone naseizoen dat er nog wat werk is, doch wij Bchrikken terug wanneer we er aan denken moesten we een strengen winter hebben. In de bouwnijverheid alleen zouden er minstens 80 % werkeloozen zijn. Ik steun dus Ket voorstel Lootens en hoop het door het kollege te zien aannemen, (Bravo bij de radico-socialisten.) Gezel ANSEELE. — Het is voldoende eenige cijfers op te sommen, door het stedelijk Werkloozenfonds zelf medegedeeld, ten einde gedokumenteerd in dit debat tusschen te komen. Deze cijfers^ ; : kunnen overigens biet geloóchèrld' wófderi.' , ' ' ... Ondanks de tentoonstelling en het prachtige seizoen, is de werkloosheid in 1913 grooter dan in 1912. Nemen wij de maand Augustus, dus Ket schoonste seizoen van het jaar. Het verschil van 1913 niet 1912 is enorm. Het getal werklieden, door de vereenigingen ondersteund, is voor de maand oogst 1913 met 16 t. h. geklommen. Door de gemeente werden 191. h. meer aan werkloosheid ondersteund dan in oogst 1912. Dit heeft natuurlijk' een terugslag op de kas der vereenigingen. In oogst 1912 werd door de vakvereenigingen aaa werkeloosheid betaald: 3685.26
Protest tegen hst nieuwe Schoolontwerp Pouiiet Gezel DE BACKER spreekt in naam Vaal de radico-socialistische groep, .volgende £Cr, devoering uit: :*•'••' .. M "
T T
'
"'•'..•'-*''<''
'"•'••
Mijne Heeren, Toen de heer Schollaert in 1911' t e r Kai- i mer van Volksvertegenwoordiging zijn [ a:iiooIwetsontwerp neerlegde, ging een' kreet van verontwaardiging op door gaaschf" België. Die kreet wae zoo gewettigd en de.' propaganda werd zoo krachtig tegen hetf ontwerp gevoerd, dat de schoolwet ScEol-^ laert viel. Heden, Mijne Heeren, worden; wij , be-i . dreigd met hefc. nog hatelijker schoolwets', ontwerp Poullet.' Het bevat niet aljejen de gelijkstelling deï ! 'vrije scholen m e t d e officieele, maarjiet wil'' I de geheele vernietiging van hei operibaatï onderwijs. S e t heeft, tweeërlei d o e l ; de. . groote gemeentens treffea en he monopool' van het onderwijs aan de kloosters toeve&i trpuwen. . , Het nieuw voorstel is in de eerste plaat», gericht tegen de groote steden die.bestuurdil worden door vrijzinnigen en waar men zich!} de grootste opofferingen getroost voor het' inrichten van- een degelijk en yóor ieder! toegankelijk onderwijs. De kloosterscholen zullen per klas 1390 fr, toelage ontvangen en de gemeentescholen! per klas 622 fr. 1 Daaruit blijkt dat de eersten' meer da-HfrT dubbel toelagen krijgen dan de tweeden. Als er ooit een bewijs geleverd is geworIs dat niét de aanmoedigingspremie opdat den van de noodzakelijkheid der werkloo- de gemeentebesturen de openbare scholen zenfondsen zijn het wel deze cijfers. En bij zouden afschaffen 1 deze 3685,26 fr. was de vergoeding der stad En wordt met zulk stelsel het gemeente1813-12 fr. onderwijs niet tot ondergang gedoemd? j Wij hadden nu mogen verwachten dat het Het voorstel Poullet is ook een aanslagi jaar 1913 beter zou zijn geweest. Het ver- tegen de zefstandigheid der. steden en, ge-j keerde is waar: In oogst betaalden de vak- meenten. vereenigingen 45S0-46 fr. en de gemeente De geraeentemacht wordt ingekorf, want. 2183-18 fr. het gemeentebestuur zelfs heeft niet meer! Dit bewijst dat hetgeen we vreesden jui^t te oordeelen over schoolkoloniën, -sjcliopW was. Nu vermeerdert dit nog en voor deh soep en schoolkleeding. .' winter zal dit nog meer waar zijn. De klerikalen willen over al die werken Ik steun dus het voorstel Lootens 'om deh den baas zijn en volgens hun inziohfc hebbenl heer Burgemeester in zijne hoedanigheid de gemeenten te betalen en niets te zeggen; van overste der werken te verzoeken al te Is het dan geen plicht voor ons, gemeen-i doen wat mogelijk is om dë ramp te ver- tebestuurders, ons te verdedigen .tegen da minderen. overrompeling waarmede de klerikale onze! M. VANDERMOTTE, anti-socialist, sluit zelfstandigheid en ons vrij en pnderzoeke.no! zich bij de vorige sprekers aan. Hij zou ter- onderwijs bedreigen? i .-**-'•'i zelvertijd willen vragen hoever het staat naar onze vlaamsche gemeenten'! De! met het reglement van het orisisfonds. 3/4Ziet geene gemeentescholen meer ofi Moest er eene orisis uitbreKen wij zouden latenhebben hunne lokalen ledig staan. Dat nog ia. niet gereed zijn. dit hun niet voldoende IZij willen,daar waarj . Gezel ANSEELE. — Hefc gevaar U z*o den volkskinderen een gezond en .degelijk, groot niet als M. Vandermotte denkt. Ds onderwijs gegeven wordt,, zooals te Gent ea. klimmende werkeloosheid teekent zich zoo andere groote steden, dit; onderwijs ver-j erg niet af in de textielnijverheid als * ja nietigen I Zij willen door hun kloosteron-i de anderen. Tot nog toe is er niets van derwijs eene slaafsche onderwerping bekoH waar te nemen in de vlasnijverheid waar men en de kinderen als automaten drillen-i men het eerst vaa allen van Short-Time Nooit werd er in België sedert 1830 een', spreekt. ing-diend dat zoo bedriegelijk' H e t gevaar ls des te min erg daar we wetsvoorstel slecht was i Willen wij vrij en onafhankelijk, reeds beschikken over een fonds van 30,000 blijven en niet. neergedrukt worden,- dam' fr. Moest nu iets uitbreken, de raad zou moeten wij ons tot het uiterste ertegen yer« in. der haast bijeen geroepen worden, en be- zetten. slissen boe dit geld te besteden._ Vrijdag toeis hefc van al de vrijzinnigen schouw komende houden wij weer zitting waar dit derPlicht aan schouder, hand aan hand te staag' reglement denkelijk definitief zal afgedaan om de overheersching van den klerikalen1: worden. ' vloed te belemmeren. Ia. alle gevallen zal bet voor 1914 gereed Daarom heb ik de eer, Mijne Heeren, U.' zün. . . . de volgende dagorde voor te Stellen welke. M. BRAUN. — M. Anseele had reeds Gij, ik ben er van overtuigd, zult stem-i .mijne aandacht getrokken op de ergheid men: van den toestand en er zijne vrees over uitDAGORDE: gedrukt. Heden meenden we er in het 'kol« De Gentsche Gemeenteraad verzet zich lege over te spreken, doch de tijd heeft ons tegen nieuwe schoolontwerp, da op beti ontbroken. Het zal evenwel in de eerst- bureel het der Kamer is neergelegd; komende zitting gedaan worden. Ik zal den Ï Hefc voorstel voert in schijn don leer-* beer Cambier vragen schoolwerken te be- plmbt in, maar verzekert de toepassing spoedigen, en ik van mijnen kant zal zien niefc; of geene werken aan de zeevaartinstellin» Het heeffc voor doel de kloosterscholen, gen kunnen uitgevoerd worden, die reeds te bevorderen ;. het ontneemt het onzijdig! voorzien zijn doch kunnen vervroegd wor- karakter aan de officieele school en voert den. Wij zullen al doen wat mogelijk is om den godsdienst op verscherpt» wjjza al» in de crisis ter hulp te komen en meen wel verplichtend vak in;* dat wij in de eerstkomende zitting voorstel- , » In het grootste getal gemeenten T M ' len zullen kunn*»* neerlextaen.
•es
'B' ;ons land zal. door het wetsontwerp, het monopolium yan het onderwijs aan de klooserscholen worden verzekerd en ten 6lotte pleegt het ontwerp Poullet een aanslag op de zelfstandigheid van de gemeenten en de provinciën. » ) . (Op de banken der beide linkerzijden: ,-Bravo! > M. CAMBIER, schepene van onderwijs, sluit zich in naam van het kollege aan bij . Eet protest door De Backer uitgebracht, ' «Isook bij zijne neergelegde dagorde. De schepene treedt nu in beschouwingen over het "ontwerp Schollaert van 1911, en ] zegt dat de stad Gent steeds onwaardig behandeld geworden door de regeering, eu het ontwerp Schollaert vooral tegen Gent •was gericht. Heb Schoolontwerp Poullet heeft dit van Schollaert herzien, en is nu ^nog slechter. Hefc is nu niet meer tegen on3 alleen, maar tegen alle groote steden vun ' t land. Allen pijn erg bedreigd, i Nog andere velo slechte middels in het ontwerp betracht somt de heer schepene op, waarop wij terugkeeren. M. VANDERMOTTE is den held die het ontwerp Poullet moet verdedigen! Men moet slechts den man kennen om te kun,'nen oordeelen op welke wijze hij dit deed. De gemeenteraad is onbevoegd om over 'de.wet t o spreken, zegt hij, dit behoort de •Kamer. In plaats van een protest uit te brengen zouden wij' eene dagorde van gelukwenschen moeten sturen aan M. Poullet '(uitbundig gelach, links) Maar, enfin, ' t is buiten onze bevoegdheid. i Gezel DE BACKER replikeert den domper en bewijst hoe de vrijheid van den vad e r in het nieuwe oatwerp gefnuikt wordt. De klerikalen zijn gelukkig over het ontwerp Poullet omdat zij nog meer dan ooit | in den kaas der regeering zullen kunnen litten en propraganda voor hunne politieke insteUingen maken met 's lands geldmiddelen. Het dagorde De Backer wordt ter stemming gelegd en aangenomen met algemeene ' stemmen min 3, de katholieken Zenner, Vandermotte en Crevals. (Deze laatste was . juist binnengekomen). De openbare zitting wordt om 6 1/2 ure geheven.. &5fci ""
: • . . . , . . ' -
'
.
,
,
.
.
.
.
.
#
»
.
Een mirakiileiis portret Aan «Jen eerwaarden heer Arthur Ver. haegen -werd zondag zijn portret pverhan•digd. «Het Volk» verhaast zich dit meesterstuk t e beschrijven en eene'oprechte bewondering heelt zich yan ons meester gemaakt. Ziehier de beoordeéling van het knap *lad: N 'fc I s geen portret dat M. Lybaert geschildert heeft, ' t is het tafereel van een levenden geest eu een warm kloppend hart, van eene trillende ziel, die ü hare gedachten en gevoelens mededeelt met al de overredingskracht, • welke wij kennen .in onzen voorzitter, gelijk wij hem zoo menigmaal gezien en gehöbro? hebben al sprekende tot zijne •geliefde VolksbonderS." Het kunsfcvernuffc van M. Theof. Lybaert heeft een grootsch liefdewerk •voor België's vereenigde christene arbeiders uitgewrocht. Een tafereel dat een levende geest, JvarmC?) kloppend(?) hart en eene trillende fciel voorstelt dat is al iets mirakuleus. Maar dat die trillende ziel u hare gedacht ten en gevoelens mededeelt, oh la pierrot, • dat is een wonder der wonderen, waarvoor wij paf staan. • Als dat wonderwerk te zien is, willen wij . 'daar ook een kluit entree aan besteden. • Dat is toch alle dagen niet te zien..
Verzint eer gij begint !
.Vaderland heeft i een kemel : geschoten, Vooruit heeft daar op gewezen en.het liberaal'blaadje maakt zich kwaad en "belachelijk.. .. i Vaderland Eeeft inderdaad zijn spijt uit' gedrukt, omc|afc er door het sluiten der wereldtentoonstelling zooveel bedienden zond e r werk gingen vallen. iWij hebben dit dan ook eerlijk gemeld. Maar wij hebben geprotesteerd tegen den yolzin waarmede Vaderland zijn artikel '" iiloot, namelijk, tegen de redeneering . die hefc Wad in den mond der werklieden leggen, en die zich troosten me, te zeggen: « D e kermis is eene geeseling waard ». Dat vonden wij brutaal en wij vinden het nog. Als men niets anders en beters weet te teggen, dan zwijgt men best. ' Zijn wij nu zat, zot of slecht omdafi wij ans de vrijheid gepermitteerd hebben de taal van Vaderland ongepast te vinden, ehwel in gódsnaam, van een slechterik verweten is nog al rap vergeten. De woede en hefc schelden van Vaderland ^toonen aan dafc hefc blad bewust is, dat het "verkeerd handelde, maar het mist den moed om zulks te bekennen en zich te verontschuldigen. Dafc Vaderland meer het spreekwoord in ; dachfcig zij: «Verzint eer gij begint >, dat .zal hem die onaangenaamheden sparen. • De rest van het artikel zijn de gewone aanvallen en dwaasheden, altijd dezelfde opgestoofde kost, waar .wij ons niet kunnen mede bezighouden. F. H.
flroel en omliggende 't'*
BRUSSELSCHE FEDERATIE Eene belangrijke Federale vergadering 'der afgevaardigden en mandatarissen zal •plaats hebben op Donderdag 2 October, te •7 1/2 ure 's avonds ia het Volkshuis van Brussel (Witte Zaal). Dagorde: 1. Mededeelingen. 2. Bespreking en gebeurlijke stemming van het voorMaCïepr-vjja^dêriag yaa Art. 5 Her fede-
tale statuten aangaande de stemmingen op do vergadeirngen. 3. De propaganda tegen het schoolwetvoorstel. 4. Verslag van het Brusselsch Komiteit van Z. A. S. en de A. W. 5. Verslag over het voorstel vau het federaal budget van 1914, die namelijk het stichten van bestendige posten bevat : A. voor de opvoedingswerken; B. voor algemeene propaganda in do kantons Halle an Vilvoorde. BERICHT VOOR DE SAMENWERKERS De tooneelkring n De Toekomst > zal op Zondag 5 October, zijn 30 jarig bestaan vieren.. Ter dier gelegenheid richt hij con groot tooneelfeest in do feestzaal van Het Volkshuis van Brussel. De vertooning zal bestaan uit « La Glu « drama in vijf bedrijven en 6 tafereelen, door Jean Richepin. Het orkest zal bestuurd worden door gezel Charle3 Brismée. Kostelooze uitnoodigingen zijn ter beschikking van de samenwerkers, voorzien van hun lidboek, alle avonden van 88 tot 9 uren in het Volkshuis van Brussel.
LEERLINGSCHOOL VOOR SCHILDERS In de militiezaal van het stadhuis heeft zondag morgend de prijsuitdecling voor de leerlingen va nde verbetering cn leerjongenschool voor bouwschilders plaats gehad. M. Jacqmain, die de plechtigheid voorzetelde heeft daarna een vaandel overhandigd aan de leerlingonbond van de school. E n om te eindigen gaf M. Jean Capart, van do Koninklijke Museum van de s Cinquantenaire -», eene prachtige voordracht over de Egyptische versierende kunst. HET VOLKSHUIS Samcnwerkcndo Maatschappij van Brussel BIJEENROEPING DER SAMENWERkiRS De Algemeene vergadering zal, overeenkomstig de statuten, op Zondag 12 Oktober, ten 9 1/ 2ure 's morgens, gehouden worden in het «Volkshuis» van Brussel (Feestzaal), voor de indiening der rekeningen van 1 Juli 1912 tot 30 Juni 1913. Dagorde: 1. Verslagen van den Bestuurraad- en van het Kollegie der Kommissarissen ; 2. Mededeeling eh gebeurlijke goedkeuring van de Balans der bewerkingen van 1 Juli 1912 tot 30 Juli 1913. Om de algemeene vergadering van 12 Oktober bij t e wonen, gelieve men zich van het lidboekje van samenwerkër, van de aktie en van dees te voorzien. De Geheimschrijver, Emiel Hubert.
-
*',v-
De Waalsche beweging INTERVIEUW VAN JULES
DESTREE
In ons broederorgaan «Le Peuple» vinden wij heb volgende omtrent do waalsche bewegiug, Partijgenoot Jules Destrée is zondag laatst, 28 September, gefeest geworden en ter dier gelegenheid werd hij geïnterviewd. De waalsche beweging, zegt hij, neemt eene nieuwe richting. Het gaat niet Vlaanderen noch de vlamingen te bestrijden. De waalsche beweging is geene beweging van haat. Ik neem wel aan dat de vlamingen ten hunnent meester zijn, doch als wedervergelding en op voorwaarde dat de walen het ook bij hun ,zijn. Het is me nooit in de gedachten gekomen verdeeling te zaaien in de werkende klasse. De vlamingen zijn ellendig door hunne lage loonenH9n hunne lange werkdagen. Het is geen socialist zooals ik die de ontvoogding nauwer wil toehalen, en ik kan de opvatting niet verstaan welke zekere mijner vrienden ten dien opzichte hebben. Van den anderen kant, wij willen van geen vlaamsch bestuur weten, en wat waar is voor de taal is waar voor de ekonomische ontwikkeling. Wij willen ons zelf zijn en ons ontwikkelen .volgens onze eigene persoonlijkheid, , Indien de 'vlamingen in den grond hetzelfde willen, zal dit aan de belgische nationale begaafdheid een maximum van macht geven waaruit elkeen voordeel zal putten. Indien, ia plaats vab een vriendelijk akkoord, volgaarne aanvaard, men ons eene gemaakte en kleingeestige eenheid wil opdringen, zal men de toekomst yan België erg benadeelen.
AALST UITGESTELD Het arrondissementscongres, dat op 5 October te. Ninove moest plaats hebben om 3 ure namiddag, is verschoven tot deh 12en Qetober, om 10 1/2 ure 's morgens. Op 12 October huldigt de Fabriekarbeidersbond van Ninove zijne vlag in, om 3 ure namiddag, en de congresleden kunnen op die manier de manifestatie bijwonen. De afgevaardigden der groepen nemen hiervan nota. -. .-TIuoï.» •VDe'-'éJri'onaissêméiit^BèOfetairih " NICHELS Alfred
ZELE Weer is er een nieuw schooljaar ingetreden. Als andere jaren zijn de kleine bengels opgetrokken naar de school om zich met verstand en kennis te verrijken, — wel te verstaan als zij daartoe gelegenheid krijgen. . Doch hebben de ouders dier kinders zich wel goed bedacht naar welke school zij hunne kinderen zonden om er gelegenheid op te doen die op onze dagen zoo zeer van noode is, zelfs voor arme werkerskinderen? Weinig wordt daarop gelet; een bezoek of een woord van den pasfoor en zij laten hunne kinders naar de scholen gaan waar hun geest verstompt wordt. . - Daarin, ouders, zijt gij misdadig. Het is niet met paternosters of kerkboeken te lezen dat de kinders later door de wereld zullen geraken of hunne schrale korst brood verdienen.. - . Ofschoon bier de gemeenteschool 'ook onder den pantoffel 'der klerikalen' ligt, wordt u toch aangeraden uwe kinders naar die school,te zenden, omdat wij bij ondervinding weten, dat, ^alhoewel'de onderwijzers bijna allen gekende katholieken zijn, zij er toch eene gewetenszaak van maken de leerlingen den goeden weg op te leiden.' Ouders en vrijzinnigen, helpt ons opdat wij hier eene school zouden krijgen vrij van allen dwang en waar verstandige en goede onderwijzers voor hnn beetje brood niet gedwongen worden te dansen zooals de zwarten fluiten, doch die onze dierbare kleinen hun verstand helder ontwikkelen en hun de wetenschap geven die zij later moeten hebben om als bewuste mannen door de wereld te helpen. Bruintje.
i
^wmTMÊm
^"' GOED NIEUWS '**"V Daar de plaats van bestuurder van de Harmonie « De Zon » open was, zoo hebben wij de eer onze vrienden en partijgenooten kenbaar te maken dat gezel Pol Pagnon, uit Gent, als bestuurder gekozen 13. Wü wenschen onzen vriend van harte geluk en hopen dat onze muziekanten hem ter zijde zullen staan in ' t belang onzer harmonie en in ' t bijzoader yoor dea vooruitgang onzer partij. Vriend Pagnon, hartelijk welkom en wij verwachten veel van u, zooah gij ook yan ons moogt verwachten. EEN NIEUWE WIJKCLUB Zondag was het de beurt aan de wijk' Statie-Kouter" tot het stichten van een wijkclub. Van af drie uren waren onze vrienden op post. Gezel De Kerpel, was door het MiddenComiteifc aangeduid om hefc nufc en de noodzakelijkheid ervan uiteen te zetten. OnjMi vriend deed het goed, en na eene
••
TE WAEREGHEM
De wevers van M. Gernay mogen zeggen: Alles is volbracht. Hetgeen de' meerderheid der stakers de verledene week donderdag als princiep verwierpen, ' t is te zeggen dat zij P. D. en V. geen slachtoffer wilden laten maken, hebben de leiders in de verloopene dagen te niet gedaan. Zij hebben den tegenstand verbroken van de' strijders, de slachtoffers overgehaald den koop te aanvaarden eh 'deh' Strijd^s m'verfr-Sf'Hng-'geëïndigd. . Want verwarring is het dat hefc personeel terug aan den arbeid moet gaan zonder te weten wat opslag zij zullen hebben. Wij dagen de leiders-konkelfoezers uit te zegen wat opslag er komt. Die kerels Hebben komedie gespeeld. Dezen hardnekkige strijd zou de arbeiders voor de toekomst harnassen en zou hen van groot nut' zijn. Die strijd keerde tegen de katholieke partij en dat mocht niet. De belangen der 'stakers moesten voor de belangen der katholieke partij geofferd worden. Halo werklieden van de heeren Gernay, geeft maar langer gehoor aan uwe leiders, volgt getrouw de pauselijke vlag, steunt eéne regeerïnjg van' bedrog en rechtsverkrachting en roept met Woeste, Carton en Cie: Leve fgitiker310! Leve onze burgemeester ! I Leje de gendarmerie!,!! en f'oert voor de werkS&dea.
*
*
*
De staking aan de buurtframs van het Gonter Men had voorspeld-dat de herneming" van het werk voor maanqla'g.bijna voltallig zou zijn geweest. Daar ls niets van: zelfde toestand als de. verledens week. ' ( De genegenheid voor de stakers vergroot met den dagji-en de houding vam de beheerders wordt ten sterkste afgekeurd. Het schijnt d a t : de ongelukken aan d e loopende tranis .vermeerderen. Eene gansche reeks meetings worden in ds streek georgaiseerd om beroep te doen op de *werkerssolidariteitï.
m mmt.
Klassement der Ploegen .0. G. V. N. C. S. Brugeois 4 3 0 1 Daring C. B. 3 0 1 Union St. Gilloisa 2 1 1 O. S*. Verviers 2 1 1 F. O. Brugeois 2 2 0 R. C. Geut 2 2 0 Antwerp F. O. 0 Beerschot A. C. 2 2 O A. A. La Gantoise 0 2 Racing 0. B.. Standard O L, Leopold Club
V. T. P . 12 3 7 12 3 11 4 8 7 7 5 8 ö 9 9 4 9 6 8 g 12 4 10 2 .4 17. 2
De verovering der lucht DE BEKER G0RD0N-BENNETÏ . *••• ."'* DE EERSTE'DAG Op den aerodroom van Reims zijn de wedstrijden voor lucktvliegen, ingericht ter gelegenheid van het betwisten van den beker GordourBennett, zeer belangrijk geweest. Eerst werden de afvalproeven betwist- om de drie Fransehe vertegenwoordigers aan te duiden die zouden kampen voor den beker. De volgende Fransehe luchtvliegers werden aangeduid; 1. Prévost, de 100 kilometers afgelegd hebbende in 31 m. 22 sec. 2/5, dus met eene gemiddelde snelheid van 191 kilm, 285 nieters per uur. : v.ü-r.,.. 2. Em. Vedrines, iu 32 m. 26 sec. >ijy;'->!" 3. Gilbert, in 33 m. 45 sec. 4/5. Ziehier de. uitslagen, der andere prijskam*-* pen; Langzaam vliegen. — 1. Brindjonc des Moulinais, de 10 kilom. in 5 ui. 0 s. 2/5; 2. Moinaux, in 5 m. 19 sec. 3/5; 3. Prévost, in 5 m. 27 s. 1/5; 4. René Caudron, in 5 m. 28 sec.; 5. Garros, in 5 m. 44 sec. 3/5; 6. Gilbert, ia 5 m. 48 sec.; 7.. Vergniault, in 5 m. 50 sec. 3/6; 8. Lemoine, in 5 m. 50 sec. 4/5; 9. Legagneux, in 5 m. 59 sec. Hoogvlicgen. — Afvalvluchten voor den wedstrijd der hoogte: Zonder passagier : 1. Parmelin, 3.442 m.; 2. Legagneux, 3,409 m . ; 3. Crombez, 1.626 meters. Met een passagier: 1. Gilbert, 4.348 m.; 2. Brindejonc des Moulinais, 8,108 m..; 3. Garros, 2,819 meters. Met twee passagiers: l.Moineau, 1.562 m . ; 2. Espanet, 1.360 meters. Gilbert beproefde met zijn vliegtoestel met een motor van 160 paardenkracht, het koogterecord'te kloppen. Hij steeg 57SO m. hoog en 100 m.. te weinig om het record te kloppen. Langzaam vliegen over 4 kilometers. — 1. G. Caudron, 51 kilom.; 2. Deromme, 51 kilom. 479; 3. G. Caudron, 57 kilom. 538 m . ; 4. Legagneux, 58 kilom. 421 m.; 5. R. Caudron, 60 kilom. 640 m . ; 6. Gilbert, 62 kilom. 456 m. EEN ONGELUK De luchtvliege*^ Lemoine werd tijdens het neerdalen érg gekwetst aan het gelaat, daar zijn toestel omkantelde en hij er uitgeslingerd werd. • '• i Zijn mecanioien,.die.hem-vergezelde, werd ook gewond, doch niet erg. DE TWEEDE DAG Ziehier de uitslagen der wedstrijden: Snelheid cn traag vliegen.— Nieuwe proeven werden gedaan door Garros en Brindejonc voor traag vliegen, die zich voor de finaal plaatsten; deze wordt betwist op 30 kilometers snelheid vliegen. — Uitslag: 1. Brindejonc des Moulinais, in 14 m. 57 sec. l/o; 2. Moineaux, in 15 m. 59 sec. 4/5; 3. Legagneux, in 16 m. 13 sec. 1/5; 4. Garros, in 16 m. 19 sec. 4/5; 5. Caudron, in 18 m. 9 sec. 3/5; 6. Caillaux, in 19 m. 25 sec. 1/5. Cross-Country. — De Cross-Country, die ging over een omloop van 150 kilometers, gaf den volgenden uitslag: Biplaans: 1. René Caudron, in 1 u. 35 m. 51 sec.; 2. Gaston Caudron; 3. Cailliaux. Monoplaans: 1. Rost, in 1 u. 7 m., 18 sec. 1/5 ; 2. Prévost; 3. Parmelin ; 4. Espanet j 5. Gilbert; 6. Crombez; 7. Legagneux. LUCHTVLIEGEB GEKWETST De luchfcvlieger Paul Meré vloog met een tweedekker, te Le Mans, toen op 30 meters hoogte, ' t tuig omkantelde en in een sparreboschje viel. De luchvlieger, die onder zijn vliegtoestel beklemd geraakte, werd bewusteloos opgenomen. Hij was het sleutelbeen gebroken. Men vreest ook dat hij inwendige kneuzingen bekomen, heeft. GILBERT 6000 m. HOOG Na de andere wedstrijden 'deed Gilbert eene poging voor het hoogterecord. Volgens de «Temps» zou hij de 6000 meters bereikt nebben. Bij zijn neerkomen .werd hem eeno ovatie gebracht. Zoo deze cijfers officieel worden, dan wordt Gilbert wereldreeordman der hoogte. De tegenwoordige recordman is nog Perrey an met 5850 nieters. v*-..;,
VOETBAL
NIEUW VLIEGTOESTEL
TE GENT. — De Racing ontving het bezoek van den Standard van Luik. Racing wint den toss en speelt met de zon in den rug, na een 1/2 minuut spelen teekent Mulders op een slecht degagement van Fréderic n. 1 aan, doch 15 minuten later stelt Van Ruyskensvelde, van Luik, gelijk. Verscheidene ballen van Moore, Schietse, en Routley komen öp de lat of nevens de netten terecht. 4 minuten van den rusttijd markeert Routley voor Gent de winning-goal. Op het laatste werd Luik zeer aanvallend doch De Corte staat als derde back en het einde wordt gefloten de overwinning aan de Racing latende met 2-i. Wil de Racing Zondag den Derby winnen, voorzeker zal zijne ploeg er anders moeten doorgaan en.beter samenspel leveren.
Bij de legeroefening in Ostergotlaad tal een vliegtuig van Zweedsch maaksel meedoen. Er zijn welgeslaagde proeven in hoog en snelvliegen mee genomen. Met een belasting van 250 K. G. werd ev — met twee man — een snelheid van 116 K-; M. in het uur mee bereikt. Het consortium, Hat geld heeft gegeven om het vliegtuig te maken, zal nu eene maatschappij vromen teneinde het-leger uit het land zelf van vliegtuigen te kunnen voorzien.
TE BRUGGE. — Een onverwachte uitslag. De Cercle kon niet beters doen dan 1-1 tegen La Gantoise te spelen. De Gentenaars markeerden na 30 minuten spel. Het is maar 10 minuten vóór het einde dat, Brugge kon gelijk stellen op « penalty >. Het spel is nog al wat brutaal geweest., r "' " ""..
1
*
:
*.W
.-
Treinbotsing te Marcinelle TWINTIG GEKWETSTEN Gister namiddag, om 5 ure, had fe Maroinelle eene vreeselijke trambotsing plaats. De schok waa zoo geweldig dat beide rijtuigen, het eene van Charleroi en het andere van Maricnelle komende, omkeerden. Beide rijtuigen werden vreeselijk gesteld en waren totaal onbruikbaar. Onmiddellijk werd hulp ingerioht om de gekwetsten, te verzorgen.-Er zija er een
20tal, en allen werden aan gelaat en W den verwond. Onder de gekwetsten is zekere ïtar*J Nicaise, soldaat bij le jagers te voet v Gent, die men bewusteloos opnam. ' ^ 1 Een 3jarig meisje, Emilie Bernard iski' ergst van allen gewond, zij werd dea nSÏ genroken. Mep wijdt het ongeluk aan het feit 'iit de naald niet was verlegd geworden geworden »0 4 het voorbijrijden van een stoomtram d toomtram <" •voor de beide anderen was weggereden •••
Hevige brand IN DUITSCHLAND Een hevige brand heeft 24 boerderijen tif huizen van het stadje Meinerzhagen (fe Hagen) verwoest. In de schuren verbrand! de de heele oogst,, die pas binnengehmji was. De brand was begonnen in eoa gjJj verstokerij. Dertig brandweren die met twee exttil treinen aangevoerd werden, hielpen bij hü blusschen mede. De schade loopt in de honderdduizenüj mark en 200 menschen moeten zonderoS derdak zijn.Dezen zijn voorloopig in sch
Kazern in brand I Te Brandenburg a/d Havel (DuitschlanJ)' is een groot gedeelte van dc kazern van het 31e regiment fuseliers afgebrand. Een üjü taljon heeft zijn geheele oorlogsuitruBtijj' verloren. De nieuwe uniformen voor dasZ1 daten, die krachtens de nieuwe legern-J ! dienst moeten doen, zijn ook verbrand. j schade beloopt ongeveer ccn half millio*; mark.. .:.. % '• -Jm ?:~-
*
.:?..*
- *
Een Russische stoomer gezonken De Petersburgsche bladen deelen 'MI( bericht mede als zou de stoomer «Le Gte neral Bobrikoff» der russische vloot ii eene rots van Finland gevaren en gezonkjr zijn. De overste van den staf 'der regeetM te Petersburg, generaal Gulwitsch en v-»! scheidene opperofficieren waren aan booij' en. ook vele passagiers, maar allen zond-s door een yoorbijvarenden stoomer geïtfl zijn. y--— e —— . m\
Een luitenant gedooï TE COMPIÈGNE (Frankrijk) Gister morgend kwam de luitenant Bro$ dehoux, van het 5e regiment dragonBesl langs de openbare baan gereden, toen Ij.' plotseling uit den zadel werd gelicht. Dü ongeval eou op zich zelf geene ergs •»"* volgen gehad hebben, maar op hetzelHi oogenblik kwam in volle snelheid een snfe. afgereden en verpletterde op ijselijke ij-* ze het hoofd van den luitenant alsook dt twee beenen, zoodat deze op den slag dood bleef.
DE DREIGENDE HOUDING TAN Tt*| KIJE TEGENOVER GBIEKEXIIA'fl BUURT YOOR. — SERVIË mPEifl ZICH TEGEN ALBANIË. De spanning van Turkije en GriekenUni vertoond nog geen verschijnselen van vermindering. Er is een telegram uit.Atheoi waarin het gerucht wordt bevestigd reedt enkele dagen geleden meegedeeld, betreffende de terugroeping van officieren bij hui afdeelingen in Macedonië. Ook zijn opniel» eenige groepen reservisten bij de marine isdienst hersteld, en de koning die de Dutsche en Fransehe hoofdsteden heeft l»r, zocht, zal zijn reis afbreken en naar Atbe*? ne terugkeeren. Verder verneemt men vat* daar dat de Grieksche regeering bij de PoeBJj krachtsinspanning stuit bij de Servische bf' volking op een sterk en zeer begrnpelW verzet. Daaromtrent'bevat de «N. R-y'T. het volgende telegram uit Berlijn: . 'j « Uit Belgrado aan de «Lokal Anzeigerij . Een groot aantal van de onder de wapeW geroepen soldaten wil aan deze oproeping geen gevolg geven. Zij hebben g e n o e g .5 twee oorlogen ondervonden. «Nu moete» anderen maar gaan», antwoordden de w geraars, «en waarom heeft men de t r o e r', van de Albaneesche grens laten terugw men, waardoor de opstand mogelijk waJ Voorloopig heeft de regeering, oin des"H op groote schaal te verhinderen, last ges, dat geen mannelijke personen or ven, de 45 jaar _over de landsgrenzen molbetgaan. Daar hierdoor het reizen naar buitenland zeer beperkt, wordt, lijdt.den»», del groote schade. De regeenng wil tw« andere divisies dan zij eerst van uplan » naar Albanië zenden. Over de h ° d m f " J » de opgekomen soldaten in de troep *°w het stilz-wijgen bewaard.. De bladen MI^S grado mogen daarover niets bencüten . Wat de internationale verhoudingen o* treft die bij dit geval zijn betrokken, dient een aan de Duitsche regeermg toe» schreven uiting in een der Ber;l«nscn i •> den de aandacht. De Oostenrijkschei DO ^ genoot ontvangt op deze wijze de waar wing zich zoo bedaard mogelijk te-hoa«w geen troepenbewegingen te b e g » » ^ weer de onrust zouden doen_toen cm enz. «Zeer veel, zegt het „of iff°A0] zal van de houding van de Oostenrijk " gaarsche regeering aftangen» ; Men » ' herinneren dat uit \Berhjn in hefc l»« jaar herhaaldelijk in dezen trant op» machthebbers te Weenen is gewerkt..$