. '\--fmW^.
VOORUIT
Abonnementsprijzen B i n n e n l a n d
"
» ' t » n 1 a n tl
Goedkoop»,
I laat 6 maand
J maand
150.-tr. 76.— fr.
10.— Ir.
ae.— tos.—
$4.—
324 — fr 162~— fr'
j i ' _ /r'
Voor Frankrijk en het Groot-Hertog. dom Luiemburg : i p t e i a 1 e tarief
ORGAAN DER BELGISCHE WERKLIEDEN PARTIJ
50CENTIMES
Op blz. 8 :
HET GEESTESLEVEN
N. 262, 54 jaar
iter •
muziek
POSTCHECK « HET LICHT . 567.33
Zondag 18 Sept. 1938 /
WEEKEIND
Uitg. ** Verschijnt dagelijks / St-Pietersnieuwstr. Gent. Tel. 157.40 (4 ȟ>.en)
EUROPA IN AFWACHTING...
BOVEN DE de onfm SUDETENKWESTIE Ha Chamberlain-Hitler -
BESLISSENDE KOMT ER EEN NIEUW DAGEN MINISTERIE TE PRAAG!
_•••
Het totalitarisme tegen de demokratie
Weinig optimisme in Engeland
DE WARE INZET VAN ALLE KOMENDE KONFLIKTcN door Gust Van Hecke
KEERT RUNCIMAN NIET MEER NAAR PRAAG TERUG!
Twee bijeenkomsten van het Engelsche kabinet
De essentieele. de diepere beteekenis op die ééne kwestLe. hebben zij noch van een week lang nationaal-socialis- oor noch oog gehad voor wat anders : tisch woordengedonder te Neurenberg, en van deze momenteele psychische was niet de kwestie der Sudeten. Deze voorbeschiktheid uit, heeft elk wcord fcwestie is, hoeseer zy cok de weeeelü in voor hen dan ook maar beteekenis geberoering heeft gebracht, maar aanlei- had, voor zoover zij er een xechtstreekding geweest tot dat essentieele. sche of onrechtstreekscKè toespeling In de bange, gespannen verwachting op het brandpunt van den dag konden waarmee de gansche wereld naar de in zoeken of raden. redevce in^en van Hit'er, Dietrich. GöDe strekking zeLf welke Hitler en de ring, Göbbels en de andere «meester- andere woordvoerders dLtmaal aan Neulangers» luisterde, en in het geweld renberg hebben willen leenen, reikt der woorden zelf, is deze essentieele veel verder dan de Sudetenkwestie en beteekenis verloren gegaan. de regeling ervan, om het even of dezeTenminste voor een kort oogenblik. regeling er eene weze langs den weg Want het lijdt geen twij.el, of juist van het geweld, langs den veredesweg. deze beteekenis zal, veel mee:- dan de of langs dien van ingewikkelde komchantage welke daar met de Sudeten- promissen. kwestie ten overstaan der demctoatésche landen is gepleegd geworden, *** vcor de toekomst van Europa beslisHet te Neurenben» op den voorgrond send zün. get eden feit is de auido'üke, opene en Waar elke luisteraar cf lezer in de brutale standneming van de nationaalwereld, evenge>ed als de info mateurs, socialistische p:litiek tegenover de dedie zich te Neurenberg zeLf bevonden, mokratie. bun volle aandacht hadden toesesomt (Zie vervolg blz. 3)
WAAR EUROPA'S LOT ZAL BEZEGELD WORDEN Een zicht van het dorp Godesberg in de Rijnstreek, waar Hitler en Chamberlain in de komende dagen elkaar zullen ontmoeten èn waar • het lot van Europa zal bezegeld worden. Tenware deze vooruitzichten intusschen voorbijgestreefd werden door nieuwe gebeurtenissen... Ondanks de onwetendheid, waarin zij zich nog steeds bevindt inzake den inhoud van de gedachten wisseling, die te Berchtesigaden plaats had, weet de Engelsche pers, door een nauwkeurige vergelijkin-g van de berichten uit Berlijn, Rome en Praag, zich een denkbeeld te vormen, dat niet e,
grondslag zou gevonden worden, waarop men de onderhandelingen zou kunnen voortzetten. Men kon in elk geval opmorken, dat geen enkel voorstel eenige kans zou hebben aanvaard te worden, zco liet niet gepaard ging met cen internationale; waarborging van de grenzen van Tsje&foslovakije. » (Zie V e r d e r blz 5 .
DE E B R O B O C H T
is en blijft in de handen van de republikeinen gewonden gekost
TWEE NIEUWE POGINGEN
TE LANDE. — Op de verschillende TOT BOMBARDEEREN V^N fronten geen nieuws. BARCELONA LUCHTMACHT. — De vreemde luchtmacht heeft opnieuw de burgerTwee «Savola> watervliegtuigen zijn lijke bevolking van Barceiona gebom- •Barceiona. langs de zuidelijke voorstebardeerd. 15 Duitsche bweemotorige den binnengevlogen. Zij trachtten dc toeeetellen, die op 6.000 M. hoogte en stad te overvliegen, maar werden temet greote snelheid vlogen, hebben ruggeslagen door het luchtafweergemeer dan honderd uiterst zware bom- schut. Zü wierpen een groot aantal men uitgeworpen, die totaal een in ontplcffings- en brandbommen uit in volle bedrijvigheid verkeerende markt de buurt van Prat de Llobregat. Onvernietigd hebben, talrijke gebouwvei middellük daarna hernieuwde een andeden instorten en zware schade aan- der watervliegtuig den aanval; een regericht hebben aan de Britsche kcop- publikeinsch jachttoestel kon het op vsardUschepen tStanlake» en cBatoie». de vlucht drijven en het watervliegDe aanval maakte een groot aantal tuig moest zyn bommen in zee uitRlachtoffers. Tot op heden werden 31 gooien. » lijken onder de puinen weggehaald, Het schünt, dat deze aanvallen noch waarvan er 18 van vrouwen zijn. Er slachtoffers gema:ikt, noch belangrywaren 124 gewonden van wie 82 vrou- ke schade aangericht hebben. wen en 42 mannen. ( Z i e verder blz 5) 5 driemotorige vreemde toestellen "e;-«
7. „den staat . . Louisiana , SEN fBSF?'vind? tf52-*S-«schip moerassen' en \n (V.S.) vindt men' men' (e »»'» niet oevaartalrüke zeer ondiepe waterloopen, tew «g»^ ferkeerskwestie baar zijn. De aldaar gevestigde «/<*™f™ l^ndere en. zeer primitieve echter opgelost door het bouwen van een ^ ^ ^ ^ d r e v e r l scheepssoort : vier groote vetroolvaten _voo, •/ door twee vliegtuig-schroeven.
Er kunnen nog g e i n definitieve konklusies uit heet onderhoud (Jhamberlain-Hitler worden getrokken. Met feit, dat de Britsene premier veel vlugger is teruggekeerd a a n verwacht werd, waaruit m e n meent te besluiten, d a t beide standp u n t e n onmogelijk bij elkaar zijn ie brengen, wordt dan toch tegengesproken door h e t aangekondigd» nieuwe ondernouü, waarbij zelfs Daladier zou aanwezig zrjn. Maar de algemeenu toon der buitenlandsche pers is weinig geruststellend. Wanneer bladen als de «linies» van Londen, en « L e Temps » van P a r y s , zonder te zeggen, nat elke hoop op cen vred'.;lievcnue regeling moet worden opgegeven, niettemin een taal senrijven, die zwaar en weinig optimistisen klinkt, is zulks trots alles een bewijs van den zeer ernstigen toestand. Niettemin blijven, we hopen op de handhaving van den vi'cde. We kunnen niet gelooven, dat Hitler den orkaan zal ontketenen, waarvan hij, tenslotte, zelf het slachtoffer moet worden. De verantwoordelijkheden 7Ïjn immers duidelijk vastgesteld. Engeland en Frankrijk wenden uiterste pogingen a a n ora den vrede te redden. Ue oAemokratie verlangt den vrede, h e t fascisme is het gevaar voor oorlog. Intusschen, met of zonder de aangekondigde wijzigingen in het f raagsche kabinet, is de positie der Tsjechoslowaaksche regeering de laatste twee dagen zeer verstevigd. Haar optreden tegen de partij deer Sudeten, de bezetting der Henleinlokalen, de mislukking der alge meene staking, de inlevering der wapens, de toetreding der autonomistische Slovaken bij het standp u n t der regeering, zijn zoovele bewijzen van een s.'jrke regeering. die weet wat zij wil. Laten we tenslotte nogmaals wijzen op 'de positie van België. Realisten en Vee-enveeërs voeren een schaamtelooze kampagne en stellen zich a a n als de kampioenen van den vrede. Daarvoor meenen ze door dik tin dun Hitler te moeten steunen en ophemelen. Daar zit de verdediging van den vrede niet! België's zelfstandige politiek, ingeluid door Spaak in 1936, sedertdien uitgewerkt, moet ons land voor een oorlog behoeden. Want h e t zijn waarachtig geen charlat a n s als Degrelle en Staf De Clercq, bewonderaars van het nazi-rSgime, die lessen moeten geven a a n om het even wie.
750.000 Russische soldaten in de Oekraïne ? Kalmte in het Sudetengebied. Mislukking der algemeene staking De Praagsche regeering treedt krachtdadig op Hardnekkige geruchten dat een hervorming der Tsjechoslowaaksche regeering kan verwacht worden, zijn in Praag verspreid. Aan het hoofd van het nieuwe kabinet zou de inspekteurgeneraal van het leger, generaal Syrovy, treden. Minister van Binnenlandsche Zaken zou de Tsjechisteihe sociaal-demokratische partijvoorzitter Hampl worden. Verder zouden de voorzitters van alle coalitie-pavtijen, natuurlijk ook Jaksch voor de Duitsche sociaal-demokraten, in de nieuwe regeering worden opgenomen, ja, wanneer dit mogelijk was, zelfs ook de Slowaaksche klerikale autonomisten, die, zooals bekend, op het oogenblik nog in de oppositie staan.
RUSSISCH LEGER IN DE OEKRAÏNE GEREED ? Volgens het Finsche blad «Uusi Suomi>. dat berichten uit Oekrainischs bladen aanhaalt, zou een leger van 750.000 Russische soldaten, onder aanvoering van maarschalk Blücher in de Oekraïne zijn samengetrokken. De luchtmacht in dit gebied is versterkt en van 1200 op 2000 vliegtuigen gebracht. Mag men ditzelfde blad gelooven, dan zou eeen delegatie officieren in de Oekraïne zijn aangekomen, om als veebinding.officieren dienst te doen.
HITLER ZOU DE SUDETEN VOORLOOPIG TOT KALMTE AANGEZET HEBBEN Franck, • de luitenant ..yan. Henlein, heeft, een kort onderhoud gehad met Hitler. Onmiddellijk na''dit'onderhoud is Franck vertrekken naar-München, van w'aaruit hij zich waarschijnlijk by Henlein zou vervoegen. De berichtge-
ver van de «Daily Express» meent, dat Franck onderrichtingen voor Henlein heeft meegekregen. Deze onderrichtingen zouden hierop neerkomen, dat Henleien de Sudeten tot kalmte moet aanzetten, tenminste tot na het volgende bezoek van eerste-minister Chamberlain bü Hitler,
TALRIJKE LOKALEN DER SUDETEN BEZET De bijzondere medewerker van de «Daily Express, meldt uit Praag, dat de politie in den nacht het bruine huis, het hoofdkwartier van de Sudeten dus, bezet heeft. In al de Duitsche distrikten heeft de politie de vergaderplaatsen en de zetels van de plaatselijke besturen van de Henleinistiscehe partij gesloten en verzegeld. De Tsjechoslowaaksche overheden zijn in het bezit van al de belangrijke privaatpapieren van de Sudetenpartrj. Deze werden ontdekt in het Weizl Hotel te Eger, dat, zooals bekend, gedurende verscheidene uren door de politie moest worden belegerd. Alle uniformen van de Sudeten-Duitsche partij zijn verboden alsmede haar vlaggen met de letters S. D. P.
MISLUKTE STAKINGSBEWEGING De algemeene werkstaking, door de Sudeten-Duitechers uitgeroepen voor Reichenberg en andere distrikten is snel ingestort. Te Praag komen berichten binnen van de politie uit de Duitsche distrikten, waaruit blijkt dat aldaar het nieuws over ds ontbinding van de Sudëten-Duitsche party kalm wordt L opgevat. Ziè vervolg blz. 5
Erge overstroomingsramp in Iran REEDS HONDERD DOODEN AANGESPOELD
Het rebellen-offensief aldaar heeft Franco 40.000 tot 45.000 dooden en zwaar
VERDEDIGING
Kunst
Loru Runciman is met zijn medewerkers naar Londen teruggekeerd. Hierboven een kiekje van zijn aankomst: Lord Runciman en Mr. Ashton Gwatkin (rechts).
Tot dusver heeft men honderd lijken van personen, die verdronken zijn ingevolge den ernstigen watersnood te Nahavend, tusschen Hamadan en Kermansjah. in Iran. Nahavend is grootendeels vernield. Van de regeeringsgebouwen staat niets meer overeind. Het totale aantal slachtoffers ls nog niet bekend.
De 40ste verjaring van de Texfielarbeiderscentrale te Gent De plechtige herdenkimgsvergadering Alle organisaties komen hun dank betuigen voor het werk dat de textielarbeiders leverden in den strijd voor ontvoogding De feestelijkheden georganiseerd ter gelegenheid van de 40e verjaring van de Textiea beiderscentrale zün zaterdagvoormiddag ingezet. We hebben den datum met ongeduld tegemoet gezien. Op het oogenblik dat we deze regels schrijven, hebben we nog een ander verlangen. We branden van ongeduld om de betooging van de duizenden textielbewerfcere in oogensohouw te kunnen nemen. Maar voor eiken dag is een taak weggelegd. Zaterdag zouden we hebben, prim o : de plechtige herdenkingsvergadering; sekundo: het «roctsch feest m het feestpaleis
te Gent ontrolde? De verschillende partijorganisaties er vakbonden waren uitgenoodigd er aar. deel te nemen en ze waren opgekomeL om hun zusterorganisatie ha.tehjk te feliciteeren y.jr haar 40-jarig bestaan maar ook'om haar oprechte hulde t: brengen voor haar k anige aktie waarbij het textlelproletariaat uit zyn miserie werd gered en voor de hulp die zij het textielproletari-"t bood ln den strijd voor ontvoogding. (Zie verder blz. 5)
De Internationale toestand en het standpunt der Belgische regeering
M T H •
v _
> : :j : ;s;
-
il ? 1
:.f
Lf
f'
e i —• »
\ v TO
--..•,,.<
-$£ mWmi ïï >- ' -L» MmmmM
Talrijke oproermakers uit het Sudetengebied zijn, zooals wij reeds meiaaen. over de Duitsche grens gevlucht. Hierbij een foto van een groep Henleinisten ondergebracht in het dorp Klingenthal.
\
f*4,- a
Een blik in de zaal waar de plechtige {eestzitting werd gehouden.
België blijft getrouw aan de gedane belofte van onafhankelijkheid De regeering werd deze laatste dagen langs verschillende zh'den verzocht de kamers bueeen te roepen of ten minste de kommissies van buitenLandsche zake van kamer en senaat, om nogmaals een verklaring af te leggen over hare buitenlandsche politiek. De regeering is van t,ordeel dat ln den huidigen staat van den internationalen toestand een vervroegde bUeenroeping van het parlement onnoodig is en omdat het ook niet betaamt de kommissies van buitenlandsche zaken der kamers bijeen te roepen. Ten andere heeft regeering besloten de door haar aangenomen principes van onafhankelijkheid onwrikbaar
toe te passen, 't is te zeggen deze di« men herhaalde ma'en in het parlement heeft uiteengezet. Deze vastberadenheid spruit vooral uit het feit tijdens de huidige internationale krisis zij de overtuiging heeft gekregen dat de ttelling door haar ingenomen, Inzake de buitenlandsche politiek, niet alleen bijdraagt tot het bevorderen van den algemeenen vrede, maar ook de kansen verhoogt om België te zien ontsnappen aan de gevaren van den oorlog. Op die manier acht zij hei- doel bereikt dat ze zich had voorgehouden op het gebied van de buitenlandsche p > litiek.
2 - Vooruit, 18 Sept. 1938
] y l i l i i (Ii
j-in In
ONZE TOTALITAIREN EN HUN BROEDER KONRAD HENLEIN Onze totalitairen, de V l a a m s c h - . door de Duitschers hebben bezigrgehoun a t i o n a l i s t e n gelijk de rexisten, de den, hebben zich n a den oorlo? over bedevaarders van Neurenberg, de sto- de « v r i j m a k i n g - van die Tsjechen k e r s tot burgeroorlog, de v e r r a d e r s niet h r t minst verheugd. Terwijl niet den kreet : «Los van F r a n k r y k , J iedereen het wijze beleid van den grooliefst bij Hitler ! », de lafaards van • ten Masaryk, ten overstaan v a n de d e n slogan « De Sovjets, de socialia- innerlijke politieke s t r u k t u u u r der t e n , de vrijmetselaars en d e J o d e n ! Tsjecho-Slowaakschc republiek, met willen den o o r l o g ! » , schijnen h e t in j inbegrip van de e r k e n n i n g der t a a l de l a a t s t e u r e n roerend eens te zijn | gelijkheid in d e rainderheidsgebieden, geworden m e t h u n kollega en broeder heeft bewonderd en aangeprezen. Vóór Kernrad Henlein. H i t l e r ' s m a c h t s g r e e p bestond de Su En de drogredenen over de ver- deten-kwestie zoo weinig, d a t in den d r u k t e m i n d e r h e d e n , plebisciet en zelf- Volkenbond Tsjecho-SIowakije bij d e beschikkingsrecht der volkeren, vullen b e h a n d e l i n g van zekere min derhei dsd e kolommen h u n n e r organen m e t een konf likten, steeds werd a a n g e h a a l d koortsig gekwijl, dat nauwelijks h u n als de voorbeeldige s t a a t w a a r de k r a n k z i n n i g verlangen verbergen k a n m i n d e r h e d e n cen volmaakte politieke, n a a r dergelijke a v o n t u r e n voor zich- kultureele en ekonomische eenheid zelf. vormden K o n d e n zü ook m a a r eens verdrukte H e t hoeft w a a r a c h t i g geen betoog, m i n d e r h e i d zün, k o n d e n zij ook m a a r d a t de Sud eten-kwestie cen zuiver e e n s d e gelegenheid krUgen Hitler ter- nationaal-socialistisch uitvindsel ls, h u l p te roepen, k o n d e n zij ook m a a r h e t tweede {de Annschluss van Oosteneens cen volksraadpleging uitlokken, rijk was h e t eerste), dat zich op den h u n schoonste droomen w a r e n verwe- weg bevindt van h e t n a a r de wereldzenlijkt !, hegemonie opdringende Groot-DuitschO p voorwaarde natuurlijk d a t zij land. n e t als broeder K o n r a d Henlein, te Geen vrij m e n s c h d a n ook, die de dezer gelegenheid op een n a t i o n a a l - zielskreten v a n broeder K o n r a d H e n socialistisch en of een fascistischen lein : • WU willan leven als vrije moloch beroep zouden k u n n e n doen !. Duitschers. Wy willen ïn ons vaderDe k a n s e n hiertoe schijnen wel niet land den vrede en den arbeid terugz o o m a a r voor ' t r a p e n te liggen, m a a r , vinden • , voor oprecht n e e m t . AI was ge k u n t nooit weten, de wegen welke h e t m a a r o m d a t de Sudeten-Duitschers er mogelyk n a a r t o e voeren k u n n e n , van d a t alles, vrijheid, vrede e n zijn bezaaid m e t verrassingen. E n arbeid, in h e t Tsjecho-Slowaaksch onder deze verrassingen zijn er pre- s t a a t s v e r b a n d zoo r u i m genoten, en cies, die zich a a n de h a n d v a n paniek- o m d a t zij n i e t s v a n d a t alles, noch en twistgestook laten voorbereiden. deze vrijheid, noch dezen vrede, n o c h I e t s w a t in troebele en opgejaagde dezen arbeid, o n d e r Hitler k u n n e n tijden als de onze, n i e t zoo heel terugvinden ! D a t is d a n meteen moeilijk valt. weer een a n d e r e zijde v a n de kwestie, Moest h e t alleen m a a r v a n den w a a r o p h e t e c h t e r niet overbodig is - goeden wil > van Staf Declercq en de a a n d a c h t te trekken, d a a r w a a r Degrelle a f h a n g e n , h e t zon niet lang onze t o t a l i t a i r e n ook soms zoo zielig d u r e n of België zou het spektakel bie- s n a k k e n n a a r een regime op z ü n Hitden van die innerlijke verdeeldheid en l e r i a a n s c h , d a t o n s d e m o k r a t i s c h regiverscheurdheid, overgeleverd a a n dien m e zou m o e t e n v e r v a n g e n !. willekeur der m a r x i s t e n , welke h e t M a a r h e t politiek bedrog steekt de Inroepen v a n de h u l p van de bekende oogen uit, w a a r onze t o t a l i t a i r e n de k r u i s v a a r d e r s tegen • h e t bolsjevisme- nazi? e n de fascisten g a a n n a s c h r e e u egaal-demokratie > zoo gemakkelijk wen : plebisciet e n zelfbeschikkingsm a a k t , en e r m e t e e n een schijn v a n r e c h t !. wettigheid a a n verleenen k a n . We weten i m m e r s w a t deze woorIk overdrijf n i e t . Niet slechts de den, gelijk overigens alle woorden in opruiende provokatles r a n Staf D e - v e r b a n d m e t de soevereiniteit van het clercq ten o v e r s t a a n v a n h e t fameuze volk, voor d e t o t a l i t a i r e n beteekenen. • vrij doorkomen > v a n h e t F r a n s c h e Plebisciet was • hoogverraad », w a n leger i n geval v a n oorlog ; e n n i e t n e e r Schuschnigg h e t voor h e t Oostenslechts de jongste bedisselingen t u s - rijksehe volk eischte. H e t wordt een schen N e u r e n b e r g en R e x , of de rexis- ' r e c h t m a t i g e opvordering » w a n n e e r tische o n d e r m ü n i n g s p l a n n e n v a n h e t Hitler h e t v a n Tsjecho-SIowakije m e t Belgische leger, bewüzen h e t b e s t a a n de w a p e n s in de h a n d afdwingt. v a n v e r r a a d en de mogelijkheid v a n H e t zelfbeschikkingsrecht der volkev e r r a d e n a a n dien k a n t . M a a r d e r e n ?„ M a a r , is h e t n i e t om t e beletg a n s c h e huidige poHtiekvoering v a n t e n , d a t h e t S p a a n s c h e volk in volle V. N . V. en Rex is afgestemd op zulke viijheid. e n zonder eenigen d w a n g kuiperijen e n zulke middelen t o t op- v a n b i n n e n of v a n b u i t e n , over zichruiing. zelf zou beschikken, d a t D u i t s c h l a n d D a a r o m mogen d e d e m o k r a t e n n i e t en I t a l i ë zich m e t de S p a a n s c h e kweso p h o u d e n dit a a n t e klagen en t e o n t - tie zijn g a a n bemoeien?. m a s k e r e n , bij elke gelegenheid. E n de Plebisciet e n zelfbeschikkingsrecht, gelegenheden o n t b r e k e n n i e t ï. deze woorden, die onze t o t a l i t a i r e n d e Een der hoofdmotieven, w a a r o p diktatoren t h a n s zoo d r u k n a p r a t e n , deze aktie v a n V. N . V. en K e x op d i t verliezen in dienst van den n a t i o n a a l oogenblik s t e u n t , h i e r i n dapper gehol- socialistischen e n fascistischen d w a n g p e n door a l de pro-fascisten e n a n t i - alle eerlijke, h u m a n e beteekenis. d e m o k r a t e n , is d e absoluut verkeerde Moesten m o r g e n Vlaanderen en voorstelling v a n d e Sudetenkwestie e n Wallonië zich in een plebisciet, gee e n exploitatie door dik e n d o n v a n w a a r b o r g d door d e absolute vrijheid h e t beginsel van h e t plebisciet. van s t e m m e n , over d e n Belgischen E r w a s e e n tijd, d a t nagenoeg d e s t a a t u i t t e spreken h e b b e n , d e polig a n s c h e wereld h e t e r over eens w a s , tieke eenheid r a n h e t l a n d , zou nooit Tsjecho-SIowakije h e t m o d e l te h e e t e n zoo stevig, zoo o n v e r b r e e k b a a r blijken. v a n e e n m o d e r n e n pohtieken s t a a t , M a a r h e t is n i e t v a n zulk soort plew a a r i n a l die veronderde begrippen bisciet, d a t onze t o t a l i t a i r e n droomen. v a n bloed, r a s e n zelfs v a n t a a l op D a a r t o e h e e f t Berlijn, N e u r e n b e r g en d e meest rationeele wijze e n t o t R o m e b u n teveel geleerd ! W a t zij bebevrediging; v a n al de b e t r o k k e n r a m e n s t a a t d a n ook gelijk m e t zulke m i n d e r h e d e n w a r e n opgelost gewor- staatsgevaarlijke kuiperijen, d a t e r d e n . G e e n m e n s c h b i n n e n e n buiten gauw e n noodig tegen m o e t ingegrepen Tsjecho-SIowakije, die e r voor de o p - w o r d e n . V a n staatswege, gelijk v a n k o m s t v a n H i t l e r over klaagde, d a t wege a l d e d e m o k r a t i s c h e partijen, die Bekere m i n d e r h e d e n d a a r s o u d e n ver- m e t h e t v o o r t b e s t a a n v a n o n s vrü d r u k t w o r d e n . I n t e g e n d e e l ! E n die- l a n d , onze d e m o k r a t i s c h e vrijheden als g e n e n o n d e r de Vlaamschgexinden, hoogste menschelijk goed willen handdie xich destijds m e t d e kwestie d e r h a v e n . v e r d r u k k i n g v a n d e Tsjechische t a a i V A N .
BRUSSELSCHE
H-•—fvtomek— DE H. MAX OVER DE GEMEENTEVERKIEZINGEN dagelijks moeten verdragen, om samen met de rexisten te kunnen opkomen. Aangaande de ontbindende aktie van Rex is thans iedereen ingelicht, zegde de h. Max, door wat het handsvol rexistische parlementsleden in Kamer en Senaat heeft uitgevoerd. De verkiezing van 11 April was de schitterende weerwraak van het gezond verstand. Burgemeester Max betoogde verder, dat Rex het hoofd weer wil oprichten en daarbij rekent op de vrouwen onzin de gemeentehuizen binnen te dringen. Maar Degrelle vergist zich, zegde hif, aangaande het gezond verstand van de Belgische vrouwen. Men moet vermijden, zegde hij, dat in de gemeentehuizen de methoden worden binnengebracht, waarmede de rexisten thans het Parlement onteeren. Terugkomende op de kollegekwes'ie zegde de burgemeester, dat de rexisten onder den dekmantel der bestrijding van het marxisme de sociaNa te hébben gesproken over de listen feitelijk helpen en dezer opflnanc'eele krisis, over de Noord-Zuid- neming in het kollege zullen vergeverbinding, over het alkoholwet. sprak makkelijken. Moesten de katholieken de burgemeester over de rexisten. Inderdaad teveel van hun pluimen laHet Texisme, zegde hij terecht, is ten, dan ware een drieledig kollege hoofdzakelijk een uitvloeisel van de wellicht onvermijdelijk. krisis die de katholieke partij doorDat alles bewijst, dat het s'atus-ouo maakt. Dat wordt andermaal bewezen van burgemeester Max geen absolute door de koncentratielijs'en, die in ver- formule is en dat de socialisten onschillende gemeenten werden gevormd gelijk zouden hebben van nu af aan tusschen de katholieke frakties van geen rekening te houden met de modiverse schakeering. gelijkheid van eventueele deelneming En de burgemeester, aan de hand aan de verkiezing van het kollege. van < Le Pays Rêel » toont aan, welke Tenslotte sprak de h. Max zich uit offers de katholieken hébben moeten tegen de gedwongen vervlaamsching brengen en welke vernederingen zij van de hoofdstad, evenals tegen de ul'sluiling van het Vlaamsch. Onze lezers weten wat ze daarover moeten denken. Maar als de Brusselsche burgemeester zijn daden in eenklank zal brengen met zijn woorden, zullen we het gaarne aanstippen. De meeting eindigde met een beroep op de t élite * van de openbare meening, om voor de liberalen de overl e n uit d e l u c h t , h e b b e n zich ln J a - hand te handhaven op het Brusselp a n verscheidene ongelukken voorge- sche stadhuis. daan. De kwestie is, of de « élite » van de ovenbare meen'.ng. die wat dieper naT e Y o k o h a m a botste cen t r a m tegen met e e n a u t o , 119 reizigers werden gewond. denkt, zich kan tevreden stellen het liberale programma, dat zoo leeg Anderzijds zijn twee .eden v a n het ia ils een wormstekelige noot. afweergeschut schielijk gestorven.
De Brusselsche liberalen hebben vrijdagavond den kiesstrijd ingezet met een redevoering van burgemeester Max. Nadat andere kandidaten van de liberale lijft de vrijheid en het vaderland hadden verdedigd tegen de fascisten en de handlangers van vreemde mogendheden, verdedigde de burgemeester het beleid van het klerikoliberaal kollege. Dat de h. Max kontent is over zichzelf, hoeft zeker niet onderlijnd. Ook deelde hij mede dat, inzake de samenstelling van het kollege na de verkiezingen, zün formule het stattis-quo is. Na de hulde door den burgemeester gebracht aan de socialistische oppositie in een interview waarvan we'hier melding hebben gedaan, moet men dat niet zoo erg opvatten. Niet alle liberalen zijn even geestdriftig om het experi.nent met de -katholieken of met de katholieken alleen te hernemen.
Tragische legeroefeningen in Japan
D ' a r t i s t in 't m a c a r o n i [land nationale namen fctfragen, E n elkeen, zwijgt, w a n t [wie durft vragen, Die bouwt voortaan zijn [ h u i s op zand.
BONTE
GALERIJ
Moet
kreeg een [zieke koe Een heel gebit "iet val[sche t a n d e n ; I n D u i t s c h l a n d klappen [z'in h u n h a n d e n . Ge ziet wel. Ersatz is [taboe. De
F r a n s c h e frank is [weerom ziek. bedroefd op [ce gezonden, M a a r s t r i k j e s wordt wel [ r a a d gevonden. Men vangt toch 't Unoekje m e t een bliek.
D'historie van het open [hemd I s er een vroegen dood [gestorven. De jood heeft weer den [boel bedorven. Die kerel r a a k t m a a r [niet getemd. j
Rusland
En
steunt
Siberië en Alaska W o r d e n weldra l a n g s [de lucht verbonden; Men telt geen dooden [en gewonden Ook niet de beestjes in [de Ua.
Hoezee, het volken[bonds^ebcuw I : t h a n s beschut tegen [de b o m m e n . V/ie zei d a a r : «'t K a n [me n i e t v e r d o m m e n W a n n e e r ik m a a r mijn vel bolïou»? H e t ging de Poes niet n a a r zijn zin, Hy liet zich in d e doeken winden, D ' o n k a n s moest h e m toch é é n m a a l vinden, W a n t zij k e n t einde nooh begin. Een T u r k s c h e m o n n i k heeft nog nooit D e k a n s b e n u t een .TOUW ' t a a n s c h o u w e n . Sint A n t o n i u s , l a a t h e m rouwen W a n n e e r hij o m genade sohooit.
De Belgen zijn E n willen weer De flesch zien Een zon a c h t e r
«LES BIJOUX INDISCRETS» Men s t a a t soms over zichzelf verbaasd. Dat m e n te midden v a n d e int e r n a t i o n a l e gebeurtenissen en schommelingen die ieders evenwicht dreigen te verstoren, nog boeken lezen k a n Ik zal e r k e n n e n , d a t h e t moeilijk en langzaam g a a t , en d a t ik mij ook heb afgevraagd of het niet verkieslijk zou zijn dit hoekje te vullen m e t nog meer nieuws, w a a r n a a r alle m e n s c h e n t h a n s s n a k k e n en waardoor wij, journalisten, van m i n u u t tot m i n u u t verrast, verslagen, weer opgewekt en zoo voortdurend hopeloos dooreen gescheurd worden, zoodat wü er nog m i n d e r goed a a n toe zijn. wat onze gemoedsrust betreft, d a n de gewone lezer die m a a r één of twee keeren per dag de berichten v e r n e e m t .
een dorstig volk, jenever d r i n k e n , z'in 't verschiet reeds blinken, een donderwolk.
En, heerejee, 't is nog niet *!'• Ze zijn voor d'onverdeeld? n a t i e , Zij h o u d e n ook v a n k o n c e n t r a t i e E n w a a r de meufees zijn is ' t bal. Marcel Coole.
Uit de J\et& Verraderlijke
politiek
Wij hebben niet opgehouden de politiek van demagogie, chantage, laster en verraad vanwege V.N.V. en Rex aan te klagen. Talrijk waren in-aanvang onze katholieke en ook liberale konïraters. die ons van kortzichtigen opzet, fanatisme en politieke nevenbedoelingen beschuldi? den. De feiten tiebben bewezen, dat we gelijk hadden ze niet alleen als politieke vijanden, maar als gevaar voor de veiligheid van den Staat, onzer vrijheid en der demokratie te beschuldigen en te bekampen. De jongste gebeurtenissen hebben er toe geleid dat verschillende dezer konfraters moeten bekennen, dat we van den beginne hebben klaar gezien, dat onze kamc-anje gewettigd was. Men weet dat de cPOURRI REEL»>, cVOLK EN STAAT», zelfs cDE STANDAARD* en andere franfichtallge klerikale reaktionnaire kranten in de laatste dagen schreven dat de Marxisten — laat staan de socialisten — de grootste onruststokers t o t een nieuwen wereldoorlog zijn. «DE VINGTIEME SIÈCLE» (kath.) wijst in zijn zaterdagnummer op een dergelijke lafheid van de «Pourrït- en het blad schrijft: «De «Pourri-> deelde als manchette volgend valsch en tendentieus bericht mede: De Tsjechoslovaaksciie regeering bewapent de marxisten e n zendt i e op de Sudeten af. Honderden dooden. » Droevige t a a k ! -s-Maax slappen we er over heen!» «De «Vlngtiéme» zinspeelt ln deze enkele woorden kommentaar op het verplichte werk dat de rexisten te vervullen hebben. Verkocht aan Berlijn! «L'ETOHJE BELGE» (lib.) stelt vast, d a t de domme kampanjes vanwege de extremisten worden voortgezet. Leon Degrelle is ln de «Pouirl Réel» eens te meer losgekomen. Hij ziet in den toestand een gelegenheid om zijn propaganda tot burgeroorlog uit te breiden onder voorwendsel de absolute onzijdigheid van België ln geval van gewapend konflikt te eischen. Het blad keurt dan de stelling van senator Rolin af. die de regeering aanzet ln geval van konflikt Frankrijk langs ons grondgebied te laten passeeren. Degrelle neemt deze gelegenheid te baat. aldus «1'Etolle» om de socialisten te beschuldigen de «verschrikkelijke slachtingen» te willen. Het Is zoo stom als leugenachtig. Inderdaad. Het B.V.V. heeft de buitenlandsche politiek van ds B.lglsche regeering goedgekeurd. Deze leiders hebben ze afdoende verdedigd. Dit terwijl Degrelle de zaak schaadt dio hij beweert te dienen. «L'Etoile» haalt dan de laffe beschuldigingen aan, aan het adres van Frankrijk en Engeland, door Degrelle uitgen a p t , waardoor hij ze, aldus h e t blad, in eenzelfde zak werpt als Duitschland. En h e t blad stelt de vraag of hij deze taal zou durven voeren voor de overlevenden van de bloedbaden van Dlnant, Rossignol, Andenne en andere gemartelde steden. Zoo beschuldigt hij nog in blok de vrijmetselaars, de marxisten en de Joden den oorlog te willen «om h u n verloren posities te herveroveren*. Er o n t breekt nog alleen aan, d a t bij het uitschreeuwt: «Verjaag de verraders! Vaag deze politiekers van den dood weg!» Hij roept het n u reeds u i t : «Aan den schandpaal, de ellendigen», en dit werk van opruier verrichtend, spijkert hij er ziohzelf van.
SCHIETEN OP HET TOONEEL
E n toch h o u d t h e t n o r m a l e leven niet o p . I n d e tusschen-po«w.?n v a n k a l m t e las ik dezer dagen een fantaisistischc r o m a n v a n Diderot, «Les bi-joux indiscrets», w a t m e n zon k u n nen vertalen : «De juweelen verklappen d e vrouwen». H e t is een boek d a t m e n in orthodoxe k r i n g e n onzedelijk k a n noemen v a n d e eerste t o t de 251e bladzijde. M a a r a a n a l wie zuiver v a n h a r t w — au cceur p u r t o u t est p u r k a n ik h e t aanbevelen als een d e r klassieke F r a n s c h e wei k e n w a a r v a n d e lit e r a t u u r zonder vlek is. H e t is t e weinig gezegd enkel v a n l i t e r a t u u r te s p r e k e n ; w a n t behalve d a t d e stijl een o n o p h o u d e n d g e n o t is v a n fijnheid en eenvoud, i«3 h e t boek vol pittigheid, vol r a k e o p m e r k i n g e n , vol gezonde redencering, en vol opgewekt leven.
vaag idee van dat gij al doet wat ge Tot daar «L'Etoile Beige». Wij zijn verheugt bovenstaande aan- k u n t opdat Praag ten einde raad u m e : halingen te k u n n e n doen, daar ze het al uw rumoerifjheid niet zou cadeau bewijs leveren welke lage rol de rexisten- doen aan Adolf en zijn heetgebakerd? führer ln de huidige oogenbiikken van parteigenossen. angst en tragedie vervult. » Want dan werd ge, evenals SeissI n q u a r t , ook opgeborgen. En h e t is «LE PEUPLE», haalt zelfde zinsneden zeer pijnlijk voor een jpng akteur v r o ^ aan u i t de «Pourrl». Degrelle's doel is uit de mode te geraken ». de moreel eenheid van het land in deze ' t Is waarlijk een fijne zet. buitengewoon erge oogenbiikken welke Europa beleeft, te breken en om tevens de a a n d a c h t der openbare meening af te leiden van h e t gerechterlij ke onderzoen d a t tegen de rexistlsche leiders is Ingesteld. Onder bovenstaande hoofding lezen Zijn maneuver ls met te grof garen we in « DE COURANT » h e t blad vaa genaaid. Ons broederorgaan stelt dan de vraag, het Dlrektorlum der K.V.V.: of het gouvernement ongevoelig zal blij« Een bijzondere verslaggever werd ven voor deze kampanje die onrust door « VOLK EN STAAT » naar den zaait e n ons verzwakt ln de oogen van Rljkspartljdag te Neurenberg gestuurd, het b u i t e n l a n d . blijkbaar m e t de opdracht over deze "xsvens vraagt het blad of men gaat manifestatie van nationalistisch • deliblijven dulden dat ambtenaars en reser- r i u m tremens een zeer sympathiek en ve-officieren deel uLtmaken eener orga- gedetailleerd verslag u i t te brengen. Hij nisatie die den burgeroorlog wil? heeft zich daarvan ook voortreffelijk En zal de katholieke partij voortgaan gekweten u n d schrelbt : met haar zedelijke autoriteit haar bond« De stemming, die tijdens deze genooten van Mechelen en elders te dekrede in de Kongreshalle heerschte ken? zal niet licht verbeten zijn Dat een I n België hebben we geen Henlein, enieie kalme tin fcluchter niet noo.i von Papen e n Selss-Inquart nooDuitscher die het onnoodig vond dig. De beker is vol. Er moet niet woro m de verschillende perloden van den gewacht t o t wanneer deze overloopt. den redenaar toe te Juichen, daar't I s wat we bij herhaling schreven en voor m e t wantrouwende en achterdochtige blikken bekeken werd, was , wellicht voor dezen onprettig, maar overigens'zeer begrijpelijk. Hier toch stond een volk dat zoo sterk gelooft € HET HANDCEt-SBLAD » (kath., Ant' l n zijn leider, dat h e t ware majeswerpen) bevat in zijn jiummer van gisteit schennis • Ls om niet deel te teren, Zaterdag, eén uitstekend gelukt nemeö a a n Ue geestdrift die zijn en humorvol schrijven aan den Sudetenwoord en verschijnen onmiddellijk Duitscher Staf De 'Clercq, pardon Conopwekken ». rad Henlein. We begrijpen volkomen, dat iemand Het blad h o u d t op fijne wijze met die bij dergelijke gelegenheden alleen den vplksverrader den spot. Wat het maar de werkelijk grootsche verwezenblad hem opdraagt begint als volgt : lijkingen van het nazisme voor oogen « Ge hebt, m ' n waarde Konrad, deze h o u d t ontoombaar In nazigeestdrift ontJongste dagen zeer gemengde gevoelens vlamt. Doch, wie dan in één oogenblik geïnspireerd bij de v o l k e r ^ . der aarde, maar d e n k t a a n de brutale en slaafsche dit al naargelang zij vreuellevend ge- onderwerping der geesten die tot een zind zijn of niet, ' n boontje hebben verafgoding van het volksbloed worden voor Hitler en z'n pomperljen of den geforceerd en meteen van alle hoogere blaffenden kanselier oneerbiedig naar waarden geroofd, wie dan als Katholiek den duivel wensohên en zijn pan-ger- of als Christen één seconde bij de vermaansoh droomen erbij. volging van Kerk en godsdienst verwijlt Maar zeldzaam zullen diegenen zijn en de opflakkering van het zinlooz-> die ge t o t medelijden hebt geïnspireerd. heidendom gedachtig ls, die zal het beGe zijt momenteel een Kroot sinjeur of neden zijn menscïieUjke waardigheid hebt er iJ-Cians den schijn van, ge hebt achten nazi onder de nazi's te zijn ! den wind in de zeilen en medelijden De reporter van « Volk en S t a a t », kan op eerste zicht' misplaatst zijn. zooals trouwens het blad zelf dat zijn Tooh zijn er die compassie met u proza zonder eenig voorbehoud opneemt hebben en ik behoor tot hen ». zijn bleekbaar meer voor de hysterie van En dan verder : ras, bodem e n bloed d a n door de begin« En die arme Seis-Inquart die er selen van persoonlijke vrijheid, persoonvan droomde minstens onder-Hitler van lijke waardigheid, christelijke trots en Oostenrijk te worden, die is t h a n s niets kerkelijke trouw bezield. meer dan een afgedankt rekwisiet da .ZIJ laten zich door het spectaculair; m e n nog wel eens afstoft en m e t deko- gedoe van führer en massa even dierraties overdekt voor sommige parades, lijk aanvuren als het arabischc cavalerlemaar dat voor de rest op de mansarde paard door een militaire marsch. bil andere onbruikbare voorwerpen wordt Maar, h e t was immers niet de zending geklasseerd. van den reporter de zaken als christen » Het heeft me getroffen, m ' n waarde mensch, doch wél ze al redacteur van Konrad. d a t ge physiek wel wat weg « Volk e n S t a a t » te beschrijven. hebt van dien opgeborgen Selss Ge hebt H|J is daar ook goed in geslaagd ». vooral diezelfde gluiperige oogen achter En 't is met dergelijke genossen dat diezelfde typisch Duitsche brllglazen. Ea de K.V.V. e n het A.C.W. kiesverbonden ik vrees dat eens uw "spelletje uitge- sluit. speeld, gij ook zijn lot zult ondergaan Wie houden ze voor den gek ? Oordeeen Berljjn uw droom van roem en len ze dat h u n volgelingen alle gezond hoerschzucht averechts zal verwezen- verstand verloren hebben ? lijken. Men zou het te"nslo:te moeten ge» Ge ziet er niet bepaald een idioot looven. uit. Konrad, en Ik vermoed dat g3 Maar de uitslagen van de gemeentedat allemaal ook wel eens overweegt verkiezingen zullen het denkelijk anders ln de m o m e n t e n d a t uw maag en uw uitwijzen. geweten oplapt. Daarom heb Ik er een R.V.
*• •
Hitler,
Aan Konrad
Hou zee Majesteit
Henlein
d e n d e vrouw weg blijven en een k a a r tje voor een reis rond de wereld verzekert e e n a a n g e n a m e een veelzijdige reis. N u is miss Jopling in L o n d e n , w a a r zij h a a r oogen uitkijkt. Niet o m d a t L o n d e n zoo een groote s t a d ls. G r o o t e s t e d e n heeft zij op h a a r reis, die over S a n F r a n c i s c o en New York ging, a l m e e r gezien. M a a r o m d a t de m e n s c h e n zoo d i c h t op e l k a a r huizen. « H e t verwonderlijkste is wel, d a t ge elkaar n i e t op de t e e n e n t r a p t en zoo d i c h t op e l k a a r leeft zonder uw goed h u m e u r te verliezen », verklaard e zy d e n onontbeerlijken j o u r n a l i s t , die h a a r ontving. Hollywood vond zij een vervelend p l a a t s j e . H a a r reisbiljet d a t 148 pond sterling kostte, sloeg een g e d u c h t g a t in h a a r s p a a r c e n t j e s . Zij hield slechts een pond sterling over o m zich onderweg nog eens h e t h a a r te l a t e n p e r m a n e n t e n .
H e t d r a m a « Heim a t > v a n Hermann Sudermann (1857-1928) is n u 45 j a a r oud. LDe eerste hoofdvertolkster, Maria Reisendorfer, heeft verteld v a n d e repetities ond e r leiding v a n d e n schrijver, die een u i t n e m e n d regisseur was en v a n de wijziging v a n h e t slot. O p d e repetities v a n h e t Lessing-theater t e Berlijn werd e r d r u k over g e p r a a t . Oorspronkelijk zou op h e t tooneel ges c h o t e n w o r d e n . De v a d e r zou, z y n d o c h t e r n e e r s c h i e t e n , m a a r d a a r werd t e g e n aangevoerd, d a t de bezoeksters v a n d e n schouwburg h e t schieten n i e t zouden k u n n e n v e r d r a g e n e n d a t m e n h a a r d a t niet mocht aandoen. Men DE IJZER-ARMOEDE werd h e t tenslotte eens, d a t d e v a d e r op h e t oogenblik, d a t hij op M a g d a IN DUITSCHLAND wilde schieten, een doodeiyke beroert e zou krijgen. Dit slot h e e l t zich heD e inspekteur-generaal voor h e t handhaafd. Duitsche s t r a a t w e z e n heeft te Berlijn alle ijzeren h e k k e n langs d e s t r a t e n , ijzeren m a s t e n e n ijzeren p a l e n voor 23 JAAR SPAREN VOOR schilden en verkeersteekens doen verEEN VAKANTIE wijderen en door a n d e r m a t e l a a l , zooals h o u t of steen l a t e n v e r v a n g e n , E e n assistente in de stadsbibliotheek v a n Sydney (Australië) heeft in 23 d a a r h e t ijzer voor a n d e r e doeleinden noodig is. I n Berlijn,, worden d e ijzej a a r tijd zooveel gespaard, d a t zij zich één v a k a n t i e k o n veroorloven. M a a r r e n h e k k e n welke de voortuintjes v a n die v a k a n t i e is er d a n ook n a a r e een de s t r a a t afsluiten, verwijderd, w a a r half j a a r m i n s t e n s k a n deze volhar- door h e t geheele beeld v a n de s t r a a t v e r a n d e r t . Hetzelfde geschiedt m e t de hekken langs den Tiergarten en langs d e parkjes, die zich veelal op d e groot e r e pleinen b e v i n d e n .
BRUNO WALTER, VAN FRANSCHE NATIONALITEIT D e bekende kapelmeester B r u n o W a l t e r z a g zich sedert den Anschluss d e n toeg a n g tot zijn vad e r l a n d ontzegd. T h a n s wordt gemeld d a t B r u n o W a l t e r de F r a n sche n a t i o n a l i t e i t heeft b e k o m e n .
SCHITTERENDE PRESTATIE VAN EEN SOWJETVLIEGSTER K l a u d i a Berezjinja, pilote v a n d e burgerlijke luchtvloot, heeft een p r a c h t i g e vlucht v o l b r a c h t v a n Moskou n a a r B a k o e e n t e r u g n a a r Moskou. Zij legde a f s t a n d v a n 3.980 kilom e t e r m e t een snel postvliegtuig in 11 u u r e n 50 m i n u t e n af. De gemiddelde u u r s n e l h e i d bedroeg g e d u r e n d e de. v l u c h t v a n B a k o e n a a r Moskou 350 kilometer, m a a r zij bereikte i n bep a a l d e gebieden 380 kilometer. De v l u c h t bewust de mogelijkheid v a n een regelmatige snelle verbinding p e r vliegtuig tusschen Moskou en B a k o e .
En men stelt ook dadelijk een \fr%v\. tige filiatie vast m e t tal van voortrtf. felijke werken uit d e F r a n s c h e Utenu t u u r . Met - Les liaisons dangereuies> bvb. van Choderlos de Laclos, wat de kantfijne psychologie betreft, a i heeft m e n in «Les Liaisons» veel meer daa in «Les bijoux indiscrets», voortdurend d e n indruk op d e n r a n d v a n de preciositeit te zijn ; Diderot is integendeel stevig in d e n o r m a l e konversatic van een v e r s t a n d i g en geestig mensch, wiens v e r s t a n d h e m niet een kwinkslag belet te m a k e n , en wiens geestigheid hem nocit grof doet z y n . Dichter bij ons h e b ik gedacht a a n den roman «Le Roi Pauaole» van Pierre Louys, die op meer d a n ecn gebied gelijkenis vertoont m e t «Les Bijcux indiscrete», w a a r ook een k o n i n g — en d a n nog wel een Congolcesche —, m e t n a m e Man. gc-gul het beleid v a n de drollige geschiedenissen in h a n d e n heeft, samen m e t zijn favoriete Mlrzoza.
Onzedelijk? Ik v r a a g mij toch af, of i e m n a d die d e j a r e n v a n v e r s t a n d heeft bereikt, n i e t door d e vroolijkheid van h e t v e r h a a l over de gedurfde onderwerpen zal heengeholpen worden. Hoe geduifd ook, de wijze van vertellen heeft n i e t s te m a k e n m e t h e t brutale n a t u r a l i s m e van bvb. Lawrence in zijn «Lady C h a t t e r l e y » . En evenmin heeft het boek v a n Diderot iets gemeen met de duizenden m o p p e n die over dergelijke onderwerpen worden verteld. W a t in Diderot treft, zei mij een vriend, is die springlevende stijl, die eenvond tevens, zoodat h e t boek niet d a t e e r t en gisteren kon geschreven zijn door een groot k u n s t e n a a r .
WEERBERICHT
Ik h a d u eenige staaltjes willen aanhalen uit Diderot's boek, m a a r vooreerst zou ik n i e t m e e r k u n n e n ophouden e n ten tweede is h e t een van die boeken, die gij zelfs lezen moet, evenals zijn a n d e r e r o m a n s , als «La Reiigieuse», en «Le neveau de Rameao», en overigens g a n s c h zijn werk, b.v. nün brief a a n d ' A l e m b e r t waarover ik hier eenige m a a n d e n geleden uitvoerig s p r a k . D i t alles is i n tamelijk goedkoope edities te vinden, voor een groot deel b.v. in de verzameling -Le genie de Ia F r a n c e » (5 F r a n s c h e fr.) «Lei Bijoux indiscrets» is in deze verzameling n a a r mijn weten n i e t verschenen. E n m e t e e n heb ik u in dit praatje n o g m a a l s op een a a n t a l a n d e r e Fransche schrijvers gewezen, die gij niet moogt n a l a t e n v a n dichterbij te leer e n k e n n e n : Laclos, Pierre Louys, Toulet; dezs l a a t s t e ls n a a r mijn oordeel tevens een v a n d e schoonste Fransche dichters, een m e t wien m e n dwepen kan.
DE REXISTISCHE KOLONEL VIGNERON DOET LASTERLIJKE AANTIJGINGEN Kommissaris-generaal Lauwage legt een klacht neer Zooals m e n weet, is d e rexistische senator.,Vjg7ieron, c e ^ e z e n ^olonel v a n d e rijkswacht, in beschuldiging glsteld wegens i n b r e u k op d e wet' die d e organisatie v a n politieke militie-afdeelmg e n e n h e t d r a g e n v a n u n i f o r m e n verbiedt. O o k m e l d d e n wij, d a t de i n s p e k t e u r s v a n de rechterlijke politie de h a n d h e b ben gelegd o p d o k u m e n t e n . die e r o p wijoen d a t d e r e x i s t e n h e t er op a a n leggen rexistische cellen te v o r m e n in h e t leger, de rijkswacht e n d e politie. Deze a k t i e is n i e t te vergelijken m-st politieke p r o p a g a n d a . Zij is er o p berekend d e middelen te v e n n e n o m zo. t r a c h t e n n e t b e s t a a n d e politieke r e g i m e in o n s land omver te werpen door geweldpleging. Het voornaamste dokument dienaang a a n d e is gevonden geworden in de woning v a n s e n a t o r Vigneron. N a a r s a n l e i d i n g van de huiszoeking, welke bij d e n gewezen kolonel v a n d e rijkswacht werd g e d a a n , heeft deze e e a brief geschreven a a n den m i n i s t e r v a n rechtswezen, d e n h . Pholien, niet alleen c m te protesteeren tegen de omstandiigiheden w a a r i n d e huiszoeking is gebeurd, m a a r ook o m h e t voor te stellen alsof d e politie zelf h e t dokum e n t , hetwelk h e m in h e t gedrang b r e n g t , bij de s t u k k e n zou h e b b e n gevoegd, die bij h e m werden in b e s l a s gc\»>men. I n dezen brief zegt de gewezen kolonel d a t 67 s t u k k e n werden i n beslag g e n o m e n . Hij voegt er bij d a t onderzoeksrechter H u y b r e c h t s h e m een m a p heeft, getoond die zich o n d e r deze dok u m e n t e n bevond, m e t een studie over de te n e m e n m a a t r e j e l e n voor de omverwerping v a n h e t regime door middel v a n d e w a p e n e n , of toch op onwetrtslij'ke wijze. D e rexistische s e n a t o r loochent h e t d o k u m e n t ooit in zijn bezit te h e b b e n g e h a d .
ven e n d a t hij zelfs h e e f t erkend het d o k u m e n t in zijn bezit t e hebben gehad. = :-rf Br m a g overigens worden a a n toegevoegd, d a t d e tekst n i e t door den s e n a t o r werd geschreven. M a a r de bewijzen zijn geleverd, dat d e rexistische s e n a t o r n i e t d e wawheld zegt in zijn brief a a n den minister, d a t h e t d o k u m e n t werd opgesteld door een a n d e r e n rexist die het bij h e m heeft g e b r a c h t . H e t publiek zal begrijpen d a t het dok u m e n t v a n h e t grootste belang ls omd a t h e t a a n t o o n t welke middelen dc rexisten b e r a m e n c m de m a c h t in handen te krijgen. , I n deze o m s t a n d i g h e d e n heeft kommissaris-generaal Louwage, die rechtstreeks is bedoeld i n d e n brief van sen a t o r Vigneron, Zaterdagmorgen een klacht ingediend bij d e n proküreur des K o n i n g s . G a n s h o f v a n der Meersch, wegens lasterlijke a a n t i j g i n j . De gewezen kolonel heeft i m m e r s te verstaan gegeven in zijn brief a a n d e n h . Pholien, d a t de h . Louwage, zonder een m a n d a a t te toonen een huireoekin.ï h a d v e r r i c h t , d a t hij een essentieel dok u m e n t niet h a d ingeschreven op het r e p e r t o r i u m v a n de in beslag genomen s t u k k e n en i n zijn pree es-verbaal valschelijk h a d vastgesteld d a t dit dokam e n t w a s in beslag genomen. In andere woorden wil s e n a t o r Vigneron d e n h . Louwase er v a n beschuldigen h e t d o k u m e n t bij zijn p a p i e r e n te hebben gevoegd o m h e m in h e t gedrang te b r e n g e n !
De p r o k ü r e u r d e s K o n i n g s heeft onmiddellijk een onderzoeksrechter aangeduid om een onderzoek te voeren ten. laste v a n senator Vitmeron n a a r aanleiding v a n deze k l a c h t . I n vertwnd m e t h e t ondertoeï. wegens d e onwettelijke milities weiden door ondeiYoeksrechter Huybrechts nog tal v a n p e r s o n e n ondervraagd en m a a t r e g e l e n voorgeschreven. Het beOP HET GERECHTSHOF treft h i e r de personen die verscheiden e in beslag g e n o m e n dokumenten hebD a t deze bewering v a n a a r d is o m ben opgesteld e n die onderrichtingea een ernstige v e r d a c h t m a k i n g t e wer- b e v a t t e n a a n d e leden v a n de rexistip e n op de rechterlijke a m b t e n a r e n die sche militie. dit onderzoek h e b b e n g e d a a n , hoeft niet gezegd e n heeft op h e t gerechtshof EEN VERKLARING VAN ontroering venwekit. M e n is er, in de HET KAMERLID k r i n g e n die bij h e t onderzoek zijn bet r e k k e n , over v e r w o n d e r d d a t d e rexisPIERRE DAYE tische s e n a t o r een dergelüke h o u d i n g De h . Pierre Daye heeft een verkladurft a a n te n e m e n . ring afgelegd w a a r u i t blijkt d a t tegen Inderdaad had onderzoeksrechter h e m geen enkele beschuldiging wordt H u y b r e c h t s d e leiding v a n d e huiszoe- aangevoerd en d a t geen enkel dokfr king toevertrouwd a a n d e n hoogsten m e n t , in zijn bezit, tegen hem verf a m b t e n a a r v a n de rechterlijke politie, b e h c u d e n . namelijk komissaris-generaal Louwage. H s t is wel w a a r d a t rechterlijke inD P huiszoeking is gebeurd m e t i n a c h t - spekteurs zich bij h e m hsb'ïen aangen e m i n g v a n alle wettelijke voorschrif meld e n d a t hij in h e t gerecht4*of we*"d t e n . Men heeft alle r e d e n e n om a a n Le o n d e r v r a a g d , doch d a t is sl°chts'gen e m e n , d a t d e rexistische s e n a t o r , t o e i be-urd bij wijae v a n inlichting en to hij op h e t geredhtzhof werd o n d e : - zijn hoedanigheid v a n leider van de vra»;gd docr d e n onderzoeksrechter, rexistische K a m e r g r o e p . niet hetzelfde heeft gezegd als d a t g e n e Hij is denkelijk voorzichtiger geweest wat hij n u in zijn brief heeft geschre- d a n d e b e r u c h t e kolonel 1
Het echtelijk drama te Leefdaal
O p 17 Augustus 11. gebeurde h i e r een familiedrama, waarbij een moeder v a n twee kleine k i n d e r e n , d e 30-jarige M a r i a C a p p u y n s , d e n dood vond. De echtgenoot v a n h e t slachtoffer E n g l e b e r t Boon werd a a n g e h o u d e n , d a a r d e lijkschouwing uitwees, d a t M a r t i C a p p u y n s overleden w a s a a n d e gevolgen v a n een h a r d e n kopstoot in de m a a g s t r e e k . B e k l a a g d e verscheen n u voor de R a a d k a m e r te L e u v e n . De voorzitter d e r R a a d k a m e r w a s van ooreLeel d a t Boon diende in vriJlreid te worden gesteld. Evenwel werd er vanwege h e t o p e n b a a r ministerie, s u b s t i t u u t v a n 'den procureur, h . VanVOORUITZICHTEN hove, . d a a r t e g e n beroep a a n g e t e e k e n d . EEN MOEILIJK GEVAL Zulks heeft voor gevolg gehad d a t d e W a a r g a a t dit l a n d m e t zijn onzinVOOR 18/9/38 — cKijk die VTOUW d a a r ' n s , ge a a n g e h o u d e n m a n n a a r Brussel werd nige politiek n a a r t o e ? S t r a k s hebben zoudt wedden d a t 't een m a n was». ze geen nagel m e e r o m zich... te k r a b Matige w i n d e n uit h e t Zuiden tot o . e r g e b r a c h t . A l d a a r zal in beroep — «Maar 't is 'n m a n ! » — «Is d a t ' n m a n ! G e zoudt zweren ben, u i t schrik een m o o r d e n d e n kogel Zuid-Westen; schoon weder; bewolkt dus worden beslist over zyn blijvende a a n h o u d i n g of invrijheidstelling. te kort te k o m e n 1 koel i n de n a c h t . d a t ' t ' n vrouw was.»
GRIMLACHJES
Alle vergelijkingen g a a n natuurlijk wat m a n k , m a a r ik vind reeds in Diderot den geest — mengsel v a n ernst en ironie, v a n v e r s t a n d en fantaisie — van schryvers als Toulet, wiens verrukkelijke r o m a n s als «La jeune rille verte» cn novellen al te weinig gekend zijn.
Doodrijder te Yielsalm HET SLACHTOFFER DOOR VOORBIJGANGER GEVONDEN E e n voort>ijganger vond laogs U* grooten weg v a n Vielsalm naar » B i r a q u e F r a i t u r e , op h e t gahuc*S a r t - H e r m a n , te Vielsalm, het w * selijk v e r m i n k t l ü k v a n een mansptf; soon d a t hij h e r k e n d e als zijnde
3 - Vooruit, 18 Sept. 1938*
B O V E N DE SUDETENKWESTIE (Zie begin blz. 1) heiligen kuistccht tegen het bolsjegeloofde — een schijn van «ideBet is voor de ailereerste maal, dat visme ologie» nationaal-socialistische 'de nazê-leideers in het openbaar belij- theorieënaanzoudegeven. den, dat hun strüd tegen het bolsjevisHelaas, wat 'n psychologische verme — zoogezegd wezen en doel van het gissing der nazi-bonzen temeer is het -atèonaal-socialisme. en politieke eindeUjk in het openbaar, en dan «•eendslag vaa Duitschland's pakten feit, nog wel van Neurenberg uit. te bekenm et Italië en Japan — zich leiLtstrekt nen, dat de demokratie gelijk staat tot de demokenatie. met het bolsjevisme! Dit was niet slechts het leitmotiv Ineens maakt dit de nationaal-socia•sn de redevoering van Dr. Göbbels. listische «Ideologie» nog wat negatie„Bar goed en wal het motief dat al de ver. redevoeringen aaneensnoeide, van de We moeten Dr. Göbbels dan cok openingsrede van HiD'er zelf af. doorweten, daar zoo onomwonden ti_i lieen al de andere, en tot aan zyn dank hebben gezegd, dat op alle gebied het slotrede toe. het kultureele, het ekonomiIn zijn eeeste rede, bij de opening politieke, het staatkundige en het militaire, der Neurenbergsche week uitgesproken, sche, demokratie hand in hand gaat met heeft Hitler gepeeogd eens en voorgoed de het bolsjevisme dat het bolsjevisme gedaan te maken met de idee, dat het het kind der demokranationaal-socialisme een mystiek zijn tie onwelopgevoede is; dat die veraohterUjke Volkenzou. bond uit den geest der demokratie is Men kon daax toen den man. in een geboren, dat de demokraten bo'sjevisoratorischen nevel gewikkeld, zie n ver- ten zijn: en wat al overtuigend antistrikt ge.aken in de exaltatie van het demokratisch meer. veindsrgeloof der gelijkgeschakelde rjuitscheers in het Germanendom, er •*• sioh geen rekenschap va n gevende, dat We moeten Dr. Göbbels dank weten l»t reaeisme, hetwelk hü hier tegen omdat hU hiermee zoo vrank en deze mystiek uitspeelde, op niets an- brutaal het masker ineens afwertpt, het «ideoders steunt dan op het brutale recht logLsoh» masker waarachter jaren lang jan den sterkste. het nationaal-socialisme zijn ware inInderdaad, tot dusverre heeft het na- zichten heeft verborgen gehouden. tionaal-socialisme tot niets anders geWe hebben het steeds aangeklaagd, diend, dan bot het aanwakkeren bü de dat de heilige oorlog doar het natioDuitschers ran het gevoel hunner meer- naal-socialisme en het fascisme, tegen derwaa.digheid op de andere volkeren, een zoogezegd bolsjewistisch gevaar inmede met den waan in een roeping gespannen, slechts een voorwendsel „elke ertoe strekken moet deeze andere was waarmee men de demoekraitiën en volkeren te leiden, zooniet te overheer- hun vrije insteïïtngen poogde te trefschen. Voeg daarbij, het systematisch fen. Deze taktiek is de nazés en de fascisonderhouden van een ontevredenheid tegenover ce demok:atische volkeren, ten tot dusver buitengewoon meegevaldie de s 'auld zouden dragen voor de len. In zeeoverere zelfs, dat in de demoafóonderir-g van Duitschland, daar kratische landen, de reaktionnaire en Tsaar deze isolatie precèes het feit is a.nti-demokratische aktie, zich deze ra», de nazi-po itiek zelf, en daax hebt terminologie eigen heeft gemaakt, zooge de voornaamste elementen waaruit dat «bolsjevistisch». «marxistisch» en de nationaal-socialistische mystiek is «rood» er de dooddoeners zijn geworden waarmee men de demokratische gebrouwd. vrijheden in den weg staat of in den Hetmis deze mystiek, gevaarlijk drijf- rug schiet. zand geval van oorlog, zooniet van De bekentenis van Dr. Göbbels kan ellende en honger wanneer de oorlog, dan ook veel geeeds voor gevolg hebben. uaarvan de voorbereiding de gansche Zij kan ons de doeleinden der antiekonomie heeft opgeslorpt, er niet demokraten in de demokratische lankomt, — het is deze mystiek, welke den beter naar leeren schatHitler te Neurenbeeg graag voor iets ten, zij kan onswaarde duidelijker het anders had verwisseld, een realistische verband laten zienook tusschen de aktie politiek eenèrzijds. een ideologie, waar- dezer anti-demokraten en de buitenop deze politiek te steunen, anderzüds. landsche totalitairen. Maar het grootste voordeel, dat we Spijtig heeft hü als realistische po- er bü opdoen kunnen, is te wetep, litiek de wereld neet anders kunnen thans dn delijker dan ooit, dat de konToorschotelen dan... de huidige ge- flêekten waartoe HLLetleer en Mussolini rechtsstee'kte van het Derde Rijk, be- drijven, in de eerste plaats de vernierekend in tonnen oorlogsmateeriaal, het tiging der demokratieën voor oogen menschenvleesch inbegrepen, de onver- hebben. celgbare Siegfried-Linie, de 17.000 geDit moeten vooral diegenen in overpantserde stellingen e weging nemen, welke er zekere demo< Aohter dezen muur van staal en kraten van beschuldigen den oorlog beton, waarvan de diepte over deele tot tegen Hitler te willen cuit ideologiner linies.-gaat, en waarvan de lengte sche beweegredenen»!... BCh over' meer da«i 50 kêlometer uittwijfel eraan of er zulke demokrastrekt, hojidt zich het gansche Duit- tenIk zyn, wenschen de menschsche volk.-met.de wapens in de hand, heid in eendie nieuwen oorlog te zien on-echtènsklaar >... dergaan, om deze menschheid van haar Ziedaar'wat het «realisme» betreft, politieke vijanden, hoe gevaanüjik deze dat met het p.eatje eener natieenaal- ook mogem zijn, te ontslaan. Er zün sooalistisöhe mystiek zou moeten ge- vast andere middelen voorhanden — in daan maêen. de eerste plaats de aaneengeseoteniieid En wat nu de «ideologie» aangaat, deer demokratisohe machten, en de be«je ke in de plaats dezer mystiek zou werkstelling van een algemeenen ekotreden, al de Neureobergsohe redevoe- nomischen vrede —, om Hitler en Musringen, die zich tusschen de twee top- solini in hun gevaaelijke voornemens redevoeringen van Hitler inschakelden, te stuiten. deze over de buitenlandsche «leugenMaar, wat voor de opklaring van de pas» vaa Dietrich, het bloedsopd arsg- pdLAtSeke toestanden in de demokrativerwekekende geraas tegen de demokera- sche landen, neïodïg was, en er de deÜscte landen van dien armen Göring, mokratie versterken kan, dat komt de endeboogegestemde anti-demokeratische nieuwste positie van Neurenberg tegenfinale .yan Göbbels, dat alles streefde de demokratie ons te lee-en. ernaar, de beruchte tegen het «kultuur- over Het gaat niet op, nog langer Kkere bolsjevisme» gerichte nationaal-socia- demokraten ervan te verdenken, dat listische leiran een algemeener, breeuit anti-fascistische overtuiging, een fer, ver-strekkender doel te leernn. In zü oorlog stokeen tegen de de hoop, dat dit dan toc,h eindelyk — ideologjschen totalitaire landen, die thans by monde waar niemand ter wereld nog aan dien van de NeurerHbeengsoehe redevoeringen, den oorlog komen te verklaren aan de demokeratie. Het zyn zy, die zich dus met de binnenlandsche aangelegenheden en politieke stelsels van andere landen gaan bemoeiïen, onder voorwendsel, dat Bueropa moet behoed worden voor de demokeatée onder den slogan : demokratie—egaal—bolsjevisme 1
Een man werpt zijn echtgenoote uit een auto fe
Houdeng* Asmeries HET SLACHTOFFER ERG VERWOND
EUsabeOi Demineyn, 22 j . oud en afkomstig uit Houdeng-Almeries, was in het huwelijk getreden met Joseph Stalen, uit Meerdonck, en beiden hadden Bergen als verblijfplaats gekozen. De verstandhouding was in het jong |tzin weldra zoek en na eenige weken «•beidden de echtelingen. De man nam weer intrek te Meerdonck, terwijl de vrouw samen ging wonen met tien genaamden Lebacq, gehuisvest ln de «rue Ste-Anne» te Maurage. Stalen begaf zioh nu per taxi naar Maurage, waar hh' zijn echtgenoote alleen thuis vond. Volgens de verklaringen der vrouw, Ille bü de politie een klacht heeft ingediend, hebben haar man en de taxivoerder haar met geweld in de auto geduwd, waarna men ln de richting van La Louvière vertrok. Teen het voertuig de «rue Monnoyer» te Houdeng-Aimeries doorreed, «agen voorbijgangers Elisabeth D-mincyn uit den wagen vallen en op de straatsteenen terecht komen, zy wero. erg gewond en bleef bewusteloos op den grond liiigen. Zij werd naar de kliniek van Maurage gevoerd, terwijl de taxi zijn weg vervolgd had. Het slachtoffer heeft verklaard dat haar echtgenoot haar vastgegrepen en uit den auto geduwd heeft.
•• *
In het licht van dit alles, beteekent de LHitleriaansche inmenging in Tsjechoslowakye, wat ook er het verloop vaen weze, slechts een voorspel. Voor de pogingen tot het vestigen van de Duitsche almacht over Europa en tot het verwezenlijken van de wereld--hegemonie van Groot-Duitschland, zal het motief: totalitarisme tegen demokratie, thans dienst doen. De demokratieën zovden ongeluk hebben den stryd op dit vlak, op dit terrein te ontgaan. Slechts het bewustzyn te stryden voor een werkelijk ideaal van vrijheid en menschelykheid, kan al de demokraten van de gansche wereld tot een oow.dkbare en onoverwinnelijke veerbondeniheid aaneensluiten, en tot een macht doen groeien welke het totalitarisme vooergoed in bedwang kan houden. Er is overigens, noch theoretisch, noch praktisch, een - andere uitweg mogoiyk. Theoretisch beschouwd, maakt dit ineens gedaan met voorwendsels, als datgene dat thans Eu opa in een slagveld dreigt te veranderen : die drie millioen ongenukkige Sudeten wiens Gennaansch bloed niet langer den moedeerstal derven kan! En praktisch brengt dit de gansche wereld voor het feit, dat, waar de demokratieën zich het sterkst weten en voelen, het nimmer oorlog worden kan. Om van de heeriyke toekomst, dat dit voor de welvaart der menschiheid openen kan, liever nog wat te zwygen. GUST VAN HECKE.
BRIEF
VOORUIT»
(Van een by zonderen m e d e w e r k e r ) .
GENÈVE, 16 Sept., '38. spreking van het Jaarverslag door de vertegenwoordigers van' Zweden . en De belangstelling van de wereld is Nederland. Denemarken, Finland en thans niet in de eerste plaats gericht België zullen volgen. op Genève. Wat er te Berchtesgaden, Men weet dat de kommissie eigente Parys, te Londen, te Praag en in lyk niet tot een besluit kwam. Zal de het Sudetengebied gebeurt, is véél be- Volkenlbondsvergadering gelukkiger langryker. Hoe erg het ook ls om vast zyn ? Niemand gelooft het. Er zullen te stellen, wat de Volkenbond thans verklaringen komen en; flaarby zal het doet, is alleen zichzelf handhaven en blyven. althans den grondslag bewaren voor En het ls ook maarebeier zóó. de oprichting van het latere vredesAan een wyziging van het artikel werk. 16, vermits het toch vooral daarover Natuuriyk, en wy zouden ongeluk gaat, denkt men niét. Men zal den hebben het te vergeten : er is naast tekst behouden en een interpretatie het politieke werk, dat hU te verrich- laten gelden welke in de praktyk toch ten heeft, ook het zoogenaamde tech- reeds bevestigd werd. nisch werk, dat hy onverpoosd volvoert. Een heele boel vragen van DE HOUDING DER STATEN ekonomischen en socialen aard staan zü'n de zoogenaamde neutralen aan de dagorde. Maar toch... dat was dieHet in 1936. na de mislukking inzake niet de hoofdzaak by de stichting van Abessünsch konflikt, de konklusie het organisme van Genève : het was het dat, zoolang het pakt niet in den vrede te organiseeren onder de trokken geheel werd toegepast, zy zich volken, daardoor den oorlog te verhin- zün het recht voorbeh'elden vry te oorderen en. als hij dan toch uitbrak, in elk bizonder geval of zy aan hem dood te drukken door een soli- deelen gemeenschappelüke aktie zouden daire aktie van allen tegen den aan- een valler. Voorzeker, allerlei moest daar- deelnemen. Met andere woorden, zy hechtten toe ook vooraf worden verwezeniykt en vooral de ontwapemng doorgezet. aan het geheele artikel 16, en niet enkel aan dat deel dat over de militaire sankties handelt, een fakultatief Wy zün er ver van af I *'• Éénmaal maar zyn de Staten-leden IrfirflVt.pT" Nadien' heeft België zich by deze tegen een aanvaller opgetreden, heeft men he- mechanisme van de veelbe- groep, deze der zoogenaamde Oslosproken sankties in beweging gezet, staten, gevoegd en heeft hetzelfde iri het geval van den Italiaanschen aan- stnnripunt ingenomen. Het is, daar kan geen twyfel over val op E hiopië. Eigenlyk was dat niet slecht beron- bestaan, een stané, achteruit. Het nen. Meer dan vyftig staten durfden j spreekt vanzelf, dat' de Volkenbond dan toch in een gemeenschappelijk in zün opzet een dwingend karakter, besluit Italië als den aanvaller schand- — «un caractèr? coerr.itif» — moest vlekken. Maar de heele zaak bleef in hebben. Men is nu niet zoover gegaan de pog-ing steken. LDe grooten lieten — of men wil niet zoo ver gaan. — er een vrüwillige vereeniging van te het by halve maatregelen. zooiets dat, . naar Litwinoff Dat het pakt niet werd nageleegd maken, teekenend uitdrukte, het midden in dit en ook in de andere volgende het zou houden een rechtsgeleergeva'l^n. — China. Spanje, — het wa* de akademietussohen en een weldadieheidsduidelyk. Moest men het stilzwügend vereeniging. Maar men heeft voor zün voorbügaan of moest men dan het karakter een nieuwen term uitgedacht. pakt herzien ? •elat van e°n half-dw^^ende — Er werd dan een Kommissie, die « semi-coercitif » — rechtslichaam. De van XXVLtn. ingesteld, welke de maat- geleerden zijn vernuftige lieden ! regelen zou bestudeeren cm het handLaten wij er ons Been begoocheling vest te doen werken — « Comité spé- over maken : er schiet van de vercial pour la mise en ceuvre, du pacLe ». plichting voor eiken staat om aan een Die Kommissie werd met groot gezag eemeenscharroelüke aktte tegen een voorgezeten door onzen medeburger, aanvaller deel te nemen, nog heel Prof. Bourquin, welke sedert enkele weinig over. jaren hoogleeraar in het internatioDE HARDE WERKELIJKnale recht aan de Universiteit van Genève is. HEID Lord Cranborne bracht een verslag Wü kunnen tegen die harde werkeuit en het werd in verschillende vergaderingen der kommissie besproken. lükheid niet op. De,redenen van SandHet is dat punt, waarvan de behan- ler en van Patijen zifen ook «nevens, deling dus goed is voorbereid en dat waarmede men rekening moet houden, nu het belangrijkste onderwerp van evenzeer als de brutale verklaring van de beraadslagingen van de huidige Chamberlain in het Lagerhuis, dat de kleinere staten goed zullen doen Volkenbondsvergaderins uitmaakt. Reeds is het debat begonnen naar voorloopig niet meer te vertrouwen in aanleiding van de gebruikelüke be- de kollektieve veiligheid.
Trouwens, het moet toch ook gezegd worden, dat de vertegenwoordiger van Frankryk, Paul-Boncour, in de Kommissie der XXVTII de interpretatie van het fakultatieve karakter van het geheele artikel 16 heeft laten gelden. Het was, zoo zei hy, een jurisprudentie, welke door de prakeyk bekrachtigd was geworden. Men heeft den indruk, dat wat de kleinen welke aan het ideaal van den Volkenbond trouw blyven, nog alleen voorloopig kunnen doen is. dat Ideaal ook' beiyden. Dat wil zeggen, dat zy den weg door alle middelen moeten openhouden om tot de kollektieve veiligheid als effektief regime te geraken. Het Is niet veel, maar het is toch al wat... In zekere gevallen is het woord van Ernest Hello van toepassing, dat « la parole est un acte », — het woord een daad is. Iedereen hier te Genève voelt nu, dat de diskussie feiteiyk geen onmiddeliyk belang heeft. Wordt het konflikt in Centraal-Europa scherper gesteld, dan zullen de politieke faktoren welk? m°t d a n-- H, ottiT a »vp-,wic>-fcen bewapeninespolitiek verbonden zUn, allen hun Invloed doen gevoelen. Zóóver zyn gebracht : omtrent op dezelfde Dlaat? als waar de wereld zich in 1914 bevond ! Met dit verschil alleen : dat de wereld thans ook weet wat onheil een oorlog in onzen tüd over de menschheid brengt.
COBB'S WERELDREKORD REEDS GEKLOPT!
De lijdensweg van een Russische vrouw
Eyston bereikt een snelheid v. 5 7 5 , 3 4 7 km, STEEDS STERKERE SENSATIE OP DE BONNEVILLE ZOUTVLAKTE Het wereldsnelheidsrekord, dat. zooals we gisteren meldden te Bonneville (Am.) door John Cobb werd verbeterd, heeft niet langer dan 21 uur op zü'n naam gestaan ! Eyston heroverde het wederom cn bracht het op 575,347 km. per uur over de gemeten mijl, hetgeen dus meer dan 11 1/2 km. per uur sneller is dan het oude rekord van Cobb. Het feit, dat een wereldsnelheidsrekord te land reeds in 24 uur werd verbeterd is een unikum in de historie van dit rekord. Meer dan duizend auto's stonden langs het parcours tüdens den fameuzen rit geschaard, waarlangs tevens het grootste aantal toeschouwers, dat ooit op de Bonneville Zoutvlakten wis samengestroomd, zich had opgesteld. Het eerste deel legde Eyston af met een gemiddelde snelheid van 573.634 km. per uur. zyn machine de «Thundenbolt» raakte geen enkel oogenblik van de rechte ïyn af en liep schitterend. Nadat de banden verwisseld waren werd het Zuidelük deel afgelegd, waar
De Japansche opmarsch naar Hankau Gemeld wordt uit Tokio, dat de Japanners twee steden, hebben ingenomen, welke liggen op den weg naar Hankau. Deze steelen zün Sjang-Sjeng, op 150 km. van Hankau en Kwang Tsjoe, meer naar het Noorden gelegen.
^SINCLAIR LEWIS
d
mm
DE E. TENTOONSTELLING TE GENT , i
De herziening van het Handvest Minister Balthazar
NR. 18
e late huwelijksreis VAN SAM EN FRAN
GENÈVE
VOLKENBONDSKWESTIES
dat het erg aardig van je was! En ik ben z » moe, na die douane en... — Wel verdomd! Je hebt zeker ook de biljetten voor Europa genomen! Je hebt zeker ook voor onze paspoorten gezorgd!... — Neen, dat deed je sekretaris! Ik vrees, dat u daarvoor niet de geringste lof toekomt, myn beste man! Langen tüd om ruzie te maken hadden zü niet, want zü waren nu bü hotel Rite; maar Fran kreeg gelegenheid nog een indrukwekkende houding van martelares en een slecht humeur te behouden, want Rite was ook büna vol, en zü kónden eerst den volgenden dag een suite krügen. Dien nacht moest F r a n zich tevreden stellen met om kamers, snauwde Fran. een dubbele slaapkamer met badkaHOOFDSTUK VH. — Nu schiet het mij te binnen, ik mer. dat radiogram te zenden, zei — Ik raasde zy, dat er Niet het groote aantal en het geloei vergat Sam, verontschuldigend kijkend naar v«m müveronderstel» verwacht, dat ik al te groote roode autobussen, noch het den beambte, — verontschuldigend woe- myn tüd wordt in Londen zal doorbrengen Ei-mmen der Westmlnster-toreris langs de grofheid van Fran, zün kind. in- en uitpakken. Wat een akelige * Theems, noch het zien van de hooge Haar ademha'ing ging snel, zy was met kamer! O, ik vind dat Ptjze huizen van Carlton House Ter- boos, nooit had zü in het publiek hadt kunnen denken aan je tooh wel ra'*, bracht Sam zoozeer in verrukking ruzie maar met hem gemaakt. tti bewees hem zóó overtuigend dat het Al de vroolüfched was verdwenen uit — Probeert TJ het eens bU Savoy, me- Sam's jngeoofelüke was geschied en hy zich groot gezicht. Hy pakte haar » Londen bevond, als een melekJtar die neer Of by Rite — Juist aan den over- stevig by den arm en gromde : «Nu * avondmelk rondbracht — dat gekke, kant van Piccadilly, zei de bediende is het voldoende! Je moest je schazy gingen weer terug naar de tam, "tine karreltje, getreikken door een men! Ik heb het altyd ontkend, ook Pony, met het eeni«e, groote kope en die met un bagage wachtte; zy waren tegenover Jou, maar je kunt wel dege"««reservoir, inplaats van een veraoht- onaangenaam te moede, en toen zy lijk een zanikend kletswüf zün! Juist 550, vol met nauwkeurig gevulde fles- weer veilig in het rytuig zaten, begon het soort, dat je zoo haat! Wü hebzü: wnen. ben nooit een betere kamer gehad dan _ Ik vind, dat je wel had kunnen deze, en morgen zullen we ee n suite «Dat ls zekeriyk ouderwetsch!» momdenken aan dat telegram daar Je toch hebben, en je hoeft niets anders uit •"a» hy ln de taexi, zeer voldaan. «JU waren voornemens' naar hotel a*n boord absoluut niets anders te te pakken dan vanavond een tanden«reeiey te gaan, maar toen Sam vow £ £ n E X - tehalve dan drinken! Nu borstel — wy' hoeven ons niet te kleeÏÏ.VJUWM stond, en zioh zoo hoog mo-ik tooh alles heb moeten pakken en... den voor het diner. «Je maakt me mis5*5*oprLchtte en zün best deed er zoo Sam, denk je er wel ooit eens aan, dat selijk als Je die comédie van het •"erac-Lhlilig en bereisd mogelük uit te Set geen beleediging voor je trtamsch mishandelde en verongelukte slachtof™>>. en langs zün neus weg a e i : «ik indult-ieel verstand zou zün a's je by fer speelt. Ik weet wel dat het is, E"igraag een suite hebben » merkt de mriiSenJieid eens een heel klein beetje omdat Je vermoeid en zenuwachtig fS^rnü dichtren als Je niet. letterlijk bent, maar hun Je nu nooit moe en «diende op : a S e s ^ t het huis en het reizen a f — Het spyt me, meneer, aJies is vol. gaat aan mü overliet? E. vond met. zenuwachtig wezen, zonder ervoor te .•"• MjMir we telegrafeerden draadloos
FEUILLETON
UIT-
een gemiddelde snelheid van 577,062 km. per uur werd bereikt. Het oude rekord, dat den ds-- tevoren door John Cobb werd behaald, stond op 553,592 km. per uur Hst woord is thans weer aan John Cobb, maar het dient opgemerkt, dat, daar beide renners thans snelheden hebben bereikt die hoogst gevaariyk worden voor eigen veiligheid, de mogelykheid van een ongeluk telkens grooter en grooter wordt, waardoor ook de menigte, die voornamelük op sensatie is belust, zich. telkens weer in aantal overtreft.
Zoo aangrijpend, boeiend en leerzaam zijn de bijeengebrachte historische stukken en souvenirs, zoodat deze verzameling een machtig sukses tegemoet gaat
EN TOCH GENÈVE En toch, wie zegt dat, wanneer de vrede breekt, hier in het Paleis riBNatiën niet een groot diplomatiek spel zal worden gespeeld ? Want het is dan toch zóó. dat er hier een mechanisme geschapen is, dat voor de behandeling van een groot konflikt berekend is. Dat. ingeval er vanwege Duitschland een machtsgreep zou gebeuren, de internationale publieke opinie hier over een werktuig beschikt van moreele wilskracht, zooals de wereld er nooit een heeft bezeten, is ook waar. En dat verklaart, dat de staatslieden, welke hier nu vertoeven, toch ook, bij alle weemoedige bedenkingen over de machteloosheid van den Volkenbond, het besef hebben, dat hy, wanneer het onhe ! l over Europa moest komen, temidden van de ontreddering, een centrum van werkdadige vredesorganisatie zou kunnen zyn.
•• •
N. d. R.: Onze lezers zullen vastgesteld hebben, dat de besprekingen te Genève intusschen reeds verder gevorderd zijn. In ons blad van gisteren hebben we trouwens het Belgische standpunt — de rede van Canon de Wiart — reeds meegedeeld.
Drie dagen zonder eten in een kolenbunker
De 36-jardge weduwe Rachel Rosenberg, een Russische vluchtelinge, heeft drie dagen lang honger geleden in den kolenbunker van een vrachtschip, dat van Antwerpen naar Lenden voer. Een zeeman, opvarende van het schip, had haar daar verborgen. Hij had haar beloofd, voor tien pond sterling Engeland binnen te smokkelen, nadat hy haar had overreed, geen zelfmoord te plegen. Tydens de zeereis vooresag de matroos haar van drinkwater. Eten ken hM haar niet geven, omdat dit anders verdenking zou opwekken. De matroos hielp haar aan wal en zond haar naar een van de Joodsche wüken van Londen, waar zü evenwel door een politieop eert man werd ontdekt. LDe politierechter, die haar geval kassier te Bordeaux behandelde, liet de vrouw haar levensgeschiedenis vertellen, die ir. het kort Toen de 59-jarige kassier Albert hierop neerkwam. In Petrograd, waar Guillot zich te Bordeaux, zooals iede- zy werd geboren, trouwde zü op vyfren morgen per taxi van het hoofd- tienjarigen leeftyd. Haar man werd kantoor züner bank naar het bükan- tüdens de revolutie gedood. Haar eenig toor, gelegen, rue d'Alsace-Lorralne, zoontje stierf op tweejarigen leeftyd. begaf met een som van 175.000 fr. in 1928 week zy naar Berlyn uit, waar werd hü, toen hü, uit den wagen stap- zy bleef tot Hitler zyn anti-Joodsche te, overvallen door twee gewapende «zuivering» begon. Via Polen belandde keerels. Ze sloegen hem neer en roof- zy tenslotte in Antwerpen, waar zy den de geldtasoh. , zonder voorkennis der autoriteiten Het tooneel had zioh zoo snel af- twee jaar vertoefde. Tenslotte werd gespeeld, dat de kassier geen tegen- dit leven de vrouw zoo ondragelyk, stand had kunnen bieden en slechts dat zy besloot, zioh in de haven van kant te maken. Een matroos pikte om hulp kon roepen. haar op en bracht haar tenslotte naar De twee bandieten sprongen in een Londen. auto, die wachtte en. waarin nog twee De politierechter bleek zeer begaan andere kerels zaten. In hun haast ontglipte hun echter met het harde lot van de vrouw. Hü de tasoh i met het 'geld, zcodat zü verklaarde, dat hü een bevel tot uitonverriohterzake op de vlucht sloegen. wijzing moest uitvaardigen, maar hy M. Guillot, die een wonde droc- aan verwachtte niet, dat' dit ook in werkehet hoofd, werd naar een ziekenhuis lykheid zou werden uitgevoerd, indien 'de vrouw zich netjes bleef gedragen overgebracht.
Gewapende overval
zorgen dat iedereen in Je omgeving het ook is ? — Is het noodig, dat je tegen me schreeuwt, als een bewys van je eigen bedaardheid — je verheven mannelyke bedaardheid — en is het noodig om myn arm te breken ? Ik zanik niet! Ik heb nooit tegen je geeeanikt! Maar het feit dat jij. die zoo graag over. Jezelf spreekt als de groote organisator, die nooit een detail vergeet... — Nooit heb ik iets dergelüks beweerd! — ...kunt vergeten om dat draadlooze telegram te verzanden, en dat je te zelfvoldaan bent om er zelfs spyt van te hebben... — Fran! Zün ajm omvatte haar. hü leidde haar naar het venster. — Kük eens hier! Piccadilly! Londen! Ik heb er altyd naar verlangd het te zien, even sterk als jy. Zullen we nu gaan kyven ? Weet je nog wel... die eerste avond dat ik je heb ontmoet, toen Je uit Europa terug was gekomen en ik zei, dat we hier samen naar toe zouden gaan ? Nu is het gebeurd. Samen... het klinkt misschien sentimenteel, maar hier in Engeland te zün, waar jou heele familie vandaan komt,... te zün met jou... — Het spü't me. Ik was ondeugend. Het spyt me. Toen lachte zy. — Maar nujn familie kwam niet hier vandaan! Mün eerwaardige voorvaderen scharrelden rond op de Beiersche bergen, ln groene kniebroeken, en Jodelden, en ongetwüfeld hebben ze met jou voorvaderen by alle mogelijke gelegenheden gevochten! Maar haar lach was niet zeer overtuigend; haar stemming was niet volkomen gekeerd. Zy zei, terwijl ze haar klein valies uitpakte, terwül ze de badkamer In-en uitliep, met een klank van somberheid ea ontmoedi-
opende deze zeer interessante expositie, gewijd aan het leven en hei iverk van den grooten tribuun
ging in baar stem : • — Tooh ben je niet altüd attent tegenover mü. Amerikaansche mannen zün dat nooit. Jü bent niet slechter dan de rest, maar net even slecht. JÜ denkt aan niets dan aan zaken en goud. Is het je nooit opgevallen dat een vrouw, domme stakker die zü is, het veel pretttjer vindt, als Je er aan denkt haar bloemen te zenden, of wanneer je haar op alle uren van den dag telefoneert, alleen maar om haar te zeggen, dat Je haar liefhebt, — dat ze dat veel prettiger vindt dan een nieuwe auto? Denk nu alsjeblieft niet dat ik zanik — ik deed het misschien straks, maar nu niet, heusch niet. Ik wil zoo graag, dat we samen gelukkig zün! En thans, nu je je niet om je zaken hebt te bekommeren, denk Je nu niet, dat het aardig wezen zou, als je mü eens wat beter leerdet kennen ? Ik ben werkelük een aardig schepsel! — Aardig ? O, hemel ! Zü was opgewekter, na hun lange omhelzing, en hü — hü werd zeer bedrijvig en probeerde een attent echt.genoot te zün. En zü gaf toe, dat het prettig was, dat ze zich niet behoefden te kleeden voor het diner; waarna zü hun avondkostuums uitpakte. Het liep tegen den avond; hy moest haar. eersten avond in Londen feestelijk maken en, zooals de meeste Amerikaansche echtgenooten, vond hü, dat de beste manier om dit te doen, daarin bestond, dat hü iemand uitnoodigde, zoo mogelük iemand die wat jonger en levenslustiger was dan hyesslf, om hen gezelschap te houden. Majoor Lockert ? Vervloekt, majoor Lockert! (Vervolgt)..
Minister Balthazar opent de De Herdenkingstentoonstelling E. Anseele neemt de drie volle zalen van het 60c. clublokaal in het Feestpaleis der St. Pietersnieuwstraat in beslag. Wat door de inrichters werd samengebracht aan historisch materiaal, aan kunstwerken, aan souvenirs is niet alleen een streeling -voor het oog, een genot voor den geest, maar vooral een smaakvol geheel dat naar het hart grijpt en ieder mensch, — hy weze al dan niet socialist, — onder een diepen indruk brengt, waardoor de waardeering en de bewondering voor Anseele's strydersfiguur nog grooter worden. Deze tentoonstelling doet al dadelijk en vanzelfsprekend de gedachte opryzen, dat hier de eerste kern werd gelegd van een museum. Een Anseelemuseum, dat terzelfdertyd dat der Genteeohe socialistische beweging zou zyn. Want Anseele is zóó vergroeid met zün stad en zyn textielproletariaat, dat in zyn leven en zyn werk gansoh de historie " der « Vooruit> mannen » is terug te vinden. Deze herdenkingsexpositie leert ons niet alleen een grooten doode intiemer kennen, maar is op zichzelf w-al de schoonste aanschouwelijke .les in mensohelükheld en in socialisme, die aan de Jongei«n e n ' hel nageslacht kan voorgehouden worden. Het is terzelfdertüd een unièfce hul de, die van het olutbloka^l voor dit oogenblik een waar heiligdom maakt dat geen enkel kameraad, geen enkel demokraat, zal willen nalaten te bezoeken. Het hier tentoongestelde is zóó belangryk, dat in de komende dagen duizenden er zullen naartoe stroomen.
ANSEELE'EN «ZIJN » ~ INSTELLINGEN
Van fc-ü het binnentreden treft de machtige kop van £ et toekomstige Anseele-monument, door den geprimeexden kunstenaar Jozef Cantré, op uitvoexingsgroote verwezenlijkt. Het is Anseele's lachende strüderske>p, die als een minzame begroeting de bezoekers eraan herinnert dat ook na den dood, na het ergste, den strüd voortgaat, het optimisme onverwoestbaar moet zijn en het ideaal boven alles en allen verheven bluft, eeuwig onaantastbaar, grootsch en schoon. Daartegenover prijkt de maquette van het uit te voeren monument. Het is Cantré's meesterwerk, dat beLer nog dan al de foto's die totnogtoe over het kunstwerk verschenen, ons-een-gedachte geeft van wat eens ter vereeuwiging van den Gentschen tribuun zal worden opgericht. Maar de andere ontwerpen der artisten, die aan den wedstrüd voor het standbeeld zoo eervol mededongen, zün niet vergeten. De foto's ervan bewijzen, hoe ze hun beste krachten wüdden aan de moeilijke opdracht. Van Biesbroeck's Anseele-portret, de plaket der vissc'ne. ry* en de levensgroote foto, genomen op 52-jarigen leeftyd. geven een duidelyk beeld van Anseele's physiek. In den hoek is een origineel fotografisch diorama opgesteld, de Frankrijkplaats voorséellende, met in 't midden een verkleinde maquette van het monument. Twee historische strüdersvlaggen houden de wacht bü het figuur van den man, die aan Vlaanderen zün sociale bewustwording sohonk : die van de « Broederlü'ke Maatschappü der Wevers van Gent - 1858 » en die van de «Volkskinderen - 1906 - jomj Vooruit ». De wanden dezer eerste zaal z(jn bekleed met de talryke foto's vaen de instellingen, waarop hun stichter zóó terecht fier ging en die de trots waren op zün leven.
DE MENSCH EN DE STRIJDER.
tentoonstelling.
te houden, eri zoo vinden' we dan verder bü onzen rondgang ' de zeer merkwaardige celbrieven, door Anseele ln de gevangenis geschreven. De jeugdige militant schrüft erin, hoe hü tüdens zün gevangenschap Engelsch leert en zinnens is weldTa een groote rede te houden te Londen. Door een bladzüde uit een strafregister, vernemen we dan hoe Eedje werd veroordeeld tot zes maand gevangenisstraf « om te kwader trouw in 't publiek te hebben aangehitst tot wetsovertreding . (!) Zün religie staat er ook bü vermeld : katholiek... Büzonder aangrüpend is de sohrüftafel met de vulpen, die voor altüd roerloos ligt op de laateet geschreven redevoering, gericht tot den Multatulikring. Uit tal van aaenteekeningen in allerlei boeken door dezen zich immer ontwikkelenden leider neergeschreven, spreken zijn kritische zin en zün groot temperament. Zoo zien we, hoe hij een bedenkeiyk vraagteeken plaatste naast Gcethe's uitspraak : «de man der aktie is steeds zonder geweten ». Ontelïare souvenirs getuigen vervolgens vari de..,vriendschap die hy , ia nuimeh.kring.genoot : een boekenkast •flasei de vlasbewerkers, een miniatuur- . schip van M.' Lobbestal, een' kistje, hem geschonken bü het verlaten der gevangenis en door hemzelf cadeau gedaan aan Van Beveren. Deze's buste en een schets van Van Biesbroeck wisselen gepast af met de ontelbare foto's, teveel om te vernoemen en de eene al interessanter dan de andere. : Het pronkstuk dezer zaal ls echter het bekend portret van Fritz Van den Berghe, een weik, dat zoowel het onderwerp als den schepper zelf voor alle tyden zal heuglyk maken. We kunnen hier onmogelük de op- ' somming maken van al de tijdschriften en bladen door Anseele gesticht of waaraan hü zün kostbare medewerking verleende. Noemen we slechts de parel dezer kollektie : het eerste nummer van « Vooruit •, dat als een relekwie wordt bewaard. Een kast vol .penningen, dekoraties, spelden en medailles getuigt van de eer waarmee Anseele werd overladen door allerlei regeeringen, groepeeringen... en door het eenvoudige werkersvolk. • . . •. ; Anseele's vrouw en een paar brieven, van deelneming bü haar overiyden kenmerken een heele periode,' Le*' Overal aan de muren 'hangen leuren en spreuken, door den wakkeren leider gevonden. Als we ze lezen, hooren we zün stem. Het zyn vooral deze parolen die hem voor onzen geest levendig maken en die als het ware aan de beelden beiieling schenken. Urenlang kan men dit alles bekijken. Ieder voorwerp spreekt. En hoe veelzeggend is byvoorbeeld dat doodversleten boek « Het Kapitaal., vaa Marx ? Het is gescheurd, het is kapotgewerkt. Het is verslonden. Het was dat boek ook, dat steeds op zün schrüftafel lag. Het was zyn bübel en zyn wapen. Het was het geloof, dat hem naar zooveel zegepralen leidde.
ALS EEN ROUWKAPEL... De laatste zaal betreedt men niet zonder een gevoel van groote piëteit en diepe ontroering. Ze treft door den ernst als die eenér rouwkapel. Het is de zaal der hulde. Te midden prykt ln een glazen kast, onder het felle licht van een schynwerper, het doodenmasker, enkele uren na het" overiyden door Jozef Cahtre vervaardigd. Het donker brons steeltt scherp af op het witte doek, dat met herfstbladeren is getooid.. Tragisch aangrüpend in . zün eenvoud. En rondom hangen de foto's van den onvergetehjken rouwstoet. Zooveel herinneringen aan dit smartalük verlies, waarvoor in ieder socialistisch werkersgezin van Gent en van het heele land werd getreurd. De weerklank in de pers... Het geboortehuis, het graf. LDe uitersten. En de stomme getuigen op de tafel: een hoed, een wandelstok, een neusny'per, Eedje... Zóó herleeft hü voor ons ln deze tentoonstelling. We zün weer bü hem, We voelen er zün aanwezigheid. En zün stem roert in ons diepste binnenste met zün machtig woord: « Vooruit ! Vooruit ! Vooruit ! >
De tweede afdeeling ls gewüd aan Anseele als mensch en socialistisch stryder. Familiedokumenten leeren ons, dat de Anseele's afkomstig zyn uit Bouchaute. Echt strydersras. Een der voorzaten vocht zelfs met het leger van Napoleon ln Spanje. En nu krygen we de meest beroemde vrienden van den "ereerde te zien: priester Fonteyne, Keir Hardi, Rosa Luxembug, Tom Shaw, Matteotti, Bebel, Adler, Kaufman. Jules Guesde, enz. Merkwaardig is de serie foto's, ons Anseele toonende op de verehillende tijdstippen züns levens van 1886 MINISTER BALTHAZAR af. Boeken, handschriften (en wie de OPENT DE HERDENKINGSkoortsige haast van dezen aktieven TENTOONSTELLING geest kende, zal er zelf wel bü'voegeo; « de schier onleesbare . handschriften) Onder groote belangstelling' van tallaten ons verder toe een blik te wer- rüke genoodigden opende pgt. Balthapen op de werkwüze en de bedrijvig- zar, minister van Openbare Werken en heid van den agitator. Assignaten uit Werkverschaffing, gisternamiddag om den oorlogstijd, door hem ondertee- 6 uur de Anseele-expositle. kend, herinneren ons aan deze beroerAl de socialistische gemeenteraadsde dagen. Stone's praebtfoto's doen leden van Gent en syndikale en polidaarby goed aan. tieke vooraanstaanden waren aanweHet schepen- en ministerschap van zig. Anseele zoon, Mevr. Anseele, Mej. Eedje worden dan in beeld gebracht. Irma Anseele en M. De Coster, alle De haast waarmede al het mate- familieleden van den herdachte, woonriaal moest verzameld worden tenein- den de plechtigheid by. Ook de verde met de tentoonstelling gereed te schillende vertegenwoordigers van de z(jn vóór de Jubileumfeesten der Tex- Gentsche pers waren op post. tielcentrale, liet de inrichters niet toe zioh aan een chronologische volgorde | (Zie verder blz- 5),
SPORT-ECHO
r? - Vooruit, 18 Sept. 1938.
.Telefoon : 157.48 . 2 HjnetJ
Sport Nautique DE ENGELSCHE VOETBALCOMPETITIE 1) Invloed der bergkoningen verminderen Genl EVERTON wint opnieuw en wint andermaal de 2) De strijd meer spanning bijzetten... neemt voorsprong Gentsche roeiderby Arsenal doet fret ook beter Maar vooral steeds iels nieuws brengen DESGRANGE'! BETRACHTINGEN:
Men
heeft
in vorige n u m m e r s
wijzigingen
— én a a n formule
Hoofdzakelijk
wil hij gedaan
bergkoningen, algemeen
kunnen
die vaak
aangeklaagde
Aix-les-Bains
naar
Parijs
Tijdens de R o n d e v a n Frankrijk hebben we nogmaals h e t groote euvel aangeklaagd d a t de klimmers en de Italianen m e t Bartali n o g heel ln h e t bijzonder, a l t e sterk bevoordeeld waren door d e formule. O m h e t n o g duidelijker te zeggen: door h e t bonlflcatlestelse.„ Dat de Ronde gewonnen wordt ln de bergen vindt m e n m a a r logisch. Juist o m d a t de Inspanning e n d a a r o o k h e t z w a a r s t zijn e n nergens beter ook de Juiste k r a c h t s v e r h o u d i n g t o t h a a r volle recht k o m t . Zulks heeft m e n hier nog h e t best k u n n e n ervaren ln de J a r e n 1930-'34 t o e n D e s g r a n g e • nationale suksessen» broodnoodlg had en niet aarzelde ora de Pyreneeën e n ook d e zware Alpen.raJekten u i t t e schakelen door d e n A u b l s q u e e n G a l i b i e r o . m . In e e n P a u - T a r b e s of e e n r i t v a n a m p e r 91 k m . l n t e s c h a k e l e n .
Al te fantastisch Gaat m e n d u s wel algemeen akkoord o m te erkennen d a t die herinvoering der zware bergritten ons weer groote Ronde-overwinn a a r s b r a c h t , z o o a l s B a r t a l i zijn o v e r w i n n i n g v e r d i e n d h e e f t l n zijn hoedanigheid van kllmmersfenom e e n , t o c h v o n d m e n h e t wel al te fantastisch d a t m e n zoo m a a r één volle m i n u u t bonlflkatle t o e s t o n d a a n wie h e t eerst o p 12 b e paalde bergtoppen boven k w a m . Het onsportieve karakter hierv a n ls n o g b e s t v e r d u i d e l i j k t g e w o r d e n b o v e n o p d e n «Col d e B r a n s - . waar Vervaecke toch r e g e l m a t i g w o n , h o e moeilijk o o k v a n B a r t a l i , d i e zelf n i e t s a a n te voeren h a d tegen dezen uitslag, m a a r n a d e r h a n d door t o e doen v a n zoogezegde k o m m i s s a rissen — d i e niet t e zien waren o p d e n B r a u s — zelf d e b o n l f l k a t l e k r e e g t e n a d e e l e v a n Vervaecke, dieo p d e n hoop toe n o g m e t 3 0 " beboet werd.
w a t Des^ruuge
én a a n organisatiekader
maken
heeft te
—
m e t dc heerschappij,
in een paar. sleur
vernemen
ja
h e t oog
heeft
de e.k. Ronde
d c al te eenzijdige
a a n
v a n
groote
Frankrijk.
heerschappij
der
ook in éénenkelen rit,de Ronde kunnen winnen. E e n
hij willen
trekken,
voor
op
te keer gaan
waarvoor
door n u in amper
dit jaar
n o g e e n volle
Voor 1939 z o u d e n ook nog s l e c h t s 10 «cols» fn a a n m e r k i n g komen waar de Peyresourde — als vierde col u i t P a u - L u c h o n — e n de Portet d'Aspet n u wegvallen, door h e t feit d a t d e P y r e n e e ë n o m zoo tezeggen i n e e n r u k d o o r t r o k ken worden m e t Pau-Toulouse, t e n . Ijl m e n d a n v a n T o u l o u s e n a a r Montpellier t r e k t l n drie gedeelten, m e t ook n o g h e t trajekt N a r bonnc-Bczlers, d a t alweer tegen het u u r w e r k z o u afgelegd worden. De A l p e n d a a r e n t e g e n blijven b e houden.
Een andere aanwinst Als m e n a a n n e e m t d a t e r v r o e g e r 13 «cols» v o o r u i t g e z e t w a r e n , waarop mogelijks t o t 3 ' 1 5 " a a n bonificatie te winnen w a s geldt h e t d u s voor d e b e r g r i t t e n e e n gc.oelige verbetering, terwijl m e n cen andere sportieve aanwinst krUgt a a n h e t vermeerderen der reeks tijdritten. E r z o u d e n n u z o o m a a r vijf t i j d ritten Ingevoerd worden, waarvan het gedeelte Caen-Vlre e n d a n Sailes d e B c a r n - P a u voor gevolg moeten hebben d a t de favorieten geen passieve houding a a n n e m e n tot a a n de bergen. N u z u l l e n d e p o s i t i e s r e e d s afg e t e e k e n d w o r d e n voor P a u , terwijl v o o r t s n o g e e n t i j d r i t v o o r z i e n Is l n h e t t w e e d e g e d e e l t e v a n Brlancon-AIx-les-Balns, waardoor alweer gevoelige wijzigingen i n d e klassecrlng k u n n e n aangebracht wotden, w a t dit Jaar niet meer het geval w a s . J a , zelfs d e tijdrit l n h e t l a a t s t e gedeelte v a n d e n voorlaatsten rit, over Dèle-Dijon m o e t d e i n t e r e s s e v a n d e n « T o u r » i n zh"n ontknooplng t e n goede komen.
drie
ritdagen v a n
weck
noodig w a s .
Aannemende d a n nog d a t die laatste u i t h e t algemeen klassem e n t n o g door speciale beoordeeling d e r koerskommissarissen verder k a n o p r a n g g e h o u d e n worden.'
Ook minder sportief D a t n i e t exclusief a a n d e k l i m mers mocht gedacht worden en d e h a r d r e n n e r s e n zelfs d e s p r i n ters ook van tel waren in d e a l zijdigheid der kampioensklasse, h e b b e n w e t i j d e n s d e J o n g s t nfgeloopen Ronde meermaals verdedigd, waar we h e t h a d d e n over cl- k l a s s e v a n e e n B a r t a l i , e n n o g meer h e t rendement ervan, t e genover deze v a n e e n Felicien Vervaecke e n Marcel K i n t . Maar door h e t vermeervoudlgen der ritten en ook h e t toekennen der bonificaties voor alle uitslagen, ook d i e v a n d e gedeeltelijke r i t t e n . Is m e n stellig v a n d e e e n e overdrijving ln de a n d e r e gevallen. D a t m e n voor d i e gedeeltelijke ritten afzonderlijke prijzenlijsten voorzien heeft, v i n d t m e n e e n o p lossing en h e t sportlef gehalte v a n d.: l a a t s t e g e d e e l t e n d e z e r m e e r voudige ritten t e n goede, maar met die bonificaties gaat h e t toch niet o p . Zc^ k a n één r e n n e r door drie s p u r t les t o t d r i e m i n u t e n a a n bonificatietijden winnen in één enkelen r i t . E n hier gaat h e t ook n e l b u l t e n zijn h o u t . Dat Desgrange hierdoor mede In v e r b a n d m e t d e n « d r l e v u l d i g heldsnrlls» — volgens h e t p u n tenstelsel — de einduitslag t o t de uit lm» kilometers d e gewenscht e onzekerheid wil bijzetten, in eerste n l i a t s n o g o m voorts d e belangstelling t e verdienen van d«* m i l r i e p r e m i e s c h e n k e r s , i s e e n feit. M a a r d a t d i e n i e u w s t e wijz i g i n g s l e c h t s v o o r e e n .Jaar I n t e g r a a l z--l b e h o u d e n w o r d e n , i s e e n a n d e r feit. De hoof dgevolct rekking blijft d a n o o k weer d a t Des-rrange voora l seT.«°.tinneele w l j z i e l n e e n b r e n g t a a n zUn f o r m n l e . o m d a t hit weet d a t h i e r i n e*»n k o s t b a r e r e k l a m e s - h u l l t . O p m* w l l z e i s h l ! r e k e r d a t m e n zelfs l n volle winterseizoen over zijn « T o u r » s p r e e k t . . . R. Cneut.
Zaterdagnamiddag werd voor de 9e maal de Gentsche roeiderby betwist op d e Brugsche vaart tusschen Sport en Club Nautique Gent. O n d a n k s e e n ideaal najaarzomerd a g , u i t e r s t geschikt voor dergelijkö ioclwedstrljd, was de opkomst niet zoo overweldigend a l s bij v o o r g a a n de gelegenheden. D a t k o m t voorzeker ^omdat deze derby zoo ver o p h e t sei"zoen k o m t e n d e geschikte s p a n n i n g aldus ontbreekt. De koers, voor d e 7 e m a a l gewonnen door Sport Nautique Gent, w a s zonder historie gezien d e uitgesproken meerderheid der «blauwen». Ziehier ten andere ln korte woorden h e t verloop v a n dezen wedstrijd. De start w e r d o p s c h i t t e r e n d e wijze d o o r b e l d e « a c h t e n . * g e n o m e n . G e d u r e n d e 100 300 - 500 m . h i e v e n b e l d e r a n k e b o o ten boord a a n boord nevens elkander op gelijke hoogte strijden. Dat de a a n m o e d i g i n g e n langs weerszijden n i e t o n t b r a k e n hoeft zeker geen betoog. M a a r a a n d e 500 m . schoof «Sport» vooruit. O n m e r k b a a r eerst groeide de voorsprong a a n m a a r weldra werd h e t een lengte, d a n 2 lengten en a a n d e 1000 m . b e d r o e g d i e v o o r s p r o n g r e e d s 3 lengten. Die h a n d l k a p werd onoverkomelijk voor Club N a u t i q u e d i e m o e d i g vervolgde m a a r hopeloos achterbleef d a a r «Sport» steeds h e t t e m p o volhield e n tenslotte m e t 7 lengten voorsprong won.
DE UITSLAG 1. S P O R T N A U T I Q U E G E N T i n 8 ' 1 7 " 2. C l u b N a u t i q u e G e n t i n 8' 4 2 "
Dc leider. Everten, komt weer een Eerste klasse ophefviakende score te verwezenlijken Aston Villa—Brentford Deze maal was het Portsmouth, BoLton W . — L i v e r p o o l nochtans 5e geklasseerd, die netjes Oharlton A.—Leicester C. werd ingemaakt en die huiswaarts Chelsea—Birmingham werd gezonden met een pil van 5-1. Everton—Portsmouth Hierdoor heeft Everten, alhoewel I Grimsby T.—Derby Cy. Huddersfield T.—Leeds U. met ecn wedstrijd minder gespeeld, Preston N.E.—Middlesbrough reeds 2 punten voorsprong in de huiStoke C.—Manchester U . dige klassering op Derby County die Sunderland—Blackpool bij Grimsby Toron draw ging afdwin Wolves—Arsenal gen en op Chelsee die eveneens daw speelde op eigen terrein tegen Birmingham. pvallcnd is ook de zware 1. E v e r t o n 6 6 0 0 nedclaag die Brentford opliep bij 2. D e r b y C o u n t r y 7 4 1 2 Aston Villa die dc zaken opperbest 3. Chelsea 6 3 1 2 doet en dte Brentford aftroefde met 4. Liverpool 6 4 2 0 5-0. 5. A s t o n Villa 6 3 2 1 6. L e e d s U n i t e d 6 3 2 1 Alles laat tot nu toe uitschijnen 7. B o l t o n W a n d . 6 3 2 1 dat de twee oude gloriën uit de En8. P r e s t o n N . E . 6 3 3 0 gelsche voetbal en befaamde cupfigh9. C h a r l t o n A t h . 6 3 3 0 ters van destijds, Everton en Aston 10. P o u r t s m o u t h 6 3 3 0 gaan spelen in deze competitie. 11. M i d d l e s b r o u g h 6 2 2 2 Ville weer eens ecn eerste rol zullen 12. S u n d e r l a n d 6 2 2 2 13. G r i m s b y T o w n 6 2 2 2 Nochtans komt Arsenal zich aan 14. W o l v e r h a m p t o n 6 1 1 4 de aandacht opdringen met een ver1 5 . L e y o e s t e r C i t y 7 2 3 2 rassende overwinning bij Wolverhamp16. A r s e n a l 6 2 3 1 ton. Zal Arsenal zich b i n n e n een paar 17. S t o k e C i t y 6 1 2 3 weken op deezlfde hoogte werken van 18. B r e n t f o r d 6 2 4 0 Everton, Derby Country en Chelsea? 19. M a n c h e s t e r U n . 5 1 3 2 Wachten wij af want deze eeds zoo 20. B l a c k p o o l 5 1 3 1 21. Huddersfield 7 1 5 1 spannende competitie is pas ingezet 2 2 . B i r m i n g h a m 7 1 5 1 en zij belooft ons nog heel wat emotie voor de komende weken daar Cherlton T w e e d e klasse Athletic, Sunderland cn Wolverhampton onder meer weldra hun woordje Brodford—Blackburn B u r n l e y — W e s t B r o m w i o h A. zullen mcdepraten. O h es t e r f ie l d — S h e f f i e l d W . Manchester C.—Millwall Plymouth A.—Luton T. Sheffield U.—Norwioh C . Southampton—Notts F . Swansea T . — F u l h a m T o t t e n h a m H.—Newcastle U. Tranmere R.—Bury West H a m U.—Coventry C.
DE UITSLAG 1.
De heropenlncsmeetlng o p h e t Gentsche wintervelodroom w a a r n a a r duizenden enthoeslasten hunkerend uitz i e n , z a l p l a a t s g r i j p e n o p 15 O k t o b e r cjrskomende Bij d t e g e l e g e n h e i d z a l v o o r n a m e lijk h e t J e u g d i g e l e m e n t v e r t e g e n w o o r d i g d z i j n of m e e r b e p a a l d e l i j k uitstekende krachten u i t h e t Gentsche zullen a a n h e f werk gezien worden in een ploegkoers. Ook zullen 3 onafhankelijken aangeworven worden. Hopen we, Öat die openingsmeeting een sukses worde i n d e n waren zin van h e t woord.
A
AlderBhot—Clapton O. Bristol C . — T o r q u a y U . Cardlff C.—Readlng Crvstal Palace—Swlndson Exéter C.—Bristol R . M a nol 1 eld — W a l s a l 1 NortJhampton T.—Ipswich T. Notts Co.—Newport Oo. Queen Park R . — B o u m e m o u t h Southend U.—Brlghton W a t f o r d — P o r t Vale
7 10
0—4 0—3 3—1 1—6 4—1
1—1 1—0 3—0
BEVORDERING B
BEVORDERING D
•• *
r. BRAECKlfAN zegeviert le Erpe bil de juniors
•*•
l-L 1-5
M M M i-: 2-! 3-1 2-! 5-1
a-i
M
d o e n d e . W a t d e g e n e e s h e e r e n betreft, d e z e z i j n o v e r h e t a l g e m e e n z o o atacht b e t a a l d d a t z i j d e n n o o d i g e n tQ-t'&fc. k u n n e n b € 6 t ; d e n a a n h e t o n d e r z o e k ds» kinderen. H e t z o o t e n a n d e r z e e r n u t t i g zijn dt; e r h e e l w a t m e e r v e r b i n d i n g e n kwunen t u s s c h e n d e n profeessor e n d ^ n g e n e » b e e r . V a n d e z e s a m e n w e r k i n g hanp v a a k h e t t e b e r e i k e n d o e l e n h r t t* reim i j d e n k w a a d af. E n d a n . v a n h i j h e t v e r l a t e n der s c h o o l , zijn d e k i n d e r e n , l n d e groot» m e e r d e r h e i d d e r g e v a l l e n , a&n zicludf o v e r g e l a t e n . Of w e l g a a n zij zich in d e n p r a k t y k d e r s p o r t e n w e r p e n arakr v o l d o e n d e v o o r b e r e i d i n g of w d schelden zij e r v o l l e d i g m e e u i t e n k e l e minuten d a a g s t e w i j d e n a a n d e l i c h a m e l i j k t opvoiding. W i e z a l h e n l e i d e n ? G e w o o n l i j k he: t o e v a l , d a t m a a r z e e r w e i n i g de ztien goed doet. H e t o n d e r w e r p l s w a a r d d a t men c z i c h , l n d e hoógE-re m i d d e n s , w t t eastteer mede onledig b o u d e . R e e d s l i e t d e s t i c h t i n g v a n -een -«porm i n i s t e r i e t o e d a t e n k e l e n goed" « g * v a t t e s p o r t p l e l n e n o p g e r i c h t werdeD. M a a r , h e t ls ' v e r v a n voldoende. £ z o u d e n e r v o l d o e n d e m o e t e n b e s t a s - ca a l d e a d u l t e n a a n t e z ; t t e n zich, docr d e n o o d i g e o e f e n i n g e n , i n g o e d e geaocil held te houden. H e t ware ook wenschelijk dat t s t e e d s g e l e l d w e r d e n d o o r gediplomet.:de e n betaalde m o n l t e u r s . W i j h o o r e n r e e d s d e r e p l i e k . En bei geld ? H s t ministerie v a n Landbou» m o e d l f t o p z e e r e r n s t i g e wijze de térb e t e r i n g v a n talrijke diersoorten s t e I s h e t m e n s c h e n r a s n i e t w a a r d verbeterd te worden ?
AAN ONZE VOETBALGROEPEN H e t N . I . R . k o m t o n z e z e e r emsü$a a n d a c h t t e t r e k k e n o p h e t feit tUJ v o o r t a a n d e s p o r t u i t s l a g e n e n k e l zullen g e g e v e n w o r d e n t i j d e n s d e ultaendlnj v a n 17.15 u u r . S i n d s h e t b e g i n v a n h e t selaoeti.. stell e n w i j v a s t d a t s o m m L g e grceiien nal a t i g h e i d a a n d e n d a g l e g g e n . Wij Kipen a l z o o g e v a a r o n z e u i t s l a g e n n i e t nw« be z i e n u l t a e n d e n h e t g e e n d e Bond ia e e n m o e i l i j k e t o e s t a n d z o u brengen. H e t l s n o o d z a k e l i j k d a t d e groep», de noodige schikkingen n e m e n opdat onmiddellijk na den match en dit W dringendheid d e u i t s l a g e n a a n d e n pcsd i e n s t v a n d e n B o n d z o u medegedeeld worden. Kameraden uw plicht.
l e i d e r s v a n g r o e p e n , dot-
De Omloop der Drie Zeeën
•• *
De sfarlorde voor den grooten tijdrit te Parijs
Yoor den Zesdaagsche van New-York
•• •
EERSTE AFDEELING
•* •
De uitslag ( l e gedeelte)
7 . G e l i j k : 29 r e n n e r s . 39. G h i s q u i è r e
•••
De onafhankelijken te Merelbeke
•• •
Op Zondag 18 September 1938
(2e gedeelte)
a
Lazek klopt Neusel te Weenen
•••
•*•
Wijkkoersen
•• •
BIER
,'
Apostoli Young Corbett voor den wereldtitel der middengewichten
TE MOORSEELE
3
11 -
Einduitslag 2e gedeelte 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
LANDI 6 Mara — Rogorra <j — Cazulanl — Marabelll 6 Ghisquire 6 Gottl ' 6 ClndU — Leoni . . 6 15 r e n n e r s m e t D d t o u r 6
09 51 — — — — — — 09 » IQ OS 10 M - Z 11 f 13 »
Algemeen klassement
TWEEDE AFDEELING
%
i-i J-e
R N ï n .twee g e d e e l t e n bracht g e e n wijzigingen
Korporatief verbond van Oost-Vlaanderen
•• *
M M M M
Tweede klasse
BIJ N. S. GENT
DE UITSLAG
1-1
--»
Brecchln—Alloa Dundee U.—Dundee Dunfermllne—East Flfe East Sterling—Oowdenbeatih Edlnburgih C . — D u m b a r t o n Forfar A.—Airdrie Leith A.—Montrose Morton—St. Bernards Stenhousemuir—King's Park
BEVORDERING A
•• •
M
Wordt het vraagstuk der lichamelijke opvoeding goed begrepen bij ons
EERSTE AFDEELING B
•••
tl
RBEIDERSSPORT
BEVORDERING C
•••
M
Eerste klasse Aberdeen—St. Johnstone Alblon R . — H i b e r n i a n Clyde—Celtlc Hamilton A.—ATR U . Hearts—Motherwell KI ü n a r n o o k — A r b r o a t h Q u e e n of S o u t h — F a l k i r k Queen's Park—Part'.ck T h . Ralth R.—St. Mlrren Rangers—Third Lanark
Wedstrijden en scheidsrechters yoor heden
•» •
?"•'*
IN SCHOTLAND
*• •
••*
r*
Derde klasse ''Zuid)
EERSTE AFDEELING A
•»•
(Noord)
3 12 7 10 6 8 6 8
BRASPTOfNINCKX, Reeds verschenen ln o n s blad enkele d e 105 k m . i n 3 u u r 50 m i n . zeer i n t e r e s s a n t e bijdragen v a n d e h a n d 2. T a e k e n s . v a n m a k k e r V. d. V . over h e t vraag3. Dekorver. s t u k d e r lichamelijke opvoeding. T h a n s 4. T e u n s . EYSTON heeft ov zijn beurt het rekord treffen we i n t L e Peuple», een artikel 5. L a m b r l c h t . van Cobb geklopt door ecn gemidHet uitschakelen v a n d e n laatover h e t zelfde o n d e r w e r p e n d i t v a n T E H A R - E L B E K E . — 10 v e r t r e k k e r s . C '.Ide snelheid te bereiken van 574 k a m e r a a d F . B . D i t artikel sluit zoo ste ln h e t algemeen klassement — 30 k m . — 1. V . H A E L E M E E R S C H . i n km. (oud rekord 563 km). p r a c h t i g a a n bij d e reeks v a n V. d. V. tot d e n 14n r i t vinden we ook een 55 m i n ; 2 . B o u k a e r t ; 3 . S t a d s b a d e r B . ; Waar ligt de grens ? d a t we hieronder de vertaling laten 4 . S t a d s b a d e r D . ; 5 . G o e m a e r e ; 6 . D e v e r b e t e r i n g b i j h e t v r o e g e r e s y s PEDRO MONTANÉZ won van Garrison Dit Jaar zal z u l k s niet mogelijk volgen. Jaeger; 7. V a n d e p e r r e . New York en dit ov punten. teem van h e t automatisch uitzUn, waar e e n voorsprong v a n m i Wordt h e t vraagstuk der lichamelijke s c h a k e l e n v a n a l w i e n a e e n g e nimum 3 0 " vereischt is o m d e opvoeding goed b e g r e p e n i n o n s l a n d ? s t e l d e n limiet stljd t o e k w a m , d a n voorziene m i n u u t bonlflkatle t e Ziedaar d e vraag die onlangs enkelen wanneer die slachtoffers wel meer k u n n e n krijgen o p e e n zeker getal onzer kameraden o n s s t d d e n . h u n k a n s e n k o n d e n geofferd h e b «cols» t e r w i j l o p d e g r o o t e «cols», We willen onmiddellijk zeggen d a t h e n voor d e n ploeggeest, door zooals T o u r m a l e t , Izoard e n I s e wat o n s betreft, wij m e t v r e u g d e zouden zien d a t , in d i t domein, wat r a n é é n m i n u u t voorsprong verzich m e t alle herstellingen v a n meer samenfoang kwam tusschen de M a l m u n d a r i a — S . Vèrviers Deprost. eischt ls o m voor d e bonlflkatle l n de beter geplaatste landgenooten A a n v a n g 1 5 u u r gezichtspunten der geneesheeren e n der Fléron—Vottem, Potier. aanmerking te komen. te hebben moeten gelasten. opvoeders. St. Waremme—Jeun. Eupen, Debatty. E E R E - A F D E E L I N G M l l m o r t — M o n t e g n é e , Vislz. *Voorzeker, e r is vooruitgang. Sinds U n i o n — W h i t e Star.- D s B r a e k d l . Jeun. Aarlen—Bressoux Dassonvile. enkele Jaren geven d e schoolprogramDaring—Anderlecht, Delchevalerïe. ma's een — ofschoon onvoldoende — Gantoise—Ol. 'Charleroi, Langenus. plaats a a n h e t t u r n e n e n de lichamelijke Antwerp—Standard," Lescart Karl. opvoeding. Boom—F. C. Mechelen, T h e u n e n . Wall. N a m e n — U n i o n Halle, Lescart W . Anderzijds schlj n e n zicb d e schoolLiersche—Beerschot. Swillen E d g . Marchienne—Racing Gent, Festraets. geneeskundige oaderzoakan. te willen F. C. Brugge—Ceiclé Brugge, Franken. A . C H e m i x e m — Gosselies. Boeken. Veralgemeenen. Hoboken—Namen Sport. Boüau. Maar, ls m e n er zeker v a n d a t de A u v e l a i s — W i l l e b r o e k . F l o h t m o n t . S T . N I K L A A S S P O R T K R I N G ( t e g e n B e r D e v r l e s e n e e m t a l s h a l f d e p l a a t s l n E ER E-AFD EELIN G turniessën steeds gegeven worden zocals Andenne—La Louvière, D u m o n t Cl. van Toussein terwijl B a u o p d e m i d d e n - gen); V . Leirsberghe; V . Garse e n De A. S . O o s t e n d e — F . C. Ronse, Maeck. de uurrooster vooraiet e n d a t d e geneesGANTOISE (tegen O. C. Charleroi): Cercle Halle—Nielsche, Pulinckx. Pelbeyn; V. Hecke, Heyninck e a V. Porestalse—-Eendracht Aalst, Roeykns kundige onderzoeken steeds m e t d e n ( G . ) D e RaeóVt; ( B . ) K e r e e e n B . V a n v o o r p l a a t s v e r v a n g e n w o r d t d o o r C o e n e W i l r i j k — U i k k e l S p o r t , L e l i a e r t . S t e e n l a n d t A . ; D e B r u y c k e é , V . C a e n e n V a n V i j v e w o d t n a a s t V e r s y p g e p l a a t s t noodige ernst eedaan worden ? Overmeiren; (H.-B.) V a n R e n terghein, broeefc. M u l k h a u s s e n , De Corte, Ver- B e r c h e m S p o r t — L y r a , E a s r t . Zijn d e s t e e k k a a r t e n m e t opgave v a n C o m m i n e s e n M . V a n O v e r m e i r e n ; ( F . ) terwijl F l o r e a l b u l t e n l l n k s w o r d t . Union Centre—Kapellen F . C. A. Leroy. niers L. e n V. Raemdonck. m a t e n , gewicht, algemeene geaondbeidsGadiseeur, Doubioul, Coppens, Docglie L o k e r e n — R . C . D o o r n i k . H e u t e n . Charleroi S.—Racing Brussel De Rees. toestand, e n z . , wel steeds gehouden e n Doll. Exc. S t . Niklaas—Laken. Meljado. C . S . B B U G G E ( t e g e n OUub) : A. S . R o n s e — T u b a n t i a , D e r o m e . v o o r al d e k i n d e r e n ? Gadisseur w o r d t bui.tenrech.ts tenvl]l Bergen—St. Niklaas S. K.. Adyns. (ii.) Braet; (B.j uaaegeer, Vermeersch; V. G . OOSTENDE (tegen Meenen); Het l g t volstrekt niet in onze bedoem e n o p e e n z e k e r e C o p p e n s , e e n D r o n - ( H . - B . ) M a e u , . -Billiet, H e r r e o o u d t ; ( F . ) H u w a e r t ; K n o k k e — S t a d e M o e s k r o e n . V e r r i e r . Vandenberghe e n Lauweres; lingen d e n g o e d e n wil v a n h e t ondergenaa..-, b e r o e p h e e f t g e d a a n o m a l s b i n - *t,dyÊ6i*n&ei t , D e s u h e p p e r , Jette—Dar. Blankenberge, Swaelen. Naert, Poêl- L a m m e n s , Zwaenepoel en Meohele; U . S . D o o r n i k — K o r t r i j k S . , A m e l n i c k x E . w i j z e r s k o r p s of d e r g e n e e s h e e r e n i n t w i j nenlainks t e evolueeren. Degotte. voorde e n E e c k e m a n . R o t s a e r t , C r e k i l l l e , D a s s e v i l l e , V a n P o t -T i l l e u r — W a t e r s c h e , fel t e t r e k k e n . Z e e r d i k w i j l s zijn d e l o M e e n e n — V . G . Oostende, Allen. V a l t w e g : B e r l o t , tjerwijl G a d i s s e u r n u S e r a i n g — R a c . T i e n e n . D e R o e c k . Eveneens veranderingen. Ballegeer telberghe e n V a n H o u c k e . kalen die m e n a a n d e leeraars beschikbuitenrec-hte wordt. Rac. Mechelen—Wezel, Goscimy. k o m t o p u d e b a c k p l a a t s . Maieu krijgt baar stelt zeer ouderwetse»! e n onvolMiddenlijn e n voorhoede h e b b e n hier Belgica—Union Boel, Friedlich zijn k a n s a l s half, R u y s s c h a e r t wordt grondige wijzigingen ondergaan. S c h a a r b e e k — F . C . T u r n h o u t , S m i t s . weer buitcm.ech ts, N a e r t middenvoor, St. Truiden—-Vorsselaar, Houben. S t a d e L e u v e n — V i l v o o r d e F . C . S t a e l e n s . W H I T E STAR (tegen Union) : .eoeivooTae b l n n e n l l n k s . Beringen—Herentals S. K., Morlet, Exc. H a g e l t — O u d e G o d , Swillen E d . (G.) Dryoel; (B.) Cureiy e n Desmaele; H.I.H. Turnhout—Nijlen, Ceuleman. R. C. DOORNIJK (tegen R . Loke(H.-B.) Vanderkenkhove, A. Devcs en Bouchout—Duffel, Joris. r e n ) ; Devos; Wiasemhergh e n Vrijdaghs; F. C, MECHELEN (tegen Boom) : Moens; ( F . ) Fievez, Devalok, Collet. D e Patria Tongeren—Looi Sp., Debattice Zondag a.s. moet N . S. Gent naar {O.) O a n n a e r t e ; (B.)" v a n d e n Dries- F l a m e n t , G r a v e r e n Bolaert; C a s t e r m a n , F . C . L u i k — J e u n . A t h u s , J a n s . waele e n Demulder. Netha Herent.—C.S. Tongeren, Rochiis. Eendraoht pogen revanche t e nemen lB.-B.) Patteet, R i t s , L a n g b e e n , V a n K e r k v o o r d e , D u b o i s e n C. S . Vèrviers—S. C . L e u v e n , W o u t e r s Genk—Edegem Sp., Kersschot. A. Devos w o r d t m i d d e n - h a l i terwijl D e - s c h e , JoncjEers; voor d e Z o n d a g opgeloopen k l c p p i n g . waele b i n n n l i n k s s w o r d t . Devalck d i e Verecxaeten; ( F . ) Noeöa. Coppens, D e - Lecat. W e h o p e n d a t al d e a a n g e d u i d e spev o r i g e w e e k a l s h a l l o p t r a d , w o r d t h t n - c i e y n , ü e r c n u i e n s . Van. C a m p e n h o u t . ])» K l : i p e r t - G intoLTCspele. •* ) r d i l e r s o p p o s t z u l l e n zijn e n n i e t z u l l e n nenepder. „ M plaats afstaat a a n Dubois, Graver doet vergeten d a t achterb'ijvers remmend V a n Neste w o r d t geweerd terwijl P l e n EEBSXE AFDEELING w e r k e n o p h u n m a k k e r s . W a t m e e r 15, zyn heroptreden. nevaux, gekwetst, niet v a n d e partij zal we staan a a n d e n vooravond v a n h e t R A C I N G L O B ^ R B N ( t e g e n R a c i n g z y n . M e e u s w o r d t a l s h a l voor d e eerste BERCHEM (tegen Lyra) : s e i z o e n , e n d e o p s t e l l i n g , w a a r m e d e wij m a a l opgesteld. Devos; A r m a n d t s L . e n M . ; Gysbert, Doorn ijk): het kampioenschap wenschen in te Lammens; Dullaert e n Steyaert; V a n gaan. moet k u n n e n beoordeeld worden. Pels e n Michel; F . Staden;,. Devos, N u n n e n , S c h r a m e n Wolfs; Bosmans, W u y t s , Nelis e n Dejonck. Ziehier h o e h e t b e s t u u r d e ploeg voor De Caluwé, Helrweg T b . , R o m b a u t e n Zondag opgesteld heeft : UNION (tegen White Star) : V a n Dijck. De koers voor J u n i o r s t e Erpe werd die 300 m . voorop lagen. Eerst k w a m e n (G.) Aertesens; (B.) V a n d e n Stock e n Alpaerts e n V a n d e Velde bij o m daarBilliet; V a nKerckvoord© e n D e Vetter; Een nieuwe middenvoor I o n d e r alle o p z i c h t e n e e n s u k s e s . STADE LEUVEN ( t e g e n F . C . VU Smellinckx; (H.B.) L a m q u e t , Levenljerg n a o p n i e u w alles t e z i e n v e r s m e l t e n . Van H o u t t e , V e r h a u w e n e n Pelfrèna; A l p a e r t s d i e n o g t h a n s o m z i j n e i n d e n C l a e s s e n s ; ( F . ) W i n n e p e n n i n c k x . Vftn v o o r d e ) . *t W a s o p d i t o o g e n b l i k d a t z i c h e e n V a n H o u c k e , C o p p e n s , B a r d e e l , V a n BERGEN (tegen S p . S t . Niklaas) : s p r i n t gekend ls .moest e r d e n d u i m Renis; Lesage e n Cordemans; H a e Caeïen-tsrghe, Desmedt, Vanden Eynde val voordeed d i e voor enkele renners Hove e n C o u d r o n . " C o r e m a n s ; Scauflalre e n Onraet; N o - leggen voor F r a n s ' B r a c k m a n . s a e r t s , W i n a n d e n B e r g e s ; L a c r o l x , Vfta en Vlaemynck. Res.: V a n Gampelaere, Blanquaert, De bels, Dewolf e n P l n t j e n s ; H . C a u d r o n , Tijdens e e n gewddigen val, waarbij noodlottig werd. E é n v e r a n d e r i n g . Vincke b u i t e n v o r m , Herle, W a k e r s , V a n d e p u t e n V a n E r t -U l e n s , C a l o m m e , L . P l n t j e n s e n G . G a u - enkele r e n n e r s b e t r o k k e n w a r e n moesGedurig deden zich n u schermutse- Groote. w o d t o p d e backplaate vervangen door ryck Lljnwachter; Verspeelt. dron. t e n d e n Aalstenaar Meert e n T r u y e n lingen voor t o t eindelijk e e n 7 t a l renVamden Stock. Afgevaardigde: V a n Petegtiem R. P l n t j e n s w o r d t h a l f terwijl U l e n s h i e r w e g g e d r a g e n w o r d e n ; n a d e k o e r s n a - n e r s z i c h definitief w i s t e n af t e scheim e n w i j i n l i c h t i n g e n w a a r m e n o n s b e - d e n e n s a m e n "ln d e e i n d z e g e s p r i n t t e n . voor d e l e m a a l optreedt. VCRST (tegen E . Aalst): vestigde d a t h u n toestand wel ernstig V..ilem; S t r e n a e r e n Des-met; Gllllas, doch n i e t gevaarlijk w a s . AND-f-IRLECHT ( t e g e n D a r i n g ) : STADE KORTRLTC: Ringoot e n l'neys; Piccard, Harnle, V a n (G.) Mertens; (B.) Depauw e n V a n Loye, Elsocht e n Feyaerts. D e w a e l e ; Ovaere e n Allesraert; V e r h a m Vier e n veertig r e n n e r s k w a m e n o p , 1. B r a c k m a n F . d e 105 k m . i n 2 u . Caelenberg; (H.-B.) Deprins, Erroelen e n m e , V a n h o v e e n S c h a e c k ; V e r h u i s t , P a n - e n d a d e l y k w e r d d e s n e l h e i d h o o g o p - 55 m i n . : 2 . A l p a e r t s o p 1/2" w i e l ; 3 . D e Gets; (F.) Luxem, Janssens V a n Vaenecoucke; Vanhelllngen, Blondeel e n gevoerd . B r u y l a n d , D e Geest e n V a n Cock; 4 . Roels; 5 . Deschrijver; 6. T r o c h ; V I L V O O R D E F . C . ( t e g e n S t a d e Leurenberg, De Baeymaecker e n Dekens. Meerhaeghe. Duffel p o e t s t e n d e p l a a t , d o c h w e r d e n 7. C a r n a n t , allen wiel i n wiel; 8 . V a n O C . C h A R L E B O I (tegen Gantoise.) : v e n ) : dadelijk bijgehaald. W a e g e n b e r g b e o p 2 ' 1 5 " ; 9 . V a n d e VelRossi; V a n C a u w e n b e r g b , e n D e Vos; ( 6 . ) V a n Tongerloo; (B.) H a y m a n e n A.A. MOESKBO-5N : Tijdens d e 2e r o n d e w a r e n h e t Pels- de o p 3 ' ; 1 0 . Lecomte; 1 1 . Verstraete; H o m b i e t ; (H.-B.) Verhoven, M a e r t e n s e n L u y p a e r t , B l a d t e n .fanssens; Beullen3 Timmerman; Vandooren en M a n s ; m a e c k e r , V a n Waegentoerge e n Debolle 12. D e G r o o t e ; 1 3 . Verveer. T L e u n i s , P e e t e r s , S e g e r s e n D e C l e e n Van Brandt; (F.) Cuypers, Goossens, Geers, Vandenberghe e n Llpko: MarquetTwee nieuwelingen : Beullens v a n F . te, Vanwassenhove, Cattoor, Harson e n Guhanski, Genot e n Van Haden. C. Mechelen e n Declercq v a n Temscha. Ameels. DABING BBUSSEL (tegen Anderlecht): (G.) Badjou; (B.) Keurvels e n H e n e De longste r i t v a n d e n Omloop d e r A S. OOSTENDE : m a n s ; (H.-B.) Sonjau, T e u n i n c k e n P a u l Drie Zeeën werd onderverdeeld l n twee D h o n d t : Depauw e n Proot; Meier M . gedeelten : Catanla-Messina e n MesslnaHenri; (F.) Tenaerts, Buyle, Mondelé, en J.; "Vandenbroucke; Deschacht, LeeCattanla. H e t eerste gedelte werd geVan Ingelghem. Oavenaille. naers Martens e n Depoorter. w o n n e n door Landl, die er n a 40 k m . Groote wijzigingen l n d e vorlljn. Wets erg gekwetst werd vervangen koers w a s uitgetrokken m e t Mara. CaV o o r d e n G r o o t e n P r y s d e r Na-P o e l m a n s e n L a n c k m a m s w o r d e n ge- door Meier. Heden Zondag te middernacht zal h e t zulanl, Rogorra e n Ghisquière. die h e t weerd e n vervangen door Teaaerte e n Qat i e s . d i e h e d e n Z o n d a g v e r r e d e n U l t s l o s - e n d e r w e d s t r i j d e n vtn Zatervertrek gegeven worden in de Madison tot h e t einde t o e k o n d e n volhouden. ven&ille dagnamiddag. _ w o r d t o v e r 140 k m . , e n w a a r o v e r S q u a r e G a r d e n , t e N e w York, voor d e n I n h e t tweede g e d e d t e zegevierde MaBuyle' wordt binnenspeler. A. S. RONSE (tegen T u b a n t i a ) : rabelll. die er i n geslaagd w a s t e ontwe i n c e n vorig n u m m e r omstan- zesdaagsche. Heet; Sadones e n Belln; Dierlckx, Volgende ploegen werden aangewor- snappen m e t Cerasa. Beiden kwamen 1—fl dig h e b b e n uitgcuij.1, werd d e ven: Grouwet e n Baert; Vandewalle*, V e r - S t a d s p e r s o n e e l I — M e l r e s o n n e dan ook m e t voorsprong toe. Untort O h i m i q u e — S . E . M . I 2—2 .ANTWERP (tegen S t a n d a r d L u i k ) : s t a r t o r d e a l s volgt vastgesteld : Ger. Debaets-Rigoni (België-Italië) heecke. Devisscher, Deroubalx e n V a n B a u w W i t — C e n t r . E l e c t r i q u e 1—3 (G.) Gedopt; (B.) Paverick e n V a n denbosschele, Debacco-Saavedra (Italië-Ver. S t . ) Bleumer—Shell 1—2 Nuffel: (H.-B.) Boogaerts Pauwels èn 1. Fontenay (Fr.j 10 u. 10 H e i n z V o p e l - G u s t a v K l l l a n ( D u i t s c h l . ) . Vandenbosschele verhulst npar d e n 1. L A N D I . d e 9 3 k m . i n 2 5 8 4 5 D h o l l a n d e r ; ( F . ) TDevries, B l a n k e r e , W a - l l n k e r h o e k l n d e p l a a t s v a n B e l a e n t e r arcel Guimbretiêre-A. Letourneur (Fr.) 2. M a r a — — — 2. Legrand ( i t . ) 10 u. 14 M gner, Baokeljauw e n Desmldt. A. C r o s s l e y - J . W a l t h o u r J r . (Ver. S t . ) 3. Cazulanl — — — wlj' V a n d e w a l l e b u i t e n r e c h t s w o r d t . Oud leerl. Beglinbof—RaAodist. 3—12 3. xsaie&ee i t - r . j 10 u. 18 W U l i e P e d e n - D . P e d e n ( C a n a d a ) . Ongewijzigd elftal. 4 . R o g o r r a — — — Emplovés R-—Sidac 2—0 5. G h i s q u i è r e — — — 4. Carlni 10 u. 2J G . O ' B r l e n - R o d m a n ( V e r . S t . ) CLUB RONSE (tegen A.S. Oostende): Sem n.—Stadspersoneel I I . 0—3 G. Olmo-Tlno Reboli (Italië) 5. Marabelll 3 0 0 16 Bourgeois; V a n d e g b e e d e e n Claes J . 10 u. 2U G . T h o m a s - C e c l l Y a t e s ( V e r . S t . ) 5. Aimar Fr.) 7. G o t t l 3 00 40 en C ; Vandekerckhoven, Kelner 3a F . C . B B U G G E (tegen Cercle) : 10 u. 30 J u . e s A u d y - P r . O t t e v a i r e ( C a n . - V e r . S t . ) 6. Mithonard (Fr.; 8. C l n e l l i , e n z . — . — — Dewispelaerj, (G.) Neyt; ( B . ) Herssens, Sohie; ( H - Vanvyverseel; L i p p e v d d t , B e r g n a M o r t o n ( V e r . S t . ) 1 5 . D d t o u r 3 04 10 u. 31 C o b e n - E s p o s i t o ( V e r . S t . ) 7. Canavesi (It.) B . ) V e r r e c a s , L e g o n , Efevrles; ( F . ) V a n V a n d e n b r l e l . D e w i n t e r e n C o p . • W a a r s c h i j n l i j k z a l C . C l a e s zijn h e r Vyve, Versyp, Coene, Bicquler e n F l o 8. Galateau (Fr.) 10 u. 38 G a d o u - T e s t a ( C a n a d a - V e r . S t . ) o p t r e d e n d o e n . real. 1. M A R A B E L L I . 96 k m . i n 3 09 4 1 10 u. S h i p m o n - G . Wissel ( V e r . S t . - D u i t s c h l . ) 9. Zimmermuim (Zw.) 2. Cerasa — — — 10 u. 15 A . G i o r g e t t l - C . M o r e t t i ( P r a n k r . - I t a l i ë ) . 10. Cloarec (Fr.) R. C. MECHELEN (tegen Wezel S p . ) : 3. Cinelll 3 10 08 Festraets; De Vadder, Hamers, Van 4. L a n d i — — — 10 u. 50 11. Mersch (Lues.) Camp Nouwens. Van~Loock, De Backer, De t e c h n i s c h e leiding ls t o e v e r t r o u w d 5. M a r a — — — 10 u. 51 11. Jaminet (Fr.) Laermans, De Vroe, Janssens, Debert a a n V e l o c l u b «De S c h e l d e s t r e e k » 4000 6. G r i p p a — — — 10 u. 58 13. Litschi (Zw.) fr. prijzen e n 2 5 0 fr. p r e m i ë n . Eer. n i e u w e k e e p e r . Deze zijn verdeeld a l s volgt : 800 e n 11 u . 2 11. Van Nek (Holl.) BEVORDERING p a l m . 650, 500. 375, 300, 250, 200, 160, 11 u. 6 15. Cosson (Fr.) 150. 120, 100. 9 0 . 80, 6 0 . 50, 4 0 . 2 5 , 2 0 , (Met medewerking v. ' t dagblad Vooru R.C.GENT (tegen M a r c h i e n n e ) : V a n 15. 15, hetzij l n h e t geheel 20 priizen. 11 u. 10 16. M o n l e r o (Sp.) (Met medewerking van Hecke; B l a n c q u a r t e n Verslycken; SoruyAfstand 135 k m . o p p r a c h t i g e b a n e n . 11 u. 14 z a k t e W e e n e n o p p u n t e n t e w i n n e n 17. Rossi (It.) het dagblad «Vooruit*) t e , S e h e l l i n c k e n S c h o u t t e e t e n ; Ollvier, t . t . z . zeven r o n d e n l a n g s d e F r a t e r s t r a a t e n d i t o p a f g e t e e k e n d e w i j z e v a n N e u O p M a a n d a g , 26 S e p t e m b e r , groote 11 o . 18 De Maessehalk, Grlmonprez, V a n d e n over d e n vladuc a a n Merelbeke statie, 18. Fournier (Fr.) sel. veloko2rs voor o n d e r b e g i n n e l i n g e n b e Heede en De Keukeleire. Mellestraat, Florastraat. Hundelgemscbc 11 u. e;ei 19. Schulte (Holl.) * i e t w e r d e e n g e w e l d i g g e v e c h t o v e r n e d e n d e n o u d e r d o m v a n 19 J a a r , i n g e Ongewijzigde ploeg. steenweg. Gavere steenweg, Scheldcrode. •i'-i d s 1 5 r o n d e n w a a r v a n e r 2 g e l i j k v e r - r i c h t d o o r d e s o c . p a r t i j m e t m e d e w e r 11 u. 20. Neuville (B.) Steenberge, Merelbeke dorp. Hukkelgem andere r o n d e n king v a n d e veloclub Sportlef, nerlng11 u. 30 lnise-pt jeens , i nt ehr we itj lv o odr ed e e13 e n vijf r o n d e n o p d e n g e w o n e n o m l o o p 21. Archambaud (Fr.) l waren v a n Lazek, dceners e n dagblad «Vooruit». K O R T R I J K S £ . ( t e g e n C . S . DOor- d e r g e m e e n t e h e t z i j H u k k e l g e m , P l a t a a n , 11 u. 31 22. Vervaecke (B.) Lazek bewees, d a t d e Europeesche 400 f r . p r i j z e n . B e k e r b ' a d «Vooruit» nljk): Peffer; V a n n e s t e e n V a n s t e e n k i s - Klufse-, K w e n e n b o s c h , S t . Eloolstraat, t i t e l i n ^ a a r d i g e h a n d e n b e r u s t . aan den overwinnaar. 11 u. 38 23. A. Magene (Fr.) te; Wouters, Deksel e n Vandevenne; Hundelgemsche steenweg, Dorp H u k k d A f s t a n d 30 k m . D u r o l , L a p a u w , D i e l s , D e w l n e n D e r - g e m . V e r t r e k t e 1.30 u u r s t i p t . 11 u. ii 24. Kint (B.) G r o o t e vrijs Suvra door het huls Vanmeaux. Afhaling d e r r u g n u m m e r s bij d e W e d 11 u. 40 25. Valetti ( t . ) . tommc Hoogstraat. Premie tube waarW o u t e r s n e e m t d e p l a a t s l n v a n R o - De L a n g h e . café «Hukkelgem*-. D e u l t de 50 fr. 11 u 5U 26. Cogan (Fr.) besyn. decling d e r p r e m i ë n zal geschieden bij A a n a e t t e 15 u u r . Sylvaln Dick, café, H u k k e l g e m . I n s c h r y v l n g : lokaal O n s Huls. HoogDe inschrijvingen moeten gestuurd STADE MOESKROEN (tegen S. C s t r a a t . A a n z e t : H e r b e r g Wevershof HoogK n o k k e ) ; Allaert; P e t i t e n Deboey; D e - worden a a n R . Libert. 362, H u n d e l g e m straat; aankomst: herberg De Prins. s c h e . s t e e n w e g t e M e r e l b e k e , v o o r V r i j waele, Wauters en Breugelmans; VleHoogestraat. Prljsultdeellng: lokaal Ona minck, Dormont, Henoin, C l o o t s e n d a g 16 S e p t e m b e r . e . k . Huis, Hoogestraat. Glllemyn. T B EeiNE. 3 8 7 e r t r . , 5 0 k m . — 1 . V A N De b o k s k o m m i s s l e v a n d e n s t a a t N e w BAASRODE : Groote Prijs Vooruit. D £ B R U A E N E . I n 1 u u r 2 3 m i n u t e n ; Y o r k k o m t t e b e s l i s s e n d a t o p 16 N o Z U I D S C H O T E , 25 v e r t r k . , — 7 0 k m . le Zifting. BXCELCIOR S T . NIKLAAS (tegen LaBaasrode Blauwvoeten tegen S t . 2. M i n n e ; 3 . D e b o c k A c h . ; 4 . V e r t r l e s t ; v e m b e r e . k . i n d e a r e n a v a n M a d i s o n — 1 . V E R S C H U E R E N ( M e e n e n ) . i n 2 u . ken); De Martelaere; V. Cleemput e n S q uar-a G a r d e n een k a m p zal plaats 7 min. ; 2. K n o c k a e r t ; 3. Van Poucke ; 5 B r a e t ; 6 . D e b r o u w e r ; 7 . D h a e u e n 3 ; Gebruers; Ghys, Claes e n Nachtegaal; t n t c c d 8—5. tusschen Apostoli en Y o u n g 4. D e h o n d t ; 5. M o u t o n ; 6. Vermeersch; B a l O p t e g e n S t . G i l l e s ( J u n i o r s ) 8—4 8. O a l l e ; 9 . Lasseel; 1 0 . T a n g h e ; 1 1 . g r i j p e n V. d e r M e u l e n , S t u y c k , Schoonvliet, De Olercq; 1 2 . V a n d e V e l d e ; 1 3 . D e Oorb-itt v o o r d e n w e r e l d t i t e l d e r m i d - 7. Grüloo ; 8. D a l l e y n e ; 9 . C l a u s ; 1 0 . E -.linsina, - Ceulemans e n V. Haver F r . dengew ioh t e n . Demeulenaere ; 11. Artoli. Blauwvoeten tegen B a l O p 6 — .1 W a e l » . G h y s v e r v a n g t -De J o n g h e .
Gewijzigde ploegen die heden optreden
klasse
Accrlngton S.—Oheeter Barnsley—Barrow Oarllsle U.—Crewe A. Darlington—South port Gateshead—Rothei*ham U . Hartlepools^—Doncester R . Lincoln C.—Huil C. O l d h o m A.—New Brlghton Stockport Co.—Bradford C. Wre ï h a m — R o c h d a 1e York C — H a l i f a x T .
KLASSEMENT
Gentsche winterbaan BRASPENNINCKX wint heropent op 15 Okt. fe Tegelen
Gisteren greep te Tegelen (Holland. e e n koers p l a a s voor b e r o e p s r e n n e r s , d i e o p m a g i s t r a l e wijze d o o r B r a s p e n n i n c k x g e w o n n e n w e r d . Deze w a s werkelijk o n weerstaanbaar e n bewees nogmaals welk uitstekend renner Holland er a a n heeft. 35 r e n n e r s , d e m e e s t e H o l l a n d e r s , n a m e n a a n d e n koers deel.
Derde 5—0 5—1 1—0 2—2 5—1 1—1 0—1 3—1 1—1 1—2 0—1
1. 2. 3. 4. 5. 6. 21. 26.
MOLLO Masarati Vignoll Balll Benente Generati Deltour Ghisquière
46 46 46 46 — 46 47 48
38 | 28 « 31 « SI » — _t 31 IJ 28 « 08 *
DE JUNIORS TE ST. "KRWS O p M a a n d a g 19 S e p t e m b e r 1 9 3 8 . ? 2.30 u . k o e r s v o o r j u n i o r s B.WB.. & stand 100 k m . I n g e r i c h t d o o r d < * ~ Brugsche V d o s p o r t , m e t d e n gelöelP" steun v a n herbergiers, neringdoend* 3 e n s p o r t l i e f h e b b e r s v a n d e gemeente. 2 . 0 0 0 f r . p r l i a e n e n t a l r y k e P 1 *™? v e r d e e l d a l s v o l g t : 4 0 0 f r . p a l m en -*£ 300 f r . e n t r u i , v e r d e r 2$5. 1 8 0 , 1 5 1 2 5 , 1 0 0 , 8 0 , 7 0 . 6 0 , 5 0 , 5 0 , 40, « . w 3 5 . 2 5 . 2 5 e n 2 5 tr. fc— I n s c h r i j v i n g v a n a l 1 2 . u u r bij Bna» café «Speyen». . •_. V e r t r e k s t l o t t e 2 . 3 0 u . bij Blctn»* café ' t P r o g r é s . „M A a n k o m s t b U C h a r l e s Messeiis, » » Paradijs, Dampoortstraat.
TE HARELBEKE (Met
m e d e w e r k i n g van bet blad «Vooruit») ,, j O p D o n d e r d a g 2 2 S e p i e m b e r . t« Wft, u u r , k o e r s v o o r a l l e b e g i n n e l i n g e n fD_, j u n i o r s u i t g e s l o t e n ) . A f s t a n d 50 » g f r a n k p r l j s e n e n p r e m i ë n . InzericM ^ d e s o c . v e l o c l u b « R o o d e Vlieg«»» ~ Sport-echo «Vooruit». ., A V e r d e e l i n g d e r p r l j a e n - 1- 1 0 L 5 ' £ b e k e r d o o r b l a d « V o o r u i t » , yert.« C 60. 50, 40, 30, 20, 1 0 . 5 e n 5 W ? ^ Inschrijving aanzet, aankon»» fr pr-Jsultdeeling l n «Ons uls». Ui " ^ straat to Harelbeke,
• 5 - Vooruit, 18 Sept. 1938
DE EUROPEESCHE KRISIS (Zie begin blz. 1) CHAMBERLAIN BIJ DEN K O N I N G N» het b?lan?rU'< onderhoud da». ^(Jdagavo-.id in Downingstreet plaats dad tusschen Chamberlain, sir John Simon, sir Samuel Hoare. sir Robert VmsJiart, sir Alexander Oadc^an en lod Runciman. is de eerste-minister no, door den koning ontvangen ge-R-orden. Het onderhe-eid duurde vüf kwartier. Toen de eerste minister Buckingham-
Beslissende besprekingen te Londen waaraan Daladier en Bonnet deelnemen
DJ'.-:5 v e r l e t werd hij toegejuicht a o o r , . „ . _ ,,, . , . . b s ot n d e n 7n m e r i s t e van meer d a n 2.000 n e . - \%'?art''3 - ' * V™1?1 te „ v e r ' eceel ' z o e k e n zoo spocdeg mogelijk een depu ln White H a l ! e n bü den i n g a n g v a n de leden Morrison, Dalton e n sir WaljX-vnircgstreet. te- Citrir.e. Zy zullen C h a m b e r l a i n nogmaals beBRITSCH-ITALIAANSCHE vestigen, d a t de arbeiderspartij drinBESPREKINGEN zcr.i blijft advéseeren vóór bee-hee'il var. Graaf Ciano. I t a l i a a n s c h minister de volkomen o n s c h e n d b a a r h e i d v a n het BuitenlaneL-che Z a k e n , h a d een ran Tsjechoslowaaksche grondgebied, bij de cnelerho'.il mee sir C h a r l e s Ne>ë, d e n k o m e n d e eenderhande'.Lngen m e t H i t ' e r . Britschen zetakgeUutisde te R o m e . D.t O p uitneodigine; v a n lord Halifax onderhoud liep over h e t Sudeecnv a a g stuk en zijn megelijke i n t e r n a t onale ge- h e b b e n Attlee, dee fraktieleider v a n Labeur en Greenwood op h e t PoreLgn OL»ól;en. Het feit. d a t deze o n t m o e t i n g plaats h a d , terwijl geme'.d wordt, d - t i "fice m e t d e n minister v a n b u ü e n l a n d ekonfereerd. lord P e r t h . de B r i U c h e a m b a s s a d e u r . ji| n terugkeer n a a r Rome zal ve vroeDALADIER EN BONNET gen, wekten in de I t a l i a a n s c h e hoofdstad den indruk, d a t Londen n a u w in V A N D A A G NAAR LONDEN ? voeling wi'blijven m e t R o m e in deze De reLs v a n minister Da-ïadier en da-ren. B o n n e t n a a r de Britsche hoofdstad, is In de politieke k r i n g e n heeft m e n vcor v a n d a a g . Z o n d a g , vno o-ien. I n Britsche k r i n g e n a c h t m e n de deei indruk c p weg te zijn n a a r vierledige besprekingen. Men s p r e e k t veel deelneming v a n d e n h . Daladier a a n over dergelijke moejelijkheLd en m e n h e t nieuws o n d e r h o u d tusschen eerstemeent d a t R e m e een initiatief in dien minister C h a m b e r l a i n e n d e n RÜkskanselier niet uitgesloten. tin zeer gunstig o n t h a l e n z o u .
LABOUR VOOR BEHOUD VAN DE INTEGRITEIT VAN TSJECHOSLOWAKIJE
DE BRITSCHE REGEE1UNG BERAADSLAAGT
G i s t e r e n te 11 u u r 's voormiddags is Na een korte vergadeeing heeft de te Londen de k a b i n e t s r a a d begonnen. Alle ministors waren aanwezig, benationale r a a d van de Engelsche arbeihalve de minister van Koloniën, d'e zich voor h e t ocgenblik i n K a n a d a bevindt. , Lord R u n c i m a n is een half u u r voor den a a n v a n g v a n de vergadering ln D c w n i n - e t r e e t a a n g e k o m e n . Hij werd onmiddellijk door eerste-minister C h a m b e r l a i n o n t v a n g e n . HU zou ook gedurende gansch d e n d u u r v a n den k a b i n e t s r a a d in D o w n i n s s t r e e t blüven. S i r Alexander C a d o g a n en AshtonG w a t k i n zijn t e 12.15 u. i n Downingstreet a a r ^ e k e m e n . ONZE LANDGENOOTEN De k a b i n e t s r a a d liep ten, einde t e 13.30 inlr OP DE 3e PLAATS Enkele m'.nuten vóór h e t einde v a n DANK ZIJ DE « S . 11 » de ministerieele vergadering kwam de Aile b a r o n s , die a a n de Gordon- o n d e n n a a r s c h ^ l k v a n h e t luchtleger, Bennettwedstrijd d e e l n a m e n zijn ge- sir Cyril Newall. in Downingstreet a a n . luid. Tegen drie u u r werd de r a a d weer Het militair k a r t o g r a p h i s d h insti- bijeengeroepen. tuut is echter n o g n i e t in h e t bezit DE OFFICIEELE KRINGEN van de officieele d o k u m e n t e n . Derhalve is de r a n g s c h i k k i n g n o g TE LONDEN ZEER steeds officieus, al zal z: vermoedelijk TERUGHOUDEND vel de juiste zijn. Ze l u ü t als volet: 1. L. O. P . P . (Polen) 1.650 k m . officieele kring-en te Londen blijven 2. Warssawa I I (Polen) 1.470 k m . hetDe strengste gehe:m t\?wa> en over de 3. S. 11 ( B e g i e t 1.450 k m . 2 kabinetsvergaderingen varT Zaterdag. 4. Maurice Mulle ( F r . ) 1.400 k m . Dit lsmede te verklaren u i t tiet feit, dat 5. Belgica. (België) 1.350 k m . de Britsche staatslieden de leiders van 5. Polonia I I -Polen) 1.300 k m . Fi-ankrijk alsook de regeeringen van de 7. Wallonië 'België) 1.100 k m . dominions willen raadplegen. 8. Flandre ' F r a n k r i j k ) 000 k m . 9. Zurich I I (Zwitserland) 850 k m . I n welingelichte kringen t e Londen Ds w e t s : r y d o m d e n Gordon-Ben- meentmen. d a t h e t parlement niet eal netcbeker zou dus dit j a a r eindigen bijeengeroepen worden vóór den terugmee een dubbele Poolsche overwin- keer van Chamberlain van zijn tweede reis naax Duitschland. ning.
Een dubbele Poolsche overwinning in den GordonBennetwedsfrijd
DE TOESTAND IN SPANJE De Ebrebocht is e n blyft in h a r d e n f Zie begin blz. 1 , der republikeinen, zij w o r d t door h « n MILITAIR OVERZICHT b ° h e e r s c h t . Al de a a n v a l l e n v a n d e n VAN 10 TOT 17 SEPTEMBER vijand l a n c a h e e n de hoofdwegen c i e . Het tegenoffensief d e r rebellen in de bocht v a n de E b r o is misl-jkt of, voor h e t ocgerableLLk toch, stilgelegd. Het moet h e t a n t w o o r d v o r m e n o p " d e i schitterenden republikeinschen a a n v a l , die op 25 J u l i . h'stcrLsche datuem, ingezet werd. I n dien soktor heeft de door den tegenstrever m e t een gewel(K-.5 fcoeveelheLd t r e e p e n e n m a t e r i a a l ondernomen a k t i e , 50 d e g e n g e d u u r d : tij heeft heem v a n 40 tot 45.000 dooden en awaar geurenden gekost, evenals de Instorting van zijn beste divisLes. , Op enkele wijzigingen, zonder stratefeLsch belang, n a , volgt h e t front thans nog dezelfde lijn. die de regeeringstroepen op 30 J u l i bereikt h e b ben en waarop h e t offensief gestabiliseerd werd. De republikeinen o m r l v ge'em de stad G a n d e s a en oefenen een steeds sterke drukking u i t ; de steed bevindt zich nog altijd o n d e r h e t k e n vergeerend schot v a n d e republIkeLnsohe troepen.
De Sluiswachfer te Yisé ging moeilijk als een \ ouderling. Na enkele *veken, dank aan Vader Benoit, is hij weer . flink te been ! n
in h e t Oceten n a a r M o r a de Ebro leiden, en in h e t Zuiden, n a a r Chert-a, werden afgeslagen. H e t schijnt d a t d e vijand d c o r de o m s t a n d i g h e d e n verplicht is dezen t o e s t a n d t e a a n v a a r d e n e n a l d u s t e m o e t e n aanzien, d a t de repuibliikoinsche t r o e p e n zijn verbindingswegen l a n g s h e e n h e t nieuwe front, t u s s c h e n h e t oostelijk operatieveld e n d a t v a n d e n L e v m t , bedreigen. O p h e t Extraimadurafront heeft de verloopen week geen belangrij-ke wijzigingen g e b r a c h t . De vijandelijke stellingen, die in de streek v a n Zarzacapilla e n Calesa del Buey s t r a t e g i s c h omsingeld zijn, bevinden zich i n e e n toests-nd, die iedere d a g kritieker en hachelijker w e r d t . H u n t e r u g t o c h t in de richting v a n h e t r e b e l l e n k a m p is afgesneden. Oastuera e n Oa-mpillo liggen o n d e r republikeinrch schot. D e vooruitgeschoven p u n t v a n ddt k a m p bevindt zich o p 20 kilometer v a n D o n Benito, terwijl A l m a d e n o p 80 kilometer a c h t j r h e m ligt.
PRIJSWINNENDE NUMMERS
KOSTELOOZE LOTERIJ ( F E U I L L E T O N
De slulswachter-ontvanger v a n Vlsé, <- DRIE KAMERADEN ») (tengevolge v a n een v a l tijdens zijn •werk, dierf geen voet meer verzetten, 24e p r ü s : 181 le pnjs : 1306 ïoodanig leed h i j . Ziehier w a t hij 25e p r ü s : 565 2e pr'js : 1560 schrijft na gedurende enkele weken 345 26e prjjs : 3e prüs : 1242 de behandeling Nr. 2 v a n Vader Benoit 27e p r ü s : 1170 4e prüs : 1366 tan Amiens gevolgd t e hebben : 481 166 28e prg's : 5e prüs : 311 354 29e p r ü s : « Ik heb het groot genoegen u \ 6e prijs 230 219 nieuws van mij te laten hooren. Sedert 30e p r ü s : 7e p r ü s : 540 6G0 ft aio Thee Nr. 2 neem. mareheer ik 81e pr'js : 8e p r ü s : 662 zooals ik het sedert een jaar niet meer 32e p r y s : 9e p r ü s : 1337 C&aan heb en de pijn die ik had, 10e pr-js : 97 33e p r ü s : 1455 53 vooral in de hielen, heeft opseftou- 11e p r ü s : 1213 31e p r ü s : den mij te martelen... enz. 654 35c p r ü s : 1673 13e p r ü s : J. L. 1556 1087 36e p r y s : 13e p r ü s : Slulswachter-ontvanger te Visé >. 14e p r ü s : 1259 263 37e p r y s : Duizenden personen d a n k e n aldus 15e prijs : 380 171 38e prijs : 6un gezondheid a a n Vader Benoit v a n 16e p r ü s : 1273 500 39e prü? : Amiens, die van zijn 40-Jarige onder- 17e p r ü s : 142.-, 40e pr'js : 353 Vinding gebruik gemaakt heeft ln zijn 18e p r ü s : 1115 71 41e p r y s : Wonderbare behandeling m e t p l a n t e n , 19e p r ' j s : 1620 253 42e p r ü s : die verschilt van alle a n d e r e , door d e n 20e p r ü s : 1100 t-.ii 43e p r ü s : «ard der planten, h u n hoeveelheid, 21e p r ü s : 44e piijs : 1302 609 hun regelmatige doseering e n tenslotte 22e p r ü s : 45e p r ü s : 15J6 16 vooral door h e t voordeel er een indivi- 23e p r ü s : 587 dueele behandeling t e k u n n e n v a n maken, aangepast a a n ieder geval. Volgende loten werden o n s door h ? t Er bestaan vier basis-behandelingen: Postbeheer m e t de vermelding « onbekend » teruggezonden : Tft. 1 : Spijsverteringskanaal, maag, Heunieecï K a m . , BrusselschesteenLe* lever, darmen; «r. 1 : Nierziekten, rheumatiek. Jicht, wee 192, D e n d e r m o n d e , n r . 1367. W i n n e Alf., Maagdeveld, T o r h o u t , gewrichtsaandoeningen; n r 1689. Kr. S : Huidziekten, eczema, Jeukte: M e s t d a g h Leonie, A l b r e c h t k a a l , T / S , |Nr. 4 : Bloedsomloop, te hooge spanning der bloedvaten, keeren nr 1051. Dreelinck, W ü k 85. R o n s e , n r . 1149. der Jaren. Deze loten zijn d u s n o g in o n s bezi». De Geneeskundige Dienst voor d» toepassing der methode E. Benoit ls Als zü bü de p r ü s w i n c e n d e n u m m e r s ter beschikking der zieken. Ben ge- z ü n worden zü beleefd verzocht ons neesheer-specialist der Faculteit van h u n juist a d r e s te laten k e n n e n . De 3 w i n n a a r s v a n d e n pronostiekï&rUs zal persoonlijk en kosteloos op wedstrüd z ü n : uk schrijven antwoorden. l s t e p r ö s : V a n Glabeke, AurtUve, Schryven : Soclétó des Marques Bénolt, Service Médlcal, B. P . - 1 9 . bii Kortrijk. Avenue de Wagram, 106, Paris (17e). 2de p r j j s : M o e r m a n Roger, Gent-
De behandelingen E. Bénolt zUn te kooo la alle apotheken. °?
VOORBEREIDINGEN TE GODESBERG ?
geval Engeland l n e e n oorlog gewikkeld.
wordt
CHAMBERLAIN RAADPLEEGT DE LABOURAFGEVAARDIGDEN Chamberlain he*I> gisteravond de afvaardiging van de Labour-partlJ cn do Trade Unlons ontvangen. De afvaardi ging wilde de eer*t*minfjrt2r het standpun van de Libour-partlJ uiteenzetten, de oordeelt, dat de onschendbaarheid van Tsjecho-SIowakije moet gehandhaafd blijven.
DE KONING BLUFT TE LONDEN
De Engelsche koning heeft besloten niet naar zijn kasteel van Balmoral terug Hot tweeede o n d e r h o u d tusschen te kieren en te Londen te blijven, tot. den terugkeer van Chamberlain's Cheembsr ain en HLtleer zal, Indien aéle n", tweed? bezoek aan Hitler. voo spelüeeegen uitkomen, te Godeöberg DE AMERIKAANSCHE pLaats vinden. AUTORITEITEN VOLGEN I n h e t Rheeinhotel Drcesen aldaar zouden al m a a t r e g e l e n genomen worden STAP VOOR STAP DE veeor h e t o n d e r b r e n g e n v a n de hoeege ONTWIKKELING VAN D f N gasten. HLtlar's lijfwacht Ls reeds daarTOESTAND heen vertrokken, v o o : 70 buitenlands?kretaris van Roosevelt heeft aan sche journalisten zijn k a m r r s gereser- deDe pers meegedeeld, dat de president, ln veerd. De eigenlijke besprekingen zcu- verband met het verloop van den .ntcrden in een kasteeee". nabij deze «tuinstad nnt..ona.en toestand, afgezien heeft van zijn reis naar Chattanooga ln Tennessee. a a n d e n Rijn» worden geheeaden. waar hij op 20 dezer een rede meest h o u . BRITSCH-INDISCHE VORST den. Bovendien heeft Roosevelt Cordell Huil en al de hco^e ambtenaren van het ZEGT STEUN AAN staats departement toegelaten hem on alle uren Van den dag en van d e n nacht ENGELAND TOE op te zoeken ln fpval a n noodzakelijkDe Mcjharadja v a n B i k a n e r , die heid. o , e.- bijna tien mül-icen m e n s c h e n re- KEERT RUNCIMAN NIET geert, heoft d e n ondehkondng van TERUG NAAR PRAAG ? Brêesch-Indië een telegram doen toeVo'.gens sommige g e r u c h t e n zou lord komen, waarin hij eel zijn h u l p b r o n n e n en zijn leger ter beschikking v a n deel R u n c . m a n niet n a a r P r a a g terugkeeren, d3Ch h i e r te o mzeggen. t r e n t valt n o g n i e t s konLr.g v a n E n g e l a n d stelt, vcor h e t m e t zekerheid
Krachtdadige maatregelen hebben de orde hersteld in Tsjecho-Slovakije (Zie begin hlz. 1) W A A R IS H E N L E I N ? Conrad H:nleln en twee Sudetena f ge-vaardigden hebben incognito een bezoek gebracht aan de stad Eger. Henlein beraadslaagde met de ambtenaren van de partij en verliet vervolgens de stad naar een onbekende bestemming. MUSSOLINI SPREEKT VANDAAG De Duce zal vandaag te Triest een rede houden, waarin hij de houding van Italië zal bepalen ten overstaan van ds huLdige gebeurtenissen. DE DUITSCHE PERS W I L DE VERNIETIGING V A N D E TSJECHOSLOWAAKSCHE REPUBLIEK Handelend over de Tsjechoslovaaksche kwestie schrijft de «Westdeutscber Beobachter-> : _ «Eh- moet snel gehandeld worden. De oplossing kan niet anders zijn dan radikaal. Te Praag wil men geen andere, dan een oplossing door het geweld. Daarom moeten anderen n u handelend optrEden. Het eenige middel om ds krisis te boven te komen l s . d e volledige af:?cheiding van de Duitschers van de Tsj:chische bewoners van dien Tsjechoslo vaak?ohen staat, die n u toch opgehouden heeft t e bestaan.- :Die'? schelding kan niet meer vermeden worden». De «Koelniscbe Zeitung» schrijft, dat een zwenking in de ln7ichten van de Praagsche regeerin? n u te laat zou komen. Zooals "Tsjéchoslovakije t h a n s ls. kan »r*t niet m c r t-ered worden.
ne leden d e r partij uiting h e b b e n gegaven a a n h u n o n t s t e m m i n g over de h c u d i r g -van h u n leiders e n d e n wenrch hebben geuit, zich m e t de Tsjechen te v e r s t a a n . Bij de huiszoekingen t e ©berhef e n Hei^nann-tdorf in h e t distrikt J a g e r s dorf zijn twee kisten Duitsche h a n d g r a n a t e n , tien a u t o m a t i s c h e revolvers van denzelfden oorsprong, 27 doozen ' m e t revolvermunitie e n twee p a r a b e l l u m s m e t 2.000 p a t r o n e n gevonden. Verscheid e n e Henleinisten h a d d e n e e n boerderij te Oberhof t o t h u n verblijfplaats gekozen, doch zij zijn o p 14 September gearresteerd."
100.000 ZUIDSLAVISCHE VRIJWILLIGERS VOOR TSJECHOSLOWAKIJE H e t gevaar d a t Tsjecho-SlowakijP b e d r - i g t , heeft een o n v e r w a c h t e n terugslag g e h a d in Zuid-Slavië. Sedert h e t beTin d e r krisis zijn t a l r y k e ZuiïJ-Slaviërs zich bii de Tsjechoslowaaksche legatie t e Bels^rado als vrijwilligers komen a a n m e l d e n , voor h e t geval v a n een gewaoend konflikt. H u n a a n t a l bedraagt t o t hiertoe reeds honderduizetld.
HENLEIN ROEPT ZIJN AANHANGERS TE WAPEN
De 40sfe verjaring van de Texfielarbeiderscentrale fe Gent (Zie begin b l z . 1 ) Die hu'de-blijk was verdieijd. De geschiedenis van hét. textielproletariaac dw.r.tgt bewondering af. Haai lijden in het verleden is ontzettend geweest. Haar cp2ar.g uit. de diepste,ellende vervult ons met. eerbied. Hoed af- voor het texiielproletariaat. Dat zi}n de ve schillende vrienden uit alle hesken varj het land en van de verschillende vakcentralen komen zeggen. Hran redsvoeringen waren vol ee:o.ea voor die koene schare textielarbeiders. Z:ke.\ de solidariteit eb and en tussolien de texti-s'/oswe ixers en het proletariaat van de andere nijve^heiosvertakkingen waren reeds stevig aangesnoerd. Gisteren zijn ze neg verstevigd. DE PLECHTIGE HERDENKINGSVERGADERING Zocals we hooger z e i d e n , w a s h e t ln de M a r x k r i n g z a a l d a t de plechtige herdenkingsvergadering doorging. D e zaal was feesteiijK o p g e s m u k t e n op de eerep l a a t s stond h e t beeld v j n d e n m a n . die V l a a n d e r e n wakker schudde onzen grooten Anseele. Benevens de vlag v a n de Textiel Arbeiders Centrale m e r k t e n we de vlaggen o p v a n de vlasspinners en broederlijke wevers v a n 1858. A a n h e t bureel h a d d e n p l a a t s genom e n : p g t . Cocle^ voorzitter v a n de B.T.A.C., Segier, algemeen sekretaris; Torcq, hulpsckretaris, Filips e n L. G r a u , leden v a n h e t bureel. O n d e r d s aanwezigen s t i p p e n we o n d e r meer a a n : Delattre Achille, minister van Arbeid en Sociale Voorzc-g; Mertens Cornelis, algemeen sekretaris van het Belgisch Vakverbond; Balthazar Gustaaf, minister van Openbare W e k e n e n We.-kve:schaffing; D3>'«>lock August, algemssn sek;etaris der Be gische Werk He den partij; Lemaire Jcscph. direkteur van de Prévoyance Sociale; Octors Victor, eerste sekretaris d?r Syndikale Kommissie; TDmmsn Adrien. bügevojgd sekretaris der C^nt-ale van Metaalbewerkers; Dsthl^r Nicclas, s^L-etaris der Mijnwerkerscentrale; Vergeylen Emiel, S3kretaris der Belg. Werk iedonpartij, afdeeling Gent; Van der He?g?en Frans.' Algemeen bestuurder der S-tmenw. Mij. « Vooruit »; Frans Toch, sekretaris der Federatie v. Socialistisch en Onafh. Vakbonden van het arrond. Gent—Eekloo; De Bruyn Prosper, voorzitter van het Nationaal Syndikaat van S.P.T.T.Z.L.; Gryson Emile, szkretarls der centra e van Bouw, Hout en Gemengde Vakken; Memmens Raymond, inspckteur-7eneraal .van den Arbeid; Jenseri Axel, Deensche'afgevaardigde der tcxtielarbeiderscentrale; Van Staven Jozef, sekretaris der Centrale der Boekbe-werkers: Cacs, kabinetsove'sie bij het ministerie van Arbeid en Soc. Voorzorg; Liebaers Frans, sekretaris der Centrale der Kleed.ng en aanve.wante vakken; Van Houtte Marcel, centrale Perscmee. Landsve-dedig.n?; Lapaille Hubert. s&kretaris der Centrale van de Steenarbeiders; Nogheer Richard. centrale van het Tramwegpersoncel; Stuwé A., a gem. Nede landsche Bond van Textielarbeiders; Moser Ernest, van Zwitserland.
OPENINGSREDE VAN PGT. COOLE Pgt. Coole, voorzitter van de Belgische textielarbeiderscentrale wenscht vooreerst de vreemde afgevaardigden welkom. K m d . Shaw, d e internationale sekretaris van de textielarbeiders die te Gent ls aangekomen, word plots ziek cn kan hier d u s niet aanwezig zijn. We betreuren dit smartelijk voorval. De betrekkingen tusschen de Internationale en onze centrale zijn altijd hartelijk geweest en graag zouden we haar vertegenwoordiger hier begroet hebben.
REDE VAN PGT. SEGtER
D. N . B. meldt Uit Asoh, da.t Henle-in de oprichting bèvoten heeft v.aji een n a tionaal verdedigIngskorps a n de grens. Ds leiding der Sndetenpartlj h-reft eon oproep verspreid wa-a^ln Praag beschuldigd wordt de Sudeten te willen uitroeien. EEN OPROEP VAN DEN De oproep b e s l u i t : SUDETEN-LEIDER KUNDT «Wij nemen de 'waof n^ o o . » Ernest K u n d t . oudleider van de SuGEEN VOLKSSTEMMING, deten-a'va-ardiging belast met h e t voeren van de onderhandelingen m e t de SCHRIJFT DÈ Tsjechoslovaaksche regeering en voorzitter van de Sudeten-Duitsche parleTSJECHOSLOWAAKSCHE mmtsgrr-ep. heeft een oproep gericht PERS to*. de Sudeten-Duitschers. • €Laat u niet ln verwarring brengen» Waar zij de kwestie van een volkszegt hll o.m «door h e t stillegeen van raadpleging bespreekt, is de Tsjechoslode politieke bedrijvigheid der Sudeten- waaksche ners het eens om elk beroep Duit<-chers. Bliif vcor uzelf w a t ge zijt. op het" zelfbeschikkingsrecht van de Wacht tot Adolf Hitler en Chamberlain stammen te verwëtpen. ZÜ spreekt ?lch h u n be-^reklnïcn hebben eeëindWd, die eenstemmig u i t tegen e.ke grenswijzirifk nullen zün- aan gevolgen voor de ging, welk? d a t ook zijn zou. Zij m a a k t toekomst. BlUf sterk en e bewaar stalen melding van het hardnekkige verzet z e n u w i n . Gcd is rr>e+ on -'. van Me Tsjechen ,en verklaart d a t de krisis geen oplossing vinden k a n in TALRIJKE esn konferentie- yan groote m o g e n d AANHOUDINGEN VAN heden. De oploscsing k a n volgens haar alleen gevonden worden t e Praag. TSJECHEN IN De
PANIEK IN DE SUDETENPARTIJ O n d e r h e t opsc'rrift «Paniek in de Sudetenduit-sche p a r t ü » , schrijft het socialistisch blad «A Zet*, d a t i n talrijke steden en s ^ m e s n t e n in d e grensgebieden de Sudetenduitsohe parttfsek r e t a r i a t e n .gesloten zijn, d*t de leiders •de v l u c h t hebben g a n c m e n e n d e gewo-
Pgt,. Segier, d e .algemeene sekretaris van de B.T.A.C. brengt vooraf een roerende hyide aan de nasedachtenis van ds vrienden Louis Bar, Lefevre, Tytgat cn J a n Samijn. Onre betreurde J a n Samijn, dat was de verpersoonlijking onzer centrale. Dan richt hij zich tot de overlevende stichters van de textielarbeiderscentrale, namelijk de vrienden Dumortier. Filips en Hannick. Hannick is de gewezen sekretaris van de B.T..\.C. e n gedurende de 15 Jaar dat we hebben samengewerkt, heb Ik hem leeren waardeeren. Ds textielbewerkers, vervolgt Segier, zijn in Vlaanderen de grondleggers geweest der socialistische beweging en dit in haar verschillende vertakkingen. Zij zijn de voorkampers gewesst ën trots dat. hebben ze zeer lang een minderwaardige plaa ts ingenomen in h e t m a a t schappelijk leven. De textielarbeiders waren weinig ontwikkeld en daardcor stonden zij op ecn lageren trap der sociale ladder. Ze leefden een 'ellendig leven. H u n kinderen werden vroegtijdig ten Ejrave gesleept. Dc armoede h a d zijn stempel gedrukt op de textielarbeiders. Spreker brengt den n a a m van Anseele in herinnerinlg. Hij was het die in het parlement de wonde waaruit de textielarbeiders bloedde, bloot legde. I n onze nijverheid werkten m a n n e n , vrouwen en kinderen 72 uren per week. Ze wonnen 1 tot 3 fr. per dag. Terwijl de textielarbeiders in de grootste miserie leefden, eh wij voor hen streden, werden we bekampt door.onze tegenstrevers. Deze laatsten schermden met de leus «Voor een familieleven*. Welke bittere ironie ! Welke spot "met de arbeiders ! Men sprak van familieleven en men scheidde de gezinnen door den langen arbeidsduur. Ons beroep eischte m a n n e n , vrouwen en kinderen o p . Dit is nog zoo en daaruit spruit voort de moeilijke positie die we moeten innemen. Vergeleken m e t h e t verleden ls daar zeer veel aan veranderd. We zijn er in geslaagd t e bekomen dat voor gelijken arbeid, gelijk loon wordt betaald. Dat is dank de aktie vrn de vakbewe?ing. WEINIG HOOPVOLLE De Textielarbeiderscentrale en haar STEMMING IN gewestelijke en plaatselijke organisaties flink ingericht. Onze centrale is DIPLOMATIEKE MIDDENS zijn niet uitsluitend een administratief bes t u u r . Neen, ze is een organisatie voor TE PRAAG aktie. Ze- k a n niet vergeleken worden aan een ivoren toren. Ze h o u d t zich op middens te Praag ls de stemming geens- de hoogte van den toestand en haar z.ns hoopvol. vertegen woord ieers staan midden de arMen ziet nauwelijks de mogelijkheid beiders. We hebben dé s t r u k t u u r onzer in van een verstandhouding. organisatie aangepast. Technische diensten worden Ingericht. We beschikken over dokumentatiediensten dfe van dichtbij indus*rieele en fi,' nancieele kwesties volgen ten einde opgewassen te zijn bij de onderhandelingen met het p a t r o n a a t . Dat heeft ons in staat gesteld m e t meer kracht in te (Trijpen. Midden de krisis slaagden, we er in dat de 7 3/4 urlce werkdag voor de ploe?dan ook in een geest van ingetogen arbeiders werd veroverd en dat we de eerbied en innige vereering. dat ik Iconen met 6 nrocent konden opdrijven. Snrék^r maak-L dan de vergelijking tusdeze tentoonstelling open verklaar, die textjeiirbeiders van vroeger ons nog beter de figuur leert kennen schen de van heden. van een der grootste pioniers van het en —dezen Ge zult ze moreen In de beto'vtn't 7 socialisme van ons land en van een ' e n . oomkken in de straten van Gent. der grootste ïrfinon, die Gent ooit Z=! zijn niet meer de v é - d m k t e n en de heeft bezeten. (Toej.) uit-emertrelden van voorheen. Toch weten we. dat nog zeer ve«l moet Daarop volgde een rondgang in de worden voor de textielarbe'ders. zalen door al de genoodigden, die ten gedaan We duiden n . ° t langer nr,
De Ed. Ansee.etentoortstelling te Gent
(Zïe begïn blz. 3) In een korte rede, zichtbaar ontroerd door zooveel herinn erin ten die hem op dit moment bestormden, gaf minisW Bilthazar te kennen was rom hij zich niet had kunnen onttrekken aan den heiligen plicht deze herdenkingsten'oonstelling te openen. — Het hier ten toon gestelde, zei de minister, wekt ontroeringen bij ons op. die we liever als men in ons zelf zoeken te verbergen. Heden en moreen zullen duizenden hier voorbij defileeren. Herinneringen zullen hier herleven en we zullen erbij niet alleen Anseele zien, maar geheel den strijd, eeheei de socialistische beweging te Gent. Allen zijn we overtuigd van de onsterfelijkheid van Anseele's figuur en het zal voorzeker van ons niet afhangen zijn vereering te onderhouden. Hy zal vereeuwigd worden in een monument. De hier geëxposeerde maquette van het dcor de jury bekroonde werk van Jozef Cantré. werk dat met algemeen stemmsn en één onthouding werd aangenomen, geeft ons echter nog maar een flauwe gedachte van wat het beeld zelf worden zal. We zien het beeld niet 'op uitvoeringsgrootte nocht op de plaats waar het hoort : het leeft dus niet in zijn kader waarin het komen moet. Alles hier herinnert ons aan het br 3dr»>rtls- IJ-*-*-* Robert, Moorsele, leven en het werk. van Anseele. Het is
de schikking nog iets veranderd woeden, toch is ze smaakvol en met begrip voorgebracht, alles werend wat nist authentiek of twijfelachtig scheen. Em. Langui, de partikuliere sekretaris van minister Balthazar, was de bezieler van dit moeilijk werk, dat hij samen met enkele offervaardige vrienden tot een sukses wist op te voeren. Aan allen dank voor dit prachtresultaat, waarop onze Gentsche partijafdeeling terecht fier mag zijn. . De tentoonstelling blijft open tpt 2 Oktober. Zondagen, van 10 tot 13 uur en van 15 tot. 18'uur; weekdagen, van 15 tot 19 uur. Toegangsprijs : 1 frank, ten bate van het Anseele-momunent.
REDE VAN MINISTER DELATTRE Ik wil eerste en vooral utting geven aan mijn vréugde en mijn ontroering, omdat ik mij hier in deze vergadering bevind, die een periode afsluit die wel hard, maar rijk aan werkzaamheid en verwezenlijkingen was. Wanneer ik in gedachten veertig jaar acbteru.t blik, dus naar den tijd waar_ in uw centrale tot stand kwam, verrijzen vóór mijn geestesoog de Jammerlijke beelden u i t b e t parlaleven van ons uitgebuit en miskend volk: de ellendige loonen. lange cn lastige werkdagen, cen vreuardeloos bestaan met de voortdurende onzekerheid voor de komende dagen.
Ik kan mij des to beter indenken w a t I tielarbeiders; Dethiers, namens de Ml]ahet leven van het volk uit de textielin- werker¢rale; Moser Ernest, nanieas dustrie was, cmd»t de arbeiders ln mijn de Zwitsersche Textiel ir helders; Axel, streek, de Bortmge, een even pijnlijk namens de Deensths Textielarbeiders en pgt. E. VEAGEYLSN, n l m e n 3 debestaan h a d d e n . ^ Toen uw pas geboren koöperatieve Gen.sche We:kliedenpartij. bakkerij «Vcoruit» op ecn da? van strijd AI de sprekers brengen hulde aan do de op zichzelf eenvoudige maar in haar B.T.A.C. e n bieden geschenken a a n . beteekenis zoo greotsahe daad stelde, Daarop sluit d e voorzitter de plechaan de stakende mijnwerkers van de tige herdenkingszitting. Borinage brood te zenden, was dat misschien de eerste blijk van salidarite.t EEN DEMOKRATISCH bij onze arbeidersklasse, die streefde AVONDMAAL naar verheffing en lotsverbeterlng. Ds blijken van soJ.dariteit werden alB.T.A.C. bood dan aan de gasten lengs menigvuldiger. Ds arbeiders, die eenDedemokrat-sshen maaltijd aan cn hU als enkelingen zwak ware, vereenigden het nagerecht werden korte toespraken zich en vormden aldus een onweerstaan- gehouden. bare macht, die hoopen misbruiken uitroeide en aan de werkers een waardig EEN BRIEF VAN DE bestaan bezorgde. Naarmate de bestaansveorwaarden van TSJECHO-SLOWAAKSCHE de voiksmassi verbeteren, verheft zicli TET1ELARBEIDERSeen natie en .strekt zichzelf tot eer. Het »s dus voor het land. terzelfdertijd als CENTRALE voor h u n klasse, dat de stichers van uw organisaie hebben gestreden; in naam Er wordt lening gegeven van een gevan het land groet ik h u n aandenken geotuuru ctcor L * ..-sn^en . a n T i . e met diepe dankbaarheid. Het voorheen miskend en misprezen uao-S-owakije. H.., .uidt ais volgt; WIJ c i n i e n u voor a e vriendelijke u i t syndikaliEme is een opbouwende kracht gewb.'den; het heeft zijn plaats in aHe nooa.igi.ig op a s lecsteiijkaecen van u w kringen, die zoeken naar de oploscln'; 4t>sie.i v*c.jaa:ti£g. a Vvy zouden ei ^-" ag aan hebben deelvan de greote ekcnom.sche vraagstukken ,.1 omdat op de huidige c c _ a die z:ch a a n de menschheid opdringen. Zonder zijn medewerking zou niets blikken pe."Sw-i..j-. £.^^mZ.&.<, L J i n t - . u a duurzaams k u n n e n verwezenlijkt wor- tlonale banaen k»m vers-e.ken Locn' wij den. Deze waarheid wordt t h a n s door k u u n e n nez niet c m a a t us toestand i n iedereen erkend, maar zij legt aan de ae 'isjccnische RepubUek zesr gespanmilitanten groo.e p.iohten cn een zware nen is. verantwoordelijkheid o p . i n ae Duitsche landen der Sudeten De millant neeit stcsc-s vóór een veel- he^rsent een atmosfeer aie moeilijk to zijdige taak gestaan: technicus, genees- uescnnjven is. DÓ strijd van ae Duitscho heer-advokaat, verdediger van degenen partij aer Sudeten (Henlein) wordt die door een ongeluk werden getroffen sederc weken g e v o e d tegen de vr^e v#icof het slachtoffer van een onrechtvaar- ooncicn. digheid waren, vertrouweling van de -re_ i i a d a t zij erin geslaagd is de gelijkzinnen die steun of raad zoeken, agita- schakeling ts a c e n met al de Instellintor en adv.seur, dat alles moet de mili- gen e n ui-ganisaties, oijit n u nog t e t a n t om de beurt of gelijktijdig zijn. en u.exen d : n tegsns.a lid u n ae Duusche h e c h t s dcor voortdurende inspanning sociaal-demokratische partij en de vakkan hij die zoo uiteen! oo pen de ais tal- bonaen m e t n u n ü2ü.0Ou leaen. Dszo rijke werkzaamheden t o t een goed einde twee groepeeringen zijn de eenige di3 brengen. zien nog \erzetien tegtjn de propaganda Meer nog; n u het syndkal^me zijn van hei 3e r y k . plaats ln de leiding van de zaken heeft Deze tcgens.and is aan de nazis goe-i ingenomen, meet de militant ook nog bCitend e a zij pogen ons kapot te Jfrijhuishoudkundige zijn en de vraagstukmet alle miaaelen : m e n overcreeat ken die zijn nijverheidstak cn het land ge.i 's wetten, m e n treedt terroristisch aanbelangen, bestudeeren en uitdiepen. op. lands Hij moet, benevens de hoedanigheden uit. m e n oeient; e^oncm.suae drukking van het hart, waardoor hij de nooden i n zulken toestand ls het niet mogedergencn d'-e h e m de verdediging van h u n belangen hebben ojgedragen, k a n lijk de ambtenaren in de r a n d s . a t e n begrijpen en pellen, een redeneerkracht aan h u n lot over te laten. Ziedaar wat ons belet bij u te zijn. bezitten die hem er toe in staat stelt, Wees ervan overtuigd a a t wij uw zonder passie, maar ock zander koelheid, met zijn h a r t en meteen met zijn eeest kraj-nisjibpanningtn \L.gcn. Wij hopen dat u zult voortijveren voor h e t welzijn de feiten te beoordeelen en de mogelijkvan de textielarbeiders. heden na te gaan. (Get.) SCHMIDT. Sinds ik in de gelegenheid was ln de Bely.sche arbeidersbeweging de militanten te leeren kennen van uw schoon. Uit het Sude*erjebled schrijven da hartstochtelük en impulsief Vlaamsch soc. textielarbeiders": ras. van we'ks taa-ie wilskracht en beWij hebben uw uitnoodiging op u w vattelijke schranderheid de groote An- Jubileumkongres der Belgische Textielseele het zoo praobtig* symbool was. heb aroeiders met dank ontvangen. ik kunnen inzien hoezeer gij de zeeeven Het is e n s , eilaas," niet mogelijk een aangehaalde hoedanigheden van den vol- delegatie van ons Tsjecho-Siowakisch maakten arbeidsmilitant bezit, en met Textiel . e r t o n d af te vaardigen. Wij b e welke toewijding gij ae ten d'.enste van leven tegenwoordig zeer bewegen toehet volk weet te stellen. standen, dis beletten dat wij onzen pose Maar meer neg sedert ik in de regee- verlaten. ring zit. heb ik u, kameraden uit de Wij verzoeken u ons te willen veronttextielfabrieken, k u n e n waardeeren. schuldigen en onze beste groeten over Ik ben gelukkig de gelegenheid te te brengen aan de Belgische textielarbel. hebben het u hier te zeggen. « ders met den wensch d a ; uw zittingen Wanneer Ik zoo ln gedachten de Bel- de beste uitslagen geven voor h e t welbisebe arbeidersbeweging in haar geheel zijn van de textielarbeiders overschouw en daarbij denk aan de tal(Get.) JAKUB POLACH. looze krachten welke onze klasse h e " Minister DELATrRE bccd ds vrlend-en. moeten inspannen om zich te verhei'fen Scïler e n Filips h e t eeretceken "-^n van uit dc intellektueele en materieele duisternis waarin zij was gedomneld. wan- ridder ln de kroonorde. De wakkere aJgs:n£2Lce seltretaris van neer ik naga welke wiskracht zij heef; moeten ontplooien om, tegen alle be- de B. T. A. C. pgt. Segier, ontving n a proevingen ln. een zonniger bestaan te mens zijn vrienden van het t-estuur geveroveren, dan, waarde vr*.cnden, ben ik schenken. fier OD on^e k T asse. Wij mogen met recht fier zijn op he PGT. SEGIER VESTIGT DE verleden, en wij mogen m e t recht hopen AANDACHT DER in de toekomst. Door de opvoeding, door de vereeni- OPENBARE BESTUREN OP, ging, door het schoon aa n hoor ig heid sgevoel dat ln ons leeft, willen wij ons DE TEXTIELINDUSTRIE -steeds meer .verheffen eri ons ideaal .van In'cehvïore«redevoe;-lng, : waarin Semenschelijke Waardhrheid gn brbedergier .hartelijk bedankt voor d e huldeblijlljkhild verwezenlijken. vesDe -waarde van deze verklaring blijkt ken die h s m ta beurt zijn gevallen, ; uit de menigvuldige verwezenlijkingen tigt hij eveneens de aandacht v a n de texUelnijv^rdie wij daar voer oogen hebben als zoo- openbare besturen cp de he.d die in vele gevallen werd benadeeld. veel levende getuigenissen. I n alle beschaafde landen, ln alle Hij wijst op de ekonomische. uitrusting streken, tot ln de kleinste dorpen, zijn der textielindustrie die h e t hcofd k a n ceUen van vakvereeni^insleven in volle bieden aan de konkurrentie van h s t buiwerkinï. De banden dië ze onderling ver- tenland. b i n d e n ' i n de gewestelijke, de nationale Het heeft lang genoeg geduurd, cegt en de internationale kade-.s. loonen in- hij ondsr meer, d a t de text'.ein.jvcï v!»_d een t o t ' e e n sts-vlg bouwwerk, dat aan werd opgeofferd vcor andere nijverht^en. het syndika'isme in h e t ekonomisch en L-.sluit m e t de regeer in gshulp i n politieke leven der volkeren een belang- te Hij roepen cpdat de textielarbeiders nietr rijke plaats bezorgt. langer zco scherp door de krisis zouden De steeds gewichtiger wordende rol getroffen worden. van de syndikale arbeidersbeweging ligt b o a ,t nog korte toespraken van aan deze plichten op. die ook met den deMen vrienden FILiPS e n FRANS TOCH. dag menfgTuldi.ser worden. Maar u i t Kr.-meraa,d VAN DER HEGGEN wijst op talrijke en uitdrukkelijke bewüzen blijkt het, d a t zij haar opdracht eervol vervult. de overwegende rol, die de tsxtielajbclIn die aUem-cene bewezing neemt het ders hebben gespeeld bij de stichting der Be'igisch syndikalisme een sehoone en kooperatieven «Vcoruit» ts Gent. Tenslotte hoort men minister Balthagroote p l r a t s in. met on b e t voorplan zar. de texttelbewerkerscentrale. Het ls mij een groote voldoening, h e t MIN. BALTHAZAR OP dezen dag van herdenkingfeest te mogen vaststellen en u uCt ganscher ha.rte AAN 'T WOORD tc fcliciteeren. (Langdurige tcej.) Min. Balthazar zegt dat hij getrofren TOESPRAAK VAN is geweest toen hij Din3da.g 1.1. de vlasstreek bezocht. Met wcinis, kesten k a n PGT. RIK DE MAN hst bestaan van de vlasstreek in h e t Pgt. Rik De Man, ondervoorzitter van Kortrijkeche verzekerd worden. IHt i3 de Belgische Werklisdenpartij. brengt ^en van h e t hoogste belang als .men weet, van weiken invloed deze industr'e is op hartelijke hulde aan de B.T.A.C. Ds textlcla-.beidersbcweging ls vergroeid de algemeens ekoncmie van h e t land e n met de B.W.P. Haar geschiedenis is op de handelsbalans van Belgif. in h s t niet t e cndersahsïden v a n deze der bijzonder. B.W.P. Terecht is hier de naam van Ds minister wijst d a n op do rol dio Anseele ultgespoken en heeft m-sn zijn het textielproietariaat in de Ge.itsche t n groot werk vcor de textielarbeiders her- Vlaamsche arbeidersbeweging heeft gedacht. Men meet eveneens den naam speeld. van Moyson noemen. Beiden waren geen Hij verheugt er zich over d a t d^. vaktextieJbeoefenaars, maar bekommerden beweging t e n rol speelt ln h e t preduktiezich om het lot der textielbewerkers. we^en. Als zij iets willen zijn in de naWij zijn u veel d a n k verschuldigd, tie, zegt hij. mogen we ens in de n a t i e vervolgt De Man, zich wendende t c t de niet afzonderen. B.T.A.C. Gij zijt gebleven wat ge immer t Tenslotte brengt Balthazar een hulde zijt geweest : m a n n e n waarop men kan aan de groote \erdienste van Dgt. Cocle, rekenen. den uitstekenden socialist en syndikaVoor de verheffing van d s textiel- Ilst, de m a n der wcrksrsbeweglng van, arbeiders ls zeer veel gedaan geworden. het Kortrij"ische, Ik ken eeen enkel land en ook geen De rede van minister Balthazar werd enkele arbeidsrsfraktie, die zich zoo snel langdurig toegejuicht. heeft ontwikkeld op geestelijk geb.'ed. Zeeo eindigde het eerste gedeelte van do Rik De Man herinnert er d a n a a n , feestviering der Textielarbeiderscentrale hoe de textlnlbewerkers in groote ar- van België. moede- ve-keerden en we'nlg geleerd waren. Hij h a n g t eenige miserlebeeiden op. Gent. dat gewekt werd door den klompengang. Ds lange arbeidsduur cn de lage loonen. De textie bewerker heeft zich opgewerkt. " Het dost soms eoed riaara*n te k u n nen herinneren. Men blikt terug op het verleden en nien stelt vast. d a t het Vlasfabrïek in b r a n d werk van duizenden niet nutteloos is geweest. 500.000 fr. schade Het doet genoegen t e zien hoe een vo'k heeft gevolueerd. Zaterdag, even na den middag, wanEr blitft veel te doen. neer de werklieden pas h u n -arbeid herWe moeten ons niet alleen richten nomen hadden in de eroote vlasfabrïek tot de pioniers der vakbewer'.ng en h u n van Eueeen Vanwontergem-Vervaecke. onzen dank zesden. We danken even- gelegen ih ds Harelbekestraat, bemerkt» eens de huldige"le!dln= van de B.T.A.C. een d : r arbeiders dat er roï>k opsteeg Met haar aan ' t hcofd der o-ganisatie uit een der vsle vlasstapels. Nauwelijks mogen we de toekomst onverschrokken was het alarmsein gegeven, of het vuur tegemoet zien (toej.) had reeds groote uitbreiding genomen. De vlammen en d e . rook stegen hcog REDE VAN C MERTENS boven het snel vernielde dak. vuur vond een gemakkelijke prooi Kd. Mertens, sekretaris van het Be'g. ln Het het opgestapelde ruw geroot vlas, Vakverbond, herinnert eraan, d a t de zoodat s t ach terg ede cl te weldra in een B.T.A.C. de eerste organisatie is, die echten hvuürpoel' herscharen was. bij de Syndikale Kommissie, en h e t De brandweer was spoedig ter plaatse. B.V.V. heeft aangesloten. D-»ze moest zich ln de eerste plaats t e n Spreker handelt dan over de geschie- volte ln-spannen om de nog niet dcor denis van de B.T.A.C. het vuur bereikte gebouwen, die. evenNiemand zal het mü kwalijk nemen eens met vlas opgepropt waren, t e vrijals ik hier beweer, d a t de B.T.A.C. waarin ze dan ook slaacdsn. een der trouwste organisaties is van waren, De twee zwingelturblnes. die in beh s t B.V.V. Ze mag als voorbeeld gesteld tonnen gebouwen ondergebracht waren, worden. tegsn het vuur reM-hermd worDe textielarbeiders hebben zeer vroeg konden den. Een groote-hoeveelheid lijneznad den strijd aangebonden tegen de ver- kon na hard werken der fabriekarbeidrukking. Reeds in 1811 voerden zy ders in veillgiie.'-l gebracht worden. strijd. . . De sohade is toch zeer aanzienlijk. OnOp de textielarbeiders konden we geveer 100.000 k g . . vlas werd dcar de rekenen. Ze stonden" op de eerste rangen vlammen verslonden, evenals verscheiin elke algemeens beweging. Ze waren dene werktuigen als bootmachlnes, ln de bres telkens de arbeidende klasse zwlngelmolens. en wia-gen zaadmolen e n opkwam voor haar eVsohen. verscheidene k'rootbakken. België was het paradlfs van het kaplDe brandweer van Kuurne verdient een. ta'lsme. D!a. schande, die zoo lang ons vermelding om haar snel ingrepen, zooland brandmerkte, ls uitgewischt. er nog veel kon gered worden. Textiela-belders. ge hebt uw p'icht datNaar schatting bedraagt de schadegedaan en we z\jn er u zeer dankbaar 500.000 fr., maar ls door verzekering gevoor. Ge « a a r t trouwe strijdmakkers. dekt. •» Namen*! het B.V.V. wordt een geschenk aan de Textielarbeiderscentrale aangeboden. De Nederlandsche eerste-minister, NOG GELUKWENSCHEN dr. Colijn heeft te Rotterdam een red» ,Men hoort nog de vrienden GRYSON. uitgesproken tegen de ekonomisch» namens de Belgische Metaalarbelders; autarkie en vopr de.regeling der interStuwé, n a m e n s de Nederlandsche Tex- nationale schulden.
De roode haan kraait fe Kuurne
6 - Vooruit, 13 Sept. 1 9 3 8 a
GROOT-GENT
VAN ONZE KORRESPONDENTEN NIEUWS
DE BEURT
aan onze Vrouwen l
WIJ nemen opzettelijk 1935 als vertrekpunt, niettegenstaande de socialisten tc Ronse sedert 1326 besturen. Wij kunnen in enkele woorden de werking samenvatten, ais wij ons terugdenken in 1926. Van 1926 tot 1935 reeds hernieuwde herbouwde en reorganiseerde het socialistische gemeentebestuur de stad, tot een oord dat zijn eigen kinderen, van zoodra deze een tijdlang afwezig waren ?eweest, niet meer herkenden. Opsommen wat wij verwezenlijkt hebb e n ' v a n 1926 af. ls niet moeilijk : alles wat er is, is ons werk ! Wij zuilen beginnen met de openbare werken, omdat precies sedert 1 9 J 5 eene demokratische regeering welke zich als te bereiken hoofddoel stelde : het opslor-
ls een niet te vergeten d a t u m . Onze socialistische vrouwengroepen vieren inderdaad h u n 50-JARIG BESTAAN. Een halve eeuw strijd cn propaganda achter den rug! Een welverdiend' 1 hulde dient gebracht te worden aan hen die Jaar aan Jaar de partij hebben gediend, onbaatzuchtig en offerwilltg h u n tijd en energie aan de verspreiding d e r socialistische gedachte onder de vrouwen hebben gegeven. Plicht ls het, op 24 en 2.» September met onze socialistische vrouwen h u n jubileum te vieren. SEPTEMBER
FEESTLOKAAL
VOORUIT I
HULDE aan de Socialistische
Vrouwengroepen S. M.
VOLKSHOOGESCHOOL
VOORUIT
SOCIALE FONDSEN
De inschrijving der aankoopen in het Aandeelboek, wordt verricht voor de lidnummers lfül.1 tut 1.500, vanaf MAANDAG 19 tot cn me . Onder toezicht van s t a a t en Provincie VRIJDAG 23 SEPTEMBER. De leden, die het Ledenboek nog niet VLASMARKT, 9, GENT hebben geteekend, cn daardooi nog geen Aandeelboek hebben, mogen zich aanbieden voorzien van brood- en trouwboekjes, om aan dc wettelijke formaliteiten te voldoen. 3143
v. z. w.
HEDEN ZONDAG
G O E D E K O F F I E V E R Z E T DE ZIN NÈN. Vooruit's Koffie is geurig en billijk van prijs. 3116
worden aan de Volkshoogeschool de volgende lessen gegeven : Van 9 tot 10 uur : Boekhouden I I . Tikschrift I, Fransch IV, Handelskennis en Handelsrecht I. Engelsch III. Van 10 tot II nur : Boekhouden II. Fransch II Tikschrlft II. Handelskennis en Handeisrecht III, Engelsch I I . ,Yan II tot l'i unr : Boekhouden I I I . Fransch X. Tikschrif». Tlkschrift II. Handelskennis en Handelsrecht II, Engelsch I .
« I e d e r b u r g e r *a Z o n d a g s i i j n k i e k e n in d e kastrol...» zegde Hendrik IV. Indien hij nu leefd zou hij bovendien bevolen hebben, het kieken in de heerlijke en vitaminenrijke Solo margarine te braden. 106
•••
De ajuin wordt slechts a a n 85 centimes TnsctiriJvinjïsrecht : 10 frank, waarvoor h e t kgr. verkocht in Vooruit's k r u i d e m e n alle leergangen mag volgen. Werk- ni e rs winkels. Ajuinsoep met gemalen loozen worden kosteloos toegelaten. k a a s is heerlijk ! Wacht niet m e t uw Inschrijving ! VOLG DE LESSEN VAN DEN EERSTEN 3140 DAG AF ! Het wordt een genot I als u wat te naaien of te herstellen hebt •** 9Ü beschikt over een modern
ANKER
ZIG — ZAG
Prijs: 2350 fr. compleet. — Het naait alles: -revone .'echte naad vóór -.n achter naaien, zig-zagnaad vcor tricutwerk of pikseren, afwerken ran binnennaad, stukken l n z e t t e T . borduur boudon, feston en knopsgaten maken, knoopen aanzetten, enz. - Vraagt of schrijft voor een demonstratie en u zult verbaasd staan hoe eenvoudig en vlug alles gaat. tiVlÜ J. VERHAEGHE. Steendam 38 Gent. Tel. 13663. Of bij de ANKER-verkoopers Albciallna 1^-18-24 m a a n d . Geneeskundige dienst A p o t h e k e n v a n dienst gedurende de Treek g a a n d e v a n Z a t e r d a g 17-9 t o t Z a t e r d a g 24-9. .. D . Mulder, Slijpatraat, .78. T e l . 18756; J , B a e t s ' é , Keize.- K a r e l a t r a a t , 54, T e l . 10768; Nicalse, T e n t o o n s t e l l i n g l a a n , 80, T e l . 10204; V a n d e r Stock, Brugsohep j o r t e t r a a t , 30; De W i n n e , KortrijkB3he£tr. 108.
VERKEERSONGELUK Tvir hoogte d e r KL'telbrug werd de fletser LsLdoeer B a e e , wonende Kal&nderstraa-t, 12, a a n g e r e d e n doar de a u t o bestniu d door Odiel Verhaegen,' uit G e n t . De wielrüder werd gewond over gansch h e t l i c h a a m . N a j e n e e s k u n d i g e zorgen te h e b b e n o n t v a n g e n werd h ü huiswaarts overgebracht.
TJW L U C H T P I J P T A K K E N P I E P E N , G U ADEMT M O E I L I J K f Het zijn teekenen van een catarrhe. die sij onmiddellijk moet bestrijden zoo gij verwikkelingen wilt vermijden. Neem • c Strop des Vosges Cazé >; zij zal voor TJ doen wAt zy reeds een 1/2 eeuw voor zoovele anderen gedaan beeft. Gij zult deze siroop zelfs den Zondag vinden in Tont melde apotheken, die den heel^n dag opcu blijven. 8"
Het Ge SALON VAN T.S.F, der Gentsche Radiohande'aart zal plaats hebben van 24 tot 29 September ln dc HANDELSBEURS (Kouter) te (jent. 7588
pen der werkloosheid, de gemeenten door de verleende h u l p ln de mogelijkheid gesteld, het ha.-e bij te brengen tot het wellukken dezer politiek van heropbeuring. Deze werken k u n n e n worden onderverdeeld ln drie deelen : Gewone dienst l.311.134.97 fr. Buitengewone dienst 10.387.134.83 fr. Werken in uitvoering 3.726.500.00 fr. Zooals men ziet. gaven wij onmiddellijk cijfers op, walke globaal aan ledere onderverdeeling werden besteed. Gewona dienst : aan gewoon onderhoud der wegen werd ui.gegeven voor de Jaren : 1935 : 153.676.54, 1936 ; 299.558,43 fr.: 1937 : 185.000 fr. Voor verbeteringen aan wegen, rioolen beken en pleinen werd besteed voor :
ELEKTRISCHE LAMPEN COOP. ONZE ELFDE EN TWAALFDE OPENgeven veel licht en verbruiken weinig LUCHTMEET1NGS zullen plaats hebben: te 7 uur, ln üe stroom. Billijke prijs. K r u i d e n i e r s - Dinsdag 20 september, aan öe . Garde Civique *. winkels Vooruit. 3146 Kerkstraat, Sprekers: A. Casterls, kandidaat: — K. De Groote. kandidaat — L. Volckaert Schepen — Fr. Toch, Burgemeester. T h il L i ft Vrijdag 23 September, te 7 uur. — Sehoone hulzen. 7 plaatsen, groote Tuinwijk Van Houtte. — Sprekers: Rosa koer. 45 Tr. per week. Aopartementen : De Wispelaere. gemeenteraadslid: — 6 pi. vanaf 25 fr. per week. Zicht.ia.*r O. De Corte, .gemeenteraadslid j K. De Zaterdag van 3 tot 4 uur. /wijnaarcie- Groote, kandidaat, Fr. Toch, Burge«tctnweg. terminus tram 5. 5386 meester.
AANRIJDING
1
DE
PERGOLA
OPEN'LUCHTIIrtNClNn VAN «Et A2ALEAPALACB PARK, OENT 1 3 NU IN VOLLE B L O E M E N P R A C H T 6622 ZOO IETS IS ALTIJD WELKOM: BIJ geboorte, bij huwelijk, bij elke fajnlMegebeurtenis hoort een tas bof.'u m e t de van ouds geleende Cichorei de Beukelaar'
LEENING VAN 1933 De 60e trekking van dc Belgische lo ( i tenleenirig van 1933 heelt Zaterdag p l a a t , gehad. Het Tot van 1 millioen trank wordt gewonnen door de se io 142.174. De 70 volgende «eriën zijn ultkeerbaai aan 25.000 Ir. : 111.067 116.459 116.538 120.452 123.258 125.609 140.814 141.635 150.520 153.923 156.065 156.750 160.708 163.614 164.296 164.717 176.560 197.299 201.920 210.755 214.401 215.297 222.382 226.972 220.124 229.408 229.567 232.265 234.689 238.611 238.967 241.546 242.614 245.800 260.565 350.737 251.975 257.164 263.717 264.326 270.302 276.361 291.119 291.617 301.101 304.893 305.343 310.221 310.400 312.068 312.188 314.023 314.349 321.670 331.355 330.733 342.785 347.745 347.772 354.633 367.338 367.883 372.821 376.151 378.4,19 382.165 884.104 385.316 386.804 398.006 Elke obligatie, tot een der uitgekomen 3eriea behorend heeft recht op een 6e van het lot dat aan de serie, tot dewelkf 21J behoort, la toegekend.
De nog in uitvoer zijnde werken van rioleering en bestrating Blauwe Steenstraat en Waatsbruggestraat.;
Steeds van pas ! want men eet steeds met genoegen Zwan
»itiiitftiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii>
(hesp, worst' of h e s p p a s tei) a l s voorgerecht of als avondmaaltijd.
! CINEMA VOORUIT I Ë £
FEESTPALE33, — S t , PIETeJtSNIEU WbTKAAT — O E N T • ' ' ' _•••-, .... . •
.
, -
DE GROOTSTE EN GOEDKOOPSTE KINEMA D E R 3TADI De beste films op de beste a p p a r a t e n ln de beste t a a l ! PROGRAMMA
Twee -
VAN 16 T O T
groote
32 S E P T E M B E R
1933
C H I P \E E
NAT. MAATSCHAPPIJ DER BELGISCHE SPOORWEGEN. — Wijnoogst in de Moczelvallei. — Door de Nat. MaatschaDplj de Belgische spoorwegen worcit op 24/25 Septemer een extratrein ingericht uit Antwerpen na^r Luxemburg = over Mechelen. Brussel-Noord en Namen. Er ls een excursie per autocar « e t vol= gend trajekt ; Luxemburg — Mondorf E — Remich: — Wormeldange — Grevenmacher. Prijs van het biljet : 49 fr. in 3fle kl.. 72 fr. ln 2de kl. autocar 26,50 tr. Inlichtingen in de stations. :
O P G E L E T . — Z a t e r d a g 17 S e p t e m b e r geen v e r t o o n l n ? BASPOUTINE
(L*
Tn«édl«
| ! f
3 i oenomenae ween impéri*ie) met HARRY BAUR ! SmmtmmimimiituimiimiiMHUiimmniiimuiuHimmiiutniiHiiiiiiir.iif 3116.=
in
de
sedert
1935 246.000 fr. 1936 : 389.558.43 fr. 1037 : 520.000 fr. Alles te samen dus ; 1.311.134.97 fr. welke volledig ten laste van de stad waren. Buitengewone werken : Wegenis en gezondheidswerker Het hierboven aangehaalde cijfer aüeen van 10.387.134.83 fr. geeft ons reeds een beeld van wat verwezenlijkt is geworden door ons gemeentebestuur. Hier droeg de gemeente vanz?lf«prekend n.et auen de financieele last. De stadstusschenkomst bedraagt voor die werken 4.692.054.23 fr. Het verschil werd veMhaft door allerhande toelagen. Burgemeester Soudan zet destijds dat het gemeentehuis een giazen huis zou rijn. Wij geven hieronder een volledige Ujst dezir werken :
!
J. WINSEL e y
Dumpoortfltrtnit
K"»
4741
Laat ons opmerken : 1) De vlettende schuld ls cangegaan op kort temtjn : s t e u n aan de werkloozen, pensioenen, enz. Dc delging geschiedt -aarlijks per l ' 5 of per 1/10, alles zal vereffend zijn vóór 4 jaar. 2) Met een verschil ln sf^ulfl van nog geen 6 millioen werden voor io.424.769.80 fr. nuttige, dringende werken en verbeteringen uitgevoerd.' Wat k o m e n die kwakzalvers dan zingen van slecht beheert Iets meer dat h u n waarschijnlijk geen eenoegrr. zal doen, maar ons integendeel veel plezier berokkent : De rekeningen voor het jaar 1937 zijn afgesloten. Er is ecn boni van 1.500X00 frank. VoilA Jongens, als laatste J-aakslag. De bevolking van Ronse, kent te goed het prachtwérk gedaan door het socialistisch gemeentebestuur, om ondankbaar te stemmen OD fl Oktober aanstaande. Daarom : voor meer gezondheid on^er bevolking. Meer lucht en licht voor onze kinderen. Vreugde en verzekering voor onze ouderlingen. Rust voor onze zieken. Meer schoonheid in onze s t a d . stemt men socialistisch op $ Oktober eerstkomende. M. G
RONSE
KORTRIJK
BURGERLIJKE STAND. — GEBOORTEN. — Michellne Délsinne. — Albert MercH.ers. — Omer Dewolf. — Raymonde Devos — Denis Van Wingene. — Guy Libbrecht. OVERLIJDENS. — Cyrllle vanderhaegen. z.b., 60 J., echtg» Marie Clement. — Emile Guisset, nijveraar, 62 J., echtg. Maria P r e u d ' h o m m e . — Sidonle De Rou. balx, huishoudster, 60; J., echtg. Oscar Vandercoilden. — Ernest Mahieu, land. bouwer. 50 J., echtg. Anne-Marle Nlcal* — Emile Herrégat, staatsgepens., 73 J., echtg. Marie Benhaering. — Alphonse DsbisEchep, handelaar, 58 j . , echt*. Adelaïde Van Henls. — Marie Dupret. 82 Jaar, rentenierster. — Albert Merch.ers, 2 dagen. HUWELIJKEN. — Georges Hartteon. enljde-r. en Henriette Vander^heynst, sooenstepster. — Gilbert Vandenhoile, w»ver, en Elèonor Vanaohcr, dagloonster.
SOCIALISTISCHE VOORUITZIENDE VROUW. — Lokaal «Het Volksricht» — Aan al ohae leden, gezellinnen. Qij wordt Vriendelijk uitgenoodlgd aanwezig te zijn op de groote algemeene vergadering der S. V. V. welke zal gehouden worden op Donderdag 22 September ts 6.30 u. 's avonds in ons lokaal Volksrecht. St. Janslaan. Dagorde : De gemeenteverkiezing en de vrouw, door gezellin Sirene Blieok. Tot slot prachtige tombola voor de aanwezige vrouwen.
DEINZE
OEMBENTIlVIRKltZING. — Woenjd&g. 2i Septemb*r, té 1 u u r Groote Meeting. Sprekers : Gust Balthazar, minister van Openbare Werken; E. Anseele, kewerlld en M. Heyenck. BURGELITKE6TAND. — Overlijdent • Marie Van Houcke. huishoudster, 58 :J., echgie Emile De Vreese, Cannet t r a a t . — Karel Moerman, z.b.. 83 y, Mêulenstrat. — P r t r u a Gyselinck, z.b.. B I J . , Tolpoortstraat. — Aarlenns Goet. h l l s , 2 J., Markt. Humelllfccn. — J a n Almeye. werkman. 33 ). en ivonne strobbe. weefster, 38 J., belden alhier. — valérs Sjenave. onderwijzer. J.. en Clarisse De Boover, in de Groote Jaarlijksche Tekoopstellln:; z.b., 19 ] . ,33beiden alhier. een prachtigen voorraad Behangpapterpt. aan echte spotprijzen ! Bericht aan de Herhebbera. Profiteert ! want er zijn bui tengewone okkasies te doen aan halven priji I wijdgekends Magazijnen
GEVONDEN
aktualiteiten
I N EERSTE. V I S I E . — K I N D K R S N I E T T O E G E L A T E N
u)Pt>h'
1?
£
Legioen (
'met Pauley, S u z a n n e Dehelly, A n d r é e Gul i e , N i t a K a y a Een muzikale F r a n s c h e k o m e d i e .
T n e h n m r n c l r
ZWAN
MEDEDEELINGEN
V I C T O R B O U C R E R in
I
fl
i
(LA L É G I O N N O I R E ) m e t Dick Foretn, E r i n O'Bricn-Moore, A n n S h e r i d a n , E e n gewaagde film over d e K u - K l u x - K I a n . t t . gesproken
Fox Movietone
§ C
films
H U M F H R H Y B O G A R T lil
i Hef Zwarte
= :
gedaan
Nu toch koncentratie! — Het miserabel vcu toon van de fascistische V.N.V.-kliek. —Een goede en aanmoedigende meeting.—Politieke nieuwsjes — Allerlei.
IN ONZE KRONIEK VAN ZONDAG 1.1. hebben w- reed" eeme.d da; er verleden Vrijdag ln 't G.'der.iu.s teruc eer. vergadering werd gehoud?n, ten «:r.de e?n laatste pog.ne t? wagen om in Vilvoord? t3ch te k u n n e n koncentreeren. Die pog-.ng ls geslasgd en 't s t a n nu vast d a : k-n-rn-dfmo-traten. konservatieven cn V.N.V. zich samrn vcor het kiezsrskorps zullen aanbieden. Zooals ge zelf vaststellen kunt is het huishouden echter n'.et kompleet. D? rex.eten willen van geen liefde weten en strijder. liever alleen. De teerling ls dus geworpen en we weten waarain ons te houden. We weten ook. dat. volgens senator Verbist ln 't Glldenliuls verklaarde. Toelagen van het ministerie van d? .'•.oncentratie een noodzakelijkheid is om d*n g o d s d e n s ; en de hetllee kerk VolksOpenbare Bedrag der Stadste redden... en om de steed* rijzende WERKEN Onderwijs gezondheid werken aandcel Werken stroom van h e : socialisme te stremmen. M. V—bist heeft bet z?lfs gewaagd te Afbraak oud hospitaal 82.000 82,000 i voors*vllen dat. als ?'.J er door konRioolwcrkcn. aanleggen macadambecentratie toekwamen de *oo.-.llBten ln strating 62.000 62.000 hun opganï te stuiten, zulks zcu beVerbreeden Caufynstraat teekenen dén ondergang, den dood van Werken Hoogerlucht. Wolvcstr., Brul, h** socialisme. St-Pleteisnieuwstr,. Veemarkt, Verlorenstraat. Overwelven beek 1.475.652,10 392.739 491.187.13 621.745.18 Arme Mr. Verbist en arm» kristen 96.750 116.100 Fostierlaan, bestrat iifg 387.000 174.150 menschen. Vooral deze laatsten bekla56.072 82.346 St-Sp.uvcurstrn.it, rioo'lwerken, bestrat. 267.934 129.517- *. gen wij. want ls het niet betreurens223.692 381.402 Statiekwartier, wegenis, voetpaden 912.173,20 307.079.20 wairclg vast te stellen dat steeds godsRiool Desmet- en Varwijngenatraat 17.191,35 17.191,85 dienst en kerk dienen moeten om een Waterbedeeling Brcedstraat 32.600 32.600 politieke partij te dienen. Is het gc rt n 70.385,715 70.385,75 Straat tusschen Ninove- en Beckstraat loutere A6n\»°o%le het socialisme als Tusschenkomst Rijkswegen, aanleggen oorzaak van de ergste kwalen te nemen. 60.000 sponden cn riolen 45.000 d m wanneer het eeschledkundlg vast 36.000 36.000 Bouwen verbrandoven slachthuis staat dat het land vóór 1914 het 339.094,55 113.031 141.290.55 Rioleering kwartier middelbare school paradijs van 't kapltalistn-? wa*. dank 289.620.15 120.675,15 96.540 Bouwen dubbelen watervergaarbak zij den strijd van de socialisten, een 1.195.812,— 4S9.837 398.604 Aanleggen drinkwaterleiding land geworden ls. waar de arbeiders, ook 128.688 96..303 Pompsration met geboorden p u t 280.000 de kristen en liberale arbeiders, een GEBOUWEN sociale wetgeving hebben afgedwongen. 4 noodklnsscn middelbare school 33.508 £'* no? vatbaar ls verbeteringen, maar Nieuwe middelbare school 4.701.693,23 die toch -als voorbeeld kan en mag geALLERHANDE steld worden. Verlichting Groote Markt. Statieplein Veel langer k2n of mag Ik daarover h!*r Signalisatie Vrij held spl aats, Markt niet uitweiden, ik hsb echter Gr innige Aanleggen bloemparkcn overtuiging dat er in de katholieke midü e - s menschen zijn, die dat monsterVerscheidene groote werken zijn nog verbond niet k u n n e n of zullen goedin uitvoering. keuren. Zooals de riool- en wegcnlswerken in ZONDAG LL. HADDEN DE MANNEN het kwartier «Btoopt». kosten 882.500.— VAN VEE EN VEE Vilvoorde uit?ekoz*»n fr.. aandeel der stad 431.460 fr.. toelagen voor het inrichten van een porpagand.i440.000 ongeveer. Deze werken zijn ver stoet gevolgd van meeting. Te d?z?r gegevorderd. lsgcrheld werd er op on?e goede vrijDs riool- cn wegeniswerken J. Ferra.itheidsgezinde stad een afdeeling stormstraat. Nieuwe Brugstraat. Van Wyntro-'pen van Staf, führer ln sp* vsn genc- en G. Dcsmet£traat. Dccrolylaan. he* V.N.V. aftrezonden. Als ik z?g afverlengde Athstraat. Lange we-g-, 8-urendeel'ng dan wil dat zeggen, misschien cn Zonnebloemstraat, welke zonder 14 of 16 m a n n e n tn zwart uniform ; gansch te zijn afgewerkt, bijna mogen eelaarsd en gegespt als echts naz-tbazen. aanzien worden als af zijnde, kosten : M. Lambrechts had werkelijk gsen be1.980.000.— fr. t?r moment k u n n e n uitkiezen om aan Stadsaandeel 964.000 fr. Toelagen meer c n ' ? bevolk'.n» het ware gezicht van dan 1 millioen d u s . V.N.V. te leeren. De wegeniswerken in de spinsters*. Als er inderdaad noe menschen w j Breede-, Fiertelmeersch-, Opgeëlschte-. ren die twijfelden aan d e vereering van E. Hiel-, 11 November-. St. Cornelis- cn de mannen van 't Vlaamsch huis voor Neerhofstraat kosten 600.000 fr. het nazi-Du'tschland, dsn hebben zij er Stadsaandeel 271.033 fr. dus meer dan Zondag h e : bewijs van gekregen. En met 300.000 fr. toelagen. diezelfde menschen loopen de h h . De De waterbedeeling in het kwartier der Wint. Versavel. De Ruvdts. Van Cammiddelbare school kost 264.000 fr. waar penhout en conscorten öp 9 Oktober a. de stad in tusschenkomt voo 113.1 VB fr. s. in 't gareel. Proficiat, heeren. e'hebt Zicht op de laatste stadshuizen op de wijk « Stookt ». Bij deze officieele cijfers met betrekking werkelük een eoed eezelschan gekozen. tot d ; openbare werken willen wij er s t u u r al deze w e r ï e n heeft uitgeroerd, aileri-ootste belang zijn aan te stippen MAANDAG LL. HAD ONZE PARTIJ no? enkele aan toevoegen, welke van dan is dit het schoonste bewijs dat het dat .oor al deze verwezenlijkingen de oo de Katt-ei een teeensprekelijke meeaard zijn. te doen uitschijnen hoc het de klerikalen ln 1926, a's erfdeel bevolking geen centiem belastingen meer ting ingericht met als onderwerp: de socialistisch gemeentebestuur de centen van nieuwe vaartbrug. 't Spreekt echter van betaald. kreeg : krotwoningen, slechte wsgen,. heeft der gemeenschap besteedt. Wij nemen slecht straten, bouwvallig hosIntegendeel werden destijds door het zelf dat er ook over de verkiezingen ons voor cen verdere bijdrage te laten pitaal, verlichte van toekomende verkiezingen gesprostinkende bekeii welke de stad besocialistisch gemeentebestuur afgeschaft, verschijnen in verband met de kracht- smetten om maar daarover te spreken. de taxen op de duivenhokken, op het ken werd. Want na twee goede uiteeninspanningen gedaan op maatschappewerk gestelde personeel, op motoren, zettingen dcor Frans Gelder* en J a n lijk terrein, OD gebied van onderwijs en Het lelt alleen on& soortgelijk reuzen- te Nobels werd er tegengesproken door andere tusscheiÏKomsten welke op het werk te verwijten, bewijst hét enge van rijwielen en automobielen, evenals de Hevndels, voor de kommunisten. en peraonee.e belasting van 4e en 5e basis. oog hadden onze stad te verfraaien. h u n begrip. voor de liberalen. De mannen van Als laatste bewijaaanvoering van het Poot. Met andermans centen. ?5i-.een zij ! 't Gildenhuie, die over de bru-rt-istoHet w-eze terloops gezegd dat de stad en rechtvaardig socialistisch ge- rle Hst nazicht van»de hieboven aange- degelijk al zoo veel babbels hadden, waren aan bouwpremiën uitbetaald* 545.400 meentebeheer in onae stad, willen wij wel f ank, aan werkloo-'ensTeun tot op einde geven cijfers zal « e r ' d o e n ultachynen. dén toestand der stadsschuld vergelijken maar liever bhuls gebleven, 't Was trouwen? nog zoo eeen slecht idee. want èn 1931, voor 2.636.405,10 tuaschenkwam; dat Indien de s t a d op ruime ataatstus- tusschen vroeger en n u . Heyndels èn Poot hebben door het gepast de bijdragen aan de ziekenbonden ver- Echenkomst heeft mégeh rekenen, zij Gëmeentcleenfngtn : eveneons h a a r plicht ruimschoots heeft maar tevens striemend antwoord van dubbelde! "Bedrag der vóór oorlogsche gehuld. Gelders h u n zakken vol gekregen. Het Onr-e tegenstrevers verwijten ons meer gedaan. mag gezegd worden, dat deze talrijk bijZonder van de 'OREC te spreken, dan eens. twee dingen welke absoluut 3.092.530.gewoond* meeting, voor de partij een wiens ontstaan niet ver terug loopt .wa- Oemeentekediet en K . o . o . niet overeenkomen. Leenlnpen van binst en na goede propagandaverwa-derin* is geweest. E3nerzijda wordt ons in de xohoenen ren destijds toch altijd, 'voor bepaalde den oorlog tot en met 1936 8.606.535.51 geschoven dat wy geldverkwisters fcijn. uit te voeren v e r e e n , staatatussehenVAN VERGADERINGEN GESPROKEN reeds een paar wljkmeetings, die Langs den anderen k a n t , met dê uit- komsten te krijgen! • Dus 11.699.065.51 Ziehier Waarom deea het klerikaal gemeentedoor de partij inzericht worden. gevoerde verbeteringen voor ooiren. wordt bestuur zulks niet? aangehaald dat het niet moeilijk ia, uit OP MAANDAG "19 SEPTEMBER, te In 1926 kwamen dè socialisten aan te,geven en werfcan te doen met ander7 1/2 u . . bij Nante Vander Vorst. « I n Trouwerij, vergelijkt met dezelfde midbeheer. mans centen. Hefcvclk van de twee ls delen en daar bestaat gelegenheid toe, de hetToestand Nieuwen Bloempot », Houthemschen der stadsschuld op heden : den n u waar ? steenweg. verwezenlijkingen van een klerikaal en Spreker: LEO VANDEN EVNDE. geDat de klerikale oppositie ons aantoo- een socialistisch gemeentebestuur, en Vastgelegde schuld 10.3 34.440.meenteraadslid. ne w:lk-e uitgevoerde werken niet hoogst ze zal onmiddellijk in h e t oog springen, Nog vast te leggen schuld Dïnzelfden dag In 't Broek, bij Psunoodzakelijk waren. Dat zij ons aan- de klerikale lamlendigheid en misdadige on langen temijn 3.764.600.— toone welke sociale verbeteringen n u t - onbevoegdheid, tegejiovef socialistisch Vlottende achu.d 2.308.48B.75 wels. Harensohen steenweg. PIET LANDSVREL'GT. k a n d i d a a t . nitiatlef en ondernemingsgeest. teloos zijn geweest. Onderwerp: de "gemeenteverkiezingen Het 2&1 waarschijnlijk wel van het *6.407.429.75 I n d i e n het socialistisch gemeentebe-
GENTBRUGGE
I n d e Abdijstraat h a d een botsing p l a a t s tusschen de a u t o bestuurd do-;r Augustine Bauffe, wonende te Deu Ce e n d e n v:erman»!rwagen gevoerd door Ludovlc ROoeeel, gehuisvest F e r r e r l a a n 245. Alles bepaalde zich bij stoffelijke schade.
UIT VILVOORDE
RONSE
Wat werd er door het socialistisch gemeentebestuur 1935 ? - Openbare werken
24-25 SEPTEMBER
24-25
UIT
SOO. STUDIEKRING. — Langs dezen weg noodigen we alle leden zondar onderscheid uit te -villen aanwezig zijn op de bijzondere algeme:né vergadering die wordt gehouden op a.s. Maandag 19 September, te u u r zeer stipt, ïn de groene kamer van het lokaal Volksrecht. Aan de dagorde hebben we het verslag van het verloopen jaar, alsook de samenstelling van ons toekomend programma voor het Seizoen 1838-1939. Gezien de belangrijkheid van het onderwerp rekenen we stellig op ieders aanwezigheid. MIDDHNKOMtTKIT. — Opgelet 1 — Op Dinsdag 20 September zal de zitting doorgaan te 5.30 u u r zeer stipt. Aan al onze bedienden, bestuurleden en pnipacnmlMen. — On Woensdag 21 dezer, wordt er ln het lokaal «Vol&recht» te 6.30 u u r een algemeene bljeondere vergadering belegd, voor d« bespreking en definitieve regeling van den kies* strijd. Indien gij betrouwbare kameraden kent, die bereid zijn om te helpen ln den strijd, noodigen wij u uit ze mede te brengen. Niemand mag o n t b - t k e n . Ds partitiêkretaris. .André verhaeghe.
Wint nieuwe lezers voor iJ Vooruit ", Yoor Allen ", "Radiobode" en "A.B.C
van 9 Oktober a.s. IN HUN G.4.ZET VAN VERXJDtt WEEK kond.zden d» korr.:nunitt«n T •UtjÏB t* namen van h u n eerst: twee kattUdaiin wUaul af en 'ss Maandags, cp d3 m3;tin2 w» de Kisse:. herhialde Heyndels n s j u ü i i .het gekende wijsje van de «c;ntKVd, Ai onze lezers zullen die faire hin^.-' wijze ven de kcmmun.si-en naar waarin senatten cn ze zullen ODÏ me; cru a> kcord zijn als we vsor de zooveel; > maal boderen dat de kcmmunls.cn cl arbe.dc.-s ln den r u j schieten. Oiue K zers herinneren zich trouwens ook co» wei de hand toegestoken aan de tatfrv lie.<. wat aan Frans Gelders toeliet &>_•terecht de vraat te stellen: *WannSt ztjt ge eerlijk, als ge ons de hand tor siczkt of aan de katholieken ». TOCH AARDIGE MENSCHEN ! De mannen van 't O-idenl.uis (ces nu». sieura de lx cor.cent.-aticn) hebt-n «* tijd gesproxen van 't vel van de.i ber ais WJJ van de vcrovaring van 't rad' huis spraken cf schreven. We k e b b i echter den indruk dat zij nu 't z*u_, baantje op zijn want met veel cmhn.i beweren »>.J dat als de koncentratv »' komt ten z'is e r ) , zelfs den acüta.ö soc:.u.£t op 't stadhu.s n.et meer .al ko. mei:. Hcudt op. jongens, want cok en zoudt te vroeg k u n n e n vlktorie roepen Wij zijn akkoord om te zeggen ii> slechu op 9 Oktober a. s. d; zet;u T--. deeld wo.den, da- is echter zoowel TCOu als voor ons het geval. Ondertuasca-n zetten we nochtans onzen strijd c roÓr een eerlijk en rechtvaardig geniïïrittbes'.uu; » ooor met een steeds stijgend on.r timisme. AAN DE LOKALE BLADEN van on» tegenstrevers voelt men goed ds* ü»a grooten vervaldag nadert. De aanval.-.,-. worden scherper, de »n-..nuaUes talrijker En 't is natuurlijk te begrijpen dat h»; vooral onz^ part.jle:de:', Frans Gcldcri is d.e het meet ontgelden. Van ces rtol gen ze allemaal geiust op tien ;ng»è.agen weg voo.-t-gaan, oni»i vaandrig la n<« .an eeu kl3.n gerucht vervaard, eu kaa wc; tegen een scootje. V/e zijn echter benieuwd om te weien of onze Janust-x van t Stcdskam en 't Gjldenhuus oöc Legen een duwke k u n n e n als het er OD a a i u o m t . We hebben het voorgevoel huis tagenwcovd.g te will-a zijn. Van daar sullen ze per auto naar Saventem geveerd worden. HET
K O J F P I E F E E S T DER
VROUWEN.
— Het derde koff.efeest enzer vrouw;n gaat dus door op Zondag 25 September a j . De b.jeei-komst is vastge»s:eld om 3 u. op de Kassei. Nieuwe leden zijn neg eteeds we.kom. Mits Etorting van 5 fr, k u n n e n ze aan het koffiefeest van Zo> dag a s . deelnemen. VOOR DE TOONEELLIEFHEB3ERS. . De eerst-e vertooning van onzs tooneelkring < De Rcode Star » gaat door op Zonaag 30 Oktcber. Het machtiee we:c: ïZaken zijn Zaken», naar het "Fransen van Octave Mirbeau, vertaald en b> werkt door Joh. Van Zuilen zal opg>veerd worden. De kameraden die «ca thans als abonnen; van «De Roode Star* laten inschrijven, mogen met ganscü h u n familie, m.ts betaling van 1.50 Ir. per maand, de drie jaarlijksche vertooningen bijwonen. EEN FEEST VAN SAROV. — Op Zondag 2 Oktober, geeft SAROV zijn eerr.i winterfeest. Het wordt gewis weer een sukses, want Albert Remez ls reeds vut aangeworven. ONZ3 WAKKERE TURNERS ondernemen vandaag h u n laatste propagattlstocht van het Zomersaizocn. Ze nimia inderdaad ook deel aan de feestelipcheden te Saventem. We zijn van oordeel dat we deze gelegenheid niet mogen laten voorbijgaan, zonder aan de vrienden van c Strijd en Vreugd » onre hartelijke gelukwenschen aan te bieden voor het grootsche werk dat ze de«a Zomer heboen gepresteerd. Ze verdienen daarvoor niet alleen onze gelukwenschen. ma-ar den dank v?.-. gfinsch de partij. Hun feest vjn Zcnfijj 1.1. op de Groote Markt was een waardig slot en we hepen dan ook voor oc« turners en turneressen cn hun yvenj bestuur het beste voor de toekomst.
MEENEN Harop, de vrouwen ! - Allen mede jxaar onze wijkmeetings. - Een en ander VROUWENVERGADERING. — Alle vrouwen worden vrlendelfjSc uitsjrnocdied n i a r een vergadering welke alléén tóftgankeiijk aal zijn voor de vrouwen, morgen Maandag te 7 u u r 's avonds, in de groote cinemazaal van n e t Volkshuis center. Meest alle vrouwen kregen daartoe een ultnoodlglngskaart. Wie bij vergetelheid geen uitnoodigingskaart met nummer voor deelneming aan een kosteio&a* tombola zou ontvangen hebben, kan er een bskomen aan den ingang der zaal. Een mooie film zal afgerold worden en tusschenin zal kameraad August Debunne, vo-ksvertegnwoordiger en burgemeester, en gezellin Sirene Blieck-Missiaen. vrouwenleidster en schepene het woord voeren. Ons kleslied zal er voor de eerste maal gezongen worden. De tekst aal worden verkocht aan den Ingang der zaal aan den prijs van 0.25 fr. De "jeugdgroep verleent zijn medewerking vor fle eerste uitveering ervan. Alle vrouwen, ln massa naar deze vrouwen vergadering! NAAR ONZE WIJKMEETINGS! — Nu we met de gemeenteverkiezingen voor de deur staan zullen we o m t r e n t dagelijks de s t r a a t optrekken om p opaea.ica te voeren bU de inwoners der verschillende wijken. Woensdag aanstaande. 21 September, na&r de wijk Barakken, waar in de Leopoldstraat onae eerste' klesmeeting zal plaats hebben onder vooraittefschftp van vriend E. Derieuws, schepen. Zullen er het woord vo» e n : Aug, Debunne, burgemeester en Robert Detaevernler, schepen. DINSDAG 27 September, naar de Brug. aepoort. Voorftlt-ter: Jef Verhseghe. SprekerÊ; A . Debunne en R. Detaevernler WOENSDAC, 28 Sept. n i s r de wlfk < Ons Dorp ». Voorzitter Jef Verhaeghe. Sprekers: A. Debunne en Sirene BlleckMiseleen. schepene. DONDERD.\G, 29 Sept. naar de Zonnestraat voor ds wijken tKoekuit», Hoogeweg en Leegeweg. V-sorz.: S. Vermeersch, Spr.: A. Debunne en R. Detaevernler. D I N S D A G , 4 Okt.: Naar de koer Deu in de Lammerstraat voor de wijk Kcrt: ijkpoort. Voorz.: M. 6chreel. Sprekers: A. Debunne en E. Denèuws. WDENSDAG 5 Oktober, naar de wijk tRoo-Campagne». Voorzitter: S. Ver» meersch. SDrekers: A. Detunne 1 en S. Blieck-Missiaen. DONDERDAG, 6 Oktober, naar de Weidestraat on de wijk «Barakken». Voorzitter: A. Bosteels. schepen Spreke:s: M. Schre^I en A. Debunne. ZATERDAG, 8 Oktober: vooravond der verklzeingen) algtmeene uitstap door de straten der stad m e t ontbinding op de Groot© Markt." Spreekbeurten zullen daarna geveerd worden door vriend Jos. Vandevelde. burgemeester van Moeskroen en A. Debunne. burgemeester van Meenen. We trekken êr telkens op los met onze werkereha^roonie op k o p . Ont» ulrlllf* partijgenooten zu len er aan houde*j leder maal mede te> trekken. Ons kieslled sal gespeeld worden door de ^harmonie en onae partijgenooten t u l len het zodanig geestdrlftla medeBingen dat de «traten er van sullen daveren. Alle partijgenooten telkenmale op posti ljeenkomtt aan 't Volkshuls. Center, ledermaal te 6 1/2 uur 's avonds.
Ï.IIDDEN-KOMITEIT. — Dinsdagavond te 7 u u r zitt-ing van het Midden-Kcmlte'--'. I*d?r?en op post! WTJKKRING ROO — CAMPAGNE, K(jtux\.viï EN ONS DORP. — Gelijk voorgaande jaren wordt er op Zaterdag 24-938 te 7 u u r 's avonds in h e t Volkshuis «Ons -Dorp» een proefkaaxting gehotidca met het oog op het kaa .^kampioenschap. Er wordt s t i p t te 7 uur t-econnen. Vcor de aanwezige vrouwen wordt efa grocte surprlsen-tombcla gegeven. BEDANKING. — De familie LaruweertVermee:sch bedankt alle partljgenoowfl, vrienden en bekenden welke hebben deelgenomen aan dé teraardebcstelling van h u n familielid Maria Vermee sch. echtcenoote van vriend Nestor Laruweere. of op een andere wijae iiun blijken van deelneming hebt-ja betoond.
Geeraardsbergen BROEDERING. — Aan de leden -SHr dc:lhouders, aan de spaarders. Wij bt-ö* ben het genoegen u uit te noodigen tot de buitengewone algemeene vergadering die zal plaats hebben in de FeestzaaJ Volkshuis, Dinsdag 20 September, te 7 u u r . Dagorde : 1, Verslas lste halfjaar van het boekjaar 1938: 2. De toestand der Maatschappij in Verband met enze spaarders; 3. De prop** ganda; 4. Verscheidenheden. Kameraden spaarders en koöperateuri, deze vergadering is van het allergroot*-» belang. Maatreeelen moeten genomen worden om de Maatachappij verder vooruit •* helpen. Elke spaarder, elke aandeeihou; der dis het goed meent en belang stelin onze inrichtingen, zal deze vergaöé» ring bijwonen. DaAr zullen wij te zamen den t»* stand bespreken, en de noodige kn* tiek maken die wij meenen te moeten maken. Voor den Raad van Beheer Durant Henri Beheerder-afgevaardigde. WINKELDBEL. — Den dag na d« »> gemeene vergadering waarvan hier bw* eer sprake, zullen wij aanvangen m» he tuitkeéren van den Winkelaeel. Deze zal uitgekeerd worden op Woensdag 21 en Donderdag 22 September -f» büreele der Maatschappij, van 9 tot » en van 2 tot 5 u u r « e r stipt. Opfclet. — Wij vertoeken onze klit* ten dringend de briefjes t« willen «'!'• légqen, cn deze met het machien 9* maakt en de geschrevene a/condenu* ™ ïejocn. _ KOLENDHEL — Op dezelfde d«ï"> zal ook de deel op de kolen wor«a uit«=-keerd. Hiervoor hoeft men lll« n de kwijtina mede te brengen. BROODDEEL 1 SEPTE1OTER l->3«. "" Deze zal uitgekeerd worden de week « den wmkeldeel te zeggen op Din»** 27. Woensdag 28 en Donderdag 2fl 8JP t-tmber. ook vaü 9 tot 12 en van * t 0 ' 5 uur. u Hiervoor moet alleen het brOodboei]-1 medegebracht worden. LEDEN VAN ONKERZELE O P G K J j — Op dezelfde dagen moogt Ö J 2 aroodboekje afgeven ln het re Onker*ele. alwaar gu het samen OP w? uwen dselbon moo«t gaan afhalen -*•' if Zaterda* 1-10-1938. ... Min gelieve van al de -ioorm*J« schikkingen aoed rekening fe hm*™ toant etns de datums voorbij « ' « " w\j geen deelbons meer afleveren. Het btrtietf.
7 - Vooruit, 18 Sept. 1938
NIEUWS UIT ST-NIKLAAS K3ESBRIEVEN. — Men ls oo dit «ogenblik reeds volop bezig de kicsrieven rond te dragen, wij vestigen er e aandacht op van diegenen die stemjreoht hebben, en geen kiesbrief zouden ontvangen, c a t ee desen op het suid mis moeten aanvragen. Al wie op de kiezerslijst staat heeft recht te kiezven. Wie dus op den da»e der kiealng geen kiesbrief LZOU ontvangen hebben, en op de kiezerslijst vermeld staat, moet zich t o t de voorzit tevan het ktesburcei wenden, waar hij volgens zjjn naam zou moeten gaan kiezen voorzien van zyn eenzelvigheldsk.T.irt' en daar vragen tot de ste n u n . na toegelaten te worden. Voor alle nadere inlichtingen doet men best aich in de week vóór de verkiezingen te wenden t o t h e t par:Usekretar:aat Volkshuis, bureel 3. OPHALEN KIEZERS. Van heden af kunnen de kiezers, die gebrekkelijk of zie* zijn, en niet naar h e t kiesbureel kunnen g-.au, zich laten inschrijven in bet volkshuis, bureel 3. Het nooaige zal dan gedaan worden om deze kiezers naar bet Kiesbureel te voeren. ' f GAAT UITSTEKEND. — Onze openbare wijkmeetings zijn deze week begonnen. Het succes is werkelijk buitengewoon. Overal k e m t een massa volk op om naar de soc. woordvoerders te luisteren. Die groote belangstelling, e n ook de sympathie waarop onzs strijd docr die houderden vrouwen en m a n n e n wordt on-tfiaald. bewyzen d a t de geest bij de bevolking uitstekend is. Steeds dieper dringt de sec. gedachte door.
Steeds talrijker worden zij die de waarheid van onze argumenten, u i t de leugens en schrikaanjaging der katholieken weten te onderscheiden. Wij mogen dan ook n u reeds de vaste hco-j koesteren, dat de verkiezingen t e n voordeele der soc. partij zullen en moeten uitvallen. Een nieuw katholiek Bestuur zou inderdaad een katastroof voor onze stad cn onze bevolking beteekenen. Aan onze propagandisten, zoowel vrouwen als m a n n e n , de laatste weken goed te gebruiken, en overal waar het past, aan een socialistische triomf mede te werken. HET SPEL BEGINT. — De katholieken hebben dus h u n eerste manifest verspreid. Het zou een antwoord moeten zijn op dc formeele beschuldigingen de.- socialisten. Er is daarover echter geen woord te vinden. V a t wij er wel ln vinden, dat is h u n gewcou misbruik vau dan godsdienst. In 192 . hebben zij den strijd ï n het teeken van « d e ziel van 't k i n d » gesteld. Zij weten dat de bevolking thans dat saiiandejijk katholiek maneuver doorziet Z.j hebben d a n eerst geprobeerd om, door de koncentratie met de verkapte fascisten, de verhoopte redplank voor het behoud van h u n meerderheid te k u n n e n aangrijpen. Ook d a t spelletje hen'fc niet gepekt. 'Jen einde raad hebben ze n u liever h u n oud sokpe-ardje u i t den stal gehaald en pogen ze weer den godsdienst als musschenschrik te misbruiken. Ze moeten immers toch iets hebben waarmee ze erkele goedgeloovIgen, zand in de oogen k u n n e n strooien. Of d a t versleten trukje pakken zal, is een andere zaak. We gelooven er niets van. Onze bevolking weet d a t de godsdienst niets te maken heeft m e t een STAD BRUSSEL 1905 politieken strijd. Zij weet ook d a t noch De l ^ l e trekking h a d plaats van de ds godsdienst noch de geestelijkheid iets leening-der stad Brussel lt.05. vreezen het'ben van de socialisten. Wij a21 reeksen, zijnde öoiö ti.els, zijn uit- te eerbiedigen te veel de overtuiging vah betaaioaar op 2 J a n u a r i isay. leder, om ook maar iets te doen, dat •R. 7439», n r 4 met- 10.000 fr, die overtuiging zou krenken. Als er een R. 3*004. n r 6 m e t H.öOÜ i r . partij Ls, die den godsdienst geweldig veel R. 38613, nr 21 m e t l.uüJ i r . nadeel berokkent, d a n ls h e t juist de R. 4-Üdl, n r 5 m e t ÖOO ï r . katholieke partij. door dien codsdienst te R. 71629, n r 19 m e t buO i r . misbruiken nis klesmateriaal.. Zijn uitoetaaioaar m e t 150 fr.: De eenige zaak waarover het gaat, is 7itó6 nr 9; 1CÖ64 n r 15; 1343U nr 9; 13702 n r 15; 32683 nr l ö ; 40441 nr 20; te weten of ons volk een gemeentebe48431 n r 2; 48431 n r 10; 548ütS n r 14; s t u u r krijgt dat de belangen van heel 61047 n r 16; 8*220 n r 2ö; 88i.ll n r 14; dat volk behartigt ofwel, of de katho100201 nr lö; 120556 nr 9; 120ÖÖ6 n r 18; lieken er in zullen gelukken weer 6 134008 nr 19; 134917 n r 13; 142354 n r 18; jaar de belangen van o n s volk aan d i t van enkelen op te offeren. 149.7-. nr 12; 164859 nr 9. Zijn uitbetaalbaar m e t 110 frank : Dat alleen telt. De bevolking weet 19 147 1248 1450 2412 dat. E n h e t zou wel k u n n e n gebeuren 2559 4134 4779 6241 6566 da dit zooveelste bedrog der katholieken zich tegen henzelf keert. 7026 7713 9556 10272 1ÏJ4U7 10554 107*6 11075 11505 13430 'T LAG AAN HEN NIET. — De kon13630 13702 14811 15617 16166 centratlepoglngen der katholieken met 17332 17659 19764 20272 20651 h u n fascistische « geloofsgenooten » zijn 31397 22226 26694 29643 30010 dus volledig afgesprongen. Moest zulks 30285 30445 31240 32533 33730 aan de demokratische standvastigheid 34604 35376 38613 39426 39945 der katholieke leiders te wijten zijn, we 40441 40923 42906 43192 43334 zouden h e n k u n n e n fellciteeren. omdat 43406 43953 44891 46675 46870 ze ons volk zulk treurig spektakel heb48431 49153 49313 50530 52217 ben gespaard. Dat is echter miet het 53222 53927 54426 55196 55383 geval. De katholieken waren t o t alle toe56704 54806 59347 59748 60076 gevingen bereid om toch maax een kon81047 ©1101 61651 62870 63056 een tratielijst dreagt. taalbaar m e t 5CO frank. 39 302 334 105S 1150 1576 1750 1844 Van V.N.V. hoorden we nog niets. 1862 1884 2677 3637 3657 3875 4019 4534 Evenmin van Rex. E n ook niet v a n de 4775 4911 5232 5787 5986 6012 7058 7249 afgescheurde liberalen, die zich de «ech7261 7701 7716 8302 9597 9938 .:..,;!_»:. fivcteimtii u>(oe»flV ttolonii
S
TREKKINGEN
Ï
GEMENGD NIEUWS uit onze provincies het rechter achterwiel van den sleepwagen terecht. Het ongelukkige slachtoffer bleef op slag dood. Het stoffelijk BRUSSEL. — Bestolen. — De heer overschot werd naar h e t lijkenhuis vah Fr. Naegels, wonende t e Joinvllle,- was het gasthuis overgebracht. * naar Brussel gekomen en begaf zich per KAPELLEN. — Wanhoop. — Twee artram van h e t Noord- naar h e t Zuidstabeiders waren op het kerkhof aan het tion. Een onbekende heeft van zijn onop- werk, toen zij een revolverschot hoorlettendheid weten gebruik te maken om den. ZIJ gingen zien en een honderdtal hem van zijn geldbeugel inhoudende meter verder vonden zij een jongen m a n ten gronde liggen. Hij droeg een wonde een som van 750 fr. te oerooven. Botsing. — Tram 16 kwam in een aan den rechterslaap én hield een revolsnelle vaart de helling van de Kruidtuln- ver tn de hand. De m a n h a d opgehouden laan afgereden in de richting van Koe- te leven. HIJ werd vereenzelvigd als D. kelberg wanneer ter hoogte van de J., 24 Jaar oud, wonende te Schaarbeek. Broekstraat, een bestelauto van de Het lijk lag tusschen twee rilen graven. Spoorwegen werd gevat op zijn linker- Men kent de oorzaak dezer dramatische daad niet. voorwiel. Gelukkig beperkte zich alles bij stoffelijke schade aan de auto. De talrijke reizigers in de t r a m bleven ongedeerd. HASSELT. — I-IJk opgevischt. — Een - Herkend. — Het slachtoffer van de lijnvisscher kreeg plots iets verdachts aanrijding op den Vilvoordschen steen- aan zyn haak en bij h e t bovenhalen, weg is de 77-jarige Ernest Cousement, knapte de lijn over. Men kreeg weldra gehuisvest te Schaarbeek. De grijsaard het vermoeden hier voor een drenkeling was door een wielrijder omvergeworpen, te staan. op het oogenblik d a t een traktor m e t Aan een schipper van een aldaar gevrachtauto aankwam, bestuurd door meerd liggende boot werd h u l p gevraagd Theodoor Coen, u i t Haacht. en weldra werd, toen de duisternis reeds Het slachtoffer werd door traktor en was gevallen, het lijk bovengehaald van koppelwagen overreden e n op slag ge- een manspersoon, ln werkpak.' waarin dood. zich nog 0,35 fr. bevonden doch geen WORTEGEM. — Aangereden. — De eonzelvigheidspapieien. De identiteit 72-Jartge Louisa Huybrechts, wonende kon evenwel worden vastgesteld dank zij gehucht «Beitel» werd ter hoogte van de nummerplaat van het a a n d e n drende woning van René Devogelaere door keling toebehoorende rijwiel. een onbekende a u t o aangereden en t e n Het is de genaamde Vital Vanstraelen, gronde geslingerd. De vrouw werd ern- 32 jaar oud, thans wonende te Gossum, stig gewond a a n h e t hoofd en klaagde De man was werkzaam In een bierdepot over inwendige jljnen. De autobestuur- te St. Truiden. Hij ls gehuwd e n vader der sloeg op d e vlucht. van twee kinderen. Een derde wordt ZAVENTEM. —- Teruggevonden. — evenwel verwacht. Wij meldden d a t een vijfjarig meisje verVermoed wordt d a t t e r borzake van dwenen was, terwijl de ouders op h u n stoffelijke zorgen, zwaarmoedigheid zich akker aan den arbeid waren. T o t 's van den m a n heeft meester gemaakt. avonds laat, werd er gedregd in de onRUTTEN. — Jammeriyke dood. — dergeloopen zand- en kleiputten van de Voor enkele dagen verwondde zich heer saneeringswerken van de Woluwerivler. Pierre Leroi de hand aan een prikkel's Anderendaags werd het meisje gezond draad. Aanvankelijk werd aan de onteruggevonden bij familieden in d e n om- beduidende wonde niet veel aandacht trek. gegeven, t o t deze' plots verergerde en TERVUREN. — Werkongeluk. — Werk- de hand en arm gansch opzwolen. lieden in dienst voor den ondernemer Een geneesheer, die een bloedvergifH. V. u i t Etterbeek, moesten in h e t sta- tiging vaststelde, deed h e m ommiddeltion te Tervuren wagons cement lossen lij-k naar h e t hospitaal te Tongeren overop v r a c h t a u t o ' s . De 23-Jarlge Gerard brengen, waar hij in de felste pijnen Vanderauwera, gehuwd en vader van 2 overleden is. kinderen, wonende te Keerbergen, en de 20-Jarige Florimond Timmermans, u i t Putte-Grashelde, moesten met de a u t o de vrachten vervoeren. HARVENGT. — Doodelljke hoefslag. — Aan de Vier Winden kwam de zwaar Landbouwer Ernest Derome, 62 Jaar oud, geladen vrachtauto tegen een boom te- had een veulen naast een ouder paard recht en kantelde in een gracht. geplaatst. Het veulen begon te stampen, Beide inzittenden werden van onder en toen de landbouwer naderde om h e t den vernielden wagen gehaald m e t ge- beest t o t bedaren te brengen, werd hij broke ledematen en ernstige verwon- door een geweldigen hoefslag in den buik digen. Vooral Vanderauwera was er erg getroffen. Het slachtoffer -werd in beaan toe, men vreest een noodlottigen denkelijken toestand overgebracht naar afloop. een kliniek t e Bergen, waar h e t beoweDe" twee verongelukten werden naar ken is. een ziekenhuis te Etterbeek overgeMONTIGNY-SUR-SAMBRE. — Doodebracht. lljke gevolgen. — De voeten en een arm van den 57-Jarlgen mijnwerker JeanFran$ols Poels, wonende Sentier des Mineurs, werden door een lokomotief ANTWERPEN. — Valsch geld. — Een gepletterd, op het.oogenblik dat de m a n brievenbesteller ontving een valsch brief- den overweg aan"de r u e Jean-Jaurès wllje van 500 fr. hem gegeven door een d»i oversteken. Het slachtoffer ls t h a n s vrouwtje d a t h e t ook in haar winkel aan de opgeloopen verwondingen bezweontvangen had. Het briefje Is iets grooter ken. dan het gewoon formaat, is awaarder van druk e n van papier. Zorg voor AftroggelarU. — De politie zoekt zekere Van V. op, laatst gewoond heb- e e n g o e d e i n d e v a n d e m a a n d ! bend t e Berchem, die te nadeele van Henri Tillemans een 8-tal titels der VerKOOP HEDEN NOG EEN BILJET woeste Gewesten aftrugtgelde, een waar.de VAN DE hebbende van 4288 fr. 9de SNEDE 1938 Verdwenen. — Uit de ouderlijke woning, Brcsstraat 26, verdween de 15-la, VAN DÈ :dge Jules O'aude. De politie zond h e t signalement van den kneep rond. BORGERHOUT. — Doodelijk ongeluk. — De 18-jarige Lodewijk Sharpfl, woonachtig t e Basschaat, h a d plaats g e n o TREKKING OP 30 SEPTEMBER men boven op een vracht hout, die geTE VÈRVIERS laden was op een auto-trekwagen van den houthandelaar Vinck u i t Deurne. E e n f o r t u i n in v o o r u i t z i c h t ! Op de steenen brug gleed de jongeling van h e t voertuig e n kwam onder
BRABANT
LIMBURG
HENEGOUWEN
ANTWERPEN
KOLONIALE LOTERIJ West'Vlaanderen
ten» noemen. -Zullen zy ook
MOESKROEN. '— Verhangen gevonden. — Men heeft tenharent, a a n de klink van een .der binnendeuren, de Wwe Corselis ontdekt. De vrouw woonde bij familieleden in de Petlte rue 11. Toen m e n h e t lijk ontdekte bemerkte men ook d a t d e tooglade ln den winkel openstond, én dat een stoel i n de nabijheid omgeworpen werd. Het onderzoek wees u i t d a t een som geld, betrekkelijk onbeduidend, gestolen was. Het werd vastgesteld dat men hier voor een zelfmoord staat, doch dat de diefstal werd gepleegd n a d a t de zelf-
moord was voltrokken. Het onderzoek wordt voortgezet. AALTER. — Erg ongeval, — Een werkman u i t St-Joris werd gegrepen door den ophaalbak van de groote kraan. Zijn arm was gebroken. Een geneesheer diende den gewonde de eerste zorgen toe. en deed h a n naar het gasthuis overbrengen. Naar alle waarschijnlijkheid zal men den ongelukkige zijn a r m moeten afzetten. NAZARET. — Moto-ongeval. — De genaamde Oscar Reynvoet, gehuwd en 24 jaar oud, schrijnwerker van beroep, werd m e t zijn moto erg gewond bij een ongeval. Het slachtoffer werd na verzorging naar een gesticht te Gent overgebracht IEPER. — Botsing. — Ter hoogte van de Vaartbrug op den Dikkebuschsteenweg werd de wielrijder Valeer Isebaert. gevat door de auto van C. Debels u i t de Capuclenenstraat. De flets werd erg beschadigd en de wlelryder aan de been e n gewond. DRANOETER. — Erge val. — De 16jarlge Albert Dewinne, deed tydens een fietstochtje ln de omgeving een ongelukkige val. De Jongen werd bewusteloos opgenomen en had een diepe hoofdwonde en kneuzingen over heel h e t lichaam opgeloopen. Het ongeval ls t e wyten aan een breuk der stuurstang. WAREGEM. — In den kelder gevallen. — Vrouw Alfons Coutsier, wonende Holstraat, begaf zich naar den kelder toen ze plots van de trap viel en een been brak. De vrouw liep daarby nog versohillende kneuzingen op ln de rugstreek en het aangezicht. WAASTEN. — Tusschen twee auto's. — Op de Komensteenweg kwam h e t t o t een botsing tusschen de a u t o van Charles Wullaert u i t Moeskroen en deze van G Vrachez u i t Busbeek. De twee autovoerders Hepen verwondingen op aan hoofd en schouder. ARDOOIE. — Diefstal. — 's Nachts werd bij D. M. in de Plttemstraat ingebroken en een party kousen, ter waarde van 200 frank ontvreemd. Een onderziek is ingesteld. KOMEN. — Arbeidsongeval. — De magazynier Lode Audelin, werd bij h e t laden van goederen op een wagen, erg gewond by een ongelukkigen val. De man liep vrij ernstige verwondingen op aan de beenen en moest geneeskundige hulp ontvangen. KORTRIJK. — Wanhopige vrouw springt in de Leie en wordt door een schipper gered. — Een vrouw sprong in de Leiewaters langs de k a n t der Juliaan Liebaertlaan. Gelukkig had de schipper Heek Karel, die aldaar m e t zijn schip geankerd lag, de plons gehoord. Hy kon de ongeluk'-ige vrouw m e t een haak oppikken en aldus op het nippertje redden. De levensmoede vrouw ls zekere D. Julia, echtgenoote B . . . u i t Meulebeke. — Flets gestolen. — Leenknecht Remi had zijn flets laten staan voor een huisgevel alhier. Na een korte afwezigheid was het tuig spoorloos verdwenen. Hem bleef niets anders over d a n klacht ln te dienen by de politie.
Oost!- Vlaanderen
DE
CHRYSANTEN (Chrisanthemurn
De teelt dezer plant is een der moeilijkste, als men wenscht sehoone planten en groote bloemen te hebben, van zekere verscheidenheden. Anders is het een doorlevende plant, die vorstvry is en dus in onze tuinen kan blyven. Ze wordt in de lente vermenigvuldigd door scheiden of wel door stekken. Sommige vroege verscheidenheden bloeien reeds in den zomer, latere in den eherfst, tot dat de bloemen bevriezen. De bloemen dezer gemakkelijke variëteiten zijn niet groot (van 4 tot 8 cm. diameter). Er zijn er van verschillende kleuren: wit, geel. roze, rood, oranje, bruin, paars. Deze planten komen wel van pas om gemengde boorden te maken van allerlei doorlevende bloemen. Al de zorgen die ze vergen, bestaan in: 's winters bemesten en den grond er tusschen omspitten; in de lente snüdt men de uitgebloeide en verdroogde stammen af en geeft de planten, als 't noodig is, een nieuwen steunstok. De nieuwe stammen die uit den grond schieten "worden beperkt op 3 tot 9 volgens den ouderdom der planten en de vruchtbaarheid van den grond. Deze stammetjes worden los rond den steunstok gebonden om het openvallen van den struik te beletten. Wil men zich de moeite geven de bloemknoppen van bij het begin wat uit te dunnen, dan zijn de bloemen oo* g.ooter, doch over het algemeen doet men het niet voor dit ras. Er bestaan een paar variëteiten met bloemen, die een weinig grooter zün, vooral de witte Blanclee Poitevine, die met duizenden gekweekt wordt om in pot te verkoopen als ze bloeien rond Aller-LHeiligen, en dan ook dienen om de graven te versieren. Deze planten worden daarvoor op groote schaal gekweeekt. Oude planten worden 's winters onder glasramen, of beter nog, in koude serren geplaatst. Als ze lichtjes vochtig gehouden worden maken ze nieuwe scheutjes van in Februari. Deze worden juist aan deu grond afgesneden op 5 cm. lengte cn gestekt nevens elkander in de serre, best nog bedekt met een glasruit tot dat de eerste wortelkens zich vormen, waarna men ze onmiddellijk zal bloot leggen, want als de ruiten er t e lang over liggen, worden de jonge plantjes te flauw en krijgen luizen.
STEKENE. — Naklank van h e t droeSommige kweekers stekken ze zelfs vig auto-ongeval. — Het 8-Jarig meisje, Irene Leontina Sells, wonende te Ste- in serren zonder ze verder met een kene. Teirlinckstraat 38, werd door een glasruit te bedekken. Als de stekken auto verrast ten gronde geslingerd en goed geworteld zijn, worden ze afzonmet een zware schedelbreuk opgenomen. derlijk in potjes van 8 om. geplant en De bygeroepen geneesheer liet h e t slacht- dicht bij het glas in serre gehouden. offer naar de Stedelijke kliniek t e Sint Een paar weten later worden ze den Niklaas overbrengen. De beste zorgen hebben niet mogen afgesneden, om ze te doen vertakken, baten en h e t kind ls aan de opgeloopen en als de nieuwe scheuten gevormd verwondingen bezweken. zijn, worden ze verpot in potten van EINE. — Eerlijke daad. — De genaam- 10 cm. de Allee Tembuyzer, van Eine, die zich Zoohaast n e ' weder het toelaat in naar Oudenaarde h a d begeven, vond er een handtasch inhoudende een zekere Mei, worden ze buiten geplaatst en som' geld. Zij ging haar vondst dadelyk naar gelang verpot of ingenepen. ten politiehureele afgeven. De fceeltgerond dien men gebnïkt OUDENAARDE. — Knaap in de Schel- voor de verpottingen is minstens een de. — De 13-Jarlge Albert Matton, u i t jaar op voorhand bereid en beetaat de Hoogstraat was a a n den Trekweg op een zich. boven den Scheldearm uitstrek- uit klei- graszoden-aarde, ouden boschkende stelling gaan staan, om een hon- grond, koe- of paardenmest, 2 t. h. dendressuur a a n den overkant gade t e ijzersiak'fcen, 1 t. h. zwa.velziu.re petasch, slaan. Plots verloor hy het evenwicht en wat niet belet dat de hoop maandeviel in h e t diepe water. Hy k o n zich lijks gekeerd en met gier ove (joten vasthouden aan een pijler en werd op wordt. zijn hulpgeroep gered door zekeren BaMen kan in Mei de jonge planten teau. u i t Eename, aldaar a a n h e t werk. NP in een nabye woning droge kleeren ook buiten, in vollen grond planten, te hebhen aangedaan kon de onvoorzich- daar greeeLen ze veeeL beter dan in pot, tige knaap huiswaarts keeren. en moeten minder regelmatig begoten — Uurwerk gevonden. — De heer worden. Na ingenepen te zyn schieten Albert Boon, u i t de Neerstraat, vond a l - de nieuwe scheuten ook veel kloeker hier een mansuurwerk d a t hij t e r h a n d uit. In Augustus worden ze dan met stelde aan den heer polltie-kommlssaris, aardklüit uit den grond genomen en bij wien het ter beschikking van den in potten geduwen van 15 of 18 of 20 verliezer ligt. Eeriyk gedaan.
indirem)
om. diameter, volgens de oniwLkieling der planten. Na ingepot te zyn, onderhoudt men ze van bespuiten en overlommert men gedurende een achttal dagen. In plaats van in- vollen grond te planten, kan men ze ook in pot houden en geleidelijk verpotten; maar dan moeten ze zeer zorgvuldig onderhouden worden van begieten, want het spreekwoord zegt: als door droogte de bladeren tweemaal slap hangen, kunnen de planten, en later hun bloemen, niet meer goed komen. Er bestaat een ras met zeer groote bloemen, o.a. de verscheidenheid M. Guejtave Henri, waarvan de jonge planten steeds in pot gehouden worden. In deze teelt worden de planten, vooral by overtrokken weder, ondertusschen 'begoten met verdunden vloeimest. In den nazomer of herfst beginnen de bloembotten zioh te vertoonen, en om groote bloemen te krygen, worden de knoppen uitgedund. Voor groote bloemen laat men op iederen schsut slechts één bloemknop. Als deze van den top niet goed is, verwydert men hem, en kiest den volgenden. Eenige dagen, twee of drie weken, vóór de bloemen open zyn, brengt men de Dlanten onder glas met veel lucht. Vóór het binnen brengen zal men de planten bespoten hebben met Bordeleesche pap, om zwamzieke bladeren te voorkomen en gansch het jaar door (nu nog in serre) zal men bespuiten met ta-bakssap of kwassla tegen de bladluizen. DENDRON.
VRAGENBUS Antwoord aan gezel A. L. t Kortryk. Als uw appelboom zoo groeifcrachtig is, kan hy terzelfdertyd niet vruchtbaar zyn. Laat hem groeien, vruchtbaarheid zal nadien komen, want raet snoeien zoudt ge hem nog onvruchtbaarder maken. De wollige bloedluis woekert vooral' op appelboomen die in zandgrond groeien, omdat daarin de potasch ont. breekt. Geef, ten minste zoover de bladeren reiken, aan den grond jaarlyks 100 gr. zwavelzure potasch per vierkant meter, en de bloedluis moet verdwijnen. Uw tien frank voor het monument Anseele ontvangen. D. Antwoord aan A. E. S„ Aalst. Uw doode kersenboom moet natuuriyk uitgedaan worden. Als ge een anderen plant, den grond goed bekalken, tegen gomsiekte. Ge moet afwachten of die pruimen, die baginnen raod worden, zullen rijpen, laat dan de grootte kennen. D. Antwoord aan S. T., Tielt. Uw kaart is gestuurd aan een specialist, die ze zal beantwoorden. D.
RECHTZAKEN BOETSTRAFFELIJKE RECHTBANK OENT ZEDEN PETTEN. — Georges De Vos, wonende te Wannegem-Lede (aangehouden) vervolgd wegens aanranding op de eerbaarheid eener minderjarige, ( t e Wannegem-I/ede ln 1937 en 1938) werd veroordeeld t o t een Jaar gevangenisstraf e n vijf Jaar ontzegging van zyne burgerrechten. RAADKAMER Voor de Raadkamer verscheen A. Wauters, schipper, wonende t e Antwerpen, die onder aanhoudingsmandaat werd gesteld door den onderzoeksrechter Kempens, wegens aftroggelaryen e n valsohheid in. geschriften. Het aanhoudingsbevel werd bekrachtigd.
Brief en Album CS&rts'
van
fe rütf^esu
PIERKEN Ons eeste lesse of hef werkwoorf siessen en seissen
ei.
fait
Vfr*r. 4VtPi
Ge zijt a m a a l welkom zeit den Broeder en dedie die afweezig zijn ook. Kzie mee plezier da de bende nog konpleet is op t a p p e l en d a hulder toese versch geschgerpt is om de strijt a a n te vangen teege de duisternissen der onwetenteit. Binst de fakanse heeft t s p o r t nie stille geleegen zeit hij en de staatspianswijsheit heeft er voore gezorcht om onze aardrijkskundegc sreeteschap mee enkele niewe gegeeves te verijken. Om te beginne zeit hij g a m e dus onzen boek van zeejografie p a k k e n . Zijde klaar ? Blatzij twaalve. Ge zult d a a r zien de l a n k a a r t e v a n Tsekkoslavieje w a a r d a ze teegenwoordig zooveele over schgrijven in de gaazette zeit hij. Gij. d a a r , som mij n e keer de foornaamste steeden op zeit hij teege Seezar. B m , Plzn, Tschp, Krmy, Rdnce. Hdwl, Chrbl, Dzbpn, Xvkcl, Wtrbf Qhvtg zeit Seezar en hij speekelde geel mijne kajee vol. Gij nu zeit den 3 r o e d e r teege den Tsiep. F t l m , Cvtlr, §?&y 2 , zeit hij en hij viel v a n zijn b a n k .
'W* f* Jj- £toru vtg, . •. y£
Voila zeit den Broeder, tis nie moeilijker of da. Ghouwt huideren jisem ln, ge nijpt hulder lijnkei eusgat toe binst dade h u l d e r m a a . c l a a t opslaan ofwel stelde hulder op h u l d e r ooft mee hulder beenen l n n e knoop gesl?egen binst dade fculder tonge inslikt t o t a a n hulder Vijfde wervelkolom van onder te beg i n n e . Tis nie te ferwondere zeit fc'j da ezoo een l a n t nie k a n blijve b e s t a a n en d a Hieteler beslooten heeft van da d a a r n e keer te gaan beschaaven met de welwlllede saamewerking van de suudetten onder de fonne v a n eenen onverwist expreschgen ansloes zeit h i j .
t
Het p a a r t is de schgoonste overwinning v a h den mijnsch heeft Buffalon gezeit en de suudet is de schgoonste overwinninch v a n Hieteler. Eene suudet keunde k e n n e n a a n de m a n i e r w a a r o p d a t hij zijnen a r e m omooge steekt en sieg heil roept. Tgeen da in tflaamsch wil zechen : beeter een luis in de pot of geen vet. De s u u d e t t e n fermeenegvuldegen hulder mee tzelfde gemak of de koloradokevers zeit hij en ge vint ze teegewoordioh al in F l a n d e r e n ook. De eene drukken hulder uit in tflaams en d a n d e re in t f r a n s m a a r aUe twee mee n e duitschgen tongval. De s u u d e t t e n zijn bekent om h u l d e r vreedelieventeit en de m a n i e r waarop danze de sosaliesten en a n d e r e deekromaten a a n de galge wille knoopen. Zij bej ooren t o t de klasse der trekveugels en ln 'begin v a n de m a a n t septenber f erlaate zi* ons l a n t om een onderkomen te zoeken ln Neurenberg. M a a r voor alle zeekereit doen zij zooveele moogelijk de reize inkonuto. Dade is een teeken v a n fiereit en stambewustzijn en gelijk da Geurijnk zoo schgoone heeft gezeit : Wij zijn schieters m a a r geen sch... Mee d a ferschü natuurlijk da de mijnsch in ezljn prille j e u c h t altijt begint mee d a laaste en d a tzelfs eene zeeneral ln zijn ouwde dagen d a a r ook mee eindegt. M a a r bulte d a moete m e bekenne da siessen en seissen eene krachtige uitdrukking formt d a n k zij de alieterasie. Geef mij d a a r nog een foorbeelt van zeit den Broeder teege* de Rosten. P i e r heeft 'mijn p e n n e gepakt zeit h i j . W a a r o p d a t ik zei : Teelesfoor ls ne teekenterter, m a a r de Broeder stektege mij bil mijn kraage e n kzat buiten.
&n*"
-«4e<-W j ^ r h ^ ^ ^ r
***•*%
0-£?>f
*~/- <*£»*-' <*^^-<^z*-e>
J)aMr ^^ - ' i ^ / : ^ y N * -^4*&/ ptw&y*'...
8 - Vooruit, 18 Sept. 1938
cJCet QeestesteuenMODERNE TEMPELS VOOR DE KUNST
SIBYLLE DE NIEUWE ROMAN VAN WALSCHAP door A. MUSSCHE Wat gebeurt er met Gerard Walschap? Wij zouden het aan al zijn vrienden willen vragen : Wat gebeurt er met Walschap, dat hij na zijn vorigen mislukten roman over Een mensch van goeden wil, thans veer met een werk voor den dag treedt, waarin hij beneden de maat van zijn krachten blijft? Is het waar, — met, al.en eerbied trouwens voor de rechtschapenheid van zijn karakter en de zuiverheid van zijn inzichten — dat hij zou toegeven aan zekeren extra-litterairen aandrang om binnen de grenzen van bepaalde normen te blijven? Is het misschien, dat, hij de boeken te snel op elkaar stapelt en hem aldus de tijd tot de noodige concentratie op zijn stof en zijn figuren ontbreekt ? In alle geval, wij zijn bekommerd, want het gaat niet om den persoon van Walschap, maar om een belangrijk stuk moderne Vlaamsche literatuur. Het spreekt vanzelf, dat hiermee niet de geringste voorkeur voor de z.g. pathologische onderwerpen uit de eerste romans van dezen schrijver gemoeid is. Het spreekt evenzeer vanzelf, dat wij te veel van de vrijheid houden om niet het recht van Walschap op z.g.n. katholieke stof tenvolle te erkennen. Wij hebben Adelaïde, Carla, Trouwen bewonderd om hun groote litteraire kwaliteiten. Wij kunnen d^zen nieuwen roman onmogelyk bewonderen door de schuld van zijn artistieke gebreken : comfSositorisch, psychologisch, stilistisch. In een paar nogal raadselachtige slo.alinea's heeft Walschap aan zijn werk het karakter van een kroniek, van een levensbeschrijving gegeven. De geschiedenis n.1. van Siby.le de Lansere, die doctor in de thomistische wijsbegeerte is en haar geloof verliest onder den invloed van een Engelschen vriend, melancholiek agnosticus en innemend levensdilettant. Dit geloofsconflict, deze geloofsafval vol tragische mogelijkheden vormt het centrale motief van den roman — al schijnt ln de hoofdstukken XVII en XVIII de kern wel wat te verschuiven naar een stuk schoolstrijd tusschen Sibylle als hoofd van een pensionaat en de overheid. Dit drama vtan de geloof sver zaking laat Walschap spelen in de ziel van drie verschillende personages : den Engelschman, Sibylle zelf en den onderpastoor Noël,, om ons te laten zien, hoe dit verlie/ het leven ontluistert en ontreddert, hoe het in het allerbeste geval slechts <een wijs en droef berusten> achter-
laat bij Harry, maar den mensch meestal neerstort in angst, wanhoop, weerzin, zelfmoordgedachten. Men kan het, menschelijk gesproken, begrijpen, maar moet het toch betreuren, dat de katholieke schrijver Walschap, al zijn betrachtingen van scheppend kunstenaar ten spijt, niet episch-objektief heeft kunnen staan tegenover deze figuren van afvalligen; het is in dit opzicht bijzonder welsprekend, dat hij bij een hoogstaande vrouw als zijn heldin rreen oogenblik zelfs de kans op een nieuwe positieve gedachtenwereld ook maar laat opschemeren. Buiten het christelijk geloof is er letterlijk niets clan het niets. Maar aan den anderen kant moet men toegeven, dat er in een katholieke visie op het verlies van het geloof dramatische kracht te over steekt, om een aangrijpend meesterwerk in het leven te roepen. Veel erger is het dan ook, dat Walschap zijn rü k-aangelegde hoofdfiguur niet in den vollen omvang van haar wezen heeft weten uit te beelden. Eenèrzijds wordt deze vrouwelijke filisofe ons als een fenomeen van intelligentie voorgesteld — en toch blyft dit intellektueele element in den roman betrekke.ijk vaag : we hooren er wel over uit den mond van den schryver, maar we zien het te weinig, het krijgt te weinig vorm in de verschijning van Sibylle, in wie dit verstand nochtans de beslissende kracht blijkt te zyn. Al te eenzijdig beslissend bovendien, naar ons dunkt. Want zelfs als wij aannemen, dat in deze verstandelijke aangelegde natuur het gemoe4 nog speciaal werd onderdrukt door het oovoedingssysteem van haar vader, kunnen wij toch niet vergeten, dat deze Sibylle een vrouw blijft, in wie de groote sentimenten en de diepe driften, zelfs teruggedrongen, hun rol moeten spelen. Het is inderdaad merkwaardig, hoe Walschap, hij, de schepper van een drietal machtige vrouwengestalten, in deze figuur het sexueele als het ware uit den weg gaat om het, alleen als liJj er niet aan uit kan, oppervlakkig en schematisch te behandelen. Hy, die zoo bewogen en trillend van leven de hartstochten wist op te roepen, maakt zich thans van de zoo smartelijke liefdesverhouding tusschen Harry en Sibylle af op een ongelooflijk nuchtere, droge manier. De gestalte van den Engelschman blijft daardoor een schim, die zoo nu en dan eens op den achtergrond verschijnt; de figuur van Sibylle blijft daardoor te veel een verstandelijke constructie, dan wanneer
van de botsingen in haar wezen tusschen intellect, gevoel en drift de meest tragische werking had kunneii uitgaan. Maar bovendien, zooals gezegd, ook het centrale geloofsconflict heeft de schryver niet tot een zichtbare realiteit weten om te scheppen. De criticus heeft in dit geval zelfs maar ce cijfers te laten spreken. Inderdaad, bovenaan bladzijde 85 droomt Sibylle er nog van, hoe Harry zeker tot het inzicht zal komen, dat zij in het katho.icisme de eenig? waarheid bezit en hij zich zal bekeeren; men zou zoo denken, dat haar geloof werkelijk rotsvast is en de lezer heeft geen vermoeden van ook maar eenige barst in deze rots. Middenin bladzijde 85 komt dan een brief van Harry, waarin de Engelschman zelf schrijft, dat hij een afkooksel is tvan de jan-;n-allemans-gedachten die het christendom zooveel kwaad» doen» en die eindigt met de woorden : «Overigens is het geloof genade, my dear Sibylle. Gelukkig is wie ze bezit». En onmiddellijk t.aarop, onderaan diezeflde pagina 85 altijd, lezen we letterlijk : «Toen begon de onrust van Sibylle de Lansere »r» terwijl middenin bladzijde 86, op ds volgende pagina dus, alle essentieele waarheden «die voor haar vaster stonden dan het feit van haar eigen bestaan» alreeds ineengestort zyn, tot de allerlaatste toe. Het heeft inderdaad nogal wat weg van een handige goochelarij. Over Harry's beslissenden brief, die blijkbaar de heele tragedie ontketent, vernemen we zoo goed als niets; het verband tusschen dien brief en zyn catastrophale ge#o.gen ontgaat ons dan ook totaal en de ineenstorting van alles wat deze vrouw heilig en onvergankelijk scheen voltrekt zich op een halve pagina! Men gelooft zijn eigen oogen niet, tot het verschijnsel zich een tweede maal herhaalt bij mijnheer Noël. Deze onderpastoor is op sommige oogenbiikken, in de woestheid van zy'n vertwijfeling en zy'n dreigend hunkeren om nu van het leven te genieten, onbetwistbaar een tragische figuur, maar het heele processus van zijn nog zooveel ontzettender geloofsverlies blijft al evenzeer in nevelen verborgen. Het slot is al even verbijsterend. Wij nemen aan, dat deze afvallige Sibylle in de gegeven constructie van Walschap ten onder moet gaan : er is ln dezen rofnan, vanzelfsprekend, alleen maar de keuze tusschen den terugkeer of de verdoemenis. Men kan het ook een veimutige
vondst achten, om de hoofdfiguur vóór den onherroepelnken val no,g even mee op te voeren r.aar de hoogten van een geluksroes aan de zijde van den geliefde. Maar wc komen daarmee reeds tot bovenaan bladzijde 231, dan wanneer de heele roman ej slechts 234 telt. De catastrophe steekt dus onverwacht en bliksemsnel op, waarmee ze natuurlijk niet veroordeeld ls : een ontknooping op het rhythme van een wervelwind is volkomen aannemelijk. Maar deze oplossing van het conflict is toch wel wat belachelijk simplistisch; ja, laat ik het maar zeggen, onwaardig. De lectuur van een zevental artikels in een volkskrantje over het mirakel met het relaas van een paar bovennatuurlijke genezingen te Lourdes laat Sibylle ineens «versteend» en «ijskoud» achter. Wij willen-alles reooven over den mensch, in wien zooveel altijd onbegrijpelijk blijft, maar men zal ons niet wijsmaken, dat deze doctor in de thomistische wijsbegeerte nooit eerder over Lourdes had hooren spreken om het nu in een of ander blaadje te moeten ontdekken. Neen, hier is het al te klaarblijkelijk, dat de schrijver met het heele geval geen raad meer wist en er trouwens zelf meer dan genoeg van had. Want evenmin a's wij het processus van het geloofsverlies hebben kunnen volgen, zien wij thans Sibylle in haren nieuwen strijd. Integendeel. Ook ln dezen roman, net als in Een mensch van goeden wil, heeft Walschap voor een oomble van een deus ex machina gezorgd : zooals hij' Thiis heeft laten verbranden, laat hij Sibylle zonder meer verdrinken in een vijver. Zoo kunnen wij dit nieuwe werk, al zijn de groote kwaliteiten van Walschap ln een aantal episoden en in sommige bijfiguren, nog duidelijk werkzaam, onmogelijk aanvaarden. Ook stilistisch vallen groote veranderingen op, die misschien het streven naar een nieuwen schrijftrant kunnen inzHten, maar voorloopig een achteruitgang beteekenen bij zijn zoo verrassende vroegere techniek. De geraffineerde stfjleigenaardigheden uit zijn eerste periode zfjn hier opgegeven in een trachten naar versobering, dat echter gedurig in een matte nuchterheid blijft steken en af en toe zelfs in een zekere rommeligheid en allerlei tgalonzuiverheden vervalt. Gerard Walschap: «Sibylle». — Uitgave Nijgh en Van Difanar, te Rotterdam.
II. - DE VERZAMELINGEN De kunstverzameli n g der Sta d Bazel behoort ongetwijfeld, samen met deze der beroemde I.aliaansche gemeenten, tot de alleroudste in Europa. Haar ontstaan klimt op tot de glorieuze tijden van het beginnend Humanisme, toe n Erasmus en Holbein Bazel als centrum hunner geestelijke en arustieke bedrijvigheid boven alle andere brandpunten verkozen. Befaamde boekdrukkers en maecenen hebben de basis gelegd van schilderijengaleryen en prentencabinetten, die van geslacht op igeslacht overgedragen en met smaak aangevuld, tenslotte gegroeid zijn tot een uiterst zeldaaa.n ensemble, waarin stukken van onschatbare waarde voorkomen. Men kan wellicht aan de Bazelsche verzameling verwijten, dat ook zij te uitgebreid is en dat heel wat werken van tweeden rang de meesterstukken hinderen. Doch welk museum lijdt niet onder onder dit euvel ? Waar is de conservator, die den moed en het doorzicht bezit enkel vyftig onberispelijke stukken te toonen, wanneer het patrimonium van zijn instelling tweeduizend nummers telt ? En Bazel bezit minstens vyftig werken, waarvan elk op zichzelf de reis naar de Rijnstad wettigen. Laten we even een vluchtig overzicht brengen van de schatten, die in het heerlijke gebouw onder dak gebracht cijn. Wanneer men de monumentale trap bestegen heeft kemt men in de zaal der vroege middeleeuwen, waar twee groote frescofragmenten uit de St. Peterskerk, een ruiterstandbeeld van St. Marten en twee Profetenbeelden een duidelijke voorstelling geven van den stijl der Bazelsche hoog-gobhiek. Aan Conrat Wits en zijn atelier werd een gansche aaal voorbehouden. Deze baanbreker der zuid-Duitsche schilderkunst heeft te Bazel gearbeid van 1434 tot 1446. Geweldig plastisch en stralend van kleur zijn de vleugels van het Heilspieg el altaar, met daarnaast de bekende, machtige St. Bartholomeus-figuur, die een toppunt uitmaakt in de Duitsche schilderkunst van het midden der XVe eeuw. Nu -betreedt men de voorzaal tot de Holbein-galerij. Aan de wanden hangen oude kopijen naar verdwenen jeugdwerken van den meester,
zoek vormt de groote Barokzaal met Spaansche, Italiaansche en Fransche werken der XVIIe eeuw. Daar hangt o.m. naast een onheilspeilenden Ccravaggio, een der schoonste Greco's, dien we ooit aanschouw-den, een variante op zijn beroemden Apcstel Jacob. Lange galerijen zijn voorbehouden aan de galante klein- en genremeestcs der XVIIIe eeuw. Zij brengen een duidelijk overzicht van den
HANS HOLBEIN DE JONGERE e* De familie van den kunstenaar (1528). — (Kunstmuseum
ÜS J
R~Hv\ S K I - K O R ^ K O VI
EN HET AVONTUUR VAN HET " GENIAAL AMATEURISME >> door M. VAN DE MOORTEL In een Franse vertaling verscheen onlangs een nieuwe uitgave van het dagboek (Journal de ma vie musicale) van de beroemde Russische komponist Rimski-Korsakov. Het woord • journal . moet hier niet in een al te letterlijke betekenis begrepen worden. Van een regelmatig bijgehouden « dag-boek . is hier inderdaad geen spraak. «Mémoires. zou, etymologisch verstaan, beter passen. Het schrift, in 1876 begonnen, grypt in zijn lste hoofdstuk terug naar de tijdspanne 1844—56. Het 3de kapitel, in '87 gedreven, handelt over 1856-61, enz.. Peiteiyk schreef de komponist zyn herinneringen neer, op ogenblikken die hy om een of andere reden niet voor het musiceren gebruiken kon. Met « de ma vie musicale » heeft de schrijver zelf de perken van zyn bedoeling aangeduid. Het boek heeft inderdaad weinig uitstaans met een « Journal intime >. Het privaat leven neemt er weinig plaats in, en familieaangelegenheden worden slechts aangehaald voor zo ver ze enige betrekking hebben tot de werkzaamheid van de musicus-schryver ; en dan gebeurt het nog heel kort en zakeiyk. Rimski heeft trouwens niet de minste literaire pretentie. Zyn styi is droog als van een technisch verslaggever. Beter dan onder 't beluisteren van Sheherazade begrypt men bij de lezing van dit proza het meest bekend portret van de auteur, dat hem stokstyf, het smal en dor gezicht door de baard verlengd, de blik strak voor zich uit, els het perfect type van de oud-Russische hoge ambtenaar voorstelt. Het is trouwens bekend dat Rimski tot zyn 26ste jaar viootofficer was en verder nog officieele functies bekleedde, nl. als leraar aan het Konservatorium, opzichter van de marine—muziekkorpsen en assistantdirecteur van de Hofkapel. De uitdrukking van « geniaal amateurisme . -werd echter niet uitsluitend op hem — wie ze feiteiyk het minst paste — maar wel* op heel zyn vriendenkring toegepast. En het zyn wel de interessantste bladzUden uit het dagboek, waar de ontwikkeling kan worden nagegaan van het groepje, « de vyf » : van een gesloten cenakeltje tot een beweging die op de Europese muziek een doortastende indruk zou maken. Daarop willen we hier voornamelijk de aandacht vestigen.
••*
Rimski-Korsakov zelf had maar een zeer summaire muziekopleiding gekregen, zyn vader was goeverneur van Volhinië, een post die hy niet naar de zin van zyn oversten vervulde, daar zyn zachtmoedig karakter zich tot de rol van verdrukker moeiiyk lenen kon. De familie was kleinburgeriyk muzikaal : fantazieën op opera's van Meyerbeer en Rosslnl schenen toppunten van de kunst. De aanleg van Se Jonge Rimski ontwikkelde zich aan de zelfkant van het onderricht dat hem gegeven werd : hy improviseerde, komponeerde, terwyl zyn voorliefde instinctmatig ging naar de weinige werken van Gltnka, de voorloper, die hy in handen kreeg. Hy was 17 toen hy te Petersburg, als leerling van de marineschool, door zyn pianoleraar Camille aan Balakirev en zUn groep voorgesteld werd. Balakircr had wiskunde en natuur-
wetenschappen gestudeerd. Cesar Cul was ingenieur-specialist in vestingwerjcen. Moessorgski was oflicier en werd later klerk in een ministerie. Borodin was dokter-scheikundige. Het is een wonder in de muziekgeschiedenis, en tevens een objectief trefiend teken des tyds — we zyn in de jaren 1860 e inaividualisme, liberalisme, nationalisme en romantiek zijn uit het Westen naar Rusland overgewaaid en de vryheidsgedachten banen zich langzaam een weg in de Russische intellectuele kringen — hoe deze « amateurs > buiten alle onderwys, tegen alle officieele kunstmUieu's in, elkander troffen, er in gelukten heel het Russische muziekleven in beslag te nemen, het een vorm en een expressie schonken die het op een Euorpees peil dreven, juist omdat het, o prof. Vermeylen, Russisch was ! Balakirev (1836-1910), alhoewel iets jonger dan Cui en Borodin, was de leider, de onbetwiste meester van de groep. De band, die deze verenigde, was de enige zucht naar een nieuwe, -vrye, persooniyke muzikale expressie. Een klassikale muziekopleiding had geen lid van de groep genoten. Van harmonie, eon-, trapunct of fuga, althans van een systematische studie zoals die aan Konservatoria gebeurt, wilden ze trouwens niet wezen. De klassieken, zelfs Haydn en Mozart, werden voor onpersoonlijk gedoodverfd. De voorliefde ging naar de romantiekers : Berlioz, Liszt, Beethoven uit de laatste periode en Wagner. Russische voorlopers waren Glinka en Dargomiski. Aldus was de smaak van « de vijf » of juister de smaak die doro Balakirev met een ware tyrannie zyn disciepels opgedrongen werd. Balakirev nam al de werken van zyn vrienden onder zyn scherp eenzijdig kritisch oog, legde hun naar zyn smaak grondige wyzigingen op, herschreef er met eigen hand hele brokken van. De volgelingen onderwierpen zich. In dezelfde geest stichtte Balakirev de «Kosteloze muziekschool .. Uit zyn empiristisch fanatisme werd de jonge Russische richting geboren. Omdat hijzelf zonder voorafgaande studies, onder de drang van een uitzonderlijk muzikaal instinct, als pianist en symfonist een sterke improvisatorische praktijk verworven had, achtte hy de studies voor anderen ook niet alleen nutteloos, maar verderfelijk. Hy had nochtans nog ntet veel meer dan een paar ouvertures op zyn persooniyk actief, want regelmatige arbeid was hem zo vreemd als methodische studie. Maar zyn improvisatorisch talent en zyn profetische overtuigingskracht bekleedden hem met zulke autoriteit, dat geen van zyn bewonderaars er aan dacht, zich aan zyn invloed, aan zyn wil te ontrekken. zyn « methode • bestond voornamelijk hierin : dat hy de persooniyke aanleg van zyn discipels opspeurde, en wanneer hy die meende te hebben gevonden, hun ontwikkeling uitsluitend in die richting bewerkte. Daar hy b.v. in Rimski een symfonist herkende, werd de Jonge man zo maar dadelyk aan het komponeeren van een symfonie gezet. Cui, de minst markante persoonïykheld van de groep, die eerder dramatisch aangelegd scheen, moest opera's schryven, en daar hij geen
symfonist bleek te zün, orkestreerde de meester zelf hele brokken. Zo kwamen de werken uit Balakirev's handen : klaar om gedrukt en uitgevoerd te worden. Want daarop kwam het aan : zo vroeg en zo druk mogelyk de Jonge beweging aan 't publiek te openbaren. De < kosteloze muziekschool . richtte koncerten in. Toen Rêmski's symfonie gespeeld werd, stelde Cui haar in een kroniek voor als .de eerste Russische symfonie, wat wel typisch is, als men weet dat Rubinstein reeds s3-mfonieën had iaten uitvoeren, die echter als klassikaal genegeerd werden. LDe tyd heeft de jonge fanatiekers trouwens gelyk gegeven : wie spreekt nog van Rubinstein als symfonist ? Hun thema's en rhythmen putten • de vyf » grotendeels uit de Russische folklore. — Honderden volksliederen werden door Balakirev en Rimski opgetekend en geharmoniseerd en leverden toonladders waarop nieuwe akkoorden gebouwd werden. De Oosterse folkloristische kleur, zoals die in klederdracht, meubilair, dans, enz., tot uiting komt, werd op het muzikaal plan door het orkestraal koloriet overgebracht. De taal van de Russische muziek was geschapen. Het persooniyk talent van de kunstenaars deed de rest. Wonder genoeg werd Moessorgski, die op onze dagen door velen als de persoonlykste van de groep beschouwd wordt, door Balakirev het minst gewaardeerd. De meester had nu eenmaal gedekreteerd dat Modest geen zin had voor « het moeilyke « van 't vak, nl. harmonie en contrapunct. Van dé leemte door systematische oefening aan te vullen was natuuriyk geen spraak. Ook de realistische neiging die hy aan de dag legde, en die o.a. leiden moest naar die verrukkeiyke reeks uit de « Kinderkamer . werd door Balakirev en Cul weinig geprezen. Borodine, die zyn bedryvigheid op menigvuldige gebieden uitstrooide — chemie, geneeskunde, muziek en... philanthropie — verscheen maar zelden op de avonden van de groep en werd enigszins als een buitenstaander, een echte « amateur • beschouwd. Rimski—Korsakov was ontegenzeggelijk, muzikaal gesproken, de werkzaamste en de vruchtbaarste. Zün officieele functie liet hem veel vrje tyd over. Sadko, Antar, Pokovitianka en andere werken waren vaak uitgevoerd geworden toen in 1871, gans onverwachts, het wonderbare gebeurde : een leerstoel in kompositie en orkestratie aan het Konservatorium te Petersburg werd LRimski aangeboden. Deze was Zich bewust dat hy niets kende van hetgeen hy moest onderwyzen. Hy aanvaardde nochtans, op aandringen van Balakirev, die deze enige gelegenheid om een van de zynen in de vyandeiyke vesting binnen te loodsen, te baat wilde nemen. De gevolgen waren van zeer uiteenlopende aard. Rimski ezelf zette zich met reuzenmoed aan 't werk om zich 2yn leerstof eigen te maken. Hy was 27. Hy gelukte er in zich als leraar te imponeren. De dorre principes en methodes uit het verleden keerde hy de rug toe ; .het nieuwe veroverde het burgerrecht : het kreeg ecn ruimere plaats op dc programma's van opera's en koncerten.
r
Rimski vormde leerlingen — het fierst gaat hy op GlazoehoV. De groep werd ryker maar... brokkelde uiteen. Rimski had zich nameiyk van Balakirev volkomen vrygewerkt; ook Moessorsgki, die een hele tyd met Rimski samenwoonde, keerde zioh van de vroegere meester af. Deze verliet de leiding van de « Kostelooze muziekschool ., die ook Rimski opgedragen werd. Het zwaartepunt was van Balakirev empirisme op Rimski's nieuw-klassikale verlegd. Rimski ontwikkelt ondertussen een enorme werkkracht. Niet alleen studeert en komponeert hy, maar verzorgt ook de uitgave van Glinka's werk, neemt de nota's van Borodin en Moessorgski onder handen, werkt zyn eigen vroegere komposities om, schryft. een handboek over orkestratie. Kortom wordt hy, zonder haar in enge regels vast te leggen, de theoreticus van de nieuwe, thans zegepralende richting. Er wordt hem wel verweten, dat hy met het werk van zyn vrienden, vooral Moessorgski's Godoeno» wat al te vry zou gehandeld hebben ; sommigen spreken van « verraad .. Het zal wel, dat hy op zekere plaatsen de oorspronkeiykheid van harmonie en orkestratie geschaad heeft en zich coupures permitteerde, die niet algemeen goedgekeurd worden. Maar het staat vast dat enkele meesterwerken zonder hem nooit tot onze oren zouden gekomen zyn. Borodin, die in 1867 stierf, had tydens zyn leven geen tijd gehad om zijn inspiraties neer te schryven, laat staan te orkestreren. '(De ouvertures van Igor werd door Glazoenov helemaal van buiten opgeschreven 1) en Moessorgski was reeds 6 jaar vroeger aan een aanval van delirium tremens bezweken, een hele boel schetsen nalatende. Aldus eindigde dit'avontuur dat, naast enkele triestige epizoden, enkele van de heeriykste beelden biedt van geloof en volharding en kameraadschapsgeest, die de kunstgeschiedenis oplevert. Rimski-Korsakov .stierf in 1908. zyn dagboek gaat tot 1906. De laatste bladzyden zyn van uit een ander dan een rein muzikaal standpunt Interessant, zy betreffen Inderdaad de beroering die de politieke gebeurtenissen van 1905-06 tot in de muzikale kringen verwekte: meetings en stakingen onder de leerlingen van het Konservatorium;-wiens verdediging Rimski tegen de overheden opneemt ; evenals verscheidene kollega's, waaronder ook Glazoenov, biedt hy zyn ontslag aan ; betogingen en koncerten werden enerzyds te zyner eer ingericht, terwyl anderüyds de uitvoering van zyn werken 'verboden werden. . Vyf-en-dertig Jaar vroeger had hy met zyn Pskovitianka moeiiykheden met de kursussen ondervonvonden. Een Jaar voor zyn dood deed zich 't zelfde met de < Gulden Haan > voor. Ook op onze dagen wordt de dubbele strijd voor vryheid en kultuur gevoerd ; met een gevoel van vrome erkentelijkheid denken we terug aan de grote Russische kunstenaars en intellektuelen, die dertig jaar geleden voor de waardigheid van hun roeping tegen de tyrannie in de bres stonden.
St
GRECO ; « De Apostel Jacob » (Kunstmuseum
terwyl onder glas zyn schoonste geteekende decoratieve ontwerpen tentoongesteld zijn. Na deze voorbereiding opent zich de Holbein-zaal zelf als een ware schabkamer, waarin zioh de groote religieuze werken van den kunstenaar bevinden, o. m. de Christus in het graf (1521) waarover Vermeylen schreef : < Met het onverbiddelijk naturalisme van zyn preoiese teekening, is deze Doode Christus in zyh soort even ontzettend als Grünewald's Gekruisigde. > In een kleiner kabinet werden de doeken van geringer formaat vereenigd. Hier bewondert men de ongeëvenaarde porttretten van Holbein's hand in het byzonder het meesteriyk beeld van Erasmus en sprekend Familieportret uit het jaar 1528. Doorheen de hoofdzaak treedt men voorby drie groote altaartafels van den geheimzinnigen Hans Baldung Grien en komt men in een tweede kabinet, waar kleine, wonderbare paneeltjes hangen van Niklaus' Manuel Deutsoh, Lucas Cranaoh Albdorfer en Grünewald. Deze beide laatste zaaltjes zyn echte Juweelenschrynen van zuld-Rynlandsohe kunst in haar bloeityd. De rest der galerij omvat een onschatbare reeks portret-teekeninrgen van Kolbein, Diirer, Cranach, Niklaus Manuel, benevens kenmerkende doeken van Zwitsersohe tydgenooten dier meesters. Vooral de werken van Urs Graf zyn een wonder van nerveus handschrift in een uitgesproken € modernen > geest. De Italianen der XVe en XVIe eeuw zyn begrypeiykerwyze minder goed vertegenwoordigd. Toch kan Bazel bogen op een Leonardo en een Tiziaan. Niet minder dan acht zalen worden ingenomen door de Vlamingen en de Hollanders, vanaf de Primitieven over Scorel en Bruesel tot Rubens, Brouwer en Tenlers. Een nieuw hoogtepunt by het bc-
•
stand der Zwitsersche schildericimst tijdens een epoque, dat Frankrijk en Engeland den toon aangaven. Ook de later Nazareners en Rcmantiekers zijn voltallig aanwezig. Vervolgens brengt ons de ruime trap naar de bovenverdieping, waar in ee n reeks heldere, royaal aangelegde zalen de moderne kunst ondergebracht is. Hier treft ons allereerst Hodler's monumentaal wandbeeld : De blik in het oneindige, aan
Bazel).
Bazel)
belde zyden geflankeerd dcor koen geborstelde landschappen van denzeilden meester en van denL-'Noor« schen voorlooper van het expressionisme Edvard Munch. De rondgang begint met de Böcfciin-zaal, waarin de meest typische groote werken van dezen sterk overschatten schilder verzameld zyn. Zyn intiemere landschappen en portretten houden nog het best stand. Zyn tijdgenoot Hans von Marées stelt hem ook hierL ver in de schaduw. Naast de bedui« denste Zwitschersche meesters vaa onzen tyd, waaronder Hans TTjoma uitblinkt, boeien ons vooral Cuno Amiet en Giacometti. De Fransche school is byzonder ryk vertegenwoordigd : Delacroix, Daumier, Cprot, Daubdgny en Courbet eenèrzijds, Mfl.net, Monet, Sisley, Pissarro, Degas, Cézanne, Gau-guin en Van Gogh anderzyds. En welk een genot voor den Vlv ming, hier, in dien schoonsten der Kunsttempels, by de jongste generatie onze grootmeesters Permeke, Gust De Smet en Frits van ds» Berghe aan te treffen, naast de de toonaangevende internationale beroemcLiheden. Er komt nog een tyd, dat de menschen van Vlaanderen naar het buitenland zullen moeten reizen om het werk van hun eigen kunstenaars te kunnen bewonderen. Het pleit niet voor den smaak, de bevoegdheid en de onpartydigiheid oneer verantwoordelyke ambtenaren en commissies. Maar het sterkt ons vertrouwen in de toekomstige erkenning der wezenlijke en levende waarden onzer Ltanst, te zien hoe hoogstaande centra als Rotterdam, Amsterdam, Parys en Bazel deze kunst naar waarde weten te schatten. Op alle gebied mag het kunstmuseum te Bazel als een toonbeeld gesteld worden en niet het minst wegens zyn dappere bestemming de kunstuitingen van den HÜIDIGEN tyd te steunen en te bevorderen. E. L-
•pre
9 - Vooruit, 18 Sept. 1938
Darmen te reinigen Nieren te wasschen
Bezorg haar succes in het leven, verzorg haar teint.
Lever te regelen Bloed te zuiveren Maag beter
te doen werken
Eiken Morgen
Huidverslikking kan zelfs een gladde en jonge huid weldra ruw en leelijk maken. Denk aan het succes uwer dochter; behoed haar teint van jongs af.
é n k e l e korreltjes
De Hoofdzaak is dot Gij weet dat aan de ondragelijkste Lendenpijnen één enkel II
H E I IDEAAL G E Z O N D H E I D S Z O U T . T E K O O P IN ALLE APOTHEKEN. 16 F R . D E G R O O T E F L E S C H (VOLDOENDE VOOR 3 MAANDEN)
zwom
AKKERTJE II seffens een einde stelt.
-ACTÜAl
Kinders toepel.
De verbazende werking van „AKKERTJES" doen in enkele minuten Uw dagenlange miserie wijken voor innige rust en opbeuring.
.PARL. FRAN f. i - -TEÜtTH LflLLAM
JOAM /"
O115. versie, 2-talige o n d e r s c h r . KATHERINE H E P B U R N FREDERICK MARCH
Marie Siuarl Kina
» CFI F f T
A K K E R T J E S
(Pijnstillende cachets)
Belgisch Product. Recept Apotheker Dumont
* "•
| l - 3mL1L IL,\J M toegel. P r a n s c h g e s p r o k e n SUZANNE D E P R E S JOSÉ KOGCERO
door hun bijzondei wetenschappelijke samenstelling, onschadelijk en zuiver, de remedie bij uitnemendheid legen:
Lendenpijn, Zenuwpijn, Spierpijn, Migraine, Lumbago, Griep, Kou, Overspanning, Hoofdpijn, Tandpijn, e m .
Miarka
P e r d o o . v a n 12 s t u * . u . »_
a r d o o i «-an 6 . r u k . tr. 5.-.
V e r k r i j g b a a r Bij allo Apol-ieker».
Fille h Vourse
Neem een Proef
Pransch gespr. VICTOR F R A N C E N VERA K O R E N C E
V o l g e n d e
week
MARIE BELL
LA GLU
jHJsfcs** •
R A D I O
TAMARA MACHTIG D R A M A VAN MONGOOLSCHE ZEDEN
O m O n oTBiTulgen b o a tree' o n h e * «eker "AKKERTJES U w pijn of U w g r i e p v e r d r i j v e n zijn t h a n s o v e r a t v e r k r i j g b a a r PioaidoosJM m a t I "AKKERTJE" v o o r lx. U
ZONDAG BRUSSEL (Vlaamsche golflengte). — 321,9 m. — 6.30 Gramofoonplaten. Weerbericht. • 6.40 Gymnastiekles. • 7.— Tijdsein. Gramofoonplaten. • 7.25 Gesproken dagblad. • 7.40 Gymnastiekles. • 8.— Gramofoonplaten. • 8.25 Gesproken dagblad. • 8.40 Gramofoonplaten. • 8.55 Mededeelingen voor de werkloozen. O 9.20 Gramofoonplaten. • 10.— Speciale uitzending voor Sarov: P-eportage van de betooging ter gelegenheid van de viering van het 40-Jarig bes t a a n van de Textielarbeiderscentrale, te G e n t . • 1 1 . — Ontspanningskonoert. •
11.55 Wetenschappelijke aktualltelten. • 12.— Gramofoonplaten. • 12.30 Weerverwachting, -a- 12.31 Salonorkest. • 13.— Gesproken dagblad. • 13.10 Salonorkest. • 13.30 Martha Eggerth zingt. • 13.45 Boekbespreking. 4* 14.15 Een brief van u . . . een plaat van ons. • 14.45 Koncert van militaire muziek. • 15.30 Gramofoonplaten. + 15.45 Militaire muziek. • 16.30 Kinderuur. • 17.15 Sportuitslagen. • 17.30 Gramofoonplat e n . • 17.45 «Zomerleven»: Een landelijke Zondag. • 18.— Salonorkest. • 18.30 Gramofoonplaten. <*-> 18.45 Godsdienstige spreekbeurt. + 19.— Salonorkest. • 19.30 Gesproken dagblad. • 20.— Non stop! Recht doorl • 23.—
'Uqel vah . 105569 ^ (5t t ,«ot«je
j !t4
«S£?Vt °sWw a n l
» e n » -"*
j k , «jewaV-1**14
fes»-" Wf* «jet*»!-»* eer»01
iSoor»!
0
WAARBORGEN VAN
?YIKIMOL'
Tfet &foj^]^
N9IO
ziele*
WACHT U WEI HüR 6EW0HE LEVEBTRAAM TE 6EVEM. ACHTMUl OP T1HH IS DE GEWONE TRAAN 0ND0RTREFFEND, ZONDER GENEESKUNDIGE WAARDE. EISCHT V I K I N O L i
DE ZUIVERE.LEVERTRAAN, ZONDER 8IHAAK,
B E B H D F « VERKOCHT ONDER TOEZICHT DER NOORSCHE REGEERINQ. (IWOORSPRONCSFLESSCHEN. IN ALLE GOEDE APOTHEKEN: 14 FR1
- ,
Aansluiting met de braderie \ «Torenkel der» . BRUSSEL (Fransche golflengte). 483.9 m . — 6.— Duivensportberichten. • 6.30 Gramofoonplaten. • 6.40 Gymnastiekles. • 7.— Duivensportberichten. • 7.25 Gesproken dagblad. • 7.40 Gymnastiekles. • 8— Duivensportberichten. • 8.25 Gesproken dagblad. • 8.40 Gramofoonplaten. • 8.50 Duivensportberichten. • 8.58 Mededeelingen voor de werkloozen. • 9.— Gramofoonplaten. • 10.— Koncert. • 10.30 Populaire Engelsche melodieën. • 10.45 Fonoplaten. • 11.15 Koncert. • 11.45 Jaz&koncert. • 12.— Voortzetting van het koncert. • 12.30 Weerverwachting. • .12.45 Gramofoonplaten. • 13.— Gesproken dagblad. • 13.10 Voortzetting v a n . h e t koncert. • 13.35 Kunstleven van d:n dag. • 13.40 Landbouwuitzending. • 14.— Koncert van afwisselende muziek. • 14.30 Selektie uit «Godendeemstering». • 15.30 Jazz-orkest. • 16.— Waalsch kultureel kongres. • 17.30 Uitslag der voltbalwedstrijden. • 18.30 «Elck wat wils». • 19.— Godsdienstige spreekbeurt. • 19.15 Gra^ mofoonplaten. • 19.30 Gesproken dagblad. • 20.— Panorama van de Belgische muziek. • 21.15 De bekeering van Alceste. • 21.55 Fonoplaat. • 22.— Gesproken dagblad. • 22.10 Jazz-orkest. • 23.— Fonoplaten. DEUTSCHLANDSENDER. — 1571 m 60 Kw., 191 Kc. — 8.— Berichten. • 8.20 Voordracht. • 9.— Orkest. • 10«4u Orgelspel. «> 11.50 Omroeporkest. • 14.dO Koncert. • 15.— Poolsche muziek. • 16.40 Orkest. • 18.— Herbscnacht in aer Heide. • 18.30 Plano. • 20.10 Falstaff. • 22.30 Viool en piano. • 23.— Gramoïoon. DROITWICH (Engeland). — 1500 m., 150 Kw., 200 Kc. — 9.25 Kerkdienst. • 10.45 Kwintet. • 11.20 Orkest. • 12.— Stedelijke h a r m o n i e . • 12.40 Mario en Pietro en zijn Estrudiantina. • 13.20 FavorUten. Midland-orkest. *t 14.20 Gramofoon. • 14.50 Orgelspel. • 15.20 Mandoline-orkest. • 16.— Tijdsein. Orkest. • 17.— Archeologische causerie • 17.20 BBC-Harmonie-orKest. • 18.— Licht kwartet. • 18.30 Kerkdienst. • 19.— BBC-orkest. • 20.— Kerkdienst. • 20.45 Liefdadigneiasoproep. + 22.— Sextet. • 22.30 Epiloog. VARA-HILVERSÜM. — 1875 m., 120 Kw», 160 Kc. — 8.35 Op naar het licht. • 8.45 Tuinbouwhalfuurtje. 4 9.10 Fonoplaten. • 9.25 Van Staat en Maatschappij. • 9.40 Cantate n r . 78 van J o h . Seo. rfach. • 10.20 I n de t u i n der poëzie. • 10.40 Zondagmorgen zonder zorgen. • 11.40 H t t woord van de week. • 11.45 .riolianorkest. • 12.30 Zangplateen. • 12.45 Orgel. • 13.10 Avro-Hirom-ultzendlng uit I'ndië. + 13.30 Fonoplaten. • i3.40 Boekenhalfuur. • 14.10 Omroeporkest. • 15.50 Avro-Amusementsorkest. + 16.— Koorzang. • 16.35 Sportuitslagen. • 16.45 Arbeiders-zangvereeniging. •mt 17.10 Ome Keesje en zrjn verdere avonturen. • 17.40 Sport. • 1 7 . 5 5 Sportuitslagen. • 19.40 Nieuws- en sportberichten. • 19.55 Herfstraden. • 20.55 Inspecteur Vlijmscherp ondervraagt. • 21.10 Amerikaansche operazangers. • 21.40 Radiojournal. • 21.55 Kwintet. • 22.40 Weer-, Nieuws- en Sportberichten. + 22.50 Gramofoon. • 23.— Amusementsorkest. HILVERSUM. — 201,5-415 m., 7,5-60 Kw., 995 Kc. — 8.10 Morgenwijding. • 9.10 Morgenkoncert. • 9.40 Hoogmis. • 11.25 Trio. • 11-55 KRO-orkest. • 12.40 Het Thijmfonds. • 13.— Het KROorkest . • 13.40 Godsdienstonderricht voor ouderen. • 14.10 P . K. Nieuwe Koninklijke Harmonie. + 14.40 Kinderstemmen. • 14.55 Vlijt en Volharding. • 15.25 De KRO-melodlsten. • 16.10 Ziekenhalfuurtje. • 16.35 l e Klasse uitslagen. • 16.46 Gewijde muziek. • 18.— Kerkdienst. • 19.55 Voetbaluitslagen. • 19.30 De H. Bediening. • 19.50 Nieuwsberichten. • 20.05 Gramofoonmuziek. • 20.10 Melodie en Rhythme. • 21.10 Heinrich Schlusnus * i n g t . • 21.25 W A. Mozart-programma. • 22.10 Nieuwsberichten. • 22.20 Epiloog. POSTE PARISIEN. — 312 m., 60 Kw 959 Kc. — 12.30 Muzikale causerie. • 12.45 Berichten. • 17.— Gramofoon. • 20.05 Aktueele uitzending. + 20.10 Gramofoon. • 20.23 Radio-klucht. • 20.50 Gramofoonplaten. • 21.— Verzoekprogramma. • 22.05 Kabaretprogramma. • 22.30 Gramofoonplaten. PARIJS (Radio), 1648-m. — 6.40 Muziek. • 6.50 Platen • l u o Orgel. • 12.20 Platen. • 12.30 Koncert. • 13.15
Voor fi slechfs\ éénfham
.UXTOILET LTS
1<* • o» ea.
Platen. • 15.— Zang • 15.15 Le c a v e a u . de la Villette. • 15.45 Zang." • 16.—• Théatre. • 17.— Koncert. • 19.30 Orkest. • 20.15 Melodieën. • 20.30 ConMORGENUTTZENDING cert symphonique. • 32.30 Platen • 23.—> Dansmuziek. Golflengte 267,4 m. RIJSEL, 217,3 m. — 9,07 Fonoplaten. 7.— Marscfe. • 7.05 RADIO SERENA• 9.30 Madame Butterfly. • 10.30 Fo- DEN : Tourbillon, wals, E. Hansen, noplaten. • 12.— Koncert. • 13.30 Fo- geep. dr. hemaslf en zijn musette ornoplaten. • 16.45 Koncert. • 18.30 kest. — Couoou, wals. Jonassen, — Fonoplaten. • 20.30 Tooneel. Als ik groot ben lieve moeder, Hugo de Groot, gez. dr. Willy Westman. — Auf dem Perslsohen Markt, Ketelbey. — Kleine Hannonika speler, E. Kötscher, gez. dr. Bob Scholte. — Een tramrit, W. F . Sprink, gez. dr. het Avro KinderPROGRAMMA I . — Lichte muziek. — koor. — Das Hollandweibchen, E. Kal6.30: Luxemburg: lichte muziek. • m a n , potpourri.-** 7.25 Dagklapper. • 6.30 u . : Luxemburg: Lichte muziek — 7.30 RADIO SERBNALÜN : Marchlng reiix Menaelssoxin e n zijn orkest. — with Sousa. — Hör mein Lied Violetta, ü l d Salty en zijn tütkomeon. — Harry Othmar Klose en Rudy Lukesch. — Davlason en zijn orkest — Het orkest Maroh of the Grenadiers, Schertzlnger, Eddie S o u t h . — Lichte muziek. • 11.30 gez. dr. Jeannette Mac Donald. — Trois Droltwich: Montague Brearley e n zijn Heures du matin, wals Robtedo. — Boorkest, «t 12.— Luxemburg: Lichte m u - hémienne aux yeux noirs, H. Himmel, ziek. — Ray Noble en zyn orkest. — gez. dr. Tino Rossl. 1 — Joep la Boem, Melodieën; *red Hartley eri. zrjn orkest. Vincent Scotto, gez. dr. WUly Derby. — • 14.45 Droltwich: Kinema-orgel • Canaonebta, Carl Millöcker, gez. dr. Er15.20 Droltwich: Trois en zUn mando- n a Sack. — Spaansche Nachten, J . Zalinenorkest. • 16.— Luxemburg: De- mecnlck, gez. dr. WUly Derby. • 8.— broy Somers en zijn dansorkest. * 17.— Tijdsein. • 8.01 Gevarieerd morgenLuxemburg: Lichte muziek. — Jack koncert. — Les Grenadiers de la vleille Hylton en zijn orkest. — Eddie Pola on Garde de Waterloo, C. Eustace. — Wenn •/A\n orkest. • 19.30 Parijs Radio: Dans- ioh König war, Adam, ouverture. — muziek. • 20.— Luxemburg: Lichte The Tideuing Ohinaman, Ferd Farrell muziek. • 20.30 Toulouse: Lichte en gez. dr. Gsorge VanDusen, — La Tradansmuziek • 21.10 Luxemburg: Het viata, Verdi, potpourri. — Les Cent orkest Mantovanl. — Carroll Gibbons vierges, groote wals, Ch. Lecocq. • 8.30 en zijn orkest. — Lichte muziek • Spreekbeurt doorden heer Jos. Lamarcq 23.— LuxemDurg: Dansmuziek. en lichte van A. T. B . Natuurvrienden. • 8.40 Vervolg gevarieerd morgenkoncert. — muziek. Tol, c'est moi, Moisss Simons, fantasie PüOHAMMA I I . — Gevarieerd proPour u n petit Moujlk, Yves Nat, gramma. — 5.— u. Deutschlandsender: — solo dr. hemzelf. — Di Barbier Gevarieerd koncert. • 7.— Raü io - klavier Sevilla, Roslnl «Aria Barbier», gez. Vlaand-ïren. • iu.— Parijs Radio: Kon- van dr. EmUe Van Bosch. — Ruck-Zuck cert en gramofoon. • U . — Hilversum. Annemarie, potpourri^ Herms Niel. I : Koncert door cFantasia». • 11.40 Saxema, Wiedoeft, gesp. op saxofoon Kortrijk:*" Fonoplaten, • 12.— Droit- dr. hemzelf. — Mélodies memories. wich: Koncert en Mario De Pietro en Finck. — Disnnoi Josephine, Zerkowitz, zijn orkest. • 13.— Radio Vlaanderen. gez. dr. Josephine Baker. — Graf Zep4- HQ.10 Hilversum II: Koncert door het pelins Weltreise rund una die Erde, H KRO-orkest. • 21.10 Droltwich: Zang Münnecke. — Valse ancienne, eigeunerdoor «The BBC Theatre Chorus». — lied, bew. dr. Walsmann, gesp. dr. hemFred Harley en zijn orkest + 22.30 zelf en zijn balalaika orekst. — Les Hilversum I : Koncert door h e t kwintet «Rsnova»». • 22.50 Hilversum I : Maiters Chanteurs. Wagner, orkestsuite. • 9.30 Koncert Aiglon. — Die Fesche Gevarieerde en lichte muziek. Toni, Romer, xylofoon solo dr. Kurt PROGRAMMA U I . — Uroote koncer- Engl. — I n de Alpen van Plan-West, ten. 6.28 u . : Parijs Radio: Gramo- Joop de Leur, gez. dr. Bob Scholte. • foon. gymnastiekles. Gesproken dag- 9.45 Vervolg gevarieerd morgenkoncert Peyronnin blad Koncert. 4 y.— Antwerpen : Fo- Claquettes- danse, J e a n noplaten. 4 9.30 Rijsel : «Maaame But- gesp. dr. een musette orkest. — Mimoterfly», opera van r u c e m . (2e en 3e be- sa, wals, Sidney Jones. — Le Grand drijn. 4 10.30 Langenberg : Koncert. 4 Mogol, Audran. Couplet du vin de 11.20 Parijs Radio : Klassieke muziek. 4 Suresnes. gez. dr. Sim Viva. — isiarch 12.20 Hilversum II : Concert aoor kro- of the urchins, R. Cocheux, gesp. dr orkest. 4 12.30 Kortrijk : Konoert. 4 The Jolly Campers, accordeon orkest. • 13.— Hilversum II Voortzetting van het 10.— Einde der morgenuitzend ing. koncert door h e t Kro-orkest. • 13.40 NAMIDDAGUITZENDING Droitwich : Koncert door T a * BBC MidGolflengte 201,07 m. land Orch. • 14.20 Hilversum I : Kon eert o.l.v. Alb van Raalte. • 16.— 13.— Marsch: Marche du Sporting Club Londen Regional : Koncert voor klavier -KtoSTt Canlvet. -> i3.05 Weener Walsen: F-lfenreigen. Willy Rossnthal. — Hiron• 16.3u Droitwich : Koncert m e t zang delles Vienne. S. Tranlateur. — Zum 17.30 Londen Regional : Werken van Kussendeschön, S. Dicker. — Mon rëve. • 17.— Rijsel : Symfonisch koncert. • Waldteufel. • 13.15 Licht sympihonlsch Beethoven • 18.10 Parijs P.T.T.: Frag- okneert : Madrid, Joe Alex, paso doble. menten u i t opera's. • 19.— Droltwich: — L-e moulln de la foret nolre, karakKoncert door Het BBC-orkest. • 20.10 terstukje. Eilenberg. — Nur du, serenaHilversum I I : Koncert door het Kro- de, G. Boulanger. — Ballsirenen, wals, orkest o.l.v. 't Woud. • 21.10 Parijs Fanrz Lehar.— Le siffleur et son chic.:, Radio : Symfonisch" koncert. • 22.35 A. Pryor. — Le nostillon dans la foret, Toulouse : Gevar. muziek. • 23.— Parijs karakterstukje, Schafer. — Lasz u n s Radio : Dansmuziek. trftumen. Carl Robrecht. — LuxemburgPROGRAMMA ~4. — FaraUleprogr. — walzer, Franz Lsliar. • 13.45 Weerbe6.— Langenberg : Koncert • 8.— Rij- richt •— Dasklaoper. • 14.— Keuze uit sel : Gramofoon. • 6.30 Langenberg : Sneeuwwitje, Frank CurchUl. • 14.30 Koncert. • 9.— Hilversum II : Gramo- Platen door de luisteraars gevraagd. — foon. • 11.25 Hilversum II : Fonopla- Es war elnmal. Paul Lincke gez. dr. t e n . • 11.65 Rijsel : Koncert o.l.v. Dan- Bramy Betendorf. — Erlnnerungp a,n rel. • 13,15 Parijs Radio : Koncert o.l.v. Zirkus Renz, G. Peter. — Ich h a b viel. Blareau. • 14.— Langenberg : Meij- UI ebt noch nie geliebt, Dénes v. Budleën. • 15.— Rijsel : Vioolrecital. • day, gez. dr. Zaraü Leander. — Carlna 15.15 Luxemburg : Walsen eu lichte m u M!a, Willy Rosen. bew. dr. R. Legrand, ziek. • 16.— Rijsel : Dansmuziek. • gesp. dr. h e t orkest Ray Ventura. — 16.4-è Langenberg : Koncert. • 17.— Pa- Le Marquise voyege. P . Misraki, gesp. rijs Radio : Koncert o.l.v. Victor Pascal. dr. het orkest Rav Ventura. — Did from Ireland. — In • 19.— Langenberg : Dansmuziek • your motherin rome the moonli-Rht. gez. dr. 19.30 Rijsel : Gesproken dagblad. Kon- the ohepjl Oommunity Singlng. • 15.— Gencert. • 20.15 Parijs Radio : Melodieën The — Valse des Canards, Toldoor Pasdoc. • 20.30 Rijsel : Uitzending re orkesten. Evans. — Polo-Spiele, Oscar Fcin het Opera-Comlque. • 22.30 Stur.- chard tras. — Huberte, Fernand Andrieu. — gart : Gevar koncerten. L'Heure bleue, Spoliaaskl. — Baby's PROGRAMMA 5. — Vlaams.-.. N . I . S . zoo. G. Andolfi. — La n u i t lumlneuse. — 6.30 Vlaamsch RiZJEL-4 14.— Rijsel : Tolstoi. — Conté pompadour, Fernand Konoert • 14.15 Vlaamsch N.I.R. Andrleu. — Vlolln Song, Tina. Rubens. PROGRAMMA 6. — FranscH N.I.H. • 15.30 Zangstonde door Mevrouw Tuv— 6.—'Fransch N.I.R. + 14.15 Hilver- pens-Delamare. — Dense mélodies de sum II : Gramofoon. • U.30 Fransch «La Bonne Chanson», G. Fauré. a) Une N.I.R. Salnte en son auréole. b) Pulsque I'aube
RADIO-VLAANDEREN
Gentsche Radiodistribufie
ZEEP SAVONNEMES LEVER FRÊKES, BRUXELLES
grandlt. — Chanson d'amour, G. Chansson. — Mandoline, C. Debussy. — Piece enforme de Habanera, Ravel. • 15.45 Afwisselend Bioscooporgel. — CeUo soli en koorzang. — Cor mio mentre vl miro, «Madrigal» Claxidio Monteverde, gez. dr. het koor v. d. Scala te Milaan. — Chanson de Solveig, uit Peer Gynt, Grieg, gesp. op cello dr. Luchienne Radisse. — Das alte Splnnrad, Billy HUI, gesp. op orgel dr. Ernst Fischer. — Ecco Normorar 1'onde, «Madrigal», Claudio Monreverde, gez. dr. het koor vande Scala te Milaan. — La Troyenne, Massenet, gesp. op cello dr. Luchienne Radisse. — Wenn tausend kleine Sterne, Carlo Thomsen, eesp. op orgel dr. Ernst Fischer. — Le Rol David, Arthur Honegger. — Dleu te dit, u n Jour vleridra. — AUeluia, gez. dr. het koor der kerk Saint-Gulllaume. • 16.15 Thé Dansant. — Mldnlght at the onyx, Parish. Hudson. — Der Kilometerfresser, bravour-foxtrot. Ernst Fischer. — Powerhouse, R. Scott. — The goose hangs high. quick-stip, Friend Lombardo. — Spitabud. polka. Rixner. — Liebst du mlch ? tango, Wlnfcler. — Puszta MRdel, foxtrot, Hermann Krome.— Dance time. — Red sails in the sunset, foxtrot, J . Kennedy. • 16.45 Aria's u i t gekende opera's. — Carmen, Bizet, L'Amour est enfant de Bohème, gez. dr. Germaine Cernay. — Le Barbier de SévUle. Rossinl. La Oalomnie, gez. d r . M. Paul Payan. — Sapho, Massenet. Air de la lampe, gez. dr. Germaine Cernay, — La Jolie Fille de Pertih, Bizet. Quand la flamme de l'amour. gez. dr. Paul Payan. • 17.— 1/4 uurtje bij Ketelbey. — Dans les eaux bleus Hawaïennes. — Sous la Lune Ketelbey. — Dans les Jardlns d'une pagode Ohinoise, — Les Cloches aux champs. • RADIO SERENADEN : Roode Rozen, W. Chanson, gez. door Willy Dertjy. — Violino Tzigano, Blxio, gez. door Tino Rossi. — L'Auberge du cheval Blanc, Benatzky, Stolz, gez. door MarceUe Loria en Reda Caire. — Als het Zondag... Eddy Noordijk, gez. door WUly Derby. — Les Pècheurs de perles. Bizet, «Son volle se soulève. gez. door Julien Lafont en Victor Pujol. — Intlmlté, Choptn, gez. doro Ninon Vallin. — SI me vers avaftnt des alles, Hahn. • 17.45 Kabaret en m u slc-HaU sterren : Feuert los, marsch, Holzmann, gesp. door h e t mondiharm-onika orkest «Stern». — PIroullrouli. V. Scotto. gez. door Llyane CclLs. — Red Hearts. Simpson, gesp. op xylofoon door Jack Simpson. — Je Chante, Misraky, gez. door Ruelle. — Tanz-bi.r, fox-Intermezzo, Heinz Munsontus. gesp. door Otto Dobrindt, klavier symphoniker. — Pass2!, J.»Lenoir, gez. door André Chabro. — High h a t , t r u m p e t and rhythm. Valaida. gesp op trompet door hemzelf. — Adieu Hawaï, Léon Towers. gez. door Hélène Regelly. • 18.15 Koncert door de Akkordeonisten «Two Cavelll's, aaneeboden door Quaker-Havennout : D+ Zwarte zigeuner, Vacek. — O Mister Brown. Abraham. — Bella Tangolita. Abraham. — Oh, mister Moon. Posford. • 18.30 Gevarieerd koncert dobr het orkest Ray Ventura en aangeboden door «OZO» : C'était u n e cannlbale, Jean Trancbant. — Quand u n vlcomte rencontre u n autre vlcomte, Mireille. — Nous sommes seuls. Armand Bernhard. — Vlvent les bananes, Chris Tacich. — La Grève de L'Orchestre, Himmel. • 18.45 Enkele karakterstuk!-*<•! d'vir het salonorkest o. 1. v. ANTHONY VOX : Au feu du camp, karakterstuk. Ludwig Slede. — Trois heures du m a t ' n , wals. Jullan Robledo. — Aubade a Elly, genrestuk, René Demaret, — Dein gedenk' ich Margaretha, MeyerHelmund. • i 9 . — Ontapanningskoncert door het salonorkest o. 1. v. Anthony Vox en aangeboden door Biscuits en Chocolade De Beukelaer: Aubade du . erger, morceau gracieux, Aletter. — Douce rencontre, gavotte, Gabriel Marie. W— Bab-el oued, Staub Le Cygne, St.-Saent. cellosolo: Staf Hanssens. — Kwintet u i t de opera «Cosi fan tute». Mozart. — Chant des Haleurs de la Volga, bew. door Albert Doyen. — De haas en de egel, galop, Haima Löhr. • 19.30 Vlaamsche llederenkeueze : De Schelde. J. Mestdag, gez. door Delaux. — 'k Zal wel, Renaat Veremans eez. door Sterken*. — De Mascotte. Audran : «Het, men weet niet wat. gez. door Loos — HIJ die geen liedje zingen kan, Hullebroeck. gez. door hemzelf. 4 19.40 Öoortrubriek + 19.55 Slotmarsch : Marohe dea Rubaniers, V. Bury. • 20.— Einde voor vandaag.
10 - Vooruit, 18 Sept.
KACHEL TAMINES 231
1938.
Vraag- en aanbod» blokjes
VERLAKT VERWARMINGSKRACHT
Te
koop
3
150 M
APPELTERRE
KOKTANT 8 9 5 In 24 maand 4 1 fr. p. maand
2 kgr. 3-ï Tr. 5 kgr 72,50 fr. St. gr-, K De Clercq, Meersuh str., Geeraa rds bert;. (834o
GROOTE KEUS IN ALLE MERKEN FONDERIES DE TAMINES NESTOR MARTIN. FOPONA. ST. JOSEPH, CINEY, enz. V1RAAGT
ONZEN
KOSTELOOZEN
INSCHRIJVINGSBON
KATALOOG
voor een kachel
Naam en voornaam
INR.
Te
UNGOITSENHOVENNV. 105,
Zoolang de voorraad a.rekt : Algemeene Ukwldatlr van alle radioappnraten v. reets 1938 met buitengewone verminderingen. Uitsluitend groote merken. Ed. Rouvroy & Kil*., Veldstr. 32, Gent. 7597
Lakenstraat, BRUSSEL — 30, rue dc Marcinelle, CHARLEROI
6/b, Statiestraat, Gent
7529
huur
Te huren voor 250 frank per maand . schoons en weigel. café met alle herbergmeubelen (Kan ook dienen v o o r danslokaal). Daarbij rolbaan in het droog. - Celegen : Maïsstr. 167, Gent. 7593
Klein burgershuls, Erpelstceg 4. 7600
u KUNT MAANDSTONDEN als de IVONpERBARE BRUINE POCDERS van
VERTROUWEN OP. rs
't ROOS KRUIS der Apotheek DE POORTERE Le ST-NIKLAAS-WAAS, U oogenblikkelijk zonder schadelijke gevolgen van deze Dijnen zullen bevrijden. De doos van 8 poeders : 4 frank. De drledubb doos 25 poeders 10 fr. Te verkrijg. In alle goede apotheken of vrachtvrij tegen postmandaat. Gebruikt ze eens, U zult nooit geen andere meer gebruiken.
KILOMETERS" MOTOROLIE
Wordt in weinigen tijd en zeker genezen dour de zoo zeer geprezen «ZWAANTJES ZALF» (Unlversal Paste), te bekomen tegen fr. 5 de doos ln de Hoofdüepot : Apotheek STACINO-PETIAU MAISSTRAAT 4 (KUUovelaan). ScftiUven teeen fr. 6.5U LD po tzegels.
I M T n r & l Fovers, Stoven, V U K t i l N Culsintèrcn, enz. _ _ — , ' • » - » — , - — slaapkamers, EctM E U B E L S P1*-ats<*n. Keukens, Een adres ! Groote keus : Lage prüzen ! Zephir BEKAERT-BEKAERT C, HOOGrOORT, 8 — GENI (tusschen Lange Munt en Stadhuis) 6233
KOMMISSIE VAN OPENBAREN ONDERSTAND VAN GENT Een plaats van niet inwonende gediplomeerde ziekenverpleegster is te begeven in de universitaire afdeeling van het Moederhuls. Worden alleen tot het examen toegelaten de kandidaten geboren tusschen l n Januari 1908 ( l n Januari 1903 voor dezen die een bepaling der voorrangswet van 3n Oogst 1919 Inroepen) en 31 Dacember 1916. Verdere Inlichtingen te bekomen bij den heer Bestuurder van het hospitaal c De Bijloke > den Dinsdag en Donderdag van 14 tot 15 u. 's namiddags. Aanvragen met referentiën schriftelijk te sturen aan de Kommissie van Openbaren Onderstand van Gent. Onderbergen, 66, vóór 2n Oktober 1938.
25 fo! 50 FR. per dag thuis mei werkkontrakt; bi "ïmach laatste uitaanleeren. . Vraigt vinding. Koste.cos gratis katalnoog Breiwerk beroep-i-linf*. : Brussel 180. Brabantstr. Gent 58. Astiidl : Antwerpen. 19 Van Maerlahtstr. (379 3
Men
DE "EXTRA
BAARDZIEKTE - ECZEMA NAT EN DROOG ZILT
VERDIEN
(23% ^
duurzamer)
'S MORGENS - Ge
wone worten motorolie vloeien traag wanneer zij koud zijn. Zij bemoeilijken het starten en doen den motor slijten Maar de nieuwe VEEDOL maakt, dal dadelijk en veilig gestart kan wordenwant deze beste aller soorten motoroli vloeit gemakkelijk, zelfs bij een tem peratuur van 20 graden onder nul!
^ Ö
'S MIDDAGS-u zui,
zich veel geld besparen met de nieuwe VEEDOL, want zij is 23% duurzamer! Zij levert altijd bescherming op, onverschillig of U een straatje rondrijdt of een werelddeel oversteekt ^ 'S-4VONDS-W«mee, U de nieuwe VEEDOL gebruikt, zult U minder kans loopen gebrek aan olie te krijgen. Deze smering met het extra aantal kilometers gaat langer mee, is van lager koolgehalte en bezit een hoogeren graad van beschermingsvermogen. Het geeft aan het rijden ook nog een zachtere en betere prestatie, minder reparaties en een belangrijke geldbesparing. > > > Probeer de nieuwe VEEDOL vandaag voor eene keer — en U zult er voortaan een opgetogen gebruiker van blijven!
VEEDOL MEUWPOORTLAAN, 37, BRCSSEL Telefoon: 17.02.84
vraagt
Worden seffens ge. vraagd: volle strijksters è, 3.20 fr. per uur- Vast werk heel het Jaar. Wasscherij Flandrla, Martelaarslaan 181 Gent 7551
GOEDE KLEERMAKER ZWARTWERKER gevr. btj Thleme, Zonnestraat, 11, Gent. 7596
Dringend : volle naaisters, de stiel goed kennende v. ondergoed op atel. en tehuis. Zich w. Kazemattenstr. 67. 7598
Opgelet ! WU raden onze leren» aan uiterst voorzichtig te ZQD l»l.| het heaiitwourdeh van aankondigingen waarin betrekkingen, bij-erdiensten, enz., worden beloofd en niel ln te gaan up eventueele verzoeken om eeld te storten Verantwoordelijke uitgever: R. Vercammen, Gent. — Red. en Admln Sint Pletersnleuw straat, 64. Gent
Men
• < * • ;
GENT, VELDSTRAAT, 64 vraagt
WEEFFABRIEK in Vlaanderen
vraagt bestuurder, goede praktijk in zijde en rayonne. Schrijven met aanbevelingen NATIONALE MAATSCHAPPIJ E^B De Notaris VAN SCHOOTE zal openBELGISCHE SPOORWEGEN baar toewijzen op Donderdag 22 Septem- d a g b l a d X V Z 2 6 WIJNOOGST TN DE MOEZELVALLEI. ber 1938 (2e en laatste zitdag) te 15.00 — Door de Nationale Maatschappij der uur in de Verkoopzaal voor Notarissen 7597 Belgische Spoorwegen wordt op 24 en 25 1, Winkelstraat te Gent : September een extratreln ingericht uit SCHOONE EIGENDOM, bevattende : Antwerpen naar Luxemburg over Mehuis, Inrijpoort, werkhuis en bouwgrond, chelen, Brussel-Noord en Namen. van voren de Hof bouwstraat te Er ls een excursie per autocar met vol- rakende op handteekening door kantoor LEDEBERG en van achteren de Van gend traject: van v e r k e r i n g e n en krediet Ootegemstraat. Luxembure. Mondorf, Remich, WormelAangeboden in drie loten : gezamenB O F I N E S C O dange, Grëvenmacher. Prijs van het biljet: 49 fr. In 3e kl., lijke oppervlakte ong. 309 m2. 3, Korte Melre, Gent 72 fr. in 2de kl.. Autocar: 26,50 fr. Slechts gezamenlijk Ingesteld : 50.000 Tel.: 30.204 • Bnr.: 10-12 en 14-18 u Inlichtingen ln de stations. frank. 7599 7594
«VOO RUIT» -N. 22
Sta onweer -.door Gerth ROTHBERG-. Hy had het geld, dat men hem daarvoor betalen ze>u, neet noodig. Maar hy moest de trouwelooze v.ouw bewijzen, dat hij tot iets groots in staat was. Misschien zou zü dan nog berouw krijgen, dat zü zioh van hem losgemaakt had. Wilde hy, dat zy by hein terug zou komen, wanneer hij weer geLd had? Eeen wreed glimlachje speelde om den mond van den m a n . Neen! Ik beb u lief — en ik haat u! Neeoet meer zou ik " aan mijn hart kunnen drukken. Nn niet-meer, nadat de anóLe.e u bezeten heeft. Maai bewijzen moet ik u. dat kk iets kan. Verleidelijk was het glimlaohje dei vrouw op het portret. In de zwarte japon was haar blonde schoonheid alt e e n sprookje.' D e man staarde er naar, steunde : — Ik heb u lief en ik haat u... gij!.. gy!... Hy balde zijn vu'ste.i. Mooie, krachtige handen waren het. Handen, die niet by zyn verdere gesta'te schenen te passen. Naast hem bewoog zich iets. Juane lichtte zich verbijsterd op. — Waar ben ik? Om Oodswil! Ik wilde toch — — GIJ hebt willen sterven. Dat mocht gy niet doen. o y zU> veel te Jong en
—
Eerste-rangsagenten gevraagd voor Nationalen Pronostiekwedstrijd INGERICHT DOOR
onervaren om op een dergeiyke wyze over uw leven te kunnen beslissen. Maar kleed u nu uit. Gy kunt niet langer in die natte plunje blijven. We kunnen ze hier drogen. Inmiddels trekt gy dezen mantel aan. D a t gaat best. Ik stook het vuur nog wat op en dan zullen we de chaise Longue nog wat dichter by den haard schuiven. Wanneer uw kleeren droog z y n . merkt daarginds niemand wat het dwaze kleine meisje uitgehaald heeft. Gaat gy met m y n voorstel akkoo d? Juane schaamde zioh vreeseli)*:. Voor den m a n , voor zichzelf. Ranzmejen stak haar een geelzijden mantel toe, wees op het scherm met Japansch schi derwerk. — Daar is de kfeedkamer, beste Juffrouw. Ik maak intusschen h e t divankleed droog. En dan leggen we den reisdeken erop, dan ligt gy heel gemakkeiyk. J i i i n e was totaal willoos. Zy kon er er zelfs niet aan denken, dat het in de oogen van de menschen een onvergeefciyke fout was, wanneer zy nog langer onder het dek van dezen man bleef. En dan klonk z y n stem weer : — Ik heb helaas geen vrouwelijk wezen in huis. Anders waart gy uw natte
Meeren allang kwijt. Laten we maar hopen, dat gy geen ke>u zult vatten. Hy sprak b y n a vaderiy k en keek niet naar haar, te wijl zy verlegen achter h e t scherm verdween. Nadat hü den haard nog wat opgestookt had, schoof hy de chaise longue er wat didhiter by. Het divankleed werd uitgeschud, zoodat de droppels eraf spatten. Dan werd het opgehangen en een dikke ereisdeken over de chaise longue gelegd. Nu nog gauw het groot; kussen u t den stoel. Zoo! Nu kon h e t kleine meisje gemakkeiyk liggen. Een blik naar het mooie vrouwenportret a a n den muur. G y ! Wanneer ik 11 nog eenmeel in m y n leven m y n verachting iri uw gezicht slingeren kon! dacht Ranzingen. Wat wilt gij? GU hebt h a a r toch nog lief? Maar waar gü ve.achting voelt, kunt gy toch niet liefhebben! Heel duidelyk hoorde Ranzingen deze woorden naast zich. Wie had ze uitgesproken? Was het fantasie? Had s echts zyn eigen hart gesproken? Met geweld wendde de man zyn blik af van het mooie gelaat der vrouw, die naar hem glimlachte. Zoo' duideiük, zoo verleidelijk, als wLlde zij hem een van die uren schenken, welke vooe hem iets hoogs e n heiligs geweest waren en waarvoor die vrouw toch koud onverschillg gebleven was, toen het erom ging een ryk, schitterend leven te krygen. Het Japansche scherm werd een eindje te uggesohoven. Met* gebogen hoofd kwam Juane te voorschijn, haar kleine elegante gestalte g e h e e l gehuld in den wijden, geelzyden mantel. En ln het roodgouden haar scheen het licht der lamp. De man staarde het jonge meisje aan. Zag plotseling hoe mooi dit onbeschermde jonge wezentje was. Een vreemd gevoel rees ln hem op. Eeen wild, hartslochtelijk bcgeeren.
Leest en verspreidt « VOORUIT »
DE LUCHTROOVERS VAN HOETIKA
Nolarieele aankondiging
GELD AAN 3 0/0
FEUILLETON
-
Alleen de perjioiien met uitstekende getuigschriften en met een goede ondervinding ln de gewestelijke organisatie der pronostics kunen hun kandidatuur stellen.. Ziehier een eenige kans voor bekwame personen om zien . een ultstéke.nde situatie te scheppen met LITTLEWOODS, . de belangrijkste firma ter wereld. Schryven met referenties'aan het agentschap ROSSeEL J. D. 450. BRUSSEL LITTLEWOODS BETAALT BWNA 10 MILLIOEN TER WEEK VIT !
Maar tegeiykeetga werd dat-begeeren tert^edrengeri door- de eerbaarheed, die in dezen man woonde — deaen m a n . die zoolang verloochend had, dat hij een mensen van vleesch en bloed was en dat hy ook recht cp geluk e n liefde had. , Maar niet zoo! Neen, zoo niet! Dit Jonge meisje vertrouwde hem. En voor haar moest hy steeds een vaderlüke beschermer z y n . ! z y n stem kJoutk wat onvast, toen hij zeide : — Zoo, en nu lekker dicht by het vuiv-tje, opdat we niet ziek worden. Intusschen haal ik uw kfeeren. We hangen ze boven den haard, dan z y n ze heel gauw droog e n merkt er daa ginds niemand iets van. Willen we een beetje praten of. hebt gü liever etn boek? Licht voorover gebogen, hoffelijk, op en top een ka-valier, stond hy vóór haar. i En Juane dacht verlegen : Een oude heer? Neen, dat is hii niet. z y n mooie, k achtlge handen zien er zoo meeoi uit. Wat ls hy eigenlyk? Om z y n mond.speelde een güimlachje. Hy stak z y n rechterhand uit naar de boekenplank tn gaf Juane een in rood 'eder gebonden boek... — Hier, juffertje, de nieuwste Stella Roland. Dien kunt gy gerust lezen. Daar zouden zelfs tiw twee strenge Cerberussen niets tegen ln te b engen hebben. Laat u niet «toren. Ecn uvrtje rust hebt gU weLBoodLg. Ik werk Intusschen nog ecn beetje. Dan kleedt gii u aan en ik breng u thuis. Maar ik zou u nogmaals dringend willen waarschuwen niet voor de tweede maal een ooging te wagen om u van uw Jong l e v e n te berooven. Ik heb vroeger die gedaohte ook gehad. Maar toen ben ik ervan teruggekomen. Wanneer g y een vriend hebt, die Werk heet, dan verdraagt gy a l e s . Zeker, wanneer gy dien ve. liest, dan kan het leven on-
houdbaar worden. Maar m y n oude bediende zal eerst wat thee voor u zetten. Men een glimlachje wendde hy zioh van haar ai, zonder haar zelfs aan het woord t e laten komen. En Juane daoht : Hy is goed. Wanneer ik tooh maar altyd hier z y n kon. Hy heeft niemand ande s dan zün ouden bediende en ik zou graag het leven gezellig voor hem wéten maken. Hü heeft met mü gesproken, zooals 225. — Zo liepen dezelfde lange onderaardsche gang weer terug en tej vader altyd met mü sprak. Hartelijk, .ring nu gemakkelijker, omdat de gang naar zee afdaalde. Maar toen • maar kraohfcig. En om die reden houd zoowat halverwege waren gekomen, hoorden ze geluiden achter zich. Ze** ik byna van hem als van mijn vader. eren die rakkers ook hebben durven afdalen? Ik smeet ze nog wel W * Zy bladerde in het boek, las den ti'coverde baard ln hun gezicht, meende Piet. Vlug, achter die lange nó** tel : cTwee eenzamen» en keek dan Kunnen we o n s verbergen. weer naar den m a n , die nu by zün greote werktafel stond, welke recht-j hoekig op het raam stond. LP esschen, apparaten, veel, wat zy niet kende, stond op de tafel. Ranzingen nam een glas met een helroode vloeistof, hield •het tegen het licht, knikte. En Juane kreeg den indruk, dat hy eigens blü om was. En t ö e n voelde zü ook zelf een heimelijke vreugde. En dan verdiepte zij zich we keiyk in h e t boek. Heel stlr. e n vredig was liet om h a a i heen. Alleen het vuur knetterde en af en toe klonk een UJn geluid tot haar .door. Dat was, wanneer R i n z ' n g e n met zün glazen e n flesschen .bezig was. Een weldadig gevoel van nist omving het Jonge meisje. Het was, alsof zü hier thuis was. Hoe vreemd was dat! En vreemd was het ook, dat zy geen angst koesterde voo- dezen man. Plotseling schrok Juane op. Wanneer de tantes wisten, dat zy hier was! Onder één dak heelemaa.' alleen met den m e n , dien tante MarLe altyd
.