3/13 essentials hét magazine
voor alle rel aties van de elysee dental group
nascholingsreis hong kong. gesprek met twee jonge professionals
a r r e t m x m e nu
dik
en verder: jean-paul michiels over het mooiste vak dat er is casus: vele opties, één keuze koen van den brandt over de diverse rol van de moderne tandarts orthodontistenpraktijk meppel, de toekomst is vandaag congres roken en mondgezondheid
I N H O U D E S S E N T I A L S D E C E M B E R 2 013
4 Interview met Philippe Kiekens en David Rijkens Over de nascholing implantologie en prothetiek, keuzes en verworvenheden. 04
12
11 Nieuws: Opfriscongres Roken en Mondgezondheid Hoe motiveer je de patiënt te stoppen met roken?
12 Afscheid VVT-voorzitter Jean-Paul Michiels Over veranderingen, investeren van tijd en jonge bestuurders.
16 Nascholing en golf in Ierland. Lustrumreis. Er zijn ergere dingen in het leven…
16
17 Interview met Koen Van den Brandt Coach en motivator van Atlas onafhankelijk opleidingsbureau voor tandartsen. Zó inspirerend dat je er energie van krijgt.
22 Casus Van begin tot eind een kwestie van keuzes maken. 17
22
26 Orthodontistenpraktijk Meppel Over enthousiasme en motivatie en anticiperen op tariefsverlagingen.
31 Nieuws Tako-Jan Holwerda, nieuwe CFO bij Elysee Dental. Congres en benefietavond van Dental Runners in 2014. 33 Hong Kong en Shenzhen Een ooggetuigenverslag over nascholing, 26
33
een enorm lab en oude en nieuwe cultuur.
COLOFON Essentials is een uitgave van de Elysee Dental Group, Handelsweg 16, 2404 CD Alphen aan den Rijn. Tel 0172 - 65 33 00 Fax 0172 - 65 30 37. E-mail:
[email protected]. Web: www.elysee-dental.com. KvK: Rijnland 28090977. De Elysee Dental Group wordt gevormd door de volgende tandtechnische laboratoria: Elysee Dental BeNeLux, Uni-Dent (Leuven), Unico (Antwerpen-Merksem), Unortho (Meppel), TTL Oosterwijk (Amersfoort, Amsterdam, Groningen [locatie UMCG en Regattaweg] en Utrecht) en Tandtechnisch Atelier Effingo (Dordrecht). Redactie: Guido van den Berg, Reinier van de Vrie, Anna van Wittenberghe. Redactie-assistent: Pamela Jaspers. Ontwerp/vormgeving: Th. J. VanOordt/De Werksalon. Fotografie: Jan de Groot/Zorro Producties, Lotte Stekelenburg/Rotterdam (pag 3), Shutterstock (pag 33 -35). Drukwerk: MultiCopy Alphen aan den Rijn.
2 Essentials - december 2013
VOORWOORD
feiten, publieke opinie, tandartsen en kunstenaars
W
ellicht dat u net als ik een fan bent van de jaarlijkse tv-serie Zomergasten van de VPRO, met daarin een
marathoninterview aan de hand van filmfragmenten? Ik vind vooral de uitzending van afgelopen zomer met Daan Roosegaarde indrukwekkend. Voor diegene die hem niet kent; Roosegaarde wordt omschreven als
kunstenaar, innovator, ondernemer, wetenschapper en verbinder en geniet inmiddels mondiale bekendheid. Wat ik
het geniale van ’s mans ontwerpen vind, is het feit dat door hem ontworpen objecten of vindingen om interactie vragen van de genieter/gebruiker om de waarde ervan te tonen. Technologische innovatie staat centraal. Een van zijn bekende ontwerpen is bijvoorbeeld een jurk die transparant wordt bij een verhoogde hartslag (door een flirt bijvoorbeeld) of een dansvloer die elektriciteit genereert wanneer erop wordt gedanst. Je wordt als observator van zijn kunstwerken nog wel eens op het verkeerde been gezet; een feit dat logisch lijkt, blijkt nadat de interactieve werking heeft plaatsgevonden, toch opeens heel anders. Ik moest hieraan terugdenken tijdens een discussie die ik voerde over hoe nu om te gaan met het kostenonderzoek dat ons in de dentale branche zo bezighoudt. Ik hoor veel (terechte) argumenten om het onderzoek naar de prullenbak te verwijzen. Ook met een tariefsverlaging. Feitelijk wellicht waar, maar doet dat er iets toe? De politiek maakt keuzes op basis van het draagvlak dat onder haar kiezers leeft. De algemene opinie van het Nederlandse volk is dat de eigen tandarts goed is, maar dat de beroepsgroep bestaat uit (te)veelverdieners. Daarmee heeft de politiek een inkoppertje. Naar de feiten over de juistheid van het onderzoek is nauwelijks interesse, stop daar dan ook de energie niet in.
daan roosegaarde©
hoor ik nog weleens argumenten dat het goed ondernemerschap uit het verleden, nu mogelijk zou worden bestraft
Als kunstenaar kun je alle nieuwe ontwikkelingen bevragen, maar je mag er natuurlijk ook voorstellen voor doen. Daan Roosegaarde Een mooie uitspraak van Daan. Ik vertaal hem zo naar bovengenoemde discussie; de feiten liggen wellicht anders, maar de dentale branche moet zorgen voor een andere interactie; kom met voorstellen om de publieke opinie over de (niet mijn!) Nederlandse tandarts te verbeteren. Ik hoorde over een tandenpoetsdemonstratie op de Dam in Amsterdam, voorlichtingsbezoeken en publicaties door tandartsen aan scholen, publicaties over de nieuwe diagnostische mogelijkheden waarbij de tandarts vroegtijdig hart- en vaatziekten en sommige kankers kan opsporen. En dus levens kan redden. U hebt wellicht nog veel betere ideeën om een andere interactie te bewerkstelligen. Ik hoop dat veel van die ideeën ook realiteit zullen worden en dat er zodoende meer sympathie komt voor de tandarts. Dan kloppen de feiten ook weer! Koen Clement, CEO Elysee Dental Group
3 Essentials - december 2013
INTERVIEW
nascholing in hong kong door
twee jonge professionals De Vlaming Philippe Kiekens en de Nederlander David Rijkens kenden elkaar niet. Tot ze door Elysee Dental werden gevraagd de nascholing in Hong Kong over implantologie en prothetiek te verzorgen voor dertig deelnemers. Hoe pakten ze dat aan en hoe kijken ze daar na drie cursusdagen op terug? Een interview over interactie met de deelnemers, de overgang van reguliere tandheelkunde naar implantologie, en bewust omgaan met verworvenheden.
Wat trekt jullie zo aan in implantologie en
Kiekens: Het is bevredigend om iets van a tot z te kunnen
prothetiek?
afwerken en om het eindresultaat te zien. In België wer-
Rijkens: Waar de reguliere tandheelkunde ophoudt,
ken geen implantologen. Het zijn vooral parodontologen
biedt implantologie een nieuwe start. Na het verlies van
en kaakchirurgen die implanteren. Het eindresultaat bij
een tand of kies moet er in veel situaties een vervolg-
de patiënten zien ze vaak niet meer terug. Het is belang-
oplossing komen. Het is mooi dit een patiënt te kunnen
rijk om voeling te hebben met de prothetiek als je bezig
bieden. Hiernaast spreekt ook de chirurgische kant van
bent met implantologie. Aan de andere kant heb je wel
de behandeling me erg aan. De implantologie is een relatief jong vakgebied met veel nieuwe ontwikkelingen.
Philippe Kiekens (1981) volgde na zijn opleiding tand-
Het is erg boeiend hierbij betrokken te zijn.
heelkunde (1999-2004) in Leuven, twee jaar vervolgstudie
Kiekens: Ik ben opgeleid als tandarts-prothetist en ik
in het AZ Sint Jan in Brugge. Hij heeft zich toegelegd op de
maak graag een mooie constructie op natuurlijke ele-
vaste en uitneembare prothetiek op natuurlijke elementen,
menten, maar als dat niet kan, op implantaten. Implan-
implantaten en uitneembare prothetiek. In het Sint Jan is
taten zijn een heel mooie aanvulling en kunnen voor
hij staflid en opleider van Leuvense studenten die daar
patiënten een enorme comfortverbetering betekenen.
twee maanden stage lopen. Daarnaast werkt hij in een
Ik ben vorig jaar gestart met een postgraduate opleiding
gespecialiseerde private praktijk in Brugge. Hij is actief in
aan de universiteit van Gent, om de chirurgie van het
het International Team of Implantology (ITI) en is voorzitter
implantaatgebeuren onder de knie te krijgen.
van de studieclub West-Vlaanderen.
Ik denk dat het een meerwaarde heeft als je als tand-
David Rijkens (1982) studeerde van 2001-2006 tand-
arts-prothetist implantaten kunt plaatsen, omdat je
heelkunde bij ACTA. Na zijn afstuderen werkte hij eerst drie
goed weet wat je als eindresultaat wilt voor de prothe-
jaar in een algemene praktijk in Drenthe. Van 2009-2012
tische constructie.
deed hij de ACTA-opleiding implantologie en prothetiek.
Rijkens: Hoewel ik wel voornamelijk met implantologie
Momenteel werkt hij als tandarts-implantoloog in Velsen,
bezig ben, voel ik me in de eerste plaats tandarts. Ik doe
Kudelstaart en Emmen. Voor ACTA-Dental Education
naast de implantologie ook graag algemene tandheel-
verzorgt hij samen met Frank Andriessen de zestiendaagse
kunde en prothetiek. Juist die afwisseling vind ik heel
Masterclass Implantologie. Hij is bestuurslid van de
erg aangenaam en zorgt voor veelzijdigheid. Ik ben
Nederlandse Vereniging voor Studie van de Sociale Tand-
verschrikkelijk enthousiast over mijn werk.
heelkunde (NVSST).
4 Essentials - december 2013
philippe kiekens
david rijkens
onze huidige kennis van implantologie hebben we te danken aan de vorige generatie
5 Essentials - december 2013
rijkens: waar de reguliere tandheelkunde ophoudt, biedt implantologie een nieuwe start. wat chirurgische ervaring nodig om implantaten op een
dragen hoef ik daar nooit lang over na te denken.
correcte manier te kunnen plaatsen. De tandarts die
Kiekens: Ik begeleid studenten in Leuven die in het
implanteert, zal zeker zijn beperkingen daarin moeten
laatste jaar van hun opleiding twee maanden stage
kennen.
lopen. Door Straumann word ik regelmatig gevraagd
Rijkens: Ik vind dat implantologie niet strikt voorbehou-
om lezingen te verzorgen. Toen de vraag kwam om naar
den is aan implantologen. Een algemeen tandarts met
Hong Kong te gaan heb ik dat niet afgeslagen.
ervaring in de implantologie kan zelf implantaten plaatsen, mits hij zijn grenzen kent. Bij een botopbouw, sinuslift of werken in de esthetische regio, kan hij mis-
Jullie kenden elkaar vooraf niet. Hoe hebben jullie het programma voorbereid?
schien beter verwijzen naar een gespecialiseerd
Rijkens: We hebben elkaar voor het eerst ontmoet op
implantoloog, net zoals je een lastige wortelkanaal-
het ITI-congres in april, dat dit jaar in Antwerpen plaats-
behandeling doorstuurt naar een daarvoor opgeleide
vond. Daarvoor hadden we al wat e-mailcontact gehad.
endodontoloog.
Kiekens: Grosso modo hebben we toen het programma vastgesteld. We hadden geen richtlijn vanuit Elysee
Waarom verzorgen jullie de nascholing in Hong
Dental of Straumann, behalve dat ons werd gevraagd
Kong?
vooral praktische onderwerpen te bespreken die rele-
Rijkens: Ik vind het een uitdaging om anderen wat te
vant zijn voor de gewone tandarts. Vervolgens hebben
leren. Mede voor de Masterclass Implantologie bij ACTA
we onze presentaties gemaakt en naar elkaar gemaild.
ben ik ook veel bezig met presentaties en met bestude-
Begin september ben ik naar Nederland geweest om het
ring van literatuur. Ik werk veel met Straumann-implan-
hele programma nog een keer door te spreken.
taten en met producten van Elysee Dental. Ze kennen
Rijkens: Ik vond de samenwerking met Phillipe erg
me. Ik denk dat ik daarom gevraagd ben. Als ik ergens
soepel lopen. We zijn generatiegenoten en bleken daar-
de kans krijg om mijn enthousiasme voor het vak uit te
naast ook op veel punten dezelfde werkwijze te hebben.
6 Essentials - december 2013
INTERVIEW
Kiekens: Ik vond het heel verrassend dat onze standpunten zo dicht bij elkaar lagen. Tandheelkunde is niet mathematisch; er zijn vele wegen die naar Rome leiden.
kiekens: tandheelkunde is niet mathematisch; er zijn vele wegen die naar rome leiden.
Is het voor jullie lastig dat er in de zaal tandartsen
Tijdens een presentatie kwam aan de orde dat het
zitten die veel meer ervaring dan jullie hebben?
vooral voor een jonge tandarts soms lastig kan zijn
Kiekens: Ik zie het omgekeerd. Als oudere tandarts in
de juiste selectie aan behandelplannen aan de
de zaal staan er twee jongere snaken voor je die je even
patiënt voor te leggen.
komen vertellen hoe het moet. Ik denk dat het goed is
Rijkens: Tijdens de opleiding tot tandarts leer je om de
dat die tandartsen hun ervaring willen delen met ons.
verschillende behandelopties uitvoerig met de patiënt
Daar had ik geen problemen mee.
te bespreken. Dat moet je in de praktijk wel een beetje
Rijkens: Ik ook niet. De implantologie is een jong vak-
overzichtelijk maken door eerst globaal de behandel-
gebied en in dertig jaar is er veel veranderd. Eerst lag
richting samen met je patiënt vast te stellen, en vervol-
de nadruk vooral op de functie, nu veel meer op de
gens je behandelplan te maken. In je achterhoofd heb
esthetiek. Het is geen cowboyvak meer, maar veel beter
je vaak onbewust al beslist wat je voor de patiënt, en
wetenschappelijk onderbouwd. Onze huidige kennis
de mond, een verstandige behandeling vindt. Meestal
over de implantologie hebben we te danken aan de
kun je deze inschatting maken, maar daar kun je soms
vorige generatie. Het is onze taak om dat door te geven
natuurlijk ook de fout mee ingaan. Het is gemakkelijker
en door te ontwikkelen.
als je de patiënt wat beter kent. Het is vanzelfsprekend
Kiekens: We hadden veel interactie met de groep. Ook
de bedoeling dat je alles goed uitlegt, maar je wilt bij
na de lezingen voeren we veel gesprekken over het
de patiënt ook niet overkomen als een wat weifelende
werk. Sommige deelnemers hebben wat drempelvrees
tandarts. Grote behandelplannen moet je nooit in één
of voelen zich niet helemaal zeker over de vraag die ze
dag vast willen leggen.
stellen. Ze spreken je liever persoonlijk aan.
Kiekens: Je hebt patiënten die je gaan opleggen wat ze
Rijkens: Het leuke van zo’n reis is dat iedereen open
willen en anderen die naar jou luisteren omdat je de
staat voor informatie en het uitwisselen van kennis in
expert bent en die je blindelings volgen. Het ideale is
een ontspannen sfeer.
natuurlijk een patiënt die er tussenin zit en met wie je
7 Essentials - december 2013
rijkens: implantologie is geen cowboyvak meer, maar veel beter wetenschappelijk onderbouwd. kunt overleggen, die je idee volgt en aangeeft waarmee
tie laten schieten voor een implantaatgedragen vaste
hij het gelukkigst is.
voorziening. Die keuze moet iedereen voor zichzelf maken. Hoge kosten kun je vaak wel in stapjes spreiden
Maken patiënten naar jullie idee vaak verkeerde
door de behandeling in fases uit te voeren.
keuzes?
Kiekens: Ik denk dat communicatie heel belangrijk is in
Kiekens: Niet vaak. Maar het komt wel voor dat mensen
het meekrijgen van de patiënt. Als je alles goed uitlegt
geen degelijke behandeling willen voor het probleem
en tijd neemt voor vragen, kom je verder dan als je er
waarmee ze komen. Die willen er zo rap mogelijk vanaf,
geen tijd voor neemt.
maar ontkennen eigenlijk de ernst van het probleem,
Rijkens: Als ik denk dat mensen twijfels hebben, maak
hoewel een degelijke oplossing soms niet veel meer
ik liever een extra afspraak om te kijken hoe ze tegen-
hoeft te kosten. Ik zeg niet dat iedereen maar moet kie-
over het behandelplan staan. Ik maak hoe dan ook al-
zen voor dure prothetiek of een implantaatbehandeling
tijd een tweede afspraak om de chirurgie en eventuele
moet ondergaan. Maar sommige patiënten dwingen je
medicatie door te nemen. Of dat kostenefficiënt is weet
bijna tot uitvoering van mediocre tandheelkunde.
ik niet, maar ik wil dat alles voor de patiënt vooraf hele-
Rijkens: In Nederland merk je soms dat mensen de
maal duidelijk is, zodat we niet vlak voor de ingreep
neiging hebben om een behandeling te kiezen op basis
nog veel vragen hoeven te beantwoorden. Het voorkomt
van de vergoeding van de verzekering. Je neemt toch
veel gedoe achteraf.
ook geen kunstheup op jonge leeftijd omdat je die vergoed krijgt? Je gaat eerst goed kijken wat de ideale
Tijdens de nascholing kwam ook aan de orde dat
behandeling is en vervolgens kijk je wat het kost. Het
een implantaat geen tand of kies vervangt, maar
hangt af van wat mensen te besteden hebben en waar
wel een verloren tand of kies…
ze voor kiezen. Sommigen willen liever een grote auto
Rijkens: Een implantaat is een prothetisch hulpmiddel
en kiezen voor een prothese, terwijl anderen een vakan-
om een verloren tand of kies te vervangen. Het is geen
8 Essentials - december 2013
INTERVIEW
kiekens: tandheelkunde is nooit zwart of wit maar biedt een breed palet aan kleuren. heilige oplossing. Dan waren we er wel mee geboren.
in Nederland nogal de neiging om veel te klagen over ons
We moeten de conventionele methodes om een element
beroep. Soms terecht als het over tarieven en voort-
te behouden zeker niet overboord gooien!
durende negatieve pers gaat, maar we mogen ons
Kiekens: Je moet goed de prognose van een tand zien in
ook wel realiseren dat dit soort reizen gewoon heel
te schatten. Bij een verloren tand is het de vraag wat de
aangenaam is. Waar ik voor pleit is om goed met onze
beste prothetische oplossing is.
verworvenheden om te gaan. We hebben in Nederland
Rijkens: Een situatie waar nog wel vaak te laat wordt
een wereldwijd uniek vergoedingensysteem voor de
geëxtraheerd, is bij een volledige bovenprothese met
implantaatgedragen prothese bijvoorbeeld. Daarmee
een steeds verder uitgroeiend onderfrontje. Het gevolg
kunnen we veel mensen tegen een betaalbaar bedrag
is dan dat er veel bot in de bovenkaak in het front
heel veel extra comfort geven. We moeten zorgen dat we
verdwijnt, het syndroom van Kelly. Oudere tandartsen
daar geen misbruik van maken. Dus geen implantaten
hebben dan soms verteld dat mensen zuinig moeten zijn
als het niet nodig is en niet overal de maximale winst uit
op dat onderfrontje, terwijl met de huidige mogelijkhe-
willen slepen. Als je netjes en eerlijk je werk doet, weten
den een implantaatgedragen prothese in de onderkaak
de patiënten en verwijzers je goed te vinden.
meestal een betere oplossing is.
Kiekens: Deelname aan nascholing op deze manier in Hong Kong brengt je in contact met oudere en jongere
Hoe kijken jullie terug op deze nascholing?
collega’s en tandtechnici uit België en Nederland.
Kiekens: Een superleuke ervaring, maar het waren wel
Daarmee krijg je volgens mij een goed beeld van hoe
heel drukke, intensieve dagen. Want naast het cursus-
de tandheelkunde in elkaar zit. Dan zie je dat tandheel-
programma was er ook nog een cultureel en sociaal
kunde nooit zwart of wit is, maar een breed palet
programma. Daar hebben we na drie dagen nascholing
aan kleuren biedt. Een dergelijke reis is daarom enorm
heerlijk van genoten.
verrijkend.
Rijkens: Daar ben ik het helemaal mee eens. We hebben
9 Essentials - december 2013
HET TOTAALPAKKET KOMT ERAAN... Sinds 1 november 2012 mogen werkzame tandenbleekmiddelen alleen nog in de praktijk worden toegepast of onder supervisie van tandheelkundige zorgprofessionals aan de patiënt worden geleverd. Elysee Dental gaat het tandartspraktijken voortaan gemakkelijk maken. Hoe? Dat zullen we tijdens de komende DentalExpo (RAI Amsterdam, 20-22 maart 2014) onthullen. Bewezen kwaliteit van A-merkleveranciers. Dat is Forma®. Het huismerk van de Elysee Dental Group. Waar u kunt vertrouwen op een goede kwaliteit voor een scherpe prijs. Daar worden tandartsondernemers blij van. Laat uw patiënt stralen en profiteer zelf van het gemak van de one-stop-shop-delivery.
Meer weten? Vraag uw Elysee Dental District- of Accountmanager.
essential[s]
news opfriscongres roken en mondgezondheid
een goede start van 2014! Roken is geen leuk thema voor u als
Genoeg redenen om te stoppen.
vlies van de mondholte, op het parodon-
zorgverlener. Terwijl rokers zo genieten
Als tandarts en mondhygiënist kunt u,
tium en het weefsel rond implantaten?
van hun sigaret of sigaar, moet je ze
bijvoorbeeld tijdens controlebezoeken,
Wat is de beste methode om diverse
uitleggen dat het schadelijk kan zijn
helpen uw patiënten het roken te
leeftijdsgroepen te benaderen? Blijk-
voor hun gezondheid. Immers, roken
ontmoedigen en een belangrijke rol
baar schrikken de enge plaatjes niet af
heeft een negatief effect op hart- en
spelen bij preventie van (mond-)
en moeten we op zoek naar andere
bloedvaten, kan de voortplanting
ziekten en kanker door roken. Maar
methoden. Wat heeft het overheids-
belemmeren en kan longaandoeningen
hoe doet u dat effectief? Wellicht
beleid tot nu toe opgeleverd? Is dit
en keel- en mondkanker veroorzaken.
een goede reden om dit congres over
effectief of moet het anders?
Ook het risico op andere soorten kanker
roken en mondgezondheid te volgen.
(bijvoorbeeld blaas- en nierkanker)
Twee pittige longartsen vertellen u
Een betere start van 2014 kunt u
wordt groter. Daarnaast veroorzaakt
bijvoorbeeld hoe u patiënten kunt laten
zich niet wensen: een mooie middag
roken lelijke nicotine-aanslag op het
stoppen.
met een uitstekend programma,
gebit en vingers. En veel mensen vinden
gevolgd door een Nieuwjaarsborrel.
het stinken. Allemaal niet bepaald fris!
Op het opfriscongres gaan vooraan-
Voor hun gezondheid hebben rokers er
staande sprekers in op diverse gezond-
dus belang bij om te stoppen, maar ook
heidsaspecten van roken. Bijvoorbeeld:
Het volledige programma van dit congres
voor hun omgeving is het prettiger geen
wat is het effect van roken op het slijm-
vindt u op www.elyseedentalgroup.nl/
opfriscongres roken en
Doelgroep Tandartsen en
(www.roparun.nl), die er projecten voor
mondgezondheid
mondhygiënisten
kankerpatiënten mee financiert.
Gegarandeerd rookvrij!
last meer te hebben van tabaksrook.
De sprekers leveren een vrijwillige en Vrijdagmiddag 10 januari 2014,
Locatie Onderwijscentrum Erasmus MC
Rotterdam
Rotterdam
å+RHZHUNWKHWURNHUVEUHLQ"
Organisatie en fundraising
voor tandartsen €125,- en voor mond-
å:DWLVKHWHĝHFWYDQURNHQRS
Erasmus MC organiseert deze middag
hygiënisten €75,-.
belangenloze bijdrage. Kosten De congreskosten bedragen
de mond?
met Dental Runners (initiatief van het
å+RH]RUJLNGDWPLMQSDWLQWVWRSW"
Nederlands Tandartsenblad en Elysee
åWaarom tegen beter weten in
Dental, zie www.dentalrunners.nl). De
toch roken?
opbrengsten van de congresmiddag
KRT-punten 3 Aanmelding Via www.dentalrunners.nl
komen ten goede aan de Roparun
11 Essentials - december 2013
INTERVIEW
geen mooier beroep dan dat van tandarts Jean-Paul Michiels is aan zijn laatste maanden als voorzitter van het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT) bezig. Wat waren zijn drijfveren om naast zijn praktijk aan huis zo’n drukke bestuursfunctie te ambiëren? Wat heeft dat werk hem meegegeven als tandarts en hoe ziet hij de rol van de jonge generatie in bestuursfuncties? Essentials zocht hem op in Kortrijk.
Waarom bent u tandarts geworden? Mijn vader was tandarts in Kortrijk. Van hem heb ik de
Zo verlies ik niet het contact met de dagdagelijkse noden van praktijkvoering en besef ik beter wat er in
manuele vaardigheden in mijn genen meegekregen.
Brussel moet worden gerealiseerd. Anderzijds weet ik
Dat in combinatie met het vrije beroep, het zelfstandig
aan welke bestuurlijke informatie behoefte is. Overi-
zijn, de technische aspecten en de relatie met patiënten,
gens stop ik in januari met deze functie, die toch wel
hebben mij gemotiveerd om tandarts te worden.
belastend is voor de praktijk en voor het familieleven.
Ik vind het nog steeds een van de mooiste beroepen.
Ik ben namelijk ook vaak ’s avonds en in het weekend
Ik ben na mijn studie niet in de praktijk aan huis van
bezig. De jonge generatie moet nu bestuurlijke taken
mijn vader gaan werken. Dat was familiaal te lastig om
gaan overnemen. Het VVT kan dan ook worden ge-
te regelen. Bovendien had ik van de universiteit komen-
stuurd naar hun visie en hun wensen. Zij hebben een
de een gans andere visie en manier van werken. Ik heb
heel andere basis dan ik. Zij moeten de toekomst
bijvoorbeeld zittend leren werken, mijn vader werkte
van de tandheelkunde uitstippelen. Er is echter één
eind jaren zeventig nog altijd staand. We hadden een
probleem: de jonge generatie komt niet zo spontaan
meningsverschil over de ideale manier van praktijk
als gehoopt. Ze zijn moeilijk te motiveren voor een
voeren. Maar er was wel een soort virtuele samenwer-
bestuursfunctie, waarschijnlijk omdat ze momenteel
kingsrelatie. Toen mijn vader zijn praktijk begon af te
meer dan voldoende werk hebben. Ik wil de jongeren
bouwen, stuurde hij zijn patiënten door naar mij.
graag voorhouden dat het nog steeds een van de mooiste beroepen is: vrij, zelfstandig, technisch en met
Hoe ziet uw tandheelkundige carrière er verder uit?
enorm veel behandelingsmogelijkheden. Dat moet
Mijn carrière heeft de hiërarchie van ons verbond ge-
worden verdedigd. Dat is bij mij ook altijd de motivatie
volgd. Ik ben direct al vanaf 1978 in veel verschillende
geweest. Als bestuurder heb ik ook een veel bredere kijk
functies actief geweest in het VVT. Achtereenvolgens
op de tandheelkunde gekregen, omdat ik in aanraking
in de lokale afdeling, de provinciale organisatie en het
kwam met de opleidingen, de universiteiten, de poli-
centraal orgaan in Brussel. Ik ben nu voor het zevende
tiek, de tandtechnische branche en de industrie. Over-
jaar voorzitter. De woensdagmiddag en de donderdag
al zijn er raakvlakken naar je eigen praktijk. Andersom
werk ik meestal vanuit het kantoor in Brussel. De ande-
was ik vanuit de dagelijkse praktijk als expert een
re dagen werk ik ongeveer dertig uur in mijn praktijk.
gesprekspartner. Die wisselwerking is zo verrijkend.
12 Essentials - december 2013
de jonge generatie is moeilijk te motiveren voor een bestuursfunctie, waarschijnlijk omdat ze momenteel meer dan voldoende werk hebben
jean-paul michiels
13 Essentials - december 2013
ik wil de jongeren graag voorhouden dat het nog steeds een van de mooiste beroepen is: vrij, zelfstandig, technisch en met enorm veel behandelingsmogelijkheden.
Bent u door uw bestuurlijke ervaring een betere
Hebt u nog andere activiteiten in de tandheel-
tandarts geworden?
kunde gedaan?
Het aannemen van de tandartsassistente is daarvan
Zeventien jaar geleden was ik in Mali. Daar bestaat nog
bijvoorbeeld een direct gevolg geweest. Door toedoen
de schrijnende toestand dat mensen sterven door
van het VVT is de opleiding voor assistenten van start
gebrek aan iedere vorm van tandheelkundige hulp.
gegaan. Als organisator en voorvechter van tandarts-
Met collega’s heb ik daar een kleinschalig project op-
assistenten ben ik in 2006 vol overtuiging met een
gezet. Om de anderhalf tot twee jaar gaan we er naar
assistente beginnen te werken. Ik moest het goede
toe om know how te brengen, om nieuwe mensen op
voorbeeld geven (in tegenstelling tot Nederland, was
te leiden en om anesthesie en naalden te leveren. Het
het België tot dan toe niet gebruikelijk om met assis-
gaat enkel en alleen nog om destructieve tandheel-
tentie te werken. red). Het valt me nu moeilijk om te
kunde: extracties. Er is geen elektriciteit, we kunnen
werken als ze er niet is. Ze bereidt de praktijk ’s och-
alleen noodhulp geven.
tends voor, zorgt voor de hygiëne en ruimt op tussen de behandelingen, doet logistieke en administratieve taken. Ik kan daardoor dus meer patiënten per dag
Wat doet België beter dan Nederland in de tandheelkunde en andersom?
behandelen of eerder stoppen op een dag. Je wint of-
De dagelijkse praktijkvoering en werkomstandigheden
wel op financieel vlak, ofwel aan levenskwaliteit. Aan
in Nederland zijn beter. Er wordt gewerkt met hulp-
de stoel is er ook absoluut een verschil. Ik hoef alleen
krachten en de praktijken kunnen om vijf uur stoppen.
maar op de hygiënemaatregelen te wijzen. Met je hand-
Ook de avond- en weekenddienst is beter geregeld. Wij
schoenen kun je niet van alles uit de lades pakken. De
proberen onze Belgische collega’s een zekere asser-
assistente geeft alles aan wat opgeborgen zit. Zo wordt
tiviteit bij te brengen; ze hebben ook recht op quality
kruisbesmetting in de praktijk voor een groot deel ge-
of life. Dankzij de controles is er in Nederland ook een
reduceerd. Wat mij betreft verdient de assistente zich
grotere therapietrouw. Maar in België heeft de tandarts
meer dan terug, zowel financieel als aan levenskwa-
nog altijd de grote regie van de tandheelkunde volle-
liteit. De tandarts heeft minder stress en krijgt minder
dig in handen, waar in Nederland de mondhygiënisten
snel een burn-out. Verder ben ik als bestuurder als een
en tandprothetici zelfstandig kunnen werken. Er is in
van de eersten op de hoogte van technische innova-
België geen substitutie van diagnostiek of van behan-
ties. Die pas je dan sneller en gemakkelijker toe in je
delingen. Een ander pluspunt is dat we in België nog
eigen praktijk als je ziet dat het zijn vruchten afwerpt.
niet zo vercommercialiseerd zijn in de tandheelkunde. Bij ons is nog een strenge publiciteitswet van kracht en
Het voorzitterschap is een bezoldigde functie?
mogen tandartsen geen reclame voor tandheelkundige
Als voorzitter krijg ik een compensatie, lager dan wat ik
behandelingen maken. Men houdt zich goed aan deze
zou kunnen verwerven door te werken in mijn praktijk.
wetgeving, omdat het afdwingbaar is door de overheid.
Maar het is net haalbaar, in die zin dat ik er niet teveel
De ethische commissie van het VVT ziet nadrukkelijk
schade door lijd.
toe op handhaving.
14 Essentials - december 2013
INTERVIEW
Jean-Paul Michiels Geboren (1953) en getogen in Kortrijk. Hij studeerde tandheelkunde in Brussel. Omdat hij op de middelbare school voor de economische richting had gekozen, moest hij de bètavakken in het eerste jaar flink bijspijkeren. Direct na zijn studie nam hij in 1978 een praktijk in Kortrijk over van een collega. Na ongeveer tien jaar liet hij een vrijstaand woonhuis met praktijk aan de Maandagweg bouwen, waar bij zich in 1989 vestigde. Hij heeft praktijk met uitzicht op de tuinvijver met goudvissen.
Privé Gehuwd met Mieke, kinderen Pieter en Lore, kleindochter Fé. Sport: tennis, fietsen (‘we proberen als Belgen na te doen wat we bij onze grote sporters zien’) en een beetje golfen. Muziek: opera (‘kan me tot tranen toe beroeren’), vooral van Puccini en Händel. Favoriete drank: met mate een Westvleteren bier, een goed glas wijn of een geturfde whisky. Droomvakantie: vakanties zijn geen rustperiodes,
Hoe kijkt u aan tegen de samenwerking met
maar moeten intensief zijn, veel rondtrekken.
Nederland, en dan vooral op bestuursniveau?
Fysiek intensief waren de reizen met vrienden naar
Er is een amicale samenwerking die we zeker in stand
Chili, Namibië, Guatemala en Schotland.
willen houden. Belgen en Nederlanders hebben eigen-
Aanrader: win tijd en verban de televisie uit je leven.
lijk wel eenzelfde spirit, waardoor de samenwerking wordt bevorderd. We leren veel van elkaar. Jullie hebben tandartsen in IQualgroepen. Dat proberen we hier
samenwerken. Daarover voeren we een permanente
ook van de grond te krijgen. Nederland werkt met pro-
discussie.
tocollen. Wij weten en zien daardoor hoe het werkt. We kunnen die ervaringen ook bij ons toepassen. Bij
Hoe kijkt u terug op het voorzitterschap?
ons loopt nu een pilotproject voor gehandicapten en
De introductie van tandartsassistenten is vooral belang-
mensen in rusthuizen, die nu veelal van tandheelkun-
rijk geweest. Maar dat was niet exclusief mijn verdienste
de verstoken blijven. We proberen dat op te lossen.
als voorzitter. Mensen laten samenwerken, mensen op
Deze ervaringen zijn ook nuttig voor jullie.
de juiste plaats zien te krijgen en proberen alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. Ik denk dat dat een van
Wat wilt u nog bereiken in het VVT?
mijn belangrijkste karakteriële bijdragen is geweest.
In de eerste plaats continuïteit. Jonge collega’s in het bestuur zien te krijgen. Zij moeten het initiatief nemen
En wat na het voorzitterschap?
en aan de overheid en aan anderen aangeven hoe ze
Ik blijf binnen het VVT wel actief als bestuurder.
willen werken. Ik stel uiteraard wel mijn know how en
Als voorzitter heb ik zicht op het ganse verbond.
kennis ter beschikking. Ten tweede wil ik alle gele-
Dus ik kan overal inspringen. Ik ben multifunctioneel
dingen in de tandheelkunde goed met elkaar laten
inzetbaar, afhankelijk van wensen en noden.
15 Essentials - december 2013
15e hole op Killeen Castle, waar vrijdag wordt gespeeld.
Interactieve deelname is door de opzet mogelijk, dus niet alleen maar zitten en kijken. Voor deze cursus is accreditatie verleend door het Q-keurmerk, aanmelding bij het KRT en KRM. Hij levert 9 punten op.
Killeen Castle
Maar, Ierland is ook golf Tijdens de vier dagen van de cursus is verblijf gereser-
nascholing en golf in ierland
veerd in het luxe 4-sterren Portmarnock Hotel & Golf
Donderdagochtend 22 mei tot en met zondag
spelen op Howt Golf Club; prachtige baan met specta-
einde middag 25 mei 2014
culair uitzicht. Op vrijdag spelen we op Killeen Castle,
Links. Alle kamers hebben uitzicht op zee, tuin of golf courses. In plaats van één golfbaan, spelen we nu op drie golfcourses: op donderdag op The Island, maar wie deze baan té vindt (handicap 28 en hoger), kan
aangelegd door Jack Nicklaus, en op zaterdag spelen Dentistry on the Course. Nascholing in Ierland gecom-
we op de home course van het hotel: the Portmarnock
bineerd met golf. In mei 2014 is dat een lustrum-
Golf Links. Wie nu al weet dat hij of zij ook op zondag
nascholingsreis. En daarom nog uitdagender en
wil spelen, kan dat aangeven bij de inschrijving.
interessanter dan voorgaande jaren. Het nascholings-
We kunnen echter niet garanderen dat dit ook echt
programma wordt verzorgd door Haakon Kuit, die na
mogelijk zal zijn.
een reeks indrukwekkende postdoctorale studies sinds
Vanzelfsprekend is er ook gedacht aan de deelnemers
2004 partner is in de Praktijk voor Parodontologie
die niets met golf hebben, maar die wel een mooi
en Implantologie Arnhem. Het wetenschappelijk
stuk van Ierland willen zien, of deze gelegenheid aan-
programma dat hij verzorgt, heeft als onderwerpen:
grijpen om te ontspannen.
å Recessiebedekking bij natuurlijke gebitselementen
en implantaten, å Implantologie: indicatiestelling en (esthetische)
risicoanalyse en å Peri-implantitis: diagnose en therapie.
16 Essentials - december 2013
Voor gedetailleerde informatie over het nascholingsprogramma, golf, andere vrijetijdsbesteding en de reis zelf: www. elysee-dental.nl
ONDERNEMING
tandarts, zorgverlener, zorgverleider, zorgverkoper?
koen van den brandt
Tandartsen lijken, maatschappelijk gezien, steeds meer in de verdrukking te komen. Hoewel er paradoxaal genoeg een grote discrepantie bestaat tussen het publieke imago van de tandarts en wat de individuele patiënt van haar of zijn tandarts vindt. Wellicht is het nu de tijd om negatieve macro-economische omstandigheden als tariefkortingen, restricties van verzekeraars en het geslonken consumentenvertrouwen als een gegeven te beschouwen. Niet langer mokken. Ondernemerschap is gevraagd. De tandarts in de rol van verkoper of als verleider? Wij spraken met Koen Van den Brandt, veelgevraagd leercoach en erkend ‘dwarsdenker’ van Atlas, onafhankelijk opleidingsbureau, over het ondernemersschap, Einstein, de wijze les van de wiskundeleraar en de zeven duurste woorden in iedere praktijk.
17 Essentials - december 2013
zolang we onszelf blijven wijsmaken dat elke vorm van advies een vorm van ‘verkopen’ is, schieten we geen meter op.
Koen, voor veel tandartsen is ‘verkopen’ een besmet woord. Kun jij onze lezers geruststellen? Ik ervaar inderdaad dat in veel omgevingen het woord ‘verkopen’ nog steeds taboe is. En dat is er met de economische crisis waar we nu inzitten, allerminst op verbeterd. Klanten en patiënten zijn meer dan ooit op hun spreekwoordelijke hoede. Bovendien bewijst het hoezeer een woord impact kan hebben op ons denken en naarmate we de klant/patiënt informeren
De mens heeft van nature een zeer sterke
deelnemers tijdens onze workshops om
over de mogelijkheden. Het ergste wat
neiging tot behoud. Onze verliesaversie
bewust bepaalde woorden en uitdrukkin-
je als tandarts achteraf kan overkomen
zorgt ervoor dat we risico’s en nieuwe din-
gen te gebruiken omdat die een positieve
is dat de patiënt zich afvraagt waarom je
gen schuwen, zeker als we ze zelf niet
impact hebben op onze patiënten.
hem bepaalde mogelijkheden niet hebt
hebben gekozen. We leven echter in een
De belangrijkste uitdaging voor de toe-
aangeraden.
hyper-dynamische wereld waarin dat
handelen. Niet voor niets adviseren we
behoud en die automatische piloot ons
komst zit niet meer in het vinden van oplossingen en systemen: het zit hem in
Kun je een klantgerichte aanpak
dreigen te nekken. We kunnen deze steeds
de manier waarop we naar dingen en de
ook los zien van financiële prikkels?
veranderende wereld niet meer blijven
realiteit kijken. Zolang we onszelf blijven
Het uiteindelijke doel blijft nog steeds de
verkennen met oude kaarten. Je merkt heel
wijsmaken dat elke vorm van advies een
tevredenheid van onze patiënt én mede-
vaak dat diegenen die het langst hebben
vorm van verkopen is, schieten we geen
werker. Ik ben ervan overtuigd dat die te-
vastgehouden aan die routine, het nu in de
meter op. Als we ons echter gaan focus-
vredenheid ertoe bijdraagt dat we zelf met
crisis het hardst te verduren hebben. Pas
sen op termen als ‘helpen’ of ‘correct
meer vreugde werken en leven. Basis blijft
bij eb zie je wie er al die tijd naakt heeft ge-
informeren’, zijn we al een eind op weg.
echter altijd dat de patiënt de aandacht en
zwommen... Survival of the fittest to adapt
En vergis je niet; als je authentiek handelt
de zorg ontvangt die hij verdient.
is geen hol credo meer. Ik merk bovendien dat groei en vernieuwing op klanten en
vanuit respect voor de patiënt, zal die je actie meestal naar waarde weten te schat-
In jouw visie is ondernemerschap
patiënten aantrekkingskracht uitoefenen.
ten. Meerdere tevredenheidsonderzoeken
een onderdeel van persoonlijke groei.
Zo merk ik dat winkeleigenaars die de boel
wijzen uit dat de klanttevredenheid stijgt
Kun je dit toelichten?
vernieuwen en verbouwen op
18 Essentials - december 2013
ONDERNEMING
als iedereen hetzelfde denkt, dan denkt de helft waarschijnlijk helemaal niet.
Is de situatie van tandartsen uniek?
stijgend cliënteel kunnen rekenen. Veran-
probleem zelden kunnen oplossen op het
deren en vernieuwen als bewijs van succes.
niveau waarop het ontstaan is. Daarom
Ik stuit helaas nog te vaak op praktijken
moeten we in contact komen met mensen
Ik kan geen enkele klant bedenken die er
waar de tijd letterlijk heeft stilgestaan.
die ons een nieuwe mind set kunnen geven
niet van overtuigd was dat zijn situatie
‘We hebben het altijd al zo gedaan’, zijn
die ons anders naar de realiteit laat kijken.
uniek was. Het is onze trots, en tegelijk ook
Volgend jaar ben ik 20 jaar in dit vak actief.
onze verander-angst, die ervoor zorgt dat
de zeven duurste woorden uit iedere praktijk! De herfst kan pas ontstaan bij
Wat valt jou op bij het werken met
we onze eigen wereld als iets exclusiefs
de gratie van de zomer. Bewust afscheid
tandartsen?
beschouwen.
nemen van denkbeelden en gewoontes
Ik heb de afgelopen jaren vaak met tandart-
Elke beroepsomgeving schreeuwt vandaag
maakt ruimte vrij voor nieuwe, boeiende
sen gewerkt, maar dat is natuurlijk niet
om leiderschap. ‘Leadership is bringing the
dingen. Snoeien om te groeien...
alles. Ik ben in België al meer dan tien jaar
outside in.’ Dat betekent dat we bewust
geaccrediteerd consultant voor het Nota-
moeten kijken én luisteren naar andere om-
Wat is de essentie van ‘dwars-
riaat. En ik zie grote gelijkenissen. Ener-
gevingen om te zien welke principes ook
denken’?
zijds merk ik een stijgend bewustzijn dat
ons vooruit zouden kunnen helpen. On-
Vooral in tijden van economische crisis
een praktijk gemanaged moet worden. Dat
voorstelbaar wat een tandarts zou kunnen
kruipen we figuurlijk dicht tegen elkaar
vertaalt zich in het aantal tandartsen en
leren van een kapper of een topkelner.
aan. We schuwen risico’s en doen wat de
notarissen dat interesse toont voor niet-
anderen doen. Opvallend is dat we vaak al
technische opleidingen zoals klant-gericht-
decennia lang met dezelfde visies en denk-
heid, leadership en tijdbeheer. Het besef
beelden rondlopen. We denken letterlijk
groeit zienderogen dat know how alleen
Het valt me sterk op dat bijna iedereen deze
‘mee’. Mijn wiskundeleraar zei vroeger
niet langer volstaat. Kwetsbaarheid durven
evolutie als een nadeel beschouwt. We
altijd: ‘als iedereen hetzelfde denkt, dan
tonen is daarbij essentieel. Er zijn nog te
hebben blijkbaar een broertje dood aan
denkt de helft waarschijnlijk helemaal
veel vrije ondernemers die het als een
patiënten die het beter denken te weten of
niet...!’ De wereld zit niet langer te wachten
nederlaag beschouwen als ze zeggen dat
die met ons in discussie treden. Het bete-
op conformisme, maar schreeuwt om frisse
ze hulp nodig hebben. Een andere evo-
kent om te beginnen dat we ook zelf een
inzichten en nieuwe paradigma’s. We wor-
lutie is dat steeds meer ervaringen en
evolutie moeten doormaken als tandarts.
den vandaag niet zomaar geconfronteerd
kennis worden gedeeld. Vak- en intervisie-
Als de patiënt verandert, dan zie ik geen
met moeilijke tijden; het zijn andere tijden.
groepen stellen mensen steeds meer in
reden waarom de tandarts ook niet zou
We zijn gewend om te schaken, welnu,
staat om kennis te delen. Deze vorm van
veranderen. Ik ben trouwens niet helemaal
bereid je maar voor om vaker te gaan poke-
zwerm-intelligentie wordt overigens steeds
overtuigd dat iedere patiënt assertiever
ren. Het was Einstein die zei dat we een
belangrijker. ‘Wij weten meer dan ik...’
is. Ik schat dat de meerderheid van hen
De patiënt is beter voorbereid en assertiever. Toch?
19 Essentials - december 2013
ONDERNEMING
nadenken over vernieuwing doe je niet maar één keer per jaar: het is een constante attitude.
schijn-assertief is. De gemiddelde consu-
wil een goede indruk maken tegenover de
extra ballast weerhoudt ons ervan om
ment is het immers beu om lijdend voor-
toekomstige werkgever, de politicus rekent
voldoende strategisch en innovatief te
werp te zijn en wil graag zijn stem laten
op zo veel mogelijk stemmen en tijdens
denken. Nadenken over vernieuwing doe
horen. Mijn huisarts ziet ook vaker
een date willen we een geliefde voor ons
je niet maar één keer per jaar: het is een
patiënten op de stoel zitten die op internet
winnen.
constante attitude. Als we morgen de
informatie hebben opgezocht. En dus vraagt
De marketing bewijst hoe graag we ‘kopen’
resultaten van een praktijk willen verhogen,
hij bewust vaker wat ze dan allemaal te
en verleid worden. Daar is niks mis mee,
dan zullen we ons daar dagelijks moeten
weten zijn gekomen. Op die manier creëer
zolang het met de juiste intentie en met
op focussen.
je een interactie die vroeger zelden moge-
behoud van respect gebeurt. Waarom is praten over kosten-baten
lijk was. Vroeger konden we het hoofd van de patiënt letterlijk vullen. Vandaag de dag
De tandarts en publieke beeld-
moeten we dat hoofd vaker leegmaken...
vorming?
in de gezondheidszorg vaak beladen? Ik denk dat het onze typische angst voor
De situatie in Nederland is misschien iets
kwetsbaarheid is. De mens is meestal op-
Wat is de rol van de assistenten in
anders, maar in België merk ik nog steeds
gevoed met het denkbeeld dat kwetsbaar-
de communicatie met de patiënt?
een groot respect tegenover het beroep
heid, fouten en angst steeds de voorbode
Een tandartsenpraktijk is een schoolvoor-
van tandarts. Niet iedereen kickt op een
zijn van iets slechts of negatiefs. Velen
beeld van teamwork. Vertrouwen krijg je
tandartsbezoek, maar men beschouwt de
houden lichte trauma’s over uit hun school-
als patiënt niet alleen maar op die stoel.
tandarts nog steeds als een vakman.
tijd waarin een fout maken het ergste was dat je kon doen. Dat werd dan ook nog met
Dat begint al bij het eerst contact, vanaf het maken van de telefonische afspraak.
Waarom is focus zo belangrijk?
de bekende rode balpen extra in de verf
Dus moeten we ons bekwamen in het
De mens komt steeds tot betere prestaties
gezet. We zijn in een tijd terechtgekomen
creëren van een totaalbeleving voor onze
en meer geluk indien hij zich kan focussen.
waarin openheid een voorwaarde is voor
patiënt, en daar draagt iedereen in de
Uitmuntendheid in het vak is het gevolg
groei.
praktijk een steentje aan bij.
van kennis, competenties en het vermogen zich te kunnen concentreren op kerntaken.
Tandarts en publiciteit, gaat dat
Verkopen is een vorm van verleiden;
Dit is de reden waarom te veel administra-
samen?
is dit iets waarvan we ons vooral in
tie en rompslomp zo contraproductief zijn:
Zelfs bedrijven bieden hun medewerkers
economisch moeilijke tijden bewust
ze laten ons afdrijven van ons kerndoel en
cursussen aan over Personal Branding.
moeten zijn?
onze prioriteiten. Vanzelfsprekend is de
Iedereen heeft het recht zichzelf op de
De mens verleidt zijn hele leven lang. Een
tandarts al sterk gericht op het correct uit-
kaart te zetten. Publiciteit is echter slechts
kind vertedert de ouders, de sollicitant
voeren van de behandeling. Maar te veel
één van de vele mogelijkheden om dat te
20 Essentials - december 2013
onvoorstelbaar wat een tandarts kan leren van een kapper of een topkelner. realiseren. Ik merk dat mond-tot-mond-
Tandartsen zijn sterk know-how
gen. Wie wil groeien, moet stappen zetten
publiciteit nog steeds de sterkste toege-
gedreven. Wat is het verschil met
uit zijn comfortzone. Ook al betekent dit
voegde waarde is. Bovendien wordt dat
grow-how gedreven?
dat we even uit balans dreigen te raken.
nog steeds het meest geloofwaardig
Ik zie een essentieel verschil tussen kennis
geacht. Gewone dingen ongewoon goed
hebben of opdoen, en het aspect ‘leren’.
Tot slot, maakt geld gelukkig?
doen werkt dit in de hand. De wet betekent
Leren ontstaat pas wanneer we onze rijke
Multimiljonair Bram van Leeuwen, beter
dus geenszins een slot op onze branding.
kennis omzetten in gedrag. Zo is het per-
bekend als Prince de Lignac, zei ooit in een
fect mogelijk dat iemand heel veel kennis
tv-interview: ‘Geld maakt niet gelukkig,
Statistisch gezien maken tandartsen
heeft opgedaan, maar in wezen niets heeft
maar het stelt je wel in staat om op een
een grotere kans op een burn-out.
geleerd. En dat is de grootste uitdaging
comfortabele manier doodongelukkig te
Kunnen jouw trainingen een
bij elk leertraject; de kloof overbruggen
wezen...’.
preventieve werking hebben in het
tussen kennis geven en ervoor zorgen
Wie denkt dat geluk een doel is, zal het he-
voorkomen hiervan?
dat mensen er ook daadwerkelijk mee
laas nooit vinden. Ik ben wél overtuigd dat
Ik moet toegeven dat de burn-out-materie
aan de slag gaan. Atlas heeft bewust voor
het geluk in het leven gedeeltelijk wordt
niet onmiddellijk mijn vakgebied is. Ik ben
‘grow-how’ gekozen, omdat we de voorbije
bepaald door het hebben van keuzes. Vol-
wel overtuigd dat dit fenomeen veel moge-
25 jaar regelmatig te horen kregen dat
doende financiële armslag stelt de mens
lijke oorzaken kan hebben. Ik heb geens-
onze interventies mensen écht tot actie
in staat om zijn aantal keuzes te verhogen.
zins de pretentie om te beweren dat mijn
bewegen. Bovendien klinkt groeien minder
Vergelijk het met een patiënt. Een patiënt
interventies burn-out kunnen voorkomen.
bedreigend dan leren. Doen is het magische
die de financiële mogelijkheid heeft om te
Maar ik troost me wel met de gedachte dat
woord dat steeds het verschil bepaalt.
kiezen welke behandeling hij neemt, lijkt
ik ze evenmin veroorzaak...
Kennis vergaar je vaak op een passieve
me toch gelukkiger dan diegene die weinig
manier, al is het maar door iets op te van-
of geen keuze kan maken.
21 Essentials - december 2013
CASUS
optimaal resultaat door intensief teamoverleg Tandtechnisch labo Unico - Elysee Dental, onder leiding van Jan van Agtmael in Antwerpen-Merksem, is gespecialiseerd in hoogwaardige, esthetische oplossingen. Onderstaande casus beschrijft een behandeling van een patiënt die als gevolg van trauma, zowel de hoektand als laterale snijtand heeft verloren.
H
begon met het plaatsen van een, door het laborato-
voorspelbaar mogelijk resultaat kon worden verkregen
mucosa vorm te geven [foto 2]. Met tussenpauzes van
met een vaste voorziening. Immers, qua behandel-
twee à drie weken stuurde de tandarts de druk op de
opties waren er voor deze uitdagende casus verschei-
mucosa bij door het gecontroleerd aanbrengen en/
dene oplossingen mogelijk.
of beslijpen van kunsthars aan de basale zijde van de
Het teamoverleg tussen implantoloog, tandartsprothetist en tandtechnicus betrof vooral
rium vervaardigde verschroefde, voorlopige brug uit
de vraag hoe een zo esthetisch en tevens zo
kunsthars. Het doel hiervan was om stapsgewijs de
pontic en de verschroefde kroon. Op deze manier kon
Behoud van bot en zachte weefsels
de tandarts-prothetist stapsgewijs uittesten wat de
Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om enkel een
meest ideale vorm van de pontic zou moeten zijn om
implantaat te plaatsen ter hoogte van de cuspidaat. Bij
het tandvlees rondom de restauratie correct vorm te
de laterale snijtand zagen we af van een implantaat,
geven [foto 3].
omdat hier onvoldoende bot aanwezig was. Er is tweemaal een bindweefseltransplantaat aangebracht. De
Anatomische vormgeving
eerste bindweefselgreffe (augmentatie) is voorafgaand
Nadat we een stabiel resultaat van de mucosa in de
aan het implanteren uitgevoerd. Een tweede bindweef-
gewenste vorm [foto 4] hadden verkregen, namen we
selgreffe bleek noodzakelijk, omdat het eerder verkre-
een definitieve afdruk. Omdat deze situatie moeilijk
gen zachte-weefsel-volume nog niet optimaal was. Het
met een reguliere open-lepelafdruk is over te brengen,
aanbrengen van deze greffe combineerden we met het
kozen we hier om met een gesloten-lepel een situatie-
plaatsen van het implantaat.
afdruk (Impregumtm, 3M ESPE) over de voorlopige brug tm
De chirurg koos voor een NobelActive implantaat
te nemen. Hierna werd de patiënt naar het laboratorium
(Nobel Biocare). Dit implantaat onderscheidt zich door
verwezen waar de voorlopige brug, voorzien van een
een zeer hoge primaire stabiliteit, een conische abut-
implantaatanaloog [foto 5], in de afdruk werd terug-
mentconnectie die microlekkage moet voorkomen, en
geplaatst [foto 6]. Vervolgens spoten we een gingiva-
een convergerende implantaathals, die behoud van
masker van roze, flexibele silicone rondom de implan-
bot en zachte weefsels faciliteert.
taatkroon en goten we de afdruk uit op een Giroform®plaat voor de montage in de articulator (Artex®, Amann
Bijsturen
Girrbach). Na het trimmen van het gipsmodel [foto 7]
Om verzekeringstechnische redenen konden we de
werden op het model vestibulair en palatinaal silicone-
prothetische behandeling pas vier maanden na het
indexen genomen van de contouren van de voorlopige
implanteren [foto 1] starten. De tandarts-prothetist
restauratie. Deze techniek biedt het laboratorium een
22 Essentials - december 2013
1 Klinisch beeld na het implanteren en de
2 De-epithelialisatie van de sulcusmucosa
3 Gemodificeerde, voorlopige brug voor
dubbele bindweefselaugmentatie.
ter stimulatie van de mucosamodellering.
het verkrijgen van een optimale mucosa- en papilondersteuning.
4 Klinische situatie na de mucosamodel-
5 De voorlopige kunsthars bevestigd op een
6 De voorlopige brug, voorzien van implan-
lering. Deze informatie kan niet met behulp
implantaatanaloog. (Let op de verschillende
taatanaloog, in de afdruk gerepositioneerd.
van een conventionele open-lepelafdruk,
laagjes kunsthars waaruit de tijdelijke brug is
met afdrukstiften in het gipsmodel worden
opgebouwd.)
overgedragen.
7 Gipsmodel met gingivamasker waarin de
8 Het beeld van de sulcus nadat de vorm-
informatie is verwerkt over de zachte weefsel-
geving met de tijdelijke brug is voltooid.
ondersteuning en -vormgeving ter hoogte
Op basis van deze informatie kan de
van de pontic en rondom het implantaat.
technicus het gewenste restauratieprofiel
9 Close-up van de vormgeving van de sulcus.
(emergence profile) vormgeven.
veel gedetailleerder model dan wanneer er alleen op
om de gewenste anatomische vormgeving vanuit de
basis van de informatie die via de afdrukstift is verkre-
mucosa (emergence profile) te creëren [foto 8 en 9].
gen zou worden gewerkt. Het geeft de correcte onder-
Het inschatten van de contour door de tandtechnicus
steuning van de mucosa en de contouren van de voor-
leidt vaak na het passen van de definitieve brug tot
lopige restauratie weer.
een aanpassing met behulp van een extra baksessie.
De technicus hoeft niet zelf in te schatten waar en
Dit willen we graag voorkomen omdat dit nadelig is
hoeveel er van het gipsmodel moet worden geradeerd
voor de esthetische kwaliteit van het porselein.
23 Essentials -december 2013
10 Design van het abutment met de mucosa-
11 Gescande voorlopige brug.
12 Design titanium abutment.
contour.
Verschroefde brug
het zirconiumdioxide 1 mm submucosaal [foto 16]. Het
Met de silicone-indexen heeft de technicus ook informa-
meer opaque zirconiumdioxide, uitgevoerd in een dikte
tie over vestibulaire en palatinale contouren van de tij-
van 1 mm, maskeerde volledig het grijzere titanium van
delijke restauratie. Tijdens het uitgieten van het model
de onderstructuur.
werd in het laboratorium de kleuranalyse bij de patiënt gedaan voor het opbakporselein. Met behulp van foto’s
Hermetisch afsluiten
met keramiekstalen, naast de buurelementen, in com-
De met porselein opgebakken zirconiumdioxide meso-
binatie met de aantekeningen van de tandtechnicus,
structuur [foto 17], zou aan de stoel door de tandarts-
wordt gezocht naar de juiste kleur (hue) en verzadiging
prothetist op het titanium abutment kunnen worden
(chroma) van de ondergrond en de gewenste opalise-
gecementeerd.
rende filterlaag en oppervlaktetextuur.
Echter bij een cementrand ver onder de mucosa, zou
Voor de definitieve brug werd er gekozen om een ver-
er dan (te) weinig controle zijn op het doorpersen van
schroefde brug te maken.
het cement en het volledig verwijderen van eventuele
Een brug met een zwevende pontic veroorzaakt meer
overmaat. Persisterende cementresten zou de adhesie
spanning op de (conische) implantaat-abutmentcon-
van de mucosa aan het biocompatibele titanium en
nectie dan een solitaire implantaatgedragen kroon. Om
zirconiumdioxide kunnen verstoren en iatrogene peri-
deze reden hebben we voor een abutmentconnectie
implantitis kunnen veroorzaken.
uit titanium, in plaats van zirconiumdioxide, gekozen.
Voor een goede mucosale afdichting is hechting aan
Echter het feit dat we in de esthetische zone werken,
biocompatibele materialen als titanium en/of niet-op-
dwong ons om submucosaal met zirconiumdioxide te
gebakken of geglansd zirconiumdioxide noodzakelijk.
werken vanwege de translucentie van dit materiaal en
De hemidesmosomale verbinding aan de onder- of meso-
lichte kleur.
structuur, voorkomt submucosale infiltratie van microorganismen vanuit de mondholte. Er is bijvoorbeeld
Combinatie van materialen
voor gekozen om de mesostructuur al in het labo op het
De schijnbare paradox, de sterkte van dit titanium
titanium abutment te cementeren. De complete restau-
op connectieniveau, én de best mogelijke esthetiek
ratie, opgebouwd uit twee biocompatibele materialen,
submucosaal, is overkomen door gebruik te maken van
verbonden via een nauwelijks sondeerbare, glad afge-
een combinatie van beide materialen. We hebben in
werkte cementspleet, kon vervolgens op het implantaat
het labo een NobelProcera™ titanium abutment (Nobel
worden geschroefd. In het labo hebben we het opbak-
Biocare) ontworpen [foto’s 10, 11, 12, 13] dat, in het
porselein tot iets aan de binnenzijde van het schroef-
horizontale vlak, ongeveer halverwege de sulcus eindigt
gat laten doorlopen. Van deze etsbare porseleinlaag
™
[foto 14]. Hierop werd een NobelProcera zirconium-
maakt de tandarts-prothetist dankbaar gebruik voor
dioxide mesostructuur ontworpen die naar buccaal
het hermetisch afsluiten van de schroefopening met
werd uitgebouwd [foto 15]. In verticale zin eindigde
composiet.
24 Essentials - december 2013
CASUS
13 Design van de mesostructuur uit zirconi-
14 Titanium abutment waar in de vormgeving
15 Buccale vormgeving zirconiumdioxide
umdioxide.
rekening gehouden is met voldoende vestibu-
mesostructuur op het Ti-abutment.
laire ruimte voor het maskerende zirconiumdioxide.
16 De outline van de zirconiumdioxide meso-
17 De opgebakken mesostructuur op het
structuur eindigt 1 mm submucosaal.
model.
18 Klinisch resultaat.
Esthetische voorspelbaarheid
esthetische voorspelbaarheid van de definitieve restau-
Het belangrijke voordeel van het werken met tijdelijke
ratie [foto 18].
restauratie als uitgangspunt voor de definitieve restauratie, is dat het opbakporselein een veel preciezer en
Met dank aan:
natuurlijker contour krijgt, omdat de vormgeving is
Chirurgie: Hilde De Vree, tandarts-specialist parodontologie,
gebaseerd op de klinische vormgeving van het tijdelijke
Antwerpen. Prothetiek: Walter Van Breda, algemeen tandarts,
profiel. Dit voorkomt ongewenste druk op de zorgvuldig
Antwerpen. Tandtechniek: Jan Van Agtmael, Labo Unico -
opgebouwde zachte weefsels en verhoogt tevens de
Elysee Dental, Antwerpen-Merksem
25 Essentials - december 2013
INTERVIEW
anticiperen in de praktijk Aniek Jonker-Derks en Alianne Renkema. Twee orthodontisten die met zes assistentes een allfemale praktijk voeren. Focussen op het eindresultaat is inherent aan hun werk. Zij verlengden dit principe door bij de herbouw van hun nieuwe praktijk en de dagelijkse gang van zaken, te anticiperen op tariefskortingen. Een interview over willen en kunnen, perfectionisme en patiënten, techniek en toekomst.
oms is één en één drie. Aniek (37) deed haar
S
nen) en twee consultkamers. Door de vergrote capaciteit
opleiding in Nijmegen, waar ze college kreeg
kunnen we lagere tarieven opvangen. Daarnaast zijn we
van de tante van Alianne (31), Anne-Marie Renke-
beiden van tweeëneenhalve dag per week werken naar
ma, die ook nog een praktijk in Meppel voerde. Zo ont-
drie dagen gegaan. Dit was in de oude praktijk niet moge-
stond het contact dat uiteindelijk zou leiden tot overna-
lijk, omdat we daar niet tegelijkertijd patiënten konden
me van deze orthodontistenpraktijk. Vorig jaar kochten
behandelen.’ Dat klinkt als een ideaal uitgangspunt,
Alianne en Aniek een pand in Meppel en lieten het van
maar, hoe zit het met de gevestigde praktijken, hoe
binnen compleet kaalslaan en weer opbouwen. In maart
kunnen die de tariefskortingen opvangen? Alianne: ‘Het
was de nieuwe praktijk klaar. Nu gaan over verbouwen
grootste probleem hebben de praktijken die vijf tot zes
de vreselijkste verhalen de ronde, zo niet in dit geval.
jaar geleden een grote investering hebben gedaan, en
‘Het was wel zwaar’, vertelt Alianne met een gevoel voor
nu met minder inkomsten te maken krijgen. Als je bij-
understatement. ‘We zaten nog volop in de verbouwing
voorbeeld niet kunt uitbreiden, of geen ruimte hebt voor
toen ik mijn zoontje kreeg. Een rustige kraamtijd zat er
een groter aantal patiënten, dan kan dat een probleem
dus niet in. Maar het was ongelooflijk leuk dat we zelf
worden. Je bent niet alleen orthodontist, je bent ook
konden bepalen hoe we de praktijk wilden hebben.’ Dat
ondernemer.’ Aniek: ‘Wij hebben daar van begin af aan
klinkt alsof alles mogelijk was... Aniek: ‘Nee. Het was al
rekening mee gehouden. Praktijk, langer werken, maar
een vreemde periode met twee tariefskortingen met daar
we hebben nog meer gedaan. We hebben naar de dage-
tussenin vrije tarieven. Wij wisten dat die tweede ta-
lijkse gang van zaken gekeken. Hoe konden we daar nu
riefskorting per 1 januari zou worden doorgevoerd. Dan
geld besparen? Het antwoord klinkt simpel, maar werkt
moet je realistisch zijn in je wensen, maar ook in wat je
uitstekend. Wij hebben bijvoorbeeld bij de heropbouw
kunt verwachten voor de toekomst. Daar hebben we bij
een grote voorraadruimte laten realiseren. Leveranciers
de heropbouw van ons pand op geanticipeerd.’
hebben regelmatig btw-vrije dagen, dan kopen we in bulk in. Dat kunnen we vanwege de opslagruimte die we
Strepen, besparen en langer werker
hebben. Ben je echter al gevestigd, dan wordt het een
Aniek: ‘Om te beginnen hebben we tijdens de verbou-
stuk lastiger als je die ruimte niet hebt.’
wing een aantal zaken dat niet echt noodzakelijk was minder luxe uitgevoerd of geschrapt. Verder hebben
Kritisch kijken
we nog andere maatregelen genomen. Er is een grotere
In 2014 wacht tandartsen wellicht hetzelfde ‘lot’ als ortho-
behandelcapaciteit dan in de oude praktijk, namelijk
dontisten wat betreft tariefsverlagingen. Hoe kunnen
vijf stoelen (waarvan we op vier stoelen patiënten plan-
die daar op inspelen? Alianne: ‘Wij denken dat kritisch
26 Essentials - december 2013
alianne renkema
irene klunder
kim van sleen
annemieke van lingen
monique visscher
aniek jonker-derks
Een all-female praktijk waar het gaat om communicatie en persoonlijke benadering.
27 Essentials - december 2013
Aniek Jonker-Derks Geliefde boeken/schrijver: Nicci French en Oliver Sachs. Film: afgelopen jaren te druk gehad om films te kijken. Muziek: van alles. Hier staat altijd Q-Music op. Vakantie: Ameland. Heerlijke plek waar mijn schoonouders een vakantiehuis hebben. Vrije tijd: tennis. Uitgebreid koken. Laatst met DFA een 8-gangen menu gekookt in De Librije Junior Kamer. Bloedhekel aan: mensen die - in mijn ogen - onredelijk zijn. Droom: ik ben een heel tevreden mens: lieve man, lieve kinderen en fantastische collega.
aniek: wij hebben een serie maatregelen genomen die kostenbesparend werkt in de praktijk. kijken naar de kosten een must is. En dan vooral als het
ook tegen allerlei zaken aan, gezamenlijk proberen we
om de inkoop van materialen gaat. Veel gaat op de auto-
een zo goed mogelijk lopende en gezellige praktijk te
matische piloot; er moeten materialen komen, en dan
creëren Ook naar onze patiënten zijn we open. Wij luis-
bestel je die op dat moment. Maar dat wordt op den duur
teren naar de ouders en de patiënten en gaan aan de
toch een punt, dat hebben wij zelf ervaren. Het spreekt
slag met ideeën die door onze patiënten aangedragen
voor zich dat je altijd kwaliteit moet inkopen. Inkoop
worden om de praktijk te verbeteren. Dat is een van
gaat altijd ten koste van je omzet, dus dan is het zaak
de punten waardoor het hier heel goed loopt.’
om te kijken hoe je die kosten zo laag mogelijk kunt houden. Niet klakkeloos bestellen, maar kritisch blijven.
Patiënten, recessie en continuïteit
Wij merken dat we daar echt profijt van hebben.’
En dan nu het gevreesde ‘R’ woord: Recessie. Tandartsen hebben er al mee te maken, hoe gaat dat in deze prak-
Vrouwenpraktijk
tijk? Wordt orthodontie een ‘luxe behandeling’ die wel
Orthodontistenpraktijk Meppel heeft naast de twee
kan wachten? ‘Veel mensen hebben een aanvullende
orthodontisten ook nog zes assistentes in dienst. Hoe
tandartsverzekering voor hun kinderen afgesloten,’
wordt dat in de praktijk ervaren door de patiënten, al-
vertelt Alianne. ‘Daar vallen ook orthodontische behan-
leen maar vrouwen? Aniek: ‘Ik weet niet of er een groot
delingen onder. Voordat de orthodontische behandeling
verschil is tussen onze praktijk en een gemengde prak-
start wordt een behandelplan opgesteld, met de daarbij
tijk. Wij staan wel dicht bij ons personeel. Wij geven
behorende kosten. Wij benadrukken altijd dat ze daar
leiding aan de assistentes en zijn eindverantwoordelijk
rekening mee moeten houden. Toch zie je soms dat
voor het beleid van de praktijk. Wij nemen de beslis-
tegen het einde van de behandeling het budget op is,
singen, maar daar moet ik wel bij zeggen dat we echt
en dat patiënten willen stoppen. En dat kan niet, want
naar onze assistentes luisteren. Zij lopen natuurlijk
je kunt een behandeling niet afbreken, ook niet tegen
28 Essentials - december 2013
INTERVIEW
Alianne Renkema Geliefde boeken/schrijver: Karin Slaughter, lekker gemakkelijk. En ‘De 100-jarige die uit het raam klom en verdween’. Film: Franse films Vakantie: Argentinië. Buenos Aires is zo veelzijdig, modern, cultureel. Mensen zijn echt vriendelijk, de landschappen overweldigend. Daar wil ik graag nog een keer naar terug. Vrije tijd: tennis, hardlopen, sportschool. Lange wandelingen bos en strand met mijn twee mannen. Bloedhekel aan: negatieve, zeurende mensen. Droom: eigen huis bouwen…ja, ondanks die grote praktijkverbouwing. Lijkt me fantastisch.
alianne: de attitude van ‘ik zie wel wat er gebeurt’, kán niet bij een orthodontische behandeling! het einde. Wij doen er dan alles aan om ze de behande-
mond moet doen. Dan gaat het vooral om geruststellen,
ling af te laten maken. Dit willen stoppen gebeurt
geruststellen, geruststellen, tot je op het punt komt dat
gelukkig niet vaak. We hebben ervaren dat hoe beter je
ze je vertrouwen en je kunt werken. Je mag stellen dat
uitleg is, hoe beter mensen daarin meegaan. De attitude
we een leuk contact hebben met onze patiënten.
van ‘ik zie wel wat er gebeurt’, kán niet bij een ortho-
Het contact met kinderen en jongvolwassenen is heel
dontische behandeling! Wat erg leuk is dat we ook regel-
motiverend. Daarbij, onze praktijk groeit nog steeds.
matig moeders van, en vaders van in de praktijk krijgen
We hebben op dit moment niet te klagen.’
die alsnog iets aan hun gebit willen laten doen. Onze oudste patiënt is overigens 71 jaar!’
Onderscheid en praktijkmarketing
Dat klinkt goed, maar orthodontie is voor de patiënt
Nu wil elke praktijk zich onderscheiden. Hoe is dat bij
toch vooral een geval van lange adem hebben. Aniek: ‘Ja,
Orthodontistenpraktijk Meppel? ‘Ik denk dat wij ons op
dat is ook zo. Je moet de patiënt enthousiast maken en
drie gebieden onderscheiden,’ vertelt Aniek. ‘Allereerst
ze echt gemotiveerd houden. En dat lukt in de meeste
kwaliteit. Dan aandacht voor de patiënt en dan onze
gevallen. Uiteindelijk zie je ze dan als de beugel eruit is,
persoonlijke benadering. Alle patiënten worden door
stralend de praktijk uit lopen. Maar dan nog kan er iets
onszelf gezien. Wij stellen het behandelplan op en staan
mis gaan. Zo hadden we iemand in de praktijk die een
ook zelf aan de stoel. Onze assistentes halen de draden
écht lastige behandeling moest ondergaan. Dat lukte,
uit de beugels en nadat een van de orthodontisten in de
het resultaat was prachtig en een jaar later krijgt hij een
mond gekeken heeft wordt er door ons aan de assisten-
ongeluk waarbij hij zijn voortanden kwijtraakte. Dat is
tes verteld wat de volgende behandelstap is. De assisten-
zo ontzettend sneu! Verder heb je natuurlijk patiënten
tes plaatsen dan de nieuwe draadjes in de beugel. Dit,
die extreem angstig zijn. Of mensen met een bepaalde
in combinatie met communicatie en persoonlijke
handicap die niet goed begrijpen wat je allemaal in hun
benadering, zorgt voor de rest. De persoonlijke benade-
29 Essentials - december 2013
INTERVIEW
wij nemen wel eens waar in andere praktijken en dan verbaast het ons hoe veel er nog aan een activator moet worden geslepen om hem passend te krijgen.
ring spreekt ook uit onze huisstijl. We hebben we een
UMCG. Aniek heeft na haar opleiding tandheelkunde ge-
fotoshoot gehouden met patiënten, en die foto’s zijn ge-
werkt op de afdeling kindertandheelkunde van het UMCN
bruikt voor onze website en huisstijl. Daarnaast zijn deze
en is met de WHO naar Thailand geweest om daar onder-
foto’s levensgroot afgedrukt op enkele deuren in de prak-
wijs te geven aan tandartsen hoe er zonder elektriciteit
tijk. Alianne: ‘Na de verbouwing hebben we op 1 juni
cariës kan worden behandeld. Maar met onze nieuwe
open huis gehouden. Iedereen kon een kijkje achter de
praktijk en jonge gezinnen staat dat soort activiteiten on
schermen nemen hoe het er nu precies aan toe gaat in
hold. Wij hebben een goede verstandhouding met de
de praktijk. Peter van Bogerijen (orthodontisch labora-
tandartsen opgebouwd. De meeste patiënten worden im-
torium Unortho, aangesloten bij de Elysee Dental Group),
mers door hen doorverwezen naar onze praktijk. Tech-
die onze werkstukken levert, had foto’s en showmodel-
nisch kan er veel. We volgen zeer regelmatig cursussen
len gemaakt van het maakproces van de uitneembare
in Nederland. Onze praktijk is volledig gedigitaliseerd:
beugels. Deze modellen hebben we tentoongesteld en
röntgen, gipsmodellen worden door de assistentes ge-
Peter was zelf aanwezig om vragen van de bezoekers te
fotografeerd, dat wordt digitaal opgeslagen zodat we de
beantwoorden. Wat kwaliteit leveren betreft: Peter van
vooruitgang kunnen bijhouden, et cetera. De uitdaging
Bogerijen is een absolute perfectionist. Dus voor ons is
ligt echter in het motiveren van de patiënt de behande-
het prettig om te weten dat we toptechniek gele-
ling tot het einde vol te houden. Vooral een goede mond-
verd krijgen. Wij nemen wel eens waar in andere prak-
hygiëne is belangrijk gedurende de hele behandelperio-
tijken en dan verbaast het ons hoe veel er nog aan een
de. Soms lijkt een behandeling toch net wat lastiger uit
activator moet worden geslepen om hem passend te
te pakken en heb je gewoon meer tijd nodig’. Aniek:
krijgen. Dat gebeurt gewoonweg niet bij de werkstukken
‘Het is nooit routine, elke patiënt is anders. Het blijft
van Peter. Die passen meteen perfect.’
leuk om nieuwe technieken die je in een cursus leert toe te passen in de praktijk, zoals werken met botankers
Techniek en toekomst
die door de kaakchirurg worden geplaatst, waardoor je
Alianne: ‘We hebben na tandheelkunde nog vier jaar
een andere manier van werken krijgt, omdat je daardoor
extra gestudeerd om orthodontist te worden. Tijdens die
de tanden en kiezen op een andere manier kunt laten
studie doe je heel veel praktijkervaring op. Tot juli heb ik
verschuiven. Je werkt dan als orthodontist intensief sa-
college gegeven bij de opleiding Tandheelkunde aan het
men met een kaakchirurg en dan leer je ook van elkaar.’
30 Essentials - december 2013
essential[s]
news elysee dental group heeft een nieuwe cfo:
tako-jan holwerda Per 1 oktober is Tako-Jan Holwerda (39) in dienst getreden bij de EDG als Chief Financial Officer. Hiervoor is Tako-Jan werkzaam geweest bij Teleena, KPMG Transaction Services en ABN
elementen nog steeds in alles terug. Je hebt
AMRO. De reden voor zijn overstap is helder:
het over een innovatief georiënteerd bedrijf
‘De dentale markt is een expansiemarkt, er
dat graag kennis deelt.
liggen nog heel veel kansen en uitdagingen, ook in het buitenland. Elysee Dental is een
Mijn ambitie is dat als de naam Elysee Dental
financieel solide bedrijf dat met passie, drive
valt, iedereen weet waar het over gaat én
en kennis van zaken is opgezet. En behalve
weet wat wij te bieden hebben. Wij zijn nog
dat dat een combinatie is waardoor we een
niet uitgegroeid en aan die groei wil ik graag
plaats in de top hebben bereikt, zie je deze
bijdragen met mijn kennis en ervaring.’
KNIP DEZE KAART UIT EN STUUR OP
Soms is Essentials ‘weg’ voor je het weet. En dat is jammer voor de overige mensen in uw praktijk. Dus als u voortaan meerdere exemplaren wilt ontvangen in uw praktijk, of als u als meelezer uw eigen exemplaar wilt, vul dan hieronder uw gegevens in en stuur de kaart op.
Ik wil graag voortaan .......... exemplaren ontvangen op mijn praktijkadres
Ik wil ook graag Essentials ontvangen
Naam praktijk (indien van toepassing) Naam* Straat*
Huisnummer*
Postcode/Woonplaats*
Telefoonnummer
*
verplicht
essential[s]
news congres en benefietavond van
dental runners in 2014 Voor de derde keer doet Dental Runners mee aan de Roparun, de estafetteloop die in het Pinksterweekend wordt gehouden van Parijs/Hamburg naar Rotterdam. Dental Runners doet in 2014 mee met één team, dat vanuit Hamburg start. Om geld in te zamelen voor projecten voor kankerpatiënten (het goede doel van de Roparun) organiseren Dental Runners en de Erasmusuniversiteit op vrijdag 10 januari het ‘Opfriscongres over roken en De opbrengst in 2013.
mondgezondheid’ in Rotterdam (zie pagina 11 van deze Essentials). Een goede gelegenheid voor tandartsen en mondhygiënisten om weer wat tools in handen te krijgen om patiënten het roken te ontmoedigen. Met dit doel organiseert Dental Runners, evenals vorig jaar, een benefietavond met ondermeer een veiling en optreden van de Dental Runnersband. Deze avond wordt gehouden tijdens de Dental Expo op vrijdag 21 maart in de RAI te Amsterdam.
Aanmelden voor congres en benefietavond: www.dentalrunners.nl. Dental Runnersband op de benefietavond in 2013.
KNIP DEZE KAART UIT EN STUUR OP
postzegel niet nodig
Schrijf u snel in op ommezijde van deze kaart voor uw eigen exemplaar van Essentials of voor meerdere exemplaren op uw praktijk!
Elysee Dental Group Antwoordnummer 10487 2400 WB Alphen aan den Rijn
Races op de Shatian renbaan van de jockey club van Hongkong.
hong kong en shenzhen
het scherpe contrast tussen vroeger en vandaag Een ooggetuigeverslag van de culturele kanten van de nascholingsreis. Over paardenraces, shorts, mooie managers en de hoogste bar ter wereld.
33 Essentials - december 2013
lid worden van de hong kong j0ckey club is uitgesloten als je shorts draagt.
O
schijf gezet. Ieder kan er naar believen
Kong willen we met een groep van
Vogeltjes, Spaans eten en mooie managers
negen wel eens zien hoe het er bij
Dan maar naar de openluchtmarkt, een
lekker vindt. De gefrituurde eend mogen
die races aan toe gaat. De anderen van de
enorm lange straat met goudvissen, hon-
we vooraf keuren voordat die wordt opge-
ongeveer vijftig deelnemers aan de nascho-
den, poezen, horloges, kleding, elektroni-
diend. Maar zo eten we ook een keer in
lingsreis, die door Elysee Dental twee tot
ca, allerlei prullaria en talloze eetstalletjes.
een typisch exclusief Spaans restaurant
drie keer per jaar voor tandartsen, tand-
Daar kun je ook vogeltjes kopen. Niet om
aan de kust, op de 35ste verdieping van
technici en aanhang wordt georganiseerd,
te eten, maar om te koesteren. Die brengen
een wolkenkrabber met een prachtig
gaan naar de markt, verkennen Hong Kong
dan geluk. Hadden we dus beter eerst naar
uitzicht op de skyline van Hong Kong, die
anderszins of komen bij van het nachtleven.
de markt kunnen gaan. Deze markt staat in
’s avonds met groene laserstralen wordt
Ons is gezegd dat we voor circa vijftien
schril contrast met de shopping malls en
beschenen. Een andere keer eten we bij de
euro beter lid kunnen worden van de
de chique winkels van werkelijk alle high
markt gewoon op straat aan lange tafels,
Jockey Club zodat we op stand zitten. Maar
fashion-merken die overal in de wereld te
gezeten op plastic krukjes. Een plaats die
dat gaat niet door, omdat we vijf mannen
vinden zijn. Niemand begrijpt hoe al die
jezelf niet zo snel zou uitkiezen, maar waar
in shorts bij ons hebben. Dan toch maar
winkels bestaansrecht kunnen hebben.
al jarenlang wordt gegeten met Elysee-
- gratis - mengen onder het gewone volk. In
Er mogen dan weliswaar circa zeven mil-
groepen. En het smaakt er prima. Het zit er
enorme hallen spellen mensen uitslagen
joen mensen in Hong Kong wonen, maar
ook voortdurend vol, zodat het eten weinig
in de krant, kijken naar de tv-schermen of
die lijken niet veel spullen kwijt te kunnen
kans krijgt om te bederven. Een viertal
voeren hun gokformulieren in de daarvoor
in de appartementen van enkele tiental-
dames van de groep neemt een andere
bestemde machines in. En alles is heel
len vierkante meters waarin ze met een
avond de gelegenheid te baat om in het
schoon en proper. Geen snippertje op de
compleet gezin wonen. Kennelijk weten de
prestigieuze Peninsula Hotel op stand te
grond. Niet te vergelijken met een voetbal-
vele internationale bezoekers en de rijke
dineren. Zo te horen was de manager zeker
stadion in Nederland. Voorafgaand aan
Chinezen dat te compenseren.
zo de moeite waard als het eten…
de races worden de paarden in de Parade
Voor de vijf dagen dat de groep in Hong
rondgeleid, zodat iedereen weet waar
Kong verblijft, heeft de organisatie voor
Boeddhabeelden en wolkenkrabbers
hij op wedt. Vervolgens racet een tiental
iedere avond - voor wie dat wil - een ander
Letterlijke hoogtepunten van het bezoek in
paarden in minder dan twee minuten naar
restaurant geregeld. Zo eten we de eerste
Hong Kong zijn Victoria Peak waar je komt
de finish. Zo gaat dat ieder half uur. Onze
avond typisch Chinees in een shopping
door met een tram een zeer steile helling
groep heeft er weinig kijk op, niemand weet
mall op de derde verdieping. De gerech-
te nemen. Vanaf dat punt is er een overwel-
een prijs binnen te halen.
ten worden op een ronddraaiende glazen
digend uitzicht op de wolkenkrabbers die
p de zondag na aankomst in Hong
34 Essentials - december 2013
- met stokjes natuurlijk - uitvissen wat hij
aan de rivier liggen of in de verte in de
vissersbootjes liggen naast - veelal inge-
mensen woonruimte te kunnen bieden. Op
bergen. Werkelijk overal zie je die verticale
pakte - miljoenenjachten. Scherper con-
donderdag wordt daar het Modern Dental
luciferdozen staan. Maar ook het enorme
trast van het oude met het nieuwe Hong
Laboratory bezocht waar Elysee Dental een
bronzen Boeddhabeeld boven op een berg
Kong is nauwelijks denkbaar.
wederzijdse participatiesamenwerking mee
mag niet onvermeld blijven. Tijdens een
heeft en voor een groot deel de tandtech-
Nascholing, 2000 tandtechnici en dansen in de V-Bar
niek van betrekt. In dit lab, waar meer dan
busrit en een lange tocht met een kabelbaan. Het hoogste punt van de reis wordt
Maar natuurlijk moet er ook worden ge-
we een uitgebreide rondleiding. Volgens
bereikt in de Ozone Bar, dat op de 118de
werkt. Drie ochtenden verzorgen David
de meegereisde Nederlandse, Belgische
verdieping ligt van een van de hoogste
Rijkens en Philippe Kiekens nascholing
en Deense tandartsen en tandtechnici
(meer dan 400 meter) wolkenkrabbers van
over implantologie en prothetiek (zie pag.
ziet het er schoon en veilig uit en wordt er
Hong Kong. Men claimt dat dit de hoogste
4 t/m 9) voor de tandartsen en tandtechni-
netjes en secuur gewerkt. Met supervisie en
bar ter wereld is. Wat de prijzen betreft
ci in het Marco Polo-hotel waar we in Hong
allerlei procedures wordt de kwaliteit van
klopt dat wel. Daar zingen we happy birth-
Kong verblijven. De donderdag en vrijdag
de werkstukken bewaakt. De avond wordt
day voor een deelneemster, al kun je je af-
zijn er voor een bezoek aan Shenzhen,
besloten met een diner, aangeboden door
vragen of we dat niet zes uur te vroeg doen.
ongeveer honderd kilometer noordelijker
het laboratorium in Shenzhen. Daarna
Verder bezoeken we tijdens de excursies
gelegen in China. Een stad die in veertig
is het dansen in de V-Bar van het Venice
een aantal tempels, het plaatsje Aberdeen
jaar is gegroeid tot maar liefst 13,5 miljoen
Hotel, waar afwisselend dj Anne en de
waar we met een oude Chinese jonk door
inwoners. Bergen en bossen hebben voor
Seven Senses band sommige deelnemers
de haven varen en waar kleine bewoonde
wolkenkrabbers moeten wijken om alle
tot grote hoogte weten op te zwepen.
middagexcursie bezoeken we dat na een
tweeduizend tandtechnici werken, krijgen
35 Essentials - december 2013