Nieuw in Louvain-la-Neuve
Vlug, Bobbie, naar het Hergé Museum
Je ogen laten glijden langs de tekeningen van Hergé: originele, geïnkte, ingekleurde, ongepubliceerde of volstrekt onbekende. Het is als het weerzien van oude vrienden. Ze roepen verhalen op, en vertellen nieuwe.
AVONTUUR
aan een touw bungelend met een hond in je nek zoals Kuifje
Als je in de inkomhal van het Hergé Museum naar boven
- maar je waant je toch in het avontuur. "Het geeft je de
kijkt, kan het wat gaan duizelen. Het lijkt wel een grot met
kans om het gebouw vanuit verschillende gezichtshoeken te
ongelijke rotsformaties, ware het niet van het overvloedige
bekijken. Eigenlijk zouden we architecturale wandelingen
licht dat langs de 'gestripte' ramen naar binnenvalt. Achter
moeten organiseren. Je ziet ook plekken waar je niet kunt
de ramen schuiven de wolken voorbij en waait de wind door
komen," en daar lijkt Wilmet wel schik in te hebben. Het
de bomen van het Bois de la Source. Nu we hier zo staan,
voegt nog wat mysterie toe aan het gebouw.
doet het eigenlijk heel oosters - Blauwe Lotus-achtig - aan, dat spel met leegte en doorkijkjes. Misschien liet onze gids
WAT HEBBEN WE BIJGELEERD?
Marcel Wilmet van Studio's Hergé ons dus wel met opzet
Het verschil tussen Jansen en Janssen leren we via een amu
wat wachten: "Architect Christian de Portzamparc heeft
sant quizje op onze multimediale gids. Of, dankzij twee ver
zijn inspiratie gehaald uit de film Fitzcarraldo van Werner
sies van De Zwarte Rotsen, dat het favoriete whiskymerk
Herzog. Daarin strandt een boot in de jungle. De boot is
van kapitein Haddoek niet altijd Loch Lomond is geweest.
hier als het ware in twee gespleten, waardoor het licht overal
De platen laten overigens de verschillen in vertelstijl zien tus
naar binnen kan. De ongelijke volumes zijn geschilderde uit
sen Hergé, die veel economischer is, en Bob De Moor.
vergrotingen van stukjes achtergrond uit Kuifjesboeken: een
Maar in elke zaal valt er iets te ontdekken. Aan de hand
wolkenkrabber,
struik
van "zoveel mogelijk
gewas, woestijn. In het
originele"
volume met het patroon
worden de mijlpalen
tekeningen
van de maanraket zit de
in het leven van Hergé
lift, die de bezoeker met
(1907-1983)
een meeneemt naar de
streerd. Hergés eerste
geïllu
bovenste verdieping."
strip, de eerste Kuifje,
Via loopbruggen begeef
maar ook de eerste
je je vervolgens van de
Quick & Flupke of
ene zaal naar de andere -
Jo, Suus & Jokko, het
gelukkig niet omgekeerd
weekblad Kuifje, Stu• • •
20
Hergé aan de tekentafel
@ HERGÉ-MOULJNSART 2009 Buitenzicht en interieur van het Hergé Museum
@ NICOLAS
BOREL. ATELIER DE
PORTZAMPARC
2009
Christian de Portzamparc, architect
«Zijn we in een tekening terechtgekomen? De lijnen van Hergé worden ons universum en wij worden er een deel van.»
Nieuw in Louvain-la-Neuve L!. JllTIT XXI�
TOUJOuU
J)J�
:r:r�·r:,n::=:�I� P.u5S.It
'I'O'I'ta rN se•
M"'ITI'"I,VH M
Mtl\.�lcUIS u:toana•: TINTIN!
�:0�,·�:..::�T':i:t.�v��\.
YIV:.t
:w.a
'""""' .5I"AIJII.
.. �A. DÏIUtfiON tM.t"PlTiT All: '• ctl'l'lh& "f"bVTt$ ''' PHOTO.S
llÎCklut.ru•ti'11N"' AUT"'"'n,uu,
CfHU·ç.i, AVANT' -rf "'ÏIIa Pf\� TI'�T'IN L.VÏ•HiHI. I,.,.,.... loH •.,,..,Ar"IQ\11 CA.oT: I'11Lou !
22
dio Hergé... De vitrinekasten zijn een grabbelton uit Hergés
Marcel Wilmet wijst naar een plaat van Kuifje in het land
D e zwarte rotsen, plaat 33 van
leven. Een originele Lucio Fontarro leert ons dat Hergé een
van de Sovjets, dat voor het eerst verschijnt op 10 janu
het kleurenalbum (eerste ver sie), Oost-Indische inkt, aquarel en gouache op tekenpapier,
verzamelaar van hedendaagse kunst was. Warhol, Lich
ari 1929: "De eerste keer dat Kuifje ten tonele verschijnt,
tenstein, Hockney... De portretten die Warhol van Hergé
is Bobbie er meteen bij. Hier praat Bobbie nog, en dat
1943
maakte, zijn in het museum aanwezig. Op foto's zien we
zal hij doen tot kapitein Haddoek zijn intrede doet in De
dat de schepper van Bobbie meer een kattenmens was, en
krab met de gulden scharen. Vanaf dan zal de kapitein
De blauwe lotus, plaat 31 van de zwart-wit versie, Oost-In
dat hij graag naar Céroux-Mousty, een deelgemeente van
fungeren als Kuifjes alter ego." We laten onze ogen glij
Ottignies-Louvain-la-Neuve, kwam, waar hij een buiten
den langs schetsen, ingekleurde of geïnkte, en zelfs onaf
verblijf had. En leuk voor wie een beetje tijd heeft: op de
gewerkte tekeningen: "In Kuifje en de Alfa-kunst schetst
postkaartjes naar 'Monsieur Edgar Jacobs' staan op de
Hergé voor het eerst in balpen, dat was not clone in de te
rugzijde kleine stripverhaaltjes met een gag.
kenaarswereld van potlood en Oost-Indische inkt." Wil
In de overigens goed gestoffeerde zaal 'zonder Kuifje' zie
met, die als auteur van Tintin zwart op wit (Casterman,
je wellicht voor het eerst Hergés reclameopdrachten voor
2004) goed geplaatst is: "Hergé heeft zo lang mogelijk
dische inkt, aquarel en gouache op tekenpapier, I 93 4 Kuifie in het land van de Sovjets, plaat I, potlood, Oost Indische inkt en gouache op calqueer en tekenpapier, 1929 Wenskaart van Studio's Hergé, nieuwjaar I 9 73
@ HERGÉ-MOUUNSART 2009
bijvoorbeeld pijnstillers Sédagénol of voor de Innovation.
kleur uitgesteld. Hij deed het op vraag van Casterman,
Zijn inspiratiebronnen staan opgesteld als een orkestbak,
maar dan liet hij zich gauw omringen door coloristes. Ei
een van de vondsten van striptekenaar Joost Swarte die
genlijk kan je best wat achteruitgaan om de geïnkte plaat
het meubilair ontwierp. Het geluid van de drukpers moet
met de detectives te bekijken, om al dat zwart te kunnen
vzw Studio's Hergé:
eraan herinneren dat Hergé een man van de dag- en week
bewonderen."
bestudeert,
bladen was: "Zijn eerste publicatie was trouwens in Le
De filmzaal is verrassend, omdat een beetje liefhebber wel
Boy-Scout met zijn figuurtje Totor. Zelfs zijn 'klare lijn' is
weet heeft van Hergés documentatiezucht, maar daarbij
er schatplichtig aan: de techniek van toen vereiste gewoon
aan foto's en krantenknipsels denkt. "Zijn moeder nam
een stevige zwarte rand."
hem op vijfjarige leeftijd al mee naar de middagvoorstel
WIE IS WIE?
conserveert en restaureert het oeuvre van Hergé, organiseert ook tentoonstellingen
NV Mou/insart: beheert het werk dat
ling van de films in de wijk," zegt Wilmet. Ontdek in de
afgeleid is van Hergés
EEN FEEST VAN HERKENNING
verschillende hoekjes van de filmzaal de parallellen tussen
werk: knuffels, film,
In de zaal van 'De papieren familie' ligt het accent ook op
Charlie Chaplin, Laurel & Hardy en Jansen & Janssen,
de tekeningen: "De scenografen hebben er bewust voor
tussen King Kong en De Zwarte Rotsen, tussen The Pri
Mou/insart:
gekozen om geen wassen beelden neer te ploffen." Alle be
son of Zenda en De scepter van Ottokar, en erg duidelijk,
publiceert Kuifjestudies
langrijke personages hebben hun eigen vitrine, een fraaie
tussen de piratenfilms met Er rol Flynn en vechtscènes met
beeldjes .. Uitgeverij
NV La
Croix
de /'Aigle:
eikenhouten kast waarin de naam van het personage is uit
kapitein Haddoek in De Eenhoorn. Maar ook meer in
geslepen, onverslijtbaar als het ware. Elke vitrine lijkt te
het algemeen maakte Hergé eigenlijk 'filmplaatjes', zoals
en de inkomsten van
zweven op een gekleurde wolk. Joost Swarte verrast hier
Joost Swarte dat opmerkt. De verschillende camerastand
de albums (Uitgeverij
ook met een personages-luster.
punten, zijn montages, de cameorolletjes van Hergé...
beheert het museum
Casterman)
t
Joost Swarte, scenograaf
"Ik hoop dat er dankzij het museum nieuwe striptekenaars worden geboren."
Nieuw in Louvain-la-Neuve
I
REIS NAAR HERGÉS UNIVERSUM
GROEIKANSEN
"Welkom in het land van de wetenschap en
Is het museum ge�chikt voor kinderen?
Raket naar de maan - Mannen op de maan, maquette van
de pseudowetenschap," zegt Marcel Wil
De kasten zijn alleszins laag gehouden,
Arthur Vannoeyen voor de
met. "Pseudowetenschap in het geval van
en de audiogids doet een ludieke poging.
De geheimzinnige ster, wetenschap in het
Wilmet daarover: "Kijk, het Hergé Mu
1951 © HERGË-MOUUNSART 2009
geval van de maanalbums." Ook hier zijn
seum is geen kindermuseum, dat is een
de tekeningen belangrijker dan spectaculai
keuze geweest van stichtster Fanny Rod
re objecten, de duikboot van Zonnebloem
well, Hergés tweede vrouw. Daarom is
uitgezonderd, een erfenis van de tentoon
het ook geen Kuifje Museum maar het
stelling Het imaginaire museum
Hergé Museum. Toch zal er te
van Kuifje uit 1980. En de ma
gen eind oktober een viertalige
quette van de maanraket uiter
gids voor kinderen beschikbaar
aard, die gemaakt werd opdat
zijn. Die zal veel interactiever
alle perspectieven zouden klop
zijn." Het 3D-brilletje van het
pen: "Bob De Moor heeft alle
museum is nu al een succes
technische tekeningen gemaakt.
nummer bij kinderen. De la
Op de plaat met de raketbasis
gere school aan de voet van het
in Raket naar de maan (p. 42)
museum kreeg alvast een spe
heeft hij gesakkerd, het moest
ciale behandeling. Naar de gevolgen voor latere leeftijd moet
kloppen voor Hergé." Wilmet stelt dat Hergé overigens erg visionair was: "Niet alleen
voorbereiding van de albums,
nog onderzoek gedaan worden: het kan niet anders dat
met de maanlanding, maar hij vond bijvoorbeeld ook de
het percentage avonturiers, architecten, striptekenaars
kleurentelevisie uit, en in De zaak Zonnebloem kondigt
en reporters hier iets hoger zal liggen.
hij de massavernietigingswapens aan. Het plaatje met de
Een beetje verwarrend, ook voor volwassenen, is dat de
wegsmeltende torens (p. 51) is dikwijls verschenen naar
draagbare gids ook filmpjes bevat: "In deze vitrine, maar
aanleiding van 9/11. Heel de eeuw zit eigenlijk in Kuifje,"
ook op het scherm ziet u ... Kijk eens op het scherm... "
besluit Wilmet.
Voor dit aanvullende kijkvoer zou een extra zitbank ze
Hergé maakte van zijn held een reporter omdat die het
ker geen overbodige luxe zijn. Erg amusant is Hergés
voorrecht had om te reizen: "Hergés reizen beperkten zich
commentaar in het oortje: "Kuifje is mijn alter ego op
in het begin tot tramritjes naar het Afrikamuseum en naar
wie ik wou lijken, maar dat niet deed, de Jans(s)en zijn
de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis." In de
mijn alter ego op wie ik niet wou lijken, maar het wel
reiszaal loop je tussen de rekken, volgestouwd met artefac
deed."
ten, documenten en foto's die de reizen van Kuifje docu
Een Nederlandstalige website is volgens Wilmet in de
menteerden: Hergés ontmoeting met de Chinese beeldhou
maak: "Het is nu eenmaal ons eerste museum - ons laat
wer Tchang is cruciaal geweest voor de waarheidsliefde van
ste ongetwijfeld ook - waarmee we willen zeggen: we
Hergé. De Blauwe Lotus is dan ook prominent aanwezig.
moeten het beroep nog leren."
In de zaal die oorspronkelijk 'Hergé patron' heette, lopen
Wij misten een beetje de tekstschrijver Hergé, want hij
Hergé Museum Open: dinsdag t.e.m. zondag van
Gesloten: maandag
{
26 1348 Louvain-la-Neuve T. OIO 48 84 21
Rue du Labrador
we langs de bureaus van Hergé en zijn vele talentvolle me
beheerste niet alleen de visuele gag, maar ook de lite
dewerkers, zoals E.P. Jacobs, Bob de Moor, Jozef Loeckx,
raire. Maar daarvoor moeten we een album ter hand
Roger Leloup, colariste Fanny Rodwell: "Ze werden goed
nemen in de bookshop op de benedenverdieping. En dan
betaald, maar ze moesten ook goed naar hem luisteren."
naar het restaurant Le Petit Vingtième. Sta ons toe, Zon
van
In de roemvolle zaal bevinden we ons onder fans: "Hergé
nebloem te citeren die voor het eerst whisky drinkt na de
tot
heeft nooit veel last gehad van een gebrek aan succes. Het
geslaagde terugkeer van de maanraket: "Dit is geen dag
summum van zijn succes moet wel de Dalai Lama zijn die
voor kamillethee."
Kuifje leest." Mooie foto.
van belangrijke musea met een internationale uitstraling.»
www.museeherge.com Ter gelegenheid van Europalia China loopt,
8 oktober 2009 14 februari 2010,
in het Hergé Museum de tentoonstelling 'Tchang, Hergé en De Blauwe
An Devroe
Laurent de Froberville, museumdirecteur
«Dit oord moet snel gaan behoren tot het rijtje
I 0.00 tot
18.00 uur
•
Lotus'.
