Verslavingszorg en meer...
Wanneer spreek je van VERSLAAFD?
Het 12 Steps Minnesota Model gaat uit van 4 criteria, tezamen vormen zij de MACHTELOOSHEID
1. Controleverlies over de inname
1 is teveel 100 is niet genoeg
De verslaafde... ...heeft geen controle over de inname... ...zelfs als de gevolgen NEGATIEF zijn...
De sociale drinker
2. Wilskracht en beloften alleen zijn NIET VOLDOENDE om te stoppen Iemand die door wilskracht kan stoppen heeft NIET de ziekte verslaving; een ziekte is niet veroorzaakt of beinvloedbaar door de eigen wilskracht
3. Een verslaafde kan NIET alleen stoppen Maar met goede hulp en persoonlijke begeleiding die gefocussed is op de verslaving in al zijn facetten, kan iedereen geholpen worden
4. Gedrag wordt onvoorspelbaar
Verslaving is een chronische, recidiverende, progressieve Hersenziekte
•
biologische basis, identificeerbare symptomen, voorspelbaar beloop en niet veroorzaakt of beinvloedbaar door de eigen wilskracht
•
is chronisch en progressief
•
is een primaire ziekte en geen symptoom van onderliggende problematiek
• • •
is terminaal zonder behandeling is ongeneeselijk (op dit moment) “addiction is a relapse disease”
Voornamelijk bepaald door drie factoren;
– – –
Genetische bepaling Sociaal/maatschappelijk Persoonlijkheid
Definitie in brede zin Een verslaving is een pathologische relatie met een stemmingsveranderende ervaring, die je ondanks de negatieve consequenties voor jezelf en/of je omgeving niet kunt stoppen.
NORMAAL FUNCTIONEREND BREIN
BREIN VAN EEN ALCOHOL VERSLAAFDE
BREIN VAN EEN DRUGS VERSLAAFDE
Na één jaar alcohol en drugs vrij http://www.amenclinics.com
Vormen van afweer • • • • • • • • • •
Simpele ontkenning Minimaliseren Projecteren en beschuldigen Rationaliseren Vijandig gedrag Intellectualiseren Afleiden Vergelijken Vergeten Verheerlijken en drooggebruiken
Beschuldigen en projecteren Ik drink want ik kan niet slapen...Ik ben depressief...ik haat mijn werk...mijn vrouw begrijpt mij niet...ik ben alleen...ik ben nooit eens alleen...ik ben eenzaam...ik heb een burn-out...mijn voetbalteam heeft verloren...mijn team heeft gewonnen...mij zit altijd alles tegen...ik heb een naaste verloren...ik heb nooit geluk...financieel zit het tegen...mijn vrienden doen het ook...etc. etc.
Simpele ontkenning
Minimaliseren
Wel toegeven, maar niet accepteren dat het serieus is
Vijandig gedrag
De AANVAL als beste vorm van verdediging
Iemand is alcoholafhankelijk als hij aan minstens 3 van de volgende criteria voldoet; • tolerantie, de behoefte aan steeds meer drinken of afnemend effect van dezelfde hoeveelheid alcohol, • aanwezigheid van onthoudingsverschijnselen of dreiging daarvan, • drinken in grotere hoeveelheden of langer dan vooraf de bedoeling was, • aanhoudende wens of mislukte pogingen om met drinken te stoppen, • steken van veel tijd en energie in alcohol (kopen, drinken, herstellen), • belangrijke activiteiten (sociaal, werk, vrije tijd) hebben onder het drinken te lijden, • doorgaan met drinken tegen beter weten in.
Welke signalen herken je bij iemand die gebruikt of overmatig drinkt?
Signalen • Concentratieverlies, bezorgdheid over gezondheid, ontkenning, overdreven wil tot matigheid, verdedigend gedrag, dwangmatig gedrag, bagatelliseren, impulsief gedrag, eenzaamheid, fysiek (ogen, gewicht, trillen, zweten), tunnelvisie, depressie, opbouwende spanning, plannen mislukken, dagdromen en wishful thinking, gevoel dat niets lukt, onvolwassen wens gelukkig te zijn, perioden van verwarring, prikkelbaarheid, snel boos, onregelmatige maaltijden, lusteloosheid, verlies dagelijkse structuur, afspraken missen, ongeinteresseerd houding, openlijk weigeren van hulp, ontevreden over het leven, hulpeloosheid, zelf-medelijden, liegen, verlies van zelfvertrouwen, onredelijke weerzin, verlies van controle, afwenden/isolement zoeken, verzuim
Consequenties voor omgeving •
Emotionele consequenties – verlies realiteit, zelfwaardering, gebrek aan doelen, schuld en schaamte, ageren tegen eigen normen en waarden, eenzaamheid, angst, emotionele vermoeidheid, wanhoop, irritatie/rancune, depressief, achterdochtig, suicide (pogingen)
•
Fysieke consequenties – Gewichtsverlies, bloeddruk, ongelukken, zelfverwonding, slaapstoornis, miskramen t.g.v. stress
•
Spirituele consequenties – Leegheid, gebrek aan verbinding, verlaten, boosheid, verlies van vertrouwen in het groter geheel.
•
Consequenties voor partner en familie – Verlies respect, beperkt contact, verstoting
•
Consequenties voor werk en carriere (incl financieel) – Afname productiviteit, terugplaatsing in niveau, verlies respect, verlies bewuste keuzes voor carriere, beperkte opleidingsmogelijkheden, zakelijke verzliezen, fouten maken, verlies vriendschappen/contacten, financiele probrlemen
Confronteren of negeren • • •
Confronteren, zonder verwijt of oordeel Goed voorbeeld doet goed volgen Wees duidelijk… – – – – – –
•
Vertel wat je hebt gezien, gevoeld, gehoord, of wat je vermoedt Geef je grenzen aan Neem iemand mee in je denkproces, detail – geen gedraai Laat iemand naar zichzelf kijken en niet de schuld buiten zichzelf leggen Vertel wat er nodig is om verder te gaan (hulp zoeken, eerlijkheid) Dossiervorming, maar ga niet dreigen!
Wees eerlijk – vertel de gevoelens die je hebt, waar je je zorgen over maakt, wat pijn doet, waar je je boos over maakt. Vanuit ik-vorm zonder verwijten. – Durf zelf ook kwetsbaar te zijn, stop angst of irritatie niet weg, laat gevolgen zien van zijn gedrag (ontkracht bagatelliseren) – Vertel over wie je zelf in vertrouwen neemt het het belang daar van; behoefte aan een vertrouwenspersoon
Confronteren of negeren (2) • Geef hem/haar de ruimte… – Gelegenheid om te praten (laat niet eigen emoties prevaleren) – Ga niet schreeuwen of schelden en stel grenzen wanneer hij dat doet. Gesprek op basis van openheid, eerlijkheid en vertrouwen. Vragen stellen en zelf kwetsbaar durven zijn bevorderen dit. – Haal geen „oude koeien uit de sloot‟. Blijf in het hier en nu. – Laat zijn reactie (verwijten noch excuses) je niet afleiden van je uiteindelijke doel; helder krijgen wat er precies aan de hand is en wat hij er denkt mee/aan te gaan doen. – Lukt dit niet, spreek dan af om er later op terug te komen.
• …en wees liefdevol
– Probeer persoon en (verslavings-)gedrag gescheiden te houden, laat duidelijk zijn dat je het gedrag niet accepteert, de mens wel.
Co-dependence kenmerken • • •
• •
moeite om een gezonde eigenwaarde te ontwikkelen moeite om gezonde grenzen te hanteren en aan te houden moeite om op een functionele manier om te gaan met leerprocessen, fouten maken, zich te kunnen ontwikkelen moeite om voor de eigen volwassen behoeften te zorgen moeite om op een functionele en gepaste wijze uiting te geven aan de eigen gevoelens en waarheid
•
Liever negeren? –
Het gaat vanzelf weer over (wensgedachte)
–
Het valt wel mee
–
Ik ben bang (topje van de ijsberg)
–
Ik ben toch ook niet perfect
–
Confronteren is niet liefdevol
–
Zwijgen houdt verslaving in stand