Verslag voorlichtingsbijeenkomst EVC-aanbieders op 26 mei 2015 Op dinsdag 26 mei 2015 vond er in Utrecht een voorlichtingsbijeenkomst plaats voor EVC-aanbieders, beoordelende organisaties en DUO over de overgang van de kwaliteitsborging van EVC: afbouw en opbouw. Deze bijeenkomst werd georganiseerd door OCW en het Kenniscentrum EVC. Overgang naar nieuw systeem in volle gang De overgang van het oude EVC-stelsel naar een nieuw systeem van validering in twee routes - de arbeidsmarktroute en de onderwijsroute - is in volle gang. De focus op het ervaringscertificaat als het enige instrument voor loopbaanontwikkeling wordt verlaten. Het gaat erom passende valideringsinstrumenten in te zetten, die recht doen aan eerder verworven competenties van volwassenen. De wijze waarop de kwaliteitsborging van EVC wordt vormgegeven verandert mee. De huidige verantwoordelijkheid van het ministerie van OCW voor de kwaliteitsborging wordt afgebouwd en de contouren voor het nieuwe systeem van kwaliteitsborging van EVC na 2015 worden scherper. Veel vragen Maar wat gaat er gebeuren met uw afgifte EVC-verklaring? Wat moet u doen als uw EVCverklaring dit jaar of volgend jaar afloopt? Wat gebeurt er met het EVC-register? Hoe ziet het EVC-systeem er vanaf 2016 uit? Kortom: wat gaat er allemaal gebeuren voor EVCaanbieders? Programma bijeenkomst 26 mei Het programma was als volgt: •
Achtergrond afbouw kwaliteitsborging van EVC in de huidige vorm Marjo Jansen van het ministerie van OCW lichtte de achtergrond toe en gaf aan hoe de beleidsregel EVC wordt afgebouwd.
•
Opbouw systeem van kwaliteitsborging van EVC-aanbieders en voorlichting/communicatie Tijs Pijls vertelde over de stand van zaken rondom de opbouw van het nieuwe systeem dat op 1 januari 2016 op de arbeidsmarkt gestalte krijgt.
•
Rol en taak van de gebruikersraad vanaf 2016 Klaas Hoeksema van EVC-aanbieder Vigor lichtte toe wat de EVCgebruikersraad is, wie er zitting in neemt en wat de rol nu en in de toekomst is.
1
Achtergrond afbouw kwaliteitsborging van EVC in de huidige vorm Marjo Jansen, OCW / directie mbo Marjo Jansen spreekt hier ook namens de directie hoger onderwijs over de afbouw van de beleidsregel EVC en de visie van OCW op de opbouw van het nieuwe EVC-systeem en rol van het ministerie daarin. Even terug in de tijd Vanaf de jaren 90 zijn er diverse projecten geweest om het leren van volwassenen te stimuleren. In 2001 installeerde de overheid (ministeries van EZ, SZW en OCW) de tijdelijke Projectdirectie Leren en Werken (PLW) voor een aantal jaar. Toen is er veel gedaan aan promotie van EVC en leren/werken trajecten. Na afloop van Projectdirectie Leren en Werken werd de kwaliteitsborging van EVC bij OCW ondergebracht.
In 2012 verschenen meerdere rapporten die het belang van EVC onderstrepen, maar waarin ook een aantal problemen worden aangekaart. Samen met de beleidsreactie van de minister op de Inspectierapporten over Leven Lang Leren werd een brede probleemanalyse EVC naar de Tweede Kamer gestuurd, die liet zien dat er in het EVC-stelsel problemen zijn met betrekking tot kwaliteit, kwantiteit en effectiviteit. De minister kondigde toen een fundamentele bezinning op het EVC-stelsel aan, waarbij de focus werd gelegd op het directe gebruik van EVC en alternatieve instrumenten ten behoeve van duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Van EVC-stelsel naar systeem voor validering. Er komen twee routes waarbij de rollen en verantwoordelijkheden van stakeholders anders liggen. Bij route 1 zijn arbeidsmarktpartijen aan zet. Bij route 2 zijn onderwijsinstellingen en OCW aan zet. Validering binnen onderwijsroute Voor route 2 is het belangrijk dat mbo- en hbo-opleidingen worden toegesneden op volwassenen. Ook de didactiek en programmering moeten worden aangepast. Volwassenen moeten hun kwaliteiten in kunnen brengen en dat moet kunnen leiden tot verkorte en meer geflexibiliseerde opleidingen. Instellingen kunnen dat realiseren door het verlenen van vrijstellingen. In het mbo kan dat via meerdere varianten: wel vrijstelling voor een onderwijsdeel maar toch examen doen of vrijstelling van onderwijs en examinering. In het hbo is er maar één variant: vrijstelling van onderwijs en examinering. Validering binnen arbeidsmarktroute Voor route 1 is het van belang dat de opgebouwde positie van EVC (kwaliteit, kwantiteit, civiel effect) behouden blijft. Wijziging beleidsregel EVC
2
OCW heeft een regierol in het huidige EVC-systeem. Die past niet meer in de nieuwe werkwijze. De overheidssubsidie voor het Kenniscentrum EVC gaat vervallen. Dit jaar is er nog subsidie voor voorlichting over de afbouw en ondersteuning bij de ontwikkeling van een business case voor het nieuwe systeem. De beleidsregel EVC zal per 1 juli 2016 beëindigd worden. Dit betekent het volgende: •
Het voornemen is dat EVC-aanbieders tot 1 mei 2016 hun erkenning bij DUO kunnen verlengen. 30 juni 2016 is de laatste datum waarop een EVC-verklaring kan worden afgegeven.
•
Na 1 juli 2016 zal het EVC-register toegankelijk blijven, maar worden er geen nieuwe procedures meer toegevoegd. Melding van uitbreiding van procedures binnen goedgekeurde domeinen blijft wel mogelijk evenals adreswijzigingen, informatie naar aanleiding van fusies e.d.
•
Met een looptijd van 18 maanden is 31 december 2017 de laatste vervaldatum van een EVC-verklaring die onder huidige beleidsregel EVC kan vallen.
•
De beleidsregel EVC heeft verbinding met de Wet vermindering afdracht. Dat houdt in dat de fiscale aftrekmogelijkheid blijft bestaan tot uiterlijk 31 december 2017.
Allerlei partijen zijn geraadpleegd. De definitieve regeling wordt nu geschreven. In september 2015 worden alle EVC-aanbieders vanuit OCW geïnformeerd per brief. Het is aan EVC-aanbieders zelf om een keuze te maken of zij gebruik willen maken van de mogelijke verlenging in het kader van de huidige beleidsregel tot uiterlijk 31 december 2017 of dat zij per 1 januari 2016 van het nieuwe systeem gebruik gaan maken. Dus: OCW heeft vanaf 1 juli 2016 geen regie meer over de kwaliteitsborging van EVC. Wel over validering binnen de poort. OCW vindt EVC een belangrijk instrument en zal het blijven stimuleren als instrument voor duurzame inzetbaarheid, maar vanuit een andere verantwoordelijkheid.
3
Opbouw systeem van kwaliteitsborging van EVC-aanbieders en voorlichting/communicatie Tijs Pijls, Kenniscentrum EVC
Route 1: •
Doel: kandidaten met een arbeidsmarkt loopbaandoel de mogelijkheid bieden om
•
Standaard: crebo, croho, branche, anders (o.a. ECVET-eenheden)
verworven competenties te laten erkennen •
Uitvoering: EVC-aanbieders (privaat, aan onderwijs gelieerd)
•
Kwaliteitsborging: privaat kwaliteitssysteem voor EVC-aanbieders op de
•
Doelgroep: volwassenen
•
Resultaat: ervaringscertificaat
arbeidsmarkt (aangepaste code en register)
Route 2: •
Doel: kandidaten met een diplomadoel de mogelijkheid bieden van validering
•
Standaard: crebo, croho
•
Uitvoering: roc’s, hoger onderwijs
•
Kwaliteitsborging: Inspectie, NVAO
•
Doelgroep: jongeren, volwassenen
•
Resultaat: vrijstelling voor onderwijs of examinering.
binnen de poort als opmaat naar maatwerk en diplomering
De uitgangspunten van route 1 zijn: •
belang van het individu staat voorop;
•
beleg verantwoordelijkheden voor kwaliteitsborging zo laag mogelijk;
•
keep it simple;
•
leg verbinding tussen route 1 en 2; na route 1 = route 2 mogelijk
•
sociale partners spelen een belangrijke rol in route 1;
•
decentraal tenzij….
4
Zorgen dat kwaliteit behouden blijft Partijen (werkgevers, EVC-aanbieders) willen dat het keurmerk (de kwaliteitscode EVC) blijft bestaan, maar niet meer vanuit OCW. EVC heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een stabiel arbeidsmarktinstrument . De huidige EVC-aanbieders, beoordelende organisaties , OCW en DUO hebben gezorgd voor bewezen kwaliteit en dat willen werkgevers en EVC-aanbieders graag behouden. Het kaf is van het koren gescheiden en er staan nu kwalitatief goede aanbieders in het register. Er zijn vier mogelijke partijen om de kwaliteitsborging van EVC op de arbeidsmarkt voort te zetten: Hobeon, Stichting Examenkamer, Blik op werk, NCP NLQF. De kwaliteitsborging kan wellicht efficiënter, bijvoorbeeld door erkenning per organisatie, niet per kwalificatie. Daar zou je de kwaliteitscode op aan moeten passen. Voorwaardelijk is dat de huidige kwaliteit behouden blijft. Want die is nu goed, zo geven examencommissies aan. Het is vooral van belang te zorgen dat opgebouwde kennis niet wegebt. Naast een uitvoeringsorganisatie die de kwaliteitsborging regelt, komt er een EVC Raad - vergelijkbaar met huidige convenantpartners (sociale partners en overheid). De EVC Raad zal een belangrijke rol spelen in de stimulering en beleidsadvisering van EVC. Overgang naar nieuwe erkenning Van belang is om afspraken te maken met de nieuwe uitvoeringsorganisatie over de overgang naar de nieuwe erkenning. De markt mag er geen last van hebben dat er aan de achterkant twee registers zijn. Het gaat tenslotte om de individu die ervaring wil laten erkennen. Er is tevredenheid over de Kwaliteitscode EVC. Daar moeten we ons goed van bewust zijn. De verbinding tussen route 1 en 2 is een belangrijke voorwaarde. Voor de zomer wordt een online monitor uitgezet (een 0-meting) om te onderzoeken op welke wijze de verbinding momenteel wordt ingevuld en wat verbeterpunten zijn. Branchestandaarden als EVC-standaard Branches denken nu na over een procedure voor goedkeuring/keurmerk voor branchestandaarden die gebruikt kunnen worden als standaard in een EVC-procedure. Branches geven aan zelf de regie in handen te willen houden maar er moet een mogelijkheid zijn om via een externe organisatie op vrijwillige basis een marginale toetsing te doen. Hoe dat eruit moet komen te zien is nu onderwerp van gesprek. Inschaling in het NLQF zou bijvoorbeeld een mogelijkheid zijn.
Rol en taak van de gebruikersraad vanaf 2016 Klaas Hoeksema, EVC-aanbieder Vigor De EVC-aanbieders hebben zich in samenwerking met de NRTO verenigd in een, nu nog informele, gebruikersraad om de belangen van EVC-aanbieders te kunnen behartigen in de transitie die momenteel plaatsvindt. Klaas Hoeksema is bij een aantal klankbordbijeenkomsten met EVC-aanbieders geweest waar de overgang naar een nieuw EVC-stelsel centraal stond. Helder is dat alle aanbieders in de waarde van EVC geloven. De vraag is hoe je EVC duurzaam in de markt kunt zetten als een zelfstandige kolom naast het onderwijs. Vertegenwoordiging vanuit EVC-aanbieders in nieuw stelsel
5
In het nieuwe stelsel komt een EVC Raad. Daar horen vooral sociale partners in. EVC-aanbieders horen niet thuis in de EVC Raad maar moeten wel een vertegenwoordigersorgaan hebben, een soort ‘gebruikersraad’. Marc van harten van Libereaux en Klaas Hoeksema van Vigor hebben nagedacht over hoe dit zou kunnen. Om EVC te continueren en stevig te houden moet er continuïteit zijn. Voorlopig focussen op instandhouding dus. Zodat de arbeidsmarkt het accepteert en alles doorloopt. De landelijke site moet blijven bestaan, structuren moeten naar buiten toe hetzelfde zijn/lijken. Er zijn nog nergens besluiten over genomen. Naar buiten hebben Marc van Harten en Klaas Hoeksema met de NRTO gesproken (werkgeversorganisatie private opleiders) en gevraagd mee te denken over een mogelijke uitvoeringsorganisatie (‘St. Kenniscentrum EVC’). Een businesscase moet duidelijk maken hoe een ‘St. Kenniscentrum EVC’ gefinancierd zou kunnen worden. Er zijn allerlei varianten denkbaar, bijvoorbeeld via een toeslag per ervaringscertificaat, op basis van omzet, of op gelijkwaardigheidsbasis. Welk takenpakket krijgt de uitvoeringsorganisatie en wat kost dat? Hier is over gesproken met vier genoemde partijen (Hobeon, St. Examenkamer, NCP NLQF en Blik op Werk). Voor ieder creatief idee over financiering houdt Klaas Hoeksema zich van harte aanbevolen. Ook voor ideeën over varianten op het gebied van kwaliteitsborging. Hoe gaat de gebruikersraad verder? De bedoeling is bredere discussie met meer EVC-aanbieders. Graag aansluiting met zoveel mogelijk aanbieders. Vervolg Het Kenniscentrum EVC organiseert na de zomervakantie nog een aantal bijeenkomsten zodat EVC-aanbieders allemaal de gelegenheid hebben zich samen te beraden. Het gaat er om dat EVC kwalitatief goed wordt voortgezet. Vragen De volgende vragen werden tijdens de bijeenkomst gesteld. Hoe vindt toetsing plaats na januari 2016 voor nieuwe aanbieders? Tot 1 mei 2016 kan erkenning worden aangevraagd of verleng binnen het huidige stelsel. Het besluit gaat uiterlijk 30 juni 2016 naar EVC-aanbieder. Het gaat om 18 maanden erkenning net zoals dat nu volgens de beleidsregel vastligt. De laatste erkenningen lopen dus 31 december 2017 af. Daarna is het register leeg, zijn er geen DUO-erkenningen meer. Tot die tijd blijft het belastingvoordeel van kracht. EVC-aanbieders die hier geen gebruik van maken moeten ook zichtbaar zijn. In EVCgeïnteresseerden moeten geen hinder ondervinden van de twee systemen. Hoe zit het met de belastingaftrek? EVC kan tot 31 december 2017 worden opgevoerd als scholingskosten (door werkgever en werknemer) bij de belastingaangifte, onder voorwaarde dat de procedure is uitgevoerd
6
door een erkend EVC-aanbieder die voldoet aan de huidige beleidsregel en kwaliteitscode EVC. Er loopt nu een lobby om belastingaftrek te behouden ook voor erkenningen die vanaf 1 januari 2016 in het nieuwe systeem worden afgegeven. In augustus gaan er opleidingen starten met nieuwe kd’s. Er worden bijvoorbeeld crebonummers samengevoegd. Hoe gaat dat werken? Dit was ook een vraag van de beoordelende organisaties. Hier gaat OCW nog antwoord op geven. Wat betreft validering op de arbeidsmarkt: moet je de kwaliteitsborging voor meerdere valideringsinstrumenten meenemen? Dat is wel de bedoeling. Het hele idee is inderdaad om niet alleen te focussen op EVC maar op de vraag wat iemand nodig heeft in het kader van zijn loopbaan en duurzame inzetbaarheid.
7