Verslag Bijeenkomst landelijk netwerk van vrijwilligerscentrales en – steunpunten; NOVi . 17 februari 2010 Aanwezig: Cees van den Bos (Vrijwilligerscentrale Arnhem); Margriet de Leeuw (Vereniging NOV), Wisse de Vries (Vereniging van VWC’s N-Holland en Vereniging NOV);Jelle Lammers (vrijwilligersservicepunt Leeuwarden);ellen Boonstra (Samenwerkingsverband Flevoland); Gera Hospers (Overleg grote centrales N-Brabant); Tiny Valkx (POVL Limburg); Monique Segijn ( regionaal oveleg Haaglanden Z-Holland); Wil van den Hurk ( Ovelreg Land van Cuijk) Chantal Messink (Regionaal Steunpunten netwerk Achterhoek);Martien ten Hoeven (Regio overleg Montferland); Sylvia Rehorst ( Regio overleg Nieuwegein) Arno Sent (Digitaal Regionaal Samenwerkingsverband Gelderland) Ronald Hetem (Vereniging NOV); Wouter Kroes (Vereniging NOV) (verslag) Afwezig, iedereen met opgaaf van reden: Annerieke van der Vegt (Vrijwilligerscentrale Utrecht); Margriet Swinkels (Vrijwilligerscentrale Helmond); Rob de Jong (Vrijwilligers Centrale Deventer); Martha Reining (provinciaal overleg Groningen); Paula Verstellen (Overleg Leiden en Duinbollen streek Z-Holland); Henk Haarhuis (overleg N-Brabant)
1. Start Ronald van Hetem heet iedereen van harte welkom. In de aanloop van deze bijeenkomst hebben we gebruik kunnen maken van een reeds bestaand overzicht van bestaande netwerken in het land. Toch zijn er door verschuivingen en wisselende contactpersonen veel witte vlekken. Ook is niet helder welke thema’s regionale netwerken behandelen. Er wordt daarom begonnen met het in kaart brengen van bestaande netwerken ( en aangesloten Steunpunten) en hun thema’s: Aanwezig zijn: Fries overleg (Jelle Lammers) De gehele provincie Friesland is door het netwerk gedekt. Het netwerk bestaat uit 16 centrales. Dit zijn de grote en kleine centrales bijelkaar. De grote centrales ondersteunen de kleinere centrales met allerlei diensten. Zoals folders, informatie verstrekking etc.
Digitaal netwerk Gelderland (Arno Sent) Een regionaal netwerk die samenwerken met name op het gebied van de gezamenlijke website (www.vrijwilligerswerkregionaal.nl). er zijn in totaal 16 centrales bij aangesloten.
Netwerk kleine centrales achterhoek (Chantal Messink)
Provinciale overleg van Flevoland (Ellen Boonstra) Dit netwerk bestaat uit 6 centrales uit Almere, Lelystad, Dronten, Ermelo, Urk
en Zeewolde. Het netwerk wordt gefaciliteerd door CMO Axion. Vrijwilligerswerk Noord-Holland (Wisse de Vries) Per 17-02-2010 heeft het regionale overleg in Noord Holland zich geformaliseerd tot vereniging, te weten de Noord Hollandse Vereniniging van Vrijwilligerscentrales (NHVV). 13 centrales, te weten: Purmerend, Zaanstad, Alkmaar, W-Friesland, Den Helder, Beverwijk/ Heemskerk, Castricum, Haarlem, Heemstede, Gooi, Amstelveen, Haarlemmermeer Gooi
1
Overleg kleine centrales Z-O Brabant (Carien van Eijden) Dit overleg bestaat uit 10 steunpunten in Someren, Valkenswaard, Heeze –
Leenden, Geldrop/ Nuenen, Deurne, Laarbeek, Gemert-Bakel, Sint Oederode. Overleg grote centrales Noord-Brabant ( Gera Hospers)
Dit overleg bestaat uit Breda, Tilburg, Uden, Helmond. POVL Limburg (Tiny Valkx)
Dit netwerk bestaat al 25 jaar en bestrijkt heel Limburg. Land van Cuijk (Wil van den Hurk) De situatie gaat wijzigen, voorheen het netwerk bestaande uit steunpunten in: Cuyk. Grave, Boxmeer, Mill en St. Antonius. Al deze steunpunten gaan fuseren
tot een groot steunpunt. De fusie staat gepland voor 1 maart. Netwerk Haaglanden (Monique Segijn) Het Netwerk Haallanden is begonnen in de samenwerking rondom maatschappelijke stages maar komen sinds kort ook bijelkaar in een steunpunten overleg. Aangesloten zijn de centrales uit: Westland, Leidschendam/ Voorburg, Delft, Zoetermeer, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk.
Netwerk Lekstreek (Sylvia Rehorst) Het netwerk bestaat uit Houten, Nieuwegein, Vianen, IJsselstein, Lopik.
Meest genoemde thema’s (numeriek genotuleerd) Maatschappelijke Stages (veelal met apart netwerk)9
Deskundigheidsbevordering (voor organisaties)5 Projecten (zoals Beursvloer, NL Doet en Helden om de Hoek,EJV)4
Betere ondersteuning bieden (interne deskundigheids bev) 2 Websites en database steunpunten 2
Moeilijk plaatsbare vrijwilligers 2 Vraag om MEER vrijwilligers
Op en inrichten vereniging (NHVV) Gesprekspartner provincie
Provinie dekkend maken Informatie uitwisseling
Overlap in de regio, samenwerking afstemmen Mantelzorg/ vrijwilligerswerk
Fusie van organisatie (land van Cuijk) Basisfuncties
Keurmerk, zowel NOV keurmerk als eigenhandig keurmerk uit Limburg Groot vs klein Vrijwilligersacademie Uitwisseling vacaturebank
Wisse de Vries, bestuurslid van NOV en directeur van Vrijwilligerscentrale Zaanstad, ligt de bijeenkomst toe. Het laatste landelijke netwerk kwam bij elkaar in mei 2009. In oktober 2009 had er een tweede bijeenkomst moeten plaatsvinden maar deze vond geen doorgang vanwege onvoldoende aanmelding. Tijdens de conferentie voor steunpunten in 2009 kwam er van de steunpunten echter een massale oproep het landelijk netwerk voort te zetten. Er werd besloten het landelijke netwerk om te dopen tot NOVi. 2
Steunpunten zijn een belangrijke achterban van NOV, maar worden de belangen van de steunpunten ook voldoende behartigt door NOV? En worden steunpunten überhaupt voldoende ondersteund door NOV? Dit zijn twee belangrijke discussiepunten binnen NOV. Om deze vragen te kunnen beantwoorden en de postie van Steunpunten binnen NOV en daarbuiten te versterken is een mobilisatie van de achterban noodzakelijk, NOVi is het middel daartoe. Om dit te bereiken moet er gewerkt worden aan: • Agenda commissie • •
Landelijk dekkend netwerk inzicht op het vrijwilligerswerk in al haar facetten
• •
Kennis hebben van Branche verenigingen en haar functies Visie en missie formuleren voor NOVi
Het programma van de deze middag is dan ook afgestemd op bovenstaande punten. De agenda commissie Na de conferentie is een oproep uitgegaan voor deelnemers aan de agendacommissie. Inmiddels hebben zich twee mensen gemeld. Deze mensen oriënteren zich nog op de functie er zijn dus nog geen definitieve deelnemers. Bijdeze nogmaals een oproep voor deelnemers. Belangrijkste taak voor de agenda commissie is het behandelen van aangedragen thema’s. Prioritering van issues en onderwerpen. Voor deze bijeenkomst heeft een tijdelijke commissie het programma voor vandaag opgesteld. Landelijk dekkend netwerk Er is gebruik gemaakt van de contactlijst van het afgelopen overleg. Belangrijk is dat deze lijst goed bijgehouden wordt op verschuivingen. We hebben al bijna het hele land dekkend. Alleen Drenthe en Zeeland zijn als provincie nog niet inzichtelijk. In zuid Holland lijken er meer regionale netwerken actief dan nu bekend is. NOV zal komende jaar gebruiken nog meer netwerken inzichtelijk te maken. We kunnen elkaar daarbij helpen door nieuwe contacten door te geven aan NOV. Vrijwilligerswerk in al haar facetten Presentatie: Cees van den Bosch (VWC Arnhem) Cees heeft onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van de infrastructuur van het vrijwilligerswerk in verschillende landen. Door ontwikkelingen in de maatschappij is het takenpakket van steunpunten complexer geworden. Dit komt deels omdat steunpunten door de WMO een prominentere rol krijgen bij maatschappelijke vraagstukken. De kennis om hier op een kwalitatieve manier vorm aan te geven ontbreekt dikwijls bij steunpunten. We zien dat steunpunten vaak te maken krijgen met verschillende belangen. De vrijwilliger vraagt om een uitdagende ervaring, de non-profit organiatie vraagt om de beste vrijwilligers, de overheid vraagt om burgers zoveel mogelijk te stimuleren om vrijwilligerswerk te gaan doen. Tot slot zien we steeds meer een derde partij die vraagt om hun medewerkers, scholieren, cliënten van ontwikkelingsmogelijkheden te voorzien. Bij het aannemen van deze vragen als opdracht komt er nog wel eens een haalbaarheidsconflict om de hoek kijken. 3
Steunpunten halen deze vragen maar al te graag binnen maar de ambitie die zij hebben is vaak niet te realiseren met de aanwezige middelen (zowel materieel als immaterieel. Dit doet een groot beroep op het aangaan van relaties met andere partijen dan alleen de (lokale) overheid. In de verschillende landen loopt de ontwikkeling van steunpunten niet gelijk. Dat komt vooral doordat de inzet van vrijwilligers in al die landen anders is. Desondanks is de waarde van vrijwilligers in de verschillende landen vergelijkbaar. We onderscheiden vier discourses (zie powerpoint voor aanvullende informatie): -
Zorgzame samenleving Participatie
-
Democratie Sociale samenhang
Aanbeveling voor NOVi Vrijwilligerswerk vindt plaats in vele domeinen in de civil society, niet alleen in de nonprofit organisaties maar ook in de privesfeer, het bedrijfsleven en door de overheid gestuurd vrijwilligerswerk. Steunpunten kunnen hierin de centrale spil zijn. Branche vorming valt of staat bij borgen van de eigen kwaliteit; wat is de grootste kwaliteit van steunpunten? Aannemelijk is het zijn van een intermediair in dat maatschappelijke domein van de civil society. De essentie in het vormen van een branche zou kunnen liggen op het binnenhalen en borgen van deze benodigde deskundigheid om kwalitatief goede diensten en producten te leveren. Dit hoeft niet perse door deskundigheidsbevordering van medewerkers. Het stimuleren van de reeds aanwezige kwaliteit kan al voldoende zijn voor bijvoorbeeld de intermediair functie. Steunpunten zouden in een branche als NOVi moeten werken aan een goede infrastructuur die kan bijdragen aan het inzetten van kennis die ontbreekt in de eigen organisatie.
Introductie branchefuncties Presentatie: Petra van Loon De centrale vraag die Petra voorlegt vooraf aan haar presentatie luidt: ‘hoe zouden steunpunten zich moeten positioneren binnen NOV’. Steunpunten zijn naast de maatschappelijke organisaties de achterban van NOV. Dit zijn twee verschillende achterbannen met ieder hun eigen wensen en behoeften t.a.v. nov. Belangenbehartiging is een dienst die beide achterbannen van NOV verwachten, echter zijn de belangen van deze twee partijen niet altijd gelijk, de maatschappelijke stage is hier een voorbeeld van. Belangenbehartiging is een van de functies van een branche organisatie. Visie vorming Trainer Wouter Kroes (NOV)
4
2. Nieuwe naam netwerk We zijn op zoek naar een nieuwe naam! De aanwezigen hebben een aantal namen bedacht. In de eerstvolgende nieuwsbrief worden de namen met de meeste stemmen in een poll gezet, waarop men kan stemmen. Landelijk Netwerk VWC’s kreeg de meeste stemmen, gevolgd door Landelijk Netwerk VIC (Landelijk Netwerk Contactpunten Vrijwillige Inzet) en Landelijk Netwerk Steunpunten (LANS). LOVNET kreeg één stem en De Schakel, Platform Vrijwilligerswerk Nederland, Overleg Steunpunten Vrijwillige Inzet (OSVI), Ondersteuners Overleg Vrijwilligerswerk, Vrijnet en Het Warme Nest geen stemmen.
3. Vervolgafspraken
Het verslag van de bijeenkomst en oproep voor de volgende bijeenkomst komt in de nieuwsbrief Centrales Centraal
Vanuit de werkorganisatie van NOV zal er worden doorgezocht naar nieuwe netwerken die zich kunnen aansluiten bij het landelijke netwerk.
De nieuwe datum voor de landelijke netwerkbijeenkomst is …………., start om 10.00 uur in Utrecht. Meer details worden nog bekend gemaakt.
5
Samenvatting thema’s uit rapport ‘NOV branche VWC's: Onderzoek naar de wensen van vrijwilligerscentrales’ 1. Zingeving Branchefunctie ‘zingeving’ gaat om het wij-gevoel, het delen van bepaalde waarden en gedachtegoed: dat waar de branche voor staat. Hoofdthema’s A.
Visieontwikkeling: * De visie van vrijwilligerssteunpunten op vrijwillige inzet in Nederland * De visie van vrijwilligerssteunpunten op de ondersteuningsinfrastructuur in Nederland * De visie van vrijwilligerssteunpunten op de rol van Vereniging NOV in bovenstaande
B.
Actuele maatschappelijke thema’s en vraagstukken * Vrijwilligerswerk vs vrijwillige inzet in de praktijk van centrales * Financiën en continuïteit * “tragedy of the commons”: wie beheert de kostbare grondstof vrijwilligerswerk * Imago van vrijwilligerscentrales * Innovatie, actuele (politieke) thema’s en relatie bedrijfsleven
C.
Innovatie en signaleren van nieuwe ontwikkelingen
D.
Het versterken van het netwerk zelf op landelijk niveau. Organiseren van eigen stem richting bestuur NOV (ook voor een beter ‘thuisgevoel’) en afstemming van
E.
‘grenzen’ (richting gemeentelijk-regionaal/eerste en tweedelijnsorganisaties). Betere uitwisseling van kennis: Een eigen netwerk kan samenwerking en
F.
uitwisseling op de agenda zetten. Identiteit en imago. Betere profilering van centrales. Er is nu niet één gezamenlijk “gezicht naar buiten”.
2.
Intern (ver)bindende afspraken
A. B.
Kwaliteitsverbetering Keurmerk
C. D.
gezamenlijk logo/vignet functieprofielen
3. Extern (ver)bindende afspraken In het geval van Vereniging NOV is dit extra gecompliceerd, omdat meer dan de helft van de vrijwilligerscentrales onderdeel uitmaakt van een welzijnsinstelling. Deze welzijnsinstelling is over het algemeen lid van de MO-groep. De MO-groep maakt op dit moment bindende afspraken rond CAO en functieloongebouw. Het bestuur van NOV heeft aangegeven het gesprek met de MO groep te willen aangaan.
6
4. Lobby en belangenbehartiging Belangrijk hierbij is dat centrales aangeven wat zij verwachten van NOV en het bestuur. Vereniging NOV kan centrales bijvoorbeeld helpen een belangrijke tegenhanger te vormen voor de partijen die de nieuwe financiële impuls aan het vrijwilligerswerk najagen. Of te helpen in duidelijke positionering en afstemming richting CMO’s, MOVISIE en welzijnsorganisaties. Vereniging NOV kan inzetten op een meer regelmatige ledenraadpleging over inhoudelijke standpunten. 5. Informatievoorziening en diensten Bij Vereniging NOV bestaat deze functie met name uit het geven van voorlichting aan leden en het fungeren als vraagbaak. A.
Centrales zelf moeten meer doen aan informatie-uitwisseling van bijvoorbeeld de eigen praktijk en nieuwe ontwikkelingen, van kennis en deskundigheidsbevordering. Gezamenlijk instrumenten ontwikkelen of gezamenlijk onderzoek doen. Kijken naar de behoefte aan samenwerking en meer leren van elkaar.
B.
C.
De huidige activiteiten voor de centrales moeten worden verbeterd, zoals de Centrales Centraal en conferentie vrijwilligerscentrales. En daarnaast de algemene activiteiten van de ALV, de website en het ‘A la carte menu’. Het bestuur en de werkorganisatie van NOV moeten zorgen voor betere, toegankelijke informatie. Op dit moment vinden zij die onvoldoende zichtbaar en vindbaar.
D.
Het bestuur en werkorganisatie van NOV moeten zorgen voor meer brainstorm/overlegsessies voor kennis en informatie uitwisseling. Bijvoorbeeld een “inburgerings” cursus voor nieuwe medewerkers van centrales of een mentor/coach traject. Ook meer handvatten voor productontwikkeling zijn
E.
welkom. Veel van de informatievoorziening en diensten die NOV nu biedt, wordt gefaciliteerd door de werkorganisatie van NOV: MOVISIE. Voor veel centrales is echter onduidelijk hoe NOV zich nu precies verhoudt tot MOVISIE. Deze vraag leeft erg bij centrales en daar mag meer aandacht naar uitgaan.
7
