Nieuwsbrief Landelijk Netwerk Vrouwenstudies Filosofie, nummer 17, september 2010 Van de redactie: Misschien heeft u zich afgevraagd (of misschien ook niet) waar de nieuwsbrief van juni is gebleven. De vorige nieuwsbrief werd eind maart verstuurd en dit is al weer de nieuwsbrief van september. De reden hier voor is dat de redacteur eind juni naar Canada is gegaan voor het tweejaarlijks IAPh congres, het congres van de Internationale vereniging van vrouwelijke filosofen (en daarvan heeft genoten). Na terugkomst in Nederland kondigde de zomervakantie zich al snel aan. Vandaar dat ze is vergeten (ja, nu komt de aap uit de mouw) om een nieuwsbrief in juni te maken. Maar ik hoop dat deze nieuwsbrief het weer helemaal goed maakt. Inhoud 1. Werkgroep vrouwenstudies filosofie VU 2. Congres Vrouwen over Religie, Gender en Leiderschap 15 okt. 2010 VU 3. Congres Nijmegen 15 en 16 oktober 2010: Gender in Practice 4. What is the Matter with Materialism? October 25, 2010 5. Guest Lecture by Prof. Claire Colebrook, Oct. 26, 2010 6. Boek aankondiging: Maja Pellikaan-Engel, Calypso’s Oath 7. Women Philosophers Journal 8 Promotie Marieke Borren: Amor Mundi. Hannah Arendt's political phenomenology of world. 9. SGP mag vrouwen niet uitsluiten 10. Volgende nieuwsbrief 1. Werkgroep vrouwenstudies filosofie VU De werkgroep vrouwenstudies filosofie van de VU komt eens per maand bijeen, op een vrijdagmiddag. Dit academisch jaar bespreken wij de tweede helft van het boek van Martha Nusbaum, Sex and Social Justice. Ter aanvulling op de tekst van Nussbaum, die uitgaat van de Amerikaanse situatie, zullen we vanaf deze lente een aantal teksten bespreken over de huidige stand van zaken rond emancipatie in Nederland. De eerst volgende bijeenkomst is op vrijdag 29 okt. van 13:00-15:00 in kamer 15A42 van het hoofdgebouw van de VU. Bespreking van hoofdstuk 8 van Martha Nussbaum, Sex and Social Justice. Iedereen is van harte welkom om deze (gratis) bijeenkomsten bij te wonen. Voor meer informatie over data, plaats en te bespreken literatuur kunt u contact opnemen met de secretaris, Annemie Halsema
[email protected] 2. Congres Vrouwen over Religie, Gender en Leiderschap 15 okt. 2010 VU Religie is ouderwets, patriarchaal, vrouwonvriendelijk en werkt de emancipatie van de vrouw tegen‟. Een vooroordeel of bittere realiteit? Vrouwen uit verschillende wereldreligies wisselen kennis en ervaringen uit over de rol van religie in hun carrière. Werkt religie belemmerend of emanciperend voor vrouwen in leiderschapsposities? Welke positieve en negatieve mechanismen werken binnen de verschillende religies? Bereiken vrouwen leidinggevende functies mede door de
1
inspiratie die zij halen uit religieuze tradities? Met medewerking van o.a. Yassmine Elksaihi, voorzitter bestuur poldermoskee, Kathleen Ferrier, lid Tweede Kamer voor het CDA, Tamarah Benima, rabbijn en voormalig hoofdredacteur Nieuw Israëlitisch Weekblad, Nelly van Doorn-Harder, hoogleraar Dialoog Christendom en Islam VU, Roeleke Vunderink, secretaris College van Bestuur VU, Stella van de Wetering, universitair docent Arabisch VU en INHolland, Maaike de Haardt, hoogleraar Religie en Gender RU. Dagvoorzitter is Alma Lanser-van der Velde, universitair docent VU. Georganiseerd in samenwerking met de Faculteit der Godgeleerdheid VU.
Het programma 10.30 Ontvangst koffie, thee 10.45 Opening door Roeleke Vunderink, secretaris College van Bestuur VU 11.00 Lezing door Nelly van Doorn-Harder, bijzonder hoogleraar Dialoog Christendom en islam VU. 11.45 Bijdragen van o.a. Tamarah Benima, rabbijn en voormalig hoofdredacteur Nieuw Israëlitisch Weekblad, Yassmine Elksaihi, voorzitter bestuur poldermoskee en Kathleen Ferrier, lid van de 2e Kamer voor het CDA. 12.30 Pauze 13.30 Lezing door Annelies Knoppers,hoogleraar Gender en managementfuncties UU 13.45 Bijdragen van Bloeme Evers-van Emden, publiciste, Maaike de Haardt, hoogleraar Religie en Gender RU en Stella van de Wetering, universitair docent Arabisch VU en INHolland 14.30 Zes rondetafel gesprekken 15.15 Cabaret door Funda Mujde 15.45 Afsluiting en borrel Het congres vindt plaats in de Atrium zaal, Medische Faculteit Vrije Universiteit, van der Boechorststraat 7, zaal MF D-146. Voor nadere informatie en om u aan te melden zie: http://www.vuconnected.nl/agenda/1177/la-premiere-vrouwen-over-religie-gender-enleiderschap.html 3. 15 en 16 oktober 2010, Congres Nijmegen: Gender in Practice Op 15 en 16 oktober 2010 organiseert het Institute for Gender Studies ter ere van zijn 25-jarig bestaan het congres Gender in Practice. An interdisciplinary conference on the practical turn in gender and sexuality. Gerenommeerde onderzoekers nemen de recente hernieuwde belangstelling voor praktijken, materialiteiten, technieken en routines nader onder de loep. In lezingen en discussies komen lichamen, hersens, kunst, netwerken, politiek, religieuze objecten, erfgoed, archieven en herinneringen aan bod. Deelnemers laten inspirerende voorbeelden zien en spreken over vragen als: Wat brengt deze practical turn genderstudies? Hoe verhoudt het zich tot empirische wetenschap? Waarin verschilt het van een discursieve benadering? Wat zijn mogelijke obstakels of valkuilen? Sprekers zijn onder andere:
2
Rebecca M. Jordan-Young (Barnard College Columbia University), Susan Legêne (VU), Amade M‟Charek (UvA), Waltraud Ernst (Universiteitt Hildesheim) en Louise Wolthers (Universiteit van Kopenhagen). Meer informatie vind je op www.ru.nl/genderstudies. 4. What is the Matter with Materialism?, October 25, 2010 A symposium, which features Prof. Susan Hekman (Professor of Political Science, University of Texas at Arlington; Fellow at Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences [NIAS]) and Prof. Claire Colebrook (Professor of English, Penn State University), capitalizes on the two meanings of „matter‟. This symposium wants to explore the ways in which matter and materiality are currently being conceptualized in both feminist theory and the humanities more broadly. At the same time the symposium title reflects an interest in the importance of materialist approaches for the two academic fields. How does this new materialism matter, and how it might affect our future research? How to do interdisciplinary research from a new materialist perspective? What is new materialism‟s distinct methodology? Preliminary Programme: Morning Location: Sweelinckzaal, Drift 21, Utrecht 9:30 – 9:45 Opening by Braidotti (chair) 9:45 – 10:30 Paper Hekman 10:30 – 10:45 Response Van der Tuin 10:45 – 11:30 Paper Colebrook 11:30 – 11:45 Response Birgit Kaiser 11:45 – 12:30 Plenary discussion Afternoon locations: Hekman masterclass in Sweelinckzaal / Colebrook master class in de stijlkamer van Ravensteyn 14:00 – 17:00 Two parallel master classes with Hekman and Colebrook open for all conference participants (RMA and PhD students are warmly welcomed) Registration: In order to register please send and email to
[email protected] indicating whether you will be attending the lecture, the master class (specifying which master class you would like to participate in, either Hekman or Colebrook) or both morning and afternoon events. The master classes address topics on postgraduate and research master –levels. The master classes have individual structures according to the topic and teacher; more details will be provided shortly. It is recommended that students sign up for the full day programme. The master classes have limited spaces available which will be filled following the principle of first-come, first-served. 5. Guest Lecture by Prof. Claire Colebrook, Oct. 26, 2010 Prof. Colebrook gives a guest lecture in this year‟s Deleuze-seminar series, organised by the OSL (Onderzoekschool Literatuurwetenschap) and chaired by Prof. Rosi Braidotti and Prof. Anneke Smelik (Radboud Universiteit, Nijmegen). This year the theme of the seminar series is the relation between Deleuze‟s philosophy and Cultural Studies by reading the books on Kafka and Proust.
3
Prof. Colebrook is Professor of English at Penn State University, Pennsylvania, and she has published articles on contemporary European philosophy, feminist theory, literary theory, contemporary music, dance, visual culture and political theory. Prof. Colebrook is the author of numerous books on the philosophy of Gilles Deleuze, literary theory, gender and philosophical critiques. She holds a first degree from Melbourne University and a PhD from the University of Edinburgh, where she up until recently moreover held a position as professor of modern literary theory. Participation is free but registration is necessary. To register please send an e-mail to
[email protected] Date: October 26, 2010 Location: Kannunikenzaal, Academiegebouw Time: 13:00-16:00 (followed by drinks) 6. Boek aankondiging: Maja Pellikaan-Engel, Calypso’s Oath Enkele maanden geleden is de Engelse vertaling verschenen van het boek van Maja Pellikaan-Engel, Het recept van Calypso. Klassieke teksten in een hedendaags filosofisch perspectief. Damon, 2004. De vertaling heeft als titel, Calypso’s Oath. On Biased Traditions in Philosophy. Amsterdam, VU Uitgeverij, 2010, 116 p. € 17,50. Calypso’s Oath helps us to take a fresh look at several well-known texts from classical antiquity. We discover that Homer‟s character Calypso is not an egoistic sex bomb, but a kind, intelligent woman with a highly developed moral sense; her protests against a double standard and her view that rationality and empathy together form the basis of proper moral conduct are surprisingly modern. Authorities on ethics such as Socrates, Cicero, Seneca and Augustine seem to take double standards for granted. In their thinking rationality plays the chief role and empathy receives very little attention. These philosophers laid the foundation for the development of one-sided views in the history of philosophy, in which women are for the most part forgotten minor players. It is high time we put an end to these biased traditions in philosophy and start to pay attention to the insights of women philosophers, from early champions of equal rights, such as Hipparchia and Olympe de Gouges, to present-day thinkers, such as Hannah Arendt, Simone de Beauvoir and Martha Nussbaum. 7. Women Philosophers Journal The first Issue of the Women Philosophers Journal will be published in an electronic version by 1 December 2010. Two themes are proposed: “Forms and strategies of dispute – About the relation to power” and “Words that promise salvation”. We highly appreciate your contributions to the following headings of the Journal: “Events”: Announcement of events that are relevant to the Network or to a theme addressed in a specific Issue. The events that will be announced in an Issue will have to take place during the six months that follow the publication of the concerned Issue. Critical reviews of these events could be done by the members of the Network in the following Issue, but the members can also publish a critical review of an event that took place just before the publication of an Issue, or in the past year;
4
“Publications”: Titles of books or articles published in the year and related to the various aspects of women, with a brief presentation of their content. Critical reviews of these new publications can be done by the members of the Permanent Editorial Committee on voluntary basis and published in the same Issue or in the next; “Information”: Announcements of fellowships, internships, exchanges of experiences, etc.
education
programmes,
Below is an explanatory note pertaining to the functioning of the Journal. We hope you will find inspiration in the proposed themes and look forward to receiving your contributions. Moufida Goucha Chief of Philosophy and Democracy Section UNESCO 1, rue Miollis 75015 Paris France Tel.: +33 (0)1 45 68 45 52 Fax: +33 (0)1 45 68 57 29 E-mail:
[email protected] Organization of the International Network of Women Philosophers Journal
With a view to provide the Members of the Network with a substantial space of reflection and communication, the Information Bulletin will become Women Philosophers Journal. International Network sponsored by UNESCO This Journal will be in electronic version and issued on a biannual basis (December and June). The Journal will operate with two Committees that correspond to its dual structure: an Open space coordinated by the Permanent Editorial Committee; and a Thematic space coordinated by the Reading Committee of the Issue. The subediting services will be provided by UNESCO. 1. Functioning of the Journal Committees The Permanent Editorial Committee will be composed of the persons who volunteered to take up this task during the First Assembly of the Network in 2009 (see list in Annex 1), and UNESCO representatives. Its tasks are the following: a) Perusing the received articles and allowing their upload online after checking that there is no violation of Law and of UNESCO‟s ideals. The validated articles will then be uploaded online in the Journal « Open space », under the name of their authors; b) Undertake critical reviews of the publications/articles recently published, or of important events (conferences, exhibitions, etc.) that relate to the question of women/women philosophers. 5
The Reading Committee of the Issue will be composed of the women philosophers who have proposed the theme(s) that have been chosen to be addressed in a specific Issue. Its tasks are the following: a) Propose, formulate and disseminate the call for papers on a specific theme that will be addressed by the upcoming Issue; b) Read, comment jointly with the authors, edit and build the global structure of the “Thematic space” with the selected articles. For practical reasons, Barbara Cassin, Françoise Collin, Françoise Balibar and UNESCO will ensure coordination in the elaboration of the different Issues. 2. Dissemination of the Journal A particular effort shall be done in this regard. To this end: At an international level, UNESCO, jointly with the members of the Network, will make a list of Philosophy Journals, as well as Journals in the fields of Literature, Aesthetics, Psychoanalysis, Gender studies and more broadly human and social sciences, in order to get in touch with them and publicize the Network Journal. All members are welcome to communicate the list of Journals they deem important to get in touch with; The first Issue of the Journal can be launched at UNESCO Headquarters in December 2010. 8. Promotie Marieke Borren: 'Amor Mundi. Hannah Arendt's political phenomenology of world' Op 9 september j.l. heeft Marieke Borren haar proefschrift, getiteld 'Amor Mundi. Hannah Arendt's political phenomenology of world' verdedigd aan de UvA. In haar proefschrift onderzoekt zij het filosofische belang en de politieke relevantie van een normatief-kritische begrip van 'wereld', geïnspireerd door het werk van Hannah Arendt. Het betreft hier de wereld zoals die intersubjectief tot stand komt door interacties tussen een pluraliteit van mensen-als-burgers. Deze interacties maken de wereld gemeenschappelijk, publiek, werkelijk en daarmee betekenisvol. In het bijzonder besteedt ze aandacht aan de aspecten van 'gemeenschappelijkheid' enerzijds en 'zichtbaarheid' (het publieke karakter) van de wereld anderzijds. Ze verdedigt het belang van een Arendtiaans begrip van wereld tegen hedendaagse tendensen in zowel het maatschappelijk debat als in debatten binnen de sociale en politieke theorie en filosofie tot depolitisering, die, zo luidt haar stelling, leiden tot een afname van participatie, werkelijkheidszin en, tot slot, publieke vrijheid. Voorbeelden die ze uitwerkt zijn onder meer, binnen het maatschappelijke debat, het toenemende beroep op een substantiële (nationale) identiteit in discussies over multiculturalisme, 'gemeenschap', burgerschap en integratie. Een Arendtiaans wereldbegrip stelt daartegenover niet zozeer een liberaal individualisme als een opvatting van de relatie tussen individu en gemeenschap als een netwerk of web van betrekkingen tussen mensen en als tussenruimte. Daarnaast laat zij zien dat een Arendtiaans begrip van wereld iets belangrijks heeft toe te voegen aan hedendaagse politiek-filosofische debatten rond erkenning, agonisme en civic friendship. Tot slot zet ze zich uiteen met de theorievorming over nieuwe sociale
6
bewegingen, waaronder het feminisme, en pleit voor een verschuiving van het identiteitsvertoog naar een 'wereldlijk' perspectief dat vrijheid centraal stelt. De gehanteerde methode benoemt Borren als een 'hermeneutische fenomenologie van het politieke'; een op concrete politieke ervaringen en gebeurtenissen gerichte methode van analyseren. Meer informatie vindt u op de UvA-medewerkerspagina van Marieke Borren: http://home.medewerker.uva.nl/m.borren/ Het proefschrift is integraal te downloaden via: http://dare.uva.nl/record/346972 E-mail:
[email protected] 9. SGP mag vrouwen niet uitsluiten De Vereniging voor Vrouw en Recht Clara Wichmann (VVR) is verheugd over de uitspraak van de Hoge Raad dat de SGP vrouwen niet mag uitsluiten van kandidatenlijsten voor de verkiezingen voor openbaar gekozen lichamen. Hiermee komt een eind aan het gedoogbeleid van de rijksoverheid ten aanzien van het standpunt van de SGP dat vrouwen geen passief kiesrecht kunnen krijgen. Een situatie die in strijd is met door Nederland goedgekeurde internationale verdragen, waaronder het VNVrouwenverdrag, en niet past in een democratische rechtsstaat. Een van de grondbeginselen in de democratie is het recht van mannen en vrouwen om te kunnen kiezen en om gekozen te kunnen worden in algemeen vertegenwoordigende politieke organen. Ieder politieke partij mag haar standpunten uitdragen, maar vrouwen het recht onthouden volledig deel te nemen aan verkiezingen is een aantasting van een democratisch recht. Dit staat los van het feit of vrouwen van dit recht ook gebruik maken. Het VN-Vrouwenverdrag bepaalt in artikel 7 dat de Staat verplicht is alle passende maatregelen te nemen om discriminatie in het politieke en openbare leven uit te bannen. Deze verplichting behelst onder meer het verzekeren aan vrouwen van het recht om verkiesbaar te zijn in openbare vertegenwoordigende lichamen. Nederland heeft met het goedkeuren van de verdrag in 1991 deze verplichting op zich genomen. Al jaren – laatstelijk in februari jl. – heeft het toezichthoudend comité (het CEDAW-comité) Nederland er met klem op gewezen een einde te maken aan de gedoogsituatie. Deze terechtwijzingen zijn is steeds genegeerd. De VVR is verder zeer verheugd over de HR-uitspraak nu deze bevestigt dat individuen en belangenorganisaties een beroep kunnen doen op artikel 7 Vrouwenverdrag tegen de Staat in geval van nalatigheid. De VVR dringt er bij de regering op aan om op korte termijn met effectieve maatregelen te komen die ervoor te zorgen dat de SGP het passief kiesrecht aan SGPvrouwen ook daadwerkelijk toekent. Bronnen: Nieuwsbrief NGV en Vereniging voor Vrouw en Recht „Clara Wichmann‟ 10. Volgende nieuwsbrief De volgende nieuwsbrief zal eind december 2010 verschijnen. Aankondigingen voor de nieuwsbrief kunnen gestuurd worden aan de redacteur, Loes Derksen:
[email protected]
7