POSTADRES
BEZOEKADRES
Postbus 250
T
0297 29 16 16
3640 AG Mijdrecht
F
0297 28 42 81
Croonstadtlaan 111
E
[email protected]
3641 AL Mijdrecht
I
www.derondevenen.nl
Vergadering commissie Algemene Bestuurlijke Zaken en Financiën Datum:
13 juni 2013
Tijd:
19:30 uur
Plaats:
Raadzaal
Registratienummer:
13G0000103
Voorzitter:
De heer J.P. van Diemen
Griffier:
De heer M. de Graaf
Raadsleden:
Mevrouw K.B. Hagen (Lijst 8), de heer C.A.J. Houmes (D66), de heer J.J. Kneppers (Lijst 8), de heer D.L. Kok (SVAB), de heer R. Kroon (CDA), de heer J.S. Melkman (SVAB), de heer R. Blans (VVD), de heer J. Driedonks (PvdA-GroenLinks-LokaalSociaal), de heer E.R. Schreurs (PvdA-GroenLinks-LokaalSociaal), de heer W.H.P. Stam (ChristenUnieSGP), mevrouw M.M. Verbruggen-Ezendam (Ronde Venen Belang)
Meesprekers:
De heer J. van Iersel, voorzitter OR
College:
De heer M. Divendal en de heer P.C. Palm
Ambtenaren:
De heer M. Heijtel (5a), de heer G. Okx (5b), mevrouw M. Treur (5b en 5c), de heer J. Broere (5c), mevrouw E. Deerenberg (6a) Mevrouw K. de Beer (Notuleerservice Nederland)
Notulist
Notulen 1.
Opening De voorzitter opent de vergadering om 19.30 uur en heet de aanwezigen van harte welkom.
2.
Spreekrecht inwoners Er zijn geen insprekers.
3.
Vaststellen agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.
4.
Vaststellen notulen commissie Algemene Bestuurlijke Zaken en Financiën van 16 mei 2013 Bladzijde 5 bovenaan: de passage ‘Deze bezittingen staan in de etalage. Ze zijn getaxeerd en die waarde geldt als vraagprijs.’ wordt verwijderd. De notulen worden met deze wijziging vastgesteld. 1
5. a.
Punten voor de raad van 31 mei 2012 Inkoop- en aanbestedingsbeleid, raadsvoorstel 0037/13 De heer Kroon mist een inhoudsopgave en vindt de inhoud stoffig. Spreker noemt de voorstellen van de gemeente Katwijk en Drimmelen, die wel gemakkelijk weglezen. Spreker verzoekt de wethouder het raadsvoorstel leesbaar aan te passen met overzichtelijkere tabellen. Dan kan er in de raadsvergadering een akkoord op worden gegeven. De heer Driedonks vindt het stuk ook wollig geschreven. In een persbericht liet de gemeente weten op weg te zijn naar de status fairtrade gemeente. Spreker wil weten -als in 2015 de duurzaamheidscriteria zijn bereikt- of de gemeente dan ook 100% fairtrade gemeente is. De genoemde CROW-criteria zijn mistig en spreker wil graag een toelichting van het college. Daarnaast is een vraag wat het centraal inkopen in samenwerking met Stichting Inkoopbureau Midden Nederland (IBMN) financieel heeft opgeleverd. De heer Blans ziet dat een bijdrage van 140.000 euro slechts 97.000 euro oplevert en wil weten of er verlies wordt geleden op het inkoopbedrag. De heer Stam merkt op dat op pagina 4 bij de inkoopstrategie twee bedragen worden genoemd. Wat houdt de inkoopstrategie in? Er is een nieuwe visie op duurzaamheid die inhoudt dat er geen spullen worden gekocht maar de functie. De fabrikant onderhoudt de middelen. Het idee is dat de fabrikant daarmee wordt geprikkeld om te innoveren. Is deze filosofie terug te vinden in het inkoopbeleid? Zijn daarnaast de opmerkingen die de accountant heeft gemaakt van invloed geweest op dit voorstel? De heer Kok vindt het een goed voorstel. Spreker geeft aan dat de raad heeft aangegeven in het verleden de uitvoering van werk in de sociale werkplaatsen, zoals PAUW Bedrijven, te willen bevorderen. Nu leest spreker dat het socialreturnbeleid eruit is gehaald. Komt daar een wijziging in als er wordt deelgenomen aan het samenwerkingsverband Werkgeverservicepunt Groot-Amsterdam? De heer Houmes merkt op dat het voorstel bestaat uit veel papier. Inkopen moet een middel blijven en geen doel op zichzelf. Houd de vastlegging daarom beperkt. Het advies van de Rekenkamer geeft aan dat ook rekening moet worden gehouden met kleine aankopen. Waarom volgt het college dit advies niet? De heer Kneppers wil weten of de gemeente De Ronde Venen in de relatie met IBMN afwijkt van de andere deelnemende gemeenten in dit samenwerkingsverband. De heer Blans vraagt of het inkoopplan kan worden gepubliceerd op de website. Daarnaast wil spreker weten waarom de mandaten zijn verhoogd. Spreker merkt op dat inkopen een vak apart is en dat het niet vanzelfsprekend is dat afdelingsmanagers dit goed kunnen. Heeft het college hier rekening mee gehouden?
2
Wethouder Palm stelt dat de aanbestedingswet aanleiding is geweest voor het inkoopbeleid. Deze wet stelt dat voorwaarden die worden gesteld in verhouding moeten zijn met de aard van de opdracht. Dit is een goede ontwikkeling, want daardoor wordt de toegang van opdrachten voor het lokale MKB vergroot. Daarnaast merkt spreker op dat elke inkoop anders is en een aparte strategie verdient. Bij de duurzaamheidsdoelstellingen is ook de toegankelijkheid van het lokale MKB opgenomen. Dit wordt geïntegreerd in de selectie- en gunningscriteria. De wethouder merkt op dat het raadsvoorstel helder is. De stukken erbij zijn zwaardere kost, maar het college wil hiermee bewustheid introduceren. De Gids Proportionaliteit is leidend in de nieuwe aanpak. Hierin staat het flankerend beleid. De stukken zijn kortgesloten met IBMN en gebaseerd op het VNG-model. De heer Kroon merkt op dat lokale ondernemers die voor aanbesteding in aanmerking willen komen hier niet gaan uitkomen. Daarom is het handig een overzicht toe te voegen. Wethouder Palm geeft aan dat alles wat de gemeente wil kopen, wordt gebundeld in een inkoopplan. Dit inkoopplan wordt geplaatst op tendernet en op de lokale website in dit najaar. De wethouder vindt dat de samenwerking met Stichting Inkoopbureau Midden Nederland nog onvoldoende oplevert. Ondanks het pleidooi van het college om te verdiepen, zijn veel gemeenschappelijke regelingen op verbreding gericht. Tegen het Inkoopbureau Midden Nederland is gezegd dat verbreding niet de goede richting is en de gemeente De Ronde Venen er meer wil uithalen. Het college heeft gevraagd of zij dat kunnen leveren. In feite is een gele kaart gegeven met de achterliggende gedachte dat de gemeente er anders uitstapt. De heer Stam merkt op dat de gemeente ook naar lokale zzp’ers met verstand van inkoop kan kijken. Wethouder Palm voegt toe dat een aantal inkoopvoordelen aan projecten zijn gekoppeld en niet naar de lopende begroting gaan, maar bijvoorbeeld naar de grondexploitatie. Het voordeel is groter, 800.000 tot 900.000 euro, maar het nut voor de lopende begroting is veel kleiner. Dit is de reden dat er 140.000 euro in is gestoken en er maar 97.000 euro uitkomt. Het bereiken van de status ‘100% fairtrade gemeente’ zal bij de doelstellingen van de duurzaamheidscriteria worden toegevoegd. Het is echter lastig dit als selectiecriteria te hanteren. Dat kan alleen als er voldoende partijen dit aanbieden. Wanneer bijvoorbeeld 95 van de 100 bedrijven geen fairtrade aanbieden, vindt de wet het disproportioneel dit als selectiecriterium op te nemen. Inkopen is net als afdelingsmanagement een vak. Afdelingsmanagers worden binnen de organisatie geschoold voor het inkoopvak. Daarom is het verantwoord om mandaten af te geven. De bevoorrechte positie van PAUW Bedrijven wijzigt niet door de loskoppeling van social return. Ook de aansluiting op het servicepunt Amsterdam heeft hierop geen invloed. De opmerkingen van de accountant zijn financieel van aard en dit voorstel is beleidsmatig. De wethouder pleit er dan ook voor om de documenten te laten doorgaan. Het is lastig als De Ronde Venen als enige gemeente niet met deze maatstaf werkt. Tweede termijn
3
De heer Blans merkt op dat er geen groot enthousiasme is en leest dat ook op pagina 3. De aanpak wordt anders en er zal worden gewerkt met business cases. Hoe wordt dat gemanaged door het inkoopbureau? Wat zijn de consequenties als er oplossingen komen die niet kostendekkend zijn? Komt het verlies, als het niet werkt conform de gemeenschappelijke regeling, dan toch weer voor rekening van de gemeente De Ronde Venen? De heer Houmes heeft nog geen antwoord gehad op zijn vraag over kleine aankopen. Hij schrikt van de opmerking van de portefeuillehouder over besparingen op de riooltrajecten. Ook dat is geld van onze inwoners en het maakt dan niet uit op welke begroting dit terugkomt. Daarnaast wil spreker reistijden ook meegeven als criterium bij de verstrekking van een opdracht. Als het riool wordt gemaakt door een aannemer in Brabant worden er veel kilometers gereden. Daarnaast hebben lokale ondernemers ook kennis van het soort grond die in de omgeving ligt. De heer Kroon wil weten of alles via het inkoopbureau loopt. Daarnaast vraagt spreker of de wethouder kan toezeggen dat hij een van de overzichten overneemt zodat het duidelijk is voor de lokale ondernemer. De heer Kroon heeft een dergelijk overzicht. De heer Driedonks wil weten hoe het college checkt of ondernemers integer zijn. In het voorstel staat immers dat alleen contracten met integere ondernemers worden afgesloten. De heer Stam vraagt nogmaals hoe het college het fenomeen duurzaamheid toepast. Dit naar aanleiding over de filosofie om functies in plaats van middelen in te kopen. Wethouder Palm merkt op te stoppen met het inkoopbureau als blijkt dat deze regeling niet werkt. De wet staat toe de toetreding voor lokale ondernemers te vergemakkelijken. Bijvoorbeeld door het bundelen van percelen of het stellen van een omzeteis niet meer toe te staan. Eigen ondernemers mogen echter niet worden voorgetrokken. Binnen de uitsluitingsgronden worden beroepsfouten meegenomen. Dit wordt gecheckt naar aanleiding van feiten. Beroepsfouten leiden bijvoorbeeld tot een berisping of schrapping uit een beroepsregister en ook faillissementen tellen mee. Ondernemers moeten bovendien een eigen verklaring aanleveren. De CROW-normen zijn duurzaamheidsnormen voor wegen en verkeer. De wet staat toe dat kleine uitgaven tot 15.000 euro een-op-een worden aanbesteed. Een inkoopstrategie op touw zetten voor een uitgave van bijvoorbeeld 8000 euro is niet pragmatisch. De heer Houmes werpt tegen dat de Rekenkamer stelt dat ook kleine aankopen gecoördineerd moeten worden gedaan. Zo kunnen afdelingsmanagers langs elkaar heen werken zodat er onnodig dubbel wordt ingekocht. Wethouder Palm antwoordt dat bij posten van een goedgekeurde begroting de beheerder mandaat heeft om te besteden. De heer Houmes vindt besteden iets anders dan inkopen.
4
Het inkoopplan komt dit najaar op de website te staan. De wethouder wil wat nu kan er wel eerder opzetten op voorwaarde dat dit vooruit kan lopen op waar de gemeente nu mee bezig is. Uitgangspunt van het inkoop- en aanbestedingsbeleid is dat het stand houdt bij de rechter. Door de richtlijnen in de Gids Proportionaliteit aan te houden, meent het college hiervan te kunnen uitgaan. De voorzitter concludeert dat het voorstel naar de besluitnemende raad gaat. b.
Programmarekening 2012, raadsvoorstel 0030/13 Eerste termijn Mevrouw Verbruggen merkt op dat de positie van de gemeente niet zo rooskleurig is als in de pers wordt gesteld. Spreekster wil weten waarom is gekozen voor de inzet van de reserves om een positief resultaat te kunnen presenteren. Had het beeld niet moeten zijn dat er een tekort is, maar dat er gelukkig nog reserves waren die konden worden ingezet? Op het gebied van wegen en riolering zijn werkzaamheden naar achteren geschoven. Dit levert boekhoudkundig voordeel op. Betekent het doorschuiven van deze projecten echter niet onderpresteren? De heer Stam wil weten waarom de stukken niet eerder zijn gestuurd en hoopt dat in de toekomst de stukken wel eerder beschikbaar worden gesteld. Het rapport van de accountant geeft een aantal aanbevelingen. Wat gaat het college daarmee doen? Daarnaast is een groot voordeel ingeboekt rondom de individuele voorzieningen. De heer Stam heeft echter zorgen over de korting van 25% die de gemeenten boven het hoofd hangt. Dit betreft ook de Wmo. Is het niet wijs om de gelden die in de sfeer van de Wmo overblijven als buffer te parkeren voor de toekomst?. De heer Melkman ondersteunt dit voorstel. Daarnaast heeft spreker een vraag over punt 12 op pagina 113. Er is een stuk grond verkocht, maar spreker heeft de opbrengsten niet gezien. Of komt dit nog omdat de oplevering in 2013 is? In het accountantsverslag wordt op bladzijde 15 onder punt 3 een kritische opmerking gemaakt over punten die de raad voortdurend naar voren brengt. Het totale overzicht over de schoolgebouwen en de gemeentelijke woningmarkt moet er nu echt komen. De accountant heeft het ook over mogelijke fraudesituaties. Waar gaat dit over? Op bladzijde 16 van het accountantsrapport staat een crisisheffing vermeld van 16% over het salaris van één medewerker. Verdient iemand een salaris boven de Balkenendenorm in deze gemeente? Wat wordt op bladzijde 19 onder ‘Follow-up 2011’ bedoeld met de laatste zin: ‘door de raad eind januari vast te stellen’. Is dat 2014? Dat is te laat. De heer Houmes merkt op dat de totaalopsomming van het resultaat geflatteerd is. Er blijft geen 5,1 miljoen euro over wanneer de werkzaamheden aan wegen en dijken worden meegenomen. Lokale heffingen tellen sowieso niet in de beheersbegroting mee. Wanneer deze kosten worden meegerekend, is het verlies ruim 1 miljoen euro groter dan hier staat. Waarom wordt dit niet op een andere manier gepresenteerd? Wat is de besparing op de bedrijfsvoering? De bedoeling was te besparen op personeel. Er is toen gezegd dat er wordt gekeken naar wat er in de begroting staat. 5
Daar valt te lezen dat er vorig jaar 100.000 euro is bespaard. De heer Houmes vindt dit niet in de orde van grootte liggen die in doelstellingen wordt genoemd. Daarbij zou het fijn zijn als de presentatie hetzelfde zou zijn als de begroting. Dit maakt vergelijken gemakkelijker. Wethouder Palm merkt op dat het college blij en trots is. Dit is de derde jaarrekening en de eerste die sluit met een plus. En de plus is groter dan geraamd. Het favoriete model is dat begroting en jaarrekening zo veel mogelijk gelijk zijn, maar gezien de omstandigheden is de wethouder toch tevreden. De heer Melkman wil weten of de criteria van de begroting ten opzichte van de jaarrekening gelijk zijn. Wethouder Palm stelt dat de jaarrekening terugkijkend naar de begroting wordt opgesteld. Wanneer het raadsbesluit dat eerder is genomen over de presentatie van de jaarrekening wordt gerespecteerd, kan het college niet anders dan een plus presenteren. Het doorschuiven van het rioolonderhoud staat niet gelijk aan onderpresteren. Het doel van het college is dat wordt voorkomen dat posten vrijvallen omdat er niets wordt uitgevoerd. In het Uitvoeringsplan 2013 staan de werken die worden uitgevoerd. Dit wordt gemonitord en als het nodig is worden mutaties in de financiële rapportage verwerkt. De Groenlandsekade is doorgeschoven in overleg met ondernemers en bewoners. De wethouder merkt op dat het B&W-advies hem ook heeft verrast. Hij gaat na hoe dat zit en waarom de commissie de stukken later heeft gekregen. Het accountantsverslag is bedoeld voor de commissie. De wethouder vond het moeilijk leesbaar en kan de opmerkingen over fraude niet thuisbrengen. In Baambrugge-west is 2 ha grond verkocht. Dit is gerapporteerd in de financiële rapportage. Het college werkt aan een overzicht van de voorziening schoolgebouwen. Dit staat op de rol voor 2014 en is dan gereed. Er verdient binnen de gemeente niemand meer dan de Balkenendenorm. De heer Melkman vraagt de griffier om verduidelijking van het accountantsverslag. De griffier gaat dit bij de accountant na. Wethouder Palm merkt op dat de nota Grondbeleid door de commissie is besproken en vastgesteld. De formatie was 317 fte en is nu 286 fte. In 2014 en 2016 wordt een verdere daling naar 265 fte respectievelijk 250 fte voorzien. Dit zijn personeelsleden buiten het sociaal domein en buiten samenwerkingsverbanden. Er komt dus wel degelijk een kleinere overheid. Er zijn wel kostenstijgingen vanwege periodieken en cao-afspraken. Wanneer de economie goed loopt, is er een grotere doorstroming: ouderen vertrekken en jongeren met lagere salarissen stromen in. Doordat er nu weinig instroom is, wordt de post salaris hoger. De wethouder zegt toe om na te gaan of de informatie duidelijker kan worden opgezet voor de commissie. Tweede termijn De heer Stam merkt op dat er veel kanttekeningen in het accountantverslag zijn.
6
Voordat de programmarekening door de raad in behandeling kan worden genomen, wil spreker graag de mening van het college over een aantal vragen. De heer Stam stelt voor de vragen schriftelijk in te dienen. Dit voorstel wordt overgenomen door de wethouder. De heer Houmes merkt op dat er voor reinigingsrechten 350.000 euro over is. Hij kondigt aan een eerder ingediende motie te herhalen om dit geld aan de inwoners terug te geven. Het is ten onrechte binnengehaald. De voorzitter concludeert dat het voorstel naar de meningvormende raad gaat. c.
Voorjaarsnota 2013 ‘koersvast’, raadsvoorstel 0031/13 De bijdrage van de OR ligt bij deze notulen ter inzage. Inspreker is de heer Van Iersel, voorzitter van de ondernemersraad. Er is een sessie geweest waarin medewerkers van de gemeente konden vertellen waar ze trots op zijn. Er zijn mooie verhalen verteld van betrokken mensen. Deze verhalen zijn vertaald naar een kompas. Het kompas moet richting geven aan zaken die de or belangrijk vindt. Het blijkt dat veel zaken die het college belangrijk vindt ook door de medewerkers worden gedragen. De heer Van Iersel geeft wel als kanttekening mee dat er moet worden geïnvesteerd als het college wil innoveren. De or pleit ervoor hier dan ook de middelen voor vrij te geven. Als voorbeelden worden genoemd: de verouderde ict, een bredere inzetbaarheid van medewerkers door scholing en een andere inrichting van het pand. De heer Van Iersel kan niet exact de kosten hiervan aangeven, maar het gaat om een flinke investering. Het is door de or niet voorgelegd aan het college. De gemeentesecretaris is het aanspreekpunt voor de or over de bedrijfsvoering. De heer Kok merkt op dat vragen over de bedrijfsvoering niet gesteld moeten worden aan de voorzitter van de or. De heer Kneppers bedankt de heer Van Iersel voor deze inkijk in de organisatie. Spreker en de heer Blans zien drie mooie kansen voor de komende jaren. Onder de genoemde mentale verbouwing verstaat de heer Van Iersel de flexibiliteit die vanuit de maatschappij wordt verwacht. Medewerkers moeten nog meer dan voorheen hun talenten breed kunnen inzetten voor de organisatie. Er is veel positieve energie, maar soms is geld nodig en misschien dat de raad daarin tegemoet kan komen. De heer Kok merkt op dat de or van de gemeenteraad mag eisen dat er keuzes worden gemaakt als er minder fte zijn. De voorzitter bedankt de heer Van Iersel voor zijn inbreng. De heer Stam merkt op dat het uitgangspunt op pagina 22 is dat het sociaal domein budgetneutraal kan. De heer Stam pleit ervoor hier een reserve voor aan te houden, maar verwacht dat de wethouder op dit punt terugkomt. Op bladzijde 24 wordt melding gemaakt van de noodzaak voor een goede ict-infrastructuur. Dit onderwerp roerde de heer Van Iersel ook aan. Wat is de ambitie van het college hierin?
7
Naar aanleiding van bladzijde 31, de onderste alinea, wil de heer Stam weten wat er is gebeurd met het ingediende amendement over maatregelen die betrekking hebben op de inrichting van wegen voor niet zwaar verkeer. Op bladzijde 19, de tabel ‘eigen inkomsten’, wordt de ambitie teruggeschroefd. Zijn er geen andere verdienmogelijkheden, zodat op andere zaken minder hoeft te worden bezuinigd? De heer Blans spreekt van een prettig leesbare nota. In de bedrijfsvoering moet 600.000 euro worden bezuinigd door het vertrek van mensen. Hoe past dit in de reorganisatie van het gemeentelijk apparaat? Wanneer de gemeente zelf niet meer uitvoert, is er een ander type medewerker nodig die de regierol kan oppakken. Hoe wil het college dit vormgeven? De heer Blans merkt op dat voor PAUW Bedrijven een hoog bedrag is ingeboekt. Dat is zorgelijk, maar zijn grootste zorg is de regionale uitvoeringsdienst. In de regio ontbreekt draagvlak voor bezuinigingen. De heer Stam interrumpeert dat op dit vlak er ook voor de raad een rol is weggelegd om dit punt bij de gemeenteraden van de andere gemeenten aan te kaarten. De heer Blans beaamt dat de raad daarin een grotere rol kan spelen. De heer Schreurs merkt op dat er in de nota veel risico’s te lezen zijn en noemt onder meer als voorbeelden het sociaal domein, de afboekingen van de grondexploitatie en de nota Sport. De heer Schreurs pleit voor een risicoparagraaf om daar richting aan te geven. Moet het college niet anticiperen op mogelijke ontwikkelingen? Ook de besparing op het klein onderhoud van de wegen vormt een risico. Loopt de gemeente geen aansprakelijkheidsrisico als te veel wordt bespaard? Als het gaat om de taakstelling verhoging eigen inkomsten zet het college in op de verkoop van stroken grond. Het gaat echter om een fors bedrag, misschien is het daarom verstandig om ook te kijken naar een verhoging van de bruggelden. De heer Houmes leest ook veel onzekerheden in de nota. Ook gezien de opmerkingen van de accountant over het weerstandsvermogen. De accountant mist de kwantificering. Op bladzijde 13 is financieel ingelopen door een onnodige ozb-verhoging. Dat geld is niet minder uitgegeven. Volgens de heer Houmes wordt er op deze post niet bezuinigd door de gemeente, maar wordt het neergelegd bij de inwoners. De fractie wil een onderbouwing van de verschillende posten zien, waarin de vraag wordt beantwoord waarom een post een bezuiniging kan zijn en wat de consequenties daarvan zijn. De heer Houmes denkt net als voorgaande sprekers dat het sociaal domein eerder meer geld gaat kosten dan dat hierop kan worden bezuinigd. Daarnaast vraagt hij zich af of de hondenbelasting 50.000 euro gaat opbrengen. Dit is twijfelachtig gezien de kosten voor controle. De heer Houmes vraagt zich daarnaast af wat de decentralisatie van rijkstaken gaat betekenen voor de gemeente en concludeert dat het college er met deze bezuinigingen niet gaat komen. De heer Kroon deelt de zorgen over de risico’s met de andere sprekers. Op bladzijde 25 en 26 zijn twee adviezen van de provincie gemeld. Hoe zit het met de onderuitputting en de rekenrente? Punt 5 op bladzijde 34 ‘vermindering politieke ambtsdragers’ is niet duidelijk voor de heer Kroon. Geen enkel raadslid krijgt deze gratificatie, wat houdt dit in?
8
Op bladzijde 4 staat een passage over de vrijheid die het college heeft om op de ingeslagen weg voort te gaan en over het graf heen te regeren. De heer Kroon wil dit anders geformuleerd zien. Daarnaast wil de heer Kroon graag een tussenstand van de lopende zaken ten opzichte van de begroting zoals deze nu is en een tussenstand van incidentele uitgaven en inkomsten. Spreker is het spoor bijster. De heer Kneppers wil de nota graag alleen voor kennisgeving aannemen want dit stuk is voor gemeenten geen wettelijke plicht. De bezuiniging op speeltoestellen van 22.000 euro vindt de fractie van de heer Kneppers erg kort door de bocht. De fractie kan zo meer voorbeelden noemen waarvan de fractie de consequenties niet kan overzien. Er worden veel bezuinigingsmaatregelen genomen, maar in de tabel op bladzijde 5 is toch geld beschikbaar gesteld voor het sociaal domein. Wat is hier de boekhoudkundige techniek van? Was het dan niet mogelijk geweest om minder te bezuinigen? Ten slotte wil spreker graag een reactie van de wethouder op de inbreng van de or en dan vooral over de drie punten die zijn genoemd in het or-stuk. Mevrouw Verbruggen uit ook haar zorgen over het sociaal domein. Op pagina 8 heeft zij een vraag over de openbare verlichting. Is de kortingsstructuur voor de komende jaren hierin ook verwerkt? Op pagina 29 vraagt zij zich naar aanleiding van de post toeristenbelasting af of er minder toeristen zijn door verhogingen van deze belasting in het verleden. Op pagina 27 wil zij graag weten wat de kilometervergoeding is voor de eigen auto. Op pagina 28 is te lezen dat er minder wordt gebouwd. Mevrouw Verbruggen is van mening dat de leges omhoog moeten als deze niet kostendekkend zijn. Ten slotte wil zij weten hoe de wethouder aankijkt tegen het weerstandsvermogen van De Ronde Venen ten opzichte van andere gemeenten. De heer Kok merkt op dat na de gemeenteraadsverkiezingen alles weer anders wordt en dat het misschien verstandig is de nota alleen ter kennisgeving aan te nemen. Daarnaast raadt spreker aan reserves in te bouwen voor het sociaal domein. De heer Kok vindt het ten slotte zorgelijk dat er geen geld is voor nieuw beleid. Het college blijft op de winkel passen. Wethouder Palm merkt op dat in de voorjaarsnota van vorig jaar het perspectief is gesteld om in 2016 structureel 4,5 miljoen euro verspreid over vier jaren te bezuinigen. Dit jaar is er geen reden gezien om deze koers te wijzigen. Daarom zijn de vervolgstappen genomen uit de matrix van vorig jaar en is hier invulling aan gegeven. Dit leidt tot een sluitend meerjarenperspectief met een overschot. Er is twijfel of dit een goed beeld geeft. Volgens verschillende sprekers zou het te positief zijn. Maar hoe moeten zaken die op ons afkomen anders worden begroot? Sprekers noemen het sociaal domein als voorbeeld. De VNG stelt dat kwantificeren niet verstandig is omdat het niet nauwkeurig kan. Er is te veel onbekend. Het uitgangspunt is dat de gemeente bezuinigingen opvangt met de middelen die de gemeente krijgt. Daarom vraagt de gemeente ook om beleidsvrijheid. En waarschijnlijk worden de scherpe kanten van sommige maatregelen er wel afgeslepen. De gemeente is in gesprek met andere gemeenten om de decentralisatie samen te laten landen. Een aantal sprekers is bang voor de algemene uitkering. Maar over 2012 is deze hoger dan in de begroting staat. En voor 2014 staat er in de nota nog 1 miljoen meer. De algemene uitkering is de belangrijkste inkomstenbron. Er is een trend dat de daadwerkelijke inkomsten steeds meevallen en de geprognosticeerde inkomsten tegenvallen. 9
De wethouder roept sprekers op reëel te blijven en niet meteen te willen budgetteren. Hetzelfde geldt voor de gemeenschappelijke regelingen. De wethouder heeft ook zorgen over de kosten van de RUD, maar ziet niet direct noodzaak om daar in de voorjaarsnota geld voor te reserveren. Daar gaat een verkeerd signaal van uit. Het college zet in om 500.000 euro op de gemeenschappelijke regelingen te bezuinigen. Daar blijft het college op inzetten. Voor het onderhoud van de kapitaalgoederen komen er nog een aantal zaken aan, maar anderzijds is het niet verstandig om bij gebrek aan beheersplannen te gaan budgetteren, want dan moet er ook beleid worden ontwikkeld dat duidelijk maakt wat de doelstellingen zijn. Het college heeft ervoor gekozen om zaken die een structureel effect hebben wel te benoemen, maar niet te kwantificeren. De bedoeling is om een beeld neer te zetten dat is gebaseerd op feiten, maar met de waarschuwing dat er een aantal risico’s spelen. Wat betreft incidentele zaken is het beleid erop gericht om komende afwaarderingen op te vangen met incidentele baten die worden gehaald uit de verkoop van stille reserves. Als bijvoorbeeld het woonwagencentrum in Wilnis een eenmalige investering vraagt, heeft het college ook een reservepositie. Die reservepositie is met 5 miljoen euro redelijk. De or heeft gelijk als hij stelt dat het werk anders moet worden georganiseerd als het gemeentelijk apparaat wordt ingekrompen. Bijvoorbeeld door samen te werken met andere gemeenten en door meer te digitaliseren kan het werk efficiënter worden ingericht. Dat vergt investeringen, vooral als het gaat om digitaliseren. De heer Stam merkt op dat de oude ict-infrastructuur weinig te maken heeft met digitaliseren. Wethouder Palm stelt dat ook op het gebied van opleiding en mobiliteit de gemeente een sobere bedrijfsvoering heeft, maar ziet dat investeringen nodig zijn. Het college kijkt of baten gegenereerd kunnen worden om deze te betalen. Spreker onderkent dat er een eenmalige investering nodig is. Het conserverend onderhoud van wegen wordt gemonitord. De indruk op basis van inspecties die de wethouder heeft, is dat het achterstallig onderhoud afneemt. Invoeren van eenrichtingsverkeer is lastig, daarom heeft het college dit gekoppeld aan de verkeersvisie. Het kabinet Rutte 1 stelde een vermindering van 25% voor die gepaard ging met een korting op de algemene uitkering. Begrotingstechnisch is dit als een gelijkpost in de uitgaven vermeld, zodat er neutraal kon worden begroot. De maatregel is van de baan en daarom nu begroot als toevoeging uit het gemeentefonds. De aanpassingen in de financiële rapportage zijn verwerkt in de voorjaarsnota. De systematiek achter de gekozen bezuinigingen is een advies van de vakspecialisten over de mogelijkheden en de consequenties die mogelijke bezuinigingen hebben. Dit soort beslissingen komen uit de organisatie en dat geldt ook voor de bezuinigingen op de speelvoorzieningen. De heer Kneppers merkt op dat de raad moet bepalen waarop wordt bezuinigd. Wethouder Palm stelt dat de bezuinigingen en uitvoering daarvan vallen binnen het vigerende beleidsplan.
10
De heer Houmes merkt op dat dit een voorbeeld is waar de onderbouwing wordt gemist. Hij vindt dat de raad de consequenties moet weten. Bij alle posten moet kenbaar gemaakt worden of bezuinigen kan. De heer Blans merkt op dat onderbouwing niet mogelijk is met alle onzekerheden. De heer Schreurs vraagt zich af of het verzoek van de heer Houmes houdbaar is gezien het eerdere verzoek de organisatie te verkleinen. De heer Houmes vindt dat de bezuinigingen al twee jaar geleden hadden moeten worden ingeboekt. Wethouder Palm merkt op dat het vaststellen van de voorjaarsnota door de raad staat in de eigen financiële verordening. Het zijn de eigen spelregels van de raad. De kortingsstructuur openbare verlichting op pagina 8 is een extra uitgave voor de gemeente. De gemeente least de verlichting. Omdat er meer verlichting is geplaatst, nemen de kosten toe. In de voorjaarsnota is geen voorstel gedaan om de toeristenbelasting te verhogen. Het college speelt wel met het idee om de toeristenbelasting te verhogen tot het niveau van de omringende gemeenten. Een deel wil het college dan teruggeven aan de recreatie. In de begroting kan hier verder over worden gesproken. Naar aanleiding van de vraag van mevrouw Verbruggen over de leges stelt de wethouder dat dit niets met de woonvisie te maken heeft. Hier moet in de redactie naar worden gekeken. In het doelmatigheidsonderzoek dat in september af is, wordt gekeken in hoeverre leges kostendekkend zijn. Ten slotte meldt de wethouder over het weerstandsvermogen dat de gemeente Zeist heel rijk is, maar dat De Ronde Venen in de ranking gestegen is van de 16e naar de 12e plek in de provincie Utrecht. De norm van 10 miljoen euro die gesteld is om als reserve aan te houden is nog steeds een goed target. Op dit moment zit de gemeente op de helft. Tweede termijn De heer Stam merkt nogmaals op dat investeren in digitaliseren iets anders is dan investeren in een nieuwe ict-infrastructuur. Daarnaast pleit de heer Stam ervoor om - ondanks het beleid dat de VNG erop nahoudt - de overschotten toch te steken in het sociaal domein en niet in de algemene reserves. De heer Blans wil graag nog antwoord op zijn vraag hoe er wordt aangekeken tegen de veranderende rol van de gemeente en het type mensen dat daarvoor nodig is. De heer Kneppers merkt op dat de bezuinigingen verder uitgewerkt moeten worden en dat zijn fractie het op onderdelen niet eens is met het gevoerde beleid. Als de fractie krachtens de financiële verordening toch moet stemmen, blijft er een optie over. De heer Schreurs wil weten of het college de verwachting heeft dat eventuele tegenvallers kunnen worden opgevangen. Hij vindt dat het voorstel ter kennisgeving aannemen niet kan. Hij roept de fractie van de heer Kneppers op de nota dan te amenderen.
11
De heer Houmes wil weten wat de consequenties zijn van de voorgestelde bezuinigingen en wil deze graag op schrift ontvangen. Spreker vindt het jammer dat zaken waar echt op moet worden bezuinigd niet worden aangepakt en dat er veel onzekerheden zijn. Daarnaast merkt hij op dat andere gemeenten het weerstandsvermogen van eenmalige klappen wel kunnen kwantificeren. Eventueel kan de wethouder advies inwinnen bij de accountant. De heer Houmes verwacht niet dat het college in de uitgaven en inkomsten neutraal uitkomt. Wethouder Palm meldt dat de vergoeding woon-werkverkeer voor de auto 16 cent per kilometer bedraagt. Voor de nieuwe rol van de gemeente is geen ander type mens nodig, maar wel een ander type vaardigheid. De wethouder zegt toe nog eens naar de speelvoorzieningen te kijken of daar teksten over kunnen worden gedicht om de commissie gerust te stellen. Verder biedt de wethouder de heer Kneppers de mogelijkheid om de nota vast te stellen met een stemverklaring. De wethouder kan de vraag of het college de verwachting heeft om nadelen te kunnen opvangen, met een voorzichtig ‘ja’ beantwoorden. Sowieso is het Rijk niet gek; eerder is in de jeugdzorg een bezuiniging van 450 miljoen euro teruggebracht naar 300 miljoen euro en door samenwerking kan 12% efficiencykorting worden gerealiseerd. Bij de AWBZ wordt 25% gekort, maar de gemeente heeft wel beleidsvrijheid. De wethouder stelt voor om geld dat nu niet nodig is te sluizen naar de algemene reserves waar altijd uit geput kan worden. De heer Schreurs merkt op dat het maximaal mogelijke risico kan worden gekwantificeerd als er wordt uitgegaan van een bepaalde efficiencykorting. Wethouder Palm is hier niet voor omdat dan het uitgangspunt van het Rijk ter discussie wordt gesteld. Het college denkt dat het feit dat zaken dichter bij de burger worden geregeld een kostenbesparing kan opleveren. Hier heeft de gemeente jaren de tijd voor. De vraag blijft in welke mate de gemeente de efficiencyslag kan maken. De voorzitter concludeert dat het voorstel naar de meningvormende raad kan. 6.
Overige punten a. Discussienota toekomst gemeentelijke informatievoorziening Mevrouw Verbruggen kan geen advies geven omdat het kostenplaatje ontbreekt. Zij wil weten waarom de zorgbijlage in De Groene Venen staat, terwijl de gemeentepagina in het Witte Weekblad wordt gepubliceerd. Daarnaast vraagt zij zich af hoe de gemeente digibeten wil bereiken en of een app wel functioneel is aangezien niet iedereen een smartphone heeft. Het lijkt haar fractie een beter idee om inwoners te laten inschrijven voor een e-mailservice die automatisch de gemeentepagina verstuurt. Dan kan postverzending achterwege blijven wat een besparing oplevert. Mevrouw Hagen stelt dat RTV De Ronde Venen kan bijdragen aan het verspreiden van informatie en wil de communicatiekanalen graag zo breed mogelijk houden. Het is een goed idee dat inwoners zich per post kunnen abonneren, maar het kostenplaatje ontbreekt nog. Wat bespaart het ons?
12
De heer Blans stelt dat een deel van de communicatie digitaal moet en dat daarvoor twee mogelijkheden zijn. Hij stelt voor dit via www.overheid.nl te doen, want dat is goedkoper. De heer Blans mist echter de financiële onderbouwing. De heer Stam merkt op dat overheid.nl een slechte zoekfunctie heeft en loopt hier niet warm voor. Hij wil weten wat de gemeente in ieder geval moet communiceren en of er verschil is in dit kader tussen gemeentenieuws en officiële bekendmakingen. Wat kosten extra opties? De heer Kroon kan zich vinden in ‘basis digitaal’. Van de extra opties wil hij vooral de krant in stand houden. De heer Driedonks constateert dat er sprake is van een transitiesituatie en wil weten of een overstap naar overheid.nl betekent dat op de eigen site deze informatie niet meer staat. Ook de heer Driedonks vindt overheid.nl een slechte site. Daarnaast is de trend dat meer mensen smartphones gebruiken, maar dat de meeste sites hiervoor ongeschikt zijn. Hoe wordt daarover in het college gedacht? De heer Houmes merkt op dat www.overheid.nl toch de site is waar informatie naartoe moet. De provincie gebruikt deze site al. Een andere entree is mijnoverheid.nl. Dit is een digitaal postbakje van de inwoners waar de gemeente ook rekeningen en dergelijke naartoe kan sturen. Apps moeten volgens de heer Houmes goed zijn en voor alle types smartphones werken. Voor ouderen kan de kabelkrant als aanvullende informatiebron dienen. De transitie moet worden geëvalueerd. Ten slotte merkt de heer Houmes op dat er maar twee pagina’s van de nota in papier zijn gestuurd; er missen twee pagina’s. Burgemeester Divendal merkt op dat dit sommige vragen verklaart. De heer Kok wil de discussie daarom uitstellen. De heer Stam merkt op dat mensen lui zijn in het vergaren van informatie en dat veel bewoners niet worden bereikt als de gemeente besluit alleen digitaal te communiceren. Burgemeester Divendal antwoordt dat deze ‘luie’ burger het meeste geld kost, maar is het eens met de stelling om zo breed mogelijk in te zetten. Met ‘basis digitaal’ wordt voldaan aan de wettelijke eisen waaraan de gemeente per 1 januari moet voldoen. De portefeuillehouder verwacht dat www.overheid.nl een verbeterslag gaat maken, anders is het niet werkbaar per januari. Dan is er het onderscheid tussen officiële bekendmakingen en het nieuws. Vooral als het gaat om nieuws is het de vraag hoever de gemeente moet gaan. Het nieuws wordt digitaal verspreid, maar de vraag is wat er daarnaast nog meer gedaan moet worden. Uit het overzicht blijkt dat het college niet veel meer kan doen. De bieding van het Witte Weekblad waarmee nu wordt gewerkt, zullen we in de toekomst niet meer krijgen. Bij alles wat meer wordt gedaan dan digitaal, zullen de meerkosten moeten worden bekeken. De digitale strategie wordt uitgewerkt, rekening houdend met wat door de commissieleden is gezegd. De portefeuillehouder stelt voor om met een uitgewerkte digitale strategie terug te komen en met een overzicht met mogelijkheden die nog verder kunnen worden uitgewerkt samen met een kostenplaatje. 13
De heer Driedonks stelt voor de jongerenadviesclub te laten kijken naar de site. De heer Stam pleit ervoor dan ouderen ernaar te laten kijken. De voorzitter stelt dat dit agendapunt later terugkomt voor verdere discussie. 7.
Informatie-uitwisseling De heer Blans verwijst naar toezegging 112 waarin staat dat in de toekomst de raad op een andere wijze bij gemeenschappelijke regelingen wordt betrokken. Kan de portefeuillehouder hier iets over vertellen? De heer Houmes merkt op dat de opkomst op de anti-inbraakbijeenkomst hoog was en stelt voor dit vaker te doen. In de eerste vier maanden waren hier meer inbraken, terwijl in Stichtse Vecht het aantal inbraken 50% minder was. Beide gebieden hebben dezelfde politie-eenheid. Zijn de taken wel goed verdeeld? Burgemeester Divendal merkt op dat in de griffiebrief van volgende week een verhaal staat over de gemeenschappelijke regeling. Daarbij komt er een notitie naar de raad met per gemeenteregeling een toelichting De anti-inbraakbijeenkomsten trokken ook in de drie andere kernen veel belangstelling. De intentie van het college is om al voor oktober actief met dit onderwerp bezig te zijn. Niet alleen door middel van preventie, maar ook door gerichte politie-inzet. Woninginbraken komen in De Ronde Venen gedurende de hele dag voor en verspreid in het hele gebied. Bij Stichtse Vecht hebben de woninginbraken vooral in een wijk plaats. Daarom zijn De Ronde Venen voor de politie lastiger beheersbaar. Het aantal geslaagde pogingen daalt echter behoorlijk. Door acties van bewoners en politie samen worden er meer daders opgepakt. Ook burgernet heeft een goede invloed, het college gaat door op de ingeslagen weg.
8.
Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 22.55 uur. Aldus vastgesteld in de raadscommissie Algemene Bestuurlijke Zaken en Financiën van 5 september 2013.
De griffier,
de voorzitter,
14
