Verantwoordingsverslag 2010 en 2011 Stichting Kulturele Haadstêd 2018
1 maart 2012
Inleiding. Voor u ligt het verantwoordingsverslag van de Stichting Kulturele Haadstêd Fryslân 2018 over de jaren 2010 en 2011. Met dit verslag legt de Stichting verantwoording af aan Gedeputeerde Staten van Fryslân. Gedeputeerde Staten van Fryslân hebben op 3 november 2010 een incidentele projectsubsidie verstrekt aan de Stichting ter grootte van € 2.000.000,-. De verstrekte subsidie zijn bestemd voor de uitvoering van de uitgangspuntennotitie 2011 van de Stichting. In de beschikking van Gedeputeerde Staten zijn een aantal voorschriften opgenomen. Het voor u liggende eindverslag bestaat uit een drietal onderdelen: 1. het inhoudelijk eindverslag; 2. een financiële verantwoording; 3. een controleverklaring.
Deel 1: Inhoudelijk eindverslag. De Stichting Kulturele Haadstêd Fryslân 2018 is in juni 2010 gestart. In september 2010 heeft de Stichting een provinciale subsidie aangevraagd middels het indienen van een uitgangspuntennotitie 2011. Naast een startsubsidie van € 125.000,- is voor het uitvoeren van deze notitie door de provincie 2 miljoen euro beschikt. De startsubsidie van €125.000,- is reeds verantwoord en door u definitief toegekend. De subsidie van 2 miljoen euro verantwoorden we met het voor u liggende verantwoordingsverslag. In de beschikking van de provincie zijn een aantal voorwaarden opgenomen waaraan de Stichting bij de uitvoering moet voldoen. Ook zijn bij de behandeling in Provinciale Staten op 3 november 2010 een aantal moties aangenomen die betrekking hebben op de uitvoering door de Stichting. In onderstaande verantwoording wordt aangegeven hoe het staat met de uitvoering van de uitgangspuntennotitie en hoe daarbij is voldaan aan de aanvullende voorwaarden uit de beschikking en aangenomen moties. Uitgangspuntennotitie 2011 In de uitgangspuntennotitie zijn de doelstellingen voor het werk van de Stichting verwoord: A. Stimuleren van duurzame ontwikkeling van kunst en cultuur in Fryslân - als waardevolle drager én ontwikkelaar van de eigen identiteit, - als bindend element in de samenleving, - als middel voor sociaal maatschappelijke, economische ontwikkeling, - ter bevordering van het leef- en vestigingsklimaat. B. Meteen daaraan gekoppeld is de vergroting van de publieksdeelname aan kunst en cultuur. Het leveren van een bijdrage aan de verbetering van de culturele infrastructuur in de provincie Fryslân. C. En verder: het ontwikkelen, organiseren c.q. laten organiseren dan wel participeren in, en ondersteunen van initiatieven, instellingen en activiteiten. D. De gezamenlijke doelstellingen leiden tot de voorbereidingen voor de kandidaatstelling European Capital of Culture 2018.
Verantwoordingsverslag 2010-2011 2
Op elk van deze doelstellingen zijn projecten/activiteiten ontwikkeld dan wel ondersteund. Aan alle doelstellingen is door de Stichting een grote bijdrage geleverd. De duurzame ontwikkeling van kunst en cultuur in Fryslân (doelstelling A) is met vele projecten en activiteiten gestimuleerd. Zo zijn ideeën-bedenkers intensief begeleid in het aanvragen van fondsen en hebben ze geleerd over de organisatie, productie en communicatie van hun projecten. Festivals en evenementen zijn beter op elkaar afgestemd qua programmering, data en spreiding over de provincie. Er zijn nieuwe internationale uitwisselingen ontstaan. De disciplines muziek, literatuur en poëzie zijn meer samengebracht en gemengd. Cultuurparticipatie is gestimuleerd en nieuwe samenwerkingsverbanden zijn ontstaan. Er is steeds aangesloten bij bestaande organisaties en initiatieven. Van daaruit is gewerkt aan versterking, duurzame ontwikkeling, verbreding en samenwerking. Aan doelstelling A is 503.407 euro uitgegeven . Projecten die hieronder vielen waren: Fryslân festivals, Masterclass fondsenwerving, Belvedere, Atelier Oerol en Paradys 2012. Meteen daaraan gekoppeld is gewerkt aan de vergroting van de publieksdeelname aan kunst en cultuur in Friesland (doelstelling B) en het leveren van voeding voor het bidbook. De projecten de Reis, de Buorren , Explore the North, Simmerdeis zijn daar goede voorbeelden van. Aan doelstelling B is 428.278 euro uitgegeven. Door de vele activiteiten van de Stichting en het ontwikkelen, organiseren c.q. laten organiseren dan wel participeren, en ondersteunen van initiatieven, instellingen en activiteiten is de culturele infrastructuur in de provincie aanzienlijk verbeterd (doelstelling C). Aan doelstelling C is 796.136 euro uitgegeven. Een aantal projecten die ondersteund zijn : Kneppelfreed, City Proms, Liet Ynternasjonaal, Springtij festival, Wetterkald, Summerschool, Draaf. In onderstaand overzichten van activiteiten en projecten kunt u dat allemaal terugzien. Per activiteit en project wordt aangegeven aan welke doelstelling met name is bijgedragen en wat het resultaat is geweest. Al met al is een stevige basis ontstaan voor de volgende fase in het traject : de wedstrijd spelen en winnen (doelstelling D). Aan doelstelling D is 286.450 euro uitgegeven in de vorm van PR, marketing, communicatie, internationale contacten en het leveren van een eerste vulling voor het bidbook. In de jaren 2010 en 2011, de fase waarover wij nu rapporteren , heeft de culturele infrastructuur een verbeterslag doorgemaakt, is een start gemaakt met participatie van bewoners en is de eerste vulling van het bidbook aangeleverd. Deze warming up was nodig om nu de wedstrijd te gaan spelen en winnen.
Verantwoordingsverslag 2010-2011 3
Door de Stichting ontwikkelde activiteiten en projecten. Project/ activiteit
Omschrijving
Partners
Bijdrage aan doelstelling1
Resultaat
Besteed door Stichting
Masterclass Fondsenwerving
21 ideeën-bedenkers worden intensief begeleid in het aanvragen van fondsen en leren bovendien over de organisatie, productie en communicatie van hun project.
Keunstwurk
A en C
€ 3.289,-
Internationale contacten
Vanuit de Stichting zijn diverse internationale contacten onderhouden. Ook heeft de Stichting contact met een internationaal adviseur. Fryslân Festivals zet zich in om festivals en evenementen beter af te stemmen qua programmering, data en spreiding over de provincie. Ook stimuleert Fryslân Festivals gezamenlijk onderzoek naar publieksgroepen en gezamenlijke fondsenwerving. Op den duur kunnen ook startende festival- of evenementenorganisaties goed advies en begeleiding krijgen. Zo is er een bijdrage geleverd aan de Europese talentendag. Is de voorbereiding van City Proms en Springtij ondersteund en is een bijdrage geleverd aan het project Wind images. Een aantal fraaie Friese kerken vormt het decor voor Wind Images. Uitgaande van ieders vakgebied improviseren drie kunstenaars op muzikale en tekstuele ideeën. De zeer persoonlijke beleving van het landschap speelt een sterke rol. Het publiek wordt
Meer aanvragen dan beschikbare plekken. 21 deelnemers van diverse organisaties van Omrop Fryslân t/m individuele deelnemers, amateurcircuit tot professionals diverse internationale contacten
-plan gereed en wacht op samenwerking met FUB en Fan Fryslân; -bijeenkomst met de culturele sector in Fryslân; - voorbereiding festivals; - project wind images uitgevoerd
€ 72.336,-
Fryslân Festivals
1
D
D'drive, Tryater, Film in Friesland, de Harmonie, Theater Sneek, Popfabryk, en nog vele anderen
A en C
€ 52.007,-
de cijfers verwijzen naar de betreffende doelstelling uit de uitgangspunten notitie
Verantwoordingsverslag 2010-2011 4
Observatorium
meegenomen op een reis, die aan ieders persoonlijke landschap raakt. vierjarig participatieproject met leerlingen, studenten, docenten, oude ambtslieden, wetenschappers en bedrijfsleven. Middel is de bouw van een "Oerset" als een van de beelden die de doelstelling van Leeuwarden 2018 duidelijk maken: verbinden. Met het laten varen van een veer in de provincie het bidbook uitdragen.
ROC, NHL, Stenden, verschillende bedrijven
B
Er is een plan bedacht. Dit zal niet tot uitvoer worden gebracht, omdat de kandidaatstelling is gewijzigd van provincie naar de stad.
€ 4.500,-
De Reis 2018
6 artistiek leiders maken programma’s met inwoners in ’t Bildt (St Jacobi Parochie en Ouwe Syl), Ritzumazyl, Weststellingwerf (Noordwolde), Haskerdyken, Smalle Ee en Jistrum. De Reis is participatieproject in de dorpen (en in 2012 ook in wijken) over toekomstverwachtingen bevolking. Uitkomsten worden gebruikt voor verrijking/inhoud bidbook. Haskerdyken en Rytsumasyl lopen nog.
Tresoar, Doarpswurk, Keunstwurk, Omrop Fryslân Simmerdeis Festival/de Lawei
A, B, C en D
6 geslaagde projecten/programma’s in 6 dorpen.
€225.505,-
Explore the North
nieuw multidisciplinair cultureel festival in Leeuwarden en omgeving op vrijdag 25 en zaterdag 26 november 2011. Het programma richt zich op muziek, literatuur en poëzie van schrijvers en muzikanten die zijn geworteld in de noordelijke cultuur. Van Canada tot Groot Brittannië. Van Scandinavië en de Baltische staten tot aan de Lage Landen. Explore the North is een festival waar we nieuwe kunst creëren door aan te sturen op nieuwe
Tresoar, De Culturele Onderneming, Popfabryk, Jan Douwe Kroeske ( Double 2 Mediaproductie s), Regelpunt, Academie voor Popcultuur
A, B, C
1700 bezoekers, goede recensies regionaal en landelijk, stevige samenwerking tussen en met partners , goede pilot voor idee over culturele hoofdstad en verbinden van Friese cultuur aan (Noord) Europese minderheids-cultuur
€ 103.897,-
Verantwoordingsverslag 2010-2011 5
De Buorren
Projectmedewerkers
Gespreksleiders
internationale uitwisselingen. Het festival richt zich op het samenbrengen en mengen van deze disciplines. In gesprek met de bewoners van de Buorren in Fryslân. Eerste bijeenkomst bracht ruim 40 mensen bij elkaar die normaal gesproken niet op informatiebijeenkomsten komen. Gesproken over de toekomst van Fryslân, onder de noemer: 'hoe ist?'. De eigen projecten die de Stichting heeft uitgevoerd, zoals de Reis, de Buorren, Explore the North zijn door projectmedewerkers van de Stichting uitgevoerd.
Iepenloft-spul Jorwert
B en D
goede werkmethode gevonden voor participatie, belangrijke input voor bidbook.
€ 352,-
diverse
A.B en C
Uitvoeren van projecten zoals de Reis, de Buorren, Explore the North
€ 47.708,-
A,B en C
goede werkmethode gevonden voor participatie, belangrijke input voor bidbook.
€ 36.063,-
Voor de participatieprojecten als de Buorren en de Reis zijn gespreksleiders ingezet.
Projecten die de Stichting ondersteund heeft. Project
Omschrijving
Partners
Bijdrage aan doelstelling
Resultaat
Besteed door Stichting
It Paradys
It Paradys is een plaats waar professionals elkaar ontmoeten, met elkaar samenwerken en van elkaar leren. Het doel is cultuurparticipatie en nieuwe samenwerkingsverbanden. Museum Belvédère middels een uitbreidingsplan nog nadrukkelijker integreren en verbinden met het grote landschappelijke en historische gebied van Landgoed Oranjewoud , Dit uitbreidingsplan is ontwikkeld rond de inhoudelijke thema’s natuur-cultuur-historie, verleden-heden-toekomst en maken-tonen-gebruiken. Museum Belvédère zal daarmee zowel hoeder zijn
Tryater en Frats
A,B, C
20 samenwerkingsverbande n tussen amateurspelers en professionele makers
€ 50.000,-
Plattelandsprojecten provincie Fryslân en gemeente Heerenveen
A,B,C
Uitbreidingsplan ontwikkeld en nieuwe samenwerkingsverbande n zijn ontstaan. Museum Belvédère wil in 2018 één van de vitale centra zijn van de vele activiteiten die rond Culturele Haadstêd plaatsvinden
€ 40.464,-
Plan Belvedère
Verantwoordingsverslag 2010-2011 6
Atelier Oerol
Oerol in AVRO’s Opium
Into the great wide open op Vlieland
van kleinschalige op de regio gerichte cultuurinitiatieven als aanjagerzijn van innovatieve ontwikkelingen op het gebied van educatie, landschapsinrichting, duurzaamheid, (binnenhuis)architectuur, nieuwe media en cultuurbeleving. Onder begeleiding van gerenommeerde theatermakers maken jonge makers in de werkplaats van Atelier Oerol voor het festival een locatiegerichte theatervoorstelling of beeldend kunstproject. De AVRO doet in het televisieprogramma ‘Opium op Oerol’ vijf dagen achtereen live verslag van de 30e editie van het kunst-, muziek- en theaterfestival Oerol op Terschelling. Muziekfestival op Vlieland
Oerol
A en C
1 atelier Oerol
€ 73.249,-
Fryslân marketing en Fan Fryslân
C
5 dagen live-verslag van Oerol op de nationale televisie
€ 25.000,-
Water Alliance
C
duurzaam bronwater, zichtbaar imago water Alliance (6000 bezoekers) (pro)motor watertechnologie Leeuwarden / Fryslân Project wordt voorbereid door Nynke Rixt Jukema. Zij is nu in overleg met partijen welke waterwerken zich hiervoor lenen.
€ 40.000,-
Plan ligt klaar, cofinanciering is geregeld.
€ 70.000,-
ANNO 2018
Door middel van het project "Anno 2018" wordt de relatie tussen land en water opnieuw onder de aandacht gebracht en de betrokkenheid van de bevolking met de watervraagstukken en de waterwerken versterkt. Dit wordt o.a. vorm gegeven door jonge Friese architecten uit te dagen om samen met de lokale gemeenschap de herkenbaarheid en trots terug te brengen in de vormgeving van waterwerken.
o.a. Wetterskip Fryslan, Vitens, gemeente SudWest Fryslân.
C
BUOG-Afsluitdijk
Organiseren van een bijzonder evenement na de herontwikkeling van de Afsluitdijk.
stichting Doen, VSB, 12 gemeenten in Fryslân en
C
€ 11.700,-
Verantwoordingsverslag 2010-2011 7
Simmerdeis
Cultureel festival in de gemeente Smallingerland. Met de voorstellingen van PeerGrouP in Smalle Ee, en Noord Nederlandse Dans en het Fries Symfonie Orkest in Oudega geeft Simmerdeis invulling aan De Reis van Fryslân 2018.
Leve het Zaailand
Kunstproject Leve het Zaailand wil het plein en het gebied rond het Zaailand voor iedereen écht toegankelijk maken met en door vrijwilligers. Nieuw klassiek muziekfestival in de binnenstad van Leeuwarden Liet International is een jaarlijks terugkerende internationale zangwedstrijd voor eigentijdse bands die in een minderheidstaal zingen.
City Proms 2011 Leeuwarden Liet internationaal
Blow Your Mind
Innovatief blaasmuziekfestival in Leeuwarden
Draaf, Foekje, Draaf
Brassbandmuziek, koorzang, opzwepende percussie, videoprojectie en nieuwe teksten worden samengesmolten tot een voorstelling. Een rondreizende Friestalige popvoorstelling van Reina Rodina die plaats vindt op en nabij het water.
Wetterkâld
Stichting Tsjinlûd
Stichting van Jan en Romke
Noord Holland, RWS Schouwburg De Lawei in Drachten
Diverse instellingen en ondernemers, kunstenares Petra Berbee
A, B en C
2 voorstellingen in 2 dorpen die meedoen aan de Reis 2018.
€ 40.000,-
C
Diverse projecten rondom het Zaailand
€ 300,-
C
succesvol eerste festival, 9000 bezoekers
€ 22.000,-
C
Naast 3e plaats voor Friese deelnemers Equal Souls in L’Orient (Fr) 2010 en 1e plaats voor Janna Eijer in Udine (It) vooral ook uitbreiding van internationale netwerk op gebied van minderheidstalen en culturen 1 driedaags festival met ernieuwende impulsen voor de blaasmuzieksector door crossoverconcerten. Belangrijke inbreng voor regionale korpsen. Diverse voorstellingen in de provincie
€ 20.000,-
Diverse voorstellingen in de provincie. Talentontwikkeling Friestalige multiinstrumentaliste, zangeres, performer die hiermee afstudeerde aan de Academie voor Popcultuur. Internationale
€ 10.000,-
C
BUOG, Friesland College
C
C
C
€ 5.000,-
€ 5.000,-
€ 3.000,-
Verantwoordingsverslag 2010-2011 8
Kleefstra (o.a. Piiptsjilling en Seeljocht)
Internationale summerschool dirigenten brassbands
De Straat (the tube)
Jannie Regnerus
Watercampus/At o-glasterrein
Kosten-baten analyse Cultural Capital 2018
Dertien verschillende dirigenten uit acht verschillende Europese landen kwamen eind juni 2011 naar Leeuwarden. Daar vond de derde Summerschool plaats. De Straat (the tube) is een nieuw podium voor Fries talent. Het Fries Museum heeft De Straat gestart in samenwerking met Fryslân Culturele Hoofdstad 2018. In de tunnel van het huidige museum krijgen kunstenaars, performers, designers, muzikanten en andere creatieve talenten uit Friesland de kans hun werk te presenteren. Jannie Regnerus maakt maandelijks een beschrijving van een bijzonder Fries fenomeen. Deze worden uiteindelijk gebundeld en uitgegeven. In 2012 expositie in Fries Museum van beeldmateriaal en teksten plus publicatieboekje. In samenwerking met Gemeente Leeuwarden plan ontwikkeld voor ‘culturele inbeslagname’ t.b.v. 2012 en verder. Betrekken van buurtbewoners bij ontwikkeling van Leeuwarden city of watertechnology en wat dit voor hen betekent. Onderzoek naar de baten en kosten van Culturele Hoofdstad 2018
samenwerking met gelijkgestemde muzikanten en kunstenaars uitmondend in diverse CD’s en concerten. Friestalige poëzie van Jan Kleefstra komt over de hele wereld. 1 summerschool en een aantal concerten met als glorieus sluitstuk een openbaar eindconcert in de Leeuwarder binnenstad op koopavond. Nieuw podium met diverse presentaties
Studenten mode van D’Drive (Friesland College)
C
€ 5.000,-
Fries Museum
C
Fries Museum
C
1 boekje en 1 expositie
€ 11.222,-
Gemeente Leeuwarden
D
plan
€ 8.474,-
D
onderzoeksrapport
€ 4.000,-
€ 8.000,-
Verantwoordingsverslag 2010-2011 9
Onderzoek naar functie en gebruik oude Friese kerken Springtij festival
Onderzoek naar functie en gebruik oude Friese kerken
Stichting Alde Fryske Tsjerken
D
onderzoeksrapport
€ 6.500,-
Springtij is het jaarlijkse duurzaamheidsfestival op Terschelling.
C
1 festival met 230 deelnemers
€ 13.355,-
Kneppelfreed
In 60 dagen wordt in heel Friesland de Kneppelfreed herdacht en wordt aandacht gegeven aan de rijkdom van talen in de wereld. Er worden in 60 dorpen 60 vlaggen uitgedeeld voorzien van een tekst uit een gedicht over het betreffende dorp. Organiseren van een thema jaar It Jier Fan Fûgel. Met de vogels als metafoor voor het wonen in Friesland, in vrijheid, relatief dichtbij de natuur. Voor het in en uit vliegen van de kennis die Friesland wil verwerven en vermarkten maar ook voor de verwachte trek van de mensen in/uit Friesland, krimp en migratie. In het kader van Culturele hoofdstad 2018 zijn we op zoek naar goede en innovatieve projecten gekoppeld aan de Friese game industrie en de creatieve industrie. De eerste gesprekken hebben plaatsgevonden. De creatieve Industrie in Friesland is kansrijk om Friesland door middel van cross-overs economisch en innovatief te versterken. Nynke Laverman brengt onze cultuur over de grens.
Doarpswurk/du urzame dorpen, Peergroup. Ried Fryske beweging, Dokkumer Vlaggencentrale
C
Diverse activiteiten in de hele provincie
€ 12.697,-
Stichting Lân
C
Coaching heeft plaatsgevonden, maar heeft niet tot het gewenste resultaat geleid. Project wordt niet voortgezet.
€3.300,-
Diverse ondernemers uit de Friese game en creatieve industrie.
C
Creatieve industrienetwerk bijeenkomst.
€ 283,-
Nynke Laverman
C
Optredens van Nynke Laverman over de grens.
€ 582,-
It jier fan fûgel
Creatieve IndustrieNetwerk bijeenkomst
Alter Bonnema bus My Villages
Drie kunstenaars uit verschillende landen (die tezamen myvillage.org vormen) groeien op in kleine boerendorpen. Myvillages.org wil met diverse projecten de discussie rond het platteland als een
Myvillages.org
C C
Diverse projecten rond het platteland.
€ 2.372 € 3.000,-
Verantwoordingsverslag 2010-2011 10
Omrop Fryslân, Simmer yn Fryslân
belangrijke plaats van culturele productie aanzwengelen. Bijdrage aan het televisieprogramma Simmer yn Fryslân
Omrop Fryslân
A, B, C
Reeks van televisieprogramma’s op omrop Fryslân
€110.000,-
Verantwoordingsverslag 2010-2011 11
Deel 2: Financieel eindverslag. De Stichting Kulturele Haadstêd 2018 heeft de subsidieperiode 2010-2011 met een positief resultaat van € 54.556,- afgesloten. Subsidietoezeggingen en verplichtingen zijn meegenomen in onderstaande eindafrekening. Circa 50% van het totale BTW bedrag vanaf het 4e kwartaal 2010 t/m het gehele boekjaar 2011 heeft de Stichting terugontvangen middels aangiftes. Er is een grote kans dat deze 50% terugbetaald moet worden, hier is rekening mee gehouden in de eindafrekening. De personeelslasten van januari en februari 2012 worden zoals met de provincie afgesproken ten laste gebracht van het positieve resultaat van de Stichting.
Verantwoordingsverslag 2010-2011 12
Deel 3: Controleverklaring.
Verantwoordingsverslag 2010-2011 13