Veilingklokje. Verder investeren in de toekomst. Magazine van Veiling Haspengouw

Verder investeren in de toekomst

Veilingklokje

3.

September 2013

Magazine van Veiling Haspengouw

Verschijnt driemaandelijks (maart, juni, september en december) • V.U. Renaat Kuipers, Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden • Afgiftekantoor Gent X • Erkenningsnummer P109254

Column

Verder investeren in de toekomst Met de vernieuwde raad van bestuur zijn we intussen al enkele maanden aan de slag. Een van de belangrijke beslissingen voor de volgende jaren is dat Veiling Haspengouw blijft investeren in hagelnetten en kersenoverkappingen. Zo wil de veiling mee denken en mee investeren met de producenten, om de fruitteelt een toekomst te geven in de regio. Het plukseizoen staat voor de deur. Het ziet ernaar uit dat het een matige tot normale oogst wordt in Europa, wat kansen biedt voor het nieuwe verkoopseizoen. Als we nu ook nog het aanbod voldoende kunnen bundelen, zouden we erin kunnen slagen meer invloed te krijgen op de prijsvorming. Iedere fruitteler heeft die individuele verantwoordelijkheid, om zo samen een goed verkoopsresultaat te behalen. Bovendien kunnen we zo ook beter de kosten beheersen op onze coöperatie. Dat die bundeling resultaat geeft, bewijzen sinds enkele jaren de clubvariëteiten. Hier kunnen we spreken van een absolute bundeling van het aanbod en de praktijk bewijst dat we als aanbieders toch meer invloed kunnen uitoefenen op de prijsvorming indien het product in orde is. Toch iets om over na te denken, vind ik. Na enkele maanden intensief overleg om tot een samenwerking te komen tussen de drie Limburgse fruitveilingen, vond ik de aangekondigde fusie tussen BelOrta en Veiling Borgloon verrassend. Ik blijf erbij dat we een kans gemist hebben om in Haspengouw en Hageland een sterke verankering van de fruithandel te realiseren. Het blijft onze vaste overtuiging dat een betere strategie was geweest om te streven naar een eenvormig kwaliteitslabel voor Jonagold, een commercieel platform om het aanbod van onze producten te centraliseren en onder één noemer naar de handel te gaan. Maar toch wens ik beide partijen alle succes toe in hun nieuwe samenwerking. Ik zou tekortschieten naar onze eigen trouwe producenten indien ik hen geen voorspoedig seizoen toewenste. Hopelijk krijgen we een oogst waar onze bedrijven beter van worden. Veiling Haspengouw spaart geen inspanningen om dat doel te bereiken. Onze overtuiging, namelijk een gezamenlijk kwaliteitsvol aanbod van ons fruit, blijft ondanks alles overeind.

Ik ben steeds bereikbaar voor alle leden! Luc Bels [email protected]

2 Veilingklokje September 2013

Inhoud

03

Blikvanger Veiling Haspengouw voorziet Chinezen van kersen

04

Van de bestuurstafel Meer middelen rechtstreeks naar de telers

05

Commercieel nieuws Aardbeienteelt in volle grond onder druk?

07

Commercieel nieuws Europese appel­ en perenoogst beter dan Belgische cijfers

11

Productienieuws Doe zelf eens een rijpheidstest

15

Productienieuws Het belang van een goede spuit­ registratie

17

In beeld Bert Vanweddingen, de kersen­ teler in de raad van bestuur

18

Nieuws van bij ons

Colofon Redactie Renaat Kuipers, Etienne Leclere, Filip Vanaken, Jos Meesters, Luc Bels, Bart Wijgaerts, Jos Lacroix cv Veiling Haspengouw Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden T 011 67 06 11 F 011 67 27 76 E [email protected] I www.veilinghaspengouw.be Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Veiling Haspengouw.

Blikvanger

Eerste kersen op het vliegtuig

Veiling Haspengouw voorziet Chinezen van kersen “Hoewel er voor kersen wel een relatief grote markt is in China, zal het voor onze veiling een niche blijven. Maar Azië is een groot continent en er zijn veel monden te voeden. Het is beter om ons op die markt te richten in plaats van elkaar hier in Europa zwaar te be­concurreren en druk op de prijzen te veroorzaken”, meent Etienne Leclere. Het kersenseizoen is prima verlopen, mede dankzij het mooie weer. De vraag en de gemiddelde prijzen lagen bij de start van het lokale kersenseizoen erg hoog en behielden hun niveau, ondanks de stijging van het aanbod.

In juli vertrokken de eerste Belgische kersen naar China. Vanuit Veiling Haspengouw werd een eerste pallet kersen van Haspen­ gouwse bodem op het vliegtuig gezet richting Hongkong. Vandaar­ uit gaan ze per schip naar China, waar ze na enkele dagen zouden aankomen. “In China zijn kersen een echt luxeproduct, dat men aankoopt om als waardevol geschenk te gebruiken”, zegt Etienne Leclere, commercieel directeur van Veiling Haspengouw.

De Conference vond zijn weg naar ­China, appelen van Haspengouw werden verscheept naar India en nu kregen ook de Belgische kersen van Veiling Haspengouw voor het eerst een vlieg­ ticket naar het Verre Oosten. Daarmee wordt de Belgische kers voor het eerst gelanceerd in China. “Het is vooral de techniek van hydrokoeling die deze export mogelijk maakt”, aldus Leclere. “Met deze techniek worden de kersen meteen na de pluk gekoeld, zelfs voor

ze gesorteerd worden. Daardoor kunnen ze 10 tot 14 dagen langer bewaard wor­ den met dezelfde kwaliteit.” Extra sani­ taire voorwaarden vanuit China werden er niet opgelegd. “De telers moeten ge­­ woon de Europese regelgeving volgen”, klinkt het. Het eerste transport richting China bestond uit 224 kistjes van 2 kilo kersen, van de variëteit Kordia. Later volgde een tweede proefbestelling naar het land.

Export naar het Verre Oosten zal dan wel altijd een niche-activiteit zijn, gezien de enorme afstand die het fruit naar India, China of Japan moet afleggen – tot wij als fruitproducenten kunnen wat de bananenkwekers uit Centraal- en Zuid-Amerika kunnen, namelijk volle­ dige schepen exporteren met onze ­pro­­ducten. Of zoals onze Chileense, ZuidAfrikaanse en Nieuw-Zeelandse colle­­ga’s, die ons hier op onze eigen markt komen beconcurreren met appelen en peren… En die reis is zeker zo lang! •

Export naar het Verre Oosten zal dan wel al­­ tijd een niche-activiteit zijn, gezien de enorme afstand die het fruit moet afleggen.

3

Van de bestuurstafel

Nieuw Operationeel Programma 2014-2018

Meer middelen rechtstreeks naar de telers De zomermaanden zijn vaak de periode waarin een coöperatie moet durven kijken bij de buren. Welke oogst mogen we van onze concur­ renten-collega’s verwachten en hoe moeten we ons daarbij profileren? Maar het is ook de periode dat er zeer ernstig werk geleverd moet worden in het kader van Europa, namelijk de goedkeuring van het Operationeel Programma. Het OP 2014-2018 werd goedgekeurd en het vertoont ogenschijnlijk dezelfde grote lijnen.

Voor een volledige afhandeling van het dossier Operationeel Programma is het wel nog even wachten op de nieuwe richtlijnen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van Europa. Maar ­Veiling Haspengouw heeft in elk geval al voorzien dat er in 2014 voor de telers meer rechtstreekse middelen vrijkomen. Die rechtstreekse middelen hebben in eerste instantie te maken met de oogst­ zekerheid, in casu de plaatsing van hagelnetten ter bescherming van hard­ fruit, de overkapping van kersen en de

4  Veilingklokje September 2013

bescherming van kleinfruit. Veiling Haspengouw wil ook tussenkomen in de kosten voor het aankopen door telers van driftreducerende doppen. We gaan nog een stap verder: we overwegen om de investering in sensorgestuurde sproei­ machines mee te financieren. Deze sensorgestuurde bespuitingen gebeuren door een machine die, via sensoren in de aanvoer, stopt met productafgave als er geen bomen meer staan. Dit is onder andere het geval bij het nemen van bochten op het einde van de rij.

Deze acties kaderen in een politiek van meer duurzaamheid en aandacht voor de waterrichtlijn. Eveneens een actie die tussenkomt bij de telers is het partici­ peren in de financiering van bloemen­ bedden in de plantages. Ook hier speelt duurzaamheid, naast biodiversiteit (o.a. voor de bijen) een grote rol. Veiling Haspengouw wil eveneens een lijst met biologische middelen die ingezet kun­ nen worden met tussenkomst van de veiling. Veiling Haspengouw wenst ook te blijven investeren in onderzoek, maar wenst daarbij de aandacht te verschuiven naar onderzoek naar nieuwe teelten (o.a. noten) en naar het opnieuw leven inblazen in oude teelten (zoals bijvoor­ beeld pruimen en abrikozen). Verder wordt geld voorzien voor de studie en de budgettering van de hydrokoeling en de centrale sortering van kersen. De hagelverzekering blijft ook een onderdeel uitmaken van het nieuwe Operationele Programma. •

Commercieel nieuws

Meer kersen, minder aardbeien

Aardbeienteelt in volle grond onder druk? Het voorbije zomerseizoen heeft ons achtergelaten met een dubbel beeld. Er werden minder aardbeien aangevoerd, maar de prijs lag lichtjes hoger, terwijl het voor de kersen veeleer andersom was. ­Verder blikken we ook even vooruit op het nieuwe hardfruitseizoen, dat volop start wanneer dit Veilingklokje in je brievenbus valt.

Het is niet al goud dat blinkt. In de ­statistieken van 2013 zal bijvoorbeeld verschijnen dat de gemiddelde aardbeien­ prijs steeg met 38% tegenover vorig jaar. Maar in een tabel even verder, vind je dat in diezelfde periode 28% minder aardbeien werd aangevoerd. Dat kan niet de schuld zijn van de thuisverkoop, die via de fruitautomaten toch wel hoge toppen scheert.

Aardbeien Wat stelden we objectief vast? Het was op de eerste plaats een later seizoen dan gewoonlijk. Het voorjaar was inderdaad niet zo gunstig. Toch kenden we in de loop van de pluk beter weer dan in 2012, wat resulteerde in een betere kwaliteit. Dat het kwantum aangevoerde aardbeien kleiner was dan vorig jaar is het best uit

te leggen door de verkleining van het areaal, een normale tendens na de voor­ bije jaren, toen het de aardbeientelers minder goed verging met een mindere kwaliteit in de productie en een mindere prijs in de portefeuille. Wat stellen we nog objectief vast? Het kwantum aardbeien dat op Veiling Hoogstraten geveild wordt, bleef wel op een hoog niveau. Hoogstraten verkoopt nu aardbeien van begin april tot eind december. Het wordt bijgevolg elk jaar moeilijker om met onze typische teelt in de vollegrond de concurrentie aan te gaan met de overdekte teelt van Hoog­straten. We zitten dus met een aantal vragen. Wordt het kwantum dat Hoogstraten

aan de handel aanbiedt niet te groot? In elk geval wel voor onze teelt in de volle­ grond. We stellen vast dat de handel maar taai de stap zet van Hoogstraten naar Limburg, in de wetenschap dat ze in Hoogstraten kwalitatief en kwanti­ tatief goed bediend worden en dat de aardbeien in de vollegrond toch meer onderhevig zijn aan het weer en daar­ om kwalitatief afgerekend worden. Bovendien zien we in de regio Hoog­ straten het overdekte areaal steeds uit­ breiden. Oude tomatenserres worden omgebouwd tot aardbeitempels of voor de productie van houtig kleinfruit. Als we dat allemaal optellen, kunnen we niet anders dan vrezen voor de toekomst van de aardbeienteelt in de vollegrond.

Kersen De kersen mochten rekenen op een van de mooiste zomers. Een schitterend kersenweer – zoals dat heet – zorgde ook voor een al even goede kwaliteit. Bovendien was het ook goed consumen­ tenweer: een zomer zoals in juli doet de consument naar kersen vragen. Door de afwezigheid van regen was de schade door dit natuurelement minimaal. Mooie kersen, goede kwaliteit, vraag van de consument… het kan niet anders dat dit ook een gevolg had op de prijs­ vorming. Ondanks een dipje in de ‘Kordiaweek’ mogen de kersentelers terugblikken op een best verteerbaar kersenseizoen, ook wat de prijs betreft. Ook opvallend dit jaar was het feit dat we – opnieuw door diezelfde weersom­ standigheden: koud voorjaar, late bloei en dan een hete julimaand – werden verrast door een kersenseizoen dat later van start ging, maar toch vroeger stopte dan we verwacht hadden. Wat viel nog t

5

Commercieel nieuws

Kordia en zeker Regina zijn de prijsmakers van de kersenmarkt en s­ teken boven de andere variëteiten uit. t op? Kordia en zeker Regina zijn de prijsmakers van de kersenmarkt en ­steken boven de andere variëteiten uit. Vooral Regina blijkt zich te ontpoppen als de superkers, want ze is superieur qua dikte, kleur, hardheid, houdbaarheid en uitstalleven. We kregen dit seizoen 23% meer kersen over de vloer dan vorig jaar, bijna een kwart meer en dat stemt hoopvol. De middenprijs zakte echter lichtjes met 5%. We willen het hier ook even hebben over de krieken of zure kersen (industrie­ kersen). Hiervan kregen we het dubbele binnen van vorig jaar – een stijging met 100%. Dat de prijs echter kelderde met 30% is dan weer een domper op een teelt die het al niet gemakkelijk meer heeft. We willen ook even vooruitblikken naar het nieuwe hardfruitseizoen. Niet cijfer­ matig, daarvoor verwijzen we naar de rubriek over Prognosfruit.

Peren Voor het nieuwe afzetjaar van onze peren willen we opnieuw ons afzetplan voor peren onder de aandacht van de perentelers brengen. Niet omdat wij er beter van worden als veiling, maar omdat het een tool is waarmee de producenten een betere prijs uit de markt kunnen halen. We rekenen dit jaar op een zo groot mogelijke deelname van de produ­ centen, zeker nadat duidelijk bleek dat diegenen die meestapten in het ‘Peren­ afzetplan’ een duidelijke meerprijs ­kregen voor hun peren dan wie in de pluk verkocht. Het moet toch het streven van elke

6  Veilingklokje September 2013

fruitteler zijn om zelf de winst van zijn fruit op te strijken en niet te laten inpik­ ken door derden. Bovendien is beslist door Veiling Haspengouw om te werken met voorschotten binnen dit afzetplan, waardoor we de fruittelers financieel bijspringen op ogenblikken dat ze met grote kosten geconfronteerd worden, bijvoorbeeld bij de pluk.

Appelen Er zullen dit jaar minder appelen zijn. Dat blijkt duidelijk uit de Prognoscijfers, maar dat stellen we zelf ook vast als we langs de aanplantingen gaan. Minder vruchten wil vaak zeggen dat we met een dikkere maat geconfronteerd wor­ den. Hier staan we lijnrecht tegenover onze Europese collega’s, die om allerlei redenen vrezen dat de maat te klein zal blijven, niet het minst als gevolg van de aanhoudende droogte. Kanzi® springt hier weer uit de boot. Bij ons paradepaardje is het behang mooi en homogeen, zodat het succes voor de Kanzi®-telers bijna een zeker­ heid vormt. Toch blijft het ook altijd ‘hout vasthouden’. Pukkelpop mag dan wel voorbij zijn zonder noemens­ waardige storm, maar calamiteiten ­kunnen zich steeds voordoen en dan worden erg goede vooruitzichten op enkele uren tijd omgevormd tot een regelrechte nachtmerrie.

Wachtfrigo Fruit voor de korte bewaring kan vanaf nu in een wachtfrigo. Die moet toelaten om het fruit dat niet in de lange bewaring gezet wordt, toch aan de meest optimale en gekoelde omstandig­ heden aan de handel kan aangeboden worden. •

Commercieel nieuws

Terwijl Belgische fruittelers een minder goede appel­ en perenoogst verwachten, zijn de opbrengstprognoses in de rest van Europa naar behoren. Ruim 220 experts uit de lidstaten wisselden cijfers uit tijdens de conferentie Prognosfruit in Praag. Op basis daarvan bere­ kende de World Apple and Pear Association (WAPA) dat Europa 7% meer appelen en 18% meer peren zal produceren dan in 2012.

Prognosfruit: België hinkt achterop

Europese appel- en perenoogst beter dan Belgische cijfers

Wanneer we de op Prognosfruit mee­ gedeelde verwachtingen voor de nieuwe appeloogst vergelijken met het drie­ jarige gemiddelde, dan spreken we nog altijd van een 7% hogere opbrengst in Europa. Dat staat in schril contrast met de voorspelde opbrengstdaling in ons land: 9% minder appelen dan vorig jaar en liefst 34% minder dan in 2011, of een daling met 26% in vergelijking met het driejarige gemiddelde.

Winnaars en verliezers De Belgische fruittelers zijn daarin niet de enige EU­lidstaat, want ook in Hongarije (­21%), Duitsland (­17%), Griekenland (­10%) en Oostenrijk (­1%) zullen minder appelen geoogst worden dan vorig jaar. Toch kijken de belang­ rijkste appelproducenten erg positief naar het komende seizoen: Polen voor­ spelt 3,2 miljoen ton (+10%), Italië 2,15 miljoen ton (+11%) en Frankrijk 1,5 miljoen ton (+29%). Buiten Europa verwachten China (­8%) en Rusland (­14%) minder appelen. De vooruit­ zichten in de Verenigde Staten (+15%), Turkije (+10%) en Oekraïne (+5%) zijn dan weer positief. Alle lidstaten oogsten samen 10,8 mil­ joen ton appelen. De belangrijkste varië­ teiten op Europese bodem zijn Golden t

7

Commercieel nieuws

t Delicious (+11% tot 2,55 miljoen ton), Gala (+7% tot 1,19 miljoen ton) en Idared (+8% tot 1,06 miljoen ton). In ons land zal 201.000 ton appelen geplukt worden, voornamelijk Jonagold en daarvan afge­ leide variëteiten. Voor Jonagold is de lagere opbrengstverwachting meer alge­ meen: in heel Europa zou er 17% min­ der Jonagold geoogst worden dan het meerjarige gemiddelde. Met 464.000 ton blijft het wel de op vier na belangrijkste variëteit. Van nieuwe (club)variëteiten zo­ als Kanzi®, Greenstar®, Jazz en Belgica wordt opnieuw meer geoogst (+11%). De oogst zal in elk geval later zijn – zie plukdata op pagina 12. We stellen wel vast dat er in Europa meer schurft voor­ komt, dat de hagelschade er groter is en dat men meer te maken heeft met kleinere maten.

Wanneer we de op Prognosfruit meegedeelde verwachtingen voor de nieuwe appeloogst vergelijken met het driejarige gemiddelde, dan spreken we nog altijd van een 6% hogere opbrengst in Europa. Dat staat in schril contrast met de voorspelde opbrengstdaling in ons land: 9% minder appelen dan vorig jaar en liefst 34% minder dan in 2011, of een daling met 26% in vergelijking met het driejarige gemiddelde.

Onvoorspelbare markt We verwachten dat de startprijzen rela­ tief hoger zijn dan normaal, maar de markt is een moeilijk voorspelbaar ge­ geven. Bovendien vrezen we voor Polen, waar de grote vooruitgang in volume ons toch wel zorgen baart. Onze ver­ wachte grotere maten zouden geen groot nadeel mogen zijn: deze dikke Jonagold moeten we kunnen slijten op de Rus­ sische markt, de traditionele afnemer van onze dikke appelen. Maar ook hier moeten we alert blijven en erop toezien dat de Polen en Oekraïners ons niet weg­ concurreren, naast andere Oost­Euro­ pese landen die niet alleen het voordeel van de hoeveelheid, maar ook het voor­ deel van de afstand hebben en genieten van verminderde invoerheffingen. Onze oosterburen, de Duitsers, hebben

8 Veilingklokje September 2013

een kleinere oogst als gevolg van de slechte zetting in de bloeiperiode, terwijl in Zuid­Duitsland ook de maat niet goed is. Hier is er dus ruimte voor import. Of die uit het westen of uit het oosten zal komen, is een vraag zonder antwoord – althans tot op heden. Onze zuider­ buren, de Fransen, hebben een zeer goede oogst, maar hier spelen de klei­ nere maten de appeltelers parten. Italië heeft hetzelfde probleem, maar door het natte voorjaar komt daar een stevig schurftprobleem (10%) bij.

peren aan de bomen hangen. Dat is 18% meer dan vorig jaar, maar WAPA tempert de verwachtingen meteen door erop te wijzen dat dit nog steeds 2% minder is dan het driejarige gemiddelde. Met 794.000 ton (+14% tegenover 2012) blijft Conference onbetwistbaar de be­ langrijkste variëteit. Op ruime afstand volgen Abate F en William BC. Buiten Europa oogsten China (­5%) en Rusland (­14%) minder peren, terwijl de VS, Turkije en Oekraïne een oogst voorspel­ len die enkele procenten hoger uitvalt dan vorig jaar.

Perenproductie Experts uit de lidstaten namen in Praag ook de Europese perenproductie onder de loep. Dit jaar zou er 2,24 miljoen ton

Onze telers zullen dus tevreden moeten zijn met een relatief kleinere oogst. We voorzien dat de verkoop van zomer­ t

Commercieel nieuws

Tabel 1  Appelproductie per land (x 1000 ton) Land

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 F2013 (1) (2)

België    356    317    358   358    336    344   288    305    220    201

-9

Denemarken     26     26     27    32     26     24    21     20     18     23

28

17

Duitsland    946    925    948

1.070  1.047  1.071   835    953    972    802

-17

-13

Frankrijk  1.709  1.770  1.585

1.676  1.528  1.651

29   2

1.579  1.701  1.169  1.507

-26

Griekenland    282    265    267   236    231    224   254    305    242    217

-10

Groot-Brittannië    164    193    174   196    201    212   214    226    162    199

23  -1

Hongarije    679    467    480   203    583    514   488    301

-21

Italië  2.032  2.085  1.991

2.196  2.164  2.237

7   47    588

2.179  2.293  1.939  2.148

-19 15

11   1

Kroatië     38     41     48    40     49     60    89     83     59     96

63

Letland      7     38     32    31     34     13    12      8      9      9

 0  -7

25

Litouwen     34    130    100    40     74     74    46     49     39     40

 3

-10

Nederland    435    380    348   396    376    402   334    418    281    297

 6

-14

Oostenrijk    164    177    163   193    159    185   169    199    157    155

-1

-11

Polen  2.522  2.200  2.250

10

32

1.100  3.200  2.600

1.850  2.500  2.900  3.200

Portugal    277    252    257   258    245    274   251    265    221    243

10  -1

Roemenië  1.098    439    417   287    459    379   423    412    351    375

 7  -5

Slovakije     31     36     31    10     42     48    32     33     36     43

19

28

Slovenië     62     58     71    80     68     64    66     73     45     76

69

24

Spanje    553    701    547   599    528    470   486    507    386    418

 8  -9

Tsjechië    164    138    160   113    157    145   103     79    118    145

23

Zweden     20     21     20    16     18     18    20     17     14     17

21   0

Totaal

45

11.598 10.658 10.274 9.131 11.525 11.008 9.740 10.746 10.087 10.798   7   6

(1) Percentageverschil tussen F2013 en 2012.  (2) Percentageverschil tussen F2013 en het gemiddelde van 2010-2011-2012.

Tabel 2  Perenproductie per land (x 1000 ton) Land

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 F2013 (1) (2)

België   231   229   268   287   170   307   285   295   236   256   8  -6 Denemarken     5     5     6     6      5     7     6     5     5     6  33

20

Duitsland    61    53    57    56    38    52    39    47    34    38  12  -5 Frankrijk   248   230   246   221   157   202   164   176   124   153  23  -1 Griekenland    54    56    45    51    51    43    54    36    42    31

-25

-29

Groot-Brittannië    34    27    27    29    23    31    33    32    28    25

-11

-19

Hongarije    31    40    39    12    40    40    36    21    26    42  63

54

Italië   838   882   966   922   759   858   680   934   650   741  14  -2 100

-33

Letland     1     2     2     1     1     0     0     0     0     0   7

Kroatië     8     6     9    10     7     5     6     6     2     3

29

Nederland   225   200   234   255   172   301   274   336   199   266  34  -1 Polen    87    65    55    31    40    90    40    55    45    55  22

18

Portugal   181   121   173   136   168   198   172   210   115   196   71

19

Roemenië    46    30    24    21    53    24    20    28    19    20   3

-11

Slovakije     0     0     1     1     1     1     1     1     0     0  50

-30

Slovenië     5     5     5     5     4     6     6     4     3     5  69   7 Spanje   522   610   537   496   476   429   456   461   355   390  10  -8 Tsjechië     2     2     2     3     3     6     3     3     6     8  36

90

Zweden     2     2     2     2     1     2     1     2     1     1  20

-19

Totaal

2.581 2.565 2.697 2.545 2.168 2.603 2.276 2.652 1.888 2.236   18   -2

(1) Percentageverschil tussen F2013 en 2012.  (2) Percentageverschil tussen F2013 en het gemiddelde van 2010-2011-2012.

9

Commercieel nieuws

Hoewel er Europees meer appelen en peren geoogst zullen worden dan vorig jaar, gelooft WAPA dat die makkelijk hun weg naar de markt zullen vinden.

t peren goed zal gaan en dat de markt ook leeg zal zijn wanneer wij met onze peren erop verschijnen. Bovendien zien we dat er in de Benelux 20% minder peren zal zijn dan een normale, volle oogst. Die lagere productie betekent meestal een behoorlijk hoge start in de verkoop. Het is wel de kunst om deze prijs te bestendigen en een continuïteit in de prijsvorming te realiseren. Daar­ voor is een geconcentreerde afzet erg

belangrijk en dat kunnen we in Veiling Haspengouw realiseren via het afzetplan.

Besluit Door het koude voorjaar en de late bloei zal de pluk één tot twee weken later dan normaal aanvatten. Hoewel er Europees meer appelen en peren geoogst zullen worden dan vorig jaar, gelooft WAPA dat die makkelijk hun weg naar de markt zullen vinden. Er zullen bijvoor­

beeld niet meer appelen op de vers­ markt terechtkomen, omdat het volume industriefruit groter zal zijn. Al het fruit zal iets kleiner zijn dan anders, het is wat vaker getekend door de niet opti­ male weersomstandigheden, maar de vruchtkwaliteit is wel goed. Wanneer de pluk in onze contreien echt van start gaat, zullen ook de voorraden uit het zuidelijk halfrond van de markt ver­ dwenen zijn. •

Tabel 3  Belgische appelproductie per variëteit (x 1000 ton) Variëteit

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 F2013 (1) (2)

Boskoop  21  19  23  25  22  18  12  11   7   8

18

-16

Braeburn   3   4   5   6   5   5  -3  -7 Cox Orange   4   3   3   3   3   3   3   3   1   2

18

-30

Elstar  14  13  14  13   8   9   8   9   6   6  -4

-23

Golden Delicious  30  27  30  35  32  32  29  32  23  20

-27

Jonagold

-13

182 154 175 170 166 167 123 131   91   80 -12 -30

Jonagored  77  67  77  74  72  77  72  76  54  47

-13

Pinova   2   2   2   2   2   2

-11   0

Andere nieuwe variëteiten (3)  10  17  15  14  13  15

12   5

Andere  28  35  36  37  18  17  21  22  17  17  -5 Totaal België

-30

-18

356 317 358 358 336 344 288 305 220 201   -9 -26

(1) Percentageverschil tussen F2013 en 2012.  (2) Percentageverschil tussen F2013 en het gemiddelde van 2010-2011-2012.  (3) Andere nieuwe variëteiten: Ariane, Belgica, Cameo, Diwa, Greenstar®, Honey Crunch, Jazz, Junami, Kanzi®, Mariac, Rubens, Tentation, Wellant...

Tabel 4  Belgische perenproductie per variëteit (x 1000 ton) Variëteit

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 F2013 (1) (2)

Conference

197 200 235 255 152 273 253 263 221 229    4   -7

Doyenne du Comice  19  17  20  20   9  20  19  21   7  15

103  -4

Durondeau  10   7   9   7   6   8   6   7   5   5   -2

-15

Andere   5   4   6   4   4   6   6   5   3   7

51

Totaal België

231 229 268 287 170 307 285 295 236 256    8   -6

(1) Percentageverschil tussen F2013 en 2012.  (2) Percentageverschil tussen F2013 en het gemiddelde van 2010-2011-2012.

10  Veilingklokje September 2013

133

Productienieuws

Late of normale plukdata in 2013?

Doe ook zelf eens een rijpheidstest Hardheid (kg/cm2)

2012

2013

2012

2013

Opgelostestofgehalte (° Brix) 12

20 10 15

8

6

10

4 5 2

0

week 31

week 32

0

Figuur 1  Meetresultaten van de ­Conferencestalen van de telers

Harde, zoete peren in het vooruitzicht

De koelcellen met Conference waren al een tijdje leeg, dus de ­nieuwe oogst mocht wel snel komen. De natuur laat zich echter niet de wet voorschrijven, dus ook dit jaar blijven telers wat op hun honger zitten. De vruchten zijn door het kwakkelende voorjaar wat traag gestart en die achterstand hebben ze niet meer ingehaald. Resultaat: een latere oogst, maar niet abnormaal laat.

Toen VCBT in juli startte met de metin­ gen, konden er amper betrouwbare ­analysen uitgevoerd worden. We hebben zelden dergelijke onrijpe vruchten ver­ werkt in het lab. Zelfs nu nog is de ­zetmeelontkleuring van vele cultivars ver achter op andere jaren. Dat geeft al aan dat er een achterstand is in de ­pluk­datum. Figuur 1 toont de resultaten van de analysen van de honderd Conference­stalen die we deden in 2012 en 2013. De hardheid is dit jaar duide­ lijk hoger op beide meetpunten (week 31 en 32), terwijl het suikergehalte eerst wat lager lag in 2013 maar in week 32 duidelijk hoger zit. Wanneer deze evo­ lutie zich voortzet, kunnen we de peren later plukken, want ze zijn voldoende hard én ze zullen zoeter zijn. Dat is positief voor de kwaliteit en komt de maat ten goede. Dankzij de mooie zomermaanden heb­ ben de vruchten voldoende suiker kun­ t

11

Productienieuws

t nen opbouwen. Op de meeste percelen vinden we nu dus vruchten die harder en zoeter zijn dan gemiddeld, een ­positieve kwaliteit. In tabel 1 vindt u de geadviseerde plukdatum voor de meeste cultivars. Respecteer bij deze data goed de einddatum, zeker voor de peren. Peren die na deze einddatum geplukt worden, moeten bestemd worden voor kortere bewaring, want ze zullen gevoe­ liger zijn voor inwendig bruin. Als de peren binnen het geadviseerde pluk­ venster geplukt worden, verwachten we in het algemeen weinig problemen met bruin op peer dit seizoen.

Tabel 1  Plukdata peer 2013

Tabel 3  Advies rijpingsnormen voor peren, bij pluk voor lange bewaring Cultivar

Kleur (kaart A&O, 8 gaten)

Opgeloste- stofgehalte (° Brix)

Hardheid Kleine plunjer: Grote plunjer: kg/0,5 cm2 kg/cm2

Conference

5 – 6

hoger dan 12

hoger dan 6

hoger dan 12

Doyenné

-

hoger dan 12

-

-

Durondeau

-

hoger dan 12

-

-

Bij Conference moet er nog steeds wat zetmeel aanwezig zijn bij inzet voor lange bewaring: de lugoltest moet dus nog steeds wat verkleuring geven.

Tabel 4  Advies rijpingsnormen voor appelen, bij pluk voor lange bewaring Cultivar Zetmeelstadium Kleur (Europese kaart) (kaart A&O, 8 gaten)

Hardheid

Elstar

lager dan 5,0

lager dan 5

hoger dan 7

Cox’s

lager dan 7,0

lager dan 5

-

Boskoop

lager dan 7,0

lager dan 5

-

Golden

lager dan 8,0

lager dan 5

-

Cultivar

Plukvenster voor lange bewaring

Jonagold

lager dan 7,5

lager dan 5

hoger dan 7,5

Conference

16 – 26 september

Jonagored

lager dan 7,5

lager dan 5

hoger dan 7,5

Doyenné

16 – 21 september

Durondeau

10 – 15 september

Lugoloplossing voor de bepaling van het zetmeelstadium: 40 g kaliumjodide + 10 g jodiumschilfers per liter water.

Tabel 2  Plukdata appel 2013

Doe zelf eens een rijpheidstest Cultivar

Plukvenster voor lange bewaring

Belgica

8 – 12 september

Boskoop

26 – 30 september

Braeburn

24 – 28 oktober

Elstar

10 – 15 september

Gala

14 – 18 september

Golden

26 september – 2 oktober

Greenstar

6 – 10 oktober

Jonagold

27 september – 10 oktober

®

en -mutanten Kanzi®

2 – 6 oktober

Pinova

5 – 14 oktober

12  Veilingklokje September 2013

Vertrouw niet blindelings op adviezen, maar doe zelf eens een test. De geadvi­ seerde datum is immers een gemiddelde voor heel België. Daarom doet VCBT perceelspecifieke plukdatumbepalingen met nabij-infraroodspectroscopie (NIR). Via deze methode bieden we u de kans om voor uw eigen Conference- en ­Jonagoldpercelen de plukdatum te laten bepalen, want die kan afwijken van het landelijke gemiddelde. Als u daaraan niet heeft deelgenomen, dan loont het helemaal de moeite om zelf een rijp­ heidstest van uw perceel te doen. Hoe?

De werkwijze hiervoor vindt u in het plukboekje, dat u kan downloaden op onze website (www.vcbt.be). De normen waaraan appelen en peren voor lange bewaring moeten voldoen, staan in de tabellen 3 en 4.

Opletten met glazigheid en scald op appel Het wordt dit jaar zeker opletten voor glazigheid, gezien de hoge temperaturen die we gehad hebben. Scald kan een probleem gaan vormen, maar dat hoeft niet. Enkel indien we vóór de oogst ­weinig koude nachten krijgen, zullen

Productienieuws

Een vrucht die in de vlakke zon hangt, kan net onder de schil al snel 10 tot 15 °C warmer worden dan de luchttemperatuur. Hierdoor kan het onderliggende weefsel schade oplopen. de appelen hiervoor gevoelig worden. De rassen Jonagold, Golden, Boskoop en Greenstar® zijn gevoelig voor scald. VCBT zal de predictiemodellen voor scald volgen en u tijdig waarschuwen hiervoor. Indien we erg zonnig weer krijgen, is het risico op scald dan weer lager. Je kunt bij een hoog scaldrisico niet echt veel doen als teler. Je kunt de uiting van scaldsymptomen beperken door goed op het bewaarregime te ­letten. Zorg ervoor dat de zuurstof­concentratie voldoende laag is, namelijk 1%. Snelle inkoeling en verhoogde CO2 (3 à 3,5%) helpen ook. Ook Smartfresh helpt tegen scald. Vroeg geplukte vruchten (dus ­eerste pluk Jonagold) zijn gevoeliger. Een vrucht die in de vlakke zon hangt, kan net onder de schil al snel 10 tot 15 °C warmer worden dan de luchttempera­ tuur. Hierdoor kan het onderliggende weefsel schade oplopen. Dat uit zich het meest zichtbaar in zonnebrand (figuur 3), maar ook in de minder uitwendig zicht­

Figuur 2  Glazigheid ontstaat aan de zonzijde (richting van de pijl). Dergelijke glazigheid hoort niet meer thuis in de bewaring

bare glazigheid (figuur 2). Zonnebrand komt nu al volop voor. ­Glazigheid is meestal een kleiner probleem, omdat die wegtrekt tijdens de bewaring als die in beperkte vorm voorkomt. Wanneer bij de oogst een sterke vorm van glazig­ heid te vinden is in de vruchten, is dat al een aanwijzing dat het geen erg goed bewaarbare partij is. Deze partijen moet je uit de bewaring weren, omdat ze vruchtvleesbruin geven.

Toepassing van Smartfresh Peren Dit jaar zal de toepassing van Smartfresh op peer een vervolg krijgen. De erva­ringen van vorig jaar waren algemeen positief. De firma wil het product op peer verder gericht introduceren. De toepassing van Smartfresh vraagt van de teler meer con­trole dan bij appel, vooral bij de inzet en inkoeling. Er moet bijvoorbeeld 9 weken ingekoeld worden vooraleer ULO aan te brengen. Voor het volledige proto­ col verwijzen we graag naar de firma.

Appelen Smartfresh heeft voor bepaalde mark­ ten een duidelijke meerwaarde. Het middel biedt duidelijk voordelen inzake hardheid en vermijden van vettigheid en scald voor Jonagold, Golden en Greenstar®. Zorg ervoor dat de cellen goed gelucht zijn vóór de behandeling, zodat er geen ethyleen meer in hangt. Zo niet kan het effect, zeker op scald, minder goed zijn. Het is belangrijk om na de toepassing de wachttijd voor ULO goed te respecteren. Brand niet af bin­ nen de week na toepassing van Smart­ fresh, want dan verhoogt het risico op bruin. Door Smartfresh zijn de appelen in rust gebracht, het is dan ook niet zo belangrijk om hals over kop ULO aan te brengen. Wacht 7 dagen, brand dan rustig af naar 4%. De rest laat u zakken tot 1% via natuurlijke adem­haling, met minstens 1% per week. Wanneer die 1% niet gehaald wordt, kan u wat hel­ pen met de stikstofgenerator. t

Figuur 3  Verschillende stadia van zonnebrand. Enkel het meest rechtse stadium mag nog in de bewaring terechtkomen

13

Productienieuws

Respecteer vooral de eindplukdatum voor de peren voor lange bewaring.

t

Bewaarcondities 2013 De optimale bewaarcondities staan ­vermeld in de tabellen 5 en 6. De aan­ gegeven temperaturen zijn vrucht­ temperaturen. Enkele punten verdienen extra aandacht. • Gebruik schone, stevige kisten met een nieuw bodemvel. • Pluk vruchten voor lange bewaring rechtstreeks in de pallox. • Pluk met steel. Vruchten zonder steel kwetsen andere vruchten, veroorzaken meer rot en verliezen meer vocht. • Koel de cellen goed voor (tot 0 °C) en koel de vruchten goed in. • Stapel zorgvuldig. Zorg ervoor dat de lucht alle kisten kan bereiken. • Controleer bij de inzet de vruchten op hardheid en rijpheid. Te rijpe en te zachte vruchten horen niet thuis in ULO en lange bewaring. • Zorg voor geijkte gasmeters en voelers. • Registreer uw gas- en temperatuur­ metingen. Zorg voor voldoende backup op de pc, printerpapier en inkt in de printers. Zo kan u, in geval van schade, nagaan wat er fout ging.

Tabel 5  Bewaarcondities peer voor lange bewaring (2013-2014) Cultivar

Temperatuur O2 CO2 Bewaarduur (°C) (%) (%)

Conference

-1,0

2,5 – 3,0

< 0,9

eerste 21 dagen



-1

2,5 – 3,0

< 0,8

van dag 21 tot eind bewaring

Doyenné

-0,5

2,0 – 2,5

< 0,9

eerste 21 dagen



-0,5

2 – 2,5

< 0,8

van dag 21 tot eind bewaring

Durondeau 1,0

Tabel 6  Bewaarcondities appel voor lange bewaring (2013-2014) Cultivar Temperatuur O2 CO2 Wachttijd vóór ULO (dagen) (°C) (%) (%) vanaf bereiken van optimale bewaartemperatuur Golden

0,5

-2,0

2,0 – 2,5

1*

1,0

2,0 – 2,5

< 1,0

1*

Kanzi®

4**

2 0,8 21

Jonagold

0,8 – 1,0

1,0

2,5 – 3,0

1*

0,8 – 1,0

1,5

2,5 – 3,0

10 – 14

3,0 – 3,5

2,0 – 2,5

< 0,8

7 – 10

1,0

2,5 – 3,0

< 0,8

21

Gloster Gala Elstar Idared

Jonagoldmutanten Pinova Greenstar® Belgica

Conference • Juiste plukdatum: respecteer vooral de eindplukdatum voor de peren voor lange bewaring. • Voldoende verluchting bij de inkoe­ ling. Zorg voor 3 weken inkoeling vooraleer de vruchten op ULO-condi­ ties gebracht worden. Overdrijf hierin ook niet: na maximaal 4 weken inkoeling moeten de vruchten op ULO-condities gebracht worden. • Dek alle perenpalloxen af met plastic na de inkoeling. • Houd het zuurstofniveau in de ­perencellen het hele jaar tussen 2,5 en 3%.

14  Veilingklokje September 2013

Indien behandeld met Smartfresh Jonagold Jonagoldmutanten Greenstar® Cox’s O.P. Boskoop Braeburn

*  Indien Smartfresh werd toegepast: 10 tot 14 dagen wachten na de toepassing alvorens ULO aan te brengen. ** Kanzi® geleidelijk afkoelen van oogsttemperatuur in 1 week naar 4 °C.

Productienieuws

• Houd het CO2-niveau zo laag moge­ lijk: < 0,8%. • Houd de vruchttemperatuur op -1 °C. Appel (Jonagold) • Begin na de inkoeling, vooral met Jonagold, onmiddellijk met zuurstof­ verlaging. Brand af tot 4% O2 en laat de rest door natuurlijke ademhaling dalen. Voor Braeburn en Kanzi® eerst 3 weken inkoelen, dan pas afbranden. • Vruchten die behandeld werden met Smartfresh brengt men het best niet te snel op ULO-condities. • Wie Jonagold en Golden in 1 cel zet, moet de condities voor Jonagold ­hanteren. • Wie Jonagold en Granny in 1 cel zet, moet het CO2-gehalte op 1% zetten. Jonagold zal in deze situatie sneller vergelen. • Houd het zuurstofniveau in de ­Jonagoldcellen het hele jaar op 1% en niet hoger. • Houd het CO2-niveau op 3% bij ­Jonagold. • Houd de vruchttemperatuur voor Jonagold op 0,8 tot 1 °C, niet hoger. • Rijpere vruchten moeten bij iets ­mildere condities bewaard worden. De temperatuur en O2-concentratie ­moeten dus iets hoger en de CO2concentratie moet iets lager zijn. Ann Schenk Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten

Geen verkoop zonder staalname

Het belang van een goede spuit­registratie Het is best mogelijk dat u bij het lezen van de infor­ matie hieronder een déjà-vu-gevoel krijgt. Ongelijk heeft u dan niet: we hadden het al vaker over de staal­ names die verplicht zijn voor de verkoop en over de correcte spuitregistratie om uw fruit in de markt te kunnen zetten. Maar alles kan beter, dus herhalen we nogmaals het waarom en het hoe – in de overtuiging dat steeds meer fruitproducenten zich schikken naar de regels die de markt ons oplegt.

t

15

Productienieuws

Op basis van de analyse wordt er een ranking gemaakt van het fruit van de producenten.

t Het is een waarheid als een huis dat de prijs zal verbeteren, wanneer er meer­ dere mogelijkheden zijn om uw fruit te verkopen. U hebt namelijk de kans om het beste bod (lees: de hoogste prijs) te krijgen. Hoe kleiner het aantal poten­ tiële afnemers, des te kleiner de kans op een lucratieve prijs. Wie de potentiële kopers van uw fruit zijn, wordt bepaald door de resultaten van een residuan­alyse op een staal van uw fruit. Hierbij moe­ ten zowel de staalname als het residu­ onderzoek van een degelijke neutrale kwaliteit zijn, om de betrouwbaarheid ervan te garanderen voor de koper.

streek van de boom in de verkoop terecht, toch moet de residubepaling gebeuren en die neemt toch wel vier tot vijf dagen in beslag. Nog eens, de regel is: geen analyse, geen kans op export of geen levering aan bepaalde super­ marktketens.

Voor de Russische markt, een toch niet onbelangrijke markt voor ons, geldt nog steeds dat alle export vergezeld moet zijn van een safety-certificaat. Dat certi­ ficaat wordt – net als in het verleden – gegeven op basis van een ‘Rusland­ conform’ residuresultaat en op basis van de spuitregistratie, waarover uw ­veiling moet beschikken.

Bij fruit bestemd voor latere verkoop, na bewaring dus, is de staalname iets eenvoudiger: die gebeurt bij de frigoinslag. Voor wie op de veiling bewaart, is dat een eenvoudige zaak. Wie thuis of bij derden bewaart, moet de field­ werking waarschuwen, want telers mogen deze stalen niet zelf nemen. In het verleden werd daar al eens erg breed mee omgesprongen, zeker wat het fruit betreft dat in de zakjes terecht­ kwam. Om dergelijke toestanden te ­vermijden, ligt de staalname in de han­ den van de fieldwerking. Op die manier zijn we als veiling er zeker van dat het fruit in de staalzakjes ook het fruit is in de palloxen.

Twee momenten van staalname

Ranking

Er zijn twee ogenblikken waarop we als veiling een staalname doen, namelijk tussen 1 augustus en 30 september ener­ zijds en bij de frigo-inslag anderzijds. Dat heeft te maken met het feit dat het residu aan actieve stoffen verschillend kan zijn wanneer men onmiddellijk verkoopt of pas na langere bewaring.

Op basis van de analyse wordt er een ranking gemaakt van het fruit van de producenten. Het mag duidelijk wezen: hoe vaker het fruit ‘geschikt’ is, hoe meer potentiële kopers en hoe groter de kans op een betere prijs.

Voor de onmiddellijke verkoop van ons fruit, neemt de fieldwerking een staal tussen 1 augustus en 30 september – dus tijdens de pluk. Omdat dat niet zo eenvoudig is, moeten telers zich vooraf bij de fieldwerking aanmelden voor deze staalname. We schreven het al: ook al komen de appelen of de peren recht­

16  Veilingklokje September 2013

Wordt fruit ‘ongeschikt’ bevonden voor een of andere afnemer, dan hoeft dat nog geen ramp te betekenen. We nemen op een later tijdstip een tweede staal voor een nieuw onderzoek en zelfs een derde, indien dat nodig zou blijken. Het is namelijk zo dat sommige actieve stoffen afbreken tijdens de ULO-bewa­ ring en het is onze vaste overtuiging dat we het fruit van onze producenten

alle mogelijke kansen moeten bieden. Op basis van dat nieuwe tweede en ­derde onderzoek kunnen we onze data aanpassen en uw fruit een nieuwe en betere ranking geven.

Spuitregistratie Een correcte spuitregistratie is boven­ dien een conditio sine qua non, dus onontbeerlijk. Dit is een regel van de correcte landbouwkundige praktijk en bovendien een verplichting in het kader van de gids ‘Primaire landbouwproduc­ tie’. De gemakkelijkste manier om hier­ over enige duidelijkheid te scheppen is de elektronische spuitregistratie, waar­ door voor de teler het overzicht van zijn middelengebruik up-to-date blijft, maar waarmee ook uw coöperatie onmiddel­ lijk kan zien wat er wanneer en op welk perceel gebruikt is. Die informatie is noodzakelijk om safety-certificaten op te stellen. We doen dus (nog maar eens) een zeer dringende oproep tot alle fruittelers. Registreer u via internet en beheer uw productengebruik op een praktische manier. Wie zijn middelen normaal, adequaat en professioneel toepast, hoeft trouwens ook geen geheimen te hebben. •

In beeld

Veiling Haspengouw

Bert Vanweddingen, de kersen­teler in de raad van bestuur In ons vorige Veilingklokje heeft de zetduivel – de schrik van alle

Publieksdag

kranten, tijdschriften en gedrukte media – toegeslagen. Zonder par­

Hij en zijn vrouw Caroline pakken ook jaarlijks uit met een heuse publieks­ dag. Hiermee start in feite het zoete­ kersenseizoen, nog voor Rijkel en Alden Biezen naar de gunst van de kersen­ liefhebbers dingen. De Cherry Farm werd dit jaar alweer onder de voet gelo­ pen, ook al was het erg nipt door de late bloei. Maar de mensen willen fruit­ bedrijven zien en willen leren waar de inhoud van hun boodschappentas ­vandaan komt.

don en talloze controles ten spijt, zwierde hij Bert Vanweddingen uit Brustem uit ons overzicht van nieuwe bestuurders. Misschien omdat het ook de jongste van de groep beleidsmensen was? We zullen het nooit weten, maar langs deze weg willen we ons oprecht bij Bert verontschuldigen voor deze fout.

Grand cru de Cherry Farm

Bert Vanweddingen uit Brustem is met zijn 32 jaar de jongste van de raad van bestuur. Hij is getrouwd met Caroline Stevens en ze hebben één zoontje, Rens.

Bert nam onlangs de Cherry Farm over, het kersenbedrijf van zijn ouders. De Cherry Farm – in de streek ook bekend onder de historische naam Op den Bakkershof – is een vierkantshoeve die deel uitmaakt van een actief kersenbedrijf in Brustem (Sint-Truiden), de Haspengouwse fruit­ streek. Het is de geboorteplaats van de Heilige Christina de Wonderbare. Op de Cherry Farm wordt trouwens niet alleen gezorgd voor kersen, maar ook voor toe­ risten, in de Bed & Breakfast.

En fonkelnieuw is de laatste stunt van Bert om een echte wijn te maken van zijn kersen die niet in de verkoop gingen. Uiteraard werd het een fruitige wijn. Om het verschil tussen een Franse bourgogne en de Cherry Farmwijn te proeven, moet je al een kenner zijn. Het is in elk geval een manier om je fruit een meerwaarde te geven en toch nog een hoogstaand product te maken van de mindere kwaliteit van kersen. Sint-Christina zal in elk geval vanuit de hemel met ongeloof zitten te kijken naar wat er nu gebeurt in haar geboorte­huis. •

De stem van de kersenteler Bert Vanweddingen uit Brustem is met zijn 32 jaar de jongste van de raad van bestuur. Hij is getrouwd met Caroline Stevens en ze hebben één zoontje. Hij nam onlangs het kersenbedrijf van zijn vader over. Voor Bert is zijn bestuurder­ schap een vorm van engagement naar zijn veiling en de producenten toe. Hij wil immers de stem van de kersen­ telers laten horen in de raad van bestuur.

De Cherry Farm werd dit jaar alweer onder de voet gelopen tijdens de publieksdag.

17

Nieuws van bij ons Evenement

Tiende kersendag in Alden Biesen Naar jaarlijkse gewoonte vond op de tweede zondag van juli op de landcommanderij Alden Biesen het evenement ‘De KERS®’ plaats. Enkele gidsen van de Nationale Boomgaardenstichting stonden er paraat om je te begeleiden op een wandeling door de historische Hertenberg-kersenboomgaard, die meer dan 100 kersenrassen h ­ er­bergt. Verder waren er allerlei standjes, ­allemaal overdekt, zodat het event regenproof was. Je kon er proeven van kersen­ bereidingen (van kersenwijn tot kersenpannenkoeken), je kon er meedoen aan doe- en denkactiviteiten, en je kon er terecht voor advies en materiaal. De vrees voor de regen was echter ongegrond: het werd een zonovergoten dag, op een prachtige historische locatie die overspoeld werd door enkele ­duizenden kersenliefhebbers en andere ­dagjesmensen. Uiteraard ontbrak Veiling Haspengouw niet op dit evenement. •

Facebookcampagne

Kanzi® pakt uit met beroemde onbekende Wie zou toch de nobele onbekende ‘Bekende Vlaming’ zijn op de affiche voor de start van het nieuwe Kanzi®-seizoen? Matthias Schoenaerts? Vincent Kompany? Elio Di Rupo? Koen Wouters? Het zal in geen geval paus Franciscus zijn. Op de Facebookpagina ‘The Seductive World of Kanzi®’ kan je al probe­ ren erachter te komen welke verleidelijke man er verstopt zit. Wie ons kan vertellen wie deze charmante man wel zou kunnen zijn, maakt kans op een ‘Meet and Greet’ met de man van haar dromen op woensdag 16 oktober en meteen ontdekken hoe verleidelijk zelfs de Kanzi® is naast onze nobele onbekende bekende Vlaamse artiest. •

18  Veilingklokje September 2013

Nieuws van bij ons Evenement

Pers

Onze kersen in het nieuws

Hoofdrol voor de kers op ‘Dag van de Kers’ in Rijkel Voor de 19de maal organiseerde de werkgroep Fructuaria van de vzw Fruitstreekmuseum de ‘Dag van de Kers’. Op deze dag ging de aandacht vooral naar de historische collectie kersen die bijeengebracht werd in de ‘museumboomgaard’, rond het kasteel van Rijkel. De rijkdom aan variëteiten die je vroeger vond in de hoogstamboomgaarden van Sint-Truiden en Borgloon, is in de loop der jaren om vooral commerciële redenen ‘uitgezuiverd’ tot de enkele soorten die vandaag nog op de markt komen. Daarnaast werd gedemonstreerd hoe het kersenplukken en ‘kersen schikken’ in de geëigende verpakkingen als cageots en billots in deze streek verliep vanaf de eeuwwisseling tot in de jaren vijftig. Maar uiteraard kregen de kersen er de hoofdrol. Het publiek kon ook kersen kopen en deed dat massaal, terwijl allerlei kampioenschappen hun beslag kregen – kersenpit spuwen, de zwaarste kers, een zoektocht naar de fruitschat en het schapen drijven. •

Nieuws over ons fruit vindt maar zelden een plekje op de nationale zenders, tenzij er geweldige calamiteiten gebeurden. Daar­ om waren we niet weinig verrast door het feit dat de VRT op Eén plaats en tijd vond in het journaal om onze kersen die naar China reisden in de picture te zetten. Dat de echte VRT-coryfee Jan Becaus enkele dagen voor zijn pensioen het item bracht, doet nog dubbel plezier. En onze commer­ cieel directeur Etienne Leclere kweet zich ook vlekkeloos van zijn taak: kort, krachtig, volledig en to the point, zoals nieuws­ makers dat graag hebben! •

Op deze dag ging de aandacht vooral naar de historische collectie kersen die bijeengebracht werd in de ‘museum­boomgaard’, rond het kasteel van ­Rijkel.

19

Nieuws van bij ons Infoavond

Evenement

Haspengouwse Oogstfeesten ­genoten van de zon

Telersvergadering Op 26 augustus verzamelden de telers van Veiling Haspengouw in het Veilinghuis voor de ledenvergadering die traditioneel ge­­ houden wordt voor de pluk. Ann Schenk van het VCBT presen­ teerde er de laatste bevindingen betreffende de plukdata en infor­ meerde verder over de optimale bewaaromstandigheden voor de verschillende variëteiten hardfruit. Jos Meesters sprak over het belang van een goede spuitregistratie. Jeroen Vlayen nam het commerciële gedeelte voor zijn rekening waarna de vergadering werd afgesloten door directeur Renaat Kuipers. Op extranet vindt u de informatie over de plukdata en bewaarcondities. •

Als je een openluchtmanifestatie organiseert en je krijgt de pech van regen te verwerken, dan kan je ook fluiten naar een massale opkomst. Op OnzeLieve-Vrouw half oogst, nog steeds 15 augustus, mochten de organisatoren van de Haspengouwse Oogstfeesten rekenen op een zonovergoten dag. Meteen slibden alle wegen naar Metsteren dicht en werd de Sint-Niklaashoeve overrompeld door enkele duizenden mensen. Veiling Haspengouw ondersteunde zoals elk jaar dit leuke i­nitiatief. De Haspengouwse halfoogstfeesten in Metsteren zijn inderdaad uitgegroeid tot een folkloristische trekpleister. De folklore in de landbouw wordt gelinkt aan de toekomst. Zicht­machines, vlegeldorsers en dorskasten geven ons een blik op het verleden. Het laatste graan werd geoogst, het was tijd om te feesten! Op dit volksfeest was weer van alles te b ­ eleven: paardenvoetbal, of dressuur voor boerenpaarden, een roofvogelshow of een paardengala, maar ook het Haspengouwse Kam­pioenschap Oldtimerploegen, ‘Theater op de h ­ oeve’ en ‘Kunst op de hoeve’, met de steun van Erfgoed Haspen­gouw en Kunstig Sint-Truiden. •

Horeca

Cafetaria wordt ‘Brasserie Veilinghuis’ Gedurende vier generaties al wordt de horeca binnen onze veiling uitgebaat door de familie Withofs. Bij Dolf en Minneke was die inbreng beperkt tot de conciergerie. Gaston en Mona waren ver­ volgens de uit­baters van het café tegen de Tongersesteenweg. Luc Withofs zag het wat groter en startte met de uitbating van feest­ zalen en als vierde op rij treedt nu zoon Jan in het horecavoet­ spoor van zijn voorzaten. Elke generatie zette een vernieuwende stap en bij Jan zal dat niet anders zijn. Hij zal de cafetaria van Veiling Haspengouw ombouwen en vernieuwen tot een brasserie, met een open keuken en een kinderhoek, een aan­gepast terras en een Belgisch-Franse keuken. “Het systeem van veilingcafetaria draait niet meer, dus moeten we vernieuwen. We zullen elke dag open zijn, behalve op zon- en feestdagen, van 8 tot 21 uur, van ontbijt tot souper. En op de zondagen is onze brasserie ter beschik­ king van private feestjes. Maar uiteraard blijven personeel, kopers en producenten meer dan welkom in wat van vanaf 15 september ‘Brasserie V ­ eilinghuis’ zal heten”, aldus Jan Withofs. •

20  Veilingklokje September 2013

De Haspengouwse halfoogstfeesten in ­Metsteren zijn een ­folkloristische trekpleister.