EFC pakt uit met nieuwe peer
Veilingklokje
3.
September 2012
Magazine van Veiling Haspengouw
Verschijnt driemaandelijks (maart, juni, september en december) • V.U. Renaat Kuipers, Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden • Afgiftekantoor Gent X • Erkenningsnummer P109254
Column
Het belang van ideeën vanuit de basis Basisdemocratie is een vorm van democratie waarin zo veel mogelijk beslissingen op een zo laag mogelijk niveau worden genomen, en participatie verwacht wordt van iedereen die door een bestuurlijke beslissing wordt getroffen. Zonder dat we de manier van besluitvorming in onze sector overhoop moeten halen, zou het misschien goed zijn enkele ideeën van de echte basisdemocratie toe te passen. Een eerste basisidee is het respect voor ideeën die van onderuit groeien. Tal van werk, vak, studie of belangengroepen trekken Europa rond om te zien en te leren. Of ze komen samen in denktanks en debatteren, discussiëren en produceren ideeën. In de fruitsector kennen we zo talrijke groepen, en hun studiewerk komt quasi steeds tot hetzelfde resultaat: het gaat niet goed met de concurrentiepositie van ons fruit. Terwijl we vroeger toonaangevend waren, hinken we nu achterop. Competitiviteit is echter geen monopolie van de veilin gen, het behoort evenzeer tot het ideeëngoed van die diverse beroepsorganisaties en vakgroepen. Daarom is het noodzakelijk dat we oog en oor hebben voor de ideeën die van onderuit groeien, ook al zijn het misschien niet de onze! De pluk staat voor de deur. De officiële cijfers mogen dan kwan titatief wijzen op een kleinere oogst, uiteindelijk gaat het om het fruit dat we onder de boom neerzetten. Dat moet van goede kwaliteit zijn, ordentelijk geplukt en volgens de regels van de kunst bewaard, gesorteerd en verpakt. We vragen daarom met aandrang voor de pluk, de inzet en de bewaring, de adviezen van Veiling Haspengouw strikt na te volgen. We willen langs deze weg ook die fruittelers waarschuwen die hun fruit op stam wensen te verkopen. Financieel lijkt zo’n aanbod vaak interessant, zeker in tijden van crisis. Maar daartegenover staat bijvoorbeeld onze Conférencepool, die het de producenten mogelijk maakt financieel moeilijke periodes te overbruggen. We waarschuwen ook voor de hoge prijzen die bij deze verkoop op stam circuleren: die hoge prijzen zijn soms gekoppeld aan wurgcontracten en betalingszekerheid is geen garantie. De veiling is er hier om voor zijn leden te bemiddelen. Fruit op stam kopen moet winst genereren, net die winst die in feite toekomt aan de fruitteler. Aan iedereen wensen we een goede oogst toe en een beloftevol seizoen dat wel aan onze verwachtingen beantwoordt. Chris Timmermans Voorzitter Veiling Haspengouw
2 Veilingklokje September 2012
Inhoud
03
Blikvanger Op zoek naar kersen in Zwitserland
04
Vanuit het beleid EFC pakt uit met nieuwe peer
06
Commercieel nieuws Minder appelen en peren, toch betere vooruitzichten
12
Productienieuws QS vraagt weer administratieve aanpassingen
14
Productienieuws Rusland en Duitsland stellen extralegale eisen
16
Productienieuws Alle waarnemingen wijzen op een normaal tot later seizoen
19
Nieuws van bij ons
Colofon Redactie Renaat Kuipers, Etienne Leclere, Filip Vanaken, Jos Meesters, Chris Timmermans, Bart Wijgaerts, Jos Lacroix cv Veiling Haspengouw Tongersesteenweg 152, 3800 SintTruiden T 011 67 06 11 F 011 67 27 76 E
[email protected] I www.veilinghaspengouw.be Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Veiling Haspengouw.
Blikvanger
Op zoek naar kersen in Zwitserland
Is een gezamenlijke kersen sorteermachine haalbaar? De leden van de Stuurgroep Steenfruit trokken begin juli enkele dagen naar Zwitserland. We kondigden dit initiatief reeds aan in het vorige Veilingklokje. In Zwitserland gingen ze, samen met directie en field
de kersen onder regenkappen en worden ze in 3 tot 4 beurten geplukt op maat en kleur).
werking, kijken of de samenwerking van de kersentelers in verband
Onmiddellijke koeling
met sorteren, verpakken, bewaren en commercialiseren van hun oogst
Deze kersen worden vrijwel onmiddellijk na de pluk gekoeld, dankzij de werking van de sorteermachine. De kersen wor den manueel geledigd in de waterbak en via een transportband gaan ze naar de ontdubbelaar, waar de kersen in een trommel gaan via watercirculatie en ontdubbeld worden via de middelpunt vliedende kracht van de trommel: elke kers behoudt zijn steeltje. De kersen komen nu op het droge gedeelte: via een brede transportband, waar tot maxi mum 10 personen kunnen staan en waar de slechte (rotte en gekloven) kersen manueel worden uitgesorteerd, worden de kersen naar de infrarood t
ook geen soelaas biedt voor de Haspengouwse kersenteelt.
De aankoop van een eigen sorteer machine is in de kersenteelt enkel weg gelegd voor de echt groten van de sector. Er zijn echter nog tal van producenten voor wie zo’n investering te zwaar is, en de Raad van Bestuur stelde enkele maanden geleden dan ook voor om te onderzoeken of de samenwerking tussen kersentelers, zoals die in Zwitserland gebeurt, ook geen opportuniteit is voor de Haspengouwse fruittelers.
In het Alpenland bezocht de delegatie van Veiling Haspengouw een sorteer machine van het merk Unitec (kostprijs 1.050.000 euro, kwaliteitssorteerder inbegrepen). Deze machine vereist een personeelsbezetting van maximaal 18 mensen en heeft een sorteercapaciteit van 700.000 kilo per jaar. De kersen worden er aangevoerd in Ifco’s vanuit de aanplantingen en zijn al van zeer goede kwaliteit (in Zwitserland staat 80% van
3
Blikvanger
Met een volume van 700.000 kg kersen zou de sorteerkost rond de 0,35 tot 0,45 euro/kg zijn.
t camera geleid. Hier worden door middel van foto’s de kleur en maat van elke kers bepaald. Langs een driebanenband wor den de kersen door middel van perslucht op de desbetreffende afraapband ‘weg geschoten’. Er zijn 15 uitgangen en er wordt gesorteerd in 24-26 en 28+.
Sorteerkost Bij de premium kwaliteit 28+ staan nog enkele mensen per afraapband om manueel nog te controleren (speciale service omdat deze klant goed betaalt). Na sortering blijkt er slechts 1% uitval te zijn: de telers plukken namelijk zeer streng op kleur en kwaliteit. De kostprijs per kilo sorteerkost bedraagt in 2012 0,55 tot 0,60 euro/kg (dit jaar 300.000 kilo gesorteerd). Met een volume van 700.000 kg zou die sorteer kost rond de 0,35 tot 0,45 euro/kg zijn. 70% van de kersen wordt er na sortering ingepakt in potjes van 0,5 kg (als gevolg
van de EHEC-bacterie). Er worden 30.000 potjes per dag verpakt en dit volledig automatisch.
Wie op een moderne manier het
Naar de kersenplantage
voor vernieuwing. Bezoeken aan
De Stuurgroep bracht ook een bezoek aan de kersenaanplantingen. Ook Zwit serland zweert blijkbaar bij de variëtei ten Regina en Kordia, doch de Zwitsers plaatsen reeds van in het plantjaar al een hagelnet. Vanaf het derde vierde jaar plaatsen ze ook een regenkap voor een nog grotere oogstzekerheid. Kersen worden op de hoger gelegen percelen en op flanken van heuvels geplant omwille van de vorst en omdat men daar een betere afwatering heeft. De kersenbomen worden ook op een rug geplant (met compost) om pseudo monas tegen te gaan. Omdat de telers een goede belichting willen, worden bomen er ook schuin geplant, van het dal weg. •
het zuiden van Europa bewijzen
De Stuurgroep bracht ook een bezoek aan de Zwitserse kersenaanplantingen.
4 Veilingklokje September 2012
hoofd wil bieden aan de crisis, moet resoluut durven kiezen
dat keer op keer: dankzij de nieuwe variëteiten blijft de fruit teelt er winstgevend. EFC heeft dit pad al bewandeld op het vlak van de appelteelt. Nu stelt deze Europese telersorganisatie, waarvan Veiling Haspengouw samen met zijn Duitse en Nederlandse partner deel uit maakt, een nieuwe perenvarië teit voor. Maar met de P6R31A18 stopt het voor Veiling Haspen gouw en EFC niet.
Deze eerste EFC-peer heeft nog geen naam, daarom gebruiken we voorlopig nog haar nummer, P6R31A18. Deze peer komt uit een Frans kruisings programma tussen Conférence en Doyenne d’Hiver. Uit dit programma komt ook de Franse peer Angélys. De peer ziet eruit als een dikke Confé rence. Zoals de Conférence is ze zowel hard als zacht te eten, bewaart ze goed, zowel in ULO als in gewone frigo. Ze geeft een groene, relatief gladde schil die, in tegenstelling tot Conférence, weinig gevoelig is voor schuurschade (zwarte vegen) tijdens het sorteren en verpakken. Dat maakt haar ook zeer geschikt voor export.
Vanuit het beleid
EFC pakt uit met nieuwe peer
Nieuwe appel en andere fruitsoorten in de pipeline instantie gaan de drie EFC-partners ermee aan de slag. Dat bewijst dat ook de Duitse teler, die tot op heden weinig peren produceerde, ook zoekt om peren aan zijn productassortiment toe te voegen. Bovendien rekent men erop om bijkomende partners te vinden in Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië. Tegen het volgende plantseizoen zullen een beperkt aantal bomen beschikbaar zijn en de kweek zal steeds gebeuren a rato van de vraag naar bomen. Ze zijn enkel via EFC verkrijgbaar (zoals het Kanzi®-systeem).
Zoektocht gaat verder
Wat weten we van deze peer? P6R31A18 zit al sinds 2000 in de proeven op het PCF en er is dus al heel wat geweten van deze peer: • niet beurtjaargevoelig; • steeds goede dracht (op vierjarige bomen reeds 30 ton/ha); • hoofdmaat: 65-75; • groene, gladde schil; • goede bewaarbaarheid; • weinig gevoelig voor manipulatie schade; • reageert goed op Promalin en GA3, oogstzeker ook in vorstjaren; • is chemisch te dunnen, maar dit is meestal niet nodig, omdat ze vrij vlot in de maat komt; • pluktijdstip aansluitend op Conférence; • onderstam Kwee Adams. Kortom, een perenvariëteit die goed
koper te kweken is dan Conférence: ze brengt meer kilo’s op, de vruchten zijn van een betere maat, met minder dunwerk als gevolg, een beter pluk rendement is daarvan het resultaat en de nieuwe peer weerstaat de sortering veel beter dan Conférence. De P6R31A18 is evenwel geen uitspringer in kleur, smaak en vorm, zo leert het verslag van het PCF ons. Bij de testen van het PCF kwam deze peer er steeds als de beste uit en bij EFC is men tevreden dat men de wereld wijde rechten op deze peer heeft kun nen verwerven.
Clubpeer De P6R31A18 zal in een conceptmodel neergezet worden met een centrale sortering en verpakking en in eerste
De zoektocht naar diversificatie gaat echter verder. “We hopen in het najaar met een tweede nieuwe peer naar bui ten te kunnen komen. Dan gaat het om een tweekleurige peer (rood-groen) die we aan ons assortiment toevoegen indien het ras voldoende productief is en goed kleurt”, weet directeur Renaat Kuipers. Verder is EFC nog bezig met appelen en een aantal andere fruitsoorten waarvan nieuwe variëteiten de oogstzekerheid van onze producenten moet verbeteren. Want Veiling Haspengouw blijft op dezelfde nagel van de rassenvernieuwing hameren als enig probaat middel om de huidige crisis het hoofd te bieden.
En in het najaar? Dan gaat het werk van de Raad van Bestuur verder. Er dienen zich, naast deze vernieuwing van het areaal, nog enkele zeer ingrijpende beslissingen aan zoals er zijn: de hagelnetten, de over kapping van kersen en de centrale sor tering van kersen. Beslissingen waarvan uiteindelijk de producent van Veiling Haspengouw beter moet worden. •
5
Commercieel nieuws
De oogst: een blik vooruit en een achteruit
Minder appelen en peren, toch betere vooruitzichten Meer dan 250 vertegenwoordigers van de internationale appel- en perensector ontmoetten mekaar ter gelegenheid van de 36e Prognos fruit-conferentie op 3 augustus 2012 in Toulouse (Frankrijk). Veiling Haspengouw was erbij toen er de Europese oogstvooruitzichten bekend gemaakt werden.
6 Veilingklokje September 2012
De oogst 2012 van appels en peren in de EU zal aanzienlijk lager zijn dan de gemiddelde cijfers van de voorbije jaren. De redenen hiervoor zijn ook overal dezelfde: ongunstige weers omstandigheden in de winter en een barslecht voorjaar in heel Europa.
Commercieel nieuws
De Europese appeloogst wordt geschat op een vermindering met 9% ten opzichte van het vorige jaar, terwijl de peren naar schatting een lagere oogst met 22% ten opzichte van 2011 zullen afleveren. De Europese appeloogst wordt geschat op een vermindering met 9% ten op zichte van het vorige jaar, terwijl de peren naar schatting een lagere oogst met 22% ten opzichte van 2011 zullen afleveren.
Appelen: -7% Meer in het bijzonder voor appels, wordt in 2012 de Europese oogst geschat op 9.739.000 ton. Deze productie is 7% lager dan het gemiddelde van de laatste drie jaar. Wat betreft de rassen, zal Gol den Delicious de productie naar beneden zien gaan met 15% tot 2.212.000 ton. Gala zal afnemen met 6% tot 1.070.000
ton. Red Delicious zal afnemen met 18% tot 555.000 ton, terwijl Idared zal stijgen met 34% dankzij een grotere oogst in Hongarije en Polen. Met uit zondering van Polen, waar men een grotere opbrengst verwacht (2,8 miljoen ton) als gevolg van nieuwe aanplantin gen, zullen de meeste van de lidstaten duidelijke verliezen registreren. Elders in het noordelijk halfrond zullen de appelopbrengsten naar verwachting ook afnemen ten opzichte van vorig jaar, namelijk in Turkije (-3%) of in de andere Balkanlanden. Ondertussen zal de opbrengst in Rusland en Oekraïne respectievelijk vergroten met 8% en
4% als gevolg van nieuwe aanplantingen. De officiële gegevens voor de Verenigde Staten zullen medio augustus worden gepubliceerd, maar de eerste aanwijzin gen leiden ook tot een mindere opbrengst met 15% als gevolg van zware vorst in de Midwest en in mindere mate in het noordoosten.
Peren: -22% Wat de peren betreft, voorspellen de Europese telers een significant lagere oogst: die daalt met 22% ten opzichte van 2011. Uit de cijfers blijkt dat het nieuwe seizoen goed is voor 2.060.000 ton (in 2011 waren de peren nog goed t
Tabel 1 Appelproductie per land (x 1000 ton) Land
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)
België 320 356 317 358 358 336 344 288 305 212
-30
-32
Denemarken 25 26 26 27 32 26 24 21 20 18
-10
-17
Duitsland 818 946 925 948
1.070 1.047 1.071 835 953 933 -2 -2
Frankrijk 1.728 1.709 1.770 1.585
1.676 1.528 1.651
1.579 1.701
1.151
-32
-30
Griekenland 166 282 265 267 236 231 224 254 305 297 -3
14
Groot-Brittannië 157 164 193 174 196 201 212 214 226 191
-12
-15
Hongarije 500 679 467 480 203 583 514 488 301 418
39
- 4
Italië 2.144 2.032 2.085 1.991
1.993
-13
-11
2.196 2.164 2.237
2.179 2.293
Letland 36 7 38 32 31 34 13 12 8 7
-13
-36
Litouwen 97 34 130 100 40 74 74 46 49 39
-20
-31
Nederland 405 435 380 348 396 376 402 334 418 320
-23
-17
Oostenrijk 153 164 177 163 193 159 185 169 199 153
-23
-17
2.800
12
21
Portugal 287 277 252 257 258 245 274 251 265 225
Polen 2.428 2.522 2.200 2.250
1.100 3.200 2.600
1.850 2.500
-15
-15
Roemenië 811 1.098 439 417 287 459 379 423 412 402 -2 -1 Slovakije 34 31 36 31 10 42 48 32 33 39
18 4
Slovenië 62 62 58 71 80 68 64 66 73 51
-30
-25
Spanje 704 553 701 547 599 528 470 486 507 384
-24
-21
Tsjechië 154 164 138 160 113 157 145 103 79 92
16
-16
Zweden 19 20 21 20 16 18 18 20 17 14
-18
-24
Totaal
11.048 11.560 10.617 10.226 9.091 11.476 10.948 9.651 10.663 9.739 -9 -7
(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011.
7
Commercieel nieuws
t voor 2.629.000 ton). De voor 2012 voorspelde oogst is ook 17% lager dan de gemiddelde oogst van de afgelopen drie jaar. In 2012 zien de Conférence telers hun productie dalen met 21% tot 743.000 ton, William BC zal afnemen met 19% tot 255.000 ton en Abate Fetel zal ook een kleinere oogst opleveren: -26% tot 284.000 ton. Elders in het noordelijk halfrond is de oogst ook beduidend minder ten opzichte van vorig jaar, namelijk in de Verenigde Staten (-7%) en Oekraïne (-8%).
Geen stocks meer Globaal genomen waren de klimatolo gische omstandigheden niet gunstig en
dit in vele oogstgebieden in heel Europa tijdens de bloei en bij het begin van de groeiperiode van het fruit. Gezien deze bijzondere weersomstandigheden een overduidelijke impact op de productie hadden, is het belangrijk dat de cijfers in alle transparantie bekend gemaakt worden. Fruittelers kunnen aan het nieuwe seizoen beginnen op basis van het normaal oogstschema: er zijn geen stocks meer van het voorbije seizoen. Ook worden er geen conflicten verwacht met de import uit het zuidelijk halfrond fruit. Bovendien zijn de stocks voor appelconcentraat zo goed als opgebruikt zodat de markt hierdoor versterkt kan worden en kan leiden tot een beter
rendement voor de producenten na een aantal moeilijke seizoenen.
Toestand bij Belgische appelen De appeloogst in ons land oogt dus niet zo leuk: de Prognoscijfers geven een verlies van 30% aan in vergelijking met vorig jaar. We zullen de kleinste oogst van het laatste decennium oogsten. Volgens de cijfers zijn het vooral de Jonagold, de Jonagored en de Golden die het verlies aandikken. Nochtans moeten we deze cijfers even relativeren, omdat we op dit ogenblik meer weten dan toen de schattingen gebeurden. Op de eerste plaats stellen we vast dat onze aanplantingen water genoeg kregen in
Tabel 2 Perenproductie per land (x 1000 ton) Land
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)
België 172 231 229 268 287 170 307 285 295 255
-14
-14
Denemarken 4 5 5 6 6 5 7 6 5 5 0
-23
Duitsland 49 61 53 57 56 38 52 39 47 38
-19
-18
Frankrijk 190 248 230 246 221 157 202 164 176 124
-30
-31
Griekenland 30 54 56 45 51 51 43 54 36 44
21 -2
Groot-Brittannië 35 34 27 27 29 23 31 33 32 34 7 7 Hongarije 33 31 40 39 12 40 40 36 21 26
23
-20
Italië 819 838 882 966 922 759 858 680 915 717
-22
-12
Letland 1 1 2 2 1 1 0 0 0 0
-33
-64
Nederland 170 225 200 234 255 172 301 274 336 208
-38
-32
Polen 77 87 65 55 31 40 90 40 55 45
-18
-27
Portugal 81 181 121 173 136 168 198 172 210 179
-15 -7
Roemenië 104 46 30 24 21 53 24 20 28 26 -8 7 Slovakije 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0
-50
-49
Slovenië 11 14 8 12 12 9 10 11 7 3
-48
-63
Spanje 641 522 610 537 496 476 429 456 461 349
-24
-22
Tsjechië 2 2 2 3 3 6 3 3 6
103
52
Zweden 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1
-53
-52
Totaal
2.419 2.582 2.562 2.696 2.542 2.165 2.602 2.275 2.629 2.060 -22 -18
(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011.
8 Veilingklokje September 2012
Commercieel nieuws
Het is mathematisch een feit: met een geschatte perenproductie van 255 ton laten de peren met meer dan 40 ton de appelen in ons land achter zich.
Tabel 3 Belgische appelproductie per variëteit (x 1000 ton) Variëteit
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)
Boskoop 20 21 19 23 25 22 18 12 11 7 Braeburn 3 4 5 6 5
-33
-46
-12 4
Cox Orange 4 4 3 3 3 3 3 3 3 2
-41
-43
Elstar 11 14 13 14 13 8 9 8 9 6
-35
-33
-33
-30
Gloster Golden Delicious 27 30 27 30 35 32 32 29 Jonagold
32 22
167 182 154 175 170 166 167 123 131 86 -35 -39
Jonagored 66 77 67 77 74 72 77 72
76 49
-35
-35
Pinova 2 2 2 2 2 6 22 Andere nieuwe variëteiten 10 17 15 14 15 8 -3 Andere 25 28 35 36 37 18 17 21 22 20 Totaal België
-13 -2
320 356 317 358 358 336 344 288 305 212 -30 -32
(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011. (3) Andere nieuwe variëteiten: Ariane, Belgica, Cameo, Diwa, Greenstar®, Honey Crunch, Jazz, Junami, Kanzi®, Mariac, Rubens, Tentation, Wellant...
juni en juli. Begin augustus mochten we een zeer warme periode beleven. We verwachten dus een dikkere maat dan gemiddeld de voorbije jaren, en dikkere appels geven meer kilo’s. Bijkomende vaststelling is het feit dat een hetero geen behang aan de basis ligt van een vroegere rijping en dat bomen met een minder behang hun vruchten vlugger zien kleuren. We moeten dus dringend in ons plukrooster inplannen dat we de voorlopers eerder moeten plukken. De appel gaat ook vlugger aansluiten op de perenoogst. Vorig jaar lagen daar nog twee weken tussen, dat zouden dit jaar wel eens geen twee dagen kunnen zijn. Hiermee moeten we ook wel degelijk rekening houden in onze planning. Wat onze clubvariëteiten betreft, de Kanzi® en de Greenstar®, blijkt dat de producenten minder last hebben van de mindere oogst in het appelsegment. Men schat het verlies ten opzichte van vorig jaar van 0 tot 10%. t
9
Commercieel nieuws
Voor de kersen die uiteindelijk verkocht werden, kregen de kersentelers wel een goede prijs. Dat dit een kleine compensatie is voor het verlies van de vroege oogst is maar een schamele troost voor de betrokken fruittelers. t
De Belgische peren De cijfers van Prognosfruit tonen een verlies voor de Belgische peren van 14%. Het verlies op Conférence (10%) is kleiner, dat van de Doyenné (56%) zoveel te groter. Het wordt, gerekend over de laatste 10 jaar, een gemiddelde oogst en dat is, gezien de areaaluitbrei ding van de voorbije jaren, dus toch een tegenvaller. Maar ook hier zijn de weer goden de teelt niet ongunstig gezind: water kregen onze peren genoeg, en de zon van augustus zal zeker een posi tieve invloed hebben op de maat. En, ondanks alle prognoses, het is wat na de oogst in de paloxen steekt en in de frigo’s gestockeerd werd, dat van belang is. En meteen is het mathematisch een feit: met een geschatte perenproductie van 255 ton laten de peren met meer dan 40 ton de appelen in ons land achter zich.
seizoen uit de aardbeiengeschiedenis in volle grond. Eerst was er de strenge winter die zorgde voor vorstschade aan de jonge planten. De lente die er in feite geen was, leverde ons een slechte bloei op wegens het koude en natte weer. En dan was er nog de vorst die bij tijd en wijlen nog meer roet in het eten kwam gooien. En de zomer dan, toen er moest geplukt worden, leverde bij de eerste pluk veel kromme aardbeien op en daarna kwam er zoveel regen dat de aardbeien van slechte kwaliteit waren en de houdbaarheid beneden alle peil was. Als gevolg hiervan stuikten de prijzen in elkaar en belandden er meer
Aardbeien waren een ramp De Belgische aardbeientelers hebben een annus horribilis meegemaakt, een rampjaar, een jaar om zo vlug mogelijk te vergeten. Dat mogen we gerust stel len voor de producenten die grotendeels afhankelijk waren van de teelt in volle grond. 2012 werd zowat het slechtste
aardbeien op de industriemarkt dan de producenten lief was. De financiële schade voor de telers in volle grond was niet te schatten.
Zoete kersen: vroege oogst de mist in Bij de kersen noteerden we in de lente eveneens een slechte bloei. Desondanks was er toch productie. Maar die geraakte niet onder de boom. Althans toch de vroege variëteiten niet, want die ver regenden met de aardbeien mee: 90% van deze vroege zoete kersen werd zelfs niet geplukt! Nadien werd het wat beter. We kregen wat convenabel weer en konden starten met de pluk van de Kordia en de Regina. Tot het half juli opnieuw begon te rege nen en de rest van de Kordia vernield werd. De kersentelers moesten toen verder met de Regina alleen. Het logische gevolg van zo’n kwakkelend kersenseizoen is dat er beduidend minder kilo’s op de sorteertafels terecht kwamen. Voor de kersen die uiteindelijk verkocht werden, kregen de kersentelers wel een goede prijs. Dat dit een kleine compensatie is voor het verlies van de vroege oogst is maar een schamele troost voor de betrokken fruittelers.
Tabel 4 Belgische perenproductie per variëteit (x 1000 ton) Variëteit
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)
Conférence
154 197 200 235 255 152 273 253 263 237 -10 -10
Doyenné 12 19 17 20 20 9 20 19 21 9
-56
-55
Durondeau 6 10 7 9 7 6 8 6 7 6
-15
-19
Andere 5 4 6 4 4 6 6 5 3
-49
Totaal België
172 231 229 268 287 170 307 285 295 255 -14 -14
(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011.
10 Veilingklokje September 2012
-44
Commercieel nieuws
Krieken: kwaliteitsproblemen De zure kersen trokken de lijn van een slecht zacht- en steenfruitseizoen door. De oogst van de krieken haalde nauwe lijks de helft van de productie van vorig jaar. De middenprijs was echter niet onaardig. Heel belangrijk was de vast stelling dat er zich bij onze krieken kwaliteitsproblemen manifesteerden. Deze kwaliteit zou in een normaal jaar met een normale oogst nooit door de industrie aanvaard zijn geweest.
Bessen: goed nieuws Goed nieuws van het front van de rode bessen. 2012 was één van de betere seizoenen qua prijsvorming. Bovendien konden de producenten van rode bessen rekenen op een constante en regelmatige afzet. Dat de prijzen ook al niet zo fout waren, is een opsteker voor dit segment in de fruitteelt.
Een later seizoen De pluk van 2012 voor de hardfruittelers
zal in elk geval later zijn dan vorig jaar, toen we het vroegste plukseizoen ooit meemaakten. Dat heeft gevolgen voor onze arbeidsorganisatie. Bij de appel prognoses gaven we al enkele richtlijnen mee voor de pluk. Voor de pluk van Conférence moeten we toch wel enkele bedenkingen koppelen aan de huidige toestand: • Als een seizoen later is en de oogst kleiner, dan bestaat de verleiding om maar steeds later de peren te plukken om op die manier toch nog wat te recu pereren door een betere diktemaat. • We moeten er echter met klem voor waarschuwen dat plukdata niet met de natte vinger worden vastgesteld en dat we de einddatum van de pluk ten allen prijze moeten respecteren. • We waarschuwen onze fruittelers er ook voor dat men rekening moet houden met een ongeschreven wet in de fruitteelt en die leert ons dat hoe later een plukseizoen start, hoe korter het ook wordt. •
We waarschuwen onze fruittelers er ook voor dat men rekening moet houden met een ongeschreven wet in de fruitteelt en die leert ons dat hoe later een plukseizoen start, hoe korter het ook wordt.
11
Productienieuws
QS vraagt weer administratieve aanpassingen
Noodzakelijk voor handel met Duitsland Veiling coördineert ‘Qualität und Sicherheit.’ Met dit woord verzekert de Duitse retail zich van een aanvoer waarvan de kwaliteit en de milieubewuste teelt van de producten verzekerd moeten zijn. In 2001 werd met het systeem gestart voor vlees en vleeswaren en sedert 2004 is het sys teem ook van toepassing voor fruit, groenten en aardappelen. Het is in feite een zeer eenvoudig systeem: als je er niet aan beantwoordt kom je Duitsland met je producten niet binnen. De toepassing ervan, dat is echter andere koek. Veiling Haspengouw kreeg de voorbije maanden een aantal controles te ver werken in het kader van QS-Wholesale, QS-coördinator, IFS en BRC. Voor onze veiling verliepen deze controles vrijwel rimpelloos, enkele kleine opmerkingen
12 Veilingklokje September 2012
in verband met minors niet te na gespro ken. Uit deze controles bleek echter ook de noodzaak voor een nieuwe inschrij ving voor het ‘Milieubewuste Teeltlasten boek’ door de producenten.
In het kader van de implementatie van het QS-systeem moet de veiling als coördinator optreden. Hierbij is het de bedoeling dat alle Globalgap-gecertifi ceerde hardfruittelers geregistreerd worden in de QS-database. Die registra tie is van levensbelang voor de handel met Duitsland. Wat vraagt QS aan ons? Geen staats geheimen, doch wel op de eerste plaats de gegevens van de producent, de teel ten waarvoor hij of zij gecertificeerd is, het GGN (Globalgap-nummer), de auditdata en de status van de residu analyse. Door de ondertekening van dit nieuwe inschrijvingsformulier verklaart de teler zich akkoord voor het nemen van stalen
Productienieuws
Wat vraagt QS aan ons? Geen staatsgeheimen, doch wel op de eerste plaats de gegevens van de producent, de teelten waarvoor hij of zij gecertificeerd is, het GGN (Globalgap-nummer), de auditdata en de status van de residuanalyse. op gelijk welk tijdstip en onaangekon digde staalnamen van veld en/of oogst stalen als productcontroles (QS-residu staalname, GBM-residu’s en nitraat) door erkende staalnemers en controleurs. De staalnemer krijgt tijdens de gewone werkuren de toegang tot de plantages, opslagruimtes, verkoopsinrichtingen en transportmiddelen.
Om de handel met Duitsland niet te hinderen is het dringend noodzakelijk dat alle hardfruittelers deze nieuwe overeenkomst ondertekenen voor 10 september 2012 gezien Veiling Haspengouw niet kan fungeren als coördinator indien deze handtekening ontbreekt.
Globalgap-controles Rechten en plichten Verder verbindt de producent zich ertoe om: • Conform de Globalgap-verplichtingen te produceren. • Enkel producten als QS-geschikt te verkopen, die tot de Globalgap gecer tificeerde culturen behoren. • Er voor te zorgen dat bij de verkoop van QS-goederen alsook bij de produc tie de maximaal toegestane hoeveel heid residu (MRL) worden nageleefd (onder QS-goederen worden goederen bedoeld die volgens de vereisten van het QS-systeem in een QS-gecertifi ceerd bedrijf geproduceerd en/of verkocht worden). • Sancties, die in het kader van de QSresidumonitoring worden vastgesteld, op te volgen en eventueel uitgevaar digde geldboetes onmiddellijk aan QS te betalen. • De aanwezigheid van ongewenste stoffen in producten onmiddellijk aan de coördinator (Veiling Haspen gouw) te melden. De gegevens die ter beschikking van QS gesteld worden, mogen niet zonder toe stemming van de fruitteler aan derden worden doorgegeven. QS vermeldt enkel op zijn website dat het betrokken fruit bedrijf het recht heeft om QS-goederen te leveren. Ook uitsluitingen of schor singen worden op die website vermeld.
Ondertussen krijgen ook de Globalgapcontroles bij de fruittelers hun beloop. De audits gebeuren volgens de nieuwe versie 4, en die is een stuk strenger geworden zoals we in een vorig Veilingklokje al vermeld hebben. De documen ten die van toepassing zijn voor deze nieuwe controles kunnen de betrokke nen downloaden van het extranet, onder de rubriek ‘documenten’. Indien je nog met vragen zou zitten, aarzel dan zeker niet om contact op te nemen met de fieldwerking. Ook wij vinden dat het nogal veel documenten zijn en soms zien fruittelers tussen de papieren hun bomen niet meer staan. Vraag daarom ook hulp zodat je zelf ook beter kan anticiperen. We drukken nog maar eens op het belang van een goed ingevulde ‘zelfinspectie-checklist Globalgap’. Je moet die ingevuld hebben alvorens SGS komt controleren. Dat is een major, en bijgevolg zeer belangrijk voor het al dan niet certificeren. In dit verband verwijzen we u nog graag naar ons Veilingklokje van juni 2012 waar we op pagina 10 nog maar eens de meest voorkomende fouten opsomden. •
Beknopt geven we enkele aandachtspunten van SGS mee waarop de teler moet letten bij een controle • Hygiëne-instructies: opleiding van plukkers en sorteerders moet door personeel afgetekend worden als bewijs dat ze de vereiste instructies hebben uitgelegd gekregen. Die van 2011 hebben we opgevraagd en soms ontbrak dit wel eens. Fruittelers moeten nu zorgen dat dit voor de nieuwe oogst gebeurt. • Kwalificatie personeel dat bespuitingen uitvoert: veelal is dit door interne op leiding. Dit zou moeten omschreven worden en de opleiding moet door de werknemer afgetekend worden. • Als de werknemer niet alleen optreedt als chauffeur, maar ook de spraymix aanmaakt en zelfs de bereiding maakt, dan moet er, als er geen externe kwali ficatie kan aangetoond worden, een degelijke instructie zijn van de produ cent voor elke behandeling. • EHBO-koffertje op het veld tijdens de pluk: men moet dit wel degelijk doen (men zegt het wel maar als tijdens controle blijkt dat het er niet is, dan geeft dit problemen). • Traceerbaarheidssyteem: duidelijke registratie plukdata, liefst gebruik maken van paloxkaarten of een dege lijk frigoplan, registreren wat men sor teert of verpakt inclusief de bestem mingen en de leverbons bijhouden! • Irrigatie: opletten met opgevangen regenwater in open bassins. • Aanmaakwater spraymix: water uit geboorde put of opgevangen regen water in gesloten tanks met regel matig gebruik en cleaning mag, maar t
13
Productienieuws
Om tot een optimale prijsvor ming te komen is het belangrijk dat uw fruit voor alle markt segmenten in aanmerking komt. Dat vertaalt zich enerzijds in kwaliteitsparameters: maat
Kwalificatie personeel dat bespuitingen uitvoert: veelal is dit door interne opleiding. Dit zou moeten omschreven worden en de opleiding moet door de werknemer afgetekend worden. t •
•
•
•
•
de laatste bespuitingen moeten met leidingwater gebeuren. Risicoanalyse in verband met water: ontbreekt veelal en het is niet de bedoeling dat SGS die dan maakt. Geïntegreerde bestrijding: het regis treren van waarnemingen verdient terug meer aandacht, feromoonvallen ontbreken nogal eens en waarschu wingsberichten moeten bijgehouden worden als bewijs. Facturen/leverbons van gewasbescher mingsmiddelen: liefst naast de facturen ook de leverbons bewaren want factu ren liggen dikwijls bij de boekhouder. Een kopie nemen is dan handig. Registratie veiligheidstermijnen: zeker de laatste maanden voor de pluk moet de veiligheidstermijn geregistreerd worden naast elk toegepast middel. Voorraadbeheer gewasbeschermings middelen: regel is om de 3 maand, maar voor SGS is het volgend systeem ook in orde en haalbaar: stockopname begin seizoen, updaten bij elke aan koop, stockopname vlak voor audit.
14 Veilingklokje September 2012
•
•
• •
•
De check stocks is niet altijd correct en indien personeel de bespuitingen doet, is dit erg belangrijk. Hergebruik lege verpakking pesticiden: dit komt toch nog wel eens voor en is uiteraard absoluut niet gewenst. Opslag lege verpakking pesticiden: zakken met bussen/bidons zijn in orde, de bewaarde doppen moeten wel dikwijls op een meer veilige plaats bewaard worden die ook ontoeganke lijk is voor onbevoegden want ze zijn erg gevaarlijk. Mobiele toiletten. Pictogram ‘handen wassen’ voor productbehandeling, met name na toiletgebruik, eten... ontbreekt soms. Dit staat wel in instructie maar die moet duidelijk geafficheerd worden en dat is een major. Indien producenten in onderaan neming hun fruit bij een andere producent laten verpakken, moeten ze het Globalgap-certificaat van die producent opvragen en ons bezorgen (of klaar leggen). •
traject, kleur en schilkwaliteit. De laatste jaren zijn de speciale eisen aan het residu-niveau voor bepaalde afnemers ook een be langrijke kwaliteitsparameter geworden.
Deze extralegale residu-eisen spelen voornamelijk naar twee bestemmingen toe: enerzijds Rusland en anderzijds de Duitse discountketens, die in heel WestEuropa hun eisen doordrukken.
Rusland De Russen handhaven nog steeds een beperking op het residu aan pirimicarb. Mits voldoende wachttijd kan hieraan meestal voldaan worden. De beperkingen op captan en andere fungiciden zijn door het aanpassen van de Russische normen naar de Europese toe, onder tussen weggevallen. De administratieve rompslomp: residuanalyse, safety-certi ficaat en Pus blijven evenwel behouden. Voor het volgende seizoen moeten we dus op dezelfde manier werken als het voorbije jaar: voorafgaand aan de ver koop het laten nemen van een peren- en appelstaal, conforme residu-analyse afwachten, volledige spuitregistratie toe passen zodat we vanuit het computer systeem een Pus-document kunnen
Productienieuws
Maximale afzetkansen voor uw fruit
Rusland en Duitsland stellen extralegale eisen opmaken, met onder andere de vermel ding van alle gebruikte actieve stoffen en vermelding van datum en dosis van de laatste bespuiting. Met al deze gegevens in onze databank, kan de administratieve rompslomp, die voor de teler er net te veel aan is, auto matisch via de veiling verlopen.
Duitse discounts Hier gelden in feite twee grote regels: • Voor bepaalde discounters mogen maximaal vier a ctieve stoffen gevon den worden (en maximaal 70% van de som van de MRL’s of ARfD’s). • Voor andere discounters mag er slechts 33% van de Europese MRL gevonden worden.
Afspuitstrategie zomer 2012 Om aan al deze eisen te voldoen zijn er twee basisregels: ten eerste een goed overwogen keuze van handelsmiddelen en ten tweede het verlengen van de wachttermijn. Zowel voor Bellis als voor Switch vol staan de aanbevolen wachttermijnen niet steeds om onder de 33%-norm te vallen. Bij een verdubbeling van de wachttermijn is er zowel naar Imazalil als naar pyraclostrobin (Bellis) toe geen probleem meer. De andere componenten van Switch of Bellis stellen meestal geen probleem. Naar de beperking van het aantal actieve stoffen toe moet de strategie
Voor bepaalde discounters mogen maximaal vier actieve stoffen gevonden worden (en maximaal 70% van de som van de MRL’s of ARfD’s).
de volgende zijn: • Zo lang mogelijk doorgaan met het gebruiken van de contactfungiciden: captan en Tmtd. Deze middelen hebben een hogere MRL, zodat het teruggevonden residu procentueel steeds zeer klein is. Dit heeft ook zijn voordeel indien de som van MRL’s of ARfD’s beperkt wordt. (70% van 5 ppm is 3,5 ppm, 70% van 0,5 ppm is slechts 0,35 ppm.) • Slechts één bespuiting met Bellis of Switch in vooroogst, steeds van het middel dat in de loop van de teelt reeds gebruikt is. Zeker nooit een combinatie van Bellis, Switch en of Philabuster. Bij het combineren, sluit je afzet naar bepaalde afnemers al bij voorbaat uit. • Bij toepassing van Philabuster is een vooroogstbehandeling niet nodig. Pas echter op bij deze toepassingen, de concentratie aan middel moet goed gemonitord worden, om nooit te veel actieve stof in het bad te hebben. Residu-overschrijdingen met imazalil zijn mogelijk, ook bij het werken volgens de aanwijzingen op de ver pakking. Een MRL-overschrijding aan imazalil geeft dadelijk een over schrijding van de ARfD (de acute grenswaarde), wat normaal eindigt in het vernietigen van het product. Ook de evolutie van de concentratie aan pathogene in het dompelwater moet gecontroleerd worden. Eén palox met geïnfecteerde peren kan alles wat erna gedompeld wordt besmetten. Wordt deze infectie vast gesteld, dan moet het bad ontsmet worden vooraleer er weer gestart wordt met dompelen. • Laat tijdig stalen nemen en zorg voor een volledige spuitregistratie. •
15
Productienieuws
Plukdata en bewaaradviezen 2012
Alle waarnemingen wijzen op een normaal tot later seizoen Zoals elk jaar heeft VCBT ook dit jaar weer kosten noch moeite
Aandachtspunten bij de oogst
gespaard om u tijdig een betrouwbare plukdatum voor te schotelen.
Bewaartemperatuur peer Voor peer bepaalt het opgelostestof gehalte in belangrijke mate de bewaar temperatuur. In een jaar zoals 2012 waarin we geen al te hoge suikergehalten in peer verwachten, zullen we dus voorzichtig moeten omspringen met de bewaartemperatuur. Daarom is het belangrijk om het suikergehalte van de bewaarde partij peren te kennen. Is het gemiddelde suikergehalte voldoende hoog: geen probleem. Indien het suiker gehalte te laag is (<12.5° Brix) dan is het advies om de eerste 3 weken wat voor zichtiger in te koelen, bijvoorbeeld op -0,5 °C en pas daarna dieper te koelen naar -1 °C. Na enkele weken hebben de peren hun laatste suikerreserves omge zet en kunnen ze beter tegen lagere temperatuur.
Dit jaar was dit geen sinecure. Voor de verandering hebben we name lijk te maken met een normaal tot zelfs eerder laat jaar, wanneer we vergelijken met de recent verleden tijd. Destructieve metingen, model len én zelfs de intuïtie van de telers wijzen in dezelfde richting…
Toepassing van Smartfresh bij peer Dit jaar zal de toepassing van Smartfresh op peer een vervolg krijgen. De erva ringen van vorig jaar waren algemeen positief. De firma wil het product op peer gericht en voorzichtig introduceren. Bij peer is de toepassing complexer dan
2012: trage zetmeelomzetting.
Latere plukdata Wat opvalt in de metingen is de hogere hardheid, lagere opgelostestofgehalte (vooral bij peren) en de trage zetmeel omzetting (zie foto). De rijping verloopt met andere woorden traag. Voor Confé rence betekent dit dat de plukdatum niet zozeer zal gedicteerd worden door hardheid, maar eerder door opgeloste stofgehalte. Daarom richten we ons
16 Veilingklokje September 2012
voor de plukdatum bij Conférence op een begin rond 10 september: de hard heid moet dan nog voldoende hoog zijn (>12 kg/cm²) en het opgelostestofgehalte zou dan toch al gestegen moeten zijn tot minimaal 12° Brix. Voor appel volgen de plukdata dezelfde trend als deze voor peer: zie tabel 1. De modellen op basis van nabij-infrarood (NIR)-metingen bevestigen de destructieve analysen.
NIR-meting
Productienieuws
Wat opvalt in de metingen is de hogere hardheid, lagere opgelostestofgehalte (vooral bij peren) en de trage zetmeelomzetting. De rijping verloopt met andere woorden traag. bij appel. Het vraagt van de teler ook meer controle dan bij appel, vooral bij de inzet en inkoeling. Er moet bijvoor beeld 9 weken ingekoeld worden voor aleer ULO aan te brengen. Voor het volledige protocol verwijzen we graag naar de firma. Toepassing van Smartfresh bij appel Smartfresh kan voor bepaalde markten een duidelijke meerwaarde bieden. Het middel biedt duidelijk voordelen inzake hardheid en vermijden van vettig heid en scald voor Jonagold, Golden en Greenstar®. Zorg dat de cellen goed gelucht zijn vóór de behandeling, zodat er geen ethyleen meer in hangt. Zo niet kan het effect, zeker op scald, minder goed zijn. Het is belangrijk om na de toepassing de wachttijd voor ULO goed te respecteren: ga niet afbranden binnen de week na toepassing van Smartfresh want dan verhoog je het risico op bruin. Door Smartfresh zijn je appels in rust gebracht, het is dan ook niet zo belang rijk om halsoverkop ULO aan te brengen: wacht 10 dagen, brand dan rustig af naar 4%. De rest laat je zakken tot 1% via natuurlijke ademhaling met minstens 1% per week. Wanneer die 1% niet gehaald wordt, kan je wat helpen met de stikstofgenerator. Opletten met glazigheid en scald op appel Bij warm weer loeren twee risico’s bij appel: scald en glazigheid. Scald kan een probleem gaan vormen indien we vóór de oogst warme temperaturen krijgen, zonder al te veel zon en met weinig koude nachten. Jonagold, Golden, Boskoop en Greenstar® zijn gevoelig voor scald. VCBT zal de predictiemodel len voor scald volgen en u tijdig verwit
tigen hiervoor. Indien we erg zonnig weer krijgen is het risico op scald dan weer lager. Je kan bij een hoog scald risico enkel goed op het bewaarregime letten: zorg dat de zuurstofconcentratie voldoende laag is namelijk 1%. Snelle inkoeling en verhoogde CO2 (3 à 3,5%) helpen ook. Ook Smartfresh helpt tegen scald. Vroeg geplukte vruchten (dus eerste pluk Jonagold) zijn gevoeliger. Een vrucht die in de vlakke zon hangt kan net onder de schil al snel 10 tot 15 °C warmer worden dan de luchttempera tuur. Hierdoor kan het onderliggend weefsel schade oplopen. Dat uit zich in het meest zichtbare: zonnebrand, maar ook in de minder uitwendig zichtbare glazigheid. Glazigheid is meestal een kleiner probleem omdat het wegtrekt tijdens de bewaring als het in beperkte vorm voorkomt. Wanneer bij de oogst een sterke vorm van glazigheid te vinden Tabel 1 Plukdata appel 2012 is in de vruchten, is dit al een aanwijzing dat dit geen erg goed bewaarbare partij Cultivar Plukvenster voor lange bewaring is. Vaak ontaardt deze sterke vorm van Boskoop 24 – 28 september glazigheid tijdens de bewaring in Braeburn 20 – 25 oktober vruchtvleesbruin. Elstar 8 – 13 september t Gala
12 – 15 september
Golden
20 – 27 september
Greenstar
4 – 8 oktober
Jonagold
23 september – 7 oktober
®
en -mutanten Jonagored
23 september – 7 oktober
Kanzi
26 – 30 september
Pinova
1 – 10 oktober
®
Tabel 2 Plukdata peer 2012
Glazigheid bij appel. De pijl geeft aan welke zijde van de vrucht in de zon gehangen heeft.
Cultivar
Plukvenster voor lange bewaring
Conférence
10 – 20 september
Doyenné
15 – 20 september
Durondeau
10 – 15 september
17
Productienieuws
Controleer bij de inzet de vruchten op hardheid en rijpheid: te rijpe en te zachte vruchten horen niet thuis in ULO en lange bewaring.
t
Bewaarcondities 2012 De optimale bewaarcondities staan vermeld in tabel 3 en 4. De aangegeven temperaturen zijn de vruchttempera turen.
Aandachtspunten • Gebruik schone, stevige kisten met een nieuw bodemvel. • Pluk vruchten voor lange bewaring rechtstreeks in de palox.
Tabel 3 Bewaarcondities appel 2012 Cultivar
Temperatuur O2 CO2
Wachttijd vóór ULO (dagen)
(°C)
vanaf bereiken van optimale
(%)
(%)
bewaartemperatuur Golden
0,5
1,0 – 2,0
2,0 – 2,5
1*
Gloster Gala Elstar
1,0
2,0 – 2,5
< 1,0
1*
Idared Kanzi®
4**
2 0,8 21
Jonagold
0,8 – 1,0
1,0
2,5 – 3,0
1*
Jonagoldmutanten Pinova Greenstar® Belgica Cox’s O.P.
3,0 – 3,5
2,0 – 2,5
< 0,8
7 – 10
Boskoop Braeburn
1,0
2,5 – 3,0
< 0,8
21
Granny
0,5 – 1,0
1,0
1,0
1*
* Indien Smartfresh werd toegepast: zeker 1 week wachten na de toepassing alvorens ULO aan te brengen. ** Kanzi® geleidelijk afkoelen van oogsttemperatuur in 1 week naar 4 °C.
Tabel 4 Bewaarcondities peer 2012 Cultivar
Temperatuur O2 CO2 Bewaarduur
(°C)
(%) (%)
Conférence
-1,0 (-0,5*)
2,5 – 3,0
< 0,9
eerste 21 dagen
-1
2,5 – 3,0
< 0,8
van dag 21 tot eind bewaring
Doyenné
-0,5 (0,0*)
2,0 – 2,5
< 0,9
eerste 21 dagen
-0,5
2,5 – 3,0
< 0,8
van dag 21 tot eind bewaring
Durondeau 1,0 * Indien het gemiddelde opgelostestofgehalte bij de oogst lager is dan 12,5° Brix, dan wordt de eerste 3 weken een iets hogere bewaartemperatuur aangehouden om bevroren n ekken te vermijden.
18 Veilingklokje September 2012
• Pluk met steel: vruchten zonder steel kwetsen andere vruchten, zorgen voor meer rot en verliezen meer vocht. • Koel de cellen goed voor (tot 0 °C) en de vruchten goed in. • Zorg voor een goede stapeling: zorg dat de lucht alle kisten kan bereiken. • Controleer bij de inzet de vruchten op hardheid en rijpheid: te rijpe en te zachte vruchten horen niet thuis in ULO en lange bewaring. • Zorg voor geijkte gasmeters en voelers. • Zorg voor registratie van uw gas- en temperatuurmetingen. Zorg voor voldoende back-up op de pc, printer papier en inkt in de printers. Zo kan je, in geval van schade, nagaan wat er fout ging. Conférence • Juiste plukdatum: respecteer vooral de eindplukdatum voor de peren voor lange bewaring. • Voldoende verluchting bij de inkoe ling: zorg voor drie weken inkoeling vooraleer de vruchten op ULO- condities gebracht worden. Overdrijf hierin ook niet: na maximaal vier weken inkoeling moeten de vruchten op ULO-condities gebracht worden. • Dek alle perenpaloxen af met plastic na de inkoeling. • Hou het zuurstofniveau in de peren cellen het hele jaar tussen 2,5 en 3% • Hou het CO2-niveau zo laag mogelijk: <0,8%. • Hou de vruchttemperatuur op -1 °C, voor minder zoete peren de eerste weken op -0,5 °C. Appel (Jonagold) • Begin meteen na de inkoeling, vooral met Jonagold, onmiddellijk met zuur stofverlaging: brand af tot 4% O2 en
Nieuws van bij ons Evenement
Opendeur in de Cherry Farm De Cherry Farm doet niet alleen dienst als bed & breakfast. Of als geboortehuis van Christina de Wonderbare van Brustem. Het is tevens een actieve kersenboerde rij. De familie Vanweddingen is als één van de eersten in de regio gestart met aanplantingen van laagstam voor zoete kersen. Op een oppervlakte van ongeveer 20 hectare worden variëteiten geteeld als Kordia, Regina, Lapins, Sweet heart, Summit… Door de grote variëteit aan rassen zijn zij in staat kersen te leveren van half juni tot half augustus. Het bedrijf is nog in volle uitbreiding door de pas aangeplante plantages. Op 1 juli gooide de familie de deuren open en heel wat dagjesmensen kwamen kijken hoe een modern kersen bedrijf draait. En ook het Veilingklokje was erbij. • Zorg voor geijkte meters.
•
•
•
•
• • •
laat de rest door natuurlijke adem haling dalen. Voor Braeburn en Kanzi® eerst drie weken inkoelen, dan pas afbranden. Vruchten die behandeld werden met SmartfreshSM kunnen best niet te snel op ULO-condities gebracht worden. Indien Jonagold en Golden in één cel gezet worden, moeten de condities voor Jonagold gehanteerd worden. Indien Jonagold en Granny in één cel gezet worden, moet het CO2-gehalte op 1% gezet worden: Jonagold zal in deze situatie sneller vergelen. Hou het zuurstofniveau in de Jona goldcellen het hele jaar op 1% en niet hoger. Hou het CO2-niveau op 3% bij Jona gold. Hou de vruchttemperatuur voor Jonagold op 0,8 tot 1 °C, niet hoger. Rijpere vruchten moeten bij iets mil dere condities bewaard worden: de temperatuur en O2-concentratie moet iets hoger en de CO2-concentratie moet iets lager zijn.
Ann Schenk Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten
Evenement
Internationale kersenhappening van de NBS Nog meer kersen konden we op zondag 8 juli proeven in Alden Biesen (Bilzen), tijdens de Internationale Kersenhappening van de Nationale Boom gaardenstichting. Van 10 tot 17 uur werd een tweehonderdtal oude kersen rassen tentoongesteld, er waren wandelingen door de kersenboomgaard en men kon kennis maken met alle aspecten van het artisanale kersenplukken: van de plukkers op de hoge ladders tot de sorteertafel. Ook het culinaire werd niet over het hoofd gezien, met kersenwijn, kersengebak, kersenijs en kersenthee. Ook hier mocht Veiling Haspengouw niet ontbreken. •
19
Nieuws van bij ons Personeel
Evenement
Haspengouwse Oogstfeesten
Karolien en Koen verwelkomen Julie Op 14 juni werd Julie geboren. Deze flinke meid van bijna een halve meter is het eerste kindje van Koen Casters en Karolien Moens. Karolien ‘bemant’ het directiesecretariaat. Het Veilingklokje wenst de kersverse papa en mama van harte proficiat en heet de kleine Julie van harte welkom in de grote familie van Veiling Haspengouw. •
Metsteren is dan weer het decor voor de jaarlijkse Haspengouwse Oogst feesten, een organisatie van de ‘Haspengouwse Halfoogstfeesten vzw’. Veiling Haspengouw verleent graag zijn medewerking aan deze hoogmis van de landbouw, waar uiteindelijk niet alleen de landbouw in de kijker staat, maar ook kunst en cultuur, terwijl lokale verenigingen hun graantje meepikken. Dit jaar vond het feest plaats in het zonovergoten Nonnemielen. Mielen was een klein plaatsje net buiten Sint-Truiden waar in de 13de eeuw nonnen neer streken en toen werd het ‘Nonnemielen’. De nonnen kwamen uit het SintKatelijneklooster in Sint-Truiden. Een bekende kloosterling was Christina de Wonderbare. Er waren op 15 augustus evenwel nog maar weinig ‘nonnen’ te zien, wel Spaanse dames op sierlijke paarden, honden, roofvogels, pony’s, dorsen en oogsten en je kon verloren lopen in een groot maïslabyrint. •
Evenement
Dag van de Kers in Rijkel Elk jaar lokt de ‘Dag van de Kers’ heel wat volk richting het kasteel van Rijkel. Nochtans kunnen we niet onder de vaststelling uit dat het aantal standhouders elk jaar wat afneemt: vroeger was de dreef aan het kasteel bijna te klein, nu is er plaats zat! De organisatoren, boordevol goede wil om onze Haspengouwse kersen te promoten, moeten misschien eens brainstormen om deze ‘Dag van de Kers’, die zeker zijn plaats heeft in het fruitgebeuren, een nieuw elan te geven of de vele toeschouwers die er jaarlijks komen op een aangename manier te verrassen met iets nieuws. Maar desondanks, en zelfs met een dreigende hemel, was er veel volk. Want kersen lokken nog steeds mensen: weinig aanwezigen trokken dus naar huis zonder een rijke portie van het zwarte goud van Haspengouw. •
20 Veilingklokje September 2012
