Kwaliteitsjaarverslag 2010 van de Huisartsenmaatschap van Dongen / van Olden – Mout – Vrijmoet Gevestigd in
14e jaargang
KvK: 3215325
Schoutenkampweg 4 3768 AE Soest
Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 3 Totstandkoming van het jaarverslag/jaarplan..................................................................................... 3 Doelstellingen van dit jaarverslag/jaarplan......................................................................................... 3 Historie en profiel van de praktijk ....................................................................................................... 3 Het afgelopen jaar.................................................................................................................................. 4 Infrastructuur en organisatie .................................................................................................................. 6 Locatie van de praktijk......................................................................................................................... 6 Gebouw................................................................................................................................................ 6 Praktijkuitrusting ................................................................................................................................. 7 Samenwerkingsvorm huisartsen ......................................................................................................... 7 Opleidingen.......................................................................................................................................... 8 Praktijkorganisatie, bereikbaarheid en beschikbaarheid .................................................................... 8 Automatisering .................................................................................................................................... 9 Overlegstructuur.................................................................................................................................. 9 Team...................................................................................................................................................... 11 Het team stelt zich voor..................................................................................................................... 11 Patiënten ............................................................................................................................................... 18 Werkbelasting ....................................................................................................................................... 20 Medisch handelen ................................................................................................................................. 22 Inleiding ............................................................................................................................................. 22 Chronische aandoeningen ................................................................................................................. 22 Receptuur .......................................................................................................................................... 23 Verwijzingen ...................................................................................................................................... 23 Verrichtingen ..................................................................................................................................... 24 Preventie; griep ................................................................................................................................. 24 Preventie; cervixscreening................................................................................................................. 25 Preventie; stoppen met roken........................................................................................................... 25 Kwaliteitsbeleid ..................................................................................................................................... 26 Visitatie / Accreditatie ....................................................................................................................... 26 Huisartsinformatiesysteem (HIS)....................................................................................................... 26 Arbo-risicoanalyse ............................................................................................................................. 27 Scholing.............................................................................................................................................. 27 Overlegsituaties ................................................................................................................................. 28 Klachtenregeling en gebruikersinbreng............................................................................................. 28 IJken van het instrumentarium.......................................................................................................... 28 Praktijkverpleegkundigen; Somatiek..................................................................................................... 29 Terugdringen van chronisch gebruik van benzodiazepinen .............................................................. 29 Screening op cardiovasculaire risico’s ............................................................................................... 29 CVA-Project........................................................................................................................................ 30 Jaarplannen ........................................................................................................................................... 31 Bijlage .................................................................................................................................................... 32 Heldendaden op krediet .................................................................................................................... 32
-2-
Inleiding Totstandkoming van het jaarverslag/jaarplan Dit is de veertiende jaargang van het jaarverslag van onze praktijk. We volgen het NHG-format en maken gebruik van de data-extractie door PharmaPartners op basis van de door het NHG geadviseerde dataselectie. Verschillende medewerkers hebben aan het tot stand komen ervan meegewerkt. Zij worden voor hun inzet heel hartelijk bedankt. Tekst jaarverslag huisartsenpraktijk
Piet Mout
Jaarverslag POH-Somatiek
Joke Suringh en Grace Withfield
Dataverzameling
Koen Vrijmoet / PharmaPartners
Redactie/uitvoering
Piet Mout
Doelstellingen van dit jaarverslag/jaarplan Het jaarverslag is primair bedoeld voor intern gebruik, als geschiedschrijving, een vinger aan de pols van de organisatie en als instrument om onderwerpen te selecteren voor een jaarplan. Met het jaarverslag willen wij echter ook anderen inzicht geven in onze werkwijze en organisatie. De jaarverslagen worden daarom openbaar gemaakt via onze website www.mcdebundeling.nl.
Historie en profiel van de praktijk In 1984 hebben de Soester huisartsen Klop, Krijger en Rupert het initiatief tot samenwerken genomen. Zij zijn de mede-oprichters van ‘Gezondheidscentrum Soest-Zuid de Bundeling’. Het gezondheidscentrum is in 2004 formeel opgeheven en getransformeerd tot Medisch Centrum ‘De Bundeling’. Een groot aantal disciplines biedt vanuit het gebouw aan de Schoutenkampweg 4 zijn diensten aan. De huisartsenpraktijken zijn niet-apotheekhoudend. Het verzorgingsgebied van het centrum is het zuidelijk gedeelte van Soest, een kleine stad aan de rand van de Randstad tussen Veluwezoom en het Gooi. Door de gunstige ligging van Soest ten opzichte van Randstad en de natuur is het uitgegroeid tot een relatief welgestelde gemeente met veel inwoners die buiten hun woonplaats werken. De praktijkpopulatie bestaat voor een klein deel uit autochtone Soester bevolking, een relatief gering aantal allochtonen en voor een belangrijk deel uit patiënten uit de (upper) middle class.
-3-
Het afgelopen jaar Ook dit jaar weer zijn er weer een aantal medewerkers vertrokken en nieuwe bijgekomen. Het team van assistentes is versterkt met Nynke en Jacoline. De ruime bezetting waarvan nu sprake is komt ten goede aan de bereikbaarheid, terwijl we absenties door ziekte en vakantie daardoor beter kunnen opvangen. Vorig jaar bestond er nog enige onzekerheid of het mogelijk zou zijn een POH-GGZ in dienst te houden. Inmiddels weten we dat het gelukt is. Na een zorgvuldige sollicitatieprocedure, in samenwerking met de andere huisartsen in Soest, hebben we iemand aangenomen. Helaas bleek na enige maanden dat het werk niet was wat zij er van verwacht had. Een wat ongelukkige herstart van het POH-GGZ project. Kort na de jaarwisseling heeft Gidia Kap de vacature snel opgevuld. Vanaf de bouw van de Bundeling is er sprake geweest van een intensieve samenwerking met aanvankelijk de (lokale) kruisvereniging en later met de thuiszorgorganisatie. Hoewel de samenwerking met de medewerkers steeds heel persoonlijk was kwam hun werkgever voor ons fysiek en gevoelsmatig steeds verder op afstand te zitten. Per 31/12/10 is er, op ons initiatief, een einde gekomen aan een relatie van 25 jaar. Wij willen Beweging 3.0, en de organisaties waaruit zij voortkomt, hierbij van harte danken voor de altijd constructieve wijze van samenwerken, het vele goeds waarin dat heeft geresulteerd en voor het begrip dat zij hebben kunnen opbrengen voor ons ‘scheidingsverzoek’. Dat is namelijk niet ingegeven door onvrede over de samenwerking met Beweging 3.0 maar door het gebrek aan ruimte. Het aantal medewerkers in een huisartsenpraktijk die met zijn tijd wil meegaan neemt sterk toe (POH-somatiek, POH-GGZ, doktersassistentes, huisarts in opleiding). Daarvoor is ruimte nodig die in het huidige gebouw niet beschikbaar is. Bij de gemeente bestaat voor deze ontwikkeling nauwelijks begrip, ook niet voor uitbreidingsplannen waarin we zo respectvol mogelijk met natuur en bewonersbelangen omgaan. Wij hebben daarom de pijnlijke keuze moeten maken het contract met Beweging 3.0 op te zeggen waardoor we de beschikking krijgen over een extra ruimte. Onze praktijkverpleegkundigen, die voorheen vanuit Beweging 3.0 in de Bundeling waren gedetacheerd, zijn bij de ‘scheiding’ in volledige dienst van de huisartsenmaatschap gekomen. Een andere, minder pijnlijke, scheiding was de splitsing van de receptie in een huisarts- en een fysiotherapiedeel. De disciplines, en hun medewerkers, zijn nu voor de patiënten goed afzonderlijk herkenbaar. Om het te kunnen realiseren moest één van de toiletten worden opgeofferd en het resterende worden omgevormd tot unisex-toilet. Met 3 openbare toiletten in het gebouw zijn we echter geenszins onderverzorgd. In maart hebben we ons met gemengde gevoelens aangesloten bij Diamuraal, het ketenzorgpakket voor diabetespatiënten. De gemengde gevoelens zijn tweeledig. Binnen Diamuraal is de diabeteszorg fraai georganiseerd: integrale zorg met gemakkelijke transfers van 1e naar 2e lijn, inzage van huisarts en specialist in elkaars verslaglegging; toegang van de patiënt tot bepaalde behandelingsgegevens, et cetera. Daar staat tegenover dat een diabetespatiënt niet zijn ziekte is maar een ziekte hééft. -4-
Daarmee bedoelen we dat binnen Diamuraal alles vanuit de diabetesoptiek wordt bekeken. Er is weinig erkenning voor het feit dat de mens met DM, met name de bejaarde, vaak nog een aantal andere aandoeningen heeft die niet los kunnen worden gezien van de DM en ook niet los van de patiënt. Een ander groot nadeel van Diamuraal is dat het weliswaar kan communiceren met het huisartsinformatiesysteem, maar er niet in is geïntegreerd. Dat leidt tot twee naast elkaar staande dossiers van een patiënt die geen van beide de integrale gegevens bevatten. Ook om de risico’s daarvan te vermijden leidt dat tot het dubbel invoeren van heel veel gegevens. Een situatie die vandaag de dag verwondering wekt. Dat wij ons toch hebben aangesloten is omdat het systeem regionaal inmiddels zo breed gebruikt wordt dat DM-zorg buiten Diamuraal om nauwelijks nog mogelijk is. Andere vermeldenswaardige gebeurtenissen uit het afgelopen jaar: Een majeure excercitie achter de schermen was de omschakeling naar een ander boekhoudpakket. Een noodzakelijke maatregel omdat de leverancier van ons patiënteninformatiesysteem de levering van het in het pakket geïntegreerde financiële administratie heeft stopgezet; Participatie in een CVA-project. Dat was er opgericht de POH-somatiek een gestructureerde rol te geven in de begeleiding van patiënten en hun familie na de acute fase van het doorgemaakte CVA; Zowel Koen Vrijmoet als Piet Mout hebben in Medisch Contact een artikel gepubliceerd. Koen Vrijmoet pleitte voor echografie in de huisartsenpraktijk, Piet Mout gaf een sfeertekening van het werk dat hij ooit in Kameroen deed, niet erg medisch technisch en daarom geschikt om als bijlage toe te voegen aan dit jaarverslag; Start van het NHG-Praktijkaccreditering (NPA), een zeer tijds- en arbeidsintensief traject gericht op kwaltiteitsborging. Praktijkconsulent daarbij is de voormalig wijkverpleegkundige, die de Bundeling nog kent uit de beginjaren van haar bestaan. Ook patiënten hebben een rol in dit traject. Wij danken degenen die hebben meegewerkt aan de patiëntenraadpleging We verwachten ons in 2011 te kunnen accrediteren. In het volgende jaarverslag meer daarover; In mei hadden we onze jaarlijkse AED- en reanimatietraining; Net voor de zomer zijn automatische, drempelvrije toegangsdeuren geplaatst. Het is de opmerkzame gebruiker niet ontgaan dat de kleurstelling fraai harmoniseert met ons logo; De oude sterilisatoren zijn vervangen door een autoclaaf. Binnenkort worden alle instrumenten stuk voor stuk verpakt en gesteriliseerd.
-5-
Infrastructuur en organisatie Locatie van de praktijk De praktijk bevindt zich in het zuidelijke deel van Soest, ten zuiden van de spoorlijn Utrecht-Baarn. Het merendeel van de bevolking in deze wijk is welgesteld, terwijl het aandeel van de inwoners dat een hogere beroepsopleiding of academisch onderwijs heeft genoten is over vertegenwoordigd.
Gebouw Het gebouw is in eigendom van een samenwerkingsverband dat wordt gevormd door de huisartsen en de praktijkhouder van de fysiotherapiepraktijk. Het ligt op een grondstuk met een oppervlakte van 1785 m2, en beschikt over 23 parkeerplaatsen, waarvan twee voor invaliden. De laatste verbouwing en uitbreiding vond plaats in 2004. De toegankelijkheid voor minder validen van het gebouw en de daarin gelegen werkruimtes is gegarandeerd door brede entree met dubbele automatische schuifdeuren en een drempelloos interieur. Het interne gebruiksoppervlakte van het gebouw is 486,39 m2. De huisartsen delen 116 m2 met de andere gebruikers en hebben zelf 212 m2 in gebruik. In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van de ruimtes die door de huisartsen in (mede-) gebruik zijn. De plattegrond van het praktijkgebouw staat afgedrukt op de achteromslag van het verslag. Tabel; Indeling praktijkgebouw
Ruimte
Aantal Receptie 1 Wachtruimte 1 Spreekkamers 5 Behandelkamers 2 Laboratorium 1 Back office 1 Vergaderkamer/koffiekamer 1 Toilet 3
m2 8,58 52,53 18,75 11,40 5,52 25,38 33,21 1.56 -6-
Invalidentoilet Archief Slapend archief (zolder)
1 1 1
3,91 11,90 4,50
Ten behoeve van de privacy zijn in het gebouw de volgende voorzieningen getroffen: Een in het vloeroppervlak van de wachtkamer verwerkte wachtlijn voor de receptie; Bouwkundige voorzieningen ter preventie van geluidslekkage; Een archiefruimte die afgesloten wordt buiten bedrijfstijden; Muziek in de wachtkamer. Het gebouw is elektronisch beveiligd tegen brand en inbraak en is daarvoor aangesloten op een meldkamer.
Praktijkuitrusting In de volgende tabel staan de medische en niet-medische apparatuur en uitrustingsstukken van de praktijk. Over het Huisartsinformatiesysteem (HIS) en de telefooncentrale wordt in een separaat hoofdstuk gerapporteerd. Tabel; De praktijkuitrusting
Medisch AED Ambulante Bloeddrukmeter Ambulante ECG-recorder Audiometer Autoclaaf Bloeddrukmeter & Stethoscoop Broedstoof BSE-bepaling Doppler-apparaat ECG-apparaat Echo-apparatuur Electrocauter Glucosemeter Instrumentsealer Microscoop Onderzoeksbank Otoscoop Saturatiemeter Spirometer Zuurstofcilinder + maskers
Aantal 1 1 1 1 1 1-2 per werkruimte 1 1 1 1 1 2 5 1 3 6 6 6 1 2
Niet medisch Kopieerapparaat/fax Papierversnipperaar Rolstoel Wachtkameraudio Wachtkamerinformatiescherm (LCDTV)
Samenwerkingsvorm huisartsen De huisartsen werken samen in een kostenmaatschap. Juridisch is de samenwerking omschreven in een maatschapcontract. De huisartsen maken deel uit van Hagro-A, de Huisartsencoöperatie Soest en, ten behoeve van avond-, nacht-, en weekendiensten, van Primair Huisartsenposten. -7-
Opleidingen De OVDB (Landelijk Orgaan voor Beroepsonderwijs in de gezondheidszorg) erkende de praktijk als leerbedrijf en gaf daarvoor in 2001 het nummer 31363 af. Onder hetzelfde nummer erkende Calabris ons op 04-03-2008 als leerbedrijf. De praktijk fungeert als stage/opleidingspraktijk voor co-assistenten, praktijkassistentes en praktijkondersteuners. In het verslagjaar werd in al deze disciplines ook een stagiaire begeleid. Met Koen Vrijmoet lopen met enige regelmatig apothekers in opleiding mee.
Praktijkorganisatie, bereikbaarheid en beschikbaarheid De spreekuurorganisatie van de verschillende praktijken is in de onderstaande tabellen weergegeven. De spreekuurindeling van alle praktijken is gelijk; iedere werkdag zowel ’s morgens als ’s middags een afsprakenspreekuur waarbij per praktijkarts een dagdeel is gereserveerd voor ingreepjes. Patiënten kunnen zich aanmelden voor het telefonisch spreekuur. De huisarts belt dan terug tijdens het half uur dat daarvoor na de lunchpauze is gereserveerd. Zo nodig vervolgen ze het terugbellen na het middagspreekuur. Aansluitend aan de spreekuren verwerken de huisartsen de herhaalrecepten en de post en rijden ze de visites. Tabel; Organisatie van de spreekuren
Type spreekuur
Werkdag
Tijden Ma
Afspraakspreekuur Terugbelspreekuur (chirurgische) Ingrepen
08:00 tot 14:00 tot 13:30 tot Na 15:30 Ochtend Middag
Di
Wo Do Vrij
Ol Do Mt
Vr
Alle praktijken zijn bereikbaar via het gemeenschappelijke telefoonnummer 035-6030031. Daarnaast zijn er aparte lijnen voor spoed, collega’s, receptaanvragen, fax en het inbraakalarm. In de tabel hieronder staan alle nummers op een rij en de tijden wanneer zij in gebruik zijn. Tabel; Telefonische bereikbaarheid
Aansluiting
Nummer
Zonder tussenkomst open voor patiënten van/tot
Reguliere praktijklijnen (4x) Spoedlijn Receptenlijn
035-6030031 08:00 tot 15:00 uur (tijdens besprekingen via de spoedlijn) 035-6090348 08:00 tot 17:00 uur 035-6090347 24 uur per dag Overige aansluitingen Fax 035-6030365 24 uur per dag Datalijn naar externe HISserver Directe ADSL Niet bruikbaar voor ander verkeer Intercollegiale lijn --08:00 tot 17:00 uur Er zijn headsets beschikbaar voor de praktijkassistentes en de huisartsen. Een draadloze telefoon garandeert de bereikbaarheid bij de lagere assistentenbezetting in de middaguren. De praktijkassistente beantwoordt de praktijklijn tijdens de aangegeven uren. Alleen gedurende het dagelijkse overleg tussen huisartsen en assistentes na het ochtendspreekuur (11:10-11:30) en na -8-
15:00 uur wordt een automatische boodschap geactiveerd. De gehele werkdag is de praktijk ook bereikbaar via de spoedlijn. De praktijkartsen participeren in de dienstregeling van de Huisartsenpost Eemland waardoor 24 uur beschikbaarheid van huisartsgeneeskundige zorg is verzekerd. Buiten kantooruren worden de patiënten via een automatische telefonische boodschap doorverwezen naar de huisartsenpost. In de maatschapovereenkomst is de waarneming tijdens de vakanties en ziekte geregeld.
Automatisering Onze praktijk is sinds 1986 geautomatiseerd en werkt sinds 1998 met het huisartsen informatiesysteem Medicom® van PhamaPartners. In huis zijn acht vaste werkplekken en een mobiele werkplek. Elke werkplek heeft toegang tot het internet. Wij communiceren elektronisch met alle Soester apotheken, alle vestigingen van het Meander Medisch Centrum, diverse andere ziekenhuizen in de regio, het laboratorium, en de collega-huisartsen in Soest. Laboratorium- en röntgengegevens worden elektronisch opgehaald en verwerkt in het HIS. In toenemende mate geldt dat ook voor de specialistische correspondentie, waardoor we toegroeien naar een volledig digitaal archief en het analoge archief langzaam inkrimpt. Iedere huisarts kan via internet (KIWI) inloggen op de ziekenhuisserver van MMC en de daarop opgeslagen opname- en ontslagberichten, röntgen- en laboratoriumgegevens raadplegen. Via teledermatologie kunnen we de dermatoloog van het MMC consulteren. De diabeteszorg wordt transmuraal in Portavita geadministreerd. Grote voordeel daarvan is open communicatie met andere hulpverleners en deels ook met de patiënt, groot nadeel daarvan is dat het buiten het HIS om gebeurd waardoor dubbele administratie nodig is en bewakingsfuncties in het HIS maar ten dele worden gebruikt De gegevens uit het HIS zijn beveiligd tegen verminking, ongeautoriseerde bewerking en verlies door een virusscanner, een firewall, aan de gebruikersnaam gekoppelde inlogcodes en een dagelijkse, automatische back-up. Centrale hosting van de server biedt daarnaast optimale bescherming tegen dataverlies.
Website Op het openbare deel van onze website (http://www.mcdebundeling.nl/) is veel informatie te vinden over De Bundeling en de medewerkers, maar het is 1600 meer dan alleen een informatiebron. Via de site 1400 kunnen patiënten zich in de praktijk inschrijven, 1200 1000 herhaalrecepten aanvragen of een 800 anamneseformulier voor een reisadvies invullen. 600 Dat de site in een behoefte voorziet blijkt uit de 400 200 grafiek waaruit blijkt dat er iedere maand meer dan 0 duizend bezoekers zijn. jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Onze site is ook benaderbaar via de site van de Huisartsen Coöperatie van Soest: http://www.huisartsensoest.nl/.
Overlegstructuur Door het intensieve contact (gezamenlijke koffiekamer) met de fysiotherapie, psycholoog, maatschappelijk werkende en diëtiste vindt er veel ad hoc overleg plaats en is er geen behoefte aan structureel patiëntenoverleg. De huisartsen hebben tweewekelijks organisatorisch overleg met alle assistentes (HAAS-overleg). De maatschap vergadert tweewekelijks, buiten praktijkuren. Van deze -9-
vergadering zijn de Hidha’s agendalid en welkom bij ieder overleg. Twee maal per jaar is er een breed maatschapsoverleg voor alle huisartsen en verpleegkundigen in dienst van de maatschap. Eveneens twee maal per jaar overleggen alle in de Bundeling actieve disciplines. De praktijkartsen komen maandelijks in Hagro-verband bijeen en vier maal per jaar is er een vergadering van de Huisartsencoöperatie Soest. Binnen de coöperatie functioneren een groot aantal werkgroepen die zich met specifieke onderwerpen bezighouden. Alle praktijkartsen zijn lid van één of meer werkgroepen.
-10-
Team Het team stelt zich voor In de galerij van medewerkers die nu volgt gaan we niet uit van de situatie per 31-12-10, maar van de actuele personeelsbezetting ten tijde van het publiceren van het jaarverslag Huisartsen Barbara van Dongen
Ik ben sinds oktober 2000 in de Bundeling werkzaam, met veel plezier. Sinds 2006 als praktijkhouder, samen met Nienke van Olden. Het samenwerken bevalt heel goed, we proberen de zorg voor de patiënten zo soepel mogelijk te laten verlopen, overleggen veel en werken op dinsdag samen in de praktijk, waardoor we beiden weten wat er speelt bij alle patiënten, wat wat ons betreft een voorwaarde is om een duo praktijk goed te laten lopen. Buiten de praktijk ben ik druk met mijn gezin, ik fotografeer graag en ben sinds een aantal jaren een enthousiast hardloopster. Het is nog steeds heel prettig werken in de Bundeling, de samenwerking en de onderlinge sfeer zijn heel goed, wat weer eens extra duidelijk werd in het reisje naar Berlijn vorig jaar, om het vijfjarige lustrum te vieren. Ondanks alle maatregelen en regels die er steeds vanuit het kabinet op de huisartsen gelegd worden, proberen we er met zijn allen een goede samenwerking en de beste huisartsenzorg van te maken, zodat wij hier prettig werken en de patiënten graag komen en goed behandeld kunnen worden!
Nienke van Olden
Ik ben opgegroeid in Noord Holland en heb geneeskunde gestudeerd in Leiden. Na mijn huisartsenopleiding heb ik enkele jaren als huisarts in Leidschendam gewerkt. In 2004 zijn we van de Randstad naar Soest verhuisd en inmiddels willen we hier niet meer weg! Na eerst wat rondgekeken te hebben, heb ik in 2006 samen met Barbara van Dongen de praktijk van Peter Krijger overgenomen. Door de fijne samenwerking met Barbara in de praktijk bevalt het werken in deeltijd goed.Door zorgvuldige overdracht naar elkaar proberen we goede, continue zorg voor onze patiënten te leveren. Ik ben getrouwd en heb 3 kinderen. Zij zitten alledrie op de basisschool. Tijdens mijn vrije dagen probeer ik actief te zijn op school en te sporten, momenteel hockey en hardlopen. Op woensdag en zaterdag train ik de Jongste Jeugd op de hockeyclub Soest.Verder zijn wij met het gezin in de weekends vaak in Friesland te vinden; dan varen wij met onze Zeeschouw over de Friese meren of het Wad. In de zomer zoeken we de bergen in Oostenrijk op voor een meerdaagse wandeltocht langs berghutten. Ik ben ontzettend blij dat ik zo’n fijne werkplek in Soest heb gevonden en hoop nog lang met deze collega’s samen te werken.
Piet Mout
Na een aantal jaren Afrika (Uganda en Kameroen) heb ik mjn huisartsenopleiding in Twente gedaan. Nu ben ik al weer zo lang huisarts als mijn gezin oud is. Destijds heb ik bewust gekozen om mij aan te sluiten bij reeds samenwerkende huisartsen. e Samenwerken is in de 1 lijns gezondheidszorg steeds belangrijker geworden. Naast het werk in de spreek- en huiskamer worden er tegenwoordig zoveel vaardigheden en kwaliteiten van een huisarts gevraagd dat het nauwelijks te verwachten is dat iemand die allemaal in huis heeft. Juist die beleidstaken in een samenwerkingsverband goed te verdelen. Zo doen er meer mensen vooral die zaken waar ze goed in zijn en waar ze ook plezier aan beleven. Medewerkers en gebruikers kunnen dagelijks profiteren van het resultaat; een prachtig centrum met vele disciplines onder één dak. Door de samenwerking met de collega’s is het ook mogelijk dat ik nu al 10 jaar twee dagen in de week voor het Nederlands Huisartsen Genootschap werk. Zo blijft de afwisseling van theorie en praktijk mij voortdurend inspireren.
-11-
Koen Vrijmoet
Ik ben als Hagenees in ’64 ter wereld gekomen. Mijn wortels liggen daar echter niet, wegens meerdere verhuizingen. Het grootste deel van mijn schooltijd heb ik doorgebracht in de heuvels van de Veluwe rond Arnhem, buiten schooltijd natuurlijk. Na mijn studie in Utrecht en diverse co-schappen in het buitenland (USA, Zimbabwe, België) ben ik in 1998 begonnen in Soest als associé en een jaar later opvolger van dokter Rupert, waarmee een einde kwam aan 3 generaties dokters Rupert! Ik probeer de huisartsenzorg kritisch te blijven bekijken en werk actief aan nieuwe ontwikkelingen en verbeteringen. Patiënten zijn net gewone mensen en moeten ook als gewone mensen worden behandeld. Dat betekent dat ik probeer om de omgangsvormen respectvol te houden en datzelfde van anderen verwacht. Belangrijker dan omgangsvormen vind ik de verantwoordelijkheid. Deze wordt in een arts patiënt relatie niet verschoven van de één naar de ander, maar gedeeld. De arts moet zijn best doen voor de patiënt, maar de patiënt moet ook zijn best doen voor de arts. Denk aan goede complete informatie geven, tevoren nadenken of een bezoek wel nodig is en als er vragen (blijven) bestaan zelf initiatief tonen om er wat mee te doen i.p.v. afwachten tot de dokter wat onderneemt. Het beste resultaat in gezondheidszorg krijg je wanneer je er in samen werkt.
Mildred de Paepe
Ruim 40 jaar geleden ben ik geboren in Schiedam, waar ik ook opgroeide. Als jong meisje wilde ik al dokter worden. Geneeskunde en de huisartsenopleiding heb ik in Leiden gedaan. Door het werk van mijn partner zijn wij in Amersfoort terecht gekomen, waar ik bijna tien jaar met veel plezier als huisarts gewerkt heb.. Omdat ik de behoefte had aan meer zeggenschap en meer samenwerking in mijn werk, ben ik actief op zoek gegaan en heb sinds mei 2009 een goede plek gevonden in de Bundeling, in de praktijk van dr. Mout. Mijn werk combineer ik met de opleiding supervisie en coaching, die ik volg bij het Nederlands Huisarts Genootschap. Verder ben ik moeder van twee qua karakter totaal verschillende zoons van tien en twaalf jaar. Ik vind het bijzonder leuk en zinvol om op school en bij andere activiteiten van mijn kinderen mijn steentje bij te dragen. Mijn grootste hobby en uitlaatklep is sportbeoefening, m.n. tennis, maar ook skiën en conditiesporten. Mijn motto is: “U kunt ons ((huis-)artsen) maar beter mijden”, in de hoop en veronderstelling dat het dan goed met u gaat en dat is wat ik u allen vooral gun en toewens. Maar wilt u of moet u een beroep op ons doen, dan sta ik u graag met raad en daad bij om uw gezondheid te behouden, te verbeteren of te optimaliseren.
Annelies
Na 25 jaar ben ik nog steeds erg tevreden met de keus die ik ooit maakte, namelijk om huisarts te willen worden. Samen met de patiënt op zoek gaan een antwoord op zijn of haar gezondheidsvraag is telkens weer een uitdaging vind ik. De Bundeling is voor mij een bijzonder prettige ´samenwerkplaats´, zowel met mijn collega-huisartsen als ook met de anderen (POH, fysiotherapeuten, psycholoog). Mijn enthousiasme voor dit vak wil ik graag overdragen op de jonge collega´s. Daarom heb ik er indertijd voor gekozen om de praktijk te combineren met het onderwijs. Twee dagen per week werk ik in de praktijk en 2 dagen als docent aan de huisartsopleiding Utrecht. Juist die combinatie is erg inspirerend, de jonge huisartsen-in-opleiding houden mij scherp, ik moet goed op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen; anderzijds vormen mijn ervaringen in de praktijk de bron van waaruit ik mijn onderwijs kan verzorgen. In het onderwijs boeit mij de vooral de persoonlijke ontwikkeling van de huisartsin-opleiding. Daarvoor heb ik een vervolgstudie gedaan: als coach/supervisor begeleid ik zowel binnen als ook buiten de huisartsopleiding hulpverleners (huisartsen maar ook bijvoorbeeld wijkverpleegkundigen) die tegen persoonlijke vragen aanlopen bij de uitoefening van hun beroep. Man en kinderen ( 1 studerend en 2 thuis) komen er soms wat bekaaid af, maar de weekenden zijn in principe wel voor mijzelf en het gezin!
Belgraver
-12-
Praktijkverpleegkundigen Joke Suringh
Ik ben geboren en opgegroeid in Rotterdam. Daar heb ik ook mijn opleidingen gevolgd en onder meer mijn zwarte en witte kruis gehaald. Ik heb gewerkt als leidinggevende in de ouderenzorg, met veel plezier kijk ik op deze periode terug. Begin negentiger jaren de drukke Randstad verlaten en naar het midden van het land verhuisd met het gezin. In Utrecht de opleiding maatschappelijke gezondheidszorg afgerond en ervaring in de thuiszorg opgedaan. Een gouden tip van een vriendin bracht mij uiteindelijke op mijn huidige plek. Een baan waar ik alle ervaring kan laten samenvloeien en inzetten. Er moest eerst weer gestudeerd worden namelijk voor praktijkverpleegkundige te Amsterdam. Mijn plezier in mijn werk is groot. Vooral nieuwe impulsen en werkzaamheden maken dat het voor mij aantrekkelijk is om hier te werken. Ook de persoonlijke inbreng en ruimte binnen mijn functie is voor mij heel belangrijk en waardevol. Naast het intensieve patiënten contact is het werken voor mij in een klein team, maar ook samen met mijn deeltijdcollega, heel waardevol. Wij vullen elkaar aan en zijn tevens elkaars vraagbaak. Tot slot word ik in mijn privé tijd beziggehouden door man en twee studerende kinderen vrienden en familie. Ik sport graag, ben een leeskanon, maar ben vooral bezig en onderweg!
Grace Withfield
Ik ben al bijna 7 jaar werkzaam in de Bundeling als praktijkverpleegkundige. Mensen met diabetes , astma, COPD, en hypertensie komen op mijn spreekuur voor controles, begeleiding en advies. Daarnaast ondersteun ik ook mensen bij het stoppen met roken. Voorheen heb ik o.a. als wijkverpleegkundige gewerkt en als zorgmanager in de thuiszorg. Ik werk met veel plezier in de Bundeling en vind het een groot voordeel dat de lijnen kort zijn en je met verschillende disciplines samenwerkt. Naast het werk in de Bundeling ben ik ook werkzaam als voetreflexzonetherapeute. Mijn passie is dansen en andere hobby’s zijn; volleybal, tennis en koken.
Gidia Kap
Geboren en getogen in Barneveld. In Arnhem opleiding tot A verpleegkundige gevolgd, vervolgens naar Amersfoort vertrokken en de verkorte opleiding tot B (psychiatrisch) verpleegkundige gedaan. Daarna fulltime Maatschappelijke Gezondheidszorg gedaan in Amsterdam richting AGZ en GGZ en bij een aantal RIAGG’s gewerkt als sociaal psychiatrisch verpleegkundige en crisisinterventor. Daarna bij de GGD Gooi & Vechtstreek als projectleider, veel innovatieprojecten gedaan in de OGGZ (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg). In die tijd tevens de Voortgezette Opleiding Zorginnovatie gedaan. Vervolgens eigen bedrijf gestart als projectleider waar ik met name innovatieve projecten deed in de welzijn- en zorgsector. Daarna als beleidsadviseur 3 jaar bij een gemeente gewerkt. Tot slot programmamanager bij de Kamers in Vathorst, waar wij cultuur inzetten als middel tot ontmoeting. In die tijd bij het ITIP (Instituut Toegepaste Integrale Psychologie) de driejarige opleiding gevolgd met aansluitend het Energetisch basisjaar en Psycho-drama. Daar ontdekte ik dat ik weer terug wilde naar wat ik het liefst doe: het begeleiden van mensen (één op één of in groepen). Een korte bijscholing gevolgd in Nijmegen en in februari 2011 gestart als pohggz bij de Bundeling. Hier doe ik het mooiste werk wat ik me kan bedenken: diverse vraagstukken van allerlei mensen in diverse fasen van hun leven onderzoeken en eventueel begeleiden. In mijn vrije tijd wandel en fiets ik graag, doe ik aan fitness, dansen, schilderen en zingen. Ook lees ik graag boeken en literatuur, veelal oude wijsheidsgeschriften en luister ik graag naar klassieke muziek. Daarnaast bezoek ik graag een voorstelling of museum en hou ik van lekker (uit) eten. Ik ben getrouwd en heb twee studerende kinderen.
-13-
Doktersassistentes Annemieke vd Munt
Ik woon in Amersfoort en werk al weer 14 jaar in Medisch Centrum De Bundeling als doktersassistente. Ik been daardoor voor vele patiënten een vertrouwd gezicht. Ik heb voor het beroep doktersassistente gekozen omdat ik erg geïnteresseerd ben in de medische wereld. Verder vind ik het fijn om mensen te helpen en ze advies te kunnen geven. De afwisselende werkzaamheden in de praktijk spreken mij zeer aan zoals ook de sfeer binnen ons team. In de loop der jaren heb ik gezien dat de dienstverlening in ‘De Bundeling’ zich heeft uitgebreid. Dat is mede door de inzet van de assistentes en daar benik best trots op. Na de geboorte van mijn dochter, 4 jaar geleden, ben ik parttime (20 uur per week) gaan werken. In de maand mei hoop ik van mijn tweede kindje te mogen bevallen.
Jacolien Figge
Sinds september 2010 werk ik met veel plezier als doktersassistente in de Bundeling. Daarvoor heb ik vele jaren als ziekenverzorgende gewerkt in diverse verpleeghuizen en in de wijkverpleging. In de Bundeling is het omgaan met mensen belangrijk en dat vind ik nu juist zo aantrekkelijk aan het werken hier. Het is een deskundig team dat zich inzet voor de patiënten en ik kan mij daar volledig bij aansluiten. Ik leer nog iedere dag en hoop in de Bundeling nog lang een bijdrage te kunnen leveren aan de zorg voor de patiënt en de ondersteuning aan de artsen.
Nynke Guldie
Ik ben sinds juli 2010 werkzaam als Doktersassistente binnen de Bundeling. De Bundeling is een dynamische praktijk, waar optimale patiëntenzorg en een constante verbetering daarvan belangrijk is. Ik vind het fijn dat ik daar mijn, bescheiden, steentje aan bij kan dragen. Het werken als doktersassistente bij een huisartsenpraktijk is het leukste wat er is. Niet alleen heb je een grote afwisseling ook sta je dicht bij de patient. De diversiteit in administratie en medisch-technisch handelen vind ik heel prettig. Het blijven leren, elke dag weer, is voor mij ook een positief aspect. Ik hoop dan ook nog lang bij deze praktijk te kunnen blijven.
-14-
Marieke vd Velden
Na het behalen van mijn opleiding doktersassistente ben ik begonnen in de Bundeling, waar ik nu 2 jaar met plezier werk. Het is een veelzijdige praktijk met meerdere disciplines wat het werken erg leuk en interessant maakt. Er is in deze praktijk veel te doen, veel meer dan alleen de telefoon opnemen. We hebben ons eigen assistentenspreekuur waar we veel technische vaardigheden mogen uitvoeren, dit maakt het werk erg divers en afwisselend. Ik ben ook verantwoordelijk voor de bestellingen, voorraadbeheer en de financiële administratie. Mijn doelstelling is om een stapje extra voor de patiënt te zetten, om hen zo veel mogelijk van dienst te zijn. Helaas is dit door alle wetten, regels en drukte niet altijd mogelijk, maar ik blijf het proberen.
Petra Westerhof
Ik werk sinds 2008 in de Bundeling als praktijkassistente. Ik woon in Zeist en hiervoor heb ik in een kleine praktijk in Doorn gewerkt. De Bundeling is een samenwerkingsverband van verscheidene disciplines. Wij staan voor een goede, maar ook gezellige samenwerking. Zelf werk ik hier in ieder geval met erg veel plezier en heb er als assistente ook veel geleerd. Ik vind het leuk om mijn interesse voor de medische wereld te combineren met de dienstverlenende kant daarvan en te proberen een zo goed mogelijke zorg te leveren voor de patiënt.
Tamara van Alphen
Ik ben in 2001 afgestudeerd als gediplomeerd doktersassistente. Ik ben doktersassistente geworden omdat het medische vak mij zeer interesseert. Het medisch technisch handelen, het sociale contact met de patiënt, het administratieve aspect. Er is geen beroep zo divers als doktersassistente. Ik vind het geweldig om iemand te kunnen helpen door bijvoorbeeld advies te geven. Inmiddels ben ik nu ruim 4 jaar werkzaam in het team van de Bundeling. Het is fijn om met een gezellige groep assistentes en diverse disciplines samen te werken. We helpen elkaar zo veel mogelijk.
Truus van Eijkelenburg
Sinds maart 2011 werk ik met veel plezier in deze praktijk. Ik ben hier gekomen voor vervanging van een assistente die met zwangerschapsverlof is gegaan. Ik heb verleden jaar mijn diploma voor doktersassistente gehaald en tijdens mijn opleiding ervaring opgedaan in een andere huisartsenpraktijk. Het is fijn dat ik hier nog veel kan bijleren en mij verder kan ontwikkelen. In deze praktijk is veel aandacht voor “hoe kan het beter”. Samen werken aan het optimaliseren van de zorg. Ik hoop dan ook dat ik hier kan blijven om daaraan mijn bijdrage te kunnen blijven leveren.
In de tabel ‘BIG-geregistreerde medewerkers’ staan alle medewerkers van de huisartsenpraktijk die in het BIG-register zijn ingeschreven. De tabel ‘Team’ geeft de personeelssituatie van de praktijk weer met als peildatum 31/12/2010. -15-
De assistentenbezetting daalde van 0.57 per 1000 patiënten in 2009 naar 0.49 per 1000 patiënten in 2010. Dat is voor een deel terug te voeren op de langdurige ziekte van een van de assistentes. Voor een deel zijn de lacunes in de bezetting, die vooral in de vakantieperiode ontstonden, opgevuld met (vaste) invalkrachten. Het personeelsbeleid is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de praktijkartsen. Elke arts begeleidt één of meerdere praktijkassistentes persoonlijk en houdt met haar minimaal eenmaal per jaar een functioneringsgesprek. In de tabel zijn de mutatiedata in het personeelsbestand aangegeven en staan de (relevante) nevenfuncties/beroepen van medewerkers vermeld.
Tabel; BIG-geregistreerde medewerkers
Functie
Huisarts
Praktijkverpleegkundige Psycholoog
Medewerker
BIG-registratienummer
Belgraver Van Dongen De Paepe Mout (Van Olden-) Heeringa Vrijmoet (Withfield-) Van Schaik (Suringh-) Wols Kap Kreek
49019876001 19045620401 19039733901 39022883101 39044125301 49041099501 69040296430 09019030630 59007291430 89061841425
-16-
Tabel; Team
Functie /Naam
Werkdagen m d w d v
ochtend / middag / dag Praktijkarts Barbara van Dongen d o d Piet Mout d d d Nienke van Olden m d d Koen Vrijmoet d d d d Huisarts in dienst van huisarts Annelies Belgraver d Mildred de Paepe d d Totaal artsen Artsen per 1000 patiënten Praktijkverpleegkundigen Grace Withfield d d Joke Suringh d o d Brigit Holthuizen d Totaal POH POH per 1000 patiënten Praktijkassistente Tamara van Alphen d d d Melanie vd Berg-Erdmann Jacolien Figge-Keesmaat m d d Joke Mulder Nynke Guldie-Dees d d d Annemieke van der Munt d d o Caroline Reuver-Kamphuizen Marieke van de Velden d d d d Petra Westerhoff o d d d d Totaal praktijkass. Praktijk-ass per 1000 patiënten Totaal personeelsbestand - -
fte
Werkzaam sinds
0.5 0.6 0.5 0.8
1 oktober 2000 1 februari 1987 1 april 2006 1 januari 1999
0.2 0.4 3.0 0.38
1 februari 2006 1 mei 2009
0.4 0.5
15 augustus 2003 2 juni 2003 10 september 2010
Uit dienst per
Nevenfuncties / nevenberoep Bijzonderheden
Wetenschappelijk medewerker NHG
Groepsbegeleider Huisartsenopleiding
1 december 2010
0.9 0.11 0.6 0.6 0.5 0.6 0.6 0.5 0.3 0.8 0.9 3.9 0.49 7.0
1 oktober 2006 1 oktober 2007 13 september 2010 11 november 2009 12 Juli 2010 1 juli 1996 16 april 2009 1 mei 2008 15 mei 2008
17
Langdurig arbeidsongeschikt 31 oktober 2010
31 juli 2010
Patiënten De gezamenlijke praktijkpopulatie telt iets minder dan 8000 patiënten en daarmee iets gekrompen ten opzichte van 2009. De grootte van elke praktijk afzonderlijk ligt binnen de marges van een normpraktijk en wordt zo gehouden door tijdelijke sluiting bij overschrijding van die norm. De inschrijving is open voor patiënten die ten zuiden van de spoorlijn Utrecht-Baarn en ten Noorden van de spoorlijn Utrecht-Amersfoort wonen. Wij doen daarmee recht aan de wijkgedachte die destijds ten grondslag heeft gelegen aan de stichting van het gezondheidscentrum. De volgende tabellen geven inzicht in het patiëntenverloop in de afzonderlijke praktijken. Tabel; Mutaties v Dongen / v Olden Mutaties Geboorte/Sterfte Totaal Mobiliteitspercentage
Mout Mutaties Geboorte/Sterfte Totaal Mobiliteitspercentage
Vrijmoet Mutaties Geboorte/Sterfte Totaal Mobiliteitspercentage
Inschrijvingen Uitschrijvingen 63 23 86 8,78%
118 17 135
Inschrijvingen Uitschrijvingen 134 22 156 11,00%
113 11 124
Inschrijvingen Uitschrijvingen 43 21 64 7,84%
126 14 140
Totaal
Saldo verslagjaar
181 40 221
-55 6 -49
Totaal
Saldo verslagjaar
247 33 280
21 11 32
Totaal
Saldo verslagjaar
169 35 204
-83 7 -76
In de tabel staan de patiëntenaantallen per praktijk, met het aandeel kinderen en bejaarden daarin. Het percentage kleine kinderen is stabiel gebleven terwijl het aandeel bejaarden en hoogbejaarden in alle praktijken wederom toenam. De grafieken laten de leeftijdsverdeling per praktijk zien.
Tabel; Patiëntenaantallen per praktijk
Dongen/Olden Mout Vrijmoet Totaal
Aantal patiënten 2010 2009 2602 2664 2587 2558 2619 2700 7808 7922
Groei/krimp % < 5 jr -62 5,64% 29 4,12% -81 5,38% -114 5,05%
-18-
% > 65 jr 20,42% 14,69% 22,88% 19,33%
% > 85 jr 3,14% 1,85% 1,38% 2,12%
Grafieken; Leeftijd- en geslachtsverdeling per praktijk
-19-
Werkbelasting De tabel ‘Patiëntcontacten’ laat zien hoe vaak er per patiënt contact geweest is met de arts of een andere praktijkmedewerker en welk aandeel de telefonische contacten daarin hebben. Voor de tabel ‘Contactfrequentie’ zijn alle patiëntenhandelingen geteld, ook de administratieve contacten. Onder een administratief contact verstaan we het openen en muteren van het patiëntendossier door een van de praktijkmedewerkers zonder dat er met de patiënt zelf contact is geweest. Het gaat daarbij vooral om het verwerken van uitslagen en specialistenbrieven. Handelingen die vooral door de assistentes worden verricht en daarmee een aardige maat zijn voor hun werkbelasting. Tabel; Patiëntcontacten 2010 Incl. TC Per Pt Excl. TC Per Pt
DO 9096 3,50 6205 2,38
Tabel; Contactfrequntie Mt 8225 3,18 6068 2,35
Vt 9651 3,68 6766 2,58
2008 2009 2010 Verschil met laatste jr
DO 6,45 7,20 6,94 -0,26
Mt 5,06 5,40 5,46 0,06
Vt 6,24 6,75 6,70 -0,06
Bij de registratie van de contacten zijn de omschrijvingen uit de NHG-PraktijkWijzer Jaarverslag/Jaarplan zo veel mogelijk aangehouden. Daarmee zijn onze cijfers redelijk vergelijkbaar met die van LINH, in ieder geval voor wat betreft de consulten, visites, telefonische consulten en receptaanvragen. Hieronder de grafische weergave van de contactfrequentie per praktijk. Het aantal administratieve contacten zijn bij Mout en Vrijmoet verder afgenomen en in de praktijk van de dames toegenomen. De afname zal te maken hebben met de toename van de elektronische verwerking van uitslagen en correspondentie. De toename in de praktijk v. Dongen / v. Olden met een andere registratiepraktijk. Opvallend is de toename van consulten en telefonische consulten in alle praktijken. Met name ten aanzien van de consulten worden de verschillen tussen de praktijken kleiner. Grafieken; contactfrequentie per praktijk
v Dongen / v Olden 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Administratief contact
2008 0,65
2009 0,87
2010 0,85
Receptaanvraag
2,70
2,78
2,60
Visite
0,21
0,23
0,20
Telefonsich consult
0,80
1,05
1,11
Consult
2,10
2,27
2,19
De contactfrequentie bleef in alle drie de praktijken nagenoeg gelijk. De belangrijkste verschuiving ten opzichte van het vorige jaar was het dalen van de receptaanvragen met 9% en het stijgen van het aantaal telefonische consulten met in totaal 10%. -20-
Mout 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Administratief contact
2008 0,44
2009 0,44
2010 0,42
Receptaanvraag
1,91
1,96
1,86
Visite
0,17
0,21
0,12
Telefonsich consult
0,57
0,72
0,83
Consult
1,97
2,07
2,22
Contacten per praktijk 20000 18000 16000
Administratief contact
14000
Receptaanvraag
12000
Visite
10000 8000
Telefonsich consult
6000
Consult
4000 2000 0 DO
Mt
Vt
-21-
Medisch handelen Inleiding In dit hoofdstuk doen we verslag van het medisch handelen in de praktijk. Om dat in een epidemiologische context te plaatsen laten we in een grafiek zien hoe vaak een aantal belangrijke chronische aandoeningen in de verschillende praktijken voorkomen, afgezet tegen de landelijke cijfers. Daarna geven we informatie over voorschrijf- en verwijsgedrag in de verschillende praktijken en het aantal verrichtingen dat erin plaatsvond. Tenslotte rapporteren we over het preventiebeleid.
Chronische aandoeningen Opvallend zijn de verschillen in prevalentie van hart-, vaatziekten en astma in de drie praktijken onderling, maar ook ten opzichte van de landelijke referentiecijfers. Deze verschillen blijken door de jaren redelijk stabiel te zijn. De leeftijdsprofielen van de praktijken verschillen onvoldoende om als verklaring te kunnen dienen terwijl het ook onwaarschijnlijk is dat de ene arts veel gevoeliger is voor een bepaalde diagnose dan de andere. De intensieve samenwerking, het veelvuldig voor elkaar waarnemen en het werken met dezelfde assistentes werkt daarop ongetwijfeld corrigerend. Blijft vooralsnog als enige verklaring het toeval over. Grafiek; Prevalentie chronische aandoeningen per praktijk
Tabel; Chronische aandoeningen Aantal patiënten
Diabetes Mellitus Astma COPD Hart- en vaatziekten
Referentie DO Mt Vt 2602 2587 2619 Aantal Aantal Aantal Absoluut per 1000 Pt Absoluut per 1000 Pt Absoluut per 1000 Pt Per 1000 Pt 107 41,1 76 29,4 115 43,9 26 230 88,4 185 71,5 240 91,6 28 36 13,8 47 18,2 79 30,2 18 829 318,6 632 244,3 863 329,5 103
-22-
Receptuur In het vorige jaarverslag hebben we de receptuurtabellen van een aantal jaren vergeleken en de trend beoordeeld. Inmiddels tekent zich een patroon af waarin niet meer veel verandert. De cijfers van vorig jaar vertonen grote overeenstemming met die van 2010. Het aantal voorschriften aan maagmiddelen is in alle praktijken wederom licht toegenomen evenals het aandeel protonpompremmers daarin. De registratie van het voorschrijfgedrag voor deze middelen is ooit ingevoerd als een soort indicator voor kostenbewust voorschrijven, waarbij destijds het streven was het aandeel protonpompremmers zo laag mogelijk te houden. Door een sterk veranderde prijsstelling van deze medicamenten is die indicator daarvoor nu niet meer bruikbaar. De protonpompremmers zijn inmiddels zelf de medicamenten van eerste keus. Dat het precentage nog steeds toeneemt maakt enerzijds waarschijnlijk dat destijds kostenbewustzijn medebepalend is geweest bij de medicatiekeus en anderzijds dat afspraken binnen de FTO ook nageleefd worden. In de Tabel Top 10 prescriptie staan de medicijngroepen in volgorde van het aantal uitgegeven recepten. De praktijken kunnen zelf de verschuivingen analyseren ten opzichte van vorig jaar. Opvallend is dat de benzodiazepines nog steeds een dominante plaats innemen in alle praktijken ondanks het actieve ontmoedigingsbeleid dat we voeren. Tabel; Antibiotica en Maagmiddelen DO Mt Vt Absoluut per 1000 Pt Absoluut per 1000 Pt Absoluut per 1000 Pt 619 232,4 346 135,3 612 226,7 Antibiotica waarvan smal spectrum 381 143,0 192 75,1 322 119,3 1538 577,3 831 324,9 1191 441,1 Maagmiddelen Waarvan protonpompremmers 1202 451,2 669 261,5 967 358,1 2009
DO Mt Vt Absoluut per 1000 Pt Absoluut per 1000 Pt Absoluut per 1000 Pt 620 238,3 371 143,4 660 252,0 Antibiotica waarvan smal spectrum 382 146,8 225 87,0 364 139,0 1641 630,7 1011 390,8 1391 531,1 Maagmiddelen Waarvan protonpompremmers 1393 535,4 846 327,0 1145 437,2 2010
Tabel; Top 10 prescriptie v. Dongen / v. Olden
Mout
Aantal ATC-code Voorschriften Geen ATC 2670 B01AC Platelet aggregation 1531 A02BC Proton pump inhibitor 1393 C07AB Beta blocking agents, 1255 C10AA Hmg coa reductase inh 1234 C09AA Ace-inhibitors, plain 1155 N05CD Benzodiazepine deriva 1015 C03CA Sulfonamides, plain 872 N05BA Benzodiazepine deriva 801 C08CA Dihydropyridine deriv 416
Aantal ATC-code Voorschriften Geen ATC 1528 B01AC Platelet aggregation 969 C07AB Beta blocking agents, 924 A02BC Proton pump inhibitor 846 C09AA Ace-inhibitors, plain 835 C10AA Hmg coa reductase inh 794 C03EA Low-ceiling diuretics 424 N05BA Benzodiazepine deriva 417 G03AA Progestogens and estr 415 H03AA Thyroid hormones 379
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Vrijmoet ATC-code 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Geen ATC B01AC Platelet aggregation C10AA Hmg coa reductase inh A02BC Proton pump inhibitor C07AB Beta blocking agents, C09AA Ace-inhibitors, plain N05BA Benzodiazepine deriva N05CD Benzodiazepine deriva M01AB Acetic acid derivativ R03AC Selective beta-2-adre
Aantal Voorschriften 1722 1433 1192 1145 1090 945 735 598 489 431
Verwijzingen De tabel geeft een overzicht van de top 15 specialistische verwijzingen en de top 5 paramedische verwijzingen. Opvallend is het ontbreken van fysiotherapeutische verwijzingen in de praktijk v. Dongen / v. Olden. De verklaring hiervoor en voor enkele andere verschillen, is dat alleen de verwijzingen die via een verwijsbrief uit het HIS zijn gedaan, worden geteld. Verwijzingen via andere formulieren worden niet geregistreerd. -23-
Tabel; verwijzingen v. Dongen / v. Olden Specialisme
per 1000 Pt
77 63 62 61 53 47 39 34 31 37 24 18 17 13 12
30,6 25,0 24,6 24,2 21,1 18,7 15,5 13,5 12,3 14,7 9,5 7,2 6,8 5,2 4,8
Totaal
per 1000 Pt
268 74 50 21 11
106,5 29,4 19,9 8,3 4,4
Totaal
per 1000 Pt
39
15,5
KNO keel-, neus- en oorheel ORT orthopaedie DER dermatologie CHI chirurgie OOG oogheelkunde GYN gynaecologie NEU neurologie INT interne geneeskunde URO urologie PSY psychiatrie CAR cardiologie PED kindergeneeskunde PCH plastische chirurgie REU rheumatologie GAS gastro-enterologie Paramedici FYS fysiotherapie ELP eerste-lijnspsychologie POT podotherapie DIE diëtiek HAP haptonomie Diagostische verwijzing
Mout
Totaal
RON röntgenologie
Specialisme 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
DER dermatologie CHI chirurgie ORT orthopaedie NEU neurologie OOG oogheelkunde KNO keel-, neus- en oorheel INT interne geneeskunde PSY psychiatrie CAR cardiologie GYN gynaecologie PED kindergeneeskunde URO urologie GAS gastro-enterologie PCH plastische chirurgie LNG longziekten
1 2 3 4 5
FYS fysiotherapie ELP eerste-lijnspsychologie POT podotherapie GYN gynaecologie LOG logopaedie
Paramedici
Diagostische verwijzing 1 RON röntgenologie
Vrijmoet Totaal
per 1000 Pt
59 56 53 49 41 40 40 39 34 29 22 21 12 10 10
23,2 22,0 20,8 19,2 16,1 15,7 15,7 15,3 13,4 11,4 8,6 8,2 4,7 3,9 3,9
Totaal
per 1000 Pt
136 63 35 29 19
53,4 24,7 13,7 11,4 7,5
Totaal
per 1000 Pt
120
47,1
Specialisme 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
DER dermatologie ORT orthopaedie KNO keel-, neus- en oorheel CHI chirurgie GYN gynaecologie INT interne geneeskunde NEU neurologie OOG oogheelkunde URO urologie CAR cardiologie PED kindergeneeskunde PSY psychiatrie LNG longziekten REV revalidatiegeneeskunde REU rheumatologie
1 2 3 4 5
FYS fysiotherapie ELP eerste-lijnspsychologie POT podotherapie DIE diëtiek AMW alg.maatschappelijk wer
Paramedici
Diagostische verwijzing 1 RON röntgenologie
Totaal
per 1000 Pt
76 63 63 55 54 52 48 44 34 26 23 20 17 14 11
29,2 24,2 24,2 21,1 20,8 20,0 18,5 16,9 13,1 10,0 8,8 7,7 6,5 5,4 4,2
Totaal
per 1000 Pt
202 64 46 19 13
77,7 24,6 17,7 7,3 5,0
Totaal
per 1000 Pt
158
60,7
Verrichtingen Tabel; verrichtingen Verrichting Allergietest Audiometrie Ambulante bloeddrukmeting x 24 uur Blaascatheter plaatsen Chirurgie Compressietherapie Enkel/arm index Echografie in HA-praktijk ECG Therapeutische (gewrichts)injectie IUD plaatsen MMSE MRSA-screening Oogboring Pessarium aanmeten/plaatsen Reizigersadvies Reizigesvaccinatie Spirometrie Wratten aanstippen Tapen Cardio-eventrecording Teledermatologie Dipslides Ver. Ter veranging specialistbezoek Zorg in verzorgingshuis Totaal
Aantal D/O 7 12 25 14 85 25 12
contacten Mt 13 17 24 15 97 11 8
35 13 14 15 3 0 9 2 29 44 135
32 34 10 6
3 3 59 60 71 675
1 7 39 97 49 79 9 1 6 50 41 74 720
Vt 6 20 13 77 10 9 152 45 24 11 12 4 1 1 24 42 107 2 2 68 56 0 686
Totaal 20 35 69 42 259 46 29 152 112 71 35 33 7 2 16 42 150 135 321 11 4 11 177 157 145 2081
We voeren een ruim aantal verrichtingen uit in de praktijk. Daarmee besparen we in veel gevallen de patiënt een gang naar het ziekenhuis of specialist. Het totaal aan verrichtingen is ongeveer gelijk gebleven. Van de twee bijzondere verrichtingen die in de praktijk worden aangeboden is dit jaar veel meer gebruik gemaakt. Het aantal geboekte echografieën steeg van 9 naar 152 (er is een verrichtingen tarief voor gekomen) en het aantal reisadviezen verdriedubbelde bijna en steeg van 54 naar 150.
Preventie; griep Na het hectische jaar 2009 waarin we drie vaccinatieronden hadden (seizoensgriep en tweemaal de Mexicaanse griep) was het dit jaar weer een regulier vaccinatiejaar. De massale media-aandacht voor de Mexicaanse griep waarbij sterk, en niet altijd even genuanceerd, de nadruk kwam te liggen op de vermeende risico’s heeft onder patiënten in eerste instantie voor veel onrust gezorgd. Opvallend is was dat in 2009 de opkomst voor de Mexicaanse griepprik duidelijk boven de opkomst voor de seizoensgriepprik lag. Kennelijk zijn veel mensen de relativiteit van de griepprik daardoor gaan inzien. Ook dit jaar lag de opkomst beduidend onder het jarenlange gemiddelde van rond de 70%. Met name onder de 60 jaar was de daling in opkomst dramatisch.
-24-
Grafieken; Griepvaccinaties
Griepvaccinaties 1200 1000 800
Non responders
600
Gevaccineerd
400
Indicaties
200 0 DO
Mt
Vt
Beschermingsgraad 67%
63%
80%
63%
60% 40%
33%
41%
41%
Patiënten < 60 jaar Patiënten > 60 jaar
20% 0% DO
Mt
Vt
Preventie; cervixscreening De oproepen voor de cervixscreening besteden we uit aan de GGD. De assistentes maken de cervixuitstrijkjes in het kader van het bevolkingsonderzoek. Als we het aantal niet te beoordelen uitstrijkjes als het criterium voor kwaltiteit beschouwen, blijken de assistentenuitstrijkjes van even goede kwalitatief te zijn als de huisartsenuitstrijkjes.
Preventie; stoppen met roken Wij stimuleren de patiënten het roken te staken binnen het kader van het cardiovasculair risicomanangement en het komt zowel op de spreekuren van de praktijkverpleegkundigen als de huisartsen regelmatig ter sprake. Patiënten die overwegen te stoppen met roken, of het daadwerkelijk van plan zijn, krijgen persoonlijke begeleiding door de praktijkverpleegkundige aangeboden.
-25-
Kwaliteitsbeleid Visitatie / Accreditatie De praktijk is gevisiteerd in 2002 (12-045). In 2009 hebben wij ons opgegeven voor NHG Praktijk Accreditering (NPA), het kwaliteitskeurmerk van de beroepsgroep. Marina van Alphen heeft de taak van (externe) consulent op zich genomen. Het was een prettig weerzien met een oude bekende omdat Marina jarenlang als wijkverpleegkundige in De Bundeling heeft gewerkt. Onder leiding van Barbara van Dongen en Grace Withfield is er heel veel werk verzet. Koen Vrijmoet heeft heel veel data uit het HIS opgehoest en alle medewerkers zijn actief betrokken bij het in kaart brengen van werkprocessen en het schrijven van protocollen. In het kader van de praktijkaccreditatie hebben wij de patiënten in de wachtkamer gevraagd een enquête in te vullen. Deze enquête heeft tot doel te kijken hoe (on)tevreden de patiënten over de praktijk en de verschillende huisartsen zijn. Wij zijn blij te kunnen vertellen dat onze patiënten erg tevreden zijn (boven het landelijk gemiddelde) over de praktijk. Men is tevreden over de huisarts en de organisatie van de praktijk. Wat een punt van aandacht blijft, is onze telefonische bereikbaarheid. De wachttijd aan de telefoon wordt door patiënten langer ingeschat dan hij in werkelijkheid is, maar wij vinden het erg belangrijk om de wachttijd aan de telefoon zo kort mogelijk te houden en zijn druk bezig te zoeken naar manieren om nog verder te verbeteren. Door langdurige ziekte van een aantal assistentes het afgelopen jaar zijn de wachttijden een tijd te lang geweest. De bezetting van de assistentes is nu zo goed als optimaal en we hopen en denken dat dat de wachttijden al een stuk terug zal brengen We monitoren de wachttijden regelmatig via objectieve metingen en zien al een verbetering. We willen bij deze alle patiënten bedanken die de tijd en moeite hebben genomen om de enquête in te vullen. We hebben er alle vertrouwen in dat onze praktijk volgend jaar zal worden geaccrediteerd.
Huisartsinformatiesysteem (HIS) Wij werken sinds 1998 met het HIS van Medicom® (Pharmapartners). In De Bundeling zijn voor huisartsen, assistentes en praktijkverpleegkundigen acht vaste werkplekken en een mobiel station. In bijna elke spreekkamer staat een printer en in de back office staat de centrale printer. In de beide verzorgingshuizen van Soest staan ook stations van waaruit op de server kan worden ingelogd. Alle apothekers in Soest hebben een systeem (Pharmacom®) van dezelfde leverancier. Huisartsen en apotheken maken gebruik van hetzelfde medicatiedossier. Het grote voordeel daarvan is dat de apothekers over alle medicijnallergieën en andere belangijke contra-indicaties zijn geïnformeerd en de huisartsen hebben altijd een goed overzicht van de actuele medicatie, ook als het voorschrift van een specialist is gekomen. Dankzij de door de politiek aanbeden marktwerking in de zorg dingen inmiddels ook ziekenhuis- en internetapotheken naar een plaatsje op de markt. Helaas komt door hen afgeleverde receptuur niet in ons systeem. Alle investeringen die in de samenwerking tussen huisartsen en apotheken en de daarmee bereikte kwaliteitswinst wordt daarmee teniet gedaan. Hoewel de patiënt natuurlijk de vrijheid heeft de apotheek te kiezen die hem beliefd, proberen we toch te ontmoedigen gebruik te maken van andere dan de Soester apotheken.
-26-
Referentie
Vt
Vt
Mt
Mt
OD
OD
Elektronische dossiervoering heeft meerdere voordelen. Zo 100% zou zonder HIS-gebruik het 80% presenteren van veel van de 60% gegevens in dit jaarverslag niet 40% mogelijk zijn. Ook het E&P met ICPC 20% selecteren van bepaalde 0% patiëntencategorieën voor oproepen of controles wordt pas mogelijk door het HIS. Dit alles onder voorwaarde van 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2010 een goede administratieve discipline. We streven ernaar de medische gegevens vast te leggen volgens de ADEPD richtlijnen (Adequate Dossiervorming met het Elektronisch PatiëntenDossier), de standaard van de beroepsgroep. Daarbij is het gebruikmaken van de SOEP-registratie en ICPC-codering essentieel. In het eerste acroniem staan de letters voor Subjectief (het verhaal van de patiënt), Objectief (de onderzoeksbevindingen), Evaluatie (de conclusie of diagnose van de dokter) en het Plan dat uitgevoerd gaat worden. Het tweede acroniem staat voor International Code of Primary Care, een coderingssysteem speciaal ontwikkeld voor de 1e lijn. Optimaal is als ieder contact op de E-regel gekoppeld is aan een ICPC-code. Het HIS ondersteunt het coderen op verschillende manieren. Medicatiebewaking, formulariumgebruik, patiëntenbrieven, statistiek, en vele andere functies zijn niet of slechts gedeeltelijk beschikbaar als geen gebruik of onjuist gebruik wordt gemaakt van de ICPC-coderingen. De grafiek laat zien hoe het staat met het gebruik van die ICPC-codes. Het is ons in het afgelopen jaar gelukt de toch al goede score nog sterk te verbeteren. In alle praktijken halveerde het aantal episodes en problemen zonder ICPC-code. Bij Koen Vrijmoet komen ongecodeerde episodes en problemen eigenlijk niet meer voor. De referentiecijfers worden geleverd door PharmaPartners, de leverancier van ons HIS.
Arbo-risicoanalyse In 2005 is een Risico Inventarisatie en Evaluatie Huisartsenpraktijken (RI&E) uitgevoerd.
Scholing Uren scholing Belgraver 40 Dongen 41 Mout 52,5 Huisarts Olden 49 Paepe 40 Vrijmoet 31 Holthuizen PVP Suringh 28,5 Withfield 28,5 Alphen 18 Berg Figge 1 Guldie ? Assistente Mulder 9 Munt 4 Reuver 8 Velden 16,5 Westerhof 12 Discipline
Wie
In de tabel van deze paragraaf is te zien hoeveel uren nascholing de verschillende medewerkers in het verslagjaar hebben gevolgd. Voor de artsen zijn alleen de geaccrediteerde uren geteld. Nascholing die is geaccrediteerd is door een daarvoor in het leven geroepen commissie op zijn inhoudelijke kwaliteit beoordeeld. Daarbij wordt er ook scherp op toegezien dat de inhoud onafhankelijk van de farmaceutische industrie tot stand is gekomen. De andere beroepsgroepen kennen het systeem van accreditatie van nascholing nog niet. De huisartsen scholen vooral na via de regionale WDH en ze zijn ook actief betrokken bij het organiseren en geven van nascholing. Ook in coöperatie-verband doen we heel regelmatig aan deskundigheidsbevordering en er is een maandelijkse FTO-toetsgroep. Voor de assistentes is er maandelijks een nascholingslunch in de praktijk waarbij de Hidha’s bij toerbeurt als docent optreden. De Huisartsencoöperatie Soest biedt vijf maal per jaar -27-
nascholing aan voor de assistentes die bij toerbeurt door één van de bij de COOP aangesloten praktijken wordt verzorgd.
Overlegsituaties In de tabel is aangegeven welke vormen van gestructureerd overleg in De Bundeling bestaan. Nieuw dit jaar is het HArtsASsistenten-overleg; een lunchbijeenkomst van huisartsen en assistentes die afwisselend op dinsdag, woensdag en donderdag wordt gehouden. Hierdoor krijgen ook alle deeltijdwerkers in ieder geval incidenteel de gelegenheid deel te nemen aan het overleg. Alle betrokkenen worden schriftelijk op de hoogte gehouden van de uitkomsten van het overleg. Eenmaal per maand leidt één van de Hidha’s een bijeenkomst met de assistentes waarin een medisch onderwerp aan de orde wordt gesteld. De maatschap vergadert tweemaal per maand in de avonduren. De Hidha’s zijn agendalid van deze bijeenkomsten en het staat hen vrij eraan deel te nemen. Het driemaandelijks artsenoverleg aan het einde van een werkdag viel nogal eens uit of werd door slechts een deel van de artsen bezocht onder druk van de dagelijkse werkzaamheden. Daarvoor is het Brede MaatSchapsOverleg in de plaats gekomen waarin alle in de huisartsensectie werkzame discplines op een avond bijeenkomen, met uitzondering van de assistentes. Twee maal per jaar komen alle medewerkers van De Bundeling bijeen. Deze bijeenkomst wordt regelmatig informeel of recreatief voortgezet en is bedoeld de onderlinge contacten te verbeteren en het samenwerken te bevorderen. Tabel; Structureel intern overleg
Deelnemers Huisartsen / Praktijkassistentes Hidha / Praktijkassistentes Huisartsen / Praktijkverpleegkundigen Maatschapsleden Huisartsen / Hidha’s / PVP’s / Psycholoog Alle medewerkers
Frequentie 2 x mnd 1 x mnd 1 x mnd 2 x mnd 2 x jaar 2 x jaar
Onderwerpen Organisatie, samenwerking Medische inhoudelijk / Nascholing Organisatie, samenwerking Maatschapoverleg; organisatorisch Organisatie, samenwerking Organisatie, samenwerking
Klachtenregeling en gebruikersinbreng De praktijk is aangesloten bij de klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland. Het klachtenreglement is beschikbaar aan de receptie en via onze website. In het verslagjaar is geen gebruik van gemaakt van de klachtenregeling.
IJken van het instrumentarium Microscopen worden jaarlijks professioneel schoongemaakt. Voor het ECG-apparaat, AED het echo-apparaat en de spirometer is een onderhoudscontract afgesloten dat ook voorziet in een jaarlijkse service. Voor het ijken van alle meetinstrumenten en het controleren en onderhouden van de overige praktijkapparatuur hebben we een contract met Vermeulen Medical uit Ede.
-28-
Praktijkverpleegkundigen; Somatiek De praktijkverpleegkundigen (PVP) Joke Suringh en Grace Withfield begeleiden patiënten met chronische ziekten zoals diabetes, astma, COPD en cardiovasculaire aandoeningen. Zij bieden kortdurende begeleiding aan patiënten die willen stoppen met roken. Daarnaast zijn zij diagnostisch actief op het gebied van de astma/COPD (spirometrie) en dementie (MMSE-test) en voeren zij een aantal projecten uit. Daarover hieronder meer informatie. In 2010 werden 9 nieuwe patiënten op insuline ingesteld en hadden ze 24 insuline afhankelijke patiënten onder controle. In het kader van deskundigheidsbevordering worden jaarlijks meerdere spirogrammen met de longfunctie afdeling van het Meander besproken om de kwaliteit te borgen.
Terugdringen van chronisch gebruik van benzodiazepinen De benzodiazepinen behoren tot de meest voorgeschreven medicamentengroep in Nederland. In de praktijken van de Bundeling is dat helaas niet anders. Ze genereren aanzienlijke kosten en, door onoordeelkundig gebruik, ook veel pathologie. Zowel het NHG als DGV hebben een methode ontwikkeld om het gebruik van deze middelen terug te dringen. Beide methoden berusten op het wetenschappelijk onderzoek van het AMC St. Radboud in Nijmegen waarin de effectiviteit van de methode is aangetoond. Kenmerk van de methode is de relatief geringe inspanning voor de praktijk. Vandaar de NHG-afkorting KITSS (Korte Interventie bij het Terugdringen van chronisch gebruik van Slaapmiddelen en Sedativa). De belangrijkste activiteit is het toesturen van een stopbrief aan geselecteerde patiënten en het aanbieden van een spreekuurcontact drie maanden daarna. In 2008/9 is het project in de praktijk Mout uitgevoerd, in 2009/10 in de praktijk v. Dongen / v. Olden. Van de 56 patiënten die werden opgenomen in het project blijken bij de evaluatie na 15 maanden 18 (32%) nog steeds geen benzo’s meer te gebruiken en hebben 20 (36%) het gebruik kunnen reduceren.
Screening op cardiovasculaire risico’s In 2007 is een begin gemaakt met de screening op cardiovasculaire risico’s. Daarbij worden alle patiënten opgeroepen die ICPC-geregistreerd staan met één of meerdere risicofactoren. De risicoaandoeningen zijn: angina pectoris, hartinfarct, hartfalen, hypertensie, Tia, CVA, perifeer arterieel vaatlijden en vetstofwisselingsstoornissen. Diabetespatiënten worden uitgezonderd van de oproep omdat van hen het risicoprofiel reeds bekend is. Inmiddels zijn de patiënten uit alle praktijken gescreend. Het project heeft dienst gedaan als pilot voor het CVRM-project van alle Soester huisartsen. In 2010 hebben we onze oproepcriteria afgestemd op die van het Soester project. Daarin werden patiënten opgeroepen in leeftijdscohorten. Alle patiënten die in het betreffende jaar 50, 55 of 60 jaar worden, worden opgeroepen. Het voordeel is dat het aantal op te roepen patiënten in een jaar beperkt blijft en iedereen meerdere keren wordt gescreend, namelijk iedere keer dat een leeftijdsgrens wordt gepasseerd. Daarmee heeft het CVRM-project een structureel karakter gekregen terwijl het Bundeling-project nog incidenteel van aard was. In 2010 zijn 312 brieven verstuurd waarop 198 (63%) maal een respons volgde. Op basis van de ingevulde vragenlijst bleek er bij 74 gevallen (37% van de respondenten) sprake van een of meerdere risicofactoren. Deze mensen zijn uitgenodigd op het spreekuur van de praktijkverpleegkundige waaraan 54 gehoor hebben gegeven. In totaal zijn 29 nieuwe diagnoses gesteld; 1 x diabetes -29-
mellitus, 11 x hypertensie en 17 x hypercholesterolaemie. Deze mensen zijn opgenomen in de reguliere behandelprtocol voor de betreffende aandoeningen.
CVA-Project In het rapportagejaar hebben we geparticipeerd in het CVA-project van het MCCE. Doelstelling van het project was het inzicht krijgen in aard en omvang van de problematiek van patiënten in de chronische fase van een doorgemaakt CVA. Deze patiënten werden geïndentificeerd door middel van een selectie in het HIS. De PVP bezocht de voor het project geselecteerde patiënten en beoordeelde de problematiek met de SIGEB-lijst van het UMCMaastricht. Op basis van de gesignaleerde problematiek werd nazorg aangeboden. Er was een hoog percentage ‘onzichtbare’ gevolgen van het CVA zoals gedrags en emotionele problemen, cognitieve problemen en vermoeidheid. De nazorg bestond uit het geven van informatie, begeleiding en verwijzing. Zorg die nodig blijft omdat de thuissituatie kan veranderen en ook in het zorgaanbod nieuwe ontwikkelingen zijn waarvan gebruikt gemaakt kan worden. De interventie werd door de huisartsen zeer positief gewaardeerd. We hebben besloten dat alle patiënten na afsluiting van de revalidatie, die zij vanuit het ziekenhuis krijgen aangeboden, worden dooverwezen naar de PVP. Zij beoordeelt dan de zorgbehoefte van patiënt en mantel in de chronische fase van de aandoening. Op basis van de ervaringen van het project veronderstellen we dat gestructureerde zorg in de chronische fase van het CVA kan leiden tot een betere kwaliteit van leven van de patiënt en de partner, een lagere belasting van het professionle zorgcircuit, en minder of uitstel van opnames in het verpleeghuis.
-30-
Jaarplannen In het kader van de NHG Praktijkaccreditering zijn er in 2010 diverse verbetertrajecten gestart al dan niet op basis van een verbeterplannen of nieuwe protocollen. Hieronder volgt daarvan een overzicht. Voor de implementatie van de vetgerdrukte onderwerpen is een verbeterplan geschreven. Administratieve protocollen o In-/Uitschrijving patiënten o Overleden patiënten o Uitslagen signaleren en meedelen o Herhaalrecepten o HIS-verwerking Spirometrie Incidenten/Klachten o Melding Incidenten Patiëntenzorg (MIP) o Omgaan met klachten Handelingsprotocollen o Sterilisatie instrumenten o Urine-onderzoek en behandeling urineweginfecties Bedrijfsvoering o Inwerklogboek assistentes en stagiaires
Soest, Juni 2011
-31-
Bijlage Heldendaden op krediet Een jonge dokter, met de juiste mengeling van handigheid en kennis, angst en moed, idealisme en realisme, zwaait samen met een collega die zich naast dit alles ook nog gesterkt weet door de zegen van de Heer, de scepter over een klein plattelandsziekenhuis in Kameroen. Klein vooral in relatie tot de medische ellende waarvan het ziekenhuis het locale epicentrum is, nauwelijks in relatie tot de werkdruk. Want die is hoog door de honderd volle bedden, waarvan de dertig kinderbedden altijd dubbel bezet zijn. Alle bovenstaande kwaliteiten ten spijt is die werkdruk, ook met Godsvertrouwen en idealisme, niet heel lang vol te houden. Noodgedwongen gaat één van de twee dan wel eens op ‘dienstreis’, naar de havenstad om voorraden te halen, of gewoon voor een lang weekend aan het strand. De ander houdt de dubbele belasting dan alleen maar vol omdat hij weet dat als zijn collega terugkomt het werk weer wat minder wordt en zijn eigen ‘dienstreis’ dichterbij is. o De jonge dokter zit midden in zo’n dienstreisweek van zijn collega als hij ziek wordt; 39,7 C en te slap om op z’n benen te staan. Maar het ziekenhuis wacht. Of beter, de daarin opgenomen patiënten wachten. Daar komen alle bezoekers van de outpatients department dan nog bij. Is het hooghartigheid of verantwoordelijkheidsgevoel als hij besluit wat langer in bed te blijven en de zegen van de Heer, verstrekt na de morning prayer waarmee de poli dagelijks begint, aan zich voorbij te laten gaan? Na het ochtendgebed pakt hij de dag op. Tergend langzaam nadert het middaguur. Het vooruitzicht op de korte bedrust die hij dan kan nemen houdt hem op de been. Maar dat is rekenen buiten de Afrikaan die, omringd door zoveel leed, het kleine doktersleed niet ziet. –Bovendien als het om je moeder gaat is het haar leed dat telt, want dat is van je eigen bloed. Je werkt ook niet voor niets in een ziekenhuis. Dat geeft je bepaalde privileges die je kan inzetten als je moeder ziek is.– Onze jonge dokter is inmiddels lang genoeg in Afrika om te weten dat hij de gunst die de vroedvrouw van hem vraagt niet kan weigeren, ook al is hij ziek, ook al is het middagpauze. Bovendien, je hoeft geen dokter te zijn om te zien dat Mrs Mboh het van hem wint als het om ziekzijn gaat. Dus hij bevestigt met een schermbeelddoorlichting de klinisch reeds gestelde diagnose pneumonie. Ziekenhuisopname regelen, beleid afspreken; zo blijft er weinig over van het middagdutje waarop hij zich zo had verheugd. ’s Middags werkt hij ook nog en de avond haalt hij op wilskracht. De nacht doet wonderen. Hij staat de volgende morgen als herrezen op. Fris en monter en met verbazingwekkend veel energie gaat hij aan de slag. Eerst natuurlijk de morning prayer met de zegen die hij gisteren heeft moeten ontberen. Daarna de afdelingsrondes. De mannen eerst, zo hoort dat in Afrika. De womansward, met Mrs Mboh senior op het derde bed naast het raam, helemaal als laatste. In het heldere morgenlicht is de vrouw, ondanks de ingestelde behandeling, onmiskenbaar doodziek, veel erger nog dan gisteren. Wederom onderzoekt hij de oude vrouw. Om de achterzijde van de thorax te beluisteren ondersteunt hij haar tot halfzittende houding. Ondanks haar sufheid kermt zij het uit als hij daarbij haar hoofd beroert. Nekstijfheid doet het ergste vermoeden, de lumbaalpunctie bevestigt het bange vermoeden en na ongeveer een uur volgt het laboratoriumbewijs. Pneumococcen doen zich niet alleen tegoed aan het longweefsel maar ook aan haar hersenvocht. Vertwijfeld doet hij wat hij nog kan en stelt de therapie bij. Mrs Mboh voegt daar haar laatste energiereserves aan toe. Tevergeefs. Ze sterft nog dezelfde middag. Onze jonge dokter heeft gefaald en niet gering ook. En nog wel bij de moeder van een medewerker van het ziekenhuis. Een medewerker in een hoge positie. Hoe nu verder? Als hij dan geen goede dokter kan zijn, hij is ook nog gewoon mens. Hij stuurt een wardman naar Mrs Mboh junior, de vroedvrouw, om te vragen of zij in staat is hem te woord te staan. Mrs Mboh heeft de eerste verplichtingen rond het overlijden van haar moeder al vervuld. Het lichaam is naar haar huis gebracht en ze heeft een paar kinderen naar haar dorp gestuurd om de familie te verwittigen. In plaats van de wardman met haar antwoord komt Mrs Mboh zelf naar het ziekenhuis. “Mrs Mboh, ik moet met je praten. Allereerst mijn deelneming met het overlijden van je moeder. Ik vind het verschrikkelijk wat haar en jou is overkomen. Zo snel, zo onvoorbereid, zo onverbiddelijk. Het ergste vind ik nog
-32-
dat ik niet weet of het niet te voorkomen zou zijn geweest. Als ik gisteren de tekenen van meningitis wel had onderkend en gelijk met de noodzakelijke behandeling was begonnen was ze misschien nog in leven geweest.” “Dokter”, zegt Mrs Mboh rustig maar vol overtuiging, “natuurlijk is het erg om je moeder te verliezen, dat gun je niemand. Maar als de Here God had gewild dat mijn moeder zou leven had Hij er voor gezorgd dat u gisteren niet zo ziek was geweest.” Ik, want natuurlijk was ik die jonge dokter, was sprakeloos. Ik had gevreesd voor mijn toekomst in dit ziekenhuis en nu werd ik getroost door een nabestaande die ik mijn fout opbiechtte. Dat was het laatste dat ik had verwacht. Eerlijkheid, hoe pijnlijk en moeilijk het soms ook is op te brengen, loont ook in een andere cultuur. De troost die Mrs Mboh junior mij bood leerde me nog meer over die andere cultuur. Dat het lot er betekenis heeft en valt te duiden. Dat niets toeval is en dat God zich actief met de loop der dingen bemoeit. En dus ook dat ik werd gezien als een instrument in handen van de hogere Macht. Daarom werden mij mijn fouten niet aangerekend. De keerzijde daarvan is echter dat alle ‘heldendaden’ die ik in mijn korte tropenbestaan had verricht eveneens op krediet gingen. Niet mijn, maar de glorie van de Heer versterkten ze. Als je godvruchtig bent, zoals mijn collega, wordt je daarvan blij en stemt dat misschien tot dankbaarheid. Bij een seculiere idealist zoals ik roept
het alleen maar verwondering op en stemt het tot bescheidenheid. Bescheidenheid die mij toch al paste na mijn magere optreden als dokter.
-33-
-34-
