Kwaliteitsjaarverslag 2008 van de Huisartsenmaatschap van Dongen / van Olden – Mout – Vrijmoet
Gevestigd in
12e jaargang
Schoutenkampweg 4 3768 AE Soest
Inhoudsopgave Inleiding.....................................................................................................................................................................3 Totstandkoming van het jaarverslag/jaarplan .......................................................................................................3 Doelstellingen van dit jaarverslag/jaarplan...........................................................................................................3 Historie en profiel van de praktijk ........................................................................................................................3 Het afgelopen jaar .....................................................................................................................................................4 Infrastructuur en organisatie......................................................................................................................................6 Locatie van de praktijk..........................................................................................................................................6 Gebouw. ................................................................................................................................................................6 Praktijkuitrusting...................................................................................................................................................7 Samenwerkingsvorm huisartsen............................................................................................................................7 Opleiding ...............................................................................................................................................................7 Praktijkorganisatie, bereikbaarheid en beschikbaarheid .......................................................................................7 Automatisering ......................................................................................................................................................9 Overlegstructuur....................................................................................................................................................9 Team........................................................................................................................................................................10 Patiënten ..................................................................................................................................................................12 Werkbelasting..........................................................................................................................................................14 Medisch handelen....................................................................................................................................................16 Inleiding...............................................................................................................................................................16 Chronische aandoeningen ...................................................................................................................................16 Receptuur.............................................................................................................................................................17 Verwijzingen .......................................................................................................................................................17 Verrichtingen.......................................................................................................................................................18 Preventie; griep ...................................................................................................................................................19 Preventie; cervixscreening ..................................................................................................................................20 Preventie; stoppen met roken ..............................................................................................................................20 Kwaliteitsbeleid.......................................................................................................................................................21 Visitatie ...............................................................................................................................................................21 Huisartsinformatiesysteem (HIS)........................................................................................................................21 Arbo-risicoanalyse ..............................................................................................................................................21 Scholing...............................................................................................................................................................21 Overlegsituaties ...................................................................................................................................................22 Klachtenregeling en gebruikersinbreng ..............................................................................................................22 IJken van het instrumentarium ............................................................................................................................22 Praktijkverpleegkundigen; Somatiek ......................................................................................................................23 Praktijkverpleegkundige; GGZ ...............................................................................................................................24 Projecten 2008.........................................................................................................................................................25 Terugdringen van chronisch gebruik van benzodiazepinen................................................................................25 Screening op cardiovasculaire risico’s................................................................................................................25 Bewegingsprogramma voor COPD-patiënten.....................................................................................................26 Jaarplannen..............................................................................................................................................................27 Jaarplan 2008.......................................................................................................................................................27 Jaarplan 2009.......................................................................................................................................................27
-2-
Inleiding Totstandkoming van het jaarverslag/jaarplan Dit is de twaalfde jaargang van het jaarverslag van onze praktijk. We volgen het NHG-format en maken gebruik van de data-extractie door Pharmapartners op basis van de door het NHG geadviseerde dataselectie. Verschillende medewerkers hebben aan het tot stand komen ervan meegewerkt. Zij worden voor hun inzet heel hartelijk bedankt. In de volgende lijst is per medewerker aangegeven voor welk onderdeel hij of zij de verantwoordelijk heeft genomen. Tekst jaarverslag huisartsenpraktijk Piet Mout Jaarverslag POH-Somatiek Joke Suringh en Grace Withfield Dataverzameling Koen Vrijmoet / Pharmapartners Redactie/uitvoering Piet Mout Verspreiding Piet Mout Doelstellingen van dit jaarverslag/jaarplan Het jaarverslag is primair bedoeld voor intern gebruik, als geschiedschrijving, een vinger aan de pols van de organisatie en als instrument om onderwerpen te selecteren voor een jaarplan. Met het jaarverslag willen wij echter ook anderen inzicht geven in onze werkwijze en organisatie. Onze jaarverslagen worden daarom openbaar gemaakt via onze website www.mcdebundeling.nl. Historie en profiel van de praktijk In 1984 hebben de Soester huisartsen Klop, Krijger en Rupert het initiatief tot samenwerken genomen. De praktijk maakte destijds deel uit van ‘Gezondheidscentrum SoestZuid de Bundeling’. Het gezondheidscentrum is in 2004 formeel opgeheven en getransformeerd tot Medisch Centrum ‘De Bundeling’. Een groot aantal disciplines biedt vanuit het gebouw aan de Schoutenkampweg 4 zijn diensten aan. Er is sprake van niet-apotheekhoudende praktijken, waarin de artsen niet verloskundig actief zijn. Het verzorgingsgebied van de praktijk is het zuidelijk gedeelte van Soest, een kleine stad aan de rand van de Randstad tussen Veluwezoom en het Gooi. Door de gunstige ligging van Soest ten opzichte van Randstad en de natuur is het uitgegroeid tot een relatief welgestelde gemeente met veel inwoners die buiten hun woonplaats werken. De praktijkpopulatie bestaat voor een klein deel uit autochtone Soester bevolking, een relatief gering aantal allochtonen en voor een belangrijk deel uit patiënten uit de (upper)-middle class.
-3-
Het afgelopen jaar Ook dit jaar zijn er assistentes vertrokken en nieuwe gekomen. Wij streven naar 3.2 tot 3.5 fte gediplomeerde assistentes die tezamen een harmonieus team vormen. Het realiseren van die doelstelling is niet eenvoudig en we besteden ieder jaar veel tijd aan sollicitatieprocedures, inwerken en begeleiding. De afgelopen decennia is er een enorme verandering opgetreden in de rol van de praktijkassistente in de huisartsenpraktijk. Was haar taak tien, vijftien jaar geleden vooral administratief, nu is die vooral medisch inhoudelijk. Van een moderne doktersassistente worden veel meer communicatieve, organisatorische en medische inhoudelijke vaardigheden verwacht dan in het verleden. Wij hebben de indruk dat daar in de opleiding tot en de CAO voor doktersassistentes onvoldoende rekening mee wordt gehouden. Als gevolg daarvan is het niet eenvoudig goed gekwalificeerde krachten te vinden. Omdat er intensief moet worden samengewerkt zijn goede onderlinge verhoudingen van groot belang. Bij iedere sollicitatie kijken we of de kandidaat in het team past. Alleen al daarom betrekken we de assistentes bij een sollicitatieprocedure. Het inwerken en begeleiden van een nieuwe assistente is een extra werkbelasting voor de ‘zittende’ assistentes. Zij gaan die uitdaging steeds weer aan, waarvoor ze lof verdienen. Omdat de wisselingen in ons assistententeam al een extra belasting vormden, hebben we dit jaar geen stageplek kunnen aanbieden voor het opleiden van nieuwe doktersassistentes. Hopelijk lukt dat in 2009 wel. Een tweetal nul uren contractanten zorgt voor een buffer ingeval van ziekte en vakanties. Andere vermeldenswaardige gebeurtenissen uit het afgelopen jaar: De huisartsenzorg in de verzorgingshuizen van Soest is na een herverdeling van de patiënten geconcentreerd in een beperkt aantal praktijken. Twee van de drie Bundelingpraktijken tekenden daarvoor een contract met Stichting Zorgcentra Soest (SZS). De redistributie van de patiënten is na een voorlichtingscampagne van huisartsen en verzorgingshuizen soepel verlopen met goede medewerking van nagenoeg alle patiënten. Als een artswissel bij de patiënt tot onoverkomelijke bezwaren leidde zijn die uiteraard gerespecteerd en is de patiënt bij de vertrouwde arts gebleven. Dit is echter slechts in een enkel geval gebeurd. De aanschaf van een AED en de daarbij behorende training heeft zich bewezen. Met succes werd de AED ingezet bij een patiënt die een circulatiestilstand kreeg in de oefenzaal van de fysiotherapie. Wij zijn zeer tevreden en dankbaar over het resultaat, waarbij de patiënt zonder neurologische restschade de hartstilstand overleefde. Een resultaat dat enerzijds te danken is aan het gebruik van de AED maar zeker ook door de goed gecoördineerde teamactie zoals die geoefend was in de training. Onbegrijpelijk is echter dat de kosten voor de grote personele inzet en het materiaalverbruik, waaronder een nieuwe accu voor de AED, niet bij de zorgverzekeraar te verhalen zijn. Voor AED-gebruik:
-4-
Na cardioversie:
In maart is onze telefonische bereikbaarheid gereorganiseerd. Voortaan is er een gezamenlijke lijn voor alle praktijken. Daarnaast zijn er aparte lijnen voor spoed, collega’s, receptaanvragen, fax en inbraakalarm. Alle woonverbanden zijn per brief op de hoogte gesteld en uiteraard is er aandacht aan besteed op onze website. Doelstelling van de hele exercitie is onze bereikbaarheid voor zowel patiënten als collegae te verbeteren en het telefoonverkeer voor de assistentes meer beheersbaar te maken; Koen Vrijmoet is in maart ingeschreven in het CHBB-register (huisartsen met bijzondere bekwaamheden) voor de vaardigheid echografie. In zijn spreekkamer staat een echoapparaat dat dagelijks kan worden ingezet voor zijn eigen patiënten, patiënten uit de andere Bundelingpraktijken en in toenemende mate ook voor patiënten uit andere Soester praktijken. De zorgverzekeraars vergoeden echografie door de huisarts echter niet. Een onbegrijpelijke en onverkwikkelijke situatie gezien de daarvoor gedane investering in bekwaam worden en blijven, in de registratieprocedure, in de apparatuur en de tijd; De in de Bundeling werkzame psychologe (Mevr. v. Kreek) heeft haar opleiding als eerstelijns psychologe met succes afgesloten en is in maart ingeschreven in het register; De Bundeling is officieel erkend als reizigersvaccinatiebureau met ook het recht voor gele koorts te vaccineren. In het najaar is Piet Mout, (CHBB geregistreerd reisgeneeskundige), ondersteund door twee assistentes (Tamara en Annemieke), het reizigersadvies- en vaccinatiespreekuur begonnen. Daarin werken we intensief samen met de Wolverlei apotheek. In de voorbereidingsfase hebben we op constructieve wijze samengewerkt met twee andere huisartspraktijken in Soest. Deze samenwerking duurt voort bijvoorbeeld door het naar elkaar verwijzen in de vakantieperiode en door samen de LCR-nascholing te volgen die nodig is voor het op peil houden van de noodzakelijke kennis en het behoud van de registratie; Koen Vrijmoet en Jheroen Briels hebben in vele avond-, nacht- en weekenduren onze website volledig gerenoveerd. We zijn trots op de layout en functionaliteit ervan en bedanken uiteraard Koen en Jheroen hartelijk voor hun inzet; In augustus is een flatscreen in de wachtkamer geïnstalleerd. Net op tijd voor de Olympiade, maar vooral ten behoeve van informatie aan de patiënten over de uitlooptijden van de diverse spreekuren. We gebruiken het systeem ook voor wachtkamervoorlichting en presentaties tijdens vergaderingen. In oktober is de central hosting van onze HIS-server gerealiseerd. Daarmee is de veiligheid en betrouwbaarheid van onze systeem nog groter geworden; We hebben ons aangemeld als monitorpraktijk voor het LHV Rekenmodel Ondernemingsplan. Met ingaan van de jaarrekening voor 2010 zullen wij registreren en analyseren volgens dit model. In het themanummer over acute geneeskunde van Bijblijven (2008/24/10) was Piet Mout coauteur van twee hoofdstukken.
-5-
Infrastructuur en organisatie Locatie van de praktijk De praktijk bevindt zich in het zuidelijke deel van Soest, ten zuiden van de spoorlijn Utrecht-Baarn. In deze wijk is de bevolking grotendeels welgesteld, en zijn bewoners die een hogere beroepsopleiding of academisch onderwijs hebben genoten over vertegenwoordigd. Gebouw. Het gebouw is in eigendom van een samenwerkingsverband dat wordt gevormd door de huisartsen en de praktijkhouder van de fysiotherapiepraktijk. Het ligt op een grondstuk met een oppervlakte van 1785 m2, en beschikt over 23 parkeerplaatsen, waarvan twee voor invaliden. De laatste verbouwing en uitbreiding vond plaats in 2004. De toegankelijkheid voor minder validen van het gebouw en de daarin gelegen werkruimtes is gegarandeerd door brede entree met dubbele deuren en een drempelloos interieur. Het interne gebruiksoppervlakte van het gebouw is 486,39 m2. De huisartsen delen 116 m2 met de andere gebruikers en hebben zelf 212 m2 in gebruik. In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van de ruimtes die door de huisartsen in (mede-) gebruik zijn. De plattegrond van het praktijkgebouw staat afgedrukt op de achteromslag van het verslag. Tabel; Indeling praktijkgebouw
Aantal
m2
Receptie
1
8,58
Wachtruimte
1
52,53
Spreekkamers
5
18,75 - 24,46
Behandelkamers
2
11,40
Laboratorium
1
5,52
Back office
1
25,38
Vergaderkamer/koffiekamer
1
33,21
Toilet
3
1.56
Invalidentoilet
1
3,91
Archief
1
11,90
Slapend archief (zolder)
1
4,50
Ruimte
Ten behoeve van de privacy zijn in het gebouw de volgende voorzieningen getroffen: Een in het vloeroppervlak van de wachtkamer verwerkte wachtlijn voor de receptie; Bouwkundige voorzieningen ter preventie van geluidslekkage; Een archiefruimte die afgesloten wordt buiten bedrijfstijden; Muziek in de wachtkamer. Het gebouw is elektronisch beveiligd tegen brand en inbraak. Door verandering van wet- en regelgeving is de aanvankelijk verplichte doormelding naar de brandweer, waarvoor aanzienlijke investeringen noodzakelijk waren, inmiddels verboden.
-6-
Praktijkuitrusting In de volgende tabel staan de medische en niet-medische apparatuur en uitrustingsstukken van de praktijk. Over het Huisartsinformatiesysteem (HIS) en de telefooncentrale wordt in een separaat hoofdstuk gerapporteerd. Tabel; De praktijkuitrusting
Medisch
Niet medisch
Aantal
Ambulante Bloeddrukmeter
1
Kopieerapparaat/fax
Audiometer
1
Papierversnipperaar
Autoclaaf
1
Rolstoel
Bloeddrukmeter
1-2 per werkruimte
Broedstoof
1
BSE-bepaling
1
Doppler-apparaat
1
ECG-apparaat
1
Echo-apparatuur
1
Electrocauter
2
Glucosemeter
5
Hemoglobinemeter
1
Holterfoon
1
Microscoop
3
Onderzoeksbank
6
Otoscoop
6
Spirometer
1
Wachtkameraudio Wachtkamerinformatiescherm (LCD-TV)
Samenwerkingsvorm huisartsen De huisartsen werken samen in een kostenmaatschap. Juridisch is de samenwerking omschreven in een maatschapcontract. De huisartsen maken deel uit van Hagro-A, van de Huisartsen-COOP Soest en, ten behoeve van de avond-, nacht-, en weekendiensten, van Primair Huisartsenposten. Opleiding De praktijk fungeert als stage/opleidingspraktijk voor coassistentes en praktijkassistentes. De OVDB erkende de praktijk als leerbedrijf en gaf daarvoor in 2001 het nummer 31363 af. Met Koen Vrijmoet lopen met enige regelmatig apothekers in opleiding mee. Praktijkorganisatie, bereikbaarheid en beschikbaarheid De spreekuurorganisatie van de verschillende praktijken is in de onderstaande tabellen weergegeven. Inmiddels is de spreekuurorganisatie van alle praktijken gelijk; iedere werkdag zowel ’s morgens als ’s middags een afsprakenspreekuur waarbij per praktijkarts een dagdeel is gereserveerd voor ingreepjes. Patiënten kunnen zich aanmelden voor het telefonisch spreekuur. De huisarts belt dan terug tijdens het half uur dat we daarvoor na de lunchpauze hebben gereserveerd. Zo nodig vervolgen we het terugbellen na het middagspreekuur. Aansluitend aan de spreekuren verwerken de huisartsen de herhaalrecepten en de post en rijden ze de visites.
-7-
Tabel; Organisatie van de spreekuren
Werkdag Type spreekuur Afspraakspreekuur Terugbelspreekuur (chirurgische) Ingrepen
Tijden
Ma
08:00 tot 10:30 14:00 tot 15:30 13:30 tot 14:00. Na 15:30 09:00 tot 10:30 14:00 tot 16:00
Di
Wo
Do
Vrij
Vr
Mt
Ol
Do
In maart is onze telefonische infrastructuur ingrijpend gewijzigd. Dat was noodzakelijk in verband met het besluit alle praktijken op één telefoonnummer (meerdere lijnen) aan te sluiten. Daarnaast zijn er aparte lijnen voor spoed, collega’s, receptaanvragen, fax en het inbraakalarm. Doelstelling van de hele exercitie is onze bereikbaarheid voor zowel patiënten als collegae te verbeteren en het telefoonverkeer voor de assistentes meer beheersbaar te maken. De omschakeling werd voorafgegaan door een voorlichtingscampagne. Alle woonverbanden zijn per brief op de hoogte gesteld en uiteraard hebben we er aandacht aan besteed op onze website. Met het afsluiten van de oude telefoonnummers hebben we nog een paar maanden gewacht. Daardoor konden we patiënten die via hun oude, vertrouwde nummer contact zochten met de praktijk via een automatische boodschap attenderen op de verandering en verwijzen naar het nieuwe nummer. In de tabel hieronder staan alle nummers op een rij en de tijden wanneer zij in gebruik zijn. Tabel;Telefonische bereikbaarheid
Aansluiting Praktijklijn Spoedlijn Receptenlijn
Nummer
Zonder tussenkomst open voor patiënten van/tot
035-6030031 035-6090348 035-6090347
08:00 tot 15:00 uur (tijdens besprekingen via de spoedlijn) 08:00 tot 17:00 uur 24 uur per dag
Overige aansluitingen Fax Datalijn naar externe HISserver Intercollegiale lijn
035-6030365 Directe ADSL ---
24 uur per dag Niet bruikbaar voor ander verkeer 08:00 tot 17:00 uur
De praktijkassistente beantwoordt de praktijklijn tijdens de aangegeven uren. Alleen gedurende het dagelijkse overleg tussen huisartsen en assistentes na het ochtendspreekuur (11:10-11:30) en na 15:00 uur wordt een automatische boodschap geactiveerd. De gehele werkdag is de praktijk ook bereikbaar via de spoedlijn. De praktijkartsen participeren in de dienstregeling van de Huisartsenpost Eemland waardoor 24 uur beschikbaarheid van huisartsgeneeskundige zorg is gegarandeerd. Buiten kantooruren worden de patiënten via een automatische telefonische boodschap doorverwezen naar de huisartsenpost. In de maatschapovereenkomst is de waarneming tijdens de vakanties en ziekte geregeld. Er zijn headsets beschikbaar voor de praktijkassistentes en de huisartsen. Een draadloze telefoon garandeert de bereikbaar bij de lagere assistentenbezetting in de middaguren.
-8-
Automatisering Onze praktijk is sinds 1986 geautomatiseerd en werkt sinds 1998 met het huisartsen informatiesysteem van Medicom. We gebruiken de volledige medische en financiële module. Het vastleggen van de medische gegevens gebeurt episodegewijs volgens de ADEPD-richtlijnen (Adequate Dossiervorming met het Elektronisch Medisch Dossier), de standaard van de beroepsgroep. Er zijn acht werkplekken en vier printers. Alle werkplekken hebben internetaansluiting. Een van de werkplekken is mobiel. Daardoor is het mogelijk een rustige werkplek in het gebouw te zoeken of thuis te werken. Wij communiceren elektronisch met alle Soester apotheken, alle vestigingen van het Meander Medisch Centrum en diverse andere ziekenhuizen in de regio, het laboratorium, en de collegahuisartsen in Soest. Laboratorium- en röntgengegevens worden automatisch ingelezen en verwerkt in het HIS. In toenemende mate geldt dat ook voor de specialistische correspondentie waardoor we toegroeien naar een volledig digitaal archief en het analoge archief langzaam inkrimpt. Iedere huisarts kan via internet inloggen op de ziekenhuisserver van MMC en de daarop opgeslagen opname- en ontslagberichten, röntgen- en laboratoriumgegevens raadplegen. De gegevens uit het HIS zijn beveiligd tegen verminking, ongeautoriseerde bewerking en verlies door een virusscanner, een firewall, aan de gebruikersnaam gekoppelde inlogcodes en een dagelijkse, automatische back-up. Centrale hosting van de server biedt daarnaast optimale bescherming tegen dataverlies. Overlegstructuur Door het intensieve contact (gezamenlijke koffiekamer) met de fysiotherapie, psycholoog, maatschappelijk werkende en diëtiste vind er veel ad hoc overleg plaats en is er geen behoefte aan structureel patiëntenoverleg. De huisartsen hebben zeswekelijks organisatorisch overleg met alle assistentes en driemaandelijks met alle artsen van de praktijk. De maatschap vergadert tweewekelijks, buiten praktijkuren. Twee maal per jaar overleggen alle in de Bundeling actieve disciplines. De praktijkartsen komen maandelijks in Hagro-verband bijeen en vier maal per jaar is er een vergadering van de Soester huisartsencoöperatie. Binnen de coöperatie functioneren een groot aantal werkgroepen die zich met specifieke onderwerpen bezighouden. Alle praktijkartsen zijn lid van één of meer werkgroepen.
-9-
Team Dit is een foto van alle medewerkers die in de Bundeling werken, dus inclusief de medewerkers van de fysiotherapiepraktijk en de psychologe.
In de tabel ‘BIG-geregistreerde medewerkers’ staan alle medewerkers van de huisartsenpraktijk die in het BIG-register zijn ingeschreven. De tabel ‘Team’ geeft de personeelssituatie van de praktijk weer. De peildatum is 31/12/2008. Het personeelsbeleid is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de praktijkartsen. Elke arts begeleidt een of meerdere praktijkassistentes persoonlijk en houdt met haar minimaal eenmaal per jaar een functioneringsgesprek. In de tabel zijn de mutatiedata in het personeelsbestand aangegeven en staan de (relevante) nevenfuncties/beroepen van medewerkers vermeld. Tabel; BIG-geregistreerde medewerkers
Functie
Huisarts
Praktijkverpleegkundige Psycholoog
Medewerker
BIG-registratienummer
Belgraver Van Dongen Edwards Mout (Van Olden-) Heeringa Vrijmoet Pol (Withfield-) Van Schaik (Suringh-) Wols Kreek
49019876001 19045620401 89048432301 39022883101 39044125301 49041099501 69012203030 69040296430 09019030630 89061841425
-10-
Tabel; Team Functie / Werkdagen Naam m d w d v ochtend / middag / dag Praktijkarts Barbara van Dongen Piet Mout Nienke van Olden Koen Vrijmoet Huisarts in dienst van huisarts Annelies Belgraver Kim Edwards
0.6 0.6 0.6 0.8
1 oktober 2000 1 februari 1987 1 april 2006 1 januari 1999
d d d
0.2 0.4
1 februari 2006 1 april 2006
d
d d o d
d Totaal POH POH per 1000 patiënten
Praktijkassistente Tamara Hoesintalib-van Alphen Melanie vd Berg-Erdmann Marlies Koelewijn Astrid van Munster Annemieke van der Munt Marieke van der Velden Petra Westerhoff
Werkzaam sinds
d d d d d d d d d d d d d
Totaal artsen Artsen per 1000 patiënten Praktijkondersteuner Grace Withfield Joke Suringh Sita vd Pol
fte
d d d d d d d d d d d d d d d d d o d d d d o d d d d Totaal praktijkass. Praktijk-ass per 1000 patiënten Totaal personeelsbestand
Uit dienst per
Nevenfuncties / nevenberoep Bijzonderheden
Wetenschappelijk medewerker NHG
Groepsbegeleider Huisartsenopleiding Patiëntenvereniging voor Coeliakie, HA in penitentiaire inrichting
3.2 0.404 0.4 0.5 0.2 1.1 0.139
15 augustus 2003 2 juni 2003 1 juni 2005
1.0 0.6
1 oktober 2006 1 oktober 2007 30 augustus 2005 16 augustus 2005 1 juli 1996 1 mei 2008 15 mei 2008
0.5 0.8 0.9 3.8 0.455 7.9
- -
(31 maart 2009)
SPV in dienst van GGZ-Eemland
(halverwege 2009 nr 0.8) 30 april 2008 30 juni 2008
11
Betaalde opleidingsstage tot doktersassistente
Patiënten De gezamenlijke praktijkpopulatie telt iets minder dan 8000 patiënten. De grootte van iedere praktijk afzonderlijk is binnen de marges van een normpraktijk. Alle praktijken zijn open voor patiënten die in Soest wonen, ten zuiden van de spoorlijn Utrecht-Baarn en ten Noorden van de spoorlijn UtrechtAmersfoort. Om zo veel mogelijk capaciteit te bewaren voor juist dit deel van Soest zijn de praktijken gesloten voor patiënten buiten deze regio. Wij doen daarmee recht aan de wijkgedachte die destijds ten grondslag heeft gelegen aan de stichting van het gezondheidscentrum. In de volgende tabel staan de patiëntenaantallen per praktijk, met het aandeel kinderen en bejaarden daarin. Het percentage kinderen is wederom in alle praktijken licht gedaald ten opzichte van vorig jaar terwijl het percentage bejaarden weer is gestegen. Tabel; Patiëntenaantallen per praktijk Aantal patiënten Dongen/Olden Mout Vrijmoet Totaal
2008
2007
2621 2587 2702 7910
2563 2617 2730 7910
Groei/krimp % < 5 jr 58 -30 -28 0
5,17% 4,02% 6,01% 5,07%
% > 65 jr
% > 85 jr
20,61% 12,86% 20,23% 17,90%
3,36% 1,63% 1,43% 2,14%
In de onderstaande tabellen en grafieken worden de gegevens van de afzonderlijke praktijken gepresenteerd. Helaas ontbreken de tellingen van in- en uitschrijvingen. Daardoor kan het mobiliteitspercentage ook niet worden berekend. Tabel; Mutaties v. Dongen / v. Olden Mutaties Geboorte/Sterfte Totaal Mobiliteitspercentage
Mout Mutaties Geboorte/Sterfte Totaal Mobiliteitspercentage
Vrijmoet Mutaties Geboorte/Sterfte Totaal Mobiliteitspercentage
Inschrijvingen Uitschrijvingen 0 29 -
0 13 -
Totaal 0 42 -
Saldo verslagjaar 42 16 58
-%
Inschrijvingen Uitschrijvingen 0 21 -
0 7 -
Totaal 0 28 -
Saldo verslagjaar -44 14 -30
-%
Inschrijvingen Uitschrijvingen 0 31 -
0 17 %
-12-
Totaal 0 48 -
Saldo verslagjaar -42 14 -28
Grafieken; Leeftijd- en geslachtsverdeling per praktijk
-13-
Werkbelasting De tabel ‘Patiëntcontacten’ laat zien hoe vaak er per patiënt contact geweest is met de arts of een andere praktijkmedewerker en welk aandeel de telefonische contacten daarin hebben. Voor de tabel ‘Contactfrequentie’ zijn alle patiëntenhandelingen geteld, ook de administratieve contacten. Onder een administratief contact verstaan we het openen en muteren van het patiëntendossier door een van de praktijkmedewerkers zonder dat er met de patiënt zelf contact is geweest. Het gaat daarbij vooral om het verwerken van uitslagen en specialistenbrieven. Handelingen die vooral door de assistentes worden verricht en daarmee een aardige maat zijn voor hun werkbelasting. Bij de registratie van de contacten zijn de omschrijvingen uit de NHG-PraktijkWijzer Jaarverslag/Jaarplan zo veel mogelijk aangehouden. Daarmee zijn onze cijfers redelijk vergelijkbaar met die van LINH, in ieder geval voor wat betreft de consulten, visites, telefonische consulten en receptaanvragen. Tabel; Patiëntcontacten Incl. TC Per Pt Excl. TC Per Pt
DO 8136 3,10 6046 2,31
Tabel; Contactfrequentie Mt 7011 2,71 5535 2,14
Vt 8470 3,13 6397 2,37
2007 2008 Verschil
DO 6,66 6,45 -0,21
Mt 4,78 5,06 0,27
Vt 6,11 6,24 0,13
Hieronder de grafische weergave van de contactfrequentie per praktijk. Er zijn geen grote verschuivingen ten opzichte van het vorige verslagjaar met uitzondering van de afname van de administratieve contacten in alle praktijken. Dat kan te maken hebben met de administratieve discipline maar evenzeer met de toename van de elektronische verwerking van uitslagen en correspondentie. Daarvoor zijn nog wel assistenteshandelingen vereist maar die worden niet meer als zodanig geregistreerd, zoals dat bij handmatige verwerking wel gebruikelijk was. Grafieken; contactfrequentie per praktijk
-14-
-15-
Medisch handelen Inleiding In dit hoofdstuk doen we verslag van het medisch handelen in de praktijk. Om dat in een epidemiologische context te plaatsen laten we in een grafiek zien hoe vaak een aantal belangrijke chronische aandoeningen in de verschillende praktijken voorkomen, afgezet tegen de landelijke gemiddelden. Daarna informatie over voorschrijf- en verwijsgedrag in de verschillende praktijken en het aantal verrichtingen dat erin plaatsvond. Tenslotte aandacht voor bestaand preventiebeleid Chronische aandoeningen Opvallend zijn de verschillen in prevalentie van hart-, vaatziekten en astma in de drie praktijken onderling maar ook ten opzichte van de landelijke referentiecijfers. Deze verschillen blijken door de jaren redelijk stabiel te zijn. De leeftijdsprofielen van de praktijken verschillen onvoldoende om als verklaring te kunnen dienen terwijl het ook onwaarschijnlijk is dat de ene arts veel gevoeliger is voor een bepaalde diagnose dan de andere. De intensieve samenwerking, het veelvuldig voor elkaar waarnemen en het werken met dezelfde assistentes werkt daarop ongetwijfeld corrigerend. Blijft vooralsnog als enige verklaring het toeval over. Grafiek; Prevalentie chronische aandoeningen per praktijk
Tabel; Chronische aandoeningen Aantal patiënten
Diabetes Mellitus Astma COPD Hart- en vaatziekten
DO Mt Vt Referentie 2621 2587 2702 Aantal Aantal Aantal per 1000 per 1000 per 1000 Per 1000 Absoluut Pt Absoluut Pt Absoluut Pt Pt 118 45,0 73 28,2 112 41,5 26 215 82,0 156 60,3 212 78,5 28 40 15,3 41 15,8 74 27,4 18 614 234,3 450 173,9 584 216,1 103
-16-
Receptuur Het is interessant om de receptuurtabellen van vorig en dit jaar met elkaar te vergelijken. De dramatische daling in het antibioticagebruik in de praktijk van v. Dongen / v. Olden, waarvan vorig jaar sprake was, heeft geen stand gehouden. Het aantal voorschriften aan maagmiddelen is in alle praktijken toegenomen evenals het aandeel protonpompremmers daarin. De stijging is wederom het meest uitgesproken in de praktijk v. Dongen / v. Olden. De registratie van het voorschrijfgedrag voor deze middelen is ooit ingevoerd als een soort indicator voor kostenbewust voorschrijven. Door een sterk veranderde prijsstelling van deze medicamenten is die indicator daarvoor nu niet meer bruikbaar. De toename van het gebruik maakt aannemelijk dat destijds kostenefficiëntie mede bepalend is geweest bij de medicatiekeus. In de Tabel Top 10 prescriptie staan de medicijngroepen in volgorde van het aantal uitgegeven recepten. De praktijken kunnen zelf de verschuivingen analyseren ten opzichte van vorig jaar. Opvallend is de hoge positie die de benzodiazepines nog steeds in alle praktijken innemen. Tabel; Antibiotica en Maagmiddelen DO per 1000 2007 Absoluut Pt Antibiotica 230 89,7 waarvan smal spectrum 148 57,7 Maagmiddelen 696 271,6 Waarvan protonpompremmers 451 176,0
Mt per 1000 Absoluut Pt 375 143,3 217 82,9 385 147,1 280 107,0
Vt per 1000 Absoluut Pt 577 211,4 307 112,5 872 319,4 687 251,6
DO per 1000 2008 Absoluut Pt Antibiotica 477 182,0 waarvan smal spectrum 322 122,9 Maagmiddelen 1264 482,3 Waarvan protonpompremmers 1052 401,4
Mt per 1000 Absoluut Pt 368 142,2 201 77,7 531 205,3 405 156,6
Vt per 1000 Absoluut Pt 515 190,6 307 113,6 985 364,5 816 302,0
Tabel; Top 10 prescriptie v. Dongen / v. Olden ATC-code Onbekend B01AC Platelet aggregation N05CD Benzodiazepine deriva A02BC Proton pump inhibitor N05BA Benzodiazepine deriva C07AB Beta blocking agents, C09AA Ace-inhibitors, plain C10AA Hmg coa reductase inh C03CA Sulfonamides, plain M01AB Acetic acid derivativ
Mout Aantal Voorschriften 2139 1176 1080 1052 967 956 931 826 743 574
ATC-code 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Onbekend C09AA Ace-inhibitors, plain C07AB Beta blocking agents, B01AC Platelet aggregation C10AA Hmg coa reductase inh N05BA Benzodiazepine deriva A02BC Proton pump inhibitor N05CD Benzodiazepine deriva G03AA Progestogens and estr C03EA Low-ceiling diuretics
Vrijmoet Aantal Voorschriften 1 1590 2 666 3 650 4 597 5 575 6 405 7 405 8 393 9 348 10 321
ATC-code Onbekend B01AC Platelet aggregation C10AA Hmg coa reductase inh N05BA Benzodiazepine deriva A02BC Proton pump inhibitor C07AB Beta blocking agents, N05CD Benzodiazepine deriva C09AA Ace-inhibitors, plain M01AB Acetic acid derivativ R03AC Selective beta-2-adre
Aantal Voorschriften 1486 1005 882 875 816 793 757 704 498 388
Verwijzingen De tabel geeft een overzicht van de top 15 specialistische verwijzingen en de top 5 paramedische verwijzingen. Opvallend is het ontbreken van fysiotherapeutische verwijzingen in de praktijk v.Dongen / v. Olden. De verklaring hiervoor en voor enkele ander verschillen, is dat alleen de
-17-
verwijzingen die via een verwijsbrief uit het HIS zijn gedaan, worden geteld. Verwijzingen via andere formulieren worden niet geteld. Tabel; verwijzingen v. Dongen / v. Olden Specialisme
per 1000 Pt
77 61 60 50 46 46 44 38 28 27 22 22 16 15 14
29,4 23,3 22,9 19,1 17,6 17,6 16,8 14,5 10,7 10,3 8,4 8,4 6,1 5,7 5,3
Totaal
per 1000 Pt
73 59 34 15 11
27,9 22,5 13,0 5,7 4,2
CHI chirurgie ORT orthopaedie KNO keel-, neus- en oorheel DER dermatologie NEU neurologie GYN gynaecologie OOG oogheelkunde INT interne geneeskunde CAR cardiologie URO urologie PSY psychiatrie PED kindergeneeskunde GER geriatrie PCH plastische chirurgie REU rheumatologie Paramedici
Mout
Totaal
PSL psychologische zorg POT podotherapie DIE diëtiek LOG logopaedie MEN mensendiecktherapie
Specialisme 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
DER dermatologie KNO keel-, neus- en oorheel CHI chirurgie ORT orthopaedie GYN gynaecologie NEU neurologie OOG oogheelkunde INT interne geneeskunde PSY psychiatrie PED kindergeneeskunde CAR cardiologie URO urologie PCH plastische chirurgie GER geriatrie SPO sportgeneeskunde Paramedici
1 2 3 4 5
FYS fysiotherapie PSL psychologische zorg POT podotherapie CES cesartherapie LOG logopaedie
Vrijmoet Totaal
per 1000 Pt
80 65 55 51 51 49 45 38 31 28 23 22 10 9 8
30,9 25,1 21,3 19,7 19,7 18,9 17,4 14,7 12,0 10,8 8,9 8,5 3,9 3,5 3,1
Totaal
per 1000 Pt
193 60 46 15 12
74,6 23,2 17,8 5,8 4,6
Specialisme 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
OOG oogheelkunde KNO keel-, neus- en oorheel DER dermatologie ORT orthopaedie INT interne geneeskunde CHI chirurgie URO urologie NEU neurologie GYN gynaecologie CAR cardiologie PSY psychiatrie LNG longziekten PED kindergeneeskunde PCH plastische chirurgie REV revalidatiegeneeskunde
1 2 3 4 5
FYS fysiotherapie PSL psychologische zorg POT podotherapie DIE diëtiek LOG logopaedie
Paramedici
Totaal
per 1000 Pt
76 69 59 58 58 48 45 44 32 27 17 17 15 12 9
28,1 25,5 21,8 21,5 21,5 17,8 16,7 16,3 11,8 10,0 6,3 6,3 5,6 4,4 3,3
Totaal
per 1000 Pt
211 50 33 19 17
78,1 18,5 12,2 7,0 6,3
Verrichtingen We voeren een ruim aantal verrichtingen uit in de praktijk. Daarmee besparen we in veel gevallen de patiënt een gang naar het ziekenhuis of specialist. Nieuw in de lijst zijn de echografieën. Ze worden uitgevoerd door Koen Vrijmoet. Wrang is dat hij daarvoor geen vergoeding ontvangt van de zorgverzekeraars, ondanks de gecertificeerde opleiding en de inschrijving in het daarvoor bijgehouden register van huisartsen met bijzondere bekwaamheden. Tabel; verrichtingen Verrichting Allergietest Audiometrie Ambulante bloeddrukmeting x 24 uur Blaascatheter plaatsen Chirurgie Compressietherapie Enkel/arm index Echografie in HA-praktijk ECG Therapeutische (gewrichts)injectie IUD plaatsen MMSE MRSA-screening Oogboring Bev-ond. Cervixscreening Pessarium aanmeten/plaatsen Reizigersadvies Reizigesvaccinatie Spirometrie Wratten aanstippen Tapen Cardio-eventrecording Teledermatologie Dipslides Ver. Ter veranging specialistbezoek Totaal
D/O 7 21 20 19 107 13 17 0 42 6 13 8 0 2 5 16 11 49 40 122 5 0 7 90 59 679
Aantal contacten Mt Vt 11 0 11 15 14 14 8 10 85 108 2 5 7 12 0 37 48 53 21 30 16 13 3 2 3 1 0 2 0 0 3 2 13 15 58 73 57 38 125 124 11 0 1 2 6 5 78 89 35 41 616 691
-18-
Totaal 18 47 48 37 300 20 36 37 143 57 42 13 4 4 5 21 39 180 135 371 16 3 18 257 135 1986
Preventie; griep De praktijk voert jaarlijks een griepcampagne waarvoor de oproepen zelf worden verzorgd. De grafiek toont per praktijk het aantal patiënten met een indicatie daarvoor. De opkomstpercentages wijken sterk af van het vorige jaar. In de praktijk v. Dongen / v. Olden is sprake van een herstel naar de goede opkomst uit het verleden. In de praktijk Mout is sprake van een stijging in de opkomst van lage leeftijdsgroep en een dramatische daling in opkomst van de oudere doelgroep. Verklaringen ontbreken. Grafieken; Griepvaccinaties Patiënten > 60 jaar
GV-Indicaties
Patiënten < 60 jaar
1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 DO
Mt
Vt
Griepvaccinaties
1000 900 800 700 600 500 400 300 200 In di ca
100
t ie
G
s
ev ac
0
ci ne
Vt
sp
d
re
er
n
Mt
No
DO
on de rs
-19-
Patiënten < 60 jaar
Beschermingsgraad griepvaccinaties
Patiënten > 60 jaar
80% 80% 69%
71%
69%
72%
70%
60%
53%
50%
40%
30%
20%
10%
0% DO
Mt
Vt
Preventie; cervixscreening De oproepen voor de cervixscreening besteden we uit aan de GGD. De cervixuitstrijkjes in het kader van het bevolkingsonderzoek worden door de assistentes afgenomen. Als het aantal niet te beoordelen uitstrijkjes als vergelijkingsmaat wordt genomen, blijken de uitstrijkjes die afgenomen zijn door de assistentes kwalitatief even goed te zijn als de uitstrijkjes die door de huisartsen zijn afgenomen. Preventie; stoppen met roken Wij stimuleren de patiënten het roken te staken. Onze strategie is het onderwerp op het spreekuur ter sprake te brengen. Patiënten die overwegen te stoppen met roken of het daadwerkelijk van plan zijn worden verwezen naar de praktijkverpleegkundige. Zij biedt persoonlijke begeleiding aan. Dit jaar hebben wij, dankzij het cardiovasculair screeningsprogramma, extra patiënten kunnen motiveren voor het “stoppen met roken” programma.
-20-
Kwaliteitsbeleid Visitatie De praktijk is gevisiteerd in 2002 (12-045). Huisartsinformatiesysteem (HIS) Alle huisartsen werken met het HIS van Pharmapartners (Medicom). Alle apothekers in Soest hebben een systeem (Pharmacom) van dezelfde leverancier. Huisartsen en apotheken maken gebruik van dezelfde server. We delen een aantal bestanden met de apotheek en dat heeft grote voordelen. Zo zijn apothekers over medicijnallergieën geïnformeerd en de huisartsen hebben altijd een goed overzicht van de actuele medicatie, ook als het voorschrift van een specialist is gekomen. Elektronische dossiervoering heeft meer voordelen. Zo zou zonder HIS-gebruik het presenteren van veel van de gegevens in dit jaarverslag niet mogelijk zijn. Ook het selecteren van bepaalde patiëntencategorieën voor oproepen of controles wordt pas mogelijk door het HIS. Dit alles onder voorwaarde van een goede administratieve discipline. We streven ernaar de medische gegevens vast te leggen volgens de ADEPD richtlijnen (Adequate Dossiervorming met het Elektronisch Medisch Dossier), de standaard van de beroepsgroep. Daarbij is het gebruikmaken van de SOEP-registratie en ICPC-codering essentieel. In de eerste acroniem staan de letters voor Subjectief (het verhaal van de patiënt), Objectief (de onderzoeksbevindingen), Evaluatie (de conclusie of diagnose van de dokter) en het Plan dat uitgevoerd gaat worden. De tweede acroniem staat voor International Code of Primary Care, een coderingssysteem speciaal ontwikkeld voor de 1e lijn. Optimaal is als ieder contact gekoppeld is aan een ICPC-code op de E-regel. Het HIS ondersteunt het coderen op verschillende manieren. Medicatiebewaking, formulariumgebruik, patiëntenbrieven, statistiek, en vele andere functies zijn niet of slechts gedeeltelijk beschikbaar als geen gebruik of onjuist gebruik wordt gemaakt van de ICPCcoderingen. De volgende tabel laat zien hoe het staat met het gebruik van die ICPC-codes. Tabel: ICPC Actieve problemen zonder ICPC Episodes zonder ICPC Niet aan ICPC gekoppelde journaalregels E-regels zonder ICPC
DO 10,17% 14,60% 1,06% ?
Mt 13,65% 7,80% 1,19% ?
Vt 1,79% 2,11% 0,92% ?
Arbo-risicoanalyse In 2005 is een Risico Inventarisatie en Evaluatie Huisartsenpraktijken (RI&E) uitgevoerd. Scholing In de tabel van deze paragraaf is te zien hoeveel uren nascholing de verschillende medewerkers in het verslagjaar hebben gevolgd. Voor de artsen zijn alleen de geaccrediteerde uren geteld. Nascholing die is geaccrediteerd is door een daarvoor in het leven geroepen commissie op zijn inhoudelijke kwaliteit beoordeeld. Daarbij wordt er ook scherp op toegezien dat de inhoud onafhankelijk van de farmaceutische industrie tot stand is gekomen. De andere beroepsgroepen kennen het systeem van accreditatie van nascholing nog niet. De huisartsen scholen vooral na via de regionale WDH en ze zijn ook actief betrokken bij het organiseren en geven van nascholing. Ook in coöperatie-verband doen we heel regelmatig aan deskundigheidsbevordering en er is een maandelijkse FTO-toetsgroep. Voor de assistentes is er maandelijks een nascholingslunch in de praktijk waarbij de Hidha’s bij toerbeurt als
-21-
docent optreden. De Huisartsencoöperatie Soest biedt vijf maal per jaar nascholing aan voor de assistentes die bij toerbeurt door een van de bij de COOP aangesloten praktijken wordt verzorgd. Tabel; Scholing
Discipline
Arts
PVP
Assistente
Wie
Aantal uren scholing
Belgraver
?
v. Dongen
38
Edwards
?
Mout
100.5
v. Olden
58
Vrijmoet
127.5
Withfield
29
Suringh
29
v. Alphen
34
v.d. Berg
23
v.d. Munt
35
v.d. Velden
26
Westerhoff
22.5
Overlegsituaties In de tabel is aangegeven welke vormen van gestructureerd overleg in de praktijk bestaan. Tabel; Structureel intern overleg
Overleg van
met
Freq
Onderwerpen
Huisarts
Praktijkassistentes
1 x 6 wk
Actuele onderwerpen van organisatorische aard.
Huisarts
Praktijkassistentes
1 x mnd
Nascholing
Huisarts
Praktijkverpleegkundigen
1 x mnd
Onderwerpen van organisatorische aard
Huisarts
Huisarts
2 x mnd 2 x 3 mnd
Maatschapoverleg; organisatorisch Samenwerking; organisatorisch
Klachtenregeling en gebruikersinbreng De praktijk is aangesloten bij de klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland. Het klachtenreglement is beschikbaar aan de receptie en via onze website. In het verslagjaar is geen gebruik van gemaakt van de klachtenregeling. IJken van het instrumentarium Microscopen worden jaarlijks professioneel schoongemaakt. Voor het ECG-apparaat, AED en de spirometer is een onderhoudscontract afgesloten dat ook voorziet in een jaarlijkse service. Voor het ijken van alle meetinstrumenten en het controleren en onderhouden van de overige praktijkapparatuur is een contract afgesloten met Vermeulen Medical uit Ede.
-22-
Praktijkverpleegkundigen; Somatiek De praktijkverpleegkundigen (PVP) Joke Suringh en Grace Withfield zijn inmiddels vijf jaar werkzaam in de Bundeling. Zij begeleiden patiënten met chronische ziekten zoals diabetes, astma, COPD en cardiovasculaire aandoeningen. Zij bieden kortdurende begeleiding aan patiënten die willen stoppen met roken. Daarnaast zijn zij diagnostisch actief op het gebied van de astma/COPD (spirometrie) en dementie (MMSE-test). In 2008 hadden zij 21 insuline afhankelijke patiënten onder controle, waarvan er negen door de praktijkverpleegkundigen en de huisarts zelf zijn ingesteld op insuline. Zeventien patiënten werden begeleid bij het stoppen met roken, waarvan 14 succesvol. AGIS vergoedde dit jaar de medicatie, waardoor dit jaar waarschijnlijk ook meer mensen te stap waagden. In totaal werden 135 spirogrammen gemaakt. De spirografie was zowel diagnostisch als in het kader van de controle van COPD. Ter borging van de kwaliteit worden jaarlijks verschillende spirogrammen op de longfunctie afdeling van het Meander Medisch Centrum besproken. De kwaliteit en de interpretatie van de spirogrammen bleek daarbij steeds goed. Voor de verdeling van het aantal uitgevoerde spirogrammen over de verschillende praktijken verwijzen we naar de Tabel verrichtingen in het hoofdstuk Medisch handelen. In het kader van cardiovasculair risicomanagement zijn in 2008 de patiënten tussen 40 en 60 jaar uit de praktijk van Vrijmoet gescreend die bekend zijn met hypertensie, vetstofwisselingsproblematiek of TIA/CVA. 69% van de patiënten reageerden op de oproep. Bij de screening bleken 10% van de bloedglucosewaarden buiten de normwaarde. Voor 26% van de cholesterolwaarden en voor 65% van de bloeddrukwaarden gold hetzelfde. Het grootste deel staat nu onder structurele controle van de praktijkverpleegkundigen. De praktijkverpleegkundigen participeerden in het COPD-bewegen-project. Daarover wordt elders in dit jaarverslag gerapporteerd. In december 2008 is het project “Terugdringen van chronisch gebruik van diazepines” gestart in de praktijk van Olden/Dongen. Dit project loopt tot eind 2009 en zal dan geëvalueerd worden. In het hoofdstuk Projecten is een wat uitgebreidere verantwoording te vinden van de door de PVP uitgevoerde preventieprojecten. De praktijkverpleegkundigen hebben een stagiaire begeleid van de nieuwe opleiding “Leefstijl, advies en gezondheid”.
-23-
Praktijkverpleegkundige; GGZ Sita Pol is als praktijkverpleegkundige (SPV) door het Riagg in de Bundeling gestationeerd. Zij werkt voor alle huisartspraktijken die deel uitmaken van Hagro-A. De Hagro heeft 16 SPV-uren per week toegewezen gekregen waarvan Sita er acht voor haar rekening neemt. De overige uren worden ingevuld door een collega die voor 4 uur is gestationeerd in MC Overhees en voor 4 uur in de HOED Smitsveen. GGZ-ondersteuning in de 1e lijn is een onderdeel van een project dat met vrij grote zekerheid volgend jaar wordt beëindigd. Het is nog onduidelijk of en hoe deze door huisartsen en patiënten hogelijk gewaardeerde voorziening in 2009 wordt gecontinueerd.
-24-
Projecten 2008 Terugdringen van chronisch gebruik van benzodiazepinen De benzodiazepinen behoren tot de meest voorgeschreven medicamentengroep in Nederland. In de praktijken van de Bundeling is dat helaas niet anders. Ze genereren aanzienlijke kosten en, door onoordeelkundig gebruik, ook veel pathologie. Zowel het NHG als DGV hebben een methode ontwikkeld om het gebruik van deze middelen terug te dringen. Beide methoden berusten op het wetenschappelijk onderzoek van het AMC St. Radboud in Nijmegen waarin de effectiviteit van de methode is aangetoond. Kenmerk van de methode is de relatief geringe inspanning voor de praktijk. Vandaar de NHG-afkorting KITSS (Korte Interventie bij het Terugdringen van chronisch gebruik van Slaapmiddelen en Sedativa). De belangrijkste activiteit is het toesturen van een stopbrief aan de geselecteerde patiënten en het aanbieden van een spreekuurcontact, drie maanden daarna. In het verslagjaar heeft Monique Leyen haar opleidingsstage tot praktijkverpleegkundige in de Bundeling vervuld. Zij heeft in praktijk Mout, als onderdeel van haar afstudeerproject, de KITSS uitgevoerd. De looptijd van het project was zeven maanden, gevolgd door een telefonische enquête na een jaar door de PVP. Binnen die looptijd zijn er bemoedigende resultaten geboekt waarover in het vorige jaarverslag is gerapporteerd. Dit jaar zijn patiënten uit de praktijken van v. Dongen / v. Olden en Vrijmoet opgeroepen. Screening op cardiovasculaire risico’s In 2007 is een begin gemaakt met de screening op cardiovasculaire risico’s. Daarbij worden alle patiënten opgeroepen die ICPC-geregistreerd staan met één of meerdere risicofactoren. De risicoaandoeningen zijn: angina pectoris, hartinfarct, hartfalen, hypertensie, Tia, CVA, perifeer arterieel vaatlijden en vetstofwisselingsstoornissen. Diabetespatiënten worden uitgezonderd van de oproep omdat van hen het risicoprofiel reeds bekend is. Inmiddels zijn de patiënten uit alle praktijken gescreend. Een bescheiden rapportage vindt u in de tabel waarbij op de verticale as percentages zijn weergegeven. Dat een zeer groot aantal hypertensiepatiënten niet goed is ingesteld heeft ongetwijfeld te maken met de recentelijk door de NHG-standaard CVRM krachtig naar beneden bijgestelde streefwaarden voor de bloeddruk. Tabel; CVRM 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Respons RR te hoog Glucose te hoog Chol. te hoog
OD
Mt
Vt
Volgend jaar zetten we het project voort maar dan in afstemming met het CVRM-project van de Coöperatie van Soester huisartsen, waarvoor de cardiovasculaire screening in de Bundeling model heeft gestaan. Het COOP-project voorziet in het jaarlijks oproepen van een nieuw leeftijdscohort.
-25-
Bewegingsprogramma voor COPD-patiënten De huisarts- en de fysiotherapiepraktijk hebben samen een project uitgevoerd waarin aan alle COPDpatiënten een bewegingsprogramma werd aangeboden. De praktijkverpleegkundigen motiveerden de patiënten tijdens reguliere controles te participeren. Voor verwijzing naar de fysiotherapie werd de longfunctie gemeten en, door middel van een voor dit doel gevalideerde vragenlijst, de ervaren kwaliteit van leven gescoord. De fysiotherapeut mat, eveneens gestandaardiseerd, de lichamelijke conditie. De bedoeling was de meting na een jaar trainen te herhalen. De door literatuur gevoede verwachting was dat longfunctie niet zou verbeteren maar de conditie en de subjectief ervaren kwaliteit van leven wel. We moeten helaas constateren dat het project niet heeft opgebracht wat wij ervan verwachtten. Er bleken minder patiënten voor het project in aanmerking te komen dan we bij aanvang ervan hadden ingeschat. Daar kwam bij dat het motiveren van patiënten erg lastig bleek. Daarbij heeft zeker een rol gespeeld dat patiënten met een GOLD I of II classificatie niet voor vergoeding in aanmerking kwamen, maar ook uit de hogere GOLD-klassen was de deelname beperkt. Noodgedwongen kwamen patiënten in traininggroepen zonder andere COPD-patiënten, werden daardoor gedemotiveerd en haakten voortijdig af. Kort samengevat komt het projectenverslag er op neer dat we tien patiënten hebben geïndiceerd voor het project, vier patiënten gemotiveerd voor daadwerkelijke deelname en dat maar twee patiënten het traject helemaal hebben afgemaakt. Bij beiden hebben we een bevestiging gevonden voor de projectdoelstelling: betere conditie en een verbetering van de ervaren kwaliteit van leven.
-26-
Jaarplannen Jaarplan 2008 Het afgelopen jaar werd gekozen voor een schijnbaar eenvoudig jaarplan; 20 minuten gemeenschappelijk koffiedrinken. Schijnbaar eenvoudig omdat het simpel lijkt te realiseren. In het verleden is het voornemen heel vaak uitgesproken, echter nooit duurzaam gerealiseerd. De doelstelling van het plan was enerzijds de gezelligheid en het intensiveren van de sociale contacten en anderzijds de assistenten in de gelegenheid te stellen met de artsen te overleggen over vragen die in de ochtenduren zijn opgekomen. Het middel om het doel te bereiken was het goede voornemen van een ieder, het bijhouden van een presentielijst, waarbij uiteraard rekening werd gehouden met roosterafwezigheid en het inschakelen van de call barrier tijdens het koffiedrinken. Het resultaat was verbluffend. Op de laatste turflijst in oktober scoorden alle disciplines 100%. Het is te hopen en misschien ook wel te verwachten dat de voordelen en opbrengst van het gezamenlijk koffiedrinken zodanig sterk gevoeld worden dat in de toekomst het goede resultaat wordt vastgehouden. Jaarplan 2009 In een aantal teambesprekingen is hebben we gewerkt aan het kiezen van een onderwerp voor een jaarplan. De keus is gevallen op een plan dat als volgt werd geformuleerd: ‘Gestructureerde nabespreking van zelfstandig afgehandelde (telefonische) contacten van de assistentes’. De doelstelling van het plan is een leermoment voor de assistentes te creëren en daarmee tevens de patiëntveiligheid in de praktijk te verhogen. Door dat te organiseren zijn de volgende effecten te bereiken: Gestructureerd leermoment voor de assistentes; Verhoging van de patiëntveiligheid; Verhoging van de administratieve discipline; Het traject van hulpverlening wordt inzichtelijk; De assistentencontacten met patiënten zijn juridisch afgedekt. De methode om bovenstaande doelstellingen te bereiken is het structuur brengen in de elektronische informatiestromen tussen assistentes en huisartsen en visa versa. Om dat te faciliteren en af te dwingen zijn of worden de agenda’s aangepast en het gebruik van actiecodes in het patiëntenjournaal uitgebreid. Als we de keus aan de SMART-criteria toetsen voldoen we onvoldoende aan de aanbeveling een meetbaar en daarmee evalueerbaar plan te kiezen. We hebben er desondanks voor gekozen omdat het onderwerp de krachtige steun kreeg van alle medewerkers en daarmee in ruime mate voldoet aan de aanbevelingen een doel te kiezen dat appelerend en relevant is.
Soest, November 2009
-27-
-28-