VAN GOED NAAR GEWELDIG Koersplan

VAN GOED NAAR GEWELDIG

Koersplan 2015-2020

Dunamare Onderwijsgroep bestaat uit 24 scholen in 7 gemeenten, ieder met een eigen identiteit en een grote mate van zelfstandigheid. Het onderwijsaanbod is rijk geschakeerd, van praktijkschool tot gymnasium en van rebound tot technasium. In september 2015 werken er 1.554 professionals bij Dunamare voor het beste onderwijs aan 13.644 leerlingen. Dit zijn de 24 scholen van Dunamare Onderwijsgroep:

2

Coornhert Lyceum Daaf Gelukschool Duin en Kruidberg Mavo Haarlem College Haarlemmermeer Lyceum Hartenlust Mavo Het Schoter Hoofdvaart College Ichthus Lyceum Maritiem College IJmuiden Maritieme Academie Harlingen Montessori College Aerdenhout Paulus Mavo Praktijkschool De Linie Praktijkschool Oost ter Hout Praktijkschool Uithoorn Prof. dr. Gunningschool SO Prof. dr. Gunningschool VSO Sterren College Technisch College Velsen Tender College IJmuiden Vellesan College Wim Gertenbach College +VO-voorziening

3

Beste lezer, Het gaat goed met Dunamare Onderwijsgroep, want het gaat goed met de 24 scholen die wij verbinden. Samen hebben we de afgelopen jaren flinke stappen gezet. De stichting is financieel gezond, vrijwel alle scholen hebben een basisarrangement van de Onderwijsinspectie, met goede onderwijsrendementen en mooie examenresultaten. De Dunamare Expert Academie is een rijk en dynamisch kennisplatform en het service- en bestuursbureau ontwikkelt zich verder tot een hoogwaardig dienstencentrum waardoor onze scholen zich volledig kunnen richten op het onderwijsproces en -kwaliteit. Een uitstekend moment dus om de lat hoger te leggen. Onze scholen zijn er om leerlingen breed te vormen en op te leiden tot zelfverzekerde en geïnteresseerde jonge mensen en ze voor te bereiden op een actieve rol in onze samenleving. Daarom stellen we de (brede) talentontwikkeling van en de zorg en aandacht voor onze leerlingen nadrukkelijk centraal. We focussen op onderwijskwaliteit en gaan, kortom, van goed naar geweldig.

Dunamare Onderwijsgroep is er om onze scholen te laten groeien tot het beste dat zij kunnen zijn. Zodat iedere leerling kan groeien tot het beste dat hij of zij kan zijn. Door talenten in de volle breedte te ontwikkelen en onze leerlingen op te leiden tot competente mensen die zich bewust zijn van onze democratische en maatschappelijke basiswaarden. Mensen die de wereld met open vizier, respect en vertrouwen tegemoet treden. Die kunnen ondernemen, onderzoeken en overtuigen. Samen met al onze schoolmedewerkers en ondersteuners stellen wij de brede talentontwikkeling van ieder leerling centraal. Kernwaarden Dunamare Onderwijsgroep is meer dan een naam. Het is een verbindende factor tussen 24 verschillende scholen, met elk een eigen identiteit en uitstraling. Dunamare heeft als onderwijsgroep een uitgesproken karakter, samen te vatten in vier kernwaarden: n ambitieus n professioneel n uitdagend n inlevend

4

In dit koersplan presenteren we het programma van goed naar geweldig. We brengen in kaart waar we nu staan, waar we naartoe gaan en we zetten de koers uit om daar te komen. Dat doen wij in dialoog met alle professionals binnen onze onderwijsgroep. Daarom stellen we in dit boekje ter inspiratie ook een aantal collega’s aan u voor. We laten zien wat zij doen om voorbij goed te komen, dichterbij geweldig. Laat het duidelijk zijn dat geweldig geen eindstation is, maar een houding. Want in een wereld die steeds nieuwe eisen stelt, kan onderwijs altijd beter.

College van Bestuur Dunamare Onderwijsgroep Albert Strijker en Jan Rath September 2015

PS: Hebt u naar aanleiding van dit koersplan nog vragen of opmerkingen? Stuur een e-mail naar: [email protected] of [email protected].

Hoe onze scholen ook van elkaar verschillen, dit zijn de kwaliteiten die we stimuleren in al onze medewerkers; lesgevend en ondersteunend. Dit zijn de waarden waaraan we ons handelen toetsen. Dit is Dunamare Onderwijsgroep. Heldere koers Met onze vier kernwaarden als uitgangspunt heeft het College van Bestuur het afgelopen schooljaar veel gesprekken gevoerd met diverse betrokkenen. Schoolleiders, teamleiders, leraren, onderwijsondersteuners, leden van de Gemeenschappelijke Mede­zeggen­schaps­ raad (GMR) en Raad van Toezicht vertelden ons in die gesprekken hoe zij denken over de ontwikkeling van onze scholen. Dat heeft geleid tot aanscherping van de koersuitspraken uit 2012. Ons aangescherpte motto is als volgt te verwoorden:

We gaan van goed in 2015 naar geweldig in 2020.

5

Brede talentontwikkeling van iedere leerling De focus ligt hierbij op het bieden van hoogwaardig onderwijs om brede talentontwik­ keling van iedere leerling mogelijk te maken. De professional op een school heeft daarbij veel ruimte en verantwoordelijkheid om het onderwijsproces in te richten. En wordt daarbij ondersteund en begeleid door schoolleiding en onderwijsondersteuners, zowel in de school als door het service- en bestuursbureau van Dunamare. Samen geven we invulling aan het begrip onderwijskwaliteit. We reizen samen van goed naar geweldig.

FOCUS OP ONDERWIJSKWALITEIT Wie geweldig wil zijn en blijven, neemt geen genoegen met het taakstellend minimum. We gaan dan ook verder dan wat de wet en de Onderwijsinspectie ons voorschrijven. Dit is de Dunamare-ambitie als het gaat om onderwijskwaliteit: In 2020 zijn al onze scholen professionele leergemeenschappen waar ontwikkeling en verbetering een tweede natuur is. 6

Dat is ons doel, onze stip aan de horizon. We willen binnen de gestelde tijd het beste in iedere leerling naar boven halen. Daarom verzorgen we het beste onderwijs, toegespitst op individuele mogelijkheden en ambities. Bij Dunamare Onderwijsgroep is onderwijskwaliteit het belangrijkste speerpunt. Dunamare kwaliteitsprofiel Om onze ambitie waar te maken, staat het leerproces van leerlingen centraal. Dat betekent dat de verant­ woordelijkheid van de leraar verder gaat dan het geven van een hele goede les. Rond de lerende leerling staan de leraar, de vakgroep en het team. Zij weten zich gesteund door de schoolleiding en het bestuur. Zo is ieder in de eigen rol verantwoordelijk voor en betrokken bij het onderwijsresultaat.

Leerling

Team

Schoolleiding

Bestuur

n Het Dunamare kwaliteitsprofiel is in een open dialoog tot stand gekomen.

We denken samen na over waar we staan, waar we kunnen verbeteren en wat we daarvoor nodig hebben. n Het Dunamare kwaliteitsprofiel omvat naast externe normen, zoals het sectorakkoord voor het VO en het nieuwe onderwijsinspectiekader, ook onze eigen ambities met hoge standaarden. n We redeneren altijd vanuit ons doel: brede talentontwikkeling van iedere leerling. Waarom zijn we er, hoe vullen we onze rol in en wat doen we om ons doel te bereiken? n We zoeken de verbinding, of dat nu is tussen leraar en leerling, team en schoolleiding of schoolleiding en het College van Bestuur. We bundelen onze krachten in gezamenlijke betrokkenheid. n Het Dunamare kwaliteitsprofiel vormt de basis voor schoolplannen, jaarplannen, teamplannen, voortgangsgesprekken, functioneringsen beoordelingsgesprekken, en meer. Het wordt bovendien volledig geïntegreerd in onze dagelijkse onderwijspraktijk. n Het Dunamare kwaliteitsprofiel is voor elke school hetzelfde, maar per school worden andere prioriteiten en normen gesteld. Maatwerk dus. n Het Dunamare kwaliteitsprofiel is ambitieus en realistisch. We hebben goed opgeleide mensen in huis, met veel kennis en ervaring. Samen kunnen we het waarmaken. Twee pijlers ter ondersteuning Om geweldig onderwijs mogelijk te maken, introduceert Dunamare twee pijlers die dienen ter ondersteuning van de onderwijskwaliteit: goed werkgeverschap en goed bestuur. Op de volgende pagina gaan we hier verder op in.

Leraar

Vaksectie

Hoe ziet zulk onderwijs er nu uit? En wat betekent dat voor ons dagelijks handelen? Om die vraag zo concreet mogelijk te beantwoorden, introduceren we het Dunamare kwaliteitsprofiel waarin het lesniveau, het schoolniveau en het bestuursniveau worden onderscheiden met de volgende uitgangspunten:

7

GOED WERKGEVERSCHAP

Het bestuur voert met medewerkers voortdurend een open dialoog. Onder andere door:

Dunamare wil een onderscheidende onderwijswerkgever zijn in Nederland. Want wie investeert in de talentontwikkeling van leerlingen, kiest ervoor om ook te willen investeren in de talentontwikkeling van al haar medewerkers. Voor een belangrijk deel gebeurt dat via de Dunamare Expert Academie, het kennisplatform voor en door medewerkers. De Dunamare Expert Academie helpt om talenten aan te boren en aan te scherpen. Dat is goed voor onze medewerkers én goed voor onze leerlingen.

n Tijdens schoolbezoeken in gesprek te gaan met leerlingen, docenten,

Goed werkgeverschap betekent ook dat er een strategisch en eenduidig personeelsbeleid is. Daarin is ruim aandacht voor ieders ontwikkelingsperspectief, met veel mogelijkheden binnen de onderwijsgroep als geheel. We zorgen voor een veilige en inspirerende werk­ omgeving, waarmee we getalenteerde mensen aan ons weten te binden en blijven boeien. En we zorgen voor aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en een aantrekkelijk arbeidsklimaat.

schoolleiders en ouders. n Een- en tweedaagse bijeenkomsten te organiseren met de directeuren, rectoren en teamleiders. n Kwaliteitsgroepen te beleggen van bestuurders, schoolleiders en teamleiders die strategisch beleid ontwikkelen. n Voortgangsgesprekken met de schoolleiding te organiseren, met het Dunamare kwaliteitsprofiel als leidraad. n Regelmatig in overleg te gaan met de (commissies van de) GMR.

Onderwijskwaliteit

GOED BESTUUR 8

9

Dunamare heeft een decentrale bestuursfilosofie en het mandaat van onze directeuren en rectoren is ruim. Beslissingen worden dus zoveel mogelijk daar genomen waar ze effect hebben: in de school, in het team, in de klas. De vraag die er voor de bestuurders van Dunamare toe doet, is: hoe kunnen wij onze medewerkers zo goed mogelijk ondersteunen tijdens de reis van goed naar geweldig? Het College van Bestuur stelt zich die vraag regelmatig en houdt bij het antwoord oog voor elk perspectief. Wel zijn steevast de volgende elementen onderdeel:

Professioneel

Inlevend

n We zoeken de verbinding, werken samen en delen kennis en kunde.

Ambitieus

WAAROM

n We respecteren de cirkel van vertrouwen, in alle lagen van onze organisatie. Wie

vertrouwen krijgt, krijgt ruimte om verantwoordelijkheid te nemen. Daar legt iedere collega verantwoording over af, zodat we onze ambities waar kunnen maken. n We benoemen problemen en we werken samen aan de oplossing. n Onze bedrijfsvoering is degelijk en transparant. n We nemen altijd de code voor good governance als uitgangspunt. n Het Dunamare service- en bestuursbureau ondersteunt de scholen zodat zij zich kunnen concentreren op de kwaliteit van het onderwijs.

Talentontwikkeling van iedere leerling

Goed bestuur

Uitdagend HOE

WAT

Goed werkgeverschap

Samengevat Grafisch vertaald vormt dit de basis voor onze reis van goed naar geweldig: waarom we bestaan, hoe we onze rol invullen en wat we doen om ons doel – brede talentontwikkeling van iedere leerling – te bereiken.

ONZE CULTUUR Om onze ambitie waar te maken, kiezen we bovendien voor een manier van werken, die is gebaseerd op drie principes: n Professionele cultuur

Cirkel van vertrouwen De doelen die we met elkaar stellen zijn direct van invloed op het werk en de verantwoordelijkheden van leraren, team- en schoolleiders. De leraar neemt verantwoordelijkheid voor de resultaten van al zijn of haar leerlingen. De leraar voelt zich verantwoordelijk als een leerling een slecht cijfer haalt en maakt met de leerling een plan om het een volgende keer beter te doen.

n Lerend organiseren n Cirkel van vertrouwen

Professionele cultuur We bevorderen professionaliteit in al ons handelen, in de relatie tot leerlingen, medewerkers, ouders, en ook t.a.v. maatschappelijke partijen. Met de keuze voor een professionele cultuur, kiezen we automatisch voor het principe van erkende ongelijkheid. Erkende ongelijkheid betekent dat we ervan uitgaan dat professionals als mens gelijkwaardig zijn, maar als professional ongelijk. We moeten weten wie over welke kwaliteiten beschikt en welke nog ontwikkeld worden in het belang van onderwijskwaliteit. Als we elkaars kwaliteiten kennen en erkennen, kunnen we ze ook ten volle benutten. In de praktijk ziet dat er zo uit: 10

n We geven elkaar feedback; n We praten mee over waar verantwoordelijkheden en competities liggen; n We vormen expertgroepen: praten en denken mee op basis van expertise; n We zijn proactief en ondernemend; n We kijken naar de feiten, werken evidence-based.

We werken in de cirkel van vertrouwen, met een grote mate van wederkerigheid: bij Dunamare krijg je op basis van vertrouwen professionele ruimte, dat bevestig je door verantwoording af te leggen over de wijze waarop je deze ruimte hebt ingevuld. Vertrouwen en verantwoording voeden elkaar. Medewerkers die verantwoording afleggen laten ze zien hoe zij hun verantwoordelijk­ heid hebben genomen en hun professionele ruimte hebben ingevuld. Het is een gesprek van directeur/rector met bestuurder, teamleider met directeur/rector, leraar/onderwijs­ ondersteuner met teamleider en zelfs van leerling met leraar. Ook als er tussentijdse dilemma’s zijn of twijfel over de juiste aanpak. Door elkaar op tijd te betrekken, zijn veel problemen in de kiem te smoren en ontstaat er ruimte voor ontwikkeling. 11

De cirkel van vertrouwen is het fundament voor ons dagelijks werk, voor onze relatie met elkaar. Binnen en buiten het klaslokaal, binnen en buiten de school, binnen en buiten Dunamare. Wie vertrouwen krijgt, krijgt ruimte om verantwoordelijkheid te nemen. En door vertrouwen te hebben in elkaar, kunnen we onze ambities waarmaken.

Lerend organiseren Omdat we ons eigen leervermogen (het vermogen van Dunamare om te ontwikkelen en te vernieuwen) willen vergroten, werken we volgens de principes van ‘een lerende organisatie’:

V

n We tonen eigenaarschap;

Vertrouwen

n We zoeken verbinding, samenwerking;

Ruimte

n We voeren een open dialoog in plaats van discussie;

Verantwoorden

n We experimenteren, leren van gemaakte fouten; n We ontwerpen, ontwikkelen en leren in netwerken, kennisplatforms, teamverband; n We leren van elkaar en delen best practices; n We verspreiden kennis snel en efficiënt.

We hanteren op alle niveaus een cyclus van professionele feedback, of beter nog: feedforward.

V

R

REIS MET ONS MEE De koers is helder, de bestemming bekend en daarmee staan we aan de start van een volgende fase. Met de brede talentontwikkeling van iedere leerling centraal, leggen wij de komende jaren de focus op het behalen van twee doelen: n Hoe verschillend de 24 scholen van Dunamare Onderwijsgroep ook zijn, zij hebben

met elkaar gemeen dat zij ruim voldoen aan het met elkaar geformuleerde Dunamare kwaliteitsprofiel. n Met het centraal stellen van de talentontwikkeling van de leerling staat de komende

jaren ook de talentontwikkeling van medewerkers centraal. Het strategisch HR-plan – dat op basis van input van betrokkenen wordt opgesteld – heeft als uitgangspunt dat Dunamare een onderscheidende onderwijswerkgever wil zijn.

12

De tocht van goed naar geweldig is een reis die we gezamenlijk maken. Het College van Bestuur nodigt alle medewerkers dan ook van harte uit om zich voor te bereiden op een mooie, uitdagende en leerzame tocht. Een waarbij we de stip op de horizon hebben gezet en samen de koers bepalen en waar we alle suggesties en ideeën graag aan boord nemen. Reisverhalen Met trots presenteren we in dit koersplan een aantal collega’s die interessante reis­ verhalen met u delen. We laten op basis van onze vier kernwaarden – ambitieus, professioneel, uitdagend en inlevend – zien wat zij doen om voorbij goed te komen, dichterbij geweldig. Lees hun verhalen en laat u inspireren. Bekijk via de QR-code de wfilmpjes van alle collega’s die in dit koersplan staan afgebeeld. Daarin vertellen leerlingen en soms collega’s wat deze mensen voor hen zo bijzonder maakt. Laat het u helpen om uw eigen route te bepalen, op weg van goed naar geweldig.

QR-code om filmpjes van collega’s te bekijken.

13

“Mevrouw Beers maakt de les spannend door heel veel verschillende dingen te doen. Bijvoorbeeld met Kahoot, een online quizprogramma. Hoe sneller je het goede antwoord geeft, hoe meer punten je krijgt. Eigenlijk zou ik al mijn vakken wel zo willen!” Ella, derde klas

“Bij Meneer Griffioen in de klas kun je gewoon jezelf zijn. Hij geeft je een veilig gevoel en behandelt iedereen eerlijk. Stel, iemand lacht een ander uit. Dan spreekt hij diegene er meteen op aan en zegt dat je zo niet met elkaar om kunt gaan. Daarom vind ik het ook zo’n fijne leraar, je kunt altijd op hem rekenen.” Charlotte, vierde klas

ZIJ EXPERIMENTEERT MET NIEUWE WERKVORMEN Elvira Beers geeft les op het Hoofdvaart College en gebruikt liever een andere aanpak dan de traditionele aanpak uit de lerarenopleiding: klassikaal instructie geven, aan het werk zetten, rondlopen. Daarmee bedienen we te veel de middenmoot, vindt ze. Om dat te vermijden, wil Elvira het leerproces meer laten leiden door behoeften van de individuele leerling. Het kind meer ruimte geven om de koers te bepalen en zorgen dat ze als docent blijft boeien, ook als er grote niveauverschillen zijn in een klas.

14

Nieuwe technieken kunnen daarbij helpen, ook al is het best lastig om echt bij te blijven en alle nieuwe ontwikkelingen te volgen. Toch lukt het haar om regelmatig te experimenteren met nieuwe werkvormen. Elvira werkt bijvoorbeeld met Clickers van Quayn en met Kahoot, een online quizprogramma om nieuwsgierigheid te wekken, kennis te toetsen en een beetje speelse competitie aan te wakkeren. De docent formuleert meerkeuzevragen en antwoorden. Het programma zorgt voor tussenstanden, topscores, grafieken, zelfs een spannend muziekje, waardoor het net een game wordt. Zo ontstaat er een sfeer waarin haar leerlingen willen leren en presteren.

VAN GOED

NAAR

geweldig

Dat is ambitieus: didactisch blijven innoveren

HIJ ZORGT DAT IEDERE LEERLING ZICH VEILIG VOELT

Wim Griffioen is docent sector Zorg & Welzijn, arbocontactpersoon en veiligheidscoördinator op het Haarlem College. Zowel in de klas als daarbuiten is hij met veiligheid bezig. In de klas gaat het voor een groot deel om sociale veiligheid. Wat kun je wel en niet tegen elkaar zeggen, hoe zorg je dat er niemand buitengesloten of gepest wordt, hoe ga je met elkaar om?

15

Het is belangrijk dat leerlingen zich in alle opzichten veilig voelen, vindt Wim. Wie zich niet veilig voelt, kan niet ongehinderd leren. Daarom probeert Wim op tijd in te grijpen. Hij zegt wat hij ziet gebeuren en geeft aan wat wel of niet kan. Daarmee kan hij vaak voorkomen dat situaties uit de hand lopen. En hij geeft com­ plimenten als een leerling het bijvoorbeeld voor iemand opneemt die het even moeilijk heeft. Ook dat wordt gezien en benoemd.

Dat is ambitieus: veiligheid creëren op alle fronten

VAN GOED

NAAR

geweldig

“Meneer Jongsma maakt informatica echt leuk. Hij daagt je uit en gaat samen met jou dat traject aan, waardoor je probeert een zo hoog mogelijk cijfer te halen. Zijn lessen worden nooit saai.”

“Mevrouw Schlüter heeft een site gemaakt waarop ze dingen laat zien, zodat je niet hele lappen tekst hoeft te lezen. Je kan meteen je antwoorden checken, dus het is superhandig voor het leren van een toets.”

Stan, vijfde klas

Julia, tweede klas

HIJ DAAGT ZE UIT OM ECHT HUN BEST TE DOEN

ZIJ HOUDT REKENING MET DE VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN

Bas Jongsma is docent wiskunde en informatica op het Ichthus Lyceum. Informatica ziet hij vooral als een doe-vak waarbij je moet ontwerpen en programmeren. Daarin heeft hij een coachende rol en moeten leerlingen juist foutjes maken om te leren. Hij stimuleert ze om samen te werken en andere groepjes voorbij te streven. Een beetje concurrentie houdt ze scherp, vindt Bas.

16

Bij wiskunde speelt hij vaak in op de actualiteit. Typisch Bas dus, om de Zwartepietendiscus­ sie aan te grijpen voor een lesje kansberekening, met witte, lichte en donkerbruine chocola­ dekruidnoten. Ook zijn menukaartjes vallen in de smaak. Eerst het voorgerecht – onderzoek doen: wat gaan we leren? Vervolgens het hoofdgerecht – de kernstof. En dan een toetje – de kers op de taart die leerlingen uitdaagt om de stof op andere manieren toe te passen. Bas wil bij elke leerling steeds het kwartje zien vallen. Ook als het even een taai hoofdstuk is, daar gaan ze samen doorheen. En na een proefwerk geeft hij individuele feedback, met persoonlijke ‘tops en tips’. Zodat iedereen gemotiveerd is voor de volgende toets.

VAN GOED

NAAR

geweldig

Dat is professioneel: didactisch vaardig zijn

Het Haarlemmermeer Lyceum heeft sinds kort een Dalton-afdeling, waar keuze-vrijheid voor de leerling het motto is. Dat geeft veel vrijheid, waar Linsey Schlüter graag gebruik van maakt. Als een leerling de stof begrijpt, mag hij tijdens de Engelse les bijvoorbeeld ook wiskundehuiswerk doen en thuis verdergaan met Engels.

17

Differentiëren is essentieel, vindt Linsey. Zo heeft ze voor leerlingen een website gemaakt met allemaal handige links naar bestaande content waarmee ze kennis overdraagt in de vorm van filmpjes of afbeeldingen. Leerlingen kunnen daar extra oefeningen doen, online de antwoorden bekijken en meteen feedback krijgen. Ook heel bruikbaar als voorbereiding op een toets. Maar het differentiëren gaat verder. Als Linsey ziet dat een leerling niet lekker in zijn vel zit en er staat een toets gepland voor die dag, stelt ze soms zelf voor om de toets op een later moment te maken. Ze wil testen wat een leerling echt kan, niet hoe hij zich net op dat moment voelt.

Dat is professioneel: gericht differentiëren

VAN GOED

NAAR

geweldig

“Ik zit met Ans Schenk in een intervisiegroep. Ze legt de lat hoog, voor zichzelf maar ook voor ons. Met haar kennis en ervaring zet ze mij ertoe aan om niet zelf opnieuw het wiel uit te gaan vinden.”

“Mevrouw Van der Duin heeft een leertechniek bedacht: hersenspinsels. Allemaal woorden bij elkaar met kleuren en lijnen, waardoor je goed ziet wat bij elkaar hoort. Dat werkt voor mij super, want dan onthoud ik het hele verhaal veel makkelijker.”

Ewout, collega

Vivian, tweede klas

ZIJ INSPIREERT COLLEGA’S OM TE GROEIEN IN HUN VAK

ZIJ ZOEKT ANDERE INVALSHOEKEN OM THEORIE TOT LEVEN TE BRENGEN

Dit is Ans Schenk. Ze werkt al 17 jaar bij het Coornhert Lyceum, waar ze op het secretariaat werkt. Ans is zo’n onmisbare stille kracht die achter de schermen zorgt dat de zaken soepel lopen. Ze houdt ervan om steeds beter te worden in wat ze doet en volgt regelmatig cursussen bij de Expert Academie.

18

VAN GOED

NAAR

geweldig

Kennis is niets waard als je niet weet in welk laatje het zit. Dat is Morena’s motto. Daarom leert ze kinderen ook iets over hoe het brein werkt. En daarom stimuleert ze haar leerlingen om op zoek te gaan naar de beste manier van leren.

Samen met een collega van het Dunamare service- en bestuursbureau werkt ze aan de bevorderingssystematiek binnen Magister. Het raamwerk staat er, maar voor de concrete invulling is er nog heel wat werk te verzetten. Bergen formules passeren de revue. Ans wordt er vrolijk van, ze ziet het als een uitdagende puzzel.

Mindmaps en begrippenkaartjes zijn vertrouwde technieken in haar lessen. Maar Morena gebruikt ook een zelfbedachte leermethode. Hersenspinsels noemt ze het: allemaal woorden bij elkaar met verschillende kleuren en lijnen om verbanden aan te geven. Daar schrijven leerlingen ook weer dingen bij, betekenissen of belangrijke feiten bijvoorbeeld. Een handig hulpmiddel dat de zaak voor sommige leerlingen in één klap helder kan maken.

Ans zit ook in een intervisiegroep met Magister-applicatiebeheerders van verschillende scholen. Ze vindt het leuk om met collega’s te overleggen en ervaringen uit te wisselen. Want steeds opnieuw het wiel uitvinden, dat vindt ze eigenlijk niet efficiënt.

Morena is docent geschiedenis en aardrijkskunde op de Hartenlust Mavo, persoonlijk mentor én gids in het Rijksmuseum. Haar museale kennis gebruikt ze soms ook in de klas, bijvoorbeeld als ze bij geschiedenis het verhaal van de 17e eeuw illustreert met schilderijen.

Dat is uitdagend: steeds professioneler werken

Dat is uitdagend: je onderwijsaanbod fris houden

19

VAN GOED

NAAR

geweldig

“Meneer Janssen is makkelijk om mee te praten, ik ga ook weleens naar hem toe als ik ergens mee zit. Hij weet dat als het slecht met je gaat, je eigenlijk ook niet echt goed leert. Daardoor heb ik ook veel meer zin om naar hem te luisteren, ook al gaat het over wiskunde.” Mira, vijfde klas

HIJ WIL WETEN HOE HET NOU ECHT MET ZE GAAT

Voordat Wouter Jansen wiskundeleraar werd, was hij sportleraar. Het motto dat hij uit die opleiding heeft meegenomen is: They don’t care how much you know until they know how much you care. Hij is ervan overtuigd dat leerlingen beter presteren als je wezenlijk in ze geïnteresseerd bent, als er een goede band is.

20

Tijdens de les creëert Wouter ook bewust ruimte voor ontspanning. Leerlingen zitten soms acht uur per dag op school en acht uur stilzitten en concentreren is heel lastig. Bovendien zijn ze vaak redelijk in staat zelf in te schatten wanneer ze de stof goed begrepen hebben. Als dat zo is, mogen ze in overleg met Wouter ook aan een ander vak werken. Wat Wouter sowieso wil voorkomen, is dat zijn leerlingen het gevoel krijgen hun tijd te verdoen in de les. En met een beetje geluk weet je ze dan zelfs te inspireren.

VAN GOED

NAAR

geweldig

Dat is inlevend: eerst het kind, dan de leerling

“Mevrouw Van Praat zorgt altijd dat ik een stage loop die echt bij mij past. Ze is ook een keer komen kijken op mijn stageplaats en toen vond ik het gelijk minder eng.” Kevin, derde klas

ZIJ ZOEKT VOOR IEDERE LEERLING EEN PLEK OM TOT BLOEI TE KOMEN Elly van Praat is mentor en docent stage op Praktijkschool De Linie. Toen ze hier in 2008 begon, gingen leerlingen pas in het vierde jaar stage lopen en werden ze daar de eerste drie jaar nauwelijks op voorbereid. De overgang was groot en motivatie was een probleem.

21

De directie gaf Elly de ruimte om met een plan te komen. Nu krijgen leerlingen in het tweede jaar voorbereidende opdrachten, waarna ze in het derde jaar hun eerste stage lopen. En dat is altijd maatwerk, waar Elly veel aandacht aan besteedt. Elly blijft achter elke leerling staan om bij te sturen waar nodig, maar wil ze ook leren zelfstandig te zijn. Soms is dat spannend. Bijvoorbeeld toen ze een paar tweedeklassers vroeg om soepgroenten te halen, waarna ze aankwamen met twee blikken groentesoep. Haar leerlingen moesten de spullen zelf gaan ruilen, ook al vonden ze het eng. Een kleine triomf voor de autonomie.

Dat is inlevend: samen een plek vinden om verder te leren

VAN GOED

NAAR

geweldig

Colofon 22

De verhalen in dit koersplan zijn uit het leven gegrepen. De meeste namen van geciteerde leerlingen en collega’s zijn om privacy redenen gefingeerd. © 2015 Dunamare Onderwijsgroep. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Dunamare Onderwijsgroep. Dunamare Onderwijsgroep Bezoekadres: Diakenhuisweg 5 2033 AP Haarlem Postadres: Postbus 4470 2003 EL Haarlem Telefoon: 023 - 5303600 E-mailadres: [email protected] www.dunamare.nl

VAN GOED

NAAR

geweldig

VAN GOED

NAAR

geweldig