Van Goed naar Beter naar Best
Excellentie en roldifferentiatie
Theo Lansu / BMC Wim van Slijpe / De Albatros Tom Snelting / Edustaf
1
Opzet workshop
1. 2. 3. 4.
Achtergrond excellentie De Praktijk: basisschool De Albatros / Almere Achtergrond roldifferentiatie Praktijkvoorbeeld roldifferentiatie & co-teaching
2
Hoezo: aandacht voor excellentie? • • • • • • •
Actieplannen volle breedte onderwijsstelsel Verbeteren van de leerling- en studentprestaties Opbrengstgerichte werkwijze en datafeedback Ambitieuze leercultuur in onderwijs (kennisland) Hoge verwachtingen ‘eruit halen wat erin zit’ Internationale vergelijkingen Excellentie als nieuwe slogan…
3
Wat valt op internationaal? • Nederlandse leerlingen scoren ver boven internationaal gemiddelde • CPB: alleen niet in hoger segment • Minder aan top, goed aan onderkant
4
Internationaal Hoe van goed naar uitstekend? • Zorgen voor orde en rust: leren vindt ongestoord plaats • Dragen hoge verwachtingen uit en zorgen dat ouders, leerlingen en bestuurders die ook kennen • Bepalen hoge standaarden voor onderwijs en leren • Aandacht aan curriculum vanaf begin schoolloopbaan • Inspecteren performance school op ieder onderdeel • Bovenal: zorgen voor goede consistentie in het werk van de leerkrachten! 5
Excellentie in Nederland
Vijf criteria ter beoordeling
• • • • •
Resultaten breed Omstandigheden Procesinrichting Relatie tussen procesinrichting en resultaten breed Schoolexcellentiebeleid 6
De Praktijk: De Albatros in Almere Hoe begin je … uitgangspunten
•Focus op primair proces 1 vak/vormingsgebied •Persisteren: verbeterplan voor twee jaar •Interne samenwerking, feedback en TEAM-prestatie •Professionaliseringsnorm
7
Aanpak De Albatros • Schoolleiders die ertoe doen → Scholen die ertoe doen → Leerkrachten die ertoe doen • Start: Verbeterplan voor Begrijpend lezen / Woordenschat • De reflectieve leraar maakt het verschil
8
Aanpak De Albatros • Samen: Lessen voorbereiden → observeren → feedback • Procesbewaking op verschillende niveaus: Leerkracht – MT – Directie • Verantwoordelijkheid laag in de organisatie (eigenaarschap) 9
Aanpak De Albatros • Een omslag in de professionele cultuur
• Wat levert het op?
10
Achtergrondinformatie roldifferentiatie
Spannende ontwikkelingen • Tendens in alle beroepen een differentiatie van rollen • Flexibelere vormen van samenwerking • Organisaties geen solo-instituten meer en solo leiderschap minder geschikt • Leiderschap steeds meer collectief proces dat door deelnemers gezamenlijk wordt ingevuld 11
Uitgangspunten roldifferentiatie • Meerdere mensen tegelijkertijd leiderschapsactiviteiten vervullen • Leraren geen ‘volgers’ maar partners • Afhankelijk van situatie en/of expertise wisselende mensen maximale invloed • Schoolleider flexibel schakelen in zichzelf centraal stellen en anderen laten excelleren
12
Voorbeelden rollen primair onderwijs
IB’er
Gedragsspecialist
Bouwcoördinator Rekenspecialist ICT’er
Co-teacher
Beeldende vorming MRT
Taalspecialist Kwaliteitcoördinator
13
Twee voorbeelden • Opdrachtverstrekking rekenspecialist / rekenwerkgroep • Co - teaching
14
Achtergrond co-teaching
Wat is co-teaching?
•
Vorm van Team-teaching
•
Ontstaan in de VS als antwoord op complexiteit door verschillen in onderwijsbehoeften
15
Achtergrond co-teaching
Doel
Beter (leren) omgaan met (specifieke) onderwijsbehoeften van alle leerlingen in de groep, met kwalitatief hoogwaardig onderwijs als gevolg.
16
Achtergrond co-teaching Co-teaching als ‘instrument’ bij professionalisering
•Intensieve, actieve vorm van coaching-on-the-job •Gedurende bepaalde periode •Tijdelijk en op specifieke momenten in de week •Vergroten van de handelingsbekwaamheid van de leerkracht •Hulpvraag van de leerkracht staat centraal 17
Praktijk co-teaching
Activiteit
-
Tweetallen (of 3) 1: coach 2: coachee (3: observant) Potlood Papier Blinddoek 2 opdrachten (zelfde rollen) 18
Praktijk co-teaching
Opdracht 1:
• • •
De coach geeft een opdracht Zwijgt tot de opdracht klaar is (max 2 min) Geeft feedback op het resultaat van de opdracht en evalueert met de coachee (max 2 min)
19
Praktijk co-teaching
Geef de opdracht:
• • • • • • •
Een huis te tekenen met; een voordeur; twee ramen; een puntdak; een schoorsteen; links daarvan een boom; rechts daarvan een hond.
20
Praktijk co-teaching
Opdracht 2:
• • •
De coach geeft een opdracht Begeleidt de coachee tijdens het proces, verbaal en desgewenst door aanraking (max 2 min) Evalueer op het resultaat en geef elkaar feedback (max 2 min)
21
Praktijk co-teaching
Geef de opdracht:
• • • • • • •
Een huis te tekenen met; een voordeur; twee ramen; een puntdak; een schoorsteen; links daarvan een boom; rechts daarvan een hond.
22
Praktijk co-teaching
Terugblik
• Hoe ging het? • Wat was prettig, wat niet? • Wat waren voor- en nadelen?
23
Praktijk co-teaching
Waarom co-teaching?
Ontlasten/steunen van de leraar tijdens ontwikkelproces Meedoen • Laagdrempelig • Onderdompelen / aanpassen • Evenwaardig • 4 vormen van co-teaching
24
Praktijk co-teaching
3 x feedback • tijdens het werken (Praktisch; ervaren) • tijdens de nabespreking (Verbaal; spreken) • in de verslaglegging(Visueel/abstract; denken) Intensief De intrinsieke motivatie van mensen om te zijn wie ze zijn. (TA / Oplossingsgericht.) Ontwikkeling gericht op onderwijskwaliteit: Alle facetten waarop een leraar acteert.
25
Praktijk co-teaching
Leerkrachten aan het woord: “Zij komt gewoon voorbeelden geven in je eigen groep met je eigen kinderen” “Je weet dat het ondersteund wordt door de school en je voelt je ondersteund door de co-teacher. Je weet dat je mag groeien.” “Ik heb mijn doelen bereikt, en daar ben ik heel trots op! Je kunt dan wel 20 jaar in het onderwijs zitten, maar je bent nooit te oud om te leren”. 26
Terugblik
1. 2. 3. 4.
Achtergrond excellentie De Praktijk: basisschool De Albatros / Almere Achtergrond roldifferentiatie Praktijkvoorbeeld roldifferentiatie & co-teaching
27
