HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
Cluster C
Van gelijk en gelijkheid naar onredelijk maatwerk Decentralisatie AWBZ taken naar de Wmo
Linda Hazenkamp
Programma § § § § §
Voorstellen De huidige Wmo: cijfers en historie De kabinetsplannen AWBZ en Wmo De nieuwe Wmo: Wat hebben gemeenten nodig? Vragen
1
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
De huidige Wmo: achtergrond en praktijk
1. Uitgangspunten Wmo • Doel: participatie en zelfredzaamheid • • • • •
Uitgangspunten: gericht op resultaat (compensatie) ipv voorziening eigen verantwoordelijkheid burger besturingsfilosofie: horizontalisering brede aanpak
2
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
2. Aanleiding voor Wmo in 2005
3. Het compensatie beginsel Plicht gemeente: • niet het verstrekken van een voorziening • maar het oplossen van een probleem Oude Wmo noemt o.a.: • huishouden • mobiliteits (hulpmiddelen) • lokaal vervoer
3
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
Van: claims beoordelen, polis en zorgplicht, indiceren en verantwoorden
AWBZ
4. De Kanteling
WMO
naar: In gesprek met de burger, over diens beperkingen, en het gewenste resultaat: aan de keukentafel
5. Burger - overheid Wmo ziet burger niet als "zorgconsument": • eigen verantwoordelijkheid burgers • grotere inzet naar elkaar / wederkerigheid • aanvullende rol overheid
4
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
6. Horizontalisering • • • • •
Besturingsfilosofie: geen verticale sturing/verantwoording gemeenten betrekken belanghebbenden beleidsruimte lokale verschillen
7. Wmo in cijfers Mensen: • 350.000 mensen met huishoudelijke hulp • 300.000 mensen met rolstoel/scootmobiel • 600.000 mensen met pas voor taxibus/belbus • 125.000 mensen met woningaanpassingen e.d. Middelen: • In oude Wmo gaat ruim 4 miljard om, waarvan 1,3 miljard huishoudelijke hulp • (cijfers 2011)
5
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
8. Zes jaar Wmo • In begin veel focus op tarieven HH • Klanten HH tevreden (rapportcijfer = 8) • Voor “kantelen” is breed draagvlak. • Nieuwe aanpakken en voorzieningen • Jurisprudentie breidt compensatieplicht uit
De kabinetsplannen met Wmo en AWBZ
6
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
9. Veranderingen in zorg en ondersteuning voor 2007 Zorgverzekering/ Ziekenfondswet
AWBZ
2007-2014 Zorgverzekering
na 2015 Zorgverzekering
AWBZ “Wet langdurige intensieve zorg" "Wmo 2015"
Welzijnswet
Wmo
Wvg
10. Maatregelen Rutte II mbt gemeenten • begeleiding en 5% van de verzorging van AWBZ-> Wmo. • beschermd wonen (RIBW) van AWBZ-> Wmo. • afschaffing Wtcg en CER (inkomenssteun) • beperking huishoudelijke Hulp • extramuraliseren ZZP 1-4 • beperking PGB • transitie MEE-middelen met korting 25 miljoen • Bezuinigingsopbrengst ruim 2 miljard
7
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
11. Andere opzet zorgstelsel Drieslag: • extramurale ondersteuning via Wmo (muv verzorging en verpleging • kern-AWBZ (Wet Lis) uitsluitend intramuraal • alle behandeling en pv naar Zorgverzekering Nog diverse "knip" discussies (PV, RIBW, ex WTCG) Grensvlakken zullen er blijven !
12. Waarom een nieuwe Wmo? • grote bezuiniging kan alleen met anders werken anders werken: - alleen voor wie het niet zelf kan oplossen of kan betalen - algemene voorzieningen vóór individuele - HH sterk beperkt - toegang PGB • jeugdvoorzieningen naar Jeugdwet • Wmo wordt 2x zo groot (van 4 naar 8 mld)
8
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
13. Wmo: nieuw vs oud Nieuw: • eigen verantwoordelijkheid centraal • "compensatieplicht" wordt "maatwerkvoorziening“ • algemene voorzieningen preferent • Wmo biedt ondersteuning én zorg Blijft: • doel: zelfredzaamheid en participatie • resultaat centraal, niet de voorziening • geen loket, maar "gesprek" • grote beleidsruimte gemeenten • geen inkomensbeleid
14. Extramuralisering Opgave komende decennium: • meer cliënten zullen thuis (blijven) wonen • beter voor mensen, beter voor schatkist • alleen bij nieuwe instroom • vastgoed / huisvestingsprobleem • prikkels / afschuifgedrag Financiele gevolgen voor Wmo nog niet volledig in kaart (CPB onderzoek)
9
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
15. Het sociale domein Tegelijk per 2015: • Jeugdwet • Participatiewet • Passend onderwijs
16. Financiële systematiek • Gemeentefondsmiddelen nemen toe (17-> 25 mld) • Nieuw breed 'Fonds voor sociaal domein' • Geen oormerking, substitutie mogelijk Budget Wmo 2015: • omvang wordt door ARK getoetst • verdeling in 2015 100% historisch Nog te beslissen: • verdeelmodellen • indexering
10
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
17. Planning Wet: • november: advies Raad v State • voor 1-1-2014 wet naar Kamer • voor 1 juli 2014 door beide Kamers? Gemeenten: • dit najaar beleid, voorjaar '14 verkiezingen • rest 2014: voorbereiding / dossieroverdacht Big Bang op 1 januari 2015: • Start Wmo, Participatiewet, Jeugdwet, Wet LIS
De nieuwe Wmo: inzet gemeenten / Vng
11
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
18. Kansen nieuwe Wmo • • • • • • •
zorg dichtbij leidt tot maatwerk meer participatie voor mensen met beperkingen zorgvragen zien in de sociale context levensdomeinen verbinden, inclusief beleid meer eigen regie meer ruimte voor professionals samenwerking verschillende disciplines, wijkteams, wijkverpleegkundigen Daardoor: • meer doelmatigheid • financiële beheersbaarheid • Zie "Van zorg naar participatie"
19. Zorgen van gemeenten Gemeenten hebben nodig: voldoende tijd, budget en beleidsruimte Concrete zorgpunten: • Verdwijnen persoonlijke verzorging en financiële maatwerkvoorziening uit Wmo • Overgangsrecht financieel onuitvoerbaar • Gegevensuitwisseling • Consequenties extramuralisering • Tijdsdruk tot 1/1/2015 • Kunnen gemeenten voldoende sturen op eigen inzet en financiële draagkracht?
12
HersenletselCongres 2013 – 5 november
Cluster C – Linda Hazenkamp
20. Discussiepunten Een greep uit de issues in media en politiek: • de "knippen" (beschermd wonen, PV) • verplichte winkelnering bij CAK en SVB • verschillen Wmo en Jeugdwet • kwaliteit en toezicht • regionaal vs lokaal • arbeidsmarkt • verschillen tussen gemeenten • verantwoordingslasten • vastgoed • .....
13