Uitgave van Stichting De Passerel In april van dit jaar heeft de Campus Wilhelm Tell in Apeldoorn haar deuren geopend. Een plek waar jong volwassenen fijn kunnen wonen en zichzelf kunnen ontwikkelen. Met begeleiders bij wie ze terecht kunnen met vragen en wensen. Het zelf ervaren om uiteindelijk zelfstandig te kunnen wonen en werken is het gezamenlijke doel.
Onderweg
naar zelfstandig wonen
Winteruitgave 2013 Onderweg naar zelfstandig wonen Een plek van ontwikkeling voor jong volwassenen: Campus Wilhelm Tell.
Het wonen op de campus is verdeeld in drie fasen. Bij fase 1 wonen jongeren in een huis met een andere jongere, ze zorgen voor zichzelf en gaan op tijd naar hun (vrijwilligers) werk of school. Koken, afwassen en boodschappen doen ze met elkaar of met een begeleider. Bij fase 2 voeren de jongeren hun eigen huishouding en brengen hun zelfstandigheid steeds meer in de praktijk. Met altijd het steunpunt op het terrein waar van ’s ochtends tot ’s avonds een of meer begeleiders aanwezig zijn. In fase 1 en 2 hebben dertig jongeren inmiddels een woonplek. Bij de laatste fase, nummer 3, wonen nu twintig jongeren alleen of samen in een gehuurde woning buiten het terrein van de campus. Ze krijgen regelmatig ambulante begeleiding en zijn natuurlijk welkom op het steunpunt.
Huisje-boompje-beestje Jubileum
Waar we vandaan komen na 15 jaar De Passerel in januari 2014.
De locatie van… De Nieuwe Loine Wonen en werken op een bijzondere locatie in Wilp.
Rust in je hoofd Op welke manier creativiteit een belangrijke rol speelt in het leven van onze cliënten.
De verbindende schakel Iedere dag is een cadeautje voor taxibegeleider van De Baskuul Gerda Vos.
Maria’s world Internationale samenwerking is een mooie en leerzame wisselwerking.
Wij participeren! Nog actiever deelnemen aan de samenleving, u doet toch ook mee?
Over de ontwikkelingen van de afgelopen maanden vertelt coördinerend begeleider Peggy Kraal: “De campus is inmiddels in volle gang. De jongeren hebben tijd nodig gehad om te wennen aan hun nieuwe woonsituatie. Iedereen heeft weer een andere achtergrond, dus dat heeft tijd nodig. De jongeren die hier wonen weten over het algemeen goed wat ze willen. Een toekomst met een eigen huis en baan. Het ‘huisje-boompje-beestje’ waar de meesten van ons uiteindelijk naar verlangen zien we ook hier
terug. Het mooie is dat ze kunnen leren en ervaren binnen kaders. Er is altijd iemand op wie ze terug kunnen vallen. Ze leren zelf hun problemen op te lossen en rekening te houden met elkaar. Dat moet je ook als je middenin de samenleving woont.” Het ervaren op zich verloopt niet altijd vlekkeloos. De een heeft zijn of haar leven wat sneller op de rit dan de ander. Een gezamenlijk doel is er wel: onderweg naar zelfstandigheid. Peggy: “We kijken echt naar het individu. Fouten maken mag. We leggen niet de focus op de regels maar op de afspraken die we samen maken over wat een jongere wil leren. We zijn een vangnet maar ook een springplank. We houden contact en motiveren waar nodig.”
John Kompanje (foto boven) Leeftijd: 22 jaar Woont: in fase 2 Werkt bij: Gigant als geluidsman Houdt van: hardcore, dance en rapmuziek Droomwens: DJ worden “Ik woon op mezelf en vind het ook leuk om alles zelf te doen. Iedere ochtend maak ik mijn huis uitgebreid schoon. De boodschappen en het koken doe ik ook zelf, ik let er goed op dat ik mijn vitaminen binnen krijg. Ik heb al langere tijd een vriendin, zijn woont hier vlakbij waardoor we samen kunnen eten. Ik ga dagelijks een kop koffie drinken op het steunpunt. Daar kan ik vertellen over mijn werk en een potje poolen of tafeltennissen. Het is er op donderdagavond erg gezellig. Ik vind het een mooie kans om hier te wonen. Ik woon wel alleen maar ben niet de hele tijd alleen. Als ik ergens mee zit is er altijd iemand bij wie ik terecht kan. Volgend jaar ga ik op proef drie maanden samenwonen met mijn vriendin hier op de campus, daar heb ik erg veel zin in. Ik werk nu als vrijwilliger bij Gigant en ben op zoek naar fulltime werk als geluidsman. Mijn droom is om DJ te worden. Ik ben gek op muziek en mix het ook zelf.”
Een kijkje achter de schermen bij… Afdeling P&O.
Lees verder op pagina 2.
1
Uitgave van Stichting De Passerel
Jubileum
De verbindingen Het is alweer bijna vijftien jaar geleden dat onze organisatie, voortgekomen uit ouderinitiatieven, de naam De Passerel kreeg. Een naam die letterlijk: ‘een speciaal gebouwde doorgang die tegelijkertijd een verbinding vormt’ betekent. Het bruggetje dat u sinds die tijd in onze uitingen tegenkomt illustreert dat uitgangspunt. Die verbinding is ons bestaansrecht en heeft meerdere gezichten. Zo staat de verbinding met onze cliënten en hun ouders/verzorgers en familie centraal. Een continue verbinding waar wij ons zeer verantwoordelijk voor voelen. Ook leggen we verbindingen in de tijd. De verbinding tussen vroeger en nu. Vroeger, een tijd waarin de cliënt centraal stond maar waarin de rol van familie ondergeschikt raakte. Een tijd waar wij afscheid van hebben genomen maar die ik door mijn bijdrage aan verschillende projecten in Bulgarije nog regelmatig tegenkom. Zij zitten in de worsteling die wij inmiddels achter ons gelaten hebben. Daar is ons verleden nog actief. Hier in Nederland is inmiddels een verschuiving geweest in de rol van ouders/verzorgers en familie. Voor een cliënt is familie namelijk het belangrijkste dat er in zijn of haar leven is. Iedere verschuiving in een denkwijze of opvatting geeft ons werk weer een nieuwe betekenis. Op die manier leggen we ook de verbinding tussen nu en morgen. De wereld verandert. Iedere keer opnieuw. We kunnen ons ertegen verzetten maar het is onvermijdelijk. En het komt altijd weer terug. Je kunt veranderen zonder onnodig af te breken. Kansen blijven zien. In mogelijkheden denken. Op dit moment zijn de ingrediënten van de veranderingen in de zorg bekend, alleen het recept nog niet. In tijden van onzekerheid zoeken we naar zekerheden en willen we daadkracht tonen, actie ondernemen. In mijn allereerste opleiding tot begeleider leerde ik al hoe belangrijk het is om te kunnen observeren. Soms is het juist goed om af te wachten totdat er duidelijkheid komt. We krijgen altijd weer te maken met vreugde, verlies, verdriet en loslaten van het bekende. Ik ben ervan overtuigd dat als je lang stil staat bij wat je achterlaat, je onnodig energie verliest. Er zijn altijd nieuwe perspectieven. Het willen leveren van kwaliteit is en blijft een zoektocht. Vooral voor organisaties die om de ondersteuning van mensen draait, zoals de onze. Om wezenlijk bij te dragen, kunnen we alleen op een positieve manier naar de onvermijdelijke veranderingen kijken. En vastbesloten blijven om onze opdracht te vervullen: onze cliënten zo goed mogelijk te ondersteunen. Wij komen ergens vandaan en zijn onderweg naar de toekomst. Wij nemen onze kernwaarden ook dit keer mee in een veranderende omgeving. Een omgeving waarin we op zoek blijven naar verbindingen. Freddie Wools, Bestuurder
2
Op 21 januari 2014 is het alweer vijftien jaar geleden dat onze stichting na een fusie als Stichting De Passerel werd ingeschreven. Een moment om bij stil te staan. Als organisatie nemen we regelmatig de tijd om achterom te kijken. Om te zien waar we vandaan komen, wat de ontwikkelingen zijn geweest en hoe we die vertalen naar de toekomst. Onze vier rechtsvoorgangers zijn ontstaan uit ouder initiatieven en waren regionaal verbonden. Door de samenvoeging werd onze slagkracht groter. De inzet was om bewust samen te werken met een eigen cultuur als basis. De uitgangspunten: een informele organisatie met een grote saamhorigheid, samenwerking zoeken met andere organisaties en de medewerkers betrekken bij het uit te stippelen en uit te voeren beleid. We werden al vrij snel een serieuze en professionele organisatie waardoor cliënten en hun ouders/verzorgers nog beter bediend konden worden. Het begeleiden van kinderen en jongeren en het aanbod voor begeleid wonen waren in die tijd een belangrijke aanvulling. De organisatie werd anders ingedeeld, er kwamen nieuwe afdelingen en verschillende vestigingen in de regio.
Keuzemogelijkheden Onze visie was en is nog steeds: mensen zien met hun mogelijkheden. Het ontwikkelen van werkactiviteiten buiten het dagcentrum om was voor ons een logische
stap. Het werd een belangrijk middel voor de cliënten om zichzelf te vormen. Met het ontstaan van drukkerij Dédruk in Vaassen en het maken van potterie in Het Bakhuus in Epe kregen cliënten een eigen werkplek. Middenin de samenleving waar we bewust de aansluiting mee zochten. Ook door het dragen van bedrijfskleding werd een actievere houding aangenomen. Het gevoel deel uit te maken van een werkomgeving had een positieve invloed. Begin jaren ’90 zetten we een stap verder door in het begeleid werken samenwerking te zoeken met het bedrijfsleven. We bleken een voorloper, andere organisaties kwamen bij ons een kijkje nemen. Het resultaat was, naast een werkritme dat structuur bood, steeds meer interactie met de samenleving. We konden diverse keuzemogelijkheden bieden aan iedere cliënt. Om vanuit zijn of haar mogelijkheden een zo normaal mogelijk leven te leiden. Naast het werken bleef er aandacht voor creativiteit en ontspanning. We startten met het geven van schilder- en tekenles en het aanbod van onze cliëntvakanties groeide enorm in diversiteit.
Meer toezicht Iconen uit die tijd, zoals de Doggersbank en De Dijk, zijn inmiddels gesloten. Nieuwe locaties, zoals Brasserie Briljant! en verschillende woonlocaties, zijn geopend. En zo blijven we zoeken naar goede formules. Met de ontwikkelingen in wet- en regelgeving en werkactiviteiten in voor ons nieuwe sectoren, zoals horeca en detailhandel, hebben we te maken met veel meer instanties. Ook neemt het toezicht steeds meer toe. Toch blijven we denken in mogelijkheden. Een mooi voorbeeld is het artikel verderop in Passages over De Nieuwe Loine waar een specifieke groep cliënten woont en werkt. Wij hadden toen en zullen waardering houden voor ieders kwaliteiten.
1968 Eerste ouderinitiatieven ter voorbereiding op oprichting SVGG (één van de vier rechtsvoorgangers van De Passerel).
1972 Opening dagcentrum De Grift.
Nathan Fetter (geen foto)
1979 Opening dagcentrum Het Los Huus in Epe.
Campusraad Op het steunpunt is iedere maand een vergadering van de campusraad die per nieuwsbrief aangekondigd wordt.
1980
1979 Opening dagcentrum Het Matenveld. 1981 Eerste dependance woonvoorziening Gentiaanstraat.
1990 1992 Opening winkel Triade, verkoop van voornamelijk zelfgemaakte producten aan de Asselsestraat. 1994 Start werkactiviteiten bij het sportpark van Victoria Boys. 1994 Start werkactiviteiten bij Het Bakhuus in Epe.
1993 Opening woonvoorziening in Twello. 1994 Opening dagcentrum De Grifolet. 1995 Start werkactiviteiten bij De Kruidentuin in Twello.
Leeftijd: 23 jaar Woont: in fase 1 Werkt: bij klus&co Houdt van: hip hop muziek Droomwens: mensen helpen in het buitenland en daar dingen opbouwen “Ik woon hier vanaf het begin met een andere jongere in een huis. Ik krijg twee keer in de week geld en daarvan doe ik mijn boodschappen. Alleen, met andere jongeren of met iemand van de begeleiding. Ik moet me er wel toe zetten hoor om zelf te koken en schoon te maken maar als ik eenmaal bezig ben, dan gaat het vanzelf. Ik houd van makkelijk eten, soms koop ik gewoon wat winterpenen en eet ik die rauw. Laatst sprak ik mijn huisgenoot erop aan dat hij een pan vies had achtergelaten in de gootsteen. Een dag later realiseerde ik me dat ik dat zelf ook wel eens deed. Nu let ik erop dat ik de keuken netjes achterlaat. Ik eet meestal in mijn eigen woning. Soms eten anderen mee, dat vind ik wel gezellig. Ik kom dagelijks op het steunpunt om wat te kletsen of koffie te drinken, ik heb wel aardig wat contacten. Ik heb het hier erg naar mijn zin, dit is voor mij een nieuw begin. Ik zie het echt als een mooie kans om uiteindelijk op mezelf te wonen. In Nederland en in de toekomst in het buitenland, dat is mijn droom.”
1976 Opening Kindercentrum De Doggersbank.
1976 Opening woonvoorziening De Dijk.
1990 Start werkactiviteiten bij Dédruk in Vaassen.
Vervolg pagina 1.
1970
1969 Eerste notariële akte SVGG.
1997 Start werkactiviteiten bij De Boerderij in Oene. 1999 Fusie Stichting De Wildforst en SDA, ontstaan van De Passerel.
2000 2002 SVGG en Stichting De Kruidentuin voegen zich bij De Passerel.
Hierbij is iedereen uit de verschillende fasen welkom. Van een ontvangen gift hebben jongeren uit de raad zelf voor de aanschaf van een tafeltennistafel en pooltafel gezorgd. Vanaf januari worden er op het steunpunt leerzame bijeenkomsten georganiseerd met als onderwerpen: social media en hoe je je financiën het beste kunt regelen. Ook komen thema’s als drugs en seks aan bod. Peggy Kraal:
“Allemaal dingen waar de jongeren in hun dagelijkse praktijk mee te maken hebben. Ook hierbij is er ruimte voor eigen keuzes en een eigen inbreng. Waar we hier met elkaar iedere dag aan werken is dat jongeren een plek voor zichzelf hebben van waaruit ze, uit eigen wil, mogen leren en ervaren. Dat deze aanpak werkt is, zelfs na een korte periode al goed zichtbaar. Daar zijn we trots op!”
2010
3
De locatie
Uitgave van Stichting De Passerel
In het buitengebied van Wilp ligt de sfeervolle boerderij De Nieuwe Loine, een veilige haven voor cliënten die dagelijks persoonlijke begeleiding krijgen.
van…… William Bosch was er zes jaar geleden de eerste cliënt. Hij woonde eerst in de boerderij, na de verbouwing woont hij sinds mei vorig jaar in een eigen appartement op het terrein. William werkt graag op de boerderij: “Ik voer de kippen en konijnen en maak ook de hokken schoon. Ik schoffel in de moestuin en maai het gras” vertelt hij trots. Op een boerderij is dan ook altijd wat te doen, niet alleen buiten maar ook binnen. Zo heeft William drie keer per dag corvee, hij dekt de tafels voor het ontbijt, de lunch en het avondeten. ’s Avonds, na het gezamenlijk koffie drinken, is hij graag in zijn appartement. Hij zet dan achtergrondmuziek aan en spreekt met een microfoon zelfbedachte teksten in op cassettebandjes. Hij weet waar hij op moet letten, William: “Ik heb wel eens op een podium gestaan en dan moet je rustig praten, anders verstaan de mensen je niet.”
hiervoor geldt dat er zonder druk gewerkt wordt, we spreken dan ook geen vaste levertijden af.” Wensen en ideeën voor de toekomst zijn er ook: “We denken eraan om zelf groente te kweken en die dan eventueel te verkopen. Van de opbrengst kunnen we een uitje bekostigen. Op die manier zien cliënten dat hun werk echt wat oplevert, dat ze ervoor beloond worden.”
Hecht team
Duidelijk en voorspelbaar Op De Nieuwe Loine wordt volgens een vast ritme gewerkt, iedere ochtend om 9.30 uur is de werkbespreking in de kantine. Beheerder Matthew Serno woont en werkt op de boerderij. Hij houdt het gehele terrein in de gaten, geeft de prioriteiten aan en verdeelt de taken. Er is geen druk, niets moet op tijd af. Er wordt op een rustige manier in vaste groepjes samengewerkt. Een duidelijke en voorspelbare dagindeling is de leidraad. Cliënten weten wat er van ze verwacht wordt en dat voorkomt onrust. Er wordt zoveel mogelijk zelf gedaan, zo zijn de weilanden onlangs opnieuw ingedeeld en afgerasterd. De materialen hiervoor zijn door begeleiders en cliënten samen besteld. In de werkplaats van de boerderij wordt geknutseld en figuurgezaagd. Op bestelling worden er meubelstukken van steigerhout gemaakt. Matthew: “Ook
Er wonen zes cliënten en dagelijks hebben twee cliënten hun dagbesteding op de boerderij. Het uitgangspunt is dat een menswaardig en prettig bestaan voor iedereen is weggelegd, ook voor mensen die extra begeleiding nodig hebben. Er wordt gekeken naar de individuele zorgvraag en daar wordt op geanticipeerd. Er zijn cliënten die eenop-een begeleiding nodig hebben en er zijn begeleiders met een groepje van drie cliënten. Belangrijk is dat een eventuele escalatie zoveel mogelijk wordt beperkt. De dertien begeleiders vormen een hecht team, ze zijn goed op elkaar ingespeeld en kunnen elkaar ondersteunen en vervangen waar nodig. Ook is er nauw contact met gedragsdeskundigen met wie overlegd kan worden over specifiek gedrag. Er wordt regelmatig gesproken met familie, met hen is de afspraak dat bezoek op vaste momenten is of van tevoren aangekondigd wordt.
Veel geduld Waar mogelijk wordt de samenleving opgezocht. Zo wordt af en toe de hulp van buurman Jansen gevraagd. Met zijn tachtig jaar heeft hij veel ervaring én een tractor om, bijvoorbeeld, een omgevallen boom mee te verslepen. Als dank krijgen hij en zijn vrouw dan een zelfgebakken appeltaart of bos bloemen. De dagelijkse boodschappen worden gebracht door medewerkers van De Buurtwinkel, kleine boodschappen worden gedaan bij de plaatselijke supermarkt in Twello, door begeleider en cliënt. Als de sfeer goed is, dan wordt er wel eens een hapje gegeten in het eetcafé. Het komt ook voor dat gemaakte plannen niet door kunnen gaan. Omdat het niet het goede moment is voor de cliënt. Periodes van onrust komen en gaan nou eenmaal op De Nieuwe Loine. Matthew: “We hebben hier veel geduld. Als we zien dat het na verloop van tijd weer beter gaat met een van de cliënten, dan geeft ons dat echt een goed gevoel.”
Schilderen, keramiek, met vilt werken, borduren, sieraden maken, toneelspelen en muziek maken. Een greep uit de kunstzinnige vormen die met veel passie beoefend worden. Kunstzinnige vorming is al jaren een belangrijk middel voor cliënten om zich, op hun eigen unieke manier, zichtbaar te maken in de samenleving. Er wordt gewerkt naar vermogen en zonder tijdsdruk. Om ons aanbod afwisselend te houden en om verdieping in bepaalde technieken te bieden, werken we samen met Centrum voor Kunsteducatie Markant in Apeldoorn.
Rust in je hoofd Bij Het Los Huus in Epe is het al jaren een vertrouwd gezicht. Op maandagochtend wordt ‘De Brink’ omgebouwd tot werkplek van de schildersgroep. Er wordt met verschillende, professionele, materialen zo zelfstandig mogelijk gewerkt. Ieder in zijn of haar eigen stijl en tempo. Werken van de schildersgroep worden regelmatig tentoongesteld en verkocht.
Johan Velner is al jaren lid van de schildersgroep in Epe: “In het begin schilderde ik veel speeltuinen en speelplaatsen. Nu schilder ik vooral over de zomer en de lente. Het gevoel van de lente geeft me rust en dat voelt positief. Ik schilder ook graag dieren zoals een konijn of een tijger. Ik vind het leuk hier bij Het Los Huus. Ik ben trots op mezelf dat ik dit kan maken. Thuis maak ik tekeningen, ook voor mijn buurjongens. In het weekend verheug ik me al op het schilderen.”
4
dat ook op bestelling gemaakt wordt. Zowel de schildersgroepen als Het Atelier leveren werk aan Special Arts Nederland.
Candy Vlaswinkel en Justin Wilten volgen toneel- en muzieklessen bij Het Los Huus. Iedere les begint door in een kring te staan en je naam te noemen, gekoppeld aan een beweging of geluid dat iedereen nadoet. Candy: “Ik vind het leuk om een sprookje na te spelen en verkleedkleren aan te doen.” Justin vindt vooral het drummen erg leuk: “Ik word er blij van om met elkaar muziek te maken.” De begeleiders zien dat de afwisseling en het actief bezig zijn in een andere ruimte binnen het gebouw een positief effect hebben. Er wordt naar de lessen uitgekeken en naderhand blijven cliënten nog lang in hun eigen creatieve sfeer. Het Atelier aan de Vosselmanstraat in Apeldoorn is een sfeervolle werklocatie met prachtige winkel waar klanten regelmatig binnenlopen om rond te kijken en iets unieks uit te zoeken. Cliënten vertellen er graag over hun werk
Marjon Merkerink (grote foto rechts) is een van de vele enthousiaste talenten van Het Atelier. “Ik maak bloemen met vilt, ik werk met papier maché, ik glazuur schalen en ik werk met klei. Wat ik vooral erg leuk vind is schilderen. Ik kan niet zo heel erg goed zien daarom werk ik steeds meer op gevoel. Ik werk veel met verfmallen en –rollers met heldere kleuren. Ik ben er trots op als het gelukt is en mijn werk verkocht wordt. Ik volg de cursus zijde schilderen bij Markant, ik vind het leuk om iets nieuws te leren. Ik heb een map waar ik stukken in bewaar die ik gemaakt heb en mis het echt als ik hier een poosje niet ben.”
Doortje van der Zee (grote foto links) is heel creatief en staat bekend om de stekelvarkens die ze kleit en beschildert. Zij volgde een cursus tekenen en schilderen. “Ik ben bezig met een kussen waarop ik vilten uilen borduur. Ik vind het gezellig om hier te komen. Het is vooral heel fijn dat door te werken er rust in mijn hoofd komt. De onrust zakt dan weg en dan lukt alles beter. In de lessen bij Markant heb ik veel nieuwe dingen geleerd. Ik heb een foto meegenomen van mijn poes en die teken en schilder ik na. Wat ik geleerd heb gebruik ik hier en thuis. Daar ben ik ook graag bezig met schilderen.”
5
De verbindende schakel Bij de ingang van Kindercentrum De Baskuul aan de Casper Fagelstraat in Apeldoorn is het op een doordeweekse ochtend een gezellige bedoeling. Taxibusjes met een vaste chauffeur en taxibegeleider brengen de kinderen en jongeren vanaf huis. Voor taxibegeleider Gerda Vos (75 jaar) is er dan al een gezellige ochtendrit aan vooraf gegaan.
Hoe lang doe je dit werk al? “Ik ben jaren geleden begonnen als vrijwilliger bij de Doggersbank, ik zwom daar met de jonge kinderen. Ik ben nu al 12 jaar met heel veel plezier taxibegeleider. Binnen het dagcentrum ken ik bijna alle kinderen en jongeren, de meesten heb ik zien opgroeien.”
Welke rol speel jij in de begeleiding? “Ik word ’s ochtends door de taxi opgehaald, dan rijden we een vaste route om de kinderen op te halen. Ik kom dagelijks aan de deur en spreek daar de ouders. Als er iets bijzonders speelt, dan geven ze dat aan mij door. Ik bespreek dit dan weer met mijn collega’s van het dagcentrum als ik de kinderen naar de groep breng. “
Hoe betrokken ben je bij de kinderen? “Ouders geven ons een groot stuk vertrouwen doordat hun kinderen door ons gebracht en gehaald worden. Dan sta je dicht bij een gezin. Een goede verstandhouding vind ik erg belangrijk. Ik bied een luisterend oor. Ik ben erg zorgzaam maar wil wel als professional blijven kijken. Op die manier kan ik de beste adviezen geven.”
Kun je iets vertellen over een gemiddelde taxirit? “We halen de kinderen in een vaste volgorde op, we volgen iedere dag dezelfde route. We zingen samen liedjes en lachen bij de hobbels waar we overheen rijden. Ze weten van tevoren precies waar de volgende hobbel in de weg zit. Ook als we een andere route nemen, dan merken ze dat meteen. Ik zit voorin met mijn veiligheidsriem om maar wel omgedraaid. Ik vind het belangrijk om contact met ze te houden. Het gebeurt regelmatig dat een van de kinderen moet spugen of een epileptische aanval krijgt. Ik herken de voortekenen. Door contact te houden kan ik ze meteen helpen.”
Krijg je ondersteuning in deze medische handelingen? “Ieder jaar volgen wij als taxibegeleiders een Ehbo-training. Vaste thema’s worden behandeld, we kunnen vragen stellen en situaties voorleggen. Op De Baskuul zijn verschillende overleggen waar ik bij aansluit. Ik kan er ook altijd terecht om iets te bespreken en word heel goed op de hoogte gehouden van wat er speelt.”
Je bent 75 jaar en werkt nog iedere dag. Hoe belangrijk is dit voor je? “Ik ben gezegend met een gezond lijf en heb geen kwalen. Ik heb zelf tien kleinkinderen en één achterkleinkind. Ook zing ik bij het Smartlappenkoor. Door dit werk te doen heb ik een vast dagritme en sta ik positief in het leven. Ik beschouw iedere dag als een cadeautje!”
Maria’s World Sinds 2004 werken we samen met ouders, zorgverleners en de overheid in Bulgarije om de zorg voor mensen met een beperking te verbeteren. Er zijn verschillende projecten waar wij met onze kennis, ervaring en veel enthousiasme aan bijdragen. Dit keer vertellen wij u graag over een bijzonder dagcentrum in de hoofdstad Sofia: Maria’s World Foundation. Aan dit project, gesubsidieerd door de Europese Unie, brachten collega’s Wilco de Haas en Henriëtte Kodden onlangs een werkbezoek.
Uitgave van Stichting De Passerel
Maria is een volwassen vrouw met een verstandelijke beperking. Haar familie heeft de overtuiging dat iemand als Maria een zinvolle bijdrage kan leveren aan de samenleving. Een overtuiging die wij van harte onderstrepen. Vanuit die gedachte is het dagcentrum, met een verwachte groei tot 24 cliënten, opgestart. Wilco: “Binnen de samenwerking met de Bulgaarse groepswerkers worden diverse werkbezoeken afgelegd. Afgelopen voorjaar brachten zij een werkbezoek aan Nederland. We namen een kijkje bij diverse locaties en hebben ze kennis laten maken met een aantal van onze methodes, met de zelfstandigheid van de cliënt als uitgangspunt. Dit najaar bezochten wij Bulgarije. Het was bijzonder om te zien dat er in een korte tijd veel dingen opgepakt zijn.” Henriëtte: “De groepswerkers hebben veelal geen ervaring in begeleiding en hadden hiervoor reguliere beroepen. Dat maakt het extra nieuw voor ze.”
Trainingsdag
Bewustwording
Er werd een trainingsdag gehouden om verschillende thema’s te bespreken en uiteenlopende vragen te beantwoorden. Vooraf werd in de dagelijkse praktijk geobserveerd, op praktische zaken en de omgang met elkaar. Het contact met de Bulgaarse cliënten was open en spontaan. Wilco: “Wij kennen hier gezamenlijke pauzes waar we met elkaar aan tafel zitten om een broodje te eten. Het viel mij op dat de cliënten daar apart zaten tijdens de maaltijd. Het is mooi om te zien dat ze open staan voor onze adviezen hierover.” Henriëtte: “De groepswerkers kunnen vanuit goede bedoelingen soms erg beschermend zijn naar de cliënten en ze dingen uit handen nemen. In het zelf grenzen ontdekken en om hulp vragen zit al de regie nemen over hun eigen leven. Ik heb daar met een rollenspel inzicht in gegeven. Ook kunnen er te hoge verwachtingen zijn. Pogingen om cliënten te stimuleren te lezen werken vaak averechts. Door het gebruik van pictogrammen kunnen ze juist zelfstandiger werken.” Voor het uitbreiden van de activiteiten van het dagcentrum met een caféfunctie werden praktische adviezen gegeven. Bijvoorbeeld hoe je zichtbaar wordt voor gasten en welke rol de cliënten hierin kunnen vervullen door het te koppelen aan hun dagstructuur.
De samenwerking blijkt een mooie wisselwerking. Het zelfvertrouwen van zowel groepswerkers als cliënten is de afgelopen maanden enorm gegroeid. Ervaringen werden meegenomen naar Nederland. Wilco: “Als leidinggevend activiteitencoördinator van onder andere De Boerderij in Oene keek ik hier weer met andere ogen. Ik vroeg me af of het wel zo duidelijk en gestructureerd is als ik dacht.” Henriëtte is trajectbegeleider bij werken&co: “Ondanks de enorme bewustwording die er is, kom ook ik wel eens voor oordelen tegen over mensen met een beperking. Daar blijf ik me bewust van.” De ontwikkelingen bij Maria’s World worden nauwgezet gevolgd. Er is tussentijds contact via e-mail en de groepswerkers worden volgend jaar februari weer in Nederland verwacht. Henriëtte: “Werken in Bulgarije is erg intensief, je moet goed op elkaar ingespeeld zijn. Wilco en ik voelen en vullen elkaar goed aan en kunnen terugkijken op een succesvol werkbezoek’’. Kijk eens op de Engelstalige website: http://mariasworld.org
Wij participeren! De participatiemaatschappij, u bent de term ongetwijfeld vaker tegengekomen. Het doel van onze overheid is om mensen steeds actiever te betrekken bij hun familie, buurt, woonplaats en regio. Om te kijken wat u en wij nog meer zelf kunnen bijdragen. Actiever participeren door en voor iedereen in onze samenleving. We merken dat de berichtgeving rondom de participatiemaatschappij onrust teweeg kan brengen, niet zozeer bij onze cliënten zelf maar wel bij de mensen in hun directe omgeving. Dat begrijpen wij als geen ander. Op het gebied van wet- en regelgeving verandert er ook veel tegelijk. Toch is het een grote stap verder in een beweging die wij als organisatie jaren geleden al ingezet hebben. Om cliënten in hun kracht te zetten, met behoud van regie over hun eigen leven, in nauw overleg met hun ouders/ verzorgers. Door de vermindering in de vergoedingen worden we gedwongen om nog kritischer te zijn. U mag best weten dat we intern regelmatig discussies voeren. Want wat vinden wij goed genoeg? Aan de begeleiding van onze cliënten stellen we hoge eisen, dat blijft zo.
Wijksteunpunten
6
Om deze grote veranderingen samen gestalte te geven houden we nauw contact met familie. Zo hebben we na de zomerperiode een informatieavond gehouden voor ouders/verzorgers van cliënten die bij De Passerel wonen. Wij hebben ze gevraagd om mee te denken waar wij als organisatie op kunnen bezuinigen. Het bleek dat de meeste ouders zelf actiever willen bijdragen, ook op financieel ge-
bied. Ook kregen we positieve bijdragen hoe wij voor een aantal cliënten onze dienstverlening anders kunnen organiseren. De gemeente Apeldoorn, per 1 januari 2015 de beslisser over indicatiestelling en de uitvoering daarvan, is nu volop bezig om in kaart te brengen welke zorgbehoefte er precies is in onze regio. Hiervoor zijn en worden inloopavonden georganiseerd waaraan wij actief deelnemen. Verder is onder de noemer Project Talent* een vijftal wijksteunpunten opgezet. Een initiatief van gemeente en gezamenlijke zorgverleners. De steunpunten zijn een plek waar u tijdens de spreekuren terecht kunt met uw vragen of zorgen. Ambulante begeleiders, ook van De Passerel, zijn aanwezig om u te woord te staan.
Transitiearrangement Voor de cliënten die bij ons werken wordt momenteel gekeken hoe de verhouding tussen hun woon- en werkplek is. We krijgen fors minder vergoedingen voor het vervoer. Met een aantal van hen is al een gesprek geweest, bijvoorbeeld om met eigen vervoer naar de werkplek te gaan. Hierin kijken we zorgvuldig samen met cliënten en hun ouders/verzorgers wat we individueel kunnen veranderen om de vervoerskosten te verminderen. Ook voor de zorg van kinderen en jongeren verandert er veel. De gemeente en zorgaanbieders zijn al om tafel gegaan om hier afspraken over te maken. Zij hebben een zogenaamd transitiearrangement opgesteld dat regelt dat alle jeugdigen die aanspraak maken op jeugdzorg, hun aanspraak in 2015 ook omgezet zien in passende zorg. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), waarvan vier vestigingen in Apeldoorn zijn en een in Epe, is en zal hiervoor steeds meer als eerste aanspreekpunt fungeren. * kijkt u ook eens op: talent.apeldoorn.nl (zonder www)
7
Wij vinden het erg belangrijk dat onze medewerkers hun werk met energie, passie en plezier uit kunnen voeren. Iedere taak komt immers ten goede aan de ondersteuning van onze cliënten. Door op verschillende manieren te investeren in de ondersteuning van iedere professional leveren we een positieve bijdrage aan zijn of haar functioneren. Om hier in de dagelijkse praktijk invulling aan te kunnen geven is het team van Personeel&Opleidingen de laatste jaren uitgebreid. Vijf enthousiaste vakvrouwen vertellen over hun aandeel.
Een kijkje achter de schermen bij… Afdeling P&O.
Onze kerngedachte is: werken met energie, passie en plezier. Dit willen we behouden voor collega’s die al jaren bij De Passerel werken en overbrengen op nieuwe collega’s. Niet voor niets is de ‘Leerroute nieuwe medewerkers’ ontwikkeld. We vinden het belangrijk dat onze missie en visie, zeg maar de fundamenten van onze organisatie, ervaren en uitgedragen worden. Praktijkopleider Evelyn van Donselaar:“De leerroute bestaat uit vier verschillende modules waarbij onze cliënten en hun diversiteit altijd centraal staan. Onze geschiedenis, de ontwikkeling van onze sector en het werken volgens kwaliteitsstandaarden komen eveneens aan bod.” Om dagelijks je werk uit te kunnen voeren is het belangrijk dat je je over bepaalde zaken geen zorgen hoeft te maken. Zo worden de arbeidscontracten en bijbehorende arbeidsvoorwaarden van 500 medewerkers in samenwerking met de personeelsadministratie verzorgd. Personeelsconsulent Annet Buitenhuis:”Het is toch de basis van waaruit de mensen bij ons werken, dat moet in orde zijn. Naast de inhoudelijke voorwaarden houd ik me bezig met de functiebeschrijvingen. Klopt de beschrijving nog bij wat een medewerker dagelijks doet? Ook komen er nieuwe functies bij die zorgvuldig beschreven worden.”
8
E-learning Het nieuwste lid van het team is secretarieel ondersteuner Rijanne Kuijper, u kent haar misschien wel van het
servicebureau waar ze jarenlang een van de vaste gezichten was. Rijanne: ”Binnen ons team overleggen we regelmatig omdat onze rollen veel raakvlakken hebben. Ieder jaar organiseren we de Maand van de Veiligheid en de Maand van de Professie. Periodes waarin onze medewerkers (bij)geschoold worden. Ik bespreek veel met de betrokken collega’s en denk mee over de invulling.” Evelien Tuinman is Consulent Opleiden en Ontwikkelen: ”Tijdens de Maand van de Professie kan iedereen een eigen pakket samenstellen om zich te ontwikkelen in de gekozen onderwerpen. Via E-learning is het bijvoorbeeld mogelijk om te leren over medicatie of BHV (bedrijfshulpverlening). Op dezelfde manier kunnen medewerkers hun computervaardigheden verbeteren. We willen E-learning, leren en communiceren met de computer, een prominentere plek geven. Hiervoor heeft een projectmedewerker ons team tijdelijk versterkt.”
Enorme drive Interactie met collega’s geeft inhoud aan de verschillende projecten binnen P&O. Zo zijn er ‘Aan de slag-methodieken’ ontwikkeld. Een medewerkeronderzoek en overleg met leidinggevenden en medewerkers gingen hieraan vooraf. Ook leuk om te vermelden: De Passerel is als veertiende van de vijftig genomineerde Beste Werkgevers van 2013 geëindigd. Een resultaat om trots op te zijn. Yvonne Liewes is coördinator van het P&O-team:” De verande-
ringen in wet- en regelgeving hebben impact. Ik overleg regelmatig met het management wat dit in de praktijk voor ons betekent en hoe we de mensen hierin mee kunnen nemen. Ook bij verzuim houden we contact met onze medewerkers, hiervoor zetten we onze verzuimconsulent in. We hebben echt een enorme drive om in de verschillende situaties onszelf de vraag te blijven stellen wat een medewerker nodig heeft.”
Colofon
De Passerel is een stichting die diensten verleent aan kinderen en volwassenen met een beperking. Passages is een uitgave van De Passerel. Zonder toestemming van de directie mogen geen afbeeldingen en teksten worden gebruikt of overgenomen.
Redactie Tekst en redactie Eindredactie Adres Telefoon E-mail Website
Unimots, Marjan Bijsterbosch-Postma Rijanne Kuijper Esther Streep-van Donselaar Postbus 10180, 7301 GD Apeldoorn (055) 368 38 38
[email protected] www.de-passerel.nl
Aan deze uitgave werkten mee Vormgeving Fotografie Drukwerk Verspreiding
Identifine, Leen van der Zande Beeld&Co Quality Dots Zeewolde De Vlijt Epe
