* * 2 9 iaar -
N. 2 6 1
-urii» per nnmmer • vcor Kelgis 3 centiemen, voor den frsenids 5 contiomtm
Telefoon : Red. en Adm. 2 4 7
•aterdam 2*( September 1 9 1 3 ABONNEMENTSPRIJS
Drntat«*-U»tgeelste»
A
Sam: Maatschappij HET LICHT
BELGIË
Verantwoordelijke bestuurder s
Drie maanden. . . , , fr. 3.23 Zes maanden • , . . . fr. 6.50 :cn j a a r . . . . . . . fr. 12.50',
P. D E VISCrK. LedebergGent
. . tn abonneert zicb op alle postbureeleo
. , REDACTIE . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 2 9 . GENT ,
DEN VREEMDE . .Ie maanden (dagelijks verzonden). fc. 6.7?
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.--
Verschijnende alle dagen.
pa-r.T-
August
M. de graaf d . Men verzekert nu dat het fortuin van Jjebel l millioen 170 duizend franken bedraagt, volgens de verklaringen der Erfgenamen zelve. Goed zoo! E n dan? Bebel heeft dit fortuin niet gestolen, ,hii heeft het gewonnen door zijn eigen arbeid, die geheel zeker meer was d a n gewone arbeid, geilen de veelzijdige kennissen en het machtig talent waarover .August Bebel beschikte. Daarop valt niets aan t« merken, aangezien onze overleden partijgenoot daarvoor geene arbeidskracht heeft uitgebuit, tenzij zijn eigen gestel door veel werken ondermijnd. Een aanzienlijk deel van het fortuin van Bebel komt dan ook nog voort van ' een drietal erfenissen, waarvan hij het . beste gebruik maakte. Maar de klerikale schrijvers, die zoo goed de nagedachtenis kunnen bevuilen ' van het schoon figuur d a t Bebel was, zwijgen als vermoord over het fortuin nagelaten door M. de Smet de Naeyer, een der groote chefs van de katholieke partij in België. Dat moet toch andere peper zijn, d a n het fortuin van Bebel. En is die ook gewonnen door eigen .arbeid? Tc "Wenschte d a t ik het zag, zei de blinde. M. de Smet de Naeyer werd geboren , raet eene goedvoorziene beurs aan zijnen i hals. Hij h a d zich de moeite getroost yan geborra te worden. Nu, deze godvreezende man heeft het middel gevonden om d a t ponkj'e aanzienlijk te vomeer deren. .._. ^ Door dezelfde ihidHëlen*als'"Be6éT'r" 'Allons donc, d a t waren socialistische
ooiaal Foliti NEDERLAND middelen en daar had M. de Smet een hekel aan. Hij verkoos de groote wegen der klerikale financiepolitiek. M. de Smet de Naeyer verkoos de ministerportefoelie, met al de gunsten die daar in de burgerwereld aan verbonden zijn. Dit opende voor hem de baan van het direktorschap der société général en het president, beheerder of commissaris zijn van een dertigtal andere naamlooze maatschappijen, waar men ' t geld schept met schoppen. Zeker was M. de Smet ook een werker; maar het toeval wil d a t het juist in de verkeerde richting van Bebel was. De laatste werkte voor de armen vrij te maken, de eerste om ze eronder te houden en de oppermacht der rijken te bevestigen. Waaruit blijkt d a t er meer geld te verdienen is op anti-socialistische wijze, dan door de sociaal-demokratie te dienen. Zonderling, de papen die altijd pogen een anders huis te bevuilen en vooral onze vrienden trachten te bezoedelen, laten hun eigen stinkende kot onverlet. Daar is nochtans een ferme kuisch te houden. Overigens,nu reeds loopen de klerikale politiekere zich de schoenen uit de voeten, om de talrijke postjes van den overleden M. de Smet te bemachtigen. E n zooais Le Peuple het geheel juist zegt, die kerels verwijten aan de socialisten d a t zij niet belangloos de partij dienen en hun beginsel verkondigen.. De vuilste varkens willen altijd het schoonste stroo hebben, die %>reüfc fïlijft altijd waar. F. H.
Het laatste trade-unionisteneongres in Engeland . H i t laatste in Manchester gehouden con, gres der engelsche trade-unions zal onder meer dan een opzicht eene belangrijke ge| beurtenis in de engelsche werkersbeweging zijn. Niet omdat daar buitengewoon belang. rijke besluiten genomen zijn. De dagorde van dit congres was de gewone ophooping . van langdradige besluiten die steeds' zónder bespreking aangenomen worden. Twee andere gebeurtenissen zijn het die aan het congres eene bijzondere beteekenis kwamen geven : het gebeurde ih Ierland en de aanwezigheid van veel vreemde gasten. -Daar moet nog bijgevoegd worden dat het congres van dit jaar het belangrijkste was voor wat betreft het getal afgeyaardigden, want daar waren. 262 syndikaten vertegenwoordigd die 2.223.446 leden tellen, wat bewijst welken vooruitgang men gedurende het laatste jaar gedaan heeft. Het gebeurde in Dublin heeft het congres gedurende twee volle dagen bezig gehouden, juist alsof er niets anders aan de dagorde had gestaan. Met algemeene stemmen, in een onbeschrijfelijken geestdrift, die volgde op de algemeene verontwaardiging, werd eene aoor bet parlementair comiteit ingediende aagorde aangenomen die de handelwijze aer ïerscne policie ten scherpste afkeurde en de volledige vrijheid van Vergaderen en van spreken eischte als onontbeerlijke •voorwaarden voor den klassenstrijd der arbeiders. De iersche tran3portarbeidersvereenigin«, ate het mikpunt der dronken policie was is eene afgeweken vereeniging onder leiding *w zekeren Larkm, die het niet kon geweid krijgen met den grooten leider S*x»•*, maar nu staande voor de algemeenen •wand, gaven die twee mannen elkander de aana om voor eenieder te bewijzen dat zij w>t alles in staat aijn om de eenheid onder ae werklieden terug te brengen. Ue verontwaardiging over de gebeurten ssen mi Dublin was zoo groot, d a t een Mgevaardigde voorstelde om met al de con. gresleden dadelijk naar Ierland te trek'iT'ri' voorstel verworpen was stele ae man in zijne verontwaardiging voor C0 n.» 5S*-<M dan tooh eene dozijn man. Mn naar Dublin zou zenden om de in het gevang geworpen voormannen te gaan vervangen. ander v^dl^I e afgevaardigden stelden oor oat ede congresleden zouden weigeren mei a a n d e on Lf ? officieele ontvangst ^ o e t i U d8ch i aais deIi «om aldus te protesteeren E * ,-? - ike handelwijze der duOlmsche politiehonden». • led»!1 v o l S Ve nedne a dag waren de congresRen L « ° ! l W o everontwaardigd, en zij sloeste wraJ?!-! .f m-w-iïestatiea als andere rd on, l 3 * S»™» -Bd-.-i kwaaien smeeken de o n «g» . P 86n dJ tWVosoUt l a8dt oV0OT broeders die nden a a n d »en ^n e aanvala van e - -§?9 6o?d gsp,Dênde policiebende,
waarvan de meerderheid sedert dagen dronken was van wisky en... vaderlandsliefde. Partridge, de oudp voorzitter van den ierschen machienbouwersbond, vertelde hoe hij tot drie-maai toe voor twee dagen in het gevang geworpen was omdat hij de vergaderde werklieden goeden raad gegeven had, hoe- hij tot den magistraat gezegd had dat zijne razende politiehonden straks menschen zouden aanhouden die op de straat den «vaderons» durven lezen 1 . Er kwam eenige kalmte in het congres nadat er met algemeene stemmen aangenomen was dat men zes der bekwaamste sprekers naar Dublin zou zenden om d'e arbeiderschap aldaar te gaan bijstaan — en om een grondig onderzoek te doen over de heldendaden der razende policiebende. Het is van belang om bier vast te stellen dat het congres bij het benoemen der mannen, die voor eenigen tijd naar Dublin zouden gaan, veel wijsheid aan boord legde en er voor zorgde dat alle richtingen in de delegatie vertegenwoordigd waren. Nog nooit heeft een congres van engelsche arbeiders zulke bewijzen van zooveel taakt, solidariteit en eensgezindheid gegeven en de gevolgen daarvan zullen heilzaam werken op de engelsche werifM-sbeweging, die toch zal eindigen met den weg der overeenkomst te-vinden. Wat van even veel belang is, dat ls dat er voor de allereerste maal belgische, fran. sche en duitsche afgevaardigden op het congres waren, die kwamen spreken over de taktiek die in hun land gevolgd werd en die kwamen zeggen hoe de arbeiderschap in hun land tegen den oorlog en voor den wereldvrede is. Gedurig werden de vreemde sprekers op de engelsche manier toegejuicht... woest en wild; en juichend besloot het congres dat hunne redevoeringen onmiddellijk zouden gedrukt en op honderd duizend exemplaren zouden verspreid worden. Verscheidene engelscle afgevaardigden antwoordden op de redevoeringen van de vreemde afgezanten en de als gast aanwezig zijnde bisschop Welldone zegde: « Voor wat betreft het behoud van den wereldvrede stel ik al mijne hoop in de vakvereeniging, die zich meer 'en meer over de grenzen heen verstaan en aldus den oorlog onmogelijk zullen maken. » Nooit is een. engelsch congres zoo geestdriftig uiteen gegaan en de heele engelsche pers is het er over eens dat het goed. werk verricht heeft.
Leest heden ons nieuw mengelwerk
BHoedertrots van
POL. DE GARROS
IN DE TWEEDE KAMER De Tweede Kamer heeft tot kandidaat voor het voorzitterschap tk%. Goeman Borgesius gekozen, leider van de vereenigde liberale partij; als tweede Jkandidaat gezel Troelstra, leider der socialistische partij; derde kandidaat, M. Van Nispen tot Leveneer, katholiek, gewezen voorzitter van de Kamer. Het is zeer waarschijnlijk dat de koningin M. Borgesius tot voorzitter zal benoemen. EEN BETOOGING VOOÏt VROUWENKIESRECHT Gister had in Den Haag'eene burgerlijke vrouwenki<esrechtbetoogicg plaats. Zij ving aan met een bijèenkornst in «De Twee Steden» waar de voorzitster van het komitee, mevrouw Baerveldt-Haver meedeelde, dat op een verzoek tot «stil en zwijgend demonstreèrens op het Binnenhof een officieuse afwijzende beschikking van den Haagschen burgemeester waa afgekomen. Een volgend schrijven aan.den burgemeester, nogmaals het doel, uiteenzettend, bleef zelfs geheel onbeantwoord. Scherp laakte de voorzitster deze houding van den burgemeester, waardoor wijziging moest worden gebracht in den opzet der betooging. Het komiteit had nu besloten dat de betoogsters in groepjes van 25 onder leiding van een kommissaris van orde getooid met een lint waarop gedrukt stond «Grondwettelijke gelijkstelling van Man en Vrouw», zich naar hét Binnenhof -zouden begeven. Reeds vroeg in den morgen hadden een «10-tal vrouwen queue gemaakt yoor de publieke Kamertribune, om de zitting bij te wonen. Een duizendtal vrouwen nemen aan de betooging deel. Er is een tamelijk sterke politiemacht op de been,;,
EAeruypn Dood vsn Harry Quelch Uit Londen wordt bet droevige nieuws gemeld van den dood van gezel Harry Quelch, bestuurder van de « Justice », orgaan van Britsche socialistische federatie. Quelch is een der oudste partijgangers van de Internationale. In Engeland vertegenwoordigde hij de Marxistische zienswijze. Hij was afgevaardigde aan het Socialistisch Bureau, en men zal zich herinneren dat de Duitsche regeering hem uit het keizerrijk bande, tijdens het kongres te Stuttgart, omdat hij in eene redevoering de algemeene staking tegen den oorlog had aangepredikt. Quelch schreef talrijke propapandabrochuren. «Is het Socialisme voordeelig Voor de nijverheid?», «De misdaden van het liberalisme en der tories», «Trade-Union, Samenwerking en Socialisme», «Het Socialisme en de Gewapende Natie», «Wat de landbouwkwéstie aangaat», enz., zijn eenigen zijner bijzondersten. Het w,os een vurig redenaar en buitengewoon sterk polemieker. Het Engelsch proletariaat verliest in hem een verdediger van eersten rang. Wij groeten met ontroering zijne nagedachtenis en zenden aan de redaktie van de «Justice» en aan de federatie onze broederlijke deelneming. Gezel Lodewijk de Brouckère zal de Belgische Werkliedenpartij en het Internationaal Socialistisch Bureel op de lijkplechtigheden van Quelch vertegenwoordigen.
dringendste los- en laadwerk laten uitvoeren. GRAAF VON ALVENSLEBEN Johan Friedrich graaf von Alvensleben, lid van het Pruisische Heerenhuis, vroeger gezant ia den Haag, Washington, Brussel en Petersburg, is 77 jaar oud overleden. Graaf Alvensleben is van 1882 tot 1884 gezant in den Haag geweest, waar hü reeds vroeger als secretaris van legatie werkzaam was geweest. In 18154 volgde zijn benoeming tot gezant to Washington, in 1888 tot gezant te Brussel en in 1894 ot ambassadeur te Petersburg. In 1905 werd hem op zijn verzoek ontslag uit den diplomatieken dienBt verleend.
ITALIË HET VATIKAAN EN DE TOEKOMENDE VERKIEZINGEN D.e « Tribune » van Rome deelt, onder den titel « Het Vatikaaji en de verkiezingen » eene nota mede ingevolge de geruchten die liepen in de geestelijke middens, dat geene enkele verandering in de verkiezingspolitiek van het Vatikaan zal gebracht worden door de laatete gebeurtenissen. Daarenboven is eene groote vrijheid' gelaten aan de bisschoppen, die beter de plaatselijke toestanden kennen en het zijn zij ook die het laatste woord te zeggen hebben in de eindbeslissing.
TURKIJE TURKSCHE SPOREN De bladen nemen allen het bericht van een Konstontinopolitaan6oh blad over, volgens hetwelk aan een groep Italiaansche kapitalisten vergunning is verleend voor een spoorweg in Klein-Azië, met Adalia tot beginpunt. De «Messagero» zegt, dat de concessie voor 50 jaar is verleend en dat de voornaamste Italiaansche banken in de groep vertegenwoordigd zijn. De concessie, is niet alleen van handelsbelang, maar ook van groot politiek belang; zooais het met allen is. Gevoelt ge nu, arbeiders, hoe de kapitalistische weerwolf wroet in het bloed van duizenden en duizenden ongelukkigen die men verplicht voor hun «vaderland» te sterven? k ,
AFRIKA
STAKING TE STETTIN De gemeentelijke havenarbeiders van Stettin hebben het werk neergelegd, omdat de gemeente niet ai de eischen, die zij gesteld hadden, heeft ingewilligd. Van de 900 werklui 6taken er ongeveer 600. De gemeente kan op het oogenblik alleen het
IN TRIPOLI Bloedig gevecht. — Dc inboorlingen verdedigen Uun geboortegrond, worden overwonnen, maar brengen de -Italianen groote verliezen toe. EEN GENERAAL GEDOOD Uit Benghazi wordt gemeld: De troepen onder bevel'van generaal Torelli zijn gister morgend vooruitgerukt om de opstandelingen aan t e vallen en uiteen te jagen; deze hadden vorigen dag hunne ' stelling van Gsar verlaten en sterke troepenmachten vereenigd in eene stelling de Tecniz-vallei omringde. Onderweg ontmoetten de vijandelijke legers elkaar en leverden een vreeselijk gevecht. i Van weerskanten waren groote verliezen aan te teekenen. Generaal Torelli die zich midden zijne soldaten bevond viel onder het doodende vuur, evenals twee officieren en 28 man, waarvan 6 Italianen. . Drie officieren en 70 man werden verwond. De opstandelingen hadden zware verliezen, waaronder mannen van belang. De legerB kampeeren pp de bezettingen die ze veroverd hebben. IN DEN RAND Uit Pretoria wordt geseind (:" Vijf wer. kersafgevaardigden zijn voor.de korrektioneele rechtbank moeten verschijnen om redevoeringen te hebben gehouden die volgens de politie tot brandstichting aanzetten. Een hunner werd tot eene maand gevang veroordeeld en 1250 fr. boete; een tweede tot 15 dagen gevang en 625 fr. boete. De anderen werden vrijgesproken.
Büoordenaars
verwijt dat zij millioenen bloedige tranen hébben doen storten.
DUITSCHLAND
Onder dezen vreeselijken titel vertelt de a-Gazet van Antwerpen» dat socialisten van Brussel een vrouw doodgestampt hebben. Zooais gewoon)ijk vergeet het rioolblad de naam van de moordenaars (?) te melden. De polioie van St-Gillis, waar de vrouw in kwestie 'woonde, heeft anders bewijzen ge'noeg gegeven van socialisten-vervolging . i nu niet in te grijpen. Twe$, stakende rijtuigmakers werden vroeger aangehouden en veroordeeld om rond de fabriek te wandelen en een onderkruiper aaa te spreken. En nu dat er een vrouw het leven bij inschiet, vindt men de schuldigen niet. Dat komt ons heel verdacht voor. « Le Peuple » daagt dan ook de klerikale bladen uit den naam van den schuldige bekend te maken. Ons partijorgaan voegt erbij «dat de vrouw gestampt is door een lid der gele vakbonden». Dit alles belet niet dat de Frut de socialisten .voo; moordenaars uitmaakt en ken
Zou het voor de klerikale gazetschrijvers van de Frut niet eerlijker zijn, als zij toch willen van moordenaars spreken, echte feiten aan te halen? Zij konden beginnen met hunne lezers mee te deelen dat de roomsohkatholieke priester Schmidt zijn minnares vermoord en in stukken gesneden heeft, d a t hij bekentenissen deed, enz., enz. -ioesten de Frutlezers nog meer sensatienieuws hebben, dan konden zij bericht geven van géldverbrassende notarissen die arme bopren ruineeren of van directeurs van glasblazerijen die ultra-klerikaal en tevens rsohriftvervaisohers zijn'. Heeft men daaraan nog niet genoeg dan zullen wij op aanvraag het "lijstje nóg wat aanvullen met namen en feiten.
grafenis der vrouw schrijft, versoheen iri De Nieuwe Gazet, Laatste Nieuws en an-1 dere bladen het geruchtmakende,drama van een priester-moordenaar. De Frut zwijgt daarover als een graf en... scheldt de social listen voor de grootste moordenaars.Dat is jezuieten-moraal IZoo • handelen doortrapte schoelies. Zooliegt men raak en verzoedelt »ien de waar-I heidl Moesten wij het in alle gazetten verkondigde drama van pastoor Schrhidt op dezelf-i de schandalige wtijze uitbuiten dan konden, wij heel gerust zeggen dat «alle klerikalen l moordenaars en lijkenschenders zijn». Wij' laten zulke gevolgtrekkingen aan de Frut,'; die aangewezen is om in de modder te.' wroeten.
Belgische Fabriekarbeidersbond Afdeeling Ninove Het is zondag 12 october dat de Fabriek-' werkersbond zijne vlag zal. inhuldigen, als bewijs zijner steeds klimmende macht en; vooruitgang, gevolg eener aanhoudende ent energieke propaganda, die in.het Arm, Don-j ker Vlaanderen niet gemakkelijk om voeren: is. Fabriekwerkers, Twijnders, Metaalbewer-; kers, Sigarenmakers en andere groepen: noodigen wij uit deel te nemen aan deze) plechtigheid, te welker gelegenheid, de vol-' gende feestelijkheden zullen plaats hebben : j Om 2 1/2 ure vorming van den STOET j aam. het lokaal « De Redding », om naar I het Statieplein te gaan, waar de vrienden j van Brussel het vaandel zullen overhanDaarna optocht langs de Dreefstraat, . Pamelstraat, Emiel de Molstraat, Neder-' wijk, Hoepontstraat, Peperstraat, Groote! Markt, Burgstraat,- Bungdam en Pollane^; straat naar het lokaal, waar eene GROOTE! MEETING zal plaats hebben. Daarna BAL gratis voor die leden 'deij partij. / KAMERADEN DER PROVINCIE '", Wij doem een dringenden oproep tot u,: om in groot getal op 12 october naar Ninovej te komen; dit zal eene aanmoediging wezen;:-. voor de arme ftibriekwerkërs, die hier ias. hiet zwarte-neet »de vlag-der-S-t-ioiaal-Denio-.' kratie hoog houden. .Komt in massa, de kameraden van Ni-] nove 'verzekeren u .een gulhartig onthaal 1« Wij rekenen vast op uwe deelneming, j danken u op voorhand en bieden u in af-: wachting onze welgemeendete partij groeten, j De afdeeling van den Fabriekwerkefsbohd Ninove.-'' Men gelieve alle bijtreding te zendeni • vóór 5 october aam Is. Van den Eeckhoudt, j lokaal « De Redding », Geeraardsbergsche-' straat, Ninove.
VAN ALLES WAT GEEN DAGBLAD kunnen we lezen, ol) we vinden daarin treurige verslagen van' net kwaad, dat alkohol in de samenleving.' sticht. In weerwil van alle vermaningen,, van de vreeselijke statistieken, die het ge-j tal krankzinnigen steeds stijgend toonen,j van de gerechtsuitspraken,die aan de dronJ kenschap zooveel euveldaden toeschrijven^ in weerwil daarvan vermindert het alkohol-j gebruik bij ons volk volstrekt" niet. Geen wonder. Om op dit gebied een beJ vredigenden uitslag te bereiken, moet men! eene veel sterkere drukking uitoefenen op; de openbare'meening, die tot de wettelij-j ke regeling van alkoholgebrutk leiden kan.« Er bestaat eene wederlandsche vereent-' ging, die voor doel heeft deze drukking! tot stand te brengen, namelijk de Interna-; tionale Orde van Goede Tempelieren. De-' ze Orde, bestaande uit geheel onthouders,werkt op den enkeh'ng 'door het voorbeeld.' harér leden: niets zai een arbeider beter: tegenhouden in zijn' dranklust, dan d e : wilskrachtige houding van een makker, die; alle alkoholhoudende-dranken weigert.' Ven een anderen kant heeft de I. O. G*r| T. voor doel, langs wettelijken weg hefc verbod der sterke dranken in te voeren/ en dat ze zoo'n doel bereiken kan, is ge-: bleken in Zweden, waar ruim 50 0/0 Parle-, mentsleden tot de Orde behooren, en waar! de dronkenschap' bijna gansch uitgeroeid! is. De Orde telt ongeveer 3.000.000 leden overj de heeïe wereld verspreid'; deze leden i zijn gegroepeerd in plaatselijke loges, diei elk' over een eigen werkkring' beschikken.,; Te Gent bestaat aldus de Vlaamsche loge' «Licht en Liefde», hr. 6. Adressen "oor in*.; . lichtingen: R. Hoffmann, Gasthuizen laan, 122; Gent; J. Vroom, c.eenhouwerstraat,'• 31, Ledeberg; R. De Guchtenaere, Oude« Brusselsche steenweg, 20, Ledeberg.
* *
*
MET
mmm
t~jg~Lm!.criL,
«P^
I men in de Vereeöigde-Staten £800 personen } aantreft die jaarlijks van 500,000 tet ' i,ooo,OOQ frank inkomen hebben. Bovendien 'telt men er 880 die een jaarlijks inkomen yVaa 1,000,000 tet 8,(500,000 frank bezitten ï '350 hebben' jasrüjki van 2,500,000 tot ; 6,000,000 Irank.te verteren; Honderd ande-' r»ne4nde^jlr; IjoJjeri esn jaarlijks inkomen .'van 5 m|ljoenDeze fortuinen' zijn' natuurlijk 'cgewon. nee» met eerlijk «werken». Maar moest ' men' onderzoeken hoevee! millioenen de I voortbrengers dier fortuihen bezitten, mea izou er niet Vasal masten teljaa. 't Is over; %\ htïSasllLde, terwijl do arbeider in ellende .vooriv/roet, zwemmen de nietsdoeners in ;welhst. , Daartegen strijden wij, recht op leven 'eischen wij voor allen.
-*- * -4-
i HET GROOTSTE -ORGEL ter wereld is dezer dagen voltooid en zal weldra ingewijd worden. Het bevindt zich in eea nieuwe reusachtige zaal te Breslau, de «Eeuwhal», en moert zoo groot gebouwd worden, 'om in de greote ruimte het volle effekt te..weeg te brengen. , Hot orgel bevat niet minder dan tweehonderd registers, d. i. nog 37 meer den |het 'pas voltooide Hamburger orgel e» 00 ,iueer dan h«t orgel vaa Kausas City in •Amerika, dat tot dusver het grootste ter wereld wai. Voor dan aanvoer vaa het orrgel uit de fabriek te Frankfort aan den :Oder warea niet'minder dan elf gpoor'.weipragoana noodig. Het groote speeltuig is naar aanwijzinfgen van den bekenden organist prof. ,Straube uit Leipzig door den orgelbouwer iPaul Walther gemaakt. Het zal ingewijd ...worden met drie eoneertsn, die achtereenvolgen» a«n de komponisten Mahler, Bach . -en Jleger gewijd zullen zijn.
-', Wij doen een dringend beroep op al de laangesloten toeneelgreepen om op 6 Oetober aanstaande deel t e nemen aan de Jubelleesten, ingerleht door den Bocialistischen * 'tooneelkring Excelsior, van LEUVEN. •'"' Ieder Vlaamsche socialistische tooneelI lering zou het zich als plicht moeten rekenen om de feeatelij£heden bij te wonen. • Allen \»eten .wij wat moeite en opoffering ! er noodig zijn oni een tooneelkring groot te main». : • Onze vrienden van Leuven hebben S5 ja- ren lang gewroeht en hunnen kring op eene •zekere hoogte weten te brengen, waardig .'van de socialistische Partij. .*' Het is dü9 onzen pürht om op » October ieene hulde te brengen aan onze leuvensche fteoneelbroeders. i: Onze tjociaaUstische Tooneelfederatie be' staat op het oogenblik uit '46 aangesloten tooneelgroepen* Het kan dun' eeh. Waar bfoedèrfeest wordden alg wij allen willen, , Op, tooneelmakkers, het jubelfeest van den Excelsior moet grootsch zijn en waardig onzer Federatie: . Gedenkt hoe tyn» leert was t e Gent, t e r •jelegenheld van on* lOjarig bestaan. Welnu •j-jap 5.October moeten wij- als hefc mogelijk is,dubbel vertegenwoordigd ejjn. Allen dus met vlag of kartel aan het hoofd »p 8 Qeteber aanstaande naar Lenven.
«•w-p»
.gwp
B*RABAHTr
. BRUSSEL. — Brand. — Gieter namiddag il er brand uitgebroken op het eerste verdiep van het huis n. 68 der Rapenatraat. Een kinderbed, dat t e dicht bij de stoof , tand, had vutrr gevat en de vlammen deel\iea zieh weldra mede aan de andere meujbels. Toen de pompier» ter plaat» kwamen j stond bijna, gansoh het vertrek in laaie . vlam. Doch na eene halve uur werkens was 'niettemin «He gevaar geweken. De schade : is nogaal groot. - !'• Goelt gemakkelijke ankoutiing. *-* Een kerel drong ongehoord en ongemerkt in eenen winkel der Laekenstraat. Hij nam een •stuk lijnwaad en wilde er mee vertrekken, toen de winkelier juist binnen kwam. De dief vluchtte weg, achtervolgd door den 'handelaar. Om beter to kunnen loopen, , wierp hij het gestolen lijnwaad weg. Hij be* reikte weldra de Ampachlaan en sprong er FEUILLETON VAN ao SEPTEMBER
(i
MOEDERTROTS Roman yan Pol* de Garros
HILDA DE ZINNELOOZE /" Eeri heerlijke «Tulizon scheen over Parijs. Eene opgewonde mwiigte liep i over'de boulevards en uit die drukkende :volKsmtósa stegen, aanhoudend, dezelfde : kreten op : *:V--;';fe^f^" '^i**? '. — Naar Berlijn!... Leve hel) leger!... .Weg met Bismarck!... Naar Berlijn 1... 'NaarBeirlijnl... 'ü^ipS£' ; ^\# " | Heel de bevolking van 'de groote stad was daar vereenigd. HitT schreeuwde de ;verbolgen menigte hare woede uit tegen •Üen aartsvijand, terwijl ginder.vreugdekreten, kretlen van victorie opstegenHelaas! in hun overdreven hoogmoed en 'vaderlandsliefde zagen zij niet in, dat die ongelukkige oorlog, die, naar zij dachjten, voor hen slechts triomfen ging medebrengen, een reeks van onheilen en /rampspoeden' zoumeeslejQen^ "*r"''
!HH
mm
9*s
op een train. Dooh een agent sprong hem zijner ouders overgebracht, alwaar een ge. achterna en hield hem, na een verwoed ge- 'neesheêr het 'de.hoodige zorgen kwam toevecht, aan. De kwaaddoener werd naar net dienen. polioiebureel geleid, waar hij verklaarde •—— Moed, zelfopoffering on dc bolooulng. Eugeen S-.. te heeten, 80 jaar oud, afkom- —*• De garnaalvisscher Georges Hanssens stig van Metz. Jlij waa slechts eergister te was ter vangst uitgevaren. Op zeker oogen. blik ging hefc zeil los en het bootje kantelde Brussel toegekomen. ' Velo-ongcluk, — Een boodschapper, om. Hanssens en «ijn helper, L'ïs genaamd, Victor Vertongen, wonende Heuvelstraat, 17 jaar oud, werden in de zee geslingerd. Zij 14, kwam per rijwiel over de Poelaertplaats. gingen onvermijdelijk verdrinken, zonder de toen hij opeens met zijn machien uitgleed en moedige tusschenkomst van den schipper het hoofd voorover ten gronde stnikte. Het Carbo, die met gevaar yan zijn leven erin slachtoffer werd erg gewondopgenoroen en gelukte hen te redden. Een andere schipper, Deckmyn, nam het nttar het gasthuis'overgebracht. De ongelukkige klacht ook over hevige inwendige omgekantelde vaartuigje op sleeptouw en bracht het in de haven binnon. pijnen-. Zijn toestand is zorgwekkend, JETTE. ir. Aanhouding. — De rechter* Wraaïróependè bijzonderheid: In plaats lijke policie heeft alhier eene bende aftrug- van eene belooning te ontvangen, moest de gclaars aangehouden. Zij bestond uit een schipper Deckmyn aan deh looddienst zeven genaamde B..., de gebroeders D..., zekeren frank betalen voor sleepreoht I! I J..., allen geboren te Hal en Clementine Heeft men ooit schandaliger wetten van M... geboren te Qpwyck. Deze laatste was toepassing gezien? Dat geóeurt alleeen in de bijlooprter van een der kerelB, Zij wordt ons gezegend klerikaal regeerde België. beticht, samen inet de gebroeders de juweeKORTRIJK. _ Diefstal. — De vrouw van ien afgetroggeld en gestolen te hebben ten Auguste Masselus, wonende Voetweg, had nadeele van eenen juweelhandelaar ih het verleden na«ht haar liunea op den achtergroot der hoofdstad. Deze handelaar had koer harer woning laten hangen. Gister hun op zioht voor rond de 13,000 fr. j u w e - morgend bostdtigde zij dat het verdwenen len toevertrouwd. _ was. Het gestolene had eene waarde van 40 frank. Eeh onderzoek is ingesteld. ANTWERPEN DADIZELE. — Naklank van de moord. — Gister hooft onder eenen grooten volkstoeANTWERPEN, — Noeillottigo afloop. — loop de begraving plaats gehad van het Wij hebben gemeld dat in de Mjlisstraat de genaamde Max Ihniann, bediende eener slachtoffer Itiohard Tbanghe. De droefheid brouwerij, door een werkgezel zoo onge- der moeder en broeders was groot, Men is verwonderd dat de ongelukkige op nadig was afgeslagen en op den buik ge. stampt, dat men hem naar St Erasmusgast- het oogenblik van sterven den dader niet huis moest overbrengen. De ongelukkige is heeft willen noemen. Waarschijnlijk zal do gisteren aldaar aan zijne wonden bezweken. jongeling, min of meer opgehitst door deh Het parket heeft de lijkschouwing bevolen. drank, en in de hevighoid van het gevecht —-*=* Vrouw vorpïeUcrd, — Mevr.. Van niet hebben kunnen bemerken wie Jiém den den Bergh, wonende Harmoniestraat, B0, doodelijken steek heeft toegebracht. Men ging, van hare kinderen vergezeld, naar het denkt dat binnen kort in het kabinet van Nachtegalenpark. Op de Wilrijckbrug werd den onderzoéksreohter te Kortrijk een algede vrouw, gevat tussohen eenen wagen die meen getuigenverhoor en eene confrontatie boomen voerde eq de reeling der brug, De met den vermoedelijken daüler die blijft loo» r.r*j.- . vrouw kloeg van geweldige inwendige pij- ohenen, zal plaats hebben. nen en moest ter pleging naar het St Camilusgasthuif, overgebracht worden. ST-AMANDSBERG. — Wiol gebrokon. ~i—--, Onrustwekkende verdwijning.— Men is «eer ongerust over de verdwijning van Gister middag kwam de wagen van Van den jongen matroos Jaak Vermeulen, 25 Belle, van Loockriaty, geladen met bloejaaroud, van de sleepboot «Directer Gar- menplanten, langs den AntwerpsohensteenUng»- De jongen, die te Heyst-aan-Zee weg, toen zijn wiel brak en de wagen op de woont, is sinds maandag spoorloos verdwe- riggels van den elektrieken tram viel waardoor net verkeer e?n uur onderbroken werd. nen. Men vreest een ongeluk» ,*y GEERAARDSBERGEN. — Brand. •*- GisLUEK ter is er brand ontstaan in de woning van STAVELOT. — Levend verbrand. ~ Ter- den heer 1' rans Moebeko, werkman, wonende wijl de echtgenoote Lèbe, wonende in de in de Konijnenkets. Alles is de prooi der •Nieuwstraat, met het huiswerk bezig was, vlammen geworden j weinig of niets is geliep haar 3jarig zoontje -René naar eene red. Do.inwoners hebben moeten de vlucht kuip, gevuld met heet water, eo die op den nemen oni aan een zekeren dood t e ontsnapvloer stond. Het kind viel in de kuip; op pen; een der kinderen is ernstig verbrand zijne smartkreten kwam de moeder toege- geworden. Hevige brand. — Verleden nacht zijn sneld, die het wichtje ar uit trok. De kleide woning, het werkhuis en de magazijnen ne was echter reeds zoo vreeselijk verbrand, } van M. Odilon De Moor, sigarenfabriekant, dat hij weldra den geest gaf. "d.t'i t'd ten gronde afgebrand met al den inhoud. Er LUXEMBURQ P W ? blijft niets meer over dan puinen. De schaNEUFCHATEAU. — Arbcldirenton. — de berekend op rond de 45.000 fr. is door In de statie van Bourcy heeft een doodelijk verzekering gedekt. Men weet nog de oor, • ongeluk plaats gehad. Werklieden waren zaak der ramp nietj. boomstammen op,een.rwagon aan- ' t laden, -\ toen opeens, ten gevolge van een verkeerd f' manoeuver, oon boomstam afviel en den gea naamden Eljien„ aU«J>*>i!i Ijpofd trof. Deze werd den schedel gekloven en stortte WIELRIJDEN bewusteloos ten gronde. Hij overleed korts GENT-BLANKENBERGHE EN TERUG nadien", zonder terug tot bezinning gekomen te zijn. was 40 jaar oud, ge- . Zondag 28 September, groote baankoers mt B w Ehlen w voor onder-beginnelingen, . ingericht door trouwd en vader van drie kinderen, de Veloolub «L'Aurore», Gent : Blankenber«ENE-BOUWEN ghe en terug, 10Q kilom. met aankomst in CHARLEROI. — Doodelijk ongeluk. — do velodroom van Evergem (3 pisteronden). Het vertrek wordt gegeven bij Frans De Eergister avond had een doodelijk ongeluk plaats in den put nr 9 van den «Gouffre». Meuninok, Brugschepoort, Rooigemlaan, om 11 ure. Een 17jarige jongeling, Denis Mathys, daalDe koers wordt in twee categoriën gerede van eene ladder af in de mijn, toen hij opeens het evenwicht verloor en van zes me- den I onder de 18 jaar en boven de 18 jaar. Er zullen voor 600 Jrank prijzen zijn. ters hoog viel. Hij werd den schedel gekloEerste prijs yóor iedere categorie: een ven. Hij overleed korts nadien. prachtig fcoersrfjwiel, dan volgen nog 20 prijzen : kaders, wielen, tuben, enz. WEST-VB-AAWEBEBBeN Iedere renner die de koers in 5 uren afOOSTENDE. — RHtuigongeluk. — Louis D.,., die zioh voor zaken naar Gistel moest legt, zal een prachtig diploma, met portret begeven, had in zijn rijtuig drie kinderen en den tijd op vermeld, ontvangen. Eene premie van 10 fr. zal gegeven worvan een zijner vrienden meegenomen. Op zeker oogenblik botste bet rijtuig pp den Gis- deu aan den verstkomende. Inschrijvingen worden aanvaard ten lotelsteenweg tegen een zwaar stuk steen en zulks met het ongelukkig gevolg dat een der kale van den Club, Klein Meerhem, 52, aan kinderen, de kleine Augusta, op de straat- 1 fr. — Den dag der koers i,50 fr. Er zijn reeds eèn 30tal inschrijvingen toesteenen geslingerd werd. Het arme kind ; werd door een der wielen van het voertuig gekomen. . . ' KAMPIOENSCHAP DER VELOCLUB getroffen en over gansch het lichaam ge«L'AUROBÉ», GENT? kwetst, doch bijzonder aan het hoofd en beide beenen. Hefc arme slachtoffer werd met Het is zondag 21 September, om 9 l/S ure de noodige omzichtigheid naar de woning 's morgens, dat het kampioenschap van
DE DUITSCHE VLIEGERS Er bestaat in Duitschland eene kolossale strijd om de prijzen, 376,000 fr, beloopende, te bemachtigen. ." ... Stiefvater, die na eene vlucht van 1250 kil. te Koenigsberj» neerkwam, wil nu van daar uit naar Parijs vliegen binnen de 24 uren. Stiplochek, de oud-gangmaker, wil vaa Berlijn naar St-Petersburg, vanwaar hij dan naar Parijs- zou trachten te vliegen. , .Zoa-eciiTnBui'tiBGbe vlieger, het afstand-we•reldTeacniri'klopt, dartfi tb«ai»S' in «haridrsn.- ii van Gurlla-ux-met; Ï386• 'kilom.,. dan krijgt hij daarvoor eenen bijgevoëgden prijs van 125,000 frank. . -VLIEGERS GEKWETST Oi) 't vliegveld van Pnehheira, in Duitschland zijn de officieren Hempel en Bende! van groote hoogte gevallen. Beide werden erg gekwetst en klagen van inwendige pijnen. SCHAAL POMMERY De geografisohé dientst van bet leger te Parijs heeft nu de juiste afstanden afgemeten door Brindejonc en Guillaux afgevlogen. Ziehier den uitslag : Guillaux : Biarritz-Brackel, 1388 k. 67 m. Brindejonc : Villacoublay-Warschau,-1382 kilometers B5 m. Guillaux is dus tot heden de officieele t i telhouder voor de schaal Pommery, die op 31 Ootober definitief zal toegekend worden. 260 KILOMETERS PER UUR Vedrines vloog gisteren namiddag in zes minuten van Mourmelon naar Reims, wat de ongelooflijke snelheid vertegenwoordigt van 260 kilometers per uur, Vedrines had een hevigen wind in den rug. DE LUCHTVAART IN FRANKRIJK De luchtvaart en de vliegkuhst hebben iri de laatste jaren in Frankrijk eene ongelooflijke uitbreiding genomen, Den 31 Deoem-
In vergelijking met 'de boulevards schenen de omliggende straten, waar nochtans menige wandelaar en man van zaken doorliepen, gansch verlaten. Zoo bijvoorbeeld de rue Le Pdetier. En terwijl het volk niet meer te bedwingen was, zijne bedreigingen uitbraakte en zijne hoop in lofzangen uitgalmde, greep er in een huis dezer straat een tooneel plaats, minder luidruchtig, doch daarom niet minder ontroerend en aangrijpend. Op de derde verdieping, in een klein salon treurig gemeubeld, stonden twfe heeren tegenover elkander, de eene tegen eene piano geleund, de andere aan een venster dat half open stond ; zij zagen elkaar aan zonder te spreken, ter neergedrukt door eene groote smart, dit? zich niet in banale woorden Iaat uitdrukken. De stilte werd slechte onderbroken door het zacht gekeuvel van een klein meisje van vier è. vijf jaren, dat op de tapijt speelde, onbewust van het gewichtige van den toestand, van de samenkomst waarvan heel haar toekomst' afhing l : Een der mannen, dier, welke aan het venster stond, was groot en sterk gebouwd. % In zijn' houding lag iets kractitdadigs.
bemerken om te vermoeden dat dit; tengere gestel niet weers.taan zou aan de minste ontbering en het moest ten onder gaan bij den kleinsten schok. Octave was vijf jaren ouder 'dan Eugène, en niettegenstaande hun verschil van ouderdom, waren zij aan elkander gehecht door de stevigste vriendschapsbanden. Nooit zou de eene tevergeefs bij den andere aankloppen ; zij waren steeds tot wederzijdsche opoffering bereid. Daarom ook was Octave du Chesnay hier vandaag gekomen. Hun gesprek was zoo ernstig, zoo pijnlijk, dat, na eenige oogenblikken, als vernietigd door de smart, beiden sprakeloos tegenover elkander stonden en geen van beiden het waagde verder nog over de zaak te spreken. Eindelijk, na een lang stilzwijgen, hernam Eugène Larcher, als wilde hij, heel ironisch antwoorden op de kreten van het) .yjolk. .- $ — Ja, ja, naar Berlijn!... indien 'de kanonnen der Pruisen ons niét onderweg tegenhouden. •— Zóó moet ge niefi spreken, onderbrak zacht Octave du Chesnay. Een goed soldaat moeti vertrouwen hebben in het leger waartoe hij behoort; zonder dat kan men geen goed ingericht leger heb-
.OOftT-VUUlMBEREU W
- . '^^^0^^-
BINNENLAND
Tïrawgrao'September <01ï'''
* -i'
Zijn hoog voorhoofd, zijn scherp oog en de fiere uitdrukking van zijn mond getuigden van een energiek karakter. Zijn huid was matblank, zijn gelaat heelemaal gladgeschoren, behalve twee bakkebaarden van kastanjebruine kleur, zooais destijds de magistraten en de advokaten er droegen. Die ouderwetsche mode kwam hier nochtans te pas. Eugène Larcher was inderdaad advokaat, ingesohreven op de balie van Parijs- Hij was nauwelijks negen-en-twintig jaar oud en reeds liet hij de schoonste toekomst verhopen. Hij was de vader van het kleine meisje, dat met hare poppen op den grond speelde. In tegenstelling met zijn vriend, dien men een welgevormd man kon heeten, scheen Octave du Chesnay een zwak lijdend schepsel te zijn. De huid was'flets, de trekken verwrongen ; hij was mager, schraal en alhoewel niet zeer groot, scheen hij nog kleiner doordat zijn ruggraat eenigszins misvormd was. Men kon niet bepaald zeggen 'dat hij een bochel had, want hij paste steeds op, zich recht te houden. Die man bezat de taaie wilskracht om zijn lichamelijke zwakte aan de buitenwereld te verbergen- Nochtans kon men er genoeg'van
tL'Aurore» geloopen wordt op de baan Vihderhoute-Maldegem en terug! Het kampioenschap zal gereden worden in twee categoriën. Er zullen voor 40 frank prijzen zijn. Het vertrek heeft plaats bij M. Van Daele, Bierstal, Vinderhoute. Daar die club uit verscheidene goede rijders bestaat, zoo mag men zich aan een hardnekkigen strijd verwachten tot bet veroveren yan titel als kampioen voor 1913. BOKSEN BOMBARDIER WELLS-CARPENTIER • Het is op 8 December aanstaand» dat te Londen in de National Bportdng Club de revanche.match zal betwist worden tusschen Carpentier en Bombardier Wells. VOETBAL BIJ DE A. A. GANTOISE Zondag ontvangt de A, A. G. bet bezoek van den Daring, welke tot ou toe nog niet overwonnen geworden is. Dé ploeg der A. A. G., versterkt door het bijvoegen van Sowden die te Verviers getoond heeft een zeer goed speler te zijn, zal voorzeker eene schoone ontmoeting leveren, daar zij aan hare supporters zal willen bewijzen dat de nederlagen welke zij gehad hebben niet verdiend zijn. Daar zij ditmaal tegen een sterken ploeg moeten uitkomen, zoo zullen zij van io het begin zeer goed moeten spelen willen «ij punten winnen. De match begint om 3 uren en de prijzen zijn zooais gewoonte: fr. 0,30, 0,80 en 1 fr. Men kan abonnementen bekomen voor al de matchen aan den prijs van 3 fr. voor de volksplaatsen, 5 fr. voor de pelouse en fr. 7,60 voor de tribune, MATCHEN van ZONDAG 21 SEPTEMBER f om 3 uro) •.: EERSTE AFDEELING Racing C. B. — R. C. Gent. Standard O. L. — Antwerp F. O. ' N Beerschot A. O. •— F. 0. Brugeois. Union St*Gilloise — Leopold O. O. S. Brugeois — O. S, Verviers.* A. A. Gantoise — Daring O. B « j | RESERVEN %p> R. C. Gent — Racing C. B. ''' '«•" Antwerp-F, O. *- Standard O. L'. I F. O. Brugeois — Beerschot A. O. Leopold 0. — Union St-Gilloise. C. S. Verviers — O. 9. Brugeois., Daring O. B, — A. A. Gantoise,
Ds ïorwÈg lier tót
atf ber vao verleden jaar waren e r : 29 gediplo. meerde loodsen voor bestuurbare ballons; 200 loodsen voor gewone ronde gazballons en 1,200 gebreveteerde vliegers. Vau Nieuwjaar tot pu zijn er van die 1200 vliegers zeker een tiental verongelukt, doch daarentegen zijn er wel 1300 bijgekomen. Er zijn in Frankrijk een tiental schelen ,waar men het ballOnloodsen en het vliegen aanleert. Men vormt daai- knappe vliegers op twee leerperioden elk van 10 tot 30 dagen. HET HOLLANDSCH HOOGTERECORD Onze belgische vlieger Jan Olieslager, de antwerpsche duivel, doet tegenwoordig met zijnen monoplan eene omreis in Nederland, waar hij in de groote centrums vliegweken inricht. Jan Olislagers heeft het hollandsch^ hoogtereeord behaald met eene vlucht cp 2110 meters. De nederlandsche vlieger Van i Meel heeft dit record bijna geklopt. Hij-be-» reikte de hoogte van ÏOöO meters.;.^
Het ergs ongeluk tijdens de manoeuvers in Frankrijk DE TOESTAND VAN MAJOOB VON , WINTERFIELD . De minister van oorlog heeft generaal) Joffre ongedragen, uit naam van den pre-; sidept der republiek majoor von Winter.: f eid, de bjj het auto-ongeluk te Grisolles ge-i kwetste Duitsche krijgsattaché, .bet kruis! van het legioen van eer te overhandigen. Voo Winterfeld is gisteren geopereerd.' Het uitgegeven bulletijn zegt, dat door de breuk van het bekken de uretra gescheurd' is. Bovendien zijn belangrijke kwetsuren' vastgesteld. De gekwetste heeft de operatie: goed doorstaan. Qver dei} vermoedelijken' afloop dient voorbehoud gemaakt.
President in solistisch ;.Men weet dat 'president Poincaré 'der.' Fransche republiek een reisje door Frank-1 rijk doet pet auto, om hem door «zijn volk» te doen kennen, het glimlachjes toe te wer-, pen, eri vooral oin zich te laten photojrraphieeren. Zoo bezocEt hij de stad Toulousej ook, maar het socialistisch gemeentebestuur heeft geen- deel genomen aan de pnt*. vangst..' _ -d^sfyJi ; ; '
'
. »
—.-u
,, »
'n
I
i
')
:-."^
Bandietenstreek te Parijs Eergister avond verliet mad. iBoussoa,, kashoudster bij den beenhouwer Eanean, rue du • Pont Neuf, dezes woning, om zich naar haar huis, 5, rue Turbigo, te begeVeni de ontvangst van den dag en eene zekere! som die M. Lanèau haar overhandigd had' om betalingen te doen. Onderweg bemerkte zij niets ongewoons, maar toen zij te huis den trap opsteeg o» haar kamer te bereiken, Bprong eensklapi' een kerel voor h a a r ; met de eeae hand vat-i t é hij haar bij de keel eff poogde de ongeluk*! kige te' veftwurge-n, terwijl hij bata: met 'd»j ftnditeè-haar geldzakje 6ntruktevDaa.*naalléi) de kerel op de vlucht. Mevr. - Bnuesod-.-liej de trappen af en riep «an hulp. De geburen!1 snelden toe en zetten den dief dadelijk act terna. Een vijftigtal meters verder werd.hi?, reeds aangehouden, en zoo erg afgeranseld^,dat hij meer dood dan levend in de handen1 der.policie geraakte. De dader, zekere Maurice llessaud, is eeff gewezen beenhouwersgast van M. Laneau. Hij heeft bekend met voorbedachtheid gs-! han del d te hebben, doch weigert stellig een medeplichtige, die hem van de aankomst van mevr. Boussod verwittigde, t e doen. kesneB. •»
si
-,,,,.*-*
Een lesje m Siooge (!) burger-moraliteit: Uit Madrid: Het prooeB tegen kapitein! Sauchez en dezes dochter loopt op ziju einde. De verdediger van mej. Sanohe?.meent! dat zijne kliente niet kan aanzien wordea' als eené medeplichtige. Het meisje, Louise Sanchez, is in de gerechtsgaal gekomen in tegenwoordigheid; van haren vader, zonder dat zich ees tas-[ schengeval voordeed. Op eene vraag van-, deh voorzitter antwoordende, zegden. zii j niets meer te zeggen té hebbeo. j Het tribunaal trekt zich terug om té.be-| raadslagen. . | ben en is hed ook nietl noodig den strijd) aan te gaan. • ; — Dat betwist ik niet. En hei is 'de: plicht van eiken patriot, wat zeg ik, yan' eiken landgenoot, die een geweer- kanj dragen en de vermoeienissen van dên veldtocht kan doorstaan*. — Zeker, antwoordde Octave droevig, en ik betreur enkel dat mijne waiikelbare gezondheid mij belet uw .voorbeeld te volgen. — O h ! verschooning, riep Eugène uit,terwijl hij zijn vriend de hand reikte; ik. heb een ongelukkig woord uitgesproken,1 dat/ u misschien gekwetst heeft. Uw plicht, mijn waarde, is niet te vechten.^ Uwe plaats is hier, gij zult op mijn kleine Jeanne waken en mij bij haar vervangen, moest ik op het veld van eer val-. len... De jonge advokaat bukte zich', nam zijn dochtertje in zijne armen, drukte bif aan zijn hart en kuste het hartstochtelijk — Mijn kleine lieve Jeanne, u te n u * ten verlaten, gij die heel mijn leven uitmaakt !... Misschien ga ik u voor eeuwtf, vaarwel zeggen. Oh 1 GodJ.waLyalt' *»8 die opoffering z w a a r . . . ,
IWordt tooorlgtlt
^
HEVIGE BRAND . T K BT-UILLIS-BIJ-DENDERMONDE • Gister werd de gemeente in opschudding gebracht door eenen schrikkelijken brand, die verscheidene gebouwen in asch gelegd -heeft. •-' ' ' Kond 2 ure brak brand uit in het meubeljnagaziju viin Frans Aerts, een groot gebouw gelegen op den Brusselschen steenweg. Het gebouw bevat een woonhuis, cen wifliel en een magazijn. Deze twee laatsten waren opgepropt met meubelen, hout; verfstoffen, vernissen, oliën en nog meer andere licht ontvlambare . stoffen. Het vuur vond hier een gemakkelijke prooi en op min tijd dan er noodig is om te zeggen, stonden magazijn en winkel in lichtlaaie vlam. Reusachtige vlammengerven en dikke rookwolken kronkelden hoog op. De policie had de grootste moeits om do orajc te handhaven. De pompiers waren met •gansch hun materieel ter plaats gekomen, doch zij begrepen spoedig dat er hier aan „een blusschen kon gedacht wordeu. Het J'ponhuis ging mede in de vlammen op. Het aanpalend voedermaga'zij'n en de veelal van D. Rijdant vatten ook vuur en stonajep weldra in volle vlam. De feestzaal Gam. brinus, toehoorendc aan Prosper De Nii, werd eveneens' aangetast en weldra vormden al die gebouwen een uitgestrekte vuur-
;
EEN HOND IN DE VLAMMEN Een hond, een piachtigo schaper, die ia de Vereenigde Bakkersbazen-inrichting verbleef, is in de vlammen omgekomen. Heden vond men zijn verkoolden kreng. De bewaker van het Paviljoen « Vooruit» had nog getracht hem te redden, dooh is hierin niet gelukt. Gedurende gansch den dag is de toeloop vau volk groot geweest. In den namiddag, na de sluiting der hallen was het gedurig eene ware menschenzee. Rond den middag heeft men het overblijfsel van den toren van het« Burgerhuis » omvergehaald, om alle ongelukken te vermijden. Het parket is gisterennamiddag te 4 1/2 ure nogmaals ter plaats geweest. De surveillant, Gérard Delporte. werd gehoord. Deze kon niets anders dan zijne reeds gedane verklaringen bevestigen. * * * Morgen geven wij ecu zioht van den brand.
'Zaterdag 20 UêpterobM f9T3\"fiEB
Leeuwplaats, Klein Turkije, Koornmarkt gegaan. ïk heb ook wel gekeken in de aanpalende straten en bén op cle volgende plaatsen blijven staan: aan ' t Nieuw England, op de Kalanderplaats, aan de Volderstraat, aan ' t Belfort op den Koornmarkt hoek der Veldstraat. Zoo heb ik ten minste drie kwart uurs gewandeld zonder een enkele nachtpolitieman te zien. Zoo mag ik met recht zeggen: dat er een gansche wijk, te midden der stad, zonder bewaking is gebleven, en dit gedurende onze tentoonstelling, welke een massa « gasten » naar oüze stad" heeft gelokt, die er in gewone tijden.niet zijn. Ik roep de aandaoht der bevoegde overheid om dezen toestand te doen veranderen. Aanvaard, enz. Gewezen Folieièman.
Wij rekenen er op dat alle leden zullen tegenwoordig zijn, want deze bijeenkomst is yan groot gewicht. Geene thuisblijvers I
sters: kleeren, gilets, linnen; boekbind"J ster; bdodsehapster; postiicEeomaaksteri' pakjesmaakster.
ELECTRISCHE OPHAADBAKKEK. — Gisteren heeft men in de St-Pietersstatia drie electrische ophaalbakken in werking gesteld. Tot nu toe moesten al de reisgoederen door de werklieden op de trappen op en neer gedragen worden. *
•' MEN VRAAGT in de ,Vereenigd< Weverijen en Spinnerijen, MefeaerSstraatf 239, bekwame naaisters om ondergoed tt\ maken. (218 j
TERAARDEBESTELLING. — Gister voormiddag, te midden van een grooten toeloop hadden do lijkpleohtigheden plaats van den heer Leon Braun, jongsten zoon van Onzen burgemeester. Tal van voorname personen, waaronder Kamerleden, gemeenteraadsleden, schepenen en hoogere en lagere officieren van leger en burgerwacht woonden ze bij. De'laatste eer werd bewezen door de ruiterij der burgerwacht.
. ONTVANGSTEN TE STADHUIZE. — Zondag 21 September: Te 10 1/2 u r e : Nationale Federatie der Meesters-Bakkers. — Te 10 1/2 u r e : 4e Nationaal Congres der Bier- en Likeurenhandelaars. — Te 11 u r e : — ' WINTERGARTEN. - Vrijdag 19 Congres van de Commiezen der IJzeren dezer, vier nieuwe buitengewoone deuuts. 9 Wegen. — T e 11 1/2 u r e : Algemeene vergadering van de Vereeniging der Ingenieurs METAALBEWEBKERSBOND. — van Bergen. Zondag 31 September, om 8 ure 's morgens, Dinsdag 23 September. — Te 7 ure des zitting der coutroolcommissie in het seoreVeter om» Lode» avonds: 4e Nationaal. Congres van Phar- tariaat van «Ons Huis», Vrijdagmarkt. Om 10 1/2 ure, algemeene vergadering Zondag 21 September, worden er drie maceutique. voor de eleetriciens in bet Café Frangais, cinémavertooningen gegeven; om 3 ure, Koornmarkt. groote vertooning inzonderlijk voor de kin— DE HOOFD EAU DE COLOGNE Pe pompiert» werden geholpen cloor talrijke burgers van goeden wil. Allen deden deren; inkomprijs 0.10 fr. Al de kinderen van J . BIJLOOS (ALKMAAR, HOLLAND), 1 OPROEP VOOR DE BROUWERS, hun best. om de ramp te beperken by deze welke deelgenomen hebben aan de Cantate fleschjes (bekroond met de gouden medalie 'brandende gebouwen, wanr zij, na dapper «De Arbeid*-, bebben kosteloos toegang; — te Antwerpen 1906), vernietigt luizen, neetc- bier uitvoerders en al andere werklieden •werken, in gelukten. Van het meubelmaga- om 5 1/2 en 8 1/2 ure twee groote Kuöst- len pellekens en jeukingen. Verzüivert._ ver- in de brouwnijverheid van Gent en omligjttjii den veestal, liet voedergobonw ch de vertooningen, met een volledig nieuw pro- sterkt, verschoont en bevordert de groei van gende, op Zondag 21 dezer om 4 ure ' s nafeestzaal, is niets recht gebleven. Dc schade gramma: inkomprijs 0,25 fr. , cn 0,15 fr. het haar en behoeft niet gekookt of ge- middags in «Óns'Huis», Vrijdagmarkt. mengd te worden. .. • Dagorde: De afschaffing van het zondagwordt op 50.000 frank geraamd, door yerzc- voor de kinderen met hunne ouders. De bijval van «Vooruits's Cinéma is te De H.H. Doctoren, die het fabrikaat ken- werk en de verhooging van loon. i-ering gedekt. Het parket is verwittigd, danken aan de reeks prachtige films, welke nen, bevelen het aan en gebruiken het zelf 'daa- men kwaadwilligheid vermoedt. Sprekers vari Aalst en Brussel zullen er Tüdens de reddingswerken werd eeu man er elke week gegeven worden. Veel reklaam yoor hunne eigene kinderen ,omdat het on- over handelen. bedolven onder eenen muur. die instortte. is er dus niet voor te maken, maar wie een- schadelijk is . en uitstekende resultaten Hij werd erg over gansch het lichaam ge- maal iVooruit's» Cinéma heeft bezocht, geeft — Moeders, geen fijne kam meer. -A-, HUISMOEDERS, de suikerij « LA keert er 'elke week terug. Dit is verstaanPrijs 40 en 65 oontimon, afcrm verkrijgt). kwetst en de geneesheer, die hem verzorgd» BELLE JARDINIERE » is do goedkoopste baar; men heeft er schoone zichten; men Hoofddepot voor 2België: Jos. ROETS, omdat ze dc zuiverste en de voordccligsto vreesde voor zijn leven. heeft daarbij gemakkelijke zitplaatsen én Tockomststraat, 102 (Hcirnfl),'Gent. 3648 ls. *ook voor den "billijken prijs, waarvoor men * eene kutistvertooning in «Vooruit's» CinéDOODELIJK .ONGELUK.•— Gister STEDELIJKE WERKBEURS VAN ma kan bijwonen. avond, rond 9 ure, is in de-statie van het GENT, Hoogpoort, 51. Telefoon 74. — BeTÈ. WETTEREN Partijgenooten bezoekt uwe lokalen, en Rabot een erg ongeluk voorgevallen. Zekere richt voor de werklieden. —• .Worden gePer telefoon, om 8 1/4 u. brengt een bezoek aan «Vooruit's» Ciné- Henri De Weerdt, 37 jaar,, chef-manoauver, vraagd op 18 September 1913: Heden morgend, rond 6 ure, is brand uit- Bagattenstraat. wonende te Drongen, spropg van eene maMANNEN. — Hotelkneoht; pompier voor gebroken in de woning van Frans De Veirchien, hij werd er door gevat en overreden. Ear; vertegenwoordiger voor verzekerinPROGRAMMA: »an, logementhouder, Kapellestraat. De le deel: 1. Het dagblad Eclair, met de De beenen en voeten wa<én afgewrongen, gen; ketelmaker on helper; mouleerder en geburen sprongen onmiddellijk toe en b e . ook bekwam hij nog andere wonden. Men bramer voor koperornementen; blikslager; gonnen alles te redden wat zij konden, ter- laatste gebeurtenissen waaronder de be- heeft het bloed1 niet kunnen: stelpen en een koperslager; glasloodzetter; schrijnwerker; wijl anderen poogden het vuur te blusschen. graving van gezel Bebel te Berlijn. — 2. De uur later was De Weerdt overleden. dnivelaar; rolinlegger; katoenwoller; letEerst om 7 ure zijn de pompiers ter twaalfde rechter, groot amerikaanseh draHet slachtoffer is gehuwd en vader van terzetter; clichéerdei"; sehoenmaker; bjn«laats- gekomen; rond 8 ure was men het ma (Edison), 350 meters. — 3. Zinsbegooche- drie minderjarige kinderen,7'•'. nenknecht keuken kennend; haarkapper; vuur nog niet meeBter. Gansch het boven- ling, comédie. — 4.-5. De heilige schuld, Het lijk werd later, door de zorgen der jaquardwever; lijnwaadweyer; carreauwegrooto kunstfilm in 2 deelen, 650 meters. deel der woning is vernield en het vuur zet yer. 2e deel: 6. In Noorwegen, leerzame reis. policie, naar het hospitaal overgebracht. zich tot de benedenverdieping over. Het parket, dat verwittigd werd, komt Voor buiten Gent: Metaalarbeiders; pasDe schade is nogal gro.ot, maar door ver- — 7. De wraak van een held, drama. — 8. heden ter plaats, [« i' . g-; werkers; zinkméters; repousseerder vooi Casimir gered door Gavroche, klucht. — zekering gedekt. ijzer; metsers; metserdieners; timmerman 9. Eene gelukkige tusschenkomst, drama. AUTOGARAGE AFGEBRAND. — voor beton ; lattenklievers; vernisser en — 10. De pannebakkerij, drama. — 11. Zizi De Bchade, aangericht door het afbranden verzilver; meubelmaker; slotmaker; vuurvolgt een spoor, klucht. der garage van den heer De Neef, Dieren- maker; ijzerdraaier; inlijster-glazenrnaker; koolmijnwerkers;' spekkenbakker; doorhatuinlaan, wordt beraamd op. 100,000 frank. VOORUIT'S CINEMA FEESTLOKAAL ler; meestergast voor natte continues; footul ' l ii • — — — — m VAN CROMBRUGGHE. GENOOT- reknecht; koewachter. • •„•: Bon. n. 3L 'di. . : 'SCHAP (Jenge Waoht). -F-uHet is Maandag ' •'- Haivè'-^astetf:., SmTtf; Jübêffinjödj:' -'véïèfttaf ; l -•* '-"mits opleg; van lö centiemen"-,«. ] aanstaande dat de Jón'ég»lS &L&fcJ]ieaï. bui- k e r ; gazplaatsér.^ ko^érslagèr^ glaëlóódzeti* tengewoon feest in.de Schonwpurgzaal Paj- t e r - schrijnwerker; beeldhouwer; vergnlrthé, Veldstraat, geeft, met-de welwillende der; fatsoendraaier; persiennemaker; letmedewerking van Mev. H. GyBelinck-Nae- terzetter ; kleermaker; schoenmaker; noekHET PARKET gela, kunstzangeres, en der heeren Edg. De binder; drukker; pedaaldrukker; margeerGister morgend stelde het parket ter — - BOTSING. — Gister avond, rond 7 Pout, verbonden' aan onzen Vlaamschen der ; haarkapper; mengelaaj. plaatse, een onderzoek in. Schouwburg, Ed. De Bouvre, baryton, én ure, had in de Nijverheidstraat, te Sint. Voor buiten Gent: Spekkenbakker. - Men denkt dat. het vuur ontstaan is in de Amandsberg, eene botsing plaats, tussohen Wildt, tenor, welke voor het gentsch puLeerjongens: Chasseurs; smid; bliksla'keuken van het Duitsche spijshuis «Rhein- twee wielrijders. Beiden werden gekwetst bliek geene onbekenden zijn. e r ; beeldhouwer; behanger; meubelmalaud». De bewaker verklaart ook ter plaats en hun rijwiel beschadigd. Na verzorgd te De prijzen der plaatsen zijn zooais gee r ; meubelgarnierder; kaodermaker; kuiwaar die gelegen is, het eerst een dikke zijn konden zij hunne weg voortzetten. woonlijk. p e r ; borstelmaker; peperkoekbakker; herookzuil en vlammen te hebben zien opkelaar; schoonmaker; tabakbewerker; deslaan. . \ - — WÏNTEROARTEN, Rntpcrskaal, bhetvoerder; boodschapper; haarkapper; - — BEGIN VAN BRAND. — Gister is EEN OVERZICHT DER BRANDRAMP een begin van brand uitgebroken bij G. open alle dagen, om i nre namiddag. De flesschenspoeler. Nu kan men zioh een beter oordeel vor- Mortier, Dendermondschen steenweg, 249, artisten treden op in ilagvertoonin!; den VROUWEN. —* Katoen: spinsters, kaarmen der uitgestrektheid van de brandramp. en wiens vrouw modiste is. Het vuur, in zondag, maandag, donderdag cn vriitlag. deerster, etiragemeisje, bancmeisjes (gr. 34 80. Van'het Burgershuis, op den hoek der eene achterplaats ontstaan, werd onmiden f.); weefsters armuren carreaux, doorBelvédèrelaan (in verlenging der Park- dellijk uitgedoofd door geburen. WIJKCLUB HEUVELPOOHT. — haalster; j u t e ; spinster; etiragemeisje; laan), staan nog enkel een paar brokken Zondag, 21 dezer, om 8 ure stipt, worden vlas: spinster, haspelaarster; naaisters: muur recht en een deeltje der bakkerij. EEN GANSCHE WIJK ZONDER al de leden van den wijkclub opgeroepen de atelier: fijnlinnen, confecties," kleeren,borDe oven der Vereenigde Bakkersbazen BEWAKING. — Wij ontvangen het volgend algemeene vergadering bij te wonen. De dnurster op machien; thuis : mans- en vrou«taat ook nog recht. dagorde is zeer belangrijk, want er moet wenhemden, ondergoed, goede giletmaakschrijven : Over eene uitgestrektheid van 120 meters In den nacht van 16 tot 17 dezer, ben ik, grondig gesproken worden over de propa- ster; inwonende dienstmeiden voor-keuken en vóór alle werk; inwonende bovenmeid en is alles tot den grond platgebrand langs de in het naar huis gaan komende van den ganda met het petitionnement. rechterzijde der Belvédèrelaan, en men Kouter, op de Koophandelsplaats door vier Dus mannen, allen iri gelid. Géén thuis- keukenmeid voor hotel en fille de quartier; kassierster voor hotel. ziet slechts nog wat rookende puinhoopen. verdachte kerels achtervolgd en door een blijvers. De oppervlakte waarop de afgebrande hunner aangesproken. Halve werksters.— Katoen: monteersters gebouwen zich verhieven, bedraagt zoowat Ik heb het geraadzaam gevonden niet te WIJKCLUB? EN SCHOOLBOND en_ aftreksters voor bancs en continues; 'lïOO vierkante meters:;. antwoorden en op müne stappen terug te AKKERGEM. — Heden vrijdag avond, om katóenwolster; bekaftreksters; garenmaakkeeren, denkende nacntpolitie tegen te ko- 8 1/2 ure, dringende algemeene vergadering sters; bomster; naaister: broeken,kleeren, DE SCHADE Een bevoegd persoon 'raamt de schade op men. Zoo beu ik langs de Zonnestraat, voor al de leden van^ den RadicoiSocialisti- gilets, kinderkostumen; modewerkster; drie honderd tot vier -.honderd duizend Kouter, Vogelmarkt, Koestraat, Kalander- schen Schoolbond, alsook voor de leden van riemènnaaister. plaats en -straat, Mageleinstraat, St-Baafs. den wijkclub Akkergem, in het lokaal Raspfrank. Leermeisjes. — Katoen: bomster, kaarplaats, Botermarkt, Pouillemarkt, Gouden huisstraat, 17, bij Alfons Verbiste!. dee'rster, Continues ; pannensnijdster; naaiDe oorzaak van den brand is onbekend.
Vooruit's Kinema, Feestlokaal
\GROOTE BRAND
GENT
#Woonsielling
Stadsnieuws
t
FEUILLETON VAN zo SEPTEMBER
(91
luisterde. Het was of hij een menigte menschen en stemmen hoorde*Het gehoor van Engoulevent was even fijn als van alle personen, die aan het boschleven gewoon waren. Begunstigd door de duisternis sloop hij naar de trap en zag den markies de Canillac, eenige bedienden of gewapenden en zijn gevolg, die de wenteltrap opklommen met groote op den rug en groote hefboomen naarde, fransch van Xavier ds Montepln zakken in de hand, waarvan hij de bestemming niet begreep. De bedienden, die voorop gingen legHoe het ook zij, alle drinkgelagen sche- den hun vracht zwijgend aan den voet Pe"hem te mishagen. En dezen avond van de trap, die van de kamer beneden nad nij zich zooveel te liever onthouden, de zijne naar' boven ging; vervolgens aaar die vroolijkheid hem meer gemaakt gingen zij aan het werk. Een der, treden werd losgemaakt en uan vroolijk voorkwam en hij onder die «oohjke maskers iets ernstig, ja mis- daarop werden de hefboomen door midschien zelfs wel iiMs vreeseliiks ver- del van stevige krammen aan het plafond van het (rapportaal bevestigdBioedde. ^ •-;;• *. Engoulevent begreep nog niet veel van Hij was dus naar zijn kamer teruggewerd. Maar hoe groot de vermoeidheid dit nachtelijk werk. Hij ging rechtop«OK was, die hij moest gevoelen, hij zag staan. „'if "-e- eens naar het voor hem gereed — Wat duivel 1 maakt gij daar toch? Semaakte bed. riep hij. , Op den planken vloer neergehurkt, zat — Uw graf, antwoordde de zware stem t l t e ' p . e i n z e n m e t het hoofd in de han- van den markies. aen.en terwijl allerlei beelden uit het verËn allen barstten in lachen uit. — Zoo 1 is het een valstrik ? zeide EnW * ? t1*? v o o r z 'J n °°S vertoonden. 0 h, pn ™.?, J ecn zachte en zonderlinge goulevent de wenkbrauwen fronsende. 'i e,ïijke melodie en sijn zware oogleden — Op mijn woord, mijn waarde marEm en ' ™h tegen zijn wil. kies, hernam mijnheer de Canillac op eensklaps rilde hij. -, spottenden toon, gij hebt het zoo dikwijls : tran, «ll 8 * o f onh oorbare schreden zijn tot leus genomen : Het hemd is nader dp opkwamen. Happende de .deur en dan de rok 1 dat ik" dit ook ee&j jg j ^ * *
'TWEEI
liefdesgeschiedenissen ODILLE
" 'C " \
passing wil brengen. Zoo als gij zeker wel weeS schertsen de heërèn'van het gerechtshof niet. Zij zijn zoo kleingeestig geweest mij ter dood te veroordeelen mii de onschuld in persoon: Maar zij hebben mij het middel aan de hand gedaan, om mij aan hun gestrengheid te onttrekken. Bezorg ons het hoofd van d'Espinchal. hebben zij mij gezegd, en gij zult niet meer vervolgd en uw goederen u teruggegeven worden. Ik houd hen aan hun woord. Uw hoofd is mijn fortuin en mijn leven ; want ik heb dwaas genoeg, evenals Regulus, mijn woord gegeven, dat ik te Clermont zou komen, om mij te laten onthoofden. Daar ik noch mijn woord wil breken, noch mij wil laten onthoofden, geef ik er de voorkeur aan uw schouders te ontlasten van dien harigen bol, die naar mijn inzien te zwaar is èn waarin zooveel slechte plannen zijn uitgebroed. Begrijpt gij mij n ü ? Allen begonnen op nieuw te lachen, de metgezellen vart Engoulevent een weinig harder dan de anderen. •*— Maar. ging de oude markies voort, daar ik u ken, mijn waarde d'Espinchal, daar ik een afkeer heb van nutteloos bloedvergieten, zal ik wachten om u gevangen te nemen tot de honger uw spieren wat verslapt en uw toorn wat verminderd heeft. Vaarwel mijn vriend. Engoulevant brulde als een leeuw en wilde zich op den geïmproviseerden muur werpen, dien men tusschen de
— .Vuurt op dien ellendeling, riep mijnheer de Canillac. Er klonk een viervoudige losbranding. Het waren de vier- reismakkers %, an Engoulevent, die hun pistolen op hem losten. 'De wilde had zich achter den reeds opgeworpen muur verborgen. — Verraders en lafaards! riep hij uit. Maar gij hebt den markies d'Espinchal nog niet. Wat u betreft, markies van de hel, schurk bedekt met slijk en bloed, pas op 1... Als het mij gelukt te ontsnappen zal ik mij een eed herinneren vroeger gedaan door zekeren Engoulevent, dien gij gekend hebt. Ik herinner u dien eed nu. Als het gerechtehof u laat loopen. zal ik u en uw apostels straffen en op dien dag zult gij tot in het merg uwer beenen ontstellen. — Gij mnskt misbruik .van uw longen, waarde vriend, daarmede verspilt gij uw kracht en ik geef u geen drie dagen om van uitputting te sterven. Engoulevent antwoordde slechts door een ruw gegrinnik. Hij verdween met een sprong weer in zijn kamer. Daar verborg hij de kleederen, die hii aanhad ih zijn valies en nam er een bedelaarspak uit; verborg zijn wapenen in het valies of maakte ze stevig vast aan een laken, dat hij om zijn lichaam wikkelde nu lachte hij op zijn beurt. — Neen 1 zij hebben mij nog niet', zeide hij* Ik heb ze daarentegen misschien in mijn maebtt die ^emeene^büB.d.i^t.en l •
MEN VRAAGT in de Vereenigd,-* Weverijen en Spinnerijen, Metsersstra*t,> 229, eeri goede aangever voor doorhalerij,' — MAATSCHAPPIJ «VOORUIT», Men vraagt voor dén dienst der bakkerij1 een halve gast bakker. Voor de conditiën wende men zich tot de bakkerij, Nijver-, heidslaan.
BRIEVENBUS C. L. Gont. — Verslagen van feesten diéjl des zondags plaats hebben, moeten pnsl maandags geworden. Aan oen goede propagandist. — Gezel) kunnen uw schrijven niet opnemen, daarjl het naamloos is. Biedt u in porsoe» aan en't wij zullen u raad geven. P. H. J
VERMAKELIJKHEDEN BEIAARD-CONCERT van -zondag 21 Sep-I tember, van (bij uitzondering) 8,30 t o t 9,3Gf ure, door den heer Gust. Brees; 1. Rubens! marsch, Peter Benoit; 2. De Vlaegaard, f»n*<' tazio, Jef, Van der Meulen; 3. Ons* Vftder-^ land, Jan Blockx; 4. Artevelde lied, Ge-* vaert: 6. Mijn Moederspraak, Peter Benoit hf 6. Symphonische menuet, H. Waelput J 7.a) Groeninghe! Jef Van Hoof; 8. Willemehed,? Oskat- Roeis; 9. Lied der Vlamingen, Pete^ Benoit.
•"
a
—»•
• '"
•*• ".jiiy
HAVEN VAN G E N T R I
Aankomsten van 18 September; 1918.'? Engelsche stoomer Grenadier, kapitéi Donald, van Newcastle, met kolen, voor J+ P. Best • Engelsch est. Quentin, k. Brid*f ges, van Leith, koopwaren, Boutmy en Oie.| Russische st. General DragqMHrou, k«? Pukne, van Riga, id., Voigt. s|fT^>SïS "• . Vel'trpkbeB S Engelsche st. Truro, k. Huil, naar Huil,] koopwaren. — EngelEche st. Sea Serpent^ k. Philps, naar Londen, id. — Nederland-? a-he st. Telegraaf I, k. Visser, naar Rotterdam, id. — Duitsche st. Herbert Fischer t k', Witt, naar Neufahrwa-sser, fosfaten. Hoogwater te Terneuzen op 19 Septembe 1913 : 's morgens, 3 u. 33 m . ; 's avpnds, 3 u 46 m. —n—MM
i
s m r n — • —
Burgerlijke stand van Geo! Geboorten van 17 September, $$$?• Ida Carels, Stokerstraat, 83. ijjjfc Julia Alyn, Ijskelderstraat, 49. William Valsohaerts, Marnixstrtiat, Jf, Overlijdens Tan 17 September 1913.. Juliaan Hanssens; 30 j . ^ z.Ji., C h a r t r e * ^ ztWtplairts, S:. — Andi-e Düpré, : '4 ffi., Kaélten-f straat, 20. — Ermina D e Loof; i m.vRofti*-? gemstraat,162. — August Van Weytaeeraph* 67 j . , z. b., Meeraehsiraat, 187. — Hendrik; Elslander, 30 j , , daglooner, Modenaaistege^ 13. — Clara Van der Straeten, 20 j . , dienst-* meid, Lentestraat, 13. — Anna. De Coninck/ 3 m.. Meibloemstraat, 146. — Maria D'Hae...' yer, 7 m., Muinkbrugstraat, 4. -—Theofieïj Wery, 69 j . , z. b., Rapsnstra*a.t,ll. — Sido* nia Moerman, 36 j . , z. b., Mercatorstr,, ^4,1 wed. van Lodewijk Vandebuerie„ ]fd}'•'"•'.' ' Van deu 18. ; Nikolaaa Ponson, 73 j . , herbergier, Cou«w pure, 211. — Maria De Sohepper, 22 j . , z.b.,4 Meerschstraat, 30. — Paulina Braoq, 68 j . , / z. b . , Lange Violettenstraat,62, echtg., yaitó Astere Vercruysse.
en MBdsdsillop. VRIJDAG 'W$i ' ^ HARMONIE VOORUIT.— O r t 8 ure*,' toÜ fegeles (spelende leden); om 9 nre, alge-ff meene repetitie. Niemand ontbreke. f ACCORDEONISTEN. -r- Om 8 ure hoi stuurzitting; om 8 1/2 ure algemeene repen' titie. \ FANFARE « VRIJHEID DOOR BROE*. DERSCHAP ». — Om 7 1/2 ure, repetiüö'. voor tamboers en clairons. FANFARE « DE VOLKSVRIENDEN 9% Om 8 ure les der 2e partijen, om 8 1/2 nrö re? petitie voor- tamboers en clairons en be-' stuurzitting, om 9 ure dringende repetitie-, voor al de muziekanten. — Clairons en'i speeltuigen zijn ter beschikking yanjiieuwei leden. r-.^
ZATERDAQ WERKERSWELZIJN, om 8 1/8 nre. NOTELAARSTRAAT, om 8 1/2 u r e . MOLENAARSTRAAT, om 8 1/2 u r e . ST. AMANDSBERG, om 8 1/2 u w . WONDELGEM, om 8 1/8 urtV * * VOETWEG, om 8 1/8 u r » . ' ' " " RABOT, om 8 u r e .
Zaterdag 20 September 1913
m-v»
Harzisning der Kiezerslijsten .»VERKLl-ïiDE>, OPGEPAST, W A S T HET I » EET? KIEZINGSJAAH Binnen enkele dagen zullen de nieuwe lijsten voos Kamer, Sonaat, Piovincie en Gemeente verschijnen. Deze lijsten zullen «dienen VO»Ï d» Kemerkiezing van 1314. D o pohtie zal evenals verleden jaar, een brief aan ieder kiezer bestellen, waarop aangeduid is, met hoevee! stemmen men ingeschreven is. D a t ieder dezen brief goed overleze 1 Z'j welke denkon recht tc hebben op meer steJBunen, « e n d e n zich t o t het Kiesbureel «Ona Hsis». Deze die geen brief ontvangen hebben doen kcfeolMe. Alle rekiameii worden kosteloos gedaan. Hebben recht om ingeschrcv; a te worden ais Kamerkiezer, al diegenen geboren vóór 8 Mei 188B. Voor Senaat, Provinoóe, Gemeente e u Jïamer,-al diegenen geboren vóór 2 Mei 1884. Do'kiezerslijsten zullen ter inzage liggen f t d e policiecommissariaten, tijdens do feereeluren, ook op het stadhuis. In het Kiesbureel « Ons Huis », alle werkdagen van 8 uur ' s morgens tot 7 1/2 uur •'s avonds, r.lseok des zondags morgend, van 8 t o t 11 uur. DUlHANT8LIJPERIJKortrij..sel.c*tccn. weg, 53bïs, Gent, vraagt leerlingen, leeftijd 15 jaar. AanbiediLgen in persoon vergezeld Tan ouder of voogd. 2851. MEN VRAAGT seffens goede kleermakers voor confectie Pardessus. Goed loon. Dendermandschen steenweg, 114, Gent.
4e»MAAN*3*STONOeNw«a«*ielcrbaPeuitvCI
. . . . ?*aagt de koat/MooBo inUirli'.lnnaa.n aHtómlKiJuiï. B E T A L I N G N A O E Q E N E Z t N Q 1
70.téA«iTiima, M S P M N L M * , 70 < BRUSSEL. B C l f l l E ,
STER»»
Nieuw
V »OOt*«t!Oei*nli;Éolv-.-urbsldo-j.-j:aohtar, Dit betciarr^narrt«tol i* niet ia cr-crrMr-o-.ro
. MUtttrnria iolitlitiggta zijn oer gsiloitg brief 5ra.i1 «rnxoada*.*, ... ostTtutint «.«tn 0 . 3 0 ist parystref-els aloor I ' S Ü B I T A R I A , 7 0 , Ampirjllnnn, tg BKCSES
GROOTSTE VELOMAGAZIJNEN VAN BELGIË
Walpoortbrug,
iekenbeurzenbond onderverdeeld in de wettig erkende maatschappijen «Vrijheid», «Gelijkheid»,
heeft 15 geneesheeren die langs de verschillende wijken der stad onberispelijk hunnen dienst verrichten. Vrouwenleden worden aangenomen aan 18 centiemen per week waarvoor zij kosteloos dokter en medecijnen genieten en in geval van ziekte gedurende 6 maanden 1 frank per dag en de volg-nde 6 maanden 50 centiemen. D e mannen worden aanvaard van 18 tot 45 jaren, de vrouwen van 18 tot t j jaren. De leden kunnen vrouw en kinderen laten inschrijven als familielid aan d n inleg van 8 centiemen per wee . waarvoor zij kosteloos dokter en medecijnen genieten.
26, G-ENT
wegens verandering van firma en na gemaakt fortuin
Totale Uitverkoop M E T 3 0 T O T 5 0 % AFSELAG Al de waarborgen worden door de nieuwe firma overgenomen LI K W I D A T I E P R I J Z E N :
L o t la Uplf-jf. vroeger verkocht voor 8 5 , 9 5 en 110 frank, Vulüo voorzien van stalen velgen (imitatie hout), vernikkeld of in houtkleur, kaders in kleuren of zwart. Fr.
59.75
•**"• Koars- en Routevelos ^ & Ö J ! 8 J £ achterwiel, vrij wiel, saecoehe, sleutels, oliekan, groote pomp met pomphouders, vernikkelde carbuur-, olie- of bougielantaarn, met waarborg óp velo en banden Fr.
HERVERZEKERING
L o t SID. TIGER- ol FOXBANOEN, vroeger 7 . 2 5 *] Likwidatie prijs ELEPMftftT-SPECIAAL.. rood of grijs,* vroeger 9 . 7 5 , met i jaar waarborg. Likwidatieprijs DUFFALtOBAHDEN, rood en grijs, vroeger 13 en 12.50, i5 maanden waarborg. Dees is de zwaarste band «n ft« die in den handel beslaat. Likwidatieprijs V . u U Eenige L o t BV. Likwidatieprijs EEN PAAR WIELEN met vernikkelde Fr. velgen en naven N r i 1 9.50 TWEE BINNENBANDEN 11.00 TWEE BUITENBANDEN 12.Q0 Kataloog prijs 42.50
7.95
24.ee
ZIE VERDER DE UITSTALLINGEN VOOP
de andere artikelen en prijzen
NIEUW III
HöRBEHöEDUDEEli
Samenwerken.,» Maatschappij
"Saftnitas* ^SUÏLBS JÏÜË'JK-MÖÉKÉ*
GcUuitrebiïlBbccciij^^yQeittKtjaTrsïrtl-
t w a e t eehcmeraad a.ia btldo c*t*trSir« ii Joer gAHITABlfi, y x > , tenpmaiiai
JTaiv «D-e
" D E VERBROEDERING ,,
A3A.TXH j rLJitjtiitatstekeiul lpestel, uitgevonden door den geneesb eer-specialist
GEERr^ARDSBERGEN BESTE BROOD aan ^Opcentiemen 1 1 / 2 kilo. 2 centiemen Uèel per brood aan de leden. ELLEGOED, 8 P E C E B U E N , MARGARIN E , beste hoedanigheid. 5 '% deel aan de leden. K O L E N H A N D E L , beste kolen thuis besteld. ö centiemen.^eel për zak aan onze leden. Ondersteuning bij ziekte cn kraambed.
L. Barrère
CANADIAN pACBRIQ
. Regelmatige en Rechtstreeksche afvaarten ' s Woensdags von ANTWERPEN >-' Montreal-Quehe Midden April s u r - :—— — ' Begin November t < St-JohnN.B.-Halilaxt..S. Midden April\ Schoons inricbÜBgen voor Passagiers 2° eo 3° klas. • Doorvrachten en cognaissementen, alsosk direkte biljetten voor bet binnenland van CANADA cn VEREENIGDE STATEN. Voor scheepvracht cn passage zich wenden tót:
T, Mc NEIL, agent, Jordaenskaai, Antwerpen - Voer passages in het binnenland : G. Ucelorcq, -Bral>antstrant,27, GEKT. — Victor Crisvo, t e WACHTEBEKE. — Oscar Van N e s t e , Ooststraat, 89, ROUSSELARE. — Leon Dé Bruycker, tc MOORTZEELE. — Joseph Bontinck, Nicuwstroat,SOTTEGEM.
"m&omta
W
Kolen van "Vooruit,,
TE CENT TE HUIS BESTELD: 32*fr. per 1000 kgr. of fr. 1.60 do 50 kgr. AAN 'T SCHIP OF MACAZIJN : 30 fr. de 1GS0 kgr. of fr. 1.50 de 50 kgr
van PARIJS en voor 't Fransch leger aangenomen, houdt de moeilijkste breuken zonder eenigen hinder tegen. Het is elastiek zonder veeren, .niet w a a r te n e m e n . Het kan dag en nacht worden gedragen zonder dat het verplaatst. Het laat de uitoefening van allerlei werken en sporten toe. Het isdezachtste, de m a c h t i g s t e en de gekendste al* Ier breukbanden, en wordt kosteloos beproefd en verkocht met w a a r b o r g brlefje. De jurij der Tentoontoonstelling te Gent heeft de hoogste belooning, dat wil zeggen, den «< Grooten prijs «toegekend aan de medikale gordels en aan de breukbanden van D r L. BARRÈRE, van Parijs. De firma BARRÈRE is de eenige die deze onderscheiding bekomen heeft. Wij verzoeken dus de bréuklijders zich te hoeden vobr geruchtmakende reklaam van sommige specialisten die aankondigen ook den Grooten Prijs bekomen tehebben, w a t valsch Is'. De breukbandea en gordels Barrère worden alle dagen beproef^ van ; tot 6 uur. bij.'M. BARRÈRE, Q8, Broekstraat .("rue du Marais), Brusst.1. — Telefoon B 731. Brochuren kosteloos. .Toepassingen en kostelooze proefnemingen, van 9 tot 11 uur, te : ANTWERPEN. — Groote Engelsche Apotheek, FalConplein, 35, aUe Vrijdagen. GENT. — Hotel Royal, Kouter, op Zondag 21. September.. , ,'
• • • IIIIIIII—r
»-^*»**#***-***-Vit*#»** dïtfi?SStS*SöS-a3Sl3ïSltlftS^^
Partij genooten,
'e met de Expositie bez.oek van bulten ca stad krijgen, kunnen aan familieleden oi vrienden geen 6chooner SOUVENIR aanbieden als de nieuwe, groote, rijk geïllustreerde broohuur:
Maatschappij Vooruit hare gccsWodenio, inrichtingen, werking en statistieke gegevens (ook in de Fransche taal). PRIJS: 36 CENTIEMEN te hakomen ln hot oafé « Ons Huis », op tlsn stand in do TevtoonsteHIng en Ir. den boekwinkel Hoogpoort.
De « Bond Moyson » verzekert zijne leden aan voorwaarden veel goedkooper en in veel meer vertrouwen dan eene andere maatschappij in dien aard. Leden worden aangenomen van 5 tot 4a jaren aan den inleg van 5 centiemen per week waarvoor bij overlijden 100 frank uitbetaald wordt. Van 46 tot 50 jaren worden leden aangenomen aan den inleg van 10 centiemen per week waarvoor insgelijks bij overlijden 100' franken uitbetaald wordt. Voor 6ene uitkeering van 200 franken bij overlijden, kunnen de leden aangenomen worden van 5 tot 35 jaren aan den inleg van 10 centiemen per week en van 36 tot 40 jaren aan d-.n inleg van 15 centiemen per week. Kinderen worden aanvaard aan den inleg van 2 centiemen per week, van bij de geboorte t o t den ouderdom van 5 jaren. Er zal tusschen gekomen worden in de onkosten van ziekte, begraving enz. op vertoon van kw'jtschriften door derde personen afgeleverd, voor de Bom van 12,50 franken voor de kinderen van 0 tot 1 jaar, en voor de som van 25 franki-n voor kinderen van 1 tot 5 jaar. Personen welke geen deel maken van den < Borfd Moyson » kunnen insgelijks in d e Levensverzekering worden aangenomen. Werklieden, overweegt, vergelijkt onze voordeelen met die van andere maatschappijen en g e e f t . n a a n als lid, van dc grootste en Toordccllgsto'maatschappij der s t a d : g,.ii,BQNÖ MQTSON. "Men kan zich aangeven alle dagen in ' t lokaal Speldenstraat 3 (Garenmarkt), van 8 uur 's morgens tot 8 unr ' s avonds, ook in al de socialistische lokalen.
Kloek verlakt Keukengerief. — Be: te kwaliteit verlakt ''enkengcrief in prüzen huilen alle concurrentie, in do Kruidenierswinkels van «Vooruit».
Voor uwo reparatiên van «cltod* wendt U tot VOORUIT'S schoenmagazÜMn, beste leder, matige prijzen, spoedige itdiening.
WERKERSWELZIJN BRUGGE BAKKERIJ EN K R U I D E N I E R S W I N K E L 31, Kleine Kuiperstrnnt, 31 5 % doel in de .winsten, in geld uitgekeerd. . op alle kruidenierswaren. Alle drie maanden uitkeering van den brooddeel. jjc *.- • > 5 centiemen terug per gekochte j e t o n . . J U I S T GEWICHT, E E R S T E KWALITEIT .VRIJ VAN ALLE ;VERVALSOHINQ' . , Hulp bij ziekte en geboorte.
Sam. Maat. "Volksrecht,, KORTRIJK D e Maatschappij VOLKSRECHT levert het beste, gezondste en voedzaamste brood; De Maatschappij VOLiiSitECHT geeft op alle aankoopen van kriidénierswartn aan hare leden 6 'pér honderd en aan de nietleden 2 per honderd terug. De andere magazijnen honden de winsten voor zich; in onze Samenwerkende Mfatpchappij worden ze aan de kliënten uitgedeeld. ...- r Nergens vindt men betere keus van schoen e n ; nergens zün de schoenen zoo sterk, schoon en goedkoop dan in het V O t l i S R E C H T , St.Janslann, 9. Teletoon 435
De remedie tan Professor 0' Thorn •on geeft altijd eeaeotekereQ, genar* loozec er oniniiiilellijken uitslag ia ilie gerstlfti via weghlüveB der maandstomliD fa Prospectus kosteloos verzonden D»f]ei(ocui-itaria, ir»,ruedcFCroi sades, IES, BrusseL Verzending onder omslag trgen l franK in post-tirnbers der geïllustreerde broehuur der nieuwBto en zo* , ierste voorbehoedmiddels en geheime raadgevingen voor man en vrouw.
SlfiES
SEBBSE3EEB
n
UISjjOEDERS verlangt gij zuivere
mir' doet uwe aankoopen in de kruidenierswinkels van.
«alwaar alles tegen da
ste prijzen afgeleverd wortü-
Steeds
voorraadig
allerbeste volbloemige
De Partijgenooten en Maatschappijen dié naar Oostende komen en na het V O L K S H O T E L bezocht te hebben, noodigen wij nit een bezoek te brengen aan do
o AARDAPPELEN *
Samenw. Maatschappij DE KOORDSTAR
ïn .glazen en doozen
31, Veldstraat, 31 waar een schoone feestzaal ter beschikking is voor maatecnappijen.
Men kan or cok gosde en goedkoope verversGhlngen bekomen
ts«Pffl-!rtas5SüP5W'rtfrOT.^
HET BESTUUR. 96R
HBKS
ï
De leden, ouder dan w jar. i. die door reden van ziekte hiet meer kunnen werken, of diegenen die door werkongeval getroffen niet meer in staat zijn een werk te verrichten (dit onverschillig op welken ouderdom), genieten gansch hun leven eenen onderstand van 10 franken per maand. Zij die deel maken van de Levensverzekering, genieten bovendien uit deze kas nog 3 franken bii. LEVENSVERZEKERING
Samenwerkende Maatschappij
VERTRAGING
•ll.JIHII.iuil..
De leden, na hunnen volledigen onderstand genoten t e hebben uit hnnne Ziekenbeurs, hebben recht op eenen onderstand van 1 frank p3r dag, tot volledige genezing en uiterlijk tot den ouderdom van 65 jaren, uitgezonderd voor werkongevallen. 1NVALTEDENF0ND8
*<»!. CONFITURE!»
|
I
"SepK!RBënïl3'"
MT"-T'TTi-*
Bijvoegsel van 2 0 Sept. 1913 ; ^s^^^ma^KJm^m3mm^K^twm
••.•ii..—-waMM—-*--—
" Honger„ is de vijand der groote moderne legers Honger zal dn oorlogen in de toekomst onmogelijk maken!
Jr
De t Vorwarts » heeft eene reeks van drie artikelen gewijd aan den vijand van de reusachtige legers, namelijk den honger. Uit hst werk van den Praisiscken generalen staf haalt het blad tal va-n plaatsen aan, ten be• wijze, hoe slecht in 1870-71 de verpleging van de Duitsche troepen geregeld is geweest. Eéeds bij de samentrekking van de troepen, na de mobilisatie, bleek de verpleging volstrekt niet voorbereid te zijn geweest. Men had, zegt het werk van den staf, blijkbaar nog rekening gehouden met de langzame sa- inent-rekking, dio voor de invoering van de spoorwegen te voet geschiedde, want er wa' ren in de proviandmagazijnen van het gebied van samentrekking geen noemenswaarde voorraden aanwezig, en evenmin had men zorg gedragen om voorraden uit het binnenland te laten komen, door tusschende militaire treinen in voorraadtreinen in te la schen. De geheele verpleging van de troepen moest pas na afkondiging van de mobilisatie geïmproviseerd werden. Het gevolg is geweest, dat heele Duitsche legercorpsen dikwijls op het slagveld honger en dorst hebben geleden, dat twee legerkorpsen ruzie kregen- over de verdeeling van den buit toen ziü tè 'Forbaeh eeu Fransch magazijn hadden vertneesterd, enz. Het was alleen aau de omstandigheid, dat de vijand niets ondernam, te dainken, dat deze misstanden geen ernstige gevolgen hadden. Toen de Duitsehe troepen voor Sedan stonden, was de verpleging nog altijd niet geregeld, ar Te Bazeilles en Donchery — zoo verklaart de staf — werden Fransche proviandtreinen vermeestert^ die het mogelijk maakten de troepen gedurende en na den slag te verzorgen. Toch waren afdeelingen van het derde leger, daar hun «.ijzeren porties > op waren, genoopt, hun honger te stillen inet aardappelen, knollen en andere veldvruchten, die zij zelven opgroeven ». De toestand werd nog ernstiger, toen Sedan zich over had gegeven en nu ook de gevange:, nen verpleegd moesten worden. De soldaten moesten het weer dikwijls stellen met eigengerooid-e aardappelen ,die bij het vuur gebakken werden. Niet eens de verpleging van het insluitingsleger van Metz, dat geen vijand meer in zijn rug had staan, w-as behoorlijk in orde. n Het is — zegt de staf — alleen aan den geringen afstand van de . Duitsche grens en het bestaan van een spoorlijn daarheen te danken, dat'het leger over ',het algemeen voldoende verpleegd is. Aan de 'administratie komt daar niet de rninst&Vyer»-.-dienste voor toe 't: -T Het werk van den generalen staf,, dat den•'"toestand zeker niet te zwart heeft afgeimaald, toont aan, meent de «Vorwarts», v hoe moeilijk het is, groote troepenmassa's te .verzorgen. De legers die in vroegere oorlojgen te velde stonden, waren klein in vergelijking met die, w-elke in een toekomstigen (oorlog op de been zullen zijn. Duitschland .alleen zal dadelijk vijf millioen soldaten ioproepen. Nog daargelaten de vraag, of het mogelijk is, zulke legei-3 beweeglijk te houiden, hen te dirigeeren, rijst de tweede, niet Iminder belangrijke vraag, hoe men een verjpleging van die massa's kan waarborgen! tDe troepen hebben nu veldbakovens en keukenwagens, maar geen sterveling kan zeggen, waar die inrichtingen in het gevecht, 'dat elke berekening die vooraf gemaakt is, omverwerpt, zullen blijven. De troepen moeten vau hun eigen land uit verzorgd worden, want de vijand zal, als hij terugtrekt, de levensmiddelen, die hij niet mee kan nemen, eenvoudig vernietigen.' ; Maar voor proviandeering van het eigen •land uit is het noodig, dat daar voldoende ; levensmiddelen aanwezig zijn, een voorwaarde waaraan in Duitschland niet voldaan is. De vijand van de geweldige legers is de honger. Daartegenover zijn machinegeweren en houwitsers nutteloos. Hij vernietigt de tucht, ziekten en epidemieën volgen hem op den voet, die meer slachtoffers Vergen van de bloedigste veldslagen. Nog altijd is men het er niet over eens, of de verpleging van de troepen de taak van het legerbestuur of van een zelfstandige intendance moet zijn. Maar daarme8 helpt mem het feit niet uit de wereld, dat geen van beiden proviand uit den grond kunnen stampen. Duitschland kan zijn bevolking nu al niet voeden zonder aanvoer uit 'het buiteuJand. Die misstand wordt ernstiger met de toeneming van de bevolking. Op den grond waar tien jaar geleden nog graan verbouwd werd, staan nu veelal huurkazernes, waarin broodeters wonen. Waar moeten de levensmiddelen vandaan komen om de millioenen soldaten te voeden 3 Onder de militaire staten staat Duitschland op dit opzicht geenszins alleen, want in andere, rijker aan levensmiddelen gezegende landen, zal men handen tekort komen, om den oogst binnen te halen en zal men geen vervoermiddelen hebben, om de ontzaglijke voorraden leeftocht naar de troepen te brengen. De oorlog tusschen Rusland en Japan beeft het voldoende bewezen. Met soldaten, ote honger hebben, kan men geen overwinningen bevechten. De legers van millioenen "ju instrumenten geworden, zoo groot, dat men ze niet meer kan hanteeren. nat de generale staf met een openhartigheid, waarvoor men hem dankbaar moet «in, aan het licht gebracht heeft,kan slechts strekken, besluit de « Vorwarts », om de waPens van de sociaal-democratie in den strijd W* ^et "•iïitorisme te vermeerderen. Wat de artikels van «Vorwarts « ook voor °,ns df te bet eekenen hebben, komt hieruit voort, dat de ondervinding bij de jongsete manoeuvers bewezen heeft, dat de bevoorra'.;°8 onzer jongens zeer veel te wenschen iie.. j j n d, 8 mantEuvers waren geen oorlog 'Om te meenen., gebeurden in eigen land,
ïïo^T--^210
p iodle v a
^
°
vre te
-
«n
over
-
Waf zou het dan zijn in de vreeselijk'er omstandigheden van een echten oorlog binnen of butien het land?... ' '
• Br-*triir---'
**."-•-.
,
en laatste deel verschenen, waarin de algemeene uitkomsten van het onderzoek welker bijzonderheden in de beide vroeger verschenen deelen reeds waren openbaar gemaakt, •i mtt » mt a j a " zijn samengevat. Deze bijzonderheden, hoewel inderdaad al wel wat verouderd, mogen niettemin ook nu nog aU geldig materiaal ter kenschetsing vau den tegenwoordigen toestand worden Slechts enkele jaren geleden stelde de geacht, waar immers sinds 190S geen wetteOostenrijksche regeering esn onderzoek iu lijke beperking yan den kinderarbeid heeft naar den omvang van den -kinderarbeid in plaats gehad. haar land. Het onderzoek, gehouden door middel van Ofschoon het onderzoek, dat in de scho- de scholen, liep over een tiende «deel der len plaats had, slechts een tiende gedeelte school gaande kinderen en in alle deelen van het geheele aantal sdtolen omvatte, van het rijk stelde men vast dat arbeid werd bracht zij schrikbarende feiten aan het verricht door 148.368 schoolgaande en zelfs licht. Er bleek namelijk uit, dat bijna nog jongere kinderen, of 34.8 t. h. van het 150.000 schoolgaande kinderen, jonger dan aantal,' bij het onderzoek betrokken. l i jaar, arbeid van allerlei aard verrichtc De proletarische kinderellende spreekt ten, en dat dit euvel niet tot een bepaalde uit iedere bladzijde van het omvangrijke streek beperkt bleef, doch overal in het werk » zegt ons Wesn-er partijblad, de. «Arland voor kwam. beiter zeitung», in een bespreking van het De cijfers leerden voorts, in welke mate verslag, « en wel des te aangrijpender, hoe de maatschappelijke toestand der kinderen geringer helaas het uitzicht is, om in den invloed had op hun ellendig lot. Terwijl, eerstkomenden tijd een noemenswaardige bijvoorbeeld, van het aantal kinderen wier verbetering door te voeren ». beide ouders nog leefden, ruim 34 prooent De arbeid begint al. gelijk boven reeds arbeid verrichtte, waren bijna 42 procent aangeduid, vóór den leerplichtigen leeftijd. der ouderlooze kinderen tot werken ge. Niet minder dan negen-en-dertig percent doemd, en moest bijna 50 procent der moe- der arbeidende kinderen,, beginnen met het derlooze, buiten-echtelijke, schoolknaapjes vijfde of zesde jaar, of nog vroeger... Daaren meisjes zijn deel in den maatschappelij- bij io het niét altijd lichte arbeid: zoo het ken arbeid bijdragen. hoeden van ganzen cf rundvee. Van deze «arbeiders» waren 27.000 van « Vsle kinderen zijn dan den heelen dag 6—8 jaar oud; 39.000 hadden den leeftijd aan zich sêlf overgelaten, blijven derhalve van 9—10 jaar; 51.000 telden 11 a 12 jaar; in geestelijks ontwikkeling zeer ten achteen 29.000 waren 13 a. 14 jaar. Bovendien be- ren. Heel wat kunnen bij de-intrede in de wees het onderzoek, dat 1121 kinderen school nauwelijks spreken ». reeds op 4jarigen leeftijd, of jonger, arbeiOok bij ander werk op het land, maar ook den moesten, en bijna 57.ODO kinderen zich bij nijvorheidsarbeid wórden zulke jonge daartpe op hun ae levensjaar zagen ge- kinderen gebruikt, bijvoorbeeld bij het madoemd. En al die arme stumperds werkten ken, van haarnetjes, garenldosj.es, speelniet slechts enkele dagen cf weken per jaar. goed, enz., arbeid, die wegens het voortduImmers, 120.000 hunner waren verplicht rend zitten in veeltijds•<slecht geluchte en het gansche jaar bij te dragen tot vermeer- vürücnts vertrokken een ongunotigen indering van deu nationalen rijkdeva, waar- vloed op de lichamelijke en ten deele ook op van ongeveer 40 procent, die van 3 tot de geestelijks ontwikkeling uitoefent. In 10 uren daags «gezadekb werden — buiten totaal zijn 45.2 precent ben«ëdèn de elf jaar. ds schooluren, wel te verstaan. Tiendui- ongeveer één vijfd: beneden de negen. zendein schoolkinderen werkten dus zelfs De duur van den arbeid is zeer aanmerkelanger dr.n vele volwassen arbeiders, zonlang: bijna drievierden werken het der dat vit- de burgerij een kreet van ver- lijk heele jaar door, vier vijfden gedurende onfSvaariïiging opging tegen het -rsvaar, dat meer dan dertig weken. Op het land en in de volksgezoucilïcid of de toekomst des herbergbedrijf ligt het werk meestal in vaderlands daardoor bedreigde, nog gezwe- het winter stil. 42.9 procent der kinderen gen van de geestelijke nadeelen, die er on- deu moeten werken op Zou- en feestdagen. afwijsbaar nit moesten voortvloeien. Bijzonder veel komt dat voor in het herHoezeer kinderuitbuiting ' inhaerenfc is bergbedrijf, en niet minder in den landaan het kapitalistische stelsel, en met hoe bouw, het onderzoek zegt: « Zeer weinig oprechtheid de • bourgeoisie hare sterk iswaarvan de arbeid op Zon- en feestdagen ook aandacht aan dit «euvel» wijdt, 'bewijst de verbreid in den landbouw (46.4 t. h. der argeschiedenis der kinderb-schenning in beidende kinderen). Verre weg het geringst Oostenrijk in afdoende mate. Reeds in 3785 is procentlijke cijfer in de nijverheid werd de Oostenrijksche arbeidersklasse be- (4.9het t. h. van de arbeidende kinderen). » giftigd met een besluit, bevattende bepalinDe dagelijksche' arbeidsduur bedraagt bij gen tot bescherming der jeugd, welke voorschriften herzien werden in 1736 en 1816. een normalen schooltijd meer dan vier uren Noch deze «maatregelen», noch die van vooi- '20 t. h. der arbeidende kinderen in 1843', — waarbij fabrieksarbeid van kinde- den winter, voor 40 t. h. in den zomer. Bij ren jonger- dan 12 jaar en nachtarbeid van verkorten leerplichtduur bedraagt het pro91.7 in den jeugdigen jonger dan 16 jaar verboden centcijfer 82.4 in den winter, : werd, — waren, bij gebreke eener krachtige zomer. De dagelijkschè arbeidsduur stijgt arbeidersbeweging, in st.-iat,naeQ-eenigszins boven de acht^ite,)}. voaïfR7,,2..ti. l^jisrjwbeidende iciftder«n« met *jj»n normalen leer: redelijke bescherming der -• kinderen -te waarborgen. Zelfs dè' b'8Tce$,s\*6t van 1859 plichtduur,-'maai? toor of.3 ' t . ' h . der kindebracht niet het gewenschte resultaat, of- •rre» van-de-aooeven genoemde twoodo < hote* schoon deze de bepaling behelsde, dat gorie, en zelfs boven de tien uren voor wearbeid van kinderen beneden de 10 jaar derzijdsch 10.3 en 84.6 t. h. der arbeidende verboden zou ziju, en kinderen tusschen kinderen. 10 en 12 jaar slechts na gevraagd «verlof» Tezamen met de schooluren hebben in den zouden mogen werken in bedrijven, welke winter de helft, ih den zomer bijna drie geen gevaar voor de gezondheid oplever- vierden meer dan veertig, tusschen een vijfden. Evenmin mochten andere bepalingen de en cen vierde meer dan zestig werkuren baten, omdat het toezicht op de naleving per week, voor zoover men dan de schoolder wet totaal onvoldoende was. uren niet onder de uren slaap wil tellen. Bijna een vierde werkte ook in den nacht, Eerst 1884 kwamen nieuwe wettelijk© voorschriften tot stand, behelzende ver- vooral weer in herbergen en verder bij den bod van fabrieksarbeid voor kinderen jon- huisarbeid (het vervaardigen van kant, glasger dan 14 jaar en anderen arbeid voor paarlen, houten doozen enz.) Wat voor gevolgen zulke menschenverjeugdigen beneden 12 jaar, mits de toegestane werkzaamheden niet gevaarlijk zou- wocsting heeft voor de gezondheid, laat zich den zijn voor de gezondheid, en... niet be- vermoeden. Vooral bij de in de nijverheid werkzame kinderen was de gezondheidstoelemmerend op het schoolbezoek zouden werken. In zulke gevallen zon dan ten stand in bijna 30 t. h. der gevallen niet behoogste acht uur der dag gewerkt mogen vredigend. Naast den langen arbeidsduur worden, indien de arbeidstijd niet viel tus- deden hun invloed gelden het veel, vaak in schen 8 uur 's avonds en 5 uur 's morgens. gebukte houding zitten, de stof, de inspanHoezeer deze wet een paskwil was, zagen ning van de oogen, alles bij meestal slechte wij uit voorgaande cijfers, welke volkomen voeding. kloppen met die clen Oostenrijksche arIn den landbouw is de scha.de aan de gebeidsinspektie. zondheid toegebracht, minder ernstig, maar Al die tienduizenden proletariërskinde- komt niettemin ook daar voor, hoewel do ren zien dus al zeer jong de schrille tegen- schade in geestelijk cn zedelijk opzicht aan stelling tusschen school en leven. Daar de kinderen toegebracht, hier meer op den wordt hen in de school gelceraard liefde voorgrond treedt. voor het vaderland, dat zich buiten de Uit Silezië komt de klacht, dat in het schooluren niet om hen bekommert, tenzij voorjaar en in den herfst zoowat de helft, tot exploitatie-doeleinden. Volgens een der kinderen niet naar school gaat. wél-overwogen paedagogisch Btelsel worden Uit Bohemen wordt als gevolg van een hen eenige uren per dag lessen ingeprent des morgens om vijf en- zelfs om vier uur over moraal en reinheid, terwijl die lessen beginnenden landarbeid medegedeeld : «De vloeken met de werkelijkheid.. Dat blijkt •kinderen komen totaal uitgeput op school o.a. uit een in 1911 door de Oostenrijksche en toonen geen belangstelling bij het onderS. D. A. P. uitgegeven geschrifte over wijs. Zij rusten ondor Schooltijd uit». woniugtoestanden, waarin onomstootelijk 80 procent der kinderen werken bij hun aangetoond wordt, dat dezelfde oorzaken ouders en familie. In het herbergbedrijf, als die den kinderarbeid ten gevolge hebben, rondbrenger van het een of ander. enz. een derde deel der volwassen arbeiders worden meestal vreemde kinderen gebruikt, doemt tot het houden van kostgangers in duizenden ook bij boeren en eigenaars van hunne overigens beperkte woonruimten, landgoederen. ten eindo een deel der schandelijk hooge Talrijk zijn ook de rondtrekkende arbeihuurprijzen te kunnen dekken. • derszoo in de Boheem3che hopstreek. De Een berg van leer verrijst voor onze kinderen blijven hier vier in Stiermarken oogen. De kinderen, de hope des vader- drie tot zes weken bij den hopoogst. Precies lands, na schooltijd aan het werk, en nè, zoo gaat het toe in b< t voorjaar en den het wenk «thuis» komend, in de vunzige, herfst in de bietenstrèeic! Heel wat gaan slecht geventileerde woonruimten, broed- naar het buitenland van Galicië naar plaateen voor tuberculose en E.xulere volks- Duitschland, ja zelfs tot naar Zweden en ziekten, zich neervleiend in het beschik- Rurnenië. 102 scholen deelen mede over bare hoekje, om 's morgens vroeg weer aan jongskens en meisjes, die als «dienstboden», het werk te kunnen gaan ! vooral de «Schwabenkinder», die uit Tirol Is het wonder, dat die kinderen, groot naar Wurtemberg, enz. gaan en vier wie iu geworden, meer sympathiseeren met de Friedrichshafen en Wangen een heele markt roode interns,tionale, dim-met het «lieve» bestaat. De klachten over het overwerk, vadsrland, dat hen mooi? woorden innren- waartoe deze kinderen gedwongen worden, te, doch leerlijke daden te verduren gaf? het zedelijk gevaar, dat ze loopen, zijn algemeen en thans niet voor het eerst vernomen. Ook in anderen zin hooit men nog velerlei over de nadeelen, teweeggebracht door den kinderarbeid en over den nood, waarIX OOSTENRIJK van hij het gevolg is. Dr 1808 is in Oostenrijk vanwege de reUit Moravië heet het b.v. « Het maken geering een onderzoek op touw gezet over van franje aan doeken wordt doo<« vrouwen den omvang, duur en verdere omstandighe- en kinderen thuis gedaan en is een zeer onden van den kinderarbeid daar te lande. gezond werk. Onlangs is, klaarblijkelijk tot inlichting en » De kinderen moeten, nauwelijks uit de bij gelegenheid van het onlangs te Salzbur» school, aan de vettig© doeken met de hangehouden 2e kongres voor kinderbescher- den franjes draaien en zitten vaak tot 's ming, van het verslag daarover het derde avonds tien uur eji lanjuftr*.'* M-OIKSAS wpe-
«mum *
Ëe*****
MBO
.
Het lieve Vaderland
Kinderarbeid
De Inzakking aan de groote werken der Schelde te Jabbeke (bij Wetteren) ten velen weer aan het werk, vóór ze naar school gaan. » En over de wevers in de Neder-Oostenrijksche boschstreek: « Dc boeren zijn met weinig uitzonderingen welgesteld, daarentegen vertoonen de meeste wevers een treurig beeld van de weversellende. Veel kinderen, zeer weinig verdienste. Van den vroegen morgen tot den laten avond zit de vader aan den weefstoel, de kinderen spoelen, de moeder kookt het karig eten: aardappelen en een waterige soep; het heele gezin samengepakt in de kleine, nederige kamer, die werkplaats is, keuken, woon- en slaapkamer. Daar is het voor de kleinen al gauw : meewerken ». Zoo vertelt het onderzoek van bittere ellende in breede arbeiderskringen, en wel van de treurigste ellende van talrijke kinderen, een schandvlek voor onze zoo hoog geroemde beschaving. Zoo is het in Oostenrijk en daarin zieh wij een treffend beeld weer van hetgeen in. Arm-Vlaanderen gebeurt. In België, evenals in Oostenrijk en de gansche wereld door, zijn het alleen de sociaal-demokraten, die onophoudend agiteeren om aan deze wraakroepende toestanden, die slechts het gevolg zijn der kapitalistische samenleving, een einde te stellen, .o-lle arbeiders moeten ons in dien kamp helpen. •
'
VARIA
OUDE GESCHIEDVERHALEN Toen Dumouriez na zijne overwinning bij Valmy, onder de juickkreten der bevolking zijn intocht te Parijs deed, stond reeds het plan bij hem vast, hetzij met, hetzij zonder de hulp van Danton, zich vaa de opperheerschappij van Frankrijk meester te maken. Niemand vermoedde dit, met uitzondering van Marat. Deze zag in den generaal reeds vóór zijn verraad den verrader. En hij zocht een gelegenneid, om hem te kunnen vatten. Die deed zich spoedig voor. Dumouriez had te Rethel ten republikeinsch batailjon ontwapend en gestraft, omdat het een aantal uitgewekenen, die krijgsgevangen waren gemaakt, vermoord had. Kommandant van dat batailjon was een zekere Palloy, die, afgezet, zich bij Marat was gaan beklagen. En Marat dreef door, dat er een kommissie van drie man, ond-jr wie hij zelf, benoemd werd, om de zaak te onderzoeken. Maar Dumouriez aloot voor de kommissie zijn deur : hij weigerde haar te ontvangen. Wanneer hij gemeend had daarmee van Marat af te komen, vergiste hij zich deerlijk : Marat liet niet los. En op een bal, dat mevrouw Simons-Candaille, de hartsvriendin van d*n Girondijnleider Vergniaud, ter eere van Dumouriez gaf, versicheen ook, in zijn armelijk kleed van lompen, de volksbesehuldigde begon te ondervragen. De gsneraal keerde zich om, bekeek zijn rechtsr van het hoofd tot de voeten en autwcordds minachtend: — O, 2Üt gij die vent, die Marat heett Ik heb niets van u noodig 1 Natuurlijk cam « die vent » den volgenden daag in zi;n blad « 1'Ami du Peuple » wraak over de ondervonden beleediging. — Is het geene schande voor de republiek, zoo schreef hij onder andere, dat men haren opperbevelhebber zoeken moet in de salons van eene deerne, in het gezelschap van zijn adjudant, die schoft van een Westerman, ce-n schurk, dis tot alle misdaden in staat is, mi-is men hem er voor betaalt ? En de Girondijnen bleven het antwoord r.iet schuldig en in do « Sentinelle » scholCrsn rij Marat voer een « giftig reptiel », een «bloedhond», een c ellendige schooier» I Maar V/csstarraatan achtte dit gescheld :»eena voldoende genoegdoening; hij zocht Marat in zijne woning op en joeg hem met een knuppel de straat op. JAC.
heer Dilis. Hij bewees erin, dat wij niet mo-; gen zeggen dat wij het gebeente van Rubens bezitten, en om deze meening te staven,I haalde hij een uitvoerig verslag aan van heb laatste bezoek in den grafkelder der Sint-; «Taccbskerk, opgesteld door den advokaat, Van Lerius, secretaris van het bureel der kerkmeesters van St-Jacobs. Toen men op 18. October 1855, den grafkelder bezocht, stelde men vast dat er daar^ niet minder dan zestien personen begraven! waren. Al hunne beenderen waren gemen-; geld en dooreen geworpen. Het was niet', mogelijk ook maar met eenige zekerheid t e . kunnen aanduiden welk het gebeente van. Rubens was. Gedurende drie dagen hielden; de overheden, geholpen door verscheidene priesters, zich met deze opzoekingen bezig,' maar zonder den minsten uitslag. Hoe is het nu mogelijk dat de beenderen: van Rubens gemengeld zijn geworden, metj die van andere daar begraven lijken 1- Al de > kisten werden daar op schragein gesteld, ds eene dicht nevens de andere, maar door dea' tijd zijn zij allen uiteengevallen, en da beenderen worden gemengeld tot één hoop.. Talrijke geschiedschrijvers bevroren dafc, de overblijfselen van Rubens, in goeden;' staat, ,in den grafkelder van St-Jaeobs be-' graven liggen. Zij allen dolen, en geven enkel eene legende weder.
* *
*
EEN NIEWE MANIER QM TALEN Tf LEEREN De Pathegraaf is een nieuw toestel waardoor het mogelijk zal -sijn, op de meest moderne manier talen te leeren. Het wordt stenoemd een automatisch leermiddel vooi vreemde talen, een grammophoon, welk* den leeraar met succes, zal vervangen. Het toestel, is een spreekmachine, voorzien van d« laatste verbeteringen, welki de firma Pathé op dit gebied heeft aangebracht. Als leermiddel wordt de Pathégraph» aldus gebruikt: Iedere plaat bevat een les in de vreemde! taal, welke men wenscht aan te leeren. De leeraar heeft met de zuiverste uitspraak de verbuigingen, korte zinnen; verhalen enz; in het toestel gesproken, welke nu door det Paihégraphe voor den leerling worden weerJ gegeven, met eea verrassende duidelijkheid! en accentuatie. Tegelijkertijd glijdt vóór langs de machine 9Mi papierstrook, waarop de- gesproken* woorden, met de vértaling er boven, staan! afgedrukt. Op hetzelfde oogenblik, dat hetf woord uitgesproken is, wordt het op deze; « film automatisch aangewezen. Een gelukkige eigenschap van deze leer-' methode is, dat men zoo vaak men wil een, woord kan laten herhalen,, desgewenschb' ieder oogenblik van den dag. Deze ieermethode is nog slechts voor ; Frankrijk bewerkt met leerboeke-n, door professoren en bekwame taalleeraren sa-) mengesteld. Weldra hoopt men ook spoedig een speciale bewerking ervan het licht t e ' doen zien, voor andere .talen. • —t— —I— —r*
EEN
EGYPTISCHE TEMPEL KRETA UITGEGRAVEN
OP
De Italiaansche archtreologische expeditie' h-seft onlangs op Kreta belangrijke ontdek-' kingen gedaan. Men vond ts Gortrira een aan de Egyptische goden gewijden tempel. In het interieur vond men een beeld van' den Egyptischen god Sarapis, verder een! praehtig Isis-b?eld en een staiuette van Mercurius, allen van marmer. In het mid.' denschip bevindt zich een kleine trap, die naar esn onderaardsch bassin voert, waarschijnlijk bestemd voor de ritueele wasschinv gen. De expeditie zet het onderzoek voort.
* *
*
EEN MODERN < r -V EORüESPONDENTIE-SïSTEEM JÈ?" Voor eenigen tijd is in Amerika een vin' HET GEBEENTE VAN RUBENS. - ding gedaan, die, naar men verwacht. alU Het is esn a'gszrssii vsrspreide meening etenc-typisten ter wereld een 'ernstia— kondat hei gabsocte vr.n Fiubens begraven ligt kurrerutie zal aandoen. -Het betreft een in den gi-aïksldcr vaa Et-Jacobskerk te Ant- nieuw korrespondentie-systeem dat wordt werpen. In 1S55 werd deze grafkelder nog tcErgepac-t met behulp van do ook in oni doorzocht door verschillende geleerden.Tal- land populair, wordendo o diktafoon •». De rijke plstsn en verslagen over dit onder- wasroi wordt echter veivangen door e«en zoek zijn dan neg in verschillende dagbla- llnuon doekje. De chef dikteert dus z'n, den, tijdschriften en boeken, verschenen.En brisven in de diktafoon, die ze opneemt in. to:h bleef er eeniga twijfel over de echtheid hetzelfdo tewpo als de woorden worden uit-der daar gevonden beenderen. gesproken. Het linnen «cliché» haalt hij' In de Koninklijke Academie voor Oudheid dan uit de machine, hij vouwt het doekje enl werd in hare laatste zitting •— eene be- sluit het in oen omslag en zendt het d*Q< langwekkende studie.soorgelez^en van d e s . KJS^^iRetKde : dezo zet het < «liptó > op zijn,,
6 sasi» machina, en laat het afrollen. Hoogst eenvoudig nietwaar? . Ooi-sprcnkelijk is de methode toegepast ,oin tienmaal uitHesprokeD tretuigenverkla• ringeh voor de d>ersohillando justitie-monj schen t e kunnen Uerhaa'en. Do uitslagen wa. ren zoo schitter «md, dat men het systeem • ook robr handolvkorrespondentie is gaan I benutten. De koflten zijn betrekkelijk ge• rtug; het aardi^ieidjo kost ongeveer aoo '. frank. * * * i HET OUDSTE ZEEVAABDIGE SCHIP i Ia den herfst vnn dit jaar zal een schip, 'dat vcor meer dan honderd jaar gebouwd ]is, nogmaals de reis van New-York naar ;Montréal ondernamen. In 1793 liep dit schip, de «Success», van stapel.- Hot werd docr de Engelsche regeeren™ gebruikt voor het transport van gedeporteerden naar Australië. In 1800 vertrok 'aile «Success» met het eerste transport van Portsmouth naar Melbourne. Het is echter niet het oudste schip van den tegenwoordigen tijd. Nelson's «Victory», t e Portsmouth voor anker liggende,
Sle
«9»? is 6 jaar ouder, terwijl de brik «Constance», dio te Kopenhage als schoolschip dienst doet, nog ouder is. Echter is de «Success» het oudste schip, dat nog zeevaardig is. Een Amerikaan heeft de kast eenigen tijd geleden willen koopen, om er een drijvend museum van to maken. De «Sucess» bevat nog een origineele Kollektie strafwerktuigen, die voor honderd jaar bij do marine gebruikt werden. - jic 'jk * EEN TELEGRAAFKABEL van 19000 K. 'M. De Eatsteru Company en de Eastern Extension Company hebben besloten, een nieuwe kabel aan te leggen van Lands End (Engeland) over Suez, Aden. Colombo. Pe. nang en Singapore naar Honkong. Daardoor kunnen de telegrammen direkt, zonder « omtelegrafeeren », van Londen naar Bombay gezonden worden, wat 1 1/2 uur korter is dan vroeger. Toen moest het telegram te Lissabon, Gibraltar, Malta, Alexandrië en Adan op een andere kabel gebracht worden. De nieuwe kabel is 19000 K. M. lang en zal ongeveer 12 millioen gulden kosten.
intern. Konferentie van de Sekretarissen der Nationale Syndikale Geotralen <
TWEEDE DAG MorgcndziOing '• Opening om 9 1/4 uren; Voorzitter: A. 'jHuggler. ., Een voorstel Róemanië zeggende d a t : '« de uitlandsche werklieden hunne bijdragen moeten betalen in het land waar ze vertoe«; ven», wordt zonder tegenspraak aangeno. men. Er wordt enkel voorbehoud gemaakt : voor enkele gevallen waar het niet zou 'mogelijk zijn dien regel toe te passen, zooais bijvoorbeeld voor sommige hoedenmakers, die gedurende enkele weken per seizoen in ; den vreemde werken gaan,en daar dus voor dien korten tijd geen lid der vakvereeniging kunnen worden. Komt dan in bespreking het voorstel van het Internationaal sekretariaat, om de bijdrage aan dit laatste te verhoogen Kan I 1.50 m. tot 4 mark. Deze verhooging moet . toelaten de Internationale vakkorrospon'dentie in het leven te houden, en er de Fransche uitgave van tp bezorgen. G. W. PERKINS (Vereenigde Staten) verzet zich tegen dezp verhooging; hij acht zelfs de vakkorrespondentie overbodig. Dit wordt tegengesproken door Mertens, ;Legien, Hueber, Soderberg, Oudegeest en Aragona. Hefc voorstel der verhooging wordt daarna < met («Igerneenheid aangenomen. • Komt dan een voorstel W. APPLETON in bespreking, het Internationaal secretariaat opdragende zich t« doen vertegen'woordigen op al de [Nationale Syndikale /Kongressen. De voorsteller voert aan 'dat het niet • noodzakelijk is-, telkens een lid van het Internationaal, bureel te,zonden, doch iemand uit, een naburig land, die ook de taal der •kongres , houdende vakbonden ; eenigzins •machtig zijn. -. SASSENBACH steunt; bij meent dat, «anneer telkens de Internationale op de syndikale kongressen zou vertegenwoordigd •zijn, dit van groote beduiding zou wezen, en terzelfdertijd het aanzien onzer Interna, tionale verhoogen. \ LEGIEN vraagt d a t men de beslissing zou overlaten aan het Internationaal Sekre. • tariaat adat zich vooreerst zou inlichten over ;de belangrijkheid der te houden kongressen, en over de praktische mogelijkheid der vertegenwoordiging. Het voorstel Appleton, geamendeerd door Legien wordt in princiep aangenomen. HET INRICHTTEN VAN INTERNATIONALE WERKERSKONGRESSEN • JOUHAUX wil in geen breedvoerig be'ioog over dit voorstel van Frankrijk niet . terugkomen.Alhoewel de verwerping er van • voorziende, meent hij d a t eenmaal de noodzakelijkheid! dezer Internationale Werkerskongressen door de Internationale zelve zal erkend worden. LEGIEN verklaart zich tegen het voorstel Frankrijk, omdat noodzakelijk op zu-«r.e kongressen de strekkingen der vakbeweging zouden ter sprake komen. Spreker voorziet ' dat in een afzienbaren tijd het Ameri• kaansch voorstel tot het stichten eener Internationale werkersfederatie eene bevestigende oplossing zal bekomen, en daar er idan eene eenheid zal zijn, zullen de werI kerskongressen natuurlijk georganiseerd •worden. Men behoudt de stemming over dit voor; stel Frankrijk voor, om ze na de bespreking • van het Amerikatwisch te doen plaats hebben. HET OPRICHTEN EENER INTÉRNATIONALE VAKVEREENIG1NGSFEDERATIE W. PERKINS (Amerika) vraagt om te"hegiruien dat men den naam van het huidig In' ternationaal Sekretariaat verandere in Internationale Syndikale Vereeniging., Na korte bespreking wordt dit voorstel aangenomen, met dien verstande dat de hui,dige organisatie het zelfde blijft, maar dat ; enkel dien naam wordt aanvaard, om eene betere benaming aan het Internationaal Sekretariaat t e geven. >. Dein stelt PERKINS voor het oprichten 'eener Internationale Federatie te doen be' studeeren door eene kommissie, en voorlooIpig nog iedere nationale centrale volk zelfi; standigheid te laten, en na het neerleggen van de besluiten der bedoelde kommissie, te ' zien welke oplossing er moet gezocht worden. In afwachting blijft het itatu quó 'gansch behouden. HUEBER meent dat het voorstel niet jklaar is. Hij is van oordeel dat het beter 'ware dat er werd aangenomen dat de Amerikaansche vakbenden de Eüropeesche vereeinigden zonder inkomgeld en met minder plichtplegingen zouden aaaneme»; dat er ,ook moor positieve wederzijdsche verdragen zouden gesloten worden, hetgeen de Internationale .eenheid ten zeerste zou bevordeIren. | W. PERKINS verdedigt het Amerikaanseh jyoorstel, daa* hii maan*, dai. Aa hejdaeldJS
federatie, met aan haar hoofd een bestendig man, nuttig cn degelijk wert zal kunnen verrichten. OUDEGEEST meent ook dat het voorstel te vroeg komt, en dat men meer eenheid en toenadering moet betrachten tusschen de Amerikanen en de vastelanders. Eens dit verwezenlijkt zal de noodzakelijkheid zulker federatie^ meer naar voren komen. De zitting sluit om 12 uren. NAMIDDAGZITilNG Opening oni 2 1/4 nren. Voorzitter: A. Huggler. Hei-neming bopsreking: I n t . Federatie HUEBER. — Als de Internationale Be roepsfederatie's zich goed zullen ontwikkeld hebben, en ook de nationale vakcentralen, dan zullen deze onder hen beide den weg kunnen openen naar het stichten eener Internationale Vakvereenigingsfedcratie. Voorloopig moet er al gedaan worden wat mogelijk is, om de nationale vakbonden tot hunne Internationale Beroepsfederatie te doen toetreden. W. PERKINS trekt zijn voorstel in, en stelt zich voorloopig hiermede tevreden, dat de Intern, kongressen van de vertegenwoordigers der vakcentralen gepaard gaan met het houden van Intern, kongressen voor de Internationale Beroepssekretarissen. Hij zou nu eene kommissie willen zien vormen, die tegen de volgende konferentie slechts een voorloopig plan van studie zouden opmaken. LEGIEN verkiest dat de aangesloten landen zich met de zaak zouden bezighouden, en' dan zou de kwestie terug op de dagorde der volgende konferentie gebracht worden. PERKINS sluit.zich.JdaacJajr.flan...y,-•-,,-*•-,. Met algemeene stemmen treedt men de gedachten Legien bij, en men besluit cok het inrichten van Internationale Werkerscongressen op de dagorde der volgende kon. ferentie te brengen in aansluiting met de studie van het oprichten eener Internationale Vakvereenigingsfederatie. PROTESTDAGORDE Met eenstemmigheid wordt eene dagorde gestemd als protest tegen de vervolgingen waaraan de voormannen der Syndikale bewoging in Frankrijk, Oostenrijk, Hongarië en in de Balkanstaten blootgesteld zijn van wege de regeerende burgerpartijen. MAATREGELEN VOOR HET
AFSCHAFFEN DES NACHTSARBEiDS SODERBERG (Zweden) licht het voorstel aijner vakcentrale toe, dat er toe strekt om bij de werkersafgevaardigden in de parlementen der verschillende landen aan te dringen om die hervorming ten voordeele der werkers wettelijk te doen invoeren. Hij zou willen dat er statistieken over zouden opgemaakt worden, opdat de afgevaardigden er zich zouden van bedienen kunnen. Alen zou terzelfdertijd werken voor de invoering van dan achturendag. D'ARAGONA steunt daar.de toestanden ih zijn land bewezen hebben, dat er in die richting nog enorm veel te doen is. HET STICHTEN VAN BUREELEN VAN FINANTIEELE INLICHTINGEN I> AL LANDEN MERTENS. wijdt uit over hefc voorstel België dat er toe strekt om in elk aangesloten land in den schoot der Syndikale Kommissie, een bureel van financieele inlichtingen op te richten, hetgeen zou toelaten dat onze organisaties zich onderling zouden inlichten over de macht der groote geldondernemingen, die meer en meer meester worden van de groote nijverheidsinrichtingen. LEGIEN denkt dat het voorstel Eelgie wel aanneembaar is, maar dat het toch niet in alle landen doorvoerbaar zijn zal.Spreker doet uitschijnen dat in Duitschland zulk bureel bestaat, maar dat hefc zich met alle sociale inlichtingen bezighoudt. HUEBER verklaart zich tegenstander, daar het beter is malkaar wederkeerig iu te lichten over loonen, arbeidsverhoudingen eu kollektieve overeenkomsten. JOUHAUX zou dit bureel nog algemeener willen maken, en verklaart zich solidair met hefc voorstel België. Men komt ten slotte t'akkoord om het voorstel België in princiep aan te nemen; het Internationaal sekretariaat wordt opgedragen éen onderzoek te doen over hetgeen er in de andere landen ten dien opzichte bestaat, en tegen de volgende konferentie zal dttarover eene uitgebreide statistiek opgemaakt worden. TE NEMEN MAATREGELEN OM AAN DE EERSTE MEI-BETOOGING HAAR WAAR EKONOMIStJ. EN INTER. NATIONAAL KARAKTER TE GEVEN. JOUHAUX steunt dit voorstel dat van Frankrijk uitgaat, en stelt voor met het EATJU» Meifeest sprekers der versjhiilende
Zaterdag 20 September 1913 landen, wederkeering het Internationaal karakter der le Meibetooging in de landen zouden gaan doen uitschijnen. SASSENBACH meent dat Buitschland reeds opofferingen genoeg gedaan heeft, zelfs meer dan de zaak zelve eischt, en htij stelt voor zich t'akkoord te verklaren met het voorstel Janhaux in dezen zijt, dat er al zou gedaan worden wat mogelijk is om de landen die sprekers vragen, voldoening te geven. ".
JOUHAUX sluit zich hier bij aan, en dit wordt dan alzoo bij eenstemmigheid aangenomen. KIEZING VOORZITTER Carl Legien wordt met algemeene stemr men tot voorzitter gekozen van de Internationale Syndikale Vereeniging. De zitting wordt om 5 ure geheven. Corn. Mertens.
Het Kongres der duitsche Sociaal-demokratie TE JENA TEN VOORDEELE VAN EENE
HET STEMT IN MET DE HOUDING VAN DE PARLEMENTAIRE GROEP EN DRUKT EEN WENSCH UIT TEN GUN. STE YAN EENE FRANSCH-DUITSCHE TOENADERING, EVENALS VAN DE ZELFSTANDIGHEID YAN ELZAS-LOREINEN. In ds zitting van Woensdagmorgen bevestigde de voorzitter ABERT dat het amendement van Rosa. Luxemburg verworpen ia met 333 stemmen tegen 142. Het voorstel van het partijbestuur betreffende de algemeene werkstaking wordt vervolgens aangenomen met eenparige stemmen, min twee en meerdere onthoudingen. EMMEL verklaart, in naam van een aantal kameraden, dat zij zich onthouden hebben omdat zij de, meer energieke dagorde neergelegd door de afdeeling Niederburnheim wilden stemmen. DE PARLEMENTAIRE WERKZAAMHEID Het woord wordt gegeven aan gezel SCHULZ voor het verslag der werkzaamheden van den parlementairen groep. De kwestie van de houding van den groep met betrekking op de.financieele dekking van de "nieuwe bewapeningen, zal échter maar besproken worden w,anneer. het kongres in ' t algemeen het) Vraagstuk der belastingen zal onderzoeken.' Een zeker aantal afgevaardigden betreuren de herhaalde afwezigheden van socialistische parlementsleden. SCHULZ geeft uitleggingen daaromtrent en ontleedt dan de kritieken welke in zekere groepen der partij zijn opgegaan tegen de socialistische parlementairen, in den antimilitaristischen strijd gebruikte methode. Hij bewijst dat de parlementairen geheel hun plicht hebben gedaan. Schulz protesteert vervolgens tegen eene opmerking welke in en partijorgaan werd gedaan. Er werd daarin gezegd dat de socialistische partij niét ertoe zou moeten bijdragen door hare hervormingsamendementen, tot opheffen der militaristische uitspattingen. « Dit standpunt, zegt daarop Schulz, miskent volstrekt den aard van het socialistisch anti-militarisme. Wij bestrijden het kapitalistisch en ïmperalistisch anti-militarisme, maar wij bestrijden niet • de^ princMtpea.der nationale verdediging. -,••-,. '•• ..'t Is in dézen gedachtengang dat wi] het "beroepsleger door de milicie willen vervangen, en door hervormingen aan ' t huidig regiem te brengen, bereiden wij de verwezen1 king voor van het socialistisch doel. » De verslaggever geeft een overzicht van de talrijke voorstellen door den socialistischen groep in den Reichstag gedaan, en hij wijst namelijk pp de hervorming, van het militaristisch strafwetboek, welke er kwam dank aan de inspanningen van de socialistische partij. « Do indruk door de ongenadige en voortdurende kritiek van het erfurter oordeel in den Reichstag verwekt, evenals door de verontwaardiging .der massa's bewijst dat de socialistische partij in het parlement aanzienlijker uitslagen bekomep kan, zoo zij gesteund is door den krachtigen wil van de arbeidende klasse. (Langd. toej). ROSENFELD, van Berlijn, erkent dat de socialistische sprekers in den Reichstag prachtig de militaire ontwerpen hebben bestreden, maar volgens hem zou men zich ondanks het.reglement alle obstructie verbiedt, krachtiger moeten stellen hebben. Talrijke sprekers bekritikeèren dan de niehwe bewapening.
FRANSCH-DUITSCHE
NAMIDDAGZITTING In de namiddagzitting bepleet KNIERIM, van Munich, met veel talent de beschermende opvoeding van de kindsheid. Daarna legt FRANCK de macht uit die hij kent van het reglement in den Reichstag. TOONEELKRING « Voor eene meerderheid, zegt hij, kan Zondag, om 3 urë stipt, bestuurzitting,...;' het reglement zonder twijfel .een papier met de dagorde: Regeling der vertoonin-; jfi zón-der belang zijn, maar voor eene minder-!.' '••^d Zr.:,iaSruz,i:^^l rrr .-,-•: /.i-y,:-,--, .-,yj 'heid, is hetrfcene..koperen keten. Het is dat J METAALBEWERKERS • de meerderheid vast besloten is- ze toe teZondag, om 4 ure stipt, maandelijksche;. passen. » vergadering op boet.- - . De afgevaardigde van Mannheim doet HARMONIE daarna midden de levendigste toejuichingen, de belangrijkheid uitschijnen van eene Maandag, om 7 ure, algemeene repetitie,; ' nauwe werking tusschen de fransche en de duiteche socialisten: «Wij hebben alle dubbelzinnigheid onmogelijk gemaakt die onze vijanden zoo gaarne teweegbrengen tusschen de socialisten van SAMENWERKENDE SAMENWERKING. de verschillende landen, en wij hebben Verleden zondag werd in de Populairn; langs dien kant bijgedragen aan het voorbereidende werk der eerste konferentie van alhier een zeer belangrijke vergadering gehouden door de afgevaardigden van da Berne. (Levendige toej.) SpreKer eindigt door. mede te deelen dat meeste vereenigde samenwerkingen, met eene nieuwe konferentie van Berne in be- het doel al de krachten van de samenwer-r. king te centraliseeren. reiding is. Voor de uitbating van de bakkerij, ver-j Na de besluitselen van den verslaggever klaarde Van Belle, moeten wij een prachti-i gaat men tot de stemming over. gen uitslag bekomen door het getal onzer] Het meerendeel der voorstellen zijn naar bakkerijen, te verminderen'eh al de bakkeden parlementairen groep verzonden. Het voorstel door Grumbach ondersteund rijen, voor wat het geldelijk bedrijf aangaat,) éénsoortig te maken. We moeten het ont-is bij algerseenheid aangenomen. Op het einde der zitting beslist het kon- staan van plaatselijke bakkerijtjes vermij-; gres in princiep in 1914 grootsche betoogin- den, omdat ze onze krachten verlammen* . gen te organiseeren vooti de politieke geOnze propaganda op dit gebiecjl moet stellijkheid der vrouwen. selmatig vooruitgaan en worden bestuurt^ door een samenwerkend ambt, waarvan hefc oprichten hoogdringend is. Ónze handelsen bestuursmethodes verschillen van samen-J werking tot samenwerking. Op dit gebied kan een voortreffelijk werk tot eenmaking worden gedaan. • wordt te .dier gelegenheid een uitstap geMet het oog op de verspreiding van den daan. geest kan de centralisatie De muzikanten en partijgenooten die hun saménwerkenden ons toelaten uitgebreider en treffende» plicht beseffen, vergaderen om 1 1/2 ure in krachten in te spannen. Een beweging on-j het lokaal « De Vapeur ». der den invloed van een höofdkomiteit moet 's Avonds groot bal, te geven door den zeker leiden tot uitbreiding van samenwer. Socialistischen Tooneelkring.. king, waarvan de grondstelsels in elk soaaJ listisoh midden zullen worden voorgestaan LOTH met een duidelijk bepaald grondplan. j WERKERSBOND Chèvrcmont steunt déze meening. Men1 Maandelijksche zitting op zondag, om moet het stelsel van koopen en verkoopen 3 ure, bij Wauters, Steenweg van Dworp. algemeen maken, doch verder gaan zoo *"«; willen een bepaald en leefbaar,werk tot m stand brengen. J We behoeven een samenwerkend ambt tor stand te brengen dat al de vraagstukke» De liberale kapitalisten van Thienen heb- vah samenwerking zal onderzoeken en ncB' ben de klerikale kapitalisten van Thienen ten tot verwezenlijking van een volledig* en omliggende bijeengeroepen om er bij de centralisatie van samenwerking binnen kor, . ' 75ste verjaring van de suikerraffineeraerjj ten tijd. Het samenwerkend ambt moet vereenigen, samen wat te praten, wat kermis te houen overeenbrengen al de pogingen binnen; den, veel te drinken en veel te feesten. . Daar waren bij die liberalen de twee mi- het gebied vah samenwerking ingespannen-, 't Is hoognoodig al de stelsels van be*"-; nisters Hubert en Poullet, do klorikale senateur de Becker, de -.erikale volksver- ren, die heden van gemeente tot Sf^".^ tegenwoordigers Roseeuw en Wouters, van verschillen, één to maken, alsook al -Je »"' Oplinter. stellingen van. vooruitzicht, tot heden *v>\ Diezelfde klerikalen, die, in October aan- door de eamenwerkingen gesticht. Zoo J T ^ I staande, zoo de verwachte scherpe beroe- dig eenheid van inrichting bestaat, komt aer ring in ' t land het niet begraaft, het wets- centralisatie van zelf. V voorstel Poullet zullen stemmen. Die de Al de besproken aangelegenheden, *"SJ. liberale stad Thienen zullen dwingen" jaar- Victor Serwy, zijn niet enkel plaatsolijK. Ml. e lijks uit haar kag-duizenden franken te ne- gaan het heele land aan. 't Is aalzoo ^nwe T^, men ora de scholen te betalen, die de kleri- lijker ons nationaal ambt van • -*-*- ï~£, kale kiezers zullen vc * ^ < le» bü zoo kleine liberalen kr-icUrt. /vu. MO dan vereenigd met het nation»»! «ml*SS;
U I T HC-EST
Brnssel en omliggende ''"*• SAVENTHEM ZIJT DAN MAAR GEDEKOREERDI Onlangs stapten wij langsheen de groote fabrieksgebouwen, waar meer dan duizend' •werkmenschen dagelijks zich aftobben, om voor hunne meesters miljoenen in de brandkassen te dóen vloeien. Het is dan ook niet te verwonderen, dat er bij zulk een groot getal, jaarlijks eenige dier slaven het stukje eeremetaal op de borst gespeten worden, om 25 jaar lang < trouwen dienst» te hebben. Wij zagen een aantal arbeiders bezig allerlei karweitjes en vuil werk te verrichten. Onze aandacht werd opgewekt over de ontevredenheid waarmede enkelen zich uitlieten : — De keel verkropt mij als ik er aan denk, dat ik na 25 jaar mijn vak uitgeoefend te hehhen, waarvoor ik gedekoreerd ben, ten slotte word gestoken aan allerlei duivelswerk en korvee, wat eigenlijk gelijk staat m e t : «Wij willen u niet wegjagen, maar wij maken bet u beu. » Morgen kom ik naar ' t werk met mijne dekoratie op da borst. Of dis werkman woord gehouden heeft, hebben wij niet kunnen nagaan I MUZIEKUITSTAP I N DE GEMEENTE Aanstaanden zondag stelt de Socialistische Tooneelkring zijn reglement va*t. Voorafgegaan on opgeluisterd door de socialistische fanfare, die daartoe bereidwillij; hare n-redewerkuus heeft beloofd.
TOENADERING
GRUMBACH (Frankrijk) verdedigt eene motie, de laatste conferentie van Berne begroetende en ze aanziende als eene betooging van stelselmatige medewerking der Eüropeesche parlementen. Grumbach protesteert tegen de eerlooze veldtochten der pangermanisten, die er in gelukten in Frankrijk te doen gelooven dat het duitsche vo'tk Frankriik verafschuwt. « Dit programma, zegt hij, waarvan rich vooral het vreemdelingen legioeo bedient, moet door al de machten der socialistische partij bestreden worden en het kongres heeft den plicht den wil uit te drukken van vier millioen en half duitsche socialisten. Wjj wilien dat de vredelievende en interparlementaire beweging voortgezet worde. (Langd. toej.) Grumbach legt ten slotte volgende resolutie op het bufeel neer: « Het kongres hoopt, zegdt de motie, dat de deelneming van talrijke fransche algevaardigden en parlementairen door het duitsche volk zal aanzien wordea a's het bewijs van het vredelievende en van den wensch tot verbond met het fransche volk. « Het kongres hoopt dat de keizerlijke re. geering en van Elzas-Loreinen en den federalen raad aan Elzas-Loi'einen de heerschappij geven dat zij verlangt en welke de zoo noodzakelijke toenadering zal vergemakkelijken in het belang van den vrede tusschen Frankrijk en Duitschland. » Besluitende vraagt hij dat de ware hinderpaal die zich nog voor de toenadering plaatst zou weggeruimd worden. « De politiek van verdrukking in ElzasLoreinen moet een einde nemen en ElzasLoreinen moet een republikeinsche macht bekomen ». Verscheidene sprekers drukken zich nog uit over de werking van den parlementairen groep.
min als die liberalen. We weten dat dit zoo • hoort, omdat ze allen van ééD familie,, die der kapitalisten, zijn. We stellen zelf» met genoegen die treffende verbroedering vast. En dan zijn daar de thieusche liberaaltjes ; aan 't officieel kazelen grkumei' en ze heb. ben niet de klerikale pinhelmen getrekke«t bekt, zoodat zelfs de grootste liberale blat» den er, iu uitbundige leute, kolommen overn vol geschreven hebben. Het Laatsle Nieuws, zoo Echerp vlaamsehy gezind, heeft zelfs nu water in den banket-I wijn gedaan, want zijn berichtgever Heeftgeen woordje gerept van wat men «daarj heeft verteld over de wijze, waarop de thiensche zoetwatervisschen het volk ver» franschen. Hier nochtans was de gelegen-* heid overpraentig. • •' Zelis de werklieden hebben wierook gercW ken, velen natuurlijk met verstopte neus/ ' Want van al de glorie van den thienschett' gou:'berg gaat er geen straal uit, of ze heeft' haar oorsprong in wat door den arbeid van' de armen aldaar werd opgestapeld, terwijl, zij als loon het erts van de smelting kregen en alles wat glinsterde overbleef voor de heeren. Het Echijnt zelfs dat een werkman' bedankt heeft voor al hét weldadige dat de fabriekbczittei's tot het aardsche geluk vanden arbeider hebben tot stand gebracht. \ at Zalig zijn die arm van geest zijn want het rijk der hemelen hoort hun toe. > \ Wat erg wordt voor de thiensche weldoe-' ners is dat er met den dag meer werkliedeni' komen, die zoo onverstandig en ondankbaar! zijn, dat ze nog klaar kunnen zien door heol'^ het schitterend licht vau den thienschen gottdhoop; dat ze nog zuur kijken al zitten ze tot over de ooren in het suiker. Ze vragen zich af of ze meer vrijheid en meer rechtenr' bezitten dan hun voorgangers, die in del eerste kleine fabriek Verkten. Ze gelooven) met overtuiging dat .aUes-wat in de stad . door het kapitalisme, wordt.gedaan, zoogezegd tot steun van den arbeider, enkel alsj eeu web is, dat de spin overeen vlieg werpt, om haar langzaam nauwer in. den nood te'; brengen, haar bewegingen' geheel te ver-' lammen en ze dan op haar zeven gemakken! het bloed uit t e zuigen. . . j" Wat te Thienen wordt gedaan tot onder-j stand van den werkman, en wat wordt in", gespannen om hem gansch aan te leeren, iai enkel om hem langer cn zekerder, gezonder/ aan het werk te houden en om hem in staat) I te stellen den heelen boel waalsche kapi-j talisten en meesters te, verstaan, die zelf. geen tijd hebben om de taal van het volk; te leeren stamelen. y De uitslag van de plechtigheid is nu dat politieke aartsvijanden broederlijk de han-i den in elkaar hebben geslagen om het kapl-1 talistisch stelsel vaster op zijne grondvesten/ ' te plaatsen en sterker te zijn tegen dej groeiende ontvoogding en toenemende vrij heidszucht van den arbeider, die bereid is] om de wetgeving van het land te wijzigen. I
J7WTT
JUAJSïXy
THIENEN
«t'aferdag 5Kf September 19f3~ Van Belle meent dat het komiteit dat zal benoemd worden, het vraagstuk in al zijne „iteebreidheid moec onderzoeken en een rolledice concentratie bewerken. Op het gei-cd vaa broodvoortbrengst, is de samen voeging het middel om onze instelling te doen bloeien, ze te wapenen en te verdedigen tegen de aanvallen van onze tegenstreV Het denkbeeld van een nationaal ambt moet blijven, zegt Serwy, en daarin zouden Z plaatselijke komiteiten vertegenwoordigd wezen Het nationaal komiteit en deze afgevaardigden zouden een gemeenschapplijke „•erking uitoefenen. _ ' \Ve moeten een inrichting voor Luik alleen hebbeu, verklaart Van Belle, en dan kannen de afgevaardigden van onze streek L h verstaan met het nationaal ambt voor den gemeenschappelijken aankoop. Hij noemt op wat op propagandagebied kan wordeu gedaan eu zou in den schoot van het nationaal ambt een kommissie willen zien tot stand komen om grondregels en werkplan op te maken cn beide aan een naaste vereeniging te onderwerpen. Op voorstel van Leblanc worden zeven «eden tot dit komiteit benoemd : A. BouiaDger, G. Gérard, J. Chèvremont, J. Tihange,' Ch. Van Belle, Hans en een afgevaardigde van den Bond van Samenwerkin. cen. Xa een lange zitting gaat de vergadering uiteen, gelukkig een instelling te hebben tot stand gsbracht, waarvan de uitwerking lieb" spoedig zal laten voelen, onder den invloed van welke de samenwerkende beweging in onze streek grooter vlucht dan ooit zal nemen, terwijl zijn nieuwe kracht zal verschaffen en een methode gelijkvormiger met de hedendaagsche behoeften. S. B. .W<«a.-flr^KllL*.».'»lt>**r
. M38CHELBN i — , , DUN AANYALLIG MILITARISME! Dat wij het alleen niet zijn die het soldatenleven verafschuwen, blijkt genoeg uit het artikel der cGazet van Mechelen», getiteld : «Dringende oproep tot de ouders! Het vertrek der nieuwe soldaten. De soldatramisi), waarin zij het vertrek der soldaten voorstelt als iets treurigs, en het kamp en de kazernen alB verzamelplaatsen van alle ondeugden, maar ook van vele kwalen, die den mensch tot het dier vernederen. Dat het vertrek van een zoon naar het leger voor de ouders en ook voor hem droevig moet zijn, en dat, hij, alhoewel hij het uiet toont, met vrees in het hart zich naar de kazerne begeeft, is waarheid. Doch de oorzaak van deze vrees blijft achter. Wanneer het er slechts om ging het zóó geliefde vaderland te verdedigen, waarvoor men volgens geestelijken en burgers, alles, zelfs zijne moeder (aan wie men het ieven heeft to danken) moet opofferen, als deze laatste gedachte in allen was ingeënt, zooveel rumoer gemaakt over treurnis bij het vertrek % Het gaat toch ter verdediging van iets, dat meer waarde heeft dan volstrekt, alles wat ge bezit! Het is dat de ouders ch de binneiigaanden eene vrees voor het militarisme gevoelen, ïaarvan zij de oorzaak niet zouden kunnen leggen. Maar deze vrees wordt hen ingegeTea door de geestelijkheid en de burgerij, welke trachten, door alle middelen mogelijk, zich van den soldatendienst te ontmaken. . Denken deze heeren misschien dat 't volk nu gansch door blindheid geslagen h; dat het volstrekt niet meer denkt over wat hem gezegd wordt? Zedepredikers en vaderlanders zijn het et-os, dat vaderlandsliefde aan eenieder moet ingepompt worden eu zij prediken dat, in geval van oorlog, het iedereens plicht is naar de grens te snellen. Maar zij blijven rustig thuis en wachten de gebeurtenissen if. Ea dit alleen bewijst dat het militarisme iets onrechtvaardigs is, dat het niet gaat het vaderland tegen den buitenlandschen vijand te beschermen, maar om het vaderland der burgerij, hun kapitaal te beschermen tegenover den binnenlandschen vijand : de werkman die recht eischt. Juist daarom voelt eenieder, die met het militarisme rechtstreeks of onrechtstreeks moet kennis maken, zulk eene vrees en droefheid, omdat zij verplicht zijn door wetten, niet door eenieder, maar door de burgerij gemaakt, dit onrecht ten hunnen nadeele te dienen. Dat de kazernen en kampen voor de ziel en voor het lichaam ziin als pestholen, betwisten wij volstrekt niet. Maar waarom dan toch aan dit stelsel zoo gehouden 1 (vaaroni met ons de gewapende natie niet ingevoerd 1 Neen, dat niet! Zij kennen voorloopig een plakplaaster, met goed voor het algemeen, maar tol.h beter voor hen : de soldaten moeten naar de Wn gaan en het schandelijkste- van déze behendigheid is, dat zij de jongens willen verplichten door hunne ouders, buiten den 'eet der jongelingen, de mis bij te wonen. «Aan dé eerwaarde pastoors zijn door de "verheid propagandaboekjes gezonden. De ouders zijn verzocht op de aangeduide P'aats huur e nhandteeken te zetten, om alzoo n v e r , k I aBoldatB1 -1I--' Z'J ewillon, dat hun zoon W-w! - ----> n kring zou gaan. » Hebben dan jongens van twintig jaar nog v r stan ri t° ^ , -* genoeg om zelf reeds over wnzetf besluiten te nemen ? Moeten zij dan
deel te brengen aan eenigen ten nadeele van het algemeen. Daarom, weg met het militarisme! Een Mechelsche Jonge Wachter
"Willebroeck KIEZERSLIJSTEN De nieuwe kiezerslijsten zijn verschenen en liggen ter inzage iu het « Volkshuis ». De partijgenooten moeten ze bijtijds raadplegen, want al de klachten moeten vóór 31 October aanstaande ihgediendzijn. Diegenen welke hunnen naam niet op de lijst verschijnen en denken kiesrecht te bezitten, of over meer stemmen beschikken als waarvoor zij ingeschreven zijn, mosten alles overmaken in het Partijsekretariaat. META ALBE WEK KERS Zondag 21 September.om 4 1/2 ure namiddag, maandelijksche vergadering. Ten gevolge van de nieuwe werkwijze, allerslechte voor de werklieden in de Minerva ingevoerd, en do allerlei lasterende praatjes daarover in omloop gebracht, is het noodig dat die zaak eens terdege besproken en in zijn waar daglicht geplaatst wordt. Ook worden er in onze plaatselijke werkhuizen daden tegenover de werklieden gepleegd waarvoor dringende maatregelen moeten genomen worden. Gezien dus de belangrijkheid dier besprekingen, hebben de leden voor noodzakelijken plicht allen tegenwoorig te zijn. MIDDEN-COMITEIT Zondag, om 10 ure 's morgens, zitting. Dagorde : Stichting eener Socialistische School. — Gezel Bouchery zal de vergadering bijwonen. MUZIEK ' Z a t e r d a g , om 9 ure 's avonds, algemeene repetitie. — Het hieuw reglement zal stipt toegepast worden.
ISEG-E VERDEELT EN GIJ ZULT HEERSCHEN! De Iscghemsche dompers, —- die iu de als een kaarsken uitgebrande schijnbeweging tegen de invoering van het stukwerk voor cle machienbewerkers uit de borstelnijverheid, zulke kruiperige en lafhartige houding aannamen, — hebben eene circulaire verspreid, waarin zij de socialisten en de patroons over den hekel halen. Zie, dat is waarlijk een goed middelken Om de aandacht af te leiden van het stukwerk cn cle ongelukkige werklieden, die bestendig in gevaar verkeeren handen of vingers afgedraaid te zien cloor de gevaarlijke mckanieken,zijumet dit stuk papier ver gevorderd. « Als kristene werkersorganisatie hebben wij do socialistische dwaalleer bestreden, do goddeloosheid van het socialisme aangetoond, de anti-maatschappolijkkeid van het economist A socialisme bewezen. » Zoo luidt hoogdravend hunne eerste bewering.*.. '.' • . taai ; ,„,,.-. AW£.\;d zu'.i J -Parbleu, daar weet in Iscghete,3't>t}£«tafld niemffndiets vanl ••- -"-— -• '••••.•..*, .«=,<«.., Gij hebt gedroomd, jongens ! Zoudt gij dit niet eens -willen bewijzen in onze tegenwoordigheid, dat wij op onze beurt kunnen bewijzen dat ge 'n troep charlatans zijt, die de menschen op stoopen trekt? « Door ons rechtzinnig en eerlijk optre den is ten duidelijkste bewezen dat socialisstische vakvereenigingen hier best 'kunnen gemist worden; zij zaaien slechts haat en tweedracht en hebboii geenen invloed om eenigo verbeteringen te bewerken », zeggen die menschen. Van uwe rechtzinnigheid cn eerlijk optreden kregen cle werklieden een prachtig bewijs in zake het stukwerk, dat gij er gemakkelijk kondet von afzien dit hier te herhalen, want gij hebt de werklieden van M. Dupont, die gij gedeeltelijk buiten trok, terug binnen geduwcn en, dit zooais vroeger, zonder eenige verandering. Zoudt ge ons niet eens de felicitatiën kunnen opsommen die ge in de vergadering van uwe eigene leden naar den kop kreegt, als gevolg van nw rechtzinnig .en eerlijk optreden ? Verder zegt het manifest: « Wij verklaren hét luide: wie onze.over- . tuiging niet deelt, onze beginselen' niei goedkeurt, onzo werking verlamt, kan elders gaan. 2 Op een koppel verklaringen onder of boven vau lieden uwer soort, komt het zoo • zeer niet aan. Het heeft weinig of geen belang, want ge verandert vier-en-twintig maal op 2-luren van gedacht en vah richting en dit naar gelang de menschen waarrond ge staat, in het midden waarin gij u beweegt • ook bewijzen al de dwangmiddelkens die de klerikale kliek" bezigt tegenover de arme werklieden, om ze naar uwe krochten te drijven, dat die verklaring evenals al de reeds gedane,niets anders is dan eene dompersblague. Die menschen hebben het dan ook nog over het hemeltergend patroonreglement van Iseghem, door gezel Dierkens in het blad « Vooruit » reeds besproken. Zij noemen het - anti-kristelijk ». Daar zitten de klerikale patroons, die Kristus van zijn kruis bidden, nog al veel mede in! Zij bekommeren zich al heel weinig over den doopnaam dien gij daaraan geeft. Zij vormen blok met hunne andersdenkende kollega's, terwijl gij de werkers verdeelt in den naam van den godsdienst, waaraan « zij » flink hunne hielen vagen. 't Is waar, wij zijn op heden nog de minderheid, maar er komt toch wel een tijd dat de werklieden zullen klaar zien in uwe verdeelerstaktiek, die enkel ten goede komt aan de patroons en ten nadeele der arbeiders, J O S . COOLE.
« Hefc was een der grootste- die ooit in België gestreden is en alleen de Gilde deed iets voor de werkers, daar — zegt het — ettegenkanting bestond van wege de patroons, de socialisten en ook een groot deel der burgers. » Als er tegenkanting bestond van wege do patroons, was dit hunne zaak. Wat de tegenkanting der socialisten betreft,de bevolking heeft gezien dat de socialisten reoht in hunne schoenen gingen en zij zich niets te verwijten hadden. AV'ie was het die, wanneer :wij..aan het on- i derhaudelen wareu bij Lenoitf-Deschryver en schoone verbeteringen bekomen badden en terwijl de onderhandelingen nog niet afgebroken waren, de werkerfc aanspoorde toch in staking te gaan ? 1 Hebt gij dan meerdere verbetering bekomen met de werklieden 5 maanden in strijd te houden, dan wij op twee uren tijd? : Waar zat onze tegenkanting? . Waar was de tegenkanting- wanneer wij verhooging bekwamen voor de spinsters, bij Vandenberghe, voddenkot, enz. ? De bevolking van Roesselare weet maar al te wel dat alles wat de werkers bekomen hebben, het was door de werking der socialisten en er na het einde der staking niets bij gekomen is. Men moet meer dan durven, om te zeggen dat cle werkers bijna allen loonsverhooging bekwamen. « Het ledental der. Gilde is geklommen van 400 tot 2100 >, zegt « D é " Vrije Werkman '*. Zeg eens hoeveion er al van onder getrokken zijn, om in onze rangen te"komen? Wanneer uw ledental zooveel geklommen is, moet er toch al zaad genoeg iri 't bakje zijn om aan de ledeu die moeten optrekken naar het leger, de vergoeding te geven waaraan zij recht hebben. Velen van uwe leen zult gij itog verliezen, want uit yele monden rolde het: «Wij zullen onze botten aan de vereeniging der Gilde vagen! :» Zoo moet het! Onze vereeniging stijgt gedurig in ledental, goede en'ijverige propagandisten hebben wij in ons midden. Wij verzekeren u.als zulks zoo voortgaat, dat wij binnen een. jaar sterker,zullen staan dan de Gilde. Houdt u zulks voor gezegd! J. L. ALGEMEENE VERGADERING Zondag, om 4 ure, in het «Volkshuis », worden al de leden, van de Textielvereeniging opgeroepen naar de algemeene vergadering, waar gezel Hannick, uit Gent, tegenwoordig zal zijn. •COMITEIT Zondag, om 2 ure, Comiteitsvergadering.
AALST VERGADERINGEN VAN ZONDAG 21 SEPTEMBER Jonge Wacht. — Om 10 ure, in * Haoid) aan Hand », op boete van lOicentïemen. Coöperatie * Hand arm Randt. — Om 3 ui-e,--in 't-gewoons Jlokaatyq op- boete v a n i ; 18 jtentiomen. Federatie der WijTccliibs. - ^ O m 4 u r e , i n * Hand aan' H a n d » . ' D é twee'afgevaardigden van iederen Wijkclub, 'in hare algemeene vergadering benoemd om deel te maken van het bestuur der Federatie, moeten aanwezig zijn. ONZE TEXTIELBOND is wakker bij den bakker. In de « Filature et Filteriés Réunis» w-orden op allerlei wijze mannen van werk veranderd aan minder loon dan hunne voorgangers. Het doel der heeren is de mannen te verdringen en door vrouwen te vervangen, hetgcen rccd3 voor een groot deel is gebeurd, inze lezers moeten weten, dat de vrouwen betaald worden aan cen tarief die 15, 20 en 25 % lager iB dan dezo der mannen, alhoewel ze geheel en al hetzelfde~werk doen. Verleden week kregen de jongelingen die moesten soldaat worden bericht, dat zij, na hunnen soldatendienst, zich niet meer als werkman in 't fabriek moeten aanbieden. Zo zijn ontslagen!... '. '.'<-. Deze week zijn e; opnieuw S mainnen van hun gewoon werk getrokken' en vrouwen nemen hunne plaats iri. Mannen verspelen zooveel zij kunnen en vrouwen en kinderen in de plaats brengen, is hun eenigo bekommernis. .Nochtans is het de concurrentie piet die hen daartoe drijft, want de garenfabrikatio i's één trust cle gansche Wereld door. Verleden jaar vron dit fabriek meer dan 1 millioen 600 duizend franken of 487 fr. per kop, vrouwen en kinderen niedeg3rolcond. . '•'••'• '••:•: Het loon der volwassenen -gaat van 2,80 tot 3,50 fr. En dan verdringen ze nog de mannen vau hunne fabriek!... Welnu, onze Textielbond heeft over die menigvuldige feiten oen knap manifest verspreid, en we durven hopen dat het de oogen der werklieden zal openen on hen eendrachtig doen opmarchGeren om hunne belangen to verdedigen. Wat de andere vakbonden betreft, deze laten gods water over gods akker loopen; zij bekommeren zich daar niet mede : cle werklieden ziju verdeeld, ...dus onmachtig, en dat is hen voldoende. Voor de werklieden, do belanghebbenden, is het plicht daar klaar in te zien eu het voorbeeld te volgen hunner bazen, die zich niet laten verdeelen door kwestien van godsdienst.
MIDDEN-COMITEIT Heden vrijdag, öm 7 ].'2 ure, zitting met het uitvoerend comiteit der Federatie. STEUN TOOR DE STRIJDENDE RIJTUIGMAKERS VAN BRUSSEL Gezongen door J . Van Heddeghem, in «De Zon>, 0.54. — Gezongen bij Jos. Miecheru, en roudgehaald door Ach. Crombeen 1.23. — Volgt dit voorbeeld, vrienden! Alle gelden te zenden aan het uitvoerend comiteit der Federatie, lokaal «De Zon». GAL SPUWEN Sommige burgers die van werken zooveel kennen als een koe van noten bladeren, vindeu hefc geestig te schimpen op de bedienden van den tram, zulks ten gevolge van het ongeluk van verleden zaterdag. Wij vinden dit zeer ongepast, daar het onderzoek nog niet geëindigd is cn alles schijnt te bewijzen dat de bedienden er geene schuld aan hadden. Maar, wat wilt ge, uit een olievat kan men geea wijn tappen. Ook hebben die heeren enkel belang dat hunne actiën veel opbrengen; weinig kan 't hen schelen of de spoorslaven hongerloonen hebben van 3 frank daags en nog minder, benevens werkuren van 's morgens 4 ure tot 's avonds 10 ure. I• En dat goedje durft lasteren I J. P. M.
GENTBRUGGE ESPERANTO Zondag 21 September, ora 10 1/2 ure, ïn de gemeenteraadszaal, voordracht over het nut, gebruik en vooruitgang van do wereldtaal. Nieüwo kostelooze lessen op zondag 28 september, om 9 1/2 ure : voor de hoeren in d'e jongensschool, ingang Kapellestraat, en voor de jufvrouwen in de meisjesschool, Kerkstraat. Leerzuchtige ingezetenen, uw plicht is daarheen ! Het Bestuur.
LEDEBEUG SOC. JONGE WACHT Zondag aanstaande om 3 ure wordt er in 't Volkshuis, Langestraat, 97, eene algemeene vergadering gehouden. Aan de dagorde staan zeer belangrijke punten en waar. voor de opkomst van al de leden noodzakejijk is. Het Bestuur rekent op eene talrijke opkomst der leden. Van de leden van den Propagandaclub verwachten wij ook dat zij hunne zonen, welke nog geea lid zijn der Jonge_ Wacht naar dezen oproep zullen sturen. SPAARKAS Door het veranderen van lokaal moest tijdelijk de spaarkas opgeschorst worden. Wij zijn nu opnieuw in de mogelijkheid deze groep opnieuw te stichten en beleggen daarvoor een oproep in het Volkshuis, zondas namiddag, om 4 1/2 ure. Wij verwachten al de oud-leden der spaarkas op dezen oproep tegenwoordig te J ^i«a« l r, a b'r '>ï«.,',a? tth 7 r ' " " * ? - a', 1A L,-ry-j[ rr, t a *•<**» ««ral zre'n?-"'"•' I .aeewn :• ... m m M H n n n
Genlr, Vereniging der Rijtuigmakers AFDEELING
GENT
ZEVENÖT LIJST Overdracht fr. 6272,35 ' GENT. — De Vlaamsche Federatie der Coöperatieve, 100,00. — Een lied bij V. Montague, door Thienpont, 1,69. — Cnudde D., 0,25. — De S. M. Weverij en Spinnerij, 60,00. — Bedienden Kruideniersmagazijn, 1,65. — 5 mannen van Falenpein krijgen elk 1,00 boete, omdat zij op het hoogste waren, 4,25. — Bakkers M. Vooruit, Ploeg 1, 1,45. — Ploeg 2, 1,20. — Eenige werklieden der S. W.- Weverij Beneda zaal, 2,10. — Boven zaal 3,30. — Calens, 0,25. — E. M., 0,30. — De Meester, A., 0,50. — De Bal, Karel, 1,00. Personeel Brouwerij, 4,80. — Schilders der M- Vooruit, 2,45. — 2,45. — Op. het Congres der Bouwwerklieden, 12,67. — Bediende brooduitvoerders, 3,15. — Een lied in de Estaminet De Prins, Contributiestraat, 5,15 Twijnderij der Grasfabriek, 1,80. — 1,80. — De Vlaamsche Federatie der Coöperatieve, 100,00. — Wijkclub Heuvelpoort, 5,00. — Bedienden koolmagazijn, 2,75. — Cabens, L., 0,25.— Eenige werklieden van het huis Falenpein, 4,79. — Twijnderij Grasfabriek, 1,80. H. Giet, 0,75. — A. Roo, 1,00. — O. Qua-tacker, 0,50. — L. Ego, 1,00. — De Visch, O. 0,50. — L. Broek, 0,50. — P. Seuw, 0,25. — •A. Lagasse, 0,25. — H. de Schepper, 0,25. — R. Dierickx, 1,00. — L. Rouland, 0,25. — P. Gisleer, 0,25.— G. Beyaert, 0,50.— Volksdrukkerij en 't Licht, 7,10.— Schilder plaats Auto-Carrosserie, 17,50. — Bezongen door B. Stoutemas, bij E. Van Bitteghem, Wetteren, 1,02. — J. Badernonh, 0,25. — Omhaling door E. H. V. E., bij A. Verbustel in de Toekomst, 1,00 — Een achttiender getoond in de estaminet «.Het Tonnekc • bij Van den Hoecke, Koornlei, door E. Van Kuyck, medegespeeld, 03car Ds Beule, Leon Dierickx en Van den Hoecke, 0,50. — Samyn,, 0,25. — M. Ghys, 0,25. — Chastlys, 0,50. — Twee lijsten van de gezel-G. Cóussens, 2,15. — Van de Meulebroecke, 4,00. — Schrijnwerker, Vooruit 2,66. — Souchen, lt<m a l l e b l i n d e t u c h t w e l k e reecls ir, 1 i e r u e n h e e r s c ' 100,00. • n. j - - t . n ° 8 in naam hunS. W. Weverij, bovenzaal, 3,00. — 8. We« ouders gedwongen worden, iets bij te verij benedenzaal, 2,00. — Schrijnwerekerij nen w a a r 2 e jnisaeüen heelemaal tegenr Vooruit, 2,70. — Gezel Vennman, ontvangen !. staan? van een groep dokwerkers, 1,72. — Een lied wr.lt. Wiat z u l t 8 e d a n doen voor degenen gezongen door Jozef in cle Meiboom, 1,50. — d3s ' om ! "«-denkers in de kazerne komen, Na een lied gezongen door... op het feest b6st H l . d i -nermen tegen die kwalen 1 van Emiel Van Sweden, bij Fassin, te Gent1 GOED NIEUWS den - A I g e l ka ad e S^stelijkheid antwoorbrugge, 1,61. — Rondgehaald bij Fr. De dt l-'J'i 1 v h, e e lbegeeft dat de godsdienst Elkeen zal met genoegen vernemen1 dat Meyer, in de Welkom, Gentbrugge, na een t teLntt Se r o " p . waarom zijt gij er dan de tooneelkring «Door kunst tot Volksbe- lied van gezel R. D..., 2,09. — Iemand die dienst j antwoorden wjj dat de gods. sc-having» opnieuw is ingericht. Het bestuur belet is geweest aan het feest deel te nemen, wii , . „ / ° ° r z an a 3k a vi laBn ** «fc-"» kwal«n » -» is samengesteld en de leden zijn meeefc oud- 0,10. — J. L. 0,20. — Edm. R., 0,20. — J . sen i , V , Pk ?l .n n *-* deze soldatenmisspelende leden, hetgeen bewijst dat onze C , 0,15. — L. H., 0,20. — Ch. V., 0,25. «•*-» L w ?s l ?hlt s d e k w a l e n b e l d e n , vrienden niet langer werkeloos willen blij- J. V. D. F., 0,25. — S. J. D. H., 0,20. — O. WordtSSl •• ^ P i a s t e r s ten hnnnen ven. Elk herinnert zich gaarne de reeks J., 0,25. — D. D., 0,20 — R. D. H., 0,25. — AAN DE GILDE srn\r-.-l e a - n * Maar we zijn hier over uw puike vertooningen op welke de kring ons De « Vrije Werkman » geeft een kort vroeger vergastte. Hij zal dezen winter het- G. B., 0,20. — A. V. M., 0,20. — J. S., 0,25. b r i ^ f ™ t e n , n i e f c J 0 T e r uwen godsdienst Gezel Poelman, 3,44. — Au profit des verslag over de werking der Gilde in de ver- zelfde doen, aldus zijne spreuk indachtig — •°J, «eneT00 volgende maal daarover. carrossiers de Bruxelles par Vanaudenhaoa{ schillende vakken. WdaSn?! ?;en Saat bewijft slechts dat het zijnde : «Door kunst tot Volksbescha»ring>. ven Oscar, Mousoron, 2,59. — Rondgehaald mtniA *££tTJ ^rdierlijkt in de Het blad werpt njjg gen, kijkje naar. dea Met moed aan 't werk dus, vrienden,, tot door gezel Oscs. Doornaert in het lokaal " « S » esashteR au *l
w ETT^
haald door Osc. Doornaert op het bal in' het lokaal Volksrecht to Kortrijk, 7,81. «.-• Souchen, 92,00. Houtbewerkers, 50,00. — De Volksdrukkerij, 50,00. — Het Boek, 10,00. — Vooruit, 100,00. — Katoenbewerkers, 25,00. — Schilders, 5,00. — Bond Moyson, 25,00.. — Midden-Comitcit, 50,00. RIJSSEL. — De Vlaamsche Propaganda**, club, 10,00. Opbrengst, 7de lijst: 928,24 fr.1 Algemeen totaal: 6,200,79 fr.
ïn en rond de
WgraidfenfQonstelling VAN GENT,,
**"*"
DE
YLAAMSCHE WETENSCHAPPELIJKE CONGRESSEN. Op 20, 21 en 22 September aanstaande worden te Gent drie uitsluitend Vlaamscha wetenschappelijke congressen gehouden: Het XVIIe Natuur en Geneeskundig Con« Ki-cs (secretaris, Dr O. De Bruycker Groot Kanouplaats, G, Gent); het Vlle Rechtskundig Congres (secretaris advokaat L. De Bevere, Ecndrachtstraat, 63, Gent); en het l l e Philolagen Congres (secretarissen Dr J., Gossenaerts, Molenstraat, 23, St-Armyniaberg. cn Dr D. Steyns, Rooigemstraat, 77,-t GCL^- Voor alle vordere inlichtingen zich te wenden tot die secretarissen. ) Voor elk der drie Congressen bedraagfi. het lidmaatschap 5 fr.; de lidkaart geeft • toegang tot de Wereldtentoonstelling gedu-a) rendo cle Congressen. Daarmee gaan geJ paard: een groot clriedaagsch muziekfeest! (den zondag, opvoering van Benoit's «Schel-*, de »), een feestmaal per inschrijving, eeni' uitstapje naar de Weidadigheidsgestichtenit van Ruysseledc—Beernem en bezoeken aanv de voornaamste gebouwen der stad Gent,*) onder leiding van bevoegde gidsen. \ De drie Congressen tellen nu reeds 180*' leden: 775 Natuur- cn geneeskundigen, 65t>) Philologen en 350 Rechtskundigen; en de'\ programmas kondigen niet minder dan 1501 voordrachten of verslagen aan. Deze rakenA zooais men yan zelf begrijpt, bijna alle yre-7 tenschappen die men kan uitdenken. • i Dit zal stof tot nadenken geven aan 'al? wie nog twijfelt aan het bestaan van een'! Vlaamsch wetenschappelijk leven en aan del mogelijkheid eener Vlaamsch^ Hoogeschool' in ons land. g, i
BELANGRIJKE VOORDRACHT H f Ter gelegenheid en op uitnoodiging vaal de drie Wetenschappelijke, Vlaamsche Con-c' grossen (Gent, 20, 21, 22 Sept.), zal Prof..) M. H. de Hoon, advocaat-generaal in hei Hof yan Beroep te Brussel, een groote voor-11 dracht houden in het feestpaleis der Ten-. toonstelling, over het zoo belangrijke etn zóo' actucelc onderwerp: Do Bescfierinins yam' aet Kind. Begin om 6 uur stipt. ) Opvoeders, rechtsgeleerden, geneesh"ëe-a\ ren, ouders, .u allen die belang stelt in zulle ontierwerp, wórdt beleefd verzocht dezs vergadering wel t e willen bijwonen. "T Do toegang tot het feestpaleis is vrij, HET BEZOEK VAN PR.-.K HENDRIK DER NEDERLANDEN) Om 1 ure 32 min. stopte in de statie Genk St-Pieters de trein die prins Hendrik der Nederlanden in onze stad aanbracht, om de Tentoonstelling te bezoeken. > Hij was vergezeld van den scheepsluite* nant Byl de Vroe, en werd ontvangen door"; Jonkheer H. Van Weede, gevolmachtigd minister der Nederlanden.te Brussel; Jonk-: heer R. Melvill van Karnbeek, gezant, schapsraadsheer; de heeren Stuart, alge* meene commissaris van Holland, de Hemp*i tinne, algemeene commissaris der Belgischt-) regeering, De Weert, schepen. De prins reeds in auto naar hefc ProvinJ ciaal gouvernementshotel, waar om 2 .urei een ontbijt werd opgediend. De Prins is óm 3 1/4 ure in het Pavieljoenl van Holland aangekomen. .: Do eere-5oldaten stonden onder de W»J pens opgesteld, en hij werd opgewacht door een comiteit. Hij wandelde dan op zijn gemaE de ten« toonstelling rond. Gister bezocht hij de Oude Kunst, Afde»>j ling Nederland en de rest der tentoonstel*' ling. Vlïe VLAAMSCH RECHTSKUNDIG CONGRES Het Vlle Vlaamsch Rechtskundig Coa-i gres, dat te Gent zal zetelen in het Feest.' paleis van cle Wereldtentoonstelling op 20, 21 en 22 s-eptember, onder het eere-voorzit terschap van den heer H. Carton de Wiart,. minister vah Rechtswezen, moet als weten.' schappelijke betooging eene waardige plaats bekleeden naast de Congressen van Natuur* en Geneeskunde, van Taal- en Ge. schiedkunde, die gelijktijdig met het Vlaamsch Rechtkundig Congres zullen bij* eenkomeu. Ziehier het volledig programma: Zaterdag 20 september. — Om 10 nre, opening van hot congres in het Feestpaleis der Tentoonstelling. Zitting der afdeelingen tot 1 ure. Daarna ontvangst der congres* leden door 'hunne confraters te Gent. Om 3 ure, vergadering der afdeelingen. Öm 8 ure, in de Feestzaal der Tentoon* stelling, voordracht voor de leden der dria wetenschappelijke Congressen over «r De ! Kinderbescherming », door Mr de Hoon, advocaat-geneeraal hij het beroepshof van BruBsel.' ' Om 8 ure, in het Feestpaleis, Vlaamsen Kunstfeest. Zondag 21 september. —Van 10 tot 12 ure, zitting der afdeelingen. Om 3 ure, algemeene slotvergaderingj verslag der zitting; stemming dier wjnschen; voorstellen. Om 5 ure, tweede groot Kunstfeest in het Feestpaleis der Tentoonstelling. Uitvoering van « De Schelde », van Peter Benoit, onder leiding v«*n den heer Em. Mathieu, 1500 uitvoerders. Dit feest vangt aan met het openingstuk uit « De Jonge Roland >. Om 7 1/2 ure, banket. Maandag, 22 september. •— Om 8 tai^ fflui*rUtts*ti-ai: Vertrek naar Ruysselede. Ba.
acfa
jfcoek aan de Weldadigheidsscholen van (Beernem en Ruyaselede, alwatvr, door de t zorgen van het ministerie vau Rechtswezen, 'een lunch aan de leden der drio Congressen 'sal aangeboden worden. XVIIu VLAAMSCH NATUUR. EN GENEESKUNDIG CONGRES Dit congres zal plaats hebben op 20, 21 en 'j'93 september, te Gent. i -Ziehier het programma: : Zaterdag 20 september. — Om 3 1/2 ure, V's namiddags: Opening van,het congres en (jaarlijksche algemeene vergadering der Verteeniging, in het Paleis der Congressen {(Feestpaleis der Wereldtentoonstelling.) ; Dagorde: 1. Verwelkoming door den voor'.zitter van het Inrichtingscomiteit; 2. Vers l a g over de'werkzaamheden van hefc inrich'tingscomiteit; 3. Aanspraak van den voor(zitter der Vereeniging; 4. Jaarlijksch verjslag van het bestuur der Vereeniging, door Iden, secretaris-penningmeester; 5. Aandni* ( ding der zetelplaats van het XVIIIe Congres, in 1914. '! Om 6 ure, openbare voordracht door adi .'arocaat-generaal de Hoon (Brussel), over: JDe bescherming van het kind». ' Om 8 ure zeer stipt: Groot Kunstfeest in •de groote zaal van het Feestpaleis der Teuitoenstelling. Uitvoering van de beste wer'ken onzer hedendaagsche Vlaamsche toon'dialiters. Daarna; Verlichting van hefc P a r s l(Tentoonstelling). i Zondag, 21 September. — Van 9 tot 12 jure: Eerste vergadering der afdeelingen. ,Van 2 tot 4 1/2 u r e : Tweede vergadering 'der afdeelingen. Om 5 ure zeer stipt: Kunstfeest. Uitvoering van 't Oratoria «De Schelde», van _Pe!jter Benoit, in de groot*) zaal vau het Feest' paleis. 1 Orn 7 ure : Feestmaal, i Daarna, gezellige bijeenkornsï en verlich•jting van het Park. (Tentoonstelling). • Maandag, 22 September. — Uitstapje (naar Ruysselede-Beernem. — Bezoek aan i de Weldadigheidsscholen van den Staat. .'.Ontvangst door den heer Minister van • (Rechtswezen en lunch. |- Bezoek aan de voornaamste gebouwen der . ütad Gent, onder de leiding van bevoegde pudheidskundigen; bezoek aan de Tentoonstelling en aan Oud-Vlaanderen. - ' • N. B. — Gebeurlijke wijzigingen eri nad e r e inlichtingen zullen tijdens de congresdagen door middel van een vlugblad bekend gemaakt worden. Tentoonstelling. — Den zondag, 21 Seprtember, zullen de verzamelingen der instru[menten voor heelkunde en die voor verlos'kunde der Hoogeschool voor congresleden (toegankelijk zijn (in de klinieken, Bijloke• ;hof). r ijl VLAAMSCH PHILOLOGEN-CONGRES Dit congres zal plaats hebben op 20, 21 j;en 22 September aanstaande. Ziehier het volledig progrmma: Zaterdag, 20 September. — Om 2 1/2 u r e : Opening van het congres, in de aula van de 'Hoogeschool, Volderstraat. Kort verslag {.van, de; werkzaamheden der regelingscom-j 1 missie. — Eerste algemeene vergadering. S5 tf Om 4 u r e : Vergadering van de afdeelin'gen, in de collegezalen yan de Hoogeschool, j Voldérsstraat. Om 6 u r e : Algemeene vergadering van de ; 'drie Wetenschappelijke Vlaamsche Congres!8en in het Feestpaleis van de Tentoonstel'ling. '-— Openbare voordracht door prof. IJMr H. de Hoon, advocaat-generaal bij het J'Beroepshof t e Brussel: over «De bescher1 ming van hefc kind». Om 8 u r e : Ter gelegenheid van de drie j Congressen, groot Kunstfeest (Tentoonstelllin). (Uitvoering van de beste werken van hedendaagsche Vlaamsche toondichters. '• Zondag, 21 September. — Om 10 ure : Verïgadering van de afdeelingen, in de.college! zalen voornoemd. '* Om 2 1/2 u r e : Tweede algemeene vergadeiring in de.aula voornoemd. , Om 4 1/4 u r e : Sluiting vari het congres. i Om 5 u r e : Ter gelegenheid van de congressen: Groot Kunstfeest. Uitvoering .van fhet Oratorio «De Sohelde», van Peter Bei noifc, in de groot? zaal van het Feestpaleis, i-Tentoonstelling. i Om 7 u r e : Feestmaal, in den Restaurant 'Azalea, Feestpaleis. — Daarna gezellige bij| eenkomst. ' Maandag, 22 September. — Uitstapje naar • 'Ruysselede-Beernem: Bezoek aan de Wel' dadigheidsscholen van den Staat; ontvangst • 'door den heer minister van Rechtswezen. I Lunch, aangeboden door het ministerie van •1 Rechtswezen. Bezoek aan de voornaamste gebouwen der '• Stad Gent, onder leiding van bevoegde oud•«, heidskundigon; bezoek aan de Tentoonstel•ling. i Deze drie Wetenschappelijke Congressen • Jtellen t e samen ruim 1800 leden.
iWerkersbewegiog (•»«--«••-—
Briefwisseling
.,. .'•
Maar spreken wij over zijne drukkerij, die is ingericht zooais er weinig ingericht zijn. Ik herinner mij dat een paar jaren geleden eenige drukkers, bij middel van plakbrieven, protesteerden tegen de mededinging van die drukkerij voor hefc leveren deidrukwerken voo'r de Conscience-feesten. Alles werd toen in die drukkerij gedrukt en de plakbrieven verzwegen zorgvuldig den naam van clen drukker-professor-kostschoolhouder, enz. Onmiddellijk sprong het Conscience-Comiteit ter hulp en plakte op de muren der stad: « Het is onwaar dat een professor, lid van ons comiteit, zich met het maken der plakbrieven en andere drukwerken heeft gelast. Het materieel waarover ons medelid vroeger beschikte is sedert lang overgegaan aan eene nieuwe gevormde maatschappij. » Opnieuw vroegen dan eenige dfukkers.bij middel van een nieuwen plakbrief: Hoe noemt zich hefc Vennootschap? Waarom droegen cle plakbrieven, enz., geen naam van den drukker? Zelfs vroeg men op den plakbrief of dit Instituut patent betaalt om mededinging te doen. Het Conscience-Comiteit loog en wist dat het loog en dierf niet meer antwoorden. Iedereen weet dat cle drukkerij van het gesticht iri kwestie diende in de gemeentekiezingen om circulairen te drukken voor de flaminganten; dat zij dient om plakbrieven te drukken om gewezen leden van zijn besclierrricomiteit te lasteren, als deze zijn i vet jaske » niet willen aanspelen ; om circulairen te drukken, onderteekend van andere namen als drukkers, voor de flaminganten op te hemelen die in het Feestpaleis zoo deerlijk van hunne pluimen gelaten hebben en waarvan hij eene der schoonste jezuitische figuur is, maar achter de schermen zit, uit vrees voor de Bevoegde Overheden die hem zoo mild subsidie's verleenen. . .-, Het is te hopen d a t : 1. Het bestuur der belastingen dien drukker een patent zal doen nemen, aangezien hij zijne drukkerij laat dienen voor werken te leveren die zijn gesticht niet aangaan en dat hij als « onderwijsgesticht » niet meer kan aanzien worden om van patent ontslagen te blijven; 2. Dat de Bevoegde Overheden een einde zullen stellen om subsidie's te schenken aan zulke ondernemingen. Ecn lezer.
De werkersbeweging in Engeland en Ierland EEN ENGE TOESTAND De stakingen te Dublin, Liverpool, Birmingham en Manchester (waar 3000 kanaalwerkers staken) ondergaan weinig verandering. Het getal stakers te Birmingham bedraagt thans 6000. De bestuurders der Tilling-maatschappij hebben weer verscheidene beambten, die weigerden nde.rteekeiaea Vaan, .lidmaatschap hunner vakvereenighig af te leggen, ontslagen. De beambten der Londensche motorbussen zullen heden opnieuw vergaderen. Vermoedelijk zal dan tot eene algemeene staking, zondag t e beginnen, (worden besloten. Te Birmingham zijn alle goederenstations gesloten; 5500 man staken. Te Liverpool is de toestand gunstiger geworden; een aantal werklieden hebben den arbeid hervat en met hen die nog staken wordt onderhandeld. EEN JONGELING DOODGESCHOTEN TE DUBLIJN De toestand te Dublijn blijft ernstig. Landarbeiders die leden zijn van het Iersch Verbond van transportarbeiders zijn te Tingglass bij Dublijn met de politie slaags geraakt. Deze maakte gebruik van hare revolvers; een jongen is doodgeschoten. De gemoederen zijn zeer opgewonden..
Geen Londen Busstrijd "(Van onzen londenschen correspondent) ' Heden namiddag werd officieel meegedeeld dat er geen strijd zal zijn der auto-, bussen. De maatschappij Tilling heeft de voerders en ontvangers de vrijheid gegeven den bondsknop op hun rijtuig te dragen, op voorwaarde dat zij de onvereenigden niefc lastig vallen. De maatschappij Tilling had zich ingelicht bij de Londen General Omnibus Co die hare bedienden vrij laat al dan niet een bondsknop te dragen. Al de ontslagenen zullen onverwijld in dienst gesteld worden. Eene mooie overwinning voor de georganiseerde omnibusbedienden.
Engelsche Congressisten op vaarttocht naar Oostende
Ter gelegenheid van het Congres der Association of Chambers of Commerce of the United Kingdom » dat verleden dinsdag zijHeer Hoofdopstcllcr, : i Uw nummer van 17 September (bijvoegsel) ne assisen opende in hefc konink...- Athe\ bevat een artikel « Werkersbeweging: Luis- neum van Antwerpen, had 'de Minister van Zeewezen, Posten en Telegrafen voor daags tfcer naa«r mijne woorden... ». nadien de vreemde gasten uitgenoodigd op i Ik twijfel geenszins aan de gegrondheid
Zaterdag zo "septémöer Ï9Ï3 Alhoewel de zon zich schuil hield en hare myriaden van gouden schitteringen uit het water niet deed opflikkeren eu dus ook totgroot spijt der deelnemers, dezen de landouwen van ons Vlaanderen, in hunne volle kleurenpracht niet konden bewonderen, was dc lucht oprecht zoel. Dit gaf dan ook de aangenaamste gewaarwording, zoodat het gezelschap in cle beste stemming verkeerde en die luide betuigde toen de boot voorbij de schilderachtige dorp. jes der Scheldeoevers of voorbij slanke zeilschepen vaarde. Het stadsbestuur had voor ecn smakelijke lunch gezorgd. Natuurlijk was het geen klein bier circa vijf honderd man te bedienen en toch heeft het personeel der Wagons. lits zich door spoedige bediening weten te onderscheiden. Dit kostte garcons, pompiers, buffethouder en hotelmeester wel veel zweet maar als arbeiders die willen toonen wat zij vermogen stelden zij er eeue eer in hunnen dienst snel en in de puntjes te verrichteu. Moet het gezegd? Zooais dit altijd gebeurt zal men tle eer toegezwaaid hebben aan degenen die uiet aan de moeite waren... Wat ons zeer aangenaam trof was te zien met wat belangstelling leden der bemanning gezel Terwagne nakeken en met einaar over hem als over een goede vriend spraken, wat niemand zal verwonderen wanneer men zich wil herinneren dat de zeelieden en visschers in het Parlement in hem den besten verdediger gevonden hebben.
Weldra vernamen wij van een kameraad der bemanning dat M. Segers niet heeft kunnen beletten dat ook in het marine-personeel het socialisme vorderingen maakt. Meer mogen wij daarover niet zeggen. Daar de plaatsen waar de arbeiders te vinden zijn. ons ineer aantrekken dan de prachtvolle vertrekken van de boot, vroegen wij den kameraad, lid der S. J . W. van Oostende, ons naar de machienkamer te lelden. Een der machinisten verstrekte ons daar eenige zeer belangwekkende inlichtingen over de kracht der boot. Toen het schip in de zee iuvaarde vlogen we met een ongewone snelheid vooruit. De machtige machienen van 12.000 HP met 3 turbihneu, waarvan de schroeven 400 toeren per minuut doen, dreven orn voorwaarts met 24 knoopen per uur. Met de Mauritania en de Luzitania, die 26 knoopen per uur doen, is cle Jan Breydel een der snelste mailbooten der wereld. Alhoewel de loods Van Trier in de Schelde de gaug had moeten matigen om te beletten dat de groote watervenilaatsing van tle boot over de voorbijvarende lichters zou spoelen en deze iu gevaar zou brengen, bracht hij de reizigers op vijf uren tijd veilig in cle haven van Oosteude. Daar wachtte den reizigers 's avonds een speciale trein die hen naar Gent voerde, waar zij zullen ontvangen worden door het Stadsbestuur. Na de congres-zitting welke ze in de Arteveldestad houden zullen ze vetrekken op Brussel waar zij insgelijks in congres bijeenkomen.
Het gestolen paarlensnoer
De rechter toont hem het snoer en getuige haalt bewuste parel uit den hoop. Ik wilde drie der paarlen koopen voor 100.000 fr. maar Silverman en Grizzard weigerden. Ik kocht er dan twee voor dien prijs. Getuige verdeelde dan de rest der paarlen in twee deelen en zegelden de pakjes met zijn eigen zegel. Grizzard zegde dat hij getuige niet dikwijls wenschte te ontmoeten omdat het te gevaarlijk was eu zoo M. Spanier d3 rest wilde koopen, moest hij heel cle hoop als ééne partij koopen. Grizzard stak de 100 duizend frank op zak cn de twee beschuldigden verlieten hefc hotel. Den dag nadien toonde getuige aan Silverman 400.CO0 fr. in fransche banknoten en zegde voor dat geld andere paarlen te willen koopen. Andere bijeenkomsten hadden plaats maar de paarlen werden niet meer getoond. Dan zegde getuige dat hij met Grizzard niet meer wilde te doen hebben en dat alle verdere koopen maar met Quadratstein moesten geregeld worden. V. Zijt g e beloond voor uwe tusschenkomst «oj-hooptet, gij op eene belooning? j . A. Ik heb niets ontvangen en niets werd mij-beloofd.' M. Price zegde mij-dat-ik-als een expert een commissie kon rekenen, maar ik heb het niet gedaan. Hij is een vriend van M. Max Mayer. V. Waarom gaaft gij geen alarm toen gij de paarlen voor u zaagt?, A. Ik ben geen policieman en ben volstrekt niet zinnens mij als zoodanig te laten gebruiken. Men heeft mijne tusschenkomst gevraagd als expert en als niets anders. Moest men politiediensten verlangd hebben dan zou ik geweigerd hebben mij met de zaak in te laten. V. Ge waart met drij tegen twee. Waart ge bang voor geweld? A. Niet het minst. V. Dan toch hebt gij u laten gebruiken om de beschuldigden te beliegen ? ,A. Volstrekt, ' t was eene zaak van eerlijk, heid. V. Zijt gij dan gewoon te liegen ? A. Zeker niet, maar nu deed ik het om licht io eene misdaad te brengen. Na die getuigenis wordt de zitting tot morgen .verdaagd.
HET HALSSNOER IN HET GERECHTSHOF — M. SPANIER LEGT GETUIG E M S AF — ZONDERLINGE GESCHIEDENIS (BIJZONDERE DIENST van '- VOORUIT») Van onzen Londensehcn correspondent. Na eene póós van 2 dagen werden de beschuldigden heden middag terug voor den rechter gebracht. De belangstelling van het publiek neemt in niet geringe mate toe. Heden morgend om half acht namen twee mannen het hoofd van de Queen. Om 11 ure 'riiiiüdenr zij' iplaaW ••v-Otff twee- damstM-die hun betaald -hadden! ,. _ • ,.•,-. Het snoer werd vandaag in het Hof vertoond. De vinder heeft gisteren, en heel den nacht, in Scotlandyard doorgebracht. Inspecteur Ward bracht het Bnoer in het Hof ën Max Mayer werd geroepen, -**»*>->,, V. Herkent gij deze paarlenj .. A. Zeker, doe ik. -^ V. Hoeveel zijn er nu? A. 57. - •M. Max Bloch Spanier, de Parijsche diamantkoopman was de volgende getuige. M. Spanier is een donker man, gemiddelde bouw en zwart moustache. Hij vertelde hoe M. Price zijne hulp inriep. Getuige kwam dan naar Londen. Op 23 Oogst ging hij naar het First avenue Hotel en ontmoette er Quadratstein die hem eene groene kaart toonde zooais ook hij een van M. Price gekregen had. Dit was de herkenning, want hij had noch Quadratstein noch Brandstetter, die hem,werd voorgesteld,ooit gezien;na eenige discussie begaf M. Spanier zich naar de City waar 8 . Price hem 100 briefjes van 1000 fr. overhandigde. Na zijn terugkomst in het hotel werd Gutwirth aan getuige voorgesteld. Men praatte in 't Duitsch en geene namen werdeni'bekend gemaakt. M. Spanier spreekt zeer,goed de Engelsche taal, maar nooit liet hijl dit aan beschuldigde blijken. Gutwirth zegde dat na eenige minuten hij zou terugkorilen met den bezitter van het snoer, maar eer hij wegging vroeg Gutwirth aan M. Spanier 5 % commissieloon in geval de koop gesloten werd. V. Werd iemand anders aan u voorgesteld ? A. Ja, Silverman, maar geen namen werden bekend gemaakt. V. Is het gewoonte in de diamanthandel geen namen te noemen als ge zaken doet? A. — Oh! neen, zegt getuige lachende. Silverman bood mij een drank en een sigaar wat ik weigerde. Ik vroeg aan Silverman of hij de paarlen had. Hij zegde, neen, maar de vriend dio het snoer bewaarde was juist met zijn automobiel den buiten in. Silverman noopte ip een uur zijn motorende vriend te zullen vinden. Maar hij von.d hem niet. Ik zegde aan Silferman dat ik bang was en vreesde bedrogen, te zullen worden. I n dien ik den dag nadien de paarlen niet kon zien, zou ik terug naar Parijs gaan. Den dag nadien kwam Silverman niet zijn vriend, die ergens in do buurt van het hotel bleef.Wij moesten Silverman, uit het hotel, volgen waa hij gaan zou, maar ik h"ad gezegd nergens te willen gaan waar ik niet bekend was. Na 100 meters, zegde Silverman dafc hij een- verkeerden weg was gegaan en ging terug. Grizzard vervoegde ons dan, zij' wilden mij mee naar Golders Green nemen, maar dat weigerde ik. Zij zouden dan in de biljardzaal van het First Avenue Hotel de paarlen toonen. Toen zij boven kwamen werd de deur gesloten en dé paarlen getoond. Grizzard haalde uit zijn zak een vierkant pak cn overhandigde het aan Silverman dia het opende. De paarlen waren in eens stekskensdoos, dezelfde stekskensdoos waarin de paarlen gevonden zijn. Een der paarlen nam mijne bijzondere aandacht. Ik had die paarl zelf twee jaar in miin bezit rSshnfLi»». v*rka-icUt.
Schrikkelijke ramp IN FRANKRIJK Ecn Irein in eenen afgrond gestort 15 dooden — 30 gekwetsten ' NADERE BIJZONDERHEDEN Over de ramp eergister avond op de departementale tramwaylijn van Cannes naar Grasse gebeurd en waarover wij in ons nummer van gister reeds spraken, vernemen wij nog het volgende : Een trein bestaande uit vier rijtuigen was in de nabijheid van het dorp VilleneuveLouvet gekomen, toen eensklaps cle lokomotief ontriggelde. De koppelkettingen van den eersten waggon sprongen los en het rijtuig viel in eenen afgrond vau 12 tot IJ meters diep, twee andere rijtuigen medéslepende. ln deze wagons zaten eenige burgers en talrijke soldaten vari het 21e en het 27e jagers, die van Nizza kwamen om de kantonnementen in orde te brengen. Twaalf lijkeu werden in den afgrond onder de verbrijzelde waggons gevonden; 30 reizigers die erg gekwetst waren werden met de grootste moeite uit hunnen neteligen toestand verlost. Het schouwspel was verschrikkelijk; vele lijken waren onkennelijk. Onder de dooden bevonden zich drie onderofficieren en een kaporaal. De redding was zeer moeilijk,ten gevolge van den regen in de bergholte ophoopt. _ De gekwetsten werden in naburige woningen gebracht en verzorgd. Verscheidene dezer ongelukkigen verkeeren in stervensgevaar. Een der gekwetste soldaten die naar het krijgsgasthtüs werd vervoerd, bezweek onderwége. Vele gekwetsten werden ook met wagens die men bij de inwoners van het dorp Villeneuve-Louvet had opgeëischt, naar Cannes gevoerd. Uit een der vernielde waggons^zag men d o a d e d a e morgend om 2 ure eene hand be*
wegenv Onder eene bank zag men een spoti wegbediende van Niza liggeu. De ongel^ kige die zich niet kon verroeren, kerm*; van pijn. Poor eene opening kon men het slachtól fer een glas citroenwater aanbieden. Vervolgens werden balken onder de jut nen gestoken om de massa ijzer op te heffaj. en den ongelukkige te verlossen, waajy men na lang werken in gelukte. De spot» wegbediende erg gekwetst aan het acht» hoofd en beenen, werd naar het, hospitjrf gebracht. Het getal dooden beloopt reeds totijj Buiten de vier gedoode soldaten, werd ooi mejuffer Lombard, vau Charleville, gedqM en drie tot hiertoe onbekende vrouwen. 8j De oorzaak vau de ramp is niet gekeiffi De wattman en de geleider hebben geen ft{ sel; de eerste die naai* zijne woning te Cai nes was teruggekeerd heeft men moeten £| waken, daar hij plotseling krankzinnig ró geworden en zelfmoord wilde plegen
'.
9
,
Schrikkelijke botsing tusschen automobiel VERSCHEIDENE GEKWETSTEN REIZIGERS IN 'T WATER GESLINGEj| Nabij de brug van Saintes (Frankrijk) had eene schrikkelijke botsing plaats tusscM drie auto-taxis. Een der automobielen vloog tegen j | brugleuning, die werd ingebeukt. De reiziger die van voren zat, werd uittC auto in de rivier Charente, van eene hoorn van 10 meters, geslingerd. Een visscher, die zich op de brug bevonS, werd door de vallende brugleuning mei in het water gesleept. Twee reizigers die in den auto zaten w« den erg gekwetst.De èene werd het rechtoi been en den linkerschouder gebroken; ï andere werd erg aan het voorhoofd gewoïj door uit het voertuig op een stuk ijzerÜè stuiken. De twee personen die in het water wéf den geslingerd, weerden door visschers gt. red. Beiden zijn stervend naar het gasthur gebracht. •»
IJselijke misdaad! IN DUITSCHLAND Een akelige moord werd te Kallehme-M Berlijn, door een sater gepleegd. Aldall heeft men het vreeselijk verminkt lijk eener vrouw aangetroffen, wier keel was doorfe. sneden, terwijl haar buik geopend hïj Van den dader bezit men geen spoor.
Ontploffing te Lissabon I f Eene ontploffing had plaats op het CS moënsplein. De eigenaar van hét huis. apotheker, is gedood. De pompiers he' in de apotheek vier bommen gevonden. De apotheker was reeds vroeger a l i j menzweerder voor de rechtbank verEchei en vrijgesproken. ^. j j -| t* . ^ ^ ^ y j j j
Off strijd tosschen
1
en ZOU HET GESCHILVYEREFFEiiB •' ZIJN? China heeft op de eischen der japanAt regeering geantwoord. De chineesche regeering willigt al devt» gen van Japan in, volgens den zin welta haar de japansche gezant te China tijdeM het mondelingsch onderhoud verleden » terdag gegeven heeft. Het japansch gezantschap in China acht nochtans de bewoordingen van het cBneesch antwoord niet voldoende : voor een paar dagen werd China verzocht zekfl? uitdrukkingen te veranderen, doch dit «id stellig geweigerd. Men meldt uit Tokio dat de japansche i* geering zekere 'geruchten welke de vija** den van het huidig bestuur in omloop gebracht hebben, gelogenstraft heeft; er-jl natuurlijk nooit spraak geweest van eW verlenging der inpachtneming van het cBneesch schiereiland Kuang-Touug. Jij»? heeft ook aan China nooit andere einifei gesteld dan diegerie.welke openbaar gektad /zijn. De handelwijze der vijanden der.regering had alleenlijk voor doel deze tot ap. treding te dwingen.
Do prïester-oplichter-moordenaar was ook valschmunter Het bandietisme aan hetwelke de Afflj[ kaansche "priester Schmidt deed. woi* meer en meer aan 't licht gebracht. v Zekere Muret, tandarts, is te New-Yw» gevangen genomen, verdacht met den pri* ter-moordenaar Schmidt valsch bankpap™' te hébben vervaardigd en uitgegeven. BS lijkt zoo sprekend op Schmidt, dat de poICT hen voor broers houdt. Muret ontkent n» Schmidt-verwant te zijn. Hij geeft a l s » geboorteplaats Chicago op; 't moet eem» vaststaan, dat hij zijn jeugd in Diutsci.uo» heeft doorgebracht. , ,, Schmidt doet moeite om ontoerekenM" te lijken. Hij verklaart dat hefc valsche M» papier nem door God was verstrekt, m" bedoeling om het aan de armen te geven.
Tragische zelfmoord van prinses Sophie van Saxe-Weintar Volgens een telegram uit Heid (Duitschland) heeft prinses Sopw» Saxe-YVeimar, dochter van prins » " ' . zich gezelfmoord bij middel van eea r verschot. Zij had rond'• middernacht » elkeen in 't ouderlijk kasteel de goede r gewenscht, ging naar hare vertrekken, w eensklaps de losbranding weerJclonK. ^ Over eenigen tijd had mén het g«» -, DCJ J verspreid dat zij met den BerlunscttW£ verspreid üac zij met, aen • ," ..i*, nancier Hanse von Bleichroedeif v e " ^ was. Dit zou nu geloochend worden. brengt deze tragische daad hierm.eae ibaitt)•"