Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
BRUNO VANQUAETHEM PRINCIPAL MECHANICAL ENGINEERING HEALTHCARE Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Ieper, 5 Juni 2014 p.1
VALUE BY DESIGN Feiten en cijfers • sinds 1952: 60+ jaar knowhow • 250 professionals wereldwijd • focus op doelmarkten Healthcare // Buildings // Industry // Infra • multi-disciplinaire aanpak • pionier in duurzame gebouwen
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.2
DIENSTEN
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.3
VESTIGINGEN BELGIË Brugge Roeselare
Gent Brussel
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.4
VESTIGINGEN INTERNATIONAAL
VK Saint-Petersburg VK Belgium
VK Astana
VK Vietnam
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.5
GELAUWERDE PROJECTEN Police Tower Charleroi
Square Brussels
GlaxoSmithKline Waver
Belmont Court Brussels
MIPIM 2012 Best Futura Pr.
MIPIM 2010 Special Jury Aw.
MIPIM 2010 Best Bus. Centre
MIPIM 2007 Best Refurb. Office
Mondriaan Brussels
Platinum Brussels
Law Courts Antwerp
MIPIM 2005 Best Bus. Centre
International Propery Award 2010
RIBA 2007 European Award
Renson Waregem Chicago Athenaeum 2009 Green Good Des.
Infrax Infrax Torhout Torhout Chicago Athenaeum 2020challenge 2010 award Green Good Des. 2009
Anspach Centre Brussels
Woluwe Shopping
BLRW-CBLCC 2010 Best Renovation Heulebrug Knokke Eur. Arch. Prize Philippe Rotthier 2008 Best Garden City
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Law Courts Antwerp Chicago Athenaeum 2008 Int. Arch. Award
Infosteel 2006 Steel Award
Shopping Nivelles BLRW-CBLCC 2012 Best Shopping Centre
Shopping Nivelles BLRW-CBLCC 2012 Sustainability Award
Law Courts Antwerp
BLRW-CBLCC 2006 Best Renovation
Pediatric Hosp. Binh Chanh World Arch. Festival 2011 Future Health
Belg. Arch. Fed. 2007 Best Public Space
Empress Court Brussels
Black Pearl Brussels
WTC IV Brussels
Brussels Envir. 2009 Exemplary build.
Brussels Envir. 2013 Exemplary build.
Brussels Envir. 2013 Exemplary build.
St Peter’s Sq. Ghent
p.6
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis o Noodzaak ? o Hoe realiseren ? 2. Case studie Jan Yperman Ziekenhuis o Energievoorziening o Concept en opzet WKK-installatie
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.7
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.8
Bedrijfszekere energievoorziening noodzaak ?
Wetgeving - Normering
Economische aspecten
Comfort van patiënt, personeel en bezoeker
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.9
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Wetgeving - Normering
Elektriciteit
• KB Ziekenhuizen • Basisnorm brandveiligheid • AREI – vitale kringen art. 104 • Medische ruimtes: HD 60364-7-710
Medische gassen
• NBN ISO 7396-1
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
HVAC
JCI
• Operatiezalen: zuiverheidsklasse • Isolatiekamers: onderdruk / overdruk
p.10
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Comfort van patiënt, personeel en bezoeker • Minimaal verlichtingsniveau • Minimaal comfortniveau
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.11
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Economische aspecten • Verlies aan inkomsten / omzet voor ziekenhuis en dokters doordat bepaalde diensten niet normaal kunnen functioneren (bvb poliklinische activiteiten, medische beeldvorming, …) • Extra kosten bij heropstart
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.12
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Hoe kritisch zijn de diverse energievoorzieningen ? En hoe kunnen we dit eventueel ondervangen ?
Gas
Elecktriciteit
verwarming sanitair warm water
Medische gassen
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Koeling ijswaterproductie
Stadswater
p.13
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Elektriciteit Elektriciteitsvoorziening is een uitermate kritisch systeem: -
Veiligheid van patiënt, personeel en bezoeker. Zonder elektriciteit werken ook de andere nutsvoorzieningen niet. Noodzakelijk voor de normale werking van het ziekenhuis. Betrouwbare publieke elektriciteitsvoorziening is nu reeds een probleem.
Oplossingen: -
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Redundante stroomvoorziening vanuit het openbare net. Redundante opbouw van het interne net. Betrouwbare noodstroom- en UPS-voorzieningen op de site. Tendens: volledig ziekenhuis overnemen op noodstroom (en UPS ?)
p.14
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Gas Kritisch of niet ? -
-
Gasvoorziening vanuit het openbaar net is tot op heden vrij betrouwbaar - Quid toekomst ? Verwarming is minder kritisch: thermische massa gebouw, performante warmteterugwinning, interne warmtewinsten. Productie sanitair warm water kan kritisch worden bij langdurige onderbrekingen.
Oplossingen: -
-
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Redundante gasvoeding meestal niet haalbaar. Volledige of gedeeltelijke omschakeling stookplaats op mazout voorzien Alternatieve methodes analyseren voor de productie van sanitair warm water
p.15
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Gas
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.16
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Koeling / ijswaterproductie Werking van de ijswaterproductie is vooral afhankelijk van de beschikbaarheid van de elektriciteitsvoorziening. Slechts voor een beperkt aantal systemen is de ijswatervoorziening kritisch: -
Koeling toestellen (medische beeldvorming, serverlokalen, …) Koeling van bepaalde kritische diensten (OK, ICU, …)
Alle koelmachines op noodstroom is bij grotere sites niet haalbaar Oplossingen: -
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Grotere koelmachines eventueel manueel bij te schakelen op noodstroom. Decentrale, kleinere koelmachines op noodstroom om kritische systemen op te vangen. p.17
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Stadswatervoeding Kritisch bij langere onderbrekingen, voor bepaalde diensten ook bij korte onderbrekingen (dialyse, …). Oplossingen: - Redundante voeding vanuit het openbaar stadswaternet. - Externe voeding door civiele bescherming voor kritische diensten. - Beperkt gebruik van de regenwateropslag ? - Lokale opslag in waterreservoirs ?
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.18
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Medische gassen Kritische nutsvoorziening waarvan de redundante opbouw echter reeds sterk geregeld is door NBN ISO 7396-1. Oplossingen: - Productie-eenheden perslucht/vacuüm op noodstroom. - Redundante opbouw productiecentrales. - Ringvormige aanleg verdeelnet.
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.19
1. Bedrijfszekere energievoorziening in een ziekenhuis – noodzaak ?
Conclusies • Naast de wettelijke eisen dienen ook comfort- en economische parameters in overweging genomen te worden. • Prijskaartje maatregelen: zowel qua investering als uitbating. • Niet alle maatregelen zijn altijd haalbaar : prioriteiten dienen gesteld te worden.
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.20
2. Case study Jan Yperman Ziekenhuis
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.21
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
Elektriciteit – noodstroom - UPS
Stadswatertoevoer
•
•
• • • •
Klassieke lusvoeding via openbaar distributienet Interne lus vanuit kopcabine naar de twee distributiecabines 3 noodstroomaggregaten (2500 kVA, 1000 kVA, 350 kVA) Dynamisch UPS-systeem (3000 kVA) Klassiek batterij UPS-systeem (redundant 160 kVA) voor serverlokalen en kritische voorzieningen
•
Redundante voeding vanuit het openbaar stadswaternet Regenwaterrecuperatie
Medische gassen • • •
Drie persluchtcompressoren Drie vacuümpompen Twee cryogene zuurstoftanks + batterij flessen
Verwarming • •
Twee dakstookplaatsen (2 x 3 MW) Twee WKK-aggregaten (2 x 200 kWth)
IJswaterproductie •
Drie ijswaterproductie-eenheden (1 x 1.600 kW, 2 x 750 kW)
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.22
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
Dimensionering WKK-installatie - randvoorwaarden Vertrekpunt: energieprofiel verwarming / elektriciteit Randvoorwaarden ontwerp: -
Aantal draaiuren Beschikbare locatie Technische complexiteit installatie Aantal motoren Buffercapaciteit Beschikbaar budget Economisch optimum - terugverdientijd Goedkeuringsprocedure VREG / VEA
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.23
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
Dimensionering WKK-installatie
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.24
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
Dimensionering WKK-installatie JY - ontwerpprincipes • Maximaal aantal draaiuren per jaar. • Minimaliseren buffercapaciteit. • Beperkte technische complexiteit - standaardoplossingen. Aantal draaiuren (zonder bufferwerking) 10000 9000 Aantal draaiuren per jaar
8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 200
250
300
350
400
450
500
550
600
650
700
750
800
850
900
950
1000
Totaal thermisch vermogen
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.25
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
Dimensionering WKK-installatie - inplanting Optie 1: 1 machine per stookplaats Voordelen : - In bestaand stooklokaal. - Energetische scheiding tussen gebouwen blijft behouden.
Nadelen: -
-
Geen perfect evenwicht in energieverbruik tussen beide gebouwen. Stabiliteitstechnisch moeilijk haalbaar. Akoestiek ?
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.26
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
Dimensionering WKK-installatie - inplanting Optie 2: beide machines in technisch bijgebouw Voordelen : - Geen akoestische en stabiliteitstechnische problemen. - Gemakkelijke bereikbaarheid.
Nadelen: -
Directe verbinding met stookplaats bestaand gebouw moeilijk haalbaar.
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.27
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
WKK-installatie - warmtekrachtcertificaten Aandachtspunten: -
Vermogen installatie. Eandis - metering. IJkcertificaten geplaatste meters. Keuring van de installatie.
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.28
2. Energievoorziening Jan Yperman Ziekenhuis
WKK-installatie - besluit WKK - een haalbare kaart mits een aantal randvoorwaarden - Correcte dimensionering - Beperk de technische complexiteit van de installatie - Betrek tijdig alle partijen: fabrikant, installateur, Eandis, VREG/VEA,…
Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
p.29
Dank voor uw aandacht Vragen ?
BRUNO VANQUAETHEM PRINCIPAL MECHANICAL ENGINEERING HEALTHCARE Doorgedreven optimalisatie van energieconcepten
Ieper, 5 Juni 2014 p.30