Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V Executieve vaardigheden
Welkom! Nancy Lussing
Even voorstellen… • • • • •
25 jaar voor de klas (speciaal en regulier) 10 jaar achterin de klas Ondersteuning algemeen Coördinator masterclass Leer- & gedragsspecialist
Stelling • Een hoog IQ is bepalend voor succes op school!
Executieve functies…
sturen en remmen
Executieve vaardigheden:
Basisvaardigheden om tot succes te komen…
Ontwikkeling puberbrein & prefrontale cortex Tijdens de puberteit is het voorste deel van de hersenen nog volop in ontwikkeling. Dit deel van de hersenen is verantwoordelijk voor:
• • • •
het het het het
reguleren van emoties organiseren & plannen sociale gedrag overzien van de consequenties van je daden.
Experimenteren = ervaring opdoen • Pubers kunnen nogal heftig reageren en zich niet aan de regels houden • Alles is leuk als het maar spannend is en een kick geeft • Ze hebben behoefte om te experimenten en kijken dan niet verder naar de gevolgen van hun acties • Niet geïnteresseerd zijn in het effect van hun handelen op de lange termijn • Pubers richten zich op het hier en nu.
Het puberbrein…. • In ontwikkeling tot ca. 25 jaar • De prefrontale cortex is betrokken bij cognitieve en emotionele functies als beslissingen nemen, plannen, sociaal gedrag en impulsbeheersing= ouders als TOMTOM • Ontwikkelingsstoornissen als Ad(h)d, ass, dyslexie, enz. • Plasticiteit • Use it or loose it…..
Eerst je vinger opsteken…, dan pas iets zeggen!
Waarom staat er niets in je agenda?
Plan het dan in!
Waar heb ik die sleutels ook weer neergelegd?
Heb je nu nog je kamer niet opgeruimd? Zit nu eens stil!
Stel het niet voortdurend uit
Wat heb jij een kort lontje zeg!
Ik wilde die reep bewaren tot het weekend, maar hij is nu al op.
Waarom schrijf je je huiswerk dan ook niet op?
Alweer de tas met gymspullen vergeten? Wacht nou eens op je beurt!
Je hoeft niet meteen zo boos te reageren!
Waarom stel je het dan ook tot het laatste moment uit?
Een aantal belangrijke executieve vaardigheden Responsinhibitie/zelfbeheersing Taakinitiatie Planning/prioritering Timemanagement Werkgeheugen Focus/concentratie Metacognitie/zelfbewustzijn
Vragenlijst executieve vaardigheden 1.Ik trek geen overhaaste conclusies 2.Ik denk eerst na voor ik iets zeg 3.Ik onderneem geen actie als ik niet over alle feiten beschik Responsinhibitie/zelfbeheersing 4.Ongeacht de taak, wil ik er zo snel mogelijk mee beginnen 5.Ik stel nooit iets uit 6.Ik stel dingen zelden tot het laatst uit Taakinitiatie
7. Als ik mijn dagelijkse activiteiten plan, maak ik eerst een prioriteitenlijst, waar ik me ook aan houd. 8. Als ik te veel te doen heb, kan ik me gemakkelijk concentreren op de belangrijkste dingen 9. Grote opdrachten deel ik meestal op in kleine subtaken Planning/prioritering 10. Aan het eind van de dag heb ik meestal gedaan wat ik me had voorgenomen. 11. Ik kan goed inschatten hoeveel tijd ik ergens mee kwijt ben 12. Ik ben meestal op tijd op afspraken Timemanagement
Responsinhibitie/zelfbeheersing Het vermogen om na te denken voor je iets doet en de vaardigheid om een reactie uit te stellen en/of tegen te houden.
Filmpje marshmallowexperiment
Planning en organisatie De vaardigheid om een plan te maken om een doel te bereiken of een taak te voltooien. Het gaat er hierbij ook om of de leerling in staat is onderscheid te maken tussen hoofd- en bijzaken. Deelstappen nemen om tot een goed eindresultaat te komen Huiswerk noteren, plannen en uitvoeren Praktische opdrachten maken; begin, midden en einde Plannen van pauzes in lange termijntaken
Planning en organisatie
Hoe kun je het versterken? • • • •
Overzicht creëren Leren in stappen, huiswerk plannen, agenda bijhouden Oefenen door (begeleid) te doen! E-faqt (online leeromgeving)
eFaqt
Metacognitie/zelfbewustzijn
Het vermogen om een stapje terug te doen om jezelf en de situatie te overzien, om te bekijken hoe je een probleem aanpakt.
Het gaat daarbij om zelfmonitoring, zelfreflectie en zelfevaluatie door je bijvoorbeeld af te vragen ‘Hoe heb ik het gedaan?’ ‘Wat gaat er goed, wat kan er beter?’ Wanneer? Hoe kun je het versterken?
Metacognitie/zelfbewustzijn Wanneer?
• • • •
Beseffen dat andere mensen dingen anders ervaren Kunnen reflecteren op een taak Kunnen reflecteren na een gebeurtenis: ‘Hoe kwam dat nou?’ Kunnen reflecteren op een project: ‘Wat ging goed, wat kon beter?’ ‘Wie ben ik, wat kan ik wel, niet?’
De weg naar succes begint bij een eerste stap… (durven) falen is een wezenlijk onderdeel van succes-> groeimindset
Groeimindset….
Groeimindset ….. Intelligentie is ontwikkelbaar Leidt tot verlangen om te leren Omarmen van uitdagingen Volhouden bij tegenslag Inspanning is iets wat erbij hoort Openstaan voor kritiek Leren en geïnspireerd raken door het succes van anderen Potentieel wordt benut en prestaties worden beter!
Feedback & groeimindset
Feedback; groot effect op leerprestatie • Focus op het positieve en complimenteren (4-1) Wat gaat er goed? • Focus op proces i.p.v. intelligentie Wat knap dat je doorzet!
Wat kunt u als ouder(s) doen? • Ken uw kind… wat heeft hij/zij nodig? (stimulans/begeleiding/duidelijkheid/begrenzing/ruimte/vrijheid) • Investeer in relatie, rol als ouder
• Luisterhouding en stel vragen, wees een OEN (Open En Nieuwsgierig) • Positieve feedback geven op leerproces (wat ging er goed… eerste stap) • Groeimindset bevorderen • Ruimte geven om fouten te maken en eigen talenten te laten ontdekken, stimuleren van bijbaantje, hobby's, ervaring opdoen
Onderzoeken & ontdekken! • • • •
Beeld van talenten, kwaliteiten en vaardigheden? Eisen studie? Omstandigheden studie = leven en leren? Beroepseisen?
Afsluiting • Ja, executieve vaardigheden spelen een belangrijke rol bij het leer- en studiekeuzeproces!
• Als je mensen aanspreekt op hun talenten… dan gaan zij die ook ontwikkelen…
• Dank voor uw aandacht en succes met de studiekeuze!
Verder lezen? • • • •
“Gedrag in uitvoering” “Slim maar … pubereditie” “Breinlink voor ouders” “Mindset, de weg naar een succesvol leven”
Smidts & Huizinga Dawson & Guare Dirksen & Moller Carol Dweck
