update nr. 19 juni 2008 •
innovatieve buissystemen
leidend in onderzoek en ontwikkeling
tufters en installateurs leren over kunstgras
medewerkers C1000 in het nieuw
het dak op ‘Je kunt het dak op met je kunstgras’ leek het devies in India.
De eigenaar van een bedrijf in Mumbai, aan de westkust van
Op bezoek bij Fieldturf India viel Herbert Yau (area sales
India, wilde voor zijn medewerkers een ruimte creëren waar
manager TenCate Thiolon Asia) in elk geval op dat kunstgras
ze zich kunnen ontspannen.
was gebruikt bij de aankleding van het kantoorpand van een
De interieurontwerper die hij in de arm nam, adviseerde het
IT-onderneming in Bhubaneshwar, ten zuiden van Calcutta.
gebruik van kunstgras. Het resultaat spreekt voor zich.
Voor kunstgras werd gekozen om meer groen in de omgeving te brengen en om esthetische reden. Het is een gefibrilleerde vezel: in India zijn sprietjes natuurgras zo dun dat monofilamenten niet ‘natuurlijk’ overkomen. Men geeft zelfs de voorkeur aan een eerdere gefibrilleerde versie boven de nieuwe hybride vezel.
kunstgrassystemen TenCate Grass ontwikkelt zich meer en meer van componentenleverancier tot systeemaanbieder. Niet langer concentreert TenCate zich op alleen de vezels en backing. Juist in het complete systeem vallen voordelen te behalen.
Martin Olde Weghuis licht toe waarom: ‘De kosten van een kunst
Aannemer
grasmat kun je grofweg in drie delen opsplitsen. 15% van de kos
‘TenCate blijft de componenten leveren. Wij gaan niet zelf de taak
ten gaat op aan vezels en backing, 35% aan infill en shockpads en
van de aannemer overnemen. Wij streven wel naar het aanbieden
50% aan de installatie. Dat omvat grondwerk, afvoer van zand,
van componenten die optimaal op elkaar zijn afgestemd, elkaar
aanleggen van drainage etcetera. Het is dus duidelijk dat daar de
versterken. Zo zijn we momenteel aan het testen met de subbase.
meeste winst te behalen valt.
Turf is de ideale ondergrond. Wij imiteren dat met matten van polyesterschuim, foam of - en dat is nog wel de beste oplossing -
Door de infill en de shockpads te optimaliseren, kunnen de kosten
een dubbellaags mat van geotextiel.’
voor de installatie drastisch verlaagd worden. Zo wordt er nu nog
Door het aanbieden van elkaar versterkende componenten staat
50 cm diep gewerkt om de beste eigenschappen van een veld,
TenCate Grass extra sterk in de aanbestedingen. TenCate draagt zo
zoals schokabsorptie, te realiseren. Met een betere infill en shock
bij aan een kunstgrasmat met uitstekende functionele kenmerken
pads kun je dit terugbrengen naar 10 cm.’
en tegen lagere kosten.
leidend in onderzoek en ontwikkeling De TenCate Grass-groep heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de innovatie van kunstgras voor sporttoepassingen. De groep streeft ernaar binnen de branche leider te zijn in onderzoek en ontwikkeling. In 2006 nam TenCate de activiteiten op het gebied van kunstgrasvezels over van Mattex Leisure Industries (MLI) in Dubai. Hierdoor kon ze haar positie als marktleider in de productie van kunstgrasvezels verder versterken. De groep bezit de vereiste kwaliteiten om een grote sprong voorwaarts te nemen, de grasactiviteiten te innoveren en zo belangrijke resultaatverbeteringen te realiseren. Daarvan zijn Jeroen van Balen, vroeger werkzaam bij MLI en nu actief betrokken bij de strategische implementatie, en Frans Harmeling (product & development manager) overtuigd.
Het veld van FC Zwolle
Jeroen van Balen: ‘TenCate heeft een assortiment sterke octrooien.
den, maar ook om bij sporters het gevoel, de perceptie op te roepen
Daarmee kunnen we een nieuw kunstgrassysteem opbouwen.
dat je evengoed kunt spelen op een kunstgrasveld als op een groen
Ik ben altijd van mening geweest dat kunstgras beter moet presteren
natuurveld met de geur van gras in de lente. Wij kunnen in de nabije
dan natuurgras. Niet alleen doordat er vaker op gespeeld kan wor
toekomst een systeem introduceren waarmee dat mogelijk wordt.’
Jeroen van Balen
Frans Harmeling
Enig idee wanneer dit het geval zijn?
morgen technisch verouderd kan zijn. Ik ben ervan overtuigd dat er
Frans Harmeling: ‘Voordat we dit product lanceren, zal TenCate een
met de technologische ontwikkeling waar we nu aan werken in de
nieuw enkelvezelgaren introduceren. We hebben zoveel vertrou
nabije toekomst grote veranderingen zullen komen op het gebied
wen in dit garen dat we bereid zijn een garantie te geven op de
van zowel extrusie als productie van geïntegreerde systemen.’
veerkracht en de bijbehorende sportprestaties. Iedereen lijkt het erover eens te zijn dat de huidige generaties producten verbetering
Hebben we alles in huis om door te kunnen groeien en
behoeven op het punt van de veerkracht. Dit is het vermogen van
blijven innoveren?
een vezel om de impact van de voet te weerstaan en overeind te
Frans Harmeling: ‘Wij zijn blij met deze dynamische omgeving.
blijven. De meeste producenten van grasvezels gebruiken poly
Voor een bedrijf als TenCate is verandering een uitdaging. We
ethyleen als grondstof. Met innovatieve extrusietechnieken en
maken ons geen zorgen dat dit vooral een commoditymarkt is. Er
polymeermengsels kunnen wij een vezel produceren die de huid
is zoveel ruimte voor en behoefte aan verbeteringen dat innova
niet irriteert en voldoende sterk is om langdurig zijn werk te doen
tieve bedrijven altijd de kansen zullen vinden om succes te heb
op sportvelden. De meeste verkrijgbare producten staan rechtop
ben. We hebben in de afgelopen paar jaar veel groei meegemaakt,
en hebben veerkracht als het veld nog nieuw is. Die veerkracht
daaronder begrepen de integratie van de activiteiten van Mattex
neemt met de tijd snel af. Met de intensievere jaarlijkse tests voor
binnen onze organisatie. De uitdaging ligt voor ons meer in het
goedkeuring van een veld volgens de normen van de FIFA en UEFA
managen van onze groei. Daarmee hebben we de afgelopen ja
kan dat in in de toekomst een probleem vormen. Dit is één uitda
ren zeker problemen gehad. Het is onze ambitie een partner voor
ging die wij hebben te overwinnen. Hoe lager de veerkracht van de
de branche te zijn. Wij geven de voorkeur aan strategische allian
vezel, des te sneller rolt de bal over het veld. De FIFA en de UEFA
ties met onze klanten, zodat we kennis kunnen uitwisselen en
hebben in dit verband duidelijke doelstellingen gedefinieerd voor
elkaar kunnen helpen. We denken nu klaar te zijn om met onze
de branche.’
klanten de handen ineen te slaan en hen te helpen bij het reali seren van hun succes. Tenslotte zijn zij het die de velden verko
Zijn aan deze ontwikkelingen commerciële risico’s verbonden?
pen en installeren. Uiteindelijk is het onze bedoeling ervoor te
Jeroen van Balen: ‘Het probleem in deze branche is dat groei
zorgen dat sporters kunnen genieten van de meest plezierige er
samengaat met veranderingen. Enerzijds moeten leveranciers
varing met de grootst mogelijke veiligheid.
investeren in nieuwe machines om de groeiende vraag bij te
Er is een veel meer coördinatie nodig binnen de branche om ons
houden. Anderzijds weet je dat de machine die je vandaag koopt
doel, een hoger algeheel kwaliteitniveau, te realiseren.’
Kunnen jullie iets vertellen over het nieuwe systeemconcept
elke klant met een geïntegreerd systeem als strategische doelstelling
van TenCate?
toegang kan krijgen tot deze technologie. Samen met hen zullen we
Jeroen van Balen: ‘Het is bepaald niet makkelijk om het beter te doen
de mogelijkheden bespreken om dat te realiseren. Alle relevante on
dan moeder natuur, maar volgens ons kunnen we dat wel. We hebben
derdelen van de waardeketen zijn van belang om de blijvende presta
een meerlaags systeem ontwikkeld, waarin verschillende vezels ver
tie van het totale systeem te kunnen garanderen.’
schillende functies vervullen. Diverse lagen vezels zorgen dat de nop pen van de sportschoen kunnen doordringen in het materiaal en een
Verandert daarmee onze positie ten opzichte van onze klanten?
stevige grip krijgen.
Jeroen van Balen: ‘TenCate gaat niet concurreren met haar eigen
Daardoor voelt het aan alsof de noppen in de grond staan. Door de
klanten, maar we moeten wel heel dicht bij ze blijven om te kunnen
eigenschappen van de lage vezels leveren ze precies de goede schok
begrijpen welke producten ze in de nabije toekomst van ons nodig
demping en energierestitutie op. De toplaag van het tapijtsysteem
hebben. TenCate produceert alle belangrijke onderdelen van het gras
bestaat uit een nieuwe generatie grasvezels, waaraan we via ons ver
systeem. We kunnen niet effectief opereren als we niet op één lijn
beterde extrusieproces momenteel werken. Ons systeem zal geen of
liggen met de rest van de waardeketen. We moeten onze communi
weinig opvulmateriaal hebben. In combinatie met hoe het systeem
catielijnen met de eindgebruikers verkorten via onze partners. Soms
eruit ziet, aanvoelt en speelt, zal dat de speler precies hetzelfde ge
vragen de partners ons om een rol als stakeholder te vervullen in hun
voel geven als wanneer hij op natuurgras speelt, maar dan met betere
bedrijf, om zo de relatie te versterken. Wij nemen dergelijke verzoe
prestaties gedurende het gehele seizoen.’
ken serieus.’
Hoeveel ervaring hebben we inmiddels met kunstgrassystemen?
De kunstgrasmarkt kan dus een aantal spannende nieuwe producten
Frans Harmeling: ‘TenCate is tot dusver actief geweest in de produc
tegemoet zien?
tie van garens, grondweefsels en opvulsel, niet van geïntegreerde
Frans Harmeling: ‘Het is zeer goed mogelijk dat de producten die we
systemen. We zijn besprekingen begonnen met onze klanten omdat
vandaag zien beduidend zullen worden verbeterd. Er komt een dag
we willen dat zij ook van deze innovaties kunnen profiteren. We heb
dat voetballers teleurgesteld zullen zijn als hun team op een natuur
ben nog niet besloten of de volledige productie van het systeem door
veld moet spelen in plaats van een kunstgrasveld. En die dag komt
TenCate zelf gedaan zal worden dan wel door derden. We willen dat
wellicht al heel spoedig.’
grass Met ingang van 1 april is Jeroen van Balen verantwoordelijk voor de implementatie van de wereldwijde strategie van de TenCate Grassgroep. Hij legt zich met name toe op de activiteiten van de groep in Europa, het Midden-Oosten en Azië (EMEA). Voor de wereldwijde coördinatie van de groep is een board (managementraad) geïnstalleerd. Hierin hebben zitting Loek de Vries, Don Olsen, Jeroen van Balen, Caspar de Jong, Marc Verleyen, Rob Albers, Ian Petrie, Guido Vliegen en Frans Harmeling. Don Olsen stuurt de Noord- en Zuid-Amerikaanse markt aan en onderhoudt in het bijzonder de contacten met FieldTurf Tarkett.
buissystemen TenCate Advanced Composites en Airborne Composite Tubulars hebben een overeenkomst (memorandum of understanding) ondertekend inzake strategische samenwerking bij de ontwikkeling en productie van buissystemen op basis van thermoplastische composietmaterialen. Deze innovatieve buissystemen worden met name toegepast in de olie- en gaswinning.
Marcus Kremers (links), Harm Albers en Frank Meurs bekrachtigen de samenwerking
verrichten. Daarnaast hebben dergelijke systemen een langere levensduur. Ook kun je in composiet pijpsystemen betrekkelijk een voudig andere functionaliteiten inbouwen, zoals sensoren. Composieten zijn flexibeler, waardoor ook moeilijk bereikbare ge bieden toegankelijk kunnen worden gemaakt. Dat kan in het bij zonder van belang zijn voor in milieu-opzicht kwetsbare gebieden.
Aanvulling Door de overname van Phoenixx TPC heeft TenCate de beschikking over UD-tapetechnologie. Die vormt een belangrijke aanvulling voor de productportfolio op het gebied van composietmaterialen. TenCate streeft hiermee vooral nieuwe ontwikkelingen na voor toe passing in de vliegtuigindustrie. Ook zijn er nieuwe, hoogwaardige en functionele toepassingsmogelijkheden binnen de olie- en gas winning. TenCate Cetex® zal in deze ontwikkeling en productie een belangrijke rol vervullen.
Afstemming Voor Airborne Composite Tubulars is deze samenwerking ‘uitermate belangrijk’, vertelt directeur Marcus Kremers. Door de gezamenlijke expertise en technologieën is men immers beter in staat de ther moplast composietmaterialen af te stemmen op de toepassing in buissystemen. Door de samenwerking kan de opschaling van pro ductiecapaciteit op elkaar worden afgestemd. Buissystemen kunnen worden toegepast in bijvoorbeeld oprolbare
Groepsdirecteur Frank Meurs is niet minder enthousiast. ‘Dankzij
buizen (coiled tubing) voor boorputten, verticale lichtgewicht buizen
dit partnerschap ontstaat de mogelijkheid state-of-the-art
(risers) voor diepzee-toepassingen en onderhoudsvrije transport
materiaaltechnologie te combineren met geavanceerde produc
leidingen. Buizen van composietmaterialen bieden aanzienlijke
tietechnologie. Dit zal de kwalificatie van buissystemen voor de
voordelen. Om te beginnen is sprake van aanmerkelijke gewichts
olie- en gasmarkt bespoedigen. Ook zijn wij samen in staat deze
besparing. Daardoor is het mogelijk boringen op grotere diepte te
markt een stabiele bevoorrading te bieden.’
op bezoek bij airbus Op 28 april brachten Johan van den Heuvel (manager operations van TenCate Advanced Composites) en 22 collega’s een bezoek aan de fabrieken in Stade en Hamburg van Airbus Duitsland. Ze werden vergezeld door salesmanager Andreas Neugebauer en productmanager aerospace Winand Kok. Doel van de studiereis: een nadere kennismaking met de productieprocessen van koolstofcomposiet vliegtuigcomponenten en de daarmee samenhangende kwaliteitszorg, productieautomatisering en logistiek.
Staand van links naar rechts: Bulent Oztas, Johan van den Heuvel, Martin Korenromp, Hans ten Brink, Gert Jan Brinkhuis, Martin Brinkman, Herman Harbers, Hans Fokke, Rene Brinkman, Herman van de Vegt, Alex Flamand, Berend Jan Punt, Bertil Huiting, Marcel Huis in ’t Veld, Wim Dokters, Henk Poppe, Alfred de Kleine, Andreas Neugebauer en Winand Kok. Hurkend van links naar rechts: Robert Oude Elfrink, Jan Raamsman, Arnold Nijmeijer, Stephan Janssen, Remco Houtzager en Jan Willem Nooteboom.
In de composietenfabriek in Stade produceren 1.500 medewer
in deze industrie van groot belang. Materiaal, ontwerp en
kers de verticale staartvlakken voor de gehele Airbus-vloot,
productieprocessen kun je bij composiet vliegtuigcomponenten
variërend van de kleine A318 tot en met de superjumbo A380.
niet los van elkaar zien. De supply chain voor de gerealiseerde
In de fabriek kon men het gehele proces volgen: van de fabricage
toepassingen zit complex in elkaar. Alle grondstoffen, bewer
van kleine onderdelen tot en met de samenstelling van de
kingen en productieapparatuur zijn in langdurige en uitgebreide
complete verticale staartvlakken.
processen gekwalificeerd. Wil je daarin iets veranderen, dan
Airbus is volgens Eric van Landuyt voortdurend op zoek naar
vergt dat veel communicatie over en weer. Een bezoek helpt
mogelijkheden om de productie van composietproducten verder
fantastisch bij het opbouwen van wederzijds begrip.’
te automatiseren en optimaliseren. Daardoor kun je variaties als gevolg van de menselijke factor in het proces vergaand
Egards
reduceren. ‘Geautomatiseerde processen zijn voor Airbus van
’s Middags werden de TenCate-medewerkers met alle egards
belang voor het behalen van kwaliteitsverbeteringen, maar
ontvangen bij het Duitse hoofdkwartier van Airbus. Hier bouwen
ook om in de toekomst de groeiende volumes aan composiet
12.000 medewerkers 24 uur per dag vliegtuigen.
vliegtuigcomponenten te kunnen realiseren. De huidige
Eerst was er een presentatie over de historie van Airbus, de huidige
processen en materialen zijn daarvoor niet geschikt. Thermo
toestellen en de toekomstige ontwikkelingen. Airbus is momenteel
plastische composietmaterialen als TenCate Cetex® kunnen
bezig met de ontwikkeling van de Airbus A350, vertelde Jürgen
een oplossing bieden.’
Flothow. Net als zijn tegenhanger, de Boeing 787 Dreamliner, bestaat dit vliegtuig volledig uit composieten. Daarna bezochten
Productiestappen
onze collega’s de moving line van de A320 rompenproductie, de
Tijdens het gehele proces worden alle productiestappen
laatste assemblagelijn van de A320 en de rompenproductie van de
nauwkeurig gedocumenteerd. Daarnaast vinden tussentijds
A380. Vooral de productiehal waar rompdelen voor de A380
uitgebreide kwaliteitsinspecties plaats. Als grote composiet
worden geproduceerd, maakte door de enorme afmetingen van
componenten van het ruim 14 meter hoge staartvlak van de
deze segmenten op iedereen grote indruk.
A380 worden afgekeurd, leidt dit immers tot enorme kosten. Alles in de fabriek in Stade is er dan ook op gericht dit te
Optimalisatie
voorkomen. Schoon en netjes werken volgens vastgelegde
Airbus zoekt door middel van voortdurende optimalisatie van de
procedures wordt er bij de interne opleidingen van Airbus met
logistieke keten en automatisering van productieprocessen naar
de paplepel ingegoten. ‘Ik vind het belangrijk om in de keuken
continue kwaliteitsverbeteringen en kostenreductie. Een mooi
van onze grootste klant te mogen kijken om een goed gevoel te
en simpel voorbeeld hiervan is de licht spiegelende coating op
krijgen voor de werkwijze en kwaliteitsniveau in de vliegtuig
de vloeren. Daardoor worden vuil en vervuiling direct opgemerkt
bouw’, aldus Johan van den Heuvel. ‘Met eigen ogen zien
en is de kans op Foreign Object Damage miniem.
wat er van onze materialen gemaakt wordt, helpt je weer beseffen hoe nauwgezet en serieus men in deze industrie bezig
‘Dit bezoek is zeer leerzaam’, merkte Martin Brinkman
is met kwaliteit en veiligheid. Ook bij Airbus geldt dus de
(afdelingshoofd finishen en impregneren) op. ‘Het is indruk
formule V x G = E, oftewel veilig x goed = efficiënt.’
wekkend te zien welke investeringen worden gedaan in productiemiddelen en gebouwen voor deze vliegtuigen. Ook de
Delegatie
rust waarin gewerkt wordt is heel apart. Er rijden nauwelijks
Gemiddeld eens per maand komt er trouwens een delegatie van
heftrucks en er slingeren nergens pallets rond. Het lijkt bijna of
Airbus-medewerkers in de fabriek in Nijverdal kijken, vertelt
er niets gebeurt. Als ze de kans krijgen, raad ik mijn collega’s
Winand Kok. ‘Kennis van elkaars processen en organisaties is
absoluut aan ook een keer te gaan kijken.’
korea Systeemontwikkeling en de toekomst van kunstgras - zo luidde het thema van het seminar dat onze collega’s van TenCate Grass in Hong Kong op 7 mei in Korea organiseerden. Onder de aanwezigen waren tufters en installateurs, waaronder de zes grootste installateurs van het land. Dit zestal is goed voor 80 tot 90% van de Koreaanse markt.
De gastvrouw en -heren: Chen Peng, Jess Chan, Martin Olde Weghuis en Herbert Yau
Martin Olde Weghuis (hoofd R&D) hield samen met ISA Sport een
‘Wij beschouwen het seminar als geslaagd’, concludeert Herbert
presentatie. ISA stelt zich ten doel in verschillende takken van
Yau. Volgens de areasalesmanager is opnieuw het belang benadrukt
sport goede, duurzame en veilige sportvoorzieningen te garanderen.
van de keuze van de juiste componenten voor een systeem.
Dat betekent dat er voortdurend onderzoek wordt verricht naar ondermeer kwalitatief hoogwaardiger kunstgras. In zijn presentatie gaf Martin Olde Weghuis beeld van de inspanningen op het gebied van zowel kwaliteit als R&D die TenCate zich getroost om voor een optimaal systeem te kunnen zorgen. ISA introduceerde de Multiturf Design Tool. Deze software is ontwikkeld door TenCate en een aantal andere bedrijven. Met de Tool kun je het gedrag of de eigenschappen voorspellen van een systeem op basis van een bepaalde opbouw, zoals vezeltype, tuftwijze en subbase.
Een zaal vol tufters en installateurs
oranje zwart Medewerkers van C1000 worden momenteel in nieuwe kleding gestoken. Basis voor de nieuwe kledinglijn zijn TenCate Tecawork™ KG27 en KG 308.
Schuitema, eigenaar van de C1000-filialen, presenteerde in
Zware selectie
2006 de nieuwe, vierde generatie winkels. De vernieuwing
De kledingstukken - enkele sets per persoon - zijn vervaardigd
heeft gevolgen voor zowel de interne inrichting als het uiter-
door De Waard Beroepskleding. Het bedrijf is gespecialiseerd
lijk van de winkels. Daaronder vallen het logo en de kleding van
in de ontwikkeling, productie en verkoop van beroepskleding
de medewerkers. De eerste vierdegeneratiewinkel werd op
voor de horeca, retail en detailhandel. Schuitema is voor hen
25 januari 2006 geopend in Nuenen. In totaal krijgen in
geen onbekende: ook vorige generaties kleding zijn door het
Nederland 450 supermarkten een nieuw aanzien. Van de
bedrijf in Alkmaar vervaardigd.
circa 30.000 medewerkers heeft een aantal zich al volgens de
Na een zware selectie viel De Waard de eer te beurt ook de
nieuwe lijn gekleed.
vierde generatie te mogen ontwikkelen. Op haar beurt bekende De Waard zich uiteindelijk tot TenCate Protect, evenmin een onbekende. ‘We hebben goede ervaringen met de kwaliteiten van TenCate Protect’, vertelt directeur Matthieu de Waard. ‘We zijn er prijstechnisch goed uitgekomen. De samenwerking met dit Nederlandse bedrijf geeft ons een extra stukje garantie.’ Exclusief design De kleding is ontwikkeld in nauw overleg met Schuitema. Het is ‘een exclusief design’ geworden, dat voldoet aan alle kwali teitsnormen en is uitgevoerd in de nieuwe huisstijlkleuren oranje en zwart. De kledinglijn gaat zeven tot tien jaar mee. Met als argument ondermeer dat het belangrijk is ‘de klok voor uit te zetten’ ging de directie al snel akkoord. De Waard beschikt over een eigen productievestiging in Polen en laat kleding confectioneren in Azië. Vanuit het kantoor in Shanghai wordt de kwaliteitscontrole verzorgd. De ervaringen tot nog toe? ‘Veelbelovend.’ Op de foto’s: medewerksters van een C1000-vestiging in Oldenzaal
eiland
commissarissen
Kasteel Twickel nabij Delden is een trekpleister. Het kasteel
Tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders op 3 april is
zelf is niet te bezichtigen, maar de bijbehorende tuinen wel.
Aad Veenman na een zittingsperiode van drie termijnen van vier jaar
De bossen en velden rondom het kasteel zijn een veelbetreden
afgetreden als lid en voorzitter van de raad van commissarissen (RvC)
wandelgebied. In het kasteelpark is onlangs een eiland
van TenCate. Op voordracht van de RvC is Jan Hovers vervolgens
gerealiseerd. Als ondergrond en voor stabilisatie werd ge
benoemd als lid en voorzitter van deze raad.
kozen voor TenCate Geolon . ®
De scheidend voorzitter werd uitvoerig geprezen om zijn kennis, erva TenCate Geolon is geweven geokunststof voor grond
ring en de wijze waarop hij de jaarvergaderingen immer heeft geleid.
wapening, gemaakt van 100% hoge sterkte polyester
Woorden van dank en respect waren er tevens voor Jaap Lock. Hij
garens. Geolon PET200 geeft slappe ondergrond extra
was concerndirecteur F&A en eveneens een vertrouwd gezicht ach
draagkrachtvermogen. Hierdoor kan het eiland stabiel en
ter de bestuurstafel. Hij verlaat de onderneming wegens vervroegd
zonder verzakking op deze ondergrond blijven rusten.
pensioen. RvC-lid Cees Versteeg nam onder dankbetuigingen af
Aardebanen kunnen door het installeren van geotextielen
scheid. Hij stelde zich na zijn eerste periode van vier jaar niet meer
van TenCate Geosynthetics sneller worden gebouwd. Het
herkiesbaar. Dat deden wel Egbert ten Cate en Frans van Vught. Zij
materiaal is geleverd samen met distributeur Joosten
werden door de vergadering herbenoemd.
Kunststoffen. Jan Hovers is econometrist en voormalig voorzitter van de raad van bestuur van Océ nv en Stork nv. Hij bekleedt commissariaten bij di verse ondernemingen, waaronder Randstad Holding, Schuitema, Inter Access en het Gemeentelijk Vervoersbedrijf Amsterdam (GVB). Volgens de RvC zijn de kennis en ervaring van de nieuwe voorzitter complementair aan die van de overige leden: ‘Met name op het ge bied van industriële productie en in conceptuele strategische zin zal de heer Hovers van grote waarde zijn voor TenCate’.
Voor
Na
Jan Hovers
oeverzwaluwen
bermverharding
De oeverzwaluw broedt in kolonies in steile oevers langs me
Het is een fraaie weg, de N315 tussen Neede en Borculo. Helemaal nu
ren, moerassen, rivieren en zandafgravingen. Laagvliegend
de bermen over 5 kilometer zijn verhard met BéVéMat®, een composiet
over het water jaagt hij op insekten. Doorgaans gaat het om
op basis van Bevelon®-matten van TenCate Geosynthetics.
wanden die op natuurlijke wijze zijn gevormd. In enkele geval
BéVéMat is zo’n vier jaar geleden ontwikkeld samen met Van den
len hebben mensenhanden een oeverzwaluwenwal gebouwd.
Bosch Beton. Het bestaat uit een grasbetontegel die onwrikbaar is
De natuurlijke biotoop van de vogel wordt namelijk steeds
verankerd in een geotextiele ondergrond. Erg stevig dus en daardoor
meer bedreigd. Sinds kort beschikt ook Woerden over een der
veilig. Veiligheid is een van de aspecten die de provincie Overijssel
gelijke wal - mede dankzij toepassing van TenCate Polyfelt
meewoog in een grootschalig onderzoek met acht vormen van
®
Rock PEC.
bermverharding. Ruim eenderde van de dodelijke ongevallen op ontsluitingswegen buiten de bebouwde kom bestaat uit enkelvoudige
Rock PEC is ontwikkeld om functies als wapening, scheiding,
ongevallen, waarbij bestuurders van de rijbaan raken en tegen een
filterwerking en drainage in één product te combineren. Door
obstakel botsen. Het bermmat-systeem met een holle grasbeton steen
de combinatie van wapening en drainage is Rock PEC het pro
met geotextiele laag kwam als beste uit de bus.
duct bij uitstek voor het wapenen van deze constructie. De wand in Woerden is in maart 2008 opgebouwd met slecht
Onwrikbaar
drainerende grond en biedt 110 zwaluwpaartjes de mogelijk
Door de grasbetontegels onwrikbaar in de geotextiel te verankeren,
heid te nestelen.
ontstaat een bijzonder stevige en daardoor veilige bermverharding. Bijkomend voordeel van BéVéMat is dat, afhankelijk van de ondergrond, met een relatief dunne fundatie volstaan kan worden. Daardoor hoeft slechts weinig (vervuilde) bermgrond afgevoerd hoeft te worden. BéVéMat is bovendien waterdoorlatend, maakt doorgroei van gras mogelijk en is machinaal te verwerken. Omdat BéVéMat een uitstekende remvertraging heeft en uiterst stabiel blijft, is dit systeem duurzamer en veiliger dan de alternatieven.
Voor
Na
snelle jongen TenCate Geosynthetics North America trekt op met winnaars,
gepast. Wereldwijd is motorcross een populaire sport. Dat geldt
lijkt het. De stoere man op de foto is Antonio Escobar, vertegen
zeker voor Brazilië, waar men de zaken zeer serieus aanpakt. Zo
woordiger van Allonda Comercial de Geossintéticos Ambientais
ook Antonio Escobar, die aan wedstrijden meedoet en al enkele
ltda. Allonda is de distributeur en partner in Brazilië van TenCate
eretitels op zijn naam heeft gezet. Wellicht is hij binnenkort aan
Geotube . Bovendien is Antonio een verdienstelijk motorcros
een nieuwe want grotere motor toe om ruimte te creëren voor
ser. Met zijn hobby ondersteunt hij graag en met trots het
nog een ander logo: Allonda Comercial begint namelijk met de
Geotube®-merk. TenCate-geosynthetics worden wereldwijd toe
distributie en marketing in zijn vaderland voor TenCate Mirafi®.
®
beursgras Voor het geval u niet op de D-compose in Hannover was: ons witte kunstgras trok opnieuw de aandacht. Bij de tentoonstelling Material Trends van 21 tot 25 april op de Hannover Messe was de stand van Material Sense voorzien van een wit kunstgrastapijt. Met D-Compose worden nieuwe toepassingen voor oude materia len gezocht. Voorbeelden zijn draad maken van oud krantenpapier maken of vazen van papierpulp. Wist u dat je van één krant twintig meter draad kunt spinnen?
draagproef Momenteel vinden draagproeven plaats, onder ander bij het Nederlandse leger, op basis van ons product TenCate Defender™ M. Dit materiaal voldoet aan de hoge standaarden van de internationale strijdkrachten, die onder meer in Uruzgan gestationeerd zijn. De blend (samenstelling) ervan is gepatenteerd. De draagproef moet ertoe leiden dat de specificaties ervan worden opgenomen in de specificaties van de tender. TenCate heeft vorig jaar een aantal belangrijke militaire orders ontvangen voor TenCate Defender® M ten behoeve van het Amerikaanse leger. TenCate Defender® M is een door TenCate Protective Fabrics USA ontwikkeld en is een inherent vlamwerend weefsel. TenCate Defender® M is niet alleen vlamwerend: het materiaal is comfortabeler dan de militaire standaard en biedt meer comfort - zonder compromissen te hoeven sluiten wat betreft vlamwerendheid en andere functionele eigenschappen. In navolging van het Amerikaanse leger heeft ook het US Marine Corps besloten tot de aanschaf van TenCate
colofon nr. juni 19
•
2008
Door de publicatie van TenCate Update wil Koninklijke Ten Cate haar relaties periodiek informeren over recente ontwikkelingen, projecten, productinnovaties en -introducties alsmede veranderingen in de portfolio.
redactie Koninklijke Ten Cate/IR & corporate communicatie Postbus 58 7600 GD Almelo telefoon 0546 544 911 e-mail
[email protected] internet www.tencate.nl
investor relations drs F.R. Spaan e-mail
[email protected] telefoon 0546 544 338
Defender® M.
vormgeving
In totaal is met deze orders een omzet gemoeid van vele miljoenen Amerikaanse dollars.
DeNK•strategieconceptvormgeving, Almelo
TenCate Protective Fabrics is de leidende leverancier van vlamvertragende weefsels voor
drukwerk
de Amerikaanse strijdkrachten.
Lulof Druktechniek, Almelo
Soldaat van de toekomst
Foto voorzijde: Howard Murray en Frank Boisten
Verschillende landen zijn bezig met Soldiers Modernisation-programma’s (SMP): de uit rusting voor de soldaat van de toekomst. Onder andere bij het Nederlandse leger vin den draagproeven plaats. Voor 150 soldaten worden 300 pakken gemaakt. Basisdoek is het weefsel van het Amerikaanse leger. ‘Dat herbergt alle noodzakelijke eigenschappen. Bij zes van de tien Amerikaanse soldaten in het inzetgebied die sterven komt dat door brand wonden’, legt Robert Brinks (manager business develop ment EMAE) uit. ‘ Voorkomen ervan staat dus hoog op de agenda. Ook dat was voor de VS reden om voor het vlamwerende weef sel TenCate Defender® M te kiezen.’
Robert Brinks en Tatjana Topalovic (R&D) bij een model van de Nederlandse uitrusting
Foto achterzijde: De TenCate MS Pro monofilament-vezel. Filamentbreedte 1,45 mm; de dikte in het midden van de vezel is 300 micron
