Transfusie van plasma Marjolein Peters Kinderarts-hematoloog Emma Kinderziekenhuis AMC, Amsterdam
Inhoud presentatie 1. Uit welke bestanddelen bestaat plasma? 2. De huidige producten (kwantiteit, veiligheid, samenstelling) 3. Indicaties plasma in de kindergeneeskunde 4. Complicaties 5. Verschillende lang-houdbare plasma producten 6. Conclusie
1. Bestanddelen plasma Bloedplasma is het lichtgele of grijs-gele vloeibare gedeelte van het bloed waarin normaal de bloedcellen en bloedplaatjes gesuspendeerd zijn dus de bloedvloeistof zonder de bloedcellen.
Het bloedplasma bestaat voor 92% water (warmtebuffer) 7% plasmaproteïnen (albumine, globulines en stollingsfactoren) 0,9% anorganische stoffen (kalium, natrium en calcium) 0,1% andere organische stoffen (glucose, vetten, antistoffen, enzymen en hormonen)
Het dient als vervoermiddel voor glucose, lipiden, hormonen, kooldioxide en zuurstof
2. Huidige producten
Q-FFP:
Vers ingevroren plasma beveiligd door quarantaine methode
SD-P:
Gepoolde Solvent Detergent behandelde plasma (Octaplas)
SD-Plasma (ESDEP) 1. Gepoold plasmaproduct: Pools van 100-1000 E 2. FFP ontdooid en samengevoegd 3. Filtratie: Verwijdering van leucocyten en celresten 4. Reiniging: Vernietiging van lipide membranen 5. Olie- extractie en hydrofobe chromatografie 6. Herverdeling: Eenheden van 200 ml
Mogelijke nadelen: Niet 100% zeker prion-vrij Stollingsfactoren: ±70% van oorspronkelijke concentratie
Q-FFP Vanaf 2000 in NL Product: Onbetaalde donors middels plasma ferese (10-12 maal /jaar) Plasma < 24 uur ingevroren (-300C) Quarantainemethode: product wordt vrij gegeven indien de donor bij de 2de controle (6 mnd), virusveilig is. Bevat < 106 leukocyten (CMV veilig) en vrijwel geen trombocyten en ery’s Citraat anticoagulans (Calcium vrij) Bewaarduur 24 maanden bij - 250C Mogelijke nadelen: Occulte infectie kan gemist worden (HBV) Niet getest op West Nile virus en HAV Onbekende ziekten
Parvo B19 veilig plasma (2005) Prematuren (< 32 weken en/of < 1500 gram) Ongeborenen bij intra-uteriene transfusies (IUT) en eerste 6 maanden na de à terme datum Zwangeren Parvo B19 negatieve patiënten, die bekend zijn met aangeboren of verworven hemolytische anemie cellulaire immuun deficiëntie Stamceltransplantatie (14 dgn voor oogsten en 14 dgn voor start SCT)
“ Verpakkingen” •
Volwassen unit Volume 325 ml Prijs: 181,- euro
•
Pedi plasma unit Van mannelijke donoren, zonder transfusie historie Gesplitst in 4 x 75 ml Prijs: 124,80 euro
Dosering 10-15 ml/kg 1-4 maal daags
Ontdooien
•
Schutwaterbaden max. 370C met omzakverpakking
•
Hete lucht
•
Bewaren bij kamertemp. of in de koelkast
•
Binnen 2 uur toedienen
3. Indicaties plasma •
Wisseltransfusie bij pasgeborenen (150-200/ jr)
•
Verlies/verdunning met kristalloïden en/of colloïden tijdens massale transfusies (ery’s : plasma =3: 1 tot 1:1)
•
Verminderde aanmaak stollingsfactoren Ernstige leverinsufficiëntie Congenitale deficiëntie FV
•
Verhoogd verbruik (diffuse intravasale stolling)
•
Te-niet doen van het effect van: L-asparaginase therapie Fibrinolytica
3. Indicaties plasmaferese bij kinderen
TTP (Trombotische trombocytopenische purpura) HUS (Hemolytisch uremisch syndroom) Bij onbegrepen transfusie reacties: Octaplas (SD plasma) ipv Quarantaine plasma
Verbruik plasma
Totaal/ Jaar 1996-2005: 2009:
69.000 plasma EH 90.000 plasma EH
Kinderen
10.700 plasma EH (15% van totaal)
< 4 wkn: 1-12 mnd: 1-16 jr:
3.500 EH 3.300 EH 3.900 EH
Compatibiliteit AB0-identiek of compatibel Geen Rhesus (D) compatibiliteit, aangezien het plasmaproduct <10 8 erytrocyten bevat.
Kruisproeven zijn niet nodig Indien bloedgroep onbekend/ slechts 1 x bepaald: dan AB plasma
Logistiek: Voor plasmaferese worden donors uitgenodigd met bloedgroep AB, B en A, omdat erytrocyten van deze bloedgroepen minder vaak nodig zijn. Derhalve is vrijwel geen 0 plasma in voorraad.
TRIP: Transfusie Reacties In Patiënten Registratie veiligheid van bloedtransfusies sinds 2003 140 meldingen van bijwerkingen van plasma (22 ernstig) • Infectieuze complicaties • Niet-infectieuze complicaties: – Allergische reacties (0,7 per 1.000 toegediende EH) – Niet-hemolytische koorts reacties – TRALI (Transfusion Related Acute Lung Injury) » mn bij single donor plasma eenheden » niet bij SD-P
Q-FFP:
Plasmaferese donor (single donor)
Sinds 2006:
Mannelijke donoren, zonder transfusie verleden
30% reductie van TRALI
TRIP 2009
Totaal aantal Totaal meldingen bp /1000 bp 3,24
Ernstige meldingen /1000 bp 0,11
Trombo conc. 49.354
6,12
0,36
Plasma
1,10
0,09
Ery conc.
559.976
90.390
Inhoud presentatie 1. Uit welke bestanddelen bestaat plasma? 2. Het huidige producten (kwantiteit, veiligheid, samenstelling) 3. Indicaties plasma in de kindergeneeskunde 4. Complicaties 5. Verschillende lang-houdbare plasma producten 6. Conclusie
Plasma fractionation scheme (1) Plasma
Cryoprecipitate
Aafact (factor VIII)
Cryo-poor plasma
Cryo, 3F/4F-poor plasma
Residual plasma
3F-eluate
Nonafact
4F-eluate
Cofact
DS-eluate
(factor IX)
(prothrombin complex)
Cetor (C1-inhibitor)
Hereditair angioedeem (HAE) C1-esterase remmer deficiëntie Autosomaal dominante aandoening Prevalentie: 1 : 10.000 – 1 : 50.000 Symptomen: Aanvalsgewijs angio-oedeem gezicht en extremiteiten Maag-darmkanaal: koliekachtige darmkrampen Bovenste luchtwegen: heesheid, slikklachten acute verstikking
Mechanisme C1-esterase remmer deficientie niet remmen van F XIIa en kallikreïne leidt tot ongecontroleerde generatie van bradykinine en daarmee tot verhoging van vaatpermeabiliteit en oedeemvorming
Behandeling Behandelen van aanvallen Preventie van aanvallen: * korte termijn (bv pre-operatief) * lange termijn
•
Anti-histaminica, steroiden en adrenaline zijn niet werkzaam!
Plasma fractionation scheme (1) Plasma
Cryoprecipitate
Aafact (factor VIII)
Cryo-poor plasma
Cryo, 3F/4F-poor plasma
Residual plasma
3F-eluate
Nonafact
4F-eluate
Cofact
DS-eluate
(factor IX)
(prothrombin complex)
Cetor (C1-inhibitor)
Plasma fractionation scheme (2) Residual plasma
Nanogam
Fraction I
Ethanol fractionering
Fraction II + III
Fraction II
Fraction III
Fraction IV
Fraction V
GammaQuin (i.m./s.c.)
Powder II
Hyperimmune immunoglobulins: • HepBQuin • VariQuin • TetaQuin • RheDQuin
Albuman (4% and 20% albumin)
Intraveneuze immunoglobulinen (IVIG) Gevriesdroogd: Immunoglobuline I.V. Vloeibaar: Ivegam® Vloeibaar: Nanogam®
19-9-2011
Geregistreerde indicaties IVIG 6Primaire immuundeficiëntie syndromen 6Congenitale a- en hypogammaglobulinemie, SCID
6Secundaire immuundeficiënties 6CLL, AIDS, SCT
19-9-2011
Geregistreerde indicaties IVIG 6Idiopathische trombocytopenische purpura (ITP)
6 Guillain-Barré syndroom
6Syndroom van Kawasaki
19-9-2011
Conclusie Het huidige plasma product: Q-FFP, evt B19 vrij Indicatie: Behandelen en preventie van bloedingen Universele donor: AB plasma Complicaties: Gering, maar wel altijd melden! Start materiaal voor verschillende lang-houdbare plasma producten
Behandeling C1esterase remmer deficientie
Levi, Nederlands Tijdschrift voor Allergie, Vol. 4, Nr. 3, 2009
Selectie ABO compatibel plasma 1ste keuze
2de
3de
4de
O
O
A
B
AB
A
A
AB
B
B
AB
AB
AB
Donor Ontvanger
Lang-houdbare plasmaproducten Hemofilie A Hemofilie B
Aafact (FVIII conc) Nonafact (FIX conc)
M. v. Willebrand
Hemate P (vWF conc)
Geïsoleerde stollingsfactor deficiënties Fibrinogeen conc Factor VII conc Factor IX conc Factor XIII conc Vitamine K deficiëntie/ doorgeschoten OAC Cofact (FII,VII, IX en X)
