Toeristisch-Recreatief Marketingplan Halderberge 2008-2013
Eindrapport
Grontmij | Marktplan Bussum, 20 februari 2008
234044, revisie
Verantwoording
Titel
:
Toeristisch-Recreatief Marketingplan Halderberge 2008-2013
Subtitel
:
Projectnummer
:
Referentienummer
:
Revisie
:
Datum
:
20 februari 2008
Auteur(s)
:
drs. Rob van Hummel, Menno Stokman MA
E-mail adres
:
[email protected]
Gecontroleerd door
:
Paraaf gecontroleerd
:
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
234044
Nwe 's Gravelandseweg 40 1405 HM Bussum Postbus 223 1400 AE Bussum T +31 35 692 66 66 F +31 35 692 66 60
[email protected] www.grontmijmarktplan.nl
Pagina 2 van 26
Inhoudsopgave
1 1.1 1.2 1.3
Inleiding......................................................................................................................... 4 De opdracht................................................................................................................... 4 Interactief proces .......................................................................................................... 4 Leeswijzer ..................................................................................................................... 4
2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.5
Toeristisch-recreatief beleid.......................................................................................... 6 Toeristisch-recreatief Beleidsplan................................................................................. 6 SES West-Brabant........................................................................................................ 6 Toeristisch-recreatief Halderberge anno 2007 ............................................................. 7 Het aanbod: géén eenheid, wél losse productonderdelen met aantrekkingskracht. .... 7 Kernkwaliteiten van het aanbod.................................................................................... 8 Het imago van toeristisch-recreatief Halderberge ........................................................ 8 Analyse van sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen (SWOT-analyse)................. 9 Beleidsaandachtspunten en randvoorwaarden .......................................................... 11
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
Bepaling van de toeristisch-recreatieve marketing- en communicatiestrategie ......... 12 Identiteit....................................................................................................................... 12 Kernwaarden............................................................................................................... 12 Marketingstrategie: marketingopgaven en doelstellingen .......................................... 13 De markt...................................................................................................................... 14 Geen merkcommunicatie, wel marketingcommunicatie ............................................. 14 Product/marktcombinaties .......................................................................................... 15
4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.2 4.2.1 4.2.2 4.3 4.4
Toeristisch-recreatief communicatieplan .................................................................... 16 Marketingcommunicatieactiviteiten............................................................................. 16 Opgave........................................................................................................................ 16 Communicatieactiviteiten Halderberge ....................................................................... 16 Communicatieactiviteiten via campagne Bijzonder Brabant....................................... 18 Communicatieactiviteiten via www.plattelandstoerismebrabant.nl ............................. 19 Gastheerschap en Informatievoorziening ................................................................... 19 De VVV gastheerschapformule................................................................................... 20 Opgaven en overwegingen ......................................................................................... 20 Begroting activiteiten................................................................................................... 20 Planning ...................................................................................................................... 22
5 5.1
Organisatie.................................................................................................................. 24 Toeristische Initiatiefgroep .......................................................................................... 24
6 6.1 6.2 6.3
Financiering................................................................................................................. 25 Financieringsprincipe .................................................................................................. 25 SES West-Brabant...................................................................................................... 25 Additionele benodigde investering.............................................................................. 25
Bijlage 1 Aandachtspunten Toeristisch-recreatief beleid Bijlage 2 Oudenbosch cultureel en creatief centrum in West-Brabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007 Bijlage 3 Consultaties
Pagina 3 van 26
Inleiding
1
Inleiding
De gemeente Halderberge heeft in 1998 een Toeristisch-recreatief Beleidsplan laten opstellen en vastgesteld. Sinds die tijd zijn tal van ontwikkelingen en projecten binnen de gemeente in gang gezet, zoals de ontwikkeling van het havenplan en de ontwikkeling van bedrijventerrein Borchwerf II. In diezelfde periode zijn ook het gedrag en de wensen van de consument sterk veranderd, mede onder invloed van economische (stijging welvaart en consumentenvertrouwen) en technologische (ICT) ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen hebben een grote invloed op het toeristisch-recreatieve gedrag van consumenten. 1.1 De opdracht In het licht van bovengenoemde ontwikkelingen heeft de gemeente Halderberge aan Grontmij | Marktplan opdracht verleend voor het ontwikkelen van een breed gedragen Marketing- en Promotieplan Halderberge. De precieze opdrachtformulering luidt: “Stel een Toeristisch-recreatief Marketingplan op voor de jaren 2008-2013, dat voorziet in een integrale visie en concrete uitvoeringsvoorstellen, waarbij op interactieve en kwalitatieve wijze de samenwerking met in- en externe partners is gewaarborgd. Geef daarnaast expliciet aan welke kansen er liggen om 1 samen met de omliggende gemeenten elkaar in beleid en/of uitvoering te versterken.” Bron: offerteverzoek gemeente Halderberge
1.2 Interactief proces Omwille van het creëren van draagvlak heeft Grontmij | Marktplan een Plan van Aanpak voorgesteld waarin op diverse momenten afstemming plaatsvindt, zowel met de gemeente Halderberge als met belanghebbende partijen: het toeristisch-recreatieve, horeca- en culturelebedrijfsleven binnen de gemeente en overige bij de marketing en promotie van Halderberge betrokken partijen, zoals de regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant. In de eerste afstemmings- en consultatieronde betrof: • een bijeenkomst op ambtelijk niveau met de gemeente Halderberge, waarin alle relevante afdelingen die actief zijn op het terrein van wonen, werken, recreatie en toerisme zijn vertegenwoordigd; • bilaterale consultaties (zie bijlage 3). De resultaten uit de eerste ronde zijn vervolgens gepresenteerd in een bijeenkomst waarvoor alle betrokken stakeholders zijn uitgenodigd. Op basis van de uitkomsten van voorgaande ronden is onderhavig conceptplan uitgewerkt. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt toeristisch-recreatief Halderberge behandeld, resulterend in een beschrijving van de sterkten, zwakten, bedreigingen, en kansen voor toeristische marketing en promotie van Halderberge. Ook wordt in dit hoofdstuk aangegeven wat de verbeterpunten (beleidsaandachtspunten) en randvoorwaarden zijn voor een verdere ontwikkeling van toerisme en recreatie binnen de gemeente Halderberge.
1
Moerdijk, Etten-Leur, Rucphen, Steenbergen en Roosendaal.
Pagina 4 van 26
Inleiding:
In hoofdstuk 3 volgt de marketing- en communicatiestrategie voor Halderberge, gevolgd door het communicatieplan – inclusief begroting en planning – voor Halderberge in hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 gaat in op de benodigde organisatiewijze en -graad ten behoeve van het initiëren, regisseren en coördineren van deze marketing- en communicatieactiviteiten. Vervolgens wordt in hoofdstuk 6 het financieringprincipe beschreven.
Pagina 5 van 26
Toeristisch-recreatief beleid
2
Toeristisch-recreatief beleid
2.1 Toeristisch-recreatief Beleidsplan In 1998 is het laatste Toeristisch-recreatief Beleidsplan ontwikkeld en vastgesteld. In het plan is vooral ingezet op “Het ontwikkelen van een samenhangend toeristisch-recreatief product Halderberge, door enerzijds de karakteristieken van de kernen en het buitengebied te versterken en anderzijds verbindende structuren (routes, arrangementen, bewegwijzering) tussen de kernen te realiseren”. Veel acties die in het Actieplan – het onderdeel van het Beleidsplan waarin concreet te ondernemen acties zijn geformuleerd – zijn opgenomen, zijn in de daaropvolgende jaren uitgevoerd. Zo is een vereniging van toeristisch-recreatieve ondernemers en later een platform toerisme en recreatie opgericht, om de samenwerking en ontwikkeling van ‘verbindende structuren’ (zoals arrangementen) aan te jagen en uit te voeren. Beide organen zijn – helaas – een ‘stille dood’ gestorven. Misschien is dit wel het meest kenmerkend voor toeristisch-recreatief Halderberge, dat zich kenmerkt door relatief veel aanbieders die ‘stand alone’ opereren. De uitdaging lijkt dan ook vooral te liggen in het aanbrengen van samenhang, het stimuleren van samenwerking en het tot stand brengen van commitment bij zowel de lokale overheid als bij de verschillende stakeholders om toerisme en recreatie echt een stap verder te brengen. 2.2 SES West-Brabant Halderberge participeert in het Openbaar Lichaam voor Sociaal Economische Samenwerking (SES) West-Brabant, waarin achttien gemeenten samenwerken aan strategische allianties op het gebied van economische zaken, bedrijventerreinen, arbeidsmarkt en werkgelegenheid, plattelandseconomie en toerisme en recreatie. SES West-Brabant werkt actief aan de verdere ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve bedrijfskolom en aan de inrichting en instandhouding van infrastructuur zoals recreatieve routes (wandel-, fiets-, vaar- en ruiterroutes). Doel is verbetering van het recreatieve gebruik van de regio door zowel eigen inwoners als door toeristen en de ondersteuning van toeristische ondernemers. SES West-Brabant vervult het voorzitterschap en secretariaat van de Regionale Adviescommissie Recreatie & Toerisme (RAC R&T). Deze commissie ondersteunt acties bij de promotie van toeristisch West-Brabant. Het RAC R&T wil recreatie en toerisme in de regio bevorderen. Het RAC R&T ondersteunt of initieert daarom projecten op het gebied van acquisitie, productontwikkeling en regiopromotie. Daarnaast adviseert het RAC R&T gemeenten over bovenlokale- en regionale beleidsplannen, programma’s en activiteiten. Het RAC R&T bestaat uit bestuurders en managers van het recreatieve bedrijfsleven, de VVV, de Kamer van Koophandel en de gemeenten. SES West-Brabant heeft een regionale visie en een actieprogramma opgesteld voor recreatie en toerisme. De visie is in nauwe samenwerking met gemeenten, toeristische bedrijven, VVV’s, Kamer van Koophandel en brancheverenigingen tot stand gekomen. In het programma worden beleidsvoornemens vertaald in projectvoorstellen. SES West-Brabant beoogt de toeristische bedrijfstak goed te laten renderen en wil daarmee de werkgelegenheid in de regio bevorderen. Om dit te bereiken zijn duidelijke keuzes gemaakt.
Pagina 6 van 26
Toeristisch-recreatief beleid:
Speerpunten in het actieprogramma van SES West-Brabant zijn: 1. structurele toeristische promotie van de regio; 2. versterking van de toeristische routestructuren; 3. uitwerking van cultuurhistorische thema’s tot producten die als toeristische trekker kunnen fungeren; 4. verbetering van de relatie stad-buitengebied. Zowel op het informatieve vlak als fysiek door middel van aantrekkelijke verbindingen; 5. ontwikkeling van nieuwe toeristische concepten. Speerpunt 1: West-Brabant op de kaart West-Brabant biedt niet alleen de toerist maar ook zijn eigen inwoners veel voorzieningen en verschillende decors voor hun vrijetijdsbesteding. West-Brabant kent een grote variatie aan karakteristieke landschappen en de contrasten ertussen zijn groot. De noordelijke kleigronden, grenzend aan het stroomgebied van rivieren, vormen een belangrijk waterrecreatiegebied. De recreatieve vaarroute, de Biesbosch en vestingsteden als Willemstad en Geertruidenberg trekken jaarlijks veel toeristen en recreanten. Toeristisch West-Brabant wordt de komende jaren gepromoot onder de eigen inwoners en bezoekers van buiten de regio. SES West-Brabant gaat de promotiestrategie en -acties in nauwe samenwerking met de VVV’s, recreatieve ondernemers en de gemeenten uitzetten. SES West-Brabant werkt in dit verband onder meer samen met het Brabants Bureau voor Toerisme, dat Brabant provinciebreed thematisch in de markt zet, onder meer via de campagne ‘Bijzonder Brabant’. Bron: actieprogramma SES West-Brabant
2.3
Toeristisch-recreatief Halderberge anno 2007
2.3.1 Het aanbod: géén eenheid, wél losse productonderdelen met aantrekkingskracht. Het toeristisch-recreatieve aanbod binnen de gemeente Halderberge bestaat primair uit een aantal op zichzelf staande productonderdelen met aantrekkingskracht op specifieke groepen consumenten. Van een coherent toeristisch product of een toeristische eenheid is niet echt sprake, daar moeten we eerlijk over zijn. Dit is in 1998 al in het Toeristisch-recreatief Beleidsplan geconcludeerd, waarin is beschreven: “De toeristisch-recreatieve aantrekkingskracht van Halderberge wordt in hoofdzaak bepaald door het toeristisch-recreatieve complex in het bosgebied bij Hoeven/Bosschenhoofd, de kern Oudenbosch en het weidelandschap. In Hoeven en Bosschenhoofd is een concentratie van verblijfsaccommodaties, waar tevens het Bosbad is gevestigd. Oudenbosch telt veel cultuurhistorisch erfgoed, waarvan de Basiliek landelijke bekendheid geniet. Doordat de relaties tussen de kernen onderling en tussen de kernen en het buitengebied beperkt zijn, vormt Halderberge geen toeristisch-recreatieve eenheid. De attractiepunten, met uitzondering van Recreatiepark Bosbad Hoeven, trekken relatief weinig bezoekers. De oorzaak hiervan is ondermeer gelegen in het feit dat Halderberge als toeristischrecreatieve bestemming weinig bekendheid geniet. De meeste toeristisch-recreatieve voorzieningen zijn kleinschalig van aard en lijken (nog) nauwelijks in te spelen op wensen van de toerist en recreant, die immers ook in kleine aantallen aanwezig zijn in Halderberge. Hierdoor is de vicieuze cirkel rond.” Bron: Toeristisch-recreatief Beleidsplan Halderberge (1998)
Tóch wordt Halderberge jaarlijks door duizenden toeristen en recreanten bezocht. Specifieke groepen, die gericht komen voor een langer toeristisch verblijf, een zakelijke bijeenkomst of een gericht (en in de loop der jaren toegenomen) bezoek aan de Basiliek. Deze productonderdelen hebben dus – zelfstandig, op basis van eigen specifieke kernkwaliteiten en eigenschappen – aantrekkingskracht.
Pagina 7 van 26
Toeristisch-recreatief beleid:
2.3.2 Kernkwaliteiten van het aanbod De kernkwaliteiten van het toeristisch-recreatieve aanbod van Halderberge – die productonderdelen die eruit springen vanwege hun relatief unieke karakter en zelfstandig consumenten weten aan te trekken – zijn: 1.
2. 3. 4. 5.
de concentratie van dag- en verblijfsrecreatieve voorzieningen in de bossen van Hoeven/ Bosschenhoofd, met als voornaamste componenten: a. Recreatiepark Bosbad Hoeven met Waterspeelpark Splesj! (het recreatiepark is onderdeel van Molecatengroep) en Sterrenwacht Quasar; b. Golden Tulip Hotel De Reiskoffer; c. Caravan- en Chaletpark De Haspel; de Basiliek H.H. Agatha & Barbara in Oudenbosch; het Vliegveld Seppe; het Arboretum; het Zijdemuseum.
2.3.3 Het imago van toeristisch-recreatief Halderberge Halderberge is geen toeristische eenheid, zo hebben partijen aangegeven en hebben ook wij moeten concluderen. Bij Halderberge als toeristisch-recreatieve bestemming, zullen weinig consumenten zich dan ook iets kunnen voorstellen. Met andere woorden: Halderberge heeft geen toeristisch imago. Dezelfde conclusie moeten we trekken voor de regio West-Brabant, waarin Halderberge gelegen is. Waar andere gebieden binnen de provincie Noord-Brabant een bepaalde toeristische lading en reputatie hebben (zoals De Kempen, De Peel, De Meierij en wellicht ook De Baronie), zo ontbreekt het in West-Brabant aan een eenduidig toeristisch regioprofiel. Dit is ook in 1998 in het Toeristisch-recreatief Beleidsplan geconstateerd. Plannen om een profiel voor de regio te ontwikkelen/op te bouwen zijn niet geslaagd. “De meeste toeristen in West-Brabant zijn afkomstig uit overige delen van de provincie en de Randstad, in het bijzonder de regio Rotterdam. West-Brabant trekt uit de laatstgenoemde regio vooral veel verblijfsrecreanten, die voor een vaste standplaats in de nabijheid van hun woonomgeving hebben gekozen. Uit onderzoek blijkt dat West-Brabant door de Nederlandse vakantieconsument niet wordt ervaren en beleefd als een toeristische regio. Het toeristisch-recreatieve product West-Brabant is grotendeels onbekend bij het grote publiek.” Bron: Toeristisch-recreatief Beleidsplan Halderberge (1998)
Op Brabantse schaal wordt wel sterk ingezet op het opbouwen van een imago voor de provincie Noord-Brabant. Met behulp van de campagne ‘Bijzonder Brabant’ wordt ingezet op het profileren van Brabant als onderscheidende, complete, eigentijdse maar toch gemoedelijke en Bourgondische vakantiebestemming. Een bestemming die voor consumenten ‘een doel op zich is’ voor een dagje uit of een vakantie in eigen land. ‘Meeliften op de fietsendrager’ van ‘Bijzonder Brabant’ (de campagne wordt uitgevoerd door het Brabants Bureau voor Toerisme) biedt mogelijkheden om Halderberge als toeristischrecreatieve gemeente in Brabant – op basis van de onderscheidende kernkwaliteiten van de losse productonderdelen – gericht te profileren onder consumenten. Het door de partijen in Halderberge gewenste imago van Halderberge is te verwoorden als “onverwacht bijzonder met unieke, verrassende elementen”. Wij adviseren dan ook om deze lading in de communicatie van Halderberge (en eventueel ook in een eventueel te gebruiken slogan) op te nemen.
Pagina 8 van 26
Toeristisch-recreatief beleid:
2.4 Analyse van sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen (SWOT-analyse) We kunnen, op basis van de verkregen input, de volgende analyse van de sterkten en zwakten, kansen en bedreigingen opmaken. Sterkten •
Toeristisch aanbod dat bestaat uit ‘losse’ product-
Zwakten •
onderdelen met ‘eigen’ aantrekkingskracht:
gebied) en daardoor geen/onbekend imago. Dit geldt
-
zowel voor de gemeente Halderberge als de regio
het concentratiegebied dag- en
West-Brabant.
verblijfsrecreatieve voorzieningen Hoeven/Bosschenhoofd;
-
•
-
cultuurhistorisch erfgoed Halderberge, met Vliegveld Seppe;
blijfsaccommodaties, kernen en attractiepunten. •
het Arboretum; het Zijdemuseum.
nauwelijks open, wat niet meer strookt met de ver-
Ambiance GT Hotel De Reiskoffer, Hotel Tivoli en
anderende wensen en behoeften van de consument
Conferentiecentrum Bovendonk (mede door het
die zelf ‘de touwtjes in handen wil hebben’ en behoefte heeft aan gemak.
Gunstige ligging ten opzichte van steden in de regio
•
Potentieel: jachthaven Oudenbosch.
Weinig samenwerking tussen partijen (gemeente en bedrijfsleven en tussen bedrijfsleven onderling).
en attracties in Midden-Brabant. •
Veel aanbod kenmerkt zich door kleinschaligheid en ‘amateurisme’. Veel van de kleinschalige musea zijn
cultuurhistorische karakter van alle locaties). •
Versnipperd en onsamenhangend toeristischrecreatief aanbod. Weinig samenhang tussen ver-
als trekker Basiliek H.H. Agatha & Barbara
•
Geen toeristisch-recreatieve eenheid (bestemmings-
•
Ontbreken van een gerichte marketing- en promotieaanpak.
Deze elementen vormen samen een redelijk uniek pro-
•
Beperkte informatie- en gastheerschapvoorziening
duct. Ook de minicampings in het buitengebied mogen
binnen de gemeente (waardoor bezoekers onvol-
hierbij niet worden vergeten.
doende worden doorverwezen en ketenvorming
2
stagneert). •
Inrichting (jacht)haven niet toegerust op ontvangst en verblijf toeristen.
•
Weinig/geen avondvertier (horeca).
•
Weinig à la carte eetgelegenheden.
•
Geen toeristische uitstraling/ambiance.
•
Beperkte funshopmogelijkheden.
•
Omgevings- en verblijfskwaliteit kernen en buitengebied.
2
Minicamping Onder de Dijk, minicamping en groepsaccommodatie Koekenshoeve, groepsaccommodatie De Olmen, Kampeerderij De Wildert. Minicamping Polderzicht, Olwen’s Hoeve, 40+ Park De Nieuwe Riet met huid- en gezondheidspraktijk Enface.
Pagina 9 van 26
Toeristisch-recreatief beleid:
Kansen en opgaven •
Marketing en promotie: profilering van losse
Bedreigingen •
Verheviging concurrentie: start brandingactiviteiten
productonderdelen door zwaardere inzet op
van toeristisch-recreatieve eenheden binnen en
marketing en promotie. Participeren in de
buiten Brabant (zoals De Kempen, waar men een
provinciale marketing- en promotiecampagne als
brandingcampagne aan het opbouwen is, mede
onderdeel van ‘Bijzonder Brabant’ (via Brabants Bureau voor Toerisme) om Halderberge op basis
gefinancierd met Europese gelden). •
Veranderende consumentenbehoeften, zoals:
-
van de onderscheidende kernkwaliteiten van de losse productonderdelen, gericht te profileren. •
•
de behoefte aan gemak, de consument bepaalt zelf wat hij wanneer wilt;
-
Ketenvorming en gastheerschap en
de behoefte aan belevenissen en ervaringen.
informatievoorziening: optuigen van goed
•
Lokale ambitie niet duidelijk.
functionerend verwijzing-/koppelingstructuur om
•
Bescheidenheid overheerst.
bezoekers van de ‘losse’ productonderdelen ook
•
Weinig ondernemersgeest.
andere onderdelen te laten bezoeken (met als
•
Geringe investeringsbereidheid.
gevolg bezoekduurverlenging en hogere
•
Statisch/niet dynamisch.
bestedingen per bezoeker). Dit kan bijvoorbeeld
•
Amateuristisch.
door de exploitatie van een VVV (die op
•
Gebrek aan samenwerking.
piekmomenten geopend is (dus zaterdag en
•
Ontbreken regionale marketingorganisatie.
zondag) en ‘minicardsysteem’ (model Rivierenland).
•
Beperkte mogelijkheden SES.
Samenwerking: om bovenstaande twee opgaven op
•
Trage besluitvorming/handelingssnelheid.
te kunnen pakken is samenwerking tussen gemeente en bedrijfsleven en bedrijfsleven onderling een absolute vereiste. •
Specifiek: -
watersportrecreatie/toervaart (uitbreiding en inrichting (jacht)haven(gebied);
-
ontwikkeling/koppeling haven – winkelstraat – culturele voorzieningen;
-
reli-toerisme (beperkte doelgroep) met Basiliek, Zouaven Museum, het voormalige klooster waarin Hotel Tivoli is gevestigd, natuurhistorisch en Volkenkundig Museum, Arboretum);
-
zakelijk toerisme; agrarisch gebied omvormen tot recreatie- en natuurgebieden (bos/water);
-
behoefte aan recreatie/buiten zijn (Brabant populair);
-
benutten landschappelijke diversiteit;
-
enkele grotere evenementen (sport/cultuur).
Pagina 10 van 26
Toeristisch-recreatief beleid:
2.5 Beleidsaandachtspunten en randvoorwaarden Als verbeterpunten (beleidsaandachtspunten) en randvoorwaarden voor een verdere ontwikkeling van toerisme en recreatie binnen de gemeente Halderberge – zowel in de zin van het toeristisch-recreatieve aanbod als in de zin van het profiteren van (extra) bezoek en (meer) toeristisch-recreatieve bestedingen – is het volgende te benoemen: Randvoorwaarden
Verbeterpunten (beleidsaandachtspunten)
toeristisch-recreatieve ontwikkeling
•
Kwaliteitsverbetering.
•
•
Professionalisering.
•
•
Gerichte promotie.
•
Verbeteren gastheerschap en informatievoorziening.
•
Samenhang aanbrengen (thematisch) door middel
schap en informatievoorziening en promotie. •
•
activiteiten (product/promotie).
Toeristisch-recreatieve inrichting (jacht)haven (hore-
•
Inzet (voldoende) ambtelijke capaciteit.
ca, terrassen, faciliteiten toervaart, bankjes, bomen).
•
Loketfunctie procedures/vergunningen.
Uitbreiden kleinschalige dag- en verblijfsrecreatieve
•
Pro-actieve rol gemeente (aanjager, regisseur).
voorzieningen buitengebied.
•
Communicatie gemeente – sector .
Verbeteren omgevings- en verblijfskwaliteit kernen
•
(beeldkwaliteitplan) en buitengebied. •
Verbeteren recreatieve voorzieningen in buitenge-
•
Ondernemers (RO) de ruimte geven om te onderOprichten Toeristisch-Recreatieve Initiatiefgroep (ten behoeve van productontwikkeling, samenhang,
ling, bewegwijzering, wandelmogelijkheden in/rond plattelandskernen, onderhoud en beheer groenvoor-
6
nemen (minder regelgeving, snellere procedures).
bied, zoals bankjes, picknicktafels, routeontwikke-
samenwerking, promotie). •
zieningen. •
Inzetten (deel) toeristenbelasting voor specifieke toeristisch-recreatieve ontwikkelingen en –
tisch/clustergewijs).
•
Beschikbaar stellen financiële middelen voor productontwikkeling, kwaliteitsverbetering, gastheer-
van het verbeteren van de samenwerking (thema•
Politiek/bestuurlijk draagvlak en ambitie.
Aanpassen bestemmingsplan buitengebied (van agrarisch naar in- en extensieve recreatie/natuur).
Opvang buitenlandse arbeiders (Polen) die slechte
•
Meer daadkracht!
mix vormen met campinggasten. •
Ontwikkelen reli-toerisme, door directe samenwer3
king en arrangementontwikkeling . •
Ontwikkelen natuur/landschapsbeleving: ontwikkeling van Halderbergse variant op de formule ‘Appel4
tern’ . •
Verdere toeristisch-recreatieve ontwikkeling Vlieg5
veld Seppe .
Op verzoek van de gemeente Halderberge zijn deze beleidsaandachtspunten uitgewerkt in concrete actiepunten. Deze uitwerking is te vinden in bijlage 1.
3
Zie bijlage 2, waarin de ideeën van de heer H. Houthuijsen zijn vervat over toeristisch-recreatieve ontwikkeling van Halderberge; deze ideeën kunnen als inspiratie en/of basis dienen.
4
Idem.
5
Idem.
6
In 2006 heeft de gemeente Halderberge het initiatief genomen om het overleg met ondernemers nieuw leven in te blazen. Hierbij is gediscussieerd over de wensen en mogelijkheden om de toeristisch-recreatieve marktpositie van Halderberge te versterken. Hierbij is onder meer de wens geuit om een marketingplan op te (laten) stellen. Dit initiatief van de gemeente Halderberge wordt door het bedrijfsleven bijzonder gewaardeerd. Hieruit blijkt ook dat er een duidelijke behoefte en bereidheid is om samen een nieuwe stap voorwaarts te maken.
Pagina 11 van 26
Bepaling van de toeristisch-recreatieve marketing- en communicatiestrategie
3
Bepaling van de toeristisch-recreatieve marketing- en communicatiestrategie
3.1 Identiteit De identiteit van Halderberge is puntsgewijs als volgt samen te vatten: • • • • • •
Halderberge is een bestuurlijk administratieve eenheid, geen toeristisch-recreatieve eenheid. Halderberge heeft geen duidelijke (toeristische) identiteit. Het ‘celdenken’ overheerst (rivaliteit; ‘eigen kern eerst’). Oudenbosch is overheersend in de ‘mindset’ en in het marktbeeld: ‘Rooms dorp in Brabant’/’Het Rijke Roomse Leven’. Gemoedelijk, gastvrij, hartelijk, zoals geheel Brabant. Voorts kenmerkt het aanbod zich door de relatief grote concentratie van dag- en verblijfsrecreatieve mogelijkheden in de bossen rond Hoeven/Bosschenhoofd.
3.2 Kernwaarden Als kernwaarden van toeristisch-recreatief Halderberge kunnen worden geformuleerd7: • Bosbad Hoeven (dag- en verblijfsrecreatie)/Waterspeelpark Splesj/Sterrenwacht Quasar; • Basiliek (met in de nabijheid het voormalige klooster, waarin momenteel Hotel Tivoli is gesitueerd); • vliegveld Seppe (zeker na privatisering, dat goede perspectieven biedt op verdere toeristische ontwikkeling); • het Arboretum; • het Zijdemuseum; • de Jachthaven (vooral indien gewerkt wordt aan toeristische uitstraling). Deze elementen vormen samen een redelijk uniek product en worden gecompleteerd door de bijzondere ambiance van Golden Tulip Hotel De Reiskoffer, Hotel Tivoli en Conferentiecentrum Bovendonk, evenals de aanwezigheid van Hotel De Kroon en een aantal minicampings.
7
Opgesteld op basis van input verkregen uit consultaties en gemeenschappelijke sessies met stakeholders, afgestemd met stakeholders tijdens gemeenschappelijke sessies.
Pagina 12 van 26
Bepaling van de toeristisch-recreatieve marketing- en communicatiestrategie:
3.3 Marketingstrategie: marketingopgaven en doelstellingen We kunnen voor Halderberge de volgende marketingopgaven en doelstellingen definiëren:
1.
2.
3.
Opgaven Promotie: marketingcommunicatie door Halderberge – op basis van haar diverse productonderdelen – in Brabantverband in de markt zetten. • De aanwezige parels van/in Halderberge optimaal benutten, door ze gericht in de markt te zetten. • Kiezen voor thematische aanpak, binnen SES-verband en waar mogelijk actiematig binnen de campagne ‘Bijzonder Brabant’ van het Brabants Bureau voor Toerisme, op basis van de volgende thema’s (product/marktcombinaties, PMC’s): - verblijfstoerisme; - zakelijke markt; - dagtoerisme, op basis van de thema’s cultuur/natuur/actief en reli-toerisme. • Ontwikkelen van arrangementen.
1. 2. 3.
Bestaande en nieuwe bezoekers attenderen op de toeristisch-recreatieve mogelijkheden Halderberge en omgeving. • Door ketenvorming en een adequate invulling van gastheerschap en informatievoorziening.
4.
Optuigen samenwerkingsstructuur • Samenwerking in een Toeristische Initiatiefgroep Halderberge, waarin een beperkt aantal partijen op basis van visie en ondernemersgeest samen activiteiten bedenken, opzetten en uitvoeren. De Initiatiefgroep onderhoudt de contacten met organisaties als het SES West-Brabant, het Brabants Bureau voor Toerisme (ten behoeve van marketing en promotie) en mogelijk ook met VVV Nederland ten behoeve van gastheerschap en informatievoorziening. Zie tevens hoofdstuk 6, Organisatie.
6.
5.
7.
Doelstellingen Bekendheid van de productonderdelen van Halderberge vergroten. Vasthouden bestaande en vooral aantrekken van nieuwe bezoekers. Beter benutten toerisme en recreatie als economische factor.
Bezoekduurverlenging en meer bestedingen per bezoeker van huidige en potentiële nieuwe bezoekers. Beter benutten toerisme en recreatie als economische factor.
Het bedenken, opzetten, uitvoeren en exploiteren van bovengenoemde marketing- en promotieactiviteiten Adequate invulling gastheerschap- en informatievoorziening en lokale promotieactiviteiten.
Pagina 13 van 26
Bepaling van de toeristisch-recreatieve marketing- en communicatiestrategie:
3.4
De markt
De huidige markt bestaat vooral uit de volgende demografische doelgroepenindeling: • gezinnen met jonge kinderen; • senioren (individueel en groepen); • watersporters recreatie toervaart (overwegend senioren); • zakelijke markt (bedrijven die komen om te vergaderen, bedrijfspresentaties, teambuilding, personeelsbijeenkomsten et cetera).
Gelet op het huidige product, lijken dit ook voor de nabije toekomst de primaire doelgroepen voor het toeristisch-recreatief product Halderberge. Deze ‘grove’ doelgroepen kunnen op basis van thema’s (PMC’s) en de ‘lifestyle’ segmentatiemethode verder worden verbijzonderd. Geografisch dient Halderberge zich primair te richten op de Randstad (in het bijzonder regio Rijnmond), een deel van Zeeland, Noord-Brabant/Limburg en West-Vlaanderen, ofwel op het gebied met een straal van omstreeks 75 kilometer rondom Halderberge (dit primaire bewerkingsgebied is weergegeven in onderstaand figuur).
3.5 Geen merkcommunicatie, wel marketingcommunicatie Uit het bovenstaande moge blijken dat wij adviseren Halderberge niet als ‘apart’ merk in de markt te zetten. Halderberge is geen toeristisch-recreatieve entiteit en geen echt merk. Halderberge bezit onvoldoende kwaliteiten, imago en herkenbaarheid om als zodanig in de markt te worden gezet. Het is verstandiger- en minder kostbaar- om de promotie van Halderberge in groter verband op te pakken en Halderberge, op basis van haar kernkwaliteiten, gericht in de markt te zetten. Geen merkcommunicatie dus (= ‘branding’), maar wel marketingcommunicatie (= wervingsactiviteiten, gericht op het aantrekken van consumenten op basis van concrete productvoorstellen, activiteiten, arrangementen, et cetera). Wij adviseren Halderberge om dit niet alleen te doen, maar in te zetten op participatie in activiteiten van het BBT (binnen de campagne ‘Bijzonder Brabant’, met het accent op cultuurtoerisme) en het SES West-Brabant.
Pagina 14 van 26
Bepaling van de toeristisch-recreatieve marketing- en communicatiestrategie:
3.6 Product/marktcombinaties Om het aanbod op juiste wijze te ‘clusteren’, dient het te worden gegroepeerd in product/marktcombinaties (PMC’s). Idealiter op het product en beleving/emotie gericht: verblijfsrecreatie, dagrecreatieve mogelijkheden (cultuur, natuur, actief en reli-toerisme) en zakelijk toerisme. Per PMC dient het aanbod te worden vertaald naar interessante arrangementen8, die functioneren als ‘amuse’, de consument ‘lekker maken’, de interesse wekken en aanzetten tot actie in de richting van Halderberge. Het belang van het ontwikkelen van enkele aantrekkelijke arrangementen binnen de te kiezen PMC’s moet niet worden overschat. Arrangementen dienen, zoals hierboven gesteld, inderdaad meer als ‘lokkertjes’ om een beeld te geven van de verschillende mogelijkheden. In de praktijk wil de hedendaagse consument in de meeste gevallen graag zelf zijn eigen programma samenstellen. Uiteindelijk is het de ondernemers (voorzieningen) er vooral om te doen dat de consument hen (te midden van een overstelpend groot en concurrerend aanbod) weet te vinden. Zij zouden vervolgens zelf in staat moeten zijn om hun bezoekers/gasten te adviseren over toeristisch-recreatieve mogelijkheden in Halderberge en omgeving, op basis van de wensen en behoeften van de bezoeker/gast. Vooralsnog adviseren wij u zich te richten op de volgende PMC’s: 1. dagtoerisme, op basis van de thema’s cultuur/natuur/actief en reli-toerisme; 2. verblijfstoerisme; 3. zakelijke markt.
8
Arrangementen kunnen, naast arrangementen bestaande uit aanbieders binnen de gemeente Halderberge, ook worden gemaakt met voorzieningen in de regio, zoals het Ski-Dome Rucphen, Cart Centrum Rucphen, Sky-Dive Roosendaal, Akkermans Outdoor Steenbergen, et cetera.
Pagina 15 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan
4
Toeristisch-recreatief communicatieplan
4.1
Marketingcommunicatieactiviteiten
4.1.1 Opgave De promotieopgave voor Halderberge is die van marketingcommunicatie, door Halderberge – op basis van haar diverse productonderdelen – in Brabantverband in de markt zetten. Hiervoor adviseren wij in te zetten op een selectief aantal op elkaar aansluitende en elkaar versterkende marketingcommunicatieactiviteiten. 4.1.2
Communicatieactiviteiten Halderberge
Internet als basis In het marketingcommunicatieplan staat internetcommunicatie en werving voorop, omdat internet momenteel voor meer dan 90% van de consumenten de primaire informatiebron vormt bij het zoeken naar leuke toeristisch-recreatieve bestemmingen en informatie over overnachtingsmogelijkheden, activiteiten et cetera. Wij adviseren daarom een hedendaagse aantrekkelijke toeristisch-recreatieve website Halderberge te ontwikkelen; een interactieve website met een moderne ‘look & feel’. De internetsite heeft zowel een informatief als een wervend doel. Het dient de consument te informeren over het aanbod én te verleiden tot een bezoek. De website staat centraal in alle marketingcommunicatieactiviteiten en fungeert als ‘fuik’: de website is dé portal waarop Halderberge zich met haar aanbod attractief presenteert, met als doel de consument ertoe te bewegen een of meerdere van haar toeristisch-recreatieve aanbieders te bezoeken voor een toeristisch verblijf, (onderdeel van een) dagje uit of zakelijk toeristisch bezoek. Op de site wordt niet direct geboekt; de consument kan doorklicken naar de internetpagina’s van de toeristischrecreatieve aanbieders in Halderberge. De website wordt gekoppeld aan onder meer de website van het Brabants Bureau voor Toerisme: www.bijzonderbrabant.nl, als onderdeel van de participatie in activiteiten van het Brabants Bureau voor Toerisme (zie onderstaand). Wij bevelen ook sterk aan te participeren op de internetsites van het Nederlands Bureau voor Toerisme: www.lekkerweg.nl en de site van het themajaar 2008, www.nooitverwachtnederland.nl. De website wordt idealiter opgebouwd volgens het stramien (als het ware de ‘kapstok’ van de opbouw van de internetsite) van de PMC’s: • cultuur (dagtoerisme en reli-toerisme); 3 bezoekthema’s • natuur (dagtoerisme); t.b.v. dagtoerisme • actief (dagtoerisme); • overnachten (verblijfstoerisme, kort verblijf in vooral de hotelsector, bed & breakfasts); 3 accommodatiethema’s • op vakantie (verblijfstoerisme, langer verblijf op vooral campings, in t.b.v. verblijfstoerisme bungalows/stacaravans); • bijeenkomsten en congressen (zakelijke markt).
Pagina 16 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan:
Ter referentie is een kopie van de website van de VVV Den Haag (Den Haag Marketing & Events) opgenomen: www.vvvdenhaag.nl. Ondanks dat de schaal van Den Haag – als stad met nationale en internationale aantrekkingskracht en een ‘brand’ dat internationaal in de markt wordt gezet – niet vergelijkbaar is met die van Halderberge, werkt het functioneren van een website wél hetzelfde. Referentie: website www.vvvdenhaag.nl
Pers/PR Pers/PR-activiteiten zijn verhoudingsgewijs (input vs. output) zeer effectieve communicatiemiddelen. Het genereren van free publicity vereist wel een aanzienlijke personele inzet, maar de output in media-aandacht is onbetaalbaar en kan op jaarbasis een waarde vertegenwoordigen van vele honderdduizenden euro’s. Ook in persaandacht wordt de consument naar de internetsite geleid.
Pagina 17 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan:
Toeristische brochure Wij adviseren een toeristische en vooral wervende brochure te produceren, die qua inhoud/stramien en ‘look & feel’ vergelijkbaar is met de internetsite. Deze brochure heeft een wervend karakter en laat de mogelijkheden van Halderberge zien op het gebied van dagtoerisme (aan de hand van de thema’s cultuur, natuur en actief), verblijfstoerisme en zakelijk toerisme. Omdat de omvang van het toeristisch-recreatieve aanbod van Halderberge niet al te groot is, kan de brochure tevens dienen als informatiegids voor die bezoekers die in Halderberge zijn en zoeken naar mogelijkheden voor ontspanning, een bezoek aan de basiliek, een museum et cetera (vergelijkbaar met een gids in hotels, zoals “What’s on”). De brochure wordt verspreid via activiteiten die worden ondernomen samen met het Brabants Bureau voor Toerisme (zoals beursdeelname), in het kader van de campagne Bijzonder Brabant. Uniforme bewegwijzering Op de provinciale wegen en binnen gemeentegrenzen adviseren wij te investeren in uniforme toeristisch-recreatieve bewegwijzering, waarin wordt verzen naar alle relevante toeristische, recreatieve en culturele voorzieningen, routes worden aangegeven, et cetera. 4.1.3
Communicatieactiviteiten via campagne Bijzonder Brabant Brabant is bijzonder. En dat wordt uitgedragen door middel van een campagne die Brabants Bureau voor Toerisme heeft geïnitieerd: de Bijzonder Brabant campagne. Vakantiegangers waarderen het veelzijdige aanbod van de provincie, de Bourgondische sfeer, de gastvrije bevolking en de verblijfsaccommodaties.
Belangrijkste doel van de promotiecampagne is het merk Brabant in de markt zetten en daarmee het economisch rendement van toerisme en recreatie in Brabant te verhogen. Aan de ene kant door het werven van meer toeristen voor een verblijf in Brabant, aan de andere kant door de reeds aanwezige toeristen en recreanten in Brabant langer te laten blijven en meer te laten besteden. Om de campagne succesvol te laten verlopen wordt nauw samengewerkt met ondernemers uit de sector. Door deze samenwerking komen nieuwe product/marktcombinaties tot stand, ontstaan joint promotions en ziet de consument een Bijzonder Brabant. De website www.bijzonderbrabant.nl is sinds 2005 in de lucht. Op deze site zijn alle leuke activiteiten, uitjes en plekjes van Brabant te vinden. Dit jaar zal de site aangepast worden, zodat consumenten nog makkelijker hun weg vinden op de website. Begin 2007 is, als onderdeel van de Bijzonder Brabant campagne, de Bijzonder Brabant Pas officieel gelanceerd. De pas is een persoonlijke voordeelpas in de vorm van een sleutelhanger, die de consument kan aanschaffen (tegen een bedrag van € 15) op de internetsite www.bijzonderbrabant.nl, samen met de toeristische Bijzonder Brabant pocket, met daarin allerlei tips voor een bijzonder bezoek aan Brabant. Tot nu toe doen 350 bedrijven mee aan de Bijzonder Brabant Pas en zijn er 30.000 passen verkocht. Volgend jaar wordt de Brabant Pas uitgebouwd tot een ‘exclusiviteitspas’. Met deze pas is het de bedoeling dat de consument voordelig en exclusief kennis maakt met de bijzondere plekjes en voorzieningen die Brabant rijk is.
Pagina 18 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan:
Participatie campagne Bijzonder Brabant Wij adviseren deel te nemen aan promotieactiviteiten binnen de campagne Bijzonder Brabant van het Brabants Bureau voor Toerisme9. Dit kan rechtstreeks, maar ook via SES WestBrabant, dat ook activiteiten ontplooit maar welke doorgaans geïntegreerd worden met de campagne Bijzonder Brabant. Wij stellen de volgende activiteiten voor: • participatie in toeristisch-recreatieve televisieprogramma’s, zoals: − TV & Co (Omroep Brabant); − Bestemming Nederland (Nederland); − Vlaanderen Vakantieland (België); • advertenties/advertorials in Bijzonder Brabant Magazine, dat in 2008 een nieuwe ‘look’ krijgt; • inkoop van radiospots Lekker Weg in Eigen Land; • beursdeelname: − Vakantiebeurs (Nederland); − 50+ Beurs (Nederland); − Vakantiesalon Antwerpen (België); − en zeer belangrijk ten behoeve van de groepsmarkt: Groepsidee (Nederland); • participatie in de Bijzonder Brabant Pas, die zich in 2008 zal ontwikkelen tot een ‘exclusiviteitspas’, gericht op de bijzondere plekjes en voorzieningen in Brabant. De wijze waarop in de activiteiten wordt geparticipeerd en de omvang, dient in overleg met het Brabants Bureau voor Toerisme te worden vastgesteld is mede afhankelijk van de interesse van ondernemers binnen Halderberge. Een voorbeeld: beursdeelname op de Vakantiebeurs kan door middel van het ‘eenvoudig’ laten verspreiden van de toeristische brochure, maar ook door afname van een eigen stand voor Halderberge binnen het totaalconcept van Bijzonder Brabant. De kosten verschillen logischerwijze sterk per participatievorm. In de begroting is daarom een stelpost opgenomen. 4.1.4 Communicatieactiviteiten via www.plattelandstoerismebrabant.nl Binnen het project Plattelandstoerisme Brabant wordt bekeken of er een basis is voor een intensivering van de promotie en samenwerking. Er ontstaan kansen voor Brabant-brede promotie, regionale samenwerking tussen kleinschalige en grootschalige voorzieningen en gezamenlijke marktbewerking van stedelijke regio’s in Brabant. Wij adviseren hierin mee te gaan en zo te profiteren van de activiteiten die binnen het thema’s plattelandstoerisme worden ontwikkeld. Hiervoor wordt een separaat bedrag gereserveerd. 4.2 Gastheerschap en Informatievoorziening Bij de ambitie om het toeristisch product Halderberge steviger in de markt te zetten, hoort een adequate invulling van gastheerschap en informatievoorziening. De huidige informatievoorziening – in de vorm van digitale toeristische informatiezuilen en folderservicepunten in het gemeentehuis en bij een sigarenmagazijn – voldoet onvoldoende aan de behoefte aan goed gastheerschap. Hierin kan worden voorzien door middel van een VVV kantoor (binnen de formule van VVV Nederland), een Tourist Information Shop of, door de invulling van deze functies, door de sector zelf. Al dan niet aangevuld met informatiezuilen op alle strategische locaties, waarop interactief informatie over het toeristisch product in Halderberge en omgeving te verkrijgen is en men bijvoorbeeld ook de route van A naar B kan uitprinten.
9
Ondernemers in het toeristisch-recreatieve veld kunnen profiteren van de campagne ‘Bijzonder Brabant’. Dit kan onder andere door naamsbekendheid te creëren via de website, die jaarlijks 700.000 bezoekers trekt. Ieder bedrijf krijgt een gratis vermelding op de website in een van de pijlers: cultuur, natuur, vermaak, verblijf en actief. Tegen aantrekkelijke prijzen zijn er ook mogelijkheden om een prominente plek op de website te krijgen.
Pagina 19 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan:
4.2.1 De VVV gastheerschapformule VVV Nederland staat voor het bevorderen van toerisme, recreatie en vrijetijdsbesteding. Dit gebeurt door toeristen, recreanten en bewoners als een goede gastheer van dienst te zijn. Hiertoe worden gasten en bezoekers attent gemaakt op de mogelijkheden voor toerisme, recreatie en vrijheidsbesteding en geholpen in het optimaal benutten ervan. Hiermee levert de VVV een positieve bijdrage aan de lokale economie en lokale maatschappelijke functies. Om de kwaliteit te kunnen leveren die zowel consumenten als bedrijfsleven en overheid verwachten van de VVV dienstverlening, is het recht om het VVV merk en logo te mogen voeren verankerd in de VVV gastheerschapformule. Integraal onderdeel van deze formule is een set van kwaliteitscriteria die gesteld worden aan presentatie, dienstverlening, bedrijfsvoering en organisatie. Als gastheer vertegenwoordigt de VVV de belangen van het bedrijfsleven en de lokale overheid. Deze partijen hebben baat bij de ontwikkeling en bevordering van toerisme, recreatie en activiteiten op het gebied van vrijetijdsbesteding, vanwege het economische belang en als draagvlak voor maatschappelijke functies. Als gastheer, die in direct contact staat met bezoekers, kan de VVV het bedrijfsleven en de gemeente ook van dienst zijn als adviseur. Hierbij is de VVV onafhankelijk en dient het collectieve belang. 4.2.2
Opgaven en overwegingen
Opgaven Bestaande en nieuwe bezoekers attenderen op de toeristisch-recreatieve mogelijkheden Halderberge en omgeving.
1. 2. 3.
Activiteiten Adequate invulling gastheerschap en informatievoorziening. Ontwikkelen lokale promotieactiviteiten (evenementen en dergelijke). Overwegingen voor en tegen: • de aanwezigheid van een VVV-winkel of Tourist Information Shop draagt bij aan een toeristische uitstraling; • zo ja, dan binnen VVV Nederland formule in centraal gelegen (markt), herkenbaar pand in Oudenbosch of juist in het concentratiegebied Hoeven/Bosschenhoofd; met VVV Nederland kan een betaalbare franchiseformule worden uitgewerkt; • ruime openstelling in hoogseizoen (zomer), weekeinden en vakanties in voor- en naseizoen; • de overweging om samen te werken met VVV Roosendaal; • geen VVV, dan informatiesysteem via ondernemers dagen verblijfstoerisme en jachthaven (RBT Rivierenland model). Dit systeem kan ook naast een VVV of Tourist Information Shop geëxploiteerd worden.
4.3 Begroting activiteiten Onderstaand is een eerste indicatieve begroting voor de activiteiten binnen de twee opgaven: promotie (marketingcommunicatie door Halderberge in Brabantverband in de markt te zetten) en bestaande en nieuwe bezoekers attenderen op de toeristisch-recreatieve mogelijkheden Halderberge en omgeving (ketenvorming en een adequate invulling van gastheerschap en informatievoorziening). De begroting is opgebouwd op basis van kosten die door zowel de gemeente Halderberge als de ondernemers in Halderberge – bijvoorbeeld door de afname van een advertentie in de toeristische brochure, participatie in een beursstand en dergelijke – gedragen dienen te worden. Een voorbeeld: participatie op de Vakantiebeurs kost tussen de € 1.000 en € 15.000, afhankelijk van de deelnamewijze. Uitgaande van deelnamekosten van € 5.000 en participatie van 4 bedrijven die per bedrijf een bedrag van € 1.000 inleggen, zijn de kosten voor de gemeente eveneens € 1.000. Dit betekent wel dat Halderberge prominent onder de aandacht komt van tienduizenden consumenten en potentiële bezoekers.
Pagina 20 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan:
Uitgaande van referenties, adviseren wij overall uit te gaan van een verdeling van middelen van 60% gemeente – 40% bedrijfsleven. Bij een activiteit als internetpromotie zal het aandeel van de gemeente naar verwachting hoger zijn; bij activiteiten als de toeristische brochure of beursparticipatie zal het aandeel van de ondernemers fors hoger zijn (of zelfs kostendekkend). Activiteit
Kosten (jaarlijks)
Internet
€ 40.000
Pers/PR
€
Toeristische brochure
€ 50.000
Uniforme bewegwijzering
5.000
PM
Participatie campagne Bijzonder Brabant, diverse activiteiten
€ 75.000
Communicatieactiviteiten via ww.plattelandstoerismebrabant.nl
€
Invulling gastheerschap en informatievoorziening
€ 75.000
Totaal
€ 252.500
7.500
In de begroting is nog geen rekening gehouden met eventuele overheadkosten in verband met de aansturing van activiteiten. Indien wordt gekozen voor het aanstellen van een ‘coördinator’ (zie hoofdstuk 5), ramen wij de overheadkosten op omstreeks € 15.000 tot € 30.000 op jaarbasis, afhankelijk van de persoon die wordt aangesteld en benodigde capaciteit.
Pagina 21 van 26
Toeristisch-recreatief communicatieplan
4.4 Planning Voor de planning van deze activiteiten is onderstaand een indicatief schema weergegeven. Een deel van deze activiteiten vindt het gele jaar plaats (bijvoorbeeld de internetsite). Het zwaartepunt in de planning ligt bij de ‘start’ van het toeristische seizoen in januari (vooral beurzen) en bij het voorjaar. 2008 geldt als ‘jaar van opbouw’, het jaar waarin de activiteiten worden ontwikkeld. De daadwerkelijke activiteiten starten in 2009 (de ‘start’ van het nieuwe toeristische seizoen). 2008 Oprichten Toeristische Initiatiefgroep, vaststellen activiteiten, leggen van contacten met Brabants Bureau voor Toerisme, ontwikkelen activiteiten (bouw internetsite, realisatie brochure en dergelijke). 2009 → → → →
Website (gehele jaar), inclusief links Persbewerking (gehele jaar) Toeristische Brochure (gehele jaar) Via Bijzonder Brabant: Bijzonder Brabant Magazine en Pas (gehele jaar) en Vakantiebeurs (additioneel)
2010 → →
2011 → →
e
e
1 kwartaal →
e
→
→
e
Additioneel via Bijzonder Brabant: Bestemming Nederland
→
e
Additioneel via Bijzonder Brabant: Vlaanderen Vakantieland/TV & Co
→
Additioneel via Bijzonder Brabant: 50+ beurs
4 kwartaal →
e
Additioneel via Bijzonder Brabant: radiospots Lekker Weg in Eigen Land en 50+ beurs
Pagina 22 van 26
Groepsidee
e
3 kwartaal →
Groepsidee
e
3 kwartaal
2 kwartaal →
Additioneel via Bijzonder Brabant: radiospots Lekker Weg in Eigen Land en 50+ beurs
4 kwartaal
e
2 kwartaal
1 kwartaal Website, Persbewerking en Toeristische Brochure (gehele jaar) Via Bijzonder Brabant: Bijzonder Brabant Magazine en Pas (gehele jaar), Vakantiebeurs en Vakantiesalon (additioneel)
Additioneel via Bijzonder Brabant: radiospots Lekker Weg in Eigen Land
e
3 kwartaal
e
1 kwartaal Website, Persbewerking en Toeristische Brochure (gehele jaar) Via Bijzonder Brabant: Bijzonder Brabant Magazine en Pas (gehele jaar), Vakantiebeurs en Vakantiesalon (additioneel)
e
2 kwartaal
4 kwartaal →
Groepsidee
Toeristisch-recreatief communicatieplan:
2012 → →
2013 → →
e
e
1 kwartaal Website, Persbewerking en Toeristische Brochure (gehele jaar) Via Bijzonder Brabant: Bijzonder Brabant Magazine en Pas (gehele jaar), Vakantiebeurs en Vakantiesalon (additioneel)
→
e
Additioneel via Bijzonder Brabant: Bestemming Nederland
→
e
1 kwartaal Website, Persbewerking en Toeristische Brochure (gehele jaar) Via Bijzonder Brabant: Bijzonder Brabant Magazine en Pas (gehele jaar), Vakantiebeurs en Vakantiesalon (additioneel)
e
2 kwartaal
Additioneel via Bijzonder Brabant: Bestemming Nederland
e
4 kwartaal →
e
2 kwartaal →
3 kwartaal Additioneel via Bijzonder Brabant: 50+ beurs
e
3 kwartaal →
Additioneel via Bijzonder Brabant: radiospots Lekker Weg in Eigen Land en 50+ beurs
Pagina 23 van 26
Groepsidee
4 kwartaal →
Groepsidee
5
Organisatie
5.1 Toeristische Initiatiefgroep Marketing en promotie zullen moeten worden georganiseerd. Het bedenken, opzetten, uitvoeren en exploiteren van marketing- en promotieactiviteiten en gastheerschap- en informatievoorzieningactiviteiten heeft een initiator, regisseur en coördinator nodig. Wij adviseren een Toeristische Initiatiefgroep in het leven te roepen, waarin een beperkt aantal partijen met elkaar bedenkt wat nodig is, activiteiten met elkaar worden uitgevoerd c.q. geëxploiteerd en van waaruit, namens de toeristisch-recreatieve sector in Halderberge, contacten worden onderhouden met organisaties als het SES West-Brabant, Brabants Bureau voor Toerisme (ten behoeve van marketing en promotie) en VVV Nederland (ten behoeve van gastheerschap en informatievoorziening). Voorzitterschap en regie/coördinatie De Toeristische Initiatiefgroep heeft – gelet op lessen uit het verleden – een onafhankelijke voorzitter nodig. Voor het ontwikkelen van concrete marketingactiviteiten zou de Initiatiefgroep – zeker in de opstartfase – een beroep kunnen doen op een marketingadviseur van het BBT en de beleidsmedewerker Recreatie en Toerisme van SES West-Brabant om concrete mogelijkheden en marketingcommunicatieactiviteiten in kaart te brengen. Daarnaast bevelen wij sterk aan om een ‘coördinator’ aan te stellen, ofwel vanuit de Toeristische Initiatiefgroep ofwel extern aangetrokken, die wordt vrijgemaakt (bijvoorbeeld een tot twee dagen per week) voor de coördinatie en regie van activiteiten, het aanjagen van de ontwikkeling van arrangementen, het leggen van contacten, productontwikkeling en dergelijke. Samenstelling Toeristische Initiatiefgroep De samenstelling van de Toeristische Initiatiefgroep bestaat uit minimaal een tot twee vertegenwoordigers per deelsector: hotellerie, overig horeca, (mini)campings, musea en overige aanbieders. Ook de gemeente maakt idealiter deel uit van de Initiatiefgroep. Agenda Toeristische Initiatiefgroep De agenda bestaat idealiter uit zowel vaste als nieuwe agendapunten. Wij stellen voor de volgende agendapunten vast te laten terugkeren op de agenda: • Nieuws en mededelingen. • Kwaliteitsverbetering en professionalisering. • Samenhang toeristisch-recreatief product. • Samenwerking. • Verbeteren omgevings- en verblijfskwaliteit kernen en buitengebied. • Productontwikkeling in relatie tot (nieuwe) product/marktcombinaties (inclusief arrangementontwikkeling). • Marketing en promotie (marketingcommunicatieactiviteiten, samenwerking SES/BBT).
Pagina 24 van 26
6
Financiering
6.1 Financieringsprincipe Marketing en promotie kosten geld. Zo simpel is het. De gemeente Halderberge en de (toeristisch-recreatieve) ondernemers zullen bereid moeten zijn om hierin te investeren, wil de gemeente actief binnen de markt van toerisme en recreatie communiceren. Zoals aangegeven is de begroting van activiteiten opgebouwd op basis van kosten die door zowel de gemeente Halderberge als de ondernemers in Halderberge – bijvoorbeeld door de afname van een advertentie in de toeristische brochure, participatie in een beursstand en dergelijke – gedragen dienen te worden. Uitgaande van referenties, adviseren wij overall uit te gaan van een verdeling van middelen van 60% gemeente – 40% bedrijfsleven. Bij een activiteit als internetpromotie zal het aandeel van de gemeente naar verwachting hoger zijn; bij activiteiten als de toeristische brochure of beursparticipatie zal het aandeel van de ondernemers fors hoger zijn (of zelfs kostendekkend). De praktijk leert dat ten aanzien van de promotie van een gemeente, stad of regio de kosten voor een belangrijk deel, maar niet alleen, door publieke partijen worden gedragen. Indien de gemeente investeert in een ‘startkapitaal’ voor de marketing en promotie van de gemeente, kan een deel van de communicatieactiviteiten min of meer ‘gegarandeerd’ worden uitgevoerd. In feite wordt hiermee een ‘basispakket’ aan activiteiten gerealiseerd. Vervolgens is het aan de sector om aan te haken en mee te financieren, zodat het totaalbudget wordt vergroot, het ‘basispakket’ aan activiteiten wordt verbreed en de slagkracht van de communicatie wordt versterkt. In welke mate, is afhankelijk van de participatie door de sector. Het beschikbare budget dat de gemeente inbrengt werkt hierbij als ‘smeerolie’. 1 + 1 + 1 wordt dan 4. Het is daarom zaak om binnen de Toeristische Initiatiefgroep tot overeenstemming te komen over de uitvoering van het activiteitenplan en elkaar (gemeente en sector) voortdurend te stimuleren tot de ontwikkeling van (nieuwe) activiteiten en participatie van het bedrijfsleven. 6.2 SES West-Brabant Door deelname in SES West-Brabant verband zijn op dit moment al (beperkt) middelen beschikbaar voor toeristische promotie in West-Brabant verband. De gemeente Halderberge zou binnen SES West-Brabant kunnen pleiten voor meer prioriteit voor de ontwikkeling van toerisme en recreatie en een ruimer budget voor de promotie van toerisme en recreatie in West-Brabant. Dat is een interne SES West-Brabant aangelegenheid. Verhoging van de bijdrage per inwoner is daarbij niet op voorhand uit te sluiten. 6.3 Additionele benodigde investering Alleen de deelname in SES West-Brabantverband is niet voldoende, wil de gemeente Halderberge actief in de markt van toerisme en recreatie communiceren. Daarom dienen voorts middelen beschikbaar te worden gesteld voor: • promotieactiviteiten in het kader van de campagne ‘Bijzonder Brabant’ (rechtstreeks via het Brabants Bureau voor Toerisme); • eventuele ad hoc promotieactiviteiten via/met SES West-Brabant; • eventueel realisatie van een VVV Halderberge (in lijn met de Franchiseformule van VVV Nederland10) en/of informatiesysteem via ondernemers dag- en verblijfstoerisme en jachthaven (RBT Rivierenland model);
10
Wij adviseren in dit geval contact op te nemen met VVV Nederland, voor nadere informatie over de Franchiseformule.
Pagina 25 van 26
Financiering:
•
enkele grotere evenementen en andere lokale activiteiten om een imago van Halderberge op te bouwen binnen een van de gekozen thema’s.
Naast de structurele bijdrage per inwoner in het kader van SES West-Brabant, zou de gemeente Halderberge specifieke toeristisch-recreatieve ontwikkelingen en –activiteiten (product/promotie) kunnen ondersteunen door (een deel van) de toeristenbelasting hiervoor beschikbaar te stellen. Hierdoor wordt de bijdrage voor de ondernemers en andere belanghebbenden ook zichtbaar. Van de ondernemers wordt gevraagd dat zij financieel participeren in concrete marketing- en promotieactiviteiten en hun promotieactiviteiten (deels) in lijn brengen met de marketingstrategie, zoals in dit toeristisch-recreatief communicatieplan omschreven.
Pagina 26 van 26
Bijlage 1
Aandachtspunten Toeristisch-recreatief beleid
Bijlage 1: Aandachtspunten Toeristisch-recreatief beleid
1. Kwaliteitsverbetering en professionalisering Opgave
Mogelijke aanpak
Wij adviseren de gemeente Halderberge om – samen
•
met de sector – te zoeken naar mogelijkheden voor kwaliteitsverbetering en professionalisering van het toeristisch-recreatieve product.
Inschakelen brancheorganisaties: Recron, KHN en HISWA, eventueel begeleid/ondersteund door Van Nuland & Partners
•
Vast agendapunt Toeristische Initiatiefgroep Halderberge (onderlinge uitwisseling)
•
Beschikbaar stellen financiële middelen t.b.v. kwaliteitsverbetering en professionalisering (eventueel via subsidiemethodiek)
2. Gerichte promotie Zie Toeristisch-recreatief promotieplan.
3. Verbeteren gastheerschap en informatievoorziening Zie Toeristisch-recreatief promotieplan.
4. Samenhang aanbrengen (thematisch) door middel van het verbeteren van de samenwerking Opgave
Mogelijke aanpak
Samenhang aanbrengen (thematisch) door middel van
•
het verbeteren van samenwerking.
Vast agendapunt Toeristische Initiatiefgroep Halderberge (onderlinge uitwisseling)
•
Themagewijze/clustergewijze/bilaterale contacten ondernemers/aanbieders
5. Toeristisch-recreatieve inrichting (jacht)haven (horeca, terrassen, faciliteiten toervaart, bankjes, bomen; zie ook voorstel Harry Houthuijsen bijlage 2, cluster 3) Opgave
Mogelijke aanpak
Toeristisch-recreatieve inrichting (jacht)haven (horeca,
•
terrassen, faciliteiten toervaart, bankjes, bomen).
Overleg gemeente – jachthaven (eigenaar en havenmeester)
•
Zie ook bijlage 2, cluster 3
6. Uitbreiden kleinschalige dag- en verblijfsrecreatieve voorzieningen buitengebied Opgave
Mogelijke aanpak
Het stimuleren van de uitbreiding van het aantal klein-
•
schalige dag- en verblijfsrecreatieve voorzieningen in
Bestaande kleinschalige vormen van recreatie dienen in beginsel direct geregeld/mede bestemd te
het buitengebied.
worden. •
De gemeente Halderberge wil nieuwe vormen van
Binnen het totale toeristisch-recreatieve product is er
kleinschalige recreatie die gekoppeld zijn aan een
plaats voor een specifiek kleinschalig product. De om-
agrarische- of woonfunctie, door middel van een vrij-
vang van deze vormen van recreatie en de vaak gebrui-
stelling mogelijk maken.
kelijke koppeling aan het (voormalige) agrarisch bedrijf (als nevenactiviteit) of een woonfunctie maakt dat er planologisch een ander regime gewenst is. Op het moment dat er geen sprake meer is van een koppeling aan een agrarische bedrijfsvoering of een woonfunctie, dan dienen de kleinschalige recreatieve activiteiten recreatief bestemd te worden. De kracht van kleinschalig kamperen en kleinschalige dagrecreatie en horeca-activiteiten ligt in de koppeling aan het agrarische bedrijf. De koppeling aan het agrarische bedrijf zorgt voor het behoud van het agrarische karakter van een gebied.
Bijlage 1: Aandachtspunten Toeristisch-recreatief beleid(Vervolg 1)
7. Verbeteren omgevings- en verblijfskwaliteit kernen en buitengebied Opgave
Mogelijke aanpak
Verbeteren omgevings- en verblijfskwaliteit kernen en
•
Opstellen beeldkwaliteitplan dorpskernen
buitengebied. Bedoeld wordt hier de toeristisch-
•
Opstellen beeldkwaliteitplan buitengebied
recreatieve verblijfskwaliteit.
•
Prioriteitstelling en overleg over aanpak binnen Toeristische Initiatiefgroep
Kwaliteit van de omgeving is een breed begrip. Een
•
goede kwaliteit houdt in dat bewoners, ondernemers en
Uitvoeren maatregelen beeldkwaliteitsplannen dorpskernen en buitengebied naar prioriteit.
gebruikers (gasten/toeristen/recreanten) van de openbare ruimte hun omgeving als herkenbaar, prettig, schoon en aantrekkelijk ervaren, zodat ze er graag wonen, werken, verblijven en recreëren. De kwaliteit van de omgeving wordt bepaald door onder meer veiligheid op straat, de staat van woningen, nabijheid van winkels en horeca, mogelijkheden voor sporten recreatie, groenvoorzieningen en de inrichting van het landschap. Het gaat daarbij zowel om milieu (bijvoorbeeld vervuiling, veiligheidsrisico's van bedrijven, geluids- en stankoverlast) als om ruimte (bijvoorbeeld bereikbaarheid en verscheidenheid). Omgevingskwaliteit combineert ruimte en milieu. Daarnaast kan gedacht worden aan concrete voorzieningen zoals meubilair (bankjes, picknicktafels, informatiepanelen, welkomstborden, routeontwikkeling, vuilnisbakken, bewegwijzering, wandelmogelijkheden in/rond plattelandskernen, verwijzingsborden toeristische attracties, verlichting, onderhoud en beheer groenvoorzieningen. Dit alles consequent en uniform uitgevoerd binnen het totale gemeentelijke grondgebied.
8. Opvang buitenlandse arbeiders (Polen) die slechte mix vormen met campinggasten. Opgave
Mogelijke aanpak
Opvang buitenlandse arbeiders (Polen) die slechte mix
•
vormen met campinggasten.
Op kleinschalige kampeerterreinen en kleinschalige groepsaccommodaties (in het buitengebied) wordt permamente bewoning of huisvesting van buitenlandse werknemers (seizoensarbeiders) niet toegestaan, maar dient een toeristische, bedrijfsmatige invulling van de exploitatie te zijn gewaarborgd.
•
Indien noodzakelijk en van toepassing, dienen buitenlandse werknemers (seizoenarbeiders) elders te worden gehuisvest om een ongewenste confrontatie en vermenging met toeristen en recreanten te voorkomen, bij voorkeur in (woningen) in de dorpskernen.
Bijlage 1: Aandachtspunten Toeristisch-recreatief beleid(Vervolg 2)
9. Ontwikkeling (nieuwe) product/marktcombinaties Opgave
Mogelijke aanpak
Ontwikkelen (nieuwe) product/marktcombinaties, zoals
Agendapunt Toeristische Initiatiefgroep
reli-toerisme, natuur/landschapbeleving (met o.a. de
Voortbouwen op basis van de ideevorming bijlage 2,
Halderbergse Appeltern-variant) en luchtvaart (toeris-
clusters 1,2 en 4
tisch-recreatieve ontwikkeling Vliegveld Seppe)
10. Politiek/bestuurlijk draagvlak en ambitie De gemeente Halderberge dient zich politiek/bestuurlijk helder uit te spreken over en breed te scharen achter de doelstellingen en ambities ten aanzien van toerisme en recreatie (beleidscomponent en marketing/promotieplan) en zich via raadsbesluiten te committeren aan de uitvoering van dit toeristisch-recreatief marketingplan.
11. Ruimte voor (toeristisch-recreatief) ondernemen Opgave
Mogelijke aanpak
De gemeente Halderberge wil agrariërs en toeristisch-
•
Minder en eenduidige regelgeving (opstellen nieuwe
recreatieve ondernemers in de kernen en het buitenge-
kaders en richtlijnen voor verblijfsrecreatie, dagre-
bied in de gelegenheid stellen flexibel in te kunnen spe-
creatie, waterrecreatie en (kleinschalige) horeca-
len op veranderende marktomstandigheden.
activiteiten in het buitengebied) en snellere (RO) procedures.
Binnen deze opgave valt ook het streven van de ge-
•
Alsmede – indien noodzakelijk – de aanpas-
meente Halderberge om ondernemers (RO) meer ruim-
sing/herziening van het bestemmingsplan buitenge-
te te geven om te ondernemen.
bied op basis van de gemeentelijke gebiedsvisie(s) dan wel een (op te stellen) gemeentelijke structuurvisie. Vanuit het besef dat er een opgave ligt om een strategie te bedenken hoe om te gaan met het landelijk gebied in het kader van bestaande en toekomstige toeristisch-recreatieve initiatieven in het buitengebied / agrarische sector. Hierbij kan zonering uitkomst bieden, waarbij onderscheid kan worden gemaakt tussen bijvoorbeeld de volgende zones: -
natuurontwikkeling (extensieve vormen van recreatie toegestaan)
-
duurzaam agrarisch landschap (primaat bij agrarische bedrijvigheid en concentratie agrarische bedrijfsvoering)
-
extensiveringsgebied (verbrede landbouw, agrotoerisme, toeristisch-recreatieve voorzieningen)
-
verwevingsgebied (verweving van landbouw,
-
wonen en natuur, intensieve recreatievormen) bos en natuur (behoud en verbetering van de landschappelijke- en natuurwaarden).
Bijlage 1: Aandachtspunten Toeristisch-recreatief beleid(Vervolg 3)
12. Financieel commitment Opgave
Mogelijke aanpak
De gemeente Halderberge is zich bewust van de nood-
•
De gemeente stelt jaarlijks financiële middelen be-
zaak voor meerdere jaren een jaarlijks budget beschik-
schikbaar voor productontwikkeling, kwaliteitsverbete-
baar te stellen voor de uitvoering van dit toeristisch-
ring, gastheerschap en informatievoorziening en
recreatief marketingplan en reserveert hiervoor jaarlijks een bedrag op de gemeentelijke begroting.
promotie. •
Hiertoe wordt jaarlijks (een deel van) de toeristenbelasting ingezet voor specifieke toeristisch-recreatieve ontwikkelingen en –activiteiten (product/promotie).
•
De gemeente maakt jaarlijks door middel van een toeristisch-recreatieve rapportage duidelijk hoe veel geld er beschikbaar is gesteld voor welke activiteiten en communiceert dit via gemeentelijke publicaties en via de Toeristische Initiatiefgroep.
13. Inzet (voldoende) ambtelijke capaciteit Opgave
Mogelijke aanpak
De gemeente Halderberge is zich bewust van de nood-
•
zaak om zorg te dragen voor (voldoende) ambtelijke inzet om toerisme en recreatie conform dit toeristischrecreatief marketingplan tot verdere ontwikkeling te
Binnen de ambtelijke organisatie wordt de portefeuille toerisme en recreatie ondergebracht bij Economische Zaken (EZ).
•
brengen.
De (minimaal noodzakelijk geachte) ambtelijke inzet (initiërende rol, coördinatie, overleg, bedrijfscontacten) voor de sector toerisme en recreatie bedraagt 0,8 FTE (32 uur).
•
Hierdoor wordt een proactieve rol gemeente (aanjager, regisseur) mogelijk gemaakt.
•
De ambtenaar toerisme en recreatie vervult tevens een centrale loketfunctie voor procedures/vergunningen betreffende aanvragen van toeristisch-recreatieve aard.
14. Oprichten Toeristisch-Recreatieve Initiatiefgroep Opgave
Mogelijke aanpak
Versterken van de communicatie tussen gemeente en
•
Oprichten Toeristische Initiatiefgroep
toeristisch-recreatieve sector, de onderlinge samenhang
•
Zie hoofdstuk 6.
in het toeristisch-recreatieve product en de samenwerking tussen de gemeente en de toeristisch-recreatieve sector en ondernemers onderling.
Bijlage 2
Oudenbosch cultureel en creatief centrum in WestBrabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007
Bijlage 2: Oudenbosch cultureel en creatief centrum in West-Brabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007
1. Inventarisatie De bestaande kwaliteiten van Oudenbosch en de deelgemeenten zijn geïnventariseerd en op basis van deze inventarisatie is gekozen voor het benutten van de sterke basis elementen. Deze basiselementen zijn uitgewerkt tot een toekomstscenario, waarin ze tot een volwaardig wasdom zijn gekomen en het actieve leefklimaat in de gemeente Halderberge zodanig hebben beinvloed, dat een bruisende gemeente is ontstaan, die internationaal belangstelling geniet. De sterke basiselementen van de gemeente Halderberge zijn geïnventariseerd en zijn onderstaand gerubriceerd. 2. De Uitbouw van de sterke basis elementen in cultuur en creatieve clusters De eerste concentratie: In Oudenbosch concentreren we een cultuur en een (re)creatieve beleving rondom de Basiliek St. Pieter. Deze basiliek wordt bezocht door duizenden toeristen, die met veel interesse dit bezoek uitvoeren om vervolgens in Oudenbosch een beetje verloren te raken. Rondom en gekoppeld aan de Basiliek kunnen een aantal cultuur en creatieve activiteiten worden gepresenteerd, die een bezoek aan de Basiliek en alle neven activiteiten veel aantrekkelijker maken. Het volgende scenario valt te bedenken: In aansluiting op een bezoek aan de Basiliek kunnen de twee musea en de kapel van de broeders worden bezichtigd. De verbinding loopt via “Tivoli” en het internaat gebouw, dat volledig is ingericht met winkeltjes gespecialiseerd in algemene en kerk gerelateerde antiquiteiten. Winkeltjes gespecialiseerd in de verkoop van relikwieën, oude boeken, oude meubelstukken, schilderijen, vormen een bonte verzameling die door de toeristen druk zal worden bezocht. Bij bewezen kwaliteit zal een dergelijk gegroepeerd winkel centrum vanuit de regio, dan wel zelfs van internationale zijde, worden bezocht. De musea kunnen thema gerichte elementen in hun collectie opnemen, zodat ze aansluiting vinden met het thema ‘rondom de Basiliek’. Doordat de kerk ook een soort bedevaartsplaats is voor eigenaren van allerlei soorten vervoer kan aan de Basiliek keten ook enige winkel activiteiten worden gekoppeld, die gespecialiseerd zijn in de verkoop van antieke vervoermiddelen. De restauratieve voorzieningen rondom de basiliek moeten een karakter krijgen, dat het kloosterleven weer enigszins terug brengt in de herinnering van de mensen. Eten in kloosterzalen en gehuld worden in klooster kleding voor het diner, kunnen sfeer verhogende elementen zijn die ver in de regio mensen zullen trekken. Rondom de kerk vormt het menselijk afscheid een cultuur element, dat tegenwoordig een duidelijk meer open karkater krijgt. Mensen praten over overlijden en willen alles vooraf in kaart gebracht hebben. Naast de winkel galerie kunnen enkele bedrijven, die zich gespecialiseerd hebben in dergelijke functie worden geplaatst. Speciale kerk festiviteiten kunnen in deze basiliek creatie een speciale rol gaan vervullen. Processies, inzegeningen en trouwpartijen horen hier in thuis. De kleine Basiliek heeft een geweldige akoestiek. Deze zou veel frequenter ingezet kunnen worden voor speciale muzikale bijeenkomsten. Rondom deze uitvoeringen moet een soort Brabantse cultuurkring ontstaan. Wekelijkse uitvoeringen in de kleine basiliek zouden een vast publiek kunnen trekken. Koren, gospels, ensembles en orkesten kunnen hun plek daar vinden. Het buitenplein zou uitermate geschikt zijn voor optredens zoals die van ‘Andre Rieu’ of een ‘Verona’ openlucht opera uitvoering. Veel van de genoemde activiteiten zijn versnipperd en op kleine schaal in de gemeente aanwezig. Door de juiste ruilverkaveling toe te passen en door het geheel grootschaliger op te zetten kan het geschetste scenario ontstaan. De bibliotheek kan in deze opstelling ook een belangrijke rol vervullen, door een speciale Rome vleugel in te richten waarin alles over het ontstaan van Rome en het ontstaan van de kerk kan worden terug gevonden. Een combinatie met het regionaal archief West Brabant valt hierbij te bedenken.
Bijlage 2: Oudenbosch cultureel en creatief centrum in West-Brabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007 (Vervolg 1)
In de kloostergebouwen kunnen meer seminars worden gehouden met een speciaal tintje of een vleugje religie. Naast de moderne workshop methode met alle audio visuele middelen, kunnen er sessies ontstaan, die aandacht hebben voor retraite, onthaasten en socialisering. De contouren van de bestaande entourages zoals Tivoli, het oude klooster in Hoeven en Hotel de Reiskoffer in Bosschenhoofd kunnen hiervoor worden gebruikt. Daarnaast kunnen delen van de oude kloostergebouwen worden ingericht tot retraite accommodatie, waarin mensen zich voor een bepaalde periode kunnen terugtrekken. Deze retraite accommodatie moet zowel binnen als buiten volstrekte rust kunnen uitstralen. Het oude klooster in Hoeven is mogelijk de beste plek voor deze functie. De tweede concentratie met het onderwerp natuur vindt plaats rond de drie deelgemeenten Oudenbosch, Hoeven en Boschenhoofd. De natuur en de gecultiveerde natuur is in de omgeving van deze plaatsen aanwezig en kan, als zij in een goede combinatie bij elkaar gebracht worden, een zinvolle natuurbeleving geven aan vele toeristen en kan de eigen kwaliteiten van de gemeenten duidelijker etaleren. Een vakgebied en een natuur invulling waar men trots op kan zijn. Het volgende scenario valt te bedenken: De boomkwekerijen, die aanzienlijk in getal zijn en die soms een beroemde status hebben worden opengesteld voor excursie, waarbij toeristen groepen wegwijs worden gemaakt in de kweekomstandigheden van bomen, heesters, struiken en aardbeien. Tevens wordt door een tuinarchitectengroep, aandacht en voorlichting gegeven over tuininrichting en tuinaanleg. De tuinbouwschool zou hier een functie in kunnen vervullen. Een tentoonstelling van geslaagde inrichtingsprojecten wordt op een locatie in de buurt van de kwekerijen dan wel bij het Arboretum ingericht, zodat men een indruk krijgt van de mogelijkheden en de kwaliteiten. Het nieuwe recreatie gebied en wateropvang ‘Albano’ kan hierbij eveneens een functie vervullen. De nu nog niet ingerichte terreinen kunnen voor voorbeeld functies worden gebruikt. Natuurlijk passen cursussen snoeien, tuininrichting en tuinverzorging in dit programma. Het aanleggen van vijvers en het uitzetten van vissoorten en plantsoorten in de vijvers kan hierbij ook een plaats krijgen. Het Arboretum vervult in dit scenario een centrale plaats. Dit permanent opengestelde bomen en struiken park wordt in de excursies opgenomen en toont de vele exotische bomen en struiken uit verre landen. De toeristen mogen van eigen bodem exotische boompjes of planten meenemen die, indien zeldzaam genoeg, in de Arboretumtuinen zullen worden geplaatst. De nieuwe CO2 discussies kunnen in thema park ‘groen voor schoon’ worden opgenomen. Daar kunnen we laten zien wat voor zuiverende werking bomen en struiken en ook grasland hebben. Een bezoek aan één van de tuincentra past in deze thema creatieve activiteit. Indien de cluster kan worden gevormd zal de aanzuigende werking van de activiteiten het mogelijk maken het volume van de tuincentra te vergroten. Tuinen en Dieren kan men in relatie brengen via de dierenspeciaalzaak Mulders, die steeds meer deze combinatie in zijn productenpakket heeft. De aardbeien kweek is eveneens één van de speciale tuinbouw activiteiten, die onze streek rijk is. In de tuin carrousel past dan ook zeker een bezoekje aan aardbeienland. De excursies kunnen worden afgerond met een bezoek aan één van de natuurgebieden die rondom de gemeenten aanwezig zijn: • Natuurgebied Poldersdijk; • Recreatiegebied Hoeven; • Natuurgebied Kuivezand; • Wateropvangbekken Albano. Deze natuurgebieden zullen voor de invulling van die functie toch nog enigszins worden vergroot. Een uitstapje naar de Rucphense heide, de Pannenhoef of een tocht door de Haagsche Beemden zal in dit natuur beleven zeker passen. Deze tochten kunnen uitstekend met de fiets worden gereden. Het Halderberger grondgebied en de bovengenoemde recreatie gebieden zijn grotendeels via fietspaden te bereiken, waarbij bijzonder mooi natuurgebied wordt doorkruist.
Bijlage 2: Oudenbosch cultureel en creatief centrum in West-Brabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007 (Vervolg 2)
Aan de natuurbeleving kunnen de recreatie parken, de sportvelden voor individuele sport en het Bosbad Hoeven goed worden toegevoegd. Ouders en kinderen kunnen daarmee ieder een eigen invulling geven aan een aantal dagen recreëren in Halderberge. Een derde concentratie vindt plaats rond de haven van Oudenbosch en het Bosbad Hoeven Recreatie is een belangrijke pijler voor de Halderbergse gemeente. Bosbad Hoeve vervult hierin al een belangrijke lokale functie. De haven van Oudenbosch, die enkele jaren geleden is uitgebreid, heeft de mogelijkheid in zich om aan de recreatieve functie een extra bijdrage te geven. De haven zal dan echter nog een stuk aantrekkelijker moeten worden gemaakt. De waterkwaliteit zal in de haven moeten verbeteren. Je ligt niet lekker in een haven als er alleen maar smerig bruin water is te zien. Rondom de haven kunnen nog enkele bedrijfsterreinen waaronder die van de afvalverwerker Saver worden verplaatst. De vrijkomende terreinen kunnen worden gebruikt om de haven verder uit te breiden met ligplaatsen. Rondom de haven zal meer haven gerelateerde bedrijfsactiviteiten moeten worden geclusterd. Restauratieve faciliteiten en een havenbar behoren tot die inrichting, maar ook winkelbedrijven die een relatie hebben met jachthavenvoorzieningen. De haven functie is niet gekoppeld aan de aanwezigheid van een groot merengebied. De functie kan dus alleen tot zijn recht komen als de twee eerste concentraties worden uitgevoerd. Dan komen vakantiegangers die op het water verblijven naar de gezellige haven van Oudenbosch om de kerken en de boomkwekerijen te zien. Bosbad Hoeven zou samen met het waterleiding bedrijf de Delta en de sterrenwacht Quasar naast water recreatie ook een waterthemapark kunnen inrichten waarbij de Oudenbosch havenactiviteiten kunnen aansluiten. In het themapark kunnen waterwinning, dijkbescherming, waterkwaliteit, waterschaarste, getijden, de aardopwarming, watergebruik en watersport, met hun consequenties voor ijs en water en zwemwater, een belangrijk thema onderdeel vervullen. Wateropsporing in het heelal en Watersporen op andere planeten kan een goed aanvullend thema vormen voor de sterrenwacht. Waterplanten kweek en de kweek van vissen kan in dit scenario eveneens een thema onderdeel zijn. De reeds aanwezige kweekfunctie kan hierin mogelijk een rol vervullen. Dit themapark zou het eerste groene ( CO2 vrije) park van Nederland moeten worden, zodat het in Nederland direct op de kaart staat. Naast het serieuze thema is er via het dan milieuvriendelijke Bosbad Hoeve voldoende ontspanning te beleven voor de jeugd. Terwijl jeugd en ouderen op een aangename en instructieve wijze door het thema ‘milieu en water’ worden geleid. Een vierde concentratie kan men laten plaatsvinden rond het thema luchtvaart Rondom Vliegveld Seppe zou de recreatieve functie van dit vliegveld kunnen worden uitgebreid. Het museum kan een belangrijke functie vervullen zowel in het scenario 1 als in dit scenario. Een uitbreiding van het museum is dan wel wenselijk. In dit scenario wordt er niet van uitgegaan, dat de luchthaven moet worden uitgebreid. De capaciteit is voldoende voor de recreatieve functies. Parachute springen, verkenningsvluchten, rondvluchten, vlieglessen, vluchtsimulator vluchten en ballonvaarten kunnen aan de recreatieve functies worden toegevoegd. Ballon vaarten over de Rucphense heide en over de Zeeland delta zouden eveneens tot de mogelijkheden behoren. Bezoeken aan een echte luchtmachtbasis zoals vliegveld Gilzerijen en de onderhoudsbasis Woensdrecht zouden kunnen worden ingebracht. Een filmstudio met speciale films over de luchtvaart zou men aan het museum kunnen toevoegen. Dit scenario vraagt veel van de omgeving en zou strijdig kunnen zijn met o.a. de thema’s 2 en 3 welke beide een groen karakter hebben. Door in de omgeving van het vliegveld de aanleg van een CO2 bos te initiëren kan, waar bomen worden geplant, die betaald worden uit de vrijwillige dan wel verplichte CO2 compensatie betalingen voor vliegrijzen is dit thema toch te koppelen.
Bijlage 2: Oudenbosch cultureel en creatief centrum in West-Brabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007 (Vervolg 3)
3. Doelgroepen De drie concentraties, die in dit rapport beschreven zijn richten zich vooral op specifieke doelgroepen. Allereerst lijken de concentraties het meest geschikt voor korte vakanties van circa een week, waarin veel activiteiten te doen zijn. Een belangrijke deel van de bezoekers wordt echter gezocht in dagjesmensen, die vaak met groepsvervoer de basiliek en omliggende activiteiten komen bezoeken. De thematische opzet en de ontspannende recreatieve functies zijn vooral gericht op jonge gezinnen met kinderen en ouderen vanaf circa 50 jaar, die zichzelf op een speciale midweek of een week thema vakantie trakteren. Daarnaast richten wij onze pijlers op de doelgroep ‘Bedrijfsleven’ en ‘opleidingen’, die in de groepsaccommodaties hun jaarlijkse thema bijeenkomsten kunnen houden. Vervolgens vinden zij in de omgeving voldoende ontspanning om deze bijeenkomsten aantrekkelijk te maken. Tot slot is er plaats voor een snel stijgende doelgroep, die rust en retraite zoekt. 4. Randvoorwaarden voor de ontwikkeling In alle vier de scenario’s zijn randvoorwaarden terug te vinden, die in acht moeten worden genomen om deze ontwikkelingen van de grond te krijgen. Allereerst moeten de deelgemeenten dergelijke scenario’s ondersteunen en voor ontwikkeling uitwerken en uitdragen. De provincie moet in de desbetreffende streekplannen en bestemmingsplannen ruimte geven om de ontwikkelingen mogelijk te maken. De bevolking van Halderberge moet de plannen aantrekkelijk vinden en er het enthousiasme voor kunnen ontwikkelen, zodat zij zelf de dragers worden van de scenario’s. Een werkgroep, die de belangen van de verschillende organisaties en de belangen van de bevolking, kan behartigen zou, onder leiding van het gemeentebestuur, de projecten moeten trekken. Er zal voor de uitwerking van de scenario’s investeringsruimte moeten worden gevonden. Doordat de scenario’s aansluiten op bestaande functies en activiteiten zullen de investeringen mogelijk beperkt kunnen blijven of in alle gevallen noodzakelijk zijn. Voorbeelden hiervan zijn de aanpassingen aan het voormalige internaat, Tivoli, en het oude stadhuis. Project investeerders en projectontwikkelaars zouden, indien de plannen hun aanspreken, een belangrijke financieringsfunctie kunnen vervullen. Voor de thema parken kan de provincie om een support worden gevraagd. De energiemaatschappijen ‘Nusent’ en de Shell Moerdijk zouden eveneens als sponsors van een nieuwe groene wereld kunnen worden aangesproken. De kerken en de broeder orde spelen een belangrijke rol in de plannen en zij willen, naar wij hopen, derhalve een actieve en positieve rol vervullen bij het tot stand komen van de scenario’s. Het midden en klein bedrijf, de winkeliers en de kwekerijen vervullen in veel gevallen een actieve en uitvoerende rol bij de verschillende scenario’s. Zij zullen zich dan ook in de plannen moeten kunnen vinden. De gronden rondom de haven zouden voor uitbreiding van de haven moeten worden vrijgemaakt van de bestaande bebouwing. Mogelijk woonbebouwing langs het water zou moeten worden afgestemd op de vergrote haven activiteit. Uitbreiding voor industriële activiteiten is strijdig met de opgestelde scenario’s. De groei van de industrie complexen in Roosendaal en bij de Moerdijk bieden voldoende werkgelegenheid opties. Bovendien scheppen de drie voorstellen een groot aantal banen in de dienstverlenende en de recreatieve sfeer.
Bijlage 2: Oudenbosch cultureel en creatief centrum in West-Brabant, plan van de heer Houthuijsen, 2007 (Vervolg 4)
De vier scenario’s kunnen onafhankelijk van elkaar worden uitgevoerd. Dit levert grote voordelen op voor de beheersbaarheid van de projecten. Bovendien kan men al snel resultaten zien van het eerst ontwikkelde scenario. 5. Globale planning De ontwikkelingen in Halderberge gaan snel. Er wordt een nieuw stadhuis gebouwd. Het oude komt leeg. Het schippersinternaat staat inmiddels leeg. Het haventje is met nieuwe bebouwing omringd. De rondweg moet nog worden gepland. De nieuwe waterhuishoudingvoorziening voor Albano is gegraven, waarbij overigens niet op een juiste inpassing in de natuur is gelet. De winkelvoorziening in Halderberge ondervindt zware concurrentie van Roosendaal en Etten Leur. Beide hebben naast de bestaande winkellocaties, grote nieuwe winkellocaties ontwikkeld en deze romen steeds meer winkel activiteiten af van de bestaande kernen in Halderberge. Een goed plan voor de ontwikkeling is dus dringend gewenst en zal snel moeten worden uitgewerkt. Voor de beschreven scenario’s is de volgende globale planning opgezet: Nadere uitwerking van de scenario’s en aan- 2007 passing of wijziging van de scenario’s Inspraak procedure voor de afzonderlijk sce- januari – juni 2008 nario’s en het totale plan Uitwerking eerste scenario tot in detail januari – december 2008 Uiwerking tweede scenario januari - december 2009 Financiering van eerste scenario januari - december 2008 Vergunningprocedure eerste scenario juni - december 2008/januari - mei 2009 Uitvoering eerste scenario juni - december 2009/december – juni 2010 De tweede derde en vierde scenario kunnen gedeeltelijk onafhankelijk van het eerste scenario worden uitgewerkt.
Bijlage 3: Consultaties
Bijlage 3
Consultaties • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
De heer Van Aperen, Het Zijdemuseum De heer Bedaf, Basiliek Oudenbosch, Stichting Promotie Basiliek Oudenbosch Mevrouw Beens, Gemeente Steenbergen De heer Biskop, Minicamping Onder de Dijk De heer Van Dijk, Gemeente Rucphen De heer Douma, Golden Tulip De Reiskoffer Mevrouw Hendriks, Vliegschool Seppe Airservice De heer Houthuijsen De heer Lips, Hotel Tivoli De heer Van Ostade, Recreatiepark en Bosbad Hoeven De heer Paaimans, Jachthaven Oudenbosch/Renostate De heer Princen, REWIN De heer Rennings, Arboretum Mevrouw Riede, Gemeente Moerdijk Mevrouw Rutten, Caravan- en chaletpark De Haspel De heer Schepers, Ondernemerskring Halderberge De heer Schorel, Sigarenmagazijn 't Koepelke De heer Schrouwen, ZLTO Mevrouw Van der Sluis, Gemeente Etten-Leur Mevrouw Thijs-Koeke, Minicamping Koekenshoeve De heer Van Tongelen, Conferentiecentrum Bovendonk De heer Wetzels, Vaarroute West-Brabant Mevrouw Witte, Gemeente Roosendaal De heer Willemse, SES West-Brabant