Tien miljoen in ict-put Staf pedel gestolen. Pech met je promotor. no februari Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Tien miljoen in ict-put Staf pedel gestolen

Pech met je promotor

50 no. 08 7 februari 2013

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

02. En passant

Te weinig zon, te weinig koffie, te weinig salaris, te veel mij

Column

Humeurige hersenen Ik slaap erg slecht. Vooral ’s nachts. Uren lig ik wakker. Dat heeft ook zijn voordelen, want dan is de kans klein dat ik te maken krijg met slaapapneu. Dit is een verschijnsel waarbij tijdens de slaap de ademhaling gedurende enkele seconden stopt, telkens weer, waardoor de patiënt slecht slaapt. Net als ik dus. En deze gebroken nachtrust wreekt zich overdag, zoals men zich kan voorstellen. Wetenschappelijk onderzoek heeft evenwel aangetoond dat slaapapneu ook schade toebrengt aan de hersenen. En nu wil het geval dat deze schade bij vrouwen groter is dan bij mannen, zo is uit dat onderzoek komen vast te staan. Bij vrouwen blijkt allereerst dat deel van de hersenen te worden beschadigd, dat verantwoordelijk is voor planning. Opmerkelijk. Ik wist helemaal niet dat vrouwen... ik bedoel, dat er een speciaal gebied in de hersenen is dat zich met planning bezighoudt. Maar dit is nog niet alles. Door het optreden

Tips? Mail de redactie: [email protected]. Tweeten kan ook: twitter.com/ universtweet.

Sneeuw & campus Een groot deel van januari was de campus bedekt met één dikke, witte sneeuwdeken. Vooral de nieuwe internationale studenten verwonderden zich over het witte goedje, maar ook de Univers-redactie keek niet langer uit op een groene, lege tuin. In plaats daarvan werden we getrakteerd op beschamende valpartijen, studenten die spartelend op de grond engeltjes maakten en heftige sneeuwballengevechten. Terwijl wij hoog en droog binnen zaten, waren we overal getuige van. Spiritualiteit & Cobbenhagen Een kleurrijke vrouw, fraai uitgelicht in het bos die haar god aanroept. Of dansende en klappende brothers en sisters tijdens een dienst: de UvT toont haar spirituele kant in gebouw Cobbenhagen met de kleurrijke fototentoonstelling ‘Religie Nu’. De Rotterdamse

Univers 7 februari 2013

van slaapapneu wordt namelijk ook schade toegebracht aan de vrouwelijke hersenen die het humeur bepalen. Wat grappig dat het humeur blijkbaar in de hersenen is geworteld, dacht ik terwijl ik mijn vrouw aankeek. Haar humeur wordt volgens mij door een heleboel dingen bepaald: door te weinig zon, te weinig koffie, te weinig salaris, te veel mij. Maar door een gebrekkige nachtelijke ademhaling? Zou het? “Lieve, jij snurkt ’s nachts nogal veel en ...”, begon ik onze ochtendconversatie. “Ik snurk helemaal niet,” antwoordde zij kribbig, “verder nog iets, of was het dat?” Het leek mij raadzaam onze ochtendconversatie op een later tijdstip voort te zetten. Bijvoorbeeld 's middags. Of ’s avonds. Of ergens de week daarop. Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op UniversOnline.

fotograaf Eddy Seesing werkte zeven jaar lang aan een serie portretten van voorgangers van zeventig verschillende geloofsgemeenschappen in Nederland. De foto’s geven stuk voor een stuk een prachtig inkijkje in evenzoveel religies.

één vrouw versterkt. Voortaan staan er dus drie mensen klaar om verse tosti’s te bakken en zouden klanten niet al te lang in de rij moeten staan. Nu maar hopen dat de tostiventers elkaar niet in de weg lopen.

Tosti’s & Tilburg Top Croque loopt zo goed dat ze het met twee man op 6m2 niet meer aankonden. Daarom is de bemanning van de tostitent in de mensa met

Promoveren & werken De promovendus blijft een werknemer. Goed nieuws voor hen, want universiteiten dachten te bezuinigen door van promovendi promotiestudenten te maken. De Raad van State heeft onderwijsminister Jet Bussemaker echter overtuigd dat dit geen goed idee is. Promovendi hoeven voorlopig dan ook geen studiebeurs aan te vragen. Dat scheelt weer wat ritjes naar de voedselbank.

Inhoudsopgave .03 Colofon

19.

Adres Postbus 90153 5000 LE Tilburg [email protected] www.universonline.nl Basisontwerp Unit20: Yoe San Liem en Maud van Velthoven Cover Jeroen de Leijer (voor) Jan van Eijndhoven/PVE (achter) Druk PrismaPrint Advertenties [email protected] Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 9 verschijnt op 28 februari 2013 Redactieraad Annemarie Hinten (voorzitter), Jasper Haenen, Marcel Zeelenberg, Antony Pemberton, Jos Straathof (Walther Verhoeven, adviseur) Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel, Dieter van den Bergh, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Andrew Cartwright, Gerrie van Dooren, Adrian van den Eerenbeemt, Toon van Esch, Joni Hendrix, Sonia Kolasinska, Jeroen de Leijer, Jane Peijen, Iris Scherphof, Bart Smout, Tim Staps, Mathijs Sukel, Puck van Tilburg, Malini Witlox, Esra van der Wolk, Zoë-Amber Wolters.

16.

22.

Bart Smout schreef 'Pech met je promotor' (pagina 12-14)

Het verhaal van één promovendus leidde uiteindelijk tot de coverstory van deze Univers. De begeleiding van promovendi verloopt vaak goed, maar als het mis gaat, kan het verstrekkende gevolgen hebben. Dus besloot ik op onderzoek uit te gaan. Zowel hoogleraren als promovendi wilden over dit probleem praten, hoewel het lastig was om met de laatste groep in contact te komen. Een aantal daarvan gaf aan dat ze graag wilden praten, maar het niet durfden. Daarom pleit een van de geïnterviewden in het artikel, Gab van Winkel, voor een promovendi-vertrouwenspersoon aan alle universiteiten. Geen slecht idee. Soms moet je drempels verlagen als je de kwaliteit wil verhogen.

08.

Passion, Fear & Faith

18.

Tien miljoen voor My SiS

04. Buzz

Wetenschap en geloof zouden zich verhouden

Onderwijs en ICT: het is doorgaans geen geluk

06. Pics

als water en vuur. Hoogleraar economie Lans

kig huwelijk. Ook in Tilburg niet. Zo betaalde TiU

08. Passion, fear & faith

Bovenberg is het er niet mee eens, hij preekt

10 miljoen euro voor een studenteninformatie

12. Coverstory

voor beide parochies.

systeem, maar gebruikt het slechts de helft

12.

Pech met je promotor

ervan. Een reconstructie.

Mad or bad?

15. Univers 50 16. Onderwijs & ict 19. Personeel

Yes, mijn promotieplek is binnen! Veruit de

24.

meeste PhD’s zullen zo reageren op hun weten

Could mass murderers be declared ‘insane’ with

20. Lifestyle

schappelijke aanstelling. Maar hebben ze pech

in the Dutch legal system? According to Gerben

22. Science & School

met hun promotor, dan kan die droom snel

Meyen our laws don’t give a clue on how to

24. International

omslaan in een nachtmerrie.

determine if someone is truly of unsound mind.

27. What’s in the world


04. Buzz

coördinatie Malini Witlox

Knipoog

;)

Kamertjes: zonde

Nieuws

Geen brede bachelor PW, OW en Sociologie De opleidingen Sociologie, Personeelwetenschappen (PW) en Organisatiewetenschappen (OW) worden niet samengevoegd tot één brede bachelor. Ook het scenario waarbij alleen de bachelor opleidingen OW en PW samen een brede bachelor vormen is van de baan. Dat zei Klaas Sijtsma, decaan bij de faculteit Sociale Wetenschappen bij de laatste faculteitsraad.

Een jaar geleden sprak Sijtsma over mogelijke samenvoeging in het kader van de profileringsdiscussie (Veerman-agenda). De fusieplannen worden nu in de koelkast gezet, want ‘de effecten van samenvoeging voor wat betreft studentenaantal en identiteit zouden moeilijk te voorspellen zijn.’ Met andere woorden: de instroom in een brede bachelor zou wel eens lager zou kunnen zijn dan de instroom in de drie afzonderlijke opleidingen OW, PW en Sociologie. Daar komt bij dat de kosten waarschijnlijk hoog zijn. Een nieuwe, brede bachelor moet bijvoorbeeld ook geaccrediteerd worden. Bovendien staan de betreffende departementen die mee zouden moeten werken aan een ‘fusie’ niet te springen. Sijtsma: “Dan kun je ze wel het mes op de keel zetten, maar dat heeft weinig effect. De vraag is in hoeverre de opleidingen overlappen. Een student die stopt met Organisatiewetenschappen gaat meestal geen Personeelwetenschappen doen. Daarbij: de politieke situatie is ook veranderd, er is minder haast om snel te komen tot een brede bachelor dan anderhalf jaar geleden.” Overigens wordt het onderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid van een Engelstalige bachelor met de werktitel Human Side of Business ondertussen wel voortgezet.

(Advertentie)

za 23 feb | 20.15 uur schouwburg

Vorige zomer en najaar waren ze actief, de kiekeboeteams. Meerdere keren per dag staken ze het hoofd om de deur van kantoren en werkkamers om koppen te tellen. De reden daarvoor liet zich raden: hoe efficiënt worden de werkplekken op de universiteit gebruikt? En wat blijkt? We zwemmen in de ruimte. Zo’n zestig procent van de werkplekken wordt structureel niet gebruikt, meldt hoofd kamerbeheer Gabe van der Zee. Vooral wetenschappelijke denkkamertjes blijken weinig bezet. Het kan dus veel minder met die kamertjes, zegt Van der Zee, maar liefst zo’n vijfhonderd minder. Als we flexibeler worden, kunnen we met een gerust hart het Prismagebouw afbreken en er niks voor terugzetten. Dat is niet direct revolutionair, al in de jaren negentig vorige eeuw schafte verzekeraar Interpolis hier in Tilburg de werkkamer af ten faveure van flexibele werkplekken. Dat moet op de universiteit ook kunnen, lijkt de uitkomst van de kiekeboechecks. Voor het wetenschappelijke voetvolk, de promovendi, is dat een reden tot hoop. Soms met drieën samengepropt in kleine hokjes, dromen die al jaren: dat kan beter. De homo universitatis is ook behoorlijk flexibel, maar werkplek- en -planningtechnisch is er nog wel veel werk te verzetten. Een dagelijkse stoelendans, waarbij we de sippe verliezers op studentenwerkplekken, koffiekamers of stoffige hoekjes terugvinden in arren moede werkend op hun smartphone, of wanhopig rondzwervend op zoek naar een – opgestaan plaats vergaan – even verlaten werkplek, zou de productiviteit negatief kunnen beïnvloeden. De personeelsfracties zouden dan elke u-raad ‘Wij willen meer werkplekken’ in canon zingen met de studenten.

Hoogleraar Jan Derksen pleit voor online hoorcolleges. Goed idee? Ja, dan kan ik alles nog een keer terug kijken.

Ja, heel handig. Zo kan ik lekker in bed blijven liggen.

(49%, 137 Votes)

(15%, 42 Votes)

Nee, de docent moet zijn enthousiasme op de studenten over kunnen brengen.

Nee, dan zie ik mijn vrienden en favoriete docenten te weinig.

(28%, 77 Votes)

(8%, 22 Votes)

Totaal aantal stemmen: 278

nten Studerijs p

Avondvullend literair festival www.theaterstilburg.nl | bel 013 543 22 20

€ 11,

50

Hilde Augusteijn (masterstudent): “Ik ben voor online colleges, maar als aanvulling en niet als vervanging van normale colleges. Anders mist de docent veel interactie met de zaal. Een docent merkt aan een zaal studenten wanneer iets niet duidelijk is. Als extra optie vind ik het wel een goed initiatief!”

Ga naar UniversOnline en stem op onze nieuwe poll over studiekeuzes.

Nieuw Studentennetwerk

UniversOnline Univers 7 februari 2013

Laurent Vossenberg (masterstudent): “Ik ben tegen. Het contact tijdens colleges is belangrijk. Aan de studenten zie je of het kwartje wel/niet valt. Face-to-face contactmomenten moeten we daarom koesteren, niet afschaffen.”

De universiteit is een vereniging rijker: SBR (Studentennetwerk Staats- en Bestuursrecht Tilburg). SBR is, je raadt al, opgericht voor studenten van de gelijknamige opleiding van de UvT. De vereniging is bedoeld om een netwerk te creëren voor studenten, onderzoekers en docenten van de masteropleiding.

Vrouwen aan de macht

Tilburg Law School heeft Miranda Noordermeer benoemd tot directeur van de rechtenfaculteit. Eerder werd hoogleraar recht en informatisering Corien Prins al aangesteld als nieuwe decaan. Daarmee heeft de faculteit een primeur: niet eerder werd een Tilburgse faculteit geleid door twee vrouwen.

Mogelijk toch stadsmensa

Er komt mogelijk toch een stadsmensa in het centrum van Tilburg. Studenten kunnen daar werken, studeren en vergaderen. Elf politieke partijen uit de gemeenteraad ondersteunen een motie waarin de gemeente gevraagd wordt een verkennend onderzoek te doen. Gedachte locatie is de Spoorzone.

Buzz .05

Wat is er met je gezicht gebeurd?

ff bellen

Column

met Koen Gijsbers

Studystore is verkozen tot Univers Campustweeter 2012. Er werden ruim 600 unieke stemmen uitgebracht, waarvan @Studystore_UvT er 214 kreeg. Koen Gijsbers, filiaalmanager bij Studystore, nam de prijs in ontvangst. Gefeliciteerd. Je hebt 1330 volgers en volgt 1127 mensen. Je verstuurde al 11.050 tweets, kom je nog aan werken toe? “Twitter is helemaal verweven met mijn leven. Als ik ’s ochtends opsta, bekijk ik eerst mijn twitterfeed en mijn mail. Hetzelfde doe ik voordat ik naar bed ga. En ook in de lunchpauze en bij rookpauzes ben ik ermee bezig. Ik volg in principe iedereen terug die mij volgt, tenzij het geen echte personen zijn. Verder volg ik belangrijke personen op de UvT. Maar ik bekijk niet alle tweets hoor. Ik heb een kolom ingesteld met zoektermen als UvT en Tilburg University en verder scan ik de algemene tijdlijn.”

Fotogeniek

Let jij op je woorden als je twittert? “Ik ben qua karakter al niet zo’n uitgesproken persoon. Maar op het account van @Studystore ben ik nog voorzichtiger dan op mijn privéaccount. Ik zou op het winkelaccount niet zo snel iets politieks zeggen of bijvoorbeeld een uitspraak doen over de Stapel-affaire. We twitteren niet alleen over boeken, maar ook over zaken die op de UvT spelen. Ik probeer het een persoonlijke touch te geven en humor te gebruiken. Interactie is zeer belangrijk op Twitter. Via de mentions-knop voeren we soms leuke gesprekken. Anno 2013 is Twitter vaak een klaagmuur, maar in het begin was het medium heel positief. Je hielp andere mensen via de hashtag durft te vragen (#dtv), je bood een lift aan als de trein niet reed. Twitter is wat betreft niet de plek om superkritisch te zijn.”

Proost

Vers voor de campus Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet; het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit. Nationale gedichtendag was de ideale gelegenheid voor de bekendmaking van de nieuwe campusdichter. Het is een filosoof dit keer, onze kersverse campuspoëet. Uit een totaal van elf inzendingen ging de eer, de titel en de opdracht om een jaar lang de universiteit te voorzien van poëtisch commentaar naar postdoc Arthur Kok. Terwijl hij naar eigen zeggen toch nog maar pas zijn eerste schreden op het dichterspad gezet heeft, wordt hij door de jury van de campusdichtercompetitie geprezen om zijn humor, scherpte en zelfverzekerde stijl. Meer over campusdichter Arthur in het volgende Univers magazine.

Nederlandse wetenschap scoort

Nederland levert een bijdrage van 5 procent aan het wetenschapsbudget van Europa, maar is goed voor bijna 7 procent van alle toegekende beurzen. Dat betekent dat iedere geïnvesteerde euro uiteindelijk 1,40 euro oplevert.

Tot zover het oude nieuws. Elke dag vers nieuws? Ga naar UniversOnline!

Zoë-Amber Wolters (23) is student Communicatie. Haar blogs zijn te lezen op UniversOnline.

Tweets

Een student die nog even opbelt om me te bedanken dat het gelukt is waar ze mee zat. Hoe leuk is dat! #uvt #tsb @1986Marieke op 25 januari

Primeur! #UvT Decaan #TLS vervangt vandaag @Rector_UvT bij oratie Meynen. Derhalve klinkt voor het eerst: “Mevrouw de Rector” @pedel_uvt op 25 januari

Het was een besneeuwde, koude dinsdagavond. De scriptiestress dreigde mijn hoofd te doen ontploffen en de naderende hoorcolleges van de nieuw te starten Master doemden al op in de verte. En toen opende ik, totaal onvoorbereid, een mailtje: “Gefeliciteerd, je bent gekozen tot de nieuwe vaste columnist.” Een dag (en enkele vreugdesdansjes) later werd die ontzettend leuke mededeling volledig overschaduwd door een nieuwe aankondiging. Er moeten foto’s gemaakt worden. Van jou. Voor Univers. Foto’s. Zo kwam het dat ik op een donderdag terecht kwam in een fotostudio waar mijn ergste nachtmerrie tot leven gebracht zou moeten gaan worden. Sommige mensen staan altijd goed op foto’s. Anderen hebben het geluk om soms met een beetje moeite een leuk kiekje te laten maken. En sommige mensen... die zijn niet gemaakt voor foto’s. Die krijgen te horen: “Wat is er met je gezicht gebeurd?!”. Die moeten elke vakantie zorgvuldig alle foto’s waar ze zelf op staan uit de lijst snoeien. Die vinden het al een persoonlijke overwinning wanneer een foto niet de potentie heeft om kleine kinderen aan het huilen te maken. Het is in het dagelijks leven makkelijk genoeg om camera’s te ontwijken. Een goed getimede snoekduik kan je al redden. Maar een fotograaf in een studio ontwijken...dat wordt toch echt al lastiger. Laten we maar zeggen dat ik de fotograaf heb laten werken voor zijn brood. Anderhalf uur lang. Met als resultaat een foto die met flinke bewerking enigszins acceptabel zou moeten kunnen zijn. Hoop ik dan maar. En ach, zelfs al is de foto verschrikkelijk... dan nog heeft ie een positieve uitwerking. Wie wil er immers niet lezen wat voor een tekst er onder zo’n eng plaatje staat. Dan heb ik toch mijn doel bereikt: Jullie lezen zomaar even de column van jullie nieuwe columnist!

Het ergste wat een student kan overkomen, is wanneer Word mee gaat denken met de opmaak van je paper.. #uvt @arnoudvanhulst op 23 januari

Dat begint alweer lekker. “I sink.” Dit wordt een lang semester. #UvT #Dunglish @tiems op 21 januari

Mooie mannen maandag op #uvt @eshcatchum op 28 januari


06. Pics (Advertenties)

Heb je je bachelor afgerond? Kies dan voor een master in Leiden of Den Haag. Masterdag 8 maart Kom langs en maak kennis met de Universiteit Leiden: 70 masters en meer dan 200 specialisaties. Meld je aan op unileidenmasters.nl en volg ons op Twitter #masterdag.

Bij ons leer je de wereld kennen

MASTERDAG

ZATERDAG 2 MAART WERK AAN DE WINKEL, KIES JOUW MASTER

ROSE JIMAT MAARTEN

MELD JE AAN OP UVA.NL /MASTERDAG


Sneeuw op de campus en in het Warandebos. Foto's: Berthilde Boukema, Adrian van den Eerenbeemt, Mathijs Sukel

Pics .07

fotografie Jane Peijen

Afscheid Nattetoeterhouse, incontinue hoest. Zie me staan met een beetje sneeuw besprenkeld over m’n leden - yo, ik bloed vloeibare roest. Ik geeuw, ben tevreden. Vertaal de winter naar binnen en je krijgt haardvuur / laat het buiten dralen en je vingertoppen gaan heen. Ga heen, Eva. Adam in en uit. Laat is het uur, de middag is geen. Niet normaal in films is de avond. Brabant gaat dicht. Wicht, zwicht voor alle stille ministers. Daklozen met afstandsbedieningen: hipsters. Straatkorfbalgeweld. De bemiddelaar wordt achtervolgd door een schaduw; een schim zwevend rond buitenaardse wezens, kastelen gemaakt van geld. Lars Bregonje, campusdichter 2012



Ik houd me graag bezig met de problemen waar de maatschappij mee worstelt Univers 7 februari 2013

Passion, fear & faith .09

tekst Bart Smout fotografie Dolph Cantrijn

Lans Bovenberg, wetenschap en geloof Als het slecht gaat met de economie, gaat het goed met economen. Het zijn inte ressante tijden voor hoogleraar economie Lans Bovenberg. Zijn plan om in 2013 theologie te gaan studeren en meer te preken in de Pinksterkerk heeft hij daar om even in de ijskast gezet “Als econoom wil ik een wereld waarin je alleen maar rijk kan worden door anderen rijk te maken.”

B

ovenberg staat bekend als een invloedrijk econoom. Als je zinnig advies wil, dan moet je bij hem zijn. Niet voor niets heeft Bovenberg een Spinoza-premie op zak en werd hij in 2007 door HP/De Tijd uitgeroepen tot één van de honderd meest invloedrijke Nederlanders. Maar op zondag verruilt Bovenberg het geld voor God en vind je hem terug in een Pinkstergemeente in Breda. Zo’n twee keer per jaar bestijgt hij daar het preekgestoelte. Het geloof is de belangrijkste pijler van Bovenbergs bestaan en daar maakt de econoom geen geheim van.

dat je nooit 100 procent objectief kan zijn. Je moet het wel nastreven, maar het is onmogelijk, iedereen heeft een bril op.”

Een gelovige wetenschapper, kan dat eigenlijk wel? “Ik heb nooit zo de tegenstelling gezien tussen wetenschap en geloof. Voor mij zijn geloof en wetenschap twee kanten van dezelfde medaille. Sommige delen van de werkelijkheid kunnen we objectief zien en kun je met wetenschappelijke methodes onderzoeken. Maar er is ook een deel van de werkelijkheid dat we niet zien. Dat is de geloofskant van de werkelijkheid. Beide hebben elkaar nodig. Aan de empirie alleen hebben we niet genoeg om de werkelijkheid te begrijpen.”

Het mag duidelijk zijn: Bovenberg is een man van de verzoening. Waarom of/of als je ook en/en kan hebben? Van huis uit werd Bovenberg christelijk opgevoed. Maar de goddelijke schepping was volgens zijn vader, financieel manager van een technische groothandel, niet iets waar je vol bewondering vanaf moest blijven. De werkelijkheid mocht best onderzocht worden. Dus koos Bovenberg voor de wetenschap.

Toch zijn er mensen die zeggen: wat niet bestaat, heeft geen plaats in de wetenschap. “Het idee dat God niet bestaat, is ook een geloof. Die opvatting kun je evenmin toetsen als de stelling dat dit wel zo is. Wat je wel kan doen is expliciet maken wat je opvattingen zijn. Ik denk

Lans Bovenberg werd geboren in Oosterbeek, op 15 juni 1958. Hij studeerde econometrie aan de universiteit van Rotterdam en promoveerde als econoom in Amerika, aan de universiteit van California, Berkeley. Na zijn promotie in 1984 werkte Bovenberg een tijd lang voor het

Volgens u is iedere wetenschapper ook een gelovige? “Dat denk ik wel, ja. Kijk, als christen maak je dat geloof natuurlijk heel expliciet. Maar iedere wetenschapper werkt vanuit bepaalde aannames die heel persoonlijk zijn. Maak daarom je aannames, of je geloof, transparant. Denk na over de diepere levensvragen en laat zien vanuit welke principes je opereert.”

Wanneer wist u: ik word econoom? “Toen ik econometrie studeerde in Rotterdam volgde ik bijvakken bij professor Wolfson. Hij doceerde economie van de publieke sector. Dat fascineerde me. Econometrie ging vooral over wiskundige en statistische technieken. Wolfson had het gewoon over de dingen die in de krant stonden, over maatschappelijke problemen.” →

Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarna hij terugkeerde naar Nederland en in 1992 bij Tilburg University kwam werken. Daar is hij nu hoogleraar economie en richtte hij na het behalen van de Spinozaprijs in 2004 samen met Theo Nijman Netspar op – een kennisnetwerk

over pensioenen en vergrijzing. Bovenberg was oorspronkelijk lid van de gereformeerde kerk, maar werd bij zijn terugkomst in Nederland lid van de pinkstergemeente Jefta in Breda. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen.



Voor de crisis gingen economen ervan uit dat mensen rationeel zijn en dat financiële markten het bij het rechte eind hadden

U blijft graag dicht bij de realiteit? “Ja, maar ik werk graag met wiskunde en statistiek. Wiskunde is een bijzonder nuttige taal in de economische wetenschap. Daarmee kun je preciseren wat je bedoelt. Tegelijk houd ik me graag bezig met de problemen waar de maatschappij mee worstelt.” Zou u zichzelf als een geëngageerd econoom typeren? “Ja. Net zoals elke wetenschapper ben ik nieuwsgierig en wil ik de wereld graag beter begrijpen. Maar nog belangrijker voor mij is dat mijn werk een bijdrage levert aan een betere samenleving.” U promoveerde aan de universiteit van Berkeley. Een hele stap voor een dorpsjongen, van Oosterbeek naar Berkeley. “Ja, dat was het ook. Ik ben thuis beschermd opgevoed, was bovendien enig kind. Ik kreeg dus alle aandacht. Het was gezond voor mij om mijn eigen leven te vinden en vorm te geven.” Uw geloof maakte daar een verdieping door. Hoe kwam dat? “In Amerika zag ik dat het geloof meer geïntegreerd werd in het dagelijks leven van mensen om mij heen. Mijn geloof was van huis uit behoorlijk intellectueel. Eerst geloofde ik vooral met mijn hoofd, maar in Amerika leerde ik om ook met mijn hart en handen te geloven. Die vier jaar in Amerika is de belangrijkste periode van mijn leven geweest. Ik heb daar ook mijn vrouw ontmoet en mijn wetenschappelijke carrière is daar begonnen.” Maakte u daarom terug in Nederland de overstap van de gereformeerde kerk naar de Pinksterkerk? “Ja, ik wilde meer mijn gevoel – mijn hart en emoties – laten spreken. Dat gebeurt meer in de Pinksterkerk.” Heeft de wetenschap u nooit aan het geloof doen twijfelen? “Nee. Ik vind het interessant om de mens te onderzoeken in relatie tot andere mensen. Maar ik geloof dat God zelf een relatie is, een drie-eenheid. Juist door de mens te onderzoeken in zijn relatie tot anderen, en dat is eigenlijk wat de sociale wetenschap doet, leer je meer over de relationele God waarin ik geloof.”


Dat relationele aspect staat centraal in uw denken. “Klopt. Mensen hebben elkaar nodig om tot hun recht te komen. Hoe verschillender we zijn, hoe meer we elkaar nodig hebben. Eenheid in verscheidenheid, daar geloof ik in. Dat is niet alleen het geheim van God maar ook het geheim achter een goed functionerende economie. Als we allemaal hetzelfde zijn, hebben we elkaar weinig te bieden. Handel neemt toe naarmate mensen, bedrijven en landen verschillender zijn. Veel mensen denken dat de economie draait om het verdienen van zoveel mogelijk geld ten koste van anderen. Dus een win-lose situatie. Ik geloof in win-win. Je wordt zelf rijker – vooral ook geestelijk – als je je talenten inzet voor anderen. Dat is het meest ideale: rijk worden door anderen rijk te maken, niet door anderen te bestelen. Als econoom probeer je een samenleving zo in te richten.” Het klinkt mooi, de samenleving inrichten naar een win-win model. Toch lijkt dit ideaal met de economische crisis verder weg dan ooit. Makkelijk is het volgens Bovenberg dan ook niet, een wereld creëren waarin jouw rijkdom samenvalt met die van anderen. Dat komt omdat de mens beperkt is – zowel cognitief als moreel. “Zo zijn veel mensen financieel analfabeet,” meent Bovenberg. Daardoor komen sommige ondernemers die wel verstand hebben van geld in de verleiding financieel rijk te worden door anderen een poot uit te draaien. Maar Bovenberg waarschuwt voor het zondebokdenken. Het heeft geen zin om de bankiers overal de schuld van te geven. Ook hier laat Bovenberg zijn christelijke roots zien. De Bijbel laat volgens hem zien dat het kwaad niet alleen in anderen zit maar ook in onszelf. Mensen mogen fouten maken, als ze dat maar toegeven en streven naar verbetering. Veel veroorzakers van de crisis hebben juist geen mea culpa gedaan. “Dat is niet goed, zo wordt het lastig om tot herstel te komen. Maar doordat we zondebokken maken van de bankiers, worden ze alleen maar bang om door het stof te gaan. Onze samenleving kan niet goed omgaan met fouten. We moeten leren van de crisis, maar het niet zo zwaar moreel aanzetten dat we karikaturen van mensen maken. Daar schieten we niets mee op.”

Passion, fear & faith .11

Veel mensen zijn financieel analfabeet Maar in crisistijd neemt het zondebokdenken toe, dat lijkt een gouden wet. “We staan denk ik op een tweesprong. Crisis betekent in het Grieks ook tweesprong. Het kan leiden tot verbittering, een neerwaartse spiraal, of tot loutering, als je ervan leert. In de jaren ‘30 heeft het bijvoorbeeld geleid tot zondebokdenken. Dat liep uit op een ramp. Genade en vergeving zijn essentieel om tot verbetering te komen. Christendom draait voor mij om het kunnen toegeven dat je fouten hebt gemaakt. Maar ja, het is moeilijk om de ander lief te hebben als je niet genoeg te eten hebt.” Is de economie als het geloof? Als je er niet in gelooft, dan werkt het niet? “Dat is een interessante gedachte. Kijk, als wij geloven dat het in Spanje fout gaat, dan gaat het daar ook fout. Maar als we vertrouwen hebben in de economie van Spanje, dan zal het daar wel goed mee komen. Voor de crisis gingen economen ervan uit

dat mensen rationeel zijn en dat financiële markten het bij het rechte eind hadden. Nu is er meer oog voor de imperfecties van mensen en markten. En dus dringt het besef door, denk ik, dat ook geloof en vertrouwen een belangrijk onderdeel zijn van de economie.” Hoe zit het met uw plannen om in 2013 meer te gaan prediken? “Mijn oorspronkelijk plan was om in 2013 theologie te gaan studeren. Het wordt nu later, want voor een nieuwsgierige econoom die de wereld wil verbeteren is het nu zaak fulltime op zijn post te zijn. Maar ik wil zeker theologie en filosofie gaan studeren om God beter te leren kennen, om beter te kunnen preken en – last but not least – om theologie en economie dichter bij elkaar te brengen. Want God ontmoet je niet alleen op zondag in de kerk, maar vooral in de sociale werkelijkheid waar mensen samen leven.”


12. Coverstory

tekst Bart Smout illustraties Jeroen de Leijer

Pech met je promotor Wat doe je eraan?

Voor de ambitieuze student is het verkrijgen van een promotieplek vaak een droom die uitkomt. Maar als het niet botert met je begeleider, kan die droom snel omslaan in een nachtmerrie.

P

ascal begon vol goede moed aan zijn promotietraject. Dolblij was hij zelfs, dat hij zo’n gewilde plek binnen de universiteitsmuren had bemachtigd. “Het eerste jaar was ik druk bezig, en ik ging vooruit, dus ik vond het allemaal wel best.” Maar naarmate Pascal meer in contact kwam met collega’s, ontdekte hij dat zijn promotor nogal wat steken liet vallen. Ze zagen elkaar amper, zo’n vier keer per jaar, en eigen voorstellen werden steevast weggewuifd. Een artikel waar hij samen met zijn begeleider een jaar lang aan had gewerkt, werd zonder zijn naam gepubliceerd. Na lang aandringen kreeg Pascal een dagelijkse begeleider erbij. “Daar heb ik echt voor moeten knokken, want eigenlijk vond mijn promotor dat maar niets, een dagelijkse begeleider.” Maar de samenwerking met zijn promotor verslechterde alleen maar. Geregeld kreeg hij denigrerende opmerkingen naar zijn hoofd gesmeten. “Ik werd

daar heel onzeker van, stond op het punt om te stoppen. Mijn zelfvertrouwen was op een gegeven moment helemaal afgebroken.” Na lang twijfelen besloot Pascal naar de decaan van zijn faculteit te stappen om het vertrouwen in zijn promotor op te zeggen. Volgens de Rapportage Promovendigegevens van de Vereniging van Universiteiten (VSNU) weet landelijk gezien tussen de 65 en 75 procent van de promovendi zijn promotietraject succesvol af te ronden. Hoeveel van die promovendi tijdens hun promotie wisselen van begeleider, of zelfs stoppen vanwege slechte begeleiding, daarover zijn geen officiële gegevens voorhanden. Maar dat de begeleiding van promovendi soms te wensen over laat, daarover bestaat geen twijfel. Hans Clevers, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), gaf in 2012 nog aan dat de begeleiding van promovendi in Nederland moet verbeteren. En uit het rapport Behoud Talent van het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) blijkt dat er vooral een gebrek is aan 'processturing'. Daarbij moet worden gedacht aan “het ontbreken van contact met de begeleider, een gebrekkig projectvoorstel, een oninspirerende en eenzame werkomgeving, het ontbreken van een introductie in de organisatie, onenigheid over auteurschap.”

Hoge drempel Van promotor wisselen lijkt een taboe. Univers benaderde verschillende promovendi die het vertrouwen in hun promotor hadden opgezegd. De meesten gaven aan dat ze wel graag wilden praten, maar het niet durfden. Ze wilden hun oude promotor niet tegen de haren in strijken, bang voor mogelijke consequenties in de toekomst. Voor Pascal was het een enorme stap om het vertrouwen op te zeggen. “Voordat ik naar de decaan stapte ben ik eerst gaan denken of dat wel zomaar kon. Wat zijn de gevolgen, kan mijn onderzoek door mijn promotor als intellectueel eigendom worden geclaimd? Daar heb ik echt nachtenlang van wakker gelegen.” En zelfs nu alles achter de rug is, praat hij er niet graag over. De angst om zijn oude promotor voor het hoofd te stoten speelt nog altijd een rol. Rianne Letschert, hoogleraar victimologie en internationaal recht aan Tilburg University, vindt dat niet vreemd. “De hoogleraar die jou begeleidt is een autoriteit op jouw vakgebied, heeft een bepaalde reputatie. Je bent dan toch bang dat die begeleider een negatieve impact op jouw carrière kan hebben. Jouw promotor beslist soms ook mede of jij na het promoveren verder mag als bijvoorbeeld universitair docent. Vanuit die afhankelijkheidsrelatie is het heel moeilijk om iets aan te kaarten.” Die drempel moet worden verlaagd, vindt Gab van Winkel. Aan de universiteit van Wageningen doet hij onderzoek naar de ontwikkeling van het promoveren in Nederland en Europa in de afgelopen veertig jaar. Een 'PhD Confidant', oftewel een vertrouwenspersoon voor promovendi binnen de onderzoeksschool kan een oplossing zijn. “Dat kan een jong staflid zijn, of bijvoorbeeld


Coverstory .13

Op een gegeven moment was ik ervan overtuigd dat ik niet goed genoeg was de secretaris of cursuscoördinator van de onderzoekschool – iemand dus die niet tot de bobo’s behoort. En laat dan elke binnenkomende promovendus een kort introductiegesprek voeren met zo iemand. Zo verlaag je de drempel om een probleem aanhangig te maken voordat het uit de hand loopt.”

Niet alle hoogleraren zijn goede begeleiders Tijdsdruk is een belangrijke oorzaak van slechte begeleiding, meent Letschert. “Veel hoogleraren onderschatten hoeveel tijd het kost om een promovendus te begeleiden. Als je het goed wil doen, is het een behoorlijke investering. En als je dan tien promovendi hebt, is het eigenlijk niet te doen. Er wordt voor begeleiding te weinig tijd ingeruimd binnen het takenpakket van een hoogleraar. Daar worstel ik zelf ook mee.” Daarnaast heeft simpelweg niet iedere hoogleraar de juiste kwaliteiten om een goede begeleider te zijn. “Wat mij betreft mag daar strenger tegen worden opgetreden. Heb je een paar keer een promotietraject laten mislukken, dan moet er tegen je worden gezegd: sorry, maar jij mag geen promovendi meer begeleiden.” Nu staan notoire slechte begeleiders wel als zodanig bekend, maar worden ze amper aangepakt. Van Winkel wijst eveneens op de druk waaronder veel wetenschappers werken. “Wat de hoogleraren, maar evengoed de overige vaste staf, parten speelt, is de gigantisch hoge werk-

Promowattes? Als je na het behalen van je master verder wil in de wetenschap, kun je promoveren. Een promotieplek op een universiteit bemachtig je niet zomaar. Je moet solliciteren. Soms moet je zelf een onderzoeksvoorstel schrijven en bijvoegen, maar vaak ligt dit al klaar. Het helpt als je je master met bovengemiddeld goede cijfers hebt afgesloten. Universiteiten stellen de promovendi

druk: teveel taken voor één persoon. Naast topwetenschapper moeten ze ook topmanager zijn en topfondsenwerver. En ja, dan kan het helaas voorkomen dat een promovendus die aanklopt met problemen niet de aandacht krijgt die hij verdient. Dat is niet goed, wat de oorzaak ook is.” Met alle gevolgen van dien. Want wat voor hoogleraren een bijzaak is, is voor de promovendus een hoofdzaak. Die voelt zich door een gebrekkige begeleiding in de steek gelaten en begint vaak aan zijn eigen kunnen te twijfelen. “Op een gegeven moment was ik ervan overtuigd dat ik niet goed genoeg was”, vertelt Pascal. De butsen die het ego daardoor oploopt zijn maar moeizaam uit te deuken. “Veel hoogleraren hebben denk ik niet in de gaten wat hun impact is op de promovendus”, meent Letschert. “Als iets wat minder gaat binnen een promotietraject, dan is dat thuis een voortdurende bron van verdriet.”

Eerder aan de bel trekken Toch zou het niet eerlijk zijn om alle schuld bij de begeleider neer te leggen. Sophie is nu drie jaar bezig met haar promotie en heeft ook de nodige problemen ervaren. Al vrij snel had ze in de gaten dat haar begeleider het erg druk had en niet constant tot haar beschikking stond. In zijn haast kon hij weleens kortaf en nalatig zijn. Maar daar liet ze zich niet door uit het veld slaan. “Ik heb altijd duidelijk gezegd wat ik dacht en wilde. En soms

zelf aan; de financiering kan komen van NWO (Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek), maar ook van andere bronnen, zoals de EU, bedrijven, overheden, fondsen, etcetera. Ben je aangenomen als promovendus (Engelse term: PhD candidate), dan werk je vier jaar lang onder begeleiding van een hoogleraar (jouw promotor) aan een proefschrift, een originele wetenschappelijke verhandeling in

boekvorm. Steeds meer universiteiten werken met teamsupervisie, zodat je begeleiding uit meerdere personen bestaat. Sinds de Stapelaffaire is het in Tilburg overigens verplicht dat iedere promovendus een promotor en een copromotor heeft. Veel universiteiten verwachten dat je tijdens je promotie ook les geeft. Heb je het proefschrift succesvol afgerond, dan mag je jezelf officieel doctor noemen.


14. Coverstory

Tips voor promovendi • Maak aan het begin van je promotietraject duidelijke afspraken met je promotor(en) en dagelijks begeleider. Plan een wekelijks of maandelijks overleg. • Geen dagelijks begeleider? Ga bij de start samen met je promotor(en) na of dat wenselijk is. Kom erop terug als je denkt dat het nodig is. • Neem initiatief. Wees niet bang om je eigen mening te laten horen. • Laat het in een vroeg stadium weten als het niet loopt zoals je wilt. Krop frustraties niet op. Dan blijkt dat veel onvrede berust op miscommunicatie die makkelijk kan worden opgelost. • Zorg dat je in contact komt met andere promovendi. Het trekt je uit je isolement en zorgt ervoor dat je een referentiekader hebt. Heb je een conflict met je promotor waar je echt niet samen uit komt? Vraag dan een vertrouwenspersoon of de decaan om hulp.

Pech met je promotor gewoon aandacht opgeëist. Dat leidde weleens tot confrontaties, maar de band met mijn begeleider is nog steeds uitstekend. Misschien zelfs wel juist daardoor.” Maar is dat niet de omgekeerde wereld, dat je als promovendus je eigen promotor bij de les moet houden? “Zo zie ik dat niet”, zegt Sophie. “Ik krijg ook gewoon salaris. Je krijgt betaald voor het onderzoek dat je uitvoert. Dus heb je ook de verantwoordelijkheid om voor je eigen onderzoek op te komen.” Pascal erkent dat hij misschien een hoop problemen had kunnen voorkomen als hij eerder zijn onvrede had geuit tegenover zijn begeleider. “Nu kropte ik alles op, totdat de bom barstte. Ik had misschien eerder duidelijk moeten zijn over mijn wensen en behoeftes.” Van Letschert mogen promovendi ook wel wat mondiger worden. “Promovendi hebben vaak de neiging om zichzelf overal de schuld van te geven. Maar als je daarmee pas na twee jaar naar buiten komt, dan barst de bom en heb je meteen een conflict. Promovendi hebben daar dus ook absoluut zelf een verantwoordelijkheid in. Zij moeten, als ze onvrede hebben, die snel uiten tegen hun begeleider, zodat er nog iets te redden valt.” Hoogleraar Jaap van den Herik leidt het Tilburg center for Cognition and Communication. Met zo’n zestig proefschriften waarin hij als promotor of medepromotor staat vermeld, mag hij zichzelf een expert in de begeleiding van promovendi noemen. Volgens Van den Herik stellen vooral buitenlandse promovendi zich heel afwachtend op. “Neem bijvoorbeeld Aziatische studenten. Die zijn heel respectvol en vragen niet snel om aandacht.” Toch is dat volgens Van den Herik geen excuus om ze links te laten liggen. “Als begeleider moet je oog hebben voor de persoonlijkheid van je promovendi. Er komt een stukje mensenkennis bij kijken. Je moet voor hen een mentor zijn, maar ook een spiegel waarin ze zelf hun goede en slechte eigenschappen kunnen herkennen. Die verantwoordelijkheid ligt bij jou. En ja, dat kost tijd.”

Wetenschappelijke haastcultuur Hoe kan de begeleiding van promovendi worden verbeterd? Naast het aanstellen van een “PhD Confidant” pleit Van Winkel ook voor een ‘training and supervision plan’ waarin expliciet wordt gemaakt wat de promovendus kan verwachten van de begeleider, en andersom wat er van de promovendus wordt verwacht. Ook is het werken met meerdere begeleiders op één project een mogelijkheid waar steeds meer universiteiten gebruik van maken. Maar volgens Van Winkel moet vooral de wetenschappelijke cultuur worden veranderd. “Wetenschap is een competitief bedrijf en dat hoort zo, want alleen met topkwaliteit komen we verder. Maar het systeem is doorgeschoten, met een te hoge werkdruk als gevolg. Voor elk nieuw idee, elk klein project bijvoorbeeld, moet een wetenschapper een aanvraag schrijven, met vijf of tien procent kans op succes. Zo lopen we met zijn allen in een tredmolen die elk jaar weer een tandje harder draait. Als een universiteit een topwetenschapper binnenhaalt, geef die dan voor een flinke periode een fatsoenlijk basisbudget


mee waarover hij of zij zelf kan beschikken. Onderzoek heeft laten zien dat de baanbrekende ontdekkingen zijn gedaan door betrekkelijk kleine onderzoekgroepen met een stabiele financiering. En in zo’n omgeving gedijen ook promovendi het beste.” Met Pascal gaat het overigens een stuk beter. Tilburg University heeft hem naar eigen zeggen uitstekend opgevangen. Hij heeft een nieuwe promotor gekregen en is weer druk bezig met zijn proefschrift. Toch zegt een stemmetje in zijn hoofd nog regelmatig dat hij niet goed genoeg is. “De onzekerheid is nog het ergste”, zegt Pascal. “Die blijft zeuren, dat gaat niet zomaar weg.” De namen van de twee promovendi in dit artikel zijn op hun verzoek gefingeerd.

Univers 50 .15

tekst Francine Bardoel fotografie Persbureau van Eijndhoven

Veel drinken, lang slapen, weinig werken

Een studentenkamer aan de Leo XIII straat in de jaren zestig. De haardracht van de jongens is opvallend kort, ze dragen nog gewone pakken van gladde stof. Lang haar en ribfluwelen pakken, het toppunt van hipheid in die dagen, hebben ze nog niet. Toch zijn ze niet erg katholiek, het Heilighartbeeld heeft een sigaret in zijn heilige mond en is getooid met muts en toga. Qua drank is alles netjes verzorgd, genoeg flessen en glazen aanwezig.

T

ussen de 55 en 60 procent van de studenten woonde op kamers in de jaren zestig, vaak bij een hospita. Zij verhuurde kamers aan commensalen, of kostgangers zoals de huurders toen heetten. De hospita kookte, deed de was en soms ook nog de boodschappen. Dat ze zich vaak overal mee bemoeide werd op de koop toe genomen, door de woningnood in de jaren zestig waren de mensen toch geen privacy gewend. In Tilburg waren het vooral mannen, pas in 1967 kwam het aantal studentes aan de hogeschool boven de honderd. De helft van de studenten kwam uit Brabant.

Afhankelijke kinderen Volgens de toen gangbare opvatting was de student iemand die op kosten van zijn of haar ouders leefde, géén maatschappelijke functie had en ook geen verantwoordelijkheid. Studenten leefden nog in een proeftuin die vaak op een speeltuin leek. Een industriearbeider gaf in die dagen zijn mening over studenten als volgt weer: ‘dat zijn jonge mensen, die veel drinken, lang slapen en weinig werken’, aldus Kees Schuyt in het boek Op weg naar de verzorgingsstaat. De verantwoordelijkheid werd niet op de schouders van de student zelf gelegd, maar bleef nog duidelijk bij de ouders. Studenten werden nog volop als afhankelijke kinderen beschouwd, zelfs tot het 27ste jaar.

Volgzaam Alleen in de studie waren de heren zelfstandig. Er waren weinig richtlijnen, er was geen strakke planning van de studie zoals

nu. De studenten moesten - meestal in kleine groepen - colleges volgen en naar eigen inzicht en volgorde een reeks tentamens afleggen in een periode van drie à vier jaar. Dan volgde een eerste mijlpaal: het kandidaatsexamen, vergelijkbaar met de bachelor nu. Veel tentamens werden mondeling afgelegd, vaak bij de hoogleraar thuis. Studenten waren vooral volgzaam. Men leerde het vak door van dichtbij mee te kijken met de voornaamste beoefenaren. Toch lag het studierendement laag: 20 tot 40 procent viel voortijdig af, hoewel dit cijfer varieerde per studierichting. De gemiddelde studieduur was zes tot acht jaar, waarna driekwart van de studenten het doctoraal examen behaalde.

50

Univers bestaat 50 jaar, daarom in elk magazine van de vijftigste jaargang een nostalgische terugblik.

Halverwege de jaren zestig kwam er verandering in de volgzame houding van de student. Tilburg liep hierin voorop, daarover in de volgende Univers meer.


16. Onderwijs & ict

tekst Puck van Tilburg en Tim Staps illustratie Toon van Esch

Tien miljoen voor een wankel

inschrijfsysteem

Onderwijs en ICT gaan maar moeizaam samen, zo duurde het jaren voordat de universiteit een nieuwe mailserver had en werkt Windows 7 nog steeds niet. Ook de aanschaf van een nieuw Studenteninformatie Systeem (SiS) verloopt bepaald niet vlekkeloos. Tilburg betaalde naar schatting tien miljoen voor de installatie van een softwarepakket dat maar voor de helft wordt gebruikt. Pas in mei dit jaar wordt waarschijnlijk het hele systeem gebruikt. Ondertussen werd er op de UvT op grote schaal ‘bezuinigd’.

D

e Universiteit van Tilburg kwam in 2005 tot de conclusie dat haar oude studenteninformatiesysteem niet meer voldeed. Een nieuw systeem kost echter veel geld en daarom werd gezocht naar andere onderwijsinstellingen die ook een nieuw systeem wilde aanschaffen. Op die manier konden de kosten van de aanschaf en het beheer gedeeld worden. Er werd een project gestart met de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en de universiteiten van Nijmegen, Amsterdam en Leiden. Dit project kreeg de naam Samenwerking Nieuw Studenteninformatiesysteem (SaNS) en de UvT bombardeerde zichzelf tot initiatiefnemer. Hein van Oorschot, toenmalig Collegevoorzitter, werd de kartrekker.

Vreemde keuze Hoewel de UvT de voorkeur had voor een systeem van SAP, moest het project Europees worden aanbesteed omdat het om aanzienlijke bedragen ging. Op basis van 500 objectieve selectiecriteria rolde Campus Solutions van Oracle uit de bus. Een vreemde keuze aangezien dit systeem gebaseerd is op Amerikaanse onderwijsinstellingen. De weten regelgeving is daar heel anders. Bovendien stelden de in totaal 56 Nederlandse faculteiten andere eisen aan het systeem, waardoor behoorlijk wat maatwerk nodig was om het systeem hier te kunnen gebrui-


ken. Een extra investering bovenop het bedrag voor de aanschaf en het beheer van de systemen.

Blanco cheque Bij een Europese aanbesteding concurreren partijen om een bepaald project te mogen uitvoeren. Als instelling ben je afhankelijk van de ramingen die worden aangeleverd door de deelnemende partijen. Niet zelden schatten deelnemers hun kosten te laag om zo het project binnen te halen. Met als gevolg dat de beraamde kosten later hoger uitvallen. SaNS hield hier geen rekening mee. Bovendien stelden de onderwijsinstellingen geen businesscase op, waardoor ze zich overleverden aan Oracle. In feite gaven ze een blanco cheque aan de leverancier van Campus Solutions.

Allerlei problemen Als ze voor die blanco cheque een werkend systeem hadden gekregen, had die tenminste nog wat opgeleverd. Maar toen My SiS op de proef werd gesteld, viel het erg tegen. Toen in 2009 de eerste module werd ingevoerd in Tilburg en op de HvA, ontstonden er allerlei problemen. Studenten kregen geen mail wanneer ze zich hadden ingeschreven voor hun opleiding en moesten er bij het inschrijven van tentamens achter komen of ze über-

Onderwijs & ict .17 Wat is een studenteninformatiesysteem? In studenteninformatie systeem worden allerlei verschillende gegevens worden opgeslagen. My SiS bestaat uit een inschrijf- en een volgmodule. Via de inschrijf-module kunnen studenten zichzelf inschrijven voor de opleiding. Met de volg-module kan hun studievoortgang worden gemonitord. In dit systeem staan bijvoorbeeld gegevens over studieresultaten en diploma’s.

haupt ingeschreven waren. Nijmegen verloor haar vertrouwen in het systeem en stapte over op andere software, Osiris. “Toen Nijmegen in 2009 besloot uit het project te stappen heeft de UvT natuurlijk kritisch gekeken naar de consequenties als zij dit ook zou doen”, zegt LIS-directeur Marc van den Bergh over de Tilburgse heroverweging van de voortzetting door het project. Tilburg durfde echter niet uit het project te stappen. Tilburg was initiatiefnemer en inmiddels ook promotor van een systeem waarvoor zij in eerste instantie niet de voorkeur had.

Wat is een customer relationship management (CRM) systeem? Met behulp van een CRM-systeem kunnen contacten met klanten worden beheerd en gegevens worden opgeslagen. Als het om studenten gaat, beheert het systeem gegevens van potentiële nieuwe studenten en alumni. Tilburg bewaart ook de inschrijfgegevens van internationale studenten in het CRM-systeem.

Sisyphus is een figuur uit de Griekse mythologie. Hij beging de vergissing de goden uit te dagen. Telkens wist hij aan hen te ontsnappen maar verergerde hiermee zijn uiteindelijke straf. Die luidde dat hij tot het einde der tijden in de Tartaros een rotsblok tegen een berg moest duwen. De vergelijking met LIS die probeert SiS te implementeren ligt voor de hand.

Stoppen geen optie In 2010 lag het project My SiS redelijk stil op de UvT, mede omdat de instelling als laatste aansloot op het landelijke informatiesysteem Studielink. In 2011 werd vervolgens ‘bezuinigd’ op de UvT en werden alle tijdelijke contracten niet verlengd. De afdeling LIS verloor veel mankracht, met name op het project My SiS. Dit droeg vanzelfsprekend niet bij aan de voortgang. Tegelijkertijd werd in Leiden en Amsterdam het hele My SiS pakket ingevoerd, ofwel de modules waarmee studenten zich inschreven, maar ook gemonitord werden. Zowel op UvA/HvA als in Leiden werkte het systeem niet goed. Ook in Tilburg kwamen er steeds meer vraagtekens bij het My SiS project. Studenten en medewerkers worstelden dagelijks met inschrijvingen voor vakken en tentamens. Van den Bergh: “In 2011 is er nogmaals een evaluatiemoment geweest waarbij alle mogelijke scenario’s over wel of niet doorgaan met SaNS zijn overwogen. Daar kwam uit dat het allerminst aan te raden was om uit het project te stappen. De gemaakte kosten zou je kwijt zijn en je zou een nieuw implementatietraject met Europese aanbesteding tegemoet gaan”. Uiteindelijk werd gekozen om te gaan werken met een light variant van de volg-module. Er werd met andere woorden gekozen om maar een klein aantal functionaliteiten te gebruiken uit het software pakket dat vele miljoenen kost.

'Kapital'-vernietiging De keuze voor de light variant betekent dat allerlei systemen om de voortgang van studenten te monitoren in de lucht worden gehouden. Dat kost geld, terwijl het beheer van My SiS systemen wordt gedeeld met de andere instellingen. Een beslissing over de gehele invoering van de module valt pas in mei 2013. Bovendien heeft de UvT er voor gekozen om naast het software pakket van Oracle een ander systeem aan te schaffen waar de gegevens kunnen worden opgeslagen van onder andere potentiële studenten en alumni.


18. Onderwijs & ict

We blijven werken met die ‘oude’ systemen die ook in de nieuwe duurbetaalde volgmodule aanwezig zijn

Dit customer relationship management systeem (CRM-systeem) kost weer vele miljoenen en heeft ook al vertraging opgelopen. De aanschaf is extra vreemd omdat de UvT met Campus Solutions de benodigde software al in huis had. Het lijkt voor de voormalige Karl Marx Universiteit verdacht veel op Kapitalvernietiging.

Wat niet weet, wat niet deert UvT-studenten hebben tot nu toe eigenlijk alleen in 2009 last gehad van de niet werkende inschrijf-module. Daarna heeft het project in feite stilgestaan waardoor er geen enkele student echt in aanraking mee hoefde te komen. Als er in mei 2013 besloten wordt om de volledige volg-module in te voeren, dan begint de ellende misschien pas. Ondertussen had een groot deel van de tien miljoen euro ook ingezet kunnen worden voor studenten, of om een deel van de bezuinigingen ongedaan te maken.

Communicatie LIS-directeur Marc van den Bergh geeft als reactie dat er inderdaad veel mis is gegaan met de invoering van My SiS. Hij noemt als oorzaak onder meer de onderlinge communicatie: “Achteraf zouden we weer kiezen voor het project, maar er zijn wel wat

dingen fout gegaan. De professionaliteit binnen de organisatie zou verbeterd moeten worden, maar ook de samenwerking met de andere universiteiten is een punt van verbetering”. Volgens de bronnen van Univers gaat het vooral mis in de communicatie tussen Student Services en LIS. Daarmee is nog niet de vraag beantwoord waarom het project zo vertraagd is. Dat heeft twee grote oorzaken, stelt Van den Bergh. “De eerste oorzaak is de manier waarop er gewerkt is binnen de UvT en tijdens het proces wat alle vijf de universiteiten hebben doorlopen. Een tweede oorzaak is het aantal projecten wat tegelijkertijd liep”.

Voorspoedig Maar er is meer. De bezuinigingen op de UvT hebben het project vertraagd, waardoor ze juist geld hebben gekost en een averechts effect hadden. De problemen met My SiS zijn in zekere mate ook te wijten aan besluitvorming in 2009 en 2011 in combinatie met de initiatiefrol die de UvT innam. De twee uitstapmomenten werden de UvT op een presenteerblaadje aangereikt, maar tweemaal werden ze afgewezen. En nu zitten we met de gebakken peren. De UvT heeft een nieuw studenteninfor matiesysteem aangeschaft waarmee nog niet volledig gewerkt kan worden. Het hele idee achter de vervanging van oude systemen (bijv. Comap) is sinds 2005 nog maar mondjesmaat uitgevoerd. Maar misschien nog erger: we blijven werken met die ‘oude’ systemen die ook in de nieuwe duurbetaalde volgmodule aanwezig zijn. De reactie van Collegevoorzitter Koen Becking: “De ontwikkeling van het nieuwe studenteninformatiesysteem My SiS verloopt, na een wat moeizame start, nu redelijk voorspoedig”. De problemen uit Amsterdam en Leiden zijn we inderdaad voorgebleven. Maar dat kwam omdat wij in Tilburg achterliepen en onze eigen problemen hadden gecreëerd. Dit heeft inmiddels miljoenen gekost. Misschien moet de UvT ten slotte weer eens richting Amsterdam kijken, zoals we dat in 2005 ook deden. Daar gaat een onderzoekscommissie onderzoeken hoe het zo mis kon gaan met My SiS. Lees ook het My SiS verhaal op universonline.nl. Hier vind je in chronologische volgorde de My SiS gebeurtenissen in combinatie met uitgegeven bedragen.


Misdaad & staf .19

tekst Adrian van den Eerenbeemt fotografie Dolph Cantrijn

De gestolen staf van de pedel ‘Waar is de staf?’ Het laatste stof van de verbouwing van gebouw Cobbenhagen moet nog worden opgeveegd, als universiteitspedel Wilko Elsinga deze vraag krijgt. Zijn staf is het symbool van de waardigheid van de rector, de wetenschap, de universiteit. Een pedel loopt met die staf voorop in het cortège - de optocht van professoren in toga - bij officiële academische plechtigheden.

D

e koffer met de staf was niet op zijn vaste plek. Een zoektocht gaat van start. Niets in gebouw Cobbenhagen en ook niets in Dante, waar tijdens de verbouwing de promoties gehouden werden. Zo’n staf, opgeborgen in een metalen flightcase van 1.80 meter lang, zie je niet snel over het hoofd. Dus blijkt al snel de bittere waarheid. “Hij was echt foetsie”, zegt Elsinga. “De enige vraag was: is-ie echt gestolen, of is het een studentengrap?”

De vlaggenmast Het is eind augustus, minder dan een week voor de opening van het academische jaar. Een pedel met lege handen zou inderdaad een studentikoze prank kunnen zijn. Die hoop blijkt ijdel, de opening komt en gaat, maar zich bescheurende pranksters blijven uit. Voor het cortège had Elsinga zijn ‘reservestaf’ gebruikt, zegt hij eufemistisch. Een stuk oude vlaggenmast met bovenop een grote uivormige koperen knop. Een cro magnon-staf vergeleken bij de echte van coromandelhout, met zijn fijnzinnig gesmede zilveren kop dat een zeilschip voorstelt. “Het is een echt kunstwerk en in 1927 gemaakt door de gerenommeerde edelsmederij Brom, daar is ook de keten van de rector gesmeed.”

Stafmedewerker Wilko Elsinga.

De zilverboot De waarde werd tien jaar geleden getaxeerd op 3.500 euro, maar, verduidelijkt Elsinga, dat is vooral de waarde van het werk dat er in is gestoken. Het blijkt een meer dan conservatieve schatting als de universiteit besluit dat er toch een replica van de staf moet komen. “Dat kost een veelvoud daarvan, laten we het daarop houden”, stelt de pedel. Het zilveren schip, de zeilen, de touwen, het is allemaal enorm bewerkelijk. Dat is, als je nog weet hoe het er precies uit zag. Ook dat was een probleem. “Er zijn wel foto’s, maar alleen van de voorkant. Van de achterkant hebben we niets. Gelukkig kon de restaurateur die het onderhoud verzorgt uit het hoofd een werktekening maken waarmee de nieuwe zilversmid aan de slag kon.” En om een ingewikkelde klus nog ietsje pittiger te maken, was er ook nog eens strakke deadline. Nog maar zes weken tot de ver-

Academische woordenlijst Cortège: De parade van professoren in toga bij universitaire plechtigheden zoals de opening van het academisch jaar, promoties en de dies. Voorop in het cortège loopt de pedel met zijn staf. Dies: (spreek uit die-jes) Voluit dies natalis (Latijn voor geboortedag). De verjaardag van de universiteit waarop traditioneel twee faculteiten een cadeautje mogen uitdelen in de vorm van een eredoctoraat. Hora est: Latijn voor ‘het is tijd’ en catchphrase van pedellen, Zijn roepen dit zo hard mogelijk na de openbare verdediging van een proefschrift om aan alle discussie een eind te maken en eventueel ingedommeld publiek wakker te laten schrikken. Pedel: De pedel (spreek uit puh-del) draagt bij officiële academische gelegenheden de staf van de universiteit en net als de hooggeleerde dames en heren professoren een toga. Hij (of zij) is vooral in beeld als TomTom van het cortège en tijdwaarnemer bij promoties. Rector: Voluit rector magnificus (Latijn voor schitterend heerser). Het wetenschappelijke opperhoofd van een universiteit. Zijn (of haar) waardigheid blijkt uit een ambtsketen en een staf. De keten wordt om de nek gedragen, de staf door de pedel.

jaardag van de universiteit, de dies, compleet met bezoekje van koningin Beatrix. Geen gelegenheid om de parade der professoren aan te voeren met een oud stuk vlaggenmast. Het lukt, maar net. Een uur voor aanvang scheurt de auto van zilversmid Kees Ketelaars het terrein van Tilburg University op. De nieuwe staf is klaar. Het is een prachtwerk, vertelt Wilko Elsinga. “Niet van de echte te onderscheiden, hij is echt heel goed.”

De Eland “Je vraagt je toch af wie zo’n ding nou steelt”, filosofeert Elsinga. “De zilverwaarde is beperkt.” Hoe dan ook, de maanden verstrijken, de nieuwe staf voldoet prima en het laat zich aanzien dat het een mysterie zal blijven. Tot pedel Elsinga half januari een telefoontje krijgt. Veilinghuis De Eland uit Diemen meldt zich, met vragen over een kavel dat daar is aangeboden. Een professoren-, of doctorsstaf, met daarop de naam R.K. Handelshoogeschool. In een ver verleden de naam van Tilburg University dus of de heer Elsinga meer informatie kon verschaffen over de achtergrond ervan. De staf zou uit de nalatenschap van een oudhoogleraar of promovendus komen. “Ik zei: dat zegt me wel iets, heeft u misschien een foto? Die bleek al op hun site te staan en het was inderdaad mijn staf.” De ingeschakelde politie neemt de staf in beslag, waarna pedel Elsinga zijn oude staf op dinsdag 29 januari in Diemen mag afhalen. Terug of niet, Wilko Elsinga blijft in het vervolg zijn pedellenwerk doen met de nieuwe pedellenstaf. “Die kan uit elkaar en is ook veel minder kwetsbaar dan de oude. Vooral het touwwerk moest regelmatig gerestaureerd worden. We slaan die nu maar op als historisch stuk.” En soms, meldt hij, zijn er gewoon te veel profs voor één cortège en maken ze er twee van. Dan komt de originele staf nog goed van pas.


20. Lifestyle

coördinatie Francine Bardoel

Speak up!

I-con

MOOC’s lossen alles op!? MOOC’s, of Mass Open Online Courses zijn hot! Gaan MOOCs het wetenschappelijk onderwijs in Nederland drastisch veranderen? (Hoor)Colleges van HARVARD of MIT thuis bekijken, op ieder gewenst moment, met de mogelijkheid om het zo vaak terug te zien als je maar wilt... Een droomwereld of realiteit? MOOC is een relatief recent fenomeen waar het hoger onderwijs mee wordt geconfronteerd. Een MOOC kan door iedereen met een internetverbinding gratis bezocht en bestudeerd worden. In de VS hebben verschillende topuniversiteiten eigen kanalen ontwikkeld om gratis onderwijs aan te bieden. Naast de Kahn Academy zijn er drie grote spelers op dit gebied: Cousera (samenwerking met Stanford), Udacity (Stanford) & edX (Harvard & MIT). Het aanbod loopt sterk uiteen: van passief colleges bekijken tot een complete cursus inclusief huiswerk. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Een gratis cursus aan Stanford, online colleges volgen, online huiswerk inleveren en online feedback krijgen… En als je het niet inlevert, volgt een ‘persoonlijk’ mailtje! En uiteraard een certificaat... Maar slechts 14% voltooit de cursussen. Een van de problemen van een MOOC is het ontbreken van direct of van persoonlijk contact. Een ander kritisch punt: wordt ‘het’ geleerde omgezet in wetenschappelijk en innovatief denken? Geldt dit ook niet voor hoorcolleges in zalen zoals GZ101, WZ1, CZ115? Het probleem kan eenvoudig opgelost worden: vervang de grote hoorcolleges door een MOOC, maar biedt wel andere colleges in kleinere groepen van 35 tot 40 studenten aan. Misschien doen we voor een MOOC nog beter ons best en kan de hele wereld meegenieten! Iets nieuws is EVJ, Economie voor Jou. EVJ maakt economie begrijpelijk en is een initiatief dat voortkomt uit het economische platform MeJudice. EVJ maakt op een eigentijdse manier economie begrijpelijk voor jongeren vanaf 15 jaar. Het slaat een brug tussen de online wereld van de MOOCs en het onderwijs tussen docent en student. MOOCs zijn zeer interessant om kennishiaten en een zekere basis bij te brengen en kunnen hoorcolleges in grote zalen makkelijk vervangen, maar het subtiele samenspel tussen docent en student zal niet vervangen kunnen worden. Dr. Bob van den Brand Universitair Hoofdocent Accounting / Medewerker Onderwijsburo & Associated Professor TIAS NIMBAS Business School

Van regen word ik troosteloos Stijl? Stoer en vrouwelijk. Ik draag vaak hoge hakken. Dat maakt iets stoers meteen vrouwelijker. Mijn stijl is netjes, maar dan wel zonder bloemetjesprint. Mooiste trend? Kokerrokken en strakke jurkjes. Daar houd ik echt van. Dat is zo mooi en heel vrouwelijk. Als je het draagt met een mooie hak, dan is het helemaal af. Wat trek je nooit aan? Nike Air Max. Die vind ik te mannelijk. Deze schoenen passen niet bij mijn stijl en zijn echt niets voor mij. Slechte gewoonte? Ik ben heel ongeduldig. Ik ben iemand die van opschieten houdt, maar als mensen dat niet doen, dan raak ik geïrriteerd. Best erg eigenlijk.

Sneeuw of regen? Eigenlijk allebei niet. Maar als ik moet kiezen, doe dan maar sneeuw. Op de kou kan ik me goed kleden en op regen eigenlijk niet. Van regen word ik troosteloos.

Verslaving? Ik heb een shopverslaving. Ik probeer het te minderen, maar met het onlineshoppen gaat dat moeilijk. Het is zo gemakkelijk om online iets te bestellen. Je kunt het nog altijd terug sturen. Alleen doe ik dat negen van de tien keer niet.

Toekomstplan? Ik ben twee keer in Amerika geweest en een keer in Azië. Ik zou graag deze geweldige ervaringen met mijn vriend willen delen. Het hoeft niet dit jaar nog, maar ik wil wel binnen een aantal jaren zo’n reis maken met mijn vriend.

Trendspotting

Retro rijden Wat zijn de laatste trends op de Tilburgse campus? Univers zit bovenop alles wat hip & happening is. Deze keer: brommer.


Marit Overbeeke (24), Marketing management

Carnavalsoutfit? Ik word Catwoman. Toevallig zag ik bij de H&M een soort kattenmaskertje. Die vond ik zo leuk dat ik hem heb gekocht. Zo kwam ik op het idee om als Catwoman verkleed te gaan. Ik ben niet zo van de standaardpakjes, liever zoek ik zelf wat dingetjes bij elkaar.

Nu het ov niet meer gratis is, moeten we op zoek naar ander vervoer. Populair in tal van studentenwereldsteden is de vintage brommer, een Puch, Kreidler of Zündapp. In Tilburg liet de trend nogal op zich wachten, vorig jaar spotte Univers slechts één oude brommer op de campus. Nu vonden we deze, een mooie Zündapp GTS 50. Vijf versnellingen en met een beetje opvoeren kan ie 75 kilometer per uur. Prachtige brommer, vinden wij van Univers. Je moet er wel hobby in hebben, een beetje sleutelen en poetsen hoort erbij. Een echte hipster kan niet zonder buikschuiver. Bovendien een oude versiertruc: “Zullen we naar mijn brommer gaan kijken?”

Lifestyle .21 Film

De slaaf en de charmante premiejager

Wè nou?

Ongetwijfeld? Kiezen is moeilijk, zeker als het op je studie aankomt. Wè nou? als je fout kiest? Hebben jullie weleens getwijfeld over je studiekeuze? “Nee, eigenlijk niet. Ik studeer Bedrijfseconomie en dat is een brede opleiding waar je veel kanten mee op kunt. Bij mijn keuze vond ik het belangrijk dat mijn opleiding iets met economie te maken had.” Erik Thus (20), Bedrijfseconomie “Ik heb mijn bachelor Organisatiewetenschappen afgemaakt, maar pas in het derde jaar kwam ik er achter dat het niets voor mij was. Ik heb vaker getwijfeld of ik het wel leuk genoeg vond. Ik ben nu een pre-master International Management aan het doen. Dat zijn extra vakken om een totaal andere master te kiezen. Zo kan ik een andere kant op.” Germaine Doorenbosch (22), pre-master International Management “Nooit echt twijfels gehad. Ik studeer ook al lang en weet dus wat ik wil. Mijn bachelor International Business was heel breed, je kiest pas later wat je leuk vindt door middel van keuzevakken en je scriptie.” Vincent Wilms (28), Accounting “Toen ik begon had ik grote twijfels. Op de middelbare school heb ik last minute besloten om rechten te gaan studeren. Ik dacht: ik kijk wel hoe het gaat. Na het eerste jaar was switchen geen optie meer.” Başak Torun (22), International Business Law “Ik heb helemaal geen twijfels. Ik heb meteen de goede keuze gemaakt. Dat is erg fijn, want het komt vaak voor dat mensen een verkeerde keuze maken. Ik in ieder geval niet, mijn opleiding is interessant.” Pepijn Pastoor (19), Economics

Slachtoffers van de geschiedenis die zich wreken, dat is een fantasie waar Tarantino wel raad mee weet. In Inglorious Basterds liet Tarantino een joodse vrouw een bioscoop vol nazi’s uitmoorden. Nu is het tijd voor de slaaf om wraak te nemen. Dus verplaatsen we ons in Django Unchained naar het Amerika van 1858. En zien we hoe de slaaf Django samen met de charmante premiejager King Schultz zijn vrouw gaat bevrijden uit de tengels van een gemene plantage-eigenaar. Wie nu denkt dat Tarantino een geëngageerd filmmaker is geworden heeft het goed mis. Django Unchained heeft geen maatschappijkritische boodschap, of het moet zoiets zijn als: “Ja, die slavendrijvers van vroeger, dat waren dus echt geen frisse figuren.” Maar goed, dat is zo ongeveer hetzelfde als beweren dat je beter geen vork in je neus kan rammen – wie zal je tegenspreken? Tarantino is en blijft natuurlijk gewoon een überstilist, die het liefst b-genres uit de filmgeschiedenis recyclet. In het geval van Django Unchained zijn dat de Western en de Blaxploitation. Niks nieuws onder de zon dus, en dat is nu precies het probleem met Django Unchained. Want de formule van veel geweld + veel slow motion + veel filmverwijzingen gekoppeld aan de typische Tarantino-soundtrack, die kennen we nu wel. Bovendien ontbreekt het de film aan scherpe dialogen, ooit de kracht van Tarantino. Daar komt nog bij dat het kreng bijna drie uur duurt, wat echt veel te lang is. Het script zwalkt en de spanningsboog verslapt geregeld als een penis die een Nieuwjaarduik maakt. Met Django Unchained maakte Tarantino een voorspelbare en nogal flauwe film. Bart Smout Django Unchained is te zien in Pathé en Euroscoop in Tilburg.

Muziek

Vibrerende emo-pop In het dal van de woeste Ethiopische rivier Awash werden ooit restanten gevonden van de eerste mensachtigen. Het is niet deze ‘Awash’ waar de vijfkoppige Tilburgs/Bredase band zich naar vernoemd heeft. Awash betekent ook ‘overspoeld’ in het Engels. Op hun mini-cd Inner Drive, opgenomen in de huiskamer, wordt de luisteraar overspoeld met emoties, vooral die van Geert van der Burg, met zijn vibrerende vocalen de troef van de band. Awash maakt intieme Engelstalige emo-pop in de melancholieke traditie van acts als Live, Pearl Jam, Racoon, Counting Crows, David Gray en REM. Dit alles overgoten met een dun laagje seventies, zie ook het lyrische toetsenwerk van de Tilburgse student Maarten de Raad. Dit jaar hoopt Maarten zijn master Strategic Management te halen én zijn bachelor Business Administration. Dat zal nog niet meevallen, want Awash gaat hard. Sweet Josephine, het prijsnummer van Inner Drive, was dankzij optredens bij Gerard Ekdom en NachteGiel plotseling overal. Het volwaardige debuut van Awash komt pas 20 april uit. Tot die tijd moeten we het doen met deze veelbelovende mini-cd en met de nieuwste single Numb, een fijne meeschreeuwer die te beluisteren is op www.awash.me. Op 16 februari staat Awash in het voorprogramma van James Walsh (Starsailor) in Mezz Breda. Dieter van den Bergh Awash - Inner Drive

Univers recenseert alles. Op UniversOnline.


22. Science & school

text Bart Smout photography Getty Images

Mad or bad the choice between prison and a mental home

To what extent can Norwegian mass murderer Anders Breivik be held accountable for his actions? And what about James Holmes, the guy who killed twelve people in an American movie theater? That’s hard to say within the confines of the Dutch legal system, since it hasn’t established a legal underpinning of the concept of ‘an unsound mind’. And that’s not very smart, says Gerben Meynen, who holds an endowed professorship in Forensic Psychiatry.

O

n 20 July 2012, James Holmes walked into a movie theater in Aurora, Colorado, while it was premiering the latest Batman movie. He opened fire on the moviegoers and killed twelve of them. Witnesses say that Holmes had dyed his hair orange and called himself the Joker, after the villain in the Batman movie. There is no doubt that Mr. Holmes has mental issues, but does that automatically mean that he cannot be held legally accountable? Meynen expounded on this particular problem in his inaugural speech Mad or Bad? On the boundaries of psychiatry. In it, he cited article 39 of the Dutch Criminal Code, which deals with accountability. It states that in cases where the criminal act is proven but the offender cannot be held responsible for his or her act due to a mental defect or disorder, the offender will not be considered punishable. According to the professor, this article simply acknowledges that someone of unsound mind sometimes can be considered not punishable. However, it doesn’t give a clue on how to determine if someone is truly of unsound mind. “In that sense, the Dutch legal system doesn’t provide an underpinning for the concept of accountability”, Meynen says. In practice, the upshot is that judges in our country depend on the opinion of psychiatrists, which erodes the boundaries between the medical sphere and the legal sphere. According to Meynen, the current situation is not desirable. He therefore proposes for a Dutch legal underpinning to be called into existence. That way, it will be perfectly clear how a judge can establish if and when a defendant is of unsound mind. That, in turn, would probably prevent a lot of turmoil in the media. But how does one devise such a legal underpinning? Meynen presented three options in his inaugural speech.

Take a look across the border Some countries have included a legal underpinning of accountability in their criminal codes. Meynen asserts it couldn’t hurt to take a good look at these examples. A couple of these countries have made use of the M’Naghten Rule, based on a landmark case against Daniel M’Naghten in 1843. M’Naghten was a British maniac who wanted to kill the Tory Prime Minister, Sir Robert Peel. He was convinced his political party was out to get him. However, he then accidentally shot Peel’s secretary in the head. Daniel M’Naghten was acquitted, since his judges believed he was out of his mind while he committed the crime. A fit of insanity, so to say. Some countries add an element of control to the M’Naghten rule. “That applies to cases in which the defendant knew what he was doing, but didn’t really have any control over


James 'Joker' Holmes

his actions - for example, when a voice in his head told him to do something. In such cases, the defendant cannot be held accountable”, Meynen says. “This point of view has been laid down in the Model Penal Code.”

What does philosophy say? And in particular, the philosophy of ethics, which focuses on moral dilemmas? That should certainly be a subject of closer inspection, Meynen says. Ethics has the advantage that both legal and medical students are acquainted with it. So, the ethical perspective could bring both together. And not just on an interdisciplinary basis, but also internationally. “Ethical instincts are shared among people who live far apart; they transcend borders”, Meynen states. The best possible outcome would be; a legal underpinning derived from a universal notion of accountability.

Explore the boundaries of psychiatric knowledge How do mental disorders really affect our decision-making? Meynen declares that this field is relatively unexplored. “Why is it that some schizophrenic patients don’t feel the need to comply with the voices in their head, while in others, they immediately affect their behavior? Do we know how difficult it is for a kleptomaniac to never steal?” It’s those kinds of questions that we need to answer if we want to come up with a solid legal underpinning. But right now, we are lacking the necessary information. We just don’t know exactly why some people with a certain disorder make behavioral choices which lead to a crime, while others don’t. In that respect, Meynen expects much from two new academic fields: neuroethics and neurolaw. “I foresee that in the future, academics in these fields will tackle the concept of accountability, and they will further clarify the concept.” Gerben Meynen held his inaugural speech on Friday, 25 January in the Aula of the Cobbenhagen building.

Science & School .23 text Bart Smout & Esra van der Wolk

Masterpiece

Prevention state threatens privacy of citizens You’re probably in the habit of taking preventive measures in your day-to-day life. It’s unlikely you’ll hang around dark alleys at night or leave the front door wide open when you’re going on holiday. But, what happens when the state increasingly takes such preventive measures? In his PhD thesis, Rik Peeters shows how a disposition towards prevention has changed the role of the state, and points out its dangers. The film Minority Report paints the picture of a future in which murderers are arrested before they’ve actually committed the crime. We’re still far from that, but in his multidisciplinary thesis, combining Public Administration and Philosophy, Rik Peeters makes the case that, since the 1980s, the state has increasingly focused on prevention. Whether it concerns preventing terrorist attacks, recidivism or obesity, the adage ‘prevention is better than cure’ has been widely applied. The consequences are far-reaching, Rik Peeters states. “The justification for state interventions has shifted from a violation of the law or a specific case of health concerns, to expected future events and the notion that these can be averted.” The consequence is that the state increasingly infringes on citizens’ privacy. “Prevention tends towards a detailed, comprehensive intervention, executed as early as possible”, the researcher says. He describes this tendency as the expansive logic of prevention:

the more the state aims to prevent, the more it is compelled to monitor society. In short: Big Brother is watching you. The prevention state lacks transparent regulations, according to Rik Peeters. “Specifically, the prevention state is extremely susceptible to arbitrariness, since there is no clear justification for intervention.” The boundaries of what necessitates early intervention are unclear, which paves the way to abuse.

Scientists should monitor the prevention state

Rik Peeters believes the scientific community plays an important part in monitoring the boundaries of the prevention state. Academic institutions should keep a critical eye on the preventive measures taken by the state. In any case; the total expulsion of risks is doomed to failure, according Rik Peeters. At the end of the day, prevention is nothing but an illusory remedy, albeit a therapeutic one. Rik Peeters, The Preventive Gaze. How Prevention Transforms Our Understanding of the State, Eleven International Publishing, 2013.

Let data flow

Eureka! How to choose a course

Choose a course that interests you, but also be realistic about future career prospects. That’s what Ton Wilthagen, professor of Social Law, recommends. It’s an age-old question: should you choose studying something you enjoy, or something with the best chance of a job? You won’t stick with a course that you don’t enjoy at all, that’s certain, Ton Wilthagen says. But whatever you choose to study, you can always direct your attention to the job sector with the most potential. “You can, for example, focus on health care when you’re carrying out your work placement or thesis, even when you’re in a legal or economics course”, he says. “Focus on growth sectors, that will benefit you both scientifically and personally.”

The internet has made data available around the world. Yet, the international flow of data is often tied to national regulations. And that’s not necessarily a good thing, PhD student Christopher Kuner says. Too much focus has been put on data protection, and, as a result, the advantages of data flow across the world have been overlooked, he says. According to Christopher Kuner, worldwide data flow is crucial to many fundamental rights and offer economic advantages. That’s why we need a more coherent legal system, which regulates the transfer of personal details across borders. Let it flow, let it flow, let it flow!

Don’t reread, don’t highlight

Have you been busy cramming for midterms? Endlessly reread lengthy texts and highlighted important sentences? You really shouldn’t have. A recent psychology study has shown that highlighting and rereading texts are the least effective ways to study. Meanwhile, these are also the most common study methods. A team

of researchers has examined the effectiveness of ten different ways of studying. Rereading and highlighting is not the best way to retain information. But, what does work? Answering practice questions and dividing your study activities over an extended period – don’t try to cram in all you need to know in two days. The article about this study is published in the January issue of Psychological Science in the Public Interest.

Coloring books is good for kids, not for studying


24. International

text Esra van der Wolk photography Dolph Cantrijn

Hi, Hello, Hoi, Bonjour, Hola! Obviously, the TOP week and I*ESN weekend camp had not worn out our new international students yet. They know how to party! So Tuesday’s after the TOP week, I*ESN threw a ‘Welkom to Holland party’ with a preceding dinner at the Verbs. Dutch flags, orange clothing, large cans of beer and booze in a plastic cups created a typical (Dutch) international evening. But who are those new arrivals, and why are they here?

Why Tilburg? I heard it was a good university for law. Also because I can study in English and it’s in the heart of Europe, which is good for traveling.

Name: Sandra Sepp Age: 23 Nationality: Estonian Study: Law Here as: Exchange student

What about the snow? I’m used to snow. Here it’s called extreme weather conditions but for me it’s like spring in here. In Estonia we have one meter snow and a temperature of -29 degrees so I am happy to be here! How did you end up here? One of the first things I did is becoming a member of I*ESN. First impression of Tilburg? I didn’t expect people would be so happy and helpful. Tilburg is really cute. I like that people ride their bike so much. How are the Dutch people? I’m really impressed that all of you speak Eng lish so well. Made any friends already? Yes, a lot of friends from all over the world! Funniest moment until now? We rode through the snow on a bike with two persons but we slowly fell over and crashed. I wouldn’t even think about riding a bike during winter at home! What are your plans for this semester? Taking law courses, learn Dutch and travel.

Why Tilburg? I heard Tilburg is one of the best universities to study law. I also wanted to be near all the international movement in The Hague. What about the snow? I like it as a picture but not when riding on my bike. It gets slippery. How did you end up here? Through I*ESN. I love to meet new people because I write and it helps me to develop my characters. First impression of Tilburg? Freakin’ cold! How are the Dutch people? You are really kind, nice and warm. And you always help. Made any friends already? A lot of friends, I’ve met people from all parts of the world. Funniest moment until now? I was drunk after partying at café Philip and on my way home I fell of my bike, slipping in slow motion. It was hilarious.


What are your plans for this semester? I want to travel around Europe and learn Dutch.

Name: Juan Ricardo Olarte Baez Age: 23 Nationality: Colombian Study: Law Here as: Exchange student

International .25 Name: Jie Xun Nicky Tan Age: 23 Nationality: Singaporean Study: Economics & management Here as: Exchange student

Why Tilburg? I just had to come to the Netherlands once. What about the snow? I want to build a snowman! Because of the snow, I can work on my cycling skills.

Prices are very negotiable 'for such a nice girl like yourself'

How did you end up here? The party was on Facebook and my friends asked me to come. First impression of Tilburg? Fantastic! I asked a girl for help when I was lost on the train and she accompanied me the entire way, switching trains and everything. How are the Dutch people? Dutch people are very nice and helpful. They help even before you ask. Made any friends already? Yeah definitely, you say hi in the street and you make a friend. Funniest moment until now? I fell and landed on my ass. People were looking when I wanted to come up, and then I fell again. Everyone asked if I was doing okay. What are your plans for this semester? To know more people, travel the place and have fun.

Why Tilburg? I wanted to go on exchange to the Netherlands and I ended up in Tilburg. What about the snow? I hate snow! How did you end up here? Through the I*ESN Facebook group. First impression of Tilburg? It’s so cute and going to the center is easy. I like the campus very much. How are the Dutch people? Dutch people are so helpful, I like Dutch people. Made any friends already? Yes, I have made a lot of friends! Funniest moment until now? I have made a lot of memories already but nothing special. What are your plans for this semester? I’m planning to visit other countries and to have a lot of fun!

Name: Beste Bulut Age: 21 Nationality: Turkish Study: Economics Here as: Exchange student

Column

Lord of the Rooms You have to know that when it comes to room search, there is only one place destined for each brave person that dares to find it. If it wasn’t for the guidance of helpers who made me remember my goal, I would have never completed the task. The first Middle Man I encountered on my way was a helpful, rather round man from the Ottoman Empire. He offered transportation in his vehicle mysteriously smelling of dust and smoke. We moved from place to place while he was telling me about conflicts with his wife from a far away Christian land. All households he showed me were inhabited by people of exotic origin and decorated accordingly. There was a Persian owner with preference towards female tenants; he claimed that his own gender ought to be distrusted. There was also a single mother, her face hidden behind a colorful piece of cloth, with a prematurely obese son. The Middle Man tempted me prices that are very negotiable “for such a nice girl like yourself”. But I didn’t let myself be deceived. I knew that a kitchen counter crammed into an attic room of 13m2 is not a studio. I knew that a lower price is not worth having everything smell like fried chicken every time I cook. But the time was running out and I had to keep belie ving that the Room was still waiting for me. The next Middle Man was a young man of dark eyes and ebony skin. He was a resourceful man who, except for guiding seekers to their perfect Rooms, was also selling inexpensive footwear. He tried to make me abandon my search by offering splendid food and drinks. He tempted me with his youthfulness and good company, but I knew I had to keep going despite cold and hunger. And finally there it was. I stood in from of a breath-taking wooden house in a small village outside of town, admiring the tree branches touching the ground and windows sparkling in the sun. An old man with a long, white beard opened the door. “The Lord of the Rooms!, I thought to myself in amazement. He greeted with me words: “Come in. I have been expecting you.”

Sonia Kolasinska


26. International

text Esra van der Wolk photography Jan van Eijndhoven/PVE

Carnaval and Valentine’s Day lost between lust & love

This year, Carnaval and Valentine’s Day are only a few days apart. Confusing at the least since it are two completely opposing worlds. Whereas Carnaval mainly consist of drinking and partying, Valentine’s Day requires waking up your inner poet. This culture clash of love is like Jekyll and Hyde.

C

arnaval: probably you’ve heard of it. The famous Dutch version of the festivity is celebrated mainly in the southern part of the country. This year, it takes place from the 8th until the 12th of February. Imagine a town full of crazy dressed people who are too drunk to remember their own name, let alone their girlfriends’. A society in which normal rules don’t apply. Where you usually find yourself struggling to get a conversation going with that pretty lady, during Carnaval the girls will – literally – fall before your feet. Sex, alcohol and embarrassing behavior are at the order of the day. Don’t be surprised by the songs with names like ‘Er staat een paard in de gang’ (There’s a horse standing in the hallway) and ‘Weet je wat ik wel zou willen zijn, een bloemetjesgordijn’ (You know what I would like to be, a flower curtain). It is an unwritten rule that what happens during these four days is never mentioned again. Intoxication and sometimes even cheating is tolerated. Under group pressure, bing drinking is obliged. Rumor has it even that a lot of couples break up during, or after Carnaval as a consequence of excessive drinking, cheating or any other thinkable embarrassing act (like dancing half naked on the streets). Alcohol will pour in larger quantities than you ever imagined. Sexy students dressed up as nurses, devils, stewardesses and angels parade from bar to bar. An excellent opportunity to catch some fish as even the most corny pick-up lines are tolerated. So try your best at Carnaval (or not, it doesn’t really matter) and you’ll probably get lucky. But beware: don’t expect to find a date for Valentine’s Day.

Prince Charming Two days later. It’s Valentine’s Day (Valentijnsdag), your hangover is hopefully gone and you’re getting ready for your Valentine date. If your relationship survived Carnaval, you know this is the girl to marry. Forget everything that happened during Carnaval, or at least don’t mention it to her. Take your girlfriend (to be) out for dinner, buy here roses and read her a poem. All the old time clichés are welcomed on this day of love, even by the most coldhearted and rebellious women. Deep down all women hope their prince charming comes driving along on a snow white horse to sweep them of their feet. This is your chance to be that prince charming. But remember that Valentine’s Day in the Netherlands is not celebrated as outrageous as in other countries, like the United States. A simple postcard, some chocolates or jewelry and a kiss on the lips is enough for most. Are you secretly in love but too afraid to confess it? Valentine’s Day is the right time to send her an anonymous message with a time and place to meet. Every girl dreams of having a secret admirer. And no, not the ones hiding behind their masks during Carnaval..


What’s in the world .27 edited by Puck van Tilburg

Column

Queens Marly

Ruud

Controversy

Device vice, baby? Some lecturers don’t mind students making notes on their tablets, laptops or even cell phones. Others make no secret of their rage against the machine. They would love to take it out on your laptop or phone. Ruud Couwenberg (Information management) and Marly Brons (Marketing management) discuss whether making electronic notes during lectures is a good idea. Ruud: I think making notes on a tablet

or laptop is great. You can store your notes in a cloud and you can get to them anytime, anywhere. This way, if you want to study at your parents’ you have your notes right there. You can also add nice graphs.

Marly: You might be right, but I made the deliberate choice not to use a laptop in class. It would be too tempting to do other stuff. I make my notes on paper and that works for me. I put them neatly in a folder. Ruud: Okay, but you can also look up anything you don’t understand during class. You don’t have this advantage when you only use paper. Marly: If I don’t get something, I ask my neighbor or I check my phone. Ac-

tually, when I think about it, my phone is a whole new source of distraction! So should professors protect you from yourself by banning cell phones? Ruud: No, I don’t see why. As long as

it doesn’t affect me, playing with your phone during class is everyone’s own responsibility. Of course, if you don’t want to come to class to pay attention, you might as well stay away. And you can use your phone to make notes. It probably won’t be very useful, but hey, desperate times call for desperate measures.

Queens abdicate. Children (often not ‘sharp tools’ yet ‘nice’) inherit. Queens, publicly suffering yet managing, lisping, in-bred, down-to-planet European regents, formal yet modern, divide subsequent time between: 1) global projects (Luis Morago’s campaign to end bee-poisoning); 2) re-enactments of imagist poems involving red objects, chickens and precipitation glaze; and 3) vaguely (undoubtedly unintentionally) pornographic photographs of banana skins atop broken umbrellas. Queens finally get new hairstyles. And give away cash. Queens done well in unasked-for, onerous, dull dutieth1.

Andrew Cartwright teaches English at the Language Center. __________ 1. duties with a lisp

Spotted! Tuesday 22 January 2013 - Kitchen Midden Brabant College Enactus Tilburg University, who? SIFE recently changed their name into Enactus. On the 22th of January they organized a dinner and together with Asset First managed to cook for over fifty volunteers at the huge kitchen of restaurant Rhapsody of Midden Brabant College. Each course had its own workstation. Turkish Börek was one of the starters.

Marly: I agree, if it doesn’t bother me, I

don’t mind others using their phones. As long as they don’t whisper or chuckle about it, it’s fine by me. They should be left to their own devices.

Overheardon campus

Thrown out of the Window(s)?

Shitty meal?

It was supposed to be finished in December: Windows 7. However the new interface still doesn’t work because of bugs. Meanwhile, new student printers are collecting dust. Seems like a waste of money. Maybe we should close windows to make sure no bugs can come in?

Talking about wastes. Professors of the University of Amsterdam became ill after a dinner celebrating the 381th anniversary of their university. A research of their faeces couldn’t identify the cause, so we still don’t know what was eating them.

Do you have a funny photo or overheard something on campus? Send it to [email protected]. Or post it on our facebook page facebook.com/ universonline


International starts here

Mad or bad, prison or mental home? New faces on campus

Carnaval or Valentine no. 08 Februari 7, 2013

Independent magazine of Tilburg University

Tien miljoen in ict-put Staf pedel gestolen. Pech met je promotor. no februari Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Recommend Documents