Jaap Bressers relativeert Met Ritalin door je studie razen
Scoren met de wietpas
op? Hedde drugs op
no. 13 7 juni 2012
Onafhankelijk magazine van Tilburg University
02. BroersNieuws
Geen wonder dat ik naar een middel greep dat mij op de been zou houden
Column
Coke Het onderwerp van dit themanummer is eigenlijk een onderwerp waar ik liever niets mee te maken wil hebben. Of eigenlijk: liever niets meer mee te maken wil hebben. Dan denk ik terug aan vroeger, toen ik jong was en leuk om te zien en veelbelovend bovendien; dan denk ik terug aan de tijd dat mijn toekomst nog voor mij lag, in plaats van achter mij. Ook toen had ik het al erg druk met het schrijven van wetenschappelijke artikelen, het houden van lezingen, het geven van colleges en andere belangrijke werkzaamheden. Ik was continu aan het werk, vierentwintig uur per dag, dagen achtereen, nachten op rij. Mijn vriendin verliet mij, hetgeen mij erg aangreep en verwarde, aangezien ik niet eens wist dat ik een vriendin had, zo druk was ik aan het werk. Ik at slecht,
ik pleegde roofbouw op mezelf, ik dreigde mij volledig uit te putten. Geen wonder dat ik dan ook naar een middel greep dat mij op de been zou houden en mij energie zou verschaffen. Coke! Ik ging aan de coke! Dat had ik beter niet kunnen doen, want ik kreeg daar weliswaar meer energie van, maar ook ernstige lichamelijke klachten, aangezien bij het snuiven de ijsblokjes mijn neus verstopten. Sindsdien is er veel gebeurd. Ik ben in therapie gegaan, heb me laten opnemen, heb aan praatgroepen deelgenomen – een lange lijdensweg waarvan het einde nog steeds niet in zicht is. Maar het gaat steeds beter met mij. Alleen op heel warme dagen, op een terras, verlang ik nog wel eens naar een beetje coke light, of cherry coke. Dat zal wel nooit helemaal over gaan. Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op UniversOnline.
Leuke bijbaan!
Tilburg Law School zoekt 40 enthousiaste rechtenstudenten voor wervende Belcampagne
A SOUND MIND, A SOUND DENTITION!
13 oktober t/m 10 november 2012
Meld je aan voor het belteam!
www.tilburguniversity.edu/belcampagne Univers 7 juni 2012
BB DENTISTS www.bbtandartsen.nl or call 013 5220825 Beneluxlaan 59-5 (Tilburg West), 5042 WK Tilburg,
[email protected]
Inhoudsopgave .03 Colofon
08.
Adres Postbus 90153 5000 LE Tilburg
[email protected] www.universonline.nl Basisontwerp Unit20: Yoe San Liem en Maud van Velthoven Cover Pascal Tieman Druk PrismaPrint Advertenties
[email protected] Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 14 verschijnt op 28 juni 2012 Redactieraad Bart de Geus, Jasper Haenen, Annemarie Hinten, Antony Pemberton, Jos Straathof, Walther Verhoeven, Marcel Zeelenberg Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel, Dieter van den Bergh, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Andrew Cartwright, Adam Ciesielski, Gerrie van Dooren, Michael Doove, Adrian van den Eerenbeemt, Richard van der Klaauw, Sonia Kolasinska, Charles Peter, Iris Scherphof, Bart Smout, Astrid Spraakman, Ton Toemen, Yvonne Verschuren, Rik Wassens, Malini Witlox
17.
23.
Astrid Spraakman ging ‘Effe een jointje scoren’ (pagina 11-15)
“Ik heb niet zo veel met drugs. Behalve alcohol, het magische geluksmiddel. Van blowen word ik alleen maar lamlendig en heb ik tegelijk met mijn pubertijd achter me gelaten. En zo spannend was het in ons vrije laaglandje niet. Tot ik als stagiair op pad werd gestuurd voor wiet en een wietpas. Dagen heb ik over straat gezworven, van coffeeshop naar coffeeshop en speurend naar een geschikte dealer. Een oplichting en een lidmaatschap later is mijn waardering voor de joint terug. Opeens is blowen exclusief, zeldzaam of illegaal. Aantrekkelijker kun je het niet maken.”
8.
Passion, fear & faith
22.
Soccer for smarties
04. Buzz
Jaap Bressers studeerde International Business
Scientific views on football, fans and the role
06. Pics
aan de UvT, tot hij verlamd raakte na een duik
of sports in a modern society. How football
08. Passion, fear & faith
in ondiep water. Na jaren van revalidatie toert
became a toy in the global economy.
11. Coverstory
hij nu als eerste professionele rolstoelcabare-
16. Student
tier van Nederland door heel het land. 16.
Studiedrug? Ritalin!
18. Lifestyle
24.
A cheap summer in the city
22. Science & School
Ritalin is een (vermeend) wondermiddel voor
Univers compiled a list of free things to do this
24. International
ADHD’ers. Maar ook studenten zonder ADHD
summer. Music, films, sports and other crazy
27. What’s in the world
schijnen het steeds vaker te gebruiken als
stuff, all in one place.
studiedrugs.
Univers 7 juni 2012
04. Buzz
coördinatie Malini Witlox
Knipoog
;)
Voor nop
Column
Uitspraak langstudeerboete op 25 juli Komt er een langstudeerboete of niet? Op 25 juli (of eerder indien mogelijk) doet de rechter uitspraak over de vraag of het kabinet de langstudeerboete mag in voeren. De advocaat van de studentenorganisaties ISO, LSVb en LKvV en landsadvocaat Eric Daalder hebben tijdens een drukbezochte rechtszaak hun zaak bepleit. De rechter gaat nu in beraad. Door de komst van de langstudeerboete moeten studenten ruim 3000 euro extra betalen als ze meer dan een jaar vertraging oplopen tijdens hun bachelor- of masterstudie. De wet geldt ook voor studenten die inmiddels vertraging hebben opgelopen en volgend collegejaar nog steeds met hun studie bezig zijn. Het ontbreken van een goede overgangsregeling en de gevolgen voor deeltijdstudenten zijn de studentenorganisaties een doorn in het oog. Landsadvocaat Eric Daalder hield de rechter echter voor dat al in 2010 bekend was dat de boete er zou gaan komen. Tevens stelde Daalder dat deeltijdstudies niet bestaan, maar dat dit een niet-officiële benaming is voor voltijdstudies die op een andere manier worden aangeboden. Deeltijdstudenten bestaan echter wel, erkende hij. Overigens stuurde staatssecretaris Halbe Zijlstra in mei een spoedwet naar de Tweede Kamer, waarin hij deeltijders tegemoet komt. In de aanpassing staat dat deeltijdstudenten die tegen een langstudeerboete aanlopen, een beroep kunnen doen op het profileringfonds van hun instelling.
Techniek, wat is er nou niet leuk aan? We willen immers allemaal graag de slimste smartphone met de nieuwste hippe apps. De modernste nogplatterscherm-tv, nu nog 3D-iger. Mooi, mooi. Hebben, hebben, hebben. Maar zelf een techniek studeren? Mwah, nee. Droge materie, lastige studie. Werkgevers schreeuwen moord en brand: we hebben in Nederland een tekort aan techneuten. En als het kapitaal roept, is een arbeiderspartij als de PvdA er als de kippen bij om er voor te zorgen dat gansch het raderwerk niet piepend tot stilstand komt. Na een diepe blik in de Nederlandse ziel kwam oud-onderwijsminister en PvdA-kamerlid Ronald Plasterk met dé oplossing voor deze nijpende kwestie. Schaf het collegegeld af voor de technische studies. De lokroep van het gratis, welke rechtgeaarde Hollander kan die weerstaan? In gedachten zie je ze al in zwermen komen, de versafgestudeerden, aangelokt door de belofte van een freebie-studie in deze zware en financieel onzekere tijden. De uitval bij technische studies is dan wel relatief hoog, en zal met een grotere instroom van minder intrinsiek gemotiveerde studenten ook niet afnemen, maar dankzij de geniale hagelschottactiek zal er vast wel ééntje raak zijn. Nu maar hopen dat die dan weer niet met z’n bul de grens over gaat.
Een relatie tijdens je studententijd. Do of Don’t?
Zeker, ik ga trouwen met mijn studieliefde en dan nog lang en gelukkig leven. (46%, 79 stemmen)
Prima, maar alleen voor de seks. Nu kan je nog vergelijken.
Nee, dank je. Dat is een garantie voor een gebroken hart. (7%, 11 stemmen)
(28%, 47 stemmen)
Mag niet van mijn ouders.
Ik heb alleen een relatie met mijn studieboeken.
(7%, 12 stemmen)
(12%, 21 stemmen)
Erik Dockx, Fiscaal Recht ‘Zeker, ik ga trouwen met mijn studieliefde en dan nog lang en gelukkig leven.’ Ik heb nu een hele leuke vriendin ontmoet en we kijken wel hoe het loopt. Afleiding van je studie is ook belangrijk.
Totaal aantal stemmen: 170
Frank Jamlean, Organisatiewetenschappen ‘Prima, maar alleen voor de seks. Nu kan je nog vergelijken.’ Ik heb veel te weinig tijd om nu aan een serieuze relatie te beginnen, dus dan maar op deze manier.
Ga naar UniversOnline en stem op onze nieuwe poll
Erasmusprogramma groeit met 8,5 procent
UniversOnline Univers 7 juni 2012
Erasmus, het uitwisselingsprogramma van de Europese Unie, groeit als kool. In 2010-2011 steeg het aantal geplaastste studenten met 8,5 procent ten opzichte van het vorige academische jaar. Dit jaar hebben 231.000 Europese studenten gebruik gemaakt van een Erasmusbeurs.
Voetbalpoule voor alle UvT-medewerkers
Wat gaat Engeland doen tegen Frankrijk? En wordt Nederland dit jaar Europees Kampioen? Werk je bij de UvT en denk je het antwoord te hebben op dit soort vragen? Doe dan mee aan de EK-voetbalpoule via http://poule. uvt.nl
Checklist voor beoordeling papers en essays op komst Er komt mogelijk een universiteitsbrede checklist voor de beoordeling van papers en essays. Zo wordt het systeem van beoordelingen transparanter. Het geeft bovendien meer houvast voor de studenten waar het gaat om hun eigen verbeter- en ontwikkelingspunten.
Buzz .05
Ik vind Bassie en Adriaan ook zonder wiet leuk
ff bellen
met Arnoud van Hulst
Column
De verplichte werkcolleges bij theologie die voor collegejaar 2011/2012 waren ingevoerd, worden komend collegejaar afgeschaft. Dit is in de faculteitsraad TST besloten. Arnoud van Hulst, student-lid van de faculteitsraad licht toe. Ben je blij? “Ja, natuurlijk. Ik was vorig jaar al tegen de invoering van de verplichte werkcolleges. De kans bestond dat professoren van hun hoorcolleges werkcolleges zouden maken om zo volle collegezalen te trekken. De docenten binnen de faculteitsraad waren echter voor. Er was ook behoorlijk wat tijdsdruk, omdat de OER per 1 september moest worden gewijzigd. Toen zijn ook de andere student-leden akkoord gegaan. Er is wel afgesproken dat we er dit jaar opnieuw over zouden praten. Het besluit heeft het afgelopen jaar voor flink wat
reuring gezorgd. Nu is besloten dat er geen werkcolleges meer zijn. Alleen nog maar hoorcolleges en een practicum. Overigens zijn er afgelopen jaar maar weinig hoorcolleges omgezet in werkcolleges.” En hoe gaat het nu met studenten die dit jaar zijn uitgesloten van tentamens door de aanwezigheidsplicht? “Er is helaas geen sprake van terugwerkende kracht. Ik ken geen concrete voorbeelden, maar er zullen studenten gedupeerd zijn door deze tijdelijke regel.”
Proost
Dat gaat naar Breda toe Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet; het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit. Het zijn fast times in het hoger onderwijs. Amper drie maanden geleden feliciteerden we op deze plek collegevoorzitter Hein van Oorschot nog met de verlenging van zijn aanstelling. Nu kunnen we alweer het glas heffen. En weer vanwege een aanstelling. Hij gaat vanaf 1 september de functie voorzitter van het College van Bestuur in Breda vervullen, aan de NHTV. Van Oorschot, inmiddels zestig, heeft zo dé ideale baan gevonden. Hij bestuurt straks een hoger onderwijsinstelling met specialisaties in toerisme, hotel management, entertainment en vrije tijd. De perfecte pre pensionerings positie.
Studenten studeren sneller af
Studenten behalen sneller hun bachelordiploma dan drie jaar geleden. Mogelijke oorzaken zijn de invoering van het bindend studie advies (BSA) en de Harde Knip. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Elke dag vers nieuws? Ga naar Univers Online!
Waarom ik voor wiet pas “Hasjiesj!” klinkt het in mijn oor. “Gezondheid!” Glazig en met kleine ogen word ik aangekeken. “Het is wat hè, die hooikoorts, kierewiet word ik er van. Al die plantjes, het zou verboden moeten worden!” De man komt met zijn gezicht dicht naar mij, haalt diep adem en probeert het nog eens: “Hé, psst, wietpas kopen?” Die drugskoeriers worden ook steeds luier; ze komen je wiet niet eens meer brengen! Ik besluit vol wietpassie en met bijdehanden te reageren. “Allereerst vind ik het niet fijn dat u mij met uw wietpastoort, gij verspreider van het woord van Wiet. Maar heeft u korte lijntjes, anders heb ik er sowieso geen trek in.” Geïrriteerd vraagt de jongeman of ik zijn werk niet serieus neem. “Ik maak geen lijntjes en neem geen trekjes.” Stonedicijns vervolg ik mijn betoog. “Nobel dat u probeert de enige economische sector die geen last heeft van de crisis probeert te redden. Echter, de pas past niet in mijn portemonnee; ik heb al een AH-hamsterpas, de IKEA-studentenpas en een Twietpas om campustweeter te kunnen worden. In mijn persoonlijke koffieshop, de Espla, heb ik daarnaast als vaste klant geen pas nodig om als verslaafde in mijn caffeïnoho lische behoeftes te worden voorzien. Verder was ik pas nog op het balkon in mijn studentenhuis, en mijn huisgenoten blijken daar in de nodige groenvoorziening te voorzien. Bovendien vind ik Bassie en Adriaan ook zonder wiet leuk. Ik denk ten slotte dat ik geen wietpas krijg. Ik heb onlangs een bewijs van goed gedrag bij de gemeente gekregen, en het systeem kan geen bewijs van goed én van slecht gedrag printen.” Tevreden pak ik mijn spuit, pilletjes en poeder. “Nee, ik denk dat ik voor de wiet pas. Ik heb ‘t al drug genoeg.” Michael Doove (23) is student Communicatieen Informatiewetenschappen en schrijftutor.
Tweets
Ik word volwassen! Verstandige keuze gemaakt niet op stap te gaan maar me vol te storten op mijn tentamens van volgende week. #uvt
Stelletje debielen hier op de #TiU #UvT. Laat je je fiets n paar dagen staan, wordt je slot doorgeknipt en op n grote hoop gegooid. #aso
@KevinVervest op 18 mei
@Savan91 op 21 mei 2012
Is ‘Understanding Society’ ook lampen een paar dagen continu laten branden, beste Tilburg University? #uvt #gebouwM
Zouden ze op het MTO-department wel eens galgje spelen? “Systematische classificatieprocedure”. Wij noemen dat een test. #UvT
@nicksmits op 21 mei
@mzelst op 21 mei
Univers 7 juni 2012
06. Pics
Air-waltz
Univers 7 juni 2012
‘Your life abroad in one shot’. Dat was de opdracht van de Tilburgse studentenfotowedstrijd van I*ESN, vereniging voor internationale studenten. De eerste editie werd gewonnen door de Tilburgse exchange student Chen Cui (21) uit Noorwegen.
Met een sierlijke sprong in het Alhambra in Spanje bracht ze tijdens haar vakantie haar ‘life abroad’ in beeld. Ze gaf de foto de titel ‘Air-waltz’. De jury met Univers-fotograaf Dolph Cantrijn, beeldend kunstenaar Marianne van Hest en Roos Hogenkamp (afdelingshoofd
Pics .07
Tweede plaats: Katie McKinnon (Canada)
Derde plaats: Tessa Blok (Nederland). Elephant Mountain, Taipei, Taiwan
International Office) had de keuze uit tientallen foto’s. Daarbij werd onder meer gekeken naar originaliteit en artistieke inhoud. De jury kwam in korte tijd unaniem tot de winnaar. “Dit is een foto waarover is nagedacht”, aldus de jury. De prachtige lichtval, de mooie kleuren en de bijzondere compositie vielen op. Met
name het speelse, dynamische element in de foto bracht de jury tot een ‘wauw-moment’. De winnares wint behalve deze publicatie ook een gratis diner voor twee personen in Café Bolle.
Univers 7 juni 2012
08. Passion, fear & faith
Die dokters kunnen lullen wat ze willen, maar dan kennen ze Jaap Bressers nog niet
Univers 7 juni 2012
Passion, fear & faith .09
tekst Bart Smout fotografie Dolph Cantrijn
Cabaretier op wielen “Hallo, ik ben Joop Antiloop.” Met die woorden maakte oud-UvT-student Jaap Bressers (1983) vijf jaar geleden zijn debuut als stand-up comedian. Of beter gezegd: sit-down comedian. Want Bressers heeft een hoge dwarslaesie waardoor hij tot op borsthoogte is verlamd. Inmiddels timmert de eerste professionele rolstoelcabaretier van Nederland flink aan de weg.
O
p 20 juli 2005 was Bressers op vakantie in Portugal, in de badplaats Albufeira. Hij nam een duik in de zee, voelde hoe zijn hoofd een zandbank raakte en hoorde een harde ‘krak’. Onmiddellijk verdween al het gevoel uit zijn lichaam. Voor zijn ogen dreef een arm voorbij. Bressers: “Het duurde een paar seconden voordat ik besefte dat het mijn arm was. Ik had geen controle meer over mijn spieren, lag daar hulpeloos in zee.” Hoe ben je terug op het strand gekomen? “Vroeger probeerde ik altijd zo lang mogelijk mijn adem in te houden als ik in bad zat. Daardoor heb ik sterke longen gekregen. Dat is achteraf gezien mijn redding geweest, want ik heb zeker anderhalve minuut op mijn buik in het water gelegen. Op een gegeven moment ging ik water happen. Dit is het dan, dacht ik. Ik weet nog dat ik verschrikkelijk boos en verdrietig was. Ik was 21 jaar, zat tjokvol ambitie, had nog zoveel toekomstdromen. Toen kantelde mijn lichaam door een golf, zodat ik op mijn rug lag. Langzaam spoelde ik terug naar de kust, waar ik in de branding bleef liggen. Golven bleven over me heen spoelen, het was lastig ademhalen. Een hardloper zag me uiteindelijk liggen. Ik kon niet praten, probeerde hem duidelijk te maken dat ik hulp nodig had door met mijn ogen te knipperen. Die man heeft me op het strand getrokken en een ambulance gebeld.” En dan krijg je in het ziekenhuis te horen dat je voorgoed verlamd bent... “Nou ja, niet meteen. De eerste vier dagen zweefde ik op het randje van de dood. Daarna kreeg ik te horen dat ik een hoge dwarslaesie had, niveau C5. Dat betekent dat je tot aan borsthoogte bent verlamd. Ook je handen functioneren niet en je armen maar voor de helft. Maar de eerste vier maanden is er nog kans op herstel. Daaraan hield ik me vast. Ook dacht ik: die dokters kunnen lullen wat ze willen, maar dan kennen ze Jaap Bressers nog niet. Ik had bijna mijn bachelorstudie International Business aan de UvT voltooid, zou in september aan een master beginnen. Ik dacht: dat gaat wel lukken. Volgend jaar ben ik hier gewoon weer op vakantie met een masterdiploma in mijn kontzak.” Wanneer drong het besef door dat je nooit meer zou lopen? “Dat gebeurde in het ziekenhuis in Tilburg, een maand of vier na
Jaap Bressers is geboren in 1983 en groeide op in Oirschot. Als eerste professionele rolstoelcabaretier van Nederland toert hij door heel het land. Bressers studeerde International Business
het ongeluk. Een arts stak zijn kop om de hoek van de deur en zei: ‘Jaap, dat wordt de rest van je leven een elektrische rolstoel. En wees maar blij, want je hebt al meer functieherstel dan verwacht’. En weg was-ie. Daar lag ik dan, alleen in een witte kamer. Echt absurd.” Denk je dan niet: trek de stekker er maar uit, voor mij hoeft het niet meer? “Die gedachte kwam geen moment in me op. De drang om te leven is zó sterk, je gaat je meteen focussen op wat nog wél kan. Bijna vier jaar ben ik bezig geweest met revalideren. Iedere dag trainen, alleen om een paar minieme lichaamsfuncties terug te krijgen. Maar als dan iets lukt, voelt dat als een overwinning. En hoe raar het ook klinkt, ik heb best veel lol gehad in het ziekenhuis. Al snel ging ik grapjes maken over mijn gesteldheid, om de situatie te verlichten. Dat werkte heel goed.” Gelachen werd er al in het ziekenhuis in Portugal. Op een avond belden de ouders van Bressers voor het slapen gaan. De hoofdzuster nam de telefoon op en zei: ‘U zult het niet geloven, maar Jaap is op zijn kamer met twee zusters en ze liggen in een deuk’. Bressers wist toen nog niet dat zijn humor hem ver zou brengen. Was dat een overlevingsmechanisme, grappen maken over je eigen situatie? “Ja, het relativeert de boel. Je voelt je meer mens als je kan lachen. Bovenop jouw eigen lijden komt nog het lijden van je omgeving. Mensen gaan zich anders gedragen tegenover je, omdat ze niet weten wat ze met de situatie aanmoeten. Want wat zeg je tegen een jonge gast die is verlamd? Wat ik toen merkte was dat die spanning werd doorbroken als ik een geintje maakte. Dan viel die last van hun schouders en kreeg je weer normaal contact. Humor haalde die drempel weg.” Toch raar, lachen terwijl je net bent verlamd. “Ja, maar het werkte. Je moet ook wel. Je maakt zoveel pijnlijke momenten mee, ook later als je uit het ziekenhuis bent. Zo zat ik bijvoorbeeld eens op het terras met mijn moeder. Vraagt een vrouw aan haar of ik misschien een paaseitje mag hebben. Alsof je een idioot bent. Dat is niet alleen pijnlijk voor mij, maar ook voor mijn moeder. Je kunt dan verschrikkelijk kwaad worden, maar daar schiet je niks mee op. Humor werkt beter.”
aan de Universiteit van Tilburg. In 2005 raakte hij op 21-jarige leeftijd verlamd na een duik in ondiep water. Na jaren van revalidatie begon hij een carrière als sit-down comedian. In 2010
behaalde Bressers alsnog zijn masterdiploma. Kijk voor meer informatie op: www.jaapbressers.nl
Univers 7 juni 2012
10. Passion, fear & faith
Mijn rolstoel onderscheidt me wel van de massa
Hoe ontstond het idee om die grappen ook op het podium te maken? “Mijn oom deed aan tonpraten. Via hem deed ik een keer mee aan een tonpraatoptreden. Die avond herinner ik me nog heel goed. Voor mij was een man die gruwelijk goed was, wat me verschrikkelijk zenuwachtig maakte. Ik kwam op, bloednerveus, zei: ‘Hallo iedereen, ik ben Joop Antiloop,’ en de zaal ontplofte gewoon. Toen voelde ik hoe geweldig het is om een zaal te bespelen. Er zaten daar tweehonderd man en ze kwamen niet meer bij. Het was alsof ik teugels had, alsof ik de lachgolven gecontroleerd door de zaal kon laten rollen. Ik zag een man zijn bril afzetten om de tranen uit zijn ogen te wrijven. Op dat moment wist ik meteen: dit is vet!” Niet lang daarna volgde Bressers een workshop stand-up comedy van Bob MacLaren, hoofd Comedy development bij BNN. Die zag meteen dat Bressers talent had en zei: ‘Ik ga optredens voor je regelen’. Een paar maanden later had hij zijn eerste optreden te pakken in het Comedy Café in Amsterdam. Daarna volgde het Chassé theater in Breda. Daar stond Bressers dan, tussen de broodcomedians. Inmiddels is hij al vijf jaar onderdeel van het comedygezelschap Night of Comedy en toert hij langs de grote theaters en festivals, waaronder Lowlands. Onlangs heeft hij zelfs Engelstalige optredens verzorgd in Duitsland en Denemarken. En een eerste avondvullende show van anderhalf uur is in de maak. Ben je op weg naar de top? “Ze zeggen dat het ongeveer zeven jaar duurt om jezelf te vestigen als comedian. Ik ben nu vijf jaar bezig en behoor tot de subtop. Dus de absolute top komt steeds meer in zicht. Het is zeker mijn ambitie om daar te eindigen.” Jaap Bressers, de nieuwe Theo Maassen. “Niet qua humor, ik vind Maassen te grof. Maar als ik over een jaar of drie eenzelfde positie heb in de comedywereld, dat zou wel echt te gek zijn.” Wat verklaart jouw succes? “Ik zit natuurlijk in een rolstoel, dat valt op. De comedywereld
Univers 7 juni 2012
is oververzadigd, zoveel mensen willen al grappend hun geld verdienen. In die zin is mijn rolstoel iets positiefs, daardoor onderscheid ik mezelf van de massa. Maar daarmee alleen red je het natuurlijk niet, en dat zou ik ook niet willen. Een slechte grap is een slechte grap, daar prikt het publiek zo doorheen. Het is een kwestie van dagelijks oefenen en sleutelen aan je grappen, net zolang totdat ze werken. Je moet ambitieus zijn, hard willen werken.” Wanneer is een grap geslaagd? “Als het publiek niet meer bijkomt van het lachen. Soms mislukt een grap weleens. Geloof me, er is niets pijnlijker dan dat. Dan ga ik echt door de grond. Maar de dag erna bedenk ik meteen wat ik kan doen om die mislukte grap wel te laten werken. Humor werkt voor mij het beste wanneer er een boodschap achter zit. Je pakt mensen het meest als je ze ook even laat denken. Als ik tijdens een show het verhaal van mijn ongeluk vertel wordt het muisstil. En als je er dan een goede grap achteraan gooit, is de ontlading veel groter. Laatst kwam een man naar me toe die zei: ‘De eerste keer dat ik een optreden van jou bijwoonde zat ik in een dip vanwege mijn scheiding. Dankzij jouw optreden wilde ik doorgaan’. Dat vind ik heel apart, dat je zoiets teweeg kan brengen bij mensen.” Zonder het ongeluk was je waarschijnlijk nooit cabaretier geworden. Kun je stellen, hoe krom dat ook klinkt, dat jouw verlamming je ook veel moois heeft gebracht? “Eerst was mijn ambitie statusgericht. Ik wilde topmanager worden, veel geld verdienen, een vette auto onder mijn reet. Na het ongeluk heb ik mijn passie ontdekt en ben ik die gaan volgen. Daardoor is mijn leven zinvoller geworden. Het ongeluk heeft me veel shit en ellende gebracht. Maar het heeft me ook op een pad gezet waardoor ik nu misschien gelukkiger ben dan ik anders zou zijn. Dus soms kan ik, hoe raar dat ook klinkt, wel dankbaar zijn voor het ongeluk. Het leven heeft mij een enorme rotschop gegeven. Maar die trap heeft me wel iets opgeleverd. Iedere tegenslag is ook een kans om te vernieuwen, hoe groot die tegenslag ook mag zijn.”
Coverstory .11
tekst Astrid Spraakman
Effe een jointje scoren ‘Nederland drugsland’ is zichzelf niet meer sinds de invoering van de wietpas. Niemand lijkt te weten wat ze er nou mee aanmoeten. Hoeveel moeite kost het na de invoering van de pas eigenlijk om even een jointje te scoren? Onze Universreporter Astrid zocht het voor je uit. En nam meteen ook een kijkje op straat, waar de illegale handel een groot feest zou zijn.
Univers 7 juni 2012
12. Coverstory
fotografie Dolph Cantrijn
Effe een jointje scoren The Grass Company Mijn zoektocht naar wiet begin ik bij de grootste coffeeshop. Een portier. Een meisje achter de balie. Twee jongens in de keuken. En, op een enkele eenzame gast na, een lege zaak. Dit mistroostige beeld van de zaak is niet uniek. Als ze een inschatting moet geven, is de bekende coffeeshop The Grass Company aan de Spoorlaan 90 procent van haar verkoop kwijt, vertelt het meisje achter de balie. Van de ongeveer 35 werknemers hebben, twee weken na invoering van de wietpas, al dertien mensen hun ontslag gekregen. En dat is heel logisch, want niet alleen hun verkoop van softdrugs, maar ook hun horeca - met onder meer een fameus eetcafé - is als een kaartenhuis in elkaar gestort. Eigenlijk mag ik niet eens naar binnen, omdat ik geen lid ben. Maar de hal, waar ook de verkoopbalie is, is sinds kort tot ‘neutraal terrein’ gedoopt, waar ze geweigerde gasten tot bedaren kunnen brengen. Dat is hard nodig, door onwetendheid, onduidelijkheid en onbegrip. Maar ook dealers op straat en dagelijkse controles door de politie hebben de druk op medewerkers en portiers verhoogd. Ik word weggestuurd met de mededeling dat ze écht helemaal niets voor me kunnen betekenen, al zouden ze me met liefde de hele voorraad willen verkopen. Maar met een uittreksel van de gemeente kan ik lid worden en ben ik volgende keer van harte welkom.
Toermalijn Ook bij de bekende coffeeshop Toermalijn aan de Besterdring kijkt de portier mij - een dag later - vragend aan. Blijkbaar ben ik niet de typische hasjklant. Om te vragen hoe het nu precies allemaal zit, mag ik - bij hoge uitzondering - toch naar binnen. Wederom een lege zaak, ondanks dit keer stralend mooi weer en deuren naar de tuin die uitnodigend openstaan. Eigenaar Willem Vugts, met rauwe rokersstem, wil maar wat graag vertellen. Ook hij is zeker negentig procent van zijn klanten kwijt en dat waren echt niet allemaal drugstoeristen. Daarnaast zijn blowende mensen helemaal geen overlastgevers, zegt hij, dronken mensen, die zijn pas vervelend. Dan moet ik even wachten, want iemand komt zich registreren. Er wordt een fotootje gemaakt, zijn gegevens worden ingevuld en hij krijgt een sticker met zijn registratie. Die moet hij goed bewaren en dan krijgt hij volgende keer een pasje. De jongen plakt de sticker netjes op zijn UvT-pas. Op straat is het vooralsnog rustig, vertelt Vugts. Maar ’s avonds komen er wel weer een paar dealers onder hun steen vandaan. Wil ik meer weten over de buurt, dan moet ik volgens hem vooral gaan praten met buurtbewoner Scheepens. Die kan me zeker meer vertellen, zegt hij met een lachje.
Buurtbewoner “Maar wie ben jij dan?” Meneer Scheepens klinkt in eerste instantie niet uitnodigend, maar zodra hij hoort dat hij mag vertellen over de wietpas, mag ik binnenkomen. Als trots lid van het buurtpreventieteam is ie maar wat blij met wat hij en de wietpas bereikt hebben. Op coffeeshop Toermalijn of haar gemiddelde bezoeker heeft hij weinig kritiek, het zijn de randverschijnselen die hem dwars zaten. Hangjongeren, drugstoeristen, fastfoodafval en volle parkeerterreinen. Gewapend met fotocamera en een direct lijntje naar de politie was hij al ten strijde getrokken. En nu is het zalig, volgens de buurtbewoner. Dankzij de wietpas. De hangjongeren zijn nog niet helemaal verdwenen, maar die heeft hij al in de smiezen. De parkeerterreinen zijn veelal leeg, oudere buurtbewoners durven ’s avonds de straat weer op, meneer Scheepens is een tevreden man. Hier vallen geen drugs te scoren dus? Nou, in de avond zullen we vast wel iemand kunnen vinden in de krochten van de Besterdring. Ik ga vol goede moed op zoek. Meneer Scheepens geniet verder van zijn drugstoeristenvrije buurt.
Univers 7 juni 2012
Coverstory .13 Opgelicht De straat op. Schijnbaar is het appeltje-eitje om ook zonder wietpas aan een jointje te komen. Bij de eerste shop is het meteen raak. Of ik geen wietpas heb, vraagt een man van rond de 30. Hij wil wel wat voor me halen, hasj of wiet? Zodra ik hasj zeg, tovert hij een flinke brok uit zijn broekzak; dat heeft hij zo wel. Een kant-en-klare joint wordt wat moeilijker, maar met mijn tientje op zak regelt ie dat meteen voor me. Dit gaat makkelijker dan ik dacht. Twintig minuten later weet ik dat ik in de zeik ben gezet. Van de man, mijn geld of de beloofde joint is nooit meer iets vernomen. Oké. Illegaal drugs kopen is dus niet zo makkelijk. Met lood in mijn schoenen probeer ik het op een aantal andere plekken. Niets. Op straat is het rustig, rondom de shops misschien nog wel rustiger. Nergens waar ik niet binnen mag, wordt me iets aangeboden. Ook op het station geen geluk. Een portier weet me te vertellen dat de dealers weg zijn. Of niet weg, maar niet meer rondom de coffeeshops, daar wordt simpelweg te veel gecontroleerd. Zodra de beveiligers of politie doorhebben waar ze zich ophouden, verplaatst het hele zootje zich. Zo houden ze elkaar bezig. Maar ik heb er niks aan, ik heb nog steeds niets te blowen.
Gemeente Op een druilerige woensdagochtend sta ik dan toch in het gemeentehuis. Nooit mijn grote hobby geweest, want ik ben nogal allergisch voor bureaucratisch geneuzel. Gelukkig zijn er slechts vijftien wachtenden voor me. En maar één huilende baby. Dus vol goede moed, schuifel schuifel schuifel, sta ik eerder dan verwacht toch voor aan de balie. Helaas was de rij nog niet voor een uittreksel, maar voor een bonnetje voor de volgende rij. Dus vervolgens met je goeie gedrag en bonnetje B 470 naar de ruime wachtruimte. B 498. Ik kan nog wel even mijn ontbijtje naar binnen werken. En opeens is het zover. Ding-dong, mijn nummertje. Waar ik mijn uittreksel voor nodig heb, als hij het vragen mag. Voor een wietpas. Waarom, als ik vragen mag. Absoluut niet om het vast te leggen of bij te houden, verzekert de jongeman achter zijn desk mij.* Hij vraagt het slechts om te weten wat er op mijn uittreksel moet staan. Blijkbaar is er een wereld van uiteenlopende uittreksels waar ik helemaal niks van weet. Maar voor elf euro heb je dan een papiertje met je naam, geboortedatum en waar je woont. Je moet iets over hebben voor een jointje. * Daar zijn de meningen over verdeeld, zie interview Nicole Maalsté op pagina 14-15.
Univers 7 juni 2012
14. Coverstory
Vervolg Effe een jointje scoren
Trots lid En dan toch maar terug naar ‘de Grass’. Als trots bezitter van een uittreksel mag ik zo doorlopen. In twee minuutjes is het gepiept, ik ben officieel lid van de coffeeshop. Voortaan mag ik kopen, blowen en komen eten wat en wanneer ik wil, slechts op vertoning van mijn identiteitsbewijs.
De moraal van dit verhaal? Een wietpas aanvragen is niet het ergste dat er is. Het stomste eraan is een uittreksel halen bij de gemeente en de elf euro die dat kost. Heb je er geen vertrouwen in of wil je je niet laten registreren bij een coffeeshop? Doe het
Univers 7 juni 2012
Registratie gegevens niet veilig' Niet iedereen heeft het nog door, maar ‘Nederland softdrugsland’ staat sinds 1 mei totaal op z’n kop door de rücksichtsloze invoering van de wietpas, zegt Nicole Maalsté, onderzoeker aan de Tilburg Law School. “De coffeeshops in het zuiden, waar de pas al is ingevoerd, hebben nog 10 tot 25 procent van hun klanten over. In een stad als Nijmegen, waar de pas op 1 januari wordt ingevoerd, is de verkoop juist met 80 à 90 procent gestegen. Bovendien is de prijs in het zuiden enorm gekelderd, omdat ze met de toegenomen straathandel moeten concurreren. Personeel wordt noodgedwongen op straat gezet, soms wordt een hele horecatent om zeep geholpen zoals bij The Grass Company in Tilburg.” De koffieshop balanceert, kortom, op de rand van de afgrond. “Als de wet niet wordt teruggedraaid of versoepeld, betekent dit zeker einde coffeeshop.” Nicole Maalsté is een autoriteit op coffeeshopgebied. Ze doet al twintig jaar onderzoek naar cannabis, gedoogbeleid en hennepteelt. Ze zit in adviescommissies en schreef onder meer het boek Polderwiet. Ook
dan gewoon niet. Maar regel dan via via een vaste dealer, want op straat rondhangen voor wiet is blijkbaar niet voor iedereen weggelegd.
schrijft ze voor het cannabismagazine Highlife, al is ze zelf geen blower. Maalsté keerde zich vanaf het begin tegen de invoering van de wietpas. “Een belangrijk argument is buitenlanders weren en hun overlast tegengaan. Maar hiervoor was een paspoortcontrole voldoende geweest, nog afgezien van de vraag of buitenlanders daadwerkelijk zoveel overlast veroorzaken." Nu raak je de Nederlandse coffeeshop recht in haar hart, zegt de Tilburgse onderzoekster. Want bijna niemand wil zich als gebruiker laten registeren en schaft een wietpas aan, precies zoals ze had voorspeld. En terecht, want de angst dat gegevens van geregistreerde coffeeshopleden tegen hen gebruikt worden, is reëel, aldus Maalsté. “Ondanks de nadrukkelijke belofte dat het niet zou gebeuren, zijn er nu al voorbeelden van politiemensen die registratiegegevens hebben gebruikt om openstaande boetes te innen. Je kunt hier echt niet op vertrouwen.” Inmiddels zijn er meer instanties die volgens de Tilburgse onderzoekster interesse hebben getoond in de gegevens van gebruikers. “Denk
Coverstory .15
tekst Dieter van der Bergh en Bart Smout foto Richard van der Klaauw
De dealer: maakt niet uit
hoe oud, handel is handel
A
l lang voordat de wietpas werd ingevoerd zat John vaak in coffeeshops. Niet om lekker te blowen, maar om nieuwe klanten te werven voor zijn handel. “De wietpas was groot nieuws onder dealers”, vertelt John. "De slimme dealers gingen al maanden voor de invoering langs de shops. Praatjes aanknopen met de bezoekers, ze laten weten wat je te bieden hebt, telefoonnummers uitwisselen.” Toen de coffeeshops de pas invoerden, stroomden de bestellingen vanzelf binnen. Simpel. Je hoeft er niet eens de straat voor op. John dealt al een jaar of acht in Nederland, vooral binnen Brabant. Daarvoor was hij actief in Londen. Hij is midden twintig, draagt dure merkkleding, ziet er relaxed en zelfverzekerd uit. De zaken gaan dan ook goed sinds de invoering van de wietpas. Het aantal klanten neemt toe. Maar niet alles loopt op rolletjes. “De concurrentie neemt ook toe. Er zijn ineens veel meer dealers actief. Die proberen jouw territorium in te pikken. Dat maakt het lastiger dan voorheen. Het werk wordt gevaarlijker.” Daarom is het belangrijk om kwaliteit te bieden, vindt John. Daarmee bind je klanten. Trots laat hij een paar plastic zakjes zien. Daarin zitten stevige, groene toppen, geen gruizige kruimelwiet. De prijzen lopen op van tien tot vijfendertig euro per zakje, afhankelijk van de hoeveelheid. John weet waar hij moet zijn voor kwaliteit. Hij heeft een vaste leverancier, die de drug zelf kweekt, thuis, op grote schaal. Eén telefoontje en hij kan zo een paar zakken wiet ophalen. Vuilniszakken, welteverstaan. De inhoud verdeelt hij in kleine zakjes en de verkoop kan beginnen. Het valt John op dat hij steeds meer jonge klanten krijgt sinds de invoering van de wietpas. “Middelbare scholieren, gastjes van vijftien of zestien jaar, die zie je steeds vaker. Vroeger kwamen die nooit in aanraking met dealers. Dan vroegen ze gewoon op straat aan een volwassene of die wat kon meenemen uit de shop. Nu komen ze bij mij terecht. Via via. Als je lang genoeg rondvraagt kom je altijd wel iemand tegen die een dealer kent.” Critici menen dat mensen sneller in aanraking komen met harddrugs nu ze hun wiet op straat kopen. John geeft ze gelijk. “Ik deal niet alleen in wiet, ik verkoop ook cocaïne. Dus ja, die stap is snel gemaakt. Als mensen ernaar vragen, dan verkoop ik het.” En de handel bloeit, dankzij minister Opstelten. Per maand verdient John minimaal tweeduizend euro aan zijn wiethandel alleen. Tel
bijvoorbeeld aan uitkeringsinstanties, ziektekostenverzekeraars en werkgevers. Ze kunnen te weten komen wat jij gebruikt. Gek toch? Als ik in een kroeg zit wil ik toch ook niet dat iedereen weet hoe vaak ik er kom en wat ik nuttig.” Er kleven meer nadelen aan de invoering van de wietpas. Omdat veel gebruikers zich niet willen laten registreren, gaan ze elders op zoek naar drugs. Met alle gevolgen van dien. “Softdrugs werden in een veilige, gecontroleerde omgeving aangeboden, nu verplaatst de handel zich naar de straat. Je weet niet wat je koopt en het gevaar dat mensen ook met andere drugs in aanraking komen is veel groter. De verslavingszorg schreeuwt niet voor niets moord en brand.” Het Nederlandse coffeeshopmodel was aan verbetering toe, erkent Maalsté, maar dan vooral aan de niet-gedoogde achterdeur, waar het beleid het hardste rammelt. “Het probleem verschuift nu. De overlast wordt minder op een punt, maar verspreidt zich naar allerlei randgebieden, waardoor het gebruik nog moeilijker te controleren valt.” De buitenlanders zullen bovendien blijven komen, zeker in de grens-
daar nog eens de inkomsten uit de cocaïne bij op, en je hebt een leuk maandsalaris. Toch voorziet John grote problemen in de toekomst. “De eerste ruzies tussen wietdealers ontstaan nu al. Het zijn er gewoon teveel. Het geweld zal alleen maar toenemen, dit is nog maar het begin. Ik zeg het je, het wordt steeds grimmiger.” De wietpas is volgens John dan ook een heel domme maatregel van de regering. Ook omdat hij steeds meer tieners bedient. “Sommige van
Dit is nog maar het begin. Ik zeg het je, het wordt steeds grimmiger die jochies kijken naar je op. Dat zie je gewoon. Ze kijken naar je pet, je schoenen, je gouden armband, en je ziet ze denken: dat wil ik ook. Zo gaan jonge mensen overwegen om de criminaliteit in te gaan, snap je.” Dat hij zelf een voorbeeld voor ze kan zijn vindt John raar, maar tegelijkertijd is hij er nuchter over. “Het is mijn baan. Ik dwing mensen niet om iets te kopen, dat doen ze zelf. En als ze iets willen, ja, dan verkoop ik. Maakt niet uit wie je bent of hoe oud je bent. Handel is handel, snap je?” De naam John is verzonnen omdat de geïnterviewde anoniem wil blijven.
streek, verwacht Maalsté, en ook het aantal Nederlandse liefhebbers zal nauwelijks afnemen. “Hooguit de incidentele blower laat zich misschien afschrikken, de rest komt echt wel aan z’n stuff.” Van het liberale, vaak geroemde Hollandse gedoogbeleid blijft zo weinig over, erkent ook de Tilburgse onderzoekster. “We gaan door allerlei landen ingehaald worden. Nu al is het bijvoorbeeld in Spanje makkelijker om semi-legaal softdrugs te kopen.”
Criminoloog Ben Rovers stelt: De wietpas wordt een succes. Speak up, pagina 18. Univers 7 juni 2012
16. Student
tekst Rik Wassens illustratie Bas van der Schot
Ritalin
strak staan en studeren
Ritalin is een vermeend wondermiddel voor ADHD’ers. Maar ook studenten zonder ADHD schijnen het steeds vaker te gebruiken als studiedrugs. Klopt dit beeld, werkt het en wat zijn de gevaren? We spraken een gebruikende student en een onderzoeker en namen uiteraard zelf ook de proef op de som.
J
e hebt nog zeven dagen tot dat belangrijke tentamen; crunchtime. Vol goede moed haal je het boek uit de verpakking. Dit is jouw moment. Studeren? Laat me niet lachen, je gaat dit boek helemaal kapot lezen. Over twee dagen ligt dit boek met koffie bevlekt en met geknakte rug op je bureau zijn laatste adem uit te blazen. Je ziet jezelf al grijnzend de tentamenzaal binnen kuieren, lachend om iedereen met een mindere voorbereiding. De sukkels. Vijf minuten later zit je in een leunstoel in de tuin. Zonnebril op, pilsje in je hand. Dat studeren komt later wel. Je hebt nog een week. Je kunt ook helemaal niet studeren zonder dat er druk op de ketel staat. Morgen is vroeg genoeg. Enkele dagen later zit je in de stress. Het is zes uur ’s avonds en het tentamen is morgenochtend om kwart voor negen al. Je hebt niets gedaan. Déjà vu? Je sjokt naar het koffiezetapparaat en zet een pot koffie zo sterk dat de vloeistof het midden houdt tussen kaarsvet en Nutella. Daarmee moet je de nacht wel doorkomen.
Univers 7 juni 2012
Je hebt net je boek opengeslagen als je huisgenoot aanklopt: “Ga je vannacht doorhalen? Ik heb nog wel iets voor je…” Hij tovert een klein wit pilletje te voorschijn. Gelijk schieten flarden van de film Limitless door je hoofd: is dit de wonderpil die opeens het volledig potentieel van het menselijk brein ontgrendeld? Dat je net als Bradley Cooper binnen twee jaar president van Amerika bent? Nee, dit is Ritalin, iets heel anders. Mensen met ADHD kunnen zich dankzij het medicijn Ritalin beter concentreren. Maar mensen zonder ADHD gebruiken het ook om zich beter te concentreren, een soort hyperconcentratie. In Amerika is het gebruik van Ritalin onder studenten aanzienlijk: sommige studies rapporteren een gebruik van rond de dertig procent. In de Verenigde Staten is Ritalin gedefinieerd als een klasse II-drug: een drug met een erkende medische waarde, maar met een hoge kans op verslaving of misbruik. Over het gebruik in Nederland is minder bekend. Het illegale gebruik onder studenten is bevestigd, maar over de exacte aantal
Student .17
foto Adam Ciesielski
Teleurstellende ervaring In het kader van ‘participerende journalistiek’ nam uw verslaggever uiteraard ook een pilletje. Ik at het pilletje - verkregen via onze bron Bas - na het avondeten. Al snel begon ik de matrix te zien. De stoelen en het bureau bestonden uit nullen en eentjes. Mijn laptop was een kakofonie van codes. Ik sloeg een boek open en de letters stonden allen in de rij om gretig opgezogen te worden door mijn brein op steroïden. Tot zover de romantisering van Ritalingebruik. In werkelijkheid werd ik er moe van en kreeg hoofdpijn. Ik kon me heel goed concentreren - dat wel - maar had niet de focus om me lange tijd tot iets te zetten. Als proef redigeerde ik een tekst. Ik kwam er sneller doorheen dan normaal, maar had niet de indruk de tekst op te willen vreten; er ín te duiken. De letters op mijn beeldscherm waren te klein. Ik was druk en had totaal
len tast men nog in het duister. In de Verenigde Staten komen de studenten aan de medicamenten via vrienden die Ritalin legaal op recept krijgen. Wanneer zij niet alle pillen opmaken, worden ze aan vrienden weggegeven of voor een zacht prijsje verkocht. Zo kwam ook Bas, student aan de economische faculteit in Tilburg, aan de pilletjes. Bas kan zich vinden in de bovenstaande anekdote. Zijn eerste ervaring met de studiedrug was vergelijkbaar: “Ik kwam er mee in aanraking via een huisgenoot. Hij zag dat ik in de stress zat voor tentamens die ik per se moest halen en hij zei dat hij ‘nog wel iets voor me had’. Dat was de eerste keer dat ik Ritalin gebruikte. Ik heb toen van half zes ’s avonds gestudeerd tot mijn tentamen om kwart voor negen en mijn tentamen gehaald.” De huisgenoot van Bas had een vriend die ADHD had en dus legaal aan Ritalin kon komen. Het overschot werd onder zijn vrienden gedistribueerd. Bas had altijd moeite met thuis studeren, maar met een pil op was het een ander verhaal: “Ik had tunnelvisie, was gefocust. Normaal kan ik niet thuis studeren: er is daar te veel afleiding in de vorm van televisie of de Xbox. Met een pil op verdwijnt de afleiding en kan ik zes uur non-stop studeren.” Maar werkt Ritalin nu eigenlijk wel op de hersenen van mensen zonder ADHD? Recent onderzoek van de universiteit van Brussel toonde aan dat het niet concentratieverhogend werkt op mensen zonder ADHD. Ritalin had alleen een placebo-effect: puur psychologisch. Andere onderzoeken bestrijden dit, maar zeggen wel dat Ritalinslikkers tunnelvisie krijgen en niet meer creatief kunnen denken, maar met brute concentratiekracht problemen oplossen. Naast een onbewezen werking heeft Ritalin ook nog een scala aan bijwerkingen. Het verslavingsonderzoeksinstituut IVO noemt verminderde eetlust als een van de voornaamste bijeffecten. Daarnaast is er kans op slapeloosheid, maagpijn, dufheid, duize-
geen focus. Mijn tv stond op de achtergrond aan, maar die heb ik halverwege uit moeten zetten - te veel prikkelingen. Aan het einde van de tekst kreeg ik ontzettende hoofdpijn en moest sloten water drinken om niet uitgedroogd te raken. Om nog maar te zwijgen over mijn brandende ogen: knipperen deed ik nauwelijks. Ritalin: het werkte wel degelijk, maar op andere manieren dan verwacht. Tegen half elf - 3,5 uur na consumptie - was de koek helemaal op. Even daarna dook ik mijn bed in, vermoeider dan normaal. Het leek wel of het medicijn tegen ADHD mij juist een vorm van ADHD gaf. Ik kon me nergens meer op concentreren en elk bron van geluid was er een te veel. Kortom, geen aangename ervaring.
ligheid en een verhoogde bloeddruk en hartslag. Maar dat is nog niet alles: oneigenlijk Ritalingebruik kan zelfs psychosen of manieën veroorzaken. Daarnaast bestaat er de kans dat je verslaafd raakt aan het spul. Bijwerkingen, een onbevestigde werking en verslavingsrisico; het kan Bas weinig schelen. “Volgens mij is het placebo-effect nooit onomstotelijk vastgesteld.” Hij voegt lachend toe: “Misschien heb ik wel ADHD, maar is dat nooit gediagnosticeerd. Ik heb er veel aan tijdens de tentamenperiodes. Het is geen wondermiddel. Ik word er niet slimmer door, het helpt me alleen te concentreren wanneer ik het goed kan gebruiken." De hoge druk is vooral aan hemzelf te wijten: “Ik ben een langstudeerder, dat moet toch genoeg zeggen? Dat ik de nacht van te voren aan mijn tentamens begin, laat wel zien dat ik geen topstudent ben. Als ik goed zou plannen, zou dat de druk verminderen en hoef ik de pilletjes niet te gebruiken. Het is ook niet zo dat ik het elke tentamenperiode gebruik. Ik denk ook niet dat ik er verslaafd aan kan raken: soms gebruik ik het niet en gaan de tentamens me ook gewoon goed af. Het is niet dat ik het nodig heb om mijn tentamens te halen. Ik word wel nog gewoon moe, maar dan zet ik gewoon een pot koffie. Als ik mijn huisgenoten dan tegen het lijf loop, kijken ze me wel raar aan. Ik ben dan zo geconcentreerd bezig met koffie zetten dat ik geen beweging te veel maak.” De naam ‘Bas’ is gefingeerd. Halverwege juni komen honoursstudenten van de Rijksuniversiteit Groningen met een onderzoek dat het gebruik van Ritalin en andere cognitieve versterkers onder studenten in Nederland definitief in kaart moet brengen.
Univers 7 juni 2012
18. Lifestyle
coördinatie Francine Bardoel
Speak up!
De wietpas wordt een succes
I-con
In alle commotie rond de invoering van de wietpas in de grensregio’s zou je bijna vergeten dat één van de doelstellingen van het Nederlandse drugsbeleid op de achtergrond in alle stilte gerealiseerd lijkt te worden, namelijk het weren van buitenlandse klanten in Nederlandse coffeeshops. De eerste berichten wijzen erop dat lokale cannabismarkten in Belgische steden zoals Luik en Antwerpen flink zijn aangetrokken. Dat het aanscherpen van de gedoogcriteria met een ingezetenencriterium gaat leiden tot een zeer forse daling van buitenlandse cannabisgebruikers op de Nederlandse markt ligt voor de hand. Eenvoudige logica en beschikbaar onderzoek leren dat mensen niet bereid zijn of geen behoefte hebben de illegale cannabis van ver te halen als deze ook om de hoek verkrijgbaar is. De forse afname van buitenlandse coffeeshopklanten is uiteraard slecht nieuws voor de coffeeshophouders: die zien hun afzet met soms tientallen procenten dalen. Het zal in de grensstreek ook slecht nieuws zijn voor illegale aanbieders van cannabis en aanverwante producten: een groot deel van hun buitenlandse klanten (de gebruikers) verdwijnt van de Nederlandse markt. Hoe zit het dan met de overlast, de straathandel, de drugsrunners en de dealpanden die als paddenstoelen uit de grond lijken te schieten? Hier stuiten we op de buzz rond de registratie. In haar poging meer grip te krijgen op het klantenbestand van coffeeshops en verplaatsingseffecten tegen te gaan, heeft de Nederlandse regering bedacht dat klanten lid moeten worden en daartoe een paspoort en een uittreksel uit het bevolkingsregister moeten overleggen. Daar blijken klanten in overgrote meerderheid geen zin in te hebben. Terecht of niet, maar de angst voor verlies van privacy heeft ook de Nederlanders uit de coffeeshops weggejaagd. Die zijn nu op zoek naar alternatieve adresjes, die zich uiteraard snel aandienen. Per 1 januari a.s. wordt de wietpas ook buiten de grensregio’s ingevoerd. Hopelijk heeft de regering tegen die tijd bedacht dat de registratie van Nederlandse coffeeshopklanten wel een tandje minder kan. Dan kan in het zuiden de rust (eindelijk) terugkeren. Ben Rovers criminoloog en eigenaar van onderzoeksbureau BTVO
Meer naar de jaren tachtig luisteren
Mooiste dronken verhaal? Ik werd ’s nachts wakker, nog steeds niet helemaal nuchter, en toen was ik mijn arm kwijt. Ik raakte echt in paniek. Bleek dat ik heel raar met mijn arm onder mijn hoofd had geslapen en mijn arm sliep, waardoor ik hem niet zag maar ook niet meer voelde. Slechtste gewoonte? Dat is toch wel dat soggen. Ik heb wel de ambitie, maar niet de discipline om veel te doen. Waar ben je trots op? Mijn schoenenverzameling.
Jasper Verplanke (19), Liberal Arts & Science
Waar heb je spijt van? Ja. Dan toch van dat ene paar schoenen dat ik niet heb gekocht. Nu zijn ze uit de collectie.
Belangrijkste persoon? Mijn broer. We hebben een hele goede band. We zijn heel anders, maar de dingen die we belangrijk vinden, delen we met elkaar.
Wat krijgt te veel aandacht in het nieuws? De nationale politiek. Natuurlijk is het belangrijk, maar het steekspel krijgt voorrang op wat er echt toe doet. Laatste whatsapp? “Heb jij een rekenmachine voor mij?”
Trendspotting
Zomers slank met wodka
Wat zijn de laatste trends op de Tilburgse campus? Univers zit bovenop alles wat hip & happening is. Deze keer: wodka. Univers 7 juni 2012
Muziektip? Ik luister veel naar muziek uit de jaren tachtig. Daar zou meer naar geluisterd moeten worden. En dan zou ik vooral Depeche Mode zeggen. Serietip? Happy Endings
Weg met die calorieënbommen van bier, wijn en suikerstuiterende cocktails. In het kader van sexy de zomer in: laat de wodka maar komen! Wodka bevat weinig calorieën, is geurloos en kan overal bij gegooid worden. Eigenlijk bestaat de drank uit niets meer dan alcohol en water. In Rusland betekent het ook letterlijk ‘watertje’. Stoere mannen drinken het dus gewoon puur, wil je het echt Russisch doen dan in combinatie met augurk. Gemixt met appelsap is het onder Oost-Europese studenten populairder dan bier. Voor de dames zijn de mogelijkheden eindeloos. Een cosmopolitan shake je zo in elkaar voor een feestelijk avondje. Drie delen wodka, twee delen Cointreau, zes delen cranberrysap en een deel limoensap. Het zou zo voor echt gezond kunnen doorgaan. Ook verkrijgbaar in smaken peper, mandarijn, wilde thee en oneindig veel andere smaken. Wij vermaken ons wel, deze zomer!
Lifestyle .19 Muziek Wè nou?
Schaamteloos openhartig
Ontzettend ontgroenen Smerige ontgroeningspraktijken in Leiden: landelijk nieuws. Studentenverenigingen en hun tradities zijn weer vogelvrij in de media. Ontgroeningen: middeleeuwse praktijken of gekoesterde traditie? Wè Nou? peilde de mores. “Er is minder animo voor ontgroeningen. Jongeren hebben steeds minder zin en tijd om zich in te zetten voor iets wat nutteloos lijkt. Het is een duidelijke trend. Ik denk zelf: achteraf was het een mooie ervaring en ik ben blij dat ik het gedaan heb.” Reinier Borgharts, student sociologie en lid van Olof-dispuut Cartouche “Je hebt natuurlijk ontgroeningen en ontgroeningen. Tijdens ontgroeningen een feut echt afbeulen en lichamelijk en mentaal kapot maken, vind ik middeleeuwse praktijken. Pittige activiteiten met bepaalde regels vind ik wel kunnen, omdat je op deze manier wel de tradities en gewoontes van een vereniging meekrijgt. Saamhorigheid hoort daar bij.” Sjors Hoogsteder, student strategisch management “Studenten weten waar ze aan beginnen als ze voor een studentenvereniging met ontgroening kiezen. Iedereen weet dat de eerste paar weken vervelend kunnen zijn en dat deze verenigingen van dit soort activiteiten organiseren tijdens de ontgroeningsperiode. Buitenstaanders en de media moeten er niet zo over zeuren.” Bas Kaerts, student fiscale economie
‘Hedde druksop, hedde hedde druksop. Ofwa?’ Wie kan het niet meezingen, en het is nog geeneens carnaval? Rapper Fresku (Eindhoven 1986) dropte zijn tweede album Maskerade en strikte voor zijn eerste (‘drugs’)single en bijbehorende stof doen opwaaiende clip niemand minder dan Theo Maassen. Die stelde blijkbaar wel als voorwaarde dat hij de rapper dan - vermomd als blaffende hond - in elkaar mocht slaan en met een ploertendoder van achter mocht nemen. Al met al een slim stukje voorpubliciteit. Dan het album, is het goed? ‘Krankzinnig’ is hier beter op zijn plek. De Eindhovense Antilliaan is namelijk nogal een gespleten persoonlijkheid. In een mengelmoes van stijlen (hardcore rap, arrenbie, electro, Antilliaans) mixt hij humor en taalvondsten a la De Jeugd van Tegenwoordig met schaamteloos openhartige teksten zoals in Liefdesliedje en Alisha, over zijn dochtertje, of in Sitcom: ’Ik haat de wereld, maar wil er mijn plek in verdienen. Vandaar dat ik rap, maar iedere rapper vindt me zielig. Een imbeciele kindervriendelijke kutmongool’. Of even verderop: ‘Geen discipline, leerde niet, duffe ogen suf gerookt, ik had me zelf suf geblowd. Nu vind iedereen me te down. En als ik wel grappig doe vindt iedereen me een clown’. Hedde druksop gaat na intensieve bestudering van de tekst - overigens niet over drugs, maar over harde porno, meer in het bijzonder ‘zware niggas met paardenpikken die anus likken’. Met het bizarre Maskerade doet zachte-g-rapper Fresku een gooi naar Meest Originele Hiphopalbum van 2012 en degradeert Eftelingrapper Gers Pardoel tot Mickey Mouse. Dieter van den Bergh Fresku - Maskerade (TopNotch)
Fitness
Virtually sucks Following the spirit of digitalization, the Sports Center now offers virtual spinning classes. If you prefer flesh and blood over a projection on the wall, you can still follow evening classes with a real instructor as the virtual ones were added primarily for the early birds. The first hint of the invention’s popularity: the spinning room was almost empty. So you sit on a bike, blankly staring at the projection of an instructional video. The choice of the scenery in the video was not properly thought through. Instead of taking the sporty people to a virtual forest, along a beach or to the top of a mountain, it shows a very boring and flat town. All you do, is cycle along a grey road, occasionally passing some random tractors. The road was clearly filmed from a car moving at a constant speed, so even if you and your virtual instructor speed up, the road still moves in exactly the same way. It evokes a nightmarish feeling: you want to cycle faster, but it feels like you’re moving in slow motion, instead. The virtual instructor is also not very realistic, himself. His posture was most likely cut out in Photoshop and pasted to the background landscape. Even though he cycles forward, it looks as though he is cycling backwards, with his muscled buttocks dangerously facing the road. So every time a car passes him, you feel like shouting “Watch out!” That he cries out the occasional “oi oi oi!” adds some entertainment value, but it’s really hard to focus on working out while your abdominal muscles hurt with all the laughing. Sonia Kolasinska Virtual Spinning Sports Center
Cosmopolitan
Univers recenseert alles. Op UniversOnline.
Univers 7 juni 2012
20. Student & sport
tekst Astrid Spraakman fotografie Dolph Cantrijn
Studerende topsporters
afgestraft
Tilburg University herbergt zo’n honderd topsporters. Juist deze groep dreigt de dupe te worden van de langstudeerdersboete. Het relaas van een studerende profvoetballer en een bridgetopper.
S
tel, je werkt 40 uur per week en doet daarnaast een studie aan de universiteit. Je krijgt geen studiefinanciering of ov-kaart, maar wel een boete als je te lang doet over je opleiding. Dit is de situatie voor sommige topsportende studenten na de invoering van de langstudeerdersboete. De NOC*NSF heeft aangekondigd op zoek te gaan naar een oplossing voor dit dure grapje. Helaas zullen de meeste topsporters hier naar kunnen fluiten. Jordens Peters (24) voetbalt al sinds zijn tiende voor FC Den Bosch. Daar speelt hij momenteel in de eerste divisie, wat hem een officiële status van topsporter heeft opgeleverd. Maar dat is niet alles. Verstandig als hij is, is hij ook gewoon student. In 2005 is hij in Tilburg begonnen aan een studie Organisatiewetenschappen. Over twee jaar hoopt hij zijn bachelor te behalen. En dat is te lang, volgens de overheid. Dus hangt hem komend jaar een boete van drieduizend euro boven het hoofd. “Ik heb het gevoel alsof ik onder valse voorwendselen ben gaan studeren”, vertelt Peters. “Natuurlijk wist ik dat ik een stuk langer zou doen over mijn studie dan anderen, maar ik train dan ook fulltime. Nu word ik opeens gestraft voor mijn motivatie, terwijl iedereen weet dat een diploma ontzettend belangrijk is.” Op 8 juli 2011 werd de langstudeerdersboete geïntroduceerd. De Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV), het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) stapten daarop meteen naar de rechter. Zij zijn van mening dat de boete groot onrecht doet aan duizenden studenten. Op 21 mei boog de rechter in Den Haag zich erover, eind juli volgt de uitspraak en komt er meer duidelijkheid over de toekomst van langstudeerders. NOC*NSF heeft aangekondigd zelf alvast op zoek te gaan naar een oplossing voor de eventuele boetes voor topsporters. Zij gaan uit van twee à drieduizend studenten die in de knel komen. De sportkoepel hoopt voor het nieuwe schooljaar met een oplossing voor het probleem te komen. Want dit is niet het enige probleem waar topsporters tegenaan lopen.
Hoop discipline Tilburg University (TiU) doet veel om studenten te begeleiden in de combinatie sport en studie. Max van Veen is topsportcoördinator op de universiteit en ondersteunt de sporters met hun planning en de tegemoetkomingen in hun rooster. “Studenten die hun studie combineren met een topsport zijn vaak goede studenten, juist omdat ze gewend zijn een hoop discipline op te brengen”, omschrijft hij zijn sporters. “We merken met de invoering van de langstudeerdersboete dat nieuwe studenten een stuk voorzichtiger zijn. Hun planning wordt nog strakker om te voorkomen dat ze in de problemen komen.” Op dit moment zijn er tweeëntwintig studenten aan de TiU die volgend jaar in aanmerking komen voor de boete. Veertien van hen liggen op schema en zullen hun bachelor of master waarschijnlijk binnen de tijd kunnen behalen. Maar er zijn acht studenten die een vertraging hebben opgelopen en die volgend jaar waarschijnlijk een flinke geldstraf aan hun broek hebben hangen. De rest van de ongeveer 100 studenten met een topsportstatus op de UvT (zie kader) is pas later met hun studie begonnen en heeft nog geen duidelijkheid over een eventuele vertraging. Zij zullen keihard moeten gaan werken, of gaan kiezen. En juist dat is volgens het NOC*NSF maatschappelijk gezien een slechte ontwikkeling.
Mondiale top De poging van het NOC*NSF om met een oplossing te komen, zal in Tilburg niet met spanning worden afgewacht. Aan deze universiteit studeren vooral sporters die behoren tot de nationale en Europese top. Terwijl het comité zich vooral richt op de hoogste drie statussen, waarbij een sporter minimaal tot de mondiale top 16 moet horen. “Wij moeten ons nu eerst richten op de absolute top. Wij hopen dat er dan regionale initiatieven volgen voor diegenen die hier (nog) niet toe behoren”, laat de persvoorlichter weten. De Tilburgse student Judith Nab (24) speelt op hoog niveau in
Honderd topsporters op Tilburgse universiteit
Univers 7 juni 2012
Aan de TiU studeren momenteel zo’n honderd studenten met een topsportstatus. Hiervan hebben er 55 een officiële status van het Olympisch Netwerk. Deze studenten krijgen zowel speciale studieondersteuning als een financiële ondersteuning. De overige studenten hebben
van de universiteit een beschermende status gekregen, maar krijgen alleen studieondersteuning. Topsportcoördinator aan TiU Max van Veen legt uit: “Het Olympisch Netwerk geeft sporters alleen een status wanneer de sport die zij beoefenen een zogenaamde ‘categorie
1-sport' is. Dit wil zeggen dat zij verwachten dat Nederland met deze sport een topklassering kan halen op EK’s, WK’s en Olympische Spelen. Wij willen ook sporters uit de categorie 2 een kans geven, daarom ondersteunen we bijvoorbeeld ook twee studentes van het
Student & sport .21
'Ik heb het gevoel dat ik onder valse voorwendselen ben gaan studeren' Topsporters Jordens Peters en Judith Nab zijn de dupe van de langstudeerboete.
een vrij onbekende sport: bridge. Het is haar gelukt deze pittige denksport te combineren met een bachelor, een master en nu haar tweede master in Economics and Finance of Aging. “Ik moet dit jaar klaar zijn met mijn stage, anders loop ik ook het risico op een boete. Dat wordt wel aanpoten, maar ik heb dan ook al een master afgerond. Er zijn sporten die veel lastiger te combineren zijn”, geeft ze toe. “Waar ik tegenaan loop, is dat ik een denksport doe”, legt Judith uit. “Als ik een heel weekend heb moeten bridgen, dat is zeven uur per dag op en top concentratie, ben ik op maandag niets waard. Daar wordt geen rekening mee gehouden.” Ook voetballer Jordens loopt, ondanks de ondersteuning die hij krijgt, wel eens tegen frustraties aan. Groepsopdrachten kan hij niet maken, omdat hij elke dag aan het trainen is. Hiervoor krijgt hij vaak een vervangende opdracht. “Dan komt het er op neer
Nederlands Team Lacrosse, twee duathleten en een topstudente in acrobatische gym.” Ook de roeier heeft in ‘roeistad’ Tilburg een streepje voor. Van de topsporters op de universiteit zijn er momenteel 37 roeiers, waarvan er drie een officiële status van het Olympisch Netwerk
dat ik dezelfde opdracht moet maken, maar dan in mijn eentje in plaats van met een groepje.” Beiden realiseren zich goed dat het een vrijwillige keuze is geweest om hun twee werelden te combineren. Toch vindt Jordens het oneerlijk dat zijn inzet nu beboet zal worden. “Er zijn zoveel tussenoplossingen of uitzonderingen te maken. Nu worden alle studenten over één kam geschoren”, ergert hij zich. Zo is elk voordeeltje dat iedere gewone student krijgt, maandelijkse studiefinanciering en gratis ov, hem niet gegund. “Terwijl ik dankzij diezelfde fulltime baan wel gewoon een hoop belasting betaal.” Wat hij zal doen als de boete voor hem volgend jaar in zicht komt, weet hij nog niet. Van de gouden bergen in de voetballerij moet hij het in elk geval niet hebben. “Die zijn ook al verdwenen.”
hebben. Verder herbergt de universiteit onder meer zestien tophockeyers, een basketballer en zeven voetballers, waaronder twee vrouwelijke internationals en drie mannelijke profs, waarvan een bij Willem II en twee bij Den Bosch.
Univers 7 juni 2012
22. Science & School
text Sonia Kolasinska illustration Adrian van den Eerenbeemt
A Lecture on Football Colorful crowds in the streets, fans shoulder-to-shoulder at a stadium, loud cheering and celebrations that can last for days. We all know the excitement surrounding football, especially with the upcoming European Championship. But what is the underlying role of sports in our society? Univers asked Tilburg University experts to explain this phenomena from a scientific perspective.
W
hen seen as no more than a set of pre-determined rules, football has little meaning in itself. However, it is still a highly symbolic activity. Geno Spoormans, Professor of Cultural studies at the Tilburg School of Humanities, explains the meaning of football from the point of view of semiotics: “A game evolves just like a battle, a mythical struggle. The value of competition is increasingly important in contemporary society, which you can see on almost every TV show. And a football game satisfies this need for competition, because it offers a clear, convenient dichotomy between a hero and an antagonist, a winner and a loser.” Spoormans also compares the victory celebration of football fans to that of warriors: “They march in huge groups through the city, sometimes even looking and behaving like warriors. Unfortunately, this competitive, symbolic element of football has come to dominate over the traditional idea of sportsmanship.” Léon Hanssen, a Professor of Cultural sociology at the Tilburg School of Humanities, sees football as a far more peaceful activity. He explains that the game is “a means to channel and regulate symbolic violence, stabilize the group and bring harmony.” So, a purely innocent sport? Not really. “It also reflects and channels enormous capitalist powers. It has become a toy in the global economy, which made the commercial element of sponsorship and investment predominant over the pure, naïve joy of this sport,” says Hanssen.
Nationality Not surprisingly, football is often an expression of strong patriotic feelings and national pride. Hanssen even says that “the national football team itself is a reflection of national psyche. In the case of the Dutch team, it corresponds to the Dutch society evolving around liberal values, equality, and a tradition of cooperation.” However, seeing
Univers 7 juni 2012
international students dressing in orange and cheering for the Dutch team poses the question of how important nationality really is. Nienke van Boom, a Leisure studies researcher at the Tilburg School of Social and Behavioral Sciences, thinks that football goes beyond the confines of national borders. “It is more about identifying oneself with the group. It acts as a bonding element, strengthening the already existent social ties within a country, but it can also have a bridging effect. It has a power to overcome the differences between heterogeneous groups,” Van Boom explains. And international students identifying with the Oranje team are a typical example of the bridging effect that brings members of different cultures together in front of one TV screen. Spoormans agrees that the national element in football is increasingly important, but he sees the identification with the team itself as much stronger. “Being a football fan is not related to the content of the country itself, but to the hero, the protagonist of the battle.” And with the example of a boy from Ghana wearing a Barcelona football shirt, a Chelsea cap and a Manchester United scarf, Hanssen argues that the national element is not of vital importance. “It shows that people around the globe do not identify with a certain nationality, but with success, prosperity and victory. And that is also why I am skeptical of the enormous power of European football, penetrating and culturally colonizing even the poorest villages in Africa,” says the professor. So, even though on the surface it’s all about a competition between nations, national pride does not play such a big role. Furthermore, Van Boom says, “recent research has shown that the level of national pride remains quite stable, irregardless of football championships actually taking place.”
Psychology of losing Let’s say the Dutch team wins. Crowds cheer, fans celebrate all night, the whole nation is proud of their team. If winning has such a positive effect on group cohesion, does losing have a negative one? One might think that, when faced with defeat, people identify far less with the team. Van Boom seems to agree: “We have a tendency to identify with the winning team, but disconnecting ourselves from that same team when they lose. It’s a defense mechanism against negative feelings.” However, it is not always black and white. Spoormans thinks that losing has an important role in a society. “Like in a classical tragedy, a feeling of defeat has a cathartic effect. And if the team always won, the symbolism of a battle and rivalry would simply disappear”.
Science & School .23
Masterpiece
Money is no object for the doctor They are our first-stop-shop for healthcare problems: our physicians or general practitioners (GPs). The best part: they are covered by health insurance. In 2006, the Dutch remuneration system for general practitioners (GPs) changed. The remuneration system is how physicians get paid. This gave Christel van Dijk a unique chance to study the effects of financial stimulation on the healthcare provided by GPs. Christel van Dijk studied the effects of the changes to the remuneration system for GPs in her dissertation. She studied the impact of these changes on affordability, accessibility and quality of healthcare provided by GPs. Van Dijk conducted her research at Nivel, the Dutch Institute for Health Services. In 2006, healthcare insurance changed and the remuneration system changed with it. Van Dijk explains: “In 2006, the amount of money people had to pay for a visit (‘cost sharing’) to their GP changed. The change in legislation removed the distinction between the two types of insurances; public and private insurance. After 2006, there was a combined system, and GPs were compensated per patient and per contact and patients had no cost sharing for GP-care.”
Physicians play an important role in the demand for healthcare. Van Dijk: “Patients are highly dependent of the judgment of their physician for the provision of healthcare.” It’s like the dentist saying you need braces, while you actually don’t. You blindly follow the dentist’s advice; everyone wants to have nice pearly white teeth. You assume that the experts have your best interest at heart. Of course, there are moral and ethical guidelines to discourage this behavior, but given a high enough financial incentive, the morality of GPs could be influenced.
Christel van Dijk: ‘Stimulating physiscians has low impact on healthcare’.
Van Dijk’s research proves that the changes in the remuneration system didn’t influence the healthcare provided by GPs. Van Dijk: “The influence of medical ethics and guidelines have prevented large disparity in the care provided by GPs. Stimulating physicians financially seems to have a low impact on the provided healthcare. A different stimulation has to be used to influence their behavior. You have to be careful with financial stimulation: there is a certain point where morality and medical guidelines may be overshadowed by financial benefits.”
great care that any testimony is verifiable”.
Eureka! Catching Baddies How do you catch a crook? With another crook. In the latest edition of the professional journal Justitiële Verkenningen (Judicial Reconnaissance), criminologist Cyrille Fijnaut pleads for more freedom for the Public Prosecutor to negotiate with criminals. It does happen in the Netherlands, closing deals with criminals, but there isn’t much room to maneuver, despite the fact, that it is often a very efficient way of catching baddies. Fijnaud would like to see more options for the Public Prosecutor’s office. For instance, that it can offer not to prosecute in return for cooperation. “But you should only do this in severe cases” Fijnaud warns. “Criminals have a lot to gain from closing deals with the government. So, they have to take
Child’s Play
Children and robots go together like a house on fire. Suleman Shahid got Dutch and Pakistani children to play with a robot, shaped like a cat, the iCat. While doing so he studied the children’s non-verbal expression. It emerged that the test subjects would rather play together with the robot than alone. Of course, a real friend is more fun, but the iCat, with its facial expressions, comes pretty close. According to Shahid it is quite possible to learn communication through videogames without being less educational than face-to-face communication. One thing that was remarkable is that the Pakistani children touched and stroked the iCat more than the Dutch children did.
No therapy
A victim’s right to speak was highlighted by the case of Robert M. Can you repair a victim’s emotional trauma by giving them the right to speak during public hearings? Victimologists Rianne
Letschert and Antony Pemberton don’t think so. But that doesn’t condemn the right to speak to the bin, as Robert M’s lawyers claim? It does stop the victims from being outsiders in the court case. On top of that, it enhances the feeling of procedural justice. So, according to the victimologists, there are enough reasons not to tamper with the right to speak.
iCats are a child's best friend
Univers 7 juni 2012
24. International
text Astrid Spraakman illustration Adrian van den Eerenbeemt
A Cheap Summer in the City Palm Parkies
Spend a summer’s evening relaxing on a blanket on the grass and enjoy all sorts of musical performances. Best of all, it’s right around the corner in the Tilburg University gardens. Too bad though, that ever since last year you’re not allowed to bring your own food and drinks. The performances for this summer have yet to be disclosed, but think of names as Eva de Roovere and Hans Dulfer. The whole thing is better known under its old name ‘Muzenconcerten’ and still takes place every Wednesday night. (July - August)
Yihaa! Summer is upon us! The time of year that brings us festivals, terraces, relaxing in the sun with a beer or a glass of wine and all those other things that cost a boatload of money. It’s a hard knock life for students… That’s why Univers has compiled a list of free things to do this summer! Music, films, sports and other crazy stuff, all in one place.
Friday Early Evenin’ Skate Oude Warande Next to the campus – in our backyard really – lies one of the few remaining star-shaped parks in the Netherlands. You may be less likely to spend an afternoon playing soccer and drinking beers here, but history-wise, and for its atmosphere, it’s definitely worth a visit. For the sports minded it’s also a good place to be, because of its running routes and fitness tracks.
Kick-start your weekend with some sportsmanship instead of booze! You can come along with the Friday Early Evenin’ Skate in and around Tilburg every Friday night. The ride is about 20 kilometers (about 15 miles). You ride it at your own risk, so a bit of experience on those little wheels will go a long way. It all starts at Café ’t Vaticaan at the Korte Heuvel at 8 p.m.. Please check feestskate.nl. before you go, in case of a cancellation due to rain. (April -September)
Dancetour On the pretext of ‘bringing people together’, you can go completely crazy at this dance festival in Tilburg city center. Well-known DJs will bring their beats to an audience of at least 10,000 people, from early in the afternoon until sunset. You can even vote for local talent to spin their records among the big names via Facebook. (August 19)
Pink Monday (Roze Maandag) Breda Barst
This two-day festival shows you that free does not necessarily mean a cheesy lineup, cheapness all round and awful service. Breda Barst is relatively small, but nonetheless has a good program which includes indie, reggae, emo-grunge and progressive rock. Food, drinks and toilets are well organized and reasonably priced. You can go and see Go Back to the Zoo, Customs, Kensington and lots more, at the Valkenbergpark this year. (September 15 and 16)
Univers 7 juni 2012
‘Be gay for a day!’ on the greatest day of the Tilburg Fair. It needs no further explanation; just be there or be square! (July 25)
Leijpark A good-sized park of 30 hectares, just outside of Tilburg city center. When the weather’s nice, people are scattered in the grass and playing soccer.
Interpolistuin / Oude Dijk/Quirijnstokpark/ Wilhelminapark/Kromhoutpark These parks of various sizes and ambiance can be found throughout Tilburg. These are freely accessible and extremely suitable for an afternoon in the sun with your friends, their blankets and a couple of bottles of wine.
International .25 Surfplas/ Put van Heel These two lakes are located just north of Goirle. Both offer a couple of little beaches or areas where you can lie a few feet away from the water. Officially, you’re not allowed to swim everywhere, but what can you do when you’re a student, and a broke one at that. Do pay attention though! And for the enthusiasts: there are some nudist beaches here as well.
A prince seems to turn into a toilet-throwing ogre
Popronde Elastiek Festival You can see the famous faces on Saturday, but Sunday is completely free of charge. This gives you a good opportunity to see something different for a change. Amariszi for example; ska/ balkan and Mrs Hips, also known as a ‘happier Janis Joplin’. And also Blues Lee, men with love for swing, soul and boogie. In Hilvarenbeek, just south of Tilburg. (June 23 and 24)
A national travelling festival which visits no less than 31 cities. About 25 up-andcoming Dutch bands will perform in bars, pubs and theatres in each of those cities, which means that bands get the opportunity to perform across the country. And we can enjoy the future big names in Dutch music in our home town. (October 5, Den Bosch. October 19, Tilburg. November 16, Eindhoven).
Column
Royalty goes down the toilet If you hadn’t been so drunk on Queen’s Day but had watched the news instead, you’d have seen the nation’s future king, Prince Willem-Alexander, performing a very peculiar ritual. He spent his royal Grandmother’s birthday participating in a toilet bowl throwing competition. And, horror of horrors, he won.
Summer films
A garden lit up by colored lights, with blankets, pillows and a massive film screen. Have a glass of wine or a beer, because buying a drink is compulsory. In the summertime, you can see films at De NWE Vorst on Thursday and Saturday nights. Lots of cult films and art house films, with some Hollywood thrown in. It’s not possible to make reservations, blankets and pillows are provided for though. With the Dutch possibility of choppy weather, the screening may be moved to the Rode Salon. (July-September)
Loonse en Drunense Duinen This natural heritage site of 3,500 hectares is just round the corner from Tilburg! There are actual dunes, heaths, marshes and woodland. Go for a romantic stroll with your lover, a day of sun and sand with your friends or a healthy hike or bike ride.
Tilburg Student Festival
Let’s face it; the current state of the European royalty is shitty. If that’s the case, what is left for millions of hopeful teenage girls longing for prince charming? A poster with Prince William above their beds is out of the question (sorry, ladies, he’s already taken). Prince Harry of Wales is a weed smoker. Prince Albert of Monaco has a hair deficit. So the only option is to have a poster with the Dutch prince photographed in the most dramatic moment of his famous toilet swing. His eyes focused on the target, his muscles flexed, his wet lips slightly open... Perhaps toilet bowls will prove to be more than just a great source of entertainment and will replace some royal insignia. Who needs an expensive throne, when a toilet is much more comfortable to sit on? And with some small adjustments, it can serve as a means of transport that is much safer than a galloping, wild horse. And don’t get me started on the endless fashion possibilities for original headwear. So, it seems that the only remnants of the fairy tale world can be watched in 'Shrek' movies. It gives me hope, just as it probably does all those millions of desperate wanna-be princesses. Here, at least an ogre becomes a prince, and in reality a prince seems to turn into a toilet-throwing ogre. And I know they say that a lucky girl should wholeheartedly support her royal husband’s career choices. But if the prince is more concerned with the sanitary issues in his kingdom rather than his chival ry skills, I’d rather stay with the dragon. Sonia Kolasinska is a third-year Liberal Arts student.
Yes, it’s already the eighth edition of this festival of Tilburg talent. A diverse audience of students, locals and pub crawlers will be watching what Tilburg has to offer musically. Linking arms and loudly singing along is encouraged! (June 15) Univers 7 juni 2012
26. International
text Sonia Kolasinska illustration Adrian van den Eerenbeemt
Drug myths: busted!
As an international student, whenever I visit my home country, I notice that people hold a few stereotypes about the Netherlands. If you also hear statements like: “All Dutch people smoke weed, right?”, or “Oh, it’s so nice that marijuana is legal there,” and you have to dissapoint the ignorant ones every time, we’re on the same boat. It’s high time to reveal the truth about drug policy and bust all the drug-related myths.
Myth: Soft drugs are legal Contrary to popular opinion, weed was never legalized in the Netherlands. Formally, all drugs are forbidden. However, the government designed a tolerance policy which allows smoking cannabis under certain conditions. Having up to 5 g of weed is decriminalized, so not punishable, yet not officially legal. If you carry more than that you will get a fine, or even go to jail if your pockets are stuffed with more than 1 kg of this drug. You can also explain your friends back at home that you can't have a little cannabis plant next to your window. The cultivation of marijuana, even for personal use, still remains a criminal offence.
Myth: The Dutch are stoners Try to make a comment on how kind and relaxed Dutch people are, and you’ll get an eager response along the lines of: “Sure they are! Because of all the ganja they smoke!” It’s a myth. The official site of Holland informs that the number of users of various types of drugs in the Netherlands is no greater than in other countries.
Univers 7 juni 2012
Myth: Weed is a soft drug Marijuana and hashish are considered relatively harmless when compared to hard drugs. Or are they? The Dutch government is aware that the concentration of THC can vary and high-potency weed can be very dangerous. Thus, marijuana with a THC concentration of 15% or higher was classified as a hard drug and, in consequence, the possession and use of it were made punishable.
Myth: The foreigners can’t buy marijuana The introduction of ‘wietpas’, a card granting membership to a chosen coffee shop, in my closest surrounding sparked comments like “poor you, you can’t buy weed anymore!” That’s true, as of 1 May 2012 you can only buy marijuana when you are a ‘wietpas’ holder. But it doesn’t mean that only the Dutch can get it, and that international students are excluded from all the fun. The ‘wietpas’ was introduced to limit the invasion of Belgian, French and German tourists craving to smoke a joint next to a canal, and not to make an ultimate division between the Dutch and the foreigners. The only requirement for getting a card, besides being an adult, is being registered in the municipality. And international student usually meet this requirement.
Myth: Amsterdam will stay Amsterdam The ‘Wietpas’ has so far been introduced in the provinces of Zeeland, North Brabant and Limburg, it doesn’t mean that Amsterdam will be saved. This law will apply everywhere in the country from 1 January 2013. So you can tell your sapient uncle that his lecture on how coffee shops are a foundation of Amsterdam tourism, and that there is no way they’re going to be closed for visitors, is rubbish. You can also tell him to hurry up with his visit, because he only has time until the end of this year.
What’s in the world .27 edited by Sonia Kolasinska
Minute of Fame After learning about it in study books, Karlijn Pielage (22) now wants to experience a new culture and challenge prejudice for herself. The student of Organizational Studies was selected for the Nour Project, organized by student union Aiesec. This summer, she will work on a project in the Arab world. No, Karlijn doesn’t really know any Muslims, but this summer it will be Ramadan, the Islamic month of fasting. Most of her hosts won’t drink and eat during daylight hours. “It is something you can’t ignore, dealing with Ramadan will be quite exciting”, Karlijn thinks, “will people get upset if I am eating and drinking while they don’t?” The biggest prejudice to overcome might be the relationship between
Column
Retakes men and women, she expects. “Maybe at local meetings my presence will not be tolerated and I will be treated like a second-class citizen”, Karlijn realizes that, as a guest, she needs to conform to these different norms. “But who knows”, she adds, “I could also return home with a story of how some men really appreciated my opinion.”
In a parallel universe, the tall brutal leader applied for retakes of the years 2011-2012. His psychotherapist advised that retakes would a) correct civilian bloodshed, especially murdered children, and b) improve his media image. She also advised other forms of therapy, such as climbing a mountain so hard that you exceed the summit, washing hands until they bleed, then washing off this blood, and the infamous ‘giggling method’, first practised on soldier-rapists, using a mirror and high-pitched laughter to induce lightness and kill guilt like zits. Andrew Cartwright teaches English at the Language Center.
Follow Karlijn’s Nour experience on www.karlijnpielage.waarbenjij.nu
didn’t qualify, but they will most probably support England. It is also funny how people here know all the Dutch players and how easy it is to have a talk with locals about Dutch football. I don’t know the reason for it, but it might have something to do with the fact that William III of Orange used to be the King of England, Scotland, and Ireland for some time (laughs).
Hello Hello Glasgow! Michael Koop (22) chose the picturesque Scotland for his exchange. He is currently studying at the Business School of Strathclyde in Glasgow and tells Univers about the Scottish football and pub culture. Glasgow is known for its many pubs. Are they feverishly preparing for European Championships? They don’t really prepare more than they already have. During every regular weekend the pubs are full, so they already have the TV screens and projectors. The interesting thing is that you are not allowed to wear any football teams’ colors when you are in a pub! There are two football clubs in Glasgow and when they play against
each other it gets pretty intense. Football sparks many emotions here, and I guess the pub owners are afraid that fans will end up fighting.
If football culture is so strong, will the Scottish go crazy during the Euro 2012? I don’t think so, because Scotland
I can’t help but ask about a certain stereotype. Is Scottish accent as bad as they say? It’s hard to understand the accent of people in Glasgow. When I first stayed in a hotel, I had a hard time understanding the man behind the counter. But it’s just the Glaswegian accent that is difficult, not the Scottish one. Usually the Scottish speak very clearly, so all the jokes about Scottish accent are highly exaggerated.
Stuff to do Pitbull, Caro Emerald, Stephen Marley & Guests, AfroCubism, Dropkick Murphys and many more international top acts; going to Festival Mundial is never a disappointment. Bring a hat and shades (let’s hope you need them), lie down on the grass, watch the performers, the audience, other creative arts, and... enjoy! The Leijpark, Tilburg, 16 and 17 June. The end of the semester. No more exams. Time for something completely different. Spring Break perhaps? Apparently it is the biggest pool party in the Netherlands. The formula: swim, drink, and dance! Yes, DJs included. But be prepared. We heard it is pretty wild. Get a ticket first. Stappegoor pool, Tilburg, 21 and 22 June. Explore the breathtaking nature nearby Tilburg by canoe. Kanoboerderij De Reusel (bus stop Moergestel church, 3 km walk) has single and double kayaks and Canadian canoes to rent for 12 euros pp. For this prize: 15 km canoe- trip for four hours. Shorter trips are also possible. Rain insurance: possible, falling into the water: not covered.
Univers 7 juni 2012
International starts here
Having fun without funds Soccer for smarties
no. 13 June 7, 2012
Independent magazine of Tilburg University