Thyago Pinto Beckman en Deejay Bovens, deelnemers van Gein kunst aon. Project biedt jeugd kijkje in de wereld van de kunst

jaargang 21  |  maart 2013

Trajekt info

Thyago Pinto Beckman en Deejay Bovens, deelnemers van Gein kunst aon

Inhoud: Voorwoord: Trajekt laat zich spiegelen  2   |  Vervolg voorpagina (Gein kunst aon!)  2   |  Vrijwilligers in actie: Nederlandse les aan allochtonen  3   |  Trajekt-nieuws  4+5   |  SamenSpelen maakt nieuwe start  6   |  Opnieuw een Maatschappelijke Beursvloer Maastricht in 2013!  6   |  Profs

aan de keukentafel: het sociale wijkteam Caberg-Malpertuis  7   |  De jeugd

van Vaals laten bewegen  8   |  Colofon  8   | 

Gein kunst aon! Project biedt jeugd kijkje in de wereld van de kunst Een regenachtige vrijdagmiddag in februari. Een groepje jongeren druppelt binnen via de dienstingang van het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Het komende uur zullen ze een rondleiding krijgen door het museum, en een aantal opdrachten moeten vervullen. De jongeren, leerlingen van het Terra Nigra college uit Maastricht, zijn deelnemers van ‘Gein kunst aon’, een project dat ze een kijkje laat nemen in de wereld van de kunst en musea. Vanaf oktober 2012 hebben de jongeren een keer in de drie weken het museum bezocht. De rond de 1½ uur durende bezoeken bieden volop gelegenheid om alle aspecten van het Bonnefanten te leren kennen. Behalve informatie over de tentoongestelde werken en kunst in het algemeen, heeft de groep veel geleerd over het reilen en zeilen in het museum. Zo hebben zij bijvoorbeeld kennis gemaakt met allerlei museum-gerelateerde beroepen, zoals de bewaking, de restaurateur en de baliemedewerker. Het is de bedoeling dat de jongeren na afloop van het project zelf korte rondleidingen gaan geven aan kleine groepen brugklassers of schoolgenoten. Vervolg op pagina 2

»

Trajekt-info is een uitgave van welzijnsorganisatie Trajekt en verschijnt 4 keer per jaar. Het blad wordt in een oplage van 2500 exemplaren verspreid onder medewerkers, vrijwilligers en relaties van Trajekt.

Blik verbreden

Trajekt laat zich spiegelen Zoals eenieder die dit blad leest volop meemaakt en om zich heen ziet, is het terrein van zorg en welzijn volop in beweging. Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. Bezuinigingen op budgetten van organisaties en gemeenten. Nieuwe rollen en verhoudingen tussen burgers, organisaties en overheid. Ook zijn we volop samen aan het experimenteren. Bijvoorbeeld in de sociale wijkteams en de wijkkrachtcentrale in Caberg-Malpertuis. Hoe kunnen we samen komen tot een betere en vooral meer samenhangende dienstverlening aan mensen die een probleem hebben. En dan bedoel ik niet alleen afstemming met en tussen professionele organisaties, maar zeker ook met burgers zelf. Een echte uitdaging waar we samen onze tanden in moeten zetten. Om met elkaar te zorgen dat we het goede blijven doen en te onderzoeken hoe we elkaar daarbij kunnen

versterken, is Trajekt bezig om zich te laten ‘spiegelen’ en op basis daarvan haar strategie te (her)ijken. We zijn al gestart met een conferentie ‘buitenspiegels’. Tijdens deze dag hebben we externe deskundigen en partners van Trajekt ons laten vertellen hoe zij tegen alle ontwikkelingen aankeken en wat ze dan van een organisatie als Trajekt verwachten. Heel verhelderend en ook vanaf deze plaats nogmaals dank voor jullie bijdrage. Maar ook in de komende tijd gaan we nog met een aantal van onze stakeholders in gesprek om te horen hoe zij tegen alle ontwikkelingen aankijken en wat ze daarbij van Trajekt verwachten. Zo willen we ook in de toekomst een partner zijn die samen met anderen staat voor een sociaal Maastricht en Heuvelland.

Anne Buskes, Directeur | bestuurder Trajekt

Vrijwilligers in actie Bij Trajekt werken ruim 1000 vrijwilligers. Zij vormen de drijvende kracht achter veel activiteiten en projecten, die zonder hun inzet vaak niet uitvoerbaar zouden zijn. Dat verdient een blijk van waardering! Daarom belichten we in deze rubriek telkens een project of activiteit, waarin een of meer vrijwilligers een prominente rol vervullen. Dit keer aandacht voor het project Nederlandse les aan allochtonen in Vaals. De vrijwilliger Jo Bock is hier een van de lesgevers.

Begrijpend lezen en spreken

Nederlandse les aan allochtonen Nederlands is een moeilijke taal. Toch is het goed om als inwoner van Nederland in het dagelijks leven goed met onze taal uit de voeten te kunnen. Sterker nog, geen of weinig kennis levert een achterstand op en kan tot spraakverwarring en misverstanden leiden. In Vaals wordt in groepjes les gegeven in begrijpend lezen en spreken van de Nederlandse taal. Jo Bock is een van de vrijwilligers van dit project dat ervoor zorgt dat mensen beter meekunnen in onze maatschappij.

De deelnemers van de Nederlandse les

Gein kunst aon! Vervolg Gein kunst aon!, pagina 1

Voldoening Jo is dus één van de vrijwilligers in Vaals. ”Ik ben altijd al actief geweest in het vrijwilligerswerk. Zo’n tien jaar geleden was hier een aanvullende opvang voor asielzoekers en heb ik al kennisgemaakt met mensen uit het buitenland en hun noden. Drie jaar geleden viel mijn oog op een oproep voor vrijwilligers in het Vaalser Weekblad. Als gepensioneerd ambtenaar stel ik graag mijn kennis en ervaring ten dienste aan de gemeenschap. Ik doe dit vrijwilligerswerk met veel plezier. Het geeft je voldoening als je ziet dat mensen graag terugkomen en iets opgestoken hebben van een vorige les. Deelnemers zijn immers niet verplicht om te komen, want ze zijn al ingeburgerd.”

»

Blik verbreden Na binnenkomst in het Bonnefantenmuseum, meldt de groep zich bij de bewaking. Ieder krijgt een badge met de tekst ‘medewerker van het museum’. Vandaag gaat de groep naar kunst kijken en aan elkaar een zelf uitgekozen beeld of schilderij presenteren. Vakkracht Ilse van Lieshout begeleidt de groep door het museum, geeft informatie over de kunstwerken en maakt de leerlingen attent op details. Hierdoor gaat de kunst meer leven bij de jongeren. Ilse heeft het programma van ‘Gein kunst aon’ samengesteld, in nauwe samenwerking met Anja Schulpen, de coördinator van Trajekt. “Door dit project willen we de maatschappelijke ervaring van deze praktijkschoolleerlingen breder maken, en hun betrokkenheid bij de stad Maastricht vergroten. De leerlingen komen in aanraking met een voor hen onbekende wereld; een wereld waarin ze andere maatschappelijke rollen ervaren en hun eigen talenten opnieuw ontdekken.” De interesse van de leerlingen voor het project was groot, zegt Ilse: “Er hadden zich 17 jongeren opgegeven, waarvan er 10 uiteindelijk mochten meedoen.” De leeftijd van de deelnemers is tussen de 13 en 16 jaar. Marjo Knippenberg, oud-docent van het Terra Nigra college, meldde zich vrijwillig aan om het project te ondersteunen, een extra hulp die goed van pas kwam.

Kunstwerken bekijken Deejay Bovens (15) en Thyago Pinto Beckman (16) staan samen te luisteren naar de uitleg van Ilse over een ruimte die net door het museum volledig anders is ingericht. Eerst was hier een muurschildering te zien met felle kleuren, nu een witte muur. Dat is even wennen voor de jongens. Hoe bevalt de kennismaking met de museumwereld? “Het is vooral leuk dat je eens totaal andere dingen kunt doen dan je gewend bent,” vindt Deejay. “Ik was nog nooit in het Bonnefantenmuseum geweest, en wist niets van kunst. We krijgen rondleidingen in het museum en bekijken de kunstwerken. Bij abstracte schilderijen mag je vertellen wat je erin ziet. We hebben zelf ook een schilderij gemaakt. Ik ben veel meer te weten gekomen over kunst. We hebben ook allerlei opdrachten gedaan die te maken hadden met kunst, En het was leuk om met de hele groep dingen te doen.” Thyago, beamend: “Ja, het was heel interessant. Ik heb veel aparte dingen gezien. We hebben oude en nieuwe kunstwerken bekeken. Ons was opgevallen dat op de oude schilderijen veel vaker mensen staan afgebeeld, dan bij de moderne kunst. We hebben gezien hoe schilderijen in elkaar zitten, en hoe ze gerestaureerd worden. Dat is heel precies werk. We zijn ook bij allerlei mensen langs geweest die hier werken en mochten dan een middag meekijken. Heel leuk en afwisselend.”

Vervolg Nog drie keer zal de groep in het museum op onderzoek uitgaan, om vervolgens zelf een rondleiding aan schoolgenoten of ouders te verzorgen. Omdat Gein kunst aon zo positief ontvangen wordt bij de doelgroep jongeren zullen projectcoördinator Anja en vakkracht Ilse gaan bekijken hoe het project doorontwikkeld kan gaan worden. “Kunst kan voor iedereen interessant en uitdagend zijn, en biedt daarom ontwikkelingskansen,” vindt Anja. “Bij het kijken naar kunst is iedereen gelijk,” vult Ilse aan.

‘Gein kunst aon’ is onderdeel van Kans, een van de deelprojecten van Nao Väöre. Het programma Nao Väöre richt zich op kanszoekende jongeren en geïsoleerde ouderen, en ging in 2011 van start.

2

Niet verplicht

Vrijwilliger Jo Bock en Trajekt-medewerker Rianne van den Bos

Jo: “De deelnemers aan onze les zijn voornamelijk allochtonen, die in hun dagelijks functioneren niet goed uit de voeten kunnen met de Nederlandse taal. Ze hebben een inburgeringscursus gehad, maar ondervinden nog steeds moeite met begrijpend lezen en spreken. Dat maakt hen onzeker. Ze durven bijvoorbeeld niet zelf een arts te bellen, gewoon omdat ze bang zijn dat ze hem niet begrijpen. Of de opgestoken kennis is weggezakt. Met een aantal vrijwilligers geven we één uurtje per week les in begrijpend lezen en/ of spreken. Uiteraard wordt ook de grammatica niet vergeten. Dat is natuurlijk weinig, maar kan hen net dat beetje extra ondersteuning en vertrouwen geven.” Iedere vrijwilliger kan zelf, afhankelijk van de behoefte van de groep, invulling geven aan de les. Jo: “Ik zorg dat ik iedere week actuele stukjes tekst paraat heb. Bijvoorbeeld uit de krant. Dat levert genoeg gespreksstof op. Ik laat deelnemers de stukjes lezen, corrigeer hun uitspraak, leg moeilijke woorden uit en probeer te achterhalen of ze het begrepen hebben. Daar helpen deelnemers elkaar ook bij. En dan uiter-

aard in het Nederlands, want we moeten voorkomen dat ze in hun huidige omgeving weer terugvallen in hun eigen taal.”

Rianne: ”Mensen hoeven zich inderdaad niet verplicht in te schrijven. Maar deze les helpt hen zeker. En dat spreekt zich rond. Dat zie je ook aan de aanmeldingen die binnenkomen via ons eigen spreekuur van het maatschappelijk werk en via onze partners. Als extra stimulering is er zelfs een vrijwilliger voor kinderopvang, zodat ook alleenstaande ouders de mogelijkheid hebben om te leren én elkaar te ontmoeten. Want zoals eerder gezegd, gaat het bij deze lessen niet alleen om het leren, maar ook om het ontmoeten. En daar proberen we nu ook een vervolg aan te geven door koppelingen te leggen met de gemeenschap. Door bijvoorbeeld een breiclubje op te starten.”

Samen koffie drinken

Wachtlijst

Rianne van den Bos van Trajekt kan dat bevestigen. “In Vaals leven 70 verschillende nationaliteiten. Dat zijn veel talen. Toch staat Nederlands tijdens deze les centraal. Ook na de les. Want dan is er nog tijd om gezamenlijk een kopje koffie te drinken. Het gaat bij dit project namelijk niet alleen om het leren, maar ook om het ontmoeten.” Rianne begeleidt de vrijwilligers die lesgeven: ”Onze vrijwilligers zijn zelf verantwoordelijk voor de invulling van de les. Dat gebeurt op basis van de dagelijkse praktijk. Waar loop je vast? Met welke woorden heb je moeite? Wij zorgen voor de locatie en de materialen, geven waar nodig advies en motiveren onze vrijwilligers.”

Het project is behoorlijk succesvol. Iedere week zijn er zo’n 20 tot 25 deelnemers. En er staan zelfs mensen op de wachtlijst. Één uurtje per week Nederlandse les is echt minimaal, dat zou meer mogen zijn. Maar helaas is het wegens ruimtegebrek niet mogelijk méér groepen te plaatsen of de frequentie te verhogen. Want aan de vrijwilligers ligt het niet. Die zijn gewoon enthousiast om mensen praktisch de Nederlandse taal te leren en zo spraakverwarring te voorkomen. Want Nederlands blijft een moeilijke taal.

3

Trajekt-nieuws Veilige Buurten Aanpak binnenkort ook actief in Mariaberg Samen opvoeden staat centraal in pedagogische civil society in Daalhof ‘It takes a village to raise a child’, zo luidt een oud gezegde. Maar die ‘village’ is niet meer zo vanzelfsprekend in deze tijd. Opvoeden is tegenwoordig steeds meer een individuele aangelegenheid. Sinds een aantal jaren klinkt echter landelijk de roep voor meer aandacht in het stimuleren en versterken van sociale netwerken rond het gezin. Het Nederlands Jeugdinstituut en de Universiteit Utrecht spreken in dit verband over de ‘pedagogische civil society’. In de wijk Daalhof in Maastricht is middels een actieplan een eerste start gemaakt richting het versterken van de lokale pedagogische civil sociëty. Petra Debets is als buurtopbouwwerker betrokken bij het tot stand komen van dit actieplan. “Vorig jaar is door de gemeente Maastricht, samen met Trajekt, tijdens een studiedag over de pedagogische civil society een projectplan ingediend. Dit richtte zich op het ombuigen van het jeugdwerk in Daalhof naar een meer participatieve variant, naar het voorbeeld van de SJP, de Stichting Jeugdwerk Pottenberg.”

de eerste maanden van 2013 door het team in Daalhof gebruikt om te kijken hoe in deze buurt een proces op gang gebracht kan worden om de pedagogische civil society te versterken. Petra: “De Trajekt-medewerkers hebben met elkaar besproken wat de pedagogische civil sociëty volgens een ieder inhoudt en hoe wij denken een rol te kunnen spelen in het versterken van dit positieve pedagogische opvoed- en opgroeiklimaat.”

Als vervolg van dit projectplan kreeg Trajekt gedurende een korte periode professionele ondersteuning van het bureau Arthur Jansen Advies. Deze ondersteuning is in

Ideale plaatje Hoe ziet het ideale plaatje van de pedagogische civil sociëty in een buurt er uit?

“Er moet een klimaat ontstaan waarbij bewoners, verenigingen en instellingen zich samen verantwoordelijk voelen voor het creëren van een omgeving waarin de jeugd veilig kan opgroeien en haar talenten kan ontwikkelen, met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbaren. Het is belangrijk gebruik te maken van de krachten die al in de buurt aanwezig zijn zoals mensen, voorzieningen, activiteiten en maatschappelijke vraagstukken,” aldus Petra.

De cliëntenraad, dé belangenbehartiger van alle klanten en gebruikers van Trajekt in Maastricht en het Heuvelland, heeft het jaarverslag 2012 klaar.

Hebt u interesse in dit verslag, neem dan contact op met Jan Segerink, ambtelijk secretaris van de cliëntenraad van Trajekt. T 06 – 556 952 43 of mail naar E [email protected]

Swingende DJ workshops in Eijsden-Margraten In de gemeente Eijsden-Margraten worden sinds een aantal weken dj workshops gegeven. Een initiatief van jongeren in de Camion in Margraten, waar de getalenteerde DJ Remco Beckers (16) zijn talent wil delen met de jeugd. Iedere donderdagavond leert hij jongeren hun DJ-skills te verbeteren. Ook in Eijsden heeft inmiddels een eerste workshop plaatsgevonden. Deze workshop is opgezet door drie vrijwilligers en wordt bezocht door acht tieners. Gezien de enthousiaste reacties krijgen de workshops zeker een vervolg. Ook zullen er in de nabije toekomst optredens gaan plaatsvinden.

4

Start burenhulpdienst ‘Veurelkaar Pottenberg’ Burenhulp bieden aan bewoners die een helpende hand nodig hebben, maar om de een of andere reden (tijdelijk) geen beroep kunnen doen op kinderen, ouders of kennissen, dat is wat Veurelkaar Pottenberg wil gaan doen. Door te bemiddelen tussen (hulp)vraag en (hulp) aanbod moet de burenhulp op gang komen. In Mariaberg gebeurt dit al enkele jaren op succesvolle wijze. Veurelkaar Pottenberg is daarom op zoek naar buurtbewoners die willen helpen deze vorm van burenhulp ook in hun buurt te realiseren. De hulp kan variëren van meedenken tot de bereidheid om af en toe klusjes uit te voeren bij buurtbewoners. De vrijwilligers van Veurelkaar Mariaberg hebben hun medewerking toegezegd. Trajekt gaat de buurt ondersteunen bij het ontwikkelen van Veurelkaar Pottenberg.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Diana Ummels, opbouwwerker, T 043 – 76 30 13 1 of M 06 –   52 80 75 80 of mail naar E [email protected]

De Veilige Buurten Aanpak is er op gericht de leefbaarheid in de wijk te verbeteren. Het gaat daarbij niet alleen maar om veiligheid. Waar het vooral om gaat, is dat mensen zich prettig voelen in hun eigen omgeving, de wijk waarin zij leven en wonen. Daarom luisteren de Veilige Buurten Teams heel goed naar de buurtbewoners en wordt de aanpak samen bepaald.

Initiatief bij buurtbewoners Buurtbewoners dienen zelf aan te geven welke kansen en verbeterpunten de aandacht verdienen. Dat kan variëren van zwerfvuil, hondenoverlast, maar ook het

opfleuren van de straat middels groenvoorziening. De buurtbewoners mogen bepalen welke verbeteringen prioriteit hebben. Om zoveel mogelijk buurtbewoners te bereiken, maken de Veilige Buurten Teams gebruik van tal van mogelijkheden om met hen in contact te komen. Zo kunnen zij buurtbijeenkomsten organiseren, gaan zij in de buurt van deur tot deur, of delen ze vragenlijsten uit bij de plaatselijke supermarkt. Uiteindelijk levert de informatie die zo wordt gewonnen een duidelijk beeld op van wat er in de buurt speelt en wat de buurtbewoners willen verbeteren.

Kansen In Mariaberg gaat Trajekt-medewerker en opbouwwerker Roy Hulst aan de slag met een Veilige Buurten Team. Volgens Roy biedt deze werkwijze veel kansen. “Een team dat aan de slag gaat voor het belang van de buurt en samen met buurtbewoners de leefbaarheid in de buurt kan verbeteren, dat is een aanpak die mij aanspreekt. Op zoek naar de eigen kracht van burgers, die verantwoording nemen voor het verbeteren van hun buurt. Uitgaan van kansen en mogelijkheden in plaats van problemen en onmogelijkheden.” In de wijken waar een Veilige Buurten Team actief is, zijn vaak goede resultaten geboekt. Roy hoopt dat dit ook het geval zal zijn in de wijk Mariaberg. “Maar dat lukt alleen als ook de buurtbewoners mee willen doen. Zij moeten aangeven waar de kansen en verbeterpunten in de buurt liggen. Wij kunnen het niet alleen.”

Alles is uitgewerkt in een concreet stappenplan, waarmee het team nu aan de slag gaat.

Jaarverslag van de cliëntenraad van Trajekt

Jongeren tijdens DJ workshop in Margraten

Om de leefbaarheid in een aantal wijken in Maastricht te verbeteren, is in 2009 gestart met het werken met zogenaamde ‘Veilige Buurten Teams’ (VBT’s). In deze teams werken gemeente, woningcorporaties, welzijnswerk en politie samen met de buurtbewoners aan een prettige woonomgeving. Momenteel zijn er al Veilige Buurten Teams actief in een aantal wijken van Maastricht Noordoost, namelijk in Limmel, Nazareth, Wyckerpoort en Wittevrouwenveld. Binnenkort zal ook in de wijk Mariaberg een VBT van start gaan.

De buurt Mariaberg

Bomenplantdag in buurtpark Wittevrouwenveld Op zaterdag 2 maart 2013 zijn er zeven uit de kluiten gewassen bomen van 125 kg per stuk, met behulp van de buurtbewoners uit Wittevrouwenveld, geplant in het buurtpark Wittevrouwenveld te Maastricht. Na afloop was er een feestje met muziek en een drankje. Het plantevenement begon om 12.00 uur en duurde tot 17.00 uur. Deze bomen heeft het Buurtplatform Wittevrouwenveld verworven op de Maatschappelijk Beursvloer Maastricht, die vorig jaar oktober heeft plaatsgevonden. Het buurtplatform had ter ere van de bomenplant alle buurtbewoners uitgenodigd om een handje te komen helpen. Schoppen, bezems en ander gereedschappen waren aanwezig. Ook was er koffie met vlaai voor de werkers, en na gedane arbeid verzorgde Resto van Harte voor verschillende soepen en broodjes. De kinderen konden meedoen aan een natuurworkshop, en in het park was volop speelgoed aanwezig zoals hoelahoeps en stoepkrijt. Na het planten was er een gezellig feestje, en kon de hele buurt samen genieten van het nieuwe park. De jeugddrumband verzorgde de muziek, de kinderen konden in het park hun hart ophalen met spelletjes en er werd jeu de boules gespeeld. Een van de zeven bomen kreeg een naam: ‘Us Mielke’ verwijst naar de drie jaar geleden overleden Miel Verbert. Hij was jarenlang beheerder van het Trefcentrum aan de Edisonstraat.

5

Profs aan de keukentafel De overheid stimuleert een actief, zelfredzaam burgerschap. Dit vereist een aanpak waarbij burgers in hun eigen kracht gezet worden. Om dit te bereiken is nauwe samenwerking tussen alle organisaties die in de buurt opereren een must. En daar draait het om in deze nieuwe rubriek! Bij iedere aflevering worden twee professionals uit verschillende maatschappelijke sectoren én een Trajekt-medewerker uitgenodigd om van gedachten te wisselen over een gezamenlijke aanpak betreffende zaken die in de buurt spelen. De gesprekken vinden plaats rond de keukentafel, ongedwongen en informeel, met een mok koffie en een schaal koekjes. Dit keer: het sociale wijkteam in Caberg-Malpertuis.

Van specialist tot generalist

SamenSpelen maakt nieuwe start Programma gaat met vrijwilligers werken en opent ‘Speelpan’ Door ontwikkelingen binnen het welzijnswerk zoals onder andere Welzijn Nieuwe Stijl, verandert de werkwijze van SamenSpelen, hét preventieve gezinsprogramma voor extra spel- en ontwikkelingsstimulering van het jonge kind. Vrijwilligers zullen een grote rol gaan spelen bij de uitvoerende werkzaamheden. Ook heeft het team een nieuwe werkplek én volgt binnenkort de opening van een extra locatie. Waar voorheen gewerkt werd met beroepskrachten, zullen vanaf medio 2013 vrijwilligers worden ingezet. Dit betekent dat zij aan gezinnen worden gekoppeld en dus ook de huisbezoeken gaan afleggen. Het is de bedoeling dat de vrijwilligers, voordat ze aan de slag gaan, eerst een inleidende cursus volgen, die met een positief resultaat moet worden afgerond. Tijdens deze cursus krijgen ze informatie over de werkwijze van het programma SamenSpelen én over de ontwikkeling van het jonge kind. De functie van coördinator, die vervuld wordt door een Trajekt-medewerker, blijft bestaan. Stagiaires zullen eveneens gezinnen blijven bezoeken en indien mogelijk ook vrijwilligers gaan begeleiden.

Het belang van SamenSpelen Spelen is voor elk kind belangrijk; klein of groot, meisjes, jongens, denkers, doeners, álle kinderen ontdekken de wereld door vooral veel te spelen. Soms is dat echter niet zo vanzelfsprekend. Regelmatig wordt het team van SamenSpelen geconfronteerd met gezinnen waar de kinderen niet of nauwelijks spelen, of waar de

ouders/opvoeders onderschatten welke ontwikkelingsmogelijkheden kinderen krijgen door te spelen. Al vanaf hun jongste jaren hebben kinderen behoefte om te ontdekken en te leren via spel, om zo de ‘grote mensen wereld’ te leren kennen en zich eigen te maken. SamenSpelen volgt kinderen daarom bij hún eigen spelniveau en ondersteunt ouders naar behoefte om bij deze basis-spelbehoefte van kinderen aan te kunnen sluiten. Spelen is leuk, samen spelen is gezellig, spelen is leren én… je doet het vooral ook voor de lol!

Verhuizing Vanwege de sluiting van het City Centrum is het team van SamenSpelen onlangs verhuisd naar een nieuwe werkplek in het Trefcentrum Wittevrouwenveld. Ook is er vanaf midden april een nieuwe, extra locatie voor een gedeelte van de activiteiten van SamenSpelen, zoals de spelinloop en de groepsactiviteit Samenspel. Deze ruimte ligt in de Frankenstraat in Wittevrouwenveld, vlakbij het Trefcentrum. Behalve voor SamenSpelen-activiteiten en het opslaan van de spelmaterialen, is de locatie ook geschikt voor het organiseren van vrijwil-

ligerscursussen, themabijeenkomsten en voor andere activiteiten die aansluiten bij ‘opvoeden en opgroeien’. Omdat de nieuwe ruimte van SamenSpelen dicht bij de Kunstketel ligt, zal deze als naam de ‘Speelpan’ krijgen. Het is heel goed mogelijk om activiteiten van de Speelpan en de Kunstketel te combineren, en dat zal in de nabije toekomst ook zeer zeker gaan gebeuren. De officiële opening van de ‘Speelpan’ zal op 17 april plaatsvinden, van 13.30 tot 15.30 uur, in de Frankenstraat 130. Meer informatie volgt binnenkort.

Nieuwe vrijwilligers zijn natuurlijk van harte welkom! Belangstellenden kunnen voor informatie terecht bij de coördinator SamenSpelen Marjo Voeten: T 043 – 763 02 84 of M 06 – 118 741 61 of mail naar E [email protected].

Vanwege grote belangstelling en fantastische resultaten

Opnieuw een Maatschappelijke Beursvloer Maastricht in 2013!

Van links naar rechts: Evelien Meijerink, Frank Sünnen en Arno Janssen

Het sociale wijkteam Caberg-Malpertuis Slimme verbindingen maken in de buurt De keukentafel staat dit keer in het buurtcentrum de Wiemerink in de Maastrichtse buurt Caberg. Aan tafel hebben plaatsgenomen de professionals Evelien Meijerink van de gemeente Maastricht, Frank Sünnen van MEE en Arno Janssen van Trajekt. Alle drie zijn ze deelnemers van het sociale wijkteam Caberg-Malpertuis, een pilotproject dat in januari van start is gegaan. Een gesprek over het doel, de verwachtingen en de manier van werken van dit kersverse wijkteam.



Insteek

Op dinsdag 29 oktober 2013 zal er voor de 2e keer een maatschappelijke beursvloer plaatsvinden. Binnenkort maken we de lokatie bekend! Dit evenement, dat opnieuw georganiseerd wordt door Trajekt in samenwerking met Veer doen ´t (Stichting Maatschappelijke Projecten Maastricht) en partners (ABN AMRO Maastricht en Tempo-Team) brengt vraag en aanbod van verenigingen en bedrijven bij elkaar en maakt matches met gesloten beurzen mogelijk. Uit de evaluatie en reacties van deelnemers is gebleken dat de eerste maatschappelijke beursvloer van oktober 2012 erg succesvol was, met mooie matches (maar liefst 108!). Natuurlijk zijn er ook verbeterpunten aangedragen. Daarmee is de organisatie al druk aan de slag gegaan. Zo wordt het nog interessanter voor bedrijven om deel te nemen: zij krijgen veel meer ruimte en mogelijkheden zich uitgebreid te presenteren. Daardoor kunnen verenigingen en instellingen nog makkelijker matches maken met de aanwezige bedrijven. Noteer 29 oktober dus alvast in uw agenda én schrijf u in op de homepage van Trajekt (www.trajekt.nl).

Wenst u meer informatie? Mail naar [email protected] Bekijk onze speciale webpagina: http://www.trajekt.nl/projecten/maats_beursvloer_mtricht/

Onze maatschappelijk makelaars zijn ook bereikbaar voor meer informatie: Jeroen Wijckmans T 043 – 763 02 96 of M 06 – 502 051 90 Peter Paul Muijres T 043 – 763 02 45 of M 06 – 212 378 66

Het uitgangspunt van een sociaal wijkteam is dat elke deelnemer in principe een generalist moet zijn, met een brede kennis en inzetbaar voor uiteenlopende casussen. Pas als de leden van mening zijn dat ze een bepaald probleem niet binnen het wijkteam kunnen oplossen, wordt de hulp van de ‘specialist’ ingeroepen. Dat kan een organisatie zijn als het Veiligheidshuis of een ’reguliere’ zorgaanbieder. De regie zou echter in handen moeten blijven van het sociale wijkteam. Om de werkers van het wijkteam als generalist in te kunnen zetten, is een nieuwe manier van werken nodig. “De schotten tussen de organisaties zullen weg moeten, en er zal een grote bereidheid nodig zijn tot verdergaande samenwerking. Het vraagt van partners dat zij kennis delen en een gedeelte van hun autonomie opgeven voor het gezamenlijk resultaat,” verklaart Frank. “Een sociaal wijkteam heeft vooral daadkracht nodig om dit te bereiken,” vervolgt Evelien. “Zaken als toestemmingsverklaringen en het opslaan van privacygevoelige informatie in samenwerkingsverbanden ligt vaak moeilijk. Je hebt gegevens nodig van andere organisaties, die ze niet altijd willen afstaan. Dat is een dilemma waar we meteen al mee geconfronteerd werden.”

De allereerste vraag die ter tafel komt ligt voor de hand: wat is een sociaal wijkteam precies? Evelien Meijerink verwoordt het als volgt: “Een sociaal wijkteam bestaat uit een aantal generalisten die als professionals in de buurt werken, daar alle zorg- en hulpvragen van cliënten oppakken en die zo goed mogelijk proberen op te lossen.” Per buurt kan de samenstelling van een sociaal wijkteam verschillen. Het team Caberg-Malpertuis bestaat nu uit 12 organisaties: het Leger des Heils, het RIBW, Mondriaan, GroenekruisDomicura, MEE, Mosae Zorggroep, Trajekt (maatschappelijk werk en opbouwwerk), Stichting Gehandicaptenzorg Limburg (SGL), Talent, Koraal, de MTB en de gemeente Maastricht. Sinds januari 2013 komen de deelnemers wekelijks samen. Zij zitten nu nog in de oriënterende fase, maken kennis met elkaar en met elkaars expertise. De definitieve vorm en werkwijze van het sociale wijkteam zal uiteindelijk op de werkvloer tot stand komen.

Wat zijn de rollen die Trajekt, de gemeente Maastricht en MEE in het wijkteam gaan vervullen? “Vanuit het opbouwwerk kent Trajekt de buurt, de bewoners en de sociale infrastructuur,” zegt Arno Janssen, zelf ook opbouwwerker. “Van daaruit willen we slimme verbindingen gaan leggen.” Evelien Meijerink van het team buurgericht werken van de gemeente Maastricht heeft in haar functie veel expertise opgebouwd rond alles wat zich in de buurten afspeelt. “De gemeente heeft een strategisch beleidsplan opgesteld. Binnen dat plan is vastgesteld wat het sociale wijkteam op hoofdlijnen moet bereiken. Ik maak de verbinding met de uitvoering en vertaal dat vervolgens naar beleid. Daarnaast regel ik ook allerlei zaken.” Frank Sünnen, relatiebeheerder bij MEE, is door de deelnemende partijen aangewezen als kartrekker van het proces: “Ik vervul de vormgevende rol, ben de regelaar en moet zaken voor elkaar krijgen. Daarnaast ben ik ook uitvoerder.”

Deze slag heeft het wijkteam inmiddels al kunnen maken. “Frank en ik nemen deel aan een directeurenoverleg. De directies hebben gezamenlijk een kerngroep opgericht, waarin ze zich gecommitteerd hebben aan afspraken om zaken samen op te lossen. Wat wij doen is bekijken waar wij in de uitvoering in vastlopen, vervolgens vertalen we dat naar directieniveau en zorgen dat de directies dit in hun eigen organisatie regelen. De directeuren regelen het onderling, wij als team voeren uit en leggen de verbindingen.”

Één aanpak per huishouden Een sociaal wijkteam opereert dus midden in de buurt en richt zich op een brede groep bewoners met zorgvragen, die in een vroeg stadium worden opgepakt. Dit kunnen lichte interventies zijn, maar ook complexe en meervoudige problematieken. Het team werkt preventief, flexibel, met korte lijnen en snelle interventies. Er is een probleem in de wijk. Hoe komt dat bij het wijkteam terecht? “Dat kan gebeuren via het buurtteam, het maatschappelijk werk of het opbouwwerk,” zegt Arno. “Maar ook via huisartsen, woningbouwverenigingen, buurtplatforms of wijkverpleegkundigen.” Een groot voordeel van het sociale wijkteam is volgens Arno de aanpak van kwetsbare huishoudens. “Wij streven naar één totaalaanpak voor het hele huishouden, dus: één huishouden, één aanpak. Dat voorkomt dat mensen de regie over hun eigen hulpvraag kwijtraken, en er achter de voordeur meerdere hulpverleners actief zijn die onvoldoende op de hoogte zijn van elkaars werkzaamheden. Uiteindelijk streven we naar de aanpak één wijk, één plan.”

De Maatschappelijke Beursvloer Maastricht wordt mede mogelijk gemaakt met ondersteuning van de stichting Elisabeth Strouven en de gemeente Maastricht.

6

Vervolg op pagina 8

»

7

Colofon Eindredactie

Anja Kickken Redactieadres

Postbus 312, 6200 AH Maastricht T 043 – 763 00 00 [email protected] www.trajekt.nl

Vervolg Profs aan de keukentafel

Redactiecommissie

Adressen

Fotografie

Petra Debets | opbouwwerk Anja Kickken | communicatie Riëlle Schols  |  assistant to Kees Smit | opbouwwerk Sjef Zwackhalen | kinderwerk

Voor de adressen van de overige Trajekt-locaties, zie www.trajekt.nl

Sacha Ruland Trajekt

Vormgeving

ARTs Now design [bNo], Nathalie Arts Voorwoord

Theo Keltens, Derix*Hamerslag

Drukwerk

Andi Druk, Maastricht-Airport

»

Samenwerking tussen professionals en vrijwilligers Als een ander groot voordeel van de aanpak van een sociaal wijkteam noemt Frank het toewerken naar samenwerking van professionele en vrijwillige netwerken in de buurt. “Geen overbodige luxe als de AWBZ naar de gemeente overgaat. Er zijn dan veel minder financiële middelen. Tot nu toe zijn mensen gewend dat ze kunnen bellen als ze een voorziening of hulp nodig hebben. Die tijden zijn voorbij: dat automatisme vervalt. Mensen moeten het meer met elkaar gaan regelen. Dat zal een hele omslag worden. De buurt moet weer het gevoel krijgen dat ze voor zichzelf verantwoordelijk is. Het inzetten van een vrijwilligers buurtnetwerk of een wijkkrachtcentrale kan dan een uitkomst zijn. Ook daarin kan het sociale wijkteam een bemiddelende rol spelen.”

Arno, aanvullend: “De gedachtegang in een wijkteam moet zijn: daar waar geen individuele oplossingen voor handen zijn, zoeken naar collectieve oplossingen, en vice versa. De individuele voorzieningen worden schaarser, er is minder mogelijk en er wordt veel meer ingezet op collectieve oplossingen. Dit strookt, met name voor de Trajekt-mensen, met het Welzijnswerk Nieuwe Stijl-verhaal. Een verhaal dat voortdurend herhaald moet blijven worden. En dat een nieuwe mindset vereist voor zowel burgers als hulpverleners.” Als creatief voorbeeld noemt Evelien het gezamenlijk gebruik van de scootmobiel: “Veel mensen die een scootmobiel hebben, gebruiken hem een keer per week, de rest van de tijd staat hij in de garage. Je kunt het ook slim aanpakken: niet individueel toewijzen,

Hannie Pleijers, combinatiefunctionaris:

maar een pool maken met scootmobiels waar de hele buurt gebruik van kan maken. En het mes snijdt aan twee kanten: de mensen die gebruik maken van de pool komen automatisch in contact met andere scootmobielgebruikers en zijn dan minder eenzaam. Het beheer van zo’n pool zou bij een wijkkrachtcentrale kunnen worden ondergebracht.” De koekjesschaal is leeg, de koffie is op, het gesprek rond de keukentafel loopt ten einde. De nieuwe collega’s concluderen dat ze het gevoel hebben op de goede weg te zitten. Hun voorstel luidt om over een jaar opnieuw de balans op te maken van de stand van zaken. Natuurlijk in de hoop dat er dan een goed geolied team is ontstaan... Een mooi einde van dit eerste keukentafelgesprek.

Tai chi lessen in een basischool te Vaals

De jeugd van Vaals laten bewegen De Nederlandse jeugd zit te veel en doet nauwelijks aan sport. Trajekt-medewerker en combinatiefunctionaris Hannie Pleijers ziet het als haar missie om daar verandering in te brengen. “Door mijn werk wil ik sporten en bewegen naar een hoger niveau tillen, en de jeugd van de gemeente Vaals stimuleren tot deelname aan allerlei vormen van sport.” Hannie is door Trajekt gedetacheerd bij de gemeente Vaals. Tot en met december 2015 is zij daar 32 uur per week in dienst als combinatiefunctionaris. “In opdracht van de gemeente Vaals moet ik verbindingen leggen tussen sport en onderwijs. Vaals is voor mij bekend terrein. Mijn doelstelling is om iets structureels op te zetten op sportgebied in deze gemeente. Er is nu bijvoorbeeld een Breakdancegroep actief die tussen de 10 en 12 leden heeft.”

Basisscholen Haar werk speelt zich op voor een gedeelte af op de basisscholen van Vaals. “Als combinatiefunctionaris houd ik mij bezig met onder andere het ondersteunen, vernieuwen en verbeteren van de reguliere gymlessen. Ik vernieuw de oefenstof, maak een jaarplan en assisteer de leraar bij het lesgeven.” Maar ook buiten de reguliere schooltijden is zij actief: “Tijdens de vakanties organiseer ik sport- en spelinstuiven voor kinderen in de leeftijdsgroep van 4 tot en met 12 jaar. Ook het organiseren van sportdagen hoort daarbij. Voor de BSO (Buiten Schoolse Opvang) organiseer ik sportactiviteiten Een keer in de week zijn er bijvoorbeeld badminton-, tennis-, of knotshockey-activiteiten Deze activiteiten vinden plaats na schooltijd.”

Wilt u Trajekt via uw smartphone digitaal volgen? Maak dan gebruik van deze QR-codes

QR Trajekt

Nieuwe leden werven voor verenigingen Het mee-organiseren van sportactiviteiten in de gemeente Vaals behoort tevens bij haar taken. Hannie: “Een leuk voorbeeld is de ‘Vaals-beweegt’ dag. Dan komen dansgroepen en verenigingen, en worden er sporten gepromoot zoals streettennis, pannavoetbal, bad-minton en nordic walking. Deze activiteiten vinden plaats op het Clermontsplein in Vaals.” Hannie probeert de kinderen met alle sporten kennis te laten maken. “Verenigingen die te weinig leden hebben, kunnen zich aanmelden en open trainingen komen geven. De jeugd kan verschillende sporten uitproberen en bekijken of ze het leuk vinden. Op deze manier kunnen verenigingen wat extra leden werven. En dan is er nog het project Sport van de maand. “Iedere maand staat een sportvereniging centraal, die dan haar activiteiten kan promoten. Deze maand zijn dat drie dansverenigingen. Het promoten gebeurt tijdens de reguliere gymlessen, maar ook na schooltijd.”

8

QR twitter

QR facebook