Thema 4 Leiding geven, plannen en controleren
1. Controleren Het controleproces bestaat uit 3 fasen
vincentcox.com
1
2. Leiding geven
Bron: De Tijd (20/11/2014)
populair: dingen gedaan krijgen
a)
Leiderschap is het vermogen om groepen of individuen te beïnvloeden OF is een proces waarbij medewerkers worden gestimuleerd en gemotiveerd om zich in te zetten voor het waarmaken van de plannen en het bereiken van de doelstellingen van de organisatie (Heene (2004)) In een organisatie kan zowel formeel als informeel leiderschap voorkomen.
Officieel door de organisatie voorgedragen b)
Typologie van leiderschap - Managerial grid van BLAKE en MOUTON
Niet officieel door de organisatie voorgedragen vb.: charisma
(schaap)
- Situationele leiderschapstheorie van HERSEY en BLANCHARD
vincentcox.com
2
Redding bestudeerde waar in de organisatie deze stijlen voorkomen country club leider vb.: personeelsdienst opleiding, onderzoek
Teamgericht leiderschap vb.: algemene directie 9.9
1.9
↑ mensgericht
middle of the road leiderschap
↓
5.5
1.1
vb.: financien administratie ← taakgericht → improviserend leiderschap
9.1
Task-leiderschap vb.: productafdeling
Tip: bepaal je eigen ‘leiderschapsstijl’ via www.testheaven.nl (selecteer carriere en vervolgens leiderschaptest)
2 schapen Kenmerken van leiderschapsstijlen volgens Blake en Mouton Dimensie
1.1
9.1
1.9
5.5
9.9
Productiviteit
Gering
Hoog
Gering
Matig
Hoog
Communicatie
Oppervlakkig
Een richting
Intensief
Zorgzaam
Open
Houding t.o.v. medewerkers
Nauwelijks betrokken
Dirigerend
Positief
Luisterend
Prettig
Motivatie
Nauwelijks
Door straf en angst
Groot
Matig
Zeer groot
Houding t.o.v. fouten
Onverschilligheid
Negeren
Niet
Oplossen
Oorzaken wegnemen
vincentcox.com
3
Situationele leiderschapstheorie van HERSEY en BLANCHARD Deze theorie stelt dat de juiste leiderschapsstijl afhankelijk is van de taakbereidheid van ondergeschikten. Hierdoor is dit een contigentietheorie.
Ondergeschikten kunnen in vier situaties worden onderverdeeld (in functie van dalende taakbereidheid (4) > (1)): Bekwaam en gemotiveerd (4)
Bekwaam en ongemotiveerd (3)
Onbekwaam en gemotiveerd (2)
Onbekwaam en ongemotiveerd (1)
Er worden ook de volgende vier leiderschapsstijlen onderscheiden:
vincentcox.com
4
Examenvraag: Wat zijn de 5 bronnen van macht?
BASIS WAAROM personen de leiding opvolgen Macht door POSITIE Gebaseerd op dingen die managers anderen kunnen bieden
Macht als PERSOON Gebaseerd op de manier waarop managers door anderen worden gezien
Beloning (reward power): het handelen in overeenstemming met de wensen van de leidinggevende zal leiden tot een of andere vorm van beloning
Deskundigheid (expertise power): de kennis, ervaring van een manager beïnvloedt het gedrag van de ondergeschikten. Het kan dus aangewend worden als bron van bijzondere kennis en informatie.
Dwang (coercive power): de mogelijkheid hebben ondergeschikten op de een of de andere manier te straffen (boete, degradatie, …)
Identificatie (referent power): invloed is gebaseerd op vereenzelviging van de ondergeschikte met de leider. Het is het vermogen het gedrag van andere mensen te beïnvloeden omdat zij de leider bewonderen en zich met hem willen identificeren
als je doet wat ik zeg, zal ik je belonen
Als je niet doet wat ik zeg, krijg je straf Legitiem (legitimate power): deze beïnvloeding is gebaseerd op het formele gezag van de manager, zijn plaats in de hiërarchie
je moet doen wat ik zeg want ik heb speciale informatie of expertise
je moet doen wat ik zeg, als je een positieve relatie met me wil onderhouden
omdat ik je baas ben, moet je doen wat ik zeg Bron: Heene (2004)
vincentcox.com
5
c)
Verklaringen voor vormen van leiderschap: persoonlijkheid, ervaring, organisatievorm, …
3 maar van kennen (ge moogt kiezen) WIE zijn leiders: succesvolle persoonlijkheidskenmerken van Kirkpatrick & Locke ELAN
Succesvolle leider zijn energiek, iniatiefrijk en vasthoudend
ZELFVERTROUWEN
Succesvolle leiders zijn creatief en origineel in hun denken
CREATIVITEIT
Succesvolle leiders zijn creatief en origineel in hun denken
COGNITIEVE VERMOGENS
Succesvolle leiders hebben de intelligentie om informatie te integreren en te interpreteren
ZAKELIJKE KENNIS
Succesvolle leiders houden ervan anderen te beïnvloeden om gedeelde doelen te bereiken
FLEXIBILITEIT
Succesvolle leiders passen zich aan de behoeften en de eisen van de situatie aan
EERLIJKHEID EN INTEGRITEIT
Succesvolle leiders zijn betrouwbaar, eerlijk en voorspelbaar
vincentcox.com
6
Ja, vrouwen hebben een meer democratische en participatieve stijl
d)
Is er een verschil in leiderschap tussen mannen en vrouwen? (op basis van 5 onderzoeken)
3. Plannen
Plannen is zorgen dat de juiste hoeveelheid van iets op het juiste moment op de juiste plaats is
In organisaties bestaan verschillende plannen. Deze kunnen op basis van verschillende kenmerken worden ingedeeld. - Op basis van het managementdomein b.v. aankoopplannen, productieplannen, marketingplannen, verkoopplannen, financiële plannen, … - Op basis van het deel van de organisatie waarop het plan betrekking heeft -
Voor de ganse organisatie (‘corporate plannen’) Voor de divisies (‘divisionele plannen’) Voor de afdelingen of diensten (‘afdelingsplannen’) Voor de producten/klanten/regio’s (‘productplannen, klantenplannen, regionale plannen’)
Moeilijk onderscheid!
- Op basis van een gecombineerd aantal kenmerken: - Strategische plannen, tactische plannen en operationele plannen
vincentcox.com
7
Vergelijk een strategisch met een operationeel plan op deze 2 criteria hij geeft die 2 criteria dus eerste kolom nie leren ma wel kunnen vergelijken hij vraagt nooit: geef alle kenmerken Kenmerken
Strategische plannen
Tactische plannen
Operationale plannen
Tijdshorizon
Lange termijn (2 à 5 jaar)
Middellange termijn (1/2 of 1 jaar)
Korte termijn (1 maand, 1 week)
De totale Het deel van de organisatie waarop organisatie het plan betrekking heeft
De bedrijfseenheid of afdeling
De dienst, het product, de klant of de regio
De aard van het besluitvormingsproces
Zeer complex
Complex
Eenvoudig, eenduidig
De betrokken managers
Topmanagers
Top- en middenmanagers
Midden en lagere managers
Het bereik van de implicaties
Omvangrijk, ingrijpend
Beperkter in Gericht, beperkt en omvang, ingrijpend niet zo ingrijpend
langer, minder concreet, hoger, en moeilijker
des te korter, concreter, lager en eenvoudiger alles wordt
Strategische planning
groen
groen
Topmanagement
Middenmanagent geel Lager management
Operationele planning
groen
vincentcox.com
8
… over wat geweest is en nog komen gaat. THEMA 1 Inleiding tot het management
Organiseren
Taken van management
Vormen van management
THEMA 2 Bedrijfsstructuur
THEMA 3 Bedrijfscultuur
THEMA 4 Leiding geven, plannen en controleren
THEMA 5 Strategisch management
THEMA 8 Marketingmanagement
THEMA 6 Innovatiemanagement
THEMA 9 Personeelsmanagement
THEMA 7 Investeringsmanagement
Beoordelen management
THEMA 10 Resultaatbeoordeling: inleiding tot balans, resultatenrekening en liquiditeitsplan
Topics in management
THEMA 11 Maatschappelijk verantwoord ondernemen
vincentcox.com
9
