O
tentoonstelling
in de Zalen:
{palcltti <~>tu.dio DEN H A A G
ZOMER-TENTOONSTELLING VAN
OUDE EN MODERNE KUNST AUGUSTUS
1942
IN DE Z A L E N :
PULCHRI
STUDIO
's-GRAVENHAGE
FOTO'S: A DINGJAN en A FREOUIN
VOORWOORD D e o n v o l p r e z e n 'schoonheid o n z e r schilderkunst w e r d , door de evacuatie der musea, voor het publiek dat zich voor kunst interesseert, een soort d o o d e of een soort slaapster, die pas door den vredeprins weer ten nieuwen leven gewekt zal w o r d e n . V e l e n die haar voor hunne vorming tot dank verplicht zijn, z u l l e n wellicht tot het inzicht zijn g e k o m e n , dat zij niet g e n o e g w a a r d e e r d e n , wat zij gehad hebben. W e l i s w a a r kan hij, die d e z e schoonheid eens z a g , g o e d z a g , nooit meer geheel ongelukkig w o r d e n , — want het is niet alleen een nameloos geluk e e n kunstenaar te zijn trots een vaak tragisch lot —, maar van den anderen kant kan men van kunst slechts genieten in haar onmiddellijke t e g e n w o o r d i g h e i d , die ook hier een machtige godin is: zij moet bemind worden waar zij bij is N u dit directe contact, waarvoor zelfs de beste reproductie of de teerste herinnering een schamele vervanging is, verbroken w e r d , en de schilderijen die niemand en allen t o e b e h o o r e n , d e z e werken van het licht, o n g e k e n d en in het donker sluimeren, hebben de enkele verzamelaars, door wier bekende w e l w i l l e n d h e i d d e z e interesante tentoonstelling in de passende zalen van „ P u l c h r i S t u d i o " met moeite ingericht is kunnen w o r d e n , den w a r m e n dank der kunstvrienden verdiend. Z i j bewaarden hun schatten niet jaloersch voor zichzelf alleen, maar d e e l e n e n . . . verdubbelen hun vreugde aan d e z e mooie dingen met anderen, ook met hen die geen geld hebben o m schilderijen te koopen en toch nog niet aan de ontbering van kunstgenot g e w e n d zijn En dat wil wat z e g g e n , want de ware verzamelaar kan niet buiten zijn kunstwerken, zooals hij niet buiten zijn vrouw en zijn vriend kan. D e koop is in de kunst wat het huwelijk in de liefde is: het bewijs dat men het ernstig met haar meent En zijn vrouw pleegt men immers in d e z e landen niet uit te leenen. H o p e n wij, dat d e z e collecttonneurs, die hun bezit in bruikleen wilden e x p o s e e r e n , althans eetlust en slaap niet z u l l e n verliezen door hun gratieuze gave! M e n heeft wel eens betreurd, dat er niet meer o u d - H o l l a n d s c h e schilderijen voor ons land bewaard zijn g e b l e v e n Soms terecht; wij z o u d e n bijv. gaarne nog meer composities uit den Bijbel van R e m brandt, nog meer landschappen van A e l b e r t C u y p , — o m slechts d e z e n te n o e m e n —, naar ons land z i e n halen, o m hen vollediger te d o e n kennen M a a r de o u d e Hollanders waren wereldschilders, ook in dien z i n , dat zij voor de heele w e r e l d s c h i l d e r d e n ; hunne
3
schilderijen hadden onmogelijk alle in ons eigen land geplaatst kunnen w o r d e n . M e n juicht het niettemin toe, dat omstreeks in den tijd na den vorigen grooten o o r l o g , d e verzamelaars hier te lande actiever begonnen te w o r d e n en de werken der schilders, die naast z'n soldaten en z e e l i e d e n , H o l l a n d groot maakten, met kennis en smaak bijeenbrachten: o n z e kunst is een geestelijk schild van ons volksbestaan. V o o r z o o v e r zij met liefde v e r z a m e l d e n en niet uit h o o g m o e d , trots of ijdelheid of omdat schilderijen, evenals geldswaardige papieren ook beleggingsobjecten kunnen zijn, drukten zij er z i c h z e l f en hun verlangen mee uit Naast enkele toppen der kunst kan men hier ook werken zien van d e z . g . kleinere meesters, waar men echter eveneens kwaliteiten van Hollandschen geest en Hollandsch handwerk op hoog niveau vindt. Het is een v r e e m d e manie slechts meesterwerken te bew o n d e r e n . Een kleine meester is ook een meester, die m graad, maar niet in w e z e n van een grooten verschilt, zooals eeji_ kleine cirkel d e z e l f d e eigenschappen van een grooten heeft. Ja, het beste werk van een kleinen meester overwint vaak gemakkelijk het zwakste van een grooten M e n vindt hier naast een keur van werken der z o o eigenaardige en unieke o u d - H o l l a n d s c h e schilderkunst in alle genres, waarin zij den arbeid v e r d e e l d e en waarvan zij enkele ontdekte of zelfstandig maakte, w e l g e k o z e n werken uit d e z.g d e m i - m o d e r n e of romantische s c h o o l , die z o o romantisch niet was en in 't begin, naar den dieperen aard van ons ras, eer realistisch, want de s c h o o n h e i d der werkelijkheid en niet d e werkelijkheid der schoonheid z o e k e n d , en tenslotte een uitgelezen v e r z a m e l i n g w e r k e n uit enkele buitenla ndsche .en de Haagsche en A m s t e r d a m s c h e s c h o l e n , van o n z e ,,prae-Rafaé!ieten" Jan Toorop en den majestueuzen W i l l e m van K o n i j n e n b u r g ; van een dier m ons land schaarsche coloristen als Jan Sluyters. Hun kunst is voortgezette traditie, verrijkt met eigen vondsten, g e m o d e r n i s e e r d en zelfs nog door d e z e overlevering beinvloed, indien de dragers d e z e r kunst de tegenvoeters hunner voorgangers schijnen: o n z e kunst is in w e z e n een o n o n d e r b r o k e n stroom. M e n zal d e z e schoone dingen gaarne z i e n , want zij geven het b e k o o r d e oog en daardoor den geest v r e u g d e , een vreugde aan kleur en licht die onsterfelijk is. KASPER
4
NIEHAUS
OUDE SCHILDERIJEN
s
J A Q U E S A . J. C . Geb 1.
AVED
1702 te Douai (Fr.)
Overl
1766
LUCRETIA Doek 31
X
35 GERRIT BLEKER Geb
2.
omstr.
DIE O P Z I E K E N B E Z O E K Paneel 25 X
30
1656
INTERIEUR Paneel ovaal 21
ADRIAAN
BROUWER
X
±
PRELAAT,
GAAT en gedateerd
1606
Overl
JACOB
CATS
1628
1638
15
Geb 3a.
Overl
Gemerkt
Geb 3
1600
K E I Z E R R U D O L F II S T A A T Z I J N P A A R D A F A A N
1741 te A l t o n a . O v e r l
1799
LANDSCHAP A q u a r e l 25 X 35 ( Z i e afbeelding) G e m e r k t en gedateerd PIETER Geb
4
±
CODDE
1600 te A m s t e r d a m . O v e r l
1678
G E Z E L S C H A P DAMES EN HEEREN Paneel 33
X
44
( Z i e afbeelding)
CORNELIS V A N Geb 5
1782
PALLAS
Gemerkt
HAARLEM
1562 te H a a r l e m . O v e r l .
1638
ATHENE
Paneel 39 X
26 ANNE COSTER — VALLAYER Geb
6
1744 te Parijs
Overl
1818
STILLEVEN Doek 41
X
52 C O R N E L I S GERRITSZ DECKER Geb
7.
omstr.
1600
Overl
1678
LANDSCHAP Paneel 52 X
69
(Z.e
afbeelding)
7
JOOST
CORNELISZ. D R O O G S L O O T
G e b . 1586 te Utrecht 8
Overl,
1666
HET B A D V A N BETHSABÉE Paneel 95 X
76
G O V E R T FLINCK Geb 9
1615 te Kleef.
Doek
80
X
69 ( Z i e
afbeelding)
JACOB Geb. 10
64
Gemerkt
GILLIG
1636 te Utrecht. O v e r l .
JAN V A N
1701
GOYEN
1596 te Leiden
Overl
1665
RIVIERLANDSCHAP Paneel 46 X
66
WILLEM CLAASZ. Geb.
HEDA
1594 te H a a r l e m
Overl.
1678
STILLEVEN Paneel 46
X
60
( Z i e afbeelding)
EGBERT V A N Geb 13
HERBERG-SCENE
14
OUDE
Doek 37 X
31
MAN
Paneel 21
8
en gedateerd
Gemerkt
Geb
12
1660
VISCH-STILLEVEN Paneel 52 X
11
Overl
MANSPORTRET
X
18
(Zie
Gemerkt
HEEMSKERCK
1634 te H a a r l e m .
afbeelding)
Overl.
1703
1649
NICOLAAS MAES G e b . 1634 te Dordrecht. 15
Doek 29 X
MARTSZEN
Geb
±
51
JONGE
G e m e r k t en gedateerd
JEAN Geb
1599
1647
61
(Zie
±
1664
MET V E E
afbeelding)
KLAES Geb
1628
MIEL
Overl
ITALIAANSCH LANDSCHAP Paneel 65 X
18
DE
1609 te H a a r l e m . O v e r l
RUITERGEVECHT Paneel 35 X
17.
1693
34
JAN
16
Overl
PORTRET V A N O U D E V R O U W
MOLENAER
1630 te
Haarlem
Overl
±
1676
RIVIERGEZICHT Paneel 38 X
52
( Z i e afbeelding)
Gemerkt
E. Q U E L L I N U S Geb 19.
1607 te A n t w e r p e n .
H. M A A G D M A R I A , O M G E V E N Doek 100 X
Overl.
1678
D O O R VIER H E I L I G E N
56
J O H A N RICHTER Geb 20.
1667 in Z w e d e n . O v e r l .
1748
VENETIË Doek 53 X
80
(Zie
afbeelding)
HYACINTHE RIGAUD Geb. 21.
1659 te Perpignan ( F r )
PORTRET V A N D E N PRINS V A N R O H A N Doek ovaal 71
X
60
(Zie
afbeelding)
Overl
1743
22
JACÓB VAN
RUYSDAEL
Geb.
Haarlem
1625 te
Doek 91
X
126
( Z i e afbeelding)
SALOMON Geb 23
1682
VAN
LANDSCHAP
MET W A T E R
Paneel 34 X
40
(Zie
Geb
Gemerkt
RUYSDAEL
± 1600 te Haarlem
Overl
1670
EN FIGUREN
afbeelding)
S A N O Dl
24.
Overl
LANDSCHAP
PIËTRO
1406 te Sienne
Overl
1481
C H R I S T U S BIJ S I M O N Paneel 86 X
56
J. V A N STRIJ Geb
1756 te Dordrecht
25
LIGGENDE KOE
26
K O P V A N EEN S C H A A P
Doek 26 X
45
CORNELIS Geb
TROOST
1697 te Amsterdam
1750
Overl
1675
32
LUCAS VAN Geb. LANDSCHAP Paneel 41
10
Overl
P O R T R E T V A N HEER M E T V I O O L Doek 40 X
28
1815
31
A q u a r e l 35 X
27
Overl
X
UDEN
1595 te A n t w e r p e n
M E T J A G E R S (Figuren van David Teniers) 58
(Zie
afbeelding)
DIONYSIUS V E R B U R G H Geb 29.
omstr
Doek 133 X
163
Geb
vóór
1722
Gemerkt
VERSCHURINGH
1627 te G o r c u m
O v e r l . 1690
R U S T P O O S BIJ RUÏNE Doek 92 x
80
JAN Geb. 31
Overl
(Zie afbeelding)
HENDRIK
30
1650
BOSCHGEZiCHT
VICTORS
1620 te Amsterdam
Overl
1676
DAVID EN ABIGAIL Paneel 40 X
53
( Z i e afbeeld.ng)
A D R I A A N V A N DER WERFF Geb 32
PORTRET
1659 te Rotterdam
V A N DEN HERTOG
Doek 48 X
39
(Zie afbeelding)
PHILIP Geb 33
VON
Overl
1722
SCHOMBERG
G e m e r k t en gedateerd 1702
WOUWERMAN
1614 te H a a r l e m
Overl
1668
RUSTPLAATS Paneel 26 X
19
( Z i e afbeelding)
Gemerkt
II
ROMANTISCHEMODERNE
EN
SCHILDERIJEN
u
J O H A N N E S E. A K K E R I N G A Geb 34
Doek 43 X 34a
1864
op
Banca
(N. O .
I)
Overl
1942
L A R E N S C H INTERIEUR 38
T W E E M E I S J E S IN HET G R A S Paneel 20 X
27 FLORIS ARNTZENIUS Geb
35
1864 te Soerabaia
Overl
1925
Overl.
1936
Overl.
1850
G e b . 1845 te Den H a a g . O v e r l
1914
V L A M I N G S T R A A T TE D E N Paneel 33 X
LOUIS Geb 36
WINTER
APOL
1850 te D e n Haag
IN HET H A A G S C H E B O S C H
Doek 66 x 37
HAAG
49
61
S C H I P A A N DE N O O R D P O O L Aquarel
14 X
19 C. VAN Geb
1809 te
BEVEREN Mechelen.
38. G R O E N T E S T A L L E T J E Doek op paneel 31
X
46
B. J. B L O M M E R S 39.
INTERIEUR Paneel 24
X
32 THEOPHILE DE Geb
40.
23
L A N D S C H A P MET VIJVER Paneel 29
41a.
1904
L A N D S C H A P MET H E I D E W E G Paneel 30 X
41
BOCK
1851 te D e n H a a g . O v e r l .
X
38
( Z i e afbeelding)
BERKEN Paneel 40
X
50
15
J A N WILLEM V A N Geb 42
BORSELEN
1825 te G o u d a
Overl
1892
LANDSCHAP Paneel 28 X
40
G E O R G HENDRIK BREITNER Geb
1857 te Rotterdam
43
J O N G E N MET V O G E L
IN DE H A N D
Doek
afbeelding)
44
KEIZERSGRACHT
145 X
Doek 90 X 45
HOEK
73
44
JORDAANVROUW X
45
30 X
Overl
24
BOSCHGEZICHT Doek 24 x
18
KEES V A N Geb. VROUWENFIGUUR Doek 74 X
16
COURBET
1819 te O r n a n s
STILLEVEN Paneel 35 X
51.
afbeelding)
23
GUSTAVE Geb.
50.
(Zie
TROMPETTER Krijt-teekening
49.
OMSTR.
VIJVER
Zwartkrijt-teekening 29 48
REGULIERSGRACHT
103
Paneel 30 X 47.
(Zie
1923
DAM Doek 56 X
46
88
Overl
92
(Zie
DONGEN
1877 te Delfshaven IN
LANDSCHAP
afbeelding)
1877
I895
P A U L J. C . Geb 52
Paneel 33 X 52a
Overl.
1903
Overl
1934
43
EENDENKOOI Doek 48 X
29 PIETER Geb
53
GABRIËL
1828 te Amsterdam
LANDSCHAP
HAAXMAN
1854 te Den H a a g
MOEDERZORG Paneel 27 X
18 J. H. L. DE H A A S Geb
53a
1832
Overl.
70 CHARLES Geb
54
1813
16 X
ISAAC
ISRAËLS
1865 te Amsterdam
DE G E Z U S T E R S A R N T Z E N I U S Doek 37 x
52
DAME A A N STRAND 43 X
57.
1867
23
Geb
56
HOQUET
Overl
LANDSCHAP Aquarel
55
1908
L A N D S C H A P M E T STIER Doek 95 X
52
STRANDLEVEN Doek 48 x
LIDO
58 C H A R L E S E. J A Q U E Geb.
58
1813 te Parijs. O v e r l .
1894
KIPPEN Doek 39 x
29
17
K. K A R S E N Geb 59
1810 te Amsterdam
Overl.
1896
STADSGEZICHT Paneel 26
X
34
(Zte
afbeelding)
T O O N KELDER Geb 60
DON
1894 te
Rotterdam
QUICHOT
Paneel 22 X
17 BAREND C. KOEKKOEK Geb
61
1803 te M i d d e l b u r g .
Overl.
1862
LANDSCHAP S e p a - t e e k e n i n g 14 X :
20
WILLEM V A N KONIJNENBURG G e b , 1868 te D e n 62.
Haag
ST. J O R I S Paneel 14 X
12 C H A R L E S LEICKERT Geb
63.
1818 te Brussel. O v e r l .
Doek 50 X
68 CHARLES Geb
64.
A.
LENOIR
1861 te Chêtel-AÜIon
BOULEVARD MADELAINE A q u a r e l 22 X
28 ANTONIO
MANCINI
G e b . 1852 bij Napels. O v e r l . 64a
45
X
36 JACOB Geb
STADSGEZICHT Sepia 12 x
18
1930.
MOOR Pastel
65.
1907
WINTER
25
1837
MARIS
te Den
Haag. Overl.
1899
WILLEM MARIS G e b . 1844 te Den Haag 66.
67.
68
1910
52
LANDSCHAP
MET K O E I E N
Paneel 20 X
27
K O E IN S T A L Paneel 29 X
39
ANTON Geb. 68a.
Overl.
L A N D S C H A P MET K O E I E N A q u a r e l 37 X
BOER
IN
MAUVE
1838 te Z a a n d a m
Overl
1888
LANDSCHAP
A q u a r e l 45 X
34
C . J. M E N S I O N Geb 69
1882 te Delft
NAAKT Doek op paneel 82 X
48
LUCIEN M I G N O N 19e-20e 69a
eeuw
NAAKT Doek 26 X
20
A D O L P H E J. TH. MONTICELLI Geb 70
1824 te Marseille. O v e r l .
47
G . A . L. M O R G E N S T J E R N E Geb. 71.
1886
SPROOKJE Paneel 35 X
S T R A N D MET Doek 42 x
MUNTHE
1875 te Düsseldorf
VISSCHERSSCHEPEN
43
19
72
V I S S C H E R S B O O T IN Z E E Doek 58 X 90 B A L T H A S A R P. O M M E G A N C K G e b . 1755 te A n t w e r p e n . O v e r l .
73
1826
LANDSCHAP Paneel 26 X
32 DAVID OYENS Geb
74
1842 te Amsterdam.
Overl.
1902
Overl.
1932
PLATJE A q u a r e l 24 X
21 E V E R T PIETERS Geb
75
76
1856 te Amsterdam.
KATWIJKER
S T R A N D MET
Doek 75 X
100
P L A S BIJ
SCHEPEN
AVOND
Doek 92 x
132
G. W. OPDENHOFF Geb 77
1807 te Fulda. O v e r l .
B I N N E N W A T E R MET Paneel 33 X
1873
MAANLICHT
42 J E A N F. RAFAËLLI Geb
78
OUDE
1850 te Parijs. O v e r l
1924
MAN
Paneel 21
X
10 W I L L E M R O E L O F S Sr. G e b . 1822 te A m s t e r d a m .
79
LANDSCHAP Paneel 23 X
80
20
DRIE S T U D I E S
42
Overl,
1897
81.
LANDSCHAP Doek op paneel 25 X
41
82. W E I D E - L A N D S C H A P Doek 102 X 155
(Zie
albeelding)
ANDREAS Geb
SCHELFHOUT
1787 te D e n H a a g . O v e r l
1870
83. W I N T E R L A N D S C H A P Doek 35 X 55
(Zie
afbeelding)
84.
ZOMERLANDSCHAP Doek 38 X 50
85.
TWEE WINTERLANDSCHAPPEN A q u a r e l l e n 20 x
25
PETRUS V A N Geb 86.
SCHENDEL
1805 te Terheyde. O v e r l .
1870
DE K I E N C L U B Doek 62 X 74
( Z i e afbeelding)
Gemerkt
en gedateerd
1829
HENRI E U G . LE SIDANER Geb. 87.
1862. O v e r l .
1930
LANDSCHAP Paneel 15 X
21
JAN
SLUYTERS
G e b . 1881 te 's-Hertogenbosch 88
BALLETGIRL Doek 60 X
89.
50
NAAKT Teekening 22 X
44
21
J. J. SPOHLER G e b . 1811 te Nederhorst den Berg 90.
S T A D S G E Z I C H T LEIDEN
91.
Z O M E R V A A R T MET TJALK
Doek 44 X
Doek 44 x
Overl
53
68
C . SPRINGER Geb 92
STADSGEZICHT
93
STADSGEZICHT
Paneel 26 X
1817 te A m s t e r d a m
Overl.
1891
21
A q u a r e l 63 X 52
(Zie
afbeelding)
P. C . D. TETAR V A N Geb
ELVEN
1823 te A n t w e r p e n . O v e r l
1896
94. K E R K I N T E R I E U R A q u a r e l 28 x
22
WILLEM B. Geb. 95.
GEZICHT O P RHENEN
96
L A N D S C H A P ZIERIKZEE
Doek op paneel 32 X
Paneel 25 X 97.
24
72
98. H A V E N P I E R P a n e e l 26 X
22
52
H A V E N P I E R BIJ M A A N L I C H T A q u a r e l 52 X
42
THOLEN
1860 te A m s t e r d a m , O v e r l ,
1931
1879
J A N TH. T O O R O P Geb. 99.
100
PAARD Gekleurde
1858 te P o e r w o r e d j o (Java). O v e r l .
krijt-teekenmg 42
X
PORTRET V A N P A B L O C A S A L S Doek 79 X
67 ALBERTUS Geb.
101.
53
VERHOESEN
1806 te
Utrecht. O v e r l .
1861
V A A R T MET T J A L K Paneel 21 X 25 WOUTER
VERSCHUUR
G e b . 1812 te Amsterdam. 102.
Overl.
Paneel 26 X
32 FLORIS
VERSTER
103.
G e b . 1861 te L e i d e n . O v e r l . LANDSCHAP Pastel 44 X 58
104.
H U I S J E MET B L E E K V E L D
P. G . Geb.
Paneel 20 X
1927
VERTIN
1819 te D e n Haag. O v e r l .
1893
25 S A L O M O N L. Geb
105.
1874
P A A R D IN L A N D S C H A P
VERVEER
1813 te D e n H a a g . O v e r l .
1876
LANDSCHAP Paneel 36 X
45 J. V O E R M A N Geb.
106.
1857 te K a m p e n . O v e r l .
GEZICHT O P HATTEM Doek 49 X 76
( Z i e afbeelding)
1941
1928
ANTOINE Geb. 107.
VOLLON
1833 te Lyon. O v e r l .
1900
STILLEVEN Doek 40
x
50
J A N H. W E I S S E N B R U C H G e b . 1822 te D e n Haag 108
KAZERNESTRAAT DEN
109.
LANDSCHAP
A q u a r e l 29 X
Aquarel 109a
Overl.
1880
HAAG
19
14 X
21
LANDSCHAP Paneel 32 X
40
WILLEM WITSEN G e b . 1860 te Amsterdam 110.
LIGGEND
Roodkrijt-teekening 28 X
36
MEISJE MET GEIT Doek op carton 26 X
113
KOEMARKT
114.
LANDSCHAP
Paneel 41
X
Paneel 28 X
21
Overl.
1931
ZWART
1862 te Den Haag
D I E N S T B O D E BIJ G R O E N T E K A R Paneel 26 X
112.
1923
48
WILLEM DE Geb 111.
Overl
NAAKT
50
21
36
N o . 3.
Jacob Cats
N o . 4.
Pieter C o d d e
N o . 7.
Cornelis Gerritsz. Decker
N o . 9.
G o v e r t Flinck
No
12
W i l l e m Claasz. Heda
No
17.
Jean M i e l
N o . 18.
Klaes M o l e n a e r
N o . 20.
Johan Richter
N o . 21.
Hyacinthe Rigaud
N o . 22.
Jacob van Ruysdael
N o . 23.
Salomon van Ruysdael
N o . 28.
Lucas van
Uden
No
29.
Dionysius V e r b u r g h
N o . 31.
Jan V i c t o r s
N o . 32.
A d r i a a n van der W e r f f
N o . 33.
Philip
Wouwerman
N o . 41.
Theophile de Bock
N o . 43.
G e o r g Hendrik
Breitner
No
47.
G e o r g Hendrik Breitner
N o . 51.
Kees van D o n g e n
N o . 59.
K. Kansen
N o . 65a.
Matthijs Maris
N o . 83.
Andreas
Schelfhout
N o . 86.
Petrus van S c h e n d e l
N o . 93.
C . Springer
N o . 106.
J. Voerman
