Afvalscheiding in Den Haag bijdrage werkbespreking commissie Leefomgeving
Heleen Weening directeur Duurzaam Den Haag & Haags Milieucentrum 3 september 2015
1
Outline 1. 2. 3. 4.
Hoofdlijnen opbrengst bewonersavond HAP Opgave Den Haag: scheidingspercentage omhoog Quick scan best practices afvalscheiding Aanbevelingen ambitieuze Haagse scheidingsprestatie
2
Opbrengst bewonersavond HAP (1juli 2015) 60 deelnemers, 4 groepsgesprekken
Algemene conclusies: • Afvalscheiden moet beloond: kost nu nog extra moeite • Beter communiceren over afvalscheiding: kennis, motivatie, gelegenheid nodig om afval te scheiden • Bij afvaloverlast beter handhaven • Meer faciliteiten om op maat afval te scheiden • Goede voorbeelden, ambassadeurs, zichtbaarheid, community motiveren aan de slag te gaan
3
Landelijk kader (Rijk, VNG, afvalsector) Van Afval naar Grondstof (VANG; 2014)
4
Landelijk doel VANG:
van circa 50% nu naar 75% afvalscheiding in 2020
(van 250 kg/inw restafval naar 100 kg/inw in 2020 en 30 kg/inw in 2025)
5
Den Haag in context: circa 16% scheiding? 2014: 53,5 kg/inw afvalscheiding op 337,5 kg/inw (landelijk circa 250 kg/inw op circa 500 kg/inw: 50%)
6
Opgave Den Haag (inclusief grof vuil)
Van circa 30% scheiden nu richting 75% in 2020 (en van 284 kg/inw restafval richting 100 kg/inw)
Bron: gemeente Den Haag, 25 aug 2015 7
Afvalscheiding in zes regiogemeenten (Delft, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar)
Den Haag: 30% gescheiden (fijn + grof)
Bron: Grip op Grondstoffen, gemeente Delft e.a. 2015 8
Benchmark gemeenten hoogbouwklasse A Afscheidingsprestatie vs afvalbeheerkosten
DHG: Den Haag
9
Tussenconclusies • • • • • •
Afvalscheiding belangrijk voor circulaire economie Op afvalscheiding presteert Den Haag gemiddeld M.n. gft, papier, glas blijven achter bij ambitie Textiel, kunststof maken inhaalslag Dus: genoeg ruimte voor verbetering Hoge landelijke ambitie vraagt hoge Haagse ambitie
Hoe die ambitie oppakken?
10
Quick scan best practices
(m.n. uit: Grip op Grondstoffen, beleidsvisie Delft e.a. 2015)
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Omgekeerd inzamelen Afval loont Diftar Nascheiding restafval GFT-inzameling hoogbouw Gekleurde zakken per afvalstroom 100-100-100-campagne
11
1. Omgekeerd inzamelen Principe -
Meer service inzameling grondstoffen Minder service inzameling restafval
Voorbeeld -
plastic, blik, papier, gft aan huis inzamelen restafval wegbrengen
Ingevoerd in -
O.a. Amersfoort, Zwolle, Utrecht (+ o.a. Delft: voorstel B&W)
Voordeel (verwacht in Delft e.o.) - 30% minder restafval + 16% meer afvalscheiding - 37% minder kosten
12
2. Afval loont Principe -
Mensen ontvangen geld/punten voor gescheiden inlevering afvalstromen
Voorbeeld -
plastic, papier, metaal, textiel, elektronica
Ingevoerd in -
Pijnacker-Nootdorp (gestopt), Barendrecht + Hoogvliet (doorstart); Laak: gesprek Quartier L.?
Voordeel (verwacht in Delft e.o.) - 13% minder restafval + 7% meer afvalscheiding - 15% minder kosten 13
3. Diftar Principe -
Vervuiler betaalt
Voorbeeld -
Betalen obv volume/frequentie restafval
Ingevoerd in -
40% Nederlandse gemeenten (afvalstoffenheffing gemiddeld 27% lager)
Voordeel (verwacht in Delft e.o.) - 25% minder restafval + 13% meer afvalscheiding - 34% minder kosten
14
4. Nascheiding Principe -
Herbruikbaar stromen uit restafval winnen
Voorbeeld -
Mechanische nascheiding plastic + metalen
Ingevoerd in -
delen van Friesland, Groningen, Veluwe (circa 600.000 huishoudens in 2011)
Voordeel (verwacht in Delft e.o.) - 9% meer afvalscheiding - 14% minder kosten
15
5. GFT inzameling bij hoogbouw op aanvraag • Apeldoorn: minder service, meer opbrengst/gebouw • Financieel voordeel bij gescheiden aanbieden
Gemiddelde hoeveelheid restafval en grondstoffen per inwoner in 2014, afgezet tegen landelijk gemiddelde in 2013.
16
6. Gekleurde zakken per afvalstroom • Principe: gekleurde zakken in nascheiding automatisch te scheiden • Voorbeeld Oslo: gescheiden afval gaat omhoog • Wordt getest in andere landen zoals Frankrijk en Zweden • Voordeel: geen gescheiden ophaal, ruimte besparing makkelijk voor burger
17
7. 100-100-100 campagne • Principe: uitdaging = zo min mogelijk afval maken in huis • Voorbeeld: ROVA verschillende gemeentes waaronder Bergen op zoom, Amersfoort, Zwolle, Utrecht • Voordeel: burgers die goed scheiden worden beloond en stimuleren zo anderen • Gezinnen van gemiddeld 200 kg/jr naar 22 kg/jr restafval
18
Conclusies • Omgekeerd inzamelen scoort best op vermindering restafval, verbetering afvalscheiding, verlaging kosten • Hoge score nodig om ambitie te halen • Systeemverandering vraagt wel om intensieve communicatie (Rijk biedt steun)
19
Aanbevelingen • Voorbeeld om te volgen/te onderzoeken: omgekeerd inzamelen + communicatie-campagne • •
Gescheiden inzamelen aan huis Restafval wegbrengen
• Ruim baan voor koplopers in de stad, bv. Compostbakkers, Repair Café, Reshare Store • Haagse Krach aan de slag (initiatievenbudget, + communicatie - campagnes) • Gebiedsgericht aan de slag (maatwerk laagbouw vs hoogbouw + bij stadsdelen leggen wat kan, aan het Spui wat moet) • Verbinding leggen met circulaire economie • Koplopers (technologische) vernieuwing in de stad bij elkaar brengen en ruimte geven voor initiatief 20
