Gekanteld Teamleiders Sociale Wijkteams zijn enthousiast over ‘gekanteld’ werken
»>ZYZgZZc`VcYdZclVicdY^\^h¼
“Wat je vooral moet leren is buiten je eigen koker te kijken. Niet kijken naar je eigen aanbod, maar naar de vraag van de cliënt. Want die cliënt heeft iets nodig, en dat is waar het om draait.” Aan het woord is Natasja Scholten, teamleider van het Sociaal Wijkteam Lindenholt. Samen met Monique Reimert en Erni Venhovens, teamleiders in Hatert en Dukenburg, beoordeelt ze de nieuwe, ‘gekantelde’ manier waarop ze tegenwoordig werken. “Je ziet gewoon dat het werkt. Eigenlijk zou iedereen zo moeten werken.”
Gewoon doen wat nodig is
In Nijmegen zijn op dit moment drie
hulporganisatie dat hij graag zou sporten.
Sociale Wijkteams actief: in Hatert, Lin-
Normaal gesproken was hij dan in het
denholt en Dukenburg. De medewerkers
sportaanbod van de hulpverlener terecht-
van deze teams hebben verschillende
gekomen, maar ik heb geadviseerd om in
achtergronden, komen uit verschil-
de wijk te zoeken naar een geschikte sport.
lende organisaties, maar werken samen
Het aanbod in de wijk is vaak helemaal
met hun cliënten aan oplossingen voor
niet bekend bij hulporganisaties. Nu kan
problemen. ‘Gewoon doen wat nodig is’,
er bijvoorbeeld een stagiair mee om hem
noemt Nijmegen deze aanpak. En die titel
te begeleiden en kan hij gewoon lekker in
dekt de lading, vinden de teamleiders.
Hatert sporten.”
Het kan bijvoorbeeld in heel kleine dingen zitten. Even één en één bij elkaar optellen
Maar ‘gekanteld’ werken kan ook
en je komt met een goede oplossing die
betekenen dat je wat groter denkt dan
binnen de reguliere hulpverlening lastig
gebruikelijk. Bij het gebruik van de les-
was geweest. Monique Reimert: “Een
keuken die in het wijkcentrum in Hatert
van mijn cliënten zei bij de intake bij een
staat gepland, bijvoorbeeld. Daar heeft
het Sociaal Wijkteam zich ingezet om de
nog nooit gedaan.’ Maar die manier van
gezin gaan praten. Ze zijn inmiddels gestart
RIBW heel bewust over zijn eigen grenzen
werken is niet alleen geschikt voor Soci-
met de juiste hulpverlening. Zo zie je maar,
te laten kijken, vertelt Monique. “Je kunt
ale Wijkteams. Iedereen kan gekanteld
je enige takenpakket is eigenlijk: ‘Gewoon
zo’n ruimte op verschillende manieren
werken. Het is alleen een kwestie van
doen wat nodig is.’”
gebruiken. Als je het klein houdt, kijk je
doen. “Ik sprak met een hulpverlener over
alleen naar je eigen organisatie en verder
een gezin waar hij bij betrokken was”, ver-
Ingrijpen is goed, zegt Natasja Scholten,
niet. Maar je kunt ook kijken hoe je de
telt Erni Venhovens. “Een oudere mevrouw
maar het is minstens zo belangrijk om
keuken kunt inzetten om de mensen in de
kreeg hulp, maar bleek ondertussen ook
buurtbewoners te betrekken. De naaste
wijk meer te verbinden. Daarom overlegt
problemen met haar gokverslaafde kinde-
buren, de mensen in de straat, vrienden
het Sociaal Wijkteam met de RIBW en
ren te hebben. De rol van de hulpverlener
verderop in de wijk. “Of mensen die elkaar
adviseren wij over hoe ze over hun grenzen
was officieel uitgespeeld: alleen de oudere
niet kennen, maar die wel in dezelfde
kunnen kijken.”
mevrouw behoorde tot zijn doelgroep en
situatie zitten. In Lindenholt zijn vrij veel
haar behandeling was klaar. Maar omdat
gescheiden moeders. Daar stemmen we
Het sterke punt van de Sociale Wijkteams
hij zag dat er nog veel mis was, vroeg hij
ons hulpaanbod op af, maar we willen ze
is de daadkracht en de brede blik. Als er
of wij contact wilden opnemen met deze
óók met elkaar in contact brengen. Niet als
iets gebeurt gaat het Sociaal Wijkteam
mevrouw. Ik heb hem toen geadviseerd zelf
therapiegroep, maar gewoon als mensen
eropaf en probeert een oplossing te
in gesprek te gaan. Hij kende de situatie én
die met elkaar praten over de dingen die
regelen. Daarbij laten ze zich niet tegen-
het gezin vertrouwde hem. Hij moest even
hen bezighouden, mensen die elkaar be-
houden door regeltjes, door grenzen van
loslaten dat het niet tot zijn takenpakket
grijpen en ondersteunen.”
organisaties of door: ‘Zo hebben we dat
behoorde, maar toen is hij toch met het
De Transitie
Regionale samenwerking 9Z\ZbZZciZC^_bZ\ZclZg`i^cgZ\^dcVVakZgWVcY dd`VVcYZYZXZcigVa^hVi^ZkVcYZ6L7OZcYZ
Kddg\dZYZodg\ odg\_ZhVbZc
?Zj\Yodg\#=Zic^ZjlZgZ\ZZgV``ddgY]ZZ[iYZ ÃcVcX^
aZ Ygj`deYZYZXZcigVa^hVi^ZhkVc]ZiG^_` cVVgYZ\ZbZZciZcÄ^c`de\ZkdZgY#C^ZiVaaZZcYZ
Coöperatie VGZ en de gemeente Nijmegen zijn partners
[jcXi^ZWZ\ZaZ^Y^c\kVcYZ6L7O`dbidkZgcVVgYZ
in de Sociale Wijkteams in Nijmegen. Samen met zorg-
\ZbZZciZ!bVVgdd`YZeZghddca^_`ZkZgodg\^c\#
aanbieders en wijkbewoners zorgen wij voor een passend
=ZaVVh\ZeVVgYbZiÄ^c`Z`dgi^c\Zc#9ZYZÃc^i^ZkZ
aanbod van zorg én welzijn in de wijk. Zodat mensen
eaVccZco^_ccd\c^ZiWZ`ZcY!bVVgVah_ZZgbZZg
langer thuis kunnen blijven wonen. En zodat zorg alleen
dkZgl^ailZiZc!`^_`YVcdelll#c^_bZ\Zc#ca$`VciZ-
wordt ingeschakeld waar dat nodig is. Zo houden we het
a^c\#9VVgk^cY_Zdd`ZZcÃabe_Z#
voor iedereen betaalbaar.
16
Beter!
manier van werken ziekenhuis bernhoven gaat op de
‘De zorg kan anders!
Wij willen laten zi
Innovatief en ambitieus, zo mag je de plannen van het Udense Bernhoven gerust noemen. In slechts drie jaar tijd ontwikkelt en implementeert het ziekenhuis een compleet nieuwe manier van werken. Denk aan een liesbreukstraat, nacontrole door de huisarts en nog honderd andere projecten.
De Droom van Bernhoven betekent een verandering naar beter werken, legt programmamanager Marion Van Zoom uit. “Medewerkers verdelen hun taken anders, krijgen meer tijd om goed naar de patiënt te luisteren en kunnen vaker met hem overleggen. Zo willen we de zorg die ons ziekenhuis levert en de manier waarop wij dat doen verbeteren.” Om dat te bereiken heeft het ziekenhuis afspraken gemaakt met de verzekeraars Coöperatie VGZ en CZ (zie kader). En er zijn meer dan honderd plannen gemaakt. “Meestal verlopen dit soort trajecten voorzichtig, stukje bij beetje. Maar we willen in Bernhoven graag laten zien dat het anders kan. Van dromen naar doen.” Het ziekenhuis hield rekening met weerstand en andere obstakels. Van Zoom: “Dat is de natuurlijke reactie op verandering. Maar ik merk dit eerste halfjaar al dat er beweging in de organisatie zit, dat er iets in het bewustzijn is veranderd. Er gebeurt veel, er staat veel op het spel en het is allemaal erg complex. Het is daarom wel fijn om te merken dat we positieve reacties krijgen. Dat geeft goede hoop voor de rest van het project.” Voor tussentijdse conclusies vindt Van Zoom het nog te vroeg. “Ik ben positief gestemd, maar we zijn pas een halfjaar onderweg. Er zijn nu
35 vernieuwingsinitiatieven geïntroduceerd, dus we zijn nog niet eens op de helft van de honderd die het er aan het eind van 2015 zullen zijn.” Wel wil Van Zoom enkele van de initiatieven voor ons toelichten. Spoedeisende hulp “Een van de speerpunten van de Droom is de spoedeisende hulp. Hier zijn voortaan altijd een chirurg, een cardioloog en een internist aanwezig. Patiënten die dat nodig hebben, worden dus direct gezien door een specialist. Dat is voor hen prettiger, maar voor ons ook. Dat is later in de week weer een afspraak minder op de poli. Bovendien scheelt het tijd, want met drie ervaren specialisten aan de poort is de selectie optimaal.”
“Patiënten die dat nodig hebben, worden direct gezien door een specialist. Dat is later in de week weer een afspraak minder op de poli” Samen met de patiënt “Ik ben erg trots op de rol die we patiënten geven in deze nieuwe manier van werken. Voorheen gingen we er altijd maar van uit dat een patiënt zo lang mogelijk
17
n gaat op de schop
en zien hoe’ behandeld moest worden. Maar we hebben ons nooit echt afgevraagd wat die patiënt wil. Wij gaan vanaf nu echt in gesprek met de patiënt en nemen samen de beslissing over de te volgen behandeling. Want of iemand van 85 met een ernstige vorm van kanker nog chemotherapie moet ondergaan, ligt niet zomaar voor de hand. Die patiënt kan zelf een heel andere beslissing nemen.” Liesbreukstraat “Voor liesbreuken hebben we een heuse ‘liesbreukstraat’ ingericht. Wie ’s ochtends binnenkomt, wordt dezelfde dag nog geopereerd. Alles staat klaar zodat de chirurgen vlot en efficiënt de operaties kunnen doen. Dat leek voor hen lopendebandwerk, maar zij zijn nu al erg enthousiast. De chirurgen komen, net als de meeste andere medewerkers van het ziekenhuis, tot het inzicht dat gestroomlijnd werken uiteindelijk het meeste oplevert. Voor de medewerkers zelf, voor het ziekenhuis, voor de zorgverzekeraars, maar vooral voor de patiënten zelf.” Terug naar de eerste lijn “Patiënten die door onze cardioloog zijn behandeld en beter zijn verklaard, gaan nu voor nacontroles en jaarbezoeken naar de huisarts. Vroeger kwamen ze daarvoor
terug bij de cardioloog. Waarom dat gebeurde? Niemand wist het echt – het zat zo in het systeem. Het is echter niet nodig, want de huisarts levert uitstekende zorg op dit gebied.”
Meer weten? Marion van Zoom,
[email protected] of 0413 40 40 40
Leertuin In 2014 is Coöperatie VGZ het project ‘Leertuinen’ gestart. Met dit project ondersteunen we kansrijke innovaties in de zorg. Innovaties waarbij we met zorgaanbieders en andere partijen samenwerken om de zorg betaalbaar te houden door deze effi ciënter in te richten. Samen zoeken we naar mogelijkheden om dingen anders aan te pakken, zodat iedereen precies de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft. Het unieke van deze leertuinaanpak is dat wat we met elkaar ontdekken in de regio, vervolgens landelijk toegepast kan worden. Voorbeelden van leertuinen zijn de betere samenwerking tussen de eerste en tweede lijn (zie pagina 27) en de verbetering van de ggz en ouderenzorg in Drechtsteden (zie pagina 36). Ook de Droom van Bernhoven is een leertuin. De kanteling die Bernhoven probeert te bewerkstelligen, sluit aan bij de doelstelling van Coöperatie VGZ: goede en doelmatige zorg realiseren, zodat de zorg ook in de toekomst goed en betaalbaar blijft. Binnen de leertuin zijn financiële afspraken gemaakt, zodat Bernhoven vrij kan innoveren zonder financieel risico te lopen.
Hè gatsie! Wilde ik dat wel weten? Poepen: we doen het allemaal. Maar niemand praat erover. Gek is dat, want het is heel normaal. Oké, er zijn natuurlijk leukere dingen om over te praten. Maar sommige weetjes over poepen zijn óók leuk. En ze helpen je om gezond te blijven. Lees maar! Hoe vaak? Sommige mensen poepen twee of drie keer per dag. Anderen maar één keer per twee dagen. Allemaal helemaal normaal. Poep je minder dan drie keer per week? Dan heb je een verstopping. Daar kun je iets aan doen: eten met veel vezels eten, voldoende drinken en veel bewegen. Een lange reis Lekker gegeten? Fijn! En gelukkig blijft het eten nog even bij je. Het duurt 24 tot 48 uur voordat het door je spijsverteringskanaal is gegaan. Het eten gaat via je mond naar binnen. Daarna gaat het door je slokdarm, je maag, je dunne darm, je dikke darm en je endeldarm. Van je mond naar je maag gaat snel. Maar in je maag blijft het meestal een uur of drie. De dunne darm werkt ongeveer zes uur. Daarna moet het ongeveer een dag door de dikke darm. Waarna je afvalstoffen en niet-verteerd eten uitpoept. Ontbijt Ontbijten is goed voor de spijsvertering. ’s Nachts is bijna je hele lichaam in rust. ’s Ochtends kun je je spijsverteringsstelsel ‘wakker maken’ door goed te ontbijten. Het liefst met volkorenbrood, fruit, een glas melk en een kop thee. Je darmen komen dan lekker op gang. En dat is goed voor je. Diarree Diarree is vervelend. Maar het is niet gevaarlijk. Je kunt gewoon eten wat je normaal ook eet. Het is wel goed om bruin brood te eten. Daar zitten vezels in die tegen diarree helpen. In de dikke darm nemen ze vocht op. Zo wordt je poep minder dun. (Let op: heb je diarree én hoge koorts? Of duurt de diarree een paar dagen? Bel dan de huisarts even.) Kijk: poep! Heb je weleens naar je poep gekeken? Moet je eens doen! Het klinkt raar, maar je kunt soms aan je poep zien of je ziek bent. Als je poep opeens een gekke kleur heeft, bijvoorbeeld. Of als er bloed of slijm in zit. Dan moet je de huisarts even bellen. Je kunt niet alles zien aan je poep. Maar sommige dingen wel. Dan moet je alleen dus wel even naar je poep kijken. Maar zó erg is dat toch ook niet? Sporten Sporten is leuk, lekker en fijn. En het is goed voor je. Want na het sporten voel je je een stuk fitter. Bovendien kun je door goed te sporten ook beter poepen. Je darmen hebben beweging
nodig om goed te kunnen werken. Sport je weinig, dan gaan je darmen langzamer werken. Daardoor kunnen je darmen verstoppen. Dus: sport je regelmatig? Dan help je jezelf om beter te poepen. Mooi voordeeltje, toch? Winden Oeps! Daar liet ik er één vliegen. Sorry! Dat was al de tiende vandaag. Dat betekent dat ik de rest van de dag nog ongeveer vijf winden zal laten. Want iedereen laat per dag ongeveer vijftien winden. (Soms wat meer, soms wat minder.) Jij ook. En dat is helemaal niet erg. Het zijn gassen die ontstaan bij de spijsvertering. Die willen eruit. Anders krijg je pijn in je buik. Goed, het is niet zo netjes om het zomaar midden in de kamer te doen. Maar ga even naar de gang of naar de wc, dan is er niets aan de hand.
‘Maar ja, hoe heet zo’n ringetje nou precies in het Italiaans?’ “Bij ons moet vrijwel alles vertaald worden. Technische en commerciële teksten, brochures, catalogi, handleidingen en presentaties. Het hele arsenaal. Onze brontaal is Engels, en dat moet vervolgens worden vertaald naar soms vier, soms achttien talen. Niet zo’n gemakkelijke klus als je je realiseert dat onze teksten gaan over technische, veelal hydraulische, producten in een breed werkgebied. Dat betekent namelijk: veel vaktermen. Dat kan nog wel eens lastig zijn. Dan is er in het Nederlands of in het Engels bijvoorbeeld één woord voor een bepaald ringetje, en dan hebben ze er in Italië wel zes verschillende benamingen voor. Om die reden is het bij ons erg belangrijk terminologie juist en consequent wordt gebruikt. Je kunt een bepaald onderdeel niet in een handleiding zus noemen, en in de catalogus zo. Dat klinkt als een open deur, maar je zult er versteld van staan hoe gemakkelijk zoiets fout kan gaan. Daarom is het zo mooi dat we al lang met HHCE werken. Al zeker twaalf jaar, als het niet meer is. In al die jaren hebben ze ons heel goed leren kennen en hebben ze bovendien een flink ‘translation memory’ opgebouwd, waardoor ze alle vaktermen heel consequent kunnen gebruiken. Dankzij het ‘translation memory’ ontstaat er steeds vaker en steeds gemakkelijker een ‘perfect match’. Dat komt de betrouwbaarheid ten goede, maar het drukt ook de prijs. Naast de vertalingen hebben we de opmaak ervan aan HHCE uitbesteed. Het grote voordeel daarvan is de snelheid. Dat is een kwestie van veel ervaring, goed secuur werk en de juiste tools; daar kunnen wij niet tegenop – als we dat al zouden willen.” Karel van Galen Marketing Communications, Enerpac
