Module Samen met jongeren nadenken over werken en leren voor Sociale Wijkteams Tijd: 2 ½ uur
Sociale Wijkteam leden Een collectieve leerbijeenkomst staat in het teken van participatie van jongeren die moeilijk werk kunnen vinden. Jongeren met een leerachterstand en/of een lage opleiding of zij die om redenen in een kwetsbare situatie zijn geraakt, hebben in vergelijking tot andere groepen eerder het probleem van geen werk kunnen vinden. En zij hebben minder kansen zich te ontplooien. We geven liever geen definitie van een doelgroep, maar het betreft de jongeren en jong volwassenen die vanwege omstandigheden bij het sociale wijkteam ondersteuning vragen. De vraag van de jongere kan ook voortkomen uit een gezinssituatie. Maar er zit nog meer in de weg, namelijk de bureaucratie en deze willen we ook ter discussie stellen. We vatten het doel van deze bijeenkomst samen in een taakstellende opdracht: Sociaal werkers en de netwerkpartijen nemen de taakstellende opdracht aan dat jongeren: - kansen krijgen om te werken en leren - en wel zo gewoon mogelijk, te midden van anderen - met passende ondersteuning van die mensen die actief kunnen bijdragen en de professionals spannen zich in constructief te ontregelen, zodat een snelle en adequate toeleiding naar werk mogelijk wordt. De collectieve bijeenkomsten staat in het teken van participatie van jongeren. Een viertal jongeren is te gast en zij vertellen ieder hun eigen verhaal over werken en leren. Ook zijn beleidswerkers en professionals van gemeente en anderen die met jongeren werken zijn uitgenodigd. Het programma is als volgt: 1 Welkom aan de gasten 2 Korte toelichting op het gekozen thema 3 We gaan in groepen uiteen. Iedere groep wordt door een professional gefaciliteerd. We gaan in gesprek met de jongeren over werken en leren. We gebruiken de werkvorm met de drie kolommen (zie bijlage 1). De werkvorm nodigt jongeren uit te vertellen hoe het proces van werk zoeken verloopt, wat de obstakels zijn, wat goed gaat en wat beter kan. Wij gaan op zoek naar ideeën die bijdragen aan het constructief ontregelen van onnodige bureaucratie. De werkvorm nodigt uit te kantelen. 4 Plenaire samenspraak over samenwerking, nieuwe mogelijkheden voor het zoeken en toeleiden naar werk. Waar willen we echt vanaf? Wie hebben we nodig om zaken vlot te trekken? 5 Hoe gaan we het thema verder uitwerken en resultaten boeken voor en met jongeren? 6 Sluiting Marzouk Mechbal, Sociaal Wijkteam Dukenburg Mieke van Gelder, Sociaal Wijkteam Dukenburg Martha van Biene, lector en programmaleider Wmo Werkplaats Nijmegen Mei 2013 www.wmowerkplaatsnijmegen.nl
1
1
Toelichting
Casuïstiek was leidend Vanuit SWT Dukenburg kwam in de actie leerbijeenkomst een situatie naar voren over een jongere die graag wilde werken. Hij werd echter met tal van belemmeringen geconfronteerd. Met name op het bureaucratische vlak was er veel tierelier en ruis die nergens toe leidde. Ook vroeg het SWT-lid zich af of hij de jongere moest begeleiden bij de indicatiestelling. Dit houdt ook weer een lange procedure in van enkele maanden, waarin de jongere weer achterop raakt in zijn ontwikkeling. Zo stapelen zaken zich op met het gevolg dat de jongere nog steeds geen werk of andere goede tijdspassering in zijn leven heeft. Werkwens en leerwens Ook merkten we op dat het anders luisteren naar een jongere met een werkwens of leerwens iets is dat wij als professionals beter kunnen doen. Registreren en formulieren invullen leidt nog niet tot elkaar begrijpen, laat staan tot werk of andere zinvolle tijdsbesteding. We denken wel dat als betrokken partijen in en vroeg stadium samenwerken jongeren meer kans hebben dat zij naar vermogen kunnen participeren. In een vroeg stadium doelgericht samenwerken Kortom in deze actie leerbijeenkomst zetten we de ondersteuning (toeleiden) van jongeren naar arbeid en leren centraal. We gaan kijken of we in een vroeg stadium al mogelijkheden voor samenwerking kunnen afspreken met partijen. En we gaan op zoek naar verbreding en verdieping van mogelijke werkgebieden van jongeren. Het zou best kunnen dat bepaalde systemen niet meer voldoen en opgeheven kunnen worden of anders ingericht moeten worden. We zijn ons tegelijkertijd bewust van het gegeven dat er een Participatiewet 1 aankomt en deze wet heeft eveneens consequenties voor het aanbod en de bemiddeling van werk, vrijwilligerswerk, etc. In deze leerbijeenkomst staat niet de persoonlijke oplossing van de jongere centraal, maar vooreerst hoe we in tot doelgerichte samenwerking kunnen komen die bijdraagt aan het toeleiden van jongeren naar werk. We gaan op zoek naar een werkzaam handelingskader voor de sociaal werkers en andere dienstverlenende partijen, waarin uitgangspunten van Welzijn Nieuwe Stijl zijn verankerd. Wat gaan we doen? De valkuil is vanuit allerlei professionele standaarden ons werk opnieuw te definiëren. Dus die aanpak kiezen we niet. We hebben een aantal jongeren uitgenodigd die hun verhaal gaan houden. Het zijn jongeren die via het Sociale Wijkteam ondersteuning krijgen en het
Acht bakens Wmo Welzijn Nieuwe Stijl 1. Gericht op de vraag achter de vraag 2. Direct Er op Af 3. Gebaseerd op de eigen kracht van de burger 4. Formeel en informeel in optimale verhouding 5. Doordachte balans van collectief en individueel 6. Integraal werken 7. Niet vrijblijvend, maar resultaatgericht 8. Gebaseerd op ruimte voor de professional Bron: VWS, Welzijn Nieuwe Stijl (2011). Uitgave van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in samenwerking met MOgroep+, VNG. Den Haag.
1
Als gevolg van de maatregelen uit het sociaal akkoord heeft Staatssecretaris Klijnsma besloten de invoering van de Participatiewet een jaar uit te stellen, dus pas in 2015 van kracht te laten worden. Het sociaal akkoord heeft belangrijke gevolgen voor de context waarin de Participatiewet moet opereren. Tegelijk speelt de discussie over de tegenprestatie naar vermogen. Born: Internet, 13 mei 2012. Movisie.
2
gaat om een jongere die via het Ambachtsplein werkt. Aan de hand van hun verhalen stellen wij onze manier van werken ter discussie, op een open en kritische manier. Werkwijze We hebben ons laten inspireren door De Drieluik-aanpak en met een aanvullende werkwijze brengen we zaken in beeld die we op het eind plenair bespreken. De uitgenodigde gasten die hun verhaal houden worden door onderstaande personen begeleid. Groepen en rollen We maken drie groepen. Er is een groepsindeling gemaakt. Groep geel: Groep groen: Groep rood: -
In de groep maakt een van de aanwezigen aanvullende notities Een van de deelnemers schrijft op het voorbedrukte papier (zie bijlage 1) de gegevens die van belang zijn. Een van de deelnemers leidt de dialoog en zorgt dat de groep in dialoog blijft.
3
2
Workshop handleiding voor de facilitators
Toewerken naar CONSTRUCTIEF ONTREGELEN Sleutelbegrippen: buiten de gangbare paden treden, out of the box kantelen leemtes in de dienstverlening zoeken de vraag aan ieder om mee te denken en vooral mee te werken aan structurele oplossingen van elkaar leren en niet elkaar veroordelen Deel 1: In gesprek met de jongere Jongeren uitnodigen tot het vertellen van het verhaal. Wat van belang is op de poster noteren die midden op tafel ligt(zie pag. 6). Vragen die kunnen helpen bij het vertellen van het verhaal:
wie ben je? waar wil je heen (op het gebied van werk, scholing, dagbesteding)? wat heb je al gedaan? wat ging er goed? welke beren zie je op de weg? welke ondersteuning heb je gehad?
Deel 2: Aan de hand van de poster - samen met de verhalenvertellers, instanties, leden van de SWT’s – zoeken naar nieuwe wegen en paden om werken en leren van jongeren te bevorderen.
4
Bijlage 1: instrument
Samen nadenken over werken en leren 1 3 2 Waar ben jij goed Wat gaat goed? Wat heb je nodig? in?
Wat voor werk wil je Wat gaat er mis? doen?
Wie helpt jou?
+
Wat wil jij leren?
Hoe gaan WIJ het anders doen? WIJ = de helpers
Poster uitprinten op A4 en in het midden leggen en tijdens de dialoog opschrijven wat er toe doet voor de jongere (zie bovenste twee vakken) en de professionals (zie laatste vak)
5
