Methodisch werken binnen de sociale wijkteams: hoe doe je dat?
Marianne Haspels
[email protected]
Marca Geeraets
[email protected]
24 maart 2015
Sociale wijkteams
Methodisch werken:
- Gericht op gezamenlijk doel - Systematische aanpak
- Inzet van effectieve interventies Doen wat werkt!
En … wat werkt? Algemeen werkzame factoren • • • • •
Een goede motivatie van de burger Goede kwaliteit van de relatie tussen de burger en de professional Professionaliteit van de professionals Een goede structurering van de ondersteuning Uitvoering van de ondersteuning zoals deze uitgevoerd hoort te worden • Goede werkomstandigheden van de professional (van Yperen, 2003)
En … wat werkt? Een goede motivatie van de burger dwz specifieke aandacht voor motivatieverhogende aspecten. Motivatie neemt toe als: • De ondersteuning gericht is op het gevoel (meer) greep te krijgen op het eigen leven. Bijvoorbeeld meer invloed op het gedrag van het kind uit te kunnen oefenen of beter te kunnen communiceren. • Vooruitgang zichtbaar wordt gemaakt tijdens de ondersteuning. • De ondersteuning gericht is op de mogelijkheden in het heden. Diagnostische kennis kan hierbij van belang zijn. Oplossingsgerichte gespreksvoering kan dit o.a. ondersteunen
En … wat werkt? Algemeen werkzame factoren • Een goede motivatie van de burger • Goede kwaliteit van de relatie tussen de burger en de professional d.w.z. er wordt aangesloten bij de karakteristieken van de burger, de ouder(s) en jeugdigen. Dat geldt zowel voor het aansluiten bij de motivatie en de wensen tot verandering als om aansluiting bij de gemeenschap en cultuur.
En … wat werkt? Algemeen werkzame factoren • Een goede motivatie van de burger • Goede kwaliteit van de relatie tussen de burger en de professional • Professionaliteit van de professionals: sluit aan bij het probleem en de vraag: de intensiteit van de ondersteuning wordt zowel afgestemd op de omvang en ernst van de problemen als op het risico op verergering. Bij een hoog risico past een meer intensieve ondersteuning. Om deze reden is het verstandig te werken met matched care. Dit betekent dat het aanbod zo licht mogelijk wordt vormgegeven in samenspraak met ouders, maar wel in de meest optimale vorm, dus eventueel meteen intensief indien nodig (i.t.t. stepped care waarbij een langere weg wordt gevolgd).
En … wat werkt? Algemeen werkzame factoren • • • •
Een goede motivatie van de burger Goede kwaliteit van de relatie tussen de burger en de professional Professionaliteit van de professionals Een goede structurering van de ondersteuning: dwz werken met realistische, concreet geformuleerde toekomstgerichte doelen, gebaseerd op de vraag van de burger, de ondersteuning opdelen in duidelijke fasen, met tussentijdse concrete subdoelen en een duidelijke koppeling van doel en middel. De ondersteuning richt zich op het beïnvloeden dan de dagelijkse omgeving van de burger.
En … wat werkt? Algemeen werkzame factoren • • • • •
Een goede motivatie van de burger Goede kwaliteit van de relatie tussen de burger en de professional Professionaliteit van de professionals Een goede structurering van de ondersteuning Uitvoering van de ondersteuning zoals deze uitgevoerd hoort te worden • Goede werkomstandigheden van de professional: zowel fysieke omgeving (werkruimte), ICT ondersteuning als effectieve logistieke processen. Veiligheid. Systematische deskundigheidsbevordering.
Quick scan sociale wijkteams
Nieuw netwerk – samenwerken andere partnerorganisaties
Expertise deling
Iedereen maakt zijn eigen analyse Doorverwijzen naar eigen inzicht
Korte lijnen
Vaste evaluatie momenten ontbreken nog Zelf mogen kiezen wat je wel/niet opschaalt
Kennis van wat wel/niet haalbaar – kennis van psychiatrie
Aandachtspunt: niet overnemen
Aandacht voor eigen netwerk
De start… APK
APK
“Wij voeren voor elk merk en type burger een APK uit. APK samen met u en uw netwerk, onder het genot van een kop koffie”
• Aansluiten bij de burger – vraagverheldering - komen tot een gezamenlijk doel • Analyse van de situatie van de burger in zijn/haar omgeving (netwerk) Welke krachten en kwetsbaarheden spelen een rol bij deze burger en welke krachten en risico’s spelen er in de omgeving van de burger nu en in de toekomst • Prioritering Op welke factoren dient de ondersteuning zich te richten? Hoe kunnen we met zo’n licht mogelijke ondersteuning zoveel mogelijk bereiken (matched care) • Keuze aanbod Welke vorm van ondersteuning is het meest effectief en kan de gemeente bieden?
APK Zicht op • Individuele factoren • omgevingsfactoren • Interactie kindfactoren
omgevingsfactoren
Afhankelijk van het doel wat burgers gerealiseerd willen hebben zet je in op een zo’n efficiënt en licht mogelijke interventie (matched care)
APK – analysemodel welke krachten en kwetsbaarheden zijn van invloed op de vraag van de burger? Burger
Omgeving Krachten in de omgeving
+
+
sterke kanten in de persoon
_
kwetsbaarheden (fysiek en /of psychisch) in de persoon
Vraag van de burger
Risico ‘s in de omgeving
_
APK – analysemodel Krachten - voorbeeld jeugdige
Krachten in de omgeving
thuis (gezin): ouders willen graag iets doen, vader spreekt goed Nederlands
Thuis beleefd naar ouders, speelt met broertje, houdt van koken
familie: zussen en zwagers (hoog opgeleid), ooms
Goede band met ouders en familie
vrienden: een vriend op school
Voetballen op straat
buurt: buurtcentrum met coach
Gaat samen met familie op stap (winkel, park, markt) en vindt dit leuk Op school zijn ze tevreden over werkhouding
werk/school: goed contact met mentor, haalt redelijke cijfers vrije tijd: voetbalveldje waar vaak wordt gevoetbald
Risico’s in de omgeving
Omgaan met spijbelen
Kwetsbaarheden jeugdige
thuis (gezin): moeder vindt Nederlands moeilijk
Licht verstandelijke beperking Impulsief
Vrienden: buurjongen die vaak ruzie zoekt met andere jongeren
Op zoek naar spannende dingen
Buurt: veel hangjongeren
Makkelijk beïnvloedbaar door andere jongeren Doet mee met onhandige dingen Voelt zich snel tekort gedaan, legt schuld vaak buiten zichzelf, vindt zelf vaak dat er niet zoveel aan de hand is Agressieregulatieproblematiek (kort lontje)
Werk/school: ouders zijn niet tevreden over leerkracht (bespreken met school) vrije tijd: beperkte mogelijkheden
www.piresearch.nl
APK – analysemodel Krachten - voorbeeld jeugdige
Krachten in de omgeving
thuis (gezin): ouders willen graag iets doen, vader spreekt goed Nederlands
Thuis beleefd naar ouders, speelt met broertje, houdt van koken
familie: zussen en zwagers (hoog opgeleid), ooms
Goede band met ouders en familie Voetballen op straat
vrienden: een vriend op school buurt: buurtcentrum met coach
werk/school: goed contact met mentor, haalt redelijke cijfers
vrije tijd: voetbalveldje waar vaak wordt gevoetbald
Gaat samen met familie op stap (winkel, park, markt) en vindt dit leuk Op school zijn ze tevreden over werkhouding
Omgaan met spijbelen
Risico’s in de omgeving
Kwetsbaarheden jeugdige
thuis (gezin): moeder vindt Nederlands moeilijk
Licht verstandelijke beperking Impulsief
Vrienden: buurjongen die vaak ruzie zoekt met andere jongeren
Op zoek naar spannende dingen
Buurt: veel hangjongeren Werk/school: ouders zijn niet tevreden over leerkracht (bespreken met school) vrije tijd: beperkte mogelijkheden
Makkelijk beïnvloedbaar door andere jongeren Doet mee met onhandige dingen Voelt zich snel tekort gedaan, legt schuld vaak buiten zichzelf, vindt zelf vaak dat er niet zoveel aan de hand is Agressieregulatieproblematiek (kort lontje) www.piresearch.nl
Aan de slag
Competenties van de professionals in de wijkteams Fase 1
APK
kennis van werkzame elementen en beschikbare effectieve ondersteuning (team, gemeente, regio) inzet van motiverende gesprekstechnieken met burger en zijn/haar netwerk (netwerkbijeenkomst) analyse van factoren en interacties – vaststellen arrangement (matched care)
Fase 2 doorverwijzen
en/of
monitoren gemaakte afspraken met eigen netwerk van de burgers, mantelzorgers, inzet pgb, buurtwerk, burgerinitiatieven,vrijwilligersorganisaties, partner-organisaties
ondersteunen van de burger om eigen regie te voeren effectief leren d.m.v. rollenspelen waarbij professional model staat effectiever benutten van eigen netwerk Inzetten op wederkerigheid (wat kan burger betekenen voor de ander)
Fase 3 evalueren en afsluiten
meten van doelrealisatie meten van burgertevredenheid
Dank voor uw aandacht!
