Versie 31 januari 2016
Studiewijzer Theorie en Empirisch Onderzoek [TEO] cursus 2015-2016
Vakcode: S_TEO Periode: Periode 4 (week 6-11 (werkcolleges, practica), week 11-12 (eindopdracht) Credits: 6.0 Voertaal: Nederlands Faculteit: Faculteit der Sociale Wetenschappen Coördinator: prof. dr. Harry B.G. Ganzeboom Examinator: prof. dr. Harry B.G. Ganzeboom Docent(en): prof. dr. Harry B.G. Ganzeboom Lesmethode(n): Werkgroep, practica Niveau: 300
Doel vak Het vak ‘Theorie en Empirisch Onderzoek’ vormt samen met de vakken ‘Professionele en Thematische Oriëntatie’ en ‘Bachelorthesis Sociologie’ de afsluiting van het BAtraject. Deze drie vakken staan in het teken van het schrijven van de thesis en een voorbereiding op de mogelijkheden na de studie. Tijdens de twee vakken in periode 4 begin je na te denken over je thesis, waarbij de nadruk ligt op het schrijven van een theoretisch kader (PTO) en het maken van bijpassende methodologische keuzen (TEO). Periode 5 staat volledig in het teken van het daadwerkelijk uitvoeren van onderzoek en schrijven van de thesis. In periode 6 wordt aandacht besteed aan een oriëntatie op met name de arbeidsmarkt en aan sollicitatievaardigheden. In periode 6 wordt ook een mini-conferentie georganiseerd waar de thesis wordt gepresenteerd. Het doel van het vak ‘Theorie en Empirisch Onderzoek’ is met name de student voor te bereiden op het schrijven van vooral het tweede, meer methodisch/methodologisch georiënteerde, deel van een bachelorthesis. Na afloop van ‘Theorie en Empirisch Onderzoek’:
kan een student de relatie leggen tussen de gebruikte theorieën, de onderzoeksvraag en eventuele hypothesen die aan de hand hiervan worden opgesteld, en het onderzoeksdesign en de analysemethoden waarmee men deze onderzoeksvraag tracht te beantwoorden; heeft een student inzicht in de consequenties van de keuze voor kwalitatief of kwantitatief onderzoeksontwerp, en kan hierbinnen beargumenteerd een keuze voor een onderzoeksdesign en analysemethoden maken; kan een student de stap maken van theoretisch concept naar operationalisatie;
is een student in staat om zelfstandig analyseresultaten te beschrijven en te duiden.
Met andere woorden, na afloop van TEO kan de student een opzet schrijven die als basis dient voor het hoofdstuk uit de thesis over onderzoeksdesign en operationalisatie.
Inhoud vak In dit vak wordt de relatie tussen achtergrondsliteratuur, onderzoeksvragen, theorie en onderzoeksdesign in empirisch sociologisch onderzoek bestudeerd. We bestuderen nederlandse en internationale onderzoeksliteratuur op het terrein van de thema’s voor de bachelorthesis en gaan na welke kennis uit dat onderzoek verkregen is. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij thema’s binnen het onderzoekprogramma ‘Sociale Participatie’, die ook als thema’s voor de bachelor thesis kunnen gelden: culturele participatie, politieke participatie, migratie en burgerschap, onderwijsparticipatie. Dit alles is een aanzet tot nadenken over het eigen onderzoek: Welke onderzoeksvragen kunnen tegen de achtergrond van de bestaande onderzoekliteratuur gesteld worden en wat is hun (wetenschappelijke) relevantie? Over welke gegevens moet ik beschikken om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden? Hoe kom ik aan deze gegevens? Onderwerpen die aan bod komen zijn: Zoeken, documenteren en systematiseren van onderzoeksliteratuur, formulering van probleemstelling en wetenschappelijke relevantie, keuze tussen theorietoetsend en explorerend onderzoek, operationalisatue en dataverzamelingsmethoden, analyse en rapportage van onderzoeksgegevens. Er wordt geoefend met secundaire kwalitatieve en kwantitatieve data.
Onderwijsvorm Werkcolleges en computerpractica. Elke week zijn er twee werkcolleges, waarin onderzoeksliteratuur wordt besproken (op basis van voorbereiding door de studenten) en een computerprakticum, waarin technische aspecten van het uitvoeren van empirisch sociologisch onderzoek worden geoefend.
Toetsvorm Studenten bereiden elk werkcollege voor door het bestuderen van de opgegeven onderzoeksliteratuur en daarover twee vragen in te leveren. Incidenteel is er een andere voorbereidingsopdracht. Op het werkcollege presenteren random aangewezen studenten een samenvatting van de bestudeerde artikelen. Voor de praktica zal worden teruggegrepen op de literatuur van eerdere methodologische vakken (ihb MTSWO, BIS). Op de praktica wordt een prakticumopdracht verstrekt. Deze dient in uitgewerkte vorm te worden ingeleverd.
De cursus wordt afgesloten met schriftelijke eindopdracht (online), die de vorm aanneemt van een – open boek – tentamen. Je krijgt 1 dag voor het beantwoorden van essay-vragen die tezamen de in de cursus besproken literatuur en onderzoekstechnieken bedekken. De beoordeling vindt als volgt plaats: Participatie in zowel de werkcolleges en praktica is verplicht en telt voor 30% van het eindcijfer. Volledige en adequate participatie wordt beoordeeld met een 7.5, voor goede prestaties wordt een hoger cijfer gegeven. Afwezigheid met geldige reden (toestemming van de docent) kan worden ingehaald. Afwezigheid zonder geldige reden of gebrekkige voorbereiding leidt tot vermindering van dit cijfer. De eindopdracht wordt individueel beoordeeld en telt voor 70% van het eindcijfer. Inleveren van het ontwerphoofdstuk Onderzoeksdesign van de BA thesis is geen onderdeel van / niet voorwaardelijk voor de beoordeling van de cursus.
Literatuur Er is een voorlopig lijst van te bespreken onderzoeksartikelen (zie bijlage). De lijst kan worden aangepast in de loop van de cursus. Downloaden van literatuur: Tijdschriftartikelen kunnen via UBVU gedownload worden wanneer je beschikt over een vunet-id. Zorg eerst dat je je browserinstellingen hebt gewijzigd (zie http://www.ubvu.vu.nl/pub/?objectid=78&objecttype=page). Als het downloaden via bovenstaande link niet lukt, probeer het dan via www.ubvu.vu.nl > ejournals; voer een gedeelte van de titel of van de titelwoorden van het tijdschrift in het zoekvak in. Lukt het dan nog niet, neem dan tijdig contact op met de docent.
Aanbevolen voorkennis Methodologie van Sociaalwetenschappelijk Onderzoek Beschrijvende en Inferentiële Statistiek Methoden en Technieken van Kwalitatief Onderzoek Onderzoekspracticum Kwantitatief of Onderzoekspracticum Kwalitatief In TEO wordt zoveel mogelijk teruggegrepen op de leerboeken die in deze vakken behandeld zijn.
Doelgroep BSc3 SOC
Overige informatie
Aanwezigheid is verplicht. Wie om dwingende redenen niet kan deelnemen, dient daarover tevoren de docent (
[email protected]) per email op de hoogte te stellen. Ongeldige redenen voor absentie zijn: werk en vakantie. Wie om een geldige reden niet kan komen, dient een extra opdracht te doen.
Schema bijeenkomsten (VOORLOPIG) 5
6 7 8 9 10 11 12 19
MA DI
01 feb 02 feb
11:00-12:45 13:30-15:15
DO MA DI DO MA DI DO MA DI DO MA DI DO MA DI DO MA DI DO DO DO
04 feb 08 feb 09 feb 11 feb 15 feb 16 feb 18 feb 22 feb 23 feb 25 feb 29 feb 01 mrt 03 mrt 07 mrt 08 mrt 10 mrt 14 mrt 15 mrt 17 mrt 24 mrt 12 mei
11:00-12:45 11:00-12:45 13:30-15:15 11:00-12:45 11:00-12:45 13:30-15:15 11:00-12:45 11:00-12:45 13:30-15:15 11:00-12:45 11:00-12:45 13:30-15:15 11:00-12:45 11:00-12:45 13:30-15:15 11:00-12:45 11:00-12:45 13:30-15:15 11:00-12:45 08:45-11:30 18:30-21:15
BV-0H53 Inleiding WN-S529 Computerpracticum: Mendeley; herhaling BIS BV-0H53 Literatuur: Culturele participatie BV-0H53 Design: Observatie designs / cross-nationaal WN-S529 Computerpracticum: Schaalanalyse BV-0H53 Literatuur: normen over kinderloosheid BV-0H53 Design: Experimentele designs WN-S529 Computerpracticum: Causale analyse BV-0H53 Literatuur: BV-0H53 Design: Vragenlijstontwerp WN-S529 Computerpracticum: Qualtrix ??? BV-0H53 Literatuur BV-0H53 Design: Open interview, focusgroepen WN-S529 Computerpracticum: Coderen open vragen BV-0H53 Literatuur BV-0H53 Design: nnb WN-S529 Computerpracticum: Tekstanalyse BV-0H53 Literatuur BV-0H53 Zelfstandig werken aan onderzoeksontwerp WN-S529 Computerpracticum: ??? BV-0H53 Vervalt; Eindopdracht inleveren (??) Tentamen Tentamen: herkansing
Wat gaan we anders doen dan vorig jaar?
Meer nadruk op herhaling kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden
Te bespreken artikelen staan niet meer in het teken van de Thematische Orientatie. In plaats daarvan uitgekozen om ze te kunnen repliceren in het practicum.
Afhankelijk van de omvang van de groep (vorig jaar 26) en niveau van de groep het werkcollege en practica in twee subgroepen splitsen.
Literatuur Begall, Katia; Mills, Melinda; Ganzeboom, Harry B.G. (2015). “Non-Standard Work Schedules and Childbearing in the Netherlands: A Mixed-Method Couple Analysis”. Social Forces 93(3) 957–988. Nagel, I.; Ganzeboom, H. B. G. (2015). Art and Socialisation. In International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (pp. 7–14). Elsevier. doi:10.1016/B978-0-08-0970868.10432-5. Abraham, Martin, Katrin Auspurg, and Thomas Hinz. 2010. “Migration Decisions Within DualEarner Partnerships: A Test of Bargaining Theory.” Journal of Marriage and Family 72(4):876–92. Retrieved (http://doi.wiley.com/10.1111/j.1741-3737.2010.00736.x). Bovens, Mark, and Anchrit Wille. 2010. “The Education Gap in Participation and Its Political Consequences.” Acta Politica 45(4): 393–422. pdf Bovens, Mark, and Anchrit Wille. 2012. “The Education Gap in Participation: A Rejoinder.” Acta Politica 47: 259–71. pdf England, P. 2010. “The Gender Revolution: Uneven and Stalled.” Gender & Society 24(2): 149– 66. pdf Hakhverdian, Armen, Wouter van der Brug, and Catherine de Vries. 2012. “The Emergence of a ‘diploma Democracy’? The Political Education Gap in the Netherlands, 1971–2010.” Acta Politica 47: 229–47. pdf Notten, Natascha, Bram Lancee, Herman G. van de Werfhorst, and Harry B G Ganzeboom. 2014. “Educational Stratification in Cultural Participation: Cognitive Competence or Status Motivation?” Journal of Cultural Economics (online). pdf Rijken, A. J., and E. M. Merz. 2014. “Double Standards: Differences in Norms on Voluntary Childlessness for Men and Women.” European Sociological Review 30(4):470–82. pdf Yazilitas, Demet, Jörgen Svensson, Geert de Vries, and Sawitri Saharso. 2013. “Gendered Study Choice: A Literature Review. A Review of Theory and Research into the Unequal Representation of Male and Female Students in Mathematics, Science, and Technology.” Educational Research and Evaluation 19: 525–45. pdf Yazilitas, Demet, Sawitri Saharso, Geert de Vries, and Jörgen S. Svensson. n.d. The Postmaterialist Perfectionist, the Pragmatic Hedonist, and the Materialist Maximalist. Understanding High School Students’ Profile Choices towards or Away from Mathematics, Science and Technology (MST) Fields in the Netherlands. Working Paper Department of Sociology, VU University Amsterdam. pdf
