Samen op weg naar je eigen toekomst!
Strategisch beleidsplan 2012-2016 Stichting Katholiek Basisonderwijs Goirle
Inhoud Voorwoord.............................................................................................................................................. 2 1. Inleiding.............................................................................................................................................. 3 1.2 Strategie, kaders en kernwaarden van SKBG ....................................................................... 3 1.3 De betekenis van de missie, visie en kernwaarden voor ons onderwijs ........................... 5 2. Strategische verkenningen ............................................................................................................. 7 2.1 Kansen........................................................................................................................................ 7 2.2 Bedreigingen ............................................................................................................................... 8 3. Interne ontwikkelingen ..................................................................................................................... 9 3.1 Sterke kanten............................................................................................................................. 9 3.2 Zwakke kanten ......................................................................................................................... 10 3.3 Conclusies ................................................................................................................................. 11 4. Ambities en resultaten ................................................................................................................... 11 Ambities............................................................................................................................................ 11 Resultaten ........................................................................................................................................ 11 5. Uitwerking strategische speerpunten .......................................................................................... 12 5.1 Passend onderwijs/Maatwerk ................................................................................................ 12 5.2 Opbrengstgerichtheid .............................................................................................................. 13 5.3 Brede Scholen .......................................................................................................................... 13 5.4 Medewerkers ........................................................................................................................... 14 5.5 Kwaliteitsontwikkeling .............................................................................................................. 15 5.6 PR/Imago .................................................................................................................................. 16
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 1
Voorwoord Het vorige Strategisch beleidsplan van SKBG had betrekking op de schoolplanperiode 2007-2011. Nu deze periode ten einde is, is het tijd voor een nieuw plan. Terugkijkend op de afgelopen periode, is gebleken dat het Strategisch Beleidsplan een nuttige functie heeft vervuld als beleids-en planningsdocument. Het Beleidsplan is voor een groot deel tot uitvoering gebracht. Voor u ligt het nieuwe Strategische Beleidsplan van Stichting Katholiek Basisonderwijs Goirle (SKBG). Dit plan beslaat de periode 2012-2016. Het Strategisch Beleidsplan zal in de jaarplannen steeds geactualiseerd worden, zodat het Strategisch Beleidsplan van SKBG actueel blijft. De financiële vertaling van dit Beleidsplan is in grote lijnen terug te vinden in de Meerjarenraming 2011-2016 en in de begroting van de betreffende jaren. Dit Strategische Beleidsplan heeft de geledingen gepasseerd en de procedure doorlopen. Na goedkeuring door het Bestuur is het plan vastgesteld door de Algemeen Directeur. Het strategisch beleidsplan behelst een samenwerkingsplan tussen bestuur, directie, ouders, leerkrachten en GMR. We zetten ons met elkaar in om onze doelen te bereiken. Zonder een goede samenwerking tussen de geledingen is dit niet mogelijk. Tevens is het een informatiebron voor onze stakeholders waarmee SKBG is verbonden. Een woord van dank aan allen die een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van dit plan is zeker op zijn plaats. SKBG kan de komende jaren vooruit en legt daarbij de lat hoog. Dat is gerechtvaardigd omdat de kinderen waarvoor SKBG zich verantwoordelijk weet, recht hebben op het beste onderwijs. Een hoog ambitieniveau stimuleert medewerkers ook het beste uit zichzelf te laten komen. Het is van belang dat leerkrachten hoge verwachtingen koesteren ten aanzien van iedereen die zich inzet voor het welzijn van leerlingen. De inzet van allen die betrokken zijn bij SKBG en haar scholen zal nodig zijn om de ambities en beleidsvoornemens die in dit plan beschreven staan, te realiseren op alle niveaus in de organisatie. Dit plan is richtinggevend voor de inhoud van de schoolplannen en de bovenschoolse activiteiten die zullen worden gepland en uitgevoerd. Goirle, februari 2012
Henk van Abel Algemeen Directeur SKBG
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 2
1. Inleiding In het beleidskader van SKBG is het onderstaande opgenomen ten aanzien van de doelen: SKBG is een ambitieuze organisatie, die zich ten doel stelt om op haar basisscholen door competente personeelsleden op geïnspireerde wijze onderwijs van hoge kwaliteit te verzorgen om daarbij de totale ontwikkeling van kinderen te bevorderen, waarbij wordt uitgegaan van hun talenten en mogelijkheden. De organisatie SKBG in het algemeen en haar scholen in het bijzonder worden geacht het volgende te realiseren: Leerlingen beschikken bij het verlaten van de school aantoonbaar over kennis en vaardigheden die hen toegang geven tot passend vervolgonderwijs, aansluitend bij de door de overheid gestelde kerndoelen. Daarnaast beschikken onze leerlingen over de kennis en vaardigheden om hun weg te vinden in de maatschappij. Daarbij staat voorop dat elke leerling naar aanleg en mogelijkheden zijn talenten ten volle heeft kunnen ontplooien. Naast kennis en vaardigheid beschikken de leerlingen aantoonbaar over sociale, motorische, culturele en creatieve vaardigheden. De leerlingen hebben respect voor de levenswijze en levensbeschouwing van anderen en bezitten de normen en waarden, die van hen in de samenleving worden verlangd.
1.2 Strategie, kaders en kernwaarden van SKBG Strategie Het strategisch beleidsplan is een beleidsdocument waarin de hoofdlijnen van het beleid voor een periode van vier jaar worden vastgelegd en is dus geen gedetailleerd planningsdocument. Daarvoor verwijzen we naar de jaarplannen. Wel worden in het strategisch beleidsplan de doelen omschreven die SKBG met het strategisch beleid wil bereiken. Het strategisch beleidsplan is richtinggevend voor het beleid over een periode van vier jaar. Als er zich binnen deze periode onvoorziene , belangrijke ontwikkelingen voordoen waardoor onderdelen van het strategisch beleidsplan zouden moeten worden bijgesteld, dan wordt het strategisch beleidsplan aangepast. Dat zal gebeuren door jaarlijks een actueel jaarplan op te stellen. De strategie van SKBG is opgebouwd vanuit haar missie en visie. In aansluiting op de visie van SKBG zijn kernwaarden geformuleerd die de stichting hoog in het vaandel heeft. Kaders De missie (waarheen?) van SKBG: SAMEN OP WEG NAAR JE EIGEN TOEKOMST! SKBG is een ambitieuze organisatie die zich ten doel stelt om op haar basisscholen, door competente personeelsleden, op geïnspireerde wijze onderwijs van hoge kwaliteit te verzorgen. De totale ontwikkeling van kinderen wordt bevorderd, waarbij wordt uitgegaan van hun talenten en mogelijkheden. Vanuit de katholieke identiteit creëren wij een veilige en respectvolle leeromgeving waarbij kinderen, ouders en medewerkers zich betrokken, gerespecteerd en gewaardeerd voelen. We vinden het belangrijk dat kinderen op deze wijze kunnen uitgroeien tot kritische en actieve burgers in een democratische maatschappij die volop in beweging is.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 3
De visie (waarlangs?) In de visie wordt verwoord hoe aan de verwezenlijking van de missie wordt vormgegeven. De samenleving individualiseert, kent vele vormen, is divers en continue in beweging. Er is steeds meer aandacht voor het unieke van elk kind. Verschillen mogen er zijn en daar wordt op ingespeeld. SKBG wil daarom in toenemende mate de leervraag en de specifieke talenten van ieder kind als uitgangspunt nemen om een passend leerarrangement te kunnen aanbieden door modern en gedifferentieerd onderwijs te bieden. Bevorderen van sociale vaardigheden en culturele vorming maken in toenemende mate deel uit van het onderwijsproces. Daarbij zal ook steeds vaker gebruik gemaakt worden van elektronische leeromgevingen. SKBG kweekt bij kinderen en medewerkers een houding van “een leven lang leren”. Dat vraagt van de medewerkers dat ook zij hun talenten ontwikkelen, zodat zij steeds beter gaan beschikken over de competenties die nodig zijn om passend onderwijs te realiseren. SKBG zet de beschikbare middelen efficiënt in en is met haar scholen vernieuwend, ondernemend en onderscheidend. De scholen verzorgen op eigentijdse en herkenbare wijze onderwijs van hoge kwaliteit. Om onze ambities te kunnen realiseren voeren we een actief personeelsbeleid met aandacht voor het vinden, opleiden en binden van voldoende gekwalificeerd personeel. Binnen het personeelsbeleid schenken we daarnaast veel aandacht aan loopbaanontwikkeling en –begeleiding en ontwikkeling van talent. De medewerkers vormen voor SKBG het belangrijkste kapitaal van de organisatie. Waar nodig en mogelijk werkt SKBG samen met besturen in de regio en zoekt steeds naar een passende vorm, waarin deze samenwerking een meerwaarde heeft. Binnen de organisatie worden initiatieven ontplooid om van elkaar te leren. Hiervoor is wederzijds respect noodzakelijk. Op deze wijze ontstaat er ook ruimte om elkaar aan te spreken op de te bereiken resultaten. Opbrengstgericht werken op elk gebied zie je terug in de ontwikkeling van SKBG. De kernwaarden (hoe?) Uit de visie zijn de kernwaarden af te leiden die leidend zijn voor de strategie, het verdere beleid en de activiteiten die binnen SKBG worden ontwikkeld en ondernomen. De volgende kernwaarden zijn hieruit geformuleerd : Ambitieus, Inspirerend en Stabiel. Ambitieus SKBG is niet snel tevreden, wil telkens verbeteren, doelen bereiken en ontwikkelingen in gang zetten waarbij we kinderen en personeelsleden uitdagen om een volgende stap te zetten. Er is meer mogelijk dan je denkt, reflecteren en groeien in kwantiteit, succes ervaren in proces en resultaat. SKBG gaat voor een hoge opbrengst. Inspirerend SKBG inspireert, is een voorbeeld, vervult een voortrekkersrol, stimuleert, straalt enthousiasme uit, werkt samen, stemt af op de ander en laat het beste uit de ander naar boven komen. Stabiel SKBG is een veilige haven, een rustpunt, straalt betrouwbaarheid en geborgenheid uit, heeft respect voor de ander en is duidelijk, transparant. SKBG heeft een goede basis op de hoofdgebieden (financieel, onderwijs, huisvesting/materieel, personeel).
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 4
1.3 De betekenis van de missie, visie en kernwaarden voor ons onderwijs De kaders bieden de scholen veel ruimte voor diversiteit en ontwikkeling, maar wel borgen zij de gezamenlijkheid, samenhang en solidariteit binnen SKBG. In onze schoolgebouwen biedt SKBG kwalitatief goed onderwijs met uitstekende ICT-voorzieningen en werkplekken. SKBG scholen werken niet alleen opbrengstgericht maar hebben ook aandacht voor diversiteit, bijvoorbeeld in wereldoriëntatie, techniek, vormingsgebieden, natuur en milieu en creatieve vakken. Ambitieus, inspirerend en stabiel betekent ook: Gezond en veilig kunnen opgroeien > sociale veiligheid en zichzelf kunnen zijn Hun talenten kunnen ontwikkelen > optimale ontwikkelingskansen en onderwijs op maat Plezier kunnen maken > welzijn en welbevinden Hun steentje bijdragen aan de maatschappij > actief burgerschap en respect voor anderen Goed worden voorbereid op hun toekomst > doorstroming naar voortgezet onderwijs. De leeromgeving op de scholen dient uitdagend te zijn. Dit betekent een prikkelende omgeving, een divers aanbod, diverse werkvormen, gedifferentieerde instructie, gevarieerde leerstof. Dit kan binnen diverse leerconcepten gerealiseerd worden als deze tegemoet komen aan de verschillen tussen kinderen. Uit de leerling-enquêtes blijkt dat de leerlingen met name waarderen dat ze fijne leerkrachten hebben met aandacht voor hun leerbehoeften. Daarbij vinden ze het ook prettig dat ze in een veilige en prettige omgeving les hebben met moderne leer- en hulpmiddelen. SKBG is trots op de kwaliteiten van onze personeelsleden. De personeelsleden kenmerken zich door gedrevenheid en betrokkenheid en door oprechte aandacht voor de leerlingen. Er is veel aandacht voor sociaal-emotionele ontwikkeling en voor een goed pedagogisch klimaat. Ook voor het personeel geldt erkende ongelijkheid. Ruimte voor talenten betekent dat initiatieven worden gestimuleerd en gewaardeerd. Hiervoor hanteert SKBG een professionele cultuur, waarbij de leerling centraal staat. Binnen zo’n cultuur past ook dat personeelsleden worden aangesproken en elkaar aanspreken op het realiseren van de doelen van de organisatie. Om ieders bijdrage aan de resultaten van het team te waarborgen, wordt van ieder personeelslid basiscompetenties verwacht alsmede het onderhouden van de bekwaamheid. Ook het tonen van voorbeeldgedrag en correct communiceren draagt bij aan een professionele grondhouding. Leerkrachten van SKBG voelen zich betrokken en verbonden met de organisatie. De scholen van SKBG geven vorm aan haar katholieke signatuur door het beleven van waarden in een katholiek perspectief. Deze waarden vinden we onder meer terug in het vieren van belangrijke gebeurtenissen, het kunnen reflecteren op het eigen gedrag, kunnen omgaan met meningsverschillen en deze verzoenen en tot slot onze dienstbaarheid, medeleven en zorg naar de ander. Deze waarden vinden we terug in de wijze waarop wij, medewerkers (personeel), ouders en leerlingen, met elkaar omgaan. De scholen van SKBG hebben daarnaast ook oog voor de toegenomen ontkerkelijking (secularisatie) en levensbeschouwelijke pluriformiteit in onze maatschappij. Juist door het katholieke perspectief en met de erkenning van deze pluriformiteit willen de scholen hun leerlingen aanmoedigen om over hun eigen levensbeschouwing en waarden te reflecteren. Zo worden onze leerlingen voorbereid, uitgedaagd en bewust gemaakt om als ‘goed mens’ een actieve rol te gaan spelen in onze maatschappij.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 5
SKBG is een laagdrempelige organisatie met een prettige en open sfeer met volop mogelijkheden tot ontwikkeling. Dankzij de kleinschaligheid is er sprake van korte communicatielijnen. SKBG is trots op haar projecten die de afgelopen jaren tot stand zijn gekomen en de kwaliteitsontwikkeling die het heeft doorgemaakt. SKBG faciliteert zo optimaal mogelijk om de missie, visie en kernwaarden te kunnen beleven en zich te ontwikkelen. SKBG stelt hiertoe eisen aan de kwaliteit en de ontwikkeling van het onderwijs. Ook draagt de organisatie zorg voor een samenhangend beleid op alle onderdelen. SKBG stelt duidelijke doelen en stelt personeelsleden in staat hun talenten en competenties in te zetten. Onderwijs op maat betekent ook leiding geven op maat. Leidinggevenden zetten daarom instrumenten en leiderschapsstijlen in die passen bij de ontwikkeling van de medewerker. Directeuren bouwen aan hun team en vormen een inspirerend voorbeeld. Bestuur en personeel dragen de gedeelde visie uit in woord en daad. SKBG presenteert zich als een zelfbewuste organisatie die partners betrekt bij het beleid, onder andere door het deelnemen aan netwerken, het onderhouden van websites en wekelijkse nieuwsbrieven naar de ouders. Wij staan voor openheid, actief luisteren en het betrekken van personeelsleden en ouders bij het beleid waarbij we wel verantwoordelijkheden daar leggen waar ze horen te liggen.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 6
2. Strategische verkenningen 2.1 Kansen 1. Ontwikkeling brede scholen In toenemende mate zien we dat in de wijk de ontwikkeling van brede scholen gestalte krijgt; samenwerken met meerdere partners waarin de school een centrale rol vervult. SKBG wil daar samen met de gemeente Goirle aan bijdragen door het ontwikkelen van brede scholen, waarin activiteiten op het terrein van onderwijs, opvang en educatie plaatsvinden. Buiten de lestijden wordt er geïnvesteerd in een verrijkingsaanbod. Op deze wijze wordt het mogelijk om passende dagarrangementen te bieden. Daarin wordt ook voorzien in een behoefte die er leeft bij ouders. 2. Passend onderwijs De overheid stimuleert ontwikkelingen die het mogelijk moeten maken om voor alle kinderen thuis nabij onderwijs en passende zorg te bieden. Schoolbesturen en scholen worden in de regio gezamenlijk verantwoordelijk voor een sluitend aanbod. De bedoeling is dat er een verdere integratie plaatsvindt: leerlingen die speciale zorg nodig hebben, ontvangen die zoveel mogelijk binnen het reguliere onderwijs. Scholen zien het als een uitdaging om maatwerk te leveren waarbij niet voorbij mag worden gegaan dat niet elke school elke leerling kan opvangen en begeleiden (niet inclusief). 3. Doorgaande ontwikkeling In de visie op Brede Scholen in Goirle is ook een visie ontwikkeld gericht op een doorgaande ontwikkeling (pedagogisch en onderwijskundig) voor leerlingen van 0 - 13 jaar. Met name de samenwerking met buitenschoolse organisaties speelt daarin een belangrijke rol. Daarmee wordt een grotere samenhang bereikt in onderwijs en opvoeding hetgeen ten goede komt aan de leerlingen. De goede samenwerking met de scholen voor voortgezet onderwijs biedt ook kansen tot een verdere uitbouw van de doorgaande ontwikkeling. 4. Opleiden in de school De scholen van SKBG participeren al enkele jaren in het project “Opleiden in de school”. Door middel van werkplekleren nemen de scholen gezamenlijk met de opleidingen de verantwoordelijkheid voor het opleiden van toekomstige leerkrachten. Dat biedt goede kansen om te voorzien in de personeelsbehoefte voor de komende jaren en het personeel te scholen in de vereiste competenties. Het project levert in de scholen een win-winsituatie op omdat de studenten gedurende hun opleiding een aantoonbare bijdrage leveren aan de schoolontwikkeling. 5. Ontwikkelingen op het gebied van ICT De ontwikkelingen op het gebied van ICT, sociale media, cloud computing e.d. gaan snel. Kinderen komen daarmee ook in de thuissituatie in aanraking. Deze ontwikkelingen bieden ook voor scholen kansen om kinderen met andere middelen de wereld te leren ontdekken. Er vindt een verschuiving plaats naar digitaal leren.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 7
6. Samenwerking De omvang van SKBG is zodanig dat het niet alle expertise in huis kan hebben. In de regio liggen voldoende kansen tot samenwerken en SKBG benut deze dan ook waar dat mogelijk is. Samenwerking biedt kansen om zowel expertise, als ook risico’s met elkaar te delen. SKBG is daarin initiatiefnemer waar mogelijk.
2.2 Bedreigingen 1. Arbeidsmarkt personeel Hoewel vraag en aanbod voor onderwijzend personeel redelijk in balans is, zijn er nog steeds (landelijk gezien) zorgen over het niveau van startende leerkrachten. Ook de arbeidsmarkt voor directeuren is niet in balans. Het aanbod op de arbeidsmarkt wordt de komende jaren nog steeds krapper. Het wordt steeds moeilijker om de juiste directeur voor de juiste plek te vinden. Het aandeel van mannen in het personeelsbestand is onevenredig klein en daalt nog steeds. Het is wenselijk meer mannen te interesseren voor de functie van leerkracht voor een evenwichtige ontwikkeling van kinderen. Daarnaast werken veel vrouwen in deeltijd, hetgeen scholen voor de uitdaging stelt om de organisatie zo in te richten dat twee duo-partners gezamenlijk de verantwoording kunnen nemen voor een groep. 2. Krimp van het aantal leerlingen Het totaal aantal leerlingen vertoont de komende jaren een dalende tendens, zowel regionaal als plaatselijk. Dat leidt tot minder inkomsten (€ 4.800,-) per leerling. Bij minder inkomsten zal ook het personeelsbestand moeten worden aangepast. Zorgvuldig moet bekeken worden of deze krimp met natuurlijk verloop kan worden opgevangen. Tot nu toe slaagt SKBG daarin. 3. Afnemende budgetten De budgetten en subsidies die voor het onderwijs beschikbaar zijn, staan onder druk. De afgelopen jaren heeft het ministerie al fors bezuinigd op de lumpsumvergoeding. Voor de materiële instandhouding is er geen normatieve vergoeding, hetgeen ten koste gaat van het personele budget. Wat de financiële consequenties zijn van de invoering van Passend Onderwijs is nog niet bekend. Ook de gemeentelijke subsidies staan onder druk en heeft een bezuiniging tot gevolg. 4. Normen, waarden en veiligheid In de maatschappij is er sprake van vervaging van normen en waarden. Dat heeft invloed op het lesprogramma van de scholen. Scholen worden in toenemende mate geconfronteerd met normvervaging en moeten veel tijd besteden aan het oplossen van problemen en conflicten. Uit onderzoeken blijkt dat het kennisniveau waarover leerlingen in Nederland beschikken daalt. De scholen zullen daarop anticiperen door meer opbrengstgericht te gaan werken. De kunst is om hierbij de balans te vinden in de verstandelijke ontwikkeling (kennis) en emotionele ontwikkeling (normen, gevoel).
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 8
3. Interne ontwikkelingen 3.1 Sterke kanten 1. Huisvesting SKBG beschikt over vier schoolgebouwen. Twee scholen, te weten bs. de Bron en bs. Open Hof zijn gehuisvest in goed onderhouden en goed geoutilleerde schoolgebouwen. Het beheer van die gebouwen ligt bij een woonmaatschappij waardoor de directeur en het team zich meer kunnen richten op het onderwijskundig gebeuren. Daarnaast is het de bedoeling dat bs. Kameleon in 2014 in een nieuw gebouw zal huisvesten en bs. de Regenboog in 2014 een grondige renovatiebeurt krijgt. 2. Participatie in netwerken De omvang van SKBG is zodanig dat het niet zelf alle expertise in huis heeft. Een onderwijsorganisatie als SKBG kan dan ook alleen goed functioneren als zij kan samenwerken in netwerken op plaatselijk en regionaal niveau, waarbij partijen verbonden worden die een rol spelen bij de ontwikkeling van kinderen. SKBG neemt niet alleen deel aan netwerken (Samenwerkingsverband WSNS, Stichting Brede Scholen, Netwerk Stichtingen N-Br., enz.) maar speelt ook een centrale en actieve rol. 3. Loyaal en trots personeel Onderwijs is mensenwerk. Het personeel is het belangrijkste kapitaal van onze organisatie. De personeelsleden van SKBG geven er blijk van dat ze trots zijn op de school en de organisatie waarvoor ze werken en ze zijn er loyaal aan. 4. Pedagogisch klimaat De scholen van SKBG kennen, zonder uitzondering, een goed pedagogisch klimaat. Dat komt tot uitdrukking in de inspectierapporten, maar ook in de tevredenheidsonderzoeken. Een goed pedagogisch klimaat is een basisvoorwaarde voor een evenwichtige ontwikkeling van kinderen. 5. Beleidscyclus SKBG kent een sterk kwaliteitsbeleid en een goede plan & controlecyclus. De PDCA-cyclus wordt op alle niveaus toegepast en geeft waarborgen dat de beleidsontwikkeling en het kwaliteitsbeleid gestructureerd worden aangepakt. Dat biedt ook goede mogelijkheden om de komende jaren fors te investeren in opbrengstgericht werken. 6. Financiën SKBG is een gezonde financiële organisatie. De bezuinigingen door het Ministerie en de Gemeente zijn adequaat opgevangen waardoor de risico’s zijn geminimaliseerd. De kapitalisatiefactor is hoog waardoor er voldoende financiële middelen zijn om risico’s op te vangen.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 9
3.2 Zwakke kanten 1. Evenwichtige personeelsopbouw De opbouw van het personeelsbestand laat zien dat deze onevenwichtig is. Men denke hierbij aan leeftijdscategorieën en vrouw/man verhouding. Deze onevenwichtige opbouw is te zien op SKBG- en schoolniveau. Mobiliteit tussen de scholen vindt wel elk jaar plaats maar nog mondjesmaat, hetgeen past in de huidige cultuur binnen het onderwijs. SKBG ziet het als een uitdaging deze cultuur te veranderen en de focus te leggen op specifieke kwaliteiten van personeelsleden enerzijds en de behoefte bij scholen anderzijds. 2. Competentieontwikkeling Er zijn verschillen waarneembaar in de competenties waarover de personeelsleden beschikken. Hoewel een toenemend aantal personeelsleden de afgelopen jaren gestart is met een scholingstraject, is een intrinsiek (van binnen uit) gemotiveerde deskundigheidsbevordering nog geen gemeengoed. Ook is er nog meer winst te behalen op het gebied van coaching, intervisie en collegiale consultatie. SKBG is hiermee wel duidelijk op weg. 3. Sturen op opbrengstgerichtheid SKBG is van mening dat er nog meer winst te behalen is bij het doorvertalen van het strategisch beleid van de stichting naar de scholen. De scholen hebben zich de afgelopen jaren aantoonbaar verder ontwikkeld. Als het gaat om opbrengstgericht werken op alle niveaus, dan valt er nog de nodige winst te behalen. 4. Uitvoeringscapaciteit Door de schaalgrootte beschikt SKBG over een klein managementbureau waarin naast de Algemeen directeur ook de directeuren een rol spelen. De uitvoeringscapaciteit is in feite te klein om alle ambities ten volle waar te kunnen maken. Ook de scholen hebben eigenlijk te weinig formatie om zowel beleidsmatig als ook op uitvoeringsniveau alle prioriteiten voldoende aandacht te geven. Derhalve zoekt SKBG ook nadrukkelijk naar partners voor verregaande samenwerking.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 10
3.3 Conclusies Op grond van de analyse zijn onderstaande speerpunten van beleid benoemd. Deze speerpunten worden in de volgende hoofdstukken verder uitgewerkt. De volgorde waarin de speerpunten zijn gepresenteerd is geen indicatie voor de prioriteit. Om deze thema’s resultaatgericht te kunnen uitwerken formuleren we eerst in hoofdstuk 6 onze ambities voor de komende jaren en de resultaten die we in 2016 bereikt willen hebben. De verdere operationalisatie daarvan vindt plaats in de jaarplannen. Thema 1: Passend Onderwijs/Maatwerk Thema 2: Opbrengstgerichtheid Thema 3: Brede Scholen Thema 4: Medewerkers Thema 5: Kwaliteitsontwikkeling Thema 6: PR/Imago
4. Ambities en resultaten Vanuit de evaluatie van het strategisch beleidsplan 2007-2011, de visie en missie van SKBG en de nieuwe strategische koers, zijn de volgende ambities en resultaten geformuleerd voor de periode 2012-2016. Deze dienen als piketpalen voor de beleidsontwikkeling.
Ambities
SKBG gaat uit van de mogelijkheden van kinderen. SKBG realiseert daarbinnen goede onderwijsopbrengsten. SKBG biedt (samen met partners) een rijke onderwijsomgeving. SKBG draagt (samen met partners) zorg voor een aansluitend dagarrangement. SKBG gaat met ouders om als partners en/of klant. SKBG biedt een professionele en ontwikkelingsgerichte werkomgeving. SKBG beschikt over personeelsleden die “eigenaar” zijn van hun eigen ontwikkeling. SKBG is op alle niveaus “in control” aangaande de kwaliteitsontwikkeling.
Resultaten
SKBG biedt zelf of regelt voor elke aangemelde leerling een passende onderwijsplek. De onderwijsopbrengsten in 2016 van de scholen zijn gestegen in vergelijking met 2011. Meting vindt plaats volgens de landelijk genormeerde toetsen. Er zijn voldoende dagarrangementen beschikbaar voor leerlingen en hun ouders die dat willen. Ouders spelen aantoonbaar een rol bij de onderwijskundige ontwikkeling van hun kind. Medewerkers zijn tevreden over het werkgeverschap van SKBG. Elke medewerker neemt deel aan ontwikkelingsactiviteiten zoals scholing, coaching, intervisie. Directeuren hebben een dossier over de kwaliteitsontwikkeling van leerkrachten en leerkrachten beschikken over een portfolio. Het bestuur heeft een dossier over de kwaliteitsontwikkeling van scholen. Directeuren verantwoorden hun ontwikkelingen middels een managementrapportage (marap) aan de Algemeen directeur. De Algemeen directeur legt verantwoording af inzake de bereikte resultaten (financieel, onderwijs, personeel) aan het bestuur.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 11
5. Uitwerking strategische speerpunten 5.1 Passend onderwijs/Maatwerk Wat vindt SKBG belangrijk? SKBG hecht er grote waarde aan dat kinderen zoveel mogelijk thuisnabij, dus in hun eigen woonomgeving, een passend onderwijsaanbod krijgen dat optimaal ten dienste staat van hun individuele ontwikkeling. Dat aanbod is in principe beschikbaar voor alle kinderen. Dus ook voor kinderen die een specifieke onderwijsbehoefte nodig hebben en voor kinderen die meerbegaafd of getalenteerd zijn. Thuisnabij betekent dat de kinderen zoveel mogelijk binnen de basisschool in de wijk of kern een passend onderwijsaanbod ontvangen. Daarnaast acht SKBG het investeren in programma’s voor sociaal emotionele ontwikkeling van groot belang voor een evenwichtige ontwikkeling van kinderen. Wat stelt SKBG zich daarbij ten doel? De scholen van SKBG ontwikkelen hun onderwijs zodanig dat zij (bijna) alle aangemelde leerlingen kunnen plaatsen en naar onderwijsbehoefte kunnen bedienen. Om dat te realiseren acht SKBG het van groot belang dat daarvoor intern de noodzakelijke deskundigheid wordt opgebouwd en dat vraagt om maatwerk in het personeelsbeleid. SKBG wil ook in de toekomst gebruik maken van externe gespecialiseerde expertise waar dit noodzakelijk wordt geacht. SKBG wil met de partners van het toekomstige samenwerkingsverband deze gebundelde expertise zodanig inzetten dat minder kinderen naar het SBO en SO worden verwezen en dat kinderen zo mogelijk worden teruggeplaatst binnen het reguliere onderwijs. SKBG wil bij het onderwijsaanbod in toenemende mate gebruik maken van elektronische leeromgevingen. Wat doet SKBG om deze doelen te realiseren? 1. Deskundig en voldoende personeel is een voorwaarde voor een goede ontwikkeling van kinderen. SKBG investeert daarom in de pedagogische en didactische kwaliteiten van leraren en ondersteunt de leraren bij het verwerven van kennis en vaardigheden op het terrein van: Leerstof, leerlijnen en didactiek; Het verzamelen en analyseren van gegevens, waaronder het maken van trendanalyses; Het uitvoering geven aan handelingsgericht werken; Opbrengstgericht werken; Het opstellen van ontwikkelingsperspectieven voor leerlingen; Het continueren van het project ‘Opleiden in de school’. 2. De scholen van SKBG realiseren vóór 31 december 2014 onderwijs volgens de 1Zorgroute (WSNS+, Passend Onderwijs) voor tenminste twee vakgebieden. 3. De scholen van SKBG realiseren sociaal emotionele vorming als onderdeel van hun zorgstructuur. Daarbij is de rol van de leraar cruciaal. Een methode en een leerlingvolgsysteem voor sociaal-emotionele ontwikkeling kunnen dat ondersteunen en is op de scholen aanwezig en geïmplementeerd. 4. Om optimaal gebruik te kunnen maken van ICT mogelijkheden is een goede samenwerking tussen intern begeleiders en ICT-coaches noodzakelijk en zijn personeelsleden goed geschoold op het gebied van ICT. 5. SKBG onderzoekt de mogelijkheden voor extra voorzieningen, zoals een plusklas/ taalklas/ zorgklas (binnen- of bovenschools). 6. SKBG wil d.m.v. het verder ontwikkelen en professionaliseren van de IB-ers en de zorg in het algemeen meer specialismen binnen de school halen.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 12
5.2 Opbrengstgerichtheid Wat vindt SKBG belangrijk? SKBG vindt het belangrijk dat in alle lagen van de organisatie een cultuur ontstaat waarbinnen directeuren en leerkrachten gefocust zijn op opbrengstgerichtheid. Over vier jaar dienen de opbrengsten van de scholen aantoonbaar gestegen te zijn. Daarbij is het de bedoeling dat de scholen voldoen aan de referentieniveaus. Dat vraagt het nodige van leerkrachten en directeuren als het gaat om competentieontwikkeling. Bij het realiseren van hogere opbrengsten worden de mogelijkheden van het leerlingvolgsysteem optimaal benut. Wat stelt SKBG zich daarbij ten doel? Het handelingsgericht werken dient over vier jaar gerealiseerd te zijn. Dat betekent dat de leerkrachten in staat zijn te signaleren, analyseren, trendanalyses te maken om op basis daarvan de juiste interventies te kunnen plegen. Binnen de scholen zijn specialismen aanwezig op alle terreinen: onderwijskundig, pedagogisch, instrumenteel en organisatorisch. De interne begeleiders fungeren in toenemende mate als coach in de leerlingenzorg. Er wordt systematisch en doelgericht gewerkt met Esis , zowel op cognitief gebied als sociaal emotioneel (Esis is een hulpmiddel om de kwaliteit te monitoren en trendanalyses te maken om zodoende zicht te krijgen op de kwaliteit van het onderwijs). De referentieniveaus (door het Ministerie vastgesteld) en het toetsingskader van de inspectie zijn richtinggevend bij het bepalen van de leerresultaten. Het is van belang om de juiste toetsen in te zetten om de resultaten in beeld te brengen. Hogere opbrengsten zijn meetbaar en worden per school afgestemd tussen de individuele scholen en het bestuur. Wat doet SKBG om deze doelen te realiseren? 1. Directeuren, intern begeleiders en leerkrachten kennen de mogelijkheden van Esis en gebruiken dit programma volledig. 2. Het toetsingskader van de inspectie, de tussendoelen en de leerlijnen, zijn vastgesteld door SKBG. 3. Van intern begeleiders wordt verwacht dat zij in toenemende mate fungeren als coach in de leerlingenzorg. Voor zover nodig zullen zij hierin verder worden geschoold. 4. De competentieontwikkeling bij groepsleerkrachten zal met name gericht zijn op handelingsgericht werken. 5. De scholen bepalen op basis van het schoolprofiel aan welke expertise zij de komende jaren behoefte hebben. Daarin wordt actief geïnvesteerd of actief op geworven.
5.3 Brede Scholen Wat vindt SKBG belangrijk? SKBG vindt het belangrijk dat de school een centrale rol speelt bij maatschappelijke ontwikkelingen in de omgeving van de school. SKBG kijkt over de grenzen van de school naar de omgeving, op zoek naar samenwerkingsverbanden die voor de ontwikkeling van kinderen van belang zijn. SKBG heeft in haar missie en visie geformuleerd dat er structurele samenwerking gezocht wordt met andere partners op het terrein van opvang en educatie.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 13
Wat stelt SKBG zich daarbij ten doel? SKBG stelt zich ten doel dat in iedere wijk een centrum voor kinderen tot stand komt, waarin behalve basisonderwijs, ook kinder-/buitenschoolse opvang en eventueel aanvullend andere activiteiten zoals een bibliotheeksteunpunt zijn ondergebracht of samenwerken. Hierin worden voor alle kinderen van 0 -13 jaar en hun ouders arrangementen aangeboden van bijvoorbeeld 8.00 – 18.00 uur gedurende het gehele jaar. Binnen deze centra kunnen kinderen van 0 - 4 jaar zich in een veilige omgeving op een pedagogisch verantwoorde manier ontwikkelen en plezier hebben. Voor kinderen van 4 -13 jaar zijn er behalve onderwijsactiviteiten, sport, spel, culturele en creatieve activiteiten na schooltijd. Ook wordt verder geïnvesteerd in de doorgaande lijn richting voortgezet onderwijs. Wat doet SKBG om deze doelen te realiseren? 1. De ouders worden nog nadrukkelijker dan nu als partners betrokken bij het onderwijsgebeuren in brede zin. 2. De scholen ontwikkelen met de partners een eenduidige visie over opvang en educatie. 3. Er vindt afstemming plaats van programma’s en activiteiten om een doorgaande ontwikkelingslijn te realiseren. 4. Met de samenwerkende partners worden afspraken gemaakt over een schriftelijke en warme overdracht van ontwikkelingsgegevens. 5. SKBG spant zich in om te bereiken dat de samenwerkende partners zoveel mogelijk in één gebouw worden gehuisvest en ruimtes zoveel mogelijk multifunctioneel worden ingezet. Zo mogelijk worden ook andere voorzieningen in het gebouw gehuisvest zoals bijvoorbeeld bibliotheeksteunpunten en muziekonderwijs, maar ook andere voorzieningen in de wijk die om ruimte en/of samenwerking vragen. Met de gemeente vindt afstemming plaats in het kader van het Integraal Huisvestingsplan (IHP). 6. De directeuren van de scholen treffen maatregelen om zowel binnen het gebouw de veiligheid van de gebruikers te waarborgen en ook een veilige schoolomgeving te creëren. Daarbij kan ook het Brabant Veiligheid Label (BVL) een goed instrument zijn. 7. De directeuren van de scholen zijn op hun locatie de regisseurs van de kindcentra. Daarbij heeft de directeur een ondernemende houding. 8. De tevredenheid van ouders wordt gemeten en de conclusies worden meegenomen in de beleidsontwikkeling van SKBG.
5.4 Medewerkers Wat vindt SKBG belangrijk? Voldoende en deskundig personeel is een noodzakelijke voorwaarde om de doelstellingen van SKBG te realiseren. Dat betekent dat de directeur, samen met het team, verantwoordelijk is voor een optimale ontwikkeling van alle kinderen. Ook is hij/zij verantwoordelijk voor het realiseren van een professionele leergemeenschap waarin ook de leerkrachten zich kunnen ontwikkelen. SKBG blijft de komende jaren investeren in een samenhangend personeelsbeleid. Van de personeelsleden wordt verwacht dat zij zelf investeren in hun professionele ontwikkeling door gebruik te maken van de mogelijkheden tot scholing, collegiale consultatie, coaching en intervisie.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 14
Wat stelt SKBG zich daarbij ten doel? SKBG probeert het beste in de personeelsleden naar boven te laten komen om een betere kwaliteit te bereiken. De focus voor de directeuren zal liggen op het onderwijskundig beleid van de school, gekoppeld aan het personeelsbeleid. SKBG ondersteunt de directeuren met een kleine, maar doelmatig ingerichte staf. Goed gemotiveerde werknemers, die nieuwe ontwikkelingen op de voet volgen en op meerdere plaatsen inzetbaar zijn, vormen een onmisbare schakel binnen de school en SKBG. Wat doet SKBG om deze doelen te realiseren? 1. SKBG doet al het mogelijke om een positief werkklimaat te creëren en personeelsleden te enthousiasmeren. 2. De tevredenheid/welbevinden van het personeel wordt gemeten en conclusies meegenomen in de verdere ontwikkeling van het personeelsbeleid. 3. SKBG leidt geschikte kandidaten op tot ‘middenmanager’. 4. SKBG verzorgt een passend scholingsaanbod voor personeelsleden. 5. Van directeuren wordt verwacht dat zij in toenemende mate coachend leiderschap als leiderschapsstijl hanteren. 6. Van leerkrachten wordt verwacht dat zij de eigenaar worden van hun eigen ontwikkeling en daarop reflecteren. De leerkrachten kunnen gebruik maken van de lerarenbeurs. 7. SKBG hanteert het mobiliteitsbeleid op alle niveaus. 8. Het aannamebeleid en de mobiliteit worden gekoppeld aan opbrengstgerichtheid en talentontwikkeling. 9. De gesprekscyclus wordt geëvalueerd en gecontinueerd. Er wordt daarbij gebruik gemaakt van digitale instrumenten die ondersteunend zijn. 10. Leerkrachten worden in staat gesteld een portfolio samen te stellen en voor alle personeelsleden zal een (digitaal) bekwaamheidsdossier worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
5.5 Kwaliteitsontwikkeling Wat vindt SKBG belangrijk? Het leveren van goede kwaliteit is voor SKBG uiterst belangrijk. Deze kwaliteit moet zichtbaar zijn in de onderwijsopbrengsten. We kijken dan niet alleen naar de eindopbrengsten maar ook naar de tussenopbrengsten. Maar ook het welbevinden van leerlingen is van groot belang en moet zichtbaar zijn in het leerlingvolgsysteem. De kwaliteit van het personeel is voorwaardelijk om goede opbrengsten te bereiken. Kwaliteitsontwikkeling is een proces dat zichtbaar moet zijn in alle lagen van de organisatie. SKBG hanteert voor haar kwaliteitsbeleid het managementmodel van het Nederlandse Instituut voor Kwaliteit (INK). Daarnaast WMK van C. Bosch (werken met kwaliteitskaarten) waarbij tweejaarlijkse tevredenheidsonderzoeken deel uitmaken. De kwaliteit van de scholen wordt behalve door de inspectie ook gemonitord en bewaakt door de Algemeen directeur en verantwoord aan het bestuur. Wat stelt SKBG zich daarbij ten doel? SKBG stelt zich ten doel dat de kwaliteit van de scholen zodanig is dat deze allen minimaal het basisarrangement houden. In hun prestaties moeten zij aan de bovenkant van de inspectienormen zitten. Elke school gaat voor hogere opbrengsten. Dat is een inspanningsverplichting. De tevredenheidsonderzoeken voor ouders, personeel en leerlingen kennen een uitslag die minimaal gelijk is aan de landelijke benchmark.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 15
Dit vraagt van de directeuren een stevig onderwijskundig leiderschap en het realiseren van een professionele cultuur binnen hun organisatie. Het afleggen van verantwoording over de bereikte kwaliteit op alle niveaus binnen de organisatie wordt standaard opgenomen in de gesprekscyclus. SKBG is “in control” aangaande de kwaliteitsontwikkeling op alle niveaus van de organisatie. Wat doet SKBG om deze doelen te realiseren? 1. SKBG investeert in onderwijskundig leiderschap met een focus op visie- school- en kwaliteitsontwikkeling. 2. Het aanspreken van elkaar op resultaten en het afleggen van verantwoording daarover wordt standaard opgenomen in de gesprekscyclus. Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van de instrumenten Big Five en 360 graden feedback. 3. In alle geledingen zie je de kwaliteitsontwikkeling terug. Het is gemeengoed. 4. SKBG investeert in ICT-hulpmiddelen om de kwaliteit te monitoren. De bovenschoolse module van Esis zal geïmplementeerd worden. 5. SKBG ontwikkelt een integrale kwaliteitsmonitor om de kwaliteit van de scholen in kaart te brengen.
5.6 PR/Imago Wat vindt SKBG belangrijk? SKBG vindt het belangrijk dat de omgeving en stakeholders op de hoogte zijn van de ontwikkelingen en succeservaringen die op de scholen plaatsvinden. Personeel en ouders zijn de ambassadeurs van de school en dragen dit uit. Om de omgeving zo goed mogelijk te informeren wordt gebruik gemaakt van de media die voorhanden zijn. SKBG en haar scholen hebben een frisse en moderne uitstraling. Er spreekt enthousiasme en betrouwbaarheid uit. Wat stelt SKBG zich daarbij ten doel? Het doel van SKB en haar scholen is om de omgeving (met name de ouders) te informeren over het nieuws, ontwikkelingen en resultaten van de school en hun kind. De school heeft een prominente plaats in de wijk. Wat doet SKBG om deze doelen te realiseren? SKBG en haar scholen hebben het P.R. rapport van R. Verbunt en zijn aanbevelingen verwerkt in onderstaande doelen. 1. Het logo van SKBG wordt vernieuwd en dient een frisse, moderne uitstraling te hebben. 2. SKBG volgt de landelijke ontwikkelingen om schooltijden aan te passen binnen dagarrangementen, bijvoorbeeld door te werken met continuroosters. Elke twee jaar zal daartoe de behoefte bij ouders worden gepeild waarbij met name de ouders van onderbouwleerlingen een belangrijke input zijn voor het toekomstig beleid. 3. Ouders kunnen de vorderingen van hun kind volgen door in te loggen op school. 4. De websites van de scholen zijn up to date wat betreft nieuws en wetenswaardigheden. 5. Informatie wordt steeds meer digitaal verspreid. 6. Het management van de scholen schoolt zich in het omgaan met ‘social media’. 7. Er wordt bezien of het wenselijk is om een functie “Communicatie” in het leven te roepen. 8. Personeel wordt geschoold in het zich eigen maken van ‘het ambassadeurschap’ van de school.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 16
9. Schoolgebouwen hebben een moderne uitstraling. Ze zien er aantrekkelijk en verzorgd uit. Twee scholen voldoen hier aan. Bij de nieuwbouw van bs. Kameleon en ingrijpend onderhoud van bs. De Regenboog wordt hiermee rekening gehouden. 10. De scholen werken met een PR-plan.
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 17
Positief advies Directeurenberaad
januari 2012
Positief advies/instemming GMR
januari 2012
Goedkeuring Bestuur SKBG
februari 2012
Vaststelling Algemeen Directeur
februari 2012
Handtekening Voorzitter Bestuur
Handtekening Voorzitter GMR
Handtekening Algemeen Directeur
Strategisch beleidsplan SKBG 2012-2016
Pagina 18