“ZORGEN VOOR DE TOEKOMST”
STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2013 - 2017 SWINHOVE GROEP
Definitieve versie 2.1 Zwijndrecht, 29 oktober 2013
Strategisch beleidsplan 29 oktober 2013 definitieve versie 2.1
Inhoudsopgave en managementsamenvatting 1.
Strategisch beleid integraal benaderd ...........................................................4
2. 2.1 2.2
Missie, visie en analyses uitgangspunt voor strategische keuzes ......5 Kernwaarden Dichtbij, Betrouwbaar en Gastvrij verwoord in onze missie en visie ........5 Analyse van onze sterke punten, aandachtspunten, kansen en bedreigingen geeft aanknopingspunten voor ontwikkeling interne organisatie .............................................5 Analyse van onze markt en doelgroepen geeft indicatie toename 75+, toename zorgvraag en specificatie seniorenprofielen ...................................................................7 Politieke, maatschappelijke en sociale ontwikkelingen stimuleren ondernemerschap en samenwerking ............................................................................................................8
2.3 2.4
3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
4. 4.1
Continue kwaliteitsverbetering, behoud van capaciteit, inzet op zware zorg en flexibiliteit in wonen en diensten .......................................9 Continuering kwaliteitsverbetering zorg, behandeling en medische dienstverlening .....9 Huidige portfolio beslaat intramurale all-inclusive pakketten en thuiszorg in appartementcomplexen ................................................................................................10 Gewenst scenario: Capaciteit neemt de komende vijf jaar af door extramuralisering en groeit daarna weer door toename van zware zorg ..................................................11 Realistisch scenario: Capaciteit neemt de komende vijf jaar af door extramuralisering en wordt niet gecompenseerd door toename van zware zorg .....................................13 Scenario’s focussen op intensieve en complexe zorg, flexibele woonzorgarrangementen en sociale voorzieningen geconcentreerd op locaties ........13 Toekomstige portfolio breidt zich uit met combinaties van huur- en dienstenmodules, breder zorgaanbod over sectoren heen en behandeling en verpleging thuis ..............15
4.5
Vijf prioriteiten in de bedrijfsvoering ............................................ 18 Marketing & communicatie focust op ontwikkeling van arrangementen, cliëntcontactstrategie, interne communicatie en arbeidsmarktcommunicatie ..............18 P&O-beleid focust op de werkomgeving, de werkbeleving, leiderschap en de arbeidsmarkt .................................................................................................................19 Gastvrijheid focust op visieontwikkeling, gedrag en omgeving ....................................20 Interne sturing & beheersing focust op verduidelijking taken en verantwoordelijkheden, systematisch werken en sturen op (financiële) resultaten .....21 Samenwerking focust op kwaliteit van zorg en bedrijfsvoering ....................................21
5. 5.1 5.2 5.3 5.4
Vier uitgangspunten in ons vastgoedbeleid .................................. 23 Onze locaties zijn de steunpilaar in onze missie en visie .............................................23 Verantwoordelijkheid voor vastgoedtaken in de lijn belegd ..........................................24 Vastgoedexploitatie Swinhove Groep behaalt 2% rendement .....................................24 Elke locatie een eigen ‘brand’ om de cliënt keuze te kunnen bieden ...........................25
6. 6.1 6.2
Elke locatie een unieke herkenbare uitstraling ............................. 26 Met 12 locaties verspreid in Zwijndrecht zijn wij altijd dichtbij ......................................26 Swinhove, veilig en beschermd wonen; het expertisecentrum op gebied van zorg en behandeling ..................................................................................................................27 Ambachtstaete, dé locatie voor kortdurende zorg en exclusief residentieel wonen met zorg ........................................................................................................................27 De Lindonk biedt het ultieme dorpsgevoel, gezellig, multicultureel en betaalbaar .......28 De Lichtkring biedt fraaie 2-kamerappartementen nabij 24-uurs zorg op een unieke locatie in het centrum van Zwijndrecht .........................................................................29
4.2 4.3 4.4
6.3 6.4 6.5
2
6.6 6.7 7. 7.1 7.2 7.3 7.4
De IJsvogel biedt comfortabel wonen met of zonder partner, gezellig in de eigen buurt ..............................................................................................................................30 De toekomstige uitstraling en de daarbij behorende functies samengevat ..................30 Produktie, zorgvraag en financiële parameters bepalend voor huisvestingsprojecten en continuïteit ........................................... 33 Vergoeding van de kapitaallasten wordt in toenemende mate gekoppeld aan de gerealiseerde productie ................................................................................................33 Investeringen worden gefaseerd gepleegd en zijn afhankelijk van de ontwikkeling van de zorgvraag ..........................................................................................................33 Leegstand en daling zzp-tarief locatie De Lindonk grootste risico voor impairment en continuiteit organisatie ..................................................................................................34 Financiële parameters als richtlijn voor de toekomst ....................................................35
Bijlage 1. Markt- en doelgroepenanalyse Bijlage 2. Politiek, maatschappelijke en sociale ontwikkelingen Bijlage 3. Overzicht locaties Bijlage 4. Projectplanning
3
1.
Strategisch beleid integraal benaderd
Dit Strategisch beleidsplan bestaat uit een algemeen deel gevolgd door een uitwerking op drie deelgebieden. In het algemene deel hebben wij onze missie en visie verwoord, zijn analyses opgenomen en enkele externe ontwikkelingen beschreven waarbinnen de Swinhove Groep acteert. Het algemene deel leidt tot strategische keuzes op de volgende drie deelgebieden: - Kwaliteit, capaciteit, doelgroepen en producten - Organisatie en bedrijfsvoering - Vastgoedbeleid en huisvesting. De beleidsuitgangspunten bestrijken de periode 2013 t/m 2017. Het deel dat betrekking heeft op de huisvesting heeft een planningshorizon tot 2023 en zal periodiek maar minstens bij elke beleidsperiode worden geactualiseerd. Hoewel dit beleidsplan een meerjarig karakter heeft zullen we jaarlijks bij deze koers stil staan. De politieke besluitvorming is zeer grillig en van tijd tot tijd onvoorspelbaar. De impact van de politieke beslissingen met betrekking tot de ouderenzorg is zo groot op onze organisatie dat we jaarlijks zullen beoordelen of de ingeslagen koers met de risico’s en keuzes die daaraan ten grondslag liggen nog actueel en logisch zijn. Belangrijk hierbij is dat de Swinhove Groep een flexibele organisatie is en blijft die in staat is snel in te spelen op koerswijzigingen. Bij het tot stand komen van dit strategisch beleidsplan zijn het MT, de hoofden, de Raad van Toezicht, de cliëntenraden en de ondernemingsraad betrokken. Cure+Care consultancy bv heeft ons tijdens het proces ondersteund.
4
2.
2.1
Missie, visie en analyses uitgangspunt voor strategische keuzes Kernwaarden Dichtbij, Betrouwbaar en Gastvrij verwoord in onze missie en visie Onze locaties zijn de motor voor leefbare wijken. Wij zijn flexibel en leveren vanuit onze locaties een door de cliënt gevraagd aanbod van diensten op het gebied van wonen, zorg, behandeling en welzijn. Dat kunnen we integraal waardoor we meer bieden dan de som der delen. Wij zijn creatief en ondernemend en werken samen met partners in de wijken. Bewoners dichtbij onze locaties voelen zich bij ons thuis.
Wij zorgen dat onze dienstverlening op orde is. Wij stellen onze cliënten centraal en gaan met hen en hun naasten in gesprek. Wij werken vraaggericht door dagelijks te luisteren en te begrijpen. Swinhove Groep beweegt steeds met de veranderende wensen van cliënten en van de maatschappij mee. Wij hebben onze zaken op orde en leveren betrouwbare dienstverlening. Swinhove Groep zorgt voor deskundigheid met de inzet van de juiste mensen en door samenwerking met anderen. Wij maken samen afspraken en zorgen dat we elkaar daaraan houden. Duidelijkheid zorgt voor rust.
Wij zijn trots op de Swinhove Groep Medewerkers zijn collegiaal en betrokken. Met eigen verantwoordelijkheid en wederzijds respect creëren wij een betrouwbare sfeer waarin we goed kunnen werken. Medewerkers en vrijwilligers geven zelf sturing aan hun werk. Swinhove Groep geeft hen ruimte voor ontplooiing. Wij hebben plezier in ons werk, wij zijn gastvrij en krijgen daarmee waardering van onze cliënten.
Wij willen twee rijen voor de deur: een rij met cliënten die graag bij ons komen wonen en een rij met medewerkers die graag bij ons komen werken. Wie wil er nou niet deel uitmaken van de Swinhove Groep? 2.2
Analyse van onze sterke punten, aandachtspunten, kansen en bedreigingen geeft aanknopingspunten voor ontwikkeling interne organisatie Wij hebben een analyse uitgevoerd naar onze sterke punten, aandachtspunten, kansen en bedreigingen. In deze analyse is een zevental perspectieven onderscheiden, waarvan er drie een externe en vier een interne focus hebben. Elk perspectief is separaat uitgewerkt (zie tabel 1) en biedt aanknopingspunten voor onze strategische keuzes.
5
Tabel 1 Analyse op 7 perspectieven Producten
Sterke punten
Aandachtspunten
-
-
-
Financieel
Integraal aanbod: van wijkzorg tot
Onvoldoende focus om alles echt goed te
intramurale zware zorg op verschillende
doen; ondernemerschap komt onvoldoende
locaties
tot uitdrukking
Sterk vertegenwoordigd met passende
-
Visie m.b.t. tot wijkgerichtheid en
deskundigheid in ketens, zoals CVA,
DICHTBIJ onder druk als gevolg van
dementie
bedrijfsvoering en verzakelijking
-
Inzicht in financiële situatie en risico’s
-
Sturen op basis van managementinformatie
-
Contacten met financiers zijn goed
-
Denken in rendement
-
Borging vastgoedgerelateerde taken
-
Overheidsbesluiten zetten exploitatie onder druk
Medewerkers
-
Binnen teams collegialiteit en
-
Groepsgrootte Kleinschalig wonen te klein
-
Ontevredenheid door ervaren werkdruk,
betrokkenheid -
afstand MT-medewerkers en onvoldoende
Creatief m.b.t. inzet ondersteuning in de zorg door MMZ’ers, Drechtwerkers en
borging beleid, veranderingen en structuur -
vrijwilligers
Spanningsveld tussen opleidingsniveau/deskundigheid medewerkers en stijgende complexiteit in de zorg
Innovatie
-
Ontwikkeling nieuwe doelgroepen zoals
-
met ASZ, Parkinson; -
Medicatieveiligheid
-
Samenwerking in de keten, samenwerking
Niet consequent doorlopen van de cyclus plan, do, check, act
-
Bescheidenheid, onvoldoende uithangbord
met partners rond wijkdiensten Kansen Cliënten
-
Toename van het aantal ouderen, ouderen
Bedreigingen -
met partner en allochtone ouderen, vergeten doelgroepen en ‘tussen wal en
Concurrentie
-
staat in de kinderschoenen -
Vraaggericht werken en luisteren naar
schip geraakte‘ doelgroepen (o.a.
cliënten; omgaan met mondige
voormalig ZZP 9b/delier crisisdementie)
cliënt(systeem)
Organisatie is goed vertegenwoordigd in
-
belangrijke netwerken met Drechtsteden
ZZP 1 t/m 4 wordt extramurale zorg en kan door elke thuiszorgorganisatie in
samenwerkingspartners in Zwijndrecht en -
PR en marketing naar cliënten en de markt
Zwijndrecht worden aangeboden -
Geen PR- en marketingbeleid
Veel vrijwilligers en veel medewerkers
-
Geen ‘brand’ in de markt
wonen in Zwijndrecht: ambassadeurschap
-
Onbekendheid met ons aanbod en
Monopolie/sterke positie binnen Zwijndrecht m.b.t. intramurale zware zorg
-
Vastgoed in eigendom als unique selling point
Reputatie
-
Keuze in verschillende identiteiten en
expertise
locaties
6
2.3
Analyse van onze markt en doelgroepen geeft indicatie toename 75+, toename zorgvraag en specificatie seniorenprofielen Wij hebben een omgeving- en bevolkingsscan laten uitvoeren voor het werkgebied 1. Op basis hiervan is een markt- en doelgroepenanalyse gemaakt. In bijlage 1 is de beschrijving en onderbouwing opgenomen. Hieronder zijn de belangrijkste conclusies weergegeven.
De doelgroep 75+ neemt tot 2025 toe met 42%
Tabel 2 Prognose bevolkingsgroei 75+ in de periode 2012-2025 Bevolkingsprognose Zwijndrecht Aantal 75+
2012
2015
2020
2025
5.642
6.003
6.649
8.022
CBS (bron: Coresta)
Zorgbehoefte in werkgebied Swinhove Groep neemt tot 2025 toe met 42%
Tabel 3
Ontwikkeling zorgbehoefte per ZZP in de periode 2012 -2025
Zorgprognose Swinhove 2012
2015
2020
2025
Extramuraal
779
829
918
1.108
Intramuraal
795
846
937
1.130
Waarvan licht somatisch
132
141
156
188
227
241
267
322
269
286
317
382
92
98
109
131
71
75
83
101
4
4
5
6
(huidig ZZP V&V 1+2) Waarvan licht regieverlies (huidig ZZP V&V 3+4) Waarvan zwaar regieverlies (huidig ZZP V&V 5+7) Waarvan zwaar somatisch (huidig ZZP V&V 6+8) Waarvan herstelzorg (huidig ZZP V&V 9) Waarvan palliatieve zorg (huidig ZZP V&V 10) (bron: Coresta)
1
Omgeving- en bevolkingsscan en Markt- en doelgroepenanalyse Coresta 2012
7
Seniorenprofielen Zwijndrecht geven door indicatie leefstijl inzicht in de mogelijke vraag aan de Swinhove Groep
Tabel 4
Seniorenprofielen Zwijndrecht en mogelijk vraag
Profiel
Personen
Personen
van 65-75
van 75+
Mogelijke vraag aan Swinhove Groep
jaar Bejaarde
26
1.943
aanleuners
Goedkoop huurappartement bij SG; welzijnsvoorzieningen zoals restaurant, ontmoeting
Actieve
811
461
emptynesters
Zorg en diensten aan huis; particuliere diensten; (tijdelijke) intramurale zorg met extra voorzieningen
Samen Oud
767
517
Crisisopvang, logeren, thuiszorg Tweepersoonsappartement bij SG
Gepensioneerde
980
102
Goedkoop huurappartement bij SG of in de wijk;
238
505
Zorg en diensten aan huis; particuliere diensten;
alleenstaanden Oudere
welzijnsvoorzieningen bereikbaar
appartements-
(tijdelijke) intramurale zorg met extra
genieters
voorzieningen
In bijlage 1 staan de seniorenprofielen uitgebreider beschreven. 2.4
Politieke, maatschappelijke en sociale ontwikkelingen stimuleren ondernemerschap en samenwerking In bijlage 2 zijn deze ontwikkelingen verder uitgeschreven. Hieronder staan de belangrijkste conclusies benoemd.
Aantal mensen met ouderdomsziekte neemt toe, complexiteit van ziekte op latere leeftijd neemt toe, hogere indicatie bij opname door langer thuis wonen; Aandeel werkzame bevolking neemt af waardoor arbeidsmarktproblematiek ontstaat; Mondigheid cliënt en belangengroeperingen neemt nog steeds toe; Gebruik technische hulpmiddelen beïnvloedt dagelijks leven en zorgproces; Maatschappelijk verantwoord ondernemen vanuit bedrijfseconomisch en ecologisch oogpunt steeds belangrijker; Verantwoordelijkheidsverdeling en financieringsgrondslagen rond AWBZ, WMO en ZVW veranderen; Bouwbeleid Zorgkantoor stimuleert samenwerking met gemeente en andere sectoren, ondernemerschap en doelmatigheid; Doelmatigheidstreven in de cure sector biedt samenwerkingsmogelijkheden.
8
3.
Continue kwaliteitsverbetering, behoud van capaciteit, inzet op zware zorg en flexibiliteit in wonen en diensten
De Swinhove Groep beschikt over een aantal locaties en thuiszorgteams. In de wijken rondom onze locaties bevinden zich complexen met seniorenwoningen. De ouderen die in deze wijken wonen bedienen wij met onze thuiszorgteams en bieden wij tevens diensten aan in onze locaties. In deze wijken zijn wij fysiek dichtbij. Ook buiten deze wijken leveren wij zorg en diensten, maar dit is niet onze core-business. 3.1
Continuering kwaliteitsverbetering zorg, behandeling en medische dienstverlening Voor de Swinhove Groep is kwaliteitsverbetering een continu proces. Hieronder wordt ingegaan op de belangrijkste onderdelen.
Kwaliteit van zorg Wij werken met het PREZO kwaliteitssysteem. Het systeem is gebaseerd op de Normen Verantwoorde Zorg en het Kwaliteitskader. Middels de PDCA cyclus worden verbeterplannen opgemaakt, uitgevoerd, geëvalueerd en bijgesteld. Uitgangspunt hierbij is de centrale vraag; ‘wat is de toegevoegde waarde voor onze cliënten?‘ Het is nu van belang om het kwaliteitssysteem verder invulling te geven en vervolgens te verankeren binnen de organisatie. Doel is om de aankomende periode de gouden keurmerken voor onze locaties te behouden en het zilveren keurmerk om te zetten in een gouden keurmerk.
Medische formatie Tussen 2013 en 2016 zal nader vorm gegeven moeten worden aan de medische formatie bestaande uit specialisten ouderengeneeskunde, verpleegkundig specialisten en de praktijkverpleegkundige. De specialisten fungeren als generalist binnen de intramurale ouderenzorg, waarbij de voorwachtfunctie vervuld moet gaan worden door verpleegkundigen van dienst, verpleegkundige specialisten en de praktijkverpleegkundige. Doel is dat specialisten zich met name kunnen toeleggen op de acute medische zorgverlening en coaching on the job. Met Stichting Crabbehoff zal een nadere samenwerking tussen specialisten en verpleegkundig specialisten onderzocht worden om zodoende het dreigend tekort aan specialisten ouderengeneeskunde te pareren. Tenslotte zien wij mogelijkheden in de samenwerking met de huisartsenpraktijk die vanaf 2014 in locatie Swinhove gehuisvest wordt.
Behandeldienst In 2013 zal een duidelijk omschreven visie richting gaan geven aan de verdere ontwikkeling van het behandelcentrum. Ambulante, (poli)klinische diagnostiek en behandeling gericht op complexe en chronische aandoeningen, gefinancierd vanuit de zorgverzekeraar, zal als één van de speerpunten binnen deze visie verder worden uitgeschreven.
9
3.2
Huidige portfolio beslaat intramurale all-inclusive pakketten en thuiszorg in appartementcomplexen In totaal zijn wij actief op 12 locaties. Op vijf ‘eigen’ locaties bieden wij diensten in 388 wooneenheden aan cliënten (per 01-01-2014). Daarnaast bieden wij op zeven andere locaties diensten aan 210 extramurale cliënten. Ons huidig portfolio ziet er als volgt uit: Tabel 5
Huidig portfolio Swinhove Groep
Nr
Diensten
Woonomgeving
Indicaties
1
Diensten aan regieafhankelijke
Groepswonen in beschermde omgeving
ZZP 5, ZZP 7,
mensen met dementie
met 6-9 mensen
ZZP 9b
All inclusive 2
3
Diensten aan regieafhankelijke
Individueel wonen in beschermde
ZZP 6, ZZP 8, ZZP 9b
mensen met een somatische
omgeving
aandoening
All inclusive
Diensten aan revalidanten
Individueel wonen in beschermde
GRZ en AWBZ-
omgeving en deels in zorghotel-setting
revalidatie
All inclusive 4
Diensten aan kwetsbare senioren
Individueel wonen in beschutte
in een beschutte omgeving
omgeving
ZZP 1 t/m ZZP 4
All inclusive 5
Diensten aan kwetsbare
Wonen in eigen woning
thuiswonende senioren
Extramurale zorg2, begeleiding, dagbehandeling
6
Specialties
Parkinson
Ketenzorg dementie
Observatie-unit
1e lijns behandeling ouder wordende mensen
2
CVA
Huishoudelijke hulp, huishoudelijke ondersteuning, persoonlijke verzorging, verpleegzorg
10
De capaciteitsopbouw beschikbaar per dienst en locatie op peildatum januari 2014 is vermeld in tabel 6. Tabel 6
De huidige capaciteitsopbouw (peildatum januari 2014)
Locatie
Diensten
Diensten aan
Diensten aan
Diensten aan
Diensten
aan
regieafh.
kwetsbare
kwetsbare
aan
regieafh.
mensen met
senioren in
thuis-
Revalidan-
mensen
som.
beschutte
wonende
ten
met
aandoening
omgeving
senioren
Totaal
dementie Swinhove
67
67
Ambachtstaete
25
6
10
144
20
51
De Lindonk
25
62
87
De Lichtkring
45
30
75
De IJsvogel
31
31
’t Anker
30
30
De Cirkels
30
30
Duivenvoorde
30
30
Eem/Zonnestein
30
30
De Kring
30
30
De Lus
30
30
Plantage
30
30
Totaal
137
92
129
388
210
30
598
210
598
3.3
Gewenst scenario: Capaciteit neemt de komende vijf jaar af door extramuralisering en groeit daarna weer door toename van zware zorg Bij ongewijzigd beleid zal in 2019 circa 38% van het huidige aantal plaatsen niet meer zijn ingevuld met intramurale cliënten (zie figuur 1) doordat de verblijfscomponent van ZZP 1 t/m 3 en deels van ZZP4 niet langer wordt geïndiceerd. ZZP mix intramuraal
Figuur 1
Capaciteitsontwikkeling als gevolg van vervallen verblijfsindicatie lagere ZZP’s (bij ongewijzigd intern beleid)
Wanneer de verwachte toename van de hogere ZZP’s wordt betrokken bij de te verwachten capaciteitsontwikkeling, ontstaat het beeld zoals weergegeven in
11
figuur 2. Hierbij is ervan uitgegaan dat de procentuele groei van de zorgvraag gelijk is aan de procentuele groei bij de Swinhove Groep. ZZP mix intramuraal
Figuur 2
Gewenste scenario; Capaciteitsontwikkeling als gevolg van vervallen verblijfsindicatie lagere ZZP’s en groei zorgvraag lagere ZZP’s
Wij constateren dat de totale capaciteit in 2019 ondanks de groei van de lagere ZZP’s toch nog circa 30% onder het huidige niveau ligt. In de periode daarna zou, als gevolg van toename van de zware zorg, de totale capaciteit weer kunnen toenemen. In 2023 is het verschil nog 19%. In tabel 7 is de cijfermatige verdeling per ZZP opgenomen. Bij de verdeling over de verschillende ZZP’s is de feitelijke ZZP-mix van januarifebruari 2013 (350 plaatsen) evenredig geëxtrapoleerd naar de beschikbare capaciteit per 1-1- 2014 (388 plaatsen). Tabel 7
Cijfermatige verdeling per ZZP 2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
ZZP 1
22
17
11
6
0
0
0
0
0
0
ZZP 2
63
47
31
15
0
0
0
0
0
0
ZZP 3
44
29
14
0
0
0
0
0
0
0
ZZP 4
34
35
35
30
25
20
19
20
21
22
ZZP 5
107
109
112
114
117
119
122
127
132
137
ZZP 6
65
67
68
70
71
73
74
77
82
84
ZZP 7
14
14
15
15
15
16
16
17
17
18
ZZP 8
7
7
7
7
7
7
8
8
8
8
ZZP 9b
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
DBC
30
30
32
33
35
36
38
40
41
43
Totaal
388
357
327
292
272
273
279
291
303
315
%
100%
92%
84%
75%
70%
70%
72%
75%
78%
81%
*)Totale capaciteit o.b.v. ‘Capaciteit Swinhove Groep op 1 januari 2014’, J. Brands. Verdeling per ZZP n.a.v. ‘Productie jan-feb2013 met aantal plaatsen.’
12
3.4
Realistisch scenario: Capaciteit neemt de komende vijf jaar af door extramuralisering en wordt niet gecompenseerd door toename van zware zorg Ondanks de te verwachten toename van zware zorg is het, gelet op de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, nog onzeker of deze ook werkelijk wordt omgezet in extra contracteerruimte voor de Swinhove Groep. Wij hebben daarom ook een realistisch scenario gedefinieerd. In dit scenario wordt ervan uitgegaan dat er geen substitutie van lichte zorg naar zware zorg zal plaatsvinden. Feitelijk ontstaat dan de situatie zoals weergegeven in figuur 2. Een cijfermatige verdeling van de ZZP’s is weergegeven in tabel 8. Tabel 8
Een cijfermatige verdeling van de ZZP’s 2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
ZZP 1
22
17
11
6
0
0
0
0
0
0
ZZP 2
63
47
31
15
0
0
0
0
0
0
ZZP 3
44
29
15
0
0
0
0
0
0
0
ZZP 4
34
34
34
28
22
17
17
17
17
17
ZZP 5
107
107
107
107
107
107
107
107
107
107
ZZP 6
65
65
65
65
65
65
65
65
65
65
ZZP 7
14
14
14
14
14
14
14
14
14
14
ZZP 8
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
ZZP 9b
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
DBC
30
30
30
30
30
30
30
30
30
30
Totaal
388
352
316
274
247
242
242
242
242
242
%
100%
91%
81%
71%
64%
62%
62%
62%
62%
62%
Voor ons betekent dit dat wij door het blijvend aantrekkelijk maken c.q. houden van onze locaties, de vrijkomende plaatsen met geëxtramuraliseerde zorg zullen gaan opvullen. In de volgende paragrafen beschrijven wij onze aanpak voor beide scenario’s. 3.5
Scenario’s focussen op intensieve en complexe zorg, flexibele woonzorgarrangementen en sociale voorzieningen geconcentreerd op locaties Swinhove Groep focust op haar locaties als motor van leefbare wijken. Wij kiezen specifiek voor de volgende koers. Wij zijn goed in het leveren van intensieve, complexe zorg zowel in intramurale als in extramurale vorm. Wij bieden dit aan cliënten in onze eigen locaties en in de appartementencomplexen in onze wijken. Thuiszorg buiten de genoemde locaties en complexen laten wij zo mogelijk over aan andere thuiszorgaanbieders. Wij organiseren een infrastructuur in onze locaties in de wijk die de samenleving faciliteert en leidt tot uitstel danwel afstel van een hulpvraag bij de gemeente. Wij voorzien door extramuralisering en bezuiniging een toenemend beroep van burgers op de WMO/gemeente waaraan niet kan worden voldaan. In samenwerking met de gemeente willen wij de functie van ontmoeting, restaurant, activiteiten en serviceabonnementen uitbouwen om burgers in een thuissituatie de benodigde ondersteuning te bieden.
13
Uit de cijfers blijkt dat we de komende jaren met een dip in de capaciteit te maken krijgen. In het gewenste scenario willen wij na deze dip de zware zorg die dan weer toeneemt maximaal contracteren. Deze dip kunnen we overbruggen door nu verschillende projecten te starten en samenwerking aan te gaan. Tevens zorgen we ervoor dat we flexibele huisvestingsmogelijkheden paraat hebben om daadwerkelijk uitbreiding van zware zorg te organiseren als de mogelijkheid zich voordoet. In het realistische scenario is dit de eindsituatie en substitueren we niet naar zware zorg. We doen in alle scenario’s concreet het volgende: 1.
Onze voorzieningen blijvend aantrekkelijk te houden c.q. te maken voor cliënten met een lage zorgvraag dan wel een tijdelijke zorgvraag. Hiervoor ontwikkelen we arrangementen met een keuze in woonmodules gecombineerd met dienstenmodules. Wij verwachten, mede op basis van de markt- en doelgroepenanalyse, dat onze doelgroep zelf combinaties gaat zoeken en maken, van woonruimte en een zorggericht dienstenpakket;
2.
Ook zullen wij inspelen op de toenemende behoefte aan initiatieven ter ontlasting van de mantelzorg, zoals crisisopnames plus tijdelijke opnames. De vraag naar tijdelijke ondersteuning en opvang zal naar ons idee snel toenemen als gevolg van het uitstellen van opnames;
3.
Verbindingen zoeken met andere sectoren op het gebied van dagactiviteiten, ontmoeting en wonen met diensten. Kansrijk hierbij is vooral de verstandelijk gehandicaptensector. Momenteel onderzoeken wij initiatieven om woonruimte te verhuren aan Stichting Philadelphia. Naast samen-werking om bedrijfseconomische redenen bieden dergelijke samenwerkings-verbanden ons de mogelijkheid om door uitwisseling van kennis en kunde op het gebied van kwaliteit van zorg, een breder en verbeterd zorgpakket te bieden aan eigen cliënten en/of aan cliënten van de samenwerkingspartner;
4.
Verder kunnen wij onze samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis versterken en uitbreiden op het gebied van ziekenhuis verplaatste zorg. Hiervoor zijn momenteel gesprekken gaande. Door een dergelijke samenwerking wordt ook een inhoudelijke boost gegeven aan de taken en verantwoordelijkheden van onze huidige verpleegkundigen;
5.
Wij verwachten dat mensen pas op latere leeftijd op zoek gaan naar een beschutte woonomgeving. De behoefte aan diensten in en vanuit hun thuissituatie zal toenemen. Hierbij denken we aan dagbesteding, dagbehandeling en grotere behoefte aan ontmoetingsmogelijkheden, de sociale restaurantfunctie en serviceabonnementen. Het op niveau krijgen van deze zorginfrastructuur zal in samenwerking met de gemeente moeten plaatsvinden.
In de volgende paragraaf geven we aan welke aanpassingen op ons portfolio we moeten realiseren.
14
3.6
Toekomstige portfolio breidt zich uit met combinaties van huur- en dienstenmodules, breder zorgaanbod over sectoren heen en behandeling en verpleging thuis De toekomstige portfolio zal als volgt worden ingericht, zie tabel 9. Tabel 9
Toekomstig portfolio
Nr
Diensten
Woonomgeving
Indicaties
1
Diensten aan regieafhankelijke
Groepswonen in beschermde omgeving
ZZP 5, ZZP 7,
mensen met dementie
met 6-9 mensen
ZZP 9b
All inclusive 2
3
Diensten aan regieafhankelijke
Individueel wonen in beschermde
mensen met een somatische
omgeving
ZZP 6, ZZP 8, ZZP 9b
aandoening
All inclusive
Diensten aan revalidanten
Individueel wonen in beschermde
GRZ en AWBZ-
omgeving en deels in zorghotelsetting
revalidatie
All inclusive 4
Diensten aan ziekenhuispatiënten
Individueel wonen in een beschermde
(transferbed)
omgeving
DBC ziekenhuis
All inclusive 5
Diensten aan kwetsbare senioren
Individueel wonen in een 1 of 2
Extramurale zorg
in een beschutte omgeving
kamerappartement in een beschutte
ZZP 4
omgeving. Combinatiepakketten huur, zorg, behandeling en welzijn. Beperkte mogelijkheden voor all inclusive 6
Diensten aan kwetsbare mensen
Individueel wonen in een 1of 2
Extramurale zorg,
met een verstandelijke beperking
kamerappartement in een beschutte
PGB, ZZP 4
omgeving. Combinatiepakketten huur, zorg, behandeling en welzijn. Dagbestedingsmogelijkheden in brasserie, winkel e.d. Beperkte mogelijkheden voor all inclusive 7
Diensten aan kwetsbare
Wonen in een eigen woning rond één
Extramurale zorg
thuiswonende senioren
van onze locaties en krijgen diensten
begeleiding,
aan huis geleverd.
dagbehandeling
Tijdelijke opvang en logeermogelijkheden in beschutte
1e lijnsbehandeling en
omgeving SG
complexe thuisverpleging ouder wordende mensen
8
Specialties Parkinson Ketenzorg dementie Observatie-unit CVA NAH
15
De toekomstige capaciteitsopbouw is weergegeven in tabel 10. Hierbij is ervan uitgegaan dat: de inhoud van de door ons te verlenen zorg onafhankelijk is van de wijze waarop deze nu en de toekomst wordt gefinancierd; als gevolg hiervan de huidige beschikbare capaciteit van onze locaties ongewijzigd blijft; er een substitutie van lichte zorg naar zware zorg plaatsvindt die evenredig is aan de te verwachte groei in het werkgebied (gewenste scenario); de afbouw van de verblijfscapaciteit voor lagere ZZP’s als gevolg van de gekozen strategie niet leidt tot leegstand. Tabel 10
De capaciteitsopbouw in 2023
Categorie
Capaciteit
Diensten aan regieafhankelijke mensen met dementie (4/5/7)
155
Diensten aan regieafhankelijke mensen met somatische aandoening (6/8/9b)
95
Diensten aan kwetsbare senioren in beschutte omgeving (1/2/3/4sz)
95
Diensten aan revalidanten (DBC)
43
Totaal
388
In dit overzicht is de capaciteit voor de extramurale zorg niet meegenomen. De toekomstige verdeling van de intramurale zorg per locatie wordt beschreven in hoofdstuk 7. Met ons toekomstig portfolio kunnen wij alle vijf seniorenprofielen in meer of mindere mate bedienen. De diensten aan kwetsbare senioren in een beschutte omgeving veranderen van allinclusive-pakketten in combinatiepakketten van huurmodules en verschillende diensten zoals alarmering, zorg en behandeling. Deze dienst zou vanwege de huurmogelijkheid een aantrekkelijk alternatief kunnen zijn voor de profielen met een lagere sociaal economische status, zoals de Bejaarde aanleuners en een deel van de Gepensioneerde alleenstaanden. Belangrijk hierbij is dat de huurprijs aantrekkelijk blijft en de sociale voorzieningen goed aansluiten op de wens van vooral de grote groep Bejaarde aanleuners. Het profiel Samen Oud opteert voor een tweepersoonsappartement als toch zorg nodig mocht zijn. Ook hierin bieden we verschillende mogelijkheden aan. De diensten aan kwetsbare thuiswonende ouderen zullen toenemen. Uit het marktonderzoek blijkt dat vooral de doelgroepen Samen oud, Actieve emptynesters en Oudere appartementsgenieters graag in de eigen woning blijven wonen. Uitsluitend als het echt niet meer anders kan is intramurale zorg een oplossing. Daarom is een dienstenpakket thuis voor hen een uitkomst. Wij bieden deze dienstenpakketten thuis aan in de appartementencomplexen rond onze locaties. Daarbuiten zien we als gevolg van bedrijfseconomische redenen af van zelf zorg verlenen en vervullen we een bemiddelingsrol. De Actieve emptynesters en Oudere appartementsgenieters opteren mogelijk voor aanvullende particuliere diensten. Wij verwachten deze vraag niet op korte termijn, maar willen ons in de toekomst wel op een aanbod oriënteren.
16
Als blijkt dat het gewenste scenario niet realiseerbaar is doordat geen substitutie van lichte zorg naar zware zorg wordt gecontracteerd, zal de capaciteit zijn opgebouwd volgens de verdeling in tabel 11. Omdat het uitgangspunt is dat alle beschikbare plaatsen ook in de toekomst worden bezet, houdt dit automatisch in dat het aandeel geëxtramuraliseerde zorg (ZZP 1 t/m 3 en 4sz) groter wordt. Tabel 11 De capaciteitsopbouw in 2023 scenario ‘geen groei’ (realistisch scenario) Categorie Diensten aan regieafhankelijke mensen met dementie (4/5/7) Diensten aan regieafhankelijke mensen met somatische aandoening (6/8/9b) Diensten aan kwetsbare senioren in beschutte omgeving (1/2/3/4sz) Diensten aan revalidanten (DBC) Totaal
Capaciteit 137 74 147 30 388
17
4.
Vijf prioriteiten in de bedrijfsvoering
De interne organisatie en bedrijfsvoering van de Swinhove Groep is het middel om missie, visie en kernwaarden in de praktijk te brengen en onze doelstellingen te behalen. De analyses in hoofdstuk 2 geven aanknopingspunten voor de strategische focus die we op dit terrein maken. Deze betreffen marketing & communicatie, P&Obeleid, gastvrijheid, interne sturing & beheersing en samenwerking. 4.1
Marketing & communicatie focust op ontwikkeling van arrangementen, cliëntcontactstrategie, interne communicatie en arbeidsmarktcommunicatie Wij hebben te maken met een complex stelsel van relaties in een veranderend speelveld. Hierin bevinden zich cliënten, medewerkers, mantelzorgers, vrijwilligers, andere zorgaanbieders, welzijnsorganisaties, gemeente, zorgkantoor en zorgverzekeraar. Onze positionering in dit speelveld is belangrijk. Om een stevige en duidelijk positie in te blijven nemen om op een succesvolle manier onze diensten te kunnen blijven verlenen aan cliënten gaan we investeren in onze marketing en communicatiefunctie. Hierbij leggen we ons qua marketing toe op het behouden danwel uitbreiden van de dienstverlening met betrekking tot onze corebusiness danwel de toelevering daartoe. Hiervoor is inzicht in de markt nodig en de ontwikkeling van nieuwe vormen van dienstverlening die aansluiten bij de (toekomstige) vraag van de cliënt en de mogelijkheden van onze organisatie. Vervolgens moeten de diensten daadwerkelijk kunnen worden georganiseerd. Een effectieve communicatie is hier onontbeerlijk. Intern richting onze eigen medewerkers en bestaande cliënten, en extern naar potentiële cliënten en hun naasten, onze samenwerkingspartners en naar de arbeidsmarkt. Dit kan worden bevorderd door het gebruik van de juiste communicatiekanalen voor de verschillende doelgroepen, zoals de middelen print, online (website, nieuwsbrief, social media), public relations, productpresentaties, seminars en congressen. De Swinhove Groep is in 2013 gestart met het uitwerken van het marketing & communicatiebeleid van onze organisatie. Speerpunten hierbij zijn:
Ontwikkelen combinatie-arrangementen wonen en diensten. Deze ontwikkeling van (nieuwe) product-marktcombinaties vindt plaats in projectteams. Deze zijn samengesteld uit artsen, zorgmedewerkers, casemanagers en ondersteunend personeel en worden vastgelegd in een (online) producten- en dienstencatalogus. Daaraan gaat marktonderzoek vooraf en wordt de behoefte van (potentiële) cliënten geïnventariseerd. De uitkomsten van de sterkte/zwakte-analyse en de daaraan gekoppelde strategische doelstellingen dienen hierbij als basis. Hierbij stellen we vast welke onderdelen we zelf organiseren en wat we uitbesteden. Vanuit het perspectief van bedrijfsvoering wordt zorgvuldig gekeken naar efficiencyvraagstukken. Daarbij is het niet uitgesloten dat bepaalde producten en diensten worden ingekocht bij andere organisaties om grote investeringen te voorkomen.
18
Vaststellen en implementeren cliëntcontactstrategie (CRM-systematiek). Welke bedieningsconcepten gaan wij ontwikkelen voor welk cliëntsegment en via welke contact- en communicatiekanalen (casemanager, verzorger, website, e-mail, (nieuws)brief ed.) brengen wij onze producten en diensten onder de aandacht.
Vaststellen en implementeren van een effectieve interne communicatie. De veranderingen in de Zorgmarkt volgen elkaar in hoog tempo op met (soms complexe) veranderingsprocessen bij de zorgaanbieders tot gevolg. Vaak is de externe communicatie daarbij goed geregeld, maar blijven medewerkers onvoldoende op de hoogte van ontwikkelingen. Deze interne communicatie zal veel aandacht krijgen, o.a. door een overzichtelijke overlegstructuur, waarbij management en middenkader verantwoordelijk zijn voor een goede informatieoverdracht. Ook zal het bestaande Intranet een belangrijke ontwikkeling doormaken als proactief intern informatiekanaal. Daarnaast zullen infobulletins worden verspreid, zetten wij de narrow-casting beeldschermen gerichter in en blijft het periodieke orgaan De Meander bestaan.
Organiseren van een structurele arbeidsmarktcommunicatie. P&O en Marketing zullen met elkaar een communicatiestrategie ontwikkelen voor de arbeidsmarkt, waarbij de focus ligt op de werving van verzorgenden en verpleegkundigen. Tevens zal er aandacht zijn voor verzorgend personeel op het niveau helpenden (niveau 2) en vakantiekrachten. Ook hier zullen verschillende (traditionele) communicatiekanalen worden ingezet zoals advertising, maar ook social media. Belangrijke doelstelling hierbij is het terugdringen van de uitzendkrachturen tot een aanvaardbaar niveau.
4.2
P&O-beleid focust op de werkomgeving, de werkbeleving, leiderschap en de arbeidsmarkt Wij zien de medewerkers van de Swinhove Groep als het kapitaal van de organisatie. Wij willen de competenties van hen beter benutten ter verbetering van bedrijfsprestaties en de ontplooiing van hun talent. Hoe de Swinhove Groep haar medewerkers benadert is bepalend voor het toekomstig succes van de organisatie. Wij willen daarom extra investeren in de werkomgeving, werkbeleving en leiderschap. Tevens blijven we oog houden voor de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de zorgvraag.
Werkomgeving Medewerkers functioneren optimaal wanneer zij hoge prestaties kunnen en willen neerzetten. Dit kunnen en willen wordt niet alleen bepaald door persoonlijke ambitie en competenties. Minstens even belangrijk is de context die wordt gecreëerd. Daarbij draait het om zaken als: - Weten medewerkers wat van ze wordt verwacht en waarom? - Hebben ze de middelen en mogelijkheden om aan die verwachtingen te voldoen? - Zijn er voldoende mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling? - Is er onderling vertrouwen en steun? Wanneer dit soort omstandigheden goed zijn ingevuld, leidt dit tot hogere prestaties en positieve werkbeleving.
19
Werkbeleving Werkbeleving wordt in belangrijke mate bepaald door de verhouding tussen uitdagingen en vaardigheden. Medewerkers worden met inhoudelijke, emotionele en relationele uitdagingen geconfronteerd. Hiertegenover staan vakinhoudelijke, communicatieve en organisatorische vaardigheden. De balans tussen de uitdagingen en vaardigheden is belangrijk. Om de balans goed te houden en de werkbeleving groot, is het stellen van heldere doelen, de juiste feedback krijgen en opleiding en training belangrijk.
Leiderschap Een goede leidinggevende maakt het medewerkers mogelijk om hoge prestaties neer te zetten. We noemen dit faciliterend leiderschap. De leidinggevende moet niet meer instrueren en controleren, maar de juiste voorwaarden scheppen. Het team kan op die manier veel zelfstandiger en zelfsturend gaan werken. We willen het begrip leiderschap goed invullen en zelfsturende teams stimuleren. Meer invloed, eigen verantwoordelijkheid en minder ervaren werkdruk voor medewerkers.
Externe omgeving We ervaren een krapte op de arbeidsmarkt; dus verhoging van arbeidsproductiviteit danwel aanboren van nieuwe medewerkersgroepen is noodzakelijk. Verder is de zorgvraag in beweging; een deel van de zorg wordt complexer, er komt meer accent op zelfredzaamheid en echte keuzemogelijkheden voor cliënten. Dit vraagt opleiding en een gedragsaanpassing van medewerkers. Ons opleidingsbeleid en de deskundigheidsbevordering zullen hierop moeten inspelen.
Om de bovengenoemde aandachtspunten uit te werken zullen wij een plan van aanpak opstellen. Hierbij zullen MT, hoofden en OR nauw worden betrokken. Voor de realisatie zal een meerjarenplanning nodig zijn. 4.3 Gastvrijheid focust op visieontwikkeling, gedrag en omgeving Gastvrijheid is een van de kernwaarden van de organisatie en staat expliciet verwoord in de missie en visie. In de komende periode gaan we beter invulling geven aan dit begrip. Hierbij gaat het onder andere om bereikbaarheid, gedrag, beleving, aankleding en omgeving. Bij de brasserie van Swinhove is een start gemaakt met de visieontwikkeling en wordt concreet toegewerkt naar verhoging van de gastvrijheid. In de uitrol naar de andere brasseries van de Swinhove Groep zullen de ervaringen van Swinhove een belangrijke rol spelen. Daarnaast zal gastvrijheid en gastvrij gedrag tussen alle oren van medewerkers en vrijwilligers een plekje moeten krijgen. Ten slotte zullen we de entree van onze gebouwen onder de loep nemen.
20
4.4
Interne sturing & beheersing focust op verduidelijking taken en verantwoordelijkheden, systematisch werken en sturen op (financiële) resultaten De Swinhove Groep beoogt een gedegen interne sturing en beheersing van alle primaire en ondersteunende processen. Wij leggen accent op de volgende thema’s:
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden We gaan taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van medewerkers verder verduidelijken. Zo gaan we in 2013 al werken met een nieuwe EVVfunctie. Verder worden de functies en taken van facilitaire zaken en gastvrijheid verder uitgewerkt en expliciet gemaakt. Hierbij is ook aandacht voor zelf doen of uitbesteden en het efficiënt inrichten van de bedrijfsprocessen.
Systematisch werken We gaan ons handelen en beleid systematisch borgen door de planning& controlcyclus te volgen en Prezo te continueren. Dit helpt ons te sturen op kwaliteit van zorg en bedrijfsvoering volgens de PDCA-methodiek.
Doelmatige bedrijfsvoering en sturing op resultaten De Swinhove Groep is een volledig risicodragende onderneming geworden. Dit stelt hogere eisen aan financiële sturing dan in het verleden. Het sturen op resultaten als productie en kosten door verantwoordelijke budgethouders zal strikter ter hand worden genomen. Ook het efficiënt inrichten van processen, zoals het bestellen van voeding, de exploitatie van restaurants en het gebruik van hulpmiddelen krijgt prioriteit. Tenslotte zien wij op het gebied van inkoop een besparingspotentieel dat in deze planperiode gerealiseerd kan worden. Alleen hierdoor kan het behalen van vooraf gestelde normen met betrekking tot rendement, solvabiliteit en liquiditeit worden gerealiseerd.
Verhuurorganisatie Als gevolg van de extramuralisering gaan we appartementen en gebouwdelen verhuren. De verhuurorganisatie die hiervoor nodig is, zullen we moeten opzetten waarbij keuzes moeten worden gemaakt in zelf doen of uitbesteden.
De Swinhove Groep zal de aandachtspunten met betrekking tot de interne sturing en beheersing in de jaarplannen verder uitwerken. 4.5 Samenwerking focust op kwaliteit van zorg en bedrijfsvoering De gevolgen van scheiden van wonen en zorg zijn niet uniek voor de Swinhove Groep. Vrijwel alle AWBZ-organisaties worden hiermee geconfronteerd. Voor al deze organisaties geldt dat niets doen leidt tot leegstand en krimp van de organisatie. Door te sturen op onderlinge samenwerking kan worden bereikt dat de kritische massa op essentiële onderdelen in de organisatie op peil blijft of wordt vergroot. Hierdoor blijft het ook in de toekomst mogelijk om aan de vraag naar gespecialiseerde zorg te kunnen voldoen en hiervoor voldoende gekwalificeerd personeel te kunnen inzetten. Ook kunnen voordelen worden behaald op het gebied van gezamenlijk inkoop, ontwikkeling of innovatie. De Swinhove Groep participeert actief in een aantal samenwerkingsverbanden. Deze samenwerking zal in de toekomst waar mogelijk worden versterkt. Specifiek gericht op de bedrijfsvoering zijn de volgende samenwerkingsverbanden van belang.
21
Ketenzorg In het samenwerkingsverband Drechtzorg werkt de Swinhove Groep samen met alle zorgpartijen in de Drechtsteden. Meer specifiek in de ketenzorg vindt de Swinhove Groep in het Albert Schweitzer ziekenhuis een goede samenwerkings-partner. De revalidatiecliënten van de Swinhove Groep komen voornamelijk vanuit dit ziekenhuis, zoals de cliënten met een ZZP9b indicatie en een DBC. Deze samenwerking zal worden geïntensiveerd. De winst voor het ziekenhuis is de ligduurverkorting door zorg te verplaatsen naar de Swinhove Groep. Hiertoe worden onder meer de volgende mogelijkheden voorzien: aansterken na ziekenhuisopname, aansterken na ziekenhuisopname ter ontlasting mantelzorg, ziekenhuis-verplaatste zorg met behoud van DBC ziekenhuis.
Wijkzorg De Swinhove Groep werkt in Vivera-verband samen met alle woon-, welzijn en zorgpartners in Zwijndrecht. De gemeente Zwijndrecht is regievoerder.
Zorg en kwaliteit Op het gebied van ontwikkeling, implementatie en borging van het zorgpad CVA wordt samengewerkt met de Stichting Crabbehoff uit Dordrecht. Swinhove en Crabbehoff zijn elkaars achtervang voor cliënten indien die niet direct kunnen worden opgenomen in de instelling van voorkeur. Verder vindt afstemming en kennisdeling plaats de organisatie van het medisch team.
Bedrijfsvoering Met Crabbehoff hebben we stappen gezet op het gebied van ervaringsuitwisseling en kennisdeling op het gebied van AO/IC, managementinformatiesystemen en inkoop. Met Philadelphia oriënteren we ons op de verhuur van woonruimte ten behoeve van mensen met een verstandelijke beperking. Deze mensen worden steeds ouder en krijgen ook te maken met ouderdoms-problematiek. Samenwerking kan voor ons een bedrijfseconomische en kwalitatief voordeel opleveren. Met de Vrije Evangelische gemeente voeren we gesprekken om een groter aantal vierkante meters van De Lindonk te verhuren. Verder hebben we een aanzet gedaan om op middenkaderniveau collega’s in contact te brengen met andere zorginstellingen in de buurt zoals Zorgwaard (opleidingen), Merwelanden (huren en verhuren) en De Wielborgh (marketing). Leren van elkaar, niet opnieuw een wiel uitvinden en schaal-voordelen behalen zijn bij deze vormen van samenwerking uitgangspunt. Tenslotte werken we met collega zorginstellingen samen in inkoopcombinaties, de werkgeversvereniging Zuid-Holland zuid/Corrente en Drechtzorg
Financiers Samenwerking met de Drechtsteden als uitvoerder van de WMO en het zorgkantoor VGZ is heel constructief en gericht op samenwerking binnen de kaders die daar voor staan. Gelet op de druk die gaat ontstaan op de financiële kaders zal de Swinhove Groep zich continu moeten verbeteren om ook in de toekomst een aantrekkelijke contractpartner te kunnen zijn.
Woningcorporatie Samenwerking met Woonkracht10 is veelal gericht op locatie De Lindonk, waarvan Woonkracht10 eigenaar is.
22
5.
Vier uitgangspunten in ons vastgoedbeleid
In dit hoofdstuk wordt het strategisch beleid voor zover dit gevolgen heeft voor het vastgoed verder uitgewerkt. 5.1 Onze locaties zijn de steunpilaar in onze missie en visie Vastgoed is een bedrijfsmiddel dat wordt ingezet om de doelstellingen van de Swinhove Groep te behalen. Tegen deze achtergrond moet vastgoed in de eerste plaats een bijdrage leveren aan belevingsgericht wonen en werken. Een integrale benadering met de andere bedrijfsmiddelen (ICT, Zorg, Kapitaal en Medewerkers) is daarmee randvoorwaardelijk. Het vastgoed moet passen bij de Swinhove Groep. Hiermee wordt gedoeld op het imago, de uitstraling, de werkprocessen, de zorglogistiek en het moet een bijdrage leveren aan de verbetering van de vermogenspositie. De Swinhove Groep is gebaat bij de bestaande locaties omdat wij: ons hiermee kunnen onderscheiden van andere zorgaanbieders in Zwijndrecht die niet beschikken over locaties deze locaties gebruiken als uitvalsbasis in de wijk, maar ook als basis voor ontmoeting en andere sociale activiteiten voor cliënten en mensen uit de wijk hiermee in staat zijn flexibel in te spelen op nieuwe vormen van dienstverlening en samenwerking. Om bovenstaande redenen zijn wij voornemens om in deze planperiode onze locaties te behouden en niet af te stoten. Bij verwerving van nieuw vastgoed of bij het mogelijk in de toekomst afstoten van bestaand vastgoed is het voorgenomen beleid: Hoe specifieker het vastgoed hoe eerder de keuze voor eigendom/behoud. Hoe generieker het vastgoed hoe eerder de keuze voor huur/afstoten (Zie figuur 3).
ite n( da gb es nZ ted ZP ing too 1t ) rru /m im 3 ten
ite
ge
ctiv
nin
Ka n
lijf / wo
ra
Ru
im
te v
oo
nin lijf / wo
or Ve rb
Ve rb
elin
nZ ZP 4 ge
be
ha
nd
nZ ZP 5 ge
vo ten im
Ru
nin
lijf / wo Ve rb
lijf / wo Ve rb
nin
ge
ge nin lijf / wo
Ve rb
nZ ZP 6
nZ ZP 7
nZ ZP 8 ge
nin lijf / wo
lijf / wo Ve rb
Ve rb
nin
ge
nZ ZP 9
g
Dit beleid is richtinggevend maar een definitieve afweging zal pas worden gemaakt op het moment dat deze keuze zich voordoet.
Eigendom
Huur
Onafhankelijk Flexibel gebouw Liquide middelen in stenen (vermogensopbouw) Kennisintensief Exploitatierisico’s
Figuur 3
Specifiek
Generiek
Afhankelijk Flexibele portefeuille Liquide middelen in zorgproces Contractbeheer
Overweging huren of eigendom vastgoed
23
5.2 Verantwoordelijkheid voor vastgoedtaken in de lijn belegd De keuze voor behoud en eigendom van de bestaande locaties in deze planperiode vraagt om een professioneel ingerichte vastgoedorganisatie, waarbij de verantwoordelijkheid voor de verschillende vastgoedtaken binnen de lijnorganisatie is belegd. De eindverantwoordelijkheid voor het vastgoed ligt bij de bestuurder. Die stelt ook de beheerskaders vast. De manager Bedrijfsbureau is verantwoordelijk voor de input van de beheerskaders en de afstemming tussen de verschillende projecten (programmaverantwoordelijkheid). De projectverantwoordelijkheid ligt binnen de huidige organisatiestructuur bij het Hoofd Facilitaire dienst. Waar nodig wordt externe expertise ingehuurd. Dit vindt gedoseerd plaats en alleen daar waar capaciteit danwel kennis ontbreekt. De wijze waarop de vastgoedgerelateerde taken binnen de Swinhove Groep geborgd zullen worden, is weergegeven in figuur 4. RvT (vastgoedcomissie)
Taken: Toezicht, toetsing beleid Advisering
Bestuurder
Taken: Vastgoedstrategie Locatiebeleid Investeringsbeslissingen
Bedrijfsbureau
Administratie
Taken: - Planning & control - Financiering - Projectcontrol - Contractvorming - Boekwaarden/afschrijvingen - Schrijven businesscases
Facilitaire dienst
Taken: - Onderhoud en techniek - Technische toetsing - Ruimtebeheer - Inventaris - Groenvoorziening - PVE’s - Veiligheid (BHV, legionella, beveiliging) - Schoonmaak en afvalverwerking
Figuur 4 Borging vastgoedgerelateerde taken binnen de Swinhove Groep3
5.3 Vastgoedexploitatie Swinhove Groep behaalt 2% rendement Het beleid van de Swinhove Groep was tot voor kort: ‘geen stenen voor cliënten en geen cliënten voor stenen’. Middelen die voor gebouwen bestemd zijn worden niet aangewend voor andere zaken en omgekeerd. Elke locatie heeft zijn eigen zorgresultaat en vastgoedresultaat. Deze beleidskeuze komt voort uit oude regelgeving waarbij kapitaallasten gescheiden werden van overige exploitatielasten. Inmiddels ontvangen wij onze middelen op basis van prestatiegerichte bekostiging. Binnen de ZZP-tarieven is nu nog af te leiden welk deel als Normatieve huisvestingscomponent kan worden aangewend.
3
Ter verduidelijking: In dit figuur zijn slechts de vastgoed gerelateerde taken genoemd. Binnen de betreffende afdelingen worden ook
andere taken uitgevoerd.
24
Vanaf 2018 is sprake van een integraal tarief. In de financiële beoordeling zou dan de integrale exploitatie (vastgoed, ICT, zorg en personeel) centraal kunnen staan. Risico’s zijn dan dat ‘de waan van de dag’ regeert, waardoor middelen die op termijn voor huisvesting zijn bestemd (bijv. voor onderhoud), worden aangewend om acute noden elders op te vangen. Anderzijds kunnen bouwprojecten die achteraf te ambitieus bleken een gat slaan in de huidige exploitatie en ten koste gaan van handen aan het bed. Vanuit deze achtergrond hebben wij gekozen om ons beleid aan te passen en als volgt te omschrijven. De zorgexploitatie per zorgsoort en zo mogelijk per locatie dient een rendement te halen van 2%. Zorgsoorten dienen dus rendabel te zijn; afwijking hiermee kan uitsluitend vanuit een strategisch beargumenteerd en onderbouwde afweging. Compensatie moet dan plaatsvinden op dezelfde locatie. De vastgoedexploitatie van de totale Swinhove Groep dient een rendement te halen van 2%, waarbij elke locatie tenminste kostendekkend is. 5.4 Elke locatie een eigen ‘brand’ om de cliënt keuze te kunnen bieden De Swinhove Groep is zich bewust van de uitstraling die huisvesting kan bieden. Het kan een belangrijke bijdrage leveren aan het imago. Om de huidige en toekomstige cliënten uit de eerder beschreven seniorenprofielen optimaal te kunnen bedienen, kiest de Swinhove Groep ervoor om elke locatie een eigen ‘brand’ te geven binnen de totale visie van de Swinhove Groep. In het volgende hoofdstuk wordt deze branding per locatie geëxpliciteerd. Wij zien onze voorzieningen als middelpunt van het lokale maatschappelijke leven en als een motor in de wijk. Een open, wijkgerichte en gastvrije uitstraling zijn belangrijke gebouwkenmerken. Dit geldt zowel voor de zachte als de harde kant. De zachte kant betreft de gastvrijheid en dienstverlening, bejegening van patiënten/cliënten en bezoekers. De harde kant is meer gericht op de sfeer van het gebouw en de uitstraling naar buiten. Wij focussen op: op die locaties waar een restaurant aanwezig is, zullen wij stimuleren deze ook voor de nabije omgeving aantrekkelijk te maken. Dit kan door organiseren van activiteiten, aanpassing van het restauratieve aanbod en/of verbetering van de accommodatie. door de locaties ook als ontmoetingspunt te maken voor vrijwilligers in de wijk verwachten wij dat de band tussen onze voorzieningen en de directe omgeving wordt versterkt. Wij verwachten dat onze zorgverlening zich in de toekomst in hoofdzaak richt op cliënten met een zware zorgvraag. Om het zelfstandig wonen voor onze cliënten te stimuleren en faciliteren, investeren wij in zorginfrastructuur op/annex aan intramurale locaties, om zo de ontmoetingsfunctie in te vullen. Onze gebouwen zullen zowel nu, als in de toekomst voor meerdere doeleinden inzetbaar zijn. Kernwoorden zijn functionaliteit, flexibiliteit en courantheid. Ook de veiligheid voor personeel en cliënten vinden wij belangrijk en zal moeten aansluiten bij de wensen van de maatschappij. Tenslotte zullen wij, waar mogelijk kiezen voor milieuvriendelijke oplossingen, energiebesparende maatregelen, duurzaamheid en innovatieve technieken, mits budgettair verantwoord.
25
6.
Elke locatie een unieke herkenbare uitstraling
6.1 Met 12 locaties verspreid in Zwijndrecht zijn wij altijd dichtbij De Swinhove Groep is in totaal actief op 12 locaties verspreid in Zwijndrecht. Op vijf locaties wordt zorg in combinatie met wonen aangeboden. Van deze locaties zijn er vier in eigendom, één locatie wordt gehuurd. De bruto vloeroppervlakte van de vijf locaties bedraagt circa 32.000 m2. Op de overige zeven locaties wordt alleen zorg aangeboden. De afbeelding hieronder geeft een overzicht van de verschillende locaties in Zwijndrecht.
In de tabel 12 is een overzicht van de locaties opgenomen waar zorg in combinatie met wonen wordt geleverd met daarin de capaciteit per specifieke functie.
Beschut wonen (1/2/3)
somatische aandoening
(4/6/9B) 61 25
6
Totaal
Ambachtstaete
Beschermd wonen
dementerenden (4/5/7) 73
Zorghotel (9A DBC)
Swinhove
Beschermd wonen
Locatie
Tabel 12 Overzicht locaties met capaciteit per functie (peildatum januari 2014)
10
144
20
51
De Lindonk
25
62
87
De Lichtkring
45
30
75
De IJsvogel Totaal
31 143
86
129
31 30
388
26
6.2
Swinhove, veilig en beschermd wonen; het expertisecentrum op gebied van zorg en behandeling Dit is de grootste locatie van de Swinhove Groep. De gebouwen dateren uit 1972. In de periode 1998-2000 heeft uitbreiding plaatsgevonden en is het bestaande gebouw grotendeels gerenoveerd. De bruto vloeroppervlakte bedraagt 14.900 m 2. Het gebouw is in eigendom. Op deze locatie wordt verpleeghuiszorg geboden in de vorm van beschermd wonen voor dementerenden en voor mensen met somatische aandoeningen. Dit gebeurt binnen het concept van kleinschalig wonen en groepswonen. In 2013 wordt een huisartsenpost in het gebouw ondergebracht. Verder is het grootste deel van de centrale voorzieningen voor de gehele Swinhove Groep hier gehuisvest. Het grootste knelpunt is de geringe groepsgrootte van de woningen. Het merendeel van de groepswoningen is bestemd voor zes cliënten wat qua personele bezetting ongunstig is. Overige knelpunten zijn een gebrek aan ruimte voor berging, overleg en vergaderingen. Voorts is een aantal ruimten zoals ontvangsthal, restaurant en behandelruimte gedateerd. Toekomstige ontwikkelingen Wij verwachten een toename van de vraag naar zware zorg. Deze locatie is daar bij uitstek geschikt voor. Concreet betekent dit dat wij het accent van de verblijfsvoorzieningen op deze locatie zullen behouden. Wij bieden veilig en beschermd wonen voor zowel dementerenden als voor cliënten met een lichamelijke problematiek. Hiernaast zal deze locatie hét expertisecentrum zijn voor zware zorg en behandeling. Ten slotte biedt deze locatie alle centrale voorzieningen die noodzakelijk zijn voor de toekomstige cliënten van het aangrenzende Ambachtstaete. Eventuele uitbreiding van de capaciteit op deze locatie, bijvoorbeeld voor zware zorg in combinatie met lichamelijke beperkingen, is mogelijk door verplaatsing van de kantoorfuncties naar het annex gelegen Ambachtstaete of naar een nieuwe locatie. Projecten: stapsgewijs vergroten van de capaciteit van de kleinschalige woningen van zes naar acht tot negen zit-/slaapkamers; upgraden van een groot deel van de kleinschalige woningen met als doel deze blijvend aantrekkelijk te maken voor de cliënten; aanpassen behandelruimten in combinatie met uitbreiding spreek- en vergaderruimte; upgraden centrale voorzieningen voor cliënten zoals ontvangstruimte, restaurant, ontspanningsruimten. Zowel voor cliënten van Swinhove, cliënten van Ambachtstaete en de wijkbewoners.
6.3
Ambachtstaete, dé locatie voor kortdurende zorg en exclusief residentieel wonen met zorg Dit gebouw ligt naast Swinhove en is intern met Swinhove verbonden. Ambachtstaete dateert uit 2011 en heeft een bruto vloeroppervlakte van 2.771 m 2. Het gebouw is eigendom van de Swinhove Groep. Deze locatie, ook wel het zorghotel genoemd, biedt revalidatiezorg, beschermd wonen en beschut wonen aan voor mensen met een lichamelijke beperking. Het gebouw is omkeerbaar gebouwd, wat inhoudt dat op alle verdiepingen de mogelijkheid bestaat om met relatief beperkte middelen tweekamerappartementen te realiseren.
27
Als knelpunt is genoemd het gebrek aan voldoende bergruimte en het ontbreken van Wifi-infrastructuur. Ook het gebruik moeten maken van centrale voorzieningen van Swinhove wordt soms als knelpunt ervaren. Voor het overige voldoet het gebouw aan de huidige eisen. Toekomstige ontwikkelingen Bij een verdergaande samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis op het gebied van ziekenhuis verplaatste zorg, ligt het voor de hand om de cliënten in Ambachtstaete onder te brengen. Argumenten hiervoor zijn: het tijdelijke karakter van de verpleging in relatie tot de hotelfunctie; de nabijheid van Swinhove waar in principe alle ondersteunende voorzieningen aanwezig zijn of kunnen worden gecreëerd. Hiernaast bieden de zes plaatsen beschut wonen op de bovenste etages de mogelijkheid om in de toekomst bestemd te worden tot exclusief residentieel wonen. Hierbij bestaat de mogelijkheid om woningen samen te voegen. Hierbij denken wij aan de cliënten met een zorgvraag en behoefte aan meer privacy en comfort (seniorenprofiel Actieve emptynesters of Oudere appartementsgenieters). Ambachtstaete krijgt daarmee de uitstraling van een hotel met penthouses. Projecten: wifi-netwerk aanbrengen; aanpassingen om de identiteit te versterken aanpassingen aan routing, toegangscontrole, brandveiligheid e.d. 6.4
De Lindonk biedt het ultieme dorpsgevoel, gezellig, multicultureel en betaalbaar De gebouwen dateren uit 1982 en zijn in 2000 gerenoveerd. De bruto vloeroppervlakte bedraagt 5.647 m2. Het gebouw wordt langjarig (tot 2039) gehuurd van woningbouwcorporatie Woonkracht10. Op deze locatie wordt verpleeghuiszorg geboden in de vorm van beschermd wonen voor dementerenden en beschut wonen. De bewoners beschikken over een eigen kamer met kamergebonden sanitair. Op deze locatie wordt ook dagopvang, dagbehandeling en dagbesteding aangeboden. Een deel van de appartementen is 25 m2 groot met een zit-/slaapgedeelte van 16 m2. Op een aantal plaatsen zijn twee appartementen samengevoegd tot een tweepersoonskamerappartement van 50 m2. In algemene zin is het gebouw gedateerd en verouderd. Het gebouw De Lindonk is kwalitatief gezien de minst aantrekkelijke voorziening. Ondanks dat heeft het een goede naam, mede door zijn uitstekende ligging in het centrum van Zwijndrecht en het feit dat de woningen betaalbaar zijn met name voor senioren met de profielen Bejaarde aanleuners en Samen Oud.
28
Toekomstige ontwikkelingen Door zijn ligging en diversiteit aan ruimten zien wij mogelijkheden om op deze locatie een aantrekkelijke voorziening te realiseren waarbij het dorpsgevoel overheerst en waarbij multiculturele en betaalbare woningen worden aangeboden. In samenwerking met de eigenaar Woonkracht 10 zullen wij delen van het complex geschikt maken voor verhuur aan partijen die meerwaarde kunnen brengen aan de ouderen in de omgeving van De Lindonk. De Lindonk zal voor veel toekomstige ouderen het mogelijk eerste contact met de Swinhove Groep zijn. Als het gewenste scenario realiteit wordt zal er een toenemende vraag naar zware zorg voor dementerenden ontstaan. Om deze vraag te kunnen opvangen ligt het, gelet op de huidige functie en structuur van het gebouw, voor de hand om een deel van deze toename te realiseren in De Lindonk. Hierbij zal sprake zijn van substitutie van bestaande plaatsen voor lichte zorg. Concreet betekent dit dat het accent van De Lindonk de komende jaren dan verschuift van beschut wonen naar beschermd wonen voor dementerenden. Als alternatieve mogelijkheid om het ruimtegebruik te optimaliseren denken wij aan het onderbrengen van cliënten van de Stichting Philadelphia. Het betreft hier ouder wordende bewoners met een verstandelijke handicap. Verder voorzien wij een groter aantal vierkante meters te gaan verhuren aan de Vrije Evangelische Gemeente danwel aan andere niet-zorgpartijen. Projecten: (in overleg met eigenaar): functionele aanpassingen om de voorziening geschikt te maken voor groepswonen van mensen met een verstandelijke beperking functionele aanpassingen om de oude keuken c.a. geschikt te maken voor nieuwe (commerciële) huurders technische aanpassingen (deels investering eigenaar) om de voorziening een eigentijds aanzicht te geven en als wijkontmoetingscentrum aantrekkelijk te maken verplaatsing hoofdentree (voor rekening van eigenaar) (In het gewenste scenario) functionele aanpassingen om de voorziening geschikt te maken voor groepswonen van mensen met een zware zorgvraag voor dementerenden. 6.5
De Lichtkring biedt fraaie 2-kamerappartementen nabij 24-uurs zorg op een unieke locatie in het centrum van Zwijndrecht Het gebouw dateert uit 1984 en is in 2013 gerenoveerd. Gelijktijdig met de renovatie is een nieuwe vleugel aangebouwd met onder meer een restaurant en 30 tweekamerappartementen. De bruto vloeroppervlakte bedraagt 5.664 m2. Het gebouw is eigendom van de Swinhove Groep. Op deze unieke centrumlocatie wordt beschut wonen geboden. Toekomstige ontwikkelingen In het nieuwbouwgedeelte kunnen tweekamerappartementen worden aangeboden aan cliënten die behoefte hebben aan zelfstandig wonen maar wel graag in de directe nabijheid 24-uurszorg wensen. Deze woningen zijn met name aantrekkelijk voor senioren uit het profiel Oudere appartementsgenieters. Deze intramurale capaciteit zal de komende jaren volledig vervangen worden door scheiden van wonen en zorg.
29
Het gebouw kan optimaal benut blijven. De unieke centrumlocatie is daarbij een pluspunt. Ook voor de Lichtkring geldt dat dit wijkontmoetingscentrum in combinatie met restaurant voor veel ouderen het mogelijk eerste contact met de Swinhove Groep kan zijn. Projecten: geen specifieke aanpassingen behoudens reguliere instandhouding en onderhoud. 6.6
De IJsvogel biedt comfortabel wonen met of zonder partner, gezellig in de eigen buurt Het gebouw dateert uit 2009. De bruto vloeroppervlakte bedraagt 2.770 m2. Het gebouw is eigendom van de Swinhove Groep. Op deze locatie bieden wij beschut wonen aan. De bewoners hebben de beschikking over een eigen appartement met woonkamer, slaapkamer en sanitaire voorzieningen. Op de locatie is een restaurant aanwezig. Een kwaliteit is dat De IJsvogel omkeerbaar is gebouwd. Als knelpunten worden genoemd: beperkte buitenruimte, en gehorigheid tussen de appartementen. Toekomstige ontwikkelingen De locatie De IJsvogel is vooral geschikt voor cliënten met een lagere zorgvraag die behoefte hebben aan een comfortabele woning in de eigen buurt. Het seniorenprofiel Samen Oud past hier goed op. Als blijkt dat de prognoses voor de toekomstige zorgvraag inderdaad leiden tot een grotere vraag naar verblijfvoorzieningen voor dementerende cliënten, biedt de IJsvogel op termijn mogelijkheden om gefaseerd omgevormd te worden voor deze doelgroep. Dit zal echter pas op langere termijn plaatsvinden. Concreet betekent dit dat het accent van De IJsvogel gericht blijft op scheiden wonen en zorg maar op termijn kan verschuiven van zorg in een beschutte omgeving naar zorg voor dementerenden in een beschermde omgeving. Projecten: op termijn opknappen om blijvend aantrekkelijk te zijn voor cliënten met een lagere zorgvraag; (in het gewenste scenario) aanpassen van de verblijfsruimten voor kleinschalig groepswonen van cliënten met een zware zorgvraag.
6.7
De toekomstige uitstraling en de daarbij behorende functies samengevat
Swinhove: “Veilig en beschermd”, “ Expertisecentrum” Beschermd wonen voor dementerenden Beschermd wonen voor mensen met somatische aandoeningen Expertisecentrum met alle behandelfaciliteiten Recreatie- en ontmoetingscentrum voor cliënten van Swinhove, Ambachtstaete en de wijk Centraal bureau (In de toekomst mogelijkheid tot uitbreiding beschermd wonen voor dementerenden)
30
Ambachtstaete: “Hotel met penthouses” Revalidatiezorg Ziekenhuisverplaatste zorg Logeerhuis Exclusief residentieel wonen met zorg voor Actieve emptynesters en Oudere appartementsgenieters (In de toekomst mogelijkheid tot kantoren) De Lindonk:” Dorpse gezelligheid” Beschermd wonen voor mensen met een verstandelijke beperking Betaalbaar wonen voor Bejaarde aanleuners en Samen Oud Dagopvang en dagbehandeling Wijkontmoetingscentrum (In het gewenste scenario) Beschermd wonen voor dementerenden De Lichtkring-nieuwbouw: “In het centrum” Beschut wonen voor Oudere appartementsgenieters Wijkontmoetingscentrum De Lichtking-renovatie: ‘Beschermd wonen centraal in de wijk’ Beschermd wonen in kleinschalige omgeving De IJsvogel: “Comfortabel in de eigen buurt” Comfortabel wonen voor profiel Gepensioneerde alleenstaanden en profiel Samen Oud (In het gewenste scenario) de toekomst mogelijkheid tot kleinschalig groepswonen van cliënten met een zware zorgvraag Tabel 13 en 14 geven de koppeling aan tussen capaciteit en de ontwikkelrichting.
Swinhove
57
Ambachtstaete
87
Totaal
Zorghotel (DBC)
(1 t/m 3, 4sz)
Beschut wonen
(6/8/9b)
somatische aandoening
Beschermd wonen
dementerenden (4/5/7)
Beschermd wonen
Locatie
Tabel 13 Mogelijke capaciteitsverdeling per locatie in 2023 (Gewenst scenario)
144
8
43
51
De Lindonk
45
42
87
De Lichtkring
45
30
75
8
23
De IJsvogel Totaal
155
95
95
31 43
388
31
61 25
6
Totaal
Extramuraliseren
(6/8/9b)
somatische aandoening
Beschermd wonen
dementerenden (4/5/7) 73
Ambachtstaete
Zorghotel (DBC)
Swinhove
Beschermd wonen
Locatie
Tabel 14: Capaciteitsverdeling per locatie in 2023 (Realistisch scenario)
10
144
20
51
De Lindonk
25
62
87
De Lichtkring
45
30
75
31
31
De IJsvogel Totaal
143
86
129
30
388
32
7.
Produktie, zorgvraag en financiële parameters bepalend voor huisvestingsprojecten en continuïteit
7.1
Vergoeding van de kapitaallasten wordt in toenemende mate gekoppeld aan de gerealiseerde productie De toekomstige ontwikkelingen per locatie, zoals die zijn genoemd in het vorige hoofdstuk, gaan gepaard met investeringen op korte en langere termijn. In het verleden ontvingen zorginstellingen een vergoeding op basis van nacalculatie. Deze regeling wordt vanaf 2012 geleidelijk afgebouwd. Vanaf 2018 zal de Swinhove Groep de kosten integraal vanuit haar opbrengsten moeten financieren. In de periode 2012 t/m 2018 is een overgangsregeling van toepassing waarbij een normatieve huisvestingscomponent (NHC) op basis van productie wordt gehanteerd. Tabel 15 geeft het verloop weer van het afnemende budget op basis van nacalculatie en de toenemende bekostiging op basis van het budget NHC. Tabel 15 Invoertraject integrale tarieven Jaar 2011
Budget Nacalculatie 100%
Budget NHC 0%
2012
90%
10%
2013
80%
20%
2014
70%
30%
2015
50%
50%
2016
30%
70%
2017
15%
85%
2018
0%
100%
7.2
Investeringen worden gefaseerd gepleegd en zijn afhankelijk van de ontwikkeling van de zorgvraag In Hoofdstuk 6 zijn de projecten gedefinieerd die noodzakelijk zijn om de locaties aan te passen aan de beleidskeuzes van de Swinhove Groep. De hiermee gemoeide kosten bedragen in totaal circa € 6.250.000,-- inclusief btw. De hoogte van de kostenramingen is gebaseerd op kostenkengetallen die eerder voor ouderenzorgvoorzieningen zijn gehanteerd. De projecten zullen gefaseerd in de tijd worden uitgevoerd, waarbij het tempo wordt bepaald door de mate waarin de werkelijke zorgvraag zich ontwikkelt in relatie tot de prognose. Bovendien kunnen de kosten op deze wijze worden gedekt uit de reserveringen die zijn opgenomen in de meerjarenbegroting. Wij hebben op basis van de prognose een projectplanning gemaakt. Deze is opgenomen in bijlage 4. In de tabel 16 zijn de gemiddelde jaarlijkse investeringen en de investeringsruimte over 10 jaar aangegeven. De genoemde bedragen zijn gebaseerd op de meerjarenprognose van maart 2013 (versie jaarrekening 2012). De bedragen worden jaarlijks met 1,25% geïndexeerd.
33
Tabel 16
Gemiddelde jaarlijkse investeringen en de investeringsruimte.
Besteding
Reservering 2014
Reservering 2014-2023
Instandhouding
€
766.413,--
€
8.110.450,--
Onderhoud 1)
€
225.000,--
€
950.000,--
Inventarissen
€
226.800,--
€
2.399.992,--
ICT 2)
€
75.000,--
€
339.972,--
1) Exclusief jaarlijkse kosten uit rubriek 47 van het grootboek 2) De reservering in 2014 is € 25.000,-- hoger dan de gemiddelde reserveringen over de jaren daarna
7.3
Leegstand en daling zzp-tarief locatie De Lindonk grootste risico voor impairment en continuiteit organisatie De Swinhove Groep vergelijkt jaarlijks de boekwaarde van haar locaties met de bedrijfswaarde. Wanneer de bedrijfswaarde substantieel lager uitkomt dan de boekwaarde zal impairment moeten worden toegepast. Een vergelijking die begin 2013 is gemaakt, bracht naar voren dat voor de locatie De Lindonk en in mindere mate voor locatie De IJsvogel een impairment probleem zou ontstaan als de huidige situatie niet veranderde. Voor de locatie De IJsvogel deed zich dit in mindere mate voor (€ 0,06 mln.) Bij de overige locaties ligt de bedrijfswaarde (veel) hoger dan de boekwaarde. Inmiddels is een aantal maatregelen in gang gezet die ertoe moeten leiden dat het impairment probleem wordt verkleind c.q. opgelost. Realisering van de in het vorige hoofdstuk beschreven projecten hebben invloed op de toekomstige boek- en bedrijfswaarde. De gevolgen zijn weergegeven in tabel 17 en 18. Tabel 17 gaat uit van het gewenste scenario, tabel 18 van het realistische scenario. Tabel 17
Boekwaarde en bedrijfswaarde 2023 gewenste scenario
Impairment Swinhove
Boekwaarde 31-12-2012 € 12.337.000
Ambachtstaete
€
De Lindonk
5.894.000
Bedrijfswaarde € 20.390.000
Bedrijfswaarde tov boekwaarde 165%
€ 24.525.000
416%
€ 15.855.000
€ 31.780.000
200%
De IJsvogel
€
3.673.000
€
4.990.000
135%
De Lichtkring
€
3.306.000
€
6.635.000
200%
€ 88.320.000
215%
€ 41.065.000 Tabel 18
Boekwaarde en bedrijfswaarde 2023 realistische scenario
Impairment Swinhove
Boekwaarde 31-12-2012 € 12.337.000
Ambachtstaete
€
Bedrijfswaarde €
17.435.000
Bedrijfswaarde tov boekwaarde 141%
5.894.000
€ 17.200.000
292%
De Lindonk
€ 15.855.000
€ 17.935.000
113%
De Ijsvogel
€
3.673.000
€
4.890.000
133%
De Lichtkring
€
3.306.000
€
5.560.000
168%
€ 62.020.000
151%
€ 41.065.000
34
Uit voorstaande tabellen blijkt dat met de huidige organisatiestructuur (personeelslasten en materiële lasten) en de bestaande infrastructuur (vastgoed) er voldoende kasstroom wordt gegenereerd om de investeringen terug te verdienen. Het pand De Lindonk raakt in het realistische scenario nagenoeg de boekwaarde en zal bij een negatieve ontwikkeling van de kritische parameters zzp-tarief en aantal bewoners (leegstand) snel tot impairment leiden. Het resultaat op de overige panden en het aanwezige eigen vermogen (eind 2012 € 6,3 miljoen) kunnen een beperkte impairment opvangen. Echter het eigen vermogen dient minimaal 15% van de omzet te bedragen. Bij een gemiddelde omzet van € 30 miljoen dient het eigen vermogen dus minimaal € 4,5 miljoen te bedragen. Indien het eigen vermogen ten gevolge van een impairment lager is dan 15% van de omzet dan wordt niet voldaan aan voorwaarden voor een gezonde bedrijfsvoering. Met name de externe financiers en het Waarborgfonds voor de Zorgsector zullen dan aanvullende eisen gaan stellen. Met andere woorden een negatieve ontwikkeling van de kritische resultaatbepalende factoren mag maximaal leiden tot een impairment van € 1,8 miljoen. Met dit uitgangspunt is de gevoeligheid en zijn de effecten van de parameters zzptarief en leegstand op de uitgevoerde impairmentberekening in het realistische scenario bepaald. - 1% leegstand verlaagt de bedrijfswaarde van De Lindonk met € 400.000 - 1% verlaging van het zzp-tarief verlaagt de bedrijfswaarde van De Lindonk met € 450.000. De maximale daling van de bedrijfswaarde van De Lindonk in het realistische scenario die opgevangen kan worden door het eigen vermogen bedraagt € 3.800.000. Met andere woorden een leegstand van 9% of tariefsverlaging van 8,5%, danwel combinaties van beiden. Vooralsnog gaan we ervan uit dat de leegstand en de zzp-tarieven zich ontwikkelen binnen de bandbreedte van de aannames van het realistische scenari. Deze bandbreedte is voldoende groot om mogelijke tegenvallers in leegstand en tarieven op te kunnen vangen. 7.4
Financiële parameters als richtlijn voor de toekomst
De veranderingen in de wet- en regelgeving met betrekking tot de bekostigingssystematiek, de eisen die gesteld worden aan de interne beheersing en de toename van de verantwoording brengen grotere risico’s met zich mee dan in het verleden aan de orde was. Het betekent dat de continuïteit van de financiering van de zorgverlening niet meer door de overheid gegarandeerd is. Het financiële beleid van de Swinhove Groep richt zich in de toekomst op de volgende financiële parameters: solvabiliteit (eigen vermogen ten opzichte van de omzet) van meer dan 20% liquiditeit (kortlopende vorderingen ten opzichte van kortlopende schulden) hoger dan 125% rentabiliteit (exploitatieresultaat ten opzichte van de omzet) van 2%
35
Bijlage 1. Markt- en doelgroepenanalyse In paragraaf 2.3 zijn de belangrijkste conclusies weergegeven naar aanleiding van de markt- en doelgroepenanalyse. Hieronder is deze paragraaf volledig uitgeschreven en onderbouwd. Wij hebben een omgeving- en bevolkingsscan laten uitvoeren voor het werkgebied 4. Op basis hiervan is een markt- en doelgroepenanalyse gemaakt. De belangrijkste conclusies zijn hierna weergegeven.
De doelgroep 75+ neemt tot 2025 toe met 42%
Qua leeftijdsopbouw is de bevolking in ons werkgebied redelijk in evenwicht, met wat meer nadruk op jong (6-17 jaar) en aankomend oud (65-74 jaar).
Figuur 5: Schematische weergave leeftijdsopbouw werkgebied Swinhove Groep (bron: Coresta)
De prognose van de bevolkingsgroei laat voor de groep 75+ in de periode 2012-2025 een groei van ruim 42% zien. Tabel 19
Prognose bevolkingsgroei 75+ in de periode 2012-2025
Bevolkingsprognose Swinhove Aantal 75+
2012
2015
2020
2025
5.642
6.003
6.649
8.022
CBS (bron: Coresta)
4
Omgeving- en bevolkingsscan en Markt- en doelgroepenanalyse Coresta 2012
36
Zorgbehoefte in werkgebied Swinhove Groep neemt tot 2025 toe met 42%
Doordat ouderen op steeds latere leeftijd zorgbehoeftig worden zal in de nabije toekomst een toename van de zorgvraag ontstaan. Het onderzoek heeft ook geleid tot een prognose van de toekomstige zorgbehoefte in het werkgebied van de Swinhove Groep. Voor de lagere ZZP’s (1 t/m 4) wordt geconstateerd dat deze groep toeneemt van 1.933 in 2012 tot 2.748 in 2025, ofwel een toename met ruim 42%. Dit percentage is ook van toepassing op de toename van de bewoners met een indicatie ZZP 5 en hoger (436 in 2012; 620 in 2025). Tabel 20
Ontwikkeling zorgbehoefte per ZZP in de periode 2012 -2025
Zorgprognose Swinhove 2012
2015
2020
2025
Extramuraal
779
829
918
1.108
Intramuraal
795
846
937
1.130
Waarvan licht somatisch
132
141
156
188
227
241
267
322
269
286
317
382
92
98
109
131
71
75
83
101
4
4
5
6
(huidig ZZP V&V 1+2) Waarvan licht regieverlies (huidig ZZP V&V 3+4) Waarvan zwaar regieverlies (huidig ZZP V&V 5+7) Waarvan zwaar somatisch (huidig ZZP V&V 6+8) Waarvan herstelzorg (huidig ZZP V&V 9) Waarvan palliatieve zorg (huidig ZZP V&V 10) (bron: Coresta)
Seniorenprofielen geven indicatie leefstijl, zorgvraag en mogelijk aanbod
Om in de nabije toekomst optimaal te kunnen inspelen op de te verwachten zorgvraag, is een onderzoek gedaan naar de leefstijlen en het bestedingspatroon van ouderen in Zwijndrecht op dit moment. Hieruit zijn vijf seniorenprofielen herleid, waaraan vervolgens de mogelijke dienstverlening door de Swinhove Groep is gekoppeld. Hieronder zijn de profielen in aantallen personen weergegeven. Dit is absoluut geen statisch geheel. Mensen kunnen in de loop van de tijd van profiel wisselen. Bij het overlijden van een partner uit het profiel ‘Samen Oud’ zal de overblijvende partner bijvoorbeeld in een ander profiel terecht komen. Tevens is een kolom toegevoegd waarin is aangegeven welke vraag de Swinhove Groep van deze groep kan verwachten. In Zwijndrecht is de koopkracht gemiddeld, echter met een samenstelling van goed en slecht. Dit duidt op een tweedeling in het gebied. Voornamelijk de ouderen hebben een (erg) lage koopkracht. Het is opvallend dat in Zwijndrecht het profiel Bejaarde aanleuners groot is, dat wil zeggen dat zij dichtbij een verzorgings- en verpleeghuis wonen en gebruik kunnen maken van de diensten.
37
Profiel: Bejaarde aanleuners Dit is op dit moment de grootste groep. Het betreft alleenstaande senioren die veelal een zelfstandig appartement of een aanleunwoning huren. Deze mensen wonen vaak alleen vanwege het overlijden van een partner. Verder heeft deze groep een laag opleidingsniveau met een laag inkomen. Te zien is dat een deel van deze doelgroep in Zwijndrecht zich clustert rondom de locaties van de Swinhove Groep. De mensen uit deze groep zijn deels afhankelijk door bijvoorbeeld schoonmaak en maaltijden; hebben behoefte aan sociale contacten via familie, buren of in het nabijgelegen winkelcentrum; kijken veel televisie en communiceren via een vaste telefoonlijn; ondernemen activiteiten dicht bij huis; doen geen grote uitgaven. Deze groep is mogelijk al cliënt bij ons. Zaak is deze groep te behouden en de nieuwe vraag vanuit deze groep te kunnen beantwoorden. Deze groep heeft weinig middelen te besteden, maar ook weinig te wensen. Deze groep zal worden aangetrokken door goedkope huurappartementen met sociale voorzieningen in de buurt, zoals plekken voor ontmoeting, restaurant en activiteiten. Profiel: Actieve emptynesters Deze groep bestaat uit veelal gepensioneerde stellen met volwassen kinderen. Zij bezitten een koopwoning met positieve overwaarde en ontvangen door hun hoge opleiding een goed inkomen. De eigen gezondheid staat hoog in het vaandel bij deze groep. Deze groep is verdeeld over verschillende wijken van Zwijndrecht. Deze groep hecht veel waarde aan zekerheid. Dit is terug te zien in het uitgavenpatroon: zij laten zich goed informeren voor zij tot koop overgaan. De producten die zij kopen zijn wel luxe, maar niet overdadig en van goede kwaliteit. Verder zijn zij sociaal en actief; nemen vaak deel aan besturen van verenigingen en reizen veel; radio en televisie zijn niet zo belangrijk; internet wordt gebruikt voor het oriënteren op verschillende producten. Deze groep heeft meer te besteden en stellen hogere eisen aan luxe en comfort. Bovendien wil deze groep actief kunnen participeren in de maatschappij. Deze groep zal weinig of niet geïnteresseerd zijn in het huren of kopen van vastgoed bij Swinhove Groep, omdat de bestaande voorzieningen op het vlak van wonen en sociale omgeving niet aansluiten bij wat de verwachtingen van deze doelgroep zijn. Deze mensen komen weinig bij ons halen, maar wij zouden wel wat bij hen kunnen brengen. De verwachting is dat voor deze leefstijl aanvullende zorg- en dienstenpakketten aan huis kunnen worden geleverd. Eventueel particuliere bekostiging van diensten behoort tot de mogelijkheden. Tijdelijke of intramurale zorg komt pas in beeld bij een zware zorgvraag. Dan zullen echter de eisen aan comfort hoger dan gemiddeld zijn. De Swinhove Groep zou tegen een meerprijs luxere kamers kunnen aanbieden voor kort- of langdurend verblijf. Profiel: Samen oud Deze groep bestaat uit gepensioneerde stellen. Zij hebben een lage opleiding genoten en hebben een laag inkomen. Meestal hebben deze mensen een huurwoning. Zij willen samen oud worden, het liefst in de eigen omgeving. Zij willen investeren in gezond blijven van lichaam en geest. Zij wonen al jaren in dezelfde woning. Deze groep is verdeeld over verschillende wijken van Zwijndrecht.
38
Deze groep cliënten wil zo mogelijk zelfstandig blijven wonen, in het eigen huis; hebben weinig middelen en geven dus ook weinig uit; zijn op de hoogte van consumentenzaken en bespaartips; lokale radio en televisie worden plezierig gevonden. De belangrijkste eis van deze groep is het samenblijven met hun partner in de eigen omgeving. Zij hebben behoefte aan ondersteuning van mantelzorg met een mogelijkheid tot crisisopvang/logeren om de mantelzorg te ontzien. Verder zullen zij behoefte hebben aan thuiszorg. Op het moment dat dit niet meer voldoende is lijkt een haalbaar alternatief het huren van een tweepersoonsappartement binnen de Swinhove Groep, waarbij zorg voor de zieke partner voorhanden is. Deze zorg kan variëren van lichte tot zware zorg.
Profiel: Gepensioneerde alleenstaanden Deze groep krijgt een kleine uitkering naast de AOW. Zij huren een klein en goedkoop appartement en blijven het liefst zo lang mogelijk zelfstandig wonen. Een deel van deze groep maakt al gebruik van de woonvoorzieningen van de Swinhove Groep, maar een deel woont ook nog in de wijk. Ze zijn over het algemeen goed verzekerd om risico uit te sluiten en zorgen goed voor zichzelf. Deze groep hecht iets minder waarde aan sociale contacten dan bovenstaande groepen; hebben vaak een huisdier; hebben sociale interactie bij boodschappen doen of wandelen; willen niet het contact met de wereld verliezen; geven middelen uit aan kleding en persoonlijke verzorging; kijken veel televisie en luisteren veel radio. Deze groep heeft weinig middelen te besteden. Toch blijven zij het liefst zelfstandig wonen. Verder zijn zij niet zo geïnteresseerd in intensieve sociale contacten. Een goedkoop zelfstandig appartement huren met bereikbare voorzieningen zal voor hen aantrekkelijk zijn. Dit kan deels binnen onze voorzieningen zijn, maar ook deels in de wijk met extramurale voorzieningen. Profiel: Oudere appartementsgenieters De groep woont alleen in een nieuw koopappartement. De partner is vaak overleden of leeft in een verzorgingshuis. Zij stellen hogere eisen aan comfort en luxe. De groep heeft een hoog opleidingsniveau en een hoog inkomen. Zij wonen verdeeld over verschillende wijken van Zwijndrecht. De groep heeft behoefte aan sociale contacten op niveau, bijvoorbeeld door goede gesprekken of het lezen van kwaliteitsmagazines; zij beschikken over een eigen sociale netwerk; reizen veel en besteden middelen aan uiterlijke verzorging en andere luxe zaken. Deze groep zal zo lang mogelijk in de eigen woonomgeving willen blijven. Alleen extramurale zorg (misschien zelfs particulier) zal de vraag zijn. Voor deze groep kan een variabel dienstenpakket worden ontwikkeld, waarbij verschillende diensten kunnen worden ingekocht. Bij deze groep zal, net als bij de actieve emptynesters, intramurale zorg pas in beeld komen bij een zware zorgvraag. Dan zullen echter de eisen aan comfort hoger dan gemiddeld zijn. Ook voor deze groep zouden wij tegen een meerprijs een luxere kamer kunnen aanbieden voor kort- of langdurend verblijf.
39
Bijlage 2. Politiek, maatschappelijke en sociale ontwikkelingen In paragraaf 2.4 zijn de politieke, maatschappelijke en sociale ontwikkelingen samengevat die van invloed zijn op onze strategische keuzes. Hieronder is deze paragraaf volledig uitgeschreven.
Toename aantal mensen met ouderdomsziekte, toename complexiteit van ziekte op latere leeftijd, hogere indicatie bij opname door langer thuis wonen Het ministerie van VWS heeft in 2011 een onderzoek laten uitvoeren naar de ontwikkeling van de ouder wordende bevolking. De resultaten zijn verwoord in het document Gezond ouder worden in Nederland. Het onderzoek toont aan dat ten aanzien van de toekomstige trend de verwachting is dat door de vergrijzing het absolute aantal mensen met een ouderdomsziekte zal toenemen. De ziekten die bij ouderen het grootste verlies aan gezonde levensjaren veroorzaken zijn coronaire hartziekten, beroerte, artrose en diabetes. De meest voorkomende psychische aandoeningen bij ouderen zijn dementie, depressie en angststoornissen. Veel ouderen hebben meer dan één ziekte. Van de 65-74-jarigen heeft één op de vijf mensen meer dan één chronische ziekte; van de 75-plussers is dat één op de drie. Door langer gezond te blijven krijgen ouderen op latere leeftijd vaak te maken met meerdere ziekten/beperkingen. Dit maakt dat de complexiteit van ziekte op latere leeftijd toeneemt. Deze verzwaring van de zorg is nu al terug te zien in de zorgindicaties, waar een toename te zien is in de vraag naar persoonlijke verzorging. Ook wonen cliënten langer dan voorheen in de thuissituatie, waardoor op het moment van opname de indicatie vaak al hoog is. Aandeel werkzame bevolking neemt af waardoor arbeidsmarktproblematiek Ten gevolge van de veranderde opbouw van de bevolking, loopt de werkzame bevolking terug en neemt het aantal ouderen toe. Het gevolg is een scheve verdeling en tekorten op de arbeidsmarkt. In de zorg zijn, naast reeds bestaande tekorten aan artsen, vooral tekorten aan verzorgenden niveau 3 en verpleegkundigen te verwachten. Mondigheid cliënt en belangengroeperingen toegenomen Een trend die zich in het vorige decennium heeft ingezet en zich nu ook voortzet is de steeds mondiger wordende cliënt. Dit alles is te herleiden tot het groeiende welvaartniveau, de individualisering van de maatschappij en de toenemende keuzevrijheid in de zorg. Ouderen zijn in toenemende mate assertief en anti hiërarchisch. De afgelopen jaren zijn patiënten- en consumentenorganisaties steeds verder geprofessionaliseerd. Daarnaast hebben cliëntenraden een steeds belangrijkere rol bij het monitoren van de kwaliteit van de zorg. Gebruik technische hulpmiddelen beïnvloedt dagelijks leven en zorgproces Door technische ontwikkelingen zijn cliënten langer in staat om de regie in eigen hand te houden. Problemen bij de algemene dagelijkse levensverrichtingen worden door allerlei hulpmiddelen in en om huis opgelost of verminderd.
40
Verder zijn ouderen in toenemende mate vaardiger met het internet. Door inzet van deze techniek kan de zorg anders worden ingericht, bijvoorbeeld zorg op afstand via ‘screen-to-screen’.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen vanuit bedrijfseconomisch en ecologisch oogpunt steeds belangrijker Met de komst van de integrale tarieven (inclusief kapitaallasten) wordt het exploitatiegericht denken en sturen steeds belangrijker. Het belang om duurzaam en energiezuinig te bouwen neemt daardoor toe. Naast de bedrijfseconomische afwegingen zal het maatschappelijk verantwoord ondernemen een belangrijk aandachtspunt zijn, dat ook door de stakeholders in toenemende mate wordt meegenomen bij hun afwegingen om initiatieven te steunen. -
-
-
Verantwoordelijkheidsverdeling en financieringsgrondslagen rond AWBZ, WMO en ZVW veranderen De AWBZ-zorg wordt minder gezien als een vanzelfsprekendheid. De cliënt is allereerst zelf verantwoordelijk voor het in zijn eigen omgeving regelen van de benodigde zorg en ondersteuning. Pas als de zorgvraag te groot of te moeilijk wordt voor het informele circuit of mensen de benodigde ondersteuning niet georganiseerd krijgen, komt er professionele zorg aan te pas. Daarbij is een rol voor de gemeente als poortwachter aangewezen voor de nodige ondersteuning. De huisarts en wijkverpleegkundige worden beschouwd als de poortwachters tot de zorg. De zorg moet weer terug naar de wijk, waar de wijkverpleegkundige een centrale rol heeft in het signaleren en coördineren van de zorgvraag. Per 1 januari 2013 worden er geen verblijfsindicaties meer afgegeven voor de cliënten met een ZZP van 1 en 2. In 2014 vervalt de verblijfsindicatie voor cliënten met ZZP 3. Naar verwachting zal in 2016 de verblijfsindicatie voor cliënten met ZZP 4 fors beperkt zijn. Dit heeft verandering van diensten aan kwetsbare senioren door de Swinhove Groep tot gevolg. Het all inclusive-pakket dat vanuit de AWBZ wordt aangeboden, vervalt en wordt vervangen door een aparte huurcomponent en dienstencomponent. Als gevolg van de veranderde indicatiestelling zal een deel van de huidige doelgroep van de Swinhove Groep langer thuis blijven wonen. De somatische revalidatie is per 1 januari 2013 overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet. Bij deze zogenaamde geriatrische revalidatiezorg gaat het om multidisciplinaire zorg bij laag belastbare ouderen gericht op herstel, na een acute aandoening of functionele achteruitgang. Er wordt gestreefd naar terugkeer in de oude woonsituatie.
Bouwbeleid Zorgkantoor stimuleert samenwerking met gemeente en andere sectoren, ondernemerschap en doelmatigheid De zorgkantoren van de coöperatie VGZ UA (hierna te noemen het zorgkantoor) heeft zijn visie op langdurige zorg verwoord in het document De klant aan het roer van juni 2012. Hierin is onder meer het inkoopbeleid voor 2013 gedefinieerd. Deze visie bevat de hierna genoemde kernpunten: Eigen verantwoordelijkheid en de sociale omgeving Het zorgkantoor vindt het belangrijk dat mensen worden gestimuleerd zelfstandig deel te nemen aan de samenleving. In het verlengde daarvan moet de zorg samenhangend met de sociale omgeving worden georganiseerd in de nabijheid van thuissituatie van de cliënt. Goede en passende zorginfrastructuur horen hierbij.
41
-
-
-
-
Dagbesteding Het zorgkantoor wenst - daar waar mogelijk - dagactiviteiten en/of ontmoetingsvoorzieningen in te kopen waar burgers én cliënten met verschillende type beperkingen (GZ, GGZ en V&V) welkom zijn. Het zorgkantoor wenst voor 2013 bij voorkeur initiatieven te financieren die ook door de betreffende gemeente worden gefinancierd. Bouwkundige en technologische infrastructuur Bouwkundige en technologische infrastructuur kan worden ingezet om het wijknetwerk te ondersteunen. Het zorgkantoor wil initiatieven alleen in gezamenlijkheid met gemeenten en woningbouwcorporaties realiseren. Deze initiatieven moeten aantoonbaar leiden tot meerwaarde voor thuiswonende cliënten en een positief effect hebben op de betaalbaarheid van de zorg. Beleid rondom wonen en capaciteitsuitbreidingen Het zorgkantoor is selectief in contractering van intramurale capaciteit. Dit vraagt om meer eigen verantwoordelijkheid bij aanbieders om plaatsen aantrekkelijk te houden. Zorgaanbieders worden aangesproken op hun ondernemerschap. Omzetgarantie past niet bij deze gedachten. Voor bestaande capaciteit in de lichtere zorgzwaartecategorieën geldt dat deze capaciteit waar mogelijk dient te worden omgezet naar zware capaciteit. Voor nieuwe capaciteit geldt dat men niet afwijzend staat tegenover nieuwbouw, maar dat er wel terughoudendheid is voor het uitbreiden van bestaande capaciteiten. Doelmatigheid: focus op output & outcome Het zorgkantoor spant zich in om een kanteling te maken naar de focus op ‘output & outcome’. Dit houdt in dat het zorgkantoor aanbieders wil belonen op behaalde toename van kwaliteit van leven per uitgegeven euro ofwel resultaatfinanciering.
Doelmatigheidstreven in de cure sector biedt samenwerkingsmogelijkheden Ook in de Cure sector wordt gezocht naar mogelijkheden om de kosten te reduceren en tegelijkertijd de kwaliteit van zorg te behouden en waar mogelijk te verhogen. Een van de ontwikkelingen is om een deel van de zorg voor uitbehandelde patiënten over te dragen aan organisaties in de Care sector. Binnen ons werkgebied is het Albert Schweitzer ziekenhuis een partij waarvoor dit speelt. Dit biedt kansen voor ons.
42
Bijlage 3. Overzicht locaties Locatie Swinhove
Gegevens gebouw Functie Beschikbare capaciteit Bouwjaar Bruto vloeroppervlakte WOZ-waarde (2013)
: : : : :
diverse woonfuncties 144 kamers in kleinschalige groepssetting 1972 (renovatie en vervangende nieuwbouw in 1998) 14.900 m2 € 9.660.000
Het gebouw heeft vijf bouwlagen en een constructie van betonnen kolommen met veelal niet dragende binnenwanden. Er is voldoende interne flexibiliteit aanwezig. De typische verpleeghuisstructuur maakt het gebouw beperkt bruikbaar voor nietzorgfuncties. Binnen gesloten woongroepen hebben bewoners een eigen kamer met veel daglicht. De kamers hebben geen eigen sanitair. De sanitaire voorzieningen worden gedeeld per circa vier bewoners en zijn slechts via, overigens brede gangen bereikbaar. Het gebouw heeft de logistiek van een verpleeghuis, wat invloed heeft op de beleving van bewoners. Alle kamers zijn aangesloten op het VSS systeem ten behoeve van domoticavoorzieningen. Het gebouw heeft thermisch een goede kwaliteit door onder meer: goede isolatie, dubbelglas en duurzame koeling. Het energieverbruik is nog wel te verbeteren. Voor de luchtkwaliteit is een bevochtigingsinstallatie aanwezig. De scheidingswanden hebben een beperkte geluidswering. De buitenruimte van het gebouw bestaat uit een binnentuin en een parkachtige omgeving rondom de hoofdingang. Rondom het gebouw is voldoende parkeergelegenheid. De ligging aan de snelweg zorgt voor een goede bereikbaarheid. Er is een restaurant met terras en een kapsalon aanwezig, een winkel ontbreekt. Er zijn geen winkelvoorzieningen in de directe nabijheid. Knelpunten: - De woongroepen voor zes bewoners zijn te klein om rendabel te zijn; - Op de zorgafdelingen is geen infrastructuur voor Wifi aanwezig; - Een aantal ruimten zoals de ontvangsthal, het restaurant en de behandelruimten op de bg, de gangen en enkele woonkamers op de verdieping, zijn gedateerd; - Gebrek aan bergruimte op de zorgafdelingen en spreek- en vergaderruimte; - Ongebruikte m2 binnen het gebouw (oude keuken).
43
Locatie Ambachtstaete
Gegevens gebouw Functie Capaciteit Bouwjaar Bruto vloeroppervlakte WOZ-waarde (2013)
: : : : :
Wonen, revalidatie 51 appartementen 2011 2.771 m2 € 4.591.000
Het gebouw Ambachtstaete is verbonden met Swinhove. Het gebouw is gerealiseerd op de voetprint van de voormalige zusterflat. Het gebouw heeft 10 bouwlagen. Het gebouw is in zoverre flexibel dat hier ook 3 tweekamerappartementen per verdieping van gemaakt kunnen worden. Dit is op de bovenste twee bouwlagen al gerealiseerd. Groepswonen is niet mogelijk. De oppervlakte van de appartementen voldoet aan de vastgestelde normen (circa 17 m2). De appartementen hebben veel daglicht en beschikken over eigen sanitaire voorzieningen. De appartementen zijn aangesloten op het VSS ten behoeve van domoticavoorzieningen. Door duurzame koeling is de thermische kwaliteit in het gebouw goed. Duurzaam verwarmen zou het energieverbruik kunnen verminderen. Voor de luchtkwaliteit is een bevochtigingsinstallatie aanwezig. Het onderhoud van het gebouw verloopt volgens het LTOP. Dit loopt op schema. Bewoners beschikken niet over een ontmoetingsruimte binnen het gebouw. Voor deze en overige centrale voorzieningen kan gebruik worden gemaakt van de faciliteiten van Swinhove. Dit geldt ook voor het terras en de overige buitenruimte. Er is te weinig parkeerruimte beschikbaar. Vanuit de appartementen hebben de bewoners vooral uitzicht op de snelweg. De ligging aan de snelweg zorg voor een goede bereikbaarheid. Er zijn geen winkelvoorzieningen in de buurt aanwezig. Knelpunten: Beperkte opslagmogelijkheden; Geen infrastructuur voor Wifi aanwezig; Geen ontmoetingsruimte.
44
Locatie De Lindonk
Gegevens gebouw Functie Capaciteit Bouwjaar Bruto vloeroppervlakte WOZ-waarde (2013)
: : : : :
diverse woonfuncties 87 appartementen 1982 (renovatie in 2000) 5.647 m2 € 7.230.000
Locatie De Lindonk wordt gehuurd van woningbouwcorporatie Woonkracht10. Het gebouw heeft vier bouwlagen en een constructie van veelal dragende betonnen wanden. Een deel van de appartementen is 25 m2 groot met een zit-/slaapgedeelte van 16 m2. Op een aantal plaatsen zijn twee appartementen samengevoegd tot een tweekamerappartement van 50 m2. De kamers hebben eigen sanitair, van een minimaal niveau. Alle kamers zijn aangesloten op het VSS systeem ten behoeve van domoticavoorzieningen. Deuren en gangen zijn breed genoeg voor alle logistiek en zijn rolstoeltoegankelijk. Door dragende binnenwanden zijn de aanpassingsmogelijkheden in het gebouw beperkt. Tijdens de verbouwing is aandacht besteed aan de thermische kwaliteit. Op de begane grond is het echter vaak te warm of te koud. Koeling ontbreekt. Het energieverbruik is ook niet optimaal. Mechanische ventilatie ontbreekt waardoor de luchtkwaliteit niet optimaal is. De scheidingswanden hebben een beperkte geluidswering. De intensiteit van het onderhoud is normaal. Op dit moment is gebouw wel toe aan een opknapbeurt. Binnen het gebouw zijn een kapsalon en restaurant aanwezig. Ook is er een binnentuin waar bewoners gebruik van kunnen maken. De meeste bewoners hebben een goed uitzicht, enkele hebben uitzicht op het dak. De Lindonk is gelegen in een mooie wijk met voorzieningen als een winkelcentrum en een marktlocatie, en er is veel groen en water. De bereikbaarheid is goed, ook met het openbaar vervoer. Knelpunten: Een aantal kleine kamers met kleine sanitaire ruimte; Geen infrastructuur voor Wifi aanwezig; Veel ongebruikte ruimte (voormalige keuken, kapel, kantoren); langdurig huurcontract van 40 jaar tot 2039; Verouderde installaties en slechte thermische- en luchtkwaliteit; Te weinig parkeerplaatsen, geen inpandige parkeerplaatsen voor scootmobiels
45
Locatie De Lichtkring
Functie Capaciteit Bouwjaar Bruto vloeroppervlakte
WOZ-waarde
: : : :
beschut wonen 75 appartementen (30 nieuw, 45 renovatie) 1984 (renovatie en nieuwbouw in 2013) 5.664 m2
: nog niet bekend in verband met nieuwbouw en renovatie in 2013
De Lichtkring beslaat zeven bouwlagen en heeft een constructie van betonnen wanden. De voorziening is gelegen op een courante locatie in Zwijndrecht. In 2013 is het bestaande gedeelte van deze locatie gerenoveerd en is er een deel nieuw gebouwd. De courantheid van het gebouw en de flexibiliteit zijn beperkt. De kamers variëren in oppervlakte tussen de 15 m2 en 45 m2. De kamers zijn voorzien van eigen sanitaire voorzieningen van goede kwaliteit. Naast individueel wonen zijn de groepen voor kleinschalig wonen, de groepsgrootte bedraagt uit negen bewoners. Alle kamers zijn aangesloten op het VSS systeem ten behoeve van domoticavoorzieningen. De scheidingswanden hebben een beperkte geluidswering. De deuren en gangen zijn voldoende breed. Het gebouw kent een compacte logistiek, dit werkt prettig. De opslagmogelijkheden binnen het gebouw zijn beperkt. De thermische kwaliteit is op orde, het energieverbruik van het gebouw kan wel beter. Het gebouw heeft een mechanische ventilatie installatie maar geen luchtbehandeling. Dit is niet optimaal. Als centrale voorzieningen zijn een restaurant en multifunctionele ruimte aanwezig. De kwaliteit van de buitenruimte is goed. De parkeercapaciteit is beperkt en er is betaald parkeren. Dit heeft te maken met de nabije ligging van een winkelcentrum. Het parkeerterrein wordt beheerd door de gemeente. Door het winkelcentrum zijn er diverse voorzieningen nabij aanwezig. Er is wel overlast van hangjongeren. Knelpunten een overschot aan m2 (gerenoveerde deel) doordat na de fusie met de Swinhove Groep de centrale voorzieningen naar de locatie Swinhove zijn verplaatst renovatie blijft een gedateerde uitstraling houden geen infrastructuur Wifi.
46
Locatie De IJsvogel
Functie Capaciteit Bouwjaar Bruto vloeroppervlakte WOZ-waarde
: : : : :
beschut wonen 31 appartementen 2009 2.770 m2 € 2.080.000
De locatie de IJsvogel is gelegen in een prettige woonwijk. Het gebouw heeft 4 bouwlagen en een betonnen draagconstructie. De appartementen zijn er gewild en daarom courant. Het gebouw is zo ontworpen dat de appartementen omgebouwd kunnen worden naar groepswonen voor cliënten met een zware indicatie. Op deze locatie zijn geen uitbreidingsmogelijkheden. De appartementen beschikken over een slaapkamer en woonkamer en hebben voldoende oppervlakte. De appartementen hebben eigen sanitaire voorzieningen van goede kwaliteit. Alle kamers zijn aangesloten op het VSS systeem ten behoeve van domoticavoorzieningen. Deuren en gangen zijn voldoende breed. Het gebouw heeft een compacte logistiek, dit werkt prettig. Er zijn weinig opslagmogelijkheden. De thermische kwaliteit en energieverbruik zijn op orde. Het gebouw heeft geen mechanisch ventilatiesysteem. Het onderhoud verloopt volgens het LTOP. Dit loopt op schema. In het gebouw is het restaurant aanwezig. De buitenruimte is sober en beperkt, er is weinig groen. Wel is er voldoende parkeergelegenheid aanwezig en is de bereikbaarheid goed. Op enige afstand bevindt zich een winkelcentrum. Knelpunten Klachten gehorigheid tussen de flats Beperkte buitenruimte voor bewoners.
47
