STORE
Workshop
–
5
juni
2014
K.
Debackere
1. Situering
2. Vlaanderen
in
AcEe:
verleden,
heden
en
toekomst
3. Uitdagingen
4. Voorgestelde
oplossingen
Om
de
doelstellingen
van
het
Pact
2020
te
kunnen
bereiken
nood
aan:
duurzame
antwoorden
op
de
grote
systemische
uitdagingen
De
Raad
van
Wijzen
heeP
de
uitdaging
aangegaan
om
een
strategie
op
te
stellen
met
het
oog
op
verdere
versterking
en
verdieping
van
de
ViA‐transiEes.
Vertrekkend
van
en
bouwend
op
de
Pact
2020
ambiEes
heeP
ViA
de
voorbije
vijf
jaar
een
doordacht
en
consistent
traject
doorlopen.
ViA
bevindt
zich
vandaag
op
een
cruciaal
kantelpunt
̶ waarbij
transiEedenken
&
‐handelen
de
kern
wordt
van
een
toekomstgericht
Vlaams
beleid
̶ tussen
3
onderling
samenhangende
fasen:
1. Doorbraakdenken
(2004
–
2009)
2. TransiEedenken
(2009
–
2014)
3. Ecosysteemdenken
&
‐handelen
(2014
–
2019)
Noodzaak
Om
te
behoren
tot
de
top
5
van
Europa,
is
het
noodzakelijk
om
te
investeren
in
transiEes,
vanuit
een
goed
onderbouwde
lange
termijnvisie.
TransiEes
en
Duurzaamheid
TransiEes
moeten
een
duurzame
samenleving
opleveren,
met
een
evenwichEge
aandacht
voor
economische
vooruitgang,
algemeen
welbevinden
en
de
impact
op
milieu
en
natuur.
Gemeenschappelijke
ambiEe
en
waarden
Vlaanderen
wil
tegen
2020
uitmunten
als
een
economisch
innovaEeve,
duurzame
en
sociaal
warme
samenleving,
en
hiermee
tot
de
top
5
van
Europa
behoren.
SysteeminnovaEe
&
transiEemanagement
Het
ecosysteem
Het
opnemen
van
grote
maatschappelijke
uitdagingen
en
het
fundamenteel
vernieuwen
van
het
systeem,
vereist
de
samenwerking
tussen
ondernemers,
middenveldorganisaEes,
onderzoekers,
financiële
wereld,
burgers,…
SysteeminnovaEe
vereist
het
samenspel
van
alle
spelers
in
het
ecosysteem.
Transi/emanagement
TransiEemanagement
als
methodiek
om
de
transiEes
uit
te
bouwen.
De
Raad
van
Wijzen
idenEficeerde
zes
belangrijke
uitdagingen
die
de
aandacht
vragen,
wil
men
de
transiEes
succesvol
verder
uitbouwen.
1.
Engagement
Om
de
gewenste
systeemveranderingen
tot
stand
te
brengen
is
er
nood
aan
een
duidelijke
engagement
van
de
overheid
en
de
andere
stakeholders
(ondernemers,
onderzoekers,
organisaEes,
financiële
wereld,
burger,…).
De
realiteit
geeP
aan
dat
deze
randvoorwaarde
soms
nog
onvoldoende
aanwezig
is.
2. Verkokering
doorbreken
TransiEes
vereisen
een
sectoroverschrijdende,
transversale
aanpak.
(Beleids)domein‐
of
sectoroverschrijdend
samenwerken
en
het
doorbreken
van
de
verkokering
is
dan
ook
een
cruciaal.
3. Aangepaste
governance
Zowel
bij
de
overheid
als
bij
de
ViA‐partners
is
er
nood
aan
een
aangepaste
governance
om
een
lange
termijnaanpak
te
verzekeren
en
ViA
legislatuur‐ oversEjgend
te
maken.
De
huidige
governance
structuur
van
de
VO
zorgt
voor
een
lineaire
aansturing.
4. Organisa/e
van
de
transversaliteit
De
organisaEe
van
transversaliteit
vereist
een
gepaste
invulling,
waarbij
een
louter
funcEonele
organisaEe
niet
meer
volstaat.
De
organisatorische
onderbouw
van
de
transiEes
en
de
organisaEe
van
gedeeld
eigenaarschap
en
gedeelde
verantwoordelijkheid
zijn
cruciale
uitdagingen.
5. Middelen
Het
vrijmaken
en
adequaat
inze`en
van
mensen
en
middelen
door
de
zowel
de
Vlaamse
Overheid
als
de
externe
partners.
6. Innova/ekloof
dichten
Bedrijven
slagen
er
onvoldoende
in
om
de
kennis,
verkregen
via
onderzoek
en
ontwikkeling,
te
valoriseren
in
(nieuwe)
producten.
Verschillende
transiEes
hebben
ook
te
kampen
met
deze
innovaEekloof,
waardoor
bepaalde
inzichten
en
ontwikkelingen
niet
doordringen
in
de
maatschappij
en
het
bedrijfsleven.
1. ViA‐transi/es
en
transi/emanagement
Focus
op
het
aanpakken
van
de
systemische
uitdagingen
en
het
blijven
inze`en
en
verder
uitbouwen
van
de
13
transiEes.
2. De
spelers
in
de
transi/es
Gedeeld
eigenaarschap
en
gedeelde
verantwoordelijkheid
van
alle
partners
uit
de
maatschappelijke
vijcoek:
bedrijfsleven,
kenniscentra,
overheden,
maatschappij,
financiële
wereld.
3. Organisa/e
per
transi/e
4. Transversale
aansturing
van
de
transi/es
5. Het
proces
Systemische
uitdagingen
Visievorming
en
toekomstbeeld
WerkrichEngen
en
hedoomprojecten
Monitoren
en
leren
Verankeren
6. Middelen
Bundelen
van
middelen
Het
probleem
situeert
zicht
vooral
in
een
versnippering
van
middelen,
waardoor
een
slimme
heroriëntering
van
middelen
en
mensen
cruciaal
blijkt.
Collabora/eve
financieringsmodellen
Een
belangrijke
evoluEe
in
de
investeringswereld
betreP
het
ontstaan
en
de
ontwikkeling
van
collaboraEeve
financieringsmodellen.
→
Tina‐bis?
Een
collaboraEef
financieringsplaform
met
publieke
en
private
middelen
7. Experimenteerruimte
Naast
bundeling
van
middelen,
is
er
ook
nood
aan
middelen
om
te
experimenteren
en
het
ter
beschikking
stellen
van
experimenteerruimte.
8. Rol
van
onderwijs
Het
bekend
maken
en
promoten
van
de
maatschappelijke
uitdagingen
is
noodzakelijk
voor
de
cultuurwijziging
die
op
lange
termijn
de
transiEes
mee
moet
ondersteunen.
TransiEes
opnemen
binnen
onderwijsprogramma’s
en
de
verspreiding
ervan
in
andere
instellingen
kan
hiertoe
bijdragen.
9. Communica/e
en
brede
sensibilisering
De
burger
draagt
ook
een
verantwoordelijkheid
om
ervoor
te
zorgen
dat
Vlaanderen
een
economisch
innovaEeve,
duurzame
en
sociaal
warme
samenleving
wordt.
Een
sterke
communicaEe
en
sensibilisering
rond
de
gemeenschappelijke
doelstellingen
is
daarom
wezenlijk.
Vlaanderen
BESTUURT
SLIMMER