Stichting Agrinas Rotholm 20 8321 DK Urk Agrinas Foundation
Juni 2015 1
Stichting Agrinas Datum oprichting: 16 juni 1992 Registratienummer: S41041269 (Kamer van Koophandel voor de Regio Zwolle)
Samenstelling bestuur per 31/12/2014:
Inhoud Inleiding ..........................................................................................................1 Doelstellingen en Beleid ................................................................................. 2 Nederland .......................................................................................................3 Albanië ............................................................................................................4 Bosnië .............................................................................................................6 Kazakstan .......................................................................................................6 Marokko ..........................................................................................................7 Midden Oosten en Indonesië ..........................................................................7 Financiën ........................................................................................................7
Rotholm 20 8321 DK Urk Tel. 0578 – 697016 Fax. 0842 – 294660
E-mail:
[email protected] Internet: www.agrinas.org Rabobank: NL15 RABO 0396 5239 51 ING: NL94 INGB 0000 4995 27
Inleiding In het regionale dagblad ‘de Stentor’ stond in april 2015 een artikel te lezen over de achteruitgang van de bodemvruchtbaarheid in de Noordoostpolder waardoor de opbrengsten van landbouwgewassen jaarlijks lager worden. Traditioneel is de Noordoostpolder toch een regio die bekend staat om de hoge landbouwopbrengsten. Als redenen voor de achteruitgang werden (terecht) genoemd het eenzijdig gebruik van kunstmest en het slempen van de grond ten gevolge van het gebruik van zwaar materieel. De oplossing waar sommige boeren voor kiezen, is wel heel drastisch: anderhalve meter (!) diep ploegen en zo een nieuwe bouwvoor vormen, maar dit is een zeer tijdelijke oplossing en kan slecht één keer gedaan worden… Al een aantal jaren is op de landbouwinstituten sprake van een tweedeling tussen de visie op industriële grootschalige landbouw enerzijds en biologische meer kleinschalige landbouw anderzijds. Intussen gaat de opkoop, nu zelfs ook in West-Europa door landen als China van enorme arealen landbouwgrond wereldwijd (vooral in Afrika) gewoon door. Het is interessant dat evenals Charles Darwin op zijn sterfbed de evolutietheorie in twijfel trok en ‘onze eigen’ Eurocommissaris voor Landbouw, Sicco Mansholt, zijn beleid (19581973) dat geleid heeft tot het verdwijnen van miljoenen kleinschalige landbouwbedrijven in Europa, ook Justus von Liebig, de uitvinder van de kunstmest vlak vóór zijn dood tot de volgende opmerkelijke uitspraak kwam: “Terugziende op mijn leven, besef ik dat ik gezondigd heb tegen de wijsheid van mijn Schepper en er terecht voor ben gestraft. Ik wilde het werk van Zijn handen verbeteren en in mijn blindheid geloofde ik dat aan deze wonderlijke keten van wetmatigheden, waardoor er leven op het aardoppervlak heerst dat steeds weer vernieuwd wordt, een schakel miste die door mij, zwakke waardeloze nietsnut, moest worden aangevuld …” Stichting Agrinas
1
Als we op een heldere nacht naar de hemel staren, kunnen we ons mateloos verwonderen over de grootheid van God, maar slechts weinigen van ons beseffen dat diezelfde grootheid ook geldt als we doordringen in de microkosmos, in het oneindig kleine van Gods schepping, bijv. in de grond. Beseffen wij wel voldoende dat wij als mensen volledig afhankelijk zijn van de blijvende vruchtbaarheid van onze bodem voor de productie van gezond voedsel? In één theelepel gezonde grond bevinden zich gemiddeld 80 tot 100 miljoen bacteriën van zo’n 10.000 verschillende soorten, vele meters schimmeldraden van 5.000 verschillende schimmels, 20 tot 30.000 microscopisch kleine aaltjes behorend tot 100 verschillende soorten en zo’n 10.000 eencellige diertjes. Als je die theelepel aarde maar genoeg zou vergroten, zou je je in een onwaarschijnlijke wereld bevinden van dieren en schepsels waar in een gezonde grond een wisselwerking tussen bestaat die essentieel is voor de blijvende vruchtbaarheid van de grond. Von Liebig verootmoedigde zich en gaf toe dat hij het bij het verkeerde eind had, maar de wereld is achter zijn theorieën aan blijven lopen totdat in de laatste jaren men er achter is gekomen dat onze bodems verarmen en we op een doodlopende weg zitten… Het gevolg? Gebruik van steeds meer kunstmest en landbouwgifstoffen, het hier boven genoemde diepploegen en de laatste jaren genetisch gemanipuleerde gewassen, waarvan niemand weet wat de gevolgen voor onze gezondheid zijn op de lange termijn…Binnen Agrinas proberen we oog te hebben voor Gods wijsheid in Zijn schepping om vervolgens hier van uitgaande ons werk te doen. Over duurzaamheid gesproken…
Doelstellingen en Beleid De doelstellingen van de stichting zijn samen te vatten in de begrippen: Assistentie en advies op het gebied van plattelandsontwikkeling buiten Nederland; Geïntegreerde benadering: sociaal, geestelijk, fysiek, technisch en economisch; Samenwerken met derden die een soortgelijk doel nastreven. 2
Jaarverslag 2014
Het beleid van de stichting wordt gekarakteriseerd door de begrippen: Bijbelse principes; Kansarme boerengemeenschappen; Intensief contact met de lokale bevolking en het begeleiden van projecten totdat er werkelijk sprake is van groei op fysiek, maatschappelijk en geestelijk terrein die door de doelgroep zelf kan worden voortgezet.
Nederland In ons vorige jaarverslag noemden we het relatief nieuwe begrip agro-ecologische landbouw. In veel opzichten grijpt dit terug op traditionele waarden en richt zich vooral op het herstel van de bodemvruchtbaarheid o.a. door de volgende zaken: Minimale grondbewerking (Engels: minimum tillage) Lichtere landbouwwerktuigen Terugdringen gebruik van kunstmest en chemicaliën Gemengde bedrijven i.p.v. monoculturen en steeds grotere veestallen Meer mensen op het land i.p.v. minder. Project: Donoren: Uitgaven 2014: Activiteiten:
Karmel groenteproject privé donoren € 14.990 Ervaring op doen met de teelt en lokale vermarkting van groenten.
In maart 2014 is Agrinas van start gegaan met een kleinschalig initiatief voor de teelt van onbespoten groenten nabij het kantoor van de stichting in Urk. Hiertoe kon bij een plaatselijke akkerbouwer gebruik gemaakt worden van een stuk land van 0,25 hectare. Hoewel dit voor westerse begrippen verwaarloosbaar klein is, hebben we hiervoor gekozen om minimaal gebruik te maken van mechanisatie en wij alles van opkweken tot lokale verkoop in eigen hand wilden hebben. In de loop van het seizoen werden zo’n 40 soorten groenten en kruiden verbouwd met wisselend succes. De teeltbedden werden gescheiden door gras-klaver stroken, er werd Stichting Agrinas
3
gebruik gemaakt van compost, zeewierkalk en organische gedroogde mestkorrels. Regelmatig werd hulp geboden door vrijwilligers, de geoogste gewassen werden gespoeld, in kratten gepakt en op drie verkooppunten in Urk direct aan de klant verkocht. Daarnaast werden bij andere biologische telers in de regio nog wat producten aangekocht om het aanbod wat te verbreden. Gewasbescherming werd gedaan door gebruik van planten die insecten lokken dan wel afweren (o.a. komkommerkruid in kool en inzaaien van een bloemenrand). Het ligt in de bedoeling om het komende jaar het areaal wat uit te breiden en door minimale grondbewerking, gebruik van compost en bodembedekking (mulch) de bodemvruchtbaarheid te verbeteren, waardoor de opbrengsten zullen toenemen. Deze principes die gedeeltelijk overlappen met die van Farming Gods Way (http://www.farming-gods-way.org) kunnen in landen met kleinschalige landbouw toegepast worden en het ligt in de bedoeling om te komen tot een stuk uitwisseling met telers uit andere landen.
Albanië Organisatie: Project:
Diakonia Albania CHW Diverse projecten in het district Pogradec Donoren: EO Metterdaad, CHW, commune Velçan, Gallagher, privé donoren Uitgaven 2014: € 9.799 Activiteiten: Ondersteuning Roma school / import pootaardappelen en plantuitjes vanuit Nederland
Pogradec ●
In de commune Velçan in het Mokra berggebied van het district Pogradec is “Diakonia Albania CHW” verder gegaan met het zorg bieden aan behoeftige ouderen en gehandicapten in 6 dorpen. Door het project werden gedurende 2013 in totaal 17 ouderen direct geholpen. Het verzorgingstehuis in Velçan werd begin 2014 gesloten en de bewoners werden overgebracht naar de bovenverdieping van het kerkgebouw in het buurdorp Buzahisht, wat daartoe gerenoveerd werd. De meeste ouderen geven er de voorkeur aan om thuis te blijven wonen 4
Jaarverslag 2014
en bij hen wordt één keer per week voedsel afgeleverd terwijl er vier keer in de week een bezoek bij hen wordt afgelegd. Het ouderen projectteam bestaat uit vier goed opgeleide medewerkers. Het project voorziet in medische zorg, sanitaire- en voedselartikelen, het uitvoeren van huishoudelijke taken, etc. Agrinas is betrokken bij dit project vanwege de langdurige betrokkenheid bij deze commune. Ook werden vier vertrekken van de door Diakonia Albania CHW onderhouden kostschool in het bergdorp Bishnice opgeknapt. Agrinas’ betrokkenheid hierbij bestond o.a. uit het vinden van fondsen via privé donoren om drie van de stafleden, waaronder de Albanese directeur, van een (deel)salaris te kunnen voorzien. Van de drie nieuwe aardappelrassen van KWS POTATO B.V. (Emmeloord) die in 2012 waren uitgeprobeerd, was voor 2014 tachtig ton besteld. Door diverse redenen lukte het niet de geplande hoeveelheid pootgoed aan de man te brengen. Het gevolg was dat uiteindelijk slechts 40 ton werd geïmporteerd, waarvan een deel geen eens verkocht kon worden! Gelukkig kon de rest van de bestelling worden geannuleerd. De samenwerking met de Albanese handelaar verliep niet zonder problemen en voor 2015 ligt het in de bedoeling de destijds door Agrinas geregistreerde boerengroep ELIA weer nieuw leven in te blazen en de invoer en verhandeling zo in eigen hand te houden. Het is de vraag of dan nog gebruik zal worden gemaakt van de KWS-variëteiten of dat gebruik gemaakt zal worden van vrije rassen, die veel makkelijker verhandelbaar zijn. Het vermeerderingsprogramma in Mokra werd voortgezet met de KWS-rassen Labadia en Everest (Elite), waaraan 8 boeren deelnamen. Mede als gevolg van het vochtige weer moesten twee velden met fytoftora worden afgekeurd. Het geproduceerde pootgoed is lokaal opgeslagen en zal in de loop van 2015 worden verkocht aan boeren in lager gelegen delen voor de consumptieteelt. Ook werden 6,6 ton plantuitjes vanuit Nederland geleverd en lokaal verhanStichting Agrinas
5
deld aan boeren. De kwaliteit was zeer goed evenals de opbrengst, wat potentieel geeft voor volgend jaar. Het door EO Metterdaad ondersteunde voedselprogramma van een school voor Roma kinderen in de stad Pogradec werd op 15 september 2014 succesvol afgerond. Agrinas was hierin de aanvragende en verantwoordelijke organisatie.
Bosnië Organisatie:
Sanski Most Drugs Rehabilitation Centre Uitgaven 2014: € 494 Activiteiten: Sluiten van de organisatie In de loop van 2014 werd door de centrale synode van de Evangelische Kerk in Bosnië besloten om het door de voormalige Agrinas medewerker Samir Trnka en zijn vrouw Svjetlana opgezette drugsrehabilitatiecentrum net buiten Sanski Most te sluiten. Hierdoor zal Agrinas niet langer direct betrokken zijn bij de ontwikkelingen in Bosnië, omdat alle voormalige activiteiten nu zelfstandig door de Bosnische medewerkers worden voortgezet. Echter, er blijft contact omdat soms kleine diensten kunnen worden verleend vanuit Nederland en de ervaring hier opgedaan in andere landen goed van pas kan komen, mogelijk d.m.v. uitwisseling.
Kazakstan Projecten: Microkrediet organisatie Uitgaven 2014: € 0 (vanuit Nederland) Activiteiten: Verlenen van microkredieten. Na de sluiting van Agrinas Kazakstan eind 2013 werd begin 2014 een nieuw bestuur voor de Micro Krediet Organisatie (MKO) geïnstalleerd. Eind 2014 werd een begin gemaakt met de herregistratie van de MKO tot “commercial microfinance organisation AGRINAS”, een proces 6
Jaarverslag 2014
wat tot eind 2015 mag duren. Agrinas Holland was gedurende 2014 in contact met de MKO d.m.v. een adviserende rol aan het bestuur. Ook deze MKO blijft interessant, omdat de succesvolle formule ook in andere landen kan worden toegepast.
Marokko
El Hajeb ●
Project: El Hajeb ontwikkelingsproject Uitgaven 2014: € 7.467 Activiteiten: Afsluiten project
Midden Oosten en Indonesië Project: Verschillende projectjes Uitgaven 2014: € 9.508 Activiteiten: Hulpverlening aan behoeftigen Sinds 2013 is Agrinas betrokken bij een aantal kleinschalige hulpverleningsprojecten in het Midden Oosten. Ook is er nog steeds een betrokkenheid bij projectjes in Indonesië, waar ook geld voor is binnengekomen.
Financiën De totale baten van de stichting voor 2014 bedroegen € 73.674, terwijl de uitgaven € 44.079 bedroegen. De gedetailleerde jaarrekening is op aanvraag in te zien.
Inkomsten verdeling 2014
Stichting Agrinas
Uitgaven verdeling 2014
7
8
Jaarverslag 2014
Foto voorpagina: Grasoogst in Buzahisht, Albanië © Agrinas 2015 Stichting Agrinas
1
