Sterrebos:
Afdeling met verhoogd toezicht voor personen met dementie. WZC Meredal v.z.w.
Sereniteitsgebed (Reinhold Niebuhr) Geef me de kracht om te veranderen wat ik kan veranderen, Geef me de berusting om te accepteren wat ik niet kan veranderen Geef me de wijsheid om het verschil te zien.
2
Verwelkoming. Welkom in uw nieuwe leefomgeving, welkom in de nieuwe leefomgeving van uw familielid of kennis. We zijn “Sterrebos” een afdeling voor 39 medemensen met dementie, van matige dementie tot de laatste fase van het ziekteproces. Onze afdeling bevindt zich op de 2e verdieping van het Woon- en Zorgcentrum Meredal. Dementie is een aandoening die speciale aandacht nodig heeft, het heeft een impact op het leven van de bejaarde en zijn omgeving. Soms wordt het ondanks alle mogelijkheden in de thuiszorg zo zwaar, té zwaar dat er moet worden geopteerd voor een andere leefomgeving en vaak is dat een woonzorgcentrum. Het is een moeilijke beslissing die niet over één nacht ijs gaat, en we hopen dat we voldoende ondersteuning kunnen bieden en aan de verwachtingen te voldoen. In deze brochure kan u lezen op welke manier we de beste mogelijke zorg trachten te realiseren en hoe het leven op onze afdeling eruit ziet. Wat u hierin niet terug vindt is alle informatie rond facturatie en administratie. Hiervoor verwijs ik u vriendelijk naar de algemene onthaalbrochure.
3
1. het multidisciplinaire team. Ons team bestaat uit : Christine Van Beneden (diensthoofd) : te bereiken tijdens kantooruren op het nummer 053/85.92.91. Haar taak bestaat erin alle facetten van de zorg op elkaar af te stemmen en samen met het team, de directie en de andere zorgverstrekkers (ergo, kiné, animatie, keuken,…) een kwalitatieve werking te verzekeren.
Hilde, Tony, Gerda en Vanessa zijn de verpleegkundigen, ieder met hun specifieke verantwoordelijkheid, hun voornaamste taken zijn : observeren en rapporteren, medicatiebeleid, wondzorg, palliatieve zorg, hygiënische zorgen,… Melissa, Greta, celien, , Isabelle, Kim, Marleen, Katherine, Nicoletta, Olena en Jonas, de zorgkundigen van afdeling sterrebos. Zij hebben vaak een specifiek aandachtspunt in de totaalzorg van de bewoner, in de dagelijkse werking zorgen ze voor de hygiënische zorgen, voedingsbeleid, ondersteunende taken bij het verpleegkundig werk, incontinentiebeleid,… Het team wordt ondersteund door : Ergotherapeute : Jasmin zorgt voor therapie in de zorg (ADL, PDL), snoezelbaden, massage, comfortzorg van de bewoner, individuele therapie,… Van maandag tot vrijdag brengt zij deze ondersteuning van de zorg.
Kinesisten : Mieke, Hilde en Nele zorgen voor revalidatie- en bewegingstherapie, zit- en ligcomfort van de bewoners, preventie van doorligwonden,…… Zij komen van maandag tot vrijdag langs bij de bewoners die behandeling nodig hebben.
4
Animatieverantwoordelijken : activiteiten die de kwaliteit van leven verhogen worden door hen verzorgd, op Sterrebos gaat dit vaak over individuele of activiteiten in kleinere groepen zoals reminisceren (herinneringen ophalen), muziek, beweging, koken, leefgroepbegeleiding,…Ook trachten ze om de bewoners te betrekken in het huishouden door kleine taken te laten uitvoeren. Onderhoudspersoneel (Karine en Isabelle) : deze dienst zorgt voor het onderhoud van de kamers, de gangen en de andere lokalen op de afdeling. Wasserij Het Woon- en Zorgcentrum biedt hieromtrent een grote luxe aan: het wassen en strijken van de persoonlijke was van de bewoners kan verzorgd worden door het WZC Meredal v.z.w.. Deze kosten zijn niet inbegrepen in de dagprijs en kunnen oplopen tot max. 100€. Wenst de familie dit liever zelf te doen, dan bent u hierin vrij. Alle kledij wordt voorzien van een etiket met de naam van de bewoner, zodat er geen kledij verloren kan gaan. Dit alles gebeurt de eerste week van de opname. Daar nog niet alle kledij voorzien is van een etiket de eerste week, wordt er wel aan de familie gevraagd om tijdens deze week de was zelf te doen. Ondanks ons zorgzaam omgaan met de kledij, willen wij toch vragen geen delicate kledij aan te kopen.
5
Vrijwilligers : Rustoord Meredal heeft een sterke vrijwilligerswerking, dit zijn mensen die in hun vrije momenten een handje toesteken. Dit gebeurt op verschillende manieren : -
leefgroepwerking Hulp bij feestelijkheden Gaan wandelen Mise-en plis na de haarwassing Decoratie Hulp in de cafétaria.
6
3. de woon-zorgvisie van Sterrebos. We willen onze bewoners een thuis bieden waar ze zichzelf kunnen zijn, waar met respect en geduld met hen wordt omgegaan. Deze continue zoektocht naar de best mogelijke manier van omgaan met de specifieke noden van de bewoner én zijn naasten gebeurt zowel op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel vlak. Nabijheid en genegenheid is cruciaal voor de ouder wordende persoon met dementie. We vinden het belangrijk dat de familie op de hoogte is van de toestand van de bewoner en dat hij/zij in de mate van het mogelijke participeert in de zorg. Op onze afdeling heerst er een palliatieve zorgcultuur, dit houdt in dat wij een evenwicht trachten te vinden tussen curatieve (genezende) en palliatieve handelingen. ‘comfortzorg’ wat op Sterrebos centraal staat wordt dagelijks nagestreefd. 4. Hoe brengen we deze visie in praktijk ? 4.1. We willen onze bewoners een thuis bieden waar ze zichzelf kunnen zijn, waar met respect en geduld met hen wordt omgegaan. Deze continue zoektocht naar de best mogelijke manier van omgaan met de specifieke noden van de bewoner én zijn naasten gebeurt zowel op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel vlak. .
4.1.1.
Wat op onze afdeling prioriteit nr 1 is, is de manier waarop de bewoner wordt benaderd. Een dementieproblematiek vraagt een specifieke aanpak en dit is zeer individueel. Iets wat voor de éne bewoner werkt kan totaal omgekeerd werken voor de andere. Het onderling uitwisselen van hoe omgaan met een bepaald gedrag is van groot
7
belang voor een vlotte werking en het goed voelen van de bewoner. Belevingsgerichte zorg en ten alle tijden animatieve grondhouding van de medewerkers is in onze ogen de énige manier om de bewoners te geven waar ze recht op hebben. 4.1.2.
Lichamelijke verzorging waar nodig met aandacht voor privacy en identiteit. De bewoners worden extra begeleid in zelfzorg door o.a. de ergotherapeute en kinesiste.
4.1.3.
Gezonde voeding hoort eveneens bij kwalitatieve opvang van bewoners. Op onze afdeling wordt er vooral gekeken naar wat de bewoner nodig heeft, kan hij nog gewone maaltijden gebruiken of moet het gemixt zijn ? Wat kan er nog qua beleg ? Is er enkel voorbereiding of volledige hulp nodig ? Met bepaalde dieetprincipes kan er indien nodig ook rekening gehouden worden, wel steeds in samenspraak met de huisarts. Er moet gezegd worden dat we zelf zeer voorzichtig zijn met het opstarten van een dieet, het is een afwegen van nut en levenskwaliteit.
4.1.4.
Er zijn dagelijks verpleegkundigen aanwezig om medicatie, inspuitingen, wondzorg,… toe te dienen. Alle zorgen worden in een zorgplan gezet zodat de alle personeelsleden hier op de hoogte van zijn.
8
4.1.5.
Aandachtspunten en problemen worden doorgegeven op dagelijkse overlegmomenten of via het digitale zorgdossier. Iedere bewoner krijgt een aandachtspersoon toegewezen. Dit is een verpleeg- of zorgkundige die extra zal letten op de specifieke noden van deze persoon. Hij/zij neemt ook deel aan het inhuizingsmoment, 6 weken na opname, en het multidisciplinair overleg.
4.1.6.
Alle teamleden worden continue bijgeschoold, niet alleen rond de dementieproblematiek, ook andere thema’s komen aan bod. Er zijn verschillende werkgroepen actief in het rusthuis, oa : dementie, palliatieve zorgen, voeding, diabetes, wondzorg, pastorale,… De doelstelling van een werkgroep is de kwaliteit rond de respectievelijke thema’s te verhogen. Van onze afdeling is er telkens iemand afgevaardigd.
4.1.7.
Structuur brengt rust, wat vaak nodig is in de chaotische gedachten van onze bewoners. Eveneens bekijken we hen als individuen met hun eigen noden die binnen de grenzen van onze dagindeling hun eigen accenten kunnen leggen. De éne wilt vroeg opstaan terwijl de andere nood heeft aan veel rust, de éne wilt de hele dag rondlopen terwijl de andere liever in de zetel vertoeft of op bed ligt.
4.1.8.
De huisarts komt op regelmatige basis, meestal maandelijks, langs voor onderzoek, medicatiebeleid en overleg. Uiteraard wordt hij/zij ook gecontacteerd mochten er zich problemen voordoen. Op onze afdeling zullen we het vaker
9
hebben over hoe het gaat met de psychische toestand en eventuele gedragsproblemen. 4.1.9.
De organisatie is christelijk geïnspireerd, er is een pastorale werkgroep die wordt ingeschakeld mocht de bewoner of de familie hier nood aan hebben. Andere geloofsovertuigingen zijn uiteraard ook welkom en in overleg kan er rekening worden gehouden met eventuele wensen.
4.1.10. De leefgroep is het centrale punt van onze werking. Bewoners eten, leven en genieten hier samen. De leefgroep wordt sterk aangemoedigd maar als een bewoner hier echt geen zin in heeft kan hij op zijn kamer blijven.
4.2.
Nabijheid en genegenheid is cruciaal voor de ouder wordende mens met dementie. We vinden het belangrijk dat de familie op de hoogte is van de toestand van de bewoner en dat hij/zij in de mate van het mogelijke participeert in de zorg.
Zoals hierboven vermeld zijn er veel vrijwilligers actief in ons woonzorgcentrum. Vaak zijn deze vrijwilligers familieleden of kennissen van onze bewoners, Mere op zich heeft een sterk uitgebouwd sociaal leven en dat hoeft niet te stoppen als er iemand in het rusthuis komt wonen. Op de afdeling zelf, naar de eigen familie, is zorg dragen ook belangrijk. Hulp bieden tijdens een maaltijd is de meest gekozen manier om de bewoner nabij te blijven. Uiteraard is dit niet voor iedereen mogelijk, maar we willen toch benadrukken dat een regelmatig bezoek belangrijk is en blijft. Vaak krijgen we de vraag of “het nog zin heeft langs te komen, hij/zij kent me toch niet meer”, en steeds zijn we hierover zeer formeel, “ja, het heeft niet alleen zin, het is nodig” Vanaf het moment van opname tot aan het laatste ogenblik blijven liefde en vriendschap de rode 10
draad in het leven. Ze weten na verloop van tijd niet meer wie bij hen op bezoek komt maar ze voelen wél de genegenheid en warmte. Als u het als familielid moeilijk hebt met het ziekteproces kan u hierover praten met iemand van het verzorgend team of het diensthoofd. Vaak is de kijk van iemand die er wat verder afstaat verfrissend. In het vorige stuk las u dat we vaak bijgeschoold worden, bijkomend hebben we al veel ervaring met personen met dementie, dus misschien hebben we een antwoord op uw vraag of bezorgdheid. We weten dat het aanvaardingsproces en dubbele rouw, die er vaak zijn bij familie van een bejaarde met dementie, moeilijk en intensief zijn.
11
4.3.
Palliatieve zorgcultuur is eveneens een basishouding op onze afdeling. Aandacht om een evenwicht te vinden tussen curatieve (genezende) en palliatieve handelingen waarin comfortzorg centraal staat wordt dagelijks nagestreefd.
We vinden het belangrijk dat onze bewoners de nodige zorgen krijgen om een nog zo kwalitatief mogelijk leven te leiden. Beetje bij beetje zien we dat die grens wat verlegd wordt. Van nog zelf kunnen eten naar begeleiding naar volledig gevoed worden, van kunnen zelfstandig rondlopen, naar met hulp stappen, naar stoelgebonden, naar bedgebonden, van conversatie, naar reageren met korte woorden, naar blikken en glimlachen, We proberen om steeds objectief te kijken of het zorgplan, de medicatie, de voeding,… nog voldoet aan de noden van de bewoner. Maar ook of sommige zaken nog nuttig zijn en zelfs lijden zou kunnen verlengen. We zien een verschuiving van levensbegeleiding naar stervensbegeleiding. Het is nodig om samen met de familie te kijken wat er gebeurt bij ziekte of bepaalde aandoeningen. Wordt er nog overgegaan tot een ziekenhuisopname ? Gaan we kunstmatig voeden via maagsonde ? Gaan we beademen aan een machine ? Deze en nog vele andere vragen worden gesteld om te vermijden dat we vervallen in therapeutische hardnekkigheid. Het is niet de bedoeling om de bewoner niet meer te behandelen maar het mag ook niet de bedoeling zijn om te gaan over behandelen. Deze evenwichtsoefening is moeilijk en wordt in samenspraak met de familie (en bewoner indien mogelijk) gemaakt. Het kan goed zijn om de wensen van de bewoner reeds op voorhand te weten, op het moment dat hij nog in staat is om hier zelf een zinnig antwoord op te geven. Op die manier staan jullie als familie sterker om beslissingen te nemen. Als het levenseinde nabij is en er is nood aan ondersteuning in deze laatste fase kunnen we beroep doen op de medewerkers van de palliatieve thuiszorg. In samenspraak met familie en huisarts worden deze deskundigen ingezet.
12
5. Dagindeling. Als laatste onderdeel van deze brochure gaan we overlopen hoe een doorsnee dag er voor de bewoner uitziet : 7u:
de vroegdiensten komen aan en starten met de dagelijkse hygiënische en verpleegkundige zorgen. De bewoners worden om beurten gewassen en aangekleed, één maal per week gaan ze in bad. De ochtendverzorging duurt ongeveer tot 10.45 u.
8u:
Het ontbijt + ochtendmedicatie wordt opgediend. De bewoners kunnen dit in hun kamer of in de leefgroep gebruiken (in het weekend en op vrijdag enkel op de kamer) Waar nodig worden de bewoners die het zelf niet meer kunnen comfortabel in bed of aan tafel gezet.
9u:
De krant wordt voorgelezen in de leefgroep. (niet in het weekend)
9.30 u:
activiteit in de leefgroep : ochtendgymnastiek, soep maken,… (niet in het weekend)
10.30 u :
soep drinken in de leefgroep of op de kamer.
11.30u :
middagmaal + middagmedicatie in de leefgroep of op de kamer.
12 u :
alle bewoners worden op toilet gezet en/of worden verschoond en gaan rusten in hun zetel of op bed.
13 u :
koffie met koek of gebak.
14.30 u : alle bewoners worden op toilet gezet en/of worden verschoond.
13
14.30 u : activiteiten in de leefgroep, de cafetaria of de leefgroep van de 1e verdieping. Dit kan knutselen, lezen, bakken, bingo, verjaardagsfeest, modeshow, gaan wandelen,…. zijn. (niet in het weekend) Individuele activiteit op de kamer door iemand van het ergoteam. 17 u :
avondmaal + avondmedicatie in de leefgroep of op de kamer.
18 u :
vanaf nu worden de bewoners verschoond, op toilet gezet en in bed gelegd volgens de wens van de bewoner. De avondverzorging duurt tot 21 u.
21 u :
De slaapmedicatie wordt gegeven.
23 u :
de nachtverpleegkundige controleert in iedere kamer of alles in orde is.
3u:
iedereen wordt verschoond en/of op toilet gezet.
Hoewel deze structuur een belangrijk onderdeel is van onze werking is het geen rigide constructie waar koste wat het wil moet worden aan vastgehouden. Het is een onmisbare leidraad waar we ons door bewegen steeds kijkend naar de noden van onze residenten. Doorheen de dag is er op alle momenten mogelijkheid tot bezoek, de kinesisten komen langs met nodige oefeningen en behandelingen.
14
6. bezoekuren. Vrienden, familie, bezoek van de bewoner zijn steeds welkom. Dit wordt zelfs gestimuleerd. Alle medewerkers mogen nog het beste van zichzelf geven, met behulp van familie en vrienden van de bewoner slagen wij er pas echt in een warme totaalzorg te bieden. Rond 22 uur worden echter alle deuren uit veiligheidsredenen gesloten. Dan kan men gebruik maken van het beloproepsysteem, dat zich bevindt aan de ingang (zijkant van het gebouw). Het aanwezige personeel zal u dan binnen laten. Ook wanneer bewoners later dan 22 uur terug naar huis komen, door bijvoorbeeld een feestje, kunnen zij van het beloproepsysteem gebruik maken.
7. Vragen ? Met deze brochure hebben we getracht onze manier van werken duidelijk te maken. Vragen mbt facturatie en administratie worden best gericht naar het algemene secretariaat of de directie. Heeft u suggesties of een klacht dan zijn hiervoor formulieren aanwezig aan de lift op het gelijkvloers, dit formulier kan in de voorbestemde bus geponeerd worden. Andere vragen kunnen rechtstreeks worden gesteld aan het diensthoofd of aan een teamlid die het kan doorgeven.
15
16