oktober 2015 nr. 10
STEMMEN UIT HET VRIJZINNIG CENTRUM DE HOEKSTEEN VOORBURG - SASSENHEIM/LISSE Adres: Rozenboomlaan 119, 2274 HK Voorburg Telefoon 070 386 34 13
Gnostiek in de praktijk In de zomermaanden had ik naast vakantie ook studieverlof. Dat is een periode waarin de voorgangers zich kunnen wijden aan de studie die henzelf en ook hun afdelingen ten goede komt. Ik heb mij bezig gehouden met de christelijke-gnostiek. De gnostiek is een vroegchris telijke stroming waarvan het onderzoek zich nog in de kinderschoenen bevindt. Pas in 1945 zijn oude teksten van de gnostici die honderden jaren verborgen waren, herontdekt. Pas na de jaren negentig van de twintigste eeuw werden deze weer toegankelijk. Mijn aandacht in het studieverlof lag bij de praktische toepassing van oude gnostieke ge zichtspunten in het dagelijkse leven. Een boek daarover is nu in voorbereiding. Als een soort 'zijpaadje' van dit onderzoek heb ik mij de vraag gesteld wat specifiek ouderen aan die visies zouden kunnen hebben. Ik bekeek Gerard Dou, portret van vrouw, die vraag op basis van vier problemen waar ouderen veel mee te maken 1630/35, in het Rijskmuseum te krijgen: afnemende lichaamskracht, eenzaamheid, toegenomen af Amsterdam. hankelijkheid van anderen en vraagstukken over de betekenis van het leven. In dit nummer Van het bestuur pag. 2 In de gnostiek wordt een sterke scheiding gemaakt tussen de geeste lijke en de materiële wereld. De materiële wereld zou zelfs niet door Van de penningmeester pag. 2 God/Het Licht zijn geschapen, maar het resultaat zijn van een kwade Tweede Hoeksteenzondagpag. 3 scheppergod, de demiurg. Voor ons een ongewoon idee, maar duide lijk ligt de nadruk bij de gnostici meer op de geestelijke wereld dan Zondagmiddagconcert pag. 3 tegenwoordig. In de mens is een lichtvonk van God. De mens heeft Hoeksteenlezing pag. 4 de opdracht 'zichzelf te kennen' en te bevrijden uit de greep van het De tweeling pag. 4 materiële. Kring Den Haag e.o. pag. 5 Voor het onderwerp de lichamelijke achteruitgang leidt dit naar de in literatuur visie dat de mens zelf, zijn essentie, helemaal niet achteruitgaat als hij ouder wordt en zijn lichaamskracht afneemt. Je bent namelijk een Kring Poëzie in de pag. 5 lichtvonk van God die zich in dat lichaam bevindt. Dit leidt naar de donkere dagen vraag wat de relatie tussen ons 'ik' en ons lichaam is. Kunnen we dat zodanig beleven? Parkdienst in Sassneheim pag. 6 pag. 7 Het vraagstuk van de eventuele toegenomen afhankelijkheid en afne Voedselbank pag. 8 mende autonomie en vrijheid van ouderen, wordt heel anders bena AGENDA derd dan in onze tijd. Echte vrijheid en autonomie heb je als je een verbinding met de hogere wereld of het Licht hebt gemaakt. Dan kun HOEKSTEENLEZING je zelf richting kiezen en ben je niet meer een gevangene of slaaf van 4 oktober 10.30 uur je omgeving en jezelf. Dat iemand je moet helpen op praktisch gebied DIE ZAUBERFLÖTE Spreker Tjeu v.d. Berk is maar een klein detail.
Eenzaamheid is volgens de gnostiek het resultaat van de vreemde si tuatie waarin de hele mensheid zich bevindt; afgescheiden van zijn oorsprong, levend in een lichaam in een materiële veeleisende wereld, die bovendien onbestendig is, met alle problemen van dien. De god delijke lichtvonk in de mens is losgeraakt van zijn oorsprong en voelt 'heimwee.' Een echte oplossing is er niet, de gnostieke route gaan, kan wel helpen. De gnostiek wijst erop dat de hogere wereld zich met de mens wil verbinden dus dat wat dat betreft de mens 'niet alleen is gelaten'. Welke betekenis heeft je leven als je steeds minder kunt? De gnostiek zou de huidige materiële benadering van ouderen als 'een kosten post' of als 'probleem' omdat zij 'duur zijn' scherp veroordelen. Bij het leven van de mens gaat het niet om geld of goederen en materie. Zij wijzen op de betekenis van de mens als een geestelijk wezen en zien dat de bijdrage die de mens kan geven voortduurt, ook als lichaams kracht en gezondheid afnemen. Daarbij vinden de gnostici ieders eigen spirituele ervaringen van groot belang. Deze kunnen een 'bewijs le veren' dat het leven een betekenis heeft en je eigen leven daar onderdeel van is. Hartelijke groet, Katrijne Bezemer Van het bestuur De vakanties en de straatopbre kingen zijn voorbij. Wij kunnen weer in ons gebouw en het jaar programma heeft u ontvangen. Wij starten op 27 september met de opening van het seizoen in de Hoeksteen en we sluiten die och tend af met een lunch. Ook zullen de agenda's van 2016 worden uit gereikt. De brandveiligheid in ons gebouw is gecontroleerd. Wij hebben brandblussers die weer de komen de 10 jaar mee kunnen en de brandalarm installatie ( BMI) wordt de komende weken gecon troleerd. Ik vraag uw aandacht voor het artikel over de voedselbank (Stichting Buren) wat een inter kerkelijke inzameling is van alle kerken in Leidschendam en Voorburg.
Vrijzinnigen Nederland (NPB) heeft in de vakantie hard gewerkt en ons een tweetal notities doen toekomen: 1. Een notitie van het voorgeno men beleid. Dat is een uitwerking van de gesprekken die het lande lijk bestuur het afgelopen jaar met de afdelingen heeft gehouden. 2. Een nieuwe Centrale Regeling. Beide stukken zullen de komende weken worden besproken in het land. Op 5 oktober zal een verte genwoordiging van ons bestuur in Schiedam de vergadering bijwo nen. De voorgangers hebben de stuk ken al besproken en hierop gere ageerd. In de ALV in november van onze vereniging zal het be stuur daar verder over vertellen. Dan zullen de opmerkingen ook verwerkt zijn.
-2-
De samenwerking met de Remon stranten na opheffing van de preekplaats in ons gebouw gaat onverminderd door. U kunt alle bijeenkomsten van de remon stranten in ons gebouw bijwonen en de remonstranten zijn ook welkom bij al onze activiteiten. Ook de gezamenlijke adventbij eenkomst in de Hoeksteen in de cember gaat door. Hartelijke groet, Simon van Proosdij
Bloemengroet De bloemen van de maand sep tember gingen namens u naar mw. Boedard en naar de familie Veenendaal vanwege hun 60 jarig huwelijk. Van de penningmeester Ik wil u herinneren aan uw beta ling van de bijdrage aan de vere niging. De minimumbijdragen voor het jaar 2015 zijn: lid € 95,00 echtpaar € 140,00 vriend € 75,00
Natuurlijk zijn extra bijdragen zeer welkom. Rekeningnummer NL93ING B0000137735 t.n.v. Vereniging van Vrijzinnig Godsdienstigen te Voorburg. Met hartelijke groet, Marianne Geervliet
Zondagmiddagconcert Zondag 11 oktober, 14.30 uur Spreker Aukelien van Hoytema m.m.v. Julia Bronkhorst e.a. Entree: € 7,00, Hoeksteenleden en –vrienden € 5,00; incl. koffie/thee Muziek van César Franck en Frank Martin met toelichting. De gelijkheid van sterf- en geboortejaar (125 jaar geleden) en zelfs ook van de achter- en voornamen van resp. César Franck (1822-1890) en Frank Martin (1890-1974) is aanleiding om hun beider muzikale nalatenschap te laten herleven. Aukelien zal hun betekenis voor de muziekgeschiedenis belichten. Julia zingt 3 liederen van Martin waarna Caroline Ansink een stuk voor fluit van hem speelt, beiden begeleid door Alina Konstantinova aan de piano. Van Franck wordt het bekende en ontroerende Panis Angelicus uitgevoerd door leerlingen van Julia.
Tweede Hoeksteenzondag zondag 11 oktober, 11.00 uur, spreker Wies Houweling van Vrij zinnigen Nederland Angrybirds of pechvogels Angrybirds is een spelletje over boze vogels die hun eieren terug willen. De kleine hongerige var kentjes in dit spel verbergen en beschermen de eieren om ze op te eten. De vogels blijven maar on vermoeibaar doorgaan om de ei Aukelien van Hoytema eren terug te krijgen. Wij volwas senen en kinderen blijven het spelletje steeds weer spelen. Waarom? Willen we zo zijn in ons eigen leven? In ieder geval willen we echt geen pechvogel zijn. In deze tijd zijn we allemaal toch succesvol en gelukkig? Job, de mythische figuur in de bijbel was een klassieke pechvogel. De belangrijkste vraag is hoe gaan we om met pech? Of op z’n Engels: ‘Shit happens, deal with it?’ Dit is het thema van de bijeen komst waarin met filmpjes en muziek het thema verder wordt uitgewerkt met uiteraard gelegen heid tot uitwisseling van gedach Alina Konstantinova ten. -3-
Julia Bronkhorst
Caroline Ansink
Hoeksteenlezing DIE ZAUBERFLÖTE Mozart en de zoektocht naar de 'steen der wijzen' Spreker Tjeu van den Berk Zondag 4 oktober 2015, 10.30 u Entree: € 7,00; Hoeksteenleden en –vrienden € 5,00; incl. koffie/ thee Die Zauberflöte, de laatste opera van Mozart, heeft vanaf de pre mière tot nu toe de gemoederen sterk beziggehouden. Veel men sen genieten nog steeds van de muziek, maar wat het verhaal inhoudt, daarover zijn de menin gen verdeeld. Tjeu van den Berk heeft een opmerkelijke bijdrage geleverd aan de ontsluiering van het operaverhaal. Hij geeft aan dat daarin het opus magnum (het 'grote werk') van de alchemisten wordt uitgebeeld. Op het einde van de achttiende eeuw deed de alchemie, als mys tieke stroming, zich in Wenen nog sterk gelden, vooral in de geheime genootschappen zoals de vrijmet selarij. Voor Mozart en zijn broe ders, die lid waren van de loge, was het een spiritualiteit die je via inwijdingsriten bewust laat wor den van je duistere en lichtende krachten. 'Water' en 'Vuur' dienden een hu welijk aan te gaan. De alchemis ten hebben steeds in allegorieën deze 'alchemische bruiloft' be schreven. Van den Berk toont aan dat de opera een dergelijke alle gorie uitbeeldt, waarin de perso nages de verschillende 'stoffen' en hun transformaties symboliseren, op zoek naar de 'steen der wijzen'. Tjeu van den Berk is theoloog en was werkzaam aan de Katholieke Universiteit te Utrecht. Hij heeft veel geschreven over het raakvlak tussen religie, psychologie, kunst en cultuur en is een veelgevraagd spreker.
Van zijn hand verschenen onder andere: Die Zauberflöte, Mysta gogie, Het mysterie van de hersen stam, Het numineuze, Eigenzinnig kunstzinnig en Het oude Egypte. Bakermat van het jonge christen dom. Het verhaal van de tweeling Een nog ongeboren tweeling praat met elkaar in de buik van hun moeder.
eens, geloof jij in een leven 'Zeg na de geboorte?' 'Zeker! Daar waar we zijn, groei en wij met het oog op wat er gaat gebeuren na de geboorte.' 'Wat mij betreft, ik vind dat een stomme zienswijze. Er kan geen leven na de geboorte bestaan. -4-
Hoe zie je dat dan?' 'Ik heb ook geen zekerheden, maar ik voorvoel dat er na de geboorte veel meer licht zal zijn dan nu en dat wij gaan lopen en zullen eten met onze mond.' 'Zoiets geks heb ik nog nooit ge hoord. Eten met de mond! Ben je wel goed bij je hoofd? Er is toch een navelstreng die ons het voed sel brengt? En hoe wil je lopen? De lengte van de navelstreng zal te kort zijn.' 'Toch, het gaat zeker zo. Alles verandert alleen een beetje.' 'Je slaat door! Niemand is ooit teruggekomen na een geboorte. Met de geboorte is het leven voorbij. Punt uit.' 'Ik ben met je eens, dat niemand weet hoe het leven na de geboorte zal zijn. Maar ik weet intuïtief met zekerheid, dat wij onze moeder gaan zien en dat zij voor ons zal zorgen.' 'Moeder!! Je matigt je toch niet aan in een moeder te geloven? Kun je me zeggen waar zij is?' 'Heel eenvoudig, hier overal om ons heen. Wij bestaan en leven binnenin haar en door haar. Zon der haar zouden wij niet eens be staan.' 'Houd op met je gepraat! Ik heb nog nooit iets van een moeder gemerkt. Dus is er geen moeder!' 'Toch, soms, als we heel rustig zijn, kun je haar horen zingen, of kun je haar voelen, als zij zachtjes met haar hand over haar buik strijkt. Te vinden op internet onder 'Dia logue de jumaux dans le ventre de leur mère.' Marijke van Proosdij
Den Haag e.o. in literatuur Dinsdagen 13 oktober, 17 novem ber (1) en 24 november (2) 2015 Zowel dichters als schrijvers van romans hebben ofwel rond Den Haag gewoond of daarover ge schreven. Veel Haagse en Voor burgse straten verwijzen naar deze bekende bewoners. Op 13 oktober geven we aandacht aan verschillende boeken, gedich ten en schrijvers uit de buurt en gaan daarover in gesprek. Op dinsdag 17 november en dins dag 24 november besteden we de hele bijeenkomst aan De stille kracht van Louis Couperus. Leiding: drs. K. Bezemer Tijd: 15.00-17.00 uur Kosten: geen Poëzie in de donkere dagen Donderdag 29 oktober 2015 en donderdag 11 februari 2016 met maaltijd Twee bijeenkomsten in de donke re maanden van het jaar, waarop poëzie, muziek en gezelligheid centraal staan. We luisteren naar gedichten en muziek en gaan met elkaar in gesprek. Aansluitend is er een eenvoudige maaltijd. Op donderdag 29 oktober 2015 is het thema van de bijeenkomst Thuis en op donderdag 11 febru ari Schoonheid. Leiding: drs. Katrijne Bezemer Tijd: 15.00-18.00 uur Deelname: € 5,00 per middag Gezien de organisatie van de maaltijd vragen we u zich mini maal een week van tevoren op te geven op de lijst in de kerk of via
[email protected] /071-5320438.
Hoeksteenkoor Zondag 18 oktober 10.30 uur kerkdienst Thema: Leiderschap Voorganger ds. K. Bezemer Organist Albert van der Haven M.m.v. het Hoeksteenkoor o.l.v. Frits Muusse Liederen van het koor: Lead me Lord S.S. Wesley Dakota Hymn Ph. Frazier Lied 416 Ga met God R. V. Williams
Theemiddag Terwijl de regen tegen de ramen klettert, donkere, dreigende wol ken voortgejaagd worden, ik overweeg om toch maar voor wat extra warmte te zorgen…., gaan de gedachten terug naar 7 augus tus jl. De jaarlijkse theemiddag. Wederom had Wim zijn huis en tuin beschikbaar gesteld. Wellicht had het weer er iets mee te maken, maar de opkomst was geweldig en daarmee ook de hoe veelheid lekkernijen! Stralend weer. Zelfs zo veel zon nestralen dat meerderen naar binnen vluchtten, toen het buiten iets te warm werd. Wim en Corrie waren onafgebroken in de weer om ervoor te zorgen dat het ons aan niets ontbrak. Het moge duidelijk zijn: het was een fantastische middag. Wim en Corrie, enorm bedankt voor alle inspanning en goede zorgen. Onvergetelijk! Iet Vallenduuk
Baltische hoofdsteden, Vilnius, Riga en Tallinn en toon de daarbij vele foto’s. Ondanks de opgebroken straten en trottoirs in de wijk en het feit dat ons gebouw als het ware in een grote zandbak stond, kende de avond een ongekende opkomst: alle stoelen uit het gebouw wer den aangevoerd om iedereen van een zitplaats te voorzien. Ook boven zaten er bezoekers! Ruwe schatting gaf het aantal van 80 aan… Een scala aan beelden toonde aan dat vele heersers hun invloed hadden in deze gebieden. Stoere burchten, rijke kathedra len en kerken, maar ook handels huizen in Hollandse en Duitse Hanze-stijl. Alle van lang gele den, maar daarnaast ook van re centere datum. Terugblik Boeiende steden, een bezoek zeker waard! Vrijzinnige zomerontmoetingen Op 16 juli vond een van deze ont Iet Vallenduuk moetingen plaats in onze Hoek steen. Aart Rietveld vertelde aan de hand van de geschiedenis over de -5-
PARKDIENST IN SASSENHEIM
Zondag 13 september jl. werd voor de twaalfde keer de Parkdienst gehouden in het Rusthoffpark te Sassenheim. Voor wie dit fenomeen onbekend is: in de Bollenstreek worden van oudsher de Oranjefeesten gevierd in september, omdat dan de bollenboeren tijd vrij kunnen maken. Sinds 12 jaar worden deze feesten geopend met een oecumenische kerkdienst, georganiseerd door de samenwerkende kerken en de Oranjevereniging, en gehouden in het park. Elk jaar komen daar meer dan 1000 mensen op af. Zo ook dit jaar. Vanaf 07.00 uur was er volop activiteit in het park: podium neerzetten, 1400 stoelen neerzetten, geluidsinstallatie in orde maken. Langzaam maar zeker werden vrijwel alle stoelen bezet. Voorafgaand aan de dienst werd er onder leiding van een zanger geoefend en ingezongen, met begeleiding van het gelegenheidsorkest. Het thema dit keer was: “Wie volgt?” Pastoor Owel verzorgde de opening en het moment met de kinderen. Dit jaar gaat de opbrengst van de collecte naar Stichting Make-A-Wish, de stichting die tracht voor chronisch zieke kinderen en kinderen met een levensbedreigende ziekte, een hartewens te vervullen. De kinderen mochten op een sterkaartje een wens schrijven. Deze werd aan een ballon gebonden. Ds. Moll hield een overdenking naar het thema van Mattheüs 14. Aan het eind van de dienst mochten de kinderen hun ballonnen oplaten. Een mooi moment! Ook dit jaar waren de weersomstandigheden weer goed. Na afloop van de dienst werd er door iedereen een kop koffie of thee gedronken en nagepraat. Een goede dienst, tevens een mooie start van zowel het kerkelijk jaar als de feestweek in Sassenheim! Iet Vallenduuk
-6-
Interkerkelijke inzameling Voedselbank 2015 Help te delen! In november vieren de Protestantse kerken in Nederland (PKN) Dankdag voor Gewas en Arbeid. Op 11 november viert men in katholieke kring het feest van Sint Maarten. Ons is gevraagd, als vrijzinnige geloofsgemeenschap, om in de maand november ook mee te helpen met de interkerkelijke inzameling van alle kerken in Leidschendam en Voorburg. Daarvoor hebben wij, in afwijking van de andere kerken, op zaterdag 31 oktober de Hoeksteen open staan van 10.00 uur tot 14.00 uur voor het innemen van levensmiddelen. Dit wordt in kratten geplaatst die later door de voedselbank worden opgehaald. Mocht u niet in staat zijn om zelf te komen maar wel artikelen hebben voor de inzameling, laat dit even aan ons weten via
[email protected], dan halen wij dit bij u op. De Stichting Buren deelt al jaren voedselpakketten uit in Leidschendam Voorburg aan mensen en gezinnen die moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen. Rond Kerstmis worden door de stichting feestelijke kerstpakketten samengesteld. Om deze pakketten iets royaler en feestelijker te maken dan gewoonlijk, hebben zij extra nodig: levensmiddelen! Help te delen! Doet u mee?
Wat kan ik doen?
Om zoveel mogelijk eenheid in de samen te stellen pakketten te verkrijgen, is een lijstje opgesteld van de meest gewenste producten. Maak een keuze voor uw bijdrage uit de volgende producten:
koffie limonadesiroop chocoladerepen chocoladepasta koekjes koffiemelkpoeder rijst
thee suiker hagelslag (pak) kindersnoep slaolie/olijfolie goulash bloem
Blikjes: knakworst in blik paté in blik zalm in blik ragout + -bakjes fruitcocktail in blik mandarijntjes in blik
Houdt u rekening met een ruime houdbaarheidsdatum! Ook kunt u een financiële bijdrage overmaken op IBAN:NL03ABNAO613583221 t.n.v. Stichting Buren (ANBI instelling)
U doet toch ook mee? Hartelijke groet, Simon van Proosdij
-7-
Colofon www.editoo.nl
Indien onbestelbaar: Rozenboomlaan 119, 2274 HK Voorburg
AGENDA do 1 okt.10.30 u OntMoeting zo 4 okt. 10.30 u Hoeksteenlezing, Mozart en de zoektocht naar de 'steen der wijzen', spreker Tjeu van der Berk di 6 okt. 14.00 u Latijnse leeskring - Ev. v. Marcus 5, Park Vronesteyn 32, Voorburg zo 11 okt.11.00 u Start Tweede Hoeksteenzondag, met Wies Houweling, onderwerp: Pechvogel zo 11 okt.14.30 u Zondagmiddagconcert, met muziek van César Franck en Franck Martin met toelichting, spreker Aukelien van Hoytema di 13 okt.15.00 u Kring Den Haag e.o. in literatuur, o.l.v ds. K. Bezemer vr 16 okt.14.45 u Kring 'Desgevraagd' o.l.v. ds. R.F. Philipp zo 18 okt.10.30 u Kerkdienst, voorganger ds. K. Bezemer m.m.v. het Hoeksteenkoor o.l.v. Frits Muusse do 27 okt.14.00 u Griekse leeskring - Tobit 6, Olgaland 18, Den Haag do 29 okt.15.00 u Kring Poezië in de donkere dagen, met maaltijd o.l.v. ds. K. Bezemer zo 1 nov.10.30 u Hoeksteenlezing Arrogant, spreker Ronald Meester do 5 nov.10.30 u OntMoeting
Inleveren kopij Wilt u kopij voor het oktober-nummer a.u.b. insturen uiterlijk 14 oktober naar ons redactieadres:
[email protected] of naar Rozenboomlaan 119, 2274HK Voorburg.
Voorganger: Ds. K. Bezemer, Adr. van Ostadelaan 9 2343 EL Oegstgeest Tel.: 071 532 04 38
[email protected] Secretariaat: G. Vallenduuk - Visser, Tel.: 0252 213 998
[email protected] Penningmeester M.P.E. GeervlietStruikenkamp Tel: 070-383 15 15 penningmeesterhoeksteen@gmail. com Gebouw/verhuur: J.J. Jager Tel.: 06 206 175 39
[email protected] Contactpersoon ziekenhuisopnamen: C.W. Schippers-de Jong Tel.: 079 32121 95
[email protected] Redactie Stemmen: G. Hornman-Oldenbeuving M.van Proosdij-v.d. Beukel H. van Wingerden W. Toes Eindredactie: A.G. Spruijt Tel.: 070 347 28 07
[email protected] Bankrekeningnummer: NL 93 INGB 0000 137735 Vereniging van Vrijzinnig Gods dienstigen te Voorburg Maandblad Stemmen: Op aanvraag via het secretariaat Redactieadres:
[email protected] Rozenboomlaan 119 2274 HK Voorburg Website www.vrijzinnigcentrumdehoek steen.nl
