2005-2006
Status: Goedgekeurd Dit kwalificatiedossier is opgesteld op basis van de formats en handleidingen, zoals deze bekend waren op 1 juni 2004. Dit kwalificatiedossier is ontwikkeld onder de verantwoordelijkheid van de paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven van het kenniscentrum ECABO. Het bestuur van het kenniscentrum ECABO heeft op 1 juli 2005 de goedkeuring van het ministerie van OCW ontvangen. De delen 1 en 2 (blz. 1 t/m 51) geven de kern en de nadere uitwerking van het kwalificatieprofiel weer evenals het bijbehorende verantwoordingsdocument, waarin de keuzes van de paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven zijn toegelicht en verantwoord. In deel 3 (vanaf blz. 52) zijn de onderliggende brondocumenten opgenomen.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Inhoudsopgave DEEL 1
DE DOOR HET MINISTERIE VAN OCW/LNV VAST TE STELLEN KERN VAN HET KWALIFICATIEPROFIEL .............................................................................................................. 1
1
ALGEMENE INFORMATIE ............................................................................................................ 1
2
SPECIFIEKE INFORMATIE ........................................................................................................... 2
3
KERNTAKEN ..................................................................................................................................... 4
4
KERNOPGAVEN ............................................................................................................................... 5
5
COMPETENTIEMATRIX ................................................................................................................ 6
DEEL 2
DE DOOR HET BESTUUR VAN HET KENNISCENTRUM OP ADVIES VAN DE PARITAIRE COMMISSIE BEROEPSONDERWIJS BEDRIJFSLEVEN VAST TE STELLEN NADERE UITWERKING .............................................................................................. 7
6
VERRIJKTE KERNTAKEN VAN HET TOTALE KWALIFICATIEPROFIEL ....................... 7
7
EVENTUELE KERNOPGAVEN BEHOREND BIJ EEN UITSTROOMDIFFERENTIATIE 12
8
BEROEPSCOMPETENTIES MET BEHEERSINGSCRITERIA............................................... 13
9
OPBOUW KWALIFICATIEPROFIEL ......................................................................................... 23
9.1 9.2
Kern............................................................................................................................. 23 Uitstroomdifferentiaties .............................................................................................. 23
10
CERTIFICEERBARE EENHEDEN............................................................................................... 24
11
COMPETENTIEMATRIX .............................................................................................................. 25
12
VERANTWOORDINGSDOCUMENT........................................................................................... 26
12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7
De onderliggende beroepscompetentieprofielen ......................................................... 27 Naam en structuur van het kwalificatieprofiel ............................................................ 28 Van beroepscompetentieprofiel(en) naar kwalificatieprofiel...................................... 30 Leer- en burgerschapscompetenties ............................................................................ 31 Borging van de kwaliteit van examinering.................................................................. 33 Doorstroomrechten...................................................................................................... 34 Het proces van totstandkoming van het kwalificatiedossier ....................................... 35
BIJLAGEN .......................................................................................................................................................... 37 DEEL 3
BRONDOCUMENTEN .................................................................................................................... 52
Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen. Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
DEEL 1 DE DOOR HET MINISTERIE VAN OCW/LNV VAST TE STELLEN KERN VAN HET KWALIFICATIEPROFIEL
Kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker (crebo-code: 90490) 1
ALGEMENE INFORMATIE
datum: 1 juli 2005
versie: 2
Onder regie van
Kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO
Ontwikkeld door
ECABO, afdeling Ontwikkeling en Innovatie, in samenwerking met vertegenwoordigers van de branche en het middelbaar beroepsonderwijs
Bron- en referentiedocumenten Beroepscompetentieprofiel: - Boekhoudkundig medewerker (13 januari 2004) Het door de Stuurgroep kwalificatiestructuur vastgestelde brondocument Leren en Burgerschap (juni 2004) Raamwerk moderne vreemde talen in het secundair beroepsonderwijs, gebaseerd op de standaard voor Europese taalniveaus (Common European Framework of Reference of Languages; Learning, teaching, assessment, Council of Europe, 2001) Verantwoording door/op
Bestuur ECABO d.d. 15 december 2004
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
1
2
SPECIFIEKE INFORMATIE
Korte typering van het kwalificatieprofiel
De boekhoudkundig medewerker is werkzaam op de administratie van een bedrijf of bij een administratiekantoor. De werkzaamheden zijn primair intern gericht. Hoewel ook de boekhoudkundig medewerker steeds meer contacten heeft, is er doorgaans sprake van een back office functie. De boekhoudkundig medewerker werkt zelfstandig. Zijn taken zijn van een beperkte complexiteit. Ze zijn veelal gericht op het bijwerken van dagboeken en subadministraties en de daarmee verbonden taken. Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij kan coderen. De loopbaanmogelijkheden voor de boekhoudkundig medewerker: De boekhoudkundig medewerker kan doorgroeien naar hogere administratieve functies binnen en buiten de eigen organisatie. Voortgezette studie is hiervoor zeer wenselijk.
Kwalificatiestructuur
ECABO, zie bijlage 1
Typering en niveau van de kwalificatie
0 assistent ● vakman/vakvrouw
Uitstroomdifferentiaties
Geen
Vrije ruimte
De inhoud van de vrije ruimte wordt vastgesteld en onderhouden door het bevoegd gezag van de onderwijsinstelling.
Examinering
De onderwijsinstellingen bieden via de bedrijfstakgroepen (BTG’s) van de Bve Raad de paritaire commissie inzicht in de wijze waarop de examinering van dit kwalificatieprofiel wordt vormgegeven. De paritaire commissie kan hierover haar mening geven, maar heeft geen bevoegdheden inzake examinering.
Diploma
Ten bewijze dat is voldaan aan de eisen uit dit kwalificatieprofiel wordt het diploma Boekhoudkundig medewerker toegekend, indien de examinering met een voldoende resultaat is afgerond.
0 0 ● 0 0 middenkaderfunctionaris 0
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 4
2
Certificeerbare eenheden
Indien er certificeerbare eenheden zijn, zijn zij vastgesteld door het bestuur van het kenniscentrum ECABO op advies van de paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven behorend bij kenniscentrum ECABO op basis van het mandaat van het ministerie van OCW/LNV. De certificeerbare eenheden zijn daarmee integraal onderdeel van het door het ministerie van OCW/LNV vastgestelde kwalificatieprofiel.
Wettelijke beroepsvereisten
Niet van toepassing
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
3
3
KERNTAKEN
De volgende kerntaken maken deel uit van de kern van het kwalificatieprofiel: 1. Verricht activiteiten voor de debiteurenadministratie 2. Verricht activiteiten voor de crediteurenadministratie 3. Verricht activiteiten voor de boekhoudkundige verwerking van het betalingsverkeer 4. Voert een urenadministratie 5. Voert een voorraadadministratie
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
4
4
KERNOPGAVEN
De volgende kernopgaven maken deel uit van de kern van het kwalificatieprofiel: Kernopgave 1: Werkdruk en kwaliteit De boekhoudkundig medewerker staat voor de opgave om aan de kwaliteitseisen te voldoen ondanks eventuele tijdsdruk en minder goede werkomstandigheden. Hij moet foutloos werken, anders komt de kwaliteit van het werk in het gedrang. Fouten in het werk van de medewerker kunnen ernstige gevolgen hebben. De medewerker moet daarom een goede inschatting kunnen maken van de voor het werk benodigde tijd en zo nodig aangeven dat de werkdruk te hoog is. Kernopgave 2: Bewaken van integriteit versus voordelen op korte termijn en klanttevredenheid De boekhoudkundig medewerker staat voor de opgave om de gevolgen van niet toepaste regelgeving af te wegen tegen voordelen op korte termijn en klanttevredenheid. Voordelen op korte termijn en klanttevredenheid stroken niet altijd met de correcte toepassing van de regelgeving. Van de medewerker wordt verwacht dat hij altijd integer is en situaties goed beoordeelt. Het risico van het niet integer zijn is dat de normhandhaving in de organisatie geschaad kan worden. Het gevolg van het integer zijn is dat op korte termijn de klanttevredenheid en de werkomvang negatief beïnvloed kunnen worden. Kernopgave 3: Vertrouwelijkheid van privé-gegevens en bedrijfsinformatie bewaken versus schaden De boekhoudkundig medewerker staat voor de opgave altijd zorgvuldig om te gaan met gegevens. Hij werkt met zeer vertrouwelijke privé-gegevens en bedrijfsinformatie en kan op de hoogte zijn van maatregelen die genomen gaan worden in een bedrijf en de effecten daarvan op personen.Van hem wordt verwacht dat hij op integere wijze omgaat met de aan hem toevertrouwde informatie. Het niet in acht nemen van de vertrouwelijkheid kan personen en bedrijfsbelang schaden.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
5
5
COMPETENTIEMATRIX
In de competentiematrix zijn ten behoeve van de overzichtelijkheid de competenties opgenomen die bij de kern van dit kwalificatieprofiel een rol spelen. De matrix is een hulpmiddel en brengt in beeld welke competenties nodig zijn bij welke kerntaken en kernopgaven. Voor de nadere detaillering wordt geadviseerd het betreffende onderdeel in deel 2 van het kwalificatieprofiel te bekijken. Kerntaak Verricht activiteiten voor de 1: debiteurenadministratie Verricht activiteiten voor de 2: crediteurenadministratie Verricht activiteiten voor de 3: boekhoudkundige verwerking van het betalingsverkeer Voert een urenadministratie 4: Voert een voorraadadministratie 5:
Kernopgave Werkdruk en kwaliteit 1: 2: Bewaken van integriteit versus versus voordelen op korte termijn en klanttevredenheid 3: Vertrouwelijkheid van privé-gegevens en bedrijfsinformatie bewaken versus schaden
Competenties De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze 1. de debiteurenadministratie uit te voeren 2. de boekhoudkundige verwerking van de debiteurenmutaties uit te voeren 3. de crediteurenadministratie uit te voeren 4. de boekhoudkundige verwerking van de crediteurenmutaties uit te voeren 5. de boekhoudkundige verwerking van het girale betalingsverkeer uit te voeren 6. de boekhoudkundige verwerking van het chartale betalingsverkeer uit te voeren 7. een urenregistratie te voeren 8. voorraadmutaties administratief te verwerken 9. te handelen in overeenstemming met eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden 10. de eigen werkzaamheden voor te bereiden 11. zorg te dragen voor kwaliteit 12. over werkzaamheden te rapporteren en communiceren 13. samen te werken 14. beroepscompetenties te ontwikkelen 15. om te gaan met problemen 16. veilig en milieubewust te werken
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Kernopgave
Kerntaak 1
2
3
4
5
X X
2
3
X X X X
X X
X
X
X
X
X X X
X X X
X X X X
X X
X X
X X
X X X X X X X X X X X X X X
1
X X X X X X X
X X X X X X X
X X X X X X X
X X X X X X X
X X
X X X
6
DEEL 2 DE DOOR HET BESTUUR VAN HET KENNISCENTRUM OP ADVIES VAN DE PARITAIRE COMMISSIE BEROEPSONDERWIJS BEDRIJFSLEVEN VAST TE STELLEN NADERE UITWERKING 6
VERRIJKTE KERNTAKEN VAN HET TOTALE KWALIFICATIEPROFIEL
Kerntaak 1: Verricht activiteiten voor de debiteurenadministratie Proces Voor de debiteurenadministratie voert de boekhoudkundig medewerker hoofdzakelijk invoerwerk uit. In voorkomende gevallen stelt hij ook een standaard verkoopfactuur op. Hij maakt nieuwe debiteuren aan of bewerkt de stamgegevens van bestaande debiteuren en registreert alle betalingen van de debiteuren. De boekhoudkundig medewerker bewaakt de betalingstermijnen en verstuurt, na overleg, standaard-betalingsherinneringen en standaard-aanmaningen. Rol/verantwoordelijkheden Het werk van de boekhoudkundig medewerker is uitvoerend van aard. Hij werkt zelfstandig en volgens vast omschreven regels. Complexiteit Het werken volgens regels en voorschriften vraagt kennis van deze regels. Speciale aandacht is nodig voor de (eenvoudige) externe contactmomenten, waar correctheid en tact worden gevraagd van de boekhoudkundig medewerker. Betrokkenen De boekhoudkundig medewerker werkt samen met collega's van zijn eigen afdeling, maar heeft daarnaast ook te maken met collega’s van andere afdelingen. Af en toe zijn er ook externe contacten. Hulpmiddelen De boekhoudkundig medewerker maakt gebruik van boekhoudkundige software, e-mail en internet. Het kunnen gebruiken van een kopieerapparaat, scanner, fax, telefoon, archiefsystemen en traditionele kantoorbenodigdheden is een vereiste. Kwaliteit van proces en Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij resultaat producten aflevert die rekenkundig, inhoudelijk en boekhoudkundig correct zijn en conform de voorschriften die het bedrijf hanteert. Keuzes en dilemma’s Dienstverlening versus organisatievoorschriften De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig een afweging maken tussen het belang van de klant en het hanteren van de voorschriften. Zelfstandigheid versus verantwoording De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij (te verwachten) problemen meldt aan zijn leidinggevende of niet. Delen van informatie met anderen of hen niet lastig vallen De boekhoudkundig medewerker moet dikwijls beoordelen of bepaalde informatie van belang is voor anderen in de organisatie, of niet. Zelfstandigheid versus deskundigheid De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij de aangewezen persoon is om een vraag te beantwoorden of dat hij de vraag aan een collega met de juiste expertise moet doorspelen.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
7
Kerntaak 2: Verricht activiteiten voor de crediteurenadministratie Proces Voor de crediteurenadministratie ordent de boekhoudkundig medewerker de binnengekomen inkoopfacturen en registreert deze. De boekhoudkundig medewerker controleert de inkoopfacturen en biedt ze ook aan de budgethouders ter controle aan. Vervolgens voert hij de inkoopfacturen in, in de boekhouding. Rol/verantwoordelijkheden Het werk van de boekhoudkundig medewerker is uitvoerend van aard. Hij werkt zelfstandig en volgens vast omschreven regels. Complexiteit Het werken volgens regels en voorschriften vraagt kennis van deze regels. Speciale aandacht is nodig voor de (eenvoudige) externe contactmomenten, waar correctheid en tact worden gevraagd van de boekhoudkundig medewerker. Betrokkenen De boekhoudkundig medewerker werkt samen met collega's van zijn eigen afdeling, maar heeft daarnaast ook te maken met collega’s van andere afdelingen. Af en toe zijn er ook externe contacten. Hulpmiddelen De boekhoudkundig medewerker maakt gebruik van boekhoudkundige software, e-mail en internet. Het kunnen gebruiken van een kopieerapparaat, scanner, fax, telefoon, archiefsystemen en traditionele kantoorbenodigdheden is een vereiste. Kwaliteit van proces en Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij resultaat producten aflevert die rekenkundig, inhoudelijk en boekhoudkundig correct zijn en conform de voorschriften die het bedrijf hanteert. Keuzes en dilemma’s Zelfstandigheid versus verantwoording De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij (te verwachten) problemen meldt aan zijn leidinggevende of niet. Delen van informatie met anderen of hen niet lastig vallen De boekhoudkundig medewerker moet dikwijls beoordelen of bepaalde informatie van belang is voor anderen in de organisatie, of niet. Zelfstandigheid versus deskundigheid De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij de aangewezen persoon is om een vraag te beantwoorden of dat hij de vraag aan een collega met de juiste expertise moet doorspelen.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
8
Kerntaak 3: Verricht activiteiten voor de boekhoudkundige verwerking van het betalingsverkeer Proces Voor het girale betalingsverkeer ordent de boekhoudkundig medewerker bankafschriften en vergelijkt de bedragen op de afschriften met de onderliggende boekingsstukken. Hij voert de bijen afschrijvingen in, in het dagboek. Hij verricht standaardboekingen in de subadministraties debiteuren en crediteuren. Voor het chartale betalingsverkeer codeert hij de kasstukken en verzorgt de invoer van de boekingsstukken in een dagboek. Rol/verantwoordelijkheden Het werk van de boekhoudkundig medewerker is uitvoerend van aard. Hij werkt zelfstandig en volgens vast omschreven regels. Complexiteit Het werken volgens regels en voorschriften vraagt kennis van deze regels. Betrokkenen De boekhoudkundig medewerker werkt samen met collega’s en heeft incidenteel contact met externe relaties. Hulpmiddelen De boekhoudkundig medewerker maakt gebruik van boekhoudkundige software, e-mail en internet. Het kunnen gebruiken van een kopieerapparaat, scanner, fax, telefoon, archiefsystemen en traditionele kantoorbenodigdheden is een vereiste. Kwaliteit van proces en Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij resultaat producten aflevert die rekenkundig, inhoudelijk en boekhoudkundig correct zijn en conform de voorschriften die het bedrijf hanteert. Keuzes en dilemma’s Zelfstandigheid versus verantwoording De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij (te verwachten) problemen meldt aan zijn leidinggevende of niet. Delen van informatie met anderen of hen niet lastig vallen De boekhoudkundig medewerker moet dikwijls beoordelen of bepaalde informatie van belang is voor anderen in de organisatie, of niet. Zelfstandigheid versus deskundigheid De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij de aangewezen persoon is om een vraag te beantwoorden of dat hij de vraag aan een collega met de juiste expertise moet doorspelen.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
9
Kerntaak 4: Voert een urenadministratie Proces De boekhoudkundig medewerker verzamelt en controleert urenoverzichten en voert uren in, in een geautomatiseerd systeem. Hij rappelleert collega's die hun tijdregistratieformulieren nog niet hebben ingeleverd. Hij legt het urenregistratiesysteem uit aan nieuwe medewerkers. Hij archiveert de relevante gegevens. Rol/verantwoordelijkheden Het werk van de boekhoudkundig medewerker is uitvoerend van aard. Hij werkt zelfstandig en volgens vast omschreven regels. Complexiteit Het werken volgens regels en voorschriften vraagt kennis van deze regels en inzicht om de regels te kunnen toepassen in vergelijkbare, niet identieke, situaties. Bij het rappelleren wordt geduld en tact gevraagd van de boekhoudkundig medewerker. Voor de instructie van nieuwe medewerkers zijn explicatieve vaardigheden vereist. Betrokkenen De boekhoudkundig medewerker heeft naast de collega's van zijn eigen afdeling contact met alle medewerkers waarvoor hij de urenadministratie verricht. Hulpmiddelen De boekhoudkundig medewerker maakt gebruik van een geautomatiseerd systeem, e-mail en internet. Het kunnen gebruiken van een kopieerapparaat, scanner, fax, telefoon, archiefsystemen en traditionele kantoorbenodigdheden is een vereiste. Kwaliteit van proces en Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij resultaat producten aflevert die rekenkundig en inhoudelijk correct zijn en conform de voorschriften die het bedrijf hanteert. Bij het rappelleren bereikt hij zijn doel zonder de relatie onnodig te schaden en bij zijn instructie aan nieuwe medewerkers brengt hij duidelijk over wat van de medewerkers wordt verwacht en wat het belang van de urenregistratie is. Keuzes en dilemma’s Dienstverlening versus organisatievoorschriften De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig een afweging maken tussen het belang van de klant en het hanteren van de voorschriften. Zelfstandigheid versus verantwoording De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij (te verwachten) problemen meldt aan zijn leidinggevende of niet. Delen van informatie met anderen of hen niet lastig vallen De boekhoudkundig medewerker moet dikwijls beoordelen of bepaalde informatie van belang is voor anderen in de organisatie, of niet. Zelfstandigheid versus deskundigheid De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij de aangewezen persoon is om een vraag te beantwoorden of dat hij de vraag aan een collega met de juiste expertise moet doorspelen.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
10
Kerntaak 5: Voert een voorraadadministratie Proces De boekhoudkundig medewerker boekt artikelen bij en af op de voorraadlijsten. Hij controleert de juistheid van magazijnbonnen aan de hand van facturen, bestelbonnen, orderbevestigingen en dergelijke. Hij controleert ter voorkoming van fraude of alle magazijnbonnen aanwezig zijn. Hij vergelijkt de boekhoudkundige voorraad met de inventarislijst en signaleert verschillen. Rol/verantwoordelijkheden Het werk van de boekhoudkundig medewerker is uitvoerend van aard. Hij werkt zelfstandig en volgens vast omschreven regels. Complexiteit Het werken volgens regels en voorschriften vraagt kennis van deze regels en inzicht om de regels te kunnen toepassen in vergelijkbare, niet identieke, situaties. Betrokkenen De boekhoudkundig medewerker werkt samen met collega's. Hulpmiddelen De boekhoudkundig medewerker maakt gebruik van boekhoudkundige software, spreadsheets en speciale applicaties, email en internet. Het kunnen gebruiken van een kopieerapparaat, scanner, fax, telefoon, archiefsystemen en traditionele kantoorbenodigdheden is een vereiste. Kwaliteit van proces en Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij resultaat producten aflevert die rekenkundig en inhoudelijk correct zijn en conform de voorschriften die het bedrijf hanteert. Keuzes en dilemma’s Zelfstandigheid versus verantwoording De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij (te verwachten) problemen meldt aan zijn leidinggevende of niet. Delen van informatie met anderen of hen niet lastig vallen De boekhoudkundig medewerker moet dikwijls beoordelen of bepaalde informatie van belang is voor anderen in de organisatie, of niet. Zelfstandigheid versus deskundigheid De boekhoudkundig medewerker moet regelmatig bepalen of hij de aangewezen persoon is om een vraag te beantwoorden of dat hij de vraag aan een collega met de juiste expertise moet doorspelen.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
11
7
EVENTUELE KERNOPGAVEN BEHOREND BIJ EEN UITSTROOMDIFFERENTIATIE
Niet van toepassing
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
12
8
BEROEPSCOMPETENTIES MET BEHEERSINGSCRITERIA
Verklaring van de gebruikte coderingen: L E N S C O P
leercompetentie economische burgerschapscompetentie normatieve burgerschapscompetentie sociale burgerschapscompetentie culturele burgerschapscompetentie organisatorische burgerschapscompetentie politieke burgerschapscompetentie
Beroepscompetentie 1 (VM)
Uitvoeren van debiteurenadministratie De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze de debiteurenadministratie uit te voeren ten behoeve van de inning van vorderingen ter minimalisering van het debiteurenrisico en de vermogenskosten.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Beroepscompetentie 2 (VM)
Voert met grote nauwkeurigheid gegevens in Vergelijkt ter controle verschillende documenten met elkaar Stelt eenvoudige schriftelijke berichten op en gebruikt standaardberichten Overlegt in twijfelgevallen met de leidinggevende Registreert, distribueert en slaat relevante documenten op, zodat deze toegankelijk blijven Staat debiteuren telefonisch correct te woord Facturen en creditfacturen zijn conform richtlijnen opgesteld Correct overzicht uitstaande posten Zorgvuldig opgestelde herinneringen en aanmaningen Correct vastgelegde afspraken met debiteuren Correct telefonisch contact met debiteuren Boekhoudkundige verwerking van de debiteurenmutaties De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze de boekhoudkundige verwerking van de debiteurenmutaties uit te voeren ten behoeve van een juiste weergave van de rechten van de onderneming.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Codeert boekingsstukken die betrekking hebben op de debiteurenadministratie Voert gegevens in, in een boekhoudkundig pakket Overlegt in twijfelgevallen met de leidinggevende Correcte boekingen in (sub)grootboek Correct invoerverslag en verwerkingsverslag
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
13
Beroepscompetentie 3 (VM)
Uitvoeren van de crediteurenadministratie De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze de crediteurenadministratie uit te voeren ten behoeve van de optimale afwikkeling van de betalingsverplichtingen.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Beroepscompetentie 4 (VM)
Voert met grote nauwkeurigheid gegevens in Vergelijkt ter controle de factuur met andere documenten Registreert, distribueert en slaat relevante documenten op, zodat deze toegankelijk blijven Rappelleert budgethouders over nog bij hen liggende facturen, die ter controle aan hen zijn gezonden Staat crediteuren telefonisch correct te woord Overlegt in twijfelgevallen met de leidinggevende Correct en overzichtelijk geregistreerde facturen Geordende goed te keuren facturen Betrouwbare lijst of bundel te verwerken facturen Betrouwbare rappellijst met intern uitstaande facturen Correct telefonisch contact met crediteuren Boekhoudkundige verwerking van de crediteurenmutaties De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze de boekhoudkundige verwerking van de crediteurenmutaties uit te voeren ten behoeve van een juiste weergave van de verplichtingen van de onderneming.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Codeert boekingsstukken die betrekking hebben op de crediteurenadministratie Voert gegevens in in een boekhoudkundig pakket Overlegt in twijfelgevallen met de leidinggevende Correcte boekingen in (sub)grootboek Correct invoerverslag en verwerkingsverslag
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
14
Beroepscompetentie 5 (VM)
Boekhoudkundige handelingen verrichten ten behoeve van het girale betalingsverkeer De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze het girale betalingsverkeer te controleren op juistheid en de benodigde boekingen te doen ten behoeve van een juiste weergave van de rechten en verplichtingen van de onderneming.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Beroepscompetentie 6 (VM)
Ordent bankafschriften en vergelijkt bedragen op afschriften met onderliggende boekingsstukken Codeert bankstukken Voert bij- en afschrijvingen in, in het dagboek Registreert en slaat relevante documenten op, zodat deze toegankelijk blijven Verwerkingsverslag als resultaat van data-entry Debiteuren- en crediteurenadministratie zijn betrouwbaar bijgewerkt vanuit het bankboek Correct bijgewerkt bankboek en gearchiveerde bijbehorende stukken Volledig overzicht van opgemerkte verschillen Verwerking van het chartale betalingsverkeer De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze de boekhoudkundige verwerking van het chartale betalingsverkeer uit te voeren ten behoeve van de controle van de kas en de verwerking van contante transacties in de boekhouding.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Werkt de kasstaat handmatig bij of voert boekingsstukken in, in het geautomatiseerde kasboek Codeert boekingsstukken Meldt kasverschillen aan de leidinggevende Voert boekingsstukken in een dagboek in Overlegt in twijfelgevallen met de leidinggevende Betrouwbaar bijgewerkt geautomatiseerd kasboek of bijgewerkte kasstaat en/of kasboek
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
15
Beroepscompetentie 7 (VM)
Voeren van een urenregistratie De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze een urenregistratie te voeren ter ondersteuning van de facturering en ten behoeve van managementinformatie.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Beroepscompetentie 8 (VM)
Voert met grote nauwkeurigheid gegevens in Rappelleert collega's die hun urenregistratie nog niet hebben ingeleverd Instrueert collega's over het gebruik van het urenregistratiesysteem Maakt standaard-urenoverzichten en distribueert deze naar de belanghebbenden Registreert en slaat relevante documenten op, zodat deze toegankelijk blijven Overlegt in twijfelgevallen met de leidinggevende Volledige en betrouwbare urenlijsten per klant, medewerker, afdeling of project Tijdig gerappelleerde collega’s Over het gebruik van het urenregistratiesysteem geïnstrueerde collega’s Correct factureringsvoorstel in uren Overzichtelijke voortgangsbewaking van projecten in uren Verwerken van voorraadmutaties De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze de voorraadmutaties administratief te verwerken zodat de voorraad steeds voldoende en het vermogensbeslag zo beperkt mogelijk is.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Vergelijkt bij ontvangst en uitgifte van magazijnartikelen ter controle relevante documenten met elkaar Voert bij- en afboekingen in, in het voorraadboek Meldt voorraadverschillen aan de leidinggevende Registreert en slaat relevante documenten op, zodat deze toegankelijk blijven Voert zo nodig periodiek inventarisaties uit Correcte boekingen in het (sub)grootboek Correct invoerverslag en verwerkingsverslag met bijbehorende magazijnbonnen Betrouwbare lijst met voorraadverschillen
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
16
Beroepscompetentie 9 (BOS)
Handelen in overeenstemming met eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze in overeenstemming met eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden, te handelen, rekening houdend met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van collega's binnen de organisatie.
Beheersingscriteria gericht op het proces
Resultaat
Beroepscompetentie 10 (BOS)
Werkt zelfstandig Draagt verantwoordelijkheid voor de hem opgedragen taken Toont betrokkenheid door taken adequaat af te handelen Is niet altijd bevoegd en moet voor bepaalde zaken een collega inschakelen. Hij maakt zelfstandig de afweging of hij een zaak overdraagt of zelf afhandelt Weet zijn werkzaamheden te verrichten binnen de kaders die door zijn bedrijf aangegeven worden Taken en toezeggingen zijn nagekomen Taken waarvoor hij niet verantwoordelijk en bevoegd is, heeft hij tijdig overgedragen Voorbereiden eigen werkzaamheden De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze zijn werk voor te bereiden, zodat dit efficiënt kan worden uitgevoerd.
Beheersingscriteria gericht op het proces
N N Resultaat
Ontvangt de werkopdracht Verzamelt alle relevante informatie Interpreteert relevante informatie Bepaalt de optimale volgorde voor de uitvoering van de werkzaamheden Bepaalt de prioriteiten en stemt deze af met de leidinggevende Houdt rekening met mogelijke knelpunten Gaat efficiënt en zorgvuldig om met hulpmiddelen Handelt binnen het raamwerk van de wet- en regelgeving rondom veiligheid, arbeidsomstandigheden, duurzaamheid en milieu Een goed voorbereide werkopdracht
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
17
Beroepscompetentie 11 (BOS)
Zorgdragen voor kwaliteit De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze zorg te dragen voor een goede werkuitvoering en een goede kwaliteit van het af te leveren werk, zodat zowel aan de belangen van de klant als die van het eigen bedrijf tegemoet gekomen wordt.
Beheersingscriteria gericht op het proces N Werkt volgens het kwaliteitssysteem en de bedrijfsvoorschriften van de werkgever Komt gemaakte afspraken na Gaat efficiënt en kostenbewust om met hulpmiddelen, tijd en energie N Doet voorstellen voor verbetering van de kwaliteit van het werk Werkt (gedurende een lange periode) nauwkeurig, geconcentreerd en met oog voor detail Registreert werkzaamheden N Signaleert fouten in het eigen werk of dat van anderen en onderneemt actie binnen het eigen werk en dat van anderen O Situeert het eigen handelen in het grotere geheel Controleert na afloop het resultaat van het eigen werk en dat van anderen Evalueert het eigen werkproces Werkt volgens vastgestelde procedures in checklists en bedrijfsregels Werkzaamheden worden tijdig, nauwgezet, in de juiste volgorde en Resultaat volledig uitgevoerd Gebruikt vertrouwelijke informatie op gepaste wijze Bewaart vertrouwelijke informatie op een plaats die niet toegankelijk is voor onbevoegden De medewerker past de regels van het bedrijf zo toe dat nooit getwijfeld wordt aan zijn integriteit
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
18
Beroepscompetentie 12 (BOS/CN/ON)
Rapporteren over de werkzaamheden en communiceren tijdens de werkzaamheden De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze mondeling en schriftelijk te rapporteren, zodat alle belanghebbenden doelmatig worden geïnformeerd. Tevens is hij in staat om op adequate wijze met alle betrokkenen in het werkproces te communiceren, zodat de werkzaamheden vlot verlopen.
Beheersingscriteria gericht op het proces N
N/C C
N Resultaat
Bepaalt welke informatie wel en niet van belang is om vast te leggen Bepaalt welke informatie relevant is voor degene aan wie hij rapporteert en stemt taalgebruik daarop af Geeft duidelijke en complete informatie, volgens bedrijfsvoorschriften Controleert gegevens op juistheid en controleert indien nodig Vult alle vereiste formulieren volledig en duidelijk in Legt relevante gegevens vast Houdt het archief compleet en overzichtelijk Rapporteert over de voortgang van het project Schrijft duidelijk en foutloos Nederlands Hanteert correcte omgangsvormen Luistert aandachtig en toont geduld Spreekt helder en duidelijk (Nederlands en één moderne vreemde taal) Stelt gerichte vragen om relevante informatie te achterhalen Brengt een boodschap kort en duidelijk over Combineert informatie uit verschillende bronnen en brengt deze informatie kernachtig over Geeft na een ontvangen opdracht aan wat hij gaat doen Toont aan de boodschap van de ander begrepen te hebben Stemt relevante informatie waar nodig af met anderen Zorgt voor een goede overdracht van het werk Legt een probleem op duidelijke wijze voor aan de leidinggevende Alle belanghebbenden zijn tijdig en volledig geïnformeerd over het werk of het project Een positieve bijdrage aan het verloop van het werkproces Een positieve bijdrage aan onderlinge werkverhoudingen
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
19
Beroepscompetentie 13 (BOS/SC)
Samenwerken De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze samen te werken, zodat het werk zo goed mogelijk kan worden uitgevoerd.
Beheersingscriteria gericht op het proces N Past zich aan de bedrijfscultuur aan Maakt werkafspraken met collega’s S Komt gemaakte werkafspraken na Luistert naar collega’s en houdt rekening met wat door hen gezegd wordt S/O Respecteert eigen grenzen en grenzen van anderen S/O Houdt rekening met verschillen tussen mensen en hun manier van werken O/N Vraagt om feedback van collega’s Wijzigt werkwijze indien nodig naar aanleiding van gekregen feedback Vraagt collega’s om hulp als hij er zelf niet uitkomt Stimuleert en helpt collega’s als de situatie daarom vraagt en het werk het toelaat O Geeft aan wanneer de werkdruk te hoog is Zoekt, als eigen taken afgerond zijn, naar een ander(e) klus/project of vraagt hiernaar bij zijn collega’s of leidinggevende Neemt actief deel aan werkbesprekingen N Stelt het gemeenschappelijke resultaat van het team centraal Toont inzicht in de werkzaamheden van collega’s Gaat flexibel om met wisselende taken Gaat in goede harmonie om met collega’s en leidinggevende Draagt bij aan een positieve werksfeer en toont interesse in het werk van anderen Staat zelf open voor kritiek C/N Gaat respectvol om met mensen van andere disciplines, houdt rekening met de werkzaamheden van derden en overlegt bij eventuele problemen Zorgt voor een duidelijke werkoverdracht naar collega’s De boekhoudkundig medewerker functioneert effectief en efficiënt Resultaat binnen een team De boekhoudkundig medewerker levert in een prettige werksfeer met anderen een gezamenlijke prestatie om doelen te realiseren
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
20
Beroepscompetentie 14 (ON)
Beroepscompetenties ontwikkelen De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze zijn beroepscompetenties gedurende de loopbaan te ontwikkelen om goed te blijven functioneren in zijn beroep.
Beheersingscriteria gericht op het proces
L O S S O Resultaat
Reflecteert met de leidinggevende op het beroepsmatig handelen Brengt met de leidinggevende in kaart wat goed en nog niet goed gaat Bepaalt met de leidinggevende welke beroepscompetenties hij verder moet ontwikkelen Bepaalt met de leidinggevende welke activiteiten hij daartoe moet ondernemen Onderneemt de met de leidinggevende afgesproken activiteiten Houdt zich met hulp van anderen op de hoogte van ontwikkelingen in de branche Past in overleg nieuwe werkwijzen toe Leest regelmatig vakliteratuur Bezoekt vakbeurzen, trainingen, cursussen of seminars in opdracht van de werkgever Toont motivatie om bij te blijven in zijn vak om zijn beroep te kunnen blijven uitoefenen Toont besluitvaardigheid en verantwoordelijkheid binnen zijn eigen verantwoordingsgebied Maakt gebruik van personeelsvoorzieningen Onderzoekt alternatieven in de balans tussen werk en privé Deelt kennis en ervaring met anderen Heldere verbeterpunten voor het eigen functioneren Constante ontwikkeling en toepassing van de eigen beroepscompetenties
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
21
Beroepscompetentie 15 (BOS)
Omgaan met problemen De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze problemen om te gaan, zodat deze verholpen en indien mogelijk in de toekomst voorkomen worden.
Beheersingscriteria gericht op het proces
N O
Resultaat
Beroepscompetentie 16 (BOS/SC)
Signaleert het probleem Reageert alert bij problemen met het nakomen van de planning Onderzoekt mogelijke oorzaken Raadpleegt zo nodig collega’s, leidinggevende(n) en/of deskundige(n) Verwijst zo nodig door naar collega(’s), leidinggevende(n) en/of deskundige(n) Gebruikt protocollen en/of handboek kwaliteitszorg Situeert het eigen handelen in het grotere geheel Maakt de juiste overweging om het probleem zelf te verhelpen of het te melden bij leidinggevende en/of andere belanghebbenden Verhelpt indien mogelijk het probleem, met behulp van de gekozen oplossing Biedt hulp bij het verhelpen van het probleem Registreert gegevens over het probleem Stelt maatregelen voor ter voorkoming van het probleem Het probleem is verminderd, beheersbaar gemaakt of verholpen Indien mogelijk zijn maatregelen ter preventie van verdere problemen opgenomen Veilig en milieubewust werken De boekhoudkundig medewerker is in staat om op adequate wijze volgens voorschriften voor veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden te werken zodat het werk verantwoord wordt uitgevoerd.
Beheersingscriteria gericht op het proces N Handelt conform de richtlijnen/relevante voorschriften op het gebied van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden Reageert alert en actief op (het ontstaan van) onveilige situaties Neemt preventieve maatregelen om problemen te voorkomen Wijst collega’s op risico’s van onveilige situaties Meldt/doet suggesties bij niet-milieubewust handelen Meldt onveilige situaties bij de verantwoordelijke persoon Brengt voorzieningen aan ter voorkoming van onveilige situaties op de werkplek Gebruikt apparatuur op de juiste wijze Richt zijn werkplek zo ergonomisch mogelijk in en laat zich hierbij zo mogelijk adviseren Het werk is conform de richtlijnen/voorschriften voor veiligheid, Resultaat milieu en arbeidsomstandigheden uitgevoerd
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
22
9
OPBOUW KWALIFICATIEPROFIEL
9.1 KERN Voor het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker is de volgende inhoud van de kern vastgesteld. Kern De volgende kerntaken, kernopgaven en competenties maken deel uit van de kern: 1, 2, 3, 4, 5 Kerntaken Kernopgaven
1, 2, 3
Competenties
1 t/m 16
9.2 UITSTROOMDIFFERENTIATIES Geen
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
23
10 CERTIFICEERBARE EENHEDEN In het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker zijn de volgende certificeerbare eenheden aangewezen. Certificeerbare eenheid 1
Crediteurenadministratie
De volgende kerntaken, kernopgaven en competenties maken deel uit van deze certificeerbare eenheid: 2. Verricht activiteiten voor de crediteurenadministratie Kerntaken Kernopgaven
1. Werkdruk en kwaliteit
Competenties
3, 4 en 9 t/m 16
Certificeerbare eenheid 2
Debiteurenadministratie
De volgende kerntaken, kernopgaven en competenties maken deel uit van deze certificeerbare eenheid: 1. Verricht activiteiten voor de debiteurenadministratie Kerntaken Kernopgaven
1. Werkdruk en kwaliteit 2. Bewaken van integriteit versus voordelen op korte termijn en klanttevredenheid
Competenties
1, 2 en 9 t/m 16
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
24
11 COMPETENTIEMATRIX Zie competentiematrix, hoofdstuk 5
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
25
12 VERANTWOORDINGSDOCUMENT De verantwoording bij het kwalificatieprofiel heeft tot doel de opbouw van het kwalificatieprofiel en de wijze van totstandkoming toe te lichten en te verantwoorden. Het Verantwoordingsdocument heeft twee functies: - het is een verantwoording van de stappen die zijn gezet bij het opstellen van het kwalificatieprofiel zodanig dat een toetsing door derden mogelijk is; - het is een toelichting op de keuzes die zijn gemaakt bij het opstellen van het kwalificatieprofiel zodanig dat voor gebruikers inzichtelijk wordt wat er wel en niet in het kwalificatieprofiel is opgenomen en waarom die keuzes zijn gemaakt. In de verantwoording worden zeven onderdelen behandeld: 12.1 De onderliggende beroepscompetentieprofielen 12.2 Naam en structuur van het kwalificatieprofiel 12.3 Van beroepscompetentieprofielen naar kwalificatieprofiel 12.4 Leer- en burgerschapscompetenties 12.5 Borging van de kwaliteit van examinering 12.6 Doorstroomrechten 12.7 Het proces van totstandkoming van het kwalificatiedossier. De zeven onderdelen worden in de navolgende paragrafen verder uitgewerkt.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
26
12.1
DE ONDERLIGGENDE BEROEPSCOMPETENTIEPROFIELEN
Namen van de gebruikte beroepscompetentieprofielen De verwantschap tussen de gebruikte beroepscompetentieprofielen Afbakening ten opzichte van andere beroepscompetentieprofielen Consequenties verwantverklaring voor de beroepspraktijkvorming Beschikbaarheid BPV-plaatsen
Beroepscompetentieprofielen Het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker is gebaseerd op het beroepscompetentieprofiel Boekhoudkundig medewerker. Verwantschap tussen de gebruikte beroepscompetentieprofielen Het kwalificatieprofiel is gebaseerd op één beroepscompetentieprofiel. De vraag naar de verwantschap van de beroepscompetentieprofielen is daarom niet van toepassing. Afbakening ten opzichte van andere beroepscompetentieprofielen Het beroepscompetentieprofiel Boekhoudkundig medewerker ligt op niveau 3. Het onderscheidt zich van het beroepscompetentieprofiel Bedrijfsadministratief medewerker op niveau 2, doordat op niveau 3 de werkzaamheden zelfstandig worden uitgevoerd en door de iets grotere variëteit aan werkzaamheden. Het beroepscompetentieprofiel is afgebakend van het beroepscompetentieprofiel Administrateur op niveau 4 doordat de werkzaamheden eenvoudiger zijn en minder inzicht vragen. Er zijn geen beroepscompetentieprofielen of kwalificatieprofielen bij andere kenniscentra aangetroffen die relevante verwantschap hebben met de boekhoudkundig medewerker. Consequenties voor de beroepspraktijkvorming Het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker zal leiden tot opleidingsprogramma’s die de huidige opleiding Boekhoudkundig medewerker zullen vervangen. Vooralsnog mag er van worden uitgegaan dat het aantal leerlingen ten opzichte van de bestaande opleiding niet sterk zal veranderen. Aangezien er nu voldoende BPV-plaatsen zijn, is er geen reden om aan te nemen dat het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker zal leiden tot problemen voor de beroepspraktijkvorming. Beschikbaarheid BPV-plaatsen De beschikbaarheid van BPV-plaatsen heeft betrekking op zowel de kwantiteit als de kwaliteit. Sinds de invoering van de WEB zijn de activiteiten er vooral op gericht te zorgen voor voldoende BPV-plaatsen. Deze zijn opgenomen in het bedrijvenregister. Het bedrijvenregister is te raadplegen via www.ecabo.nl. Volgens het laatste arbeidsmarktonderzoek, Monitor arbeidsmarkt en beroepsonderwijs 2004 - 2005 van 1 oktober 2004 zijn er in kwantitatieve zin voldoende bedrijven beschikbaar. Door de invoering van competentiegericht onderwijs zal in kwalitatieve zin meer van het bedrijfsleven verwacht worden. In de examenpraktijk zal de betrokkenheid van het bedrijfsleven toenemen bij de beoordeling van de deelnemer. Voor ECABO zal dan ook de komende jaren de kwaliteit centraal staan in de accreditatie en beoordeling van leerbedrijven.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
27
12.2
NAAM EN STRUCTUUR VAN HET KWALIFICATIEPROFIEL
Korte omschrijving van het kwalificatieprofiel, naam van het diploma, typering en niveau van de kwalificatie Relatie tussen de competenties, de kerntaken, kernopgaven en beroepscontext Eventuele uitstroomdifferentiaties Eventuele certificeerbare eenheden
Korte omschrijving van het kwalificatieprofiel, naam van het diploma, typering en niveau van de kwalificatie De boekhoudkundig medewerker is werkzaam op de administratie van een bedrijf, of bij een administratiekantoor. De werkzaamheden zijn primair intern gericht. Hoewel ook de boekhoudkundig medewerker steeds meer externe contacten onderhoudt, is er doorgaans sprake van een back office functie. De boekhoudkundig medewerker werkt zelfstandig aan taken met een beperkte complexiteit. Zijn werkzaamheden zijn veelal gericht op het bijwerken van dagboeken en subadministraties en de daarmee verbonden taken. Van de boekhoudkundig medewerker wordt verwacht dat hij kan coderen. Het diploma Boekhoudkundig medewerker is een vakmankwalificatie op niveau 3. De naam van het diploma, Boekhoudkundig medewerker, wordt steeds meer in de markt (h)erkend. Het is daarom wenselijk deze naam te handhaven. Het is een smalle en beroepsgerichte opleiding die kwalificeert voor de zelfstandige uitvoering van administratieve en boekhoudkundige werkzaamheden. Wat betreft het vereiste instroomniveau en de duur van de opleiding verwijzen wij naar dat wat hierover is vastgelegd in de WEB en in de wettelijke doorstroomregeling vmbo-beroepsonderwijs. Indien een deelnemer over relevante werkervaring beschikt of een hogere vooropleiding heeft, zal hij de opleiding versneld kunnen doorlopen. Op basis van de inhoudelijke bespreking (en conclusies daarover) van de verschillende onderdelen van het kwalificatieprofiel in de expertmeetings en de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie, is de Paritaire commissie van mening dat het kwalificatieprofiel binnen de voor het betreffende diplomaniveau nominale studieduur van 4 leerjaren in een onderwijsprogramma kan worden uitgevoerd. Relatie tussen de competenties, de kerntaken, kernopgaven en beroepscontext Het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker is gebaseerd op het beroepscompetentieprofiel Boekhoudkundig medewerker. De kerntaken en kernopgaven uit het beroepsprofiel zijn terug te vinden in het kwalificatieprofiel. De competenties hebben een directe relatie met de kerntaken. De kernopgaven zijn gebaseerd op de beroepscontext en de kerntaken. Als de boekhoudkundig medewerker de functie in zijn volle breedte uitoefent, heeft hij alle competenties nodig. Uitstroomdifferentiaties De kwalificatie kent geen uitstroomdifferentiaties. Certificeerbare eenheden Drie aspecten spelen een rol rondom certificeerbare eenheden: 1. herkenbaarheid in de branche en op de arbeidsmarkt 2. onderwijsorganisatorische en/ of bedrijfseconomische implicaties 3. het individuele loopbaanperspectief voor de student. Deze drie aspecten worden ook benoemd in de definitie op grond waarvan certificeerbare eenheden kunnen worden opgenomen. Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
28
Certificeerbare eenheden zijn van belang om snel te kunnen inspelen op vragen van de arbeidsmarkt, ongekwalificeerde uitstroom te beperken door deelprestaties te belonen en verkorte vervolgstudies mogelijk te maken. Een certificaat is een bewijsstuk met (economische en) civiele waarde. Het aantal certificeerbare eenheden wordt gelimiteerd door de eis van arbeidsmarktrelevantie en de samenhang tussen (beroeps-)competenties en kerntaken/kernopgaven. Certificeerbare eenheden bieden de mogelijkheid om snel in te spelen op de marktvraag, daar toevoeging en wijziging van certificeerbare eenheden niet door de minister hoeven te worden goedgekeurd. Een certificeerbare eenheid kan betekenen dat een deelnemer bij vroegtijdige uitval een bewijs in handen krijgt van behaalde competenties voor het uitvoeren van een of meer kerntaken. De grondslag voor het aanwijzen van certificeerbare eenheden is echter niet de deelnemer die niet in staat is om het volledig diploma te behalen, maar de civiele waarde van delen van het diploma. De discussie over het wel of niet aanwijzen van certificeerbare eenheden is gevoerd in ACB’s en Sectiebesturen op basis van genoemde criteria. In een kwalificatieprofiel zijn certificeerbare eenheden opgenomen wanneer de branchevertegenwoordigers van mening zijn dat delen van de kwalificatie (minimaal ter grootte van één kerntaak) een aantoonbare marktwaarde hebben. Aan vertegenwoordigers van het scholenveld is gevraagd of de genoemde certificeerbare eenheden uitgevoerd kunnen worden. De volgende certificeerbare eenheden kunnen worden onderscheiden: - Crediteurenadministratie - Debiteurenadministratie. Deze certificeerbare eenheden hebben arbeidsmarktrelevantie, zoals blijkt uit advertenties waarin medewerkers voor deze taken en op dit niveau worden gevraagd. De certificeerbare eenheden zijn in de expertmeetings (zowel t.b.v. de totstandkoming van het beroepscompetentieprofiel als het kwalificatieprofiel) aan de orde geweest en door de aanwezigen herkend. De Adviescommissie van Bestuur Bedrijfsadministratie heeft zich hierachter geschaard.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
29
12.3
VAN BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL(EN) NAAR KWALIFICATIEPROFIEL
Toelichting op de vertaling van de beroepsbeschrijving, (verrijkte) kerntaken, kernopgaven en beroepscompetenties Toelichting op de vertaling van de succescriteria
Toelichting op de vertaling van de beroepsbeschrijving, (verrijkte) kerntaken, kernopgaven en beroepscompetenties In het beroepscompetentieprofiel zijn de volgende kerntaken opgenomen: 1. Verricht activiteiten t.b.v. de debiteurenadministratie 2. Verricht activiteiten t.b.v. de crediteurenadministratie 3. Beheert de kas en werkt het kasboek bij 4. Houdt het bankboek bij 5. Voert een voorraadadministratie 6. Voert een urenadministratie. Alle hier genoemde kerntaken komen terug in het KP. Wat in het KP is weggevallen is het beheer van de kas. Door de samenvoeging van de kerntaken 3 en 4 tot Verricht activiteiten voor de boekhoudkundige verwerking van het betalingsverkeer bleef het kasbeheer over. Deze activiteit is van te geringe omvang om als een kerntaak te kunnen blijven bestaan. De kerntaken 5 en 6 zijn uitgewerkte voorbeelden van een kwantiteitenregistratie. In de praktijk zullen veel meer kwantiteitenregistraties plaatsvinden, zoals kilometerregistratie en declaratieregistratie. De twee kernopgaven van het beroepscompetentieprofiel zijn overgenomen in het kwalificatieprofiel. De kernopgave over de vertrouwelijkheid van privé-gegevens en bedrijfsinformatie is toegevoegd ten behoeve van de kerntaak urenregistratie. De vakmatige competenties uit het beroepscompetentieprofiel zijn overgenomen in het kwalificatieprofiel, met uitzondering van het kasbeheer, omdat het kasbeheer ook bij de kerntaken is weggevallen. Toelichting op de vertaling van de succescriteria Bij verschillende competenties zijn de beheersingscriteria in het kwalificatieprofiel iets verlicht ten opzichte van de succescriteria in het beroepscompetentieprofiel. Het gaat bij het kwalificatieprofiel immers om een beginnend beroepsbeoefenaar. Hieronder treft u een overzicht aan van verschillen tussen beheersingscriteria en succescriteria: Competentie in KP 1. debiteurenadministratie
3. crediteurenadministratie 5. giraal betalingsverkeer
Geschrapt Maakt nieuwe debiteuren aan en controleert de kredietwaardigheid Maakt rapportages van de uitstaande posten Benadert debiteuren bij betalingsachterstanden Stelt betalingsvoorstel op Bereidt betalingsopdrachten voor Signaleert ongebruikelijke saldistanden aan leidinggevende
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
30
12.4
LEER- EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIES
De leer- en burgerschapscompetenties uit het brondocument Leren en Burgerschap zijn geïntegreerd in de beroepscompetenties van dit kwalificatieprofiel. Bij het integreren van leer- en burgerschapscompetenties in beroepscompetenties zijn de volgende stappen genomen: - Voor zover mogelijk is gebruik gemaakt van de landelijke set van niet vakmatige beroepscompetenties (Sets van beroepscompetenties, 2 juni 2004) waarin middels de methodiek van schering en inslag de leer- en burgerschapscompetenties zijn opgenomen. De leer- en burgerschapscompetenties zijn hierbij reeds vertaald naar beroepssituaties. In een schema wordt duidelijk gemaakt hoe deze vertaalde criteria gerelateerd zijn aan de succescriteria uit het brondocument Leren en Burgerschap. Zo wordt optimaal voldaan aan het integreren van het brondocument in de kwalificatieprofielen. Een bijkomend voordeel is dat op deze wijze de transparantie van de ECABO-kwalificatieprofielen wordt vergroot aangezien de niet vakmatige competenties; daar waar ze dezelfde strekking hebben, overeenkomstig geformuleerd zijn. Wel kunnen beroepsspecifieke verschillen bestaan die zich uiten in de beheersingscriteria. - De succescriteria die ten behoeve van de leer- en burgerschapscompetenties zijn ontwikkeld, zijn vergeleken met de beheersingscriteria van de beroepscompetenties. - Het beroepshandelen vormt het uitgangspunt om te bepalen of de succescriteria uit het brondocument Leren en Burgerschap de beroepscompetenties kunnen verrijken. Proces en resultaat van een beroepscompetentie vormen een samenhangend geheel. Integratie van succescriteria uit het brondocument in de beroepscompetentie is gewenst wanneer het past in de samenhang van proces en resultaat en daar waar mogelijk een versterking van is. Elk kwalificatieprofiel is hierop gescreend. - Vervolgens is vastgesteld welke succescriteria uit het brondocument niet geïntegreerd kunnen worden in de beroepscompetenties. - De succescriteria uit het brondocument die niet volgens de methodiek van schering en inslag kunnen worden geïntegreerd in de beroepscompetenties zijn apart benoemd en in categorieën ondergebracht. Een overzicht hiervan is als bijlage in dit kwalificatiedossier opgenomen. De beheersingscriteria van de burgerschapscompetenties zijn niet altijd inpasbaar in de beroepscompetenties. De waarde van de niet inpasbare leer- en burgerschapscompetenties is echter evident en deze competenties zullen derhalve op een andere wijze vorm moeten krijgen in het onderwijs. Het brondocument Leren en Burgerschap is onderdeel van dit kwalificatiedossier. In juni 2005 heeft het Colo coördinatiepunt te kennen gegeven eraan te hechten dat alle succescriteria uit het brondocument Leren en Burgerschap in de kwalificatiedossiers worden opgenomen. ECABO zal deze wens van het coördinatiepunt voor 15 december 2005 uitvoeren en daarbij inzichtelijk maken hoe de competenties uit Leren en Burgerschap verweven zijn met de competenties in de kwalificatiedossiers en tevens voor het coördinatiepunt controleerbaar en transparant maken dat alle succescriteria zijn verwerkt. Taalcompetenties Voor wat betreft het benoemen van de taalcompetenties is ook gekozen voor een beroepsmatige invalshoek. Beoordeeld is hoe taalvaardigheden, zoals beschreven in de beroepscompetenties, zich verhouden tot de niveaubeschrijvingen in het ‘Raamwerk moderne vreemde talen in het secundair beroepsonderwijs’ gebaseerd op de standaard voor Europese taalniveaus (‘Common European Framework of Reference of Languages; Learning, teaching, assessment, Council of Europe, 2001’) De vereiste taalcompetenties voor de boekhoudkundig medewerker zijn weergegeven in onderstaand schema.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
31
Competentie Nr. 12
Taaltaak
Taalvaardigheid
Communiceren met inen externe klanten
Mondelinge werkcontacten
Gesprekken voeren
Europees taalniveau A2
De vertegenwoordigers van onderwijs en beroepenveld hebben tijdens de expertmeetings en de vergaderingen van de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie aangegeven dat voor dit kwalificatieprofiel één moderne vreemde taal volstaat.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
32
12.5
BORGING VAN DE KWALITEIT VAN EXAMINERING
Wanneer de samenhang tussen kerntaak (beschrijving van werkprocessen), kernopgave (kritische beroepssituatie) en competentie (in het werkproces doelbewust en resultaatgericht handelen) in het kwalificatieprofiel juist is weergegeven, kan op basis daarvan competentiegericht getoetst worden. Competentiegericht opleiden vraagt een wijze van toetsen waarbij de deelnemer de benodigde vaardigheden, attitudes, kennis en inzicht combineert. Om van competenties en beheersingscriteria te komen tot praktijkgerichte contextrijke toetsen zullen nieuwe instrumenten voor toetsing en examinering ontwikkeld moeten worden. Essentieel is de integrale beoordeling van competenties waarbij de deelnemer kan aantonen dat hij in staat is beroepscompetenties geïntegreerd in te zetten bij het adequaat uitvoeren van de (deel)taak. Tijdens de expertmeetings hebben de vertegenwoordigers van het onderwijsveld en toetsontwikkelaars op die wijze de concept kwalificatieprofielen beoordeeld en toetsbaar bevonden.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
33
12.6
DOORSTROOMRECHTEN
Doorstroming binnen het KP Doorstroming binnen het mbo Doorstroming naar het hbo Doorstroming op basis van een niet volledig verworven kwalificatieprofiel
Doorstroomrechten binnen het mbo Een gediplomeerde op een bepaald niveau heeft toegang tot een opleiding op het naast hoger gelegen niveau. Het diploma Boekhoudkundig medewerker biedt doorstroming naar de verwante niveau 4 opleiding Administrateur en wel naar alle uitstroomdifferentiaties hiervan. Per individu zal de onderwijsinstelling bepalen of en op welke manier vrijstellingen verleend kunnen worden. Als het kwalificatieprofiel niet volledig is verworven, is doorstroming slechts mogelijk in overleg met de onderwijsinstelling.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
34
12.7
HET PROCES VAN TOTSTANDKOMING VAN HET KWALIFICATIEDOSSIER
Wie het kwalificatieprofiel hebben ontwikkeld Met wie overleg is gepleegd De wijze van besluitvorming Het beheer van het kwalificatiedossier
Het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker is ontwikkeld door het Kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO. Bij het ontwikkelen van het kwalificatieprofiel zijn deskundigen uit het beroepen- en onderwijsveld betrokken. Bij de samenstelling van de expertmeeting is nauwkeurig gelet op een representatieve vertegenwoordiging vanuit verschillende organisaties. Alle aanvullingen, opmerkingen en kritiekpunten vanuit de expertmeeting en andere kanalen zijn zorgvuldig verwerkt. Gehanteerde overlegstructuur Dit kwalificatieprofiel is achtereenvolgens besproken in: - expertmeetings met werkvelddeskundigen (zowel uit bedrijfsleven als het scholenveld) - de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie (een permanent adviesorgaan van ECABO) - de Paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven (een permanent adviesorgaan van ECABO) Besproken onderwerpen Zowel met de werkvelddeskundigen als met de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie zijn naast de sector- en kwalificatieprofielspecifieke onderwerpen, de duurzaamheid en betekenisvolheid van het kwalificatieprofiel en de ruimte voor innovatieve ontwikkelingen en daarmee flexibiliteit besproken. Laatstgenoemde aspecten hebben ook de volle aandacht van de Paritaire commissie gehad. Proces Het proces van de totstandkoming verliep als volgt: - ontwikkeling conceptversie kwalificatieprofiel volgens conceptformat van Colo - voorlegging conceptversie kwalificatieprofiel aan expertmeeting van praktijkdeskundigen uit het beroepenveld en vertegenwoordigers van het onderwijs en de Exameninstelling EbA, bij ECABO op 2 juni 2004. In dit voorgelegde concept was voorzien in een KP Boekhoudkundig medewerker met twee uitstroomniveaus, namelijk op niveau 2 en op niveau 3. De meeste tijd is besteed aan de vertaling van de eisen die gesteld worden aan de ervaren beroepsbeoefenaar naar die aan de beginnende beroepsbeoefenaar. Verder is volgens de vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven het verschil tussen beide niveaus groter dan in dit KP tot uitdrukking kwam - aanpassing conceptversie naar aanleiding van de reacties van de deelnemers aan de voornoemde bijeenkomst - voorlegging van de aangepaste conceptversie aan de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie op 6 juli 2004. In deze conceptversie was nog de uitstroomdifferentiatie op niveau 2 opgenomen. De Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie gaf zonder inhoudelijke opmerkingen aan zich in het kwalificatieprofiel te kunnen vinden. Tijdens deze vergadering van de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie is meegedeeld dat ECABO streefde naar het onderbrengen van de uitstroomdifferentiatie op niveau 2 in een breed kwalificatieprofiel niveau 2. Dit streven kreeg de instemming van de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie. Het brede kwalificatieprofiel niveau 2 is in de zomer van 2004 gerealiseerd. - voorlegging van het kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker op niveau 3 op 7 september 2004 aan de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie. De commissie gaf aan zich in dit kwalificatieprofiel te kunnen vinden. (In dezelfde vergadering is het brede kwalificatieprofiel op niveau 2 door de Adviescommissie Bestuur Bedrijfsadministratie met instemming ontvangen.)
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
35
-
voorlegging van het kwalificatiedossier aan de Paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO, in oktober 2004.
De Paritaire commissie heeft het kwalificatiedossier en het daarin gehanteerde detailleringsniveau van de verrijkte kerntaken, kernopgaven en competenties met beheersingscriteria op 13 december 2004 van een positief advies voorzien. De Paritaire commissie van ECABO verwacht dat onderwijsinstellingen op basis van dit kwalificatieprofiel een competentiegericht leertraject met bijbehorend examen kunnen organiseren en het diplomaniveau in het onderwijsprogramma kunnen realiseren. Op basis van ervaringen met dit kwalificatieprofiel zullen deze verwachtingen worden geverifieerd. De Paritaire commissie van ECABO is van mening dat het kerndeel zodanig is geformuleerd dat nieuwe, relatief beperkte ontwikkelingen verwerkt kunnen worden in verrijkte kerntaken en omschrijvingen van competenties zonder dat de essentie van de kerntaken en competenties opnieuw vastgesteld moet worden door OCW/LNV. De kerntaken, kernopgaven en competenties zijn op een juist aggregatieniveau beschreven waardoor het kwalificatieprofiel duurzaam is en flexibiliteit en herkenbaarheid in evenwicht zijn. Nieuwe ontwikkelingen in het beroepenveld kunnen vorm krijgen in het onderwijs zonder dat de teksten van het kwalificatieprofiel gewijzigd hoeven te worden. Om de snelle veroudering van de kwalificatieprofielen verder tegen te gaan is vermeden om aan demodage onderhevige termen te gebruiken zoals specifieke hulpmiddelen, methoden, etc. Softwarespecifieke termen bijvoorbeeld zijn veralgemeniseerd zodat bij innovaties in de informatietechnologie de gehanteerde termen bruikbaar blijven. Het algemeen bestuur ECABO heeft op 15 december 2004 het positieve advies van de Paritaire commissie overgenomen en het kwalificatiedossier ter beoordeling voorgelegd aan het Colo Coördinatiepunt en ACOA. Na goedkeuring is het kwalificatiedossier aan het ministerie van OCW aangeboden. Naar aanleiding van de toetsing door het Colo Coördinatiepunt is het kwalificatiedossier in het voorjaar van 2005 op diverse punten aangepast. Daar de wijzigingen met name betrekking hebben op tekst, redactie en aanscherping van de verantwoording en niet op de inhoud van het kwalificatieprofiel, heeft de Paritaire commissie in haar bijeenkomst van 3 maart 2005 besloten het kwalificatiedossier niet opnieuw te beoordelen. Het kwalificatiedossier is 13 mei 2005 ter beoordeling voorgelegd aan het Colo Coördinatiepunt en ACOA. Na goedkeuring is het kwalificatiedossier aan het ministerie van OCW aangeboden. Overzicht documenten In de onderstaande stukken is gedetailleerde informatie te vinden over o.a. de totstandkoming van het kwalificatieprofiel. Deze stukken zijn op te vragen bij het Kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO: - Verslag expertmeeting Boekhoudkundig medewerker d.d. 2 juni 2004 - Notulen ACB Bedrijfsadministratie d.d. 6 juli en 7 september 2004. Verslagen, correspondentie e.d. zijn bewaard volgens het archiefplan kwalificatieontwikkeling. De notulen van vergaderingen van de Paritaire commissie en het algemeen bestuur ECABO zijn opvraagbaar bij het directiesecretariaat van ECABO. Het beheer van het kwalificatiedossier Het beheer van het kwalificatiedossier valt onder de verantwoordelijkheid van het Kenniscentrum ECABO en vindt plaats conform het archiefplan kwalificatieontwikkeling.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
36
BIJLAGEN Bijlage 1 Overzicht kwalificatieprofielen ECABO Niv.
Kwalificatieprofielen
Intersectoraal Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent 1 (Alle sectoren) 2 Administratief medewerker (Sector Secretarieel en Bedrijfsadministratie) Secretarieel 3 Secretaresse 4
Managementassistent
Bedrijfsadministratie 3 Boekhoudkundig medewerker 4 Administrateur Commercieel 3 Commercieel medewerker 4
Medewerker marketing en communicatie
Uitstroomdifferentiaties
Beroepscompetentieprofielen
Economie en handel
Administratief assistent
Telefonist/receptionist Secretarieel medewerker Bedrijfsadministratief medewerker
Telefoniste/receptioniste Secretarieel medewerker Bedrijfsadministratief medewerker
Algemeen secretaresse Juridisch secretaresse Medisch secretaresse Directiesecretaresse Projectsecretaresse
Secretaresse Juridisch secretaresse Medisch secretaresse Directiesecretaresse/managementassistent Projectsecretaresse
Bedrijfsadministrateur Assistent accountant Salarisadministrateur
Boekhoudkundig medewerker Administrateur Assistent accountant Salarisadministrateur
Commercieel medewerker binnendienst Contactcenter medewerker Marketing medewerker Assistent communicatiemedewerker Organisatorisch publicitair medewerker kunst, cultuur en media
Bank- en verzekeringswezen 4 Commercieel medewerker bank- en verzekeringswezen ICT 2 Medewerker ICT 3 Medewerker beheer ICT 4
ICT-beheerder
4
Applicatieontwikkelaar
4
Netwerkbeheerder
4 Digitaal rechercheur (In ontwikkeling) Juridisch 4 Juridisch medewerker
Orde en veiligheid 1 Assistent toezicht en veiligheid 1 en 2 Vrede en veiligheid 2 en 3
Beveiliger
2
Medewerker toezicht en veiligheid
Contactcenter medewerker Marketing medewerker Assistent communicatiemedewerker Organisatorisch publicitair medewerker kunst, cultuur en media Commercieel medewerker bank- en verzekeringswezen
Real-time systemen Servicedesk
Arbeidsvoorziening en personeelswerk Openbaar bestuur Sociale zekerheid Zakelijke dienstverlening
Informatiedienstverlening 4 Medewerker informatiedienstverlening
Commercieel medewerker binnendienst
Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum Bibliotheekmedewerker Informatieverzorger
Assistent vrede en veiligheid (=kern) Medewerker vrede en veiligheid Beveiliger (=kern) Evenementenbeveiliger Mobiel surveillant Persoonsbeveiliger Winkelsurveillant Coördinator beveiliging
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
ICT-medewerker ICT-medewerker Medewerker telecom ICT-beheerder Applicatiebeheerder Telecom/ICT engineer Embedded systems engineer Applicatieontwikkelaar Media-IT’er Netwerkbeheerder Telecom/ICT engineer Digitaal rechercheur Intercedent Sociaal juridisch medewerker personeelswerk Administratief juridisch medewerker openbaar bestuur Juridisch medewerker sociale zekerheid Administratief juridisch medewerker zakelijke dienstverlening Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum Bibliotheekmedewerker Informatieverzorger Assistent toezichthouder Assistent vrede en veiligheid Medewerker vrede en veiligheid Beveiliger Evenementenbeveiliger Mobiel beveiliger Persoonsbeveiliger Winkelsurveillant Coördinator beveiliging Medewerker stadstoezicht Doorstroom politie
37
Kunst 4
Artiest
Drama Musical Muziek Sounddesign Dans
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Acteur Musicalartiest Muzikant/Sounddesigner Danser
38
Bijlage 2
Leer- en burgerschapscriteria
Van brondocument L&B naar kwalificatieprofiel Boekhoudkundig medewerker Geïntegreerd in competentie
Leren Competentie Succescriteria Proces
Resultaat
Niet inpasbaar
De leerling is in staat om op adequate wijze leeractiviteiten uit te voeren. -
is gemotiveerd heeft vertrouwen in eigen kunnen creëert mogelijkheden tot leren kiest leeractiviteiten weet wanneer externe sturing/zelfsturing noodzakelijk/mogelijk is hanteert cognitieve leeractiviteiten hanteert affectieve leeractiviteiten hanteert regulatieve leeractiviteiten combineert cognitieve leeractiviteiten met affectieve en regulatieve leeractiviteiten doorloopt de volledige leercyclus stuurt in toenemende mate het leerproces zelf beschikt over een repertoire aan leeractiviteiten zet leeractiviteiten in passend bij de situatie in de leeromgeving en bij zichzelf
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
14 x x x x x x x x x x
39
Economische burgerschapscompetentie Competentie
Succescriteria Proces
Geïntegreerd in competentie
Niet inpasbaar
De burger is in staat om op adequate wijze: - zijn/haar employability te ontwikkelen, - als burger te participeren in beroeps- en bedrijfscontexten, - te handelen als kritisch consument. Employability: - zelfreflectie (beschouwing van capaciteiten en motivaties die van belang zijn voor de loopbaan) - werkexploratie (onderzoek van werk en mobiliteit in de loopbaan; inschatting eigen mogelijkheden in relatie tot eisen en mogelijkheden van bepaald werk); raadpleegt bronnen en gebruikt hulpmiddelen om zelfinzicht te vergroten - loopbaansturing: loopbaangerichte planning en beïnvloeding van leer- en werkproces. Gebruikt zoekstrategieën om werk te vinden. Zoekt ondersteuning indien nodig - zelfprofilering (presentatie op de interne en externe arbeidsmarkt gericht op loopbaanontwikkeling) - solliciteren - netwerken en mobiliseren hulp Werknemersrechten: - arbeidscontract afsluiten en beëindigen - verwoordt de eigen situatie; kent rechten en plichten - respecteert regels en uitvoerders - behartigt eigen belangen - zoekt ondersteuning indien nodig Participatie: - respecteert meningen van anderen - handelt integer Beroepsethische keuzen: - reflecteert op ethische aspecten van eigen (beroeps)handelen - respecteert meningen van anderen Kritisch consument: - formuleert en beargumenteert overwegingen en criteria
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
x x x x x x x x x x x x x x x x
40
Resultaat
- raadpleegt bronnen - zoekt ondersteuning indien nodig Employability: - heeft duidelijk zicht op eigen capaciteiten en mogelijkheden; kan loopbaankoers voor zichzelf uitzetten - heeft inzicht in de mogelijkheden en ontwikkelingen in de markt - bepaalt welke witte vlekken er zijn/welke competenties verder moeten worden ontwikkeld met het oog op de eigen loopbaan - onderneemt passende activiteiten om werk te vinden - hanteert wet- en regelgeving Werknemersrechten: - maakt gebruik van rechten - hanteert wet- en regelgeving Participatie: - onderbouwt keuzen - brengt eigen mening naar voren - hanteert wet- en regelgeving Beroepsethische keuzen: - onderbouwt keuzen - houdt zich aan bestaande regels - hanteert wet- en regelgeving Kritisch consument: - onderbouwt keuzen - onderneemt actie bij klachten
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
x x
41
Sociale burgerschapscompetentie Competentie
Succescriteria Proces
Geïntegreerd in competentie
Niet inpasbaar
De burger is in staat om op adequate wijze te functioneren op het publiek/private raakvlak: - in de eigen woon- en leefomgeving om te gaan (samen te leven) met anderen (in buurt, verkeer, uitgaansleven, op school, werk) - bij de organisatie van zorg (publiek-private arrangementen, instellingen) Centraal staat het vermogen bij te dragen aan een gewenste ontwikkeling vanuit het perspectief van kwaliteit, persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden, en maatschappelijke waarden, normen en verantwoordelijkheden. Samenleven/omgaan: - neemt eigen verantwoordelijkheid - respecteert anderen - houdt zich aan regels Gebruik maken van voorzieningen en activiteiten: - houdt zich aan regels van voorzieningen en activiteiten - plant en regelt zelf activiteiten m.b.t. gebruik van de zorginstelling of schakelt hulp in om deze activiteiten te regelen (informatie inwinnen, afspraken maken, deskundige raadplegen e.d.) - neemt initiatieven om vereiste procedures te doorlopen; houdt eventuele termijnen in acht - coördineren, organiseren, overtuigen, besluiten, belangen afwegen, respectvol kritiek geven en ontvangen, plannen Levensterreinen afstemmen: - onderzoekt alternatieven - is in staat ethische vragen en dilemma’s te herkennen die zich kunnen voordoen bij de afstemming
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
x 13 13 14 x x x 14 x
42
Resultaat
Samenleven/omgaan: - levert een positieve bijdrage aan sociale klimaat in diverse levenssituaties - hanteert wet- en regelgeving Gebruik maken van voorzieningen en activiteiten: - maakt gebruik van voor eigen situatie passende voorzieningen en activiteiten - stelt de juiste vragen, vraagt door, luistert goed, vat gesprek samen en koppelt terug; evalueert achteraf hoe het ging en wat er van te leren valt - hanteert wet- en regelgeving Levensterreinen afstemmen: - geeft overwegingen voor keuzen - hanteert wet- en regelgeving
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
43
Culturele burgerschapscompetentie Competentie Succescriteria Proces
Resultaat
Geïntegreerd in competentie
Niet inpasbaar
De burger is in staat om op adequate wijze te participeren in de pluriforme en multiculturele samenleving op nationaal en Europees niveau. -
reflecteert op eigen maatschappelijk-culturele identiteit (belangrijke kenmerken; overwegingen, normen, waarden) toont respect voor andere gewoonten reflecteert op interactieprocessen acceptatie van verschillen respect voor eigenheid van culturele verbanden normen en waarden delen of beheerst van mening verschillen over de normen en waarden, dan wel de juiste uitleg ervan dan wel de adequate toepassing in het werkelijke leven. receptief (lezen en luisteren) en productief (spreken en schrijven) gebruik van Nederlands op adequaat niveau voor de eigen situatie gebruikt twee vreemde talen in voorkomende situaties op adequate wijze kennis van belangrijke aspecten van de eigen en andere culturen kennis en inzicht in ontwikkelingen in de multiculturele samenleving (‘Nederland immigratieland’); mening geven over multiculturele vraagstukken succesvolle interactie tussen burgers met andere culturele achtergrond succesvolle interactie met burgers van andere landen houdt zich aan algemeen aanvaarde normen en waarden m.b.t. vrijheid, gelijkwaardigheid en verantwoordelijkheid in de omgang met anderen hanteert wet- en regelgeving
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
12 13 13
44
Politieke burgerschapscompetentie Competentie
Succescriteria Proces
Resultaat
Geïntegreerd in competentie
Niet inpasbaar
De burger is in staat om op adequate wijze effectief om te gaan met de opgaven van het politieke domein: - zich een mening vormen over politiek relevante issues en daarmee actief of passief deel te nemen aan verkiezingen - te participeren op formele en informele wijze in politieke besluitvorming en beleidsbeïnvloeding om te gaan met instanties en regelingen en deze te benutten. Deelnemen aan verkiezingen: - raadpleegt uiteenlopende bronnen - verwoordt eigen standpunt Participeren in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding: - inventariseert en respecteert meningen - verwoordt eigen standpunt Omgaan met instanties en regelingen: - verwoordt de eigen situatie/vraag/behoefte - respecteert anderen - schakelt indien nodig derden in Deelnemen aan verkiezingen: - onderbouwt keuze - hanteert wet- en regelgeving Participeren in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding: - onderbouwt keuze tot participatie - brengt eigen mening in - hanteert wet- en regelgeving Omgaan met instanties en regelingen: - benut regels en instanties - verkrijgt gevraagde ondersteuning - hanteert wet- en regelgeving
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
x x x x x x x
45
Normatieve burgerschapscompetentie Competentie Succescriteria Proces
Resultaat
Geïntegreerd in competentie
Niet inpasbaar
De burger is in staat om op adequate wijze zelfstandig, sociaal betrokken en verantwoordelijk te handelen op basis van maatschappelijk geaccepteerde basiswaarden. -
stemt eigen handelen af op handelen van anderen respecteert andere meningen (binnen basisnormen en -waarden) accepteert ander gedrag (binnen basisnormen en -waarden) hanteert breed geaccepteerde sociale omgangsvormen hanteert milieunormen gaat kritisch om met eigen normen (cultuur, subgroep) oriënteert zich op verschillende opvattingen en vormt zich daarover een mening wordt gerespecteerd voor zijn/haar mening en handelen in de samenleving handelt sociaal betrokken spreekt anderen aan op handelen ontwikkelt eigen normen met betrekking tot duurzaamheid, gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid, geweld, solidariteit, tolerantie, veiligheid, verantwoordelijkheid, zorg. handelt van uit overwegingen rond normatieve aspecten van het beroep (ethiek, fraude, milieu) hanteert wet- en regelgeving
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
12, 13 13 x 12, 13 10, 11, 16 13 13
46
Organisatorische burgerschapscompetentie Competentie Succescriteria Proces
Niet inpasbaar
De burger is in staat om op adequate wijze om te gaan met publieke organisatorische context(en) en daarbij behorende problemen binnen de relevante maatschappelijke domeinen en situaties. -
Resultaat
Geïntegreerd in competentie
-
plant en regelt de eigen activiteiten in de context van een maatschappelijk verband. Kan het eigen handelen situeren in het grotere geheel kan samenwerken, coördineren en organiseren toont overtuigingskracht, besluitvaardigheid, verantwoordelijkheidsgevoel, leidinggevend vermogen hanteert eigen gevoelens respecteert eigen grenzen en grenzen van anderen doorloopt keuzeprocessen brengt eigen inzichten overtuigend in komt afspraken na deelt kennis en ervaring levert een bijdrage aan relevante maatschappelijke verbanden lost problemen op plant en organiseert activiteiten past zich op een zakelijke manier aan veranderingen aan maakt keuzen hanteert wet- en regelgeving
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
11, 15 x 14 x 13 x x x 14
47
De volgende criteria zijn uit het kwalificatiedossier verwijderd of herschreven om de volgende reden: Nr. 10.
11.
12.
13.
Competentie Voorbereiden eigen werkzaamheden
Zorgdragen voor kwaliteit
Rapporteren over de werkzaamheden en communiceren tijdens de werkzaamheden
Samenwerken
Criteria Verdeelt zo nodig de werkzaamheden Toont overtuigingskracht, besluitvaardigheid en verantwoordelijkheid Stemt de aanpak van werken zo nodig af met de leidinggevende en/of andere betrokkenen Stelt richtlijnen op voor verbetering van de kwaliteit van het werk Rapporteert fouten, verstoringen en afwijkingen aan de betreffende functionaris Spreekt anderen aan op fouten, verstoringen en afwijkingen Plant en regelt de eigen activiteiten Stemt de communicatiestijl af op de ander en op de situatie Toont respect voor andere gewoonten Formuleert eigen mening/standpunt m.b.t. normatieve aspecten van het beroep Let op non-verbale communicatie (intercultureel) Probeert beheerst om te gaan met eigen gevoelens Respecteert eigen grenzen en grenzen van anderen Geeft duidelijke en complete informatie, die ook fraude voorkomt Geeft feedback aan collega’s Spreekt anderen aan op hun handelen Organiseert en coördineert activiteiten
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Verwijderd/herschreven Verwijderd Verwijderd
Reden Te hoog niveau Te hoog niveau
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd Verwijderd
Zit bij voorbereiden eigen werkzaamheden Te hoog niveau
Verwijderd Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties Te hoog niveau
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd Verwijderd Verwijderd
Te hoog niveau Te hoog niveau Te hoog niveau
48
Nr. 14.
Competentie Beroepscompetenties ontwikkelen
Criteria Toont motivatie om te leren Toont inzicht op eigen capaciteiten en mogelijkheden Verwoordt de eigen situatie en mening Behartigt eigen belangen Raadpleegt bronnen en gebruikt hulpmiddelen om zelfinzicht te vergroten Respecteert de mening van anderen Zoekt ondersteuning indien nodig Creëert mogelijkheden tot het uitvoeren van leeractiviteiten Stuurt eigen leerproces Sluit en beëindigt (desgewenst) arbeidscontract Gebruikt zoekstrategieën om werk te vinden en zoekt ondersteuning Onderneemt passende activiteiten om werk te vinden Toont inzicht in de ontwikkelingen in en mogelijkheden op de arbeidsmarkt Is in staat om te solliciteren Maakt gebruik van rechten en plichten Neemt initiatieven m.b.t. personeelsvoorzieningen Geeft overwegingen voor keuzen m.b.t. balans werk en privé Respecteert eigen grenzen en grenzen van anderen Handelt uit normatieve aspecten van het beroep Participeert in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding Onderbouwt keuze tot participatie
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Verwijderd/herschreven Herschreven Verwijderd
Reden Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd Verwijderd Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties Niet inpasbaar in de competenties Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd Verwijderd Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties Niet inpasbaar in de competenties Reeds aanwezig in deze competentie
Verwijderd Verwijderd
Te hoog niveau Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd Verwijderd Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties Niet inpasbaar in de competenties Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
49
Nr.
Competentie
15.
Omgaan met problemen
16.
Veilig en milieubewust werken
Criteria Neemt deel aan verkiezingen van de Ondernemingsraad Plant en regelt eigen activiteiten Weegt mogelijke oplossingen af rekeninghoudend met belangen en normen van anderen en kiest de meest geschikte oplossing Analyseert het probleem (of brengt het probleem in kaart) Spreekt anderen aan op racistisch, seksistisch of tendentieus taalgebruik Zorgt dat de voorschriften op het gebied van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden bekend zijn bij de medewerkers Ziet erop toe, dat gewerkt wordt volgens de relevante voorschriften op het gebied van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden Doet voorstellen voor het op- en bijstellen van richtlijnen/voorschriften op het gebied van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Verwijderd/herschreven Verwijderd
Reden Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd Verwijderd
Reeds in plannen eigen werkzaamheden Te hoog niveau
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd
Niet inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd
Te hoog niveau
Verwijderd
Te hoog niveau
50
Nr.
Competentie Klantgericht handelen
Criteria Treedt representatief op en stemt zijn handelen af op de klant Vraagt naar de wensen en behoeften van de klant Speelt in op de veranderde situatie en past zijn werkwijze hierop aan Toont overtuigingskracht, besluitvaardigheid en verantwoordelijkheid Beperkt hinder tengevolge van de werkzaamheden tot een minimum Zorgt na afloop van het werk voor een opgeruimde werkplek Vraagt aan de klant of alles naar wens (verlopen) is Wijst klant op rechten/regelgeving Respecteert de mening van de klant en neemt elke klacht serieus en zorgt dat de klacht wordt geregistreerd en afgehandeld Respecteert eigen grenzen en die van anderen Past verschillende gesprekstechnieken en gedragsstijlen toe, afgestemd op de situatie en de klant
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
Verwijderd/herschreven Verwijderd
Reden Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Reeds elders opgenomen
Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties Onvoldoende inpasbaar in de competenties
Verwijderd
Reeds elders opgenomen
Verwijderd
Onvoldoende inpasbaar in de competenties
51
DEEL 3 BRONDOCUMENTEN De op pagina 1 genoemde bron- en referentiedocumenten zijn te downloaden van de website www.ecabo.nl.
Kwalificatiedossier Boekhoudkundig medewerker
52