SMAAKHUWELIJKEN PROVENÇAALSE. Dossier IVV BLAYE. IVV Travel ALTO ADIGE UITZONDERLIJKE DEGUSTATIES ICONEN : YQUEM WINE AFICIONADO MAX 8!

Frankrijk/België/Nederland/Luxemburg 7,70 € / Duitsland/Spanje/Italië 11,55 € / Switzerland 13,3 CHF / Canada 13,3 $ / USA 10 $ / AFS 38,5 / Australië 11 $

TWEEMAANDELIJKS - 7,70 € P 70 8 3 3 8

Februari/Maart 2010 nr 140

IVV140COVERNL 16/02/10 10:21 Page 3

PROVENÇAALSE

SMAAKHUWELIJKEN Dossier IVV

BLAYE

IVV Travel

ALTO ADIGE

• UITZONDERLIJKE DEGUSTATIES • ICONEN : YQUEM • WINE AFICIONADO • MAX 8€ ! • LEZERSENQUÊTE

NIEUWE FORMULE!

IVV140COVERNL

16/02/10

10:21

Page 4

16/02/10

10:46

Page 1

EDITORIAAL

INHOUD 2-7 Grote In Vino Veritas lezersenquête 8 Wine Aficionado : Les Brigittines & Couvert Couvert 9 Vinden we het terroir terug in de Grands Crus van de Elzas? 10-12 De ontdekkingen van 2009 13-14 Vergeten soorten: Chatus 15 Dossier Blaye 16-18 Wijnbouwers in extreme omstandigheden 19 Oeno: De stand van zaken rond biodynamie (deel 1) 20-21 Uitzonderlijke degustaties 22-23 Degustatieagenda 23 Yquem, het sprookje… 24-25 Say Cheese! : Reblochon 26-27 Biologisch gecertificeerde wijn... 28-29 Max 8€ 30 Australia revisited 32-33 In het noorden van het zuiden, Alto Adige 34-36 English wine rules ok? 38

IVV ‘new look’ het hoe en waarom...

Smaakhuwelijken op z'n Provençaals

U was met velen die vorige maand op onze lezersenquête antwoordden. We leerden uw enthousiasme kennen, uw wensen, maar ook uw kritieken. Met alle drie hebben we rekening gehouden. Het resultaat heeft u trouwens in handen: uw favoriete wijnmagazine, maar dan in een nieuw kleedje. Velen van u vonden onze lay-out ietwat gedateerd (15 jaar om precies te zijn, kun je nagaan), en vooral niet overzichtelijk genoeg. Dat hebben we aangepast. U wou nieuwigheden, nieuwe rubrieken. U vindt ze in dit nummer. Ook hebben we enkele nieuwe mensen aangetrokken die in de toekomst geregeld hun passie en kennis zullen delen met u. U wou dat er ook meer geschreven werd over wijnen uit verschillende prijsklassen. Voortaan is er een rubriek die gaat over wijnen met een mild prijskaartje. Globaal gezien hebben we aan IVV een nog meer persoonlijke toets willen geven. Achter de wijnen en achter de artikels staan mensen, en ook die zetten we voortaan meer in de kijker. Niet om er een soort ‘beroemdheden’ van te maken – echte beroemdheden zitten er sowieso weinig bij de mensen die we interviewen of bij onze interviewers. We doen het meer om rekening te houden met het persoonlijk element dat er in de wijnen schuilt waar u van houdt, wijnen met persoonlijkheid en karakter. Maar hoe u het ook draait of keert, de inhoud blijft belangrijker dan de vorm. Blijkbaar houdt u ook van onze onafhankelijkheid, van de scherpzinnigheid van onze critici. Wees gerust, op dat vlak verandert er niets. Dus, veel leesplezier. En aarzel niet om ons uw opmerkingen door te sturen. Deze enquête leerde ons tegelijk waarom uw band met IVV zo sterk is. We hebben er dan ook alles voor over om dat zo te houden.

Hervé Lalau & Philippe Stuyck

Februari/Maart 2010 nr140 www.invinoveritas.apic.be • http://ivv-vl.skynetblogs.be/

AN DER PUT T

Jérô me V

AN STE EN BER GEN

AN DEP UT

Ann V

Tim V

AN DEN BO GA ERT

Fran kV

TU YCK

AN HEL LEM ON T

Ma rc V

Phi lipp eS

KO LO W

You ri S O

ALA U

Her vé L

EG RO EF

Joh an D

Fab ian B

AR NE S

Onze NEUZEN

RN OU LD

 REDACTIE - ADMINISTRATIE - ABONNEMENT : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tel : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51  BANK : 210.0461297-17 - [email protected]  HOOFDREDACTEUR : Philippe STUYCK  REDACTIESECRETARIS : Hervé LALAU  PUBLICITEIT : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tél : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51  BANK : 210.0461297-17 - [email protected]  VERANTWOORDELIJKE UITGEVER : Philippe Stuyck, Dieweg 294, B-1180 Brussel  JOURNALISTEN I.V.V : Bernard ARNOULD, Fabian BARNES, Johan DE GROEF, Gérard DEVOS, Jean-Yves HINDLET, Guido JANSEGERS, Hervé LALAU, Fiona MORRISON, Youri SOKOLOW, Philippe STUYCK, Marc VANHELLEMONT, Ann VAN STEENBERGEN

Ber nar dA

IVV140NL

verschijnt 6 maal per jaar. De artikels en mededelingen verbinden slechts de auteurs en de adverteerders. ISSN 0779-2557

1

IVV140NL

16/02/10

10:46

Page 2

MOOIE HUWELIJKEN

PROVENÇAALSE

STIJLOEFENING Enkele charmante Provençaalse wijnen gekoppeld aan gerechten die minstens even zuiders zijn. Kleurrijke smaakhuwelijken, stijlvol maar vooral ook precies.

Smaakhuwelijken à la carte Voorafjes - Jacques Chibois van La Bastide St Antoine in Grasse Taartje met tomaat, artisjok en ei Een taartje van broodkruim waarin tomaat en artisjok gelinkt wordt aan ei. Het bittere van de artisjok wordt verzacht door witte ui gebakken in olijfolie. Knoflook, basilicum, raketsla en zwarte olijven maken dit Provençaals schilderijtje af. Praetor 2008 Côtes de Provence du Château d’Aille Licht zalmkleurig roze met een gouden schijn. De geur zit tussen abrikoos en meloen met een muntblaadje en een mespuntje peper. Fris en tegelijk rond met een ruw trekje, perfect in combinatie met een gerecht, waarbij het fruit tegen het ruwe indruist en heel het palet inneemt. Harmonie: twee uitdagingen voor de wijn, het bittere van de artisjok en het zure van de tomaat. De rosé komt er bijzonder goed uit. Hij snoert de mond van het bittere en profiteert van het zure om de aroma’s beter tot uiting te doen komen en ze te koppelen aan het taartje. Wat het vette van de olie betreft, het structureel ruwe van de wijn gomt die weg. Praetor 2008: de cinsault en de grenache van deze wijn groeien op een ondergrond van klei en zand, gericht naar het zuidoosten. Na een korte maceratie worden de druiven geperst.

2

FEBRUARI/MAART 2010

De wijn rijpt 3 maanden in cuves sur lies en krijgt regelmatig een bâtonnage. Château d’Aille : een domein van 172 ha, waarvan 80 ha wijngaard. Aanleunend tegen de eerste uitlopers van het Massif des Maures en vlakbij Vidauban loopt de rivier de Aille langsheen het domein dat reeds bestaat van in de Romeinse tijd. Tijden waaraan de wijnen ons graag doen denken: Praetor, Triumvira en Centurion zijn alvast enkele namen binnen hun gamma.

De frisheid van meloen met tomaat 1 meloen en 1 tomaat, geschild en ontveld en in blokjes gesneden. Gekruid met peper en zout gaan deze blokjes 1 minuut in olijfolie op een hoog vuur, gemixt met 3 blaadjes basilicum en 3 druppeltjes citroensap. Daarna gaat alles de koelkast in. Het resultaat is een expressieve en friszure marmelade. Hier moet iets krachtig tegenover staan! Clairette de Roquefort 2008 met impressies van amandel, absint en meidoorn die zorgen voor een florale toets. De smaak, heel licht parelend, zorgt ervoor dat het ragfijne van deze compote nog meer tot uiting komt, omrand met een minerale ziltigheid en afgewerkt met een zoutkristal. Een frisheid die doet denken aan opspattend zeewater, waardoor de tomaat en de meloen naar een hoger niveau getild worden.

Clairette de Roquefort 2008: de clairette, lokaal ‘petit salé’ genoemd, groeit hier sedert 1954 op een kalkbodem. Gericht naar het noorden en verstopt op 380 meter hoogte worden de druiven geoogst begin oktober; ze worden ontsteeld en lichtjes gekneusd. Daarna volgt de schilmaceratie, het persen en de alcoholvergisting, de malo wordt tegengehouden. Rijping in betonnen cuves. Château de Roquefort: Rocca Fortis, gelegen op een helling ter hoogte van Cassis wordt omringd met 24 ha wijngaard. Raymond de Villeneuve staat aan het roer van dit domein dat in een soort amfitheater ligt, kalkachtig van ondergrond en beschermd van de mistral. Een site waar voor biodynamie gekozen werd.

Koude starters Meli-melo van groenten - Max Callégari en Thierry Diderich van Logis du Guetteur in Arcs sur Argens Geen gekunstelde presentatie voor deze seizoengroenten. Klaargemaakt op twee manieren: fijn gesneden en in ijsblokjes ondergedompeld, de wortel, selderij, raapjes, courgetten… en hetzelfde gesneden, maar dan in bouillon gekookt en al dente geserveerd, de wortelen, raapjes, selderij, venkel… Deze meli-melo wordt vergezeld van gepaneerde en gefrituurde reepjes mozzarella, mesclun, fleur de sel, peper en een streepje olijfolie.

IVV140NL

16/02/10

10:46

Page 3

Maar niets is moeilijker dan groenten met een wijn combineren! La Courtade 2007 Côtes de Provence Platina kleur met gouden schijn. Mineraal qua geur doet hij denken aan een Rijnwijn, een grappige nuance voor deze eilandbewoner met een vrij opmerkelijke jodiumtoets, een kwestie van aan te knopen met het maritiem terroir van zijn Île de Porquerolles. Qua smaak opnieuw dat minerale waar wat wit fruit en peper aan wordt toegevoegd, hetgeen hem iets pikant geeft met gedroogde bloemen in de finale, het onsterfelijke van de zee met een parfum van muskus. Met de groenten: de wijn verrast, verbaast! Hij maakt het gerecht expressiever en tilt de selderij naar een hoger niveau, zowel rauw als gekookt, geeft meer beet aan de courgette, maakt de raapjes soepeler, de venkel knapperiger en de worteltjes gladder. Met de gefrituurde mozzarella krijgen we eerst minerale tonen, daarna worden die lichter, geparfumeerd met bloemen en kruiden. La Courtade 2007: 100% rolle met een korte schilmaceratie, gevolgd door een trage persing van 6 uur. De alcoholvergisting vindt plaats in foeders, geen malo en wordt gevolgd door een rijping van 11 maand in vaten op zijn fijne lies met een regelmatige bâtonnage. Het domein : 30 ha wijngaard op een eiland ter hoogte van Hyères, net naast de 1250 ha nationaal park op een ondergrond van fijngemalen schist waar zoet en zilt water samenkomt. Voor oprichter Richard Auther is dit zijn droom die werkelijkheid werd.

Salade van verse ansjovisfilets met avocado Jacques Chibois van la Bastide St Antoine Een bed van schijfjes avocado, eventjes ondergedompeld in kokend water, met daarop de gema-

rineerde ansjovisfilets. Zout en suiker geven smaak aan de vis, terwijl het streepje olijfolie, de paar druppeltjes citroen, de gember, de venkelzaadjes en de plukjes dille voor extra parfum zorgen. Het handvol mesclun zorgt voor kleur en verfrissing. Rosé Cuvée Clarendon 2008 Côte de Provence Domaine Gavoty Licht zalmroze met hier en daar een gouden glinstering. Floraal in de neus, opgepept met een vleugje peper en delicaat door de toets van peperkoek en garrigue. Smeuïg van textuur maar fris van smaak, een spiraal vormend van bloemen en vruchten, kruiden en specerijen die tegelijk het rijke van de meloen, de rode bes, aardbei, chrysant, mirte, kurkuma en laurier subtiel kleuren. Een prachtig en gevarieerd aromatisch defilé. Combinatie: een schitterende rosé die de aandacht trekt en zich helemaal leent tot een harmonisch geheel. De zuren pakken de smeuïgheid van de avocado aan, waardoor we impressies krijgen van vruchten en bloemen. De wijn glijdt over de ansjovisfilets heen, besprenkeld met wat citroen en aangevuld met kruiden en specerijen die de vis fijner maken. Het effect van de mesclun met de wijn is in een slokje weg, hij verbindt zich meer met de vis die hij naar een hoger niveau tilt door er fruitige accenten aan toe te voegen. Het bittertje in de finale zorgt ervoor dat men zin krijgt in een tweede glas. Rosé Cuvée Clarendon:40% syrah aangevuld met grenache en cinsault, waarbij deze twee laatste een paar uur macereren en de syrah verkregen wordt door de saignée-methode Domaine Gavoty : het domein is 45 ha groot en bevindt zich op de site van Grand Campdumy in Cabasse. Van in 1806 volgden zich reeds zes

generaties op. Vandaag is het Roselyne Gavoty die zich ontfermt over deze Provençaalse stek. Ondanks de nabijheid van de zee kan het klimaat best ruw zijn met vooral lentevorst die veel kan stukmaken

Brandade van zeebarbeel - Max Callégari en Thierry Diderich van Logis du Guetteur in Arcs sur Argens

De zeebarbeelfilets worden gekookt in melk met knoflook en vervolgens geplet en samengevoegd met gekookte aardappelen en een scheutje olijfolie. De andere filets worden gewoon gebakken, in stukjes gedaan en bij de brandade gevoegd.

Domaine de La Courtade Ile de Porquerolles Les Quatre Tours - Cave de Venelles 83400 Hyères 56 av de la Grande Bégude - 13770 Venelles www.lacourtade.com T + 33 (0)4 42 54 71 11 - www.quatretours.fr Importateurs : La Vigneraie*/Xavier Ide Vins Recherche Importateur/Partenaire 3

IVV140NL

16/02/10

10:46

Page 4

MOOIE HUWELIJKEN

weerbarstige tannine omsluit. Elegant en luchtig, een hartige rode wijn die buiten kers ook framboos, aardbei en haagappel in zijn fruitkorf zitten heeft. De wijn : een assemblage van syrah en cabernet sauvignon in gelijke delen, een lange maceratie gevolgd door rijping in cuves. . Het wijnkasteel: de 42 ha wijngaard is verdeeld over diverse percelen die zowel beschermd worden door hellingen met bos als door de Trévaresse die de mistral tegenhoudt. Oenologe Phanette Double ontfermt zich over de vinificatie, wat resulteert in precisie en verfijning.

Warme starters Kalfszwezerik met gambas - Alain Ryon van Lingousto in Cuers

Een speciale brandade: deze zeebarbeelbrandade vervangt de klassieke, klaargemaakt met kabeljauw. Normaal denken we aan wit, maar rood is hier meer op zijn plaats: fruitig, goed gestructureerd en geraffineerd kruidig. De tannine maakt de jodiumtoets fijner, terwijl het subtiele fruit de smaak van het vlees beter doet uitkomen. De knoflook tooit zich met de kruiden, terwijl de frisheid van de wijn een uitstekende sparringpartner is voor de geplette aardappelen. Château de Beaupré 2006 Coteaux d’Aix Granaatrood met toesten van amethist, veel fruit in de neus, veel fruit qua smaak met mooie kruiden en een uitstekende frisheid. Kers domineert, waarbij het vruchtvlees ervan de nog wat

4

FEBRUARI/MAART 2010

Opgebouwd zoals een taartje met laagjes groenten en kalfszwezerik waardoor het een soort sandwich wordt. De variatie van texturen is even aangenaam als de opeenvolgende smaken. Secrète 2008 Côtes de Provence de La Cave du Commandeur Wit met gouden schijn, impressies van gekonfijt fruit, gedroogde bloemen en oosterse kruiden. Heel licht oxidatief qua smaak, wat voor volume en een interessante persoonlijkheid zorgt, een frisheid die doorheen het vettige en het smeuïge van de wijn snijdt en die het streepje jodium meer tot uiting brengt. In de finale, toetsen van rijpe peer, witte vijg en peper. Secrète 2008: in de fles zit rolle en ugni blanc. Koude stabulation van 15 dagen aan 10°C, gevolgd door een alcoholvergisting tussen 14 en 16°C. Ook malolactische vergisting. De wijnkelder: de Caves du Commandeur

bevinden zich in Montfort-sur-Argens, een oud dorp middenin de Var, hartje Provence, halverwege de Côte Varoise en de Gorges du Verdon. Combinatie: een vrij evidente combinatie, de wijn met zijn licht oxidatief trekje harmonieert uitstekend met de truffel, tilt de gevogeltebouillon naar een hoger niveau en accentueert het zilte van de gambas. De zwezerik koppelt zijn smeuïgheid aan die van de wijn, terwijl de delicate aroma’s van het orgaanvlees de kruiden en het fruit van de Secrète in zich opnemen. La Pourpre de Roquefort 2006 Côtes de Provence Gecompliceerder is de uitdaging met deze frisse rode wijn, puntig en mineraal, met zwart en rood fruit en goed versmolten tannine door de 26 maanden rijping in vaten van 600 liter. Hier moet de zwezerik beroep doen op de groenten om zich aan de wijn te koppelen. Gekonfijte tomaten, gegrilde aubergines en courgettes vergemakkelijken de klus, waarna het dierlijke het goed kan vinden met de tanninestructuur, de kruiden en het fruit. De gambas, een beetje op de achtergrond in begin, laten hun bakjus los en zorgen voor een knappe terre-mercombinatie. De truffel zorgt voor aromatische versterking. Assemblage van syrah, carignan en mourvèdre gedurende 5 weken in cuves

Zeevruchtenschotels Gevulde courgette met brunoise van schaaldieren en groenten - René Berges van Relais Sainte Victoire in Beaurecueil Een origineel recept dat de traditionele vulling van vlees vervangt door een groentemix met langoustines en pijlinktvisjes, gearomatiseerd met lamsbouillon. Een bijzonder smaakvolle terre-mer-combinatie. Domaine de la Bastide Blanche 2008 Côtes de Provence Wit met lichtgroene schijn, neus van gegrilde pistache, citrus, witte vijg en sterfruit met een vleugje witte peper. De frisse smaak verscherpt de minerale toets die geaccentueerd wordt door een sprankeltje koolzuur. De vrij vettige textuur brengt de zurige tonen in evenwicht, het fruit zorgt voor volume. Combinatie: om een gerecht in toom te houden dat alle richtingen uitgaat, is een ietwat puntige wijn nodig. Zich goed vasthoudend aan zijn minerale basis laat deze witte wijn de eerste smaakgolf over zich heen gaan om zich daarna beter te kunnen focussen. Wanneer de schaaldieren en de inktvissen er aanvankelijk willen vandoor gaan, is dat zonder succes. Al snel geven ze zich over en liggen ze op hun rug, genietend van een stukje fruit. Wat de groenten betreft, die zagen deze wijn reeds van in het begin zitten.

IVV140NL

16/02/10

10:46

Page 5

Blanc Bastide Blanche : assemblage van rolle, clairette en sémillon, met malo en een rijping in cuves sur lies die regelmatig een bâtonnage kreeg. 10% van de wijn kende gedurende 6 maanden een rijping in barriques. La Bastide Blanche: dit domein bevindt zich in het hart van het schiereilend Saint Tropez, langsheen de kust tussen Cap Taillat en Cap Lardier. De wijngaard is ongeveer 17 ha groot. Een deel daarvan bevindt zich in een klein dal dat naar de zee is gericht en zodoende profiteert van vrij belangrijke maritieme invloeden. Combinatie met rood: Domaine Saint-Quinis 2008 Côtes de Provence des Maîtres Vignerons de Gonfaron met een karmozijnrode kleur, een neus van garrigue, kruiden en pruimen, luchtig van smaak, gebruik makend van de lamsjus om zo goede maatjes te worden met de maritieme kant van dit gerecht. Na een korte uitwisseling tussen jodium en tannine, waar de groenten als scheidsrechters fungeren, wint de wijn en versterkt hij het aardse deel van dit clubje. Assemblage van carignan en syrah met een lange maceratie en rijping in cuves. Deze coöperatieve werd gesticht in 1921 en omvat een gebied van 550 ha dat zich situeert in de vallei van de Aille met Gonfaron als belangrijkste dorp.

gedroogde ham, een sausje op basis van olijfolie en miniflan van champignons. Les Hauts de Saint-Ser 2004 Côtes de Provence Donker granaatrood met geuren die doen denken aan gedroogde kruiden, zonnige garrigue meegedragen door de wind, muskaatnoot, tijm en strobloemen, gekleurd met pruimen en tabak. De smaak blijft fris, met een droog accent, een boel kruiden, fruit op de achtergrond en stevige mineralen, een rechtlijnige finale die zijn koppig karakter bevestigd. Assemblage van syrah en cabernet sauvignon op een ondergrond van kalkachtig puin.

Maceratie van 3 weken en een rijping deels in barriques. Combinatie: deze Provençaal kan best wat vettigheid gebruiken en het gerecht geeft hem dat. Zachtjes strooit hij zijn kruiden in het rond en versterkt zo de vlezige smaak van de tonijn. Krachtig fruitig en tanninerijk zorgt hij beetje bij beetje voor een decor van zuiderse garrigue en parfumeert hij zowel de rauwe als de gebakken tonijn ermee. Wat de garnituren betreft glijdt de ham er moeiteloos langsheen, zorgen de champignons voor een wildtoets en vraagt het ei om wat tact. Rode wijn vermijdt het metaalachtige struikelblok dat men vaak bij vette vissoorten aantreft, de onaangename smaak van roest in combinatie met de meeste witte wijnen. Wanneer rood afschrikt bij zomerse temperaturen, kan men nog altijd naar een rosé overstappen. Prestige Rosé 2008 Côtes de Provence Domaine Saint-Ser: lichtroze met een neus die dol is op rood en geel fruit, wat kruiden en een schilletje citrus. Vettig van smaak, fruit gekoppeld aan frisheid met accenten van garrigue die door de wind worden meegedragen. Heel delicaat met de tartaar en fruitiger met de tonijn a la plancha. Cinsault, grenache en syrah qua samenstelling, rijping in cuves. Saint-Ser : een impressionante plek aan de voet van de Sainte Victoire. De wijnstokken lijken wel te drijven op deze kalkachtige golven die als een waterval van de berg naar beneden tuimelen. Vandaag heeft Jacqueline Guichot het voor het zeggen op deze plek waar het altijd waait. Deze wijngaard van 33 ha geniet twee keer van de zon: rechtstreeks en door de reflectie van de zonnestralen op de witte rotsen.

Tartaar van tonijn en met een spiegelei - Guillaume Sorrieu van L’Épuisette in Marseille Rauw als een tartaar en heel kort gebakken, zo verschijnt de tonijn op het bord. Fijngehakt met sjalot, peper, zout en bieslook voor de eerste manier, kort gebakken met daarover een spiegeleitje van kwartel voor de andere manier. Vergezeld van een stukje stokbrood met

5

IVV140NL

16/02/10

10:46

Page 6

MOOIE HUWELIJKEN

Aardse gerechten Kalfsrug in rood en zwart - Jacques Chibois van la Bastide St Antoine Het gebakken kalfsvlees komt op een originele puree, een mix van rode bonen, boter, zure room, tomatenpuree, ketchup en gevogeltebouillon, dit voor het rood. Het zwarte accent wordt gelegd door een saus van gebrande sesam en tamari (gefermenteerde en gezouten soja). Esprit du Sud 2007 Cellier des Quatre Tours Helder granaatrood, neus van rood fruit vermengd met kruiden, kaneel, cayennepeper en rode peper. Ultrazacht van smaak met daarin confituur van aardbeien en frambozen maar verweven met bruine tabak, menthol en zwarte peper, het geheel in toom gehouden door het koppig karakter van deze bijzonder smakelijke wijn die probleemloos met het kalfsvlees combineert. Combinatie: hoe gaan we om met zoveel karakter? Men hoeft niet direct op zoek naar een krachtige partner, zoals men zou denken. Beter is te focussen op de lichtheid en de elegantie en te surfen op de kracht die er van het vlees uitgaat. Het is dan dat er een opeenvolging van delicate en fruitige impressies ontstaat die het gerecht rijker en frisser maken. Esprit du Sud: assemblage van 40% grenache en syrah + 20% cabernet sauvignon. De druiven macereren 21 dagen aan een gecontroleerde temperatuur. De lekwijn wordt 6 maanden in cuves gelagerd vooraleer hij in barriques gaat. De wijn is afkomstig van een wijngaard aan de Trévaresse op een hoogte van de 280 meter. Le Cellier des Quatre Tours: de wijngaard strekt zich uit over 220 ha in de gemeenten Venelles, le Puy Ste Réparade, Puyricard en Aixen-Provence.

6

FEBRUARI/MAART 2010

In groene knoflook gebraden lamsnootjes met een korst van pistache - René Bérard van Hostellerie Bérard in La Cadière d’Azur Voor de groene kleur vermengen we peterselie met knoflook en braden we dit samen met het lamsvlees op een hoog vuur. De korst op basis van broodkruim en gehakte pistachenootjes is tegelijk zacht en krokant. Le Grand Rouge 2007 Vin de Pays des Bouches du Rhône Château Revelette Robijnrood met paarse schijn, de neus zo rond als een kers en zo donker als een vijg gekruid met peper, zoethoutwortel, zwarte bes, leder, rode thee en dennennaalden, zonder de gegrilde amandelen te vergeten. Zacht van smaak met ronde tannine, goed geknoopt in een strak maar ragfijn raster, fris en gekleurd met kruiden

en het eerder waargenomen fruit. Bovenop dit alles heeft hij een humeurig trekje in de finale dat zijn karakter van gentleman-farmer bevestigd. Combinatie: geen twijfel mogelijk! Le Grand Rouge doet het uitstekend van bij de eerste slok en doet me denken aan een lamsschouder die ik enkele jaren geleden in de keuken van Château Revelette proefde. Een klassieke combinatie, absoluut. Maar ook heel complex, waar de lamsjus zich tooit met het fruitige van de wijn. De knoflook blijkt een gedroomde partner die, geholpen door de peterselie, de smaken meer doet uitkomen. Het geroosterde en gedroogd fruit doet zich tegoed aan de saus, krabt het korstje met tannines eraf en kruidt het. Dit alles explodeert in zachte, krachtige, frisse, gevarieerde en succulente smaken. Le Grand Rouge: assemblage van 52% syrah, 27% cabernet sauvignon, 15% grenache en 6% carignan, zowel ingekuipt in kleine bakken als in grote foeders, gedurende 12 maanden gerijpt in nieuwe en gebruikte barriques, gevolgd door nog 9 maanden in cuves. Le Château: gesitueerd in Joucques op de noordelijke en zachte glooiingen van de Sainte Victoire bezit dit domein 24 ha onderverdeeld in 12 percelen tussen 330 en 400 meter hoogte. De wijngaard wordt biologisch benaderd en wordt beïnvloed door het subcontinentale klimaat van dit meest noordelijk gelegen deel van de Coteaux d’Aix. Peter Fischer heeft het er voor het zeggen, net zo veel als deze regio het er voor het zeggen heeft. Een complementair samenspel dat voor evenwicht zorgt.

Dessert Abrikozen met lavendel - Max Callégari en Thierry Diderich van Logis Guetteur

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 7

Dit dessert dat heel koud geserveerd moet worden bestaat uit een glas gevuld met abrikozenmousse en cassonade, afgetopt met slagroom met lavendel. Domaine Gavoty Cuvée Clarendon 2008 De kleur is bijna wit, de geur bijzonder elegant, een frisse mix van citrus, witte perzik en abrikoos met een florale toets van fresia. Qua smaak dezelfde aroma’s met enkele zachte kruiden, wat kurkuma en een jeneverbesje. Een elegante wijn, ongelooflijk elegant Combinatie: een heel delicate wijn die toch genoeg frisheid bezit om op te boksen tegen de room en waarbij zijn smeuïgheid wordt ingezet om het subtiele van de abrikoos te counteren. Op dat moment komt het fruit opzetten en houden de kruiden de lavendel in bedwang, waardoor een valstrik wordt afgewend. Le Clarendon blanc: een 100% rolle, direct geperst en gerijpt in cuves tot aan de botteling. Het is Pierre Gavoty, de vader van Roselyne, die me de kwaliteiten van deze druif leerde kennen. Amper dertig jaar geleden van een gewisse dood gered, is het vandaag een van de meest gevraagde. Een gevarieerd menu met knap aangepaste wijnen, alvast smakelijk! De volledige recepten staan online op onze website: www.invinoveritas.apic.be

Marc Vanhellemont Lijst van de producenten • Gavoty - Caveau de Bachhus(Ch) - www.gavoty.com • Courtade - Vigneraie*/Ide Vins - www.lacourtade.com • Roquefort - Basin & Marot*/Cave desOblats*/Millésime/De Clerck - Vinoblesse(Nl) www.deroquefort.com • Saint Ser - Le Madec/Vasco/GK Services - Sordet(Ch) Ahold(Nl) - www.saint-ser.com • Vignerons de Gonfaron - www.vignerons.gonfaron.org • Commandeur - 04.94.59.59.02 - [email protected] • Bastide Blanche - Douchy/Pure Provence - www.domainedelacroix.com • Saint Julien d’Aille - Horeca Service/Demusketiers/Willy de Beck/Vincent Sélection www.saintjuliendaille.com • Revelette - Cave des Oblats*/Jacques Delire - www.revelette.fr • Beaupré - Mouchart* - Diffuvins(Ch) - DLV Wijnen(Nl) - www.beaupre.fr • Cellier des Quatre Tours - Maag/Cafermi - Plaisir du Vin(Lu) Vins de la Bastide(Ch) - Jean Arnaud(Nl) -www.quatretours.fr

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 8

ENQUÊTE

GROTE IN VINO VERITAS

LEZERSENQUÊTE U was bijzonder talrijk om onze lezersvragen te beantwoorden via onze site. Wij hopen aan uw verwachtingen te kunnen voldoen en danken u alvast voor uw betrokkenheid. Hieronder de synthese van uw antwoorden. Gemiddelde prijs: €/fles

Overzicht respondenten volgens leeftijd en taal Uw leeftijdscategorie Totaal aantal lezers 20 - 25 jaar 25 - 35 jaar 35 - 45 jaar 45 - 55 jaar 55 - 65 jaar boven de 65 jaar

1,52% 7,61% 26,40% 35,03% 19,80% 9,64%

Fr

Vl

1,37% 8,90% 29,45% 34,93% 13,70% 1,64%

1,96% 3,92% 17,65% 35,29% 37,25% 3,92%

5-10 10 15 20 25 30 50 60

Kan een wijn onder de 3€ lekker zijn?

Uw prioriteiten

Ja Neen

gaan naar volgende rubrieken: 1 – Lievelingswijnen/Ontdekkingen 2 – Portret/Wijndomein in de kijker 3 – Proeverij IVV

Uw perceptie over de rol van IVV: - informeert op objectieve wijze: - beïnvloedt uw wijngedrag: - beïnvloedt uw wijnaankopen:

68,52% 20,83% 8,80%

Uw voorkeuren op wijngebied:

FR

VL

- aangename wijnen, gestoeld op finesse en elegantie, maar toch geconcentreerd - met een goede prijs-kwaliteitverhouding - wijnen met een medaille of geselecteerd in gidsen

62,86% 35,71% 1,43%

22,00% 76,00% 2,00%

Waar koopt u uw wijn? Wijnhandelaar/Wijnwinkel Grootdistributie Hard Discount

83,15% 14,61% 2,25%

Kocht u reeds wijn via het internet?

Total

FR

VL

Neen: Ja :

80,85% 19,15%

82,61% 17,39%

76,00% 24,00%

Koopgedrag: Bent u beïnvloedbaar door promoties? Koopt u dan meer? FEBRUARI/MAART 2010

43,75% 56,25%

Welke wijnlanden genieten uw voorkeur?

U hecht ook heel wat belang aan onze Italiaanse rubriek. IVV heeft ongetwijfeld in deze categorie een belangrijke rol te vervullen.

8

19,67% 28,42% 32,79% 8,20% 6,56% 2,73% 0,55% 1,09%

Ja: 32,26% Neen: 67,74%

Frankrijk Italië Spanje Duitsland Portugal Chili

45,81% 22,75% 13,62% 3,18% 2,93% 2,37%

Hebt u aankoopadvies nodig?

ja Neen

34,07% 65,93%

Is het etiket voor u belangrijk?

ja Neen

43,01% 56,99%

Maakt wijn deel uit van uw courante aankopen?

ja Neen

88,17% 11,83%

Wijnaankopen in het buitenland (wijntoerisme)

Neen ja

32,45% 67,55%

Samengevat: onze respondenten zijn open minded maar kritisch. Ze hechten heel wat belang aan wijn, maar meer aan de kwaliteit dan aan de status. Het algemene profiel van onze lezer is dat van de gepassioneerde wijnliefhebber, voor wie de prijs één van de argumenten is, maar zeker niet het belangrijkste. Hij is bereid te luisteren naar advies en heeft geen specifieke voorkeur wat betreft het aankoopkanaal. Hebt u nog andere suggesties, kritieken of ideeën voor ons? Niet aarzelen en stuur ze ons bliksemsnel toe op volgend mailadres: [email protected]

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 9

WINE AFICIONADO

“LES BRIGITTINES” & “COUVERT COUVERT” Om de BTW- vermindering (sic) waardig te vieren presenteert IVV vanaf dit nummer restootjes waar wijn een belangrijke plaats inneemt (en dat is nog geen 5% van de restaurants). We denken vooral aan dié restauranthouders die hun wijnpassie willen delen met hun gasten, zonder aan overdreven winstbejag te denken. Onze criteria: de keukenkwaliteit, de wijnkaart en de prijs voor die wijnen. Uiteraard zonder de persoonlijkheid van de mannen en/of de vrouwen in de keuken en de zaal te vergeten. Bovendien zal elke Wine Chef, exclusief voor IVV, u zijn beste wijn-gerecht-combinatie voorstellen... Niet iedereen kan “Myny” zijn! Stijlvol art deco, aangenaam ouderwets. Hier geen hoogdravende aceto-basalmico, fusion kitchen of moleculaire toestanden (moleculaire Myny? Hé, dat was een gemakkelijke!) Klassiek, rasecht, authentiek, prachtige zeetong, hemelse varkenspoten, danteske kalfskaakjes, rabelaisiaans versierde borden! Coëfficiënten omgekeerd evenredig met de generositeit van de eigenaar, chef-sommelieranimator. De mooiste kaart in België voor Elzaswijnen. Ook ontdekkingen die constant vernieuwd worden (what’s in a name). Trouwens voor vele wijnbouwers is het hun favoriete plekje…

De voor IVV ideale wijn-gerecht combinatie: Heldere Wildbouillon (haas-fazant) met Domaine d’1000 Rose, Cuvée Léa 2004 (met ietwat kruidige en dierlijke tonen) VdP des Coteaux du Libron. Aan de basis van deze krachtige en genereuze wijn het trio syrah/grenache/carignan die een jaar op eik lagerde. Nogal ongewoonlijk om een wijn met een soep te combineren. Omdat het enerzijds gaat om een krachtige, strak gehouden en erg geconcentreerde wildconsommé met een waaier van herfsttonen; anderzijds omdat het een rijkelijke ietwat dierlijk getoonde en kruidige wijn is. Deze ietwat paradoxale combinatie leek ons toch optimaal.

Les Brigittines – Dirk Myny Kapellemarkt, 5 - 1000 Brussel Tel: 02 512 68 91 - www.lesbrigittines.com

Vincent, Laurent en Veerle, het infernale trio in Heverlee Elzassers in de omgeving van Leuven! Ze deden er goed aan om naar ons te komen. In het sobere, alhoewel ook elegant, frisse en sereen heldere kader zijn de twee broers in de weer om hun prachtige grondstoffen zo te bewerken dat ze hun eigenheid behouden. Verfijnd en toch smaakvol, geraffineerd en toch evenwichtig, elegant en immens lekker. Laurents vrouwtje ontvangt de gasten met eenzelfde bezieling. In de kelder veel lekkers uit de Loire, Italië, Bourgogne met flessen quasi aan inkoopprijs. Ook een uiterst verzorgde keuze aan mierzoete likeurwijntjes (vin naturel) . De voor IVV ideale wijn-gerecht-combinatie: “Perles Blanches”-oesters met komkommer en mierikswortel, met een Domaine Paris Sigalas “Assyrtiko-Athiri'' Santori, Griekenland of Ivan Enjingi Grasevina (welsch riesling) - Kutejo Croatie 2008 Voor 4 personen: 32 uitgehaalde “perles blanches”-oesters, het vrijgekomen oestervocht, alsook de onderste schelpen bewaren. 10 cl room, mierikswortelpasta of wasabi, 10 cl droge witte wijn (Gros Plant du pays Nantais), 2 fijngesnipperde sjalotjes, 1 komkommer, blaadje gelatine. Sjalotten en witte wijn inkoken tot het vocht

verdampt is, laat afkoelen. Oestervocht doorzeven en 25 cl opzij houden. Een derde van het oestervocht even opwarmen en er het (vooraf in koud water geweekt) blaadje gelatine in laten smelten. Overige oestervocht aan gelatineoestervocht toevoegen en koud bewaren. Room opkloppen, 8 fijngehakte oesters toevoegen en kruiden met mierikswortel. Met een dunschiller lange repen van de geschilde komkommer snijden. De overige oesters met de komkommerrepen omwikkelen. In elke schelp een beetje mierikswortelroom lepelen, er de omwikkelde oester opleggen, napperen met de oestervochtgelei. Onmiddellijk opdienen, goede keuken wacht niet.

Couvert Couvert 171 Sint-Jansbergsesteenweg 3001 Heverlee 016/29 69 79 - www.couvertcouvert.be

Philippe Stuyck

* IVV-raadseltje Twee professionele salons overlappen elkaar: SuperVino en CalculetteFair. Welk van de twee salons zal de meeste bezoekers tellen? Om uw antwoord te vergemakkelijken, onze vraag treft enkel de bezoekende restauranthouders. Stuur uw antwoorden aan de V.Z.W [email protected]

9

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 10

DOSSIER ELZAS

VINDEN WE HET TERROIR TERUG IN DE

GRANDS CRUS VAN DE ELZAS? Als er een punt is waarover alle grote wijnbouwers in de Elzas het eens zijn, dan is het de noodzaak dat het karakter van grote terroirs in de regio volledig tot uiting moet komen. En in het bijzonder bij de 51 Grands Crus (Kaefferkopf hoort eindelijk bij de top).

D

aarentegen lopen de opinies blijkbaar uiteen wanneer er twee of drie andere vragen worden gesteld, met name: hoe kan de wijnbouwer de originaliteit beschermen, de dominerende karaktertrek van de plek, de fameuze link met het terroir? Of om het radicaler te formuleren: hoe komt het dat een en dezelfde Grand Cru bij sommige producenten als een gewone riesling op de markt komt en bij anderen als een echte terroirriesling? Deze betreurenswaardige realiteit op het terrein zorgt voor verwarring bij de consument en zwakt het imago van de Grands Crus af. Zich bewust van dit probleem creëerde het AVA

(Association des Vignerons d’Alsace) de Commission Grands Crus op, waarvan men als voorzitter Jean-Michel Deiss koos, ambassadeur van de terroirexpressie met verschillende druivensoorten op een en hetzelfde terroir, of de fameuze complantation in het Frans. Na een woelige algemene vergadering in juli 2009 bleven er veel vragen onbeantwoord. Om een duidelijker beeld te geven op het debat voegden we enkele uiteenlopende meningen samen.

Jean-Michel Deiss Zijn stellingen zijn gekend: ‘Voor de Grands Crus moet enkel het terroir eruit komen en zijn

andere toevalligheden daaraan onderschikt. De aanduiding van de druivenvariëteit is dus overbodig en soms contradictorisch in vergelijking met de gebruikelijke invloed die het terroir uitoefent: Traditioneel in de Elzas werden terroirwijnen uitsluitend genoemd naar de plaats waarvan ze afkomstig waren. De aanplant van meerdere druivensoorten op één terroir werd dus de absolute regel. Zoals ook elders, van Bordeaux tot de Côtes du Rhône, gaande over de Bourgogne die tot in de jaren 1950 pinot noir, chardonnay, beurot en zelfs aligoté vermengde in de wijnen van Montrachet! Het is om die reden dat wij besloten hebben om voor onze Grands Crus en toekomstige Premiers Crus de druivensoort, die zo beperkend en steriel is, niet meer te vermelden en nog enkel de geest die aan een bepaalde plaats eigen is aan te duiden.’ Dat deze visie door het merendeel van de wijnbouwers niet meteen wordt gedeeld verbaast nauwelijks.

Eliane Ginglinger-Fix Als voorzitster van het Syndicat des Vignerons Indépendants zet ze de essentie van hun argumenten op een rijtje: ‘Sommige dingen willen we graag behouden, zoals natuurlijk de aanduiding van de druivensoort dat facultatief gereglementeerd is. Niemand wordt verplicht, maar onze klanten zijn het gewend en het zou een reëel commercieel risico zijn het te verbieden.

10

FEBRUARI/MAART 2010

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 11

De consument kent nu eenmaal niet al onze 51 Grands Crus. Bovendien wensen bepaalde lokale besturen de mogelijkheid om Vendanges Tardives en Sélection de Grains Nobles te behouden binnen de Grands Crus, iets wat meneer Deiss aanvecht. Om welke reden dan ook willen onze leden een duidelijk gemeenschappelijk overleg over al deze zaken en andere aangelegenheden. Ze verkiezen dat de diversiteit van de productie binnen de Grands Crus verdedigd wordt, meer dan de specialisatie van een bepaalde druivensoort, hetzij door meerdere druivensoorten aan te planten op een en hetzelfde terroir.’

Olivier Humbrecht Olivier Humbrecht is een andere gekende figuur in de Elzas. Hij vindt niet alleen dat er een basisprobleem bestaat gelinkt aan het terroir, maar dat er ook een probleem is qua vorm: ‘We hebben twee jaar de tijd om ons uit te spreken over wat we willen, in elk lokaal bestuur binnen onze 51 Grands Crus, om ons naar de toekomst te richten en onze Grands Crus een sterke identiteit te bezorgen. Enkel een goed gevoerd debat kan de duurzaamheid van deze projecten verzekeren. Een persoonlijk project, zoals dat van Jean-Michel Deiss, kan niet opgelegd worden aan het geheel van de Grands Crus. Overigens, we zouden deze vraag kunnen projecteren op een enkele AOC Alsace Cru, maar zijn het geen 51 AOC’s Alsace Grand Cru waarover het gaat? Eigenlijk zou men moeten definiëren hoe het terroir impact heeft op de wijn. Wordt een Grand Cru beter vertegenwoordigd door een bepaald type wijn, droog of met restsuiker? Is een bepaalde druif beter geschikt dan een andere, of misschien twee druivensoorten? Komt in de assemblage van bepaalde druivensoorten het

Maison Emile Beyer 7 place du château - 68420 Eguisheim T: +33-(0)3 89 41 40 45 - www.emile-beyer.fr Recherche Importateur/Partenaire

terroir beter of minder goed tot uiting? Of gaan we naar een terroir waar meerdere druivensoorten samen staan aangeplant? Moet men op percelen binnen een bepaalde Grand Cru Vendange Tardive en Sélection de Grains Nobles toelaten of net uitsluiten? Wat mij betreft vind ik dat op bepaalde Grands Crus van 30 tot 40 hectaren de geologische en klimatologische diversiteit zo verschillend kan zijn dat men de toelating zou moeten hebben van met twee of meerdere druivensoorten te werken, in de plaats van met één. En dat er eerder twee of drie wijntypes zouden mogen gemaakt worden dan slechts één. Hoe dan ook ben ik geen voorstander van meerdere druivensoorten op een en dezelfde plek aan te planten (complantation) omdat dit onvermijdelijk uitmondt in wijnen met restsuiker. Dit komt erop neer dat men dus alle druivensoorten tegelijk moet oogsten, op het moment dat de ene soort net genoeg rijp is en dat men met potentiële alcoholsterktes zit tussen 13 en 18 graden, al naargelang de variëteiten.’

Christophe Ehrard Christophe Ehrard van Josmeyer zit de lokale raad van de Grand Cru Hengst voor. Hij bekijkt deze zaak niet door meerdere druivensoorten op een en dezelfde plek aan te planten, noch door specialisatie: ‘In dit stadium is het onmogelijk de expressie van Hengst aan banden te leggen door één bepaalde variëteit, gewürztraminer bijvoorbeeld. Men moet alle aangeplante druivensoorten de tijd gunnen om uit te maken dewelke meest geschikt zijn voor Hengst. Bovendien is het wel degelijk de man of vrouw die de link legt met het terroir. Men moet rekening houden met de variëteit, het terroir, het jaar én de wijnbouwer. Meedere variëteiten op een en dezelfde plaats aanplanten bijvoorbeeld vereist tegelijk

eerlijkheid, competentie van de wijnbouwer en valorisatie van zijn werk door een prijs die hoog genoeg is. Niet iedereen wenst dit en niet iedereen is daarin geïnteresseerd.’

Jean Schaetzel De eindconclusie laten we over aan Jean Schaetzel, eveneens een gerenommeerd wijnbouwer en leraar wijnbouw: ‘Er zijn zeker Grands Crus die de druivenvariëteit overstijgen, hun terroir verdringt de variëteit. Daarentegen zijn er andere waar de druivensoort dominant blijft. Vandaag de dag zijn er naar mijn mening slechts vijf Grands Crus die zich in de eerste categorie bevinden: Rangen de Thann, Schoenenbourg, Kastelberg, Kienzlerberg, Altenberg en Bergbieten. Een ander aspect wat Kaefferkopf betreft is dat er een probleem is met de heterogeniteit van de ondergrond om het terroir te definiëren: een deel granietachtig,

Domaine Zind Humbrecht 03 89 27 02 05 - [email protected] Importateurs :TG Vins/Godaet Van Beneden

Freyburger Marcel 13 Grand’Rue – 68770 Ammerschwihr T: +33389782572 - www.freyburger.fr Recherche Importateur/Partenaire

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 12

TERROIR, ZEI U?

een deel klei-kalkachtig. Wat is dus zijn identiteit? Nog een moeilijkheid is dat de werkwijze in de wijngaard de laatste 25 jaar sterk gewijzigd is. Afijn, tot waar moet men gaan om de link met het terroir te definiëren? De beschrijvende argumenten kunnen heel ver gaan. Wat ik persoonlijk verwacht van een Grand Cru is dat het een bewaarwijn is, een wijn die gemaakt is van rijpe druiven die gedomineerd worden door zuren van het type wijnsteenzuur en niet van het type melkzuur. Hij moet ook een lange afdronk bezitten, een tikje ziltig mineraal en hij moet iets specifiek hebben, een originele toets gelinkt aan het terroir. Is hij daarom rechtlijniger en strakker of integendeel breder en weelderiger, heeft een Grand Cru een aromatisch kenmerk? Wie kan naast dit alles en binnen de 51 Grands Crus de wijnbouwer zijn die aanzien wordt als dé referentie op het gebied van terroirexpressie? Want laat ons ook de menselijke dimensie niet vergeten, de mens blijft nu eenmaal de vertolker van het terroir.’ Hopelijk zijn de teksten tegen 2012 van de Elzassers klaar, de deadline die Europa hen gaf om orde te scheppen in de bepalingen van de Grand Cru-terroirs. En gaat door de praktijken in de wijngaard en in de wijnkelder de algemene kwaliteit van de terroirexpressie in de Grands Crus hiermee vooruitgeholpen worden?

Bernard Arnould Lijst van de producenten • Beck-Hartweg - 03 88 92 40 20 - - http://vins-beck-hartweg.chez-alice.fr • Beyer Emile - 03 89 41 40 45 - www.emile-beyer.fr • Deiss Jean-Michel - De Coninck* - 03 89 73 63 37 - www.marceldeiss.com • Ginglinger-Fix Eliane - 03 89 49 30 75 - www.ginglinger-fix.fr • Freyburger Marcel - 03 89 78 25 72 - www.freyburger.fr • Josmeyer - Vps/Caves de France/Feys Van Acker - www.josmeyer.com • Landmann Armand - 03 88 92 41 12 - [email protected] • Lissner Clément - 03 88 38 10 31 - www.lissner.fr • Schaetzel Jean - Caviniere*/Mostade Hennebert/True Great Wines/ Dercor/Oenoloisir - 03 89 47 11 39 - [email protected] • Schoech Maurice et fils - Traiteur Papillon/Sorescol Services 03.38.98.78.25.78 - www.domaineschoech.com • Zind Humbrecht - TG Vins/Godaert Van Beneden - 03 89 27 02 05 [email protected]

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 13

ELZAS

NIEUWE KOPPEN

IN DE ELZAS Jong of minder jong, elk jaar komen er nieuwe wijnmakers de rangen van de betere wijnbouwers vervoegen. Van noord naar zuid zijn dit er zes.

Domaine Emile Beyer, Eguisheim Opgelet, verwar dit domein opgericht door Emile Beyer niet met dat van zijn broer Léon. Het huis en de oude kelders situeren zich in hartje Eguisheim. Christian, 32 jaar en de 14de generatie, bewerkt 17 hectaren wijngaarden om 26 verschillende wijnen te maken. Zijn vader en hij lieten aan de rand van het dorp een nieuwe kelder bouwen van 800 m2 om in de beste condities te kunnen werken. Christian vertelt: ‘We volgen het lastenboek voor biowijn, maar zitten nog niet in de overgangsfase.’ De rode draad in heel de productie is evenwicht en precisie. Een flink kwart van de wijngaardoppervlakte is Grand Cru. De Riesling Pfersigberg 2007 is droog met 13∞ alcoholvolume, de strakke zuren van deze Grand Cru geven hem een luchtig profiel met een fijne, minerale en zilte smaak. Omgekeerd brengt de Eichberg met zijn diepgaandere bodemstructuur een zekere rijkdom, 12 gram suiker, mooi evenwichtig door uitstekende zuren. Het voorbeeld van de Eichberg 2005 bewijst de capaciteit om na enkele jaren het restsuiker te verteren. Te volgen in de toekomst is de Clos Lucas, een perceel van 2,5 ha hartje Pfersigberg, aangeplant met riesling die naarmate deze ouder wordt een sterke Pfersigbergidentiteit moet tonen

Domaine Maurice Schoech, Ammerschwihr Een ander oud familiedomein, deze keer in Ammerschwihr en waarvan de familie van de gebroeders Schoech in 1650 hun intrek namen. Sébastien is de man van de kelder, Jean-Léon van de verkoop, en samen staan ze voor 11 hectaren wijngaarden. ‘Helemaal de biopraktijken benaderend, werken we nog op de conventionele manier omdat het granietachtige terroir van Kaefferkopf afremt. Dit omdat het moeilijk te bewerken is zonder voor erosie te zorgen’, vertellen beide broers. Daarentegen is hun nieuwe aanplanting die dateert van 2001 op het hoger deel van Rangen voor 100% bio. ‘Op dit merkwaardig vulkanisch terroir kozen we voor een eerste aanplanting van riesling, pinot gris en gewürz. We gingen deze uitdaging aan omdat we denken dat er met dit terroir een logica achter schuilt. Ook al is er voor de Grand Cru Rangen geen toelating voor een assemblage of het aanplanten van meerdere druivensoorten op een en dezelfde plek.’ Het resultaat? 8000 stokken/ha met 20 hl/ha voor hun Harmonie R 2007 met een geur van kruiden en gerookte turf, een soepele maar diepe smaak. De Harmonie R 2008 is een droge wijn en komt mannelijker over met ziltige en minerale zuren die voor kracht en intensiteit zorgen. Op het granietachtige deel van Kaefferkoph resulteert de 2008 in een authen-

tieke terroirwijn, vrij strak van smaak met aroma’s van citrus en een elegante mineraalheid die rechtlijnigheid en spanning aan deze pure materie geeft. Ook de Gewürz 2008 is op dit terroir bijzonder geslaagd. Hij verenigt 50% van het granietachtige gedeelte en 50% van het klei-kalkachtige deel: kruidige neus en met veel exotisch fruit in de smaak die overigens nooit zwaar wordt ondanks het suikergehalte. Nog interessant binnen de Grand Cru Mambourg is de Muscat 2008: een terroirmuscat, vol en rond met 20 gram restsuiker dat perfect geïntegreerd zit in een materie die knap in evenwicht wordt gebracht door zijn zuren Domaine Marcel Freyburger, Ammerschwihr Christophe Freyburger leidt sinds 1995 het bedrijf dat destijds door zijn grootvader werd opgericht. De 7 ha wijngaarden worden nog steeds ‘en lutte raisonnée’ bewerkt, al overweegt hij over te stappen naar bio. Met rendementen tussen 50 en 60 hl/ha brengt hij in de Grand Cru Kaefferkopf meer elegante dan krachtige wijnen. De Riesling Kaefferkopf 2008 werd begin oktober geoogst met een potentieel alcoholvolume van 14,2∞: rijp fruit met 8 gram suiker en prima zuren dat samen resulteert in een ziltige finale. Een andere wijn uit 2008 van deze Grand Cru is een assemblage van reeds geperste riesling (20%) en gewürz

13

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 14

ELZAS

(80%), op hetzelfde moment geoogst en waarmee opnieuw wordt aangeknoopt met een traditie die eigen is aan dit terroir: luchtig en elegant ondanks de 20 gram suiker dat ook hier perfect wordt gecounterd door de zuren. Mooi geslaagd is eveneens de Gewürztraminer Kaefferkopf 2008, afkomstig van druiven op het klei-kalkachtige deel van deze Grand Cru en geoogst aan een potentieel alcoholvolume van 16∞: mooi kruidige geur, witte peper, geel fruit, gekonfijte sinaasschil, kortom een complexe wijn waarvan de smaak op dit moment nog wat gekenmerkt wordt door het suiker maar mooi in evenwicht wordt gehouden door het frisse van zijn fijne mineraalheid Domaine Beck-Hartweg, Dambach-la-Ville Florian Hartweg, amper 22 jaar maar erfgenaam van een familietraditie van meer dan vijf eeuwen, bezit onder zijn bescheiden en kalm uiterlijk een enorme persoonlijkheid. Het domein strekt zich uit over 5,5 hectaren, waarvan 1,35 hectaren op de Grand Cru Frankstein. Men startte er met de overgang naar bio in 2008. Na het proeven van een vijftiental wijnen kunnen we stellen dat de rode draad doorheen heel de productie netheid en elegantie is. Of het nu gaat over de cépagewijnen van het instapgamma of die van de Grands Crus, gaande over de tussenreeks van de Vins de Réserve en de Vins de Prestige, steeds merken we een nostalgische kant die niet strookt met de kwaliteit van de materie. Zoals in die Riesling uit 2008 met toetsen van pompelmoes, ananas en mandarijn met zijn sprankelende smaak van rijpe zuren, droog van smaak met 4 gram suiker. Mijn voorkeur gaat uit naar wijnen van de Grand Cru Frankstein met een terroir van twee-micagraniet, versnipperd van zuid naar zuidoost. Het geeft de wijn specifieke aroma’s: acaciabloesem, rozen, fijne toetsen van lychee. Net zoals in de Gewürztraminer 2005 waarvan de breedte qua smaak ondersteund wordt door het ziltige van het minerale en de zuren. Aroma’s van witte bloemen, mango en citrus vinden we in de Riesling 2008, gevolgd door meer minerale en strengere tonen, die echter niets afdoen aan de finesse. Krachtiger is de 2007 die zijn 7 gram suiker nog niet goed heeft verteerd met een vrij strakke smaak en een geciseleerde frisheid door het ziltige van het minerale. De Pinot Gris 2006 met zijn aroma’s van perzik en rijpe peer is krachtiger en breder van structuur, niettemin droog gevinifieerd. Wij kijken alvast uit naar wat Florian de volgende jaren brengt. Domaine Armand Landmann, Nothalten Gesitueerd in een zone die gedomineerd wordt door zandsteen en graniet van Nothalten, begint dit domein van 10 hectaren door zijn elegante en pure wijnen voor zichzelf te spreken. Het was in 1992 dat deze voormalige directeur van een bankfiliaal besloot de wijngaard van zijn ouders, tantes en nonkels over te nemen. Sindsdien heeft hij een hele weg afgelegd, getuige zijn terroirrieslings. Zo bezit de Heissenberg 2007 een elegantie van het graniettype met rijp fruit en een fijne, ziltige mineraliteit met een aangename drinkbaarheid. Dezelfde wijn in 2008 bezit exotisch fruit in de neus, maar is voller qua smaak dankzij de minerale zuren die de 13 gram suiker uitgommen. Wat de versie 2008 betreft van de Grand Cru Muenchberg, afkomstig van wijngaarden tussen 50 en 60 jaar oud en met een doorgedreven selectie, deze uit tegelijk zijn jaartal en zijn terroir van zandsteen met vulkanische overblijfselen: stevige zuren, een fruitige neus aangevuld met een tikje venkel en een elegante materie. De Muenchberg 2004 laat met wat geduld binnen vier of vijf jaar zien dat het terroir de bovenhand krijgt op de druif: standvastig van smaak, een uitgesproken zilte mineraalheid, terwijl de geur met discrete toetsen speelt van mango en anijs. De rendementen zitten naargelang de wijn tussen 50 en 70 hl/ha voor de wijnen die aan particulieren worden verkocht (50% van de productie gaat naar Trimbach en J.B. Adam); de prijzen zijn dus aantrekkelijk

14

FEBRUARI/MAART 2010

Domaine Clément Lissner, Wolxheim In 2001 nam Bruno Schloegel dit domein over van zijn oom Clément Lissner. Omwille van de levendigheid zoekt hij zowel evenwicht in de wijngaard als in de kelder. Momenteel laat hij een ‘bioklimatologische kelder’ bouwen in löss, terwijl het volgens hem ‘een totale verwerping van de biodynamie en de voorheen gebruikte antroposofische benadering is, hetzij om een ietwat nostalgische blik te maskeren, een honger naar extremen of een gebrek aan kennis.’ Hij maakt vooraal aanspraak op ‘organische wijnen’, volgens hem. Zijn 10 hectaren resulteren in meer dan 20 wijnen. Het gamma rieslings van 2007 is vooral trouw aan de verschillende terroirs. De Riesling Rothstein, afkomstig van roze zandsteen en klei is elegant floraal qua geur en bezit een frisse smaak met fijne zuren die de 7 gram suiker weten af te zwakken. De Riesling Wolxheim komt van een ondergrond met oölitisch kalkgesteente: droog van smaak, puur, elegant en met een fijne mineraalheid van vuursteen en een vleugje gerookt. Nog meer persoonlijkheid qua geur vinden we in de Riesling Grand Cru Altenberg de Wolxheim met reeds minerale tonen bij het geurenpalet van gele citrus. Dankzij de zilte mineraalheid blijft de smaakbreedte binnen de perken. Frisheid en elegante concentratie gaan hand in hand bij deze knappe terroirwijn. Dezelfde wijnen in 2008 onderscheiden zich door nog scherpere zuren in een rijpe materie, enkel jaren wachten lijkt hier aangewezen

Bernard Arnould

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 15

VERGETEN SOORTEN...

CHATUS Een vergeten of een eerder verwaarloosde druivensoort na de druifluisplaag. Veeleisend als ze is, werd ze nog nauwelijks aangeplant. Slechts enkele families in de Cévennen plantten hier en daar een paar aren aan voor eigen gebruik.

Dinosaurus In de administratieve vergetelheid geraakt omdat deze druif niet in de ampelografische inventaris van 1950 werd opgenomen, was het een hele krachttoer opdat deze druif opnieuw werd opgenomen in de Vitis-familie. In december 1991 werd ze uiteindelijk terug herkend (want vandaag de dag is het niet genoeg dat men bestaat, men moet ook papieren bezitten om dat te bewijzen). Daarna was het de beurt om deze druif opnieuw te leren kennen, ze te doen groeien en er wijn van te maken. Dat gebeurde ook, weliswaar op kleine schaal. Slechts twee coöperatieven en één particuliere wijnkelder in de regio van Rosières, gelegen in het zuiden van de Ardèche, bottelen wijnen. Nochtans zijn er ook op andere plaatsen sporen van terug te vinden. In de westelijke Alpenvalleien wordt ze als autochtoon aanzien en luistert ze naar namen zoals nebbiolo, neiret en brunetta. Ook in Valle di Susa (project Eagle Wines) werden er proeven gedaan met aanplantingen.

De ampelograaf vertelt In de Cévennen is deze druif een vroegtijdige soort en is ze rijp eind september. De wijnplant draagt zijn vruchten vrij hoog en heeft hele grote en diep ingesneden bladeren. Hij bezit vrij dikke trossen, conisch en met dicht op elkaar gepakte druiven. Deze zijn ovaal en

blauwachtig zwart en hebben een weinig resistente, dunne schil. Op dit moment bestaat er één kloon: de 1046. De druivelaar is gevoelig voor vorst, net zoals voor echte en valse meeldauw. Daarentegen maakt hij weinig kans op grijsrot. Voor het leiden van de ranken wordt de arcure-methode gekozen: lange ranken geleid door een draad, vastgemaakt in een cirkelboog. Rendement: in de buurt van 40 hl/ha voor een aanplantingsdichtheid van 4400 stokken/ha. .

Vinificatie Volgens de methode die gehanteerd wordt door de Cave de Rosières (die we meteen willen bedanken) gebeurt de alcoholische vergisting langzaam, na nauwgezet ontstelen. Op het einde van deze vergisting, of in de derde week, start onder de marc of schillenkoek de malolactische vergisting. Enkel de lekwijn wordt in vaten gedaan. De perswijn, te bitter en overmatig tanninerijk, wordt gescheiden. De wijn sur lies krijgt gedurende één jaar een wekelijkse bâtonnage. Eens samengesteld verblijft de wijn nog 12 maand in betonnen cuves vooraleer hij wordt gebotteld.

chutisten), kersenconfituur, een vleugje wierook, schil van bittere sinaas en viooltjes. De strakke tannine neemt het klein droogtegevoel naar het eind toe niet weg, gelukkig zorgt de genereuze sappigheid voor een vrij soepele structuur. Chatus van Domaine du Grangeon Chatus 2005 Vin de Pays des Coteaux de l’Ardèche Christophe Reynouard Donker granaatrood, ruikend naar leder met pruimen, humus met kersenconfituur, droge biscuit met mispelpasta. Levendig qua smaak schudt hij de papillen stevig door elkaar en gaat hij op zoek naar het heerlijke van gelei van bramen en rode bessen, geparfumeerd met komijn en kardemom, waar een zoethoutstokje aan werd toegevoegd. De fijnkorrelige tannine zorgt voor een zijdezachte vettigheid, waardoor er een fruitige sappigheid komt opborrelen. Onder dezelfde noemer proeven we bessen en kruiden in de afdronk.

Marc Vanhellemont

De proef op de som

Cave coopérative de Rosières Grillou +33 475 39 52 09 [email protected]

Chatus 2005 Monnaie d’Or Vin de Pays des Coteaux de l’Ardèche Diep granaatrood, veel blauwe bosbes en puree van kaki (het lievelingsfruit van para-

Domaine du Grangeon Christophe Reynouard +33 475 39 54 www.domainedugrangeon.free.fr

15

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 16

DOSSIER IVV

BLAYE VANDAAG

Jean Lissague, directeur van het wijnsyndicaat van de Côtes de Blaye, schetst ons de lokale stand van zaken

16

FEBRUARI/MAART 2010

IVV: Hoe gaat het met de wijnen van Blaye? Niet slecht eigenlijk, misschien lijden we iets minder dan andere appellaties. In Frankrijk en België staan we in de Top 10 van de meest verkochte appellaties. Niettemin moet onze export nog groeien die vandaag slechts 10% van onze markt vertegenwoordigt. België is onze eerste bestemming. De grote nieuwigheid is onze nieuwe appellatie Blaye-Côtes de Bordeaux. Wijnjaargang 2008 is een overgangsjaar, maar voor 2009 is deze herkomstbenaming definitief. IVV: Waarom deze nieuwe AOC? 90% van onze verkoop vindt plaats op de Franse markt, waarbij deze al een tijdje achteruit boert. We mogen dan een sterke naambekendheid hebben in Frankrijk, eens we de grens oversteken is die nul of quasi nul. Bordeaux geniet daarentegen wél van een naambekendheid en een uitstekend imago op internationaal vlak. Daarom hebben we ervoor gekozen om Bordeaux in ons imago te betrekken en zodoende deuren te openen die tot op vandaag gesloten bleven. Wijnbouwers hebben de keuze tussen Blaye-Côtes de Bordeaux of Côtes de Bordeaux. De AOC Côtes de Bordeaux is pas officieel sedert 29 oktober jongstleden, maar er werden reeds vier handelsmerken opgericht. Voor die tijd richtten ze zich op de exportmarkt met de appellaties Bordeaux of Médoc, niet met 1ères Côtes de Blaye. Vandaag en dankzij het volumepotentieel lanceren ze de Côtes de Bordeaux. Het spreekt voor zich dat men met de overgang naar de appellatie Côtes de Bordeaux op een hoger niveau mikt dan met de wijnkwaliteit van de gemeentelijke appellaties. Te meer omdat we

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 17

een strenger lastenboek voorleggen en dat de wijnbouwers ook zelf bereid zijn om de kwaliteit op te krikken. Bovendien zet de ontwikkeling van het imago van Côtes de Bordeaux in het buitenland, dankzij de négoce, de deur op een kier voor de wijnverkoop binnen onze andere appellaties. IVV: Hoe bedoelt u? Premières Côtes de Blaye en Blaye wordt opgedeeld in wit en in rood, Côtes de Blaye is enkel voor wit. Blaye Blanc slaat op de productie van ugni blanc, een overblijfsel van in de tijd dat we wijnen produceerden om te distilleren. Côtes de Blaye Blanc blijft bestaan voor de wijnen waar colombard in de samenstelling zit. Maar geen mens die er nog aanspraak op maakt. Alle wijnbouwers vervingen deze variëteiten door meer nobele soorten en produceren witte wijnen onder de naam 1ères Côtes de Blaye. We hebben dus de appellatie Blaye Blanc geschrapt. Voor zij die nog ugni blanc en colombard hebben, worden deze wijnen nog voor 10 jaar ondergebracht in de appellatie Côtes de Blaye. Daarna wordt ook deze AOC geschrapt. IVV: Wat is er van uw appellatie Blaye Rouge geworden, ontstaan in 2000? Die groeit beetje bij beetje. Elk jaar vervolledigen één of twee wijnbouwers de groep. Het enthousiasme en de interesse groeit, maar de structurele condities zijn niet altijd even gemakkelijk en komen niet snel tot stand: de aanplantingsdichtheid bijvoorbeeld. De appellatie is verdubbeld in oppervlakte en in productie, maar het gaat hem vaak over wijnbouwers die vertrokken zijn van één of twee hectaren en dit beetje bij beetje opschroeven. Bepaalde wijnbouwers hebben vandaag heel hun eigendom in de AOC Blaye ondergebracht. IVV: Waarom creërde men niet hetzelfde voor de witte wijnen? Dat is wat we wilden, een heel streng lastenboek opleggen en grote witte wijnen produceren in de appellatie Blaye die we helemaal onder de knie hebben. Spijtig genoeg werd onze vraag door het INAO verworpen. Ons doel was de coherentie tonen van onze inspanningen en onze kwaliteit binnen al onze appellaties, maar het INAO vond dat we de zaken ingewikkelder maakten. Ze wilden zelfs dat we onze nieuwe AOC Blaye Rouge lieten vallen, waarvoor ze ons nochtans steunden destijds. We waren dus wel verplicht om dit project los te laten.  Interview

DEGUSTATIE BLAYE

In totaal proefden we 35 wijnen, waarvan 30 rode en 5 witte. Op het eind van de rit selecteerden we slechts 5 rode en 2 witte wijnen. Het moet gezegd dat 2007 in rood niet onmiddellijk boeiend was. Gelukkig ontkrachten onze vijf uitzonderingen de trieste regel van wijnen waar meestal een gebrek aan materie was. Wijnen die zich achter het hout wilden verschuilen, maakten er zich helaas niet interessanter mee. De betere wijnen vielen eerder op door hun levendigheid en vlotte drinkbaarheid. Ze kunnen reeds nu gedronken worden en zelfs nog verbeteren. De witte wijnen van 2008 daarentegen vielen op door hun homogene kwaliteit met knappe citrusaroma’s en meer dan correcte zuren. In het proefpanel zaten: Philippe Stuyck, Bernard Arnould, Daniel Marcil, Youri Sokolow, Hervé Lalau en Marc Vanhellemont.

CHÂTEAU LES JOUBERTS 2006 PREMIÈRES CÔTES DE BLAYE Donker granaatrood met geuren van rood fruit, een florale toets en wat kruiden (witte peper). De goed aanwezige tannine zit verweven in een raster van wilde zijde met daarop grote tekeningen van rode bes, framboos en aardbei, een fruitig dessin dat onderlijnd wordt door gepeperde en pikante tonen, opgepept met een streepje citroen maar verzacht met een vleugje karamel door de houtrijping. Samenstelling: merlot en cabernet sauvignon van 25 jaar oud op een ondergrond van klei en kiezel. Aan de vinificatie gaat een prefermentaire koude maceratie vooraf van 3 dagen. 12 maanden in nieuwe barriques. CHÂTEAU HAUT-COLOMBIER 2006 BLAYE Granaatrood dat naar zwart overgaat, fluwelig. De zeer kruidige geur laat tonen van anijs en zoethout vrij vooraleer die losbarst

door Fabian Barnes

17

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 18

DOSSIER IVV

blijkt de smaak zacht en smeuïg van textuur, aangenaam en warm, met veel fruit op het eind: een triomf die overgaat in een mooie en kruidige finale. Samenstelling: 90% merlot en 10% cabernet sauvignon van 35 jaar oud op een tegelijk kalkachtige en kiezelhoudende bodem. De inkuiping duurt 25 dagen, de rijping in barriques 12 maanden.

in pruimen, zwarte bessen en bramen. Deze uitbarsting vinden we ook in de smaak terug, een pittigheid die extra in de verf wordt gezet door het volume dat het fruit zachtjes oppeuzelt. Dit fruit omhult zich met een tikje vanille en een vleugje karamel, stille getuigen van zijn opvoeding. De lichtruwe tannine zorgt voor een welkome en evenwichtige frisheid. Samenstelling: 90% merlot en 10% malbec van ongeveer 30 jaar oud, afkomstig van een kalkbodem op een mal van klei. Rijping in barriques. CUVÉE VIVA 2006 CHÂTEAU GIGAULT PREMIÈRES CÔTES DE BLAYE Granaat met karmijnrode schijn. Qua geur eerst koffie, dan munt en tot slot zwarte bessen, bramen en aardbeien. Ondanks de nog ruwe tannine die sterk aanwezig is,

CHÂTEAU BEL-AIR LA ROYÈRE 2007 BLAYE Vloeibaar granaatrood dat wordt gekleurd met paarsachtig zwart. Van bij de start, rijp rood en zwart fruit: zwarte bes dat met rode bes versmelt, aardbei met veenbes. Goed gepeperde fruitige duo’s die flirten met toast die net niet verbrand is en met een ietwat vleesachtige sappigheid. Qua smaak koekt het fruit samen, de tong bedekkend met een zachte frisheid. De nog wat weerbarstige tannine zorgt voor reliëf en een onverwacht dynamisme, kwaliteiten die de wijn luchtig maken. Samenstelling: 65% merlot en 35% malbec op een bodem van kalkachtig puin. 35 jaar oude ranken, manuele oogst en maceratie van 5 weken. Alcoholvergisting in tanks, malo in barriques. Rijping in barriques, waarvan 80% nieuw. CHÂTEAU HAUT-GRELOT «COTEAU DE MÉTHEZ» 2007 PREMIÈRES CÔTES DE BLAYE Overduidelijk granaatrood, delicaat geparfumeerd met gepeperde aardbei en aardbeiboomvrucht met kina. Het ribfluwelige van de tannine rolt over de tong en schraapt de papillen, waardoor men des te meer het fruit met anijs, tabak en munt apprecieert. Dit laatste brengt frisheid aan het geheel, waarna het zich met het hout van de rijping verbindt om te eindigen met een streepje menthol in de finale. Samenstelling: 100% merlot van 30 jaar oude wijnranken op een ondergrond van zand, leem en kiezel. Lange maceratie en 12 maanden rijping op vat.

CUVÉE PRESTIGE 2008 CHÂTEAU DES TOURTES PREMIÈRES CÔTES DE BLAYE Goudgeel met neus van gekonfijte citrus, amandelspijs, gelei van appel en peer. De smaak correspondeert met de geur en voegt daar peper aan toe, een zoethoutstokje en een takje koriander, het geheel badend in een prima vettigheid. Daarna krijgen we andere smaken, citroenmelisse, kurkuma, kardemom en dille die hun muskusachtige parfums koppelen aan citroen en pompelmoes. Samenstelling: 100% sauvignon op een bodem van silica en klei, wel malo en rijping sur lies in barriques met een regelmatige bâtonnage.

Marc Vanhellemont

Lijst van de producenten • Bel-Air La Royère Mouchart* - Passeur de Vin(Ch) - Janselijn(Nl) [email protected] • Gigault - www.chateau.gigault.com • Jouberts - Frui - Aligro/Vinum(Ch) - www.tutiac.com • Haut-Colombier - Bodega www.chateauhautcolombier.com • Haut-Grelot- Wijnrank/Monard- Cees Van Noord(Nl) www.chateau-haut-grelot.com • Tourtes - Bollaert/Terroir www.chateau-des-tourtes.com

WITTE WIJNEN SÉLECTION 2008 CHÂTEAU HAUT-GRELOT BLAYE Lichtgeel van kleur met groene schijn. Neus van tussen twee vingers geplette zwarte bes in de knop, witte peper en varen. Fris van smaak met geen al te opmerkelijke zuren en een prima vettigheid. Citoenmelisse en absint zorgen voor de florale toets, vruchtvlees van appel voor de fruitige. Samenstelling: 100% sauvignon van een kleizandgrond. Gevinifieerd in barriques, geen malo. Rijping van 6 maanden sur lies in eiken vaten met een regelmatige bâtonnage.

18

FEBRUARI/MAART 2010

Château des Tourtes Premières Côtes de Blaye www.chateau-des-tourtes.com Importateurs: Bollaert/Terroir

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 19

WIJNBOUWERS IN EXTREME OMSTANDIGHEDEN

HOOGTEVREES IN

FRANKEN Stroomafwaarts van Würzburg, in Noord-Beieren doorkruist de Main een kalkrots. De hoge klifachtige en afgeknotte rotsformatie vormt de steile wijnberg Stein. Indrukwekkende plek, die in evenwicht lijkt, maar elke minuut in elkaar kan stuiken

Het strenge klimaat De wijngaard Stein is naar het zuiden gericht en verwarmt zich, na de winterse strenge vorst, aan de zomerzon. De rivier zwakt evenwel de extreme klimaatsverschillen af; wat niet wegneemt dat men in augustus temperaturen optekent van 40°C

De topografie Op een hoogte van 80 m boven de rivier vertekenen de wijnranken de schuine zijde van de kalkrots, die er een hellingsgraad heeft van 50 tot 60%. De niet-broze rots biedt een ondiepe bodem voor de stokken. Om te overleven moeten de wortels zich doorheen de microfijne gleufjes zien te boren, wat borg staat voor de mineraliteit in de wijn. De silvaner die hier al sinds de Middeleeuwen is aangeplant, geeft hier zijn mooiste expressies. Meer recent brengt de scheurebe structuur en expressie die meer bij de riesling aanleunt.

Scheurebe Alte Rebe Vinz 2007 Ludwig Knoll (Würzburg)

en licht gepeperd. De smaak toont een lichte prik die de papillen stimuleert waardoor de aromatische ontplooiing gedynamiseerd wordt omdat alles wat nerveuzer wordt gemaakt. De mineraliteit, met ook wat vuursteen, biedt ondersteuning aan de florale en fruitige weelderigheid. Een toets van citroenschil brengt frisheid, wat perensap de smeuïgheid en een tikkeltje appel zorgt voor het krokante. In het florale dat er op volgt krijgen we veel tonen van meidoorn en oranjebloesem, terwijl zoethout en rozenbottel delicaat op de achtergrond blijven en tot in de finale doorzinderen.

Le Scheurebe Het is een kruising tussen silvaner en riesling,

voor het eerst in 1916 gerealiseerd door de wijnbouwer Georg Scheu. Dezelfde kruising als de muller-thurgau – rivaner - maar ze biedt een hogere kwaliteit; zowel op het niveau van de structuur als van de complexiteit van de wijn. De Duitse wijnbouwers maken er vooral “Prädikatswein” van, wat het Duitse label is voor een hogere kwaliteit.

Het domein In 1990 nam Ludwig Knoll het familiebedrijf over. Trouw aan de traditie van vader, heeft hij de kwaliteit van enkele van zijn producten weten te verfijnen en ze aan de actuele consumptiegewoontes aangepast. Daarbij zoekt hij naar elegantie en zuiverheid, zonder aan de structuur en het doortimmerd karakter van de Frankenwijnen te raken.

Marc Vanhellemont

Ludwig Knoll Vinikus - www.weingut-am-stein.de

De kleur is zeer licht groengetint bleekgeel met een bijzondere levendige schittering. In de geur vooral florale tonen en ook iets van wit fruit, wanneer men er iets intenser aan ruikt merkt men ook wat silex. Subtiel pikant

19

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 20

OENOLOGIE

DE STAND VAN ZAKEN ROND

BIODYNAMIE

(DEEL 1)

Biodynamisten zijn niet altijd graag gezien in de wijnbouw. Men behandelt ze als verlichte geesten, astrologen, ontoerekeningsvatbaren, wanneer men ze niet als gevaarlijke gekken afschildert. Het toppunt is dat men het over onverantwoorde wijnbouw heeft: sommigen hebben er baat bij wanneer die of die parasiet níét uitgeroeid wordt, het verwoest de wijnbouw van de buren. En als we dit nu eens op een rustige manier bekijken?

I

k ben geen biodynamist, ik probeer gewoon te begrijpen waarover het gaat. Biodynamisten hebben het over antroposofie. Zoals het woord zegt gaat het over de mens en de wijsheid, het zelfbewustzijn en dat van zijn omgeving, een bewustzijn dat naar wijsheid moet leiden. Biodynamie is zinvol leven geven om zin aan het leven te geven.

Waarom zich interesseren in biodynamie? Tot aan het begin van de 20ste eeuw werd er op een natuurlijke manier aan landbouw gedaan, in die zin van dat men gebruik maakte van wat de natuur bood. De opbrengst was laag, de rentabiliteit ook, beperkt door klimatologische omstandigheden, de vruchtbaarheid van de bodem en de opbrengst van massale selecties. Dit was zo van in het neolithicum, om en bij de 120 eeuwen geleden. Vandaag de dag, nauwelijks een eeuw later, is dankzij de chemie, de technologie en de genetica onze aarde uitgegroeid tot een weelderig tierend organisme dat men onbeperkt naar zijn eigen hand kan zetten. Het klimaat is niet geschikt? Dan bouwen we toch gewoon plastic Evolutie van de organische materie in de bodem naargelang het type landbouw, volgens de DOC-studie (in g organische koolstof per kg over een periode van 21 jaar

Biodynamische landbouw Conventionele landbouw

20

FEBRUARI/MAART 2010

Biologische landbouw Zonder toevoegingen

tunnels om dat te simuleren. Bepaalde gewassen en vee geven niet genoeg? Geeft niet, dan creëren we toch superklonen die daar wél voor zorgen! Zonder enige voorzorgsmaatregel, niet voor de aarde, niet voor het water, niet voor de lucht, niet voor het klimaat, niet voor de gewassen, niet voor de dieren… zelfs niet voor de mens! Diezelfde mens die zweert bij zijn familie, bij de erfenis die zijn ouders hem nalieten en die fier is op zijn kinderen die hij op de wereld zette, maar die hij langzaam maar zeker in de steek laat en bedriegt. Hij gaat er wellicht niet meer zijn wanneer zijn kinderen beseffen wat hij als ouder uitgevreten heeft, wanneer ze zien dat hij hen laten stikken heeft en hen met een hoop rotzooi heeft achtergelaten. Pesticiden hebben zowat alles verpest, de bodem, het grondwater en de rivieren, de gewassen en de dieren… tot en met de moedermelk! Honingbijen zijn er bijna niet meer, wel hebben we gekke koeien, vogelgriep en andere dierlijke pandemieën, allergieën, immuniteitsziekten, achteruitgang van de spermakwaliteit, vervorming van het zenuwstelsel bij de fœtus, de ziekte van Creutzfeldt-Jakob en allerlei kankerverwekkende stoffen om ons heen. En dit alles, alleen voor ons, door ons. Jim Jones was een prutser als het op massazelfmoord aankomt! Waarom we het in een wijnmagzine als dit over biodynamie hebben? Toen ik 23 was, als jonge oenoloog aan de universiteit van Bordeaux, was ik enkele maanden raadgevend oenoloog voor de kamer van Landbouw in een labo van Entre-

Deux-Mers vooraleer ik mijn studies hervatte. Bij de wijnbouwers die ik opvolgde zat er eentje tussen, toen al niet van de jongste meer, die in het labo en bij de wijnbouwers diende als pispaal en vierkant uitgelachen werd omdat hij biodynamist was. Het moet gezegd dat zijn keuzes niet altijd geweldig waren en vaak eerder verschrikkelijk. Zo liet hij het beetje druiven dat hij had rustig hangen tot wanneer de maan de juiste stand had om ze te plukken, terwijl ze

160

Microbiële biomassa in mg/kg volgens de DOC-studie

140 120 100 80 60 40 20 0 Biodynamische landbouw

Biologische landbouw

Conventionele landbouw

voor zijn ogen wegrotten! Door zijn manier van oogsten en vinifiëren resulteerde dat in bedenkelijke wijnen met een catastrofale vluchtigheid, een kleur die te wensen overliet en meer van dat fraais. Afijn, geen aanrader. Nochtans heeft deze man me geraakt. Hij ontroerde me omdat hij in iets geloofde dat klaarblijkelijk niemand snapte, ook ik niet. Nochtans is hij tot het einde zijn eigen ding blijven doen, zonder ooit naar me te luisteren toen ik hem aanraadde bepaalde behandelingen toe te passen en op het juiste moment te oogsten. Later

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 21

ontdekte ik het werk van Nicolas Joly in zijn Coulée de Serrant, Humbrecht in de Elzas en Maryse Barre bij Pavie Macquin. En zoals iedereen leerde ik verschillende biodynamisten kennen, zag ik de start van organisaties zoals Renaissance des Appellations en Biodyvin, en ontdekte men wereldwijd dat biodynamie kan staan voor heel grote wijnen. Wat er al twintig jaar lang ontbreekt in de wereld (toch in mijn wereld) is het argument van de credibiliteit, de kwaliteit van het product. Mijn wijnbouwer van in de tijd, hij was misschien te oud, maar vooral ook te alleen. Dankzij tal van biodynamische wijnbouwers weten we dat de chemie niet noodzakelijk is om grote wijnen te maken en dat biodynamie vooral geen belemmering is voor kwaliteit. Mij lijkt het allezins een goed idee om over dit onderwerp eens rustig na te denken. Het vervolg leest u in de volgende IVV…

Fabien Barnes, Oenologue P.S. Wanneer dit stukje op een onderliggende manier de vinger wijst naar een vervuilende wijnbouw, dan zou het een vergissing zijn om enkel op de gewone wijnbouw te schieten, en in het bijzonder op de coöperatieve wijnbouw. Het is weliswaar in dit type wijnbouw dat er gretig gebruik gemaakt wordt van chemische producten, maar men mag ook de (slechte) toegang tot informatie niet onderschatten. In dit geval moeten we de fyto-industrie beschuldigen die kalenders aan de wijnbouwers uitdeelt met daarop de weken dat de wijngaard een behandeling vraagt, keurig in kleuren aangeduid die gelinkt zijn aan de kleuren van de bidons met daarbij het aantal bidons per citerne! Men moet ook de Franse wijninstanties beschuldigen die duplicata eisen van facturen van aangekochte chemische producten, waardoor de wijnbouwer kan bewijzen dat hij zich houdt aan de wettelijke behandelingen en preventies in de wijngaard. Zodoende belet dit diezelfde coöperatieve wijnbouwer bijvoorbeeld compost van brandnetel te spuiten, huisgemaakt zoals velen van hen vroeger deden, wat minstens even efficiënt is dan datgene wat de chemische industrie hen aansmeert en een fortuin kost.

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 22

UITZONDERLIJKE DEGUSTATIES

DE GROND DAVERT, HOUD JE VAST AAN DE

TAKKEN VAN DE BOMEN! Een namiddag waar alle ideeën ondersteboven werden gegooid. Twee series van vier flessen waren genoeg om al onze zekerheden van tafel te vegen. We moesten beter geweten hebben van zodra we het klein proeflokaaltje binnenstapten. De verlichting was een beetje raar, licht was er niet echt. Toen daar een opmerking over werd gemaakt, werd er een peertje vervangen. Maar ook dat sloeg nergens op.

En weg zijn we!

Rood aan de beurt

Eens geïnstalleerd, gaan we aan het werk. Zoals gewoonlijk. Niets speciaals, routine... Een verbetering echter, geen flessen met een soort gebreide sok erover getrokken maar erlenmeyers met een lange hals.deze laboratoriumflessen met platte bodems geven de anonimiteit een meer ludieke of meer intregerende toets, een kwestie van ingesteldheid en karakter... Nummer één loopt in de glazen, iedereen noteert... Niets uitzonderlijk, geen fouten, simpelweg eenvoudig. Dit gevolgd door de nummers twee, drie en vier. Het gamma stijgt.

Gelijk! De eerste lijkt nietsbetekend te zijn, de anderen lijken beter: anders qua structuur, qua aardsheid, qua aromatische kenmerken. De vierde bevalt door zijn evenwicht. Blikken kruisen elkaar... Er wachten nog twee schuimwijnen, twee originele belletjeswijnen, zeer herkenbaar. Tenminste de eerste, de tweede moet ouder zijn of anders samengesteld zijn, minder gedoseerd of wat dan ook, maar anders.

Geen sokken om uit te trekken Normaal gezien wanneer een degustatie afgewerkt is, aangezien het om een blinde

DE MÉTHODE De wijnen werden zonder medeweten van de magnetiseur door onze hoofdredacteur aangekocht. Elke wijn werd daarna in vier erlenmeyers gedaan (voor wit en voor rood) en in twee voor de schuimwijn. In aanwezigheid van onze hoofdredacteur (die niet aan de debatten deelnam) magnetiseerde de magnetiseur drie wijnstalen in wit, drie in rood en één in de bubbelversie, waarbij het eerste wijnstaal ongemoeid werd gelaten om als getuige te dienen. Op geen enkel moment heeft de magnetiseur de flessen aangeraakt. Evenmin was hij aanwezig tijdens de degustatie en ook de commentaren werden na de degustatie niet aangepast. Hervé Lalau

22 FEBRUARI/MAART 2010

degustatie gaat, halen we de sokken van de flessen en starten we met commentaar geven. We staan verbaasd, we lachen, huilen soms... ook hier is dit een kwestie van ingesteldheid en karakter, al naargelang de aard van het beestje. Deze keer valt er niets uit te trekken, geen sokken, en wachten we geduldig af wat we geproefd hebben. En wat het doel was van dit manoeuvre of manipulatie?

Een andere atmosfeer of ambiance? Gewoonlijk tijdens een degustatie ergert de meest geconcentreerde zich te pletter als de eerste onoplettende eventjes afwijkt met woorden die hij goed of slecht kiest, leuk of tenenkrullend. Deze keer niets! Een mens zou voor minder ongerust worden. Niettemin is het onze moppersmurf die als eerste met een heuse woordenwaterval van

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 23

wal steekt. Zijn woorden worden gewikt en gewogen en opnieuw becommentarieerd: eerste wijn, plat, niet interessant; tweede wijn, mineraal; derde wijn, luchtiger; vierde wijn, uitgesprokener van structuur. En in rood? Idem dito, of toch bijna. De tannine maskeerde de verschillen. Wat de bubbels betrof was de eerste rond, breed en zoet en de tweede frisser, eleganter en karaktervoller. Tijdens zijn uiteenzetting luisteren we allen uiterst aandachtig, zonder al te veel te zeggen. En dat is helemaal niet de gewoonte! Ons allemaal op dezelfde golflengte bevindend, houden we ons koest. Tot hier ons verhaal.

Maar wat is het? De revelatie: in alle vier de karaffen bevond zich dezelfde wijn, van dezelfde fles! Had men ons misbruikt? Misbruikt, absoluut niet. Ongelooflijk amusant was het! De wijnen werden vooraleer de degustatie van start ging gemagnetiseerd. De magnetiseur van dienst – een man, Ludovic (*) genaamd – zegt karakteristieke eigenschappen aan de wijnstalen te hebben toegevoegd (de laatste van elke serie moest volgens hem de meeste harmonie weerspiegelen). Maar terug over naar de zaak. Zijn opzet werd min of meer gedetecteerd door ieder van ons, maar een ding was zeker: de wijnstalen leken ons stuk voor stuk verschillend en altijd beter dan de wijn die niet gemagnetiseerd werd! Een fantastische truc om zure rommel drinkbaar te maken... laat ons pragmatisch zijn.

Illusie, bedrog, oplichterij!!! Een schandaal is het, halt aan de mystificatie! Nochtans staat het zwart op wit. Onze commentaren zijn er getuige van, de verschillen waren overduidelijk. Intrigerend, zoveel is zeker, naarmate de holistische verduidelijkingen van magiër Ludovic ons meer en meer van de wijs brachten. De anti-paranormale parachutes werden geopend, we wilden terug naar de pure wetenschap, terwijl de meest welbespraakten met stomheid werden geslagen. Intellectuele kakofonie bij het verlies van vaste grond onder de voeten bij datgene wat evident is voor de ene maar tot nadenken stemt voor de andere, uitermate storend voor diegene die enkel houdt van uitgestippelde paden.

Om over te doen? Absoluut, het geeft pit aan de conversatie. Het doet sommigen uit hun vel springen, terwijl het tegelijk tot nadenken stemt. Het schijnt dat we allemaal iets magisch hebben, maar dat we ook over magnetisme beschikken. Het is datgene wat ons aantrekt en ook onszelf soms tot een heuse magneet maakt!

Marc Vanhellemont www.6eme-sens.be (*) Ludovic Boucard – Les Vins de Roisin - www.roisin.be

DEGUSTATIEAGENDA BELGISCHE WIJNPROFESSIONALS (volgens chronologische volgorde)

VINOTRADE 01/03/10 Vinotrade Tasting Day (“Where Wine meets Jazz”) : 11– 19u te Antwerpen (assortimentsproeverij met producenten, avonds walking diner en live jazz muziek; inschrijvingsformulier te verkrijgen via [email protected]) DE CONINCK 04/03 au 20/03/10 Proeverij « Vins Promos » in onze vier winkels VAN ECCELPOEL 07/03/10 Wijndegustatie : Aldhem Hotel, Jagersdreef 1, 2280 Grobbendonk - 10 - 18 Uur meer dan 30 wijnproducenten – 12¤ inkom (kristallen proefglas inbegrepen) JEURIS 20-21/03/10 Jubileumdegustatie naar aanleiding van 10 jaar specialist Portugese wijnen In aanwezigheid van de producenten. Info: www.wijnhuisjeuris.be/home/Degustaties VINDEMIA WIJNIMPORT 20-21/03/10 Degustatie 10/18u Zevenekendorp 110 - 9080 Lochristi. MONDOVINO 26-27–28/03/10 JOpen Fles Dagen (ter gelegenheid van 20 jaar Mondovino): 11–19u (info op www.mondovino.be ) LA BUENA VIDA 27/28/29/03/10 Grote lentedegustatie te Mol 14/19 u OPDEBEECK 28-29/03/10 Degustatiedagen BLEUZE 29/03/10 Grote Proevrij met wijnproducenten - Spiroudome te Charleroi.

MOUCHART 23-24-25/04/10 Opendeuren dagen (V 17-21u – S&D 13-19u). DULST 23-24–25/04/10 Degustatiesdagen (vrijd./zat. 16-21u – zond. 11-20u). BIOTIEK 24-25/04/10 Opendeurdagen 14-18u - proeverij van een selectie van biologische en biodynamische wijnen. 8-9-15-16/05/10 Opendeurendagen 14-18u - proeverij van een selectie van biologische en biodynamische wijnen. WIJNHERMAN 06-07-08/05/10 Voorjaarsverkoop en degustatie zomerwijnen 14-18u (8/5: 10-12u30) EXPRESSION DU TERROIR 09/05/10 Lente Opendeurdagen 11-20u. Proeverij van + dan 50 wijnen met onze beste wijnproducenten. LES CHAMPS FUEILLOTS 14 au 18/05/10 Speciale Proeverij Loire 11/18u - + dan dertig wijnen uit Val de Loire + cadeaux. CINOCO 31/05/10 Barman Wedstrijd (Marie Brizard) met medewerking van Union of Belgium's Bartenders. 14-18u - Infos. www.cinoco.be - www.bar-ubb.be/

Iedere zaterdag BASIN & MAROT : 14-19u, ook op woensdag CAVE DES OBLATS : 14-19u WIJNINVOER CHATEAUX : 13-18u WIJNHUIS JEURIS: 10-16u DE WIJNWINKEL : 10-19u (vrijdag 14-19u) WINE NOT

DE WIJNWINKEL 03-04/04/10 Lentedegustatie. ANGE VIN 17-18/4/10 - 13 - 21u : Opendeuren dagen Zaal de Rooden Leeuw Molenstraat, 35 - 3140 Keerbergen.

23

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 24

IVV-ICONEN

YQUEM,

HET SPROOKJE… In Vino Veritas start deze maand met een serie van icoonwijnen, bekende wijnen, beroemde wijnen, exceptionele wijnen, historische wijnen. Wijnen die men bovendien slechts zelden kan proeven. Kan met beter starten dan met Yquem? Spreekt men hier niet, zonder financiële bijbedoeling van “vloeibaar goud”? Of verkiest men de mooie uitdrukking van Fréderic Dard “het te drinken licht”.

In het begin was er … een domein Mysterie, alchemie, magie… termen die we dikwijls in verband met Yquem zullen tegenkomen. Maar laat ons met de voeten op de grond blijven: Yquem is eerst en vooral een domein. Het is een productiedomein dat als dusdanig al door de Engelsen erkend was: “daar waar in Aquitanië Engelsen wijnoogsten”. Voor de anekdote: de naam is afgeleid van een Germaanse familienaam “die helm draagt” betekent. Wel krijgshaftig voor een zo zoete wijn. In 1593 wordt een zekere Jacques Sauvage eigenaar van het domein. De familie bouwt het kasteel en legt geleidelijk de wijngaard aan door perceel na perceel aan te kopen. In

24

FEBRUARI/MAART 2010

die tijd erkende men al de waarde van een late oogst, zelfs al was de botrytis maar slecht gekend. Ongeveer een eeuw later wordt Léon Sauvage door Lodewijk XIV in de adel verheven met de titel Sauvage d’Yquem. In 1785 trouwt zijn kleindochter Françoise met de Graaf Amedée de Lur-Saluces. Het domein blijft de 2 daaropvolgende eeuwen in de familie.

Grandeur et historische lotgevallen Haar man stierf jong, toch houdt Françoise de riemen van het domein strak aan en dankzij haar overleeft het domein de Revolutie alsook het Keizerrijk zonder veel kleerscheuren. D’Yquem hoort al bij de topwijnen die door grote liefhebbers, zoals Jefferson en Washington, gewaardeerd worden. Voor die laatste worden vanaf 1790 zelfs al flessen op het kasteel gebotteld; wat erg ongewoon is. De inspanningen van de “Dame d’Yquem” en haar opvolgers worden in 1855 officieel erkend. Het kasteel krijgt de rang “Premier Cru Supérieur” (het enige, trouwens) toegemeten. De gekroonde hoofden vechten erom en betalen er goud voor. Zoals de Grootvorst Constantijn van Rusland die voor een barriek d’Yquem 20.000 gouden francs (150.000 euro aan de huidige koers) neertelde. De gouden periode eindigt met de bladluisepidemie (Phylloxéra) en de WO I. Er was een karaktersterke en vlotte Bertrand de Lur-

Saluces nodig om de gevolgen van de stormen te overleven. De Markies laat chaptaliseren (aanzoeten) niet toe en weigert de versnippering van zijn domein. In functie als voorzitter van de “Union des Crus Classés” draagt hij zijn steentje bij tot het laten erkennen van de AOC Sauternes. Hij ijvert ervoor om de kasteelbotteling te veralgemenen. Hij ligt ook aan de basis van de fameuze “Y”, een droge witte wijn, bestaande uit de helft sauvignon en de helft sémillon. In 1968 neemt zijn zoon Alexandre het roer over. Deze moet zich in moeilijke tijden proberen te bewijzen. Een reeks minder goede jaargangen en successierechten maken het hem niet makkelijker. Zijn streng beleid behoedt het domein. Het grote jaar 1975 komt net op tijd om d’Yquem te herlanceren. Enkele jaren van voorspoed laten de nodige investeringen, zowel in de kelder als in de wijngaard, toe. Vele ontbrekende stokken worden vervangen en komen geleidelijk aan in productie. Een onderaardse wijnkelder wordt gebouwd, kostprijs 2 miljoen euro. Alexandre de Lur-Saluces brengt het prestige van het kasteel naar de top. LVMH neemt in twee tijden bezit van d’Yquem. Eerst door in 1996 een minderheidsaandeel met blokkade, daarna in 2004 door een meerderheidsaandeel te verwerven. Na 37 jaar beheer verlaat de laatste der LurSaluces d’Yquem. Zijn opvolger, door LVMH

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 25

EN DE PRIJS VOOR DIT ALLES? Een half flesje recente d’Yquem verhandelt men tussen de 145 euro (voor een kleine jaargang zoals 1998) en de 300 euro. Voor de oudere, is het navenant. Ongeveer 3300 euro voor een 1927 en “slechts” 1850 voor een 1925. 5600 voor een 1917. Niet alleen de kwaliteit maar bovendien de zeldzaamheid van het aanbod speelt mee een rol. Let op voor de staat van bewaring.

aangesteld, is niemand anders dan Pierre Lurton. Die is ook de gerant van het andere LVMH-grand cru (de groep deelt het met Albert Frère), nl. Cheval Blanc. Een nieuwe wind waait door het oude domein.

En de wijn? Voor velen geldt: grote wijn, klein domein. Maar d’Yquem strekt zich toch uit over 113 ha, waarvan 102 ha in exploitatie. Ter vergelijking: bijna 100 maal groter dan Romanée Conti. Het dient gezegd: het rendement is belachelijk laag, 6 hl/ha gemiddeld, ongeveer één glas per stok. Laat ons maar niet te licht over oudere jaargangen heengaan, want het verouderingspotentieel is nu net het kenmerk van d’Yquem. In de grond heeft het weinig belang wat men erover schrijft bij het uitkomen “en primeur” (behalve dan voor de aankopers). Ook is het van weinig belang wat men erover schrijft bij zijn meerderjarigheid, daar waar vele bordeaux al op de terugweg zijn. d’Yquem met zijn restsuiker en zijn zuren is een wijn om lang te verouderen. 50 jaar is een verstandig cijfer, zoals vele memorabele proeverijen – georganiseerd door mecenassen en collectioneurs – al hebben aangetoond. Zo werden in 2007 te Londen een d’Yquem 1947, een d’Yquem 1937 en een d’Yquem 1921 niet

alleen als exceptioneel bevonden maar ook als “precies op dronk”. De 1959 zal dit rijtje weldra vervoegen. Terwijl we andere grote jaren van de drie laatste decennia (1967, 1983, 1986, 1997, 2001…), in vrede laten rusten; het zijn immers nog maar pasgeborenen. Alhoewel… sommige proevers appreciëren d’Yquem jonger, argumenterend dat een goede wijn op elke ouderdom goed is. Uiteraard, de suiker, erg present waarneembaar in zijn jeugd, vervloeit best na enkele jaren, de tonen van verse abrikoos en kweepeer van de eerste jaren worden complexer, een nieuw evenwicht ontstaat…

Maar wat heeft d’Yquem nu meer dan zijn buren? Wat zijn grote sterkte is, is zijn omvang. Een grootte die toelaat om elk jaar een dozijn ha met rust te laten. Door de omvang komen ook veel verschillende micro-terroirs aan bod. Daarbovenop komen de verschillende rijpingsmomenten in die vele mini-terroirs. Met het nauwgezet volgen van alle parameters tijdens de oogstweken, kan men op elk moment de druiven op optimale rijping, overrijping, oogsten. Het afwachten van de botrytis is hier van uitzonderlijk belang. Op het Château d’Yquem oogst men in 5 tot 6 passages en dat in een tijdsspanne van 1,5 tot 2 maanden.

Bijvoorbeeld: in 2008 werd er op 17 september voor de 1ste keer een oogstpassage georganiseerd. De vijfde en laatste passage vond plaats op 29 oktober. Dat is wanneer Pierre Lurton het heeft over “Coller à l’écosystème du cru” of het ecosysteem van de cru op de voet volgen.

En de stijl? Want de cru, dat is één ding, maar achter de wijnen staat de mens en die mens, zelf zegt hij van niet, bepaalt mee de stijl van de wijn. En voor wie het horen wil, Pierre Lurton zegt aan iedereen dat hij “het terroir laat spreken om het karakter van de wijn te respecteren. En zich niet door modetrends laat beïnvloeden” Hij heeft ook geen oor naar al die orakels. Maar sinds hij de leiding heeft, oriënteert d’Yquem zich meer naar frisheid. Met Denis Dubourdieu als luxeraadgever, heeft Lurton de laatste jaren wel meer oog voor de omstandigheden die de natuur biedt. Gepassioneerd voor wijn, maar ook voor cultuur in het algemeen (hij is een fervent melomaan, alsook een perfecte cavalier…), toch zal Lurton met de fijngevoeligheid, die hij heeft, zijn schip – weliswaar uit andere tijden – traagjes in een goede haven weten te loodsen. Ten tijde van Alexandre de Lur-Saluces was de stijl tegelijk eclatant en meer fluwelig, meer tijdloos, als het ware. En de toekomst? We geven onze onwetendheid toe. Misschien dat de grote wijnen, de grote terroirs de wijnmakers spottend achterlaten? Met de tijd is het wellicht mogelijk dat die dat alles doorzien. Termieten leven, oogsten, bouwen en sterven zonder dat de voorbijgaande olifant iets merkt van hun koortsachtige activiteit.

Hervé Lalau

25

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 26

SAY CHEESE!

ROND

REBLOCHON Twee nobele producten, kaas en wijn. We laten ze samen opdraven in combinaties die werken. Deze keer is het de beurt aan Reblochon.

Rood of wit Reblochon is een kaas uit de Savoie van geperst maar ongekookt zuivel op basis van rauwe koemelk. Een Reblochon laitier is op basis van meerdere melken, men kan deze kaas herkennen aan het rood label op de korst. Een Reblochon fermier daarentegen is op basis van melk van één kudde en krijgt een groen label. Laitier of fermier, beiden zijn lekker, zowel op een kaasschotel als in bereidingen. Niettemin is de fermier vaak fijner van smaak en bezit hij iets extra. Gelinkt aan zijn herkomst, aan de weide waarop de koeien graasden, weerspiegelt hij zijn terroir dat wordt aangevuld met de signatuur van de kaasmaker. Reblochon bezit een AOC (AOP) sinds 1958.

Het beste seizoen De zomerperiode of het moment wanneer de Abondance, Tarine en Montbéliarde-koeien, de enige toegelaten koeienrassen, op de hoge bergweiden staan (alpages), dan zijn de kazen op hun best. Niettemin gaat de productie heel het jaar door.

Origine en verschil in smaak De kaasmakerij van Pas du Loup op het plateau van Glières op 1530 meter hoogte zorgt voor eerder fruitige Reblochon. Op de 1700 meter hoog gelegen alpages zorgen de kazen van Henri Faure-Bonvin, onder de Pointe Percée, voor schitterende kruidige en fruitige

26

FEBRUARI/MAART 2010

smaken met impressies van gedroogd fruit. In Corbassières, dat uitkijkt op La Clusaz (1500 m), heeft de melk frisse amandelsmaken. Bij Henri Avettand in Aulp de Fier d’en Haut (1800 m) is het de minerale elegantie die primeert. In Missilier in de kaasmakerij van Moroly (1600 m) en vlakbij de Grand Bornan proeven we gebrande tonen met impressies van champignons en fijne abrikoos. Bij de familie Fillon, op 1250 meter hoogte en ten zuiden van de Manigod, zijn het eerder kastanjes die tonen van witte chocolade afronden. Al deze kazen worden samengebracht bij kaas-

rijper Paccard in Manigod, middenin de Vallée des Aravis. Hij bevoorraadt de beste kaaswinkels.

Productieproces van Reblochon fermier Op basis van rauwe melk wordt de kaas na het stremmen en uitlekken zo snel mogelijk geperst. Voor een Reblochon van 450 gram moet men 4 liter melk rekenen. Met de hand ingewreven met zout worden de kazen elke dag gedraaid om een mooie korst te krijgen. Vervolgens worden ze gewassen en opnieuw gezouten. De rijping duurt 3 tot 5 weken.

De kleur van de korst Vroeger werd de korst vaak een heel klein beetje gekleurd met orleaan (rocou), een natuurlijke kleurstof afkomstig van de vrucht van de origineel tropische orleaanboom. Vandaag kan ze gekleurd worden met ijzeroxide of wordt ze gewoon zo gelaten, dit verandert niets aan de smaak. De kleur is enkel marktgericht. Kazen met een baksteenrode korst is meer voor de regio rond Lille. Bij ons overheerst het okerrode, lichter hebben we ze niet graag. In de regio zelf komen we meestal kazen tegen waarvan de korst totaal niet gekleurd is met eerder een lichtgele kleur, een beetje gelijkend op die van een zeemvel.

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 27

REBLOCHON PRAKTISCH Mogelijke fouten bij de aankoop: een droge en gebarsten korst, een te zachte kaas, een kaas met veel te grote gaten (propionzuur) temidden van de kaas. Bewaren: Reblochon is een lopende kaas. Je bewaart hem dus best in een papier of in een doosje, onderaan in de groentebak van de koelkast. Uitzicht: niet te hoog, mooi afgerond, met een ivoorkleurige pâte, smeuïg en met eventueel kleine gaatjes die gaan van een rijstkorrel tot een koffieboon. Bezit slechts 22% vetgehalte op de droge stof. Productiezone: de melkproductie, fabricatie, rijping en verpakking vindt plaats in hetzelfde geografisch gebied, de Haute-Savoie en Val d’Arly (Savoie).

Klassieke en onverwachte combinaties Reblochon laat zich vrij makkelijk combineren met een hele reeks witte wijnen. We denken daarbij natuurlijk aan die uit de Savoie, maar deze keer zoeken we het verder en gaan zelfs richting Middellandse Zee. Coteaux du Languedoc Château d’Anglès 2006 Grotendeels op basis van bourboulenc en licht van kleur met een gouden schijn. Zijn parfums van gedroogde abrikoos, ijzerkruid en vuursteen komen extra tot uiting door de jodiumtoets die karakteristiek is voor de wijnen van La Clape. Levendig van smaak is hij tegelijk vettig. Zijn evenwichtige smeuïgheid met een klein bittertje snijdt als een mes van vuursteen doorheen het succulente vrucht-

Nog zuiders Châteauneuf blanc du Grand Tinel 2007, groengoud, knapperig als een peer, gegrild als amandelen, smeuïg en droog als abrikozen geparfumeerd met een muntblaadje en toast. Reblochon en Grand Tinel, pure banketbakkersliefde is het. De kaaskorst verandert in een taartbodempje, de kaas krijgt de allure van Engelse room met vanille en peper, terwijl het fruit in de wijn samenpakt en in het beslag terechtkomt, waarbij munt en citroen deze constructie in evenwicht houden. Meer mediterraan Maar binnen de waaier aan mogelijkheden en om af te stappen van de reeds geciteerde witte wijnen gaan we richting Cap Corse met Tavel en Muscat: verbazingwekkende mogelijkheden. Tavel La Dame Rousse 2007 La Mordorée, : intens fuchsia, kruidig fruitig en sprankelend mineraal, tegelijk zacht en strak van smaak, gedomineerd door framboos en granaatappel rustend op een bed van dennennaalden. Het fruit wordt extravaganter door het ruwe van de kaas, aardbei, framboos, rode bes defileren voorbij, in de gaten gehouden door peper en muskaatnoot, waarbij kurkuma op het minerale stoot van de kaas. Heel fris in de fina-

le, een duo dat er staat als fruitige afsluiter. Muscat du Cap Corse Cuvée du Gouverneur 2004 Orenga de Gaffory Koperkleurig goud, sukade en gekonfijte citroen spelen een zoetzuur spel met krenten. Als beloning is er peper, wierook en rozenhout, wat ze op een dienblad van frisse en smeuïge zoetheid plaatsen met een kader van cederhout. Extravert in het begin, een waanzin van gekonfijte citroen, krenten, chocolade en peer die alles ondersteboven gooien en op de smeuïgheid van de kaas botsen, waardoor er een schitterende harmonie onstaat, bijna sensueel en erotisch met sandelhout, rozenhout, cederhout. Erotische smaken die de smaakpapillen helemaal gek maken. Een absolute must!

Tartiflette, retteketet! Reblochon is veel meer dan een kaas voor tartiflette. Buiten het feit dat hij soms te pas en te onpas gebruikt wordt, verdient hij absoluut een plaats op onze kaasschotel. Of zoals in de streek van Aravis waar hij in stukjes gesneden wordt als aperitiefhapje in combinatie met een lichtparelende witte wijn, een Crépy bijvoorbeeld.

Marc Vanhellemont Lijst van de producenten

vlees van gekonfijt fruit. De wijn pakt de kaas stevig beet, bespat hem met jodiumrijk opspattend zeewater en voegt er nog wat fruit aan toe. De kaas laat zich met plezier doen, waarbij het zeewater verdampt en plaats maakt voor een tikje gebrand. Smeuïge smaken smelten op de tong en worden aangevuld met impressies van een eiwitschuimpje met citroen, waarna een toets van peper komt opzetten en dit koppel tot aan het eind escorteert.

• Anglès Christiaens*/Goyens Damen/ Christophe Demeyer/Pro Vino/Pêtre/ Caves Saint Amand/Histoire de Vins 04 68 33 61 33 - www.chateaudangles.com • Grand Tinel www.domainegrandtinel.com • Mordorée Wijnmakelaarsunie*/Vins Coeur/ Bénévins/Carpe Uvam/Cave de Batisse/ Lelièvre/Passion du Vin/Tout Est Vin/ Van Hende - www.domaine-mordoree.com • Orenga de Gaffory Melchior*/Gr Distillerie Charleroi www.orengadegaffory.com

27

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 28

PUUR NATUUR

BIOLOGISCH GECERTIFICEERDE WIJN:

DE ANTI-CLIMAX Tot op heden in Europa zit biologisch gelabelde wijn zonder lastenboek (of een Europese reglementering) met betrekking tot de certificering ervan. Er zijn de praktijken in de wijngaard, maar hoe zit het met de vinificatie? Dit is het doel van een nieuwe regeling. Meer tekst en uitleg. Jean-François Hulot

D

e benaming biowijn wordt even rechtmatig als onrechtmatig gebruikt voor wijnen die tot op dit moment officieel enkel ‘wijnen afkomstig van biologische druiven’ zijn. Wijnen die afweken van de eerste Europese reglementering rond biologische landbouw en die in werking trad in 1991 (1) werden uitdrukkelijk afgewezen. Maar wanneer de druiven biologisch gecertificeerd werden, was er echter nog geen reglementering rond een biologische vinificatie. Welnu, dit voormalige reglement werd afgevoerd en vervangen door een nieuwe regeling die sedert 1 januari 2009 (2) van kracht ging, geflankeerd door een toepassingsreglement (3) met betrekking tot de biologische vinificatiemethode. Jean-François Hulot, afdelingshoofd van het directoraat-generaal van Landbouw van de Europese Commissie, werd aangesteld om een akkoord tussen 27 landen op te stellen omtrent de vinificatieregels, die natuurlijk iedereen volgens zijn eigen inzicht wil invullen. Het onderzoeksproject Orwine, gefinancierd door de Commissie, is gestart met voorstellen aanreiken waarop de toekomstige wetgeving zal steunen (zie: ‘Code of good organic viticul-

28

FEBRUARI/MAART 2010

ture and wine-making’ op www.orwine.org). Het doel van Jean-François Hulot is dit werk tot een goed einde brengen, ten laatste tegen het eind van het eerste trimester van 2010, waardoor de regels kunnen toegepast worden bij de volgende oogst. Jammer genoeg, bekent hij zelf, zit er niet erg veel schot in de zaak omdat hij een meerderheidsakkoord moet rond zien te krijgen tussen de verschillende landen omtrent enkele netelige technische kwesties. Zo is de maximale dosis sulfiet een probleem: wijnproducerende landen in het noorden hebben daar een totaal andere kijk op dan hun collega-wijnbouwers in het zuiden. Ter illustratie van deze ‘nieuwe bio’ komt er een nieuw Europees biologo (er zittten drie projecten in de running). De resultaten worden bekendgemaakt in de loop van februari en het nieuw logo zal vanaf 1 juli verplicht zijn op ieder biowijnetiket, dit als het reglement op tijd klaar is welteverstaan!

En hoe zit het in het glas? Allemaal goed en wel, maar wat wil men uiteindelijk bereiken met zo’n biologisch gecertificeerde wijn? Eerst en vooral, net zoals voorheen, wordt die gemaakt van biologisch geteelde druiven zonder toevoeging van chemische producten. Hetgeen heel lovenswaardig is voor de gezondheid van de wijnbouwer, voor het behoud van het milieu en voor de kwaliteit van de druiven. Maar wanneer kende

diezelfde wijn een biologische vinificatie? Het werkdocument van de Commissie dat dateert van 15 december 2009 geeft ons enkele indicaties. Er werd door Orwine een positieve lijst van toegelaten aanvullende producten voor gecertificeerde biowijn voorgesteld – uitsluitend die producten zijn wettig en toegelaten – die zal worden toegevoegd aan het toepassingsreglement (CE) 889/2008. Het zijn er alvast minder dan in de conventionele wijnbouw. Bijvoorbeeld, geen kwalijke polyvinylpyrrolidon (PVPP), een synthetische lijm die het geler worden van witte wijn tegenhoudt, noch kaliumhexacyanoferraat(II) dat sporen van ijzer en zware metalen in de wijn uitwist. Evenmin omgekeerde osmose mag worden toegepast om wijn in moeilijke jaren kunstmatig te concentreren en ook cryoconcentratie mag niet, wat hetzelfde is als de wijn deels te bevriezen en vervolgens het bevroren deel te verwijderen. Deze technieken zijn barbaars, duur en denatureren de wijn. Ze gommen tegelijk het gevolg van een (minder goed) wijnjaar uit. Daarentegen vinden we bij de toegelaten ingrediënten voor biologische wijn onder meer tannine, houtschilfers, geselecteerde gisten en er kan nog altijd aangezuurd of aangezoet worden. We zien ook dat de flash-pasteurisatie – de wijn kort verhitten tot 70∞C en hem nadien even snel afkoelen voor een betere stabilisatie – aan de orde van de dag is voor bio-

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 29

ABONNEMENT wijn… Voor levende biowijn? Je kunt hem net zo goed koken om geen sulfieten te moeten gebruiken.

Sulfieten, altijd maar weer die sulfieten!

Uw geliefkoosde tijdschrift kan u elke twee maanden bij u in de bus vinden + Gratis vijf dropstops

Abonnement 6 IVV digit + 16 Newsletter digit 1 jaar 40 € 2 jaar 76 €

België, G.H.Lux. Frankrijk, Nederland

1 jaar

2 jaar

(6 nr)

(12 nr)

40 €

76 €

17,50 €

72 CHF

137 CHF

27 CHF

Het verhaal van David en Goliath? Niet dus…

Zwitserland

Deze nieuwe biowijnwetgeving, die als doel had wijnen die heel anders geproduceerd werden duidelijk van elkaar te onderscheiden, lijkt helaas in het voordeel te zijn van de industriële grootgrutters die profiteren van de stijgende aantrekkingskracht van biowijnen en van de gespecialiseerde distributiekanalen om wijnen te verkopen met een biolabel, wijnen die niet significant veel verschillen van conventionele wijnen op gebied van de vinificatietechnieken. Dit is in het nadeel van een groot deel kleine biowijnproducenten die aanhangers zijn van een vinificatie waar de basismaterie primordiaal is en waar bijzonder weinig wordt ingegrepen in het productieproces met steevast sulfietdosissen van minder dan 100 mg/l voor hun droge wijnen. Zij zullen creatief sterk uit de hoek moeten komen willen ze opgemerkt willen worden naast producenten van industriële biowijnen. Het komt erop neer dat het wijngaardbeleid volgens biologische normen, dat tegelijk ecologisch en kwalitatief is, het enige echte alternatief blijkt in vergelijking met de chemische conventionele wijnbouw. Aangezien de toekomstige biologische vinificatie, waar het merendeel van de toegelaten oenologische toepassingen dezelfde zijn als die van de conventionele wijnen, gaat de behandeling van de druiven na de oogst uiteindelijk eveneens heel conventioneel zijn. Zou het om de échte biowijnliefhebber en biowijnmaker tegemoet te komen niet handiger zijn om gewoon een rugetiket voor te stellen dat de consument klaar en duidelijk informeert over de gebruikte ingrediënten en hun exacte hoeveelheden, inclusief de precieze dosis sulfieten? Hierdoor zou men alvast voor zichzelf kunnen uitmaken wanneer een wijn bio is of natuurlijk. Helaas komen de grote industriële wijnproducenten daar met de grootste vastberadenheid tegen in opstand.

Anderen E.U.-landen

60 €

115 €

Niet E.U.-landen

72 €

137 €

IVV Band

Fakturatieonkosten : 5 € voor 1 jaar abonnement, gratis voor 2 jaar Betaling met VISA-/Eurocard kaart, door overschrijving* of per chèque op naam van APIC In Vino Veritas. * België : Fortis 210-0461297-17 Zwitzerland : Banque Coop CCP 40-8888-1 naar 693796.290090-2.

Naam: ............................................................................................................................................................................................................ Voornaam: ................................................................................................................................................................................................ Firma: ............................................................................................................................................................................................................ Adres: ............................................................................................................................................................................................................ Postnum: .................................................................... Gemeente:

...........................................................................................

Land: .............................................................................................................................................................................................................. E-mail: ......................................................................................................................................................................................................... Tel: ........................................................................................................ Abonnement start vanaf: ........... /........... /........... Kaart Nr:

Vervaldatum:

IVV 140

Wat de sulfieten betreft, de maximum dosissen zitten net iets lager dan voor de conventionele wijn. Het voorstel dat wellicht zal aangenomen worden is de maxima te verlagen met 50mg/l voor rood en voor droog wit. Rond dit thema is het interessant om weten dat de maximumdosis sulfieten in juli 2009 (4) met 10 mg/l verlaagd werden voor droog wit en rood in de conventionele wijnbouw, dit om zich aan te passen aan de aanbevolen limieten van het OIV (Organisation Internationale de la Vigne et du Vin). Hierdoor komt het maximum voor rode biowijn op 100 mg/l sulfieten, in vergelijking met 150 mg/l voor rode wijn van het conventionele type. Voor biowijn in wit of rosé zit het maximum op 150 mg/l en voor conventionele droge witte wijn en rosé zit men op 200 mg/l. Men moet ook weten dat in uitzonderlijke omstandigheden, in klimatologisch zeer moeilijke wijnjaren, men in de conventionele wijnbouw deze maxima mag verhogen met 50 mg/l. Maar ook in bio mag men zijn maxima verhogen met deze dosis, waardoor men qua sulfieten in bio op hetzelfde niveau komt te staan als in de conventionele wijnbouw. In theorie komt het erop neer dat de consument bijvoorbeeld een biologisch gecertificeerde witte wijn kan vinden met 250 mg/l sulfieten!

Handtekening: Jérôme van der Putt (1) Reglement (CE) 2092/91 (2) Reglement (CE) 834/2007 (3) Reglement (CE) 889/2008 (4) Reglement (CE) 606/2009

IN VINO VERITAS 294 Dieweg - 1180 Brussel - Belgïe Tel: 32/(0)2.375.44.44 - Fax: 32/(0)2.375.52.51 @mail: [email protected]

www.invinoveritas.apic.be

29

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 30

Een nieuwe rubriek met een duidelijk concept: wijnen van minder dan ? 8,00, geselecteerd door een professionele wijnaankoper. Omdat het nóg leuker is uitstekende wijnen aan te bevelen die daarnaast ook betaalbaar zijn...

Elmo 2008 Vinho Regional Beiras - Portugal Ontdekking uit de Beiras regio(zelfde streek als van de Dao-wijnen ) met strakke en frisse eenheid. Enkel gemaakt van authentieke druivenrassen zoals Arinto,Bical en Maria Gomez. Véél citrus en florale tonen in de sappige en evenwichtige structuur in toom gehouden door een droge en mineralige afdronk. Een pretentieloze doordrinker als aperitiefwijn of met een bordje zeevruchten. En ja….erg handig met schroefdop!

Jeuris* - 5,40€

Casale Vecchio Farnese Pecorino 2008 Terre di Chieti IGT - Italië Gemaakt van de zeldzame Pecorinodruif (100%) uit de regio Abruzzen (neen, heeft niks te maken met de kaas van dezelfde naam!). Complex geurig met florale en fruitige toetsen van o.a. peer. Valt vooral op in de mond met zijn uiterst mooie balans tussen zuur en zoet en mooie mondvulling … een ware ontdekking! Gastrowijn “par excellence”, vooral als aperitief, bij pasta met zeevruchten, niet te gekruide visgerechten en verse geitenkazen.

Delhaize - 6,49€

La Charmée Saint-Véran 2008 - Frankrijk Deze zuidelijke, witte Bourgogne valt op door zijn verrassend evenwicht! Intens geelgroen getint met vooral wit fruit en citrus in de neus. Strakke aanzet, gedomineerd door mooie en mondvullende frisheid. Complete wijn welke het erg goed zal doen bij fijne vleeswaren, zoals “Jambon Persillé”, eenvoudige visgerechten en uiteraard fijne, niet te rijpe geitenkaasjes.

u

FEBRUARI/MAART 2010

Côtes du Rhône 2007 M. Chapoutier “Bio” - Frankrijk Bio”goeroe”, Michel Chapoutier tovert hier weer een pareltje van een natuurwijn uit zijn hoed! Geëvolueerde kersrode kleur, fijn boeket met impressies van gestoofd fruit. Zachte, gekonfijte smaak, vlezig met fijne kruidigheid en bijna elegante afdronk. Als alle “basis” Côtes du Rhône zo zou zijn !! Lekker bij verfijnde vleeswaren en zachte stoofpotten.

Colruyt - 6,99€

Ciento Cinco (105) 2008 u Viña Cigales Compania de Vinos Telmo Rodriguez - Spanje Telmo Rodriguez slaagt er weer in een voltreffer van formaat te maken in deze wat minder bekende en kleine D.O. ten noorden van Valladolid. Mooie en diepe kersenrode kleur met jeugdig karakter. Bedeesd aromatisch met zwart fruit en fijne mineraliteit. Rijpe en bijna elegante Tempranillo,aangevuld met Garnacha, bepalen hier het smaakpatroon: loepzuiver en verfrissend met zwarte bessen in een pittige finale. Liefst tijdje op voorhand ontkurken,of onmiddellijk voor het gebruik decanteren. Heerlijk bij gegrild pata negra varkensvlees en rood vlees. Best ook fris serveren rond 15° maximum.

De Coninck* - 7,30€

u Finca Antigua 2007 La Mancha Tempranillo - Spanje

Prova 2008 Vinho Regional Alentejano - Portugal

In de gigantische wijnzee van La Mancha slaagt men er toch in meer dan decente kwaliteit te leveren, getuige hiervan dit mooie voorbeeld op basis van 100% Tempranillo. Het is dan ook een project van de beroemde familie Martinez Bujanda uit de Rioja. Mooie en klassieke tempranillo-expressie: diepdonker getint met begin van evolutie, bessen, een vanilletoets en zachte kruidigheid in het boeket. Volle, pittige en afgeronde smaak, lichtjes getoast met rijpe tannines. Heerlijk als doordrinker bij kruidige stoofpotjes en gegrild pata negra varkensvlees, alsook bij lamsvlees. Ook hier weer (gezien de 14° alcohol) fris serveren aan 14 à 15° maximum.

Intens getint met eenvoudige, maar zuivere impressies van rood fruit en kruidige toetsen. Ondanks zijn 14° alcohol en een erg zuidelijke afkomst (Alentejo) krijgen we een frisse, fruitige doordrinker zonder kapsones en toch de nodige personaliteit. Fris serveren rond 14-15° max. is de boodschap, bij gevogelte en wit vlees, al dan niet met een pittig sausje.

Viñas Del Vero 2007 Somontano Cabernet Sauvignon - Spanje

30

Delhaize - 5,99€

Colruyt - 7,50€

Jeuris* - 5,15€

u

Doet het goed bij pittige charcuterie(de betere Spaanse worstsoorten) en geroosterd vlees. Ook hier weer het best fris serveren!

De streek van Somontano (Noord-Spanje) komt vandaag meer en meer onder de aandacht als producent van hoge en constante kwaliteit. Getuige hiervan deze uitmuntende Cabernet Sauvignon, welke alles in huis heeft om een kaskraker te worden! Diepe kleur met begin van evolutie, rijp gekonfijt fruit in de neus en lekker sappig in de brede afdronk.

Bleuzé Wines* - 7,32€ Frank Van den Bogaert

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 31

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 32

FIONA UP UNDER

AUSTRALIA

REVISITED

D

e laatste tijd hoort men nog weinig over Australische wijn en dat komt door de grote identiteitscrisis waar het land mee worstelt. De economische recessie en het oververzadigde aanbod van toegankelijke, makkelijk drinkbare wijn van overal uit de wereld hebben Australië als dynamische uitvoerder van prettige en vooral goedkope drinkwijnen aan het denken gezet om hun productie aan te passen. Voeg daarbij het opwarmend klimaat, wat voor een echt fiasco zorgt “down under”, zeker voor producenten die zweren bij de technologie. De global warming is het ergst voor bedrijven die de te hoge alcoholgehaltes hebben willen aanpakken door te investeren in omgekeerde osmose, “spinning cones” en nieuwe cultuurgisten. Aan problemen geen gebrek in Australië. Tijdens en recentelijk verblijf in Australië drong het tot me door dat heel wat van de stereotiepe clichés over Australische wijn

tot het verleden behoren en dat het land in de coulissen zijn wijnbouw opnieuw aan het uitvinden is. In de eerste plaats ben ik ervan overtuigd dat de betere wijnen tegenwoordig in de koelere gebieden gemaakt worden. In regio’s met een koel klimaat zoals Margaret River in West Australia of zoals Tasmania in de Australische Oceaan wordt tegenwoordig flink geïnvesteerd in nieuwe projecten. De Adelaide Hills, die tot tegen de gelijknamige stad komen langs de hellingen van Mount Lofty, zijn van een ongekende diepgroene kleur en worden door de zachte invloed van de Oceaan verwend. Hier wordt magnifieke Sauvignon Blanc gemaakt die niet alleen evenwichtig en fris is, maar die ook representatief is voor een echte terroir. Voor mij waren ze de eerste voorbeelden van de nieuwe “buzz”: de “Australian regionality”, waar ik zolang heb op gewacht. Meer inlands, voorbij het warme Barossa, werd ik verrast door de Rieslings van Jeffrey Grosset uit de Clare Valley. Om koelere temperaturen te vinden moest hij hoger aanplanten, op 570 meter. De ondergrond bestaat er uit leisteen en kiezel. In hun jeugd zijn deze wijnen gesloten en uitgesproken mineralig. Nadien bloeien ze open en krijgen ze geconcentreerde aroma’s van hooi en muesli, met

32

FEBRUARI/MAART 2010

ook iets van honing in de afdronk. De beste producenten zoeken overal naar koude subgebieden om hun meest elegante wijnen te kunnen maken. Na enkele dagen rond Adelaide, waar verschillende topgebieden liggen, leek het me opportuun om mezelf onder te dompelen in de wereld van Chardonnay en Shiraz. In McLaren Vale heb ik ze gevonden, tot mijn grote verbazing. Shiraz wordt hier voornamelijk gemengd met Cabernet Sauvignon of met Grenache en Mourvèdre, zoals in de Côtes-du-Rhône, waar de blend de beste resultaten geeft. In het verleden vinifieerden de Australiërs hun Cabernet op dezelfde manier als hun Shiraz, met veel extractie en gemanipuleer. Vandaag doen ze het met een iets lichtere hand. Ze laten meer de druiven spreken, ze gebruiken minder hout. Hun wijnen zijn dus frisser en eleganter. De meest gekende wijnstreek van Australië is Barossa, waar mastodonten zoals Jacob’s Creek en Yalumba zijn gevestigd. Het zijn deze reuzen die de wereld Australische wijn hebben leren kennen en die het voorbeeld waren voor anderen, zoals Peter Lehmann met zijn Stonewell Shiraz, of Charlie Melton met zijn Nine Popes. Maar zelfs in deze gevestigde regio groeide het licht van de vernieuwing. Zoals bijvoorbeeld bij de

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 33

wanneer men wil overstappen van bulk naar nichewijn. Maar wanneer de economie weer aanzwengelt zal dankzij deze producenten Australië klaar staan met een groot assortiment van indrukwekkende wijnen. En die zullen onze ideeën over Australische wijn doen daveren.

Fiona Morrison MW

• Artisans of the Barossa - www.artisansofbarossa.com/ • Brokenwood - www.brokenwood.com.au • Charlie Melton - Ad Bibendum* - www.charlesmeltonwines.com.au/ • Domaine A - Kreglinger • Jacob’s Creek - Pernod Ricard - www.jacobscreek.com/ • Jeffrey Grosset - Matthys Wijnimport - www.grosset.com.au • McWilliams - www.mcwilliamswine.com • Peter Lehmann – Intervinos - www.peterlehmannwines.com/ • Piper’s Brook – Kreglinger - http://kreglingerwineestates.com/ • Tyrells - www.tyrrells.com.au/ • Yalumba – Chacalli - www.yalumba.com.au/

“Artisans of the Barossa”, een vereniging van kleine producenten die werkelijk buitengewone wijnen maken. Hun productie is te beperkt voor de export naar onze landen, maar toch belangrijk genoeg om de aandacht te trekken op hun methoden (biologische wijnbouw, manueel oogsten enzovoort) en hun voorliefde voor verscheiden terroirs, zelfs al zijn die verschillen soms heel klein. Regionaliteit is hier belangrijker dan kracht, extractie en alcohol. In Tasmania tonen twee domeinen met Europees kapitaal de weg en het was bij hen dat ik de twee beste wijnen van mijn trip proefde. Het zijn twee rode wijnen. De eerste, een Cabernet van Domaine A, lijkt op een pittige Médoc van een recentelijke jaargang; de tweede, een Pinot Noir Lyre 2005, komt van een bekend domein met Belgische eigenaar, Piper’s Brook. Dankzij global warming kan Tasmania, alhoewel het voorlopig een verwaarloosbare productie heeft, wel eens een hoofdrolspeler worden op het Australische wijntoneel. Veel grote producenten van op het vasteland investeren er in wijngaarden of kopen er momenteel druiven aan. Op zoek naar de vernieuwing kwam ik in een andere, nochtans zeer traditionele regio terecht: de Hunter Valley, op drie uur rijden ten noordwesten van Sydney. Hier werden in de 19de Eeuw al grote domeinen opgericht, zoals Tyrells en McWilliams. Mettertijd werden dit echte iconen. Denk maar aan wijnen zoals Tyrell’s Vat, een op hout gerijpte Sémillon die tot op vandaag nog steeds geroemd wordt, alhoewel sommigen hem te moeilijk vinden. De beste wijnen uit de HunterValley komen echter van een producent die slechts dertig jaar bestaat: Brokenwood. Hier oogst men zo vroeg mogelijk om de frisheid van het fruit te bewaren en vergist men zoveel mogelijk hele bessen om meer fruitexpressie te bekomen. De kelders zijn bescheiden, de vinificatie precies (men gebruikt bijvoorbeeld hout van 15 verschillende tonneliers om elk wijngaardperceel zo goed mogelijk zijn eigenheid te laten uitdrukken) en de resultaten zijn fantastisch. De Australische wijnbouw is misschien nog niet volwassen, maar ze is alleszins geen puber meer. Interessant is dat de beste wijngaarden vrij jong zijn, wat erop lijkt te wijzen dat men druivensoorten, bodem en klimaat aan elkaar is beginnen aanpassen. De Australische wijnmakers herdenken hun vinificatiemethoden en kijken verder dan grote brands, gemaakt voor de massamarkt. Op dit moment is de productie van deze nieuwe wijnen slechts een druppel in de wereldwijde oceaan van wijn. En de huidige economische situatie is zeker geen voordeel

33

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 34

IVV TRAVEL

IN HET NOORDEN VAN HET ZUIDEN,

ALTO ADIGE

Een Italiaanse provincie waar meer dan 95% van de wijnen een DOC heeft, waar men Duits spreekt en waar de meerderheid van de druivensoorten ook in Frankrijk staan aangeplant. We hebben het over Südtirol alias Alto Adige. Deze meest noordelijke appellatie van Italië staat bol van de contrasten. Tegenover de sneeuw in de Dolomieten zien we palmbomen in de valleien. Wanneer er op de laagvlakten ontelbare appelbomen staan, staan de uitlopers van de bergen vol met wijnstokken aangeplant. En wanneer de wijngaard Italiaans is, hebben de wijnen toch een sterk Germaans karakter. Om dit beter te begrijpen, volg de gids! Een beetje geschiedenis

In een ver verleden maakte de regio deel uit van Tirol en dus van Oostenrijk. In de middeleeuwen was het merendeel van de wijngaarden in handen van de kerk, waarbij een flink deel van de wijnen die geproduceerd werden op deze zuidelijke flank van de Alpen de Brennerpas overstaken. Bonaparte maakte daar een eind aan en legde beslag op deze regio. Hij maakte er een wereldlijk deel van en voegde dit toe aan de republiek Lombardije. Gedaan met de monniken en Südtirol, de Fransen herdoopten deze provincie tot Haut Adige. Door de secularisatie ging het land terug naar de inwoners. Gelinkt aan de Code Napoléon

kende dit patrimonium een opeenvolging van splitsingen. Hierdoor was vrijwel iedereen in het bezit van een stukje wijngaard, maar te klein om van te leven. Om eveneens te ontsnappen aan de klauwen van op geld belustte handelaars besloten veel boeren op het eind van de 19de eeuw zich te groeperen in coöperatieven, die overigens vandaag nog steeds talrijk aanwezig zijn. Op het eind van het keizerrijk sloot deze regio aan bij Oostenrijk. Door haar geïsoleerde ligging aan de andere kant van de Alpen bleef deze regio vrij autonoom. In 1919 werd de streek geannexeerd door Italië. Niettegenstaande meerdere initiatieven om

EN BUITEN DE WIJN? Wie naar Südtirol trekt, logeert hoogstwaarschijnlijk in het lokale hoofdstadje Bolzano. Buiten de wijnen kun je bijvoorbeeld het nieuwe Museion bezoeken wanneer je van moderne kunst houdt, maar er zijn ook tal van restaurants. In de omgeving vind je nogal wat middeleeuwse kastelen. Zo is er Mareccio omringd met wijngaarden, Roncolo met zijn schitterende fresco’s en Scena met zijn romantische brug. Eveneens kun je er langsheen de wijngaarden prachtige wandelingen en fietstochten maken. Een eindje verder is er het meer van Caldero, nog een tip voor een uitstap. Of het lieflijke dorpje Tirolo dat zijn naam zou gegeven hebben aan de regio, als we zijn inwoners mogen geloven…

Hervé Lalau

34

FEBRUARI/MAART 2010

deze regio meer Italiaans te maken, blijft de specifieke cultuur behouden. De meerderheid praat er nog steeds Duits, in tegenstelling tot het Italiaans. Velen van hen voelen zich noch Italiaan, noch Oostenrijker: ‘Wir sind Südtirolers!’ Wanneer we naar de wijnbouw kijken bracht deze annexatie toch belangrijke dingen teweeg. Zo verloren de producenten hun traditionele afzetmarkt en verdronken ze zowat in de Italiaanse wijnplas. De wijngaard is overigens met de helft gekrompen. Op de laagvlakten verving men de wijngaarden door appelboomgaarden.

Een wijngaard in de Voor-Alpen De valleien van Adige en Isarco die samenkomen in Bolzano/Bozen vormen een wijngaard in de vorm van een Y. Helemaal in het zuiden bevindt zich het warmste deel waar men praktisch alle regionale druivensoorten verbouwt – waaronder gewürztraminer die zijn naam te danken heeft aan het dorpje Traminer/Termeno – maar ook merlot en cabernet sauvignon. Opnieuw naar boven, richting Bolzano, komen we aan de zone van het meer van Caldaro die langsheen golvende heuvels loopt tussen 300 en 700 meter hoog. In dit wijngebied maken vernatsch (schiava in het Italiaans), pinot blanc, pinot noir en chardonnay het mooie weer.

IVV140NL

16/02/10

10:47

Page 35

WAAR JE NIET OMHEEN KUNT IN ALTO ADIGE Deze wijnstreek telt 5100 hectaren, zo'n 137 producten die zelf bottelen en nog eens 15 coöperatieven die allen samen goed zijn voor jaarlijks 40 miljoen flessen. Onmogelijk dus om een complete rondreis te maken in drie dagen. Buiten de producenten die aangehaald worden in dit artikel maakten we reeds kennis met grote, veelbelovende en ronkende namen uit deze regio tijdens voorafgaande degustaties, met name tijdens Vinitaly. De wereldvermaarde Aloïs Lageder met zijn opmerkelijke wijnen hoeven we wellicht niet meer voor te stellen, ook in België niet. Maar er zijn nog andere wijnbouwers waar je in deze regio niet omheen kunt. We denken hierbij aan Elena Walch, Franz Haas, Manincor, Abbazia di Novacella, Produttori Colterenzio, Franz Prazner, Martin Aurich, J.Höfstatter en Haderburg. Natuurlijk zijn er nog namen die niet over het hoofd mogen gezien worden, maar met deze keur aan wijnmakers krijg je alvast een goed idee van het potentieel van wijnstreek Alto Adige.

In het midden van deze Y is het bassin van Bolzano gekend voor zijn westelijke voorstad Gries, daar waar lagrein zijn ideale stek heeft op aanslibbingen van klei. De vertakking naar het westen volgt de vallei van de Adige, richting Merano. Deze wijngaarden bestormen de heuvels en gaan van 250 tot 900 meter hoog. Op deze porfierbodems cultiveert men vooral pinot blanc, chardonnay, riesling en sauvignon. De andere vertakking in het noordoosten volgt de Isarco die van de hellingen van de Santa Maddalena vertrekt. Tussen 250 en 550 meter hoog brengt de vernatsch hier kleine wijnen voort. Daarboven bevinden zich de wijngaarden van Chiusa/Klausen en Bressanone/Brixen op een hoogte van 500 meter, aangeplant met Germaanse variëteiten: sylvaner, riesling, müller-thurgau, kerner, gewürztraminer en grüner veltliner. Klimatologisch gezien staat de regio open voor

mediterrane invloeden met de Alpen als buffer. Inwoners van deze streek genieten er jaarlijks van 300 dagen zon. In de valleien en in Bolzano kunnen de temperaturen in de zomer oplopen tot 30 à 40 graden Celsius. De herfst met zijn mooie nazomer is vaak een geschenk tijdens de oogst.

De productie De streek telt slechts één appellatie: DOC Alto Adige/Südtirol. Meestal vermeldt het etiket een van de 18 druivensoorten binnen deze regio. De 5100 ha wijngaarden zijn jaarlijks goed voor gemiddeld 400.000 hl wijn. Shiava of vernatsch neemt 60% voor zijn rekening, afkomstig van 1249 ha wijngaard (gegevens 2008). Sinds jaar en dag wordt daar een lichte rode wijn van gemaakt die het prima doet bij warme temperaturen, de lokale beaujolais zeg maar. Interessanter voor de buitenlandse wijn-

liefhebber is de lagrein, een druif die origineel uit een vallei komt van buur Trentino: Val Lagarina. Naargelang de rendementen en de vinificatie geeft deze druif min of meer donkere en gestructureerde wijnen met aroma’s van bosvruchten, min of meer rustiek qua tannine en min of meer fruitig. Momenteel staat er 412 ha van aangeplant, tegenover 337 ha pinot noir en 216 ha merlot. In wit vertegenwoordigt gewürztraminer 475 ha, pinot gris 564 ha en chardonnay 462 ha, net zoals pinot blanc. Wanneer we door de wijnstreek rijden zien we dat veel wijngaarden geleid worden volgens de pergola-methode, ook wanneer bij nieuwe aanplantingen de guyot-methode domineert.

Kwalitatieve coöperatieven Coöperatieven vertegenwoordigen 2/3 van de productie. Tijdens mijn trip bezocht ik er vier. In het noorden is er Cantina Valle Isarco die 31 wijnen produceert, afkomstig van 130 ha en verdeeld over 11 gemeenten. Dat de traditie hier sterk vertegenwoordigd is, merkt men aan de aanplant: 30% müller-thurgau, 30% sylvaner en 20% gewürztraminer. Niet ideaal voor de export maar aangepast aan de lokale en Italiaanse vraag. De Aristos-lijn, de top hier, komt van een selectie van diverse percelen. De Riesling 2008 vond ik goed met zijn aroma’s van rijpe perzik, zijn slank profiel en zijn minerale frisheid. Hij is afkomstig van percelen op 700 meter hoogte, op een zandbodem met verbrokkelde schist. Ook de Pinot Grigio 2008 en de Sauvignon 2008 waren interessant. Ten westen van Bolzano is er Cantina Terlano, opgericht in 1893. Recent namen ze buurman Cantina Andriano over. Beiden zijn ze vandaag goed voor jaarlijks 1,5 miljoen flessen met hun 220 ha wijngaarden. De wijnen worden op de markt gebracht onder beide domeinnamen. Mijn voorkeur ging uit naar de wijnen van

35

IVV140NL

16/02/10

10:48

Page 36

IVV TRAVEL

Terlano met onder meer de Quartz Riserva 2007: pompelmoes, ziltig mineraal, sprankelend en rijp fruit, een mix van een rijping in foeders en inox tanks. De Pinot Bianco Vorberg Riserva 2007 mocht er ook zijn, met toetsen van kamille en fijne zilte minerale tonen die het ronde van deze wijn ondersteunden. Afkomstig van oude wijnranken en voor 90% in pergola-stijl is deze wijn op zijn best na twee à drie jaar. St Michael Eppan bevindt zich in Appiano, ten zuidwesten van Bolzano. De kelder vinifieert 380 ha en produceert meer dan 2 miljoen flessen, onderverdeeld in 62% wit en 38% rood. Sanct Valentin, hun topgamma, telt 9 wijnen en is goed voor ongeveer 50.000 flessen. Hun Sauvignon 2007 was verrukkelijk en koppelde op een heel discrete manier volume en frisheid aan een licht minerale toon, rijp qua materie en met aroma’s van citrus, bloemen en kleine specerijen. Uit hetzelfde gamma was er de Pinot Noir 2007, mooi harmonisch met vlezigheid en tannine, aroma’s van kers en een

tikje marsepein. De 2008 is nog preciezer qua fruitaroma’s, vol van materie maar met nog wat spitse tannine. In het zuiden van de appellatie is er Cantina Caldaro die de productie van 300 ha wijngaarden voor zich neemt, hetzij meer dan 3 miljoen flessen in meerdere gamma’s, waarvan eentje biodynamisch. Heel geslaagd was de Sauvignon Premstaler 2008 (100% inox), afkomstig van wijngaarden tussen 500 en 600 meter hoogte met een ondergrond van kalk en porfier: mooie citrusgeuren gekoppeld aan verse ananas en mineralen, slank van smaak en mineraal fris, wat deze wijn karakter en vitaliteit bezorgde. Het gamma Solos staat voor de biodynamische wijnen, afkomstig van 12 ha en in handen van zes wijnbouwers. Hierin proefden we hun verbazingwekkende Vernatsch 2008 met aangenaam fruit van rode bessen, vol minerale frisheid en vitaliteit.

Familiedomeinen Bij de privébedrijven is domein

Château de Gaure 11250 Rouffiac d’Aude www.chateaudegaure.com Importateurs : Tricot/Van Hende/Aux Sens Larges

36

FEBRUARI/MAART 2010

Tieffenbrünner (22 ha) in Cortaccia de moeite waard, gelegen helemaal in het zuiden. Het landschap is prachtig met zijn wijngaarden op de hellingen, dit tot 1000 meter hoog! De ondergrond is een mix van mergel en kalk. Het domein produceert jaarlijks niet minder dan 700.000 flessen, onderverdeeld in een 30-tal wijnen, 30% in rood en 70% in wit. Ik hield er van de elegante aroma’s van roze pompelmoes in hun Sauvignon Kirchleiten 2008 (100% inox) met toetsen van salie. Qua smaak resulteerde dit in een geslaagde ontmoeting tussen de zuren en het ronde, een wijn met de typische frisheid van een hoog gelegen wijngaard. De Gewürztraminer Castel Turmhof 2008 met 14,5 graden alcohol en 5 gram suiker bood impressies van rozen, honing en specerijen, fris en krachtig tegelijk. Op de terugweg en om af te sluiten richting Bolzano, hielden we halt in Bronzola aan de overkant van de Adige met zijn porfiergrond en gelegen aan de voet van de Dolomieten. De wijngaard van Tenuta Lentsch beslaat 14 ha. Onlangs voegde men daar 3 ha aan toe in het noorden van de appellatie. Hun Lagrein Morus 2004 was duidelijk veel mineraler dan die uit de regio van Gries: een wijn met een knappe ruggengraat omhuld met florale toetsen, zacht fruit en met niet agressieve tannine.

Bernard Arnould

• Cantina Valle Isarco - www.eisacktalerkellerei.it • Cantina Terlano - www.kellerei-terlan.com • St Michael Eppan - www.stmichael.it • Cantina Caldaro - www.kellereikaltern.com/ • Joachim Caminada - [email protected] • Tieffenbrünner - www.tiefenbrunner.com • Domaine Lentsch - www.lentsch.it

IVV140NL

16/02/10

10:48

Page 37

IVV140NL

16/02/10

10:48

Page 38

DE RUBRIEK VAN DE SOMMELIER

ENGLISH WINE RULES OK? Na de top in Kopenhagen die slechts bedroevende resultaten opleverde kunnen de Engelsen misschien zonder enige schaamte trots zijn dat ze maar weinig te lijden hebben onder de klimatologische opwarming. Dit leiden we alvast af uit de productiecijfers en de uitbreiding van hun wijngaarden.

N

ieuwe wijngaarden werden aangeplant en de Engelse wijnen, al aanwezig ten tijde van de Romeinen maar toen louter gebruikt voor lokale folkloristische activiteiten, worden vandaag nationaal aan de man gebracht, zowel bij de wijnhandelaar als de grootdistributie, met heel wat succes want de vraag lijkt het aanbod te overstijgen. Vandaag zijn er meer dan 1.250 ha aangeplant waarvan 800 ha in productie, goed voor zo’n 3 miljoen flessen per jaar. Deze wijnen, die vroeger enkel op het domein op of lokale markten verkocht werden, kunnen vandaag profiteren van de terugval van de Engelse pond om aan bekendheid te winnen. Slechts 10% wordt geëxporteerd maar jaarlijks komen er tientallen hectare wijngaarden bij zodat het niet onmogelijk is dat ze binnen enkele jaren ook uw feestdis sieren. Als de opwarming van de aarde in zuiderse landen voor problemen zorgt omdat de

vegetatie stilvalt en de druiven verbranden in de zon door de droogte, dan zorgt diezelfde opwarming in Engeland voor een meer regelmatige optimale rijping van de meest laatrijpende rassen. Vandaag telt Engeland twee kwaliteitsjaren per decennium. Vier jaren halen een gemiddeld niveau en de andere vier zijn ronduit slecht. Maar de opwarming kan voor meer homogene jaargangen zorgen. Niet enkel voor witte wijnen want een opwarming van 2°C zou zelfs heel positief zijn voor de blauwe druiven. Sommige klimaatverenigingen voorspellen zelfs dat deze opwarming reeds einde 21e eeuw een feit zou zijn en dat Engeland niet meer in staat zou zijn kwaliteitswijnen te maken met hun huidige druiven en aangeplante klonen! De klimatologische grens om wijn te maken zou zich dan uitstrekken – in de veronderstelling dat de aarde flink opwarmt, +4 à +5°C in 2100 – tot Zweden zoals reeds het geval was voor de ‘kleine ijstijd’. Dat beweert althans G. Jones in zijn studie. Er zijn zelfs al wijngaarden aangeplant op het eiland Gotland (Domaine Gutevin) ten zuidoosten van de Zweedse kust, op 57° noorderbreedte. Engeland telt momenteel 41 wijngaarden van meer dan 6 ha en ook de verkoop van gronden loopt als een trein. Dat de kwaliteit er op vooruit gegaan is dankt men aan de moderne vinificatiemethodes maar ook de

38

FEBRUARI/MAART 2010

opwarming van de aarde draagt z’n steentje bij. Dat zien we vooral bij de schuimwijnen die almaar meer medailles wegkapen op internationale wijnwedstrijden. Producenten die zich gespecialiseerd hebben in de productie van bubbels zijn o.m. Nyetimber (de “Classic Cuvée 2003” werd onlangs op het ‘Bollicine del Mondo’ uitgeroepen tot de beste schuimwijn ter wereld), Camel Valley Vineyard en Ridge View Wine Estate dat het voorbije jaar twee keer in de prijzen viel met de Gore-Browne Trophy (beste wijn van het jaar) en de Vintner’s Trophy (beste mousserende wijn) voor de Knightsbridge 2006 rosé. Hopelijk mag het geleverde werk in Engeland ook onze Belgische wijngaarden inspireren waarbij we uiteraard hopen dat deze drastische wijzigingen in samenspraak gebeuren met de bescherming van het milieu.

Tim Vandeput im Vandeput is sommelier van Vintage in Brussel en werd verkozen tot Beste Sommelier van België 2009.

IVV140NL

16/02/10

10:48

Page 39

IVV WINE PARTNERS T 02/374 85 33 F 02/375 70 31

BEST CAVIAR NV T 02/569.00.3 - F 02/567.06.69 GROTE SYPESTRAAT 12 - 1700 DILBEEK [email protected] - www.bestcaviar.be

T 011/26.27.00 - F 011/26.27.66 ALFAJETLAAN 2220 – 3800 SINT-TRUIDEN

T 02/420.94.46 - F 02/420.94.47 RUE PAUL MICHIELSSTRAAT 71 1090 BRUSSEL [email protected] www.adbibendum.be

Ouvert du lundi au samedi de 10H à 19H

1469 CHAUSSÉE DE WATERLOO 1180 UCCLE [email protected] - www.lecellier.be

02/ 772.40.65 AVENUE ORBAN 3 - 1150 BRUXELLES

02/640.44.65 AV. DU PESAGE 1 - 1050 BRUXELLES

02/460 44 65 PL. CDT DEBLOCKPLEIN 21 - 1780 WEMMEL [email protected] www.deconinckwine.com

BIOTIEK B.V.B.A T 03/312.24.38 F 03/312.59.14 TEN HOFLAAN 22 2980 ZOERSEL [email protected] - www.biotiek.be

T 02/772.50.05 F 02/772 41 21 336 Rue de la Cambre - 1200 Bruxelles [email protected] www.banyuls.com

T 03/238.05.84 F 03/237.51.13 DESPERT & Co SCHULSTRAAT 18-20 2018 ANTWERPEN [email protected] - www.despert.be

Alpacastraat 27 - 9000 Gent

T & F : 09/233.35.36

T 054/30.05.50 F 054/30.05.59 [email protected] • www.alhambra.be

OMER DE VIDTSLAAN 62 – 1760 ROOSDAAL [email protected] - www.bleuze.be

T 071/25.72.11 - F 071/25.72.16 RUE DU COLOMBIER 9 - 6041 GOSSELIES [email protected] www.champion.be

EXPRESSION DU TERROIR SPRL

Caves Aliança PREMIUM PORTUGESE WIJNEN

T. 03/321 67 19 - F. 03/322.33.95 Herentalsebaan 214 - 2100 Deurne [email protected]

[email protected]

T 014/45 13 03 - F 014/45 49 17 VERLIPARK UNIT B.1.26 - LICHTSTRAAT 2400 Mol [email protected] www.labuenavida.be

069 54.61.39

087/66 12 26 12 Rue de Henri Chapelle - 4651 BATTICE [email protected]

T 02/242.87.68 F 02/241.68.78 RUE ACHILLE DETIENNE 20 1030 BRUXELLES [email protected]

From the Mediterranean and the New World

T 02/423.71.11 - F 02/423.73.33

Grand-Route 75-77 B-7530 GAURAIN-RAMECROIX [email protected] • www.vinsbrunin.be

0476/580.235

ZEELAAN 228 - 8670 KOKSIJDE [email protected] www.ambrosius.be

INDUSTRIELAAN 38 - 1740 TERNAT [email protected] www.wijnen-chateaux.be

CHAUSSEE DE NIVELLES 83 1420 BRAINE-L'ALLEUD [email protected] www.fourcroy.com

015/51.75.08

T 04/278 58 89 - F 04/278 09 96

T 012/23.17.42 - F 012/39.11.73

DUIVEBERGEN 13 A - 3140 KEERBERGEN [email protected] www.ange-vin.be

RUE DE LA SEIGNEURIE 61 4452 WIHOGNE (JUPRELLE) [email protected] - www.calivin.com

YZERBRON 18 - 3700 TONGEREN [email protected] www.christiaens-wijnhuis.be

T +32 (0)2/454.85.33 F +32 (0)2/454.85.38

T 058/52.17.53 - F 058/51.54.59

DORPSTRAAT 68 - 1785 BRUSSEGEM [email protected] www.greatgrapes.be

ART & TERROIR 086/36 79 99

T 02/223.13.82 - F 02/223.18.45

4, Rue des Jardins, 6997 EVEUX - EREZÉE www.art-et-terroirs.be

RUE DE WITTE DE HAELEN 28 1000 BRUXELLES [email protected] - www.canette.be

T 02/ 410 47 47 F 02/ 410 14 54 RUE P. VAN HUMBEEK 5 - 1080 BRUXELLES [email protected] - www.cinoco.com

T 04/246.59.56 F 04/246.59.30 AVENUE DE L’ENERGIE 6 - 4432 ALLEUR [email protected] - www.creativenture.com

BASIN & MAROT

90A, RUE DU PAGE 1050 BRUXELLES [email protected] www.basin-marot.be

T 04/342 68 92 F 04/ 344 33 73 RUE BASSE-WEZ 339B - 4020 LIÈGE [email protected] www.cavedesoblats.com

& T 02/ 353 07 65 - F 02/ 353 07 10 CH. DE BRUXELLES 37 - 1410 WATERLOO

T 056/41.81.68 - F 056/42.20.66 MENENSTRAAT 376 - 8560 WEVELGEM [email protected] www.wijnenherman.be

Advertentie

T 02/347.64.66 F 02/347.41.84

39

IVV140NL

16/02/10

10:48

Page 40

IVV WINE PARTNERS SCHAAPSWEG 2 3550 HEUSDEN-ZOLDER

T 011/42.89.07 F 051/20.92.78 [email protected] www.wijnhuisjeuris.be

T 02/520 13 43 F 02/520 13 46 TARANTELLASTRAAT 20 – 1070 BRUSSEL [email protected] www.kaapwijn.be

MEDITERRANEAN AND CAPPADOCIAN FINEST WINES FROM TURKEY

T 03/ 645 12 97 - F 03/ 645 12 97 METROPOOLSTRAAT 11 UNIT 24 2900 SCHOTEN [email protected]

T +32 2 512 30 66 F +32 2 512 04 66

014/21.26.93 Rue Pierre Van Humbeekstraat, 5 BRUSSEL 1080 BRUXELLES [email protected] • www.palaisduvin.be

Lierseweg 20 - 2200 HERENTALS www.vaneccelpoel.be [email protected]

T 089/62.17.62 - F 089/62.17.63 WEG NAAR ZWARTBERG, 83 3660 OPGLABBEEK [email protected] www.pasqualinno.be

T 0473/73.15.03 www.lesventsdanges.be

T 011/25.38.73 ALVERBERGSTRAAT 5 - 3500 HASSELT [email protected] Est propriétaire des marques: Quinta do Passadouro - Domaine Bohrmann

T 071/31.32.27 - F 071/32.54.09 AVENUE J. HENIN 5 - 6000 CHARLEROI [email protected] www.lavigneraie.com

T0494/74.66.30 - F 09/355.50.79 +32 (0) 2 663 62 62

T 065/84 26 32 - F 065/35 49 86 CHAUSSÉE DU ROEULX 47A - 7000 MONS [email protected] - www.melchior-vins.be

Chaussée de La Hulpe Terhulpsesteenweg 130/1 B-1000 BRUSSELS www.pernod-ricard-belgium.com

BLEKERIJSTRAAT 75 B 29 – 9000 GENT [email protected] [email protected] www.vindemia.be

MIS EN BOUTEILLE T 09/356.68.76 F 09/356.69.87 DORPSSTRAAT 42 - 9080 LOCHRISTI [email protected] www.misenbouteille.net

T 067/77 31 01 - F 067/77 11 99

T +32(0)11/23.06.10 F +32(0)11/21.07.74

RUE DE BRUXELLES 74 - 1470 GENAPPE [email protected] www.espacevin.com

SLUISSTRAAT 84-86 - 3590 DIEPENBEEK [email protected] www.courtiersvinicoles.be

Bernard Poulet

S.A.

Importations de Vins Fins

T & F 015/20.95.38

T 02/648.51.34 F 02/646.57.73

T 02/414 41 39 - F 02/414 35 14

Guldenstraat 2 – Het Tolhuisje 2800 MECHELEN

RUE EUGENE CATTOIR 11 1050 BRUXELLES [email protected] - www.mouchart.be

RUE DES BÉGUINES 118 - 1080 BRUXELLES [email protected]

[email protected] www.dewijnwinkel.be

Sacacorchos Cavas y Vinos de Espana Steenokkerzeel Depot & Winkel

Advertentie

WINE-NOT T 02/513.47.74 F 02/513.53.09

T 03/658.20.20 - F 03/658.61.51

+32 475 35 97 60 /+32 2 725 30 33

VORDENSTEINSTRAAT 102 A 2900 SCHOTEN [email protected] - www.mondovino.be

Tenbergsesteenweg 86 B-1820 STEENOKKERZEEL www.sacacorchos.be

RUE DU COLLÈGE, 39 - 1050 BRUXELLES [email protected] - www.wine-not.be

+ 32 55 31 17 59

WIJNAGENTUUR

T 03/488.44.44 F 03/488.44.88

40

De Wijnwinkel

NIJVERHEIDSSTRAAT 13 - 2570 DUFFEL [email protected] www.opdebeeck.be

FEBRUARI/MAART 2010

"Hof te Cattebeke" - Bossenaar 14 9680 ETIKHOVE [email protected] www.thienpontwine.com

www.vinotrade.be

Contact 03/658 18 35

u u u u u u u u

IVV140COVERNL

16/02/10

10:21

Page 5

10:21

Page 2

2010 r 140

16/02/10

F b i/M

IVV140COVERNL