Frankrijk/België/Nederland/Luxemburg 7,70 € / Duitsland/Spanje/Italië 11,55 € / Switzerland 13,3 CHF / Canada 13,3 $ / USA 10 $ / AFS 38,5 / Australië 11 $
TWEEMAANDELIJKS - 7,70 € P708338
April/mei 2009- nr 136
IVV136CoverNL 14/04/09 15:17 Page 3
Chips, nuggets en domino’s
BEST OF IVV WINE PARTNERS SPRING 2009
CHÂTEAUNEUF DU PAPE • LOIRE • CHILI
IVV136CoverNL
14/04/09
15:18
Page 4
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 1
Inhoud
Editoriaal
In Vino Veritas April/Mei 2009 / nr136 CHIPS, NUGGETS EN DOMINO’S CHÂTEAUNEUF, WAAR WIT DE TIJD DOET VERGETEN... BEST OF IVV WINE PARTNERS SPRING 2009 BOURGUEIL, SAVENNIÈRES... EN ENKELE ANDEREN NIEUWIGHEDEN - ONTDEKKINGEN - HARTENDIEFJES CHILI CON TERROIRS IVV PRO AGENDA
2-6 7-12 13-17 18-22 23-24 25-29 30 31
Bordeaux rood 2008: ondanks alles verbazingwekkend! Het moet gezegd dat met een zomer zonder de maanden augustus en september, de kwalitatieve vooruitzichten van het wijnjaar er zeker behoorlijk slecht uitzagen. Tijdens de oogst kruisten we dagelijks meerdere keren wijnbouwers, druivenleveranciers, die liever niet-rijpe cabernet oogstten nog vóór de merlot af te werken die verder rotte… een staaltje van kunst! Ondertussen moet men specifiëren welke oogst: dit jaar waren er in Bordeaux werkelijk twee oogsten, die van september en die van oktober. Het eeuwige probleem om in zo’n wijnjaar correct te oogsten in oktober is dat men aan de ene kant van juli tot eind september de minder kwalitatieve druiven moet wegknippen, opdat de anderen beter zouden rijpen, een ‘vendange verte’ dus, en dat men aan de andere kant bereid
THE
TASTING
PARTNERS
OF IN
VINO VERITAS
moet zijn om in die periode de traditionele kalender van de duivenjacht te laten passeren.. En daarvoor beste vrienden, moet men gewapend zijn met een serieuze dosis verstand! Een goede reden, of liever twee: sommige Bordelezen jagen doodgewoon niet op trekvogels. Of serieuzer: een deel van de wijnbouwers zijn heus wel begaan met de wijn die ze verkopen. Rest een recurrente problematiek: drinken alle Bordelezen hun wijnen? Tijdens deze dolgedraaide primeurweek verkregen we een zekerheid,
REDAKTIE - ADMINISTRATIE - ABONNEMENT: A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België Tel : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51 Bank : 210.0461297-17 -
[email protected] www.invinoveritas.apic.be
een twijfel en een vraag. Zekerheid: het idee dat 2008 een tweede 2007 zou zijn, werd snel van tafel geveegd. Fruitige wijnen, vlezige wijnen, aangename wijnen. Sommige crus koppelden daaraan zelfs complexiteit en elegantie.
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Philippe STUYCK REDACTIESECRETARIS: Hervé LALAU
Twijfel: een heel groot deel wijnen leden onder een bijzonder astringen-
PUBLICITEIT: A.P.I.C. – Dieweg 294 – 1180 Brussel – België Tel : +32(0)2.375.44.44 – Fax : +32(0)2.375.52.51 Bank : 210.0461297-17 –
[email protected]
te finale, onevenwichtig en met een gebrek aan kracht. Het is een feit
HOOFDREDAKTEUR: Philippe Stuyck, Dieweg 294, B-1180 Brussel JOURNALISTEN I.V.V: Bernard ARNOULD, Fabian BARNES, Johan DE GROEF, Harry DE SCHEPPER, Gérard DEVOS, Jean-Yves HINDLET, Guido JANSEGERS, Hervé LALAU, Fiona MORRISON, Youri SOKOLOW, Philippe STUYCK, Marc VANHELLEMONT, René VAN HEUSDEN, Ann VAN STEENBERGEN,Philip VERHEYDEN.
dat de late vatlagering daar geen goed aan deed: de wijnen werden volledig in beslag genomen door het hout. Vraag: er wordt gezegd dat de wijnkoersen significant zullen dalen. Een waanzinnige daling in vergelijking met de 250 euro voor de primeurs in 2007, en die zich dit jaar zal situeren tussen de 80 en de 100 euro. Is dit enkel wat er in de wandelgangen gezegd wordt of is dit de concretisatie van de financiële crisis in de wereld van de grote dividenden in het uiniversum van de grands crus?
“IVV” verschijnt 6 maal per jaar. De artikels en mededelingen verbinden slechts de auteurs en de adverteerders. ISSN 0779-2557
Fabian Barnes
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 2
Dossier van de maand
Chips, nuggets en domino’s Neen, het gaat hier niet over afficionado’s van dominos en dergelijke uit de Antilliaanse keuken, maar veeleer over houtschilfers en welke namen de Europese wetgeving ervoor heeft voorzien. Fabian Barnes ging op onderzoek en zocht naar de toekomstperspectieven voor houtschilfers. Het resultaat is op zijn minst gezegd merkwaardig.
Tien jaar geleden al, in 1998, publiceerden wij een dossiers over houtschilfers en hun gebruik in wijn. Wij ondervroegen hiervoor verschillende wetenschappers en technici en zagen ook de ongelofelijke uitbreiding van het park van eikenhouten vaten bij veel domeinen. Hout was in en was helemaal tot een aromatisch element van wijn verworden. Chips gaven het houtgebruik in de wijnmakerij een semi-aristocratisch imago, gestoeld op commerce. Toen al gebruikten veel producenten uit de Nieuwe Wereld houtschilfers zoals een huisgezin zout gebruikt in de dagelijkse keuken. Europese wijnmakers weren toen nog beschermd tegen dit gebruik door de Europese wijnwetgeving. Sommigen voelden zich beschermd, anderen daarentegen zagen het verbod op het gebruik van houtschilfers als een belemmering. Stilaan groeide er een politieke drukkingsgroep die het gebruik van chips wou toelaten. Eerst werd het experimenteren toegelaten, op tafelwijnen wel te verstaan. Die eerste stap liet toe om een gefundeerd voorstel samen te stellen voor de toelating tot het gebruik in de hele wijnproductie en gaf de houtproducenten de tijd hun productietechnieken aan te passen. In het begin was het zeer moeilijk
April / Mei 2009
over de “gemeenzame organisatie van de vitiviniculturele markt”. De vermelding was de volgende: “het gebruik van eikenhouten schilfers in de opvoeding van wijnen”. Op dat moment werd in theorie alles mogelijk, met om het even welke vorm van hout en om het even welke wijn. Zowel wijnbouwers als houtindustrie wachtten op de details voor het gebruik. In oktober 2006 en mei 2008 was de gedetailleerde wet een feit, inclusief de beperkingen. Die omvatten origine, vorm, zuiverheid, toepassingen en labeling (zie kader). Alles was voorzien om zowel de producenten als de handelaren te beschermen tegen misbruiken en de consument tegen risico’s voor de gezondheid. Er was geen sprake van bijvoorbeeld om essences van exotische aromatische houtsoorten toe te staan of om eikenhouten schilfers op dezelfde manier te toasten zoals eikenhouten vaten. Het werd ook niet toegestaan om gebruikte schilfers verder toe te passen in de productie van cassissiroop, menthol en wat nog allemaal. Ook de consument werd door de Europese Unie beschermd. Op het etiket mag zeker en vast geen vermelding “Vieilli en fûts de chêne” staan voor wijnen waarin in inox tanks houtschilfers worden gemacereerd of voor wijnen die in oude
om een gefundeerde en solide visie op het gebruik van houtchips uit te bouwen. Al werden de aromatische en vooral economische voordelen ervan bejubeld, toch was het moeilijk om buiten de lobby van de houtproducenten te blijven. Een beetje uit voorzichtigheid besloten we toen in ons dossier dat eikenhouten vaten een cultureel en traditioneel vinificatieinstrument zijn en dat we dat moeten beschermen tegen goedkope, meer oppervlakkige praktijken. Na tien jaar kregen we weer zin om ons in dit onderwerp te verdiepen. In die tien jaar tijd is er immers flink wat water naar zee gevloeid. De wetenschap heeft meer onderzoek gedaan, er zijn andere economische prioriteiten gekomen, de wetgeving is veranderd en zeer zeker ook de mentaliteit. Genoeg argumenten om een nieuwe stand van zaken op te maken.
De wetgeving en zijn minpunten Met de Kerst van 2005 leek alles mogelijk te worden. Of toch bijna. De Europese Unie nam het gebruik van houtschilfers op in de lijst van vinificatie-procédé’s, toegelaten door de wet 1493/1999,
2
vaten mét schilfers worden opgevoed (zie kader). Er is één onderwerp dat nog altijd het debat voert en dat puristen en lobbyisten uit de ‘gasindustrie’ recht tegenover elkaar zet: het gebruik van houtschilfers in alle kwaliteitscategorieën van wijn; in tafelwijn, landwijn, VDQS en AOC. Op dat moment komt in Frankrijk het INAO tussen. Alhoewel Europa sommige vrijheden laat aan de verschillende lidstaten, verbiedt het INAO eind 2006 het gebruik van houtschilfers voor alle Franse AOC-wijnen. Sommige AOC’s mogen echter wel experimenteren met chips. Toch blijft er nog één detail onopgehelderd, zowel op Europees als op Frans vlak: het moment in de vinificatie waarop de wijnmaker chips mag gebruiken. Europa laat het gebruik van houtschilfers slechts toe in Hoofdstuk 4 van het deel over toegelaten vinificatietechnieken, dat handelt over “gedeeltelijk gefermenteerde druivenmost bestemd voor directe menselijke consumptie en dat zowel voor tafelwijn, mousserende wijn, gegazeïfieerde wijn, schuimwijn, gegazeïfieerde schuimwijn, likoreuze wijnen en VQPRD.” Maar er wordt niet over houtkrullen gesproken in Hoofdstuk 1, dat handelt over “druiven, druiven-
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 3
Dossier van de maand
C.E 423/2008, REGELGEVING I.V.M. HET GEBRUIK VAN HOUTKRULLEN OFFICIEEL VERSLAG VAN DE EUROPESE UNIE 15.5.2008 OBJECT, ORIGINE EN DOMEIN VAN DE TOEPASSING • Eikenhouten schilfers worden gebruikt voor de opvoeding van wijn en met de bedoeling om aan de wijn bepaalde kenmerken te geven afkomstig van eikenhout. • Eikenhouten schilfers mogen enkel en alleen afkomstig zijn van soorten Quercus. • Ze worden ofwel in hun natuurlijke staat gebruikt, ofwel getoast – licht, gemiddeld of sterk –, maar ze mogen niet gebrand worden, ook niet oppervlakkig, noch tot houtskool worden gebrand en noch breekbaar zijn bij aanraking. Ze mogen geen chemische noch enzymatische of fysische behandeling ondergaan hebben, anders dan opwarming. Er mag geen product aan worden toegevoegd dat hun natuurlijke aromatische waarde of hun oplosbare fenolische componenten verhoogt. Europese heeft gelegaliseerd. Het gebruik voor en tijdens de gisting blijft verboden, enkele experimentele uitzonderingen niet na gelaten. Het INAO lijkt veel strenger om te willen gaan met schilfers en zegt duidelijk neen tegen het gebruik in AOC-wijnen. Enkel na discussies met verschillende producenten laat het instituut toe om in uitzonderlijke gevallen te experimenteren met houtschilfers. In het begin – heel intelligent – enkel wat experimenten betreft tijdens de gisting. Nadien ook voor jonge wijnen, “met de bedoeling de kleur te stabiliseren”, en ten slotte voor bewaarwijn “met de bedoeling de productiekosten in te perken”. Het gaat er nu om om geduldig te zijn, want binnenkort zal het
LABELLING VAN HET PRODUCT • Het label moet de botanische afkomst en de intensiteit van de eventuele verwarming vermelden, alsook de bewaarcondities en veiligheidsinstructies. AFMETINGEN • De afmetingen van de houtschilfers moet zo zijn dat ten minste 95% van het gewicht wordt weerhouden tijdens het zeven met een zeef waarvan de openingen 2 mm zijn (of 9 mesh). ZUIVERHEID • De eikenhouten schilfers mogen geen stoffen vrijgeven in concentraties die eventuele gezondheidsrisico’s kunnen inhouden. • Deze behandeling moet het onderwerp uitmaken van een inschrijving in het register met betrekking tot artikel 70, paragraaf 2 van het reglement (CE) nummer 1493/1999.
most, gedeeltelijk gefermenteerde druivenmost, gedeeltelijk gefermenteerde druivenmost afkomstig van gedroogde druiven, geconcentreerde druivenmost of nieuwe wijn nog in fermentatie”. Kortom, de wijnmaker mag slechts houtschilfers gebruiken in volledig afgewerkte wijn, na de vergisting en na de soutirage. Gedurende de vinificatie is het gebruik verboden. Nu is het natuurlijk net dan dat het gebruik van krullen het meest verantwoord is, niet alleen technisch maar ook eerlijkheidshalve. Als het gaat om de kleur van de wijn te stabiliseren of om een polyfenolisch evenwicht te bewerkstelligen en de wijnen ronder te maken, dan is het wel tijdens de gisting dat men de krullen het best toevoegt. Als het enkel is om de wijn te aromatise-
ren, dan gebeurt dat inderdaad het best na de gisting, zelfs na de malolactische gisting. Krullen toevoegen tijdens de alcoholische gisting geeft weinig houtaroma’s aan de wijn. Ze zijn in elk geval zeer discreet aanwezig. Dat is enerzijds omdat het contact vrij kort is en anderzijds omdat de gist tijdens zijn activiteit houtaroma’s in zich opneemt, in een reductief milieu, zoals we weten uit de gisting van droge witte wijnen op eikenhouten vaten. Het lijkt er m.a.w. op dat het gebruik van houtschilfers tijdens de vinificatie het evenwicht van de wijn kan bevorderen, wat eerlijk lijkt, terwijl het toevoegen van krullen na de vinificatie meer gericht is op het kopiëren van eikenhouten vaten. Spijtig genoeg is het de laatste toepassing die de
INAO het gebruik wellicht toelaten voor alle AOC-wijnen. Het instituut kan misschien zelfs de eerste zijn om het gebruik van houtkrullen tijdens de vinificatie te verdedigen bij de Europese Unie. Het verbod van het INAO op het gebruik van krullen in AOC’s is misschien zelfs te wijten aan chauvinisme – “wij hebben dit idee zelf niet naar voor gebracht, dus we hoeven het niet” – en niet aan wat het INAO tot 2005 verkondigde: dat er geen sprake kon zijn van het imiteren van een traditioneel cultureel erfgoed en de link tussen AOC-wijn en zijn terroir in vraag te stellen. Nu, het klopt dat het tegenwoordige INAO niet meer hetzelfde instituut is van voor 2005. AOC, VDQS en Vin de Pays zullen
(Vervolg blz 4)
3
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 4
Dossier van de maand samengesmolten worden in de nieuwe Europese IGP en AOPbepalingen, met volledig herziene lastenboeken.
Het aanbod Als de houtkrul zijn essentie, zijn afmeting en zijn mate van toasting moet verantwoorden, dan moet hij daarmee ook de wijnmaker kunnen overtuigen hem te gebruiken. Nu, wat de prijs betreft, die is bijzonder aantrekkelijk in vergelijking met de prijs van een barrique (20 tot 40 keer goedkoper). Terecht. De producenten van houtkrullen hebben vandaag een markt voor zich die vooral open is naar tafel- en landwijn. Het gevolg is dat deze wijnen ook effectief niet op eikenhouten vaten worden opgevoed. Dit segment van de wijnindustrie heeft minder middelen, omdat de wijn tegen een zeer lage basisprijs wordt verkocht en voor deze producenten geeft het gebruik van krullen een bijkomende behandeling met een meerkost. De AOC-markt daarentegen is het mekka. De financiële middelen per fles wijn zijn veel groter en veel producenten en zelfs handelaars gebruiken barriques voor de
opvoeding van hun wijnen om hun wijn nobeler en aromatischer te maken. Maar nu de crisis zich ook in de wijnproductie laat voelen, eigenlijk al sinds een jaar of zeven, acht, biedt het gebruik van houtkrullen soelaas. En de techniek staat ook niet meer in zijn kinderschoenen. Nu, dat kan ook negatieve gevolge hebben. Wat als wijnbouwers hun oude vaten niet meer van de hand doen, maar ze met wijn én houtkrullen vullen, spreken we dan nog wel van ideale omstandigheden? Op dit ogenblik zijn krullen nog steeds officieel verboden in AOCwijnen. De producenten van deze krullen zullen het INAO dus moeten overtuigen om deze ban op te heffen. Daarvoor moet de vraag komen uit de productie zelf. Producenten moeten dus heel subtiel overtuigd worden en daarvoor wordt gretig gebruik gemaakt van marketing. Dat is dezelfde marketing die koffie zo sensueel voorstelt of chocolade zo sexy…
het malefiede poeder dat de Nieuwe Wereld sinds de jaren 1980 gebruikt om een goedkope kopie te maken van wijnen opgevoed op nobele en dure eikenhouten vaten, zo verbonden met grote wijnen uit grote wijngaarden. Als Europese wijnproducenten en vooral dan de Franse, meer dan twintig jaar lang deze techniek uit Australië en Californië hebben bekritiseerd en verafschuwd, dan is het zeer delicaat om hen nu uit te nodigen hetzelfde te doen. Het woord ‘krullen’ is dus verbannen uit het discours. Nu gaat het over ‘fijne schilfers’, ‘korrels’, ‘pitten’, ‘nuggets’, ‘chips’, ‘dominos’ of ‘sticks’, afhankelijk van het commerciële discours van de verschillende producenten.
- In de eerste plaats spreekt men niet meer van krullen. Krullen zijn volgens het oude Europese ambacht afval uit de meubelindustrie. Krullen zijn ook
EXTRACT UIT CE 1507/2006, HANDELEND OVER DE REGLEMENTERING VAN FLESSENETIKETTEN Het gebruik van eikenhouten krullen in de opvoeding van wijn geeft aan het product een houtsmaak die vergelijkbaar is met de smaak van een wijn die werd opgevoed op eikenhouten vaten. Het is dus moeilijk voor de gemiddelde consument om te onderscheiden welke productiemethode werd gebruikt. Het gebruik van eikenhouten schilfers in de opvoeding van wijn is economisch zeer interessant voor wijnproducenten en heeft een gevolg voor de verkoopprijs van het product. Het gebruik heeft echter een risico tot misleiding voor de consument omdat verschillende vermeldingen op het etiket van een wijn die opgevoed werd met houtkrullen de consument kunnen doen geloven dat de wijn werd opgevoed op eikenhouten vaten. Om dit risico voor de consument en om alle oneerlijke concurrentie tussen producenten te vermijden, werden er gedetailleerde regels opgesteld voor de labelling op flessenetiketten. Om een wijn die opgevoed werd met houtkrullen op het etiket te omschrijven, zelfs wanneer er daarbij gebruik werd gemaakt van eikenhouten recipiënten, mogen de termen uit de annex X niet gebruikt worden (wat betreft de terminologie “elevé”, “vieilli”, “fermenté en fûts de chêne” of “en barrique”).
April / Mei 2009
- Eikenhouten vaten werden altijd gecommercialiseerd met de vermelding van hun toasting: licht, gemiddeld, sterk en zeer sterk. Dit is een zeer fundamentele woordenschat. In tegenstelling tot barriques, kunnen zakken met houtkrullen krullen met een verschillende toasting en met een verschillende grootte bevatten. Op die manier kunnen de producenten van houtkrullen hun eigen assemblages maken volgens hun eigen, exclusieve recepten. Zo worden er blends aangeboden onder namen als “Velours”, “Sweet”, “Spice”, “Bois frais”, “Fraîcheur”, “Intense” of “Fruity”.
4
- Om te verleiden en te overtuigen ontwikkelde bijvoorbeeld één producent een assortiment met namen die uit de muziekwereld komen. Een andere schrok er niet voor terug om gouden krullen in een zwart etui te maken, naar analogie met de juwelenindustrie. Nog een andere verwijst naar wijnbouwregio’s: “Bordelais”, “Côte du Rhône” of “Languedoc”. - Ten slotte gebruiken veel producenten van houtkrullen een eigen ontworpen omschrijving voor hun eigen, exclusief assortiment. De ene gebruikt bijvoorbeeld “zoetig, finesse, met toetsen van vanille en specerijen”. De andere bijvoorbeeld: “fruit, frisheid en structuur” of “complexiteit, volume, aromatisch rijk”. Zowel het product als de voorstelling ervan en het woordgebruik er rond doen denken aan de marketing van een bekend koffiemerk. “You must be mistaken?” of “What else?” Weet u over welk merk het gaat?
De uitwerking Technisch gezien omvat het aanbod krullen in alle maten, van zeer klein – ongeveer 2 mm groot – tot de grootte van een douelle. Ze kunnen in zakjes zitten om gebruikt te worden zoals thee, maar ze kunnen ook samengebundeld zitten in een rozenkrans. Deze krullen zijn natuurlijk veel groter en zijn
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 5
Dossier van de maand bedoeld om gemakkelijk in en uit een barrique of een cuve te worden gehaald. In de eerste plaats moet de wijnmaker m.a.w. een keuze maken uit het aanbod van houtkrullen. Nadien moet hij de chauffe kiezen of de blend van verschillende chauffes. Dan blijven er nog drie punten over, en het zijn niet de minste: - In welke dosis moeten ze gebruikt worden? In het algemeen wordt een dosering aangeraden van 1 tot 10 gram per liter, met een lagere dosering voor witte wijnen dan voor rode. - Op welk moment in de vinificatie moeten ze gebruikt worden? Prefermentair, fermentair of postfermentair of in combinaties? - Hoe lang moeten ze gebruikt worden? Van 2 weken tot 6 maanden, afhankelijk van het doel dat men beoogt en afhankelijk van de grootte van de krullen. Het lijdt geen twijfel dat al het verkoopspersoneel van de houtkrullenproducenten klaarstaat om de wijnmakers alle nodige informatie te verschaffen.
Het belang van houtkrullen In de eerste plaats is er het economische belang. Een nieuw traditioneel barrique kost ongeveer 500 euro exclusief btw voor 225 liter wijn. Uitzonderingen na gelaten wordt ongeveer eenderde van de barriques elk jaar vernieuwd. Een vat heeft dus een levensduur van drie jaar. De representatieve kost van dit vatenpark is voor elke jaargang minimum 75 euro exclusief btw per hectoliter. Houtkrullen kosten ongeveer 5 tot 10 euro exclusief btw per kilogram. Ze worden gebruikt in een dosering van 1 tot 10 gram per liter, laat ons 5 gram nemen. De kost is dus 2,5 tot 5 euro exclusief btw per hectoliter! In dit geval is dat 15 tot 30 keer goedkoper dan echte vaten! We mogen ook niet de kost vergeten van het onderhoud van de vaten, het soutireren enzovoort.
Het gebruik van houtkrullen levert ook een flinke tijdsbesparing op. Soms duurt de maceratie tot 6 maanden, maar meestal blijven de krullen slechts 6 tot 12 weken in de wijn. Zowel de stockagetijd als de controletijd worden dus ingekort tot minstens een vierde van de tijd die nodig is voor de traditionele opvoeding op eikenhout.
stofkuur te geven, bijvoorbeeld via het procédé van microbullage. Hij kan ook de maceratie stopzetten, gewoon door de zakjes krullen heel eenvoudig uit de cuve te halen, zoals een zakje thee uit een kop. Met vaten moet men soutireren! Ten slotte, als men houtkrullen gebruikt op een voorzichtige en subtiele manier, dan proeft men bijna niet dat er krullen werden gebruikt.
Het gebruik van houtschilfers geeft de wijnmakers minder kansen op microbiologische en biochemische ‘ongelukken’ die zich tijdens de klassieke opvoeding op vaten kunnen voordoen, en zeker met (oudere) foeders. Denken we maar aan de organoleptische gevolgen van een infectie met Brettanomyces, “Brett” in de volksmond.
Enkele wetenschappelijke feiten Chauffage van houtkrullen De belangrijkste moleculen die verantwoordelijk zijn voor het aromatisch palet van hout zijn de cis- en trans-isomeren van methyl-octalactone (aroma’s van kokosnoot, vers eikenhout en hooi), vanilline (vanille), gaïacol (rook), 4-methyl-gaïacol (rook), eugenol (kruidnagel), maltol (karamel) en furfural (bittere amandel). Cis-methyl-octalactone is aanwezig in hout in zijn natuurlijke staat en is verantwoordelijk voor de aroma’s van vers hout. De andere stoffen ontstaan tijdens de verschillende gradaties van thermische degradatie van het hout, die zich voordoen tijdens de productie van het vat. De olfactische waarneembaarheid van deze verschillende moleculen gaat van 1 tot 200, 20 microgram per liter voor gaïacol of cismethyl-octalactone in een witte wijn tot 400 µg per liter vanilline in een rode wijn. Houtkrullen worden dus ook enigszins ver-
Het gebruik van houtkrullen biedt uitgebreide aromatische mogelijkheden voor toekomstige wijnen. De wijnmaker kan een speciale blend aankopen of zelfs verschillende blends die aan zijn wens voldoen. Hij kan verschillende soorten krullen mengen, zoals bijvoorbeeld “vers hout”, “gemiddelde chauffe” en “sterke chauffe”, om zo aroma’s te verkrijgen van kokosnoot, vanille, rook, toast en zelfs teer. Hij kan ook verschillende groottes van krullen gebruiken en verschillende maceratietijden, afhankelijk van de verschillende cuves. Met traditionele vaten heeft men deze mogelijkheden niet. Door regelmatig de wijn te proeven kan de wijnmaker beslissen om het maceratieproces te versnellen door de wijnen een zuur-
warmd om dit organoleptisch effect te stimuleren, hetzelfde als voor een traditioneel eikenhouten vat. De grootte van de krullen De grootte beïnvloedt de extractie, zowel in tijd als in concentratie, en heeft gevolgen voor de concentratie van de oplosbare moleculen. Hoe kleiner de krullen zijn, hoe belangrijker het contactoppervlak is en hoe lager het doordringen in de wijn en dus hoe sneller de maceratie. De extractie van cismethyl-octalactone (kokosnoot) bijvoorbeeld uit onverwarmd hout verloopt zeker veel sneller, maar dat gebeurt ook in een grotere concentratie wanneer men kleine krullen gebruikt in plaats van chips of nuggets. De maceratietijd Waar cis-methyl-octalactone aanwezig is in hout in zijn natuurlijke staat, komen de andere aroma’s
(Vervolg blz 6)
5
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 6
Dossier van de maand goed onderhouden niet altijd en niet alle producenten hebben de middelen om zomaar nieuwe vaten aan te kopen of om te investeren in onderhoudsmateriaal of herhaaldelijke controleanalyses en regelmatige bezoeken door consulterende oenologen. Hoeveel coöperatieven gebruiken vatopvoeding om te voldoen aan de vraag van de handel, alhoewel ze niet de middelen, noch de tijd en de technische knowhow hebben. Zij produceren dus logischerwijs middelmatige wijnen. Zou het niet beter zijn dat deze bedrijven houtkrullen gebruiken en dat ze betere ‘houtkrul’-wijnen produceren dan slechte ‘vat’-wijnen? van de chauffage, tijdens de verschillende stappen ervan. De extractie van rooktoetsen in de wijn gebeurt dus sneller en prominenter dan de aroma’s van vers hout, die een langere en diepere maceratie vragen. De maceratietijd om het aroma van vers hout te verkrijgen is dus langer. Maar dit is niet zo eenvoudig; oxidatie en hydrolyse treden op tijdens dit langdurig proces. De verschillende aromatische vormen van de precursoren tijdens de extractie zijn nauw verbonden met de pH, de temperatuur en de tijd. Dosering Het lijkt het beste om een hoge dosering te gebruiken en vervolgens deze loten te mengen met ongemacereerde loten. Dat is beter dan het hele lot te macereren. Kleurintensiteit en totaalgehalte aan polyfenolen Volgens een Duitse studie van dr. Oliver Schmidt, verschenen in Revue des Oenologues in juli 2007, wijzigt het gebruik van houtkrullen tijdens de gisting of opvoeding van de wijn niet de
kleurintensiteit noch de concentratie aan polyfenolen (voornamelijk tannines).
Laat ons het huidig gebruik van houtkrullen beschouwen in de prefermentaire en fermentaire fase. Een proeverij van wijnen die op deze manier werden behandeld bewijzen vaak het belang van deze methode. In het algemeen gaat het hier om vrij eenvoudige wijnen die vrij snel op de markt gebracht worden en snel worden gedronken. Afhankelijk van de jaargang, de gebruikte druivensoorten enzovoort zijn deze jonge wijnen soms wat ruw. Een maceratie van houtkrullen tijdens de alcoholische gisting geeft deze wijnen meer rondeur, vermindert het vegetale karakter en de ruwe toets. Dat toch allemaal om de consument te behagen, niet?
Keuze van recipiënt Dezelfde studie vergeleek dezelfde wijn opgevoed in cuve zonder krullen met wijn in oude vaten zonder krullen, in cuves met krullen en in oude vaten met krullen. De proevers vonden volgens deze orde een toenemende intensiteit van dominante aroma’s van vanille, rook en gegrild. Hetzelfde gold voor de rondeur van de smaak en de uiteindelijke kwaliteit van de wijn. De ideale situatie lijkt dus om wijn op te voeden in oude vaten met nuggets of kleine douellen erin!
De moraal van het verhaal?
Met hun onblusbare energie om de terroir en de traditionele vinificatietechnieken te beschermen, ontbreekt het sommigen in de sector zeker en vast aan onafhankelijkheid. Moest men misschien ook het gebruik van sulfiet verbieden op het einde van de 19de eeuw? Waarom is omgekeerde osmose wel toegelaten? Waarom zijn de speciale aromatische gistsoorten “Thiolen”, “Isoamylacetaat” of “Terpenen” toegelaten? Waarom is vloeibare essence van eikenhout wel toegelaten in de productie van eau-devie om het effect van een houtlagering na te bootsen? Wat is dat tegenwoordig trouwens, een Franse AOC? De beste en de slechtste in kwaliteit vallen
In tien jaar tijd zijn de markt, de productie en de meningen geëvolueerd. Men heeft voldoende proefervaring kunnen opdoen met wijnen die werden opgevoed met houtkrullen. Het lijkt alsof het gebruik van houtkrullen ongelofelijke resultaten bieden voor situaties waar voorheen geen oplossingen voor bestonden. Dat moet men weerhouden. Veel wijnen met traditionele houtopvoeding vertonen fouten door het gebruik van te oude vaten en hebben onaangename aroma’s. Soms hebben ze dan nog eens te lijden onder microbiologische ‘ongelukken’. In dat geval voldoet het vatenpark
April / Mei 2009
6
vaak onder dezelfde noemer. De consument houdt er gewoon geen rekening meer mee en weten welke wijngaard op welke helling de beste is in kwaliteit. Ze weten van de terroir, van arme bodems tegenover alluviale plateaus enzovoort. Hoe moet het dan verder met veel algemenere AOC’s? een goed boek over de regionale politieke geschiedenis van een streek biedt vaak een betere verklaring dan een map van een wijnbouwerssyndicaat! Laat ons vertrouwen hebben. Wanneer het INAO groen licht geeft voor het gebruik van houtkrullen in AOC-wijnen, volgens de Europese wetgeving, dan zal dat ook vermeld worden op het etiket. ‘Vatpuristen’ zullen gerust kunnen zijn dat de consument de kwaliteit van hun wijnen niet over het hoofd zal zien. Malefiede producenten zullen niet zomaar weg kunnen met hun slechte voornemens! In 2007 stelde Sébastien Butticaz in zijn onderzoek voor zijn diploma van oenoloog aan het EIC van Changins onder promotie van Dr. Rawyler een analytische methode op punt om te verifiëren of de houtaroma’s in een wijn afkomstig zijn van vatopvoeding of van houtkrullen. Als de basiswijnen uit alle Franse herkomstbenamingen en vooral dan uit de generieke herkomstbenamingen niet of slecht verkopen, dan komt dat niet omdat hun productiekost hoger is dan die van basiswijnen uit de Nieuwe Wereld, maar omat hun kwaliteit vaak te laag is. Laat ons hen toelaten om houtkrullen te gebruiken en we zullen versteld staan van de stijging in kwaliteit van deze basiswijnen. Het zal ooit waarheid zijn dat een wijn die werd opgevoed met houtkrullen de grootste ambassadeur wordt van zijn herkomstbenaming.
Fabian Barnes.
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 7
Rubriek uit de Rhône
Châteauneuf, waar wit de tijd doet vergeten... Een woordje vooraf om alles in perspectief te zien: Châteauneuf in wit betekent nauwelijks iets op het gebied van kwantiteit, slechts 7% van de productie. Een groot deel van dit bescheiden volume wordt bovendien snel gedronken. Natuurlijk, het is wit! En dan nog van het zuiden! Er rest dus slechts een habbekrats die men laat ouder worden Château Fines Roches
Verrukking alom! Afijn, toch als men de flessen op het juiste moment opent. Wispelturig zoals alle grote witte wijnen, sluit hij zich en wordt hij ondankbaar en nukkig. Hij lijkt dan geoxideerd, en is soms zelfs ronduit walgelijk, het woord dat voor dit stadium passender is. Deze fase duurt gelukkig slechts een tijd. Ruwweg vier tot acht jaar, al naargelang het wijnjaar; uitzonderingen die de regel bevestigen niet meegerekend. Na zijn ‘gevangenschap’ wordt witte Châteauneuf volumineuzer, vlotter, rustiger en wijzer: een weerspiegeling van complexe tertiaire karaktertrekken die hij verwierf tijdens zijn rijping.
Teletijdmachines Verticale degustaties, het is een bepaalde manier om terug te gaan in de tijd. Bij Bosquet des Papes Nicolas Boiron geeft toe dat hij niet vaak deze manier van degusteren toepast. We starten met 2007: fris, floraal en fruitig, 45 % clairette, 20 % bourboulenc, 15 % grenache, rijping van 1 jaar, 10 % nieuwe barriques. Châteauneuf in wit laat zich aan-
genaam jong drinken, hoewel zijn prijs niet min is, duur aperitief... Over naar de oudere jaargangen. 2003: nog te vroeg, licht ziltig, abrikoos, mineraal, verrassend levendig voor het jaartal, zeker geen malo, vooral bourboulenc, bovendien is de wijn aromatischer door hun destijds eerste proeven met inweking van de schil. 2000: intens geel, begint te ontwaken, krenten, hooi, heel geroosterd, een wijn die de warmte van het wijnjaar oproept. 1996: een jaar met veel zuren waarbij de nerveuze structuur van de wijn opgesmukt wordt met delicate toetsen van groene thee en eucalyptus, mineraal zilt. 1994: heel expressief, mirabellen, vet, honingachtig, bladeren van tabak en tomaat, poeder, proeven! 1983: de eerste witte wijn van het domein met de middelen van toen (zonder koelgroep), schitterende neus van peperkoek, kastanjehoning, kamille, menthol, heel subtiel op de tong, fris ook, met amandel op een mineraal bed. We denken onmiddellijk aan een combinatie met asperges en saffraan.
geroosterde beschuit, nog wat hout dat apart zit, hazelnoot, de bodem bestaat uit 1,5 ha rolkeien, zand, safre (lokale benaming voor samengeperst zand-klei-slib) van diverse leeftijden, 70 % grenache, 25 % clairette, 5 % bourboulenc, alcoholvergisting in inox en op hout. Thierry Usseglio: ‘Ik wou de malo laten opstarten, maar het lukte niet! Ik hou van de compromis met het hout. In 2007 heb ik een extra barrique toegevoegd, wat me in totaal op vier brengt. Het voegt complexiteit toe. De wijn ligt
sur lies en krijgt om de week een bâtonnage.’ 2004: de start met het hout, geroosterd, we herkennen het minerale, dat is het zowat. Interessanter vandaag is de 1999: bijenwas, abrikoos, munt, gekonfijte rabarber, frisheid en lengte, de twee belangrijkste zaken. 1997: ietwat uitgemergeld. 1996: rabarber en kristalheldere mineraalheid, een rechtlijnige wijn, nog goed ingekapseld, wat een impressie van tannines geeft. 1975: uitsluitend grenache. ‘Een van de eerste
Van de wijnen van Thierry Usseglio tot die van zijn vader Pierre 2007is de rituele startwijn, Beaurenard
7
(Vervolg blz 8)
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 8
Rubriek uit de Rhône jaartallen die mijn vader vinifieerde, zonder temperatuurregeling; in het begin maakte hij de wijn in pièces, daarna stapte hij over op cuves.’
Kracht en raffinement bij La Bastide Saint Dominique Kracht voor de 1999 die vurig parfums van boenwas verspreidt, gedroogde kruiden, geplette mispel en rode thee. De frisse smaak zet deze aroma’s nog meer in de verf die botsen met het anijsachtig, mineraal blok. Raffinement voor de 1995 met elegante tonen van linde, kamille en egelantier, waarbij de onmiddellijke perceptie van het minerale lijkt over te hellen naar terpeenachtige smaken van rozen
La Bastide St Dominique
LA BASTIDE SAINT DOMINIQUE Eric Bonnet 84350 COURTHÉZON T +33 (0)4 90 70 85 32 Fax +33 (0)4 90 70 76 64
[email protected] www.bastidesaintdominique.com Distribué par : La Barrique/Quality Bunch/De Musketiers
CHATEAU DE VAUDIEU Route de Courthezon 84230 CHATEAUNEUF DU PAPE T +33 (0)4.90.83 70 31
[email protected] Distribué par R + R Muizendries 11 - 9070 Heusden 09 231 27 91 -
[email protected]
April / Mei 2009
CHATEAU DES FINES ROCHES Vignobles Mousset-Barrot 1 Avenue du Baron Leroy 84230 CHATEAUNEUF DU PAPE T (+33) 490 83 51 73
[email protected] - www.vmb.fr Distribué par Colruyt
en sinaasappellikeur, het geheel vastgemaakt op een luchtige structuur. De 1990 is eveneens erg fijn maar gekonfijter, meer boterig, met aroma’s van witte truffel en zwarte olijven die hem reeds bij de oudere witte wijnen rangschikt, weliswaar nog steeds alert. ‘Alles gebeurt in cuves, met een alcoholvergisting rond 16°C en zonder malo. We volgen altijd hetzelfde procedé met enkele aanpassingen naargelang het wijnjaar.’ Eric Bonnet maakte zijn eerste jaargang in 2000, een assemblage van roussanne, grenache en clairette rose: ‘Clairette rose voegt meer vettigheid toe aan de wijn, meer frisheid en volume.’
Duizelen bij La Solitude
DOMAINE DE LA JANASSE Aimé, Christophe et Isabelle Sabon 27, Chemin du Moulin 84350 COURTHEZON T: +33 (0) 4 90 70 86 29 www.lajanasse.com -
[email protected] Distribué par : Portovino/Rodrigues/TGVins/Vin Passion
8
2002, herinnering aan een natte oogst... Jean Lançon: ‘We hebben twee dagen geoogst, vrijdag en zaterdag, zaterdagavond is het beginnen regenen.’ Delicate neus, zeer zachte toets, fris, nog gesloten, grenache en clairette met 40 % roussanne. ‘Om die redenen hebben we een goede witte wijn kunnen maken, geen enkele druif was beschadigd voor we de zondvloed over ons heen kregen!’ 1998: heel gekonfijt. 1993: bergamot en garrigue. En dan 1986: schitterend goudgeel, heel geroosterd, witte truffel, dennennaalden, ragfijne mineraalheid verweven met gedroogd fruit en
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 9
Rubriek uit de Rhône gekleurd met sandelhout. ‘Onze oude witte wijnen neigen vaak naar een Meursault, vrij klassiek.’ 1976: roodgoud, mirabellen, honingachtig met toetsen van teer, geroosterde pinda, smeuïge vettigheid met zilte accenten, cantharellen, gekonfijte selderij, menthol, rijk, strak, vol en vinnig. De witte wijnen van La Solitude worden alom geapprecieerd omdat ze gewoon goed in elkaar zitten.
Château des Fines Roches, ziltige verfrissing De 2006 begint zich te sluiten, we kunnen hem beter even opzij zetten. Frédéric Maillet: ‘Van zodra we toetsen van honing bespeuren, is het dat de wijn zich sluit. In de assemblage zit hoofdzakelijk grenache, rijp maar niet gekonfijt. Dit belet de wijn zwaar te zijn en zijn kruidigheid te behouden. Daarentegen is de clairette zeer rijp, zo krijgt de wijn meer finesse. Bourboulenc is altijd gecompliceerd, roussanne is eenvoudiger.’ 1998: krenten, sinaasappelzeste, goed vettig, opgepept met peper, afgerond met appel, peperkoek, mineraal. ‘Ik hou ervan dat wijnen door hun ziltigheid en frisheid zin geven om ze opnieuw te proeven.’ 1996: diep goudkleurig, mentholachtig, rechtlijnige smaak, exotische tonen, typerend voor het jaar. 1991: goud met kopertoets, zeer expressief in de neus, marmelade
van sinaas, mokka, weliswaar weinig in de smaak, samenhangend, de wijn geeft impressies van tannines met een minerale ruwheid op de tong, waarna toetsen van gedroogd fruit komen, citrus en kruiden. ‘Het sap dat pas uit de pers komt is vaak tanninerijk, de grenache zorgt voor het ondersteunend gedeelte.’ 1987: rood koper, saffraan, krenten, kandij, sinaasappellikeur, dor struikgewas, gebald, gekruid. ‘1987 is onze eerste jaargang, de druivelaars begonnen net te produceren.’
Domaine de la Charbonnière in drie decennia Een 2007 die 25 % nieuw hout heeft gezien. Michel Maret: ‘Dit was reeds ook zo voor de 2006. De alcoholvergisting gebeurde in barriques met grenache, roussanne en 20 % clairette. We maken 20 jaar witte wijn, 1988 was onze eerste jaargang.’ 1988: koperachtig goud, een schets van de tanninestructuur en het minerale dat merkbaarder is in de 1998 met zijn heldere groengouden kleur, brioche met anijs, lindebloesem en vluchtige geur van viooltjes. Vettig van smaak, geparfumeerd met gekonfijte citrus, gedroogde bloemen, wit fruit, op het eind kreupelhout en alom aanwezige mineralen. ‘We zouden misschien malo overwegen, maar de bodemstructuur van Bruyères geeft weinig zuren.’
LA JANASSE 1996 EN VARKEN IN ZOETZUUR Goud koperkleurig met groene toets, droog van aroma maar met de rijkdom van honing, een tikje munt en fenegriek, warme stenen geverfd met okergele kurkuma, bedekt met stukjes citroen en gedroogde abrikoos. Er is natuurlijk de frisheid van het wijnjaar, maar hier afgerond met confit van citrus, kweeperenpasta en mispel. Smakelijk als hij is combineert hij treffend met varkensvlees op Chinese wijze in zoetzuur. Het vlees is weliswaar gekaramelliseerd maar niet zoet, integendeel. Het is mooi lichtzurig en wordt extra fris door gehakte korianderblaadjes. De 1996 zet alle smaken extra in de verf, zowel de reepjes shiitake als het streepje sojasaus, het licht pikante als de honing van de karamel. Een knap samenspel, waarbij de wijn voortreffelijk tot uiting komt.
Publicité
Een andere combinatie is eenvoudig gebakken eekhoorntjesbrood, waarbij de boter hints krijgt van hazelnoot en de paddenstoelen het zilte van de Chàteauneuf extra doen schitteren, beiden evoluerend naar gegrild en impressies van gedroogde bloemen. (Vervolg blz)
9
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 10
Rubriek uit de Rhône Cuvée du Vatican, wit in twee versies Jean-Marc Diffonty : ‘Mijn vader maakte reeds wit, maar omdat de rode zo goed verkocht, hebben we de productie pas hernomen in 1991. Artisanaal in het begin; in 1995 hebben we ons geïnstalleerd. In de cuves komen vier druivensoorten. In 2005 hebben we voor het eerst Sixtine, van twee druivensoorten. We hebben getracht een modernere wijn te maken, met een meerderheid roussanne en slechts 30 % grenache. De alcoholvergisting verloopt in barriques. De rijping sur lies krijgt gedurende ongeveer negen maanden een bâtonnage, al naargelang het jaartal. Het is een beetje de witte versie van onze rode.’ Cuvée Sixtine 2007: witgeel, anijsachtig en floraal, aanwezig hout maar niet storend. De 2006 met lichte menthol, acacia en amandelboom begint zich te sluiten. De 2002 in de klassieke versie met clairette, grenache, 30 % roussanne en 10 % bourboulenc biedt veel anijsachtige tonen, zoethout, fenegriek, sinaaszeste en een prettig streepje witte chocolade, terwijl de 1995 vertrekt van venkel, abrikoos en absint.
Domaine Durieu: vier jaartallen, niet meer De eerste jaargang van Vincent is 2004, maar hij prefereert 2007: ‘Mijn oenoloog en ik beginnen de percelen te kennen. Het is bijna altijd het perceel, hoofdzakelijk aan-
geplant met roussanne dat we gebruiken om wit te maken. De rest, 15 à 20 %, picpoul, clairette en vooral grenache, plukken we van tussen de stokken voor rood.’ Geen malo in 2007: uiterst elegant met geuren van viooltjes en egelantier, vettig en fris. Wel malo voor de 2006: ingesloten door het minerale, anijsachtig, gedroogde abrikoos, witte perzik, kruidige lengte. 2005: goed rijp, gekonfijte rabarber, tomaat en het ruwe van cacao. Hij is bijna net zoals de 2004 die zich sluit om zijn vettige textuur niet te tonen, zijn minerale ruggengraat en zijn frisheid, alvorens over te gaan naar totale ingetogenheid.
Domaine de la Charbonnière
Domaine de Cristia, tussen nieuw en oud
Domaine Berthet Rayne, de elegantie van het minerale
Nieuwigheid in 2007, de cuvée Vieilles Vignes: gekonfijte limoen, vanille, mineraal. Dominique Grangeon: ‘Uitsluitend 50-jarige grenache op nieuw hout. Afkomstig van de zandbodem van Cristia lijkt hij eerder op een klassieke witte wijn van op een kleibodem. Misschien ligt het aan de rijping?’ Heel anders is de witte op cuve, de 2006: reeds in zijn strenge fase levert hij nauwelijks een paar mentholtoetsen, het is zijn smeuïge vettigheid die op dit moment het meest overtuigt. 2004: totaal gesloten. 1985: prachtig goud, kurkuma, nootmuskaat, peper, een ietwat pikant kruidige smaak, afgerond met crème brûlée, thee en gedroogd hooi, citroen in de finale.
Het domein bottelt sinds 1980. Christian Berthet-Rayne: ‘In 1984 hebben we wit aangeplant, met een eerste fles in 1988. Intussen hebben de wijnen tijd gekregen om te verfijnen. We hebben de vinificatie ook beter onder de knie. Voor de vergisting zijn we overgestapt van 23 naar 18°C.’ 2003: heel fris, frangipane, kamille, zachte boenwas, sinaas en roos. 2001: munt, egelantier, roos en oranjebloesem, subtiel anijsachtig, klein typerend bittertje dat verfrissing opwekt, limoen, jasmijn, fijne en delicate textuur, ragfijn mineraal. 2000: smakelijker, gekonfijt, kastanjehoning, viooltjes, krenten, zoethout en citroentaart in de lengte, minerale structuur met zilte rand. 1977: okkernootblad, amandellikeur, gekonfijte rabarber, schil van grapefruit, heel fris. Alles bij elkaar genomen zijn de witte wijnen van Berthet-Rayne niet gigantisch expressief, maar bieden ze delicate aroma’s met tal van subtiele toetsen, waarbij het geheel telkens ondersteund wordt door een goed waarneembare minerale structuur.
Domaine de Montpertuis, miam miam Paul Jeune maakt al een hele tijd mooie witte wijnen, maar zijn eerste jaartal op fles is de 1991, vandaag gemarkeerd door bijenwas Château de Vaudieu
April / Mei 2009
10
en boenwas, schitterend fris: ‘De clairette rose is verantwoordelijk voor de ruggengraat, grenache voor de vettigheid. De clairette is zeer oud en produc’ 1993: lichtgoud, vrij licht, knabbelend aan zoet. 1996: koperachtig groen, menthol en verse munt, jodium, vettig en strak, florale en kruidige lengte. ‘Ik beveel aan om niet te rijp te oogsten.’ Tot in 1994 bestonden de witte wijnen uit 50 % clairette, waarvan 25 % clairette rose, gevolgd door grenache en bourboulenc; daarna werd er 10 % roussanne aan het volume toegevoegd, uitsluitend van cuves. En wat de tafel betreft, want we zitten tegen de lunch aan, heeft Paul enkele hapjes neergezet. Meteen twee mooie combinaties: de sardine op olie en de 1998, waar de menthol, het okkernootblad en de gegrilde hazelnoot het jodiumachtige van de vis en het fijne van de olie extra in de verf zet. Goed ook is de paling van Guéméné en de 1997 met zijn aroma’s van ijzerkruid, salie en roos, puur plezier! ‘1997 is in wit een van mijn mooiste wijnjaren!’
La Nerthe, dubbele vervoeging Château La Nerthe 2007: licht gegrild, mineraal, op fruit, 42 % roussanne, 41 % grenache, 12 % clairette en 5 % bourboulenc, heel precies! 2004: een zweempje absint, amandelspijs, vettigheid die zijdezacht het korrelig minerale
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 11
Rubriek uit de Rhône 1996: absint, okkernootblad met de zachtheid van golden, zoutig puntje op het einde. 1991: goud, met in de neus cantharellen en crème brûlée, warme brioche met boter, heel mineraal met op het einde het bittere van grapefruit. Marquis d’Anselme Mathieu 2007: een proef met alcoholvergisting op barrique. ‘Ik wou iets anders proberen, mijn eerste test was in 1999, maar ik ben er pas opnieuw mee begonnen in 2006 toen ook mijn broer op het domein kwam en waardoor ik meer in de kelders kon zijn.’ Twee barriques in totaal, die na acht maanden rijping de witte wijn ronder maken met een vettigheid die het minerale niet kan verhullen.
La Solitude
bedekt, sinaasappelboter, vluchtige aroma’s die de wijn aangenaam maken, ondanks zijn geslotenheid. 2002: brioche, intens mineraal, acaciahoning, brem, heel elegant, delicaat bittertje van grapefruit op het eind, geoogst voor de regen! 2001 is net zo gesloten als 2003. De cuvée Clos de Beauvenir 2001 is echter minder gesloten, misschien dankzij de 62 % roussanne die de hele oude clairette aanvult. Clos 1996: goud met koper, gekonfijt, kweepeer, eucalyptus, sandelhout en saffraan, roos, kumquat, vettigheid geparfumeerd met kurkuma, foelie, framboos, volledig en complex, goede lengte, fris en mineraal. Alain Dugas: ‘De alcoholvergisting gebeurt op barriques, geen malo, ook de rijping gebeurt op hout, wat de wijn ronder maakt. De eerste jaargang van de Clos is 1989.’
De 1994 geeft meer kruiden vrij en lijkt tanninerijker qua smaak, met een finale van was. De 1993, met zijn heldere kleur, ruikt naar rozijnen en warme wol, mirabellen en kamille, met in de lengte bittere sinaas en een minerale toon die lichtjes petroleumachtig is. Château La Nerthe 1985: de eerste witte wijn op het domein gemaakt, met een grote hoeveelheid clairette vergezeld van grenache, biedt witte chocolade qua geur en dennennaalden qua smaak; vettig, blijft elegant.
Aanslag op Beaurenard Wanneer een wijnbouwer u met open armen ontvangt, niet te vertrouwen! Wanneer men u een schitterende verticale voorstelt, met als start een 2007 die floraal, elegant en anijsachtig, mineraal en fris is, opgelet! Dit gevolgd door een Boisrenard 2006, geen malo, helder goud, 70-jarige wijnstokken clairette, roussanne en bourboulenc, waarbij men zegt ‘ik verkies de bourboulenc die voor goede zuren zorgt’, wees op uw hoede! Wanneer Boisrenard 2005 in het glas komt, met malo, en men vertelt dat ‘de malo de wijn verouderd heeft, we geven hem nog vijf jaar, maar deze past heel goed bij een zilte keuken’, zet u schrap! Wanneer de delicate Boisrenard
Domaine Mathieu André Mathieu: Met wit zijn we gestart in 1987, ik had Montpellier gedaan; mijn vader heeft dat nooit gedaan.’ 2007: zoete impressie van wit fruit, citrusfrisheid.
2000 eraan komt, licht petroleumachtig, smeuïg in de mond, mentholachtig en luchtig, herpak u! Wanneer de 1999 doet denken aan pistache, gekruid met kurkuma en komijn, en eindigt met een toets van koffie en cacao, houd het hoofd koel! Want dit alles is slechts ter voorbereiding van de 1983 die volgt: intens goudgeel, melkchocolade, kweepeer, zoethout, tabak, bijzonder smakelijk. ‘Dit is mijn tweede witte, ik heb hem gemaakt zoals op school, goed rijp geoogst, een wijn van 15° alcoholvolume.’ Empathie maakt zich van mij meester. En het is net daar dat men u een voorstel doet dat men niet kan weigeren, en dat men de doodsteek krijgt. Daniel Coulon vraagt me een wijn te kiezen uit zijn vinotheek, waarbij ik mijn geboortedatum voorstel: ‘Jammer, in rood wel, maar niet in wit.’ Nee toch! Daarom laat ik de keuze aan hem over. Daniel opteert voor 1947, waarbij hij uitlegt dat er zowel flessen zijn met een punt, met een gat onderaan dus, als flessen met een platte bodem. De leukerd beslist de tweede soort te nemen. Donker amberkleurig komt hij in het glas, naar armagnac ruikend, waarbij ik een flinke teug in de mond neem en ik op slag mijn stem haast kwijt ben, het gevoel krijg dat al mijn tanden uitvallen en mijn maag in brand staat: dit is een marc van Châteauneuf van 65°! Hijzelf bleef de onschuld zelve, terwijl ik daar naar adem zat te happen... Hij herpakte zich met een fles open te doen waar wél een punt aan zat, licht amberkleurig deze keer, een zweempje sotolon, kweeperenpasta, okkernoot, gekaramelliseerde amandelen, kinabast, sinaasschil, fris en lang, schitterend. Een beetje sterven is niet erg in dit geval!
Domaine du Grand Tinel Christophe Jeune : ‘Ik doe de wijn op barriques sinds 2003, dat geeft een mooi evenwicht tussen vettigheid en frisheid, 15 % nieuw hout is voldoende, de rest gaat op cuves.’ 2007: floraal, licht gekonfijt, elegant en fris, geen malo, (Vervolg blz 12)
Beaurenard
11
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 12
Rubriek uit de Rhône rolkeien. Om de wijn te maken baseren we ons op een eenvoudig principe. We proeven en wanneer we ‘wow’ zeggen, dan nemen we stalen en maken we een cuvée Belvédère.’ Heel mineraal, voorzien van een ongewone frisheid met een pH van 3,22, wat eerder laag is, niet gekenmerkt door het hout dat voor 50 % meespeelt in de rijping. Wat de klassieke witte wijn van Vaudieu betreft, hier de uiteenzetting. 2007: heel mineraal, gegrild, volumineus. 2006: mineraal, reeds gesloten. 2004: impressie van zout, met venkel en grapefruit. 2001: ontwaakt een beetje uit zijn slaap, amandel, zoethout, was, kristalhelder. Ouder, hoewel hij dat niet echt lijkt, verdwijnt bij de 1996 langzaam de room en karamel en tooit hij zich met kurkumapoeder, waarbij zijn smaak evolueert naar het mooi karakteristieke van het jaartal. ‘Deze twaalf jaar oude wijn evolueert langzaam, heel zacht, waarbij hij beetje bij beetje aan complexiteit wint.’ 1995: heel geroosterd, gedroogde bloemen, linde, delicaat van smaak, de zachtheid van gedroogde abrikoos, de kracht van gekonfijte citrus, het minerale van vuursteen, frisheid. Heel anders is de 1993,
Bastide St Dominique
60 % grenache, clairette en bourboulenc. ‘Hij is zodanig fruitig dat men de indruk krijgt dat hij zoet is!’ 2005: bijna gesloten, een restje gekonfijte citroen, grapefruit, op een mineraal bed. 2002: heel fris, roos en jasmijn, krokant mineraal, vrij vlezig, een tikje petroleumachtig. 1990: goud met koper en groene toets, zoethout en okkernootblad, geroosterde cacaoboon, kruidenthee, en vervolgens florale tonen van jasmijn
en roos, net zoals de 2002, waarbij aangetoond wordt dat de oogst vóór de zondvloed kwalitatief goed was.
Château de Vaudieu, zicht op Belvédère 2007 is de eerste jaargang voor deze cuvée op basis van 100 % grenache blanc. Laurent Bréchet: ‘Het is geen Super Vaudieu! Maar meer de expressie van een speciaal terroir, een hoog gelegen terras met
alsof men in een amandelgebakje bijt met krenten, versierd met citroen en afgewerkt met meringue.
Bij wijze van conclusie Net zoals enkele jaren geleden, in een gelijkaardig dossier, kunnen we de negenproef toepassen op Châteauneuf in wit: het is na negen jaar dat we hem pas kunnen ontkurken, en het klopt.
Marc Vanhellemont
Lijst van de producenten • Bastide St Dominique La Barrique/Quality Bunch/ De Musketiers - 0490 708 532
[email protected] • Beaurenard - Pirard www.beaurenard.fr • Berthet Rayne Lambrecht/Lilasoft/Babelvin/Gulden Schaduw/Vinicom Select Wine - Gil Vins(Ch) - 0490 70 74 14 www.berthet-rayne.fr • Bosquet des Papes - 0490 83 72 33
[email protected] • Charbonnière Guyvins/Proserv/Oenoloisir/Vino-V 0490 83 74 59 www.domainedelacharbonniere.com • Cristia - 0490 70 24 09 www.cristia.com • Cuvée du Vatican - Nederlandse Wijnbeurs - 0490 83 70 51
[email protected] • Durieu - Vanderhove - 0490 37 28 14 www.domaine-durieu.com • Fines Roches - Colruyt 0490 83 51 73
[email protected] • Grand Tinel - Toby Vins/Magnus/ Sudvin - 0490 83 70 28
[email protected] • Janasse – Portovino/Rodrigues/Thorrout
[email protected] • Mathieu - 0490 83 72 09
[email protected] • Montpertuis www.vignobles-paul-jeune.com • Nerthe - La Cavinière/Franz Tricot 0490 83 70 11 • Solitude – Qualivino/L'Ivresse de Noé - Jean Arnaud Wijncom(Nl) – Scherer(Ch) - 0490 83 71 45 www.domaine-solitude.com • Usseglio Pierre - La Maison des Vins/Impact Millésime/Melovinja/ Schoonjans - 0490 83 72 98
[email protected] • Vaudieu – Bleuzé*/Terroir/R et R 0490 83 70 31 www.famillebrechet.fr
* Zie blz. IVV Wine Partner Château La Nerthe
April / Mei 2009
12
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 13
????;
Best of IVV Wine Partners SPRING 2009
Alstublieft, onze lentecollectie 2009. Nog even de manier van werken: onze IVV Partners selecteren voor u hun beste wijnen, waarna ze door onze proevers aan een strenge test worden onderworpen. Het is dus eigenlijk een soort ijking van de competentie van de Belgische wijnhandelaars... en die van onze recensenten.
Opgelet, IVV Partner zijn betekent niet dat een of meerdere van hun wijnen automatisch geselecteerd worden, aangezien het proefpanel helemaal niet weet wie de invoerders zijn. Deze keer bestond de jury uit Bernard Arnould, Marc Vanhellemont, Philippe Stuyck, Hervé Lalau, Youri Sokolow en Gérard Devos. Een ander voordeel van de formule is de openheid. De wijnen komen vanuit alle hoeken, de stijlen zijn heel divers met wijnen voor ieders smaak. Welke manier is er beter om onze lezers uitstekende wijnen en adressen aan de hand te doen? Merci wie? Merci IVV!
(Vervolg blz 14)
13
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 14
Best Of IVV Wine Partner Spring 2009 Rully 1er Cru ‘’Les Cloux’’ 2006 - Vincent Dubreuil-Janthial Een chardonnay die noch zijn aroma’s, noch zijn ondergrond kan verloochenen. Lichte kleur, een tikje gegrild in de neus, licht van smaak. Fris, levendig, nerveus, maar met wat vettigheid om ons te plezieren. Wat wil een mens nog meer? Complexiteit? Ook dat heeft hij! Hazelnoot, vervolgens goed rijp wit fruit, bloemen die het luchtig karakter accentueren en een mineraal snoer dat een link legt met zijn kalkachtige voedingsbodem. De rijping op barriques, voor 33 % nieuw, is bijna helemaal versmolten; zoals een zinkend schip, waarbij het hout nog net aan de oppervlakte komt. Met een beetje openheid verdwijnt dit helemaal. Het domein, 17 ha groot en waarvan het grootste deel Côte Chalonnaise is, zit in een overschakeling naar bio. Christiaens – 20,80 €
WIT Sauvage 2007 – Sancerre - Pascal Jolivet Sauvage betekent inderdaad wild, maar wij bestempelen hem liever als ‘een knappe persoonlijkheid’, een wijn die schitterend sauvignon koppelt aan een terroir met veel kalk. Biologische wijnbouw voor deze percelen, natuurlijke gisten, geen filtering, met in de finale een aromatische elegantie die doet denken aan grapefruit, limoen, verse ananas; een slanke en evenwichtige constructie waar zuren en mineralen omwikkeld worden met een discrete ronding en een bescheiden zijdezachte toets. Interessante persistentie. De Coninck – 29,80 €
Cava Nadal Nadal stond zijn mannetje en bood weerstand, zelfs in oorlogstijd! De Spaanse burgeroorlog gebood het domein destijds een deel af te staan dat dienst moest doen als vliegveld. Maar Ramon Nadal Giró won zijn bezit in 1941 terug en plantte er opnieuw wijnstokken aan die vandaag verantwoordelijk zijn voor zijn gamma cavas. Doorheen de lichte kleur zien we een massa belletjes. De neus verdeelt zich tussen zoete appel en citroen, een tikje perzik en rabarberconfituur, aalbes en witte peper. De frisse smaak laat een lichtruwe impressie achter op de tong, terwijl de milde geur krachtiger wordt met moes van reinette, met moeite verzacht door de matige dosering van nauwelijks 5 g/L. Macabeo en parellada zorgen voor het duet. De flessen rusten 15 maanden sur lattes om vervolgens gedegorgeerd te worden en op de markt te komen. Mestdagh/Champion – 7,99 €
Pouilly Fuissé « Vieilles Vignes » 2007 - Pierre Vessigaud Aan het hoofd van het domein in 1998 staat Pierre; een artiest die verstand heeft van opnieuw aan te knopen bij de traditie van grote witte wijnen uit de Mâconnais: ‘We maken hier geen chardonnay, we maken wijnen die ons terroir en onze persoonlijkheid weerspiegelen.’ Het terroir voor deze cuvée, zijn percelen van klei en kalk met veel keien, zuid-zuidoostelijk gericht, bebouwd en aangeplant met wijnstokken van gemiddeld 45 jaar oud. Karaktervolle neus van wit fruit, kumquat en gedroogd fruit. Mooi mineraal van smaak, vrij krachtig, maar met een zekere souplesse in de finale, dankzij het smeuïg hout; fluwelig, maar niet dominant. Tal van heerlijke combinaties zijn mogelijk: charcuterie, van andouillette over rillette tot jambon persillé, maar ook gevogelte, krab, langoustine, artisjok met hollandaise, zalmterrine enzovoort. Opdebeeck – 16,90 €
Aidani 2007 - Regional wine of Aegean Sea - Estate Argyros De druif aidani wordt op het eiland Santorini vooral gebruikt om Vin Santo te maken. Deze fles, 100 % aidani, is eerder een uitzondering. Discrete neus met een fijne, minerale rokerigheid op een ondergrond van wit fruit en een florale toets. Mooi rechtlijnig van smaak, waarbij het ronde van de zon goed ondersteund wordt door zuren en citrusfrisheid. De wijn is expressiever in de smaak dan in de geur. Goede persistentie met minerale bitters, wat zijn vulkanische origine reflecteert Canette – 11,50 €
Bouzeron Aligoté 2007 - Domaine de Villaine Domaine de Villaine bevindt zich in Bouzeron: sinds de middeleeuwen een gereputeerd dorp voor aligoté. Deze druivensoort die goed aangepast is aan een hoofdzakelijk kalkachtige ondergrond en een warm microklimaat zorgt hier meestal voor gezonde en rijpe druiven. Sedert 1986 werkt dit domein biologisch en past men een zeer strenge snoeitechniek toe met weinig knoppen. De oogst gebeurt in meerdere keren, de pneumatische persing verloopt traag, de vergisting en de vinificatie zijn temperatuurgeregeld. Deze Aligoté 2007 met zijn strogele kleur bezit een expressieve neus met aroma’s van peer, perzik en witte bloemen op een minerale ondergrond (krijt). De aanzet is rijk met heel mooi fruit, breed en mineraal, met een finale die steunt op aangename citrusbitters en mineralen. Een wijn die tegelijk aromatisch expressief, breed en mineraal is. Melchior – 10,00 €
April / Mei 2009
Olaszriesling 2007 - Balatonmelleke-Hongrie - Domaine Prince Bussay Olaszriesling (alias welschriesling of riesling italico) heeft niets van riesling volgens de Galletencyclopedie; het is een druif voor witte wijn waar men niet meteen de origine van kent maar die men vooral in Centraal-Europa aan-
14
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 15
Best Of IVV Wine Partner Spring 2009 treft: Roemenië, Hongarije, Slovakije, Oostenrijk maar ook in Italië. In de neus merken we reeds tonen van botrytis, gele perzik, gekonfijte citrus. Deze overrijpe toetsen keren ook terug in de smaak, met een tikje suiker (10g), ondersteund door citrusfrisheid en mineraalheid. Een wijn met body, vitaliteit. En ook al mist hij een beetje finesse, origineel is hij alleszins. Pasqualinno – 14,95 €
Cor Dao - Dao 2007 - Alvaro Castro Deze witte Dão werd gemaakt door Alvaro Castro, die overigens twee gereputeerde quintas bezit voor rode wijnen (Pellada en Saes). Deze wijn is een mix van encruzado (gebruikelijke druif in Beira), cercial (een druif voor madera maar ook voor witte wijnen van de Douro en de Dão) en malvasia. De vinificatie gebeurt traditioneel, waarna de wijn ‘sur lies’ in inox tanks gaat, met een regelmatige batonnage en gedurende de rijping een malolactische vergisting. Dit resulteert in een strogele wijn met groene toets. De neus linkt minerale impressies (krijt, vuursteen) aan fruit (granny smith, pompelmoes) en bloemen. De smaak, strak bij de aanzet, is mooi fruitig en mineraal met een ronde en evenwichtige finale. Een knappe wijn die tegelijk fris, fruitig en mineraal is. Ideaal als aperitief met schaaldieren of ansjovis. Jeuris – 7,43 €
Arnasi 2007 - Pinot Grigio del Veneto IGT - Tenuta Valleselle Veel pinot grigio’s uit het noordoosten van Italië zijn vaak vrij onpersoonlijk, heel technisch. Deze Veneto 2007 daarentegen heeft een delicate neus van peer. Zijn smaak, sappig en fris, bezit een typische rondheid die eigen is aan de familie van de pinots, omwikkeld met wat zuren, wat doet denken aan de witte wijnen van buurman Friuli. Kortom, een wijn uit het register van de cépagewijnen, charmant en fris. Predikaat – 11,25 €
Carlo Hauner - IGT Salina blanc 2006 Gelegen ten noordwesten van Messina is Salina één van de zeven Eolische eilanden. Die zijn vooral gekend om hun zoete wijnen op basis van malvasia. Op de vulkanische ondergrond met zijn steile kustflanken produceert Carlo Hauner ook een droge wijn, een mix van inzolia, cataratto en grillo (typische Siciliaanse druiven die normaal voor marsala dienen). Deze wijn genoot een korte maceratie, een temperatuurgestuurde vinificatie in inox tanks en een gedeeltelijke rijping op tanks en op vaten. Bij het proeven valt de mooie goudgele kleur op, maar ook de krachtige neus met impressies van koffie, karamel met boter, gedroogd fruit op een bodem van poire williams, een lactische toets en wat honing. Brede smaakaanzet, rijk, tegelijk strak en geconcentreerd met een groot droogextract dat verder tot uiting komt in de finale met mooie fruitbitters. Een originele wijn die vraagt om enkele uren op voorhand te verluchten wil hij zich helemaal blootgeven. Gustoworld – 20 €
Branco Reserva 2006 - Dão –Portugal - Casa de Santar Om ons te verleiden heeft deze wijn troeven zat. Neem nu zijn authenticiteit: een mix van autochtone druiven (50% encruzcado, 25% cersial, 25% bical) en wijnstokken van 20 à 25 jaar oud op een granietrijke ondergrond. Het glas vervolgens: citrusfrisheid, discreet mineraal, vol van smaak. Jammer van het hout dat zowel qua geur als qua smaak opvalt en de authenticiteit een beetje wegveegt evenals het vette van de batonnage. Hoe dan ook, een meervoudige wijn, een vloeibare paradox, interessant door zijn eigen contradicties. Alhambra – 19,05 €
Grüner Veltliner Federspiel 2007 - Domaine Alzinger Mühlpoint Dit is een bijzonder rechtlijnige wijn van het domein Alzinger. Grüner veltliner, de typische Oostenrijkse druif, uit hier op haar beurt haar origine: de Wachau. Dit terroir staat garant voor een schitterende mineraalheid die zich in de wijn vertaalt in een bijzonder aangename frisheid, waar rijpe citroen in aanraking komt met appel en peer. Het geheel wordt onderstreept door een mooie kruidigheid, waardoor de wijn heerlijk is om zo te drinken. Het plezier van de geur uit zich opnieuw in de smaak. Kracht koppelt zich aan finesse en gaat over naar een sublieme persistentie die zelfs de meest veeleisenden betovert. Wanneer u de kans ziet mag u deze licht goudgele ontdekking, boordevol subtiele smaken, niet aan u laten voorbijgaan. Goede combinaties zijn zeevruchten of kleine koude voorgerechten (kalfskop, geperste kop, jambon persillé…). Om in Oostenrijk de benaming Federspiel te krijgen moet de wijn minimum 12,5% alcoholvolume bezitten. Ad Bibendum – 19,30 €
ROSÉ Prima Donna 2007 - Tavel - Domaine Maby Een mooie kleur voor rosé, karmijnrode contouren die de diepte en een helder midden accentueren wat de levendigheid aanwakkert: een prima start voor dit type wijn! Wanneer het uitzicht meteen aanspreekt, laat de geur even op zich wachten… Na een tijd komt het fruit er toch uit, gedragen door een wolkje gegrilde rook. Framboos, rode bes en granaatappel qua smaak, vrij onmiddellijk; als een soort gelei die licht over het bittere van steengruis loopt. Een ietwat rustverstorend bitter, maar tegelijk is het de architect van een volle structuur. De citrus legt de link tussen bitter en zuur, citrusfruit dat op het einde terugkomt en zin geeft om opnieuw te proeven. De assemblage omvat 60 % grenache en 40 % cinsault die men een ruime dag lang koud laat macereren. Vinificatie en rijping gebeurt in cuves. Vindemia – 9,94 € (Vervolg blz 16)
15
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 16
Best Of IVV Wine Partner Spring 2009 Château de Gaudou «Grande Lignée» - Cahors 2006 85 % malbec en 15 % merlot. Eén familie, de familie Durou, die in Gaudou (een gehucht van Vire sur Lot) woont. Een mooi terroir: 35 ha kiezel en klei op terrassen naar het zuiden en zuidwesten gericht. Wijnstokken van 30 jaar oud, overwoekerd met onkruid. Geselecteerde druiven, kleine rendementen, 3 à 4 weken maceratie, de meest traditionele vinificatie. Meng dit alles en men heeft een vrij intense Cahors, zeker voor een 2006. Geen dik concentraat (geen Amerikaanse smaak of één van een Black Wine, genre Triguedina), maar luchtig en met puur fruit, mooi evenwichtig door knappe zuren. Een vaste waarde, zeker wanneer we de prijs bekijken. Champion Mestdagh – 7,95 €
ROOD Syrah 2006 - V.D.P. Coteaux de l’Ardèche - Domaine du Grangeon Wijnstokken van 40 jaar oud, aangeplant in terrasvorm op een arme zandsteenbodem, druiven die manueel geoogst worden wanneer ze perfect rijp zijn, elementen die voor een knappe materie zorgen van een wijnbouwer die de coöperatieve vaarwel zei in 1998. Eén cuve wordt gevinfieerd met hele druiventrossen, inclusief kneuzen, en blijft vier weken in de cuve met pigeages (onderdompeling van de hoed); twee andere cuves worden voor 100 procent ontsteeld. Het geheel gaat dan voor 18 maanden in barriques uit de Bourgogne. Resultaat? Een heerlijke expressie van syrah met goed gestut fris fruit, onderlijnd met een rokerige toets, levendig en smaakvol met ietwat ongetemde tannines, maar gedrenkt in het sap. Bernard Poulet – 11,00 €
Moulin à Vent 2007 - Domaine Rottiers Deze paarse held, overtuigend en open, die onmiddellijk naar de neus grijpt, nodigt onze smaakpapillen uit om deze vloeibare amethist van dichterbij te onderzoeken. Fris met aanwezige maar licht uitgeveegde tannines. Rood fruit, een mix van morelkers, aardbei en framboos, en om ons op het verkeerde been te zetten, een wolk van geurige medicinale planten die doen denken aan kruidenthee. Wanneer dit alles wegebt, neemt het fruit het over en houdt het ons gezelschap tot wanneer we de wijn doorslikken. De gamay, met een mix van 9 percelen in de fles, groeit op een granietbodem rijk aan mangaan. Een grond die instaat voor finesse en rondheid, een soepelheid geholpen door een rijping op foeders en gebruikte barriques. Een fleurige en fruitige Moulin à Vent, waar ‘macération semi-carbonique’ niet vreemd aan is. Au Clos d’Auceline – 13,45 €
Carérades 2006 - Côtes du Roussillon Villages - Mas Amiel Refererend naar zijn ondergrond van schist en kalk, biedt deze assemblage van grenache, syrah en carignan een intense mineraalheid gekoppeld aan donker fruit met een toets van zoethout, geweekte bramen en gekonfijte kersen, dit alles verrijkt met kruiden, zowel in de geur als in de smaak. De tannines, strak maar fijn, geven de wijn een eerder rechtlijnig dan breed profiel, dankzij het fris minerale dat erin slaagt de zwoelheid van 15∞ alcoholvolume in evenwicht te houden. Ook de finale is mineraal, waardoor elke vorm van plompheid of warmte vermeden wordt. De 18 maanden barrique weet perfect de materie te respecteren. Ongetwijfeld een van de beste droge rode wijnen van dit domein. Christiaens/Vigneraie – 19,00 €
Morgon 2007 - Marcel et Matthieu Lapierre Luchtig, wat hem een lichtheid geeft van een goed allooi. Zo is ook de kleur, rode maar zachte toermalijn. Hetzelfde geldt voor de peper in de neus en voor zijn delicaat fruit qua smaak. Maar vergis u niet, licht is in dit geval geraffineerd, ingebed in een ragfijne en minerale structuur. Elegant en kristalhelder van opbouw, wat voortvloeit uit een granietrijke zandbodem waarin gamay staat aangeplant van 50 jaar oud. Het domein stapte sinds 1981 over naar bio, wat als een katalysator werkt op de bodemkundige afdruk: een uitdrukking uit de chemie om Marcel die het tegenovergestelde wil van industriële wijnen te plagen. Hij houdt van naturel, in de wijngaard en in de kelder, wat de wijn stuurt zonder hem te formatteren. Met zijn macération semi-carbonique weet hij het fruit waar iedereen naar op zoek is eruit te halen. Door geen zwavel toe te voegen krijgen aroma’s de vrijheid zich te ontwikkelen. Ook door hem niet te filteren blijft de wijn goed omhuld. Het evenwicht lijkt aangeboren.. La Boîte des Pinards – 14,16 €
Khayyâm 2007 - Mas de Libian - Côtes du Rhône Village Tijdens de degustatie zorgde hij allesbehalve voor unanimiteit, maar aan tafel toonde deze Khayyâm 2007 zich anders. Zonder iets, alleen hij, opgesloten, waren het enkel zijn extreme karaktertrekken die uit zijn compacte massa tevoorschijn kwamen, met een impressie van zoet door zijn rijpheid en zijn koppig elan. Zijn aromatische zijde leek helemaal verzonken in een oceaan van tannines. Een zwart gat, zo donker als zijn kleur. Sneu voor hem, ware het niet dat hij een opzienbare lengte bezat met kruiden, fruit en bloemen. Maar aan tafel, in het gezelschap van een goed gekruid winters gerecht, liet hij zijn masker vallen en combineerde hij prima. Kruiden gaven elkaar de hand, verzacht door het fruit. Met chocolade, nog donkerder dan zijn kleur, werd het gevecht nog meer op de spits gedreven, met onze smaakpapillen die om gratie smeekten. Biodynamische wijn met vooral grenache in de samenstelling, bijgestaan door syrah en mourvèdre die in de cuve worden samengevoegd. Rijping van 10 maanden op foeders voor 40 procent van het volume. Melchior – 9,40 €
April / Mei mei 2009
16
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 17
Best Of IVV Wine Partner Spring 2009 Givry Premier Cru Clos du Cellier des Moines 2006 We kunnen het niet genoeg herhalen, de pinots op de bruine kalkbodems van Givry kunnen gerekend worden tot meest zuivere van de Côte Chalonnaise (en daarbuiten). Clos du Cellier aux Moines is een Premier Cru in het noorden van de AOC. Deze cru kent meerdere etiketten, waaronder die van het domein met dezelfde naam, in handen van Catherine en Philippe Pascal. De commercialisering laten ze over aan Devillard, eigenaars van Château de Chamirey en Domaine de La Ferté in Givry (wat de proevers eveneens konden appreciëren). Maar eerst een streepje geschiedenis: in 1250 werd de Clos du Cellier geëxploiteerd door de cisterciënzers van La Ferté. Dit om ons geheugen af te stoffen, hoewel er in deze 2006 niets stoffigs te bespeuren valt. Weliswaar bij het openen van het luikje ontwaren we een zeker afgemetenheid, de tijd van een schietgebedje, waarna weelderige fruittonen van aardbei en morelkers op ons afkomen die aan Côte de Beaune doen denken. De wijn is rijk van smaak, strak van textuur, maar met zachte tannines en kleine rokerige toetsen die de finale opkrikken. U kon niet aan deze verleiding weerstaan? Drie Onzevaders, mijn zoon. Mouchart – 18 €
Blaufränkisch Kulm 2006 - Burgenland- Autriche - Heidi Schröck Deze vijftigjarige wijnstokken in Burgenland zorgen voor een heerlijke Blaufränkisch met aroma’s van rijp rood fruit, gemacereerde kersen en zwarte peper. De wijn zelf schommelt tussen het type ‘doordrinkwijn’ en een heel gestructureerde wijn, met goed waarneembare tannines, maar gedrenkt in het sap en in het fruit. De wijn heeft dankzij zijn minerale frisheid een goed afgetekend profiel; meer in de lengte dan in volume. De finale is persistent, met een licht bittertje van marsepein. Gustoworld – 15,08 € Redoma 2005 – Douro - Niepoort Uit de zonnige streek van de Douro, deze assemblagewijn van diverse autochtone druiven (tinta amarela, tinta roriz, touriga nacional en touriga franca, hoofdzakelijk) en van wijngaarden die meer dan 60 jaar oud zijn, gericht naar het noorden: een grote troef in 2005, dat droog en verzengend heet was. Het terroir is goed aanwezig in deze wijn die gemacereerd zwart fruit, blauwe pruimen en peper verenigt met de minerale frisheid van de schist. De tannines zijn discreet en bijzonder sappig. Elegant en vitaal van smaak, zonder overdreven alcoholisch of zwaar te zijn. Bleuzé – 33,90 €
Corvina Monterè 2006 - IGT Veneto - Cà de Rocchi Cà de Rocchi is een merk van het huis Tinazzi, gelegen in Lasize aan het Gardameer. De wijngaarden bevinden zich in het gebied van Valpolicella en de wijn zou de appellatie krijgen indien hij niet gemaakt zou zijn van 100 % corvina. Deze druif mag dan autochtoon zijn en hoofdzakelijk worden gebruikt in de assemblage, toch voorziet de Disciplinare dat er rondinella (minstens 20%) en molinara (minstens 5%) aan toegevoegd wordt. Hoe dan ook is deze wijn heel Valpolicella-getypeerd, met toetsen van bramen, aardbei, morelkers (licht confituurachtig in dit geval). De tannines zijn zacht, maar de wijn is levendig van smaak. Hij haalt 14∞ alcoholvolume en ik verdenk hem ervan een klein deeltje restsuiker te behouden. Binnen het gamma Tinazzi bestaat deze Monterè ook in passito en ripasso, niet te verwarren dus! Predikaat – 12,50 €
Cognac Bio Attitude Léopold Gourmel Een eerder lichte kleur, een neus die eerst doet denken aan een pure malt, qua smaak accenten van nieuw hout, men zou voor minder het noorden kwijt zijn als men zich aan een cognac verwacht! Maar dit is niet zo maar een cognac. Deze eau-de-vie is een brouwsel van Maison Léopold Gourmel die om ons op het verkeerde been te zetten, noch jaartallen, noch wijngaarden vermengt en het aandurft om geen enkel additief te gebruiken. Vandaar onze dwaling. Dit geeft een ‘doordrinkcognac’, heel vlot, zonder afkeer of verveling. Tegelijk fruitige en fleurige parfums, gedroogde bloemen en ook fruit, hazelnoot met abrikoos, perzik met zoete amandel. Qua smaak krijgen we pruimen, gevolgd door geplette appel, roggebloem, vanille en witte peper. De kracht van de alcohol is gematigd, het vluchtige zorgt voor frisheid, met een kern die al onze zintuigen prikkelt. De wijnen voor deze compositie komen van de zone Fins Bois Premiers Crus. Bio Attitude draagt een Ecocert-label. De Coninck – 33,90 €
Vigneto Poiega 2004 - Valpolicella Classico Superiore - Mazzi De combinatie van 75% corvina, 20% rondinella en 5% molinara, lichtjes ingedroogd, zorgt voor een schitterende wijn met zeer complexe toetsen. De neus van zwarte en rode kersen, heel licht confituurachtig, verenigt zich met balsamico en fondantchocolade om tot een rijk en intens boeket te komen. De geselecteerde gisten zorgen voor een prachtige expressie. Zijn verblijf van 18 maanden op vat, gevolgd door 6 maanden op fles geeft hem een gehard karakter. Hij mag dan rijk en complex zijn van smaak, kracht is het sleutelwoord, maar het fruit wordt daardoor niet geplet. Zijn finesse komt nog meer tot uiting na het overgieten in een karaf. Een uitstekende tafelpartner, zeker in combinatie met rijke en krachtige gerechten. Wild en smaakvol gebraad moeten het uitstekend kunnen vinden met deze karaktervolle wijn. Best Caviar – 15,06€
Hervé Lalau - Marc Vanhellemont – Bernard Arnould Youri Sokolow – Gérard Devos
17
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 18
Rubriek uit de Loire
Bourgueil, Savennières... en enkele anderen Ik durf haast niet te tellen hoeveel keer ik in twintig jaar de wijnstreek van de Loire bezocht heb. Maar telkens vind ik het net zo fijn als de eerste keer: het licht van de stroom, de landschappen, de grandioze wijnen en de gastvrije wijnbouwers, meestal toch. Omdat een mens keuzes moet maken, focuste ik me deze keer tijdens het Salon des Vins de Loire op Bourgueil en Savennières. Morgat
Bourgueil of Saint-Nicolas de Bourgueil? Hebben we het vaak genoeg over deze aan elkaar gelinkte appellaties, gesitueerd aan de rechteroever van de Loire op een vijftigtal kilometer ten westen van Tours? Toen de AOC in 1937 werd toegekend, was het eigenlijk de bedoeling dat het slechts over één appellatie zou gaan, maar dat was buiten de aanvraag gerekend van de burgemeester van Saint-Nicolas. Zijn aanvraag werd goedgekeurd, natuurlijk, want hij was immers ook voorzitter van de lokale wijnbouwersvereniging. Hun gelijktijdig bestaan werd opgeschort en gevolgd door een scheiding tussen oost en west, met twee AOC’s. Wanneer ze echter een logische scheiding van terroirs hadden gewild, dan zouden er drie AOC’s bestaan, met noordzuidassen: onderaan, lichte bodemstructuren van zand en keien; in het midden, een band van klei en silica; bovenaan, flanken van klei en kalk op krijt en mica. Maar goed, we gaan de geschiedenis niet herschrijven en de min
April / Mei 2009
of meer vredige coëxistentie blijft wellicht nog een tijd voortduren in Bourgueil en Saint-Nicolas. Is het door het commercieel succes van de soepele en jong te drinken wijnen van Saint-Nicolas dat de AOC Bourgueil, met zijn 1393 ha wijngaarden tegen 1050 ha van zijn rivaal, de laatste jaren op collectief vlak meer deed dan zijn kleinere broertje? Men mikte op een kwaliteitsverbetering door een betere rijping van de druiven na te streven, en dus mooiere tannines, dankzij meer afgemeten rendementen, latere oogstdata en andere technischen ingrepen in de wijngaarden. Niet verwonderlijk dat we daardoor bij een deel producenten op de wijnbeurs een reeks interessante wijnen konden proeven, wijnen met een duidelijke stempel van cabernet franc en terroir.
Malgagnes, wat jaar na jaar een schitterende cuvée oplevert. Pierre-Jacques Druet: al meer dan 20 jaar vinden we deze wijnbouwer hier met zijn cuvée Grand Mont, veelbelovend in 2008, strak van opbouw in 2007. In de Vaumoreau 2005 merken we densiteit en finesse, voornaamheid en kracht. Catherine en Pierre Breton zijn de voorgangers van bio, al 20 jaar. Vooral hun Clos Sénéchal 2007 vond ik goed: intens, rijk aan fruit en tannines, maar mooi elegant. Jacky Blot is op zijn Domaine de la Butte overgestapt van zeer rijke en houtgelagerde wijnen (in het begin, in 2002) naar meer elegantie, zoals de cuvée Mi-Pente 2006 en 2007 en de Le Haut de la Butte 2007, een wijn met heel precies fruit. In hun kielzog vielen nog een aantal wijndomeinen op, maar het niveau van de wijnen is van cuvée tot cuvée niet altijd even constant. Kriskras door elkaar citeer ik er een paar, de eerste vier zijn bio: Stéphane Guion van Domaine Guion
Hoogste expressie van Bourgueil bij drie of vier domeinen: Yannick Amirault en zijn cuvée Les Quartiers: mooi van structuur met sappige tannines en precies fruit. Deze wijnbouwer produceert ook in Saint-Nicolas Les
18
Pierre en Rodolphe Gauthier van Domaine de Bel Air Bertrand Galbrun van Domaine Galbrun Stéphanie, Emmanuel en Pierre Caslot van Domaine de la Chevalerie François Delaunay van Domaine de la Lande Jean-Yves Billet van Domaine des Forges In Saint-Nicolas de Bourgueil, buiten de reeds geciteerde Yannick Amirault, domineren twee of drie domeinen de productie: Joël Taluau, de vader, en schoonzoon Thierry Foltzenlogel, maken een excellente Vieilles Vignes van stokken tussen 35 en 80 jaar oud. De 2007 heeft sappige tannines en is fruitig, terwijl de 2006 terughoudender is, vol en mineraal. Vau Jaumier 2007, van druivelaars van 16 jaar oud, is fruitig van smaak en mineraal fris. Sébastien David bezit 5 ha en weet een intens fruitige wijn voor te stellen: In Vivo 2006, met een tanninestructuur die we in de appellatie weinig tegenkomen, 40 dagen maceratie met foulage, veel frisheid van wilde kersen.
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 19
Rubriek uit de Loire beslissingen moeten genomen worden om tot het type wijn en zijn profiel te komen dat men voor ogen heeft. Deze impressie had ik althans tijdens een degustatie van een twintigtal domeinen op het salon. Mijn voornaamste constatering was dat de diversiteit van de wijnen de neiging heeft aan de tonen dat de appellatie op zoek is naar een identiteit tussen verleden en toekomst, tussen droge en rechtlijnige wijnen, soms met een tekort aan maturiteit en breedte, vettigheid, af en toe een tikje alcoholrijk. Nieuw is dat we hier, voor de eerste keer sinds lange tijd, de komst van mensen uit de zakenen de wijnwereld zien, maar dan van buitenaf (zie kaderstuk), die met de jaartallen 2007 en 2008 misschien nieuwe accenten in de diversiteit leggen. Dit reflecteert zich alvast in de wijnen waarvoor ik een zwak had: Château de Vaults-Closel, Clos du Papillon 2006: tegelijk vol en levendig, elegant en geconcentreerd, gekonfijte citrus, varen, hazelnoot, fijn mineraal. Damien Laureau, Le Bel Ouvrage 2006: opmerkelijke harmonie tussen tederheid en frisse mineraalheid, precies fruit, treffend van smaak, ook bijzonder elegant. Eric Morgat, l’Enclos 2006: volume en breedte met een houtafdruk rondom een minerale frisheid, zonder malo, wat even-
FL, IETS NIEUWS IN ANJOU De overname van het domein van Jo Pithon en dat van Chamboureau dateert alweer van 2005 en 2006. Maar eigenlijk komen de effecten van deze veranderingen pas tot uiting met de komst van de 2007 op de wijnmarkt en de beloftes van 2008. Stichter van de groep Afone uit de telecommunicatiesector, Philip Fournier, heeft zijn uitgesproken smaak voor wijn zodanig weten uit te breiden dat hij vandaag over 40 ha beschikt. Een deel van 21 ha wordt sinds 1997 biologisch verbouwd door Jo Pithon; het andere deel van 18 ha, op een van de flanken binnen de appellatie Savennières, is pas sedert 2006 bio. Het nieuw domein draagt de naam FL (Fournier-Longchamps, de naam van zijn ouders). Het team onder leiding van Hugues Daubercies, neef van Pierre Soulez en regisseur van het domein, maakt zich sterk om ‘FL naar het hoogste niveau te brengen op gebied van Loirewijnen’, aldus Philip Fournier. Het team krijgt daarnaast ook hulp van consultant Stéphane Derenoncourt. Het spreekt vanzelf dat de komst van deze geadopteerde Bordelais bij sommige lokale wijnbouwers de wenkbrauwen doet fronsen. Op dit moment loopt de investering op tot 3,5 miljoen euro. Men zou voor minder jaloers worden. Op het programma staan vijf appellaties: Anjou blanc, Anjou rouge, Savennières, Coteaux du Layon en Quart de Chaume. Wat de filosofie van de eigenaar betreft, geeft 2007 de toon aan: de Anjou blanc van 100 % chenin is droog en rechtlijnig zonder enige toegeving, heel levendig. Binnen de AOC Savennières, drie wijnen: Croix Picot, van een hoog gelegen helling en geoogst in drie keer, deels malo. Chamboureau 2007, neus met toetsen van hout, levendige smaak omwikkeld door een vettigheid gelinkt aan de 14∞ alcoholvolume en de rijping. Een staal van 2008 lijkt zuiverder, harmonieuzer ook, met een alcoholvolume van dezelfde orde. La Roche aux Moines, 3,5 ha op flanken van 30 % en gericht naar het zuiden, is in 2007 evenwichtiger dan de Chamboureau, maar zonder de extra glans van de 2008. Een zonnige, droge wijn met een groot potentieel, zeer mineraal en fris, met citrus, perzik, en een toets van exotisch fruit, persitente finale. Fijn, zuiver, vol en droog is dit de wijn die het meest de ambitie illustreert van een domein dat in de toekomst te volgen is.
Gérald Vallée van Domaine de La Cotelleraie produceert op 27 ha verschillende cuvées, waarbij ik de Les Perruches 2007 prefereerde, een wijn met smakelijk fruit en zijdezachte tannines. Vau Jaumier 2007 en L’Envolée 2005 hebben een meer modernistisch karakter en zijn wat zoet.
Savennières, tussen hemel en Loire Savennières is 2000 jaar oud en is een van Frankrijk’s grootste historische wijngaarden. Deze eer komt hem niet toe omwille van zijn grootte, een strook van zes kilometer lang en anderhalve kilometer breed, noch door zijn 150
wicht en kracht biedt. Of zoals Eric zegt: ‘le plus Savennières des Savennières.’ Château Chamboureau 2006: het laatste jaartal van Pierre Soulez voor een wijn met een mooi evenwicht aan 14∞ alcoholvolume en een minerale frisheid met zilte tonen, waarbij het hout nog geprononceerd is. Château Pierre Bise, Clos du Grand Beaupréau 2007: impressionant rijp fruit met een neus van abrikoos, rijpe perzik, mineraal en voorzien van een heel precieze structuur, rijk van materie, breed. Moulin de Chauvigné, Clos Brochard 2008 (staal): helemaal tegenovergesteld aan de vorige, expressief wit fruit en mineraal, fris en oprecht, toegankelijker. Om af te sluiten, dezelfde indrukken die opnieuw bevestigd worden bij het proeven van de Roche aux Moines van Domaine Madame Laroche, tegenover wie ik me in het verleden vaak heel kritisch heb uitgelaten. Tessa Laroche lijkt het tegenovergestelde te maken van wat ze voorheen produceerde: haar 2007 lijdt niet meer aan een gebrek aan maturiteit, men is overgegaan naar een omgekeerd stadium, daar waar het voordien over een overijpe materie ging met vrij zware alcohol. We durven wedden dat dit de eerste stappen zijn naar een volledige expressie van het potentieel van dit groot terroir.
ha in productie, ook al is dit in twintig jaar verdubbeld. Neen, het potentieel van Savennières schuilt in zijn fabuleus terroir: vier steile flanken, loodrecht op de Loire, en hun hellingen, met bodemstructuren van klei en schist, vermengd met vulkanisch gesteente, spiliet en rhyoliet, op moedergesteente van schist en zandsteen dat op een groot aantal plaatsen aan de oppervlakte komt. Geknipt voor dit terroir is chenin, de druif die als geen ander de kracht en de mineraalheid van deze bodemstructuur weergeeft. Het potentieel kan er echter niet uitkomen zonder menselijke interventie, waarbij tal van uiteenlopende Domaine Laureau
19
(Vervolg blz 20)
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 20
Rubriek uit de Loire jaren de wijnstokken gespaard blijven van phylloxera. Château Pierre Bise Aan oenofielen hoeven we Claude Papin niet meer voor te stellen, zijn wijnen spreken reeds twintig jaar voor zich. Aan het hoofd van 55 ha, maakt hij voortaan geleidelijk aan de weg vrij voor de jongere generatie. In 2007 bezit zijn droge witte Anjou Haut de la Garde schitterende minerale bitters, een volle materie met wit en geel fruit. De batonnage zorgt voor zuurstof, wat het eventuele zware wegneemt naarmate de tijd vordert. Le Grand Beaupréau, geboren op de hoogvlaktes van Savennières, biedt breedte en rijkdom, ondersteund door mineraalheid en levendige aroma’s, in de hand gewerkt door de wind die over het landschap waait en waardoor het geheel extra elegantie krijgt. Tot slot getuigt de Roche aux Moines van een groot terroir, met een precieze mineraalheid, vlezig, en met elegant fruit dat extra levendig wordt door de vinnige zuren. Rond in het begin, trekt de wijn zich even terug om een aanloop te nemen naar een prachtige klim. Wat zoet betreft was 2007 meer een jaar van ‘passerillage’, indroging dus, dan van botrytis, wat het minerale in de hand werkt zoals in Les Rouannières met 200 gram restsuiker, strakke zuren, heel intens en precies. Ook 200 gram voor de L’Anclaie: vetter, rijker bij
Domaine de La Grange
Een greep uit andere appellatie Een knipoog naar andere wijnbouwers van de streek rond Angers of Tours die ik heb ontmoet. Voor de gemakkelijkheid heb ik ze van west naar oost geklasseerd..
Eer aan de anciens Domaine Philippe Delesvaux Philippe hoort reeds bij de anciens omdat hij zich hier vestigde in 1983. Gekend van de Verenigde Staten tot Azië, maar ook in België, maakte deze Parisien naam met zijn likoreuze Coteaux du Layon van topkwaliteit. Hier richt ik me echter op drie Anjou blancs 2007. De eerste omwille van zijn tinte-
lend fruit, zijn houding en zijn frisheid. De tweede, Feuille d’Or, voor zijn nog rijpere toetsen van wit fruit en gekonfijte citrus, verse ananas en zijn harmonische smaak, zijn spanning, elegantie, precisie, finesse en minerale zuren. Wat de cuvée Authentique betreft, die is afkomstig van authentieke onderstokken van acht jaar oud, gericht naar het zuiden op steengruis. De druiven hebben tien dagen voorsprong in vergelijking met geënte stokken en ze produceren 7hl/ha. De wijn bezit een ongekunsteld oxidatief puntje; qua smaak ervaren we meer volume, meer droogextract en een goed omwikkelde belangrijke mineraalheid. Hoe dan ook blijft het afwachten hoeveel
Château de Vaults-Closel
April / Mei 2009
20
aanvang, met rijp fruit dat het minerale domineert, wat onderweg zorgt voor een schitterende finale met de indruk van een droge wijn. Domaine Huet Opnieuw een grote naam, en opnieuw grote wijnen op dit domein van 30 ha. Meteen ook de gelegenheid om 2008 te ontdekken in Vouvray: frisse en regenachtige zomer, zonnig najaar, zoals 2007 trouwens. Bij Huet is men echter van mening dat 2008 een jaar is voor halfzoet omdat de druiven reeds tamelijk veel suiker bevatten toen de fenolische rijping op zich liet wachten. 2007 daarentegen bevorderde eerder de droge wijnen. De wijnen van 2008 bezitten expressiever fruit en meer alcohol, zoals de Clos du Bourg met 14° alcoholvolume, vrij ongewoon hier, en 12 gram restsuiker, wat voor een comfortabele smaak zorgt. Le Haut Lieu in demi-sec, met 27 gram restsuiker, biedt een meer tintelende neus van gekonfijte citrus. De smaak is tegelijk fris en vol, met een ziltige mineraalheid die versmelt met het suiker. De wijnen van 2007 zijn discreter qua geur en veeleisender qua smaak: finesse van de jaargang met een goed waarneembare zilte mineraalheid voor de Clos de Bourg. Le Mont demi-sec, met 24 gram restsuiker, valt op door zijn frisse mineraalheid en zijn droogextract. Te onthouden zijn de
IVV136NLOK
15/04/09
11:28
Page 21
Rubriek uit de Loire cuvées in zoet van 2008, met op de eerste plaats de schitterende Le Mont.
Jonge wijnbouwers en recentere domeinen Aanvankelijk blijven we in Vouvray voor nieuw talent en een bevestiging. Sébastien Brunet Sébastien’s eerste jaargang was 2005. Door hun gebrek aan spanning overtuigden de wijnen van 2006 niet, maar die van 2007 lijken me daarentegen wél geslaagd. Zoals de cuvée Renaissance, afkomstig van wijnstokken van 50 jaar oud op een ondergrond van klei en kalk, met een rijping van 12 maand op nieuwe eik, goed versmolten in een rijke materie en ondersteund door een goede minerale frisheid. Ook geslaagd is de Folie 2007 in demi-sec met 20 gram restsuiker dat de zuren in evenwicht brengt. Vincent Carême Vincent maakt reeds een kleine tien jaar Vouvray, elegant van opbouw en met precieze aroma’s. Zijn Vouvray 2007 bezit tegelijk kracht en spanning, afkomstig van 30 jaar oude stokken op een ondergrond van klei met vuursteen. Jaargang 2006 leverde druiven met een dunne schil, waardoor de rijping sneller evolueerde en de druiven een hoger alcoholpotentieel bezaten, dit vooraleer het begon te regenen met rotte druiven tot gevolg. Peu Morier 2006 is dus zachter dan de eerder geproefde 2007, met 15 gram restsuiker en minder strakke zuren.
Touche Mitaine 2007, van een kleibodem met silica, is een elegante witte wijn van stokken van 30 jaar oud met aroma’s van citrus en een mineraal raster. La Negrette 2007 is voller en droger, dit dankzij de 100jarige druivelaars. De rijping gebeurt voor 100 % op barriques met een natuurlijke malolactische vergisting en batonnage. Mijn lievelingswijn was de demi-sec 2007 met impressies van kweepeer en citrus, fris en mineraal fijn. Kortom, een volle en levendige wijn die nogmaals aantoont hoe knap chenin in halfzoet kan zijn, zeker hier. Nog een vermelding voor de schitterende Cot ‘vieilles vignes’ (van 1891) die in 2008 ruikt naar viooltjes, met verleidelijk fruit en kleine tannines die de strakke en krachtige zuren niet lijken te storen.
Morgat
neus van viooltjes, pioenroos, kleine sappige en fruitige tannines. Groot potentieel voor de Equilibriste: een zoete wijn, rijke smaak, geconcentreerd maar ook mineraal fris met aroma’s van gekonfijte mandarijn en perziken op siroop.
Domaine de la Grange Tiphaine EIn minder dan vijf jaar is Damien Delechenau een figuur geworden waar men in de regio niet omheen kan, zowel niet voor zijn Montlouis als zijn Touraine-Amboise. Zijn Clef de Sol 2007, een AOC Montlouis, levert spanning, kracht en precisie. Hij is droog met een ingeklede mineraalheid in dit stadium, met gekonfijte citrusaroma’s. Binnen de vijftiental cuvées die hij maakt, vertrekkend van 13 ha en onderverdeeld in een veertigtal percelen, waardeerde ik vooral de Bel Air 2007: chenin op een bodem van keien in de AOC Touraine, echter scherper in 2008. Dit geldt ook voor de Cot ‘vieilles vignes’ 2008:
Domaine de la Chapinière Een beetje meer naar het oosten, in de AOC Touraine, werd dit domein in 2003 overgenomen door Florence Veilex en diens echtgenoot. Het spreidt zich uit over 13 ha kleigrond met vuursteen, gesitueerd op de zuidelijke flanken van de Cher. Sauvignon is er goed voor 7,5 ha en bracht in 2007 een schitterende wijn voort met aroma’s van roze pompelmoes, steunend op een minerale frisheid die de wijn voorziet van glans en attitude. De 2008 bezit een beetje restsuiker om de krachtig geconcentreerde zuren te compenseren. In rood is de Gamay 2007 verduiveld lekker met heerlijk fruit en een mooie levendigheid. De Cot Garnon 2007, afkomstig van een enorme selectie van 20 en 30 jaar oude stokken, valt eerder op door zijn vrij strakke tannines dan door zijn fruit. Daartegenover staat de 2006: sappiger, aroma’s van viooltjes en goede structuur.
Aan de andere kant van de oever streken in de AOC Montlouis de laatste jaren enkele jonge, gepassioneerde wijnbouwers neer zoals Stéphane Cossais, Frantz Saumon, Elise Brignot, Lise Girard, Bertrand Jousset en de mensen van Loges de la Folie. Deze keer richten we de spots op Xavier Weisskopf. Xavier Weisskopf Xavier maakte zijn eerste jaargang op Rocher des Violettes in 2005. Hij bewerkt 12 ha aan de kant van Saint-Martin-le-Beau.
Vincent Gaudry Vincent is een figuur: achter zijn onschuldig uiterlijk schuilt een schalkse wijnbouwer, maar vooral
gepassioneerd en vastberaden. Zijn 8 ha sauvignon zijn goed voor drie cuvées in de AOC Sancerre, biodynamisch vanaf 2001 en gecertificeerd in 2004. In de Tournebride 2007 assembleert hij wijnen van drie bodemtypes: vuursteen zorgt mineraalheid en lengte, keien voor fruit en klei voor kracht. Hierdoor biedt deze cuvée een zekere kracht maar ook een elegante mineraalheid met tonen van perzik en jasmijn. In de Mélodie 2007 (vieilles vignes) verdwijnt de druif achter een terroir van klei en kalk, met een smaak die gekenmerkt wordt door frisheid en een haast tanninerijke mineraalheid, ziltig ook, wat levendigheid en kracht aan de wijn geeft. Dezelfde cuvée in 2006 is minder krachtig, met meer florale aroma’s, minerale frisheid en een finale op minerale bitters. L’Esprit de Rudolf 2006 (goudkleurig geoogste druiven op vuursteen) is rechtlijniger bij de aanzet, waarna de kracht komt opzetten, goed ondersteund door een ziltige mineraalheid. In rood zorgt 1 ha pinot noir voor de cuvée Vercingétorix: in 2008, schitterende expressie van kers met een bijzondere minerale frisheid omwikkeld door wat vlezigheid. Deze wijn is luchtiger dan de cuvée Le Sang des Cerfs 2007 die donkerder is, virieler, tanninerijker, met een hint van licht gemacereerd fruit.
Bernard Arnould (Vervolg blz 22)
21
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 22
Rubriek uit de Loire
Domaine Huet - Clos du Bourg
Lijst van de producenten • Amirault Yannick - Cave des Oblats*/ Courtiers Vinicoles*/ThorroutGhysens/Tastevin Diffusion 02 47 97 78 07
[email protected] • Billet Jean-Yves - Forges – 02.47.97.32.87 • Blot Jacky - 02 47 45 11 11
[email protected] • Breton Catherine et Pierre Les Trésors - 02 47 97 30 41
[email protected] • Brunet Sébastien - 02 47 52 90 72
[email protected] • Carême Vincent - Frank Fissette/ Jacques Delire/Dirk Pauwels/ Troca Vins Naturels - 02 47 52 71 28
[email protected] • Caslot/Domaine de la Chevalerie 02 47 97 37 18
[email protected] • Chamboureau - 33 6 76 10 08 79
[email protected] • Chapinière/Veilex - 02 54 75 43 00 -
[email protected] • David Sébastien - Basin et Marot*/ Paul De Clerck/Grenier à Vins/ Odyssée des Arômes - All Wine(Lu) Sanders Winjkopers(Nl) 02 47 97 89 64
[email protected] • Delaunay François/Lande 02 47 97 80 73
[email protected] • Delesvaux Philippe - Cave des Oblats*/Vine Devos - 02 41 78 18 71
[email protected] • Druet Pierre-Jacques 02 47 97 37 34 -
[email protected] • Galbrun Bertrand - 02 47 97 92 97
[email protected] • Gaudry Vincent - Pro Vino Vero/ Le Château de ma Mère 02 48 79 49 25
[email protected]
22
• Gauthier Pierre et Rodolphe 02 47 97 41 06
[email protected] • Grange Tiphaine/Delechenau Cave des Oblats*/ Trocadero/Vins Degreve/Ma Cuisine - 02 47 30 53 80
[email protected] • Guion Stéphane - Faber Vins/ Pasqualinno - 02 47 97 30 75 –
[email protected] • Huet - Cave des Oblats*/Van Laer/ Grenier A Vins/Art et la Mer/ Portovino/Werco - 02 47 52 78 87
[email protected] • Laroche – Mostade - 02 41 72 21 33
[email protected] • Laureau Damien – Vents d'Anges*/ Millésime/Vin'Arte/De Vinotheek 0 964 370 257
[email protected] • Morgat Eric – Espace Vin Pirard* 02 41 72 22 51
[email protected] • Moulin de Chauvigné – Cave des Oblats* - 02.41.78.86.56
[email protected] • Pierre Bise - 02 41 78 31 44
[email protected] • Taluau/Foltzenlogel - 02 47 97 78 79
[email protected] • Vallée Gérald/La Cotelleraie De Coninck*/Clos du Culot 02 47 97 75 53
[email protected] • Vaults-Closel - Cave des Oblats*/ Chai & Bar/Vinotheek Wijnhandel 02 41 72 81 00
[email protected] • Weisskopf/Rocher des Violettes 02 47 23 52 08
[email protected]
* Zie blz. IVV Wine Partner
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 23
Nieuwigheden - Ontdekkingen - Hartendiefjes
Wanneer sémillon met zijn 55 % deze assemblage domineert, is het in dit jonge stadium dat de 44% sauvignon (en 1% muscadelle) het meest tot uiting komt: elegante neus van gekonfijte citroen, witte perzik, een tikje hout, maar ook en vooral een opmerkelijke frisheid. Dit laatste wordt helemaal duidelijk in de rechtlijnige en levendige smaak, en dit van bij de aanzet. Vervolgens gaat de wijn over naar een harmonieuze structuur, tussen het licht ronde van de sémillon en het goed omwikkeld kalkachtig minerale. Een wijn met een onvervalste en onaflatende vitaliteit.
gisting. Alcoholvergisting tussen 25 en 30 ∞C met dagelijks vier à vijf pigeages en délestage. Spontane malo en voor 30 % op Amerikaanse eik (barriques), de rest op inox. Alles gebeurt met de wet van de zwaartekracht. Origine: de wijngaard werd aangeplant halverwege de helling op 500 meter hoogte in Vale dos Vinhedos in het zuiden van Brazilië (29° breedtegraad) met een gematigd klimaat. Vrij dicht bij Uruguay werd de regio destijds gekoloniseerd door Italiaanse immigranten die er een goede honderd jaar geleden wijngaarden aanplantten. Giuseppe Miolo maakte daar deel van uit. In 1897 vestigde hij zich in deze streek en werkte hij in ruil voor een lapje grond. Vandaag is Vinícola Miolo de weerspiegeling van dit Braziliaans terroir, zoals het gamma aantoont.
DOMINIO
DOMAINE DANIEL ETIENNE DEFAIX – CHABLIS
CLOS FLORIDÈNE 2007 - GRAVES BLANC DENIS ET FLORENCE DUBOURDIEU
DEL
BENDITO,
EEN SUITE IN TWEE TIJDEN
Het domein Daniel-Etienne Defaix (alias domaine du Vieux Château) spreidt zich uit over 26 ha Kimmeridgien-terroir (leem-klei-kalkachtig met talloze kleine fossielen van oesters), typisch voor Chablis. Hij bezit wijngaarden in de appellaties Chablis, Chablis Premier Cru (Les Lys, Les Vaillons en Côte de Léchet) en Chablis Grand Cru (Blanchot en Grenouilles). De vinificatie gebeurt manueel met een langzame persing, een statische debourbage en een temperatuurgestuurde alcoholvergisting van drie weken die wordt opgestart met eigen gisten. De malolactische vergisting en de bâtonnage, elke maand gedurende de hele rijping, worden voor alle cuvées systematisch toegepast. Geen klaring of systematische filtering voorafgaand aan de botteling. Vooraleer de wijnen worden verkocht houdt het domein ze een tijd op fles, dit in functie van de verschillende cuvées. Over het algemeen worden de Chablis twee jaar na de oogst verkocht; de Premiers en de Grands Crus na vier tot zes jaar.
Na zijn première in nummer 113 van IVV steekt het ruwe Toro opnieuw de kop op. Het is de Fransman Anthony Terryn, ook al doet zijn naam anders vermoeden, die ons laat kennismaken met de kracht van zijn El Titan de Benito 2005, afkomstig van authentieke onderstokken tinta de toro die werden aangeplant in het begin van vorige eeuw. De 20 maanden rijping in barriques valt op qua geur en smaak, maar na decanteren en rusten zwakt het hout af en maakt het plaats voor rijk fruit. En kruiden. De zandgrond rijk aan stenen, de warmte en de droogte maakt nauwelijks plaats voor frisheid. De wijn moet mineraal zijn of heel erg op fruit gestoeld om evenwichtig te zijn. Opdracht volbracht bij deze stoere Titan, want hij bezit beiden. Dit op een tapijt van zijdezachte tannines. Voor de gewone dorst is de 6 Meses en Barricas 2007 geschikter. Smakelijk, bijna even donker als de Titan, met een toets van gegrild, gevolgd door rood en zwart fruit, vrij krachtige kruiden, zoethout en amandelspijs. Zijn smaakvolume blijft fris dankzij de vluchtigheid van zijn koppig karakter en zijn meer krokante tannines: een andere manier om een wijn evenwicht te bieden wanneer het klimaat niet echt mee wil.
TANNAT 2006 FORTALEZA
DO
Chablis Vieilles Vignes 2005 bezit een strogele kleur met een gouden schijn. Vrij weelderige neus met toetsen van peer en boter, evoluerend naar minerale tonen (krijt) en een tikje ridderzwam. De smaak, zacht van aanzet, biedt mooi fruit op de achtergrond. De kracht van het jaartal wordt goed gecounterd door een knap raster van zuren en mineralen, evenwichtig en strak in de finale. Een krachtige wijn en een mooie weerspiegeling van het jaartal met het typisch minerale van Chablis. Schitterend in combinatie met schelpdieren. Chablis Premier Cru Côte de Léchet 2001: afkomstig van een steile flank van 38 %, gericht naar het zuidoosten, vroegrijp en heel uniform – Kimmeridgien met keien aan de oppervlakte. De goudgele kleur oogt schitterend jong. De neus wordt gekenmerkt door het terroir met toetsen van Parijse champignons en ridderzwam, verder evoluerend naar mineralen, gerookt en geroosterde hazelnoot. De smaak is heel rechtlijnig qua aanzet, zuiver, heel mooi van structuur met een aangenaam zilte toets in het midden en een lange, minerale en rokerige finale. Een erg knappe wijn die helemaal zijn terroir weerspiegelt.
SEIVAL CAMPANHA BRAZIL MIOLO
Qua geur, een mix van fruit en koffie. Natuurlijk, do Brazil! Enkele kruiden versterken de frisheid. Licht en fris zoals een briesje, met fruit dat een tikje gekonfijt is en dat meegevoerd wordt op zachte smaken. Rondom zitten de tannines verweven, op een zachte ondergrond die voor behaaglijk comfort zorgt. Wanneer de kruiden ons vrij snel verlaten, blijven sappige bessen nog een tijd nazinderen om een soort fruitige echo te creëren in combinatie met fijne zuren. De wijn: tannat die manueel geoogst en ontrist werd vooraleer die een maceratie van vier dagen aan 8°C ondergaat, dit vóór de eigenlijke ver-
(Vervolg blz 24)
23
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 24
Nieuwigheden - Ontdekkingen - Hartendiefjes DOMAINE
DU
BUSSIA 2005 - BAROLO – PRUNOTTO
GRAND CRÈS - LE BLANC 2007 - CORBIÈRES
De Bourgondiër Hervé Leferrer (voormalig regisseur van Romanée-Conti, alstublieft) voorziet zijn corbières in de zone van Lagrasse jaar na jaar van extra elegantie. Zoals deze witte wijn die bijzonder elegant de aromatische kwaliteiten van de roussanne weergeeft, met veel wit fruit (mirabelle-abrikoos) en frisse citrus vermengd met een delicaat florale toets. Qua smaak, een frisse mineraalheid die dit harmonieus geheel een mooi elan bezorgt, verwonderlijk strak voor de regio, zelfs wanneer we te maken hebben met 13∞ alcoholvolume en een behoorlijk solide materie. Een zuiderse witte wijn, nauwkeurig en luchtig, zoals we er graag meer zouden tegenkomen.
Nebbiolo is geen gemakkelijke druif, de tannines kunnen serieus gespierd zijn, ver weg van de hedendaagse smaak die gericht is op zachtheid. Ook oogsten sommige wijnbouwers in Piemonte deze druif haast overrijp en laten ze de wijn vervolgens rijpen op zwaar gebrande vaten. Hier is dit niet het geval, de wijn blijft fris en harmonieus met aangename toetsen van rode kersen. De zuren zitten goed geïntegreerd, de 14° alcoholvolume brengt het geheel niet uit evenwicht, waarbij de 24 maanden houtlagering op Franse eik van twee jaar oud weliswaar nog aanwezig is. Het is dus best om hem nog twee jaar te laten rusten, zodat zijn relatief strakke tannines wat afzwakken en het moment gekomen is om hem te combineren met een stukje rood vlees. Wie hem reeds nu wil drinken, raden we aan om hem 24 uur op voorhand te decanteren.
DOMAINE DU GRAND CRÈS - CUVÉE MAJEURE 2005 - AOC CORBIÈRES Van hetzelfde domein, een rode wijn in dezelfde lijn qua elegantie en drinkbaarheid. Heerlijke neus van rood en zwart fruit, lichtjes gedrenkt in alcohol, met een geleidelijk aan verdwijnende houttoets. Qua smaak is het genieten van een fruitige frisheid in een zijdezacht geheel, sappig, met accenten van kers en totaal geïntegreerde tannines.
Marc Vanhellemont, Bernard Arnould, Youri Sokolow
MAS CAL DEMOURA - L’INFIDÈLE 2006 TERRASSES DU LARZAC COTEAUX DU LANGUEDOC De man die voor een perfecte opvolging van de vader van Olivier Julien zorgde is de nieuwe eigenaar Vincent Goumard; een overdracht in de bankwereld. Bovenvermelde wijn wordt aanzien als de historische wijn van het domein, een mix van de vijf streekgebonden druiven. Zwart fruit in de neus, rozemarijn, garrigue, toetsen van zoethout, met vooral een enorme frisheid die we terugvinden in zijn evenwichtige smaakstructuur, gevolgd door matige tannines die versterkt worden door mineralen temidden van fijne zuren. Fris, van begin tot einde.
Lijst van de producenten
DOMAINE OLLIER-TAILLEFER - GRANDE RÉSERVE 2006 - FAUGÈRES Eens de lichte toets van reductie weg is, krijgt de wijn aangename geuren van klein rood fruit, zwarte bes, blauwe pruim, zoethout en garrigue. Frisheid ook in de smaak met fijne en zachte tannines die bijzonder goed overeenstemmen met de fijne mineraalheid van een karaktervolle faugères. De assemblage van oude carignan, grenache en syrah zag geen hout, wat geen afbreuk doet aan zijn fluweligheid, tegelijk precies en fruitig.
April / Mei 2009
24
• Cal Demoura - Melchior Vins*/Maes Braem - 04 67 44 70 82 www.caldemoura.com • Clos Floridène - Velu*/Caves de France/VPS - 05 56 62 96 51 www.denisdubourdieu.com • Defaix Bossuyt/Route du Vin/De Smedt - 03 86 42 14 44 - chablisdefaix.com • Fortaleza do Seival - Miolo - Henri Kettels - www.miolo.com.br • Grand Crès - Lansac/Maes-Braem/Noel -
[email protected] • Ollier-Taillefer - Grenier à Vins/Dubois Michel/Prima Vinum/Sobelvin/Alcavins/BU-V Wijnen - 04.67.90.24.59
[email protected] • Dominio del Bendito - Mostade - 09 80 693 306 -
[email protected] • Prunotto - Young Charly (Mafribel Agent) - www.antinori.it
* Zie blz. IVV Wine Partner
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 25
Op ontdekkingstocht met IVV
Chili con terroirs Omringd met natuur en een goede infrastructuur, ontdekt het jonge Chili eindelijk zijn terroirs. Het zou wel eens een serieuze concurrent voor het Oude Europa kunnen worden. Wij gingen op ontdekkingstocht voor u.
Evo
De voorwaarden voor het succes In Chili liggen de wijngaarden verspreid op een strook van 1.000 km, in het centrum van het land dat zich uitstrekt tussen de Stille Oceaan en het Andesgebergte. De Central Valley is nog steeds het Mekka van de wijnbouw. Er heerst een droog mediterraans klimaat, gevrijwaard van ziektes allerhande, en er gedijen zeer veel verschillende druivensoorten, geholpen door irrigatie waar nodig. De Spanjaarden plantten er al in de 16de eeuw wijnstokken aan, maar de echte kwaliteit kwam
er pas op het einde van de 19de eeuw, na de onafhankelijkheid. De Chilenen hebben zich vaak gespiegeld aan modellen en de invloed van Bordeaux is hier bijzonder groot en succesvol. Men moest wachten tot de jaren 1990 vooraleer Chili echt iets begon te betekenen in de wijnwereld, met voornamelijk goedkope wijnen, zeer fruitig, geproduceerd door enkele grote merken (Santa Rita, Gato Negro, Undurraga enzovoort). In de grote importlanden, waaronder de Verenigde Staten, Noord-Europa, maar ook zelfs het francofiele België, namen dit soort wijnen al
snel hun plaats in, in de rekken van de supermarkten… De echte wijnliefhebbers moesten nog overtuigd worden. Eerst en vooral moest het imago dus opgepoetst worden. Chili heeft nog vaak te kampen met het vooroordeel dat men daar geen ambitieuze wijn kan maken, maar enkel goedkope ‘plezierwijntjes’. De serieuze wijnen, terroirwijnen vaak, hebben daaronder te lijden. Maar de dingen veranderen.
“De wijnbouw in Chili is breder dan langer” De grote wijnbouwregio’s van het land, degene die we in het algemeen op de etiketten zien, beantwoorden niet aan de verschillende terroirs. De Chilenen hebben hun wijngaard onderverdeeld in valleien, van noord tot zuid, en ontwikkelden zo vooral in de Central Valley grotere gehelen met een meer administratieve waarde (Maipo, Maule, Cochapoal, Colchagua en Curicó). Andere, veel kleinere en recentere herkomstbenamingen zijn Bío-Bío, Malleco (in het uiterste zuiden), Casablanca, San Antonio (ten westen van Santiago) en Limarí in
DE WIJNBOUW IN CHILI IN CIJFERS Totale oppervlakte aangeplante wijndruiven*: 116.800 hectaren, waaronder: Rode druivensoorten: 88.300 hectaren Witte druivensoorten: 26.500 hectaren Gemiddelde productie: 7 miljoen hectoliter, waaronder: Rood en rosé: 75% Wit: 25% Bron: Vinos de Chile AG *Chili is ook een belangrijke producent van rozijnen. Een groot deel van de druiven wordt trouwens verwerkt in een andere zeer populaire alcoholische drank: pisco.
het noorden. Deze onderverdeling heeft duidelijke tekortkomingen. Deze classificatie volgt meer de breedtegraad, alhoewel de verschillen tussen oost en west veel groter zijn. De geografie van dit rechte land, in de Central Valley slechts 150 km breed, is bijzonder. Een eerste zone is een vrij fris gebied langs de kust, beïnvloed door de koude Humboldtstroming. Daaraan grenzend ligt de Cordillère de la Côte, een heuvelrug van noord naar zuid, waarvan de oostelijke kant vrij droog is. In het midden van het land, op iets minder dan 100 kilometer van de Stille Oceaan, ligt een vallei met een zeer heet klimaat, maar met een groot temperatuurverschil tussen dag en nacht (door de invloed van koude lucht die ’s nachts vanuit de Andes naar beneden komt gerold). De laatste klimaatzone ligt aan de voet van de Andes en is opnieuw frisser. De Chileense oenologen zeggen het al lachende: “De wijnbouw in Chili is breder dan langer”. Officieel vrij van phylloxera zijn de Chileense wijngaarden bij de zeld(Vervolg blz 26)
25
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 26
Op ontdekkingstocht met IVV niet zo nauw, het waren vaak assemblages van druiven uit verschillende zones van het land. Volumeschommelingen waren niet aan de orde, dankzij het standvastig warm klimaat en het onverminderd gebruik van irrigatie. Grote verschillen tussen jaargangen deden zich niet voor, toch niet in het centrum. De belangrijkste referentie voor de buitenlandse consument was de druivensoort. Tegenwoordig verwachten de buitenlandse markten meer persoonlijkheid van deze wijnen. En daar spelen de Chilenen gretig op in. Zij zijn volop bezig met het definiëren van hun terroirs.
DE ODYSSEE VAN DE CARMENÈRE In de jaren 1990 hadden veel wijnbouwers in Chili problemen met hun Merlot. Sommige stokken waren veel vroeger rijp, wat typisch is voor de druivensoort, maar andere leken maar niet tot volle rijpheid te komen. De Chilenen riepen de hulp in van specialisten en in 1994 ontdekten de Fransen Claude Valat en Jean-Michel Boursiquot dat het hier om een tweede druivensoort ging. De echte Merlot was de vroegrijpe, de tweede een oude druivensoort uit de Médoc die bijna verdwenen was uit Frankrijk: de Carmenère, alias Grande Vidure. De Carmenère is vandaag de grote ster van de Chileense wijnbouw, zoals de Malbec in Argentinië en de Tannat in Uruguay. Hij heeft een unieke geur van krieken en rode paprika en een smaak van specerijen, cacao en tabak.
zaamste in de wereld. Ze zijn immers voornamelijk beplant met ongeënte stokken. Dat betekent paradoxaal dat deze stokken vaak korter bij het Bordelees erfgoed staan dan de wijngaarden in Bordeaux zelf. Om de afwezigheid van phylloxera te verklaren, beroept men zich vaak op het hoge koperertsgehalte in de Chileense bodem. Deze verklaring is twijfelachtig. Anderen spreken van het isolement van het land tussen de Andes, de woestijn en de Oceaan. Maar niemand beweert dat de parasiet zich hier op een dag niet zal vestigen. Men heeft er al veel last van nematoden, waarvoor men zich toch al meer beroept op geënte stokken.
Wat is er van ‘crus’?
Men kan maar beter goed voorbereid zijn…
De Chilenen bestuderen volop hun regio’s en vooral de plaatsen waar de verschillende druivensoorten het best kunnen gedijen. In de kustzones worden voornamelijk witte druivensoorten en Pinot Noir aangeplant. Carignan vindt zijn weg naar de warmere gebieden. De blends van druiven uit verschillende valleien maken plaats voor wijnen afkomstig uit slechts één zone, en zelfs één perceel. Geleidelijk aan worden er ‘crus’ geboren in Chili, zoals Apalta, waar de Franse familie Lapostolle hun prestigieuze Clos Apalta maakt. Er is ook Lolol, het speelterrein van Lurton in de Colchagua-vallei, en Lo Abarca in
De verschillende markten… en de eigen identiteit Chili heeft maar een laag wijnverbruik per hoofd: 15 liter per jaar. Vanaf de jaren 1980 zijn het vooral de buitenlandse markten die belangrijk zijn voor de Chileense wijnindustrie. Vandaag is wijn het vijfde belangrijkste exportproduct van het land, na mineralen, zalm, cellulose en … tafeldruiven. De export ontwikkelde zich snel, dankzij een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Met de herkomst van de wijnen nam men het in het begin
San Antonio. We mogen ook Don Maximiano de Panchegüe van Errazuriz niet vergeten, zonder twijfel de oudste kwaliteitswijngaard van Chili. Errazuriz verslaat nog steeds regelmatig grote Bordeaux in blinde degustaties. Eindelijk komt de technologie deze terroirpaarden ter hulp. Zo worden er kaarten gemaakt met de groeisnelheid van de stokken, met behulp van satellieten. Op die manier kan men de wijngaarden aanpassen en verbeteren, maar ook het juiste oogstmoment bepalen, perceel per perceel. Alhoewel de grote internationale druivensoorten prominent aanwezig blijven in Chili, legt ment toch meer en meer de nadruk op diversificatie en gebeuren er meer experimenten met moeilijkere, meer typische druivensoorten zoals Sangiovese, Nebbiolo, Pinot Noir en Tempranillo.
“Elke mislukking is een stap vooruit” Het potentieel om terroirwijnen te maken in Chili is dus groot. In het glas blijft dat vaak nog bij goede voornemens. De “icoonwijnen” zoals men ze daar noemt, zijn niet allemaal een groot succes. Er is nog te weinig geschiedenis (en flessen!) om het bewaarpotentieel van deze wijnen in te schatten. Hetzelfde zien
DE CHILEENSE HERKOMSTBENAMINGEN Vier grote regio’s (Coquimbo, Aconcagua, Valle Central en Sur) zijn opgedeeld in verschillende zones of valleien, met een verschillende mate van belangrijkheid. Coquimbo: Elquí: 500 ha Limarí en Choapa: 1.750 ha Aconcagua: Aconcagua: 1.100 ha Casablanca: 4.500 ha San Antonio (waaronder Leyda en Lo Abarca): 350 ha Valle Central: Maipo (Alto, Central, Costa): 10.800 ha Cachapoal: 10.800 ha Colchagua (waaronder Apalta): 23.000 ha Curicó: 19.000 ha Maule: 30.200 ha Sur: Itata: 10.500 ha Bío-Bío/Malleco: 3.550 ha Bron : Vinos de Chile AG, 2008 Conosur
April / Mei 2009
26
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 27
Op ontdekkingstocht met IVV
Casa Silva
we bijvoorbeeld ook in Bolgheri, met de Super Tuscans. Maar de Chilenen volharden. “Elke mislukking is een stap vooruit”, zegt de grote Chileense wijncriticus Patricio Tapia. De volgende uitdaging zal het zich aanpassen zijn aan de moeilijkere productiemethodes in de nieuwe wijnbouwgebieden van het land, in contrast met de Central Valley. Vergeet niet dat de écht grote terroirs vaak daar zijn waar de wijnstok het meest te lijden heeft. ER zullen dan ook meer ‘slechtere’ jaren komen, gepaard gaand met een commercieel risico. Maar de wijnen zullen authentieker zijn, meer gefocust op origine dan op commerce.
De regio’s De grote regionale herkomstbenamingen zijn niet de sleutel tot de Chileense wijngaard. De meeste grote domeinen verbouwen en kopen hun druiven in verschillende productiegebieden en assembleren ze in hun gecentraliseerde productie-eenheden. Men ziet dan ook niet altijd de herkomstregio op het etiket vermeld staan. Dat zal veranderen met de geboorte van de verschillende crus in het land. Limarí Limarí is de tweede meest noordelijke vallei in Chili, na Elquí (de vallei
van de Chileense Pisco). Wat eigenlijk een woestijn moest zijn, rekening houdende met de breedtegraad en de luttele neerslag die hier valt (slechts 100 mm/m_ per jaar), is toch een paradijs voor wijngaarden. Dat is dankzij een ochtendmist die uit de Oceaan landinwaarts komt gedreven, zelfs tijdens de zomermaanden. De bodem is meestal arm, maar zeer gevarieerd, dankzij de verschillende afzettingen van de Limarí-rivier doorheen de eeuwen. Tamaya is een van de weinige domeinen dat zijn druiven ter plaatse vinifieert. Ook hier speelt men in op het begrip terroir. Het domein is opgedeeld in twee wijngaarden. De ene is veeleer plat, men plantte hier het eerst, niet een maar verschillende druivensoorten. De tweede ligt op hellingen, de aanplant is er meer doordacht en de percelen werden meer bestudeerd. In Tamaya Nord bijvoorbeeld is er één wijngaard van ongeveer 1 hectare met bovenaan in de bodem zand, daaronder kalksteen en daaronder opnieuw zand. Het is een uitstekende plaats om Sauvignon Blanc op te verbouwen. De druiven worden apart gevinifieerd. Er zijn de verschillende terroirs, maar er is ook de stijl van het huis. Alles wordt hier gevinifieerd op elegantie, het ontbreekt de wijnen nooit aan structuur en mineraliteit.
De smaak is sappig. Men zoekt hier minder naar technische perfectie en meer naar origine en persoonlijkheid.
Aconcagua In de jaren 1870 waren de meeste wijngaarden te vinden ten zuiden van Santiago, in warme maar makkelijk toegankelijke gebieden. Geboren in een grote politieke familie, kwam Don Maximiano Errazuriz al snel met het idee dat men veel geraffineerdere wijnen kon maken in Aconcagua, door de frisse zeewind die in de zomer door het gebied waait. Hij reisde veel rond in Europa en bracht de wijnbouwtechnieken uit Europa mee naar Chili. Zelfs de druivensoorten en zelfs de manier van leven. De eerste aanplantingen –Max I, Max II enzovoort genoemd – gebeurden ongeveer in het midden van de vallei, kleiner dan bijvoorbeeld Maule of Maipo. In het midden is de vallei immers op haar breedst en is de invloed van de koele zeewind maximaal. De wijngaarden werden alsmaar groter en er werd aangeplant tot aan de riviermonding. Hier gedijen aromatische
CONCHA Y TORO EXCLUSIEVE VERDELING BENELUX DOOR: CHACALLI FINE WINE SOCIETY N.V. GENERAAL BELLIARDSTRAAT 9 2000 ANTWERPEN - T. 03 203 49 50
[email protected] WWW.CHACALLIWINES.COM
(Vervolg blz 28)
27
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 28
Op ontdekkingstocht met IVV WAT GESCHIEDENIS… EN MARKETING De geschiedenis van Chili speelde zich af in een kelder! Meer precies in een kelder van Santa Rita. Hier werden in 1814 120 partizanen van Libertador O’Higgins verscholen op het punt dat ze zouden worden opgepakt door de Spanjaarden. Nadien zetten zij het begin in van de onafhankelijkheidsstrijd. Deze anekdote vertelt men wanneer u verblijft in Casa Real, vandaag een luxueus paleis, en men kan ze ook lezen op de etiketten van de Reserva Especial 120, een topgamma. Los van dit wapenfeit is Santa Rita vooral een van de grootste groepen in Chili. Naast het merk Santa Rita zelf, dat zeer actief is in het ontwikkelen van nieuwe klonen, bezit de groep ook Viña Carmen, Viña Nativa (bio), Viña Andina en Toltén, een merk dat de kaart trekt van de terroirwijnen (Cabernet uit Maipo, Merlot uit Colchagua, Sauvignon uit Casablanca enzovoort). Met al deze merken kan Santa Rita nog lang succesvol blijven: terroir, bio, oenotoerisme, direct marketing enzovoort. Het zou moeten lukken moest een van deze pijlers niet succesvol zijn! Maipo
witte druivensoorten het best. De leuze van de Don “De beste wijn komt altijd van op de beste grond” krijgt hier een nieuwe actuele betekenis. Aconcagua is vandaag de dag nog altijd een beetje ‘Errazuriz Valley’. Deze wijngaarden zijn de bouwstenen voor de huisoenologen Francisco Baettig en Rodrigo Zamorano, waarmee zij de verschillende wijnen samenstellen. Ze willen niet alleen plezierwijnen maken, maar ook wijnen die iets voorstellen, die de liefhebber kunnen verbazen. Hun moeite wordt beloond in de KAI, een assemblage van Carmenère, Petit Verdot en Syrah van het domein Don Maximiano. Dit is een echte grand cru zoals men hem vindt in Frankrijk of Italië. Proef ook eens de Maximiano Founder’s Reserve. San Antonio Bodems met meer klei, geschikt voor snelgroeiende druivensoorten die hier dan ook nog genieten van veel zon. De kans op nachtvorst is hier kleiner dan in Casablanca, dankzij de invloed van de Oceaan. Ziehier een korte omschrijving van San Antonio, die een nog veel interessantere zone omvat: Leyda. Dit gebied is het minst vruchtbare, met de meeste stenen in de bodem. Hier vindt men bijvoorbeeld Garcès, een producent die de grote export-
huizen voorziet van Sauvignon Blanc, Chardonnay en Pinot Noir.
Vallée Centrale De Central Valley is zeker de moeilijkste om te omvatten. Langs de ene kant is het een van de grootste productieregio’s, langs de andere kant hebben het merendeel van de grote exportgroepen er hun vinificatiecentra. Voor hun basiswijnen assembleren ze meestal druiven uit alle subregio’s en zelfs daarbuiten. De term ‘Valle Central’ is een overkoepelende naam voor al wie geen specifiekere herkomstnaam wil gebruiken. Kijk maar naar het kaderstukje over de herkomstbenamingen. Men vindt hem dan ook het vaakst op Chileense wijnetiketten. Toch zijn er verschillende regionale specialiteiten. De tannines in Cachapoal zijn in het algemeen zachter dan die in Colchagua en
Casablanca Casablanca hoort bij de nieuwe wijnbouwregio’s van Chili. Samen met Bío-Bío is het zonder twijfel de meest ‘Europese’ wijngaard. Hier geen kilometerslange rijen wijnstokken, maar een lappendeken van wijngaarden op hellingen en terrassen. De arme granietbodems van de Cordillère zijn zeer geschikt voor de productie van aromatische witte wijnen. En dat ruikt men in het glas, zoals bijvoorbeeld bij Quintay, dat een fantastische Sauvignon Blanc maakt. De door Quintay gebruikte druiven zijn niet meer dan 10% van de oogst. De rest wordt verkocht aan de grote producenten van de Valle Central. De oenoloog, die zijn studies deed in Frankrijk, legt uit dat hij drie sub-terroirs van Casablanca met elkaar mengt: de kust, het centrum en de hellingen. Een huzarenstuk dat aan de assemblages in Bourgogne doet denken. Kleine structuren zijn zeldzaam in de Chileense wijnindustrie en dit is wat er het meest op lijkt. Het is ook in Casablanca dat Cono Sur zich bevoorraadt voor zijn fameuze Ocio, een van de beste Pinot Noirs in de wereld en gevinifieerd door Adolfo Hurtado en de Bourguignon Martin Prieur.
Errazuriz
April / Mei 2009
28
Maule. In de wijnen van Maipo vindt men vaker munttoetsen terug en in die van Curicó aroma’s van zeer rijp fruit. En dan zijn er nog de verschillen tussen verscheidene subzones, zoals Lolol en Apalta, zonder het voorbeeld van Colchagua te vergeten. Rekening houdende met de uitgestrektheid van het gebied en zijn complexe geologie door de aanwezigheid van de twee bergketens, maar ook door de talloze valleien met elk hun eigen oriëntatie, is de verscheidenheid van bodems en klimaten enorm groot. Als men die verschillen niet proeft in de wijn, dan komt dat door de assemblages. De Cabernet Sauvignon is hier koning en zowat overal aanwezig, net zoals de Carmenère en de Petit
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 29
Op ontdekkingstocht met IVV een lijstje van zes van zulke topwijnen die het bijzonder goed doen in internationale wedstrijden: - Viña Carmen Gold Reserve (Cabernet Sauvignon) - Cono sur Ocio (Pinot Noir uit Bío-Bío en Casablanca) - Marques de Casa Concha (Syrah uit Cachapoal) - Errazuriz Don Maximiano Founder’s Reserve (Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Petit Verdot en Syrah uit Aconcagua) - Lapostolle Clos Apalta (Carmenère) - Rothschild en Concha y Toro Almaviva (Cabernet Sauvignon uit Maipo) Andere mooie wijnen: Sol y Sol (Chardonnay uit Bío-Bío), Hacienda Araucano (Carmenère en Cabernet Sauvignon uit Lolol), Tamaya (Sauvignon Blanc, Carmenère en Syrah uit Limarí), Korta (Petit Verdot en Syrah uit Curicó), Quintay (Sauvignon
Clos Apalta
Verdot. De Merlot daarentegen heeft zijn terroir hier nog niet gevonden. Voor witte wijnen is het hier in het algemeen iets te warm, ook al vindt men er soms zeer mooie Chardonnay’s. Bío-Bío et Malleco De twee zones zijn verschillend – Malleco hangt af van een andere provincie –, maar grenzen aan elkaar. Met de grote Chileense meren en Patagonië vlakbij zijn het de meest zuidelijke wijnbouwgebieden van het land. Er is veel neerslag (1.100 mm/m2 per jaar, wat tien keer meer is dan in bijvoorbeeld in Limarí), veel wind en veel nachtvorst. Het totale aantal hectaren wijngaard is in beide regio’s dus veeleer beperkt. Nochtans is het hier, op 640 km van Santiago, dat een tiental jaren geleden de Frans-Chileense groep Sol de Sol zich vestigde. Hun
Chardonnay’s hebben een hoog appelzuurgehalte, wat hen eleganter en krachtiger maakt dan de meeste andere Chileense Chardonnay’s. En hun bewaarpotentieel is groot. Ondanks het feit dat de bodems hier vruchtbaarder zijn dan in het noorden, worden in Bío-Bío rode wijnen gemaakt met een grote aromatische complexiteit. De druiven rijpen hier immers bijzonder traag. Cono Sur gebruikt de druiven van hier bijvoorbeeld voor zijn topwijnen.
Blanc uit Casablanca), Undurraga Sibaris Reserva Especial (Carmenère, Chardonnay en Cabernet Sauvignon uit Maipo).
Hervé Lalau
Lijst van de producenten • Almaviva - Mampaey • Araucano – Palais du Vin • Botalcura/Delirio – Chai & Bar • Carmen – Mafribel • Casa Silva - Champion/Colruyt/ Delhaize • Casa Lapostolle - De Coninck • Concha y Toro - Chacalli Fine Wine • Conosur - Intervinos/Dewit • Errazuriz -
[email protected] • Estampa - Herman • EVO - Spar Retail/Colruyt • Geo Wines/Quintay – AdBibendum • Korta - Goorden Wine • San Pedro - Schenk • Santa Rita - Carrefour • Tamaya – AdBibendum • Undurraga - Delhaize • Viña Maipo - Chacalli Fine Wine
* Zie blz. IVV Wine Partner
Wijnen die men niet over het hoofd mag zien ALBO - 2660 HOBOKEN 03 449 99 10 ALTAVINA - 1851 HUMBEEK 0477 511 110 BAUWMANS - 9120 HAASDONK 03 775 86 60 BRUNIN-GUILLER - 7530 GAURAIN-RX 069 546 139 CAVES ST.-AMAND - 9040 SINT AMANDSBERG 09 228 27 92 CAVINS - 2330 MERKSPLAS 014 634 761 CHRISTIAENS - 3740 BILZEN 012 231 742 FRANCE VINECO - 7120 ESTINNES-AU-VAL 0477 372 873 HUIS VOSSEN- 1750 LENNIK 02 532 42 20 JAN VOS - 2200 HERENTALS 014 262 281 NICO KNOTT - 4750 NIDRUM 080 445 604 KRYGSMAN - 9112 SINAAI-WAAS 03 254 28 33 VINICOLE LELOUP - 1470 BOUSVAL 010 616 004 LOOTENS - 8470 GISTEL 059 277 520 MAENENDOCNK (OUD HUIS SAIILART) - 2440 GEEL 014 588 805 MIS EN BOUTEILLE - 9080 LOCHRISTI 09 356 68 76 OPDEBEECK - 2570 DUFFEL 03 488 44 44 RONDOMWIJN - 1500 HALLE 0496 514 354 SOBELVIN - 4031 ANGLEUR 04 366 66 66 VAN CAMP FRANK - 1780 WEMMEL 02 461 31 41 WINETIME - 8620 NIEUWPOORT 058 24 30 30
Ook de Chilenen hebben hun grands crus, wijnen van afzonderlijke percelen met een lange opvoeding op Frans eikenhout, bewaakt door topoenologen uit de beste scholen van Europa. Dat mag gezien worden. Hieronder
DE BELANGRIJKSTE DRUIVENSOORTEN IN CHILI Cabernet Sauvignon: 40.800 ha Merlot: 13.400 ha Sauvignon Blanc: 8.700 ha Chardonnay: 8.600 ha Carmenère: 7.200 ha Syrah: 3.400 ha Pinot Noir: 1.400 ha Bron: Vinos de Chile AG, 2008
29
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 30
De professionele pagina’s van In Vino Veritas
Overzicht van de WERELDWIJDE wijnmarkt De persvoorstelling van Vinexpo 2009 tijdens de maand maart was een ideale gelegenheid om een balans op te maken van de wereldwijde wijnmarkt. Wat moeten we onthouden van deze vloedgolf aan cijfers ? Vooral dit : tussen 2003 en 2007 kende de wereldwijde productie een groei met 1,78%. De helft van die productie is in handen van Frankrijk (557,8 miljoen kisten van 12 flessen), Italië (488,8 miljoen) en Spanje (443,3 miljoen kisten). En hoe staat het met de consumptie ? Ook die ging er de voorbije vijf jaar op vooruit met 6,16%. Dat betekent dat in 2007 bijvoorbeeld wereldwijd 2,621 miljard kisten werden soldaat gemaakt. Misschien daarom dat Italië Frankrijk ondertussen voorbij gestoken heeft als grootste wijndrinkend land met 229 miljoen kisten. En hoe doet ons land het trouwens ? We mogen dan wel klein zijn, én de statistieken slaan op België en Luxemburg, maar toch waren we in 2005 de vijfde grootste invoerder ter wereld met een consumptie per inwoner van om en bij de 32 liter. De Belgische consument heeft nog steeds een voorliefde voor rode wijn (2/3 van het totaal) maar men voorspelt een stijging van 2,78% voor wit en zelfs 13,62% voor rosé tegen 2012. We drinken niet alleen méér, we spenderen ook steeds meer aan een flesje wijn. Tussen 2003 en 2007 steeg het budget met 7,8% terwijl het volume er met 4,96% op vooruit ging. Frankrijk blijft onze belangrijkste bevoorrader met 61,6% maar toch hebben onze zuiderburen zo’n 4,59% marktaandeel verloren tijdens de laatste vijf jaar.
VINEXPO 2009: MOOIE PERSPECTIEVEN De 15de editie van Vinexpo, het internationaal salon van wijn en sterke dranken, vindt plaats van zondag 21 juni tot donderdag 25 juni 2009 in het Parc des Expositions van Bordeaux-Lac. Exposanten: daar is het te doen! Op Vinexpo worden 2400 exposanten verwacht, afkomstig uit 45 landen. Italië, Frankrijk en Spanje, die 52,5 % van de wereldproductie vertegenwoordigen met meer dan 5,6 miljard flessen export stille wijn, zijn opnieuw goed vertegenwoordigd in de nationale paviljoenen maar ook via gerenommeerde bedrijven zoals Luigi Cecchi & Figli, Casa Vinicola Zonin, Gonzalez-Byass, Georges Duboeuf, Champagne Louis Roederer, Hugel & Fils en Castel Frères. Opvallend is het dynamisme van Portugese bedrijven en producenten van sterke dranken. Welgeteld zijn er 20 producerende landen aanwezig die een eigen nationaal of regionaal paviljoen hebben met 4 nieuwkomers: Brazilië, Wit-Rusland, Mauritius en India. Sommige bedrijven die vorige edities afwezig waren zullen dit jaar wel van de partij zijn, zoals Kendall Jackson (USA). Marketers by Vinexpo: equipment en marketing solutions Hartje Vinexpo, direct verbonden met de verschillende hallen van het Parc des Expositions door een drijvende brug, opent het Palais des Congrès zijn deuren om bezoekers kennis te laten maken met de laatste nieuwe uitvindingen en oplossingen voor de verkoop aan consumenten van wijn en sterke dranken. Op 3000 m2 tentoonstellingsruimte vinden we fabrikanten en verdelers van displays, accessoires en promotiemateriaal, maar ook communicatiebedrijven, opleidingscentra en consultants die professionals uit de wereld van de wijn en sterke dranken nieuwe ideeën en oplossingen aan de hand zullen doen. In het hart van het grootse wijnevenement wereldwijd, vlakbij de conferentiezalen en degustatieruimtes, biedt Marketers by Vinexpo het neusje van de zalm op het vlak van nieuwe verkoopideeën. In 2007 brachten er 9208 professionals een bezoek aan Marketers by Vinexpo, toen waren er 54 exposanten. Ontdekkingspartner bij uitstek Trouw aan zijn missie is Vinexpo ook dé gelegenheid om het vakgebied en het netwerk van wijnprofessionals uit te breiden, en om nieuwe producten en tendenzen te ontdekken. Seminaries, conferenties, degustaties... tijdens deze vijfdaagse beurs worden bijna honderd evenementen georganiseerd. De beste sommeliers wereldwijd op Vinexpo Evenement: tijdens Vinexpo houdt de Association de la Sommellerie Internationale (ASI) zijn algemene vergadering. Meer dan 120 sommeliers, met enkele van de beste sommeliers wereldwijd, waaronder Serge Dubs (1989), Philippe Faure Brac (1992), Shinya Tasaki (1995) maar ook Andreas Larson (2007) en voorzitter Kazuyoshi Kogai maken er hun opwachting. Vinexpo is eveneens de gelegenheid om reeds in avant-première aan wijnprofessionals en mensen uit de media alle details bekend te maken in verband met de volgende Concours Mondial die in 2010 in Chili plaatsvindt. Ideaal kader om zaken te doen Ook in 2009 wordt de drijvende brug opnieuw over het meer gelegd, een verbinding waar duizenden bezoekers dagelijks gebruik van maken. Elegant maar vooral praktisch verbindt deze brug Vinexpo met het Palais des Congrès. In een exceptioneel kader (Club du Lac, tuinen, restaurants, conferentiezalen, degustatieruimtes) en makkelijk bereikbaar, is het uitkijken naar grote namen en mooie perspectieven, dit van zondag 21 juni tot donderdag 25 juni 2009. Voor meer info: www.vinexpo.com
Bernard Arnould
April / Mei 2009
30
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 31
Agenda
ABONNEMENT AGENDA DER PROEVERIJEN VAN DE BELGISCHE WIJNPROFESSIONALS (per chronologische volgorde)
WIJNMAKELAARSUNIE 17-18/04 : Taste ‘n Buy in Diepenbeek. 15-16/05 : Taste ‘n Buy in Brussel, Constant Vanden Stock stadion (eerste verdiep.). 29-30/05 : Taste ‘n Buy in Antwerpen. Stuurboord, Hangar 26, Rijnkaai 96. Voorsmaken en inschrijvingen op www.wijnmakelaarsunie.be
OPDEBEECK 26-27/04 : jaarlijkse proeverij met oa. S. Briday/Rully, P. Vessigaud/Fuissé, Abadia de Acon/Ribera del Duero, Cattin/Elzas, R. Crips/Languedoc, T. Cappelle/Calvados, S. Morey/Côtes du Luberon, Lafage/Roussillon. Zo. 1420u, ma. 16-21u.
CALIVIN Uitgenodigde wijnboer Valjulius – Languedoc stelt zijn wijnen voor. 1/05 : degustatie-maaltijd 19u30 (40€) op reservatie 0478/345243. Restaurant Smatch, rue provinciale 51 te 4042 Liers. 2/05 : proeverij bij Calivin, 11-19u. 3/05 : proeverij in restaurant Smatch, 11u30-17u.
* Inschrijven verplicht
BIOTIEK 2-3/05 + 9-10/05 + 1-2/08 : opendeurdagen, proeven van een selectie van biologische en biodynamische wijnen, 10-18u.
DESPERT 24/04 : Wine meets Jazz avond, 2023u. Inkom 7,50 € inclusief 2 drankbonnen 25-26-27/04 : lente degustatie, wijnen uit Frankrijk, Spanje, Italië en de nieuwe Wereld, Cava, port, sherry. Za. + zo. 14-19u, ma. 14-18u. Speciale voorwaarden 10+2 gratis. MOUCHART 24-25-26/04 : lenteproeverij Vr. 17-21u, Za. & Zo. 13-19u. ESPACEVIN PIRARD 25-26/04 : grote lentedegustatie in aanwezigheid van een 10tal wijnboers. Selectie van ‘flessen vol zon’, nieuwe ontdekkingen. 10-18u. MELCHIOR VINS 25-26-27/04 : degustatie van Fijne Wijnen in aanwezigheid van de producenten (Frankrijk : Languedoc, Provence, Sud Ouest, Loire. Italië : Sicilië, Emilia Romagna). Za. 14-21u, zo. en ma. 11-18u. Plaats : Château des Ducs d’Havré (Bergen).
1 JAAR (6 nr ) België, G.H. Lux. ❑ 40 € Frankrijk, Nederland
VELU VINS 26-27/04 : Grote lentedegustatie. Autoworld, Jubelpark Brussel. 10-21u.
DE WIJNWINKEL 8/05 : Tasting "Kaas & Wijn, verrassend anders" met kaasmeester Harry Schockaert.* 8-9-10/05 : themaweekend “Zomer & BBQ-wijnen”. 29/05 : Workshop “Cocktails”.* 5/06 : Tasting “Loirewijnen met bijpassende gerechten”.* 5-6-7/06 : Themaweekend “Een reis langs de Loire”. AD BIBENDUM Jaarlijkse lentedegustaties, meer dan 200 wijnen op de proeftafels, meer dan 15 Topproducenten uit Australië, ZuidAfrika, Chili, Argentinië, Spanje, Oostenrijk en Italië zijn persoonlijk aanwezig! 24/04 : Enjoy BMW-Showroom, Bld de Waterloo 22, 1000 Brussel, 17-21u. 25-26/04 : bij ad Bibendum, Alfajetlaan 2220, 3800 Sint-Truiden, 14-20u. 27/04 : zaal Barcelona, Hangar 26, Rijnkaai 95, 2000 Antwerpen, 14-20u.
Uw geliefkoosde tijdschrift kan u elke twee maanden bij u in de bus vinden + Gratis vijf dropstops
LES VENTS D’ANGES 25/04 : degustatie en verkoop van wijnen uit de Loire, 11-19u30. La Ferme Rose, De Frélaan 44, 1180 Brussel.
❑
❑ 72 CHF
Zwitserland
2 JAAR (12 nr )
76 € ❑ 17,50 €
❑ 137 CHF ❑ 27 CHF
Anderen E.U.-landen ❑ 60 €
❑
115 €
❑ 72 €
❑
137 €
Niet E.U.-landen
IVV Band
Fakturatieonkosten : 5 € voor 1 jaar abonnement, gratis voor 2 jaar
Betaling met VISA-/Eurocard kaart, door overschrijving* of per chèque op naam van APIC In Vino Veritas. * België : Fortis 210-0461297-17 Zwitzerland : Banque Coop CCP 40-8888-1 naar 693796.290090-2.
WINE-NOT 9-10-11/05 : aanwezige wijnbouwers Gardiés/Roussillon, Meyer/Elzas, Mont de Marie & La Dourbie/Coteaux du Languedoc, en wat verrassigen. Za. 15-19u, zo. 12-18u, ma. 11-18u.
Naam:
...............................................................................................................
Voornaam:
....................................................................................................
CINOCO 11/05 : 6de Cocktail Challenge Cinoco / Marie Brizard vanaf 14u bij Cinoco.
Firma:
...............................................................................................................
Adres:
...............................................................................................................
PREDIKAAT 29-30-31/05 – 1/06 : Jaarlijkse degustatie. Vr. 18-22u, Za. Zo. & Ma. 14-20u.
Postnum.:
..................... Gemeente: .................................................
Land: ................................................................................................................. E-mail:
PASQUALINNO 7/06 : bijna 135 wijnen op de proeftafel, 100 druivensoorten uit 11 landen. 10u30-18u30. Plaats : Orshof, Heymansweg 2, 3670 Neerglabbeek.
Tel:
.............................................................................................................
...................................................
Kaart Nr:
Iedere zaterdag • BASIN & MAROT: 14-19u, ook op woensdag
Abonnement start vanaf: ........... /........... /...........
Vervaldatum: Handtekening:
• CAVE DES OBLATS: 14-19u • CHATEAUX WIJNINVOER: 13-18u
IN VINO VERITAS 294 Dieweg - 1180 Brussel - Belgïe Tel: 32/(0)2.375.44.44 - Fax: 32/(0)2.375.52.51 @mail:
[email protected]
• WIJNHUIS JEURIS: 10-16u • DE WIJNWINKEL : 10-19u (vrijdag 14-19u) • WINE NOT
www.invinoveritas.apic.be 31
IVV 136
KAAPWIJN IMPORT DE LEEUW 17 -> 20/04 : Openfles dagen met degustatie van een 30-tal exclusieve wijnen uit Zuid-Afrika en Chili. Vr. 1619u, Za. 14-19u, Zo. 11-18u, Ma. 1518u.
IVV136NLOK
15/04/09
11:29
Page 32
IVV Wine Partners BASIN & MAROT MAMPAEY Co.
A.F.
&
FIJNE
N.V.
WIJNEN
– VINS FINS
T 02/466.58.58 - F 02/466.00.63 GOSSETLAAN 21 - 1702 GROOT BIJGAARDEN www.mampaey-wines.be
[email protected] Propriétaire Champagne INFINI
T 02/347.64.66 F 02/347.41.84
T 04/342 68 92 F 04/ 344 33 73
90A, RUE DU PAGE 1050 BRUXELLES
[email protected] www.basin-marot.be
0475/70.50.30 T & F 071/81.01.54
RUE BASSE-WEZ 339B - 4020 LIÈGE
[email protected] www.cavedesoblats.com
CHAUSSÉE DES ARDENNES 45 - 330 MAILLEN
[email protected] http://auclosdauceline.eu
Depui s 1978
T & F 087/77.40.30
BEST CAVIAR NV
RUE DES CAPUCINS 13 (Coin Ecomines) - 4900 SPA
T 02/569.00.3 - F 02/567.06.69 GROTE SYPESTRAAT 12 - 1700 DILBEEK
[email protected] - www.bestcaviar.be
[email protected] www.lacaviniere.be
& T 02/ 353 07 65 - F 02/ 353 07 10 CH. DE BRUXELLES 37 - 1410 WATERLOO
02/ 772.40.65 T 011/26.27.00 - F 011/26.27.66 ALFAJETLAAN 2220 – 3800 SINT-TRUIDEN
T 02/420.94.46 - F 02/420.94.47 RUE PAUL MICHIELSSTRAAT 71 1090 BRUSSEL
[email protected] www.adbibendum.be
BIOTIEK B.V.B.A
T 02/374 85 33 F 02/375 70 31
T 03/312.24.38 F 03/312.59.14
Ouvert du lundi au samedi de 10H à 19H
TEN HOFLAAN 22 2980 ZOERSEL
[email protected] - www.biotiek.be
1469 CHAUSSÉE DE WATERLOO 1180 UCCLE
[email protected] - www.lecellier.be
AVENUE ORBAN 3 - 1150 BRUXELLES
02/640.44.65 AV. DU PESAGE 1 - 1050 BRUXELLES
02/460 44 65 PL. CDT DEBLOCKPLEIN 21 - 1780 WEMMEL
[email protected] www.deconinckwine.com
Vins espagnols et portugais
Alhambra sc/cv Alpacastraat 27 - 9000 Gent
T & F : 09/233.35.36
T 054/30.05.50 F 054/30.05.59
[email protected] www.alhambra.be
OMER DE VIDTSLAAN 62 – 1760 ROOSDAAL
[email protected] - www.bleuze.be
Caves Aliança
LA BOITE DES PINARDS
VINS PORTUGAIS PREMIUM
T 02/347.23.03 F 02/345.35.45
T. 03/321 67 19 - F. 03/322.33.95 Herentalsebaan 214 - 2100 Deurne
[email protected]
T 058/52.17.53 - F 058/51.54.59 ZEELAAN 228 - 8670 KOKSIJDE
[email protected] www.ambrosius.be
T 02/772.50.05 F 02/772 41 21 336 Rue de la Cambre - 1200 Bruxelles
[email protected] www.banyuls.com
RUE DE LA GLACIERE 18 - 1060 BRUXELLES
[email protected] www.laboitedespinards.be
T 03/776.53.55 F 03/766.16.48
RUE DU COLOMBIER 9 - 6041 GOSSELIES
[email protected] www.champion.be
INDUSTRIEPARK NOORD 35 9100 SINT NIKLAAS
[email protected] - www.devidts.be
From the Mediterranean and the New World
T 014/45 13 03 - F 014/45 49 17
0476/580.235
VERLIPARK UNIT B.1.26 - LICHTSTRAAT 2400 Mol
[email protected] www.labuenavida.be
INDUSTRIELAAN 38 - 1740 TERNAT
[email protected] www.wijnen-chateaux.be
[email protected]
EXPRESSION DU TERROIR SPRL
0477/218.556
T 02/361.13.40 - F 02/363.32.78
T 04/278 58 89 - F 04/278 09 96
SUIKERKAAI 1 A - 1500 HALLE
[email protected] www.les-eleveurs.be
RUE DE LA SEIGNEURIE 61 4452 WIHOGNE (JUPRELLE)
[email protected] - www.calivin.com
015/51.75.08
T 02/223.13.82 - F 02/223.18.45
DUIVEBERGEN 13 A - 3140 KEERBERGEN
[email protected] www.ange-vin.be
RUE DE WITTE DE HAELEN 28 1000 BRUXELLES
[email protected] - www.canette.be
April / Mei 2009
DESPERT & Co SCHULSTRAAT 18-20 2018 ANTWERPEN
[email protected] - www.despert.be
T 071/25.72.11 - F 071/25.72.16
Ouvert uniquement sur rendez-vous
ANDY DE BROUWER WIJNEN
T 03/238.05.84 F 03/237.51.13
T 012/23.17.42 - F 012/39.11.73
T 02/242.87.68 F 02/241.68.78
YZERBRON 18 - 3700 TONGEREN
[email protected] www.christiaens-wijnhuis.be
RUE ACHILLE DETIENNE 20 1030 BRUXELLES
[email protected]
T 02/ 410 47 47 F 02/ 410 14 54 RUE P. VAN HUMBEEK 5 - 1080 BRUXELLES
[email protected] - www.cinoco.com
32
T 02/423.71.11 - F 02/423.73.33 CHAUSSEE DE NIVELLES 83 1420 BRAINE-L'ALLEUD
[email protected] www.fourcroy.com
IVV136CoverNL
14/04/09
15:18
Page 5
IVV Wine Partners T +32 (0)2/454.85.33 F +32 (0)2/454.85.38 DORPSTRAAT 68 - 1785 BRUSSEGEM
[email protected] www.greatgrapes.be
T 065/84 26 32 - F 065/35 49 86 CHAUSSÉE DU ROEULX 47A - 7000 MONS
[email protected] - www.melchior-vins.be
T 011/59 33 08 - F 011/31 33 67
T +32(0)11/23.06.10 F +32(0)11/21.07.74
HALINGENSTRAAT 72 3806 VELM/SINT-TRUIDEN
[email protected] - www.predikaat.be
SLUISSTRAAT 84-86 - 3590 DIEPENBEEK
[email protected] www.courtiersvinicoles.be
De Wijnwinkel
MIS EN BOUTEILLE T 04/246.59.56 F 04/246.59.30 AVENUE DE L’ENERGIE 6 - 4432 ALLEUR
[email protected] - www.creativenture.com
T 09/356.68.76 F 09/356.69.87
T 02/520.60.68 F 02/520.92.85
DORPSSTRAAT 42 - 9080 LOCHRISTI
[email protected] www.misenbouteille.net
RUE DE LA BIENVENUE 19 1070 BRUXELLES
[email protected] - www.veluvins.be
T & F 015/20.95.38 Guldenstraat 2 – Het Tolhuisje 2800 MECHELEN
[email protected] www.dewijnwinkel.be
WINE-NOT T 011/28 19 57 - F 011/28 19 50 SCHIPPERSSTRAAT 1 - 3500 HASSELT
T 02/648.51.34 F 02/646.57.73
T 02/513.47.74 F 02/513.53.09
[email protected] www.hasseltmillesime.be
RUE EUGENE CATTOIR 11 1050 BRUXELLES
[email protected] - www.mouchart.be
T 056/41.81.68 - F 056/42.20.66
T 03/658.20.20 - F 03/658.61.51
T 071/31.32.27 - F 071/32.54.09
MENENSTRAAT 376 - 8560 WEVELGEM
[email protected] www.wijnenherman.be
VORDENSTEINSTRAAT 102 A 2900 SCHOTEN
[email protected] - www.mondovino.be
AVENUE J. HENIN 5 - 6000 CHARLEROI
[email protected] www.lavigneraie.com
SCHAAPSWEG 2 3550 HEUSDEN-ZOLDER
T 03/488.44.44 F 03/488.44.88
T 0473/73.15.03 www.lesventsdanges.be
T0494/74.66.30 - F 09/355.50.79 BLEKERIJSTRAAT 75 B 29 – 9000 GENT
T 011/42.89.07 F 051/20.92.78
NIJVERHEIDSSTRAAT 13 - 2570 DUFFEL
[email protected] www.wijnhuisjeuris.be
[email protected] www.opdebeeck.be
[email protected] [email protected] www.vindemia.be
T 02/520 13 43 F 02/520 13 46
T 089/62.17.62 - F 089/62.17.63
Finest Wines & Food from Spain
WEG NAAR ZWARTBERG, 83 3660 OPGLABBEEK
[email protected] www.pasqualinno.be
RUE VERHEYDEN 86 - 1070 BRUXELLES
[email protected] - www.vinespa.be
T 067/77 31 01 - F 067/77 11 99
WIJNAGENTUUR
RUE DE BRUXELLES 74 - 1470 GENAPPE
[email protected] www.espacevin.com
www.vinotrade.be
TARANTELLASTRAAT 20 – 1070 BRUSSEL
[email protected] www.kaapwijn.be
RUE DU COLLÈGE, 39 - 1050 BRUXELLES
[email protected] - www.wine-not.be
T 02/523.79.58 - F 02/524.16.47
maxi vins www.maxivins.be www.maxivins.lu
T 02/657.44.04 - F 02/657.51.19 DREVE DE MONT ST JEAN 10 - 3090 OVERIJSE
[email protected]
T & F 02/779.08.94 RUE DE L'EGLISE 181 - 1150 BRUXELLES
[email protected]
Bernard Poulet
Contact 03/658 18 35
S.A.
Importations de Vins Fins
T 02/346 94 07 - F 02/345 59 47 RUE VANDERKINDERE 113 A - 1180 BRUXELLES
[email protected]
T 00 352 26 31 15 52 ROUTE D'ARLON 148 - L-8010 STRASSEN
[email protected]
T 02/414 41 39 - F 02/414 35 14 RUE DES BÉGUINES 118 - 1080 BRUXELLES
[email protected]
T 09/223 51 32 ONDERBERGEN 35 – 9000 GENT
[email protected] - www.vintagewine.be
Advertentie
IVV136CoverNL
14/04/09
15:17
Page 2