Slapen in de Nederlandse horeca Tabellenbijlage
Dit is een uitgave van het bedrijfschap Horeca en Catering © bedrijfschap Horeca en Catering Overname van informatie uit deze publicatie is toegestaan, mits met bronvermelding. Het bedrijfschap Horeca en Catering stelt zich niet aansprakelijk voor de juistheid van de aangeboden informatie. In geen geval is het bedrijfschap Horeca en Catering aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van of in verband met de aangeboden informatie uit deze publicatie. Zoetermeer, maart 2004 Behoort bij Artikelnummer 3098
Inhoudsopgave 1 Buitenshuis slapen 1.1 1.2
Overnachtingen Vakanties
2 Consument 2.1 2.2 2.3
Hotelovernachtingen Bezoekmotieven Bestedingen
3 Arbeid 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Werkgelegenheid Medewerkerprofiel Mobiliteit Arbeidsproductiviteit Ondernemersprofiel
4 4 5
8 8 8 9
10 10 11 11 12 12
4 Aanbod
13
4.1 4.2
13 14
Bedrijven Regionale spreiding
5 Rendement 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
Omzet en kosten Omzetontwikkeling Winstgevendheid Samenwerking Uitbesteding
bedrijfschap Horeca en Catering
16 16 17 17 18 19
3
1 Buitenshuis slapen 1.1
Overnachtingen Tabel 1.1. Overnachtingen naar sector, 1999-2002 Overnachtingen
1999
2000 2001 aantal in mln.
2002
1999 2000 2001 2002 mutatie t.o.v. voorgaand jaar in %
Hotelsector Verblijfsrecreatie
29,0 54,0
29,7 52,9
28,6 51,9
28,5 53,9
5,1 9,6
2,4 -2,0
-3,7 -1,9
-0,3 3,9
Totaal
83,0
82,6
80,5
82,4
8,1
-0,5
-2,5
2,4
Bron: CBS (Statistiek Logiesaccommodaties)
Tabel 1.2. Overnachtingen naar sector en herkomst, 2002 Overnachtingen
Nederlanders
Buitenlanders
Totaal
mln.
%
mln.
%
mln.
%
Hotelsector Verblijfsrecreatie
13,6 42,4
17 51
14,9 11,4
18 14
28,5 53,9
35 65
Totaal
56,0
68
26,4
32
82,4
100
Bron: CBS (Statistiek Logiesaccommodaties)
Tabel 1.3. Overnachtingen van Nederlanders naar sector, 1999-2002 Overnachtingen
1999
2000 2001 aantal in mln.
2002
1999 2000 2001 2002 mutatie t.o.v. voorgaand jaar in %
Hotelsector Verblijfsrecreatie
13,8 41,8
14,0 41,3
13,6 41,4
13,6 42,4
6,8 6,7
1,4 -1,2
-2,9 0,2
0,0 2,4
Totaal
55,6
55,3
55,0
56,0
6,7
-0,5
-0,5
1,8
Bron: CBS (Statistiek Logiesaccommodaties)
Tabel 1.4. Overnachtingen van buitenlanders naar sector, 1999-2002 Overnachtingen
1999
2000 2001 aantal in mln.
2002
1999 2000 2001 2002 mutatie t.o.v. voorgaand jaar in %
Hotelsector Verblijfsrecreatie
15,2 12,2
15,7 11,6
15,0 10,5
14,9 11,4
3,4 18,4
3,3 -4,9
-4,5 -9,5
-0,7 8,6
Totaal
27,4
27,3
25,5
26,4
9,6
-0,4
-6,6
3,5
Bron: CBS (Statistiek Logiesaccommodaties)
4
bedrijfschap Horeca en Catering
Tabel 1.5. Overnachtingen naar provincie en herkomst, 2002 Vakanties
Nederlanders
Totaal
mln.
%
mln.
%
mln.
%
0,8 3,9 5,2 5,7 8,7 1,5 6,1 4,6 4,6 6,7 8,2
1 7 9 10 16 3 11 8 8 12 15
0,3 1,4 0,5 0,8 1,0 0,7 11,1 4,0 3,1 1,6 2,1
1 5 2 3 4 2 42 15 12 6 8
1,1 5,3 5,7 6,5 9,6 2,2 17,2 8,6 7,6 8,2 10,3
1 6 7 8 12 3 21 10 9 10 13
56,0
100
26,4
100
82,4
100
Groningen Friesland Drenthe Overijssel/Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Totaal
Buitenlanders
Bron: CBS (Statistiek Logiesaccommodaties)
1.2
Vakanties Tabel 1.6. Vakanties en overnachtingen van Nederlanders in Nederlandse logiesaccommodaties naar duur, 1999-2002 Aantal vakanties (x mln.) Kort (%) Lang (%) Aantal overnachtingen (x mln.) Kort (%) Lang (%)
1999
2000
2001
2002
16,3 53 47
16,7 55 45
17,7 55 45
18,7 51 49
93 20 80
96 21 79
100 20 80
108 19 81
Begin 2002 is de onderzoeksopzet gewijzigd. Hierdoor is er sprake van een trendbreuk en zijn de cijferreeksen over 2002 niet direct vergelijkbaar met die van voorgaande jaren. Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.7. Korte en lange binnenlandse vakanties van Nederlanders naar provincies, 2002 Vakanties
Kort
Lang
Totaal
mln.
%
mln.
%
mln.
%
Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg
0,2 0,7 0,7 0,8 0,1 1,5 0,4 1,1 1,0 0,7 1,2 1,2
2,4 6,8 7,5 8,0 1,4 15,2 4,4 11,3 10,5 7,5 12,7 12,3
0,1 0,8 0,8 0,8 0,1 1,5 0,4 0,8 0,6 1,0 1,1 1,1
1,6 8,5 9,2 8,8 1,3 16,7 4,0 9,2 6,7 10,5 11,6 11,7
0,4 1,4 1,6 1,6 0,2 3,0 0,8 1,9 1,6 1,7 2,3 2,2
2,0 7,7 8,3 8,4 1,3 15,9 4,2 10,3 8,6 9,0 12,2 12,0
Totaal
9,5
100,0
9,2
100,0
18,7
100,0
Bron: Continu Vakantie Onderzoek
bedrijfschap Horeca en Catering
5
Tabel 1.8. Binnenlandse vakantieovernachtingen van Nederlanders naar logiesvorm, 2002 (in %) Zomerhuisje, 2e woning Caravan vast Caravan toeristisch Hotel, pension Overig Totaal
Kort
Lang
31 21 4 21 23
34 21 14 6 25
100
100
Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.9. Top 5 logiesaccommodaties binnenlandse vakanties van Nederlanders, 1999-2002 (in %) 1999
2000
2001
2002
Zomerhuisje, 2e woning
33
33
33
33
Caravan, vast Caravan, toeristisch Hotel, pension Tent, toeristisch Overig
27 13 7 8 12
29 14 6 7 11
29 12 6 6 14
21 12 9 6 20
100
100
100
100
Totaal
Begin 2002 is de onderzoeksopzet gewijzigd. Hierdoor is er sprake van een trendbreuk en zijn de cijferreeksen over 2002 niet direct vergelijkbaar met die van voorgaande jaren. Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.10. Top 5 logiesaccommodaties binnenlandse vakanties van Nederlanders, 2002 mln.
%
Zomerhuisje, 2e woning
36,0
33,3
Caravan, vast Caravan, toeristisch Hotel, pension Tent, toeristisch Overig
22,3 13,3 9,2 6,0 21,3
20,6 12,3 8,5 5,6 19,7
108,1
100
Totaal Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.11. Overnachtingen tijdens binnenlandse vakanties naar leeftijd, 2002 (in %) Overnachtingen 2002 Seizoenrecreatieve logiesvormen
0-14 jaar % (hor.)
15-24 jaar % (hor.)
25-39 jaar % (hor.)
40-64 jaar % (hor.)
65+ jaar % (hor.)
Totaal %
Totaal x mln
17
3
16
48
16
100
29,5
Toeristische logiesvormen waaronder: - Hotel, pension - Zomerhuisje, bungalow - Caravan, vouwwagen - Tent
25
8
20
32
15
100
78,6
5 24 30 43
5 8 6 17
16 24 14 21
44 30 36 18
29 15 14 0
100 100 100 100
9,2 39,2 18,7 6,4
Totaal overnachtingen
23
7
19
36
15
100
108,1
Bron: Continu Vakantie Onderzoek
6
bedrijfschap Horeca en Catering
Tabel 1.12. Overnachtingen tijdens binnenlandse vakanties naar huishouden, 2002 (in %) Overnachtingen 2002
Huishouden met alleen 6-12 jaar 13-17 jaar meerderjarigen % (hor.) % (hor.) % (hor.)
Huishouden met jongste kind
Alleenstaand % (hor.)
% (hor.)
5
15
18
7
11
23
17
20 12 3 11
6 26 28 28
9
21
Seizoenrecreatieve logiesvormen Toeristische logiesvormen waaronder: - Hotel, pension - Zomerhuisje, bungalow - Caravan, vouwwagen - Tent Totaal overnachtingen
0-5 jaar
Totaal (%)
Totaal (x mln)
55
100
29,5
7
42
100
78,6
7 16 18 28
5 5 9 8
63 41 42 24
100 100 100 100
9,2 39,2 18,7 6,4
17
7
46
100
108,1
Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.13. Vakantie-uitgaven van Nederlanders naar bestemming en vakantieduur, 2002 Vakantie
Kort
Lang
Totaal
mld.
%
mld.
%
mld.
%
In Nederland In het buitenland
1,0 0,9
8 7
1,9 8,9
15 71
2,9 9,8
23 78
Totaal
1,8
14
10,8
86
12,6
100
Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.14. Vakantie-uitgaven van Nederlanders in Nederland naar vakantieduur, 1999-2002 (in mld.) Vakantieduur
1999
2000
2001
2002
Kort Lang
0,6 1,4
0,6 1,5
0,7 1,6
1,0 1,9
Totaal
2,0
2,1
2,3
2,9
Begin 2002 is de onderzoeksopzet gewijzigd. Hierdoor is er sprake van een trendbreuk en zijn de cijferreeksen over 2002 niet direct vergelijkbaar met die van voorgaande jaren. Bron: Continu Vakantie Onderzoek
Tabel 1.15. Vakantie-uitgaven van Nederlanders in Nederland naar logiesvorm, 2002 Logiesvorm
mln.
%
327
11
Toeristisch waaronder: - Hotel, pension - Zomerhuisje, bungalow - Caravan, vouwwagen - Kamphuis, jeugdherberg - Overig
2.574
89
686 1.260 465 80 83
24 43 16 3 3
Totaal overnachtingen
2.901
100
Seizoenrecreatief
Bron: Continu Vakantie Onderzoek
bedrijfschap Horeca en Catering
7
2 Consument 2.1
Hotelovernachtingen Tabel 2.1. Overnachtingen in de hotelsector naar herkomst, 2002 (in %) Overnachtingen 5 sterren 4 sterren 3 sterren 2 sterren 1 ster
Nederlanders 18 53 53 51 30
Buitenlanders 83 47 47 49 70
Totaal 100 100 100 100 100
Totaal (mln) 2,6 10,0 9,3 2,6 1,3
Pensions
47
53
100
2,7
Totaal
48
52
100
28,5
Bron: CBS (bewerking bedrijfschap Horeca en Catering)
Tabel 2.2. Buitenlandse overnachtingen in de hotelsector naar land van herkomst, 1999-2002 (in %) Hotel, pension Groot-Brittannië Duitsland Verenigde Staten Frankrijk België Overig Totaal
1999 21 19 12 5 5 38
2000 22 19 12 5 5 37
2001 24 18 13 5 5 35
2002 23 19 11 5 5 37
100
100
100
100
Bron: CBS
2.2
Bezoekmotieven Tabel 2.3. Overnachtingen in de hotelsector naar motief en herkomst, 2002 (in mln en in %) Overnachtingen Toeristisch recreatief Zakelijk Totaal
Nederlanders
Buitenlanders
Totaal
9,0 (32%) 4,6 (16%)
11,9 (41%) 3,0 (11%)
20,9 (73%) 7,6 (27%)
13,6 (48%)
14,9 (52%)
28,5 (100%)
Bronnen: CBS (Statistiek Logiesaccommodaties en Statistiek Inkomend Toerisme (bewerking bedrijfschap Horeca en Catering)) en bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca Consumentenonderzoek)
8
bedrijfschap Horeca en Catering
Tabel 2.4. Top 10 internationale congreslanden, 2000-2002 Rangorde
Land
Aantal Internationale congressen
2002
2001
2000
1
1
1
2
3
2
Frankrijk
565
600
632
3
2
3
Groot-Brittannië
505
615
613
Verenigde Staten
2002
2001
2000
1.145
1.195
1.303
4
4
4
Duitsland
481
544
591
5
6
8
Spanje
392
340
331
6
5
5
Italië
371
414
430
7
7
9
België
313
317
312
8
8
6
Australië
281
308
361
9
13
11
Canada
279
208
241
10
9
7
Nederland
267
293
348
Bron: UIA
Tabel 2.5. Zakelijke bijeenkomsten in Nederland, 1996-2000 Zakelijke bijeenkomsten
1996
2000
x 1.000
%
x 1.000
%
mutatie tov 1996 (%)
Nationaal Internationaal
536 49
92 8
653 58
92 8
22 18
Eendaags Meerdaags
415 170
71 29
576 135
81 19
39 -21
Totaal
585
100
711
100
22
Bron: NRIT (bewerking bedrijfschap Horeca en Catering)
2.3
Bestedingen Tabel 2.6. Verdeling bestedingen in hotelsector, particulier versus zakelijk, naar leeftijd, 2002 (in %) Bedrijfstypen
12-24 jaar
25-34 jaar
35-49 jaar
50-74 jaar
Totaal
Hotel+pension (particulier)
13
14
21
52
100
Hotel (zakelijk)
10
31
44
16
100
Totaal
11
21
31
37
100
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca Consumentenonderzoek)
Tabel 2.7. Buitenlandse zakelijke bestedingen in Nederland naar segment, 2001 mln
%
Segment Individueel zakelijk en overig niet-recreatief Vergadering/congres Beurzen Incentives
3.305 518 156 35
82 13 4 1
Totaal
4.014
100
Bron: LaGroup
bedrijfschap Horeca en Catering
9
3 Arbeid 3.1
Werkgelegenheid Tabel 3.1. Bedrijven met en zonder personeel, 1998-2002 Aantal bedrijven hotelsector Met personeel Zonder personeel % Met personeel Zonder personeel
1998
2000
2002
2.900 2.000 900
2.900 2.100 800
2.900 2.150 750
100 69 31
100 72 28
100 74 26
1998 265.600 58.000
2000 291.600 57.500
2002 300.100 45.000
22
20
15
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
Tabel 3.2. Werknemers in hotelsector en horeca, 1998-2002 Werknemers in horeca Werknemers in hotelsector Aandeel hotelwerknemers (%)
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
Tabel 3.3. Seizoen-, uitzend- en pay-rollkrachten in hotelsector, 1998-2002 1998
2000
2002
Seizoenkrachten in % van totaal aantal medewerkers Hotelsector Horeca totaal
23 9
8 8
14 12
Uitzendkrachten in % van totaal aantal medewerkers Hotelsector Horeca totaal
25 14
25 10
23 7
Pay-rollkrachten in % van totaal aantal medewerkers Hotelsector Horeca totaal
8 6
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
10
bedrijfschap Horeca en Catering
3.2
Medewerkerprofiel Tabel 3.4. Werknemers in hotelsetor naar functievereisten, 1998-2002 (in %) Horeca opleiding Horeca ervaring Horeca opleiding én -ervaring Geen van beiden Totaal
1998 8 24 25 43
2000 14 24 19 43
2002 12 28 25 36
2002 horeca 10 33 16 40
100
100
100
100
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
Tabel 3.5. Werknemers in hotelsector naar horecagerichte opleiding, 1998-2002 (in %) Horeca gericht opgeleid Overig mbo/hbo niveau Overige opleidingen Totaal
1998 32 16 51
2000 38 11 52
2002 32 12 56
2002 horeca 26 10 64
100
100
100
100
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
Tabel 3.6. Werknemers in hotelsector naar jaren ervaring bedrijfstak, 1998-2002 (in %) korter dan 1 jaar 1 tot 4 jaar 4 jaar of meer Totaal
1998 22 31 47
2000 25 32 43
2002 19 35 46
2002 horeca 18 34 48
100
100
100
100
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
3.3
Mobiliteit Tabel 3.7. Aard van de baan in de hotelsector/horeca, 1999 en 2001 (in %) 1999 Horeca beroepsopgeleid (MBO-HBO) Hoofdbaner -niet horeca opgeleid Bijbaner Onbekend Totaal
2001
Hotelsector 24 47 25 4
Horeca 16 35 46 2
Hotelsector 29 42 29 0
Horeca 17 36 47 1
100
100
100
100
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendonderzoek In-, door- en uitstroom van werknemers)
Tabel 3.8. Drie voornaamste redenen om in de hotelsector/horeca te gaan werken (maximaal 3 antwoorden per respondent), 1999 en 2001 (in %) 1999 Soort werk (werken met mensen etc.) Inhoud van het werk Werksfeer
Hotelsector 56 35 35
2001 Horeca 59 40 32
Hotelsector 63 53 31
Horeca 63 42 42
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendonderzoek In-, door- en uitstroom van werknemers)
bedrijfschap Horeca en Catering
11
Tabel 3.9. Drie voornaamste redenen bij doorstromers om bij de oude werkgever weg te gaan (maximaal 3 antwoorden per respondent), 1999 en 2001 (in %) 1999 Hotelsector 31 25 21
Tijdelijk contract Salaris Carrièremogelijkheden Werksfeer Inhoud van het werk (de taken)
2001 Horeca
Hotelsector
Horeca
33
43 43
33
24 24
39 37
45
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendonderzoek In-, door- en uitstroom van werknemers)
Tabel 3.10. Drie voornaamste redenen bij uitstromers om de branche te verlaten (maximaal 3 antwoorden per respondent), 1999 en 2001 (in %) 1999 Hotelsector 20 18 18
Inhoud van het werk (de taken) De werktijden Werksfeer Werkdruk Salaris Carrièremogelijkheden
2001 Horeca
Hotelsector
32
Horeca 30 35
37 42 39 25
42 42
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendonderzoek In-, door- en uitstroom van werknemers)
3.4
Arbeidsproductiviteit Tabel 3.11. Arbeidsproductiviteit in 2000 in € (toegevoegde waarde per FTE) naar sector Sector Dranken Restaurant Hotel Catering Vakantiecentra
Arbeidsproductiviteit in € 33.000 27.000 43.000 28.000 42.000
Horeca totaal*
32.000
*horeca totaal inclusief vakantieverblijven en catering Toegevoegde waarde =omzet minus verbruik Bron: CBS, bewerking EIM, 2002
3.5
Ondernemersprofiel Tabel 3.12. Enkele kenmerken van ondernemers in de hotelsector en de horeca, 2002 (in %) Hotelsector Horeca
Vrouw 36 27
Jonger dan 30 Langer dan 10 Langer dan 10 Horecaopleiding jonger jaar in het bedrijf jaar in de horeca afgerond 9 45 73 43 8 41 71 27
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Trendrapport Werkgelegenheidsstructuur)
12
bedrijfschap Horeca en Catering
4 Aanbod 4.1
Bedrijven Tabel 4.1. Bedrijven per deelsector naar aantal kamers, 1993 1993
Totaal kamers
Gemiddeld aantal kamers
50 en meer
Totaal bedrijven
452 194 113 598 300 83
213 62 94 474 72 17
22 4 41 241 10 7
687 260 248 1.313 382 107
11.380 3.498 7.499 47.363 4.692 1.738
17 13 30 36 12 16
Totaal inclusief logies als nevenactiviteit Verdeling naar grootteklasse (%)
1.740 58
932 31
325 11
2.997 100
76.170
25
Totaal exclusief logies als nevenactiviteit Verdeling naar grootteklasse (%)
1.657 57
915 32
318 11
2.890 100
74.432
26
50 en meer
Totaal bedrijven
Totaal kamers
Gemiddeld aantal kamers
t/m 15 kamers 16-49 kamers Hotel/Hotel-Garni Hotel-Café Hotel-Restaurant Hotel-Café-Restaurant Pension Logiesverstrekking als nevenactiviteit
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
Tabel 4.2. Bedrijven per deelsector naar aantal kamers, 2003 2003 tm 15 kamers 16-49 kamers Hotel/Hotel-Garni Hotel-Café Hotel-Restaurant Hotel-Café-Restaurant Pension Logiesverstrekking als nevenactiviteit
453 173 187 419 297 96
228 54 140 441 38 14
39 18 62 336 5 8
720 245 389 1.196 340 118
13.761 4.404 11.352 58.041 3.292 1.722
19 18 29 49 10 15
Totaal inclusief logies als nevenactiviteit Verdeling naar grootteklasse (%)
1.625 54
915 30
468 16
3.008 100
92.572
31
Totaal exclusief logies als nevenactiviteit Verdeling naar grootteklasse (%)
1.529 53
901 31
460 16
2.890 100
90.850
31
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
bedrijfschap Horeca en Catering
13
4.2
Regionale spreiding Tabel 4.3. Hotelsector in Amsterdam e.o. tegenover rest Nederland, 1993-2003 Amsterdam en omgeving
Rest van Nederland
1993
2003
Mutatie in %
1993
2003
Mutatie in %
Verkoopoppervlakte F&B deel hotel (m2) Hotelsector, totaal aantal bedrijven waarvan geclassificeerd: BHC, 1 ster, bedrijven BHC, 2 sterren, bedrijven BHC, 3 sterren, bedrijven BHC, 4 sterren, bedrijven BHC, 5 sterren, bedrijven
61.733 327
76.933 357
24,6 9,2
569.428 2.563
762.424 2.533
33,9 -1,2
82 48 63 33 17
94 61 82 38 19
14,6 27,1 30,2 15,2 11,8
444 598 552 205 12
285 561 769 299 12
-35,8 -6,2 39,3 45,9 0,0
Kamers, totaal waarvan: BHC, 1 ster, kamers BHC, 2 sterren, kamers BHC, 3 sterren, kamers BHC, 4 sterren, kamers BHC, 5 sterren, kamers
15.808
21.027
33,0
60.362
71.545
18,5
1.295 1.003 3.942 3.416 4.272
1.507 1.166 6.347 5.018 5.021
16,4 16,3 61,0 46,9 17,5
4.607 10.647 17.416 14.270 1.747
2.899 8.448 22.063 25.415 1.756
-37,1 -20,7 26,7 78,1 0,5
Bedden, totaal
32.259
43.397
34,5
124.910
149.883
20,0
BHC = Benelux Hotelclassificatie Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
Tabel 4.4. Hotelsector per provincie, 1993 en 2003 Hotelsector totaal (bedrijven) Mutatie 1993 2003 in % Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Totaal
Kamers totaal 1993
2003
Mutatie in %
65 182 121 154 11 312 105 642 415 222 221 440
93 229 142 158 15 285 93 645 364 217 249 400
43,1 25,8 17,4 2,6 36,4 -8,7 -11,4 0,5 -12,3 -2,3 12,7 -9,1
1.411 3.172 1.835 3.766 274 8.081 3.385 22.372 13.086 3.615 6.273 8.900
2.029 4.503 2.403 4.383 638 9.165 4.375 28.141 14.956 3.949 8.344 9.686
43,8 42,0 31,0 16,4 132,8 13,4 29,2 25,8 14,3 9,2 33,0 8,8
2.890
2.890
0,0
76.170
92.572
21,5
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
14
bedrijfschap Horeca en Catering
Tabel 4.5. Bedrijven met of zonder restaurant, 2003 Hotel(-café)- Hotel-garnirestaurant Hotel-café 3 Grote steden plus randgemeenten Overig Nederland Totaal
143 1.442 1.585
Pension
Totaal
% hotels zonder restaurant
33 307 340
484 2.406 2.890
64 27 33
308 657 965
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
Tabel 4.6. Hotelsector per type naar omgevingskenmerk/situering, 2003 Stedelijk Centrum buiten Groen Centrum stedelijk centrum stedelijk dorps
Groen dorps landelijk
Overig
Totaal Aantal
Hotel-Garni Hotel-Café Hotel-Restaurant Hotel-Café-Restaurant Pension Bedrijven totaal hotelsector
% 38 31 14 14 10 21
% 11 9 9 10 10 10
% 4 3 7 5 4 5
% 19 26 35 37 27 30
% 29 31 34 34 48 34
% 0 0 1 1 0 0
% 100 100 100 100 100 100
Kamers Bedden
27 26
16 17
7 7
25 25
23 24
2 2
100 92.572 100 193.280
720 245 389 1.196 340 2.890
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
Tabel 4.7. Top 15 van gemeenten met meeste aantal kamers in hotelsector, 1993 en 2003 Rangorde in 2003
1993
2003
Mutatie in %
Rangorde in 1993
1. Amsterdam 2. Haarlemmermeer 3. Den Haag 4. Rotterdam 5. Valkenburg aan de Geul 6. Noordwijk 7. Maastricht 8. Bergen (NH) 9. Eindhoven 10. Utrecht 11. Veere 12. Gulpen-Wittem 13. Apeldoorn 14. Texel 15. Nunspeet
13.475 1.784 3.218 2.623 3.020 2.061 1.004 1.258 1.185 918 1.086 958 1.277 915 511
16.664 3.393 3.130 3.070 2.393 1.996 1.987 1.444 1.395 1.219 1.179 1.051 1.003 889 882
24 90 -3 17 -21 -3 98 15 18 33 9 10 -21 -3 73
1 6 2 4 3 5 11 8 9 13 10 12 7 14 23
Totaal Nederland
76.170
92.572
22
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca in Cijfers)
bedrijfschap Horeca en Catering
15
5 Rendement 5.1
Omzet en kosten Tabel 5.1. Omzet en kosten in de hotelsector 1998
1999
2000
2001
2002
2.330
2.525
2.783
2.847
2.941
x € mln. Omzet excl. BTW Overige opbrengsten
23
25
28
18
15
2.353
2.550
2.810
2.865
2.956
Inkopen
428
456
488
500
509
Loonkosten *1
663
716
804
831
850
Overige kosten
783
834
906
936
973
Afschrijving en interest
212
227
254
267
276
Netto bedrijfsresultaat *2
266
318
359
331
348
Kosten in % van omzet
100
100
100
100
100
Inkopen
18,4
18,0
17,5
17,6
17,3
Loonkosten *1
28,4
28,3
28,9
29,2
28,9
Overige kosten
33,6
33,0
32,6
32,9
33,1
9,1
9,0
9,1
9,4
9,4
Totale opbrengsten
Afschrijving en interest Minus overige opbrengsten
-1,0
-1,0
-1,0
-0,6
-0,5
Netto bedrijfsresultaat *2
11,4
12,6
12,9
11,6
11,8
*1 personeelskosten zoals betaling aan uitzendbureaus en opleidingskosten vallen onder Overige kosten *2 resultaat vóór aftrek inkomen van zelfstandigen. Uitgaande van de CBS-productiestatistiek over 2001 is de trendbreuk in de CBS-tijdreeks naar het verleden toe gecorrigeerd. Bron: bedrijfschap Horeca en Catering, CBS
Tabel 5.2. Omzetsamenstelling naar sector, 2002 (in miljarden €) Eten
Drinken
Slapen
Overig
Totaal ex.BTW
Totaal incl.BTW
Drankensector Fastfoodsector Restaurantsector Hotelsector
0,7 1,7 2,6 0,9
1,9 0,5 1,1 0,4
0,0 0,0 0,0 1,4
0,2 0,1 0,2 0,2
2,9 2,3 3,9 2,9
3,2 2,5 4,3 3,2
Horeca totaal
5,9
3,9
1,5
0,8
12,1
13,1
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca Analyse Systeem)
16
bedrijfschap Horeca en Catering
5.2
Omzetontwikkeling Tabel 5.3. Omzetontwikkeling naar sector, 1991-2002 (in % t.o.v. voorgaand jaar) Drankensector Jaar 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Fastfoodsector Restaurantsector
8,3 8,3 5,0 2,1 1,7 2,8 5,1 4,1 5,4 5,9 5,8 0,8
8,4 6,8 3,9 4,9 0,1 -1,1 6,9 2,1 8,7 5,3 2,8 3,6
9,8 5,3 -1,2 6,1 2,9 6,1 7,3 8,1 5,4 5,3 5,0 2,3
Hotelsector
Horeca totaal
4,6 6,1 -5,0 5,5 5,1 7,9 9,1 10,4 8,4 10,2 2,3 3,3
8,0 6,5 0,5 4,8 2,5 4,3 7,0 6,5 6,8 6,8 4,0 2,5
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering en CBS
5.3
Winstgevendheid Tabel 5.4. Winstgevendheid naar aantal zelfstandigen per bedrijf, 2001 (in %) 0 Winstklasse <€0 € 0 - € 25.000 € 25.000 - € 50.000 > € 50.000 Totaal
Aantal zelfstandigen per bedrijf 1 2 of meer
Totaal
23 26 11 41
17 51 12 20
3 39 21 36
15 37 15 34
100
100
100
100
Zelfstandigen moeten hun inkomen uit de winst halen. Hoe meer zelfstandigen in een bedrijf, hoe hoger de minimaal verlangde winst. Bron: CBS, bewerkt bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca Analyse Systeem)
bedrijfschap Horeca en Catering
17
5.4
Samenwerking Tabel 5.5. Kostenstructuur bij samenwerking; omzetklasse € 0,2 tot 1,2 mln (VOF's), 1995-2002 Hotels in een samenwerkingsverband 1995 1998 2001 2002
Andere hotels 1995
1998
2001
2002
Omzet Aandeel logiesomzet (%)
100 39
100 30
100 33
100 34
100 39
100 28
100 28
100 25
Inkoop Personeelskosten huisvesting + inventaris verkoop + algemeen bedrijfsresultaat vóór kapitaalslasten
20,2 28,5 11,5 12,9 26,9
20,8 29,5 9,5 11,4 28,8
21,7 30,7 12,3 9,4 25,9
18,1 31,7 12,6 10,0 27,6
19,2 25,2 10,2 15,5 29,9
23,4 31,5 9,6 11,9 23,6
22,7 25,0 10,0 11,1 31,2
22,8 31,0 10,5 8,9 26,8
kapitaalslasten (huur, afschr., interest) Netto resultaat
16,1 10,8
15,5 13,3
15,5 10,4
16,6 11,0
18,7 11,2
15,0 8,6
18,2 13,0
15,0 11,8
2,2 2,6
2,0 5,1
1,7 2,7
1,9 7,1
2,1 2,3
2,0 2,7
2,1 -0,6
2,5 5,0
Zelfstandigen met inkomen uit winst Omzetgroei in %
Meerdere deelnemers van het HAS-panelonderzoek zijn aangesloten bij een samenwerkingsverband. Nagegaan is of gezamenlijke inkoop of promotie voordelen oplevert in de kostenstructuur. Het resultaat vóór kapitaalslasten geeft daarvoor het beste beeld. De brutomarge-ontwikkeling over de tijd bij samenwerking is niet geheel toe te wijzen aan gunstigere inkoopprijzen op F&B. Wanneer de kameropbrengsten harder groeien dan F&B verschuiven de kosten van inkoop naar overhead. Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca Analyse Systeem; voorlopige cijfers)
Tabel 5.6. Kostenstructuur bij samenwerking; omzetklasse € 1 tot 3,5 mln (BV's), 1995-2002 Hotels in een samenwerkingsverband 1995 1998 2001 2002
Andere hotels 1995
1998
2001
2002
Omzet Aandeel logiesomzet (%)l
100 34
100 44
100 37
100 37
100 39
100 28
100 28
100 25
Inkoop Personeelskosten huisvesting + inventaris verkoop + algemeen bedrijfsresultaat vóór kapitaalslasten
17,8 39,7 10,7 11,2 20,6
16,1 40,0 10,4 11,1 22,4
17,1 40,0 11,0 10,6 21,3
16,8 39,8 10,9 12,4 20,1
19,2 25,2 10,2 15,5 29,9
23,4 31,5 9,6 11,9 23,6
22,7 25,0 10,0 11,1 31,2
22,8 31,0 10,5 8,9 26,8
kapitaalslasten (huur, afschr., interest) Netto resultaat
21,4 -0,8
17,1 5,3
22,2 -0,9
21,7 -1,6
18,7 11,2
15,0 8,6
18,2 13,0
15,0 11,8
4,2
9,2
1,6
4,1
2,8
7,8
1,8
4,9
Zelfstandigen met inkomen uit winst Omzetgroei in %
Meerdere deelnemers van het HAS-panelonderzoek zijn aangesloten bij een samenwerkingsverband. Nagegaan is of gezamenlijke inkoop of promotie voordelen oplevert in de kostenstructuur. Het resultaat vóór kapitaalslasten geeft daarvoor het beste beeld. De brutomarge-ontwikkeling over de tijd bij samenwerking is niet geheel toe te wijzen aan gunstigere inkoopprijzen op F&B. Wanneer de kameropbrengsten harder groeien dan F&B verschuiven de kosten van inkoop naar overhead. Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (Horeca Analyse Systeem; voorlopige cijfers)
18
bedrijfschap Horeca en Catering
5.5
Uitbesteding Tabel 5.7. Uitbesteding naar afdeling, 2003 (in %) Permanent
Incidenteel
Niet
41 35 31 25 20 16 3 2 1 1 1
14 13 13 22 10 32 1 1 2 4 0
46 52 56 52 70 52 96 98 97 95 99
Personeelsadministratie Schoonmaak Tuinonderhoud Financiële administratie Beveiliging Automatisering Divers Wasserij Restaurant; keuken Restaurant; bediening Nachtreceptie
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (To outsource or not to outsource? That’s the question)
Tabel 5.8. Redenen voor uitbesteding naar afdeling, 2003 (in %)
Personeelsadministratie Schoonmaak Tuinonderhoud Financiële administratie Beveiliging Automatisering Restaurant; keuken Restaurant; bediening
Strategisch
Personeel
Kennis
Kostenverlaging
Beperken investering
21 41 35 14 23 12 14 18
8 57 21 6 22 2 26 36
78 23 50 84 63 89 14 0
13 37 20 8 9 4 26 16
6 21 14 5 9 5 0 15
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (To outsource or not to outsource? That’s the question)
Tabel 5.9. Tevredenheid over uitbesteding naar afdeling, 2003 (in %)
Personeelsadministratie Schoonmaak Tuinonderhoud Financiële administratie Beveiliging Automatisering Restaurant; keuken Restaurant; bediening
Zeer ontevreden
Ontevreden
Neutraal
Tevreden
Zeer tevreden
1 0 1 1 0 1 0 0
2 7 2 0 5 4 0 0
14 17 14 16 18 23 43 64
60 67 66 64 69 62 57 28
23 9 18 19 9 11 0 9
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (To outsource or not to outsource? That’s the question)
bedrijfschap Horeca en Catering
19
Tabel 5.10. Problemen met uitbesteding, 2003 (meerdere antwoorden mogelijk) Type problemen
%
Hoge kosten Afhankelijk kwaliteit Gedemotiveerd personeel Moeite afspraken Moeite vinden partner Betrouwbaarheid partner Cultuurverschillen Teveel afhankelijk derden Verlies controle
24 23 17 13 10 10 8 8 8
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering (To outsource or not to outsource? That’s the question)
20
bedrijfschap Horeca en Catering