Begaafd onderwijs
Schoolplan Schooljaren 2014-2018
Datum: Versie:
07-09-2014 2.1
Inhoudsopgave 1 2
Inleiding .............................................................................................................................. 4 Organisatie Basisschool Kronenburgh................................................................................ 5 2.1 Wie wij zijn ................................................................................................................... 5 2.2 Historie......................................................................................................................... 6 2.3 Zakelijke gegevens ....................................................................................................... 6 2.4 Directeur/bestuurders ................................................................................................. 7 2.5 Samenwerkingspartners .............................................................................................. 8 2.6 Wervingsgebied ........................................................................................................... 8 3 Visie > Missie > Doelen ....................................................................................................... 9 3.1 Visie.............................................................................................................................. 9 3.2 Missie ........................................................................................................................... 9 3.3 Doelen .......................................................................................................................... 9 4 Identiteit ........................................................................................................................... 11 4.1 Levensbeschouwelijke identiteit van de school ........................................................ 11 4.2 Sociale competentie, normen en waarden en burgerschap ..................................... 11 5 Intelligentie en leerprogramma’s ..................................................................................... 13 6 International Stream ........................................................................................................ 14 7 Leerprogramma: Beter tot je recht .................................................................................. 17 8 Leerprogramma meer- en hoogbegaafdheid ................................................................... 19 8.1 Kleuter HB .................................................................................................................. 19 9 Kernwaarden bij onze begeleiding ................................................................................... 22 9.1 Lesgeven (pedagogisch-didactisch handelen) ........................................................... 22 9.2 Handelings- en opbrengstgericht werken ................................................................. 22 9.3 Beroepshouding......................................................................................................... 23 10 Organisatie van het onderwijs ......................................................................................... 24 10.1 Leertijd ................................................................................................................... 24 10.2 Continurooster en invulling leerdagen .................................................................. 24 11 Wettelijke inhoud (kerndoelen) ....................................................................................... 25 11.1 Excellerende doelen ............................................................................................... 28 11.2 Excellerende vaardigheden .................................................................................... 30 11.3 Excellerende wedstrijden ....................................................................................... 30 11.4 Sociaal emotionele ontwikkeling ........................................................................... 30 11.5 Actief burgerschap en veiligheid............................................................................ 31 11.6 Methodegebonden toetsing .................................................................................. 31 11.7 Methode onafhankelijke toetsing.......................................................................... 32 11.8 Advisering voortgezet onderwijs / Eindtoets ........................................................ 32 11.9 Leerlingvolgsysteem en schoolrapport .................................................................. 33 11.10 Communicatie ........................................................................................................ 34 11.11 Medezeggenschapsraad, Oudercommissie ........................................................... 35 11.12 Brede schoolontwikkeling ...................................................................................... 35 12 Passend onderwijs en zorgplicht ...................................................................................... 36 12.1 Kaders passend onderwijs ..................................................................................... 36 12.2 Samenwerkingsverband......................................................................................... 36 12.3 Zorgstructuur ......................................................................................................... 36 12.4 Samenwerkingsverband......................................................................................... 37 Pagina 2 van 54
12.5 Zorgprofiel .............................................................................................................. 37 12.6 Beleid met betrekking tot langdurig zieken ........................................................... 39 12.7 Schoolklimaat (incl. sociale veiligheid en risico inventarisatie) ............................. 39 12.8 Arbo beleid en risico-inventarisatie (RIE) .............................................................. 39 12.9 Privacy .................................................................................................................... 39 13 ICT ..................................................................................................................................... 41 14 Rendement ....................................................................................................................... 42 14.1 Opbrengsten .......................................................................................................... 42 14.2 Kerngetallen: in-, door- en uitstroom .................................................................... 42 15 Financieel en materieel beleid ......................................................................................... 43 15.1 Financieel beleid .................................................................................................... 43 15.2 Participerend onderwijs ......................................................................................... 43 15.3 Anbi-stichting / Sponsoring / Externe bronnen / Studiebeurzen .......................... 43 15.4 Huisvestingsbeleid ................................................................................................. 43 16 Personeelsbeleid .............................................................................................................. 45 16.1 Integraal Personeelsbeleid..................................................................................... 45 16.2 Verantwoordelijkheden ......................................................................................... 45 16.3 Vertaling visie, missie, strategie ............................................................................ 45 16.4 Werving en selectie................................................................................................ 46 16.5 Neventaken ............................................................................................................ 46 16.6 Collegiale consultatie ............................................................................................. 46 16.7 Functioneringsgesprekken en/of beoordelingsgesprekken .................................. 46 16.8 Deskundigheidsbevordering (Wet Bio) .................................................................. 46 16.9 Gast- en vakleerkrachten ....................................................................................... 47 16.10 Beleid m.b.t. stagiaires........................................................................................... 48 16.11 Verzuimbeleid ........................................................................................................ 48 16.12 Personeelsadministratie ........................................................................................ 48 17 Kwaliteitsbeleid ................................................................................................................ 49 18 Bijlage: Interventies leerkracht per uitdaging .................................................................. 51
Pagina 3 van 54
1 Inleiding Dit schoolplan functioneert als beleidskader waarbinnen het onderwijs van Basisschool Kronenburgh wordt vormgegeven. Het schoolplan beschrijft in de eerste plaats de kwaliteit, de visie en de daaraan gekoppelde onderwijsdoelen. Binnen de kaders van het schoolplan wordt jaarlijks een jaarplan opgesteld dat met het jaarverslag wordt geëvalueerd. Op deze wijze geven we vorm aan een cyclus van plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen. Deze beleidscyclus wordt uitgevoerd door de schooldirectie in nauwe samenspraak met leerkrachten, ouders en zo mogelijk andere betrokkenen onder toezicht van het schoolbestuur. Als bijlage van het schoolplan geeft de schoolgids de meer praktische invulling, afspraken en jaarroosters weer. Het schoolplan en de schoolgids zijn beschikbaar via onze internetsite. Alles wat in het schoolplan wordt vermeld, is onder voorbehoud van akkoord van de onderwijsinspectie en leerplicht Welkom bij Basisschool Kronenburgh! dhr. drs P.S.C. Janssen MBA schooldirecteur
Pagina 4 van 54
2 Organisatie Basisschool Kronenburgh 2.1
Wie wij zijn
Basisschool Kronenburgh wordt bestuurd vanuit Stichting Kronenburgh. Basisschool Kronenburgh is een Nederlandse basisschool met een internationale oriëntatie: International Stream. Basisschool Kronenburgh heeft aanvullende afdelingen met speciale leerprogramma’s. In deze afdelingen kan gewerkt worden met verkleinde groepen dankzij een extra ouderbijdrage. Wij bieden de leerprogramma’s voor: - leerlingen die beter tot hun recht komen in kleinere groepen; - leerlingen die meer- en hoogbegaafd zijn en beter tot hun recht komen in verkleinde groepen.
Pagina 5 van 54
Onze leerkrachten zijn ruim ervaren en gespecialiseerd in meer- en hoogbegaafdheid, remedial teaching of hebben een internationale oriëntatie. Basisschool Kronenburgh spreekt leerlingen aan op hun bijzondere capaciteiten (talenten) en hecht aan een gezonde emotionele ontwikkeling. Wij werken onder de noemer van algemeen bijzonder onderwijs.
2.2
Historie
Basisschool Kronenburgh gaat verder waar de Leonardoschool Rijswijk is gebleven. De Leonardoschool, onderdeel van de Wethouder Brederoschool, vallend binnen de stichting Librijn, beëindigde de Leonardo onderwijstaken per einde schooljaar 2011-2012. Reden voor deze beëindiging ligt in het feit dat onderwijs voor meer- en hoogbegaafde leerlingen duurder is dan regulier onderwijs en de Rijksbekostiging niet in deze meerkosten voorziet. Sinds het schooljaar 2012-2014 verzorgt Basisschool Kronenburgh Leerdagen voor meer- en hoogbegaafde kinderen. Beide ervaringen hebben ons overtuigd van de effectiviteit van het werken met kleinere groepen. Als leerkracht kun je dan zoveel meer met de kinderen bereiken. Ook door te werken met ervaren leerkrachten met een specialisatie op meer- en hoogbegaafdheid, en/of remedial teaching zie je dat leerlingen tot een enorme ontwikkeling kunnen worden aangezet. Kronenburgh is vervolgens de procedure gestart om als zelfstandige school in aanmerking te komen voor bekostiging. De aanvraag is ingediend in februari 2013. In juni stemde de gemeenteraad van Rijswijk in ruime meerderheid voor. Eind december kregen we te horen dat ook het Ministerie een positief advies gaf. Wel was er de eis vanuit de wetgever dat Kronenburgh ook toegankelijk moet zijn zonder de extra ouderbijdrage. Ouders hebben nu dus de keuze: of kiezen voor de International Stream zonder extra ouderbijdrage of kiezen voor de aanvullende leerprogramma’s: ‘Beter tot je recht’ of ‘Meer- en hoogbegaafdheid’: verkleinde klassen met extra ouderbijdrage. Ouders kunnen op deze wijze voor hun kind(eren) steeds het best aansluitende onderwijsprogramma kiezen.
2.3
Zakelijke gegevens
Bezoekadres: Mr D. Fockstraat 4 2283 JA Rijswijk Postadres: van Vredenburchweg 158 2284 TT Rijswijk T: 070-2210382 I: www.bs-kronenburgh.nl E:
[email protected] Basisschool Kronenburgh gebruikt een zelfstandige vleugel binnen het gebouw van de Rehobothschool.
Pagina 6 van 54
Inmiddels verzorgen wij ook onderwijs op de locatie de Ottoburg: Esdoornstraat 3a 2282RZ Rijswijk.
2.4
Directeur/bestuurders
Bij aanvang van Basisschool Kronenburgh is gekozen voor een combinatie van de functie van schoolbestuurder en de functie van schooldirecteur. Het streven is om deze functies uiteindelijk weer te scheiden. De functie van directeur/bestuurder wordt ingevuld vanuit beide initiatiefnemers: Mw. drs A.M.A. van der Werff- van der Feltz, zelfstandig adviseur, ouderbetrokkenen. Dhr. drs P.S.C. Janssen MBA, bevoegd onderwijzer, bedrijfskundige en onderwijskundige;
Mevrouw van der Werff (1970) is sinds haar studie geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Leiden op diverse beleidsterreinen werkzaam geweest. Mevrouw van der Werff heeft zich ook ingezet voor het Leonardo-onderwijs in Rijswijk, waar haar 2 kinderen op school zaten. Daar trad zij op als contactpersoon namens de ouders richting diverse schoolbesturen, gemeentelijke en landelijk politiek, met het doel om deze vorm van onderwijs op de kaart te krijgen en continuïteit te bevorderen.
Pagina 7 van 54
De heer Janssen (1963) studeerde na de Pedagogische Academie en na militaire dienst Onderwijskunde in Twente en behaalde daarna zijn MBA. Hij werkte als onderwijskundige, projectmanager, sales en marketingmanager en interim manager bij verschillende bedrijven en (onderwijs) organisaties. de heer Janssen is tevens directeur eigenaar van het Kronenburgh MEAO College (particulier MBO).
2.5
Samenwerkingspartners
Wij werken samen met: - Novilo, expert in talentbegeleiding: http://www.novilo.nl; - Exova, vernieuwers van het onderwijs: http://www.exova.nl; - IPC Nederland, International Primary Curriculum: http://www.ipc-nederland.nl. Basisschool Kronenburgh is lid van: - Vereniging Bijzondere scholen: http://www.vbs.nl; - De PO-raad: http://www.poraad.nl.
2.6
Wervingsgebied
Basisschool Kronenburgh heeft vanuit haar specialistisch onderwijs een regionale onderwijsfunctie. Dit betekent dat leerlingen naast de regio Haaglanden ook komen vanuit het Westland, de Bollenstreek, regio leiden, regio Zoetermeer en regio Rotterdam en verder.
Pagina 8 van 54
Visie > Missie > Doelen
3 3.1
Visie
Met de door de overheid beschikbaar gestelde middelen probeert elke reguliere basisschool het beste onderwijs te bieden. Elk kind verdient de aandacht van de leerkracht om zich zo optimaal te ontwikkelen. De wereld om ons heen verandert snel. Onze kinderen worden wereldburgers. Het onderwijs heeft tot doel leerlingen voor te bereiden op een functioneren binnen een moderne internationale ondernemende samenleving. Het grootste deel van de kinderen functioneert prima binnen het reguliere onderwijs. Er zijn ook kinderen die beter tot hun recht komen in een kleinere groep, waarbij de gespecialiseerde leerkracht goed kan inspelen op de specifieke leervragen van individuele leerlingen. Voorbeelden van zulke specifieke leervragen zijn dyslexie, dyscalculie en meeren hoog begaafdheid. Veel ouders zijn bereid tot cofinanciering van het onderwijs (participatie) om zo voor hun kind nog beter onderwijs te krijgen.
3.2
Missie
Basisschool Kronenburgh wil leerlingen, samen met hun ouders, voorbereiden op een functioneren binnen een moderne internationale ondernemende samenleving. Dit vraagt dat elke leerling leert leven, leert leren en leert denken en met een positief zelfbeeld goed is voorbereid op de middelbare school en op een functioneren in de internationale samenleving. Basisschool Kronenburgh wil met het aanbieden van specifieke leerprogramma’s uitblinken in het begeleiden van specifieke leerlingen met specifieke leervragen binnen het spectrum van meer- en hoogbegaafde leerlingen tot leerlingen die beter tot hun recht komen in een 'verkleinde' groep.
3.3 -
Doelen Het verzorgen van begaafd onderwijs: dat inspeelt op de unieke behoefte van individuele leerlingen op cognitief, motorisch en sociaal-emotioneel gebied; waarbij de leerling zijn intelligentie leert benutten en zich ontwikkelt van ‘intelligente leerling’ tot ‘begaafde leerling’; dat leerlingen voorbereid te functioneren binnen de internationale samenleving; dat voldoet aan de inhoudelijk eisen die de overheid aan het Nederlandse basisonderwijs stelt; met als resultaat leerlingen die: hebben leren leven, leren leren en leren denken, goed zijn voorbereid op de middelbare school, in staat zijn om de eigen talenten en die van anderen in te zetten ten voordele van zichzelf, de naasten en de maatschappij als geheel
Pagina 9 van 54
Om dit doel te bereiken stellen we de volgende prioriteiten: - Welbevinden van het kind: Elk kind verdient een plek waar het zich veilig voelt en goed in zijn vel zit samen met anderen. - Productief kind: Een kind moet productief zijn en vooruitgang in zijn/haar ontwikkeling laten zien. De minimum productiviteit is het tempo van leeftijdsgenoten ten aanzien van de kerndoelen. - Behalen Kerndoelen: Elke school in Nederland moet zich houden aan de kerndoelen gesteld door de overheid. De leerling moet (zolang het niet ten koste gaat van welbevinden) voldoen aan alle eisen die aan zijn/haar leeftijdsgenoten gesteld worden. - Excelleerdoelen: - Ontwikkeling persoonlijke talenten en persoonlijk functioneren; - Internationale oriëntatie; - Kennismaken met ondernemen; - Verbreding en verdieping; - Hogere order leren; - Executieve functies.
Pagina 10 van 54
4 Identiteit 4.1
Levensbeschouwelijke identiteit van de school
Naast onderwijs op religieuze basis (zuilen), bestaat er in Nederland neutraal (algemeen bijzonder) onderwijs, dat georganiseerd is op basis van een zelfgekozen levensbeschouwelijke of pedagogische waardeoriëntatie van waaruit inhoud wordt gegeven aan het onderwijs. Het onderwijs van Basisschool Kronenburgh past onder de noemer van algemeen bijzonder onderwijs met specifieke leerprogramma’s voor specifieke leervragen van individuele leerlingen. Wij willen werken aan onderwijs op basis van respect, gelijkwaardigheid en gezond verstand. Kronenburgh zoekt ruimte voor een eigen aanpak ondanks de systeemdruk van de overheid met sterk uniformerende wettelijke eisen voor de inrichting, organisatie en verantwoording van het onderwijs. Ruimte voor het creëren van een omgeving, waarin de ontwikkeling en vorming van het kind volop tot zijn recht komt, sterk vertrouwd in eigen kracht, particulier initiatief en menselijke maat in organisatie en bestuur van het onderwijs. Een maatschappelijke dialoog en horizontale verantwoording leggen de basis voor duurzame onderwijskwaliteit en maatschappelijke verankering van onze school. Wij werken vanuit een historisch besef van het West Europees Christelijk gedachtegoed in een hedendaagse toepassing. Hiermee benadrukken wij te staan in een lange traditie van normen en waarden, in het ‘gevoel’ dat er meer is, zonder ons te binden aan één specifieke christelijke geloofsrichting (interconfessioneel). Dit besef vertaalt zich onderwijskundig in de zorg voor onze leerlingen en hun toekomstig functioneren in de hedendaagse moderne maatschappij. Wij werken vanuit een onderwijsvisie waarin de mens: - autonoom is, dat wil zeggen beschikkend en verantwoordelijk voor eigen gedrag; - gelijkwaardig is, ongeacht godsdienst, ras, beroep, intelligentie, etc. ; - aangewezen is op socialiteit, dat wil zeggen dat de mens pas mens kan zijn te midden van en samen met andere mensen; en - een actief wereldburger is in onze pluriforme samenleving.
4.2
Sociale competentie, normen en waarden en burgerschap
Wij onderschrijven artikel 8 in de wet Primair Onderwijs, waarin staat dat het onderwijs mede gericht is op de bevordering van actief burgerschap en sociale integratie. Vanuit onze internationale oriëntatie van het onderwijs willen wij onze leerlingen voorbereiden op een functioneren binnen de moderne internationale ondernemende samenleving. Wij willen de culturele kennis en achtergrond die de kinderen zelf meebrengen in de klas gebruiken en besteden aandacht aan de verscheidenheid aan levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden, zoals deze in onze internationale samenleving spelen. Pagina 11 van 54
We onderkennen hierbij 3 domeinen: - Democratie (gelijke behandeling, solidariteit, kritische houding t.a.v. maatschappelijke kwesties). - Participatie (je medeverantwoordelijk voelen voor je buurt, het milieu, de school, de vereniging). - Identiteit (waarderen en respecteren van verschillen, herkennen van discriminatie, omgaan met vrijheden en beperkingen).
Pagina 12 van 54
5 Intelligentie en leerprogramma’s Het intelligentiequotiënt of IQ is één van de meest gangbare maten voor de intelligentie. Het is een score afgeleid van een verzameling gestandaardiseerde tests, die zijn ontwikkeld met het doel om de cognitieve vaardigheden van een persoon vast te stellen. Bij kinderen, bij wie de intelligentie nog zo sterk in ontwikkeling is, gebeurt dat in relatie tot de gemiddelde intelligentie van haar of zijn leeftijdsgenoten. Het IQ is dus een relatieve waarde ten opzichte van de gemiddelde intelligentie van leeftijdsgenoten in een bevolkingsgroep. In de normaalverdeling van de Gauss curve is deze verdeling van het IQ over een bevolking te zien. Hieruit blijkt dat circa 70% van de bevolking een IQ heeft tussen de 85 tot 115 (= rond het gemiddelde van 100).
De meer- en hoog intelligente mensen (dus ook leerlingen) zitten in het rechter deel van de curve, boven de 115. Circa 15% van de leerlingen op de basisschool is meer- of hoog intelligent: - ongeveer 13% van de leerlingen in de “categorie” meer-intelligent (IQ 115- 130); en - ongeveer 2% van de leerlingen in de categorie “hoog-intelligent” (IQ > 130). In een reguliere basisschool van circa 250 leerlingen zullen er gemiddeld dus circa 5 leerlingen hoog intelligent zijn en circa 20 a 25 leerlingen meer intelligent. Dan hebben we het dus al gauw over een groep van zo’n 30 leerlingen in een normale basisschool.
De leerprogramma’s van Basisschool Kronenburgh richten zich op: - kinderen met een normale en hogere intelligentie: o ‘International Stream’ en o ‘Beter tot je recht’ en - kinderen met een meer en hoge intelligentie ‘Meer- en hoogbegaafd’. Pagina 13 van 54
6 International Stream Vanuit de internationale oriëntatie van Basisschool Kronenburgh willen wij onze leerlingen voorbereiden op een functioneren binnen de moderne internationale ondernemende samenleving. Natuurlijk bestaan er in Nederland reeds internationale scholen. Het gaat hier om Engelstalig onderwijs aan kinderen die (tijdelijk) in Nederland zijn. Ouders zijn vaak te kenmerken als ‘expats’. Nederland is een handelsnatie bij uitstek. Veel van onze ondernemingen zijn gericht op import en export of andere vormen van internationale samenwerking. Ook Nederlandse ouders willen hun kinderen voorbereiden onderdeel te zijn van de ‘global community’: de wereld ligt aan de voeten van onze kinderen. De ‘International Stream’ van Basisschool Kronenburgh is Nederlandstalig basisonderwijs met Engels als tweede taal. Er wordt gebruik gemaakt van onder andere het International Primary Curriculum. International Primary Curriculum Het International Primary Curriculum IPC is ooit ontwikkeld op initiatief van Shell met als doel het onderwijs aan de kinderen van de Shell-medewerkers te uniformeren in de verschillende landen waar Shell actief is. Wanneer een Shell-medewerker weer in een ander land gaat werken is de overstap voor de kinderen niet zo groot. Inmiddels is dit curriculum in het Nederlands vertaald. Vanuit het International Primary Curriculum werken leerlingen aan de ontwikkeling van hun nationaal en internationaal perspectief. Het International Primary Curriculum komt voort uit drie vragen: - In wat voor wereld zullen onze kinderen gaan leven en werken? Binnen het onderwijs kijken we naar zowel het verleden als de toekomst. We kijken naar het verleden om te leren over onze culturele achtergrond, om te weten wie we zijn en waarom we zijn zoals we zijn. We kijken naar de toekomst omdat we weten dat de wereld voortdurend verandert en wij klaar staan om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. - Welke kinderen hebben de grootste kans op succes in de wereld? Binnen het onderwijs bereiden we de leerlingen van nu voor op de wereld van de toekomst, opdat ze succesvol kunnen zijn door optimaal van het geleerde te profiteren en te genieten van de wereld en het leven om ons heen. - Wat zouden kinderen moeten leren en hoe kunnen zij het beste leren? Binnen het IPC worden voor elke leerling leerdoelen geformuleerd over wat de kinderen moeten weten, wat ze moeten kunnen en moeten begrijpen. o De vakinhoudelijke doelen De vakinhoudelijke doelen hebben betrekking op de kennis (de feiten en informatie die leerlingen te weten komen), de vaardigheden (de praktische bekwaamheden waarover leerlingen dienen te beschikken) en het begrip (het diepere bewustzijn over belangrijke begrippen, die zich in de loop der tijd ontwikkelen). o De persoonlijke doelen De persoonlijke doelen hebben betrekking op de individuele kwaliteiten en karaktertrekken die voor leerlingen in de 21e eeuw van belang zijn. De persoonlijke doelen helpen die Pagina 14 van 54
kwaliteiten te ontwikkelen, zodat leerlingen in staat zijn om met verandering in hun leven om te gaan. o De internationale doelen De internationale doelen richten zich op het steeds maken van de vertaalslag van nationaal naar internationaal perspectief. Opbouw dagprogramma De basis van het dagprogramma International Stream bij Basisschool Kronenburgh is als volgt: - Dagopening: Religie, Filosofie, Cultuur, Economie, Burgerschap - Lesblok 1: Kerntakentijd: Rekenen / Wiskunde en Taal en Schrijven. De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met digitale adaptieve leermethodes (taal- en rekenen). - Lesblok 2: Talententijd: Wereldoriëntatie / thematisch project gestuurd onderwijs (inclusief Verkeer, Natuur, Aardrijkskunde, Geschiedenis), Eigen tijd, Leren leren, Engels, Tweede vreemde taal, Extra Taal en Rekenen. Dit lesblok start vanuit een centrale instructie rondom een thema, waarna de leerlingen zelf aan de slag gaan met de verwerking op het eigen niveau en de individuele leerdoelen. - Lesblok 3: Projectteamtijd: Science, Projectmanagement, Ondernemen, Muziek, Handvaardigheid, Gym, Sociale redzaamheid, Drama. Na de lunch gaan de leerlingen projectmatig aan de slag: Projectteamtijd. Experimenteren met de wereld om ons heen volgens een systematische aanpak: van zonne-energie tot de evolutie, van elektriciteit tot ondernemen. Hogere orde leren / taxonomie van Bloom De dagopbouw bij Basisschool Kronenburgh sluit aan bij de leertaxonomie van Bloom. We beginnen de dag met het leren herinneren, begrijpen en toepassen van kennis en het opbouwen van vaardigheden, om in de middag te werken aan het analyseren, evalueren en creëren (ook wel het hogere orde leren genoemd).
Pagina 15 van 54
1. Kennis: De leerling herinnert zich zaken. Herinneren, benoemen, opnoemen, definiëren, opzoeken, beschrijven, aanwijzen, reproduceren. 2. Inzicht: De leerling geeft weer, vertaalt en vat samen. Samenvatten, een verklaring geven, in eigen woorden weergeven, een tekening maken van, voorspellen, voorbeelden geven, uitleggen, selecteren, grote lijnen aangeven. 3. Toepassen: De leerling gebruikt informatie in een onbekende situatie en lost een probleem op. Een plan ontwikkelen, een oplossing voorstellen, aantonen dat, laten zien hoe, kennis gebruiken in een bepaalde situatie. 4. Analyse: De leerling breekt de informatie open en brengt de onderdelen met elkaar in verband. In delen splitsen, patroon beschrijven, bewijzen voor conclusies aangeven, classificeren, onderzoeken. 5. Evaluatie: De leerling geeft een beargumenteerd oordeel en heeft een standpunt. Concluderen, beargumenteren, de waarde aangeven, bekritiseren, kiezen en de keuze rechtvaardigen, besluiten. 6. Synthese/Creatie: De leerling brengt de onderdelen samen tot iets nieuws. Ontwerpen, scheppen, samenstellen, schrijven, bouwen, ontwikkelen. Binnen de aanpak van de International Stream wordt systematisch bewaakt of elke leerling de leerdoelen wel behaald. Het is zeker geen vrijheid-blijheid. De leerlingen krijgen heldere kaders en resultaten worden beoordeeld. Onderbouw (kleuters) Binnen de International Stream is er vanzelfsprekend ook kleuteronderwijs. Ook het International Primary Curriculum voorziet hierin. Verder werken wij met CODE26: een methode waarmee kinderen spelenderwijs leren lezen. Wanneer een leerling hier interesse in heeft, kan hiermee worden gewerkt. (De leerling hoeft niet te wachten tot in groep 3.)
Pagina 16 van 54
7 Leerprogramma: Beter tot je recht Het leerprogramma ‘Beter tot je recht’ is gebaseerd op het International Stream programma, maar er wordt gewerkt met groepen van gemiddeld 15 leerlingen. Zo komt elke leerling beter tot zijn recht. De leraar kan hierdoor goed inspelen op de specifieke leervragen van elke leerling en verwerkt dit in een individueel leerprogramma. Zo lukt het om elke leerling tot mooie prestaties te brengen (talentmanagement) in een prettige sfeer. Onze begeleiding is er op gericht dat uw kind plezier in leren heeft, productief is, zich ook sociaal-emotioneel goed ontwikkelt, een brede kijk op de wereld vormt en met een positief zelfbeeld klaar is voor het voortgezet onderwijs. Ouders kiezen voor het ‘Beter tot je recht’ programma wanneer: hun kind in een grote groep onvoldoende wordt gezien, wanneer blijkt dat hun kind met meer aandacht en instructie wel met goede resultaten komt of hun kind in een grote groep te veel wordt afgeleid. Ook is het ‘Beter tot je recht’ programma geschikt wanneer sprake is van dyslexie of dyscalculie. In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Bij kinderen die een groter risico lopen op dyslexie is het in deze periode heel belangrijk goed te letten op de signalen van leesproblemen. Het begint al bij de fase van het voorbereidend lezen waarin kinderen taalbewustzijn ontwikkelen en eerste pogingen doen om letters te lezen en te schrijven. Wanneer uiteindelijk het technisch lezen niet naar wens verloopt en ook extra hulp onvoldoende resultaat oplevert, is het moment aangebroken om een deskundige in te schakelen die kan beoordelen of er sprake is van dyslexie. Basisschool Kronenburgh werkt zowel voor als na het vaststellen van dyslexie met protocollen om de leerling zo goed mogelijk te begeleiden (zie: http://www.steunpuntdyslexie.nl). Leerlingen met dyscalculie hebben baat bij gestructureerd onderwijs, waarbij de opgaven stap-voor-stap worden aangeboden. Er is veel extra oefening en herhaling nodig, omdat deze leerlingen moeite hebben met het automatiseren van het rekenen, zoals de tafels van vermenigvuldiging. Naast extra oefening is het ook belangrijk aandacht te besteden aan emotionele ondersteuning. De leerling moet weer vertrouwen krijgen in de eigen capaciteiten (zie: http://www.balansdigitaal.nl/stoornissen/dyscalculie). Natuurlijk zijn er ook kinderen bij wie dyslexie en/of dyscalculie niet wordt vastgesteld. Deze kinderen kunnen bijvoorbeeld met intelligentie compenseren. Ook voor deze kinderen is het erg belangrijk dat er systematisch meer aandacht is voor taal en rekenen. Binnen het beter tot je recht programma kan dit. Op veel scholen gaan deze kinderen als groepje met een Remedial Teacher apart extra oefenen. Maar tegelijkertijd missen ze natuurlijk ook weer wat de rest van de groep doet. De tijd die de Remedial Teacher heeft, is vaak ook beperkt. Het ‘Beter tot je recht’ programma heeft tot doel dat de leerlingen de gehele lesweek door de Remedial Teacher worden begeleid. Om toegelaten te worden tot het 'Beter tot je recht' programma is het noodzakelijk een actueel testrapport te overleggen met een IQ meting bevat (een IQ van minimaal 100 is Pagina 17 van 54
vereist). Wij achten een IQ meten noodzakelijk om te garanderen dat de leerling een goede aansluiting zal hebben met de andere kinderen op onze school. Dit is van groot belang voor het zelfvertrouwen en eigenwaarde van de leerling; de basis voor een goed functioneren. Indien sprake is van of een vermoeden bestaat van dyslexie of dyscalculie zal dit ook middels een extern onderzoek moeten worden vastgesteld, zodat wij voldoende informatie hebben voor het opstellen van een individueel leerplan. De testrapporten mogen niet ouder zijn dan 2 jaar en dienen te zijn opgesteld door een erkend orthopedagogisch bureau of GZ-psycholoog.
Pagina 18 van 54
8 Leerprogramma meer- en hoogbegaafdheid Het leerprogramma ‘Meer- en hoogbegaafd’ is gebaseerd op het International Stream programma, maar er wordt gewerkt met groepen van gemiddeld 15 leerlingen. Hoge intelligentie duidt op een grote intellectuele capaciteit. Een hoge score bij een IQ test is geen garantie voor goede prestaties. Veel andere factoren, zoals persoonlijkheidsfactoren en omgevingsfactoren, hebben invloed op de prestaties van meer- en hoogbegaafde leerlingen. Ook het onderwijs is hier dus ook zeer bepalend. Het leerprogramma meer- en hoogbegaafdheid van Basisschool Kronenburgh is er op gericht kinderen zo te begeleiden dat ze hun intelligentie leren te gebruiken en doorgroeien van een meer- en hoog intelligente leerling tot meer- en hoogbegaafde leerling. De meer- en hoogbegaafde leerlingen worden dan ook nadrukkelijk uitgedaagd tot het hoger orde leren. Het leerprogramma meer- en hoogbegaafdheid van Basisschool Kronenburgh is gebaseerd op het ‘Beter tot je recht’ programma. Het tempo ligt echter hoger (versnelling), waardoor er ruimte is om op alle vakken te verdiepen en te verbreden. Dit betekent dat er ook meer ruimte is voor ‘eigen tijd’ en meer ruimte voor extra thema’s (wereld oriëntatie). De natuurlijke leeromgeving bij Basisschool Kronenburgh en de gespecialiseerde begeleiding helpen de leerlingen tot zichzelf te komen en tot prestaties. Wanneer een leerling niet goed in z’n vel zit, gaan we op zoek naar de oorzaak hiervan. Wanneer de leerling als gevolg van hoge sensitiviteit last heeft van bijvoorbeeld concentratieproblemen gaan we op zoek hoe we de storende factoren kunnen wegnemen. Het werken met kleine groepen scheelt al heel veel. Door het bieden van verbreding, verdieping en versnelling worden meer- en hoogbegaafden uitgedaagd, wordt onderpresteren voorkomen en ontwikkelt de leerling leervaardigheden die later ook nodig zijn op de middelbare school. Hoogbegaafde kinderen ondervinden bij hun sociale contacten meer moeite dan andere kinderen, omdat leeftijdgenootjes elkaar niet altijd begrijpen. Bij Kronenburgh kan de meeren hoogbegaafde leerling blijven optrekken met ‘ontwikkelingsgelijke’ leeftijdsgenootjes (peergroups). Om toegelaten te worden tot het leerprogramma meer- en hoogbegaafd is het dan ook noodzakelijk dat het IQ van de kinderen is getest: o meerbegaafde kinderen: IQ vanaf 115; en o hoogbegaafde kinderen: IQ 130 en hoger.
8.1
Kleuter HB
Bij Basisschool Kronenburgh begint het onderwijs voor meer- en hoogbegaafden reeds in de onderbouw (kleuters). Echter op deze leeftijd valt nog niet vast te stellen of sprake is van meer- en hoogbegaafdheid. Wel zijn er vaak signalen en kun je spreken van een ontwikkelingsvoorsprong. Echter, de ontwikkeling van kinderen verloopt niet lineair. Met name bij kinderen tot zes jaar verloopt die ontwikkeling veelal sprongsgewijs. Een voorsprong ten opzichte van andere kinderen kan Pagina 19 van 54
in de loop van een periode ook weer weg zijn. De ontwikkeling van de kleuter is bovendien nog erg omgeving gebonden. Dat wil zeggen dat het nest waaruit het kind komt, sterk bepalend kan zijn voor de manier waarop het kind zich ontwikkelt en ook een eventuele tijdelijke ontwikkelingsvoorsprong kan worden bewerkstelligd. Blijft een voorsprong bestaan en zich ontwikkelen, dan spreken we van potentieel (hoog)begaafd.. Voor de signalering van potentiele hoogbegaafdheid kijken we naar de volgende punten: Taalvaardigheid, Energie, Levensvragen, Invoelend vermogen, Honger naar kennis, Taakgerichtheid, Creativiteit, Aanpassingsvermogen, cijfers en letters, Sterk geheugen (zie http://eureka.inos.nl/?q=node/65). Ook voor de HB kleuters is het wenselijk reeds op een andere manier onderwijs te verzorgen. Wanneer een kleuter het HB programma volgt en later blijkt dat de ontwikkelingsvoorsprong zich niet doorzet, is er bij Basisschool Kronenburgh weer een uitdagende plek bij het ‘beter tot je recht’ programma of binnen de International Stream. 7 Uitdagingen voor het onderwijs aan hoogbegaafde kinderen. Voor de inrichting van het (hoog)begaafd onderwijs van Basisschool Kronenburg baseren wij ons op de 7 kenmerken van het leerproces van meer- en hoogbegaafden zoals geformuleerd door NOVILO: Onjuiste overtuigingen Wanneer een hoogbegaafd kind ervan overtuigd is iets niet te kunnen, dan laat hij zich moeilijk van het tegendeel overtuigen. (Valse) overtuigingen kunnen hoogbegaafde kinderen laten blokkeren. Ze schrijven falen toe aan externe factoren waar ze geen invloed op hebben. Onze begeleiding voorziet in een stapsgewijze aanpak met kleine succesjes en feedback op inzet en doorzettingsvermogen. Resultaat is de resultante van talent * inzet * strategie. Het geheugen Hoogbegaafde kinderen kunnen in het onderwijs vastlopen wanneer hun geheugen onvoldoende is geoefend en leerstijlen onvoldoende zijn ontwikkeld. Waar andere kinderen zich spelenderwijs en al doende deze leerstrategieën aanleren, doet een hoogbegaafd kind dit niet, omdat hij het met zijn intelligentie lange tijd voldoende weet te compenseren. Onze begeleiding is er op gericht hoogbegaafde kinderen expliciet leerstijlen aan te leren. Uitleg van het ‘waarom’ van de noodzaak tot verandering van leerstrategie kan hoogbegaafde kinderen over hun ‘weigerdrempel’ heen helpen. Door leerstof aan te bieden volgens de 5 basisprincipes van het geheugen: zintuigen, emotie, herhaling, verbinding, begrip gaan wij het geheugen trainen. Kinderen die echt zijn vastgelopen, moeten stapje voor stapje met positieve feedback op de inzet en kleine beloningen begeleid worden naar herstel van het functioneren van het geheugen. Motivatie Hoogbegaafde kinderen kunnen in het reguliere onderwijs hun motivatie voor ‘school en leren’ zijn kwijtgeraakt. Kinderen met intrinsieke motivatie hebben minder sturing nodig. Het is van belang gemotiveerde kinderen ook gemotiveerd te houden. Pagina 20 van 54
Wij begeleiden kinderen met weinig motivatie door een aantrekkelijk perspectief aan de horizon te schetsen, een perspectief met korte termijn winst. Daarnaast zijn duidelijke regels een ‘must’ voor succes. Regels moeten altijd consequenties hebben: geen consequentie, geen regel. Ons beleid is dus enerzijds positieve feedback en beloning bij goed gedrag, negatieve feedback en een passende sanctie bij verkeerd gedrag, anderzijds warme begeleiding en hulp. Wij werken hierbij vanuit de visie van de ‘positieve psychology’ waarover o.a. Martin Selligman veel gepubliceerd heeft: hoe je vanuit motivatie door directe feedback (belonen straffen) kunt doorgroeien tot motivatie door betekenisvol bezig te zijn. Frustratie Veel hoogbegaafde kinderen hebben een smalle band van uitdaging en een lage frustratietolerantie ontwikkeld. Deze ontstaan enerzijds doordat de kinderen nooit geleerd hebben om door te zetten bij opgaven die iets buiten hun directe bereik liggen, anderzijds door een snel optredend idee iets niet te kunnen wanneer het niet meteen lukt en (te) snel afgeleid te zijn door dingen in hun naaste omgeving. Er ontstaat zodoende bij moeilijkere opgaven een neiging tot vluchtgedrag, dat zich uit in ‘saai’ zeggen, kleine kwaaltjes, hangen en poppetjes tekenen. Onze begeleiding van hoogbegaafde kinderen is erop gericht vluchtgedrag snel te onderkennen en actie te ondernemen door het maken van kleine leerstapjes met succes als gevolg. Daarnaast bieden wij op school duidelijkheid en structuur wat de mogelijkheid tot vluchten beperkt. Samenwerken Hoogbegaafde kinderen hebben vaak veel moeite met samenwerken. Belangrijke vaardigheden die ontwikkeld moeten worden voor succesvol samenwerken zijn: kunnen luisteren, om kunnen gaan met uitgestelde aandacht, compromissen kunnen sluiten en je kunnen inleven in een ander. Onze begeleiding is er op gericht de samenwerkingsvaardigheden te ontwikkelen en duidelijkheid te verschaffen over: doel, vorm van samenwerking, eisen, randvoorwaarden, rolverdeling, eigenaarschap en impliciete regels. Zelfstandig werken Zelfstandig kunnen werken is een ‘must’ voor succes op school en voor het ontwikkelen van een volwaardige persoonlijkheid. Het perfectionisme van sommige hoogbegaafde kinderen kan omslaan in frustratie en faalangst. Onze begeleiding is erop gericht de samenwerkingsvaardigheden steeds weer op een hoger niveau te brengen door het geven van positieve feedback en belonen van behaalde successen. Wij leren onze leerlingen dat fouten maken mag, dat falen mag om zo faalangst te voorkomen / te overwinnen. Wegwerken hiaten Een hiaat is een kennisgat. Voor vakken met een opbouwend karakter, zoals de meeste exacte vakken en talen, vormen hiaten een groot risico voor de vervolgstudie. Wanneer een hiaat niet wordt weggewerkt, kan het gat na verloop van tijd een onoverbrugbare kloof worden. Hoogbegaafde kinderen hebben meer kans om hiaten op te lopen dan andere kinderen, omdat zij zich in het basisonderwijs vaak met hun slimheid konden redden of omdat zij een klas hebben overgeslagen, zonder alle stof te hebben gevolgd. Onze begeleiding is erop gericht hiaten tijdig op te sporen en reparatieprogramma’s uit te voeren. Pagina 21 van 54
9 Kernwaarden bij onze begeleiding 9.1
Lesgeven (pedagogisch-didactisch handelen)
Het lesgeven is de kern van ons werk. We onderscheiden pedagogisch en didactisch handelen, hoewel beide facetten van ons werk feitelijk onscheidbaar zijn. Pedagogisch klimaat Onze leerkrachten hebben een vormende en opvoedende taak. We vinden het belangrijk dat leerlingen goed met zichzelf en met anderen kunnen omgaan. Daarom creëren de leerkrachten een veilig en gestructureerd klimaat waarin kinderen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelen. Wij hechten veel waarde aan een positieve en motiverende leraar. De leerkracht is een begeleider die ervoor zorgt, dat de leerlingen het werk zelfstandig of samen met anderen kunnen doen. Kernwoorden zijn: relatie, competentie en autonomie. Hierbij zijn onze uitgangspunten: - De leerkrachten zorgen voor een ordelijke klas. - De leerkrachten zorgen voor een functionele en uitdagende leeromgeving. - De leerkrachten gaan positief en belangstellend met de leerlingen om. - De leerkrachten zorgen voor interactie met en tussen de leerlingen. - De leerkrachten bieden de leerlingen structuur. - De leerkrachten zorgen voor (sociale) veiligheid. - De leerkrachten hanteren de afgesproken regels en afspraken. - De leerkrachten laten de leerlingen zelfstandig (samen) werken. Didactisch handelen Op onze school geven de leerkrachten op een effectieve wijze gestalte aan adaptief onderwijs. We geven onderwijs op maat. We differentiëren bij de instructie (directe instructie) en de verwerking (zowel naar inhoud als naar tempo). Van belang daarbij is: oog hebben voor het individu, een open houding, wederzijds respect en een goede relatie waarin het kind zich gekend weet. Belangrijke pedagogische noties zijn: zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid, kritische zin, reflecterend vermogen en samenwerking. Hierbij zijn onze uitgangspunten: - De instructie wordt gedifferentieerd aangeboden op meerdere niveaus. - De leerkrachten geven directe instructie. - De leerlingen werken zelfstandig samen. - De leerkrachten geven ondersteuning en hulp. - De leerlingen krijgen de mogelijkheid om steeds meer zelf te gaan nakijken. - De leerkrachten zorgen voor leerstofdifferentiatie. - De leerkrachten zorgen voor tempodifferentiatie. - Coöperatief leren maakt een belangrijk onderdeel uit van onze manier van werken in de groepen. - Lessen zijn goed opgebouwd.
9.2
Handelings- en opbrengstgericht werken
Bij handelingsgericht werken (HGW) wordt het onderwijs doelgericht afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen en speel je in op de verschillen tussen leerlingen. Pagina 22 van 54
HGW maakt het onderwijs ‘passend’ voor elke leerling. HGW betrekt daarbij alle partijen: school, leerling, ouders(ervaringsdeskundigen) en externe adviseurs. Basisschool Kronenburgh werkt met individuele leerplannen en een overstijgend groepsplan en gebruikt zo veel mogelijk adaptieve lesmethodes. Zo geven wij invulling aan HGW. Bij opbrengstgericht werken (OGW) werkt de leerkracht planmatig toe naar vooraf vastgestelde leerdoelen. Hiertoe verzameld de leerkracht op systematische wijze de leeropbrengsten zoals de cito-scores. Wij gebruiken zowel methode gebonden als niet methode gebonden toetsen om de resultaten van leerlingen nauwgezet te monitoren.
9.3
Beroepshouding
Ons team beschikt niet alleen over lesgevende capaciteiten, maar ook over een professionele instelling en een juiste beroepshouding. Daarom hechten wij veel waarde aan: - Handelen overeenkomstig de missie en de visie van de school. - Zich collegiaal opstellen. - Zich medeverantwoordelijk voelen voor de school, de leerlingen en elkaar. - Met anderen kunnen en willen samenwerken. - Het werk met anderen bespreken. - Zich adequaat voorbereiden op vergaderingen en bijeenkomsten. - Genomen besluiten loyaal uitvoeren. - Zichzelf en het klaslokaal openstellen voor anderen. - Aanspreekbaar zijn op resultaten en op het nakomen van afspraken. - Gemotiveerd zijn om zichzelf te ontwikkelen. - Anderen kunnen en willen begeleiden of helpen. - Beschikken over reflectieve vaardigheden. - Planmatig werken. - Bereid zijn om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de school.
Pagina 23 van 54
10 Organisatie van het onderwijs 10.1 Leertijd Op onze school willen we de leertijd effectief besteden en verlies van leertijd voorkomen. De beschikbare leertijd dient er minimaal voor te zorgen dat alle leerlingen de einddoelen basisonderwijs behalen. Basisschool Kronenburgh verzorgt alleen dagonderwijs. Volgens de wet moeten kinderen in acht schooljaren ten minste 7520 uren onderwijs ontvangen, waarvan in de eerste vier schooljaren ten minste 3520 uren (880 uur per jaar) onderwijs en in de laatste vier schooljaren ten minste 3760 uren (940 uur per jaar). Het maximaal aantal lesuren per week is 26 uur. Basisschool Kronenburgh verzorgt elk schooljaar 40 weken onderwijs (25 uur per week) dat neer komt op (1000 gecorrigeerd voor 3 doordeweekse feestdagen) 985 uur. Hierbij wordt gerekend van 1 oktober tot 1 oktober zodat de effecten van de van de vakantiespreiding worden opgevangen.
10.2 Continurooster en invulling leerdagen Basisschool Kronenburgh hanteert het continurooster. De schooltijden zijn van maandag tot en met vrijdag 8.30 tot 14.15. Van 8.30 10.30 12.00 12.30
Tot 10.30 12.00 12.45 14.15
Opening en lesblok 1: Kerntakentijd Speelkwartier + lesblok 2: Talententijd Lunch + spelen Lesblok 3: Projectteamtijd
Bij elk gespecialiseerd leerprogramma wordt gewerkt met een aparte lestabel. Hiervan kan bij individuele leerprogramma’s weer worden afgeweken. Deze lessentabel geeft een kader aan de leerkrachten hoe een goede balans gegeven kan worden aan het werken aan de verschillende kerndoelen zoals de Minister van Onderwijs die verplicht stelt. De lessentabel is op de opbouw van de leerdag afgestemd: Opening Lesblok 1: Kerntakentijd Lesblok 2: Talententijd
Lesblok 3: Projectteamtijd
Religie, Filosofie, Cultuur, Economie, Burgerschap Rekenen / Wiskunde en Taal en Schrijven Wereldoriëntatie / thematisch project gestuurd onderwijs (inclusief Verkeer, Natuur, Aardrijkskunde, Geschiedenis), Eigen tijd, Leren leren, Engels, Extra Taal en Rekenen Science, Projectmanagement, Ondernemen, Muziek, Handvaardigheid, Gym, Sociale redzaamheid, Drama
In de loop van het schooljaar vinden er verschillende activiteiten plaats, die (meestal) binnen de schooluren vallen, maar een afwijking kunnen geven op het lesrooster: Sinterklaas, Kerst, Carnaval, Pasen, sport, Theater, Kinderboekenweek, Museumbezoek, bedrijfsbezoek.
Pagina 24 van 54
11 Wettelijke inhoud (kerndoelen) De leerlingen krijgen onderwijs in alle vakgebieden die de minister verplicht stelt (kerndoelen), opdat de leerlingen goed zijn voorbereid op het voortgezet onderwijs. De voertaal is Nederlands (uitgezonderd onderwijs in andere talen). Bij de selectie van leermaterialen gaan wij uit van de volgende criteria: - adaptief; het kind staat centraal, niet de methode / de methode biedt de mogelijkheid om alleen die stof te werken die nog niet wordt beheerst; - differentiërend: de methode biedt de mogelijkheid om zowel de stof in kleinere of juist grotere stappen te doorlopen / kunnen kiezen voor makkelijker of juist moeilijker; - inspelend op meer- en hoogbegaafdheid; - digitaal en tastbaar materiaal; - doorlopende leerlijn en / of aanvullende materialen. Wanneer de methode onvoldoende excellerende (verbredende en verdiepende) inhoud biedt zal aanvullend materiaal worden toegevoegd. Kleuters Voor kleuters maken wij gebruik van materialen die minder duidelijk zijn onder te brengen binnen de kerndoelen, maar voortkomen uit de leermiddelenlijst (hoog)begaafden van SLO (Stichting leerplanontwikkeling): - Beginnende geletterdheid tot lezen (spelen met letters), gogetter (bordspel), 3DBrick (ruimtelijk inzicht); Nikitin (constructie), ontdekkisten (geluid, wegen drijven zinken, magnetisme), ontwikkelingsmateriaal-plus (combineren, construeren, rekenen, lezen samenspelen), pyramis (kubussen), rush hour (game), slimmerikken (problemen oplossen), Tantrix 9zes kantige schijfjes), Tridio (driedemensionaal), Set 9combineren), 24-game (rekenen), Bolleboos (rekenen), Tangram (vormen), Hide&seek (ruilen waarden), North Pole Camouflage (denkspel), Gigo (techniek), Capsella (techniek), Logeo (bordspel waarnemen), Klein maar fijn( taal, rekenen, doen, natuur, muziek), Cuboro (knikkerspel), Katamino (hersenbreker), Kapla (constructie), Pico(taal, rekenen), K’nex (constructie), Paletti (rekenen), Polydron (rekendriehoeken), Laat eens zien (lespakketten); Klein maar dapper (filosofie). Taal en lezen CODE26 is de EXOVA-taalmethodiek voor groep 1 t/m 8, gebaseerd op leerlijnen. De methode omvat technisch lezen, spelling, grammatica en woordenschat. http://www.exova.nl/code26/ Alle overige taalleerdoelen (informatieverwerving en –verwerking) zijn geïntegreerd binnen de WO methoden zoals T-WORLD, IPC en Alles-in-1. Nieuwsbegrip wordt gebruikt als extra training begrijpend lezen: http://www.nieuwsbegrip.nl.
Pagina 25 van 54
De taal methode Alles-Apart wordt gebruikt om ook zonder computer met de taalregels te oefenen: http://alles-in-1.org/#slide=3 Verder maken we gebruik van Taalzee van de Universiteit van Utrecht om de taalregels te automatiseren: http://www.taalzee.nl. Voor beginnend lezen gebruiken wij CODE26 LetterRijk. Dit is een uitgebreide game waarmee kinderen zichzelf spelenderwijs leren lezen: http://www.exova.nl/code26 In aanvulling hierop gebruiken wij de methode zo leren kinderen lezen en spellen: http://www.zoleerjekinderenlezenenspellen.nl/inleiding.htm De docent hanteert de zwaluw aanpak (Zelfstandig Werken bij Aanvankelijk Lezen met Uiteenlopende Werkvormen): http://www.slo.nl/primair/leergebieden/ned/taalsite/lexicon/00464/ Groep Onderbouw
Middenbouw Bovenbouw
Methoden Code 26 / letterrijk, Taalzee, Zo leren kinderen lezen en spellen, (Veilig leren lezen) Code26, Alles-Apart, Taalzee, nieuwsbegrip Code 26, Alles-Apart, Taalzee, nieuwsbegrip
Verrijking en verdieping: Taalvaardigheden: Plustaak begrijpend en studerend lezen, Plustaak Taal en Lezen, Slimme taal, Stenvertbloks Taalmeesters, Taaltoppers, Lezen in beeld, Kids week, nieuwsbegrip Technisch lezen: Bolleboos leesseries, Villa Alfabeth / Villa Verdieping Reguliere methode: Lezen in beeld. Engels Picaro voor groep 1 t/m 8. De leerlingen worden opgeleid voor de Cambridge examens voor “young learners”. http://www.onzeengelseles.nl/ of http://picaroworld.com/ Groep Methoden Onderbouw Picaro Middenbouw Picaro Bovenbouw Picaro Schrijven Novoskript met ruime aandacht voor de motoriek en een verantwoorde opbouw (niet te snel, te klein) van groep 3 tot en met 8: http://boreaal.nl/producten/novoskript Verder wordt er gewerkt met creatieve opdrachten en motorische vaardigheden die aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen en projecten. Werken met kroontjespennen, kalligrafie en dergelijke. Groep Methoden Onderbouw Novoskript Middenbouw Novoskript Bovenbouw Novoskript Rekenen / Wiskunde
Pagina 26 van 54
Math is een digitale reken- en wiskundemethode, met ontdekhoek: http://www.exova.nl/exova-tools/math Rekentuin is een digitale methode voor automatisering van rekenvaardigheden + game brokkenfabriek: http://www.rekentuin.nl/over-rekentuin Indien nodig vallen we terug op WIG (Wereld in getallen): http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Rekenen/De-wereld-in-getallen.htm Groep Alle bouwen
Methoden Math + Rekentuin
Verrijking en verdieping: Bolleboos, Breinbrekers, Da Vinci Code, Telduivel, doeboeken, Go, Kien Rekenen, Hoehandel, Magico, Plustaak Rekenen, Rekenpuzzels en breinkrakers, Rekentijger, Reken toppers, Rekenweb, Somplex, Stenvertbloks Rekenmeesters, Wisschriften Wereldoriëntatie De Alles-in-1 methode is de leidraad voor het projectmatig / thematisch gestuurd onderwijs: http://alles-in-1.org/groep5-8/groep5-8-over-de-projecten T-world is een WO methode van de makers van Math en Code26: http://www.exova.nl/exova-academy/invoering-digitaal-adaptief-onderwijs-met-t-world. IPC, het International Primary Curriculum (IPC) is het curriculum voor de creatieve en zaakvakken binnen het basissondewijs: http://www.ipc-nederland.nl/ Er kunnen altijd redenen zijn voor de leerkracht of de school extra projecten in te plannen, bijvoorbeeld door interesse van een groep, gebeurtenissen in de media of bij een individueel kind, of andere situaties die aandacht nodig hebben. Groep Methoden Alle bouwen Alles-in-1, T-world, IPC Verrijking en verdieping: Pittige plus torens Kunstzinnige Oriëntatie Basisschool Kronenburgh wil kinderen een brede intellectuele en culturele vorming meegeven. Op het gebied van cultuureducatie grijpt de school alle kansen aan om zich te verbreden en te verdiepen op dit gebied. De WO methoden dekken de leerdoelen voor kunstzinnige oriëntatie af. Groep Alle bouwen
Methoden Alles-in-1, T-world, IPC
Topografie Topografie wordt onvoldoende afgedekt vanuit de WO methoden. Als aanvulling kiezen wij voor de website Topotoer: http://www.topotour.nl/
Pagina 27 van 54
Groep Alle bouwen
Methoden Topotoer
Verkeer Verkeer wordt onvoldoende afgedekt vanuit de WO methoden. Als aanvulling kiezen wij voor de verkeersmethode van de ANWB Streetwise: het programma is opgebouwd uit vier modules passend bij de leeftijd en de ontwikkelfase van basisschoolleerlingen. Ter voorbereiding op het verkeersexamen: http://www.schoolenverkeer.nl Groep Alle bouwen 7 en 8
Methoden ANWB streetwise School en verkeer
Bewegingsonderwijs Vanuit de WO-methoden worden regelmatig suggesties aangereikt voor gymlessen. In alle andere situaties maken we gebruik van Gymlessen Basisonderwijs: http://gymlessenbasisonderwijs.nl/web/ Groep Methoden Alle bouwen WO-methodes + Gymlessen Basisonderwijs
11.1 Excellerende doelen Aanvullend op de wettelijke inhoud, verzorgt Basisschool Kronenburgh extra excellerende vakken. Ondernemen Wij vinden het belangrijk en uitermate zinvol dat kinderen al vroeg in aanraking komen met leren ondernemen. We werken hiervoor samen met de Kamer van Koophandel. Ook expertise van ouders en andere bekenden zetten we hierbij graag in. Kinderen leren de verschillende aspecten van het ondernemerschap: plannen maken en doelen stellen, taken verdelen, overzicht bewaren, bijstellen waar nodig, werken met geld en begrotingen, aspecten van marketing en keuzes maken. De projecten en activiteiten kunnen zowel uit de kinderen als uit de leerkrachten of school komen. Elk jaar komt er in ieder geval een project ‘leren ondernemen’ aan bod. Groep Methoden Alle bouwen Ondernemende kinderen op komst: Eduforce WO methodes Onderzoek en wetenschap Het hoe en waarom, het begrijpen waarom dingen zijn zoals ze zijn, het leren onderzoeken en kennismaken met verschillende vormen van onderzoek en wetenschap, is zeer waardevol en bij Basisschool Kronenburgh laten we kinderen er al van jongs af aan mee kennismaken. Hierbij gebruiken we de wereld om ons heen, plannen we uitstapjes, vragen we mensen les te geven en maken we gebruik van het Science Centre in Delft en opdrachtkaarten van Nemo. Ook doen we mee met wedstrijden als Lego League en het Techniektoernooi. Groep Methoden Alle bouwen WO methodes Pagina 28 van 54
Filosofie Kinderen denken vaak na over grote vragen. Het is belangrijk dat hier ruimte voor is en dat ze hier met elkaar over kunnen sparren. Zowel aan de hand van methodes als aan de hand van vragen en opmerkingen van leerkrachten en leerlingen wordt hier aandacht aan besteed. Ook bieden wij de kinderen kennis over filosofie en filosofen aan. Groep Methoden Alle bouwen Filosofie op de basisschool Verrijking en verdieping: Filosofie voor kids, Kinderen filosoferen, Klein maar dapper, Vliegende papa’s. Godsdienst In Nederland staan we in een joods christelijke religieuze traditie. Niet alle kinderen krijgen dit vanuit huis mee. Meer weten over deze traditie, weten wat dit voor jou kan betekenen, de keuzes die je hebt, de keuzes die anderen maken; het bespreken van deze onderwerpen helpt kinderen zich te ontwikkelen binnen onze moderne samenleving. Leefstijl: http://www.leefstijl.nl/programmas.html Kind op zondag: http://www.kindopzondag.nl/ Groep Methoden Alle bouwen Leefstijl / Kind op zondag Verrijking en verdieping: Filosofie voor kids, Kinderen filosoferen, Klein maar dapper, Vliegende papa’s. ICT De kinderen leren om te gaan met verschillende vormen van Multi Media. Zowel op de computer als met foto en film, geluid en het zelf leren creëren met behulp van moderne technologie. Ook leren de kinderen hoe bijvoorbeeld een printer in elkaar zit. Ze krijgen de ruimte om hierin hun eigen interesse te ontdekken, en moeten tevens allemaal de basis van de computerprogramma’s doorlopen aan de hand van de methode Basisbits (Excel, Power Point, Windows en meer). Groep Methoden Alle bouwen Basisbits Muziek De kinderen komen in aanraking met alle vormen van muziek. Verschillende stijlen, verschillende manieren om muziek te gebruiken (films, media) verschillende instrumenten en verschillende methodes om muziek te maken. Op school zijn instrumenten aanwezig en de kinderen worden gestimuleerd om te laten zien waar ze zelf met muziek buiten school mee bezig zijn. Regelmatig creëert de school momenten waarop de kinderen hun aanwezige muzikale vorderingen kunnen delen met anderen. Groep Methoden Alle bouwen WO methodes Smartgames
Pagina 29 van 54
Door de inzet van educatieve spellen wordt het denken, strategie bepalen, samenwerken en omgaan met verlies en winnen gestimuleerd. Er zijn verschillende spellen aanwezig waar de kinderen mee werken. Er zijn individuele spellen, spellen voor twee personen, korte spellen voor meerdere personen en lange gezelschapsspellen.
11.2 Excellerende vaardigheden Het verwerken van aangeboden kennis gaat tezamen met het ontwikkelen van excellerende vaardigheden zoals strategisch denken, samenwerken, creatief en probleemoplossend denkvermogen. De specifieke kenmerken van (hoog)begaafde leerlingen, en de manier om daarmee om te gaan, komen constant aan bod in ons onderwijs. Kinderen leren doelen te stellen, leren samen te werken op hoog niveau, leren problemen aan te pakken en leren van denkwijzen van zichzelf en anderen. Ze zien belemmeringen waar anderen en zijzelf tegen aan lopen. Ze herkennen en erkennen gedrag, gedachten en handelingen die effectief (of juist niet) zijn en leren daar al op jonge leeftijd naar te kijken, consequenties aan te verbinden en keuzes in te maken. De leerkrachten zorgen dat de kinderen ervaren wat er gebeurt en bespreken dit regelmatig, zowel klassikaal als individueel. Stappenplan spreekbeurt, Werkstuk wijzer, Grafische organisatiemethode, ZIP informatieverwerking, Detective Denkwerk, Opstekers Projectmatig werken
11.3 Excellerende wedstrijden Basisschool Kronenburg doet mee aan Legoleague, het Techniektoernooi
11.4 Sociaal emotionele ontwikkeling Kinderen beginnen al jong met het ontwikkelen van sociaal-emotionele vaardigheden. Het gaat hierbij om hoe de kinderen: - omgaan met zichzelf; - omgaan met leeftijdsgenoten; - omgaan met volwassenen; en - omgaan met spel, taak en werk. Basisschool Kronenburgh besteedt veel aandacht aan de sociaal emotionele ontwikkeling van de leerlingen. Hierbij kunnen we vier aspecten onderscheiden, namelijk: voelen, denken, kunnen en willen. Dit kader vormt de basis voor het volgen van de ontwikkeling van de kinderen (signaleren) en het analyseren van de problemen en het opstellen van een sociaal emotioneel handelingsplan. Wij streven ernaar dat ieder kind een standpunt kan formuleren, daarbij rekening houdend met gevoelens en wensen van anderen. Het kind leert zich verantwoordelijk te voelen voor het samen zijn. Het respectvol met elkaar omgaan, handelen naar algemeen geldende normen en waarden en het respecteren van verschillende culturen zijn belangrijke factoren. Pagina 30 van 54
Wij gebruiken de methode “Leefstijl voor PO + Levensbeschouwing” om leerlingen zich bewust te laten worden van de normen en waarden in de maatschappij. Dit leren ze niet op een theoretische manier maar in de praktijk. Samen met klasgenoten doen leerlingen allerlei activiteiten en opdrachten die het besef van ‘goed met elkaar omgaan’ versterken. Het levensbeschouwelijke binnen de methode richt zich op verhalen over de vijf grote religies en enkele verhalen uit andere (ook niet-religieuze) tradities. Er ligt een accent op de joodschristelijke traditie, de traditie waarin de Nederlandse cultuur vooral geworteld is. In de lessen worden, daar waar mogelijk, bruggen gelegd tussen verschillende religies om de overeenkomsten zichtbaar te maken. http://www.leefstijl.nl/programmas.html Ons administratiesysteem ParnaSys gebruiken we als leerlingvolgsysteem inclusief het onderdeel sociaal emotionele ontwikkeling Zien: http://www.zienvooronderwijs.nl/.
11.5 Actief burgerschap en veiligheid Het actieve burgerschap neemt binnen ons onderwijs een belangrijke plaats in. Wij streven ernaar dat de kinderen leren dat ze deel uitmaken van de samenleving en hierbij ook betrokken zijn. Ons belangrijkste doel is om de kinderen bij ons op school een waardige, veilige plek te geven in de samenleving, en ze te laten excelleren door gebruik te maken van alle mogelijkheden die aanwezig zijn in het kind. Wij willen dat de kinderen later volwassenen worden die kunnen omgaan met de mensen om hen heen. Mensen die hun kennis en kracht willen delen en inzetten in de wereld. Dit gaat vanuit een basis van veiligheid, begrepen worden en vanuit respect en vertrouwen. Het plezier van jezelf mogen zijn en het plezier in jezelf ontwikkelen op allerlei gebied staat hierbij centraal. We leggen een basis van waaruit de kinderen de wereld in kunnen: - door op jonge leeftijd te leren dat iedereen anders is, maar ook hetzelfde; - door aangesproken te worden op specifieke kenmerken van je ‘kunnen’; - door dit te herkennen en erkennen bij jezelf en anderen. Wij dragen zorg voor een veilige basis op school. We zijn alert op pesten, nemen signalen serieus en hanteren hierbij het pestprotocol en hanteren een meldcode huiselijk geweld.
11.6 Methodegebonden toetsing Bij alle vakgebieden wordt gebruik gemaakt van de daarbij horende leerlijnen en methodegebonden toetsen. Bij de meeste vakken hebben de kinderen de ruimte hun eigen tempo te volgen. De didactische leeftijd is altijd ons minimumdoel. Mochten er bij het kind extra factoren spelen, bijvoorbeeld dyslexie dan houden we hier rekening mee en kijken we wat er minimaal (en maximaal) met het kind bereikt kan worden. Pagina 31 van 54
Ook kijken we op welke wijze we de leerlingen hulp en compensatie kunnen aanbieden om hier zo min mogelijk in het leren door belemmerd te worden (Ik leer anders, audio middelen etc.).
11.7 Methode onafhankelijke toetsing Signaleren hiaten / Cito-entreetoets Voor het signaleren van hiaten (verplichte lesstof die de leerling nog niet of onvoldoende beheerst) nemen wij de Cito-entreetoets af. De Entreetoets bestaat uit zestien reguliere taken met per taak ongeveer twintig tot dertig opgaven die betrekking hebben op de basisvaardigheden Taal, Rekenen-Wiskunde en Studievaardigheden. De entree toets kan wanneer hier aanleiding voor is ook tussentijds worden ingezet. Jaarlijkse Cito-toetsen Naast de methode gebonden toetsen nemen wij ook de jaarlijkse Cito-toetsen af: we volgen de Cito toetskalender: rekenen/wiskunde, begrijpend lezen, technisch lezen, luisteren, spelling, woordenschat, technisch lezen, studievaardigheden. Ook voor Engels gebruiken wij de Cito test. Het maken van toetsen is voor leerlingen een belangrijke leerervaring. Het is goed om te weten wat je wel kunt en waar je nog aan moet werken. Wij bespreken de toetsresultaten dan ook open met onze leerlingen. Beoordeling resultaten De gegevens van de toetsen houden wij bij in overzichten, waardoor het mogelijk wordt de prestaties van de leerlingen over een periode van jaren te volgen. Naar aanleiding van de uitslag van de toetsen stellen we ons de volgende vragen: 1. Gaat de ontwikkeling van het kind vooruit? 2. Hoe gaat het met het kind in vergelijking met anderen? 3. Hoe doet de school het in vergelijking met andere scholen? Als er in de ontwikkeling van een kind iets niet helemaal naar wens gaat, kunnen signalen tijdig worden waargenomen.
11.8 Advisering voortgezet onderwijs / Eindtoets Op basis van de toetsingsresultaten geeft Basisschool Kronenburgh een opleidingsadvies. Om tot het vervolgschooladvies te komen, maken wij gebruik van de Eindtoets Basisonderwijs dat weer onderdeel uitmaakt van Cito Volgsysteem primair onderwijs (LOVS). Alle toetsen van dit volgsysteem zijn op elkaar afgestemd en zo volgen wij de vorderingen van elke individuele leerlingen in alle groepen. De Eindtoets bevat opgaven op het gebied van Taal, Rekenen-Wiskunde, Studievaardigheden en Wereldoriëntatie. De specifieke functie van de Eindtoets is het geven van onafhankelijke informatie voor de keuze van het best passende brugklastype voortgezet onderwijs. De Eindtoets is een schoolof leervorderingentoets: de toets meet wat een kind in vergelijking met andere kinderen in acht jaar basisonderwijs geleerd heeft. Leervorderingen zeggen iets over de kansen op succes in de verschillende typen van het voortgezet onderwijs. Met behulp van de
Pagina 32 van 54
Intelligentietest bij de Eindtoets, maken wij het verschil zichtbaar tussen capaciteiten (wat zit erin?) en leervorderingen (wat komt eruit?). Basisschool Kronenburgh neemt ook de Cito-toets Basisvaardigheden af: een gedetailleerd overzicht van de prestaties op de verschillende onderdelen waaruit Taal en RekenenWiskunde bestaan: in één oogopslag een beeld van de sterke en minder sterke kanten van de leerlingen. Bovendien geeft het Leerlingprofiel ook de vaardigheidsscores weer. Basisschool Kronenburgh neemt naast de Eindtoets ook de Intelligentietest af en rapporteert de intelligentie-index van de leerling, maar ook gegevens over de verbale en ruimtelijke intelligentie en over de score op beide onderdelen samen: de algemene intelligentie.
11.9 Leerlingvolgsysteem en schoolrapport Basisschool Kronenburgh werkt volgens de 1-zorgroute waarmee op groeps-, school- en bovenschools niveau het onderwijs passend wordt gemaakt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De kern van de 1-zorgroute is de cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen. Hierin is proactief handelen en opbrengstgericht handelen het uitgangspunt. In de groep De cyclus van handelingsgericht werken wordt vijf keer per jaar door de leerkracht doorlopen (na elke lesperiode) en kent de volgende stappen: - evalueren en verzamelen van gegevens; - signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften; - het benoemen van specifieke onderwijsbehoeften; - het clusteren van leerlingen met gelijksoortige specifieke onderwijsbehoeften; - opstellen van het groepsplan; en - uitvoeren van het groepsplan. In periode 3 en 5 staan de Citotoetsen gepland en worden de schoolrapporten opgesteld, uitgereikt en is er een tafeltjesavond (bespreking met ouders). Schoolniveau De leerkracht bespreekt de resultaten, conclusies van de individuele leerling en groep als geheel met de schooldirectie. Vervolgens wordt het actieplan per leerling en het groepsplan opgesteld. Tevens wordt bekeken of eventueel extra zorg nodig is (zie zorgstructuur). Bovenschools niveau Basisschool Kronenburgh werkt samen met andere scholen, instellingen en professionals, opdat er een integraal en passend arrangement is voor leerlingen en hun opvoeders die bijzondere ondersteuning nodig hebben (zie zorgstructuur verderop in dit schoolplan). Basisschool Kronenburgh werkt samen met Novilo-scholen: scholen die actief werken aan talentontwikkeling.
Pagina 33 van 54
Systeemondersteuning Basisschool Kronenburgh gebruikt van Viadesk voor de archivering van alle documenten in het kader van het leerlingvolgsysteem (handelingsgericht / opbrengstgericht werken). Tevens maakt Basisschool Kronenburgh gebruik van het leerling volgsysteem van Cito. Deze taken worden geïntegreerd binnen ParnasSys.
11.10 Communicatie Interne Communicatie In een compacte school kan de vergaderstructuur eenvoudig blijven want de lijnen zijn kort; er kan direct gehandeld worden. Formeel vergadert de directie 1 maal per maand; een gedeelte van deze vergadering is tezamen met het personeel / team. Externe communicatie De school onderhoudt gereguleerde contacten met: - Onderwijs Adviesdienst - Peuterspeelzaal(en) - Voortgezet onderwijs - Pabo’s - Schoolmaatschappelijk werker - GGZ - Jeugdzorg - Schoolarts - Logopedist - Wijkagent - Opvoedbureau Florence - Samenwerkingsverband Haaglanden Communicatie met ouders Zie schoolgids Pagina 34 van 54
Oudercommunicatie geven wij verder als volgt inhoud: - Ouders worden betrokken bij oudercommissie. - Leerkrachten stimuleren ouders tot onderwijsondersteunend gedrag in de thuissituatie. - Ouders worden betrokken bij (extra) zorg. - Ouders (en hun kinderen) worden adequaat voorbereid op het vervolgonderwijs.
11.11 Medezeggenschapsraad, Oudercommissie Basisschool Kronenburgh zal een medezeggenschapsraad initiëren. En zo ook een Oudercommissie. Concretere uitwerking volgt.
11.12 Brede schoolontwikkeling Basisschool Kronenburgh wil inhoud geven aan de brede schoolontwikkeling middels deelname aan maatschappelijke lokale projecten / participatie aan activiteiten in de buurt in Rijswijk. Zo mogelijk is het schoolgebouw inzetbaar voor activiteiten van ‘de buurt’.
Pagina 35 van 54
12 Passend onderwijs en zorgplicht 12.1 Kaders passend onderwijs Passend onderwijs gaat over alle leerlingen in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs, het speciaal onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. In de praktijk gaat het dan vooral over die leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Met de invoering van passend onderwijs heeft elke school in Nederland ook een zorgplicht. Basisschool Kronenburg werkt met leerprogramma’s waarbij reeds gericht specifieke zorg en begeleiding aan de individuele leerling gegeven wordt. De overheid heeft een aantal referentiekaders vastgesteld, waaraan de kwaliteit van de onderwijszorg gemeten moet kunnen worden. In de beleidsbrief van de minister staan de volgende voorwaarden voor het nieuwe stelsel: - Leerlingen krijgen zo goed mogelijk onderwijs. - Ouders zijn betrokken bij hun kind op school. - Docenten zijn goed toegerust. - Scholen werken samen met jeugdzorg en gemeenten. - Doelmatig investeren. Deze voorwaarden worden aangevuld met de indicatoren, die de onderwijsinspectie stelt m.b.t. zorg en begeleiding. Basisschool Kronenburgh wil volgens deze referentiekaders en indicatoren werken.
12.2 Samenwerkingsverband Basisschool Kronenburgh valt binnen het samenwerkingsverband Rijswijk, Den Haag en Leidschendam Voorburg in het kader van ‘passend onderwijs’.
12.3 Zorgstructuur De leerkracht signaleert leerlingen die opvallen door middel van dagelijkse observaties in de klas, informatie van ouders, door middel van registratie van methode gebonden toetsen en niet methode gebonden toetsen. De leerkracht analyseert en diagnosticeert de gesignaleerde problemen of ontwikkelingen en neemt actie na registratie in het individuele handelingsplan en groepsplan. Ook vorderingen worden in deze plannen geadministreerd. Voor de analyse of diagnose kan de docent gebruik maken van de volgende instrumenten: - Zien (onderdeel ParnaSys); - LOVS (Cito leerlingvolgsysteem, zie paragraaf niet methodegeboden toetsen); en - SeoL (zie methode sociaal emotionele ontwikkeling). Indien wij aanvullende informatie wensen over een individuele leerling kunnen wij gebruik maken van: - Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau (NIO); en - de Schoolvragenlijst (SVL). Pagina 36 van 54
Voor leerlingen, die meer of andere onderwijsbehoeften hebben, kan daarna op schoolniveau de route worden doorlopen. Dit betekent (in overleg met de schooldirectie en ouders) de inzet van bijvoorbeeld de externe Orthopedagoog via het samenwerkingsverband. Daarna kan het voor sommige leerlingen nodig zijn om (aanvullende) externe ondersteuning door middel van advies, begeleiding of onderzoek aan te vragen. In het laatste niveau van de zorgroute kan dan gedacht worden aan een ander type speciaal onderwijs. Zorgniveau Niveau 1 groepsniveau Niveau 2 schoolniveau Niveau 3 bovenschoolsniveau (Advies, begeleiding, onderzoek) Niveau 4 Verwijzing naar ……
Betrokkenen Kind, leerkracht, ouders Kind, leerkracht, ouders, externe orthopedagoog. Kind, leerkracht, ouders, externe orthopedagoog, EZC, CJG, schoolbegeleidingsdienst e.d. Kind, ouders, leerkracht, externe orthopedagoog, pcl of cvi.
12.4 Samenwerkingsverband Basisschool Kronenburgh valt binnen het samenwerkingsverband Rijswijk, Den Haag en Leidschendam Voorburg. Maar ook leerlingen uit andere samenwerkingsverbanden zijn welkom bij Basisschool Kronenburgh. Het samenwerkingsverband krijgt de middelen voor het bieden van extra ondersteuning, die voorheen via de zogenoemde rugzakjes worden toegewezen. De samenwerkende scholen maken een plan om er met dat geld voor te zorgen dat iedere leerling binnen het samenwerkingsverband passend onderwijs krijgt. In het ene samenwerkingsverband zullen scholen dat anders organiseren dan in andere samenwerkingsverbanden.
12.5 Zorgprofiel Basisschool Kronenburgh werkt met een tweetal leerprogramma’s: - Beter tot je Recht; en - Meer- en hoogbegaafdheid. Doordat Kronenburgh werkt met verkleinde klassen kan de leerkracht meer zorg en begeleiding geven. In het leerprogramma ‘Beter tot je Recht’ richt Basisschool Kronenburgh zich ook op kinderen met een vastgestelde leerstoornis zoals dyslexie en dyscalculie. In het leerprogramma ‘Meer- en hoogbegaafdheid’ richt onze begeleiding zich op het leerproces van kinderen met een hoger IQ. Iedere leerling is anders. Er zijn geen kant-en-klare oplossingen. Het vraagt een samenwerking tussen school, ouders en eventueel ondersteunende specialisten zoals de orthopedagoog en/of kinderpsycholoog. 12.5 Inperking zorgprofiel Kronenburgh richt zich niet op kinderen met ‘alleen’ gedragsproblemen. Wanneer het gedrag het gevolg is van dyslexie, dyscalculie, meer- en hoogbegaafdheid passen de kinderen
Pagina 37 van 54
wel bij Kronenburgh, er vanuit gaande dat het gedrag zal normaliseren bij extra begeleiding in de verkleinde klassen. Kronenburgh richt zich niet op kinderen met een verstandelijke beperking. Ook bij het ‘Beter-tot-je-Recht’ programma zijn eisen geformuleerd o.a. wat betreft het IQ. 12.6 Samenwerkingspartners Aangezien passend onderwijs geen activiteit is die zich beperkt tot de school, maar waarbij samenwerking met externen essentieel is, werkt Kronenburgh samen met de volgende ketenpartners: - Onderwijsadvies West Zuid Holland / Novilo; - Onderwijsleerplicht: vertrouwensinspecteur (zeden zaken); - Florence: Schoolgericht maatschappelijk werk (SGMW) / Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG); - Zorggroep Kwadraat (voorheen Florence) Opvoedbureau; - GGD Zuid Holland West: jeugdgezondheidszorg; - Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL): verwijzing speciaal onderwijs; - Commissie voor de Indicatiestelling (CvI): onderwijs en begeleiding leerlingen met een gedragsstoornis of psychiatrisch probleem; en - een externe orthopedagoog. GGD Zuid-Holland West, jeugdgezondheidszorg De jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen van de GGD volgen het groeiproces van ieder schoolgaand kind. Dit gebeurt in aansluiting op de onderzoeken van de consultatiebureaus, voor kinderen van 0-4 jaar. Tijdens de schoolperiode wordt uw kind enkele malen onderzocht. Naast het lichamelijk onderzoek komen er ook andere dingen aan de orde. Gezondheid is meer dan “niet ziek zijn”. Het betekent ook dat een kind thuis zonder problemen slaapt, eet, zich aan de regels houdt, enz. Ook op school hoort een kind zich lekker te voelen. Al deze zaken komen naast de lichamelijke onderzoeken aan de orde. De volgende onderzoeken vinden plaats: - In groep 2 worden alle kleuters onderzocht door de schoolarts. Er wordt een lichamelijk onderzoek gedaan en in een gesprek met ouders wordt dieper ingegaan op het gedrag en het sociaal functioneren van het kind. - In het jaar dat uw kind negen wordt krijgt u een oproep thuis voor een vaccinatie. Uw kind wordt dan ingeënt tegen de ziekten difterie, tetanus, pokken, bof, mazelen en rode hond. - In groep 7 geeft een jeugdverpleegkundige van de GGD een gezondheidsles in de klas. Daarna heeft zij een individueel gesprek met alle leerlingen en wordt een beperkt lichamelijk onderzoek uitgevoerd. De onderzoeken vinden in de loop van het schooljaar plaats. Voorafgaand aan het onderzoek krijgt u nadere informatie. Alle informatie wordt vertrouwelijk behandeld. Wanneer er een probleem bij het kind wordt geconstateerd, neemt de JGZ- medewerker zo spoedig mogelijk contact met u op. Samenwerking zorggroep Kwadraat (voorheen “Florence”) Opvoeden roept vaak twijfels en zorgen op. Ouders kunnen een afspraak maken met een medewerkster van het opvoedbureau. Schoolgericht maatschappelijk werk (SGMW) Pagina 38 van 54
De schoolmaatschappelijk werker begeleidt en ondersteunt ouders en de leerkracht bij de begeleiding van kinderen met sociale of emotionele problemen zoals: - het kind vindt de omgang met anderen niet makkelijk; - het kind heeft moeite met het organiseren van schoolwerk of problemen op school; - het kind heeft problemen met ouders of anderen thuis; - het kind heeft problemen in de vrije tijd; - het kind zit niet lekker in z’n vel en weet niet goed hoe dat komt; en - ouders willen dat er iemand meedenkt met betrekking tot de opvoeding.
12.6 Beleid met betrekking tot langdurig zieken Zie schoolgids.
12.7 Schoolklimaat (incl. sociale veiligheid en risico inventarisatie) Basisschool Kronenburgh vindt het belangrijk, dat de school een veilige en verzorgde omgeving is voor de leerlingen en de medewerkers. Een omgeving waarin iedereen zich geaccepteerd voelt en waar het plezierig samenwerken is. Dit betekent dat: - de school er verzorgd uit ziet; - de leraren (onderling) en de leerlingen (onderling) respectvol met elkaar omgaan; - er invulling wordt gegeven aan regelmatige communicatie met ouders; - de school jaarlijks minimaal twee ouderavonden organiseert; en - de ouders participeren bij diverse activiteiten door middel van een actieve oudercommissie De school onderscheidt de volgende mogelijke problemen (incidenten): - fysiek geweld; - intimidatie en/of bedreiging met fysiek geweld; - intimidatie en/of bedreiging via MSN, sms, e-mail of internet; - pesten, treiteren en/of chantage; - seksueel misbruik, seksuele intimidatie; - discriminatie of racisme; - vernieling, diefstal, heling; en - (religieus) extremisme / radicalisering. In de klassen wordt regelmatig aandacht besteed aan de schoolregels op het gebied van sociale veiligheid. Basisschool Kronenburgh zal voor de verschillende mogelijke incidenten een handelingsprotocol opstellen dat jaarlijks aangepast wordt aan de problemen waar de school mee te maken heeft.
12.8 Arbo beleid en risico-inventarisatie (RIE) De RI&E is speciaal ontwikkeld om de risico’s in het primair onderwijs in kaart te brengen. Dit instrument zal worden gehanteerd om te komen tot een plan van aanpak inclusief prioriteitstelling.
12.9 Privacy Pagina 39 van 54
Voor het gebruik van gegevens van de leerlingen en personeel hanteert Basisschool Kronenburgh een beleidskader persoonlijke gegevens.
Pagina 40 van 54
13 ICT ICT is een middel om ons onderwijs effectiever, doelmatiger en kwalitatief beter te maken. Dit resulteert in een dynamische en uitdagende leeromgeving. ICT is geïntegreerd in ons onderwijs: - door onze keuze van lesmethodes met digitale onderdelen; - door het internet te gebruiken als informatiebron; en - door ICT ook in te zetten als communicatiemiddel, zodat de kinderen leren om zich verstaanbaar te maken in de digitale samenleving. Elke leerling werkt met een eigen laptop. Voor het gebruik van internet geldt de regel dat alleen die content bekeken en/of gebruikt mag worden die functioneel aansluit en/of relevant is voor het lesprogramma. Kronenburgh heeft voor een bedraad netwerk gekozen. Ondanks dat wifi in Nederland niet meer weg te denken is en je inmiddels meestal om je heen meerdere netwerken kunt signaleren en de aantoonbaarheid van stralingsrisico ter discussie staat, menen wij dat we als school toch met het mogelijke stralingsrisico rekening moeten houden. Basisschool Kronenburgh kiest er ook bewust voor geen ‘tablet-school’ te worden. We kiezen voor een goede balans in het gebruik zowel lesmateriaal in print als digitaal en schrijven en digitaal werken.
Pagina 41 van 54
14 Rendement 14.1 Opbrengsten Het handelen van Basisschool Kronenburgh is er op gericht dat de leerlingen presteren naar hun maximale mogelijkheden en dat ze opbrengsten realiseren die leiden tot passend en succesvol vervolgonderwijs. De opbrengsten worden vastgelegd en geanalyseerd. De leerlingen krijgen de juiste adviezen voor vervolgonderwijs. We verantwoorden ons advies aan het voortgezet onderwijs. We evalueren of de leerlingen presteren naar verwachting in het vervolgonderwijs. Omdat wij een startende school zijn, zijn er nog geen rendementcijfers beschikbaar.
14.2 Kerngetallen: in-, door- en uitstroom Omdat wij een startende school zijn, zijn er nog geen kengetallen voor in-, door- en uitstroom beschikbaar.
Pagina 42 van 54
15 Financieel en materieel beleid 15.1 Financieel beleid De stichting Basisschool Kronenburgh heeft geen winstoogmerk. Om de continuïteit van de basisschool te garanderen is ons financiële beleid gericht op: - een goed evenwicht tussen opbrengsten en kosten; - het zoveel mogelijk beperken van de overhead; - een vermogensopbouw in goede balans met (noodzakelijke) investeringen voor een goede begeleiding van de leerlingen.
15.2 Participerend onderwijs Basisschool Kronenburgh werkt binnen de gespecialiseerde leerprogramma’s ‘Meer- en hoogbegaafd’ en ‘Beter tot je recht’ met verkleinde groepen van gemiddeld 15 leerlingen. Dit is mogelijk, omdat ouders die voor deze leerprogramma’s kiezen, financieel participeren en een eigen bijdrage leveren van € 3.000,- per jaar. Wanneer ouders de eigenbijdrage niet willen of kunnen betalen, vervalt het recht tot deelname aan een verkleinde groep. Uw kind zal dan worden ingedeeld in een International Stream groep, met een leerlingaantal zoals dat gewoon is binnen het reguliere basisonderwijs. Zie de schoolgids voor de aanvullende kosten.
15.3 Anbi-stichting / Sponsoring / Externe bronnen / Studiebeurzen Basisschool Kronenburgh staat open voor sponsoring onder voorwaarden. Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die een sponsor verstrekt aan een bevoegd gezag, directie, waarvoor de sponsor een tegenprestatie verlangt in schoolverband. Tegenprestaties zijn bijvoorbeeld het noemen van de sponsor in de schoolkrant of een opdruk op T-shirts. Basisschool Kronenburgh staat positief tegenover sponsoring. Zeker waar het gaat om onze meer- en hoogbegaafde leerlingen nog een extra uitdaging te kunnen geven of om de financiële toelatingsdrempel voor kinderen met niet kapitaalkrachtige ouders te verlagen. De directie bepaalt van welke sponsormogelijkheid wel of geen gebruik zal worden gemaakt en bepaalt per situatie de grenzen van de tegenprestatie. Zo mogelijk zullen externe geldbronnen worden aangeboord, bijvoorbeeld subsidie Vervangingsfonds, techniekeducatie subsidie, cultuureducatie, Europees Platform VTTO (vroegtijdig tweetalig onderwijs).
15.4 Huisvestingsbeleid De gemeente Rijswijk draagt zorg voor de huisvesting van Basisschool Kronenburgh.
Pagina 43 van 54
Omdat Basisschool Kronenburgh kiest om te werken met verkleinde klassen zijn echter twee maal zoveel klaslokalen nodig dan de gemeente beschikbaar stelt. Deze ruimtes zal Basisschool Kronenburgh indien nodig bij de gemeente of op de vrije markt huren. Basisschool Kronenburgh zal naar verwachting de komende 5 jaar groeien naar 300 leerlingen. Dit betekent dat elk jaar opnieuw het huisvestingsvraagstuk actueel is tot de omvang van 20 lokalen is bereikt.
Pagina 44 van 54
16 Personeelsbeleid 16.1 Integraal Personeelsbeleid Basisschool Kronenburgh biedt aan personeel een uitdagende en stimulerende werkomgeving, waarin zij zich maximaal kunnen ontplooien. Kronenburgh kiest voor integraal personeelsbeleid: diverse beleidsterreinen (onderwijskundig, financieel, organisatorisch en personeel) ondersteunen en versterken elkaar en leveren een bijdrage aan de ontwikkeling en het welbevinden van het personeel. Daarbij wordt uitgegaan van de persoonlijke ontwikkeling van professionaliteit van personeelsleden in samenhang met de ontwikkeling van de Basisschool Kronenburgh als geheel. Bij Integraal Personeelsbeleid (IPB) is het regelmatig en systematisch afstemmen van de inzet, kennis en bekwaamheden van de medewerkers en de inhoudelijke - en organisatiedoelen van de schoolorganisatie van belang. De kwaliteit van medewerkers is de belangrijkste factor bij het behalen van optimale onderwijsresultaten. Basisschool Kronenburgh streeft in de personeelsbezetting naar een goede balans in de verdeling van het aantal mannen en vrouwen. Voorop staat echter de beste leerkrachten voor de klas te hebben. Het personeelsbeleid van Basisschool Kronenburgh streeft de volgende doelen na: - een goede werksfeer en een goed werkklimaat, waarin medewerkers zich veilig en gewaardeerd voelen en waar samenwerking en ontwikkeling bevorderd wordt; - een effectieve inzet van mensen op de juiste plaats en op het juiste moment, gericht op het geven van kwalitatief goed onderwijs en verrichten neventaken; - goede fysieke arbeidsomstandigheden binnen de school en de directe schoolomgeving; - deskundigheidsbevordering binnen het beschikbare scholingsbudget; en - collegiale coaching en klassenbezoek, werkgesprekken, functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken.
16.2 Verantwoordelijkheden De leerkrachten hebben allereerst de verantwoordelijkheid voor het draaien van de groep. Daarnaast worden ze betrokken bij de keuze van materialen en de implementatie hiervan in de klas. In alle begeleidingstrajecten en zaken rondom het individuele kind die niet met het beleid te maken hebben, is de leerkracht het eerste aanspreekpunt.
16.3 Vertaling visie, missie, strategie Het schoolplan wordt jaarlijks vertaald in een jaarplan. Het jaarplan wordt vertaald naar individuele doelen per leerkracht. Tijdens het klassenbezoek, de functionerings- en beoordelingsgesprekken wordt bepaald in welke mate deze doelen zijn gerealiseerd. Pagina 45 van 54
16.4 Werving en selectie Bij het sollicitatiegesprek houden we een criteriumgericht interview dat gebaseerd is op onze competenties en criteria. De sollicitanten moeten de mate van beheersing kunnen aantonen (via bekwaamheidsdossier en portfolio). De kandidaat dient geschoold te zijn in de begeleiding van meer- en hoogbegaafden of bereid zijn hiertoe een opleiding te gaan volgen. Het verzorgen van een proefles maakt onderdeel uit van de sollicitatieprocedure.
16.5 Neventaken Ieder personeelslid neemt, naast lesgevende taken, ook andere taken voor zijn of haar rekening. De directie bekijkt samen met het teamlid naar aanleiding van het functioneringsgesprek welke taken diegene op zich gaat nemen het komende schooljaar.
16.6 Collegiale consultatie De directie legt jaarlijks bij ieder teamlid klassenbezoeken af. Hierbij wordt bekeken of de leraar op een correcte wijze uitvoering geeft aan de gemaakte persoonlijke ontwikkelplannen en de gemaakte afspraken op de verschillende vakgebieden. Na afloop van het klassenbezoek volgt een evaluerend gesprek.
16.7 Functioneringsgesprekken en/of beoordelingsgesprekken De directie voert jaarlijks een functioneringsgesprek en/of beoordelingsgesprek met alle medewerkers. Tijdens het FG staat het POP (Persoonlijk ontwikkelingsplan) van de medewerker centraal. Op basis van het ontwikkelde POP wordt gekeken naar verbeterdoelen in relatie tot de school verbeterdoelen. Aan de orde komen onder andere welbevinden in het werk, loopbaanwensen, scholing, directie, taakbeleid, samenwerking en mobiliteit.
16.8 Deskundigheidsbevordering (Wet Bio) Het integraal personeelsbeleid van Basisschool Kronenburgh richt zich op de ontwikkeling van de medewerkers. De bedoelde ontwikkeling is gekoppeld aan de missie en de visie(s) van de school en aan de gemaakte afspraken per beleidsterrein. Uitgangspunt is dat scholing buiten de reguliere lestijden valt. Per 1 augustus 2006 is de Wet op Beroepen in het onderwijs (Wet Bio) in werking getreden. De wet gaat over kwaliteit van het onderwijspersoneel. De bekwaamheden en de wijze waarop die onderhouden worden, worden vermeld in een bekwaamheidsdossier. Inzage in het dossier heeft de directie en de betreffende medewerker. Bij Kronenburgh kent het bekwaamheidsdossier de volgende inhoud: - Personalia in de vorm van een CV; - Afschriften van diploma’s en certificaten; - De missie en visie(s) van de school; - De competentieset; - De gescoorde competentielijsten; Pagina 46 van 54
-
De persoonlijke ontwikkelplannen; De gespreksverslagen; en Verantwoording van deskundigheidsbevordering.
Op basis van de gemaakte afspraken in de wet BIO maken wij gebruik van de vastgestelde competenties. Deze criteria staan op de competentielijst. Onze school vindt de volgende competenties richtinggevend voor de ontwikkeling van de medewerkers: - Interpersoonlijk competent; - Pedagogisch competent; - Vakinhoudelijk en didactisch competent; - Organisatorisch competent; - Competent in het samenwerken met collega’s; - Competent in het samenwerken met de omgeving; en - Competent in reflectie en ontwikkeling. De directie zet de kwaliteitskaarten in om de (persoonlijke) ontwikkeling van de medewerkers zo vorm te geven dat zij in toenemende mate gaan voldoen aan de criteria op de competentielijsten. In alle kaarten staan daarom de gekozen competenties met de daarbij behorende criteria (onze competentieset) centraal. Scholing komt aan de orde bij de functioneringsgesprekken. Onder scholing verstaan we: externe cursussen, informatiebijeenkomsten e.d., netwerkbijeenkomsten, wederzijds klassenbezoek, collegiale consultatie, scholingsactiviteiten verzorgd door medewerkers van de eigen school etc. De volgende criteria worden gehanteerd bij het stellen van nascholingsprioriteiten: - De cursus moet in relatie staan tot de beleidsvoornemens. - De verworven kennis en vaardigheden dienen een uitstralend effect te hebben binnen de school (implementatiewaarde). Een (vak) docent moet in bezit zijn van: - Verklaring omtrent het gedrag (bij aanreiken niet ouder dan 6 maanden); - Een getuigschrift, een EG-verklaring of geschiktheidsverklaring waaruit blijkt te voldoen aan bekwaamheidseisen: universitair of HBO beroepsopleiding tot (vak)leerkracht; en - Geen rechtelijke uitspraak te zijn uitgesloten van het geven van onderwijs. Bij Basisschool Kronenburgh zijn de leerkrachten gespecialiseerd opgeleid. De HB docent heeft een speciale post HBO HB scholing gedaan. De docent ‘Beter tot je Recht’ heeft een RT/ IB opleidingsachtergrond en is o.a. gespecialiseerd in begeleiding van kinderen met dyslexie en dyscalculie. Beide docenten hebben naast de onderwijsbevoegdheid bij voorkeur een vwo achtergrond en beschikken over een aantoonbaar brede interesse, van filosofie tot techniek.
16.9 Gast- en vakleerkrachten Pagina 47 van 54
Gastdocenten en vakleerkrachten kunnen op vele manieren worden ingezet. Vakleerkrachten beschikken over een onderwijsbevoegdheid. Volgens de wet zijn voor de volgende vakken vakdocenten inzetbaar: tekenen, muziek, handvaardigheid, spel en beweging, bevordering taalgebruik, Engels, Fries, Duits, Frans, zintuiglijke en lichamelijke oefening. Een onderwijsbevoegdheid is essentieel doch in de praktijk kan gekozen worden om een onbevoegd gastleerkracht in te zetten onder toezicht van de groepsleerkracht.
16.10 Beleid m.b.t. stagiaires In de school bieden we ruimte aan stagiair(e)s wanneer hun expliciete interesse aansluit bij onze gespecialiseerde opleidingsprogramma’s.
16.11 Verzuimbeleid In het kader van de Wet Poortwachter zijn de procedures inzake het handelen bij ziekteverzuim opgesteld, zodat iedere medewerker weet wat er van hem of haar verwacht wordt. Wanneer het nodig is zal een ziekteverzuimbeleidsplan worden opgesteld. Bij kort en langdurig ziekteverzuim wordt er conform de procedures gehandeld.
16.12 Personeelsadministratie De personeelsadministratie is uitbesteed aan Dyade.
Pagina 48 van 54
17 Kwaliteitsbeleid Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? Kwaliteitszorg bij Basisschool Kronenburgh richt zich op de beantwoording van deze vragen. Voor onze kwaliteitszorg gelden de volgende doelen: - Zicht krijgen en houden op de kwaliteit van de school. - Goede kwaliteiten behouden/borgen. - Kwaliteit die niet goed is, verbeteren. - Relevante derden zicht geven op de kwaliteit. Wij handelen volgens de cyclus van Deming: Plan – Do – Check – Act. - Plan: vaststellen van doelen en activiteiten. - Do: uitvoeren van de activiteiten. - Check: controleren of de doelen in voldoende mate gerealiseerd zijn (evalueren). - Act: wat goed gaat borgen en verbeteringen realiseren. In grote lijnen richten we onze kwaliteitszorg als volgt in: - Iedere vier jaar schrijven wij een schoolplan, waarin wij onze beleidsvoornemens voor de komende vier jaar weergeven. - Vanuit de kaders van het schoolplan maken we jaarlijks een jaarplan. Na uitvoering van het jaarplan volgt de evaluatie: Zijn de beleidsvoornemens gerealiseerd, wat we moeten borgen en/of verbeteren. Dit verwoorden wij in een jaarevaluatie. Vervolgens stellen wij een nieuw jaarplan op voor het komende schooljaar. Jaarlijks wordt het jaarplan vertaald naar de individuele personeelsleden inclusief directie. Het behalen van de resultaten staat centraal tijdens het klassenbezoek, functionerings- en beoordelingsgesprek. Om te zorgen voor kwaliteit en het systematisch en cyclisch te laten verlopen, gebruiken wij het kwaliteitszorginstrument Werken Met Kwaliteit Primair Onderwijs (WMK-PO) van Cees Bos. Dit betekent dat wij een aantal “tools” gebruiken om dit kwaliteitsbeleid vorm te geven: - Quick Scan; - Schooldiagnose (bij de evaluatie van de beleidsterreinen), ieder beleidsterrein wordt tenminste een keer in de vier jaar besproken; - Vragenlijst voor personeel , ouders en leerlingen; - Monitoren opbrengsten (ieder jaar); en - Interne audit (iedere 4 jaar). Over de kwaliteitszorg leggen wij in onze jaarevaluatie en opbrengstenkatern verantwoording af aan de inspectie en de ouders. Onze school onderscheidt kwaliteit en kwaliteitszorg. We streven kwaliteit na (zie de afspraken bij de verschillende beleidsterreinen) en we zorgen ervoor, dat de kwaliteit op peil blijft: we beoordelen de afspraken systematisch en cyclisch (zie evaluatieplan) en op basis van de bevindingen verbeteren of borgen we onze kwaliteit.
Pagina 49 van 54
Van belang is ook, dat onze kwaliteitszorg gekoppeld is aan het integraal personeelsbeleid. We streven er naar, dat onze medewerkers competenties ontwikkelen die gerelateerd zijn aan de beleidsterreinen die we belangrijk vinden. Onze afspraken met betrekking tot kwaliteitszorg zijn: - We beschikken over doelen (afspraken) bij diverse beleidsterreinen. - We beschikken over een evaluatieplan waardoor geborgd is dat de verschillende afspraken minstens 1 x per vier jaar beoordeeld worden. - We laten de kwaliteit van onze school cyclisch beoordelen door ouders, leerlingen en leraren. - We werken planmatig aan verbeteringen (vanuit de volgende documenten: schoolplan, jaarplan en jaarevaluatie). - We evalueren stelselmatig of onze verbeterplannen gerealiseerd zijn. - We borgen onze kwaliteit (o.a. door zaken op schrift vast te leggen). - We rapporteren aan belanghebbenden (zoals inspectie en ouders). - We waarborgen de sociale veiligheid van medewerkers en leerlingen. Terugblik vorig schoolplan Als startende school kunnen we hier nog niet op terugkijken. Analyse inspectierapport(en) Er zijn nog geen inspectierapporten waarop kan worden teruggekeken. Het eerste inspectiebezoek kan worden verwacht binnen 4 weken na start van het onderwijs.
Pagina 50 van 54
18 Bijlage: Interventies leerkracht per uitdaging Eerder zijn in dit schoolplan de 7 uitdagingen voor het onderwijs aan meer en hoogbegaafde kinderen beschreven. Deze bijlage geeft een overzicht van mogelijke interventies die een leerkracht kan nemen. De (on)juiste overtuigingen - De leerkracht helpt de leerling bij het bestrijden van (onjuiste) overtuiging dat hij iets niet kan. - De leerkracht neemt hiervoor de leerling serieus en accepteert dat wat de leerling ervaart ook zijn werkelijkheid is. - De leerkracht onderscheidt goed met welke type leerling hij te maken heeft (attributiestijl). - Door vergelijkingen te maken met verwante zaken als muziek en sport maakt de leerkracht de leerling duidelijk dat inzet de basis voor succes is. - De leerkracht geeft feedback op de getoonde inzet. - De leerkracht kan inzet extra belonen door er een apart cijfer voor te geven of het te laten meewegen in het totaalcijfer. - De leerkracht demonstreert dat naast inzet ook de juiste (leer)strategie van belang is. - De leerkracht demonstreert dat het resultaat bewerkstelligd wordt door inzet maal strategie maal talent. - De leerkracht geeft vooral feedback op de getoonde inzet plus de juiste strategie. - De leerkracht maakt gebruik van de successpiraal die ontstaat wanneer met kleine stapjes steeds nieuwe vorderingen worden gemaakt. Het geheugen - De leerkracht maakt de leerling duidelijk waarom de begripsroute in het onderwijs niet zonder de geheugenroute gebruikt kan worden. - De leerkracht maakt de leerling duidelijk dat deze daarom zijn leerstrategie (mogelijk) moet wijzigen. - De leerkracht maakt bij het aanbieden van zijn stof zoveel mogelijk gebruik van de 5 geheugenprincipes: zintuigen, emotie, herhaling, verbinding, begrip. - De leerkracht brengt met kleine stapjes een vastgelopen leerling weer op gang. - Door gebruik te maken van beloning na een klein behaald succes en vervolgens gebruik te maken van een opbouwende successpiraal. - De leerkracht kan kinderen helpen door geheugentechnieken als het leren werken met mindmaps e.d. aan te bieden. - De leerkracht past waar mogelijk de combinatie van spelen en leren toe voor het beste resultaat. De motivatie - De leerkracht confronteert de leerling met zijn eigen gedrag. - De leerkracht onderscheidt voor het geven van de juiste feedback welke type leerling hij voor zich heeft want een type ‘martelaar’ heeft een andere benadering nodig dan een type ‘narcist’. - De leerkracht maakt de leerling duidelijk dat hij de leerling wil helpen, maar dat de leerling het uiteindelijk wel zelf moet doen. - De leerkracht zorgt voor een veilige leeromgeving waarin Leerlingen ontdekken dat fouten maken mag. Pagina 51 van 54
-
De leerkracht laat zien dat inzet een noodzakelijke voorwaarde voor succes is. De leerkracht laat zien dat inzet iets kan zijn om trots op te zijn. Door te ‘matchen’ met een interessegebied van de leerling kan de leerkracht een vastgelopen leerling weer in beweging brengen. Door te ‘stretchen’ kan een leerkracht vanuit het interessegebied van de leerling met kleine stapjes het kennisaanbod gaan oprekken. Naast het bieden van warme begeleiding stelt de leerkracht ook duidelijke regels vast waaraan de leerling zich moet houden. Het breken van een regel heeft altijd een consequentie. Tegelijkertijd is er altijd plaats voor uitzonderingen. De leerkracht stelt de regels plus de consequenties op het breken ervan van te voren vast. De leerkracht maakt de regels en de consequenties van te voren duidelijk aan de leerlingen. De leerkracht hangt de regels en de consequenties duidelijk zichtbaar op in het lokaal. De leerkracht vermijdt discussie over regels en consequenties. De leerkracht stimuleert kinderen goed te presteren door goede prestaties te belonen. De leerkracht hanteert de ‘onder de 6 hoger dan 8’ regel om onderpresteren te voorkomen en excellentie te bevorderen.
De frustratietolerantie - De leerkracht zorgt voor uitdagende leerstof, maar weet dat de ‘ideale’ uitdaging niet bestaat. - De leerkracht helpt de leerling succes te hebben door het bieden van duidelijkheid, structuur, kleine stapjes en twee sporenbeleid; - De leerkracht leert de leerling hoe hij moet leren en heeft hierbij aandacht voor diverse leerstrategieën. - De leerkracht houdt goed in de gaten met welke verrijking de leerling het beste geholpen is: versnelling kan in een uitzonderlijk geval de beste vorm van verrijking en motivering zijn. Het samenwerken - De leerkracht legt goed uit waarom hij de kinderen leert samenwerken - en dat samenwerken een vaardigheid is. - De leerkracht probeert zodanige samenwerkingsopdrachten te maken dat de meerwaarde van goed samenwerken duidelijk wordt. - De leerkracht stelt van te voren een samenwerkingsprotocol op met hierin duidelijk omschreven: het doel, de eisen, de randvoorwaarden, de rolverdeling en het eigenaarschap van de opdracht, dat hij de kinderen laat ondertekenen. - De leerkracht leert (onervaren) kinderen het uiten van ‘ik-boodschappen’ en actief luisteren. - De leerkracht laat de kinderen beslissen over de vorm van samenwerking, want mensgerichte en zaakgerichte personen hebben verschillende opvattingen over samenwerken. - Afhankelijk van de leeftijd en de ervarenheid van de kinderen bepaalt de leerkracht het soort en niveau van de te trainen vaardigheden. Pagina 52 van 54
-
-
Empathie en zelfreflectie zijn zeer belangrijke eigenschappen om te ontwikkelen en de leerkracht begint hier zo snel mogelijk mee. Ook leert de leerkracht de kinderen om te gaan met uitgestelde aandacht door niet steeds op elke vraag in te gaan en duidelijke regels voor het stellen van vragen e.d. af te spreken. De leerkracht probeert schoolregels en thuisregels zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen voor het beste resultaat. De leerkracht beloont liever goed presteren dan dat hij slecht presteren bestraft.
Het zelfstandig werken - De leerkracht maakt de kinderen duidelijk dat zelfstandig kunnen werken erg belangrijk is. - De leerkracht houdt goed in de gaten op welk niveau van zelfstandig werken een leerling acteert en begeleidt de leerling stapsgewijs naar een hoger niveau. - De leerkracht stimuleert hiervoor het beter kunnen omgaan met uitgestelde aandacht en het zelf leren denken en oplossingen zoeken. - Ook stimuleert hij de smalle band van uitdaging en het doorzettingsvermogen door meer feedback te geven op inzet en minder op resultaat. - De leerkracht beloont kinderen die op een hoger niveau van zelfstandig werken komen. - De leerkracht demonstreert dat fouten maken mag. - De leerkracht laat de leerling zien dat perfectionisme dat gericht is op resultaat op school niet werkbaar is. - De leerkracht geeft een faalangstige leerling feedback op inzet en strategie. - De leerkracht helpt een leerling die lijdt aan ‘paralysis by analysis’ door opgaven stapsgewijs aan te bieden. - De leerkracht leert een gespannen leerling d.m.v. oefeningen zich te ontspannen of verwijst hem hiervoor door naar een specialist. De hiaten - De leerkracht erkent en herkent hiaten. - De leerkracht maakt de leerling duidelijk dat het hebben van hiaten in kennis grote problemen in het vervolg van de opleiding kan veroorzaken. - De leerkracht accepteert niet dat een leerling achter elkaar een serie onvoldoendes haalt, maar hij neemt actie om te informeren waar het bij de leerling aan schort en spoort deze aan de onvoldoende verwerkte stof in te halen. - De leerkracht stelt vast waar bij de leerling de hiaten zitten. - De leerkracht stelt samen met de leerling een reparatieprogramma op. - De leerkracht krijgt bij het opsporen en verhelpen van hiaten ondersteuning van de teamleider en/of de RT. - De leerkracht maakt de leerling duidelijk dat hij wel ondersteuning krijgt, maar het zelf moet doen. - De leerkracht probeert zoveel te voorkomen dat leerlingen hiaten oplopen. - De leerkracht leert de kinderen daarom aan voor elk nieuw te behandelen onderwerp eerst de voorafgaande stof kort te herhalen en hij vraagt deze ook (kort) terug bij elke toets.
Pagina 53 van 54
-
-
Bij de start op een nieuwe school of aan het begin van een leerjaar voert de leerkracht een nulmeting uit om eventuele hiaten in basiskennis al onmiddellijk bloot te leggen. De leerkracht constateert niet alleen de (eventuele) hiaten, maar onderneemt ook altijd actie om de hiaten door de leerling weg te laten werken. De leerkracht houdt de leerling met beloning en bestraffing voortdurend alert op het bijhouden van de kennis. De leerkracht maakt de leerling duidelijk dat ook methodes voor het oplossen van opgaven tot de leerstof behoren en geen hiaten mogen opleveren, om puntenaftrek bij de beoordeling te voorkomen.
Pagina 54 van 54
