Scholing door Accent Onderwijsondersteuning

CVOpen 2 Jaargang 9 Februari 2009

Scholing door Accent Onderwijsondersteuning

• Een brug naar het mbo • Meer in de praktijk bezig op het LOC Barendrecht • Programma’s voor begaafde groep 8-leerlingen

Colofon

In dit nummer

CVOpen is het huisorgaan van de Vereniging voor Christelijk

1 Inspectie vol lof over Via Melanchthon

Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO). 2

Veerkracht maakt het verschil

4

Meer praktijk op LOC Barendrecht

5

Littooij: Schaalvergroting en ‘menselijke maat’

6

Een brug naar het mbo

8

Programma’s voor begaafde groep 8-leerlingen

9

Voorlichting over Techniek

10

Scholing Accent Onderwijsondersteuning

12

De week van Tjerk Mout

en Anja de Zeeuw.

14

Vijftig jaar Melanchthon Schiebroek

Redactieadres

15

ICT VO-conferentie ‘Beter, sneller, anders’

16

De stelling: Jonge en onbekwame docenten

E-mail [email protected]

17

De CVO(pen) aan een gast: Michel Rog

Eindredactie

18

Nieuws van de scholen

22

Klasse(n)familie: Corrien Minnaar

hAAi, Rotterdam

23

Personalia

Beeld

24

De hobby van Chris Jansen en Erik Jan van Manen

Het verschijnt vier keer per jaar en wordt toegestuurd aan alle 2.200 medewerkers van CVO en aan relaties. Uitgever Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO) Goudsesingel 14a, 3011 KA Rotterdam Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam Tel. (010 ) 217 13 99 Fax (010 ) 411 42 78 E-mail [email protected] Internet www.cvo.nl Redactie Albert Bosma, Marcel van Brandwijk, Sven ter Heide, Ramona Montfrooij, Annelies de Rooij, Ron van Rossum

Verenigingsbureau CVO, t.a.v. redactie CVOpen, Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam

Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw, Gouda Ontwerp

Rick Keus, Daniëlle van der Schans, Leo van Eijk, e.a. Coverfoto Martijn van de Griendt Druk Koninklijke De Swart, Den Haag

6

12

18

24

Aan dit nummer werkten mee: Karin van Breugel (tekst van breugel), Sven ter Heide (PENTA college CSG), Ramona Montfrooij (CSG Calvijn), De Nieuwe Lijn tekst & communicatie, Kees den Ouden (bureau CVO), Annelies de Rooij (bureau CVO), Anja de Zeeuw (Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw)

Actueel

Inspectie vol lof over Via Melanchthon Voldoende op alle onderdelen Via Melanchthon, de school met de nieuwe onderwijskundige opzet, is onlangs bij een inspectiebezoek zeer positief beoordeeld. Voor schoolleiding en medewerkers is dat een bevestiging van het eigen enthousiasme en een positieve stimulans voor de toekomst.

Via startte in 2005 met een nieuw onderwijs-

ouders en leerlingen scoorde de school

kundig concept. Kenmerkend is dat de

bovengemiddeld. Bij proefexamens in het

leerlingen samenwerken in domeingroepen

derde leerjaar bleken de resultaten zeer

en een eigen leerroute volgen. De lesstof is

bemoedigend.

grotendeels speciaal ontwikkeld met veel

De inspectie geeft de school op alle

aandacht voor de integratie van vakken.

onderdelen een voldoende en is ook vol lof

Er wordt veel gebruik gemaakt van ICT: de

over de vernieuwingsaanpak. ‘Er is aandacht

leerlingen beschikken over laptops in plaats

voor verschillen in onderwijsbehoeften

van boeken en schriften. Ook het bestaande

tussen leerlingen, tempoverschillen worden

gebouw is aangepast: naast instructielokalen

gehonoreerd’, zo schrijft de inspectie. ‘Het is

zijn er stilteruimten en grote computerzalen.

duidelijk dat leerlingen in deze school een

Via biedt een driejarige heterogene onder-

actieve rol vervullen bij hun leerproces,

bouw aan voor vmbo-tl, havo en vwo.

maar dat zij daarbij niet aan hun lot worden

De bovenbouw wordt afgesloten met een

overgelaten.’

examen voor vmbo-tl; de havo/vwo-leerlingen vervolgen in het vierde jaar hun opleiding

Basisonderwijs

bij Melanchthon Schiebroek.

Diana Lorier, directeur onderwijs bij Melanchthon: ‘Wij zijn natuurlijk erg content

‘Actieve rol’

met dit rapport. Het is heel motiverend om

Via kende een moeilijke start. Het kostte

de bevestiging te krijgen dat ons concept

extra inspanning om al het lesmateriaal

aanslaat, dat onze school het goed doet.

tijdig klaar te krijgen. Ook vielen de in-

Het helpt ons ook bij de externe legitimatie,

stroomcijfers aanvankelijk tegen. De school

bijvoorbeeld richting het basisonderwijs.

ging echter door en hield met toetsen de

We kunnen resultaten overleggen die naar

vorderingen nauwlettend in de gaten.

objectieve maatstaven zijn gemeten.’

Waar nodig werden zaken bijgesteld.

(AdR)

Inmiddels is de instroom verbeterd en bij een recent tevredenheidsonderzoek onder

Meer info: www.melanchthon.nl/via/





1

C V Open

Februari 2009

Onderzoek naar leerlingen van de opvangvoorzieningen De vijf onderwijsopvangvoorzieningen (OOVR) in Rotterdam moeten dreigende schooluitval en voortijdig schoolverlaten tegengaan. Studenten van de Hogeschool Rotterdam onderzoeken of de opvangvoorzieningen effectief zijn. De conclusie uit een eerste onderzoek: de OOVR bieden de leerlingen duidelijk nieuw perspectief op onderwijs en vergroten hun veerkracht.

Veerkracht maakt het verschil In Rotterdam functioneren vijf onderwijsopvangvoorzieningen

Education/opgroeien in de stad. Lianne: ‘Onze studiebegeleider en

van de samenwerkende schoolbesturen CVO, BOOR en LMC:

“master opvoeden”, Wouter Pols, gaf ons de keuze uit verschillende

Accent Onderwijsopvang (een onderdeel van CVO Accent, gevestigd

onderwerpen voor ons afstudeeronderzoek. Wij hebben toen voor

aan de Berberisweg), Accent Onderwijsopvang Eenheid Zorg

de OOVR gekozen, omdat dit onderwerp ons erg aansprak.’

Noord (Klik), Eenheid Zorg Zuid (Jonge Moeders Zelfstandig en

Ellen vertelt: ‘Na goedkeuring van ons plan van aanpak zijn we

De Schakel) en Time Out. Elke onderwijsopvangvoorziening heeft

op zoek gegaan naar kwantitatieve gegevens over het schooljaar

een eigen doelgroep. Accent Onderwijsopvang richt zich op leerlingen

2006–2007. In dat jaar waren er 198 leerlingen bij de OOVR.

uit het praktijkonderwijs en leerlingen met internaliserende

Van 179 is bekend waar ze nadien gebleven zijn. Daarmee zijn

problematiek, dat wil zeggen: psychische problemen als angst en

we aan de slag gegaan.’

depressie. Centraal in de opzet staat de mate waarin het aanbod

Toekomstperspectief

voorziet in deze onderwijsopvang en de relatie die de OOVR heeft met de zorgstructuur op de scholen voor voortgezet en speciaal

Na dit kwantitatieve onderzoek begonnen de dames zich in te

onderwijs. Ook gaat het om de relatie met de leerplicht en

lezen in diverse theorieën. ‘Het is belangrijk om te weten waarom

justitiële trajecten.

kinderen uitvallen’, licht Lianne toe. ‘Waarom redt het ene kind het

Stek, organisatie voor jeugdzorg Rotterdam, is een structurele

wel in een risicovolle situatie en het andere niet?’ In alle theorieën

samenwerkingspartner van de OOVR. Via een gezamenlijke

kwam naar voren dat veerkracht het verschil maakte.

Centrale Intake Commissie (CIC) worden leerling van Rotterdamse

Veerkracht kan vergroot worden door inzicht, overzicht en uitzicht.

scholen geïndiceerd en toegeleid naar de passende onderwijs­

Ellen: ‘Het gaat dan om inzicht in jezelf, overzicht over de situatie

opvangvoorziening.

en uitzicht op een toekomst. Veilig en goed onderwijs is hierbij een voorwaarde.’ Het kwalitatieve onderzoek dat volgde, werd verricht

Waar beland?

aan de hand van negen interviews met jongeren die bij de OOVR

De stuurgroep OOVR van de schoolbesturen en de Hogeschool

waren geweest. ‘We wilden er twee per locatie’, vertelt Lianne.

Rotterdam hebben een samenwerkingsovereenkomst voor drie

‘Eén succesvolle en één minder succesvolle. Uiteindelijk kwamen

jaar gesloten. Onderdeel van deze samenwerking is dat studenten

we één leerling tekort, we hebben dus negen kinderen geïnter­

van de hogeschool onderzoek uitvoeren naar de overdracht en

viewd.’ Succesvol betekent in dit verband dat er (weer) toekomst­

begeleiding van OOVR-leerlingen en jaarlijks bekijken waar de

perspectief is, dat de leerling ander gedrag is gaan vertonen en/of

leerlingen per 1 januari zijn beland.

teruggeplaatst is in het onderwijs. Minder succesvol houdt in dat

Lianne Blaas en Ellen Bergwerff hebben dit onderzoek in het

de leerling nog thuis zit, zwakker is, ongewenst gedrag vertoont

voorbije jaar verricht in het kader van hun masteropleiding Urban

en het risico bestaat dat het weer misgaat.





2

C V Open

Februari 2009

Deze foto’s zijn gemaakt op een studiedag voor de medewerkers van alle Rotterdamse onderwijsopvangvoorzieningen. De dag werd gehouden op 13 oktober. Sprekers waren Trix van Lieshout, orthopedagoge en gezondheidszorgpsychologe, en Kitlyn Tjin A Djie, transcultureel systeemtherapeut.

Kopje thee

Maar het vervolg is daarna afhankelijk van de tijd en de inzet die

Ellen: ‘We hebben semigestructureerde interviews uitgevoerd,

een individuele medewerker erin kan investeren. De leerlingen

waarbij we op het eind hebben samengevat wat we van de leerling

geven zelf ook aan geen overdracht te ervaren, afgezien van het

gehoord hadden. Daarna volgde een labelingsproces: we ordenden

gesprek.’ Ook de wachttijden, met name bij Cluster 4 (speciaal

de uitspraken aan de hand van die veerkrachttheorie.’

onderwijs voor moeilijke opvoedbare kinderen) en jeugdzorg,

‘Alle kinderen waren erg positief over de OOVR’, vertelt Lianne.

worden als zeer problematisch omschreven. ‘Dat de wachttijden

‘Ze merkten op dat daar goed naar hen geluisterd werd. Wat door

zo lang zijn, juist voor de meest kwetsbare leerlingen, dat zou toch

verschillende kinderen als bijzonder werd ervaren, was dat ze bij

eigenlijk niet moeten kunnen.’

binnenkomst eerst een kopje thee kregen. Zo zie je maar wat een beetje positieve, persoonlijke aandacht al voor een kind kan doen.’ ‘Na deze gesprekken konden we conclusies trekken. Uiteindelijk beslaan die anderhalve pagina’, vervolgt Ellen. ‘De kinderen groeien stuk voor stuk op in zeer risicovolle situaties en vormen een zware doelgroep, gezien het vervolgtraject.

« Veerkracht kan vergroot worden door inzicht in jezelf, overzicht over de situatie en uitzicht op een toekomst.

We hebben geconstateerd dat de OOVR de leerlingen duidelijk nieuw perspectief bieden op onderwijs. Ook werken de OOVR

Veilig en goed onderwijs is hierbij een

mee aan het vergroten van veerkracht door goed en veilig onderwijs te bieden.’

voorwaarde. »

Lange wachttijden ‘Wat niet duidelijk is, is of de behaalde resultaten ook na verloop van tijd nog stand zullen houden’, vertelt Lianne. ‘Daarom bevelen

Al met al hebben Ellen en Lianne veel plezier beleefd aan het

we de OOVR aan om een soortgelijk onderzoek na een aantal jaren

afstuderen en aan het onderzoek voor de OOVR. Lianne: ‘Deze

nog eens te herhalen, om er op die manier achter te komen hoe

jongeren vormen een boeiende doelgroep. Juist in Rotterdam zijn

het er dan voorstaat.’

er veel risicojongeren, dat maakte het nog interessanter en

Ook voor de overdracht zien de onderzoeksters nog wel verbeter­

tastbaarder voor ons.’

punten. Ellen: ‘Er wordt nu altijd een overdrachtsgesprek gevoerd

(AdR)

met de leerling, de OOVR en de plek waar de leerling na de OOVR naartoe gaat. Daarnaast wordt er een document opgesteld.





3

C V Open

Februari 2009

‘Nieuwe school’ CSG Calvijn en Dalton Lyceum In schooljaar 2009-2010 starten de vestiging Buitenoord van CSG Calvijn en Dalton Lyceum Barendrecht een Lokaal Opleidingen Centrum (LOC). Het LOC verzorgt onderwijs voor leerlingen in de basisberoepsgerichte en de kaderberoepsgerichte leerweg, met of zonder lwoo. De leerlingen zullen er meer in de praktijk bezig zijn dan op een gewone vmbo-school.

Meer praktijk op LOC Barendrecht LOC Barendrecht krijgt een breed aanbod

De nadruk is op schoolse prestaties komen

elkaars levensbeschouwing voorop staat

aan voorbereidend beroepsonderwijs en aan

te liggen in plaats van op bekwaamheden in

en beide visies goed tot hun recht komen.

middelbaar beroepsonderwijs voor niveau 1

de uitoefening van het beroep. CSG Calvijn

Marjo: ‘Allebei de scholen houden hun eigen

en 2. Een goede aansluiting van het onder­

Buitenoord en het Dalton Lyceum Barendrecht

identiteit. Dat betekent dat leerlingen van

wijs op de beroepspraktijk is erg belangrijk

willen leerlingen meer in de praktijk bezig

eigen mensen onderwijs krijgen en dat de

binnen het nieuwe LOC. Dit betekent dat

laten zijn.

scholen zich blijven profileren zoals ze dat

leerlingen van het vmbo op dezelfde school

De intensieve samenwerking met het

nu ook doen. Dagopeningen en vieringen

en binnen hetzelfde onderwijssysteem

bedrijfs­leven heeft onder andere als doel

blijven gewoon bestaan voor de leerlingen

kunnen instromen in het mbo. De overstap

om kennis en ervaringen uit te wisselen,

die instromen in het “Calvijngedeelte” van

naar het vervolgonderwijs wordt zo een stuk

leerwerkplaatsen te regelen en de nieuwste

het LOC Barendrecht.’

eenvoudiger. ‘In het LOC werken we op een

ontwikkelingen te bespreken. Zo kunnen de

intensieve wijze samen met bedrijven en

leerlingen straks met een diploma van het

Gele hesjes

instellingen in de regio, maar ook met drie

LOC eenvoudig een baan in de regio vinden.

Marjo ziet een school in bedrijf waar de

regionale opleidingencentra’, vertelt Marjo

Doordat het onderwijs van CSG Calvijn en

leerlingen herkenbaar aanwezig zijn in hun

Klaassen (in het midden op de foto’s), die als

het Dalton Lyceum wordt gebundeld in één

gekozen sector: ‘Dat betekent dat bijvoor­

vestigingsdirecteur van Calvijn Buitenoord

opleidingencentrum hebben de leerlingen

beeld de leerlingen van Zorg & Welzijn de

benoemd is tot project­leider van het LOC.

ook meer keuzemogelijkheden. Zij hoeven

kantine mede beheren. En leerlingen van

Komend jaar wordt zij de directeur van het

niet meer op 12-jarige leeftijd te kiezen voor

Sport, Dienstverlening en Veiligheid met

LOC Barendrecht.

onderwijs in één bepaalde beroepsrichting,

gele hesjes aan kunnen een corrigerende

maar kunnen zich eerst breed oriënteren.

rol spelen naar andere leerlingen.

Sector Techniek

Daarnaast kan er een hogere kwaliteit van

Leerlingen moeten een duidelijke taak in

‘De besturen van de scholen hebben overlegd

onderwijs en betere service geboden worden

de school krijgen.’ Ook worden de contacten

over het onderwijskundige aanbod in

doordat de scholen kennis, krachten en

met het bedrijfsleven geïntensiveerd.

Barendrecht. Hier kwam uit dat het aanbod

middelen bundelen.

‘Er moeten nog meer bedrijven in de school

geoptimaliseerd en verbreed moet worden.

komen, bijvoorbeeld om gastlessen te geven.’

Het aanbod wordt verbreed doordat de sector

Christelijk en openbaar

Techniek wordt toegevoegd. Doordat het mbo

Bijzonder aan het LOC Barendrecht is dat

gevestigd zijn in het gebouw van Calvijn

een rol gaat spelen in het LOC, wordt het

het christelijk onderwijs van CSG Calvijn en

Buitenoord te Barendrecht. Als alles gaat

onderwijs geoptimaliseerd’, zegt Marjo.

openbaar onderwijs van het Dalton Lyceum

zoals gepland, krijgt de school over een

Met de komst van het vmbo is de praktijk

hecht samenwerken. Om die reden heeft

aantal jaren een nieuw gebouw dat helemaal

meer naar de achtergrond verdreven.

het LOC uitgangspunten voor de onderwijs­

is afgestemd op het onderwijs in de praktijk.

Schoolse vakken voeren de boventoon.

praktijk opgesteld waarin respect voor

(RM)





4

C V Open

Het LOC Barendrecht zal in eerste instantie

Februari 2009

Littooij

Schaalvergroting en ‘menselijke maat’

Wim P. Littooij is voorzitter van de Raad van Bestuur van de Vereniging voor CVO te Rotterdam en omgeving.

De regering heeft maatregelen aangekondigd

Kenmerkend voor CVO is bovendien dat

Dat hebben we bij CVO ondervangen door te

om de schaalvergroting in het (voortgezet)

het al 110 jaar een vereniging is, waar de

werken met kleine eenheden, waar de leerling

onderwijs te beperken. Staatssecretaris

hoogste zeggenschap ligt bij de algemene

wordt gekend. Door de schaal­voordelen

Van Bijsterveldt volgt hiermee een recent

ledenvergadering en niet bij ‘enkele techno­

zijn we zelfs in staat om kleine vestigingen

advies van de Onderwijsraad en komt tevens

cratische managers’. De scholen van CVO

overeind te houden, die als zelfstandige

tegemoet aan kritische geluiden uit Tweede

gaan actief de dialoog aan met ouders,

instelling al lang gesloten zouden zijn!

Kamer en media.

basisonderwijs, bedrijfsleven, buurt en

Ik ben er dus van overtuigd dat we de

vervolgonderwijs.

schaalvergroting bij CVO verantwoord hebben

Laat ik vooropstellen dat de Onderwijsraad het

doorgevoerd. Op financieel en organisatorisch

advies baseert op twee cruciale kenmerken

Beter scoren

van het onderwijsstelsel, namelijk keuzevrij­

In het publieke debat dreigen de onmisken­

alle voordelen vandien. Maar in het feitelijke

heid en legitimatie. Ook ik vind het essentieel

bare voordelen van schaalvergroting op de

onderwijs werken we met meer dan veertig

dat ouders een reële keuze kunnen maken

achtergrond te blijven. Schaalvergroting

locaties dicht bij de leerling. Binnen die

tussen scholen die onderling verschillen.

was geen doel op zich, maar een middel om

locaties hebben we een of meerdere teams,

De legitimatie, de mate van betrokkenheid

de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.

die zorgen dat de leerling zo goed mogelijk

van ouders, leerlingen, docenten en andere

Bij een groter leerlingaantal kun je meer

wordt begeleid.

maatschappelijke partijen acht ik eveneens

keuzes bieden en dus meer recht doen aan

van fundamenteel belang.

verschillen tussen leerlingen. Door een

Onderbuikgevoelens

bundeling van expertise zijn grotere

In de Tweede Kamer kijkt men kennelijk

organisaties beter in staat om nieuwe

niet naar dit soort empirische gegevens,

Mijn mening is echter dat deze kernwaarden

uitdagingen het hoofd te bieden.

maar volgt men liever simpele redeneringen,

volstrekt niet worden bedreigd door de

Vaak zijn het trouwens uitdagingen vanuit

gebaseerd op ‘onderbuikgevoelens’.

bestuurlijke schaalvergroting zoals we die bij

de samenleving en politiek, zoals de

Zo spreekt het PvdA-Kamerlid Staf Depla

CVO kennen. Op alle plaatsen in onze regio

invoering van ICT, integraal personeelsbeleid

in een recent artikel in de Volkskrant over

kunnen ouders, behalve voor een CVO-school,

of een nieuwe opzet van kwaliteitszorg.

’fusiegeweld dat leidt tot leerfabrieken’.

ook kiezen voor een openbare tegenhanger

Alle wetenschappelijke onderzoeken tonen

Hij wil ’de menselijke maat terugbrengen in

in de directe omgeving en vaak voor nog

ook aan dat grote onderwijsorganisaties

het onderwijs’. Het parlementaire onderzoek

wel meer smaken op onderwijsgebied.

beter scoren op thema’s als innovatie en

naar onderwijsvernieuwingen is nog maar

Ouders kunnen daarnaast soms zelfs kiezen

veiligheid.

net voorbij, maar met een eventueel

Meer smaken

niveau werken we met grotere eenheden met

fusieverbod krijgen we weer een voorbeeld

uit twee of meer CVO-scholen, die geen eenheidsworst bieden, maar onderling

Al te gemakkelijk wordt schaalvergroting

van doorgeschoten Haagse bemoeizucht los

verschillen qua profiel en pedagogisch-

in het publieke debat gelijkgesteld aan

van de alledaagse realiteit. Bij CVO gaan we

didactische aanpak.

massaliteit en onpersoonlijkheid.

daarom gewoon door op de ingeslagen weg.





5

C V Open

Februari 2009

Speciale programma’s helpen bij de overstap De overstap naar het mbo is voor veel leerlingen te groot. Sommigen raken al onderweg naar het ROC van de route; anderen kappen voortijdig met hun mbo-opleiding. Programma’s als de AKA-opleiding bij Accent Praktijkonderwijs en VM2 bij het Farelcollege laten leerlingen hun eerste mbo-diploma nog op hun vertrouwde school halen en bereiden degenen die willen doorleren voor op het ROC.

Een brug naar het mbo De leerlingen krijgen al vanaf de derde klas elementen van het mbo-onderwijs, vertelt Peter Meij, directeur onderwijs. In een kopopleiding van anderhalf jaar na het vmbo behalen ze op het vertrouwde Farelcollege hun mbo-diploma op niveau 2 en hebben ze dus hun startkwalificatie binnen. Daarna kunnen ze aan het werk, of door naar niveau 3, dat ze in twee jaar mogen afronden. Aangezien de VM2-opleiding bij het Farelcollege zich richt op Zorg en Welzijn, kunnen afgestudeerden bijvoorbeeld aan de slag in een kinderdagverblijf of verzorgingshuis.

Eén aanpak Het motto van VM2 is: één dak, één team, één aanpak. Janine van der Jagt, sectieleider Zorg en Welzijn en docent: ‘We zijn heel vrij in de vormgeving van het programma, zolang we dat motto maar waarmaken.’ Het VM2-team werkt nauw samen met collega’s van het Albeda College, die bepaalde lessen op de school komen geven en betrokken zijn bij het afnemen van toetsen. Voor praktijk­ lessen waarbij specialistische apparatuur zoals een tillift nodig is, bezoekt de klas het Albeda. Het Farelcollege heeft voor de vmbo-opleiding een hele serie praktijklokalen realistisch ingericht. In tijdblokken van vier weken rouleren leerlingen langs de thuiszorg, de basisschool, baby­ verzorging, de grootkeuken, facilitaire dienst, kapper en uiterlijke verzorging, het ziekenhuis, sport en recreatie en de receptie. Binnenkort krijgt elke werkplek z’n eigen bedrijfskleding. Janine, die tot dit schooljaar bij het Albeda werkte: ‘Die werkplek­ kenstructuur is heel vooruitstrevend en sluit goed aan op die van het ROC. Het is ook een prima voorbereiding op de echte stages die onze leerlingen in het derde en vierde jaar lopen.’ De lessen Het Farelcollege in Ridderkerk is een van de 27 scholen in

zijn gerangschikt binnen drie modules: huishouding, persoonlijke

het land die sinds dit schooljaar meedoet aan de pilot VM2

zorg en het organiseren van activiteiten. Daarnaast gaat veel

(vmbo-mbo niveau 2). Deze pilot richt zich op leerlingen in

aandacht naar het kweken van een goede beroepshouding en

de basisberoepsgerichte leerweg voor wie de overstap naar

burgerschap. Ook krijgt de klas studie- en sociale vaardigheden

het mbo anders waarschijnlijk te groot is.

mee die nodig zijn op het mbo.





6

C V Open

Februari 2009

Geen dubbelingen De docenten schrijven hun eigen lesmateriaal, vaak een combinatie van materiaal van het vmbo en het Albeda College. ‘We proberen er zoveel mogelijk dubbelingen uit te halen,’ zegt Janine. ‘Als leerlingen op het vmbo hebben geleerd om een zieke uit bed te halen, hoeft dat op het ROC niet opnieuw.’ De pilotscholen mogen zelf beslissen of ze de leerlingen vmboexamen laten doen. Janine: ‘Wij hebben voor het examen gekozen, omdat je nooit weet of je leerlingen tot de eindstreep houdt. Zo niet, dan hebben ze in elk geval een diploma binnen.’ Bij een aantal leerlingen spant het erom of ze het vmbo-diploma zullen halen. ‘Sommigen komen uit een ingewikkelde thuissituatie. Het zou gaaf zijn als we ook hen binnen kunnen houden. Met VM2 kunnen we hen stimuleren, zich veilig laten voelen en liefdevol begrenzen.’ Met de subsidie kan in elk geval de huidige groep het programma afmaken. Peter: ‘Wij hopen dat VM2 structureel wordt, want het is een schot in de roos.’

Branchecertificaat De vestiging van Accent Praktijkonderwijs aan de Rotterdamse Babyverzorging oefenen in een realistisch ingericht praktijklokaal op het Farelcollege.

Van Alkemadestraat biedt in het vierde leerjaar in samenwerking met het Albeda College een AKA-opleiding (arbeidsmarkt gekwalificeerd assistent) aan, een opleiding op mbo-niveau 1. Voor de start van groep 4 kiezen de praktijkschoolleerlingen voor een profiel: horeca, techniek, zorg en welzijn, detailhandel of AKA. De AKA-opleiding bestrijkt economie en bestaat uit detailhandel en horeca; sectoren waarin veel leerlingen uiteindelijk ook aan het werk gaan. Ze lopen de eerste helft van het schooljaar twee dagen per week stage, daarna drie dagen. De rest van de tijd krijgen ze

Vaste contactpersonen

les. De horecaleerlingen kunnen het branchecertificaat ‘werken

In Rotterdam is de overgang van de praktijkschool naar het ROC

in de keuken’ halen.

goed geregeld, zegt Flip Erisman, ambassadeur van het praktijk­ onderwijs. ‘Zo goed, dat vmbo-scholen en andere instanties

« Competenties afvinken in een portfolio. »

komen informeren hoe we het doen.’ De sleutel tot dit succes is volgens hem de nauwe betrokkenheid van de praktijkschooldocenten, die leerlingen soms letterlijk bij het ROC komen brengen, en de vaste contactpersonen voor deze leerlingen bij de ROC’s.

Gedurende het jaar vullen ze hun portfolio. Dit wordt beoordeeld

De leerlingen melden zich bij ROC Zadkine en het Albeda College

door het Albeda College. Na goedkeuring mag de leerling

bij één contactpersoon aan; dezelfde die hen al kwam voorlichten

meedoen aan de afrondende proeve van bekwaamheid.

op hun oude school. Deze houdt ook hun vorderingen verder in

Voor het merendeel van de 135 vierde- en vijfdejaars is de

de gaten.

AKA-opleiding te pittig. Dit jaar bestaat de AKA-groep uit dertien

Sommige ouders melden hun kind buiten deze route om ‘stiekem’

leerlingen. De afweging wie moeten worden toegelaten en op

zelf aan, soms zelfs op niveau 3, zonder te vermelden dat zoon of

basis van welke criteria is lastig, zegt Ton Hauer, teamleider

dochter van een praktijkschool komt. Zulke leerlingen zijn

stagegroepen van Accent Centrum. ‘Natuurlijk kijken we naar het

gedoemd om uit te vallen. Dus verstrekken de praktijkscholen

leervermogen, maar we geven soms ook twijfelgevallen een kans.

namenlijsten en wordt geprobeerd om deze jongeren alsnog

Sommige leerlingen presteren beter wanneer je meer van hen

op het juiste niveau te zetten.

vraagt.’

Flip: ‘Het dilemma is dat de praktijkschoolleerlingen én hun

Wie AKA niet haalt in één jaar, mag het nog een half jaar proberen.

ouders alleen maar willen dat er wordt doorgeleerd, terwijl ze een

En daarna desnoods nog eens. Vorig jaar slaagden vier leerlingen

opleiding krijgen voor de arbeidsmarkt. Vervolgens hebben deze

de eerste keer. Een AKA-opleiding bevat verschillende mbo-

leerlingen een niveau 1-diploma, maar geen werk.’ AKA is een

elementen, zoals een portfolio en een stage waarbij allerlei

brede opleiding; de kans op werk is groter met een ‘smalle’ niveau

competenties worden afgevinkt. Zo wennen leerlingen alvast

1-opleiding. Die niveau 1-opleidingen worden ook op praktijkscholen

aan de werkwijze van het ROC. Strikt gesproken mag je met je

gegeven. Flip: ‘We zouden een gezamenlijke niveau 1-opleiding

AKA-certificaat naar niveau 2, maar volgens Ton redden de

moeten neerzetten, gericht op werk in plaats van alleen op verdere

meesten dit niet. ‘Een beroepsbegeleidende opleiding op niveau 1

scholing.’

is lastig genoeg. Struikelen ze, dan hebben ze altijd nog hun werk.’

(MN)





7

C V Open

Februari 2009

Masterclass op PENTA en Calvijn Gespannen en verwachtingsvolle gezichten, ouders die hun kroost de laatste raadgevingen toefluisteren en een volgestroomde aula. Zo ging op PENTA college CSG Jacob van Liesveldt op woensdag 5 november de masterclass van start. Deze masterclass biedt begaafde leerlingen uit groep 8 uitdagende intellectuele vorming, als voorproefje van het gymnasium.

Programma’s voor begaafde groep 8’ers Frans en techniek

Sinds jaar en dag sluit het voortgezet onderwijs goed aan op het basisonderwijs. Negentig procent van de leerlingen ervaart het

Op Calvijn Vreewijk ging medio januari een soortgelijk project

einde van de basisschoolperiode als een natuurlijk moment om

van start. Daar worden lessen techniek en Frans gegeven aan

door te stromen naar het voortgezet onderwijs.

leerlingen van de basisscholen Paus Joannes en Open Venster. Bètacoördinator Rob Madlener vertelt: ‘We verzorgen de lessen

Vragen om huiswerk

voor leerlingen uit de groepen 7 en 8, omdat dat op beide scholen

‘Bij een kleine groep leerlingen breekt dit moment eerder aan’,

een combinatieklas is. Het is een buitenschoolse activiteit waar

leggen de coördinatoren van de masterclass op PENTA,

leerlingen zich voor kunnen inschrijven. De scholen kiezen dan

Wilma Koning en Henk Schreuders (foto boven), uit. ‘Dit zijn de

welke leerlingen de lessen mogen volgen.’

leerlingen die meestal gedurende de basisschoolperiode al

In totaal gaat het voor zowel techniek als Frans om zes lessen,

extra werk kregen, omdat de basisstof voor hen niet voldoende

van respectievelijk anderhalf en één uur. De kinderen worden

uitdagingen opleverde. Wanneer de leerlingen in groep 8 zitten,

met een bus van school gehaald. Aan het eind van de les kunnen

zijn verdieping en verrijking op de bestaande stof niet meer

de ouders hun kind bij Calvijn Vreewijk ophalen.

genoeg en is meer intellectuele vorming nodig om de ontwikkeling

‘We hebben gemerkt dat de interesse in vakken als techniek en

van deze groep gaande te houden en richting te geven.’

natuurkunde bij basisschoolkinderen vaak nog groot is’, vertelt

Wilma, docente klassieke talen, en Henk, docent Nederlands,

Rob. ‘We willen dat graag warm houden, ook met het oog op de

hebben een speciaal programma ontwikkeld voor begaafde

toekomst. Er zal veel werk zijn in deze sector voor alle niveaus.’

kinderen uit groep 8. Het initiatief voor de masterclass werd een

Opdracht voor meisjes

enorm succes. 56 Leerlingen volgen met plezier de extra lessen en sommigen vragen zelfs om huiswerk.

Bij de lessen techniek, die onder andere gegeven worden door technische onderwijsassistenten (toa’s), kunnen dertig kinderen

Het Louvre

terecht. Zij werken aan diverse opdrachten, zoals een nestkastje

De masterclass omvat twaalf dagdelen op woensdagen.

en een metaalwerkstukje maken. Bij dit laatste is er zowel een

De leerlingen krijgen dan les in vakken uit de vier kennisgebieden:

opdracht speciaal voor jongens als een opdracht speciaal voor

talen (Frans, Engels en het combinatievak Nederlands-geschiedenis),

meisjes. Rob: ‘Dat is belangrijk, want juist ook meiden moeten

exacte vakken (wiskunde en onderzoeksvaardigheden), cultuur

geïnteresseerd raken en blijven in techniek.’

(antieke cultuur, beeldende vorming) en informatiewetenschappen.

Bij de lessen Frans leren vijftien leerlingen om in het Frans niet

Zo zijn de leerlingen bij Frans enthousiast aan de slag met Google

alleen een ijsco en cola te bestellen, maar ook om boodschappen

Earth, waarmee ze virtueel door de gangen van het Louvre lopen.

te doen en een kaartje te kopen voor het zwembad.

Bij Engels zijn ze actief bezig met spreekvaardigheid en songteksten

Ook voor de eigen leerlingen van Calvijn kleeft er een voordeel

en bij informatiewetenschappen maken ze hun eigen website. En bij

aan deze lessen. De jongens uit vmbo-2 gaan de lessen techniek

antieke cultuur dalen de goden en godinnen van de Olympus af.

ondersteunen in het kader van de maatschappelijke stage. (StH/AdR)





8

C V Open

Februari 2009

Vertegenwoordigers van CVO, het ROC Zadkine en het Albeda College hielden op 13 november een voorlichtingsbijeenkomst over techniek voor CVO-scholen. Het management, decanen en coördinatoren van de CVO-scholen waren uitgenodigd om het thema: ‘de kansen van techniek, beeld en de werkelijkheid’ met elkaar te bespreken. Centraal stond het blijvend populair maken van techniek bij jongeren, en huidige deelnemers enthousiast houden.

Voorlichting over Techniek Conclusies

Jan Bart Boer, branchedirecteur Techniek bij het Albeda College, vertelde over ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, met het aantal

Na de tweede ronde van de tafelgesprekken werden de resultaten

vacatures dat op het moment openstaat. Techniek onder de

bekend gemaakt. De meest spraakmakende conclusies waren:

aandacht brengen van jongeren is volgens hem een must.

- Het vak techniek moet bekend worden gemaakt bij kinderen op

Wil van Dijk, directeur opleidingscentrum Techniek van ROC

de basisschool

Zadkine, wil het liefst deelnemers en jongeren blijvend interesseren voor het vak. De vrouwen mogen hierbij niet vergeten worden.

- Techniek moet opgenomen worden in de lerarenopleidingen basisonderwijs (de pabo’s)

De lage populariteit is volgens hem te danken aan het onvoldoende inspelen op de belangstelling die deelnemers hebben. Ook doen

- Docenten van de technische opleidingen moeten zich blijven ontwikkelen

de scholen de deelnemers tekort door hen bijvoorbeeld te weinig

- Er moet meer ruimte zijn voor praktische oefening

te confronteren met de context van techniek.

- Stage in het eerste jaar toepassen

In een korte presentatie vertelde Jan de Wit, onderhoudscoördinator

- Promotie moet ook gericht zijn op allochtone ouders

CFD Pernis & Moerdijk van Shell, dat het buitenland steeds beter

- Er dient voldoende materiaal beschikbaar te zijn

wordt in techniek. Nederland zal zich moeten blijven ontwikkelen

- Talenten kunnen worden ingezet om het vak populairder te maken

en verbeteren op dit vakgebied. Opleiden in de techniek blijft dus ook in de toekomst nodig.

Dit was een goede opbrengst van een geslaagde bijeenkomst, waarin voldoende aandachtspunten aan bod kwamen om techniek

Veel afwisseling

beter onder de aandacht te brengen.

Na deze presentaties kregen de genodigden de kans een uur lang

(AdR)

meningen en ideeën uit te wisselen over Techniek. Dit gebeurde in zes groepen, die elk uit minimaal acht personen bestonden. Aan iedere tafel zaten, naast de gespreksleider van een van de ROC’s, mensen uit het bedrijfsleven of uit kenniscentra en studenten van diverse opleidingen. In de tweede ronde waren de groepen anders ingedeeld en konden de gesprekken voortgezet worden met andere personen. Dit resulteerde in nieuwe gespreks­ richtingen, ideeën en meningen. Na de eerste ronde tafelgesprekken werd er geluisterd naar de presentatie van gastspreker Dennis Stam, als HRM-adviseur werkzaam bij Dura Vermeer. Hij gaf adviezen over hoe het vak gepromoot kan worden bij de jongeren. Volgens hem is het belangrijk dat de doelgroep weet dat in de techniek gewerkt wordt aan iets concreets, waar iedereen gebruik van kan maken, dat het maatschappelijke waarde heeft en dat het veel afwisseling biedt met doorgroeimogelijkheden.





9

C V Open

Februari 2009

‘Zorgen dat scholen kunnen zorgen’ Steeds meer scholen zien het als hun taak om leerlingenzorg te bieden. Om dit op een goede manier te doen, biedt Accent Onderwijsondersteuning hen hierbij zoveel mogelijk ondersteuning. Een aantal ambulante dienstverleners kan zorgadviesteams (ZAT’s) op scholen begeleiden en opleiden. Daarnaast zijn er ortho­pedagogen en psychologen in dienst.

Scholing Accent Onderwijsondersteuning Arie Kooyman, directeur van Accent, vertelt: ‘Sinds acht jaar zijn

‘We moeten daar nog wel actief de boer mee op, bijvoorbeeld bij

we actief in de onderwijsondersteuning. In eerste instantie stond

andere schoolbesturen’, beaamt Tetsje. ‘CVO-scholen weten ons

men er wel wat kritisch tegenover, maar de CVO-scholen zien

steeds beter zelf te vinden en voor sommige scholen is het zelfs

er steeds meer nut en noodzaak van in. We werken nu met een

al een soort automatisme dat nieuwe docenten of docenten die

team van zeventien mensen. De scholen weten ons steeds beter

een zorgfunctie in hun takenpakket krijgen, bij ons komen voor

te vinden.’

een opleiding. We hopen dat dit uiteindelijk ook geldt voor scholen

Tetsje Oelen, beleidsmedewerker en ambulant dienstverlener:

die onder andere besturen vallen.’

‘De kerntaak van de scholen is het bieden van goed onderwijs.

Gedragsstoornissen

Om dit doel te bereiken is zorg echter wel noodzakelijk. Wij onder­ steunen scholen bij het inrichten van een goede zorgstructuur

De leertrajecten sluiten goed aan bij de bevindingen van de

en het uitvoeren van die zorg. Verder verzorgen wij trainingen voor

commissie-Rinnooy Kan (van het rapport ‘LeerKracht’) en

docenten om hun competenties op het gebied van leerlingzorg

de commissie-Dijsselbloem.

te vergroten. Scholen hebben vaak wel leerlingbegeleiders in huis,

De opleidingen sluiten aan bij de Rotterdamse ontwikkelingen,

maar geen specialistische kennis en vaardigheden.’

zodat de regio-nabijheid bevorderd wordt. Arie: ‘Gezien de specifieke problematiek waar we in Rotterdam mee te kampen

Masteropleiding

hebben, is dit ook wel nodig. De sociale kaart van Rotterdam

Een belangrijk aandachtspunt van Accent Onderwijsondersteuning

krijgt ruime aandacht en deelnemers kunnen hun eigen casussen

is docenten middelen aanreiken om hun didactische en pedago­

inbrengen in de lessen. Hierdoor wordt het lesmateriaal tastbaarder

gische vaardigheden te vergroten. Een van de manieren om de

en makkelijker toepasbaar.’

deskundigheid van docenten te vergroten is het aanbieden van

Naast de SEN-trajecten worden ook scholingen gegeven op het

scholingstrajecten. Naast de leerroutes Zorgcoördinator in het VO

gebied van handelingsplannen, leer- en gedragsstoornissen zoals

en Werken aan leerwegondersteuning, loopt sinds vorig schooljaar

dyslexie, adhd, autisme spectrum stoornissen (ass) en oppositioneel

ook de opleiding Specialist Praktijkonderwijs. Deze drie trajecten

opstandige gedragsstoornissen (odd), en groepsdynamica en

leiden op voor de master Special Educational Needs (SEN).

klassenmanagement.

Tetsje: ‘In 2001 zijn we begonnen met het aanbieden van training

Dicht bij de scholen

in samenwerking met Fontys, nu met de Hogeschool Utrecht. Na de start van de samenwerking is het aanbod steeds verder

Tetsje: ‘De noodzaak van goede leerlingzorg wordt steeds meer

uitgebreid. Het totale traject duurt twee tot drie jaar.’

gezien. Docenten nemen niet meer zomaar voor lief dat leerlingen

Arie vult aan: ‘De cursussen worden ook aangeboden voor

teruggeplaatst worden van havo naar mavo terwijl ze wel degelijk

leerkrachten die werkzaam zijn bij andere schoolbesturen.

de verstandelijke capaciteit hebben om de havo goed te kunnen

Dat willen we nog meer promoten. Op dit moment is ongeveer

doorlopen. Wat dat betreft hebben we volgens mij wel een bijdrage

een kwart van de deelnemers niet werkzaam bij CVO.’

geleverd aan een bepaalde mate van bewustwording.’





10

C V Open

Februari 2009

‘Dat komt ook doordat we dicht bij de scholen staan’, vult Arie aan.

‘Talent mag niet verloren gaan omdat dingen niet goed georgani­

‘We weten wat er speelt en hoe de cultuur is. Dat helpt zeker mee

seerd zijn’, merkt Tetsje op. ‘Kinderen hebben recht op maximale

om scholing te kunnen bieden die inspeelt op bestaande behoeftes.

ondersteuning op het moment dat zij daar behoefte aan hebben.

Met een aantal scholen hebben we langdurige relaties en we

Op die manier geef je leerlingen de middelen om zichzelf te

merken dat het schoolnabij werken op prijs wordt gesteld.’

realiseren. En dan gaat het niet alleen om leerlingen op lagere niveaus.

‘In de toekomst zal onze rol wel veranderen’, zegt Tetsje. ‘Dat we

Het zijn juist de uiteinden van de schaal – zowel aan de boven-

ooit overbodig zullen worden is eigenlijk ons Utopia, maar die

als aan de onderkant – waar zich de meeste problemen voordoen.’

volmaaktheid zal waarschijnlijk niet bereikt worden.’ Arie beaamt

(AdR)

dat: ‘Het onderwijs blijft zich ontwikkelen en de vraag zal veranderen, maar we blijven wel in een behoefte voorzien.’

www.cvoaccent.nl > Onderwijsondersteuning

staat ook open voor andere scholen Debora van Os, psycholoog

in de vorm van bijvoorbeeld dyslexieonderzoek of een individueel

‘Het mooie van mijn werk vind ik de manier waarop onderwijs en

intelligentie­onderzoek, het andere moment geef ik trainingen aan

zorg met elkaar gecombineerd worden. Op die manier zorgen we

groepen leerlingen. Bijvoorbeeld faalangsttraining: de Sidderkuur.

ervoor dat leerlingen zich kunnen ontwikkelen tot mensen die

Het uitgangspunt is de leerling bewust te maken van de situatie

zich redden in de maatschappij. Juist ook leerlingen die om wat

waarin ze stress ervaren, de gedachten die ze daarbij hebben,

voor reden dan ook kwetsbaar zijn. Ieder mens heeft eigen

het gevoel dat daarbij komt kijken en uiteindelijk het gevolg.

kwaliteiten, ook die kwetsbaardere kinderen. Het is belangrijk dat

Door middel van positief denken en positieve ervaringen willen we

zij de kans krijgen om die dingen te doen waar ze goed in zijn – of

de leerlingen leren om op een positieve manier tegen bepaalde

dat nu studeren is of puur praktisch met iets bezig zijn. Ik vind het

situaties aan te kijken en hen daardoor ook zelfver­zekerder maken.

fijn dat ik mee kan kijken naar wat nodig is om hen verder te

De diversiteit van activiteiten en diensten die binnen Accent

helpen om zich optimaal te ontwikkelen.’

Onderwijsondersteuning wordt geboden zorgt ervoor dat we een meerwaarde kunnen leveren aan het onderwijs in Rotterdam en omstreken. Met elkaar zorgen we ervoor dat scholen kunnen zorgen en dat maakt ons en ieders werk in het onderwijs zo bijzonder.’

Tetsje Oelen, ambulant dienstverlener ‘Ik vind het goed hoe we door middel van onderwijsondersteuning de omstandigheden waaronder kinderen kunnen leren, kunnen optimaliseren. Ook vind ik het belangrijk om docenten handvatten

Hanneke Visser, psycholoog

te geven om betere docenten te worden, met kennis van zorg­ gerelateerde onderwerpen. Het mooie is ook dat ik iedere keer

‘Zorg aan leerlingen is belangrijk en vraagt van docenten kennis

weer lichtpuntjes en vooruitgang zie. Dat maakt duidelijk dat we

en creativiteit. Maar het moet ook behapbaar blijven. Als psycho-

echt iets toevoegen met ons werk.’

loog probeer ik de mogelijkheden voor zorg in hapklare brokken aan te bieden aan docenten. Dat betekent het aanreiken van

Heleen Driece, orthopedagoog

materialen, het vroegtijdig signaleren van problemen, het

‘Mijn werk bij Accent Onderwijsondersteuning is heel divers.

meeschrijven aan handelingsplannen of het bieden van extra

Het ene moment ben ik individueel met een leerling aan het werk,

begeleiding aan rugzakleerlingen.’





11

C V Open

Februari 2009

Het OOP in de spotlights

De week van Tjerk Mout Tjerk Mout is systeembeheerder op PENTA College CSG, locatie Blaise Pascal in Spijkenisse. Tjerk zorgt er onder andere voor dat de gehele ICT-infrastructuur permanent beschikbaar is en steeds beter wordt, dat het mailverkeer vlekkeloos verloopt en dat hackers buiten de deur blijven.

Maandag

Waar gaat het om? Wij hebben ongeveer 6.000 leerlingen, die we

Mijn werkdag begint zoals altijd rond acht uur. Ik start met de

het liefst allemaal de mogelijkheid zouden bieden om op een eigen

dagelijkse controles van ons systeem. Ik controleer alle back-ups

computer te werken. Fysiek hebben we echter geen ruimte voor

van afgelopen nacht, controleer de logfiles en kijk of er bijzondere

6.000 computers, laat staan voor de bijbehorende bekabeling.

meldingen zijn, bijvoorbeeld over ‘inbraakpogingen’ van hackers.

Door het VDI-project komt er een aantal nieuwe servers, die

Er is vandaag niets bijzonders, dus na een uurtje ben ik klaar.

voldoende capaciteit hebben om voor elke leerling en elke

Elke systeembeheerder binnen het PENTA College CSG houdt

medewerker een ‘virtuele computer’ te creëren. Daardoor kan

zich bezig met alle voorkomende ICT-werkzaamheden en heeft

iedereen straks op elke willekeurige plek draadloos gebruikmaken

daarnaast een eigen specialisme. In mijn geval is dat Linux, waar

van ons netwerk, bijvoorbeeld vanaf een schoolcomputer, een

onder andere de webserver en de mailserver op draaien. Als er

eigen laptop of een pda. Iedereen die inlogt kan beschikken over

iets is dat met Linux te maken heeft, krijg ik het automatisch op

alle relevante software en bestanden. Het klinkt voor een buiten­

mijn bordje. Zo vind ik vanmorgen in mijn mailbox een verzoekje

staander allemaal natuurlijk nogal technisch, maar het is een zeer

van een managementassistente die een extra verzendgroep wil

veelbelovende ontwikkeling. We zijn dan ook blij dat we de eerste

laten aanmaken voor alle leden van de commissie Identiteit.

school in Nederland zijn die aan deze pilot meedoet. Morgen gaan

Ik regel het direct voor haar.

we een test uitvoeren, dus vandaag tref ik voorbereidingen om

We willen in de school meer smartboards gaan gebruiken.

21 laptops draadloos te laten inloggen op de virtuele machines.

Onlangs heb ik er weer een flink aantal besteld, met pc’s en beamers erbij. De smartboards die vrijdag zijn geleverd, zijn inmiddels geplaatst. Ik ga naar de lokalen om alles te configureren en klaar te maken voor gebruik.

« Ik zorg ervoor dat ouders via internet een gesprekje met één of

Dinsdag

meer docenten kunnen aanvragen. »

Leerlingen kunnen vanaf huis inloggen op ons netwerk, zodat zij bijvoorbeeld kunnen zien of er roosterwijzigingen zijn. Docenten kunnen dat echter niet en ik heb van het Platform

Woensdag

Bedrijfsvoering de vraag gekregen om daar iets aan te doen, want ook docenten willen het tijdig weten als een les uitvalt.

Vanmorgen ben ik, na alle dagelijkse routinecontroles, begonnen

Vanmorgen ga ik met dit verzoek aan de slag. Ik wil het deze

om alle Linux-servers te updaten. Dat moet om de zoveel tijd

week nog geregeld hebben.

gebeuren. Ik kijk of er nieuwe aanvullingen beschikbaar zijn voor

De rest van de ochtend ben ik druk bezig met het VDI-project*:

de programma’s die wij gebruiken en check of er ‘lekken’ zijn

een project waarmee we al maanden intensief bezig zijn.

waar eventuele hackers kunnen binnenkomen.

* VDI = Virtual Desktop Infrastructure





12

C V Open

Februari 2009

Daarna richt ik de website in, waardoor docenten voortaan thuis kunnen inloggen op de roosterwijzigingen. Ook voor de oudergesprekken die in december plaatsvinden, moet ik een aantal dingen regelen. Ik zorg ervoor dat ouders via internet een gesprekje met één of meer docenten kunnen aanvragen. Zij krijgen een inlogcode die toegang geeft tot een scherm waarop precies staat van welke docenten hun kind les krijgt. De ouders kunnen in dat scherm ook direct opmerkingen noteren, bijvoorbeeld over specifieke zaken die zij willen bespreken. Ik regel dit trouwens niet alleen voor onze eigen locatie, maar ook voor andere PENTA-vestigingen die dit een handige werkwijze vinden. Wel zo efficiënt, nietwaar? Na de lunch tref ik de programmeur van het PENTA College CSG, voor ons periodieke overleg. Vandaag bespreken we de overstap van leerlingen van de ene PENTA-vestiging naar de andere in relatie tot de mailserver. Leerlingen krijgen na de overstap natuurlijk een nieuw mailadres. Daarvoor hebben we een eigen tool ontwikkeld, maar die blijkt niet goed te werken. We analyseren waar het probleem zit en lossen het gelijk op.

Donderdag De ochtend wordt grotendeels in beslag genomen door vergade­ ringen. Eerst het reguliere overleg met mijn bedrijfsvoerster en het hoofd ICT van PENTA college CSG. Aansluitend heb ik overleg met alle systeembeheerders van het PENTA college. Met z’n zevenen bespreken we tweewekelijks welke knelpunten, nieuwe ideeën en ontwikkelingen er zijn. De hele middag zijn we weer bezig met het VDI-project. De tests van eergisteren hebben duidelijk gemaakt dat er extra tests noodzakelijk zijn. Kortom: ik moet wederom de 21 laptops gereedmaken. Als ik na twee uur van alle machines een melding krijg dat ze gereed zijn voor de test, begin ik met het starten van de test. Helaas loopt de boel vast. Echt balen. Nu moet ik alle machines stuk voor stuk weer helemaal opnieuw klaarmaken… Ik zorg ervoor dat ze vannacht de opstartprocedure volledig kunnen doorlopen, zodat we morgenochtend direct kunnen starten met testen.

Vrijdag We zijn de hele dag bezig met testen, maar krijgen steeds een merkwaardige foutmelding. Er is continu telefooncontact met de externe jongens. Iedereen denkt mee en probeert te doorgronden waar de fout zit. Pas aan het einde van de middag is de fout eruit. Tja, dit hoort gewoon bij dit proces. Voor alle betrokkenen is dit helemaal nieuw, zelfs voor de knappe koppen in Amerika. Het hele proces is dus een kwestie van trial-and-error: met vallen en opstaan komen we steeds een stapje dichterbij ons einddoel. Dat gaat soms langzaam en moeizaam, maar uiteindelijk gaat het lukken. Daar ben ik van overtuigd. In principe komen we ‘alleen maar’ technische hobbels tegen en die kun je eigenlijk Tjerk Mout: ‘Blij dat we als eerste school in Nederland meedoen aan de VDI-pilot.’

áltijd overwinnen! (KvB)





13

C V Open

Februari 2009

Jubileum gevierd met kerkdienst en voetbalwedstrijd Het vijftigjarig bestaan van Melanchthon Schiebroek is van 16 tot en met 22 november groots gevierd. Een week lang was de school het middelpunt van vele feestelijke activiteiten, met als slot twee reüniedagen die door 1.500 oud-leerlingen werden bezocht.

Vijftig jaar Melanchthon Schiebroek

Op zondag werd de jubileumweek stijlvol geopend met een

Daarna verzorgde Ad Verbrugge, universitair hoofddocent sociale

dankdienst in de Goede Herderkerk. Het samenzijn in deze dienst

en culturele filosofie aan de Vrije Universiteit, een lezing over

was bijzonder, mede door bijdragen van voorganger Rik Radstake,

de hedendaagse samenleving en de plaats daarin van kennis,

organist Jan Drogers (beide oud-leerlingen) en het (oud-)leerlingen­

opvoeding en onderwijs.

zangkoor. Op maandag werd de week voor de leerlingen ingeluid

Na deze lezing werden eerste exemplaren van het fraaie jubileum­

met een uur durende spetterende opening met tal van optredens.

boek door oud-leerling/docent Jan Boon uitgereikt aan ouddirecteur Bajema (uit het beginjaar 1958) en aan Marjo Huizer,

Koken met flair

vestigingsdirecteur in 2008.

Van dinsdag tot en met donderdag waren er voor de leerlingen

Feest van herinnering

educatieve, culturele, sportieve en charitatieve activiteiten. Met thema’s als ‘koken met flair’, ‘project 1958’ (workshops met

Het hoogtepunt van de jubileumweek vormde de reünie. Via de

dans, zang, toneel en beeldend uit de jaren ’50), ‘Scapino’ en

jubileumwebsite was de reünie bekendgemaakt en kon er worden

workshops ‘Flower Power’ beleefden de leerlingen een verrassende

ingeschreven. Vrijdag 21 november kwamen de oud-leerlingen

en gevarieerde week. Donderdagavond werd met twee grote

van 1991 tot 2008 en op zaterdag was de oudere garde van 1962

feesten de jubileumweek voor de leerlingen besloten.

tot 1990 welkom. Op beide dagen bleek de reünie een‘feest van herinnering’. Voorzien van een naamsticker in de kleur van het

Hitparade

diplomajaar en een goedgevulde jubileumtas troffen oud-leerlingen

Maandag was de avond voor de ouders. Deze door de ouderraad

elkaar, met vele hartverwarmende ontmoetingen tot gevolg.

georganiseerde avond begon met een muzikale medley van

De reüniefotograaf legde hun samenzijn vast. Veel aandacht trok

bekende nummers uit de hitparade van de afgelopen vijftig jaar,

ook het lokaal met een verzameling herinneringen aan de laatste

gespeeld en gezongen door leerlingen van vwo-5. Aansluitend

vijftig jaren, waaronder vele klassenfoto’s en persoonlijke briefjes.

werd met een theaterstukje het thema van de avond ‘pubers van

In een ‘Gedenkhoek’ werden overleden collega’s herdacht.

toen en nu’ ingeleid door docent Ruud Verspeek en twee oud-

Volgens een Joodse traditie konden bij de keien met de namen

leerlingen. Daarna volgde een forum waarin leerlingen van toen

van de overledenen kleine steentjes worden gelegd.

en nu zich uitspraken over stellingen over dit thema.

Goede doelen

Clinic schermen

Veel activiteiten en projecten van de jubileumweek stonden in het

Op woensdag waren er activiteiten voor collega’s en oud-collega’s,

teken van inzamelingen voor goede doelen, zoals Kika (kinderen

waaronder een clinic schermen. Vanaf vijf uur werd er voor een

kankervrij) en de Sunday Foundation (diamantkinderen uit Sierra

kleine honderd collega’s en hun partners een diner opgediend in

Leone een betere toekomst bieden). Tijdens een voetbalwedstrijd

het oude brugklasgebouw. Dit diner was bereid en werd geserveerd

tussen prominenten als columnist Hugo Borst en sportjournalist

door de leerlingen van vwo-4 voor het project ‘Koken voor het

Emile Schelvis en docenten werd het opgehaalde geldbedrag later

Goede Doel’.

symbolisch overgedragen. (MvB)





14

C V Open

Februari 2009

Hoe verandert ICT het lesgeven? Videoconferencing, feedback geven via de elektronische leeromgeving, films maken, Virtual Desktop Infrastructure (VDI), een manier om leerlingen en docenten op internet te laten werken. Deze en andere spraakmakende onderwerpen komen aan bod in workshops op de ICT VO-conferentie van CVO en Lucas Onderwijs. Doel is te laten zien wat de meerwaarde is van het gebruik van ICT bij het lesgeven. In totaal zijn er rond de 30 verschillende workshops.

Conferentie ‘Beter, sneller, anders’ De ICT VO-conferentie van CVO en Lucas wordt gehouden

dat gebruikt kan worden bij wiskunde, en Moodle, een open source

op dinsdag 31 maart 2009 in het Montaigne Lyceum aan de

omgeving voor e-learning, en Werken met Hot Potatoes, een

Kiekendiefstraat in Den Haag, van 15.30 tot 20 uur.

programma om zelfevaluerende toetsen te maken. Maar ook het

Deelnemers kunnen kiezen uit 28 workshops; er zijn twee

gebruik van You Tube in lessen, het gebruiken van smartboard in

workshoprondes. Deelname staat open voor docenten en mede­

de les, en het maken van een weblog door leerlingen staan op het

werkers van de CVO- en Lucas-scholen. De workshops worden

workshopprogramma. ‘Er is voor elk wat wils’, zegt Roderik Rot,

door collega’s en leerlingen gegeven. ‘Leren van elkaar’ is dan

directeur binnen de Interconfessionele Scholengroep Westland,

ook het motto op deze conferentie.

een van de ‘trekkers’ van het evenement.

Virtuele computer

Basisonderwijs

De CVO-scholen verzorgen een aantal workshops. Accent gaat in

Twee van de workshops gaan over het werken met ICT in het

op de digitale bewijzenbank, die een belangrijke rol speelt bij het

basisonderwijs. Hier kunnen docenten uit de onderbouw meer

competentiegericht leren. Ook veilig internetten door leerlingen

te weten komen over Klikstart 4 en stemkastjes die gebruikt

uit het praktijkonderwijs komt aan bod. Hiervoor wordt een

worden bij het project Doorlopend Leren.

speciale website gedemonstreerd: www.williewebwijs.nl, die

Last but not least: ook leerlingen leveren een bijdrage aan de

eigenlijk is opgezet voor leerlingen met(Hier komt nog een lichte

conferentie. Zij verzorgen onder andere de catering, en zullen

verstandelijke beperking.zin van Jos Allewijnse) Het Comenius

met podcasting tijdens de conferentie verslag doen.

College geeft leerlingen de hoofdrol in een workshop over wat zij doen in de elektronische leeromgeving N@tschool. Ook verzorgt

Posters in de docentenkamers zorgen inmiddels voor de warming-

het een workshop over een digitaal nakijkprogramma van toetsen.

up voor de conferentie. Een digitale nieuwsbrief geeft de bezoekers

PENTA college CSG zal in een workshop de elektronische

de komende weken telkens een update over de conferentie.

leeromgeving Teletop belichten, en ook de Virtual Desktop

De toegangsprijs is relatief laag gehouden: honderd euro.

Infrastructure (VDI). PENTA is een van de pioniers in Nederland

De scholen vergoeden deze kosten overigens.

op het gebied van VDI. VDI lost het probleem op van een tekort aan

(AdZ)

ICT-voorzieningen op grote scholen. Deze technologie van de virtuele computer biedt de mogelijkheid van tijd- en plaatsonaf­

Surf voor meer informatie en aanmelding naar: www.betersnelleranders.nl

hankelijk leren voor alle leerlingen en docenten. Nog meer lokalen met pc’s inrichten hoeft dan niet meer.

Sketchbook, Moodle en Hot Potatoes Tussen de andere workshops zitten intrigerende onderwerpen, zoals het gebruik van Google Sketchbook, een programma voor het tekenen en ontwerpen van driedimensionale voorwerpen





15

C V Open

Februari 2009

De stelling Door het lerarentekort zien scholen zich soms genoodzaakt om jonge docenten voor de klas te zetten die hun bevoegdheid nog niet hebben. Er zijn situaties bekend waarbij 19-jarigen voor bovenbouwklassen worden geplaatst. Op het Marnix Gymnasium vroegen we aan docenten en leerlingen wat zij hiervan vinden. Betekent jong en onbevoegd ook jong en onbekwaam?

Jonge en onbekwame docenten Wouter Wadman, klas 6:

Henri Versluis, docent klassieke talen (24 jaar en nog bezig met de opleiding):

‘Ik ben het er niet helemaal mee eens. Oud is namelijk niet gelijk

‘Ik ben het niet eens met de stelling. Ik ben sowieso jong, maar

wél bekwaam. Het gaat erom dat een docent, jong of oud, de klas

ik beschik wel over de nodige kennis. Natuurlijk moest ik in het

onder controle heeft en goed kennis kan overdragen. En als je

begin wennen aan het lesgeven en de gang van zaken op school,

daar als jonge docent al goed in bent, kun je alleen maar beter

maar het is ook een kwestie van ‘al doende leren’. Dat geldt

worden. Ik vind wel dat jonge docenten eerder voor onderbouw­

volgens mij ook voor docenten die hun bevoegdheid al wel hebben.

klassen geplaatst moeten worden en dat ze dan vanzelf kunnen

Een lerarenopleiding geeft je extra bagage, maar volgens mij

doorgroeien naarmate ze verder komen met hun opleiding.

beschik ik – zeker voor het doceren in onderbouwklassen – al over

Sowieso zou ik een jonge, onbevoegde docent niet voor een

meer dan genoeg kennis om die kinderen te kunnen onderwijzen.

examenklas zetten.’

Ik vind het niet zo’n goed idee om mensen jonger dan twintig voor Sophie Nijhout, klas 6:

een bovenbouwklas te zetten. Dat is niet bevorderlijk voor de

‘Ik ben het er niet mee eens. Volgens mij heeft het juist voordelen

kwaliteit van het onderwijs. Je moet wel overwicht hebben.’

als jongere docenten, die qua leeftijd niet ver van de leerlingen Henk Hoogland, leraar wiskunde:

afstaan, voor de klas worden gezet. Die staan namelijk veel meer

‘Ik ben het niet eens met de stelling. Ik vind die te kort door de

open voor de belevingswereld van de leerlingen, kunnen zich

bocht. Een jonge leraar hoeft niet onbekwaam te zijn. Een leraren­

daar ook nog makkelijker in inleven. Ook hebben ze nog meer lef,

opleiding geeft je een goede voorbereiding. Vakkennis moet ook

als het bijvoorbeeld gaat om het uitproberen van verschillende

zeker op orde zijn voordat iemand voor de klas komt te staan.

aanpakken. Het is wel van belang dat een docent autoriteit

Maar didactische en pedagogische vorming is toch een wissel­

uitstraalt, anders wordt het niks.’

werking tussen praktijk en theorie. Het is volgens mij niet ideaal om eerstejaars studenten meteen al in de bovenbouw te plaatsen.

Anne-Myrthe de Kwant, klas 2:

Dat heeft mijns inziens een neerdrukkend effect op de kwaliteit.

‘Ik ben het wel met de stelling eens. Ik geloof dat als een leraar

Waar die grens dan ligt? Dat is een glijdende schaal, denk ik.

de opleiding heeft afgemaakt en een diploma heeft, hij het beter

Kijk, overwicht dat heb je, of dat heb je niet. Daarin kan een

zal doen en ook beter in staat is om orde te houden in een klas.

oudere, bevoegde docent ook tekortschieten.’

Bovendien heeft zo’n docent veel meer kennis van het vak dat hij geeft dan een docent die zelf nog aan het leren is. Ik snap wel dat het voor scholen soms nodig is om jonge, onbevoegde docenten voor de klas te zetten. Als het dan maar niet zomaar de eerste de beste is!’ (AdR)





16

C V Open

Februari 2009

De (CVO)pen aan een gast

Een goed loon én zeggenschap Michel Rog, voorzitter CNV Onderwijs

Na twee jaar lesgeven in het voortgezet onderwijs en negen jaar

In het onderwijs gaat het om meer dan arbeidsvoorwaarden

ervaring als onderhandelaar en bestuurder bij de vakbond heb

alleen. Niet voor niets heeft CNV Onderwijs een dubbele doel­

ik sinds de vorige zomer de voorzittershamer mogen overnemen

stelling: we komen op voor goede arbeidsvoorwaarden voor

bij CNV Onderwijs. Een uitdagende taak, want onderwijs staat

onderwijspersoneel én we maken ons sterk voor goed onderwijs.

weer hoog op de politieke agenda, en aan het imago van de

Dat betekent dat we meepraten over ‘gratis schoolboeken’,

vakbeweging valt nog flink wat te verbeteren.

passend onderwijs en de 1.040-urennorm. En dat doen we niet

Helaas wordt er maar al te vaak gesuggereerd dat vakbonden

alleen met onze deskundigen, maar dat doen we in overleg met

er alleen zijn voor het behartigen van de belangen van oudere

onze actieve leden. En door scholen te bezoeken en de discussie

werknemers. De werkelijkheid is echter veel genuanceerder.

over deze en andere thema’s aan te gaan. Eén ding is zeker: naast

Natuurlijk komen we op voor het behoud van verworven rechten

een goed loon verdienen leraren de ruimte, de faciliteiten en de

zoals de bapo-regeling. Maar we komen ook op voor de belangen

zeggenschap die ze nodig hebben om goed onderwijs te verzorgen.

van jonge docenten die werk en privé proberen te combineren.

Want daar doen we het uiteindelijk allemaal voor!

Het is altijd zoeken naar de balans. Bij de onderhandelingen over het Actieplan LeerKracht heeft dat er bijvoorbeeld toe geleid dat leraren die al in het maximum van hun schaal zaten een toelage krijgen van €1.000,- per jaar. Aan de andere kant groeien leraren die hun maximum nog niet bereikt hebben straks veel sneller door hun schaal. Daardoor gaan zij uiteindelijk tot vele duizenden euro’s op jaarbasis meer verdienen. Voor CNV Onderwijs is het altijd van belang om in onderhande­ lingsprocessen zorgvuldige afwegingen te maken. Dat past bij de waarden van waaruit we werken, en daarmee bij onze vakbond. ‘Hard’ durven zijn op de inhoud, maar ‘zacht’ op de relatie met je opponenten. Ook wanneer je er als onderhandelaars samen niet uitkomt, zoals bij de onderhandelingen over de cao voor het voortgezet onderwijs. CNV Onderwijs koos er uitdrukkelijk voor om de onderhandelingen tot het allerlaatste moment een faire kans te geven om de al geplande staking alsnog te vermijden. Wanneer het dan nog niet lukt, moet je ook standvastig durven zijn, en dat zijn we geweest!





17

C V Open

Februari 2009

Nieuws van de scholen

Calvijnleerlinge slaagt voor Junior Med School Sinds de zomervakantie van 2006 is Hester Leenheer, gymnasiaste op Calvijn Vreewijk, bezig geweest met de Junior Med School (JMS) van het Erasmus Medisch Centrum. Voor dit programma werd Hester

Vak Bewegen, Sport en Maatschappij op het Farelcollege

eerst geselecteerd door school, en daarna door het Erasmus MC. Het programma hield in dat zij, samen met zeventien andere JMS’ers

Sinds twee jaar wordt in de bovenbouw van de havo op het

onder wie Bibi Bouwen van het Comenius College in Capelle, in het

Farelcollege het vak Bewegen, Sport en Maatschappij (BSM)

cursusjaar 2006-2007 twee weken achter elkaar onderwijs kreeg

gegeven. Twee docenten lichamelijke opvoeding zijn hierbij erg actief

op het Erasmus MC. Ook volgden ze tien losse dagen onderwijs:

in het opzetten van een interessant en sportief vak. Het doel van BSM

kleinschalige colleges bijwonen van professoren en hoog­leraren,

is om leidinggevende ervaring op te doen, bewegingssituaties te

een kijkje nemen in veel verschillende laboratoria en vooral zelf

ontwerpen en de rol van coach, inspecteur, scheidsrechter, observator

verschillende onderzoeken uitvoeren.

en organisator te leren vervullen.

In mei 2008 kozen de JMS’ers een onderwerp waar ze vier weken

De deelnemende leerlingen moeten zelf activiteiten organiseren,

een eigen onderzoek naar wilden doen. Voor Hester en haar partner

zoals een kamp van twee dagen waarbij ze een locatie en een

Vera werd dit orgaantransplantatie op de afdeling Longziekten.

programma moeten verzorgen. Daarnaast krijgen ze diverse

Zij hebben daar patiënten die wilden meewerken getest op de

clinics aangeboden.

longfunctie na transplantatie. Ook werden gezonde vrijwilligers

Eind oktober waren er bijvoorbeeld twee dames van de Olympische

onderzocht. Patiënten met slechte longen komen om uiteenlopende

waterpoloploeg. Keepster Ilse van der Meijden (foto) en aanvalster/

medische redenen in aanmerking voor een longtransplantatie.

topscorer Daniëlle de Bruijn gaven les aan de 25 leerlingen die voor

Hoe effectief die ingreep is, wordt onder andere bepaald aan de

BSM gekozen hebben. Deze clinic werd enthousiast ontvangen door

hand van het functioneren van de nieuwe long.

de leerlingen.

De resultaten en conclusies van het onderzoek werden op 7 november

Naast deze clinic wordt er een cursus EHBO gegeven, gaan de

gepresenteerd op het Erasmus MC. Hiervoor ontvingen Hester en

leerlingen mountainbiken en indoor skiën. Ook zijn ze naar een

Vera een certificaat, de (fictieve) titel Junior Master of Science en een

voetbalwedstrijd van Excelsior geweest, waarvan zij een verslag

vrijstelling voor de decentrale loting van geneeskunde. Hester (met

moesten schrijven.

wit vest): ‘Ik kijk met veel plezier terug op het programma. Niet alleen was het erg leuk, maar ook ongelofelijk interessant! Het was een geweldige ervaring!’





18

C V Open

Februari 2009

Natuur-profielweek op Calvijn Vreewijk

Europese binasdocenten te gast op Comenius

Voor alle leerlingen uit 3-havo en vwo heeft Calvijn Vreewijk in de

De unit Lijstersingel 18 van het Comenius College is vijf dagen in

week voor de herfstvakantie een N-profielweek gehouden. Het doel

november gastheer geweest van 19 docenten biologie, natuurkunde

van deze week is de leerlingen kennis te laten maken met de

en scheikunde uit Frankrijk, Italië, Griekenland, Oostenrijk en

natuurprofielen (Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid) en

Roemenië. Zij bezochten het Comenius College in het kader van

te laten zien wat de toekomstmogelijkheden zijn met een exact

een conferentie voor het Europese Comenius SEED-project.

vakkenpakket. De keuze voor een profiel is vaak gebaseerd op het

SEED staat voor: Science by Experiments through European

beeld dat leerlingen hebben van een bepaald beroep. Om de

Dialogue. Dit project heeft twee doelen:

leerlingen inzicht te bieden in de mogelijkheden van opleidingen/

- Onderwijs- en culturele uitwisseling tussen BiNaSk docenten

beroepen in de exacte hoek zijn er in deze N-profielweek vervolg­

uit verschillende Europese landen

opleidingen, kenniscentra en bedrijven op bezoek geweest om

- Ieder land draagt een aantal experimenten aan voor de vakken

voorlichting te geven. Er kwam een ‘Roadshow’ in de theaterzaal

biologie, natuurkunde en scheikunde die in ieder land uitvoer-

met allerlei proeven.

baar zijn en in het onderwijs kunnen worden ingepast.

In het kader van ‘havisten competent’ is er aan deze week een

Deze experimenten worden in het Engels aangeboden.

onderdeel toegevoegd waarbij de havo-leerlingen in kleine groepjes

Het hele project moet leiden tot een website en een cd.

zelfstandig op bezoek gingen bij verschillende bedrijven.

Na toeristische bezoeken aan Den Haag en Delft ging het interna-

Nadat ze zelf telefonisch een afspraak hadden gemaakt, namen

tionale gezelschap aan de slag met de website, zodat deze in april

ze een interview af en kregen ze een rondleiding door het bedrijf.

gereed kan zijn.

Veel leerlingen kwamen enthousiast terug na hun bezoek.

Tot besluit van de bijeenkomst werd nog een bezoek gebracht

Er zijn verschillende excursies geweest naar onder andere de

aan de Rotterdamse haven, de Koopgoot en de Euromast.

Hogeschool Rotterdam, ROC Zadkine en de RDM. Daarbij is gebruik

De gasten genoten tijdens het bezoek van stamppotten boerenkool

gemaakt van het programma van Brains at Work. Dit is een initiatief

en hutspot, pannenkoeken, snert en… de Chinees. De volgende

van Kennisinfrastructuur Mainport Rotterdam (KMR).

SEED-conferentie vindt eind maart plaats in Tessaloniki.





19

C V Open

Februari 2009

Marnix Gymnasiumleerlingen in actie voor waterpiramide De Zip Your Lip-actiedag van het Marnix Gymnasium – op 8 april – zal in het teken staan van de waterpiramide. De waterpiramide is een nieuwe Delftse vinding op het gebied van drinkwatervoorziening die de drinkwatersnood die in grote delen van de wereld heerst kan

Nieuws van de scholen

helpen oplossen. Vorig jaar is een klein groepje leerlingen, toen nog vierdeklassers, in het kader van een praktische opdracht algemene natuurwetenschappen (ANW) bezig geweest het fenomeen waterpiramide grondig te onderzoeken. Dit jaar zijn alle vijfdeklassers ingeschakeld

Máximacollege in Ridderkerk geopend

om de rest van onze school te informeren over deze bijzondere levensreddende uitvinding. Alle lessen van klas 5 stonden van 24 tot

‘Wauw, een nieuw gebouw’ was de titel van de musical die werd

en met 28 november in het teken van de waterpiramide. Tijdens het

opgevoerd tijdens de opening van het nieuwe Máximacollege in

project verdiepten de leerlingen zich in het probleem van de

Ridderkerk op 28 november. Het Máximacollege is een gezamenlijke

drinkwaterschaarste in veel warme landen en hoe daar via allerlei

school van het Farelcollege en het Gemini College met vmbo en

kleinschalige projecten oplossingen worden geboden. Ze gingen na

praktijkonderwijs. Het doel van deze bijzondere samenwerking

op welke plaatsen al een waterpiramide staat en hoe succesvol het

is uitval van leerlingen te voorkomen. De vmbo-leerlingen maken

project is. Bij de menswetenschappen deden ze nader onderzoek.

er namelijk gebruik van een time-outvoorziening. Er is plaats voor

Vervolgens werd een aantal technische en natuurwetenschappelijke

zo’n 200 leerlingen. Daarvan kunnen er 125 het praktijkonderwijs

kanten van het onderwerp aan de orde gesteld en in practica

volgen, en 70 het vmbo. De school staat aan de Margriete van

bestudeerd. In een praktische doe-het-zelf workshop probeerden

Comenestraat, op de hoek van de Koninginneweg en de Sportlaan.

de leerlingen met alle mogelijke gereedschappen en materialen

Wethouder Henk Zwiers van onderwijs verrichtte de formele opening

werkende schaalmodellen van de waterpiramide te bouwen.

van de school. Daarna waren de leerlingen aan de beurt met hun

Bij een andere workshop leerden leerlingen illustraties te maken

musical. Ondersteund door dans (foto) en djembéspel presenteerden

bij al geschreven teksten.

zij de richtingen van de school: techniek, verzorging, dierverzorging,

Om aan alle leerlingen van de school voorlichting te geven over

buitenschoolse opvang en de keuken. Na afloop van het optreden

de waterpiramide is een uitgebreide voorlichtingskrant gemaakt.

kregen de leerlingen oranje petjes van wethouder Zwiers, als

Op woensdag 26 november fietsten de leerlingen in groepjes naar

herinnering aan de feestdag.

de waterzuiveringsinstallatie van het Hoogheemraadschap van

De organisatoren hadden het leuk gevonden als prinses Máxima

de Krimpenerwaard bij Kralingseveer (AWZI), voor een inleiding,

de opening had verricht, maar helaas was zij verhinderd.

een film en een rondleiding. Het Marnix Gymnasium hoopt op de actiedag in april zoveel geld in te zamelen dat de school een complete piramide ergens in Afrika of Azië kan sponsoren. Meer informatie: www.waterpyramid.nl





20

C V Open

Februari 2009

Avondschool van Accent in Hoogvliet geopend

Nieuwbouw PENTA De Oude Maas eind 2009 klaar

Accent Avondonderwijs heeft er sinds 30 oktober weer een school

De bouw van een nieuw schoolgebouw voor PENTA college CSG

bij: in het gebouw van Accent Praktijkonderwijs Hoogvliet is een

De Oude Maas (OM) is inmiddels in volle gang. De aanloop duurde

avondschool geopend (foto). De doelgroep hiervan bestaat uit

enkele jaren, maar in april vorig jaar sloeg algemeen rector

volwassenenen met een lichte verstandelijke beperking. In Hoogvliet

Henk Fledderus van PENTA dan toch de eerste paal. Nog voor het

was tot nu toe nog geen voorziening voor deze mensen. Die was er

begin van de eindexamens in 2008 zaten de 375 palen in de grond.

wel in Rotterdam-Centrum, op Zuid en in Delfshaven. Daar zitten in

Daarna stond de bouwactiviteit echter stil: de orderportefeuille

totaal 450 cursisten op. Juist deze doelgroep is gebaat bij trainingen

van de prefab-leverancier zat vol. Deze problemen zijn inmiddels

en tweedekansonderwijs op het gebied van Nederlands, budgetteren,

overwonnen en er wordt volop gebouwd.

zelfstandig wonen, computerlessen, basisveiligheid en EHBO.

Het nieuwe gebouw bestaat uit twee delen (zie de foto van de

Een behoeftenpeiling binnen woonvoorzieningen van Pameijer, een

maquette hieronder), een noordoostvleugel die volgens de planning

zorgaanbieder in Rotterdam die ondersteuning biedt aan kinderen,

medio september 2009 opgeleverd wordt en een zuidwestvleugel

jongeren, volwassenen en ouderen met een (lichte) verstandelijke

die medio november 2009 opgeleverd wordt.

beperking en aan volwassenen en ouderen met psychiatrische

In het vierde kwartaal van dit jaar verhuist De Oude Maas naar de

problematiek, gaf aan dat er behoefte is aan op maat gemaakte

splinternieuwe school. Het wordt een prachtig gebouw, van binnen

individuele cursussen.

en van buiten. De inrichting ervan maakt een combinatie mogelijk

Voorlopig is Accent Avondschool Hoogvliet gestart op de donder­

van het huidige onderwijs met een nieuwe maar beproefde onder-

dagavond met een aanbod voor rekenen, Nederlands en computer-

wijsvisie. De school wordt opgedeeld in kleine deelscholen en de

vaardigheden. De avonden worden trouw bezocht.

leerlingen krijgen daarin les van een klein team van docenten.

Sinds vorige maand wordt geïnventariseerd of de Avondschool in

De nieuwe school speelt in op de behoeften en noodzakelijke

Hoogvliet kan uitbreiden met extra avonden en meer cursussen.

beroepsvaardigheden van de komende generatie leerlingen.

De reacties van cursisten en begeleiders zijn unaniem lovend.

Daarom gebruikt de school de slogan: ‘OM for the next generation’.

Meer informatie: www.accentavondschool.nl





21

C V Open

Februari 2009

Serie

Hoe

is he t om als p artne ze ja arga rs of ng va deze famil n CV vraag ieled Open en op . Ver geve schil één s n bet lende choo r okke soor l te w nen e te n r erke elatie en an n? s kom twoo rd op en aa n bod . In de

Klasse(n)familie

‘Zo zijn we thuis ook’ De zussen Sylvia, Yvonne en Corrien Minnaar werken alle drie op de vestiging Maarten Luther van CSG Calvijn. Maar daarmee is deze klasse(n)familie nog niet compleet. De dochters Nancy en Ramona, en ook schoonzoon Vincent hebben ieder een baan op de locatie aan de Roerdomplaan. ‘Anderen krijgen het misschien benauwd van onze familieband. Voor ons is het heel gewoon. We zijn nu eenmaal erg close.’

Een familie binnen de Calvijn Maarten Lutherfamilie: van links naar rechts Ramona, Yvonne, Vincent, Corrien, Nancy en Sylvia.





22

C V Open

Februari 2009

Vijf vingers wijzen resoluut naar Corrien als het zestal wordt gevraagd hoe ‘het’ zo gekomen is? ‘Zij is de aanstichter, Corrien heeft ons hierheen gehaald’, zegt haar zus Yvonne lachend.

Personalia

Yvonne werkt nu bijna tien jaar in de facilitaire dienst. ‘Er was destijds een vacature. Mijn zus zei: “Probeer het toch, het is echt iets voor jou”. Eerst had ik er geen oren naar, maar na aandringen heb ik het toch gedaan. Het bevalt uitstekend op Calvijn Maarten Luther, Corrien heeft niets teveel gezegd. Het voelt als een warm

Drs. Kees Mackenbach (52) begon op 1 augustus

bad waar je in terechtkomt.’

vorig jaar als directeur onderwijs op het Comenius College. Kees was sinds juli 2002 directeur van de unit P.C.

‘Je hoort erbij’

Boutenssingel in Capelle. Hij begon dertig jaar geleden als

Corrien: ‘Ik werk hier al sinds 1998 als conciërge. Deze school

docent tekenen op het Comenius College. Daarna werd hij

gaat me aan mijn hart. Vanaf de eerste dag voel ik me er thuis.

algemeen coördinator en adjunct-directeur op de unit P.C.

Collega’s zijn vriendelijk, respectvol en oprecht geïnteresseerd.

Boutenssingel. Hij was ook enige tijd beleidsmedewerker

Ze maken regelmatig een praatje. Je hoort er gewoon bij. Zo’n

onderwijs.

prettige werkomgeving gun ik mijn naasten ook. Dus als er eens

Kees is de opvolger van Bas Oldemans, die rector werd op

een functie vrijkomt, dan tip ik mijn familieleden. Zo simpel is het.’

het St.-Antoniuscollege in Gouda.

Na Corrien kwam Yvonne (in 1999) in dienst van Calvijn. In 2000 begon Vincent van Dam als docent muziek bij Calvijn Maarten Luther, hij is nu tevens studiecoördinator. In 2002 trad Nancy van Gelderen (dochter van Yvonne) in dienst als medewerker op de leerlingenadministratie. Vervolgens waren het zus Sylvia en Ramona (dochter van Corrien) die beiden in 2007 begonnen. Sylvia als facilitair medewerker. Ramona is communicatiemede­ werker voor heel Calvijn (en redactielid van CVOpen), ze werkt vanuit de centrale staf, die gehuisvest is op de vestiging Maarten Luther. De enige die niet is aangespoord door Corrien is Vincent. ‘Ik kende Corrien helemaal niet toen ik hier in 2000 begon. En dat ik ooit een

Eric Dekker (37) is Kees Mackenbach opgevolgd als

relatie zou krijgen met haar nichtje Nancy wist ik toen natuurlijk

directeur van de unit P.C. Boutenssingel. Eric was al 5 jaar

nog niet. Nancy kwam pas later. Ik leerde eerst Corrien kennen

adjunct-directeur van deze unit. Hij begon in augustus 1998

en daarna de rest. Het is echt een betrokken familie. Ze zijn erg

op deze vmbo- en mavo vestiging als docent elektrotechniek

zorgzaam voor elkaar. Dat past goed bij deze school. Zo zijn

en wiskunde, en werd daarna coördinator bovenbouw lwo.

andere collega’s ook. We zijn eigenlijk een familie binnen de Calvijn ML-familie.’

Professioneel ‘Natuurlijk worden er wel eens grapjes gemaakt door collega’s’, zegt Yvonne. ‘Staan we bij elkaar, zeggen ze: “Zo, familieberaad zeker?” Maar er is nog nooit vervelend over gedaan.’ Alleen Sylvia en Yvonne werken nauw samen. De rest van de familieleden ziet elkaar bijna elke dag wel even op school. Vincent: ‘Dan maken we een praatje, daarna gaat ieder weer zijn eigen weg.’ Nancy: ‘Het kan best zijn dat ik Vincent tegenkom op de gang, maar dat ik in gesprek ben met iemand anders, dan is het even geen: “Hoi, hoe gaat ‘t?”. Daar gaan we gewoon profes­ sioneel mee om.’ Hoe is het voor anderen om werk en privé te scheiden? Corrien: ‘Dat hoeft eigenlijk niet, we zijn hier gewoon onszelf. Zoals we hier zijn, zijn we thuis ook. Maar er moet natuurlijk wel gewerkt worden.’ Ramona: ‘Tijdens mijn sollicitatie is wel aan me gevraagd of ik mijn mond kan houden over interne zaken die ik hoor in het centraal managementteam. Ik snap zo’n vraag wel. Ik kan prima dingen voor me houden als het moet.’ (DNL/Jeannine Westenberg)





23

C V Open

Februari 2009

De hobby van…

Chris Jansen en Erik Jan van Manen Directeur en teamleider op de unit Nieuwerkerk van het Comenius College Schaatsen Chris Jansen (links op de foto rechts) en Erik Jan van Manen, directeur respectievelijk teamleider op het Comenius College in Nieuwerkerk aan den IJssel, hebben dezelfde hobby: schaatsen. Zij zijn niet alleen elke zaterdag op de ijsbaan te vinden, maar hebben ook jarenlang samen trainingen gegeven. Chris: ‘Ik ben eigenlijk altijd al een schaatser geweest. Vroeger schaatste ik regelmatig op de ijsbaan op het Weena en gaf daar ook wel eens trainingen. Toen dat baantje wegging, is de klad erin gekomen. Erik Jan heeft mij weer het ijs op gekregen.’ Erik Jan: ‘Als kind schaatste ik al graag. We woonden echter in Ede en daar was niet zoveel gelegenheid om te schaatsen. De dichtstbijzijnde kunstijsbanen waren in Utrecht en Deventer, dus ik moest het toch vooral hebben van het natuurijs. Toen ik in Bleiswijk ging wonen, heb ik m’n liefhebberij weer opgepakt. Ik had het al snel goed naar mijn zin bij de plaatselijke schaats­ vereniging. Omdat ik wist dat Chris graag schaatst, heb ik hem gevraagd óók lid te worden.’ Chris: ‘Aanvankelijk trainden wij alleen op woensdagavond, maar daar kwam al snel de zaterdagochtend bij. Toen een aantal woens­ dagavondtrainers wegging, kregen Erik Jan en ik de vraag om het stokje over te nemen. Tja, het onderwijzersbloed kruipt blijkbaar waar het niet gaan kan… Nadat ik vier jaar lang trainingen heb gegeven, ben ik er begin dit jaar mee gestopt. Het werd me te belastend.’ Erik Jan: ‘Op zaterdagochtend staan we (om zeven uur!) nog wel steeds samen op het ijs – van De Uithof in Den Haag. Onze trainer heeft in de kernploeg gezeten en dat is verschrikkelijk leerzaam. Zij let werkelijk op élk detail.’ Chris: ‘Dankzij zo’n goede trainer verbeter je je techniek. En dat is een van de dingen die me aantrekt in deze sport: je kunt jezelf blíjven ontwikkelen. Meestal gaat dat tergend langzaam, maar soms maak je opeens een hele sprong. Ja, schaatsen is echt een héérlijke sport. Zeker als de baan net gedweild is en je alles goed doet, lijkt het alsof je vliegt. Dan gaat het echt vreselijk hard.’ Erik Jan: ‘Dan haal je wel snelheden van veertig of vijftig kilometer per uur. Als je dan in de bocht helemaal hangt, is dat geweldig. Dan gaan je mondhoeken spontaan omhoog staan!’ (KvB)





24

C V Open

Februari 2009

De CVO-scholen

Accent Praktijkonderwijs

CVO

Marnix Gymnasium

CVO bestuurt tien scholen voor voortgezet onderwijs in Rotterdam

Weegschaalhof 33

Essenburgsingel 58

en omgeving. Met ruim 20.000 leerlingen zijn we één van de grootste

Postbus 84017

3022 EA Rotterdam

schoolbesturen in Nederland. De meeste CVO-scholen zijn brede

3009 CA Rotterdam

Tel. (010) 244 50 44

scholengemeenschappen. Ze verzorgen onderwijs op alle niveaus,

Tel. (010) 209 99 26

Fax (010) 478 08 46

van gymnasium tot praktijkonderwijs, op 40 verschillende locaties.

Fax (010) 209 56 40

[email protected]

CVO is werkgever voor zo’n 2.200 mensen. CVO streeft kwalitatief

[email protected]

www.marnixgymnasium.nl

hoogstaand onderwijs na, waarin de christelijke identiteit goed verankerd is en de zorg voor de leerling centraal staat. CVO streeft

www.cvoaccent.nl

naar actieve betrokkenheid bij onderwijs- en jeugdbeleid op lokaal, regionaal en landelijk niveau.

Christelijke Scholen­gemeenschap Calvijn

Melanchthon

Verenigingsbureau

Henegouwerplein 16

CVO heeft een eigen verenigingsbureau waar 35 mensen werken.

Roerdomplaan 42

3021 PM Rotterdam

De medewerkers ondersteunen het bestuur, het managementteam

Postbus 57613

Tel. (010) 476 73 00

en de scholen van CVO. Ze houden zich bezig met onderwijsbeleid,

3008 BP Rotterdam

Fax (010) 477 26 09

personeelsbeleid, huisvestingsbeleid, com-municatiebeleid,

Tel. (010) 493 33 66

[email protected]

boekhouding, personeels- en salarisadministratie en systeem­

Fax (010) 493 33 77

www.melanchthon.nl

beheer/ICT.

[email protected] www.calvijn.nl

Missie Staand midden in de samenleving, geworteld in het Evangelie en handelend vanuit een christelijke inspiratie,

Comenius College

PENTA college CSG

Lijstersingel 10

J.A. Heijwegenlaan 4

Postbus 797

Postbus 220

2900 AT Capelle aan den IJssel

3200 AE Spijkenisse

Tel. (010) 459 59 70

Tel. (0181) 600 200

Fax (010) 451 62 74

Fax (0181) 697 523

[email protected]

[email protected]

www.comenius.nl

www.penta.nl

• met oog en respect voor de vele ver­schijningsvormen van deze inspiratie • verzorgen en verstrekken wij inspirerend onderwijs en brede vorming voor jonge mensen • recht doend aan hun individuele mogelijkheden en gericht op hun actieve deelname aan de gemeenschap. • Vanuit een open houding dragen wij bij aan alle vormen van samenwerking die dit onderwijs en beleid voor jonge mensen

Farelcollege

ten goede komen.

Kastanjelaan 50 Postbus 163 2980 AD Ridderkerk

• Vanuit deze grondhouding presenteren en verantwoorden wij ons helder naar (alle belanghebbenden in) de samenleving.

Tel. (0180) 411 777 Fax (0180) 418 904

Alle auteursrechten en andere rechten van intellectuele eigendom op alle

[email protected]

artikelen, teksten, foto’s, afbeeldingen en materialen die zijn opgenomen in

www.farelcollege.nl

CVOpen zijn eigendom van de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO) of zijn opgenomen met toestemming van de eigenaar, tenzij uitdrukkelijk een andere bron wordt vermeld. Geen enkel artikel, tekst, foto, afbeelding mag worden veranderd of worden opgenomen in enig ander werk of andere publicatie, behoudens voor zover de overname geschiedt ten behoeve van persoonlijke en niet-commerciële doeleinden met vermelding van de bron.

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving

CVO Goudsesingel 14a 3011 KA Rotterdam Postbus 22421 3003 DK Rotterdam T [010] 217 13 99 F [010] 411 42 78 www.cvo.nl

Kunst van leerlinge Comenius College

Examenwerk over het thema ‘Verzamelen van herinneringen’ Eileen de Groot (leerlinge 4-vmbo-t unit Nieuwerkerk) herinnerde zich dat ze als klein kind bij haar oma ging eten. Oma dekte de eetkamertafel met bestek uit een klein laatje en borg het na de maaltijd weer daarin op. In dit kunstwerk geeft Eileen het bestek de kans uit het laatje te ontsnappen. Eén vork, lepel en mes zijn echter te gebonden aan het laatje of aan elkaar en blijven erin achter.