Samenvattend verslag van de vergadering van de Wmo-raad d.d. 14 april 2015 Aanwezig: dhr. C. Dekker, mw. C. C.M. Koning, mw. C. Warmerdam-van der Ende, W.A. Reitsma (secretaris), mevr. J.F. Wieringa, mevr. Th. Waterkamp, de heer A.T.M. Hijdra, mw. A.J.B. Luiten (plv. voorzitter) , dhr. S.H.Visser, dhr. J.J. Ramekers (voorzitter ), mw. N.C. Oversier Afwezig m.k.: dhr. E.W.H. de Kievit Voorts aanwezig: vertegenwoordiger van OSO, ZVRZ, WeZoDo, Wmo-platform Den Haag, zorgboerderij. en particulieren. Agenda: 1. Opening 2. Ervaringen en signalen over invoering nieuwe Wmo en Jeugdwet 3. Bespreking B&W-voorstel over onafhankelijke cliëntondersteuning in Zoetermeer 4. Besluit College over Wmo-toezicht 5. Memo aan gemeenteraad over vrijwilligerswerk 6. Concept advies over implementatie privacyreglement sociaal domein 7. Mededelingen en terugkoppeling uit bijeenkomsten 8. Ingekomen stukken 9. Rondvraag en sluiting
1. Opening en vaststelling agenda De heer Ramekers opent de vergadering en stelt een agendawijziging voor. N.a.v. de aankondiging van deze vergadering in Dichtbij stelt hij voor eerst aanwezigen (leden en toehoorders) in de gelegenheid te stellen mededeling te doen van ervaringen en signalen over hoe zaken nu sinds 1/1/2015 lopen. Het is onmogelijk om in dit kort tijdsbestek een zo volledig mogelijk beeld te vormen van hoe de gewijzigde regels nu in de praktijk zijn geimplementeerd en hoe zij worden uitgevoerd. 2. Ervaringen en signalen over nieuwe Wmo en Jeugdwet De heer Graniewski (OSO) heeft een tweetal cases op papier gezet. In een geval is hij opgetreden als cliëntondersteuner van de hulpvrager. Ervaringen met keukentafelgesprek Opgemerkt wordt dat de herbeoordelingsgesprekken met betrekking tot de HH1 geen keukentafelgesprekken zijn zoals bedoeld in de verordening. Er vindt geen integrale vraagverheldering plaats. Het gaat alleen om het herbeoordelen van de noodzaak van HH1. Gaat het om andere voorzieningen zoals begeleiding dan vindt er wel een keukentafelgesprek plaats. Gemist wordt dat de gemeente in de uitnodiging voor gesprekken geen melding maakt van het recht op onafhankelijke cliëntondersteuning en wie of wat men daarvoor moet benaderen. Herindicatie HH1 Ervaring is dat er weinig tijd zat tussen de ontvangst van de aankondiging van een huisbezoek en de datum van het gesprek zelf (vlak vóór resp. vlak na Pasen). Iemand uit eigen kring nog vragen om er bij te zijn, was niet mogelijk. Van onafhankelijke cliëntondersteuning is in de uitnodiging geen melding gemaakt. Opvallend was dat de brief van een organisatie uit Friesland kwam die kennelijk is ingehuurd om deze herindicaties te doen. De medewerker die op huisbezoek kwam, kwam wel uit Zoetermeer. Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 1
Betaling voor voorzieningen Zorgboerderij is door Parnassia gecontracteerd om dagbesteding aan een aantal cliënten te bieden. Dat loopt, alleen wordt er tot nog toe niet betaald voor deze diensten vanaf 1 1/2015. Parnassia is door de gemeenten bevoorschot, kan gewoon betalen maar doet dat na 3 maanden nog niet. Voorts is geregeld dat de zorgboerderij geen geld ontvangt als er vóór 9 uur wordt afgemeld. De zorgboerderij vraagt zich af hoe dat dan gaat met de afrekening van het voorschot aan Parnassia. Wordt de afmelding door Parnassia ook niet in rekening gebracht. En wie controleert dat? PGB Er geldt een overgangsregeling in het kader van de Jeugdwet. De organisaties waarmee je te maken hebt, zijn veranderd (voorheen BJZ nu stichting Jeugd en Gezin van de gemeente). De ervaring is dat je geen antwoord op je vragen krijgt. De gemeente had tot eind maart nog geen groen licht gegeven naar de SVB. Van januari tot en met maart 2015 is er geen geld ontvangen om de begeleiding te betalen. Op de klachtenbrief naar de Gemeente is nog steeds geen antwoord gekomen. Mevrouw Wieringa zegt dat de gemeente een functionaris voor zaken tussen wal en schip heeft aangesteld. De zgn. vinger aan de pols – functionaris. De wethouder meldde onlangs dat er 2 cases bij haar bekend zijn. De indruk is dat deze functionaris geen taak heeft naar het publiek maar alleen naar de professionals toe. Het blijkt dat deze functie slecht zeer beperkt bekend is bij professionals. Besloten wordt deze gemeentelijke functionaris bereid te vinden om voor de volgende vergadering doel en taken van de functie te komen toelichten. 3. B&W-voorstel over onafhankelijke cliëntondersteuning Opmerkingen, vragen: • is er andere ondersteuning mogelijk dan die van ZoSamen? ZoSamen wordt gesubsidieerd door de gemeente. Hoe verhoudt deze subsidie-afhankelijkheid zich tot de onafhankelijkheid van de geboden ondersteuning? (onafhankelijk van de eigen instelling en van de gemeente). Daarnaast is jammer dat de cliënt geen keuze heeft. • de herindicatie HH1 gebeurt niet in de vorm van een keukentafelgesprek. In brieven die namens de gemeente zijn uitgegaan, wordt wel melding gemaakt dat je onafhankelijke cliëntondersteuning mag meenemen. • Hoe deskundig zijn de professionele cliëntondersteuners? Met name op GGZ-terrein. De deskundigheid daarvoor ontbreekt bij zowel Palet als MEE. Op wie of welke organisatie kunnen de GGZ-cliënten een beroep doen? • Hulpvragen kunnen wel gesteld worden. Het verdient aanbeveling voor GGZ-cliënten een experiment te starten over hoe te werken met onafhankelijke cliëntondersteuners. Is daar wel geld voor. In het voorstel staat dat het beschikbare budget tevens de limiet is. Is het inroepen van cliëntondersteuning inderdaad kosteloos? • Er wordt geen melding gemaakt van termijnen waarbinnen de cliëntondersteuning mogelijk is. Ook geen telefoonnummer en/of e-mailadres. Wanneer wordt er inhoud aan gegeven? • Het voorstel van B&W betreft de totstandkoming van één uitvoeringsorganisatie met één telefoonnummer en één e-mailadres. Vanuit efficiency overwegingen is de keuze voor één strakke organisatie verdedigbaar. Opgemerkt wordt dat ZoSamen een officieus • Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 2
•
•
•
samenwerkingsverband is van 2 rechtspersonen die elk hun eigen personeel in dienst houden en aansturen (Mooi en Palet). Kun je als cliënt je eigen ondersteuner meenemen? Ja, dat kan volgens de secretaris maar dan als belangenbehartiger en niet als (betaalde) prof. ondersteuner waarvan in dit voorstel sprake is. ZoSamen heeft ook tot taak vrijwilligers te werven en te stimuleren. Naar de toekomst toe is het denkbaar dat Zo Samen (ook) vrijwilligers gaat inzetten voor de uitvoering van de taak van onafhankelijke cliëntondersteuning. Professionele deskundigheid en standaards zijn en blijven nodig. De vraag is wel hoe ZoSamen dat met de beschikbare middelen gaat doen. Cliëntondersteuning zal meer dan voorheen nodig zijn gelet op de specifieke doelgroepen die nu ook een beroep op de gemeente gaan doen. Daarbij is de GGZ nog onontgonnen werkterrein voor ZoSamen. Dus: toename aanvragen en tegelijk complexere problematiek. Hoe gaat ZoSamen dat doen?
Afgesproken wordt dat het secretariaat een concept advies zal opstellen waarna een leesronde zal volgen om tot het definitieve ongevraagde advies te komen. 4. Besluit College over Wmo-toezicht Vragen: • Heeft de inspectie nog een rol? Niet v.w.b. de Wmo. • Hoe gaat de GGD de inspectietaak inrichten en uitvoeren? • Wat doet de GGD met zijn bevindingen? En welke sanctiemogelijkheden staan de GGD te beschikking bij overtreding van de wet of verordening? Is dat vergelijkbaar met de rol die de GGD nu heeft ten aanzien van kinderopvanglocaties? Daar kan de GGD locaties doen sluiten. • Er is beperkt geld beschikbaar vanuit Zoetermeer. Is dat voldoende on alle taken te kunnen verrichten? Voor 6 gemeenten is er ruim 2 ton beschikbaar. Nochtans blijft de vraag of alle taken met dit geld op basis van voldoende kwaliteit kunnen worden uitgevoerd. • De vraag is ook of de burger ook de inspectie kan inschakelen in deze opzet. In deze bedachte opzet is daar weinig kans op terwijl dit wel een belangrijke taak van een inspectieorgaan moet zijn. Hoe is m.a.w. de procedure voor de individuele burger? • Hoe verhoudt zich de inspectietaak tot een klachtenprocedure die per organisatie of leverancier geldt? Het is de verantwoordelijkheid van organisaties om klachten goed af te handelen. Pas als dit niet of onvoldoende gebeurt, dan kan er een rol voor de inspectie zijn. M.a.w.: een klacht over het uitblijven van de levering van een hulpmiddel moet naar HB als leverancier. Zijn klachten structureel en worden deze onvoldoende of niet be- en afgehandeld, dan zou er een rol voor de inspectie kunnen zijn. Duidelijk is dit niet. Al eerder is vanuit de Wmo-raad er voor gepleit om bv. een klacht aan de HB over een Wmo-voorzieningen in afschrift aan het Wmo-loket te zenden. De gemeente moet op hoogte zijn van ingediende klachten en de voortgang van de afhandeling kunnen bewaken. • Klachtenprocedure en inspectie moeten naast elkaar kunnen bestaan. De inspectie lijkt te kunnen worden ingeschakeld als het proces, ondanks ingediende en beantwoorde • Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 3
• •
klachten, niet loopt en de burger als uitkomst daarvan geen of slechte hulp krijgt. Gaat de GGD ook over de gemeentelijke rol in zo’n traject? Is de inspectierol vooral gericht op eventueel voorkomende calamiteiten? Er is een ambitieus tijdspad gemaakt: in juli klaar met de opzet. Voor 1 december a.s. moet er een besluit over de voorgestelde opzet worden genomen.
Afgesproken wordt dat het secretariaat een concept advies opstelt waarna een leesronde volgt om het definitieve ongevraagde advies te kunnen uitbrengen. 4. Memo aan gemeenteraad over vrijwilligerswerk Ondersteuning van vrijwilligers is voor een aantal jaren verankerd in de opzet van het samenwerkingsverband ZoSamen waar alle subsidie heengaat. Voor andere initiatieven lijkt er geen of weinig ruimte te bestaan de eerstkomende jaren. De stichting Present is op een op andere manier aangesloten bij ZoSamen. De boel is dichtgetimmerd tot 2017. Hoe beoordeelt gemeente dan innoverende initiatieven die niet door Zo Samen zijn ontwikkeld? Wat te doen met innoverende initiatieven in de nabije toekomst? Daar zou ruimte voor moeten zijn. Er wordt in het nieuwe Wmo-beleid melding gemaakt van een zgn. innovatiepotje Coördinatie en stimuleren van vrijwilligers(werk) is hard nodig gelet op de doelstellingen van het Wmo-beleid. Vrijwilligers dienen goed te ondersteund te worden, vooral de zorgvrijwilligers. In het overleg materiële dienstverlening komen de meeste innovatieve plannen wel aan de orde vlgs. de heer Bogaers. Dit overleg dient op stedelijk niveau een coördinerende functie te vervullen ten aanzien van activiteiten van ondersteuning en begeleiding van vrijwilligers. Een taak die de gemeente kan vervullen. Mevrouw Wieringa maakt zich zorgen over de (sluipende) verdringing van beroepsmatig werk. Wat eerst als beroepsmatige werkzaamheden werden gezien, kan soms opeens door vrijwilligers worden gedaan. Zorgvrijwilligers lijken taken te gaan overnemen die voorheen door beroepskrachten werden verricht. Dat vindt zij een slechte ontwikkeling. Thuiszorg is geen aangelegenheid die structureel door vrijwilligers kan worden waargenomen. Ook de vrijwilligersorganisaties zouden dit als uitgangspunt in hun beleid moeten hebben. Deels heeft dit te maken met beeldvorming over de activiteit. Huishoudelijk werk is langzamerhand schoonmaken geworden en kan wel door vrijwilligers worden gedaan. Dat er een subsidieplafond aan stimuleren van vrijwilligerswerk zit, is h.i. terecht. Opgemerkt wordt dat professionals geschoold worden in het omgaan met vrijwilligers en ook mantelzorgers die taken verrichten op het gebied van de individuele zorgverlening thuis. 5. Concept advies over de implementatie van het privacyreglement Opgemerkt wordt dat in de NRC onlangs aandacht is besteed aan de privacy van kinderen in relatie tot wat de gemeente met gegevens doet (bv. t.a.v. ziektebeelden die op kinderen worden “geplakt”). Hoe gaan vrijwilligersorganisaties en aangesloten vrijwilligers om met privacy van de individuele cliënt of gezin? Medegedeeld wordt dat vrijwilligers bij deelname tekenen voor geheimhouding van wat men hoort van of leest over de individuele zorgvrager. Het concept advies is akkoord en kan uit.
Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 4
6. Mededelingen en terugkoppelingen 1. Transitietafel Haaglanden, bedoeld voor organisaties. Mw. Waterkamp heeft deze bijeenkomst als toehoorder bijgewoond. Zeer nuttig. De hoofdvraag van de instellingen was ‘waar blijven onze cliënten?’ Waarom worden cliënten niet aangemeld bij instellingen? Dat geldt bv. voor mensen met NAH. Deze melden zichzelf niet bij de gemeente met een hulpvraag. Bestuurders van instellingen hebben met elkaar overlegd en afgesproken dat zij mensen gaan helpen en dat daarna contact zal worden opgenomen met de gemeentelijke Wmo. De wijkverpleegkundige doet ook al het nodige voorafgaande en ook naast de voorzieningen die de gemeente aanbiedt. Het verslag van de transitietafel zal zij verspreiden. Ander voorbeeld: voorheen 6 verslaafden per week in de crisisinterventie. Nu tot eind maart nog niemand. Waar blijven deze cliënten? Er komt een vervolgbijeenkomst waarvoor ook huisartsen, CIZ-medewerkers en Wmoconsulenten zullen worden uitgenodigd. 2. De heer Visser heeft deelgenomen aan een praatgroep over de inrichting van het nieuwe stadhuis in combinatie met de bibliotheek. Hij heeft er voor gepleit dat de accommodatie voor iedereen met en zonder beperkingen toegankelijk moet zijn. Z.i. is dit een aandachtspunt dat in de planontwikkeling en –uitvoering voortdurend gevolgd moet worden. 3. Inspiratiebijeenkomst doelgroepenvervoer. Hierover zijn stukken rondgestuurd. De vervoerders waren slecht gestemd over de ideeën om te combineren en efficiencyslagen te maken. Er komt ook minder geld beschikbaar. Mevrouw Warmerdam heeft aandacht gevraagd voor een al te eenvoudige combinatie of aaneenschakeling van ritten van doelgroepen. Zij heeft m.n. gewezen op de gevolgen voor de thuissituatie (i.c. mantelzorg) bij vervroegen of verlaten van vervoersstromen om ritten te kunnen combineren. Bij kinderen is de beweging om het kind zelf en/of daarmee de ouders zelf in te schakelen bij het vervoer van en naar speciale schoolvormen. Dat betekent weer extra belasting van mantelzorgers. 4. Bijeenkomst diaconale ondersteuning door kerken Verschillende leden zijn hier aanwezig geweest. Interessant is te zien hoeveel initiatieven er vanuit de kerken zijn of worden genomen om leden te ondersteun en begeleiden. Kerken doen, soms op kleinere schaal, heel veel voor hun eigen geloofsgenoten. Het Humanistisch Verbond werd in de presentatie gemist. De wethouder Vugs was blij met alle initiatieven. De kerken willen nauwer met de gemeente samenwerken in het kader van de Wmo. Daar is door ambtenaren terughoudend op gereageerd. 5. De heer Visser vraagt aandacht voor een artikel in Trouw over de overbelasting van raadsleden om zowel lokaal als regionaal hun controlefunctie te vervullen. 6. Rapport Berenschot over HH. Lezenswaardig rapport met sprekende conclusies zoals: gemeenten zijn uiteindelijk duurder uit als HH wordt verminderd of afgeschaft. 7. Brief van het ministerie over inzet regeling HH-toelage om de eigen bijdrage voor de HH in verband met ondersteuning van mantelzorg te kunnen verlagen. Er wordt zelfs gesproken over een landelijk systeem om onnodige administratieve lasten bij aanbieders weg te nemen. De heer Hijdra stelt dat het berichtenverkeer tussen gemeenten en aanbieders middels digitale systemen als e-Wmo en e-Jeugdzorg gaat lopen. Daarop wordt in dat voorstel ook gezinspeeld De voorzitter stelt dat de HHT-regeling is bedoeld om werkgelegenheid in de thuiszorg te behouden. De stelling in de brief van VWS dat een lagere eigen bijdrage in minder behoud van werkgelegenheid resulteert, is discutabel. Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 5
8. Tympaan heeft een bijeenkomst over waarderen van mantelzorgers gehouden. Gemeenten blijken daar verschillend mee om te gaan en in uiteenlopende stadia van planontwikkeling te zitten (van nog moeten beginnen tot vastgesteld beleid). Opvallende punten: noodzaak om werkgevers bewuster te maken van het feit dat hun medewerkers mantelzorgers kunnen zijn en ondersteuning van ook de werkgever behoeven. Varianten mantelzorgcompliment: kortingspas ter waarde van 400 euro, 200 euro voor HH en vergoeding eigen bijdrage, 200 euro als bijdrage om niet. De idee om het mantelzorgcompliment in te zetten als compensatie voor de eigen bijdrage HH scoorde hoog. Rondvraag en sluiting Mevrouw Luiten deelt mede dat de jeugdbescherming per 27/5 uit Zoetermeer naar de Neherkade in Den Haag zal verhuizen. Zoetermeerse cliënten en gezinnen zullen moeten reizen. Mevrouw Wieringa meldt een bericht in de NRC over een enquête onder wijkverpleegkundigen. Daarin komt naar voren dat er in toenemende mate een gat ontstaat tussen de diagnose en behoefte aan zorg en de uiteindelijk geleverde zorg. Mevrouw Waterkamp deelt mede uitgenodigd te zijn voor een bijeenkomst van Pricare wijkverpleegkundigen plus, Nadere info volgt. De heer Visser verwijst naar een memo van wethouder Vugs over de privacyregels. Hij vindt dat de tekst met betrekking tot de correctie van fouten in een dossier te zwak is. Elke schriftelijke mening dient aan het dossier te worden toegevoegd. Dat de inbrenger dit mag verwachten, geeft het recht op correctie te zwak weer. Niets meer aan de orde zijn sluit de voorzitter de vergadering onder dankzegging voor ieders aanwezigheid en inbreng. Actiepuntenlijst na vergadering dinsdag 14 april 2015
5.
Datum opvoering 21/6/2013 2/12/14
Actiepunt
Wie
Datum gereed
Contactleggen met cliëntraden GGZ-instellingen , Rivierduinen, Ook Middin Zoetermeer
Mw. Waterkamp, Warmerdam, dhr. Visser en Dekker
doorlopend
6.
2/12/14
Doorgeven aan secr. van datum deelname werkbezoek Publieksplein
alle leden
1.
5/3/15
Voorzitter, secr.
4.
5/3/15
5.
5/3/15
Dienstverlening Harting Bank opnemen met wethouder Bespreken idee instellen DB met voorzitter Monitoring gevolgen veranderingen voor kwetsbare groepen opnemen met
Waarnemend vz. allen
Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 6
wethouder 1.
24/3/15
Koersnotitie aanpassen en aanbieden aan B&W
2.
24/3/15
3.
24/3/15
Toezegging wethouder m.b.t. aanbieden notitie met randvoorwaarden RSD Toezegging wethouder om Wmo-raad op de hoogte te houden van HH1
1.
14/4/15
2.
14/4/15
3.
14/4/15
4.
14/4/15
5.
14/4/15
Opstellen concept advies over onafh. Cl. ondersteuning en leesronde Opstellen concept advies over Wmo-toezicht en leesronde Verzenden advies implementatie privacyreglement Na opstellen voorstel doelgroepenv ervoer bespreken Nadere info Pricare wijkverpl.k.
Voorzitter, dhr. Dekker en ambt.secr. Wethouder, mevr. Van Besouw Id.
Secr. + allen
Secr. + allen Secr. + voorzitter Mw. Warmerdam, secr. Mw. Waterkamp
Volgende openbare vergadering Wmo-raad: dinsdag 12 mei 2015 om 20.00 uur in het Bedrijfsrestaurant, ingang Frankrijklaan 6, Zoetermeer
Verslag van de vergadering van de Wmo-raad van 14 april 2015 7