Samen stage lopen in de lerarenopleiding Implementatie en evaluatie van diverse team teaching modellen
● Velov – 26 februari 2015
Marlies Baeten (ELAnt), Mathea Simons (UA), Peggy Roumans (KdG)
konijn
goudvis cavia
hond kat
fret konijn
schaap
geit
goudvis
muis
cavia
hond kat parkiet
varken koe kanarie
rat
fret konijn slang
vogelspin
schaap
geit
goudvis
muis
koe
cavia
hond kat parkiet
varken
kanarie rat
schorpioen
lama
Team teaching tijdens stages Stages
Individuele stage Enkele lessen observeren Enkele lessen geven Observatie participatie actieve zelfstandige stage
Team teaching Samenwerking Tussen of meer 'aspirant(leraren Op vlak van planninglesvoorbereiding implementatielesgeven en evaluatie
Wie werkt al met team teaching Wie zou met team teaching willen werken 6
Even aan de slag!
Groep A- Aan welke mogelijke modellen denk je Groep B- Welke voordelen zie je 'voor aspirantleraar mentor leerlingen( Groep C- Welke nadelen zie je 'voor aspirantleraar mentor leerlingen(
7
Verschillende team teaching modellen
Uit: Baeten & Simons (2014) in Teaching and Teacher Education
8
*
Twee “good practices”
• Team teaching aan de SLO van UA • Team teaching aan de GLO van KdG
9
SLO-UA
10
SLO-UA
11
SLO-UA: initiële situatie Observatiemodel
Sequentieel
Parallel
- Individueel of samen voorbereiden (4 lessen) - Elke aspirant-leraar geeft 2 lessen in aanwezigheid van mentor en duopartner - Elke aspirant-leraar observeert 2 lessen van duo-partner
12
1
SLO-UA: pilootproject Observatiemodel
Sequentieel
Parallel
104 aspirant-leraren
8 aspirant-leraren
6 aspirant-leraren
- Individueel of samen voorbereiden (4 lessen) - Elke aspirant-leraar geeft 2 lessen in aanwezigheid van mentor en duopartner - Elke aspirant-leraar observeert 2 lessen van duo-partner
- Samen voorbereiden (4 lessen) - Samen les geven (beurtelings lessequensen; in staat over te nemen) - Samen reflecteren
- Samen voorbereiden (4 lessen) - Apart les geven (klasgroep opgedeeld; elke aspirant-leraar geeft dezelfde les; in apart leslokaal) - Samen reflecteren
13
Wat willen we te weten komen?
Wat zijn de voor- en nadelen van sequentieel en parallel lesgeven volgens aspirant-leraren, mentoren en leerlingen in de klas? Groep B en C, wat denken jullie?
14
2
Evaluatie Respondenten Aspirant-leraren – observatiemodel
Instrumenten Vragenlijst (open en gesloten vragen) -
Aspirant-leraren – gelijke statusmodel
Steun Professionele groei Werkdruk ...
Vragenlijst (open en gesloten vragen) - Idem vragenlijst observatiemodel - Voor- en nadelen van specifieke modellen
Mentoren – gelijke statusmodel
Interview - Ervaring met team teaching - Voor- en nadelen van specifieke modellen
Leerlingen – gelijke statusmodel
Vragenlijst (open en gesloten vragen) - Voor- en nadelen van specifieke modellen
15
Resultaten – Aspirant-leraren •
Observatiemodel
Steun
“Zo kan je terugvallen op iemand anders.” “De duopartner als lotgenoot en referentie.” “Het was fijn om M de eerste stage niet SD alleen te staan.” a 3.87 0.77
Dialoog
3.69b
0.88
Professionele groei
3.42c
0.78
Werkdruk
3.24c
0.88
Samen voorbereiden
2.65d
0.99
Vergelijking en competitie
2.01e
0.70
Angst en ongemak
1.84f
0.87
16
3
Resultaten – Aspirant-leraren •
Observatiemodel
Steun Dialoog
“Erg handig om over het verloop van de stage te discussiëren.” M feit dat je klankbord SD “Ideeën uitwisselen, had en je indrukken kon aftoetsen aan die a 3.87 0.77 van je duopartner.”b 3.69 0.88
Professionele groei
3.42c
0.77
Werkdruk
3.24c
0.87
Samen voorbereiden
2.65d
0.99
Vergelijking en competitie
2.01e
0.70
Angst en ongemak
1.84f
0.87
17
Resultaten – Aspirant-leraren •
Observatiemodel
“Boeiend om de verschillen in stijl/inhoud van lesgeven te zien en hoe de leerlingen erop reageren.” M SD “Ik zag bij de ander sterke punten die ik zelf Steun 3.87a 0.77 nog mis.” Dialoog 3.69 0.88van “Extra kans om teb leren (feedback Professionele groei elkaar).” 3.42c 0.77
Werkdruk
3.24c
0.87
Samen voorbereiden
2.65d
0.99
Vergelijking en competitie
2.01e
0.70
Angst en ongemak
1.84f
0.87
18
Resultaten – Aspirant-leraren •
Observatiemodel
Steun Dialoog Professionele groei Werkdruk
“Samenwerken vraagt extra inspanning en M SD extra tijdsbesteding.” a “Als je alleen werkt, kan je ook goed 3.87 0.77 doorwerken zonder tijd te verliezen met b 3.69 0.88 taakverdeling en planning.” c 3.42 0.77te stemmen “Moeilijk om je agenda overeen met je duopartner.” 3.24c 0.87
Samen voorbereiden
2.65d
0.99
Vergelijking en competitie
2.01e
0.70
Angst en ongemak
1.84f
0.87
19
Resultaten – Aspirant-leraren •
Observatiemodel vs. sequentieel vs. parallel lesgeven
Steun
O=S=P
Dialoog
O=S=P
Professionele groei
O>P
Samen voorbereiden
O<S
Werkdruk
O=S=P
Vergelijking en competitie
O=S=P
Angst en ongemak
O=S=P
20
Resultaten – Aspirant-leraren •
Verschillen tussen sequentieel en parallel lesgeven? Persoonlijke groei: P > S Feedbackgerelateerde problemen: P > S Angst en ongemak: P > S Werkdruk: S > P Weinig realiteitswaarde: S > P
21
Resultaten - Mentoren Parallel lesgeven
Sequentieel lesgeven
Voor mentoren - Praktische organisatie
Voor mentoren + Leerwinst + Meer input voor evaluatie van aspirant-leraren + Meer vertrouwen in leskwaliteit
Voor aspirant-leraren + Individueel lesgeven
Voor aspirant-leraren + Steun + Professionele groei + Persoonlijke groei - Gebrek aan compatibiliteit - Weinig betrokkenheid en verantwoordelijkheid - Zwakke relatie met mentor
Voor leerlingen + Leerwinst - Verschillen in leerinhouden
Voor leerlingen + Rijke en gevarieerde lessen - Verwarrend - Zwakke relatie met aspirant-leraar
22
Resultaten - Leerlingen •
Vragenlijsten • Stellingen Leerlingen
MS
SDS
MP
SDP
Voordelen
3.06
0.51
3.41
0.61
P>S
Nadelen
2.72
0.75
2.22
0.49
S>P
23
Resultaten – Leerlingen • Open vragen Voordelen
Nadelen
P>S Hoge concentratie/betrokkenheid Leuke sfeer (gezellig, ontspannen, rustig) Leerwinst Vlot tempo
S>P Verwarrend, complex Verschillen tussen leraren Lage concentratie/betrokkenheid Variatie Leraren onderbreken elkaar
S>P Veel steun Variatie Meerdere meningen Leraren steunen elkaar en vullen aan
P>S Klasgroep opsplitsen Slechte sfeer Veranderen van klaslokaal Weinig leerwinst Snel tempo Meer input verwacht
24
Conclusie team teaching SLO-UA Waardering van sequentieel versus parallel lesgeven •
Aspirant-leraren • Zowel sequentieel als parallel lesgeven hebben voor- en nadelen
•
Mentoren • Meer voordelen maar ook meer nadelen van sequentieel lesgeven
•
Leerlingen • Meer voordelen van parallel lesgeven
25
Twee “good practices”
• Team teaching aan de SLO van UA • Team teaching aan de GLO van KdG
26
Team teaching GLO-KdG
27
Assistent-leraarmodel Vb: In de les over metend rekenen legt juf An de begrippen kilogram en liter uit. Terwijl zij uitlegt en demonstreert, maakt Meester Tom een bordschema. Hij kijkt toe of alle leerlingen aandachtig zijn en intervenieert waar nodig. Nadien vullen de leerlingen individueel een oefenblaadje in. Zowel juf An als meester Tom lopen door de klas en helpen leerlingen met vragen. Vb: De les over verkeer start met een quiz. Meester Tom is de quizmaster. Juf An bedient het interactieve whiteboard en houdt de score bij. Na de quiz worden de correcte antwoorden overlopen. Juf An toont de correcte antwoorden op het whiteboard en meester Tom geeft uitleg bij elk antwoord. Nadien gaat meester Tom verder met de leerstof over het verkeer. De leerlingen volgen de les en vullen ondertussen een invulblaadje in, waarbij ze enkele verkeerssituaties moeten tekenen. Juf An loopt door de klas en kijkt toe of alle leerlingen kunnen volgen en de invulblaadjes correct invullen. 28
*
Assistent-leraarmodel met de mentor Vak Nederlands Wiskunde Frans Lichamelijke opvoeding Muzische vorming: muziek Muzische vorming: beeld
Student/mentor Geeft de les
Mentor/student individuele begeleiding bij inoefening
Geeft de les, legt techniek Helpen aan de toestellen, uit en demonstreert klassikaal overzicht bewaren Geeft de les Begeleidt/helpt leerlingen met instrumenten + orde bewaren Geeft de les: techniek Materialen uitdelen, uitleggen + demonstreren verlengde instructie + organisatie bij opruimen, uitwassen van gebruikt materiaal
29
Gelijke-statusmodel (parallel lesgeven) Vb: Voor de les over spelling wordt de klasgroep opgesplitst in twee groepen: de beren (de sterke leerlingen ) en de tijgers (de leerlingen die baat hebben bij extra instructie). Meester Tom en juf An leggen elk de spellingsregels uit aan één groepje. De beren mogen na de instructie van meester Tom al snel zelfstandig aan het werk. Naast de basisleerstof zijn er ook extra oefeningen voor hen voorzien. De tijgers krijgen bij juf An enkel de basisleerstof, die op een trager tempo wordt uitgelegd. Vb: Tijdens de les godsdienst leren de leerlingen over gevoelens. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van een gevoelensspel. Om alle kinderen voldoende te betrekken bij de les, wordt de klasgroep opgesplitst. Juf An speelt het spel met een groepje leerlingen en tegelijkertijd speelt meester Tom het spel met het andere groepje leerlingen. Bij de groepsindeling zien zij er op toe dat de extraverte leerlingen gelijkmatig verspreid worden over beide groepjes. 30
Gelijke-statusmodel (parallel) met de mentor Vak Lichamelijke opvoeding Muzische vorming: muziek Wiskunde
Nederlands Frans Godsdienst Wereldoriëntatie
Student/mentor Mentor/student Turnzaal in twee delen verdelen en hetzelfde spelen in kleinere groepjes. Eenzelfde werkvorm (bv. ritmische oefeningen) in kleine groepjes in twee aparte lokalen. Lessen die organisatorische uitdagingen vormen (bv. meetof weeglessen) in kleine groepjes laten doorgaan. Ook differentiatie: klassikale instructie, daarna begeleidt student zwakke groep Lessen waarbij moet gelezen worden in twee groepen organiseren om meer oefenkansen te bieden. Spreekoefeningen in kleine groepjes organiseren = meer oefenkansen. Filosoferen in kleine groep, deurwachter bij godly play, begeleiden van groepjes bij bibliodrama Quiz over een bepaald onderwerp in twee subgroepen. 31
Gelijke-statusmodel (lesgeven in stations) Vb: Tijdens de les w.o. over het dierenrijk splitsen juf An en meester Tom de klas willekeurig op in twee groepen. Juf An behandelt de reptielen, meester Tom behandelt de amfibieën. Na 25 min. wisselen de groepjes, zodat elke leerling in kleine groep informatie over zowel reptielen als amfibieën krijgt. Vb: Voor het inoefenen van de leerstof over tweeklanken (ei/ij) wordt de klasgroep opgesplitst. Juf An begeleidt de leerlingen die individueel oefeningen maken in hun werkboek. Meester Tom speelt het spel ‘galgje’ met de andere leerlingen. Bij het spel ‘galgje’ komen uitsluitend woorden met ei/ij aan bod. Nadien wisselen de groepjes.
32
1
Gelijke-statusmodel (stations) met de mentor Vak Nederlands
Frans
Student Schrijfopdracht: verhaal Leesopdracht: fictie Schrijfopdracht Spelling Drama Beeld: opdracht met papier Hoekenwerk: spreekopdracht
Wiskunde
Wegen, meten, ontdekken
Lichamelijke opvoeding Wereldoriëntatie
Tikspel
Muzische vorming
Mentor Schrijfopdracht: gedicht Leesopdracht: non-fictie Leesopdracht Taalbeschouwing Beeld Beeld: opdracht met klei Hoekenwerk: toezicht houden + begeleiden bij andere hoeken Toepassingen: oefeningen in werkboek Balspel
Hoekenwerk: bv. proefjes met Hoekenwerk: zintuigen Wat als zintuigen minder functioneren 33
Team teaching GLO-KdG •
Context 2de sem: 30 stagelessen gespreid over 3 stageperioden • 1 dag, 2 dagen, 7 dagen
8 lessen in duo
4 lessen assistent-leraarmodel -
2 lessen als hoofduitvoerder
-
2 lessen als assistent-leraar
4 lessen gelijke-statusmodel
22 individuele lessen
-
2 lessen parallel lesgeven
-
2 lessen ‘stations’ onderwijs
8 lessen observatie door duo-partner
34
2
Wat willen we te weten komen? •
Welk(e) team teaching model(len) zijn meest wenselijk voor toepassing door eerstejaars aspirant-leraren?
•
Hoe ervaren zij team teaching en hangt dit samen met studentkenmerken (motivatie, bekwaamheidsgevoelens, prestaties 1ste sem, ...)?
•
Hoe leren zij tijdens een stage met team teaching (in vergelijking met een individuele stage) en hebben de leerpatronen een impact op de prestaties?
•
Wijzigt hun visie op samenwerking tussen leraren (door de ervaring met team teaching)?
35
Evaluatie
Respondenten
Instrumenten
Aspirant-leraren
Vragenlijst (open en gesloten vragen) - Motivatie - Bekwaamheidsgevoelens - Visie op samenwerken - Persoonlijkheid - Leerpatronen - ...
Mentoren
Vragenlijst (open en gesloten vragen) - Ervaring met team teaching - Voor- en nadelen van specifieke modellen
36
3
Eerste reacties – mentoren / lectoren • •
Sommige scholen reageren heel positief omdat zij zelf ook aan team teaching doen. Vooral vragen bij organisatorische aspecten • • •
• •
Voorbereidingen? Hoe organiseren? Hoe beoordelen?
Student met mentor in team teaching gemengde reacties bij beide partijen Onbekend met de term team teaching alhoewel dit in de praktijk wel wordt toegepast
37
Eerste reacties – aspirant-leraren
•
Gerustgesteld samen voor de klas
•
Verdeling van de duo’s
•
Bezorgd over organisatorische luik • • •
samen voorbereiden = duidelijke afspraken nodig! samenwerken met mentor niet evident te weinig tijd om alle lessen te plannen in de voorziene tijd = puzzel
38
Condities voor implementatie
39
Condities voor implementatie
Voorbereiding op team teaching op hogeschool -
Wat is team teaching + voordelen / nadelen Uitleg bij verschillende modellen met vb. Feedback leren geven / ontvangen Hoe samen een les voorbereiden? Wat als samenwerking niet goed loopt?
40
Verdere timing • Dataverzameling aspirant-leraren -
Februari – maart – mei 2015
• Dataverzameling mentoren - Mei 2015
• Analyse • Vervolgonderzoek - Leerpatronen tijdens team teaching - Effecten van diverse team teaching modellen
41
ELAnt-project “Team teaching”
42
Meer info •
Team teaching GLO
[email protected]
•
Team teaching SLO
[email protected]
•
ELAnt-project
[email protected]
43