Jaargang 1 | 2011 | Nr. 3
een uitgave van Reade
Revalidatie | Reumatologie in dit nummer:
Magazine
Onderzoek:
oorzaak hart- en vaatziekten bij reumatoïde artritis
Vernieuwen
Samen ondernemen
Test- en Adviescentrum: onderzoek aangepaste topsport
Nieuwe Richtlijn Hartrevalidatie
Professionele ziekenhuisverplaatste zorg
Voorwoord
begint met een belletje Medizorg is een onafhankelijke landelijk werkende organisatie die er jaarlijks voor zorgt dat ruim 12.500 patiënten hun medicatie op een verantwoorde wijze krijgen thuisbezorgd en toegediend. Wij bieden u een breed scala aan diensten zodat u eenvoudig grip kunt houden op de medische specialistische zorg in de thuissituatie van uw patiënt. Instructie en toediening van specialistische geneesmiddelen, administratieve begeleiding, telefonische ondersteuning, patiëntvriendelijke distributie; u zegt het maar! De regie ligt geheel bij u en wij denken graag met u mee. Kennismaken? Bel Medizorg 030-2804271 of ga naar www.medizorg.nl
Vernieuwen is een van de hoofdelementen waarop wij ons nieuwe strategisch beleidsplan hebben gebaseerd. Wij noemen het bewust ‘vernieuwen’, omdat het chiquere woord ‘innovatie’ vaak alleen wordt geassocieerd met productvernieuwing of -aanpassing. Voor ons is ‘vernieuwen’ meer dan dat. Natuurlijk zijn continue productvernieuwing en -aanpassing cruciale aspecten die onlosmakelijk verbonden zijn aan onze ambitie om de autoriteit in Nederland te zijn op de specialisatiegebieden reumatologie en revalidatiegeneeskunde. Maar om onze dienstverlening én de macro zorgkosten op termijn betaalbaar te houden, moeten we ook met een vernieuwende blik naar de zorg- en organisatieprocessen kijken. Enerzijds om onze operationele kosten op het gewenste niveau te houden, anderzijds – en hier ligt onze focus – om de klantwaarde verder te verhogen door onze diensten nog efficiënter en effectiever op de cliënt af te stemmen. Omdat de markt verandert, moet onze organisatie mee veranderen. Wij kunnen het ons niet permitteren om ‘alles bij het oude te laten’. Het is onze uitdaging om vóór de markt uit te lopen. Door initiatief te nemen, door keuzes te maken en door in alle lagen van de onderneming de externe focus te maximaliseren. En door integraal aandacht te besteden aan medische professie, cliënt én bedrijfsvoering zijn wij ervan overtuigd dat we nummer één kunnen zijn op het gebied van productleiderschap en tegelijkertijd maximaal kunnen scoren op de gebieden klantgerichtheid en operational excellence. Reade wil zich op termijn ontpoppen als hét centrum voor revalidatie en reumatologie in Nederland. En zoals u in deze uitgave kunt lezen, gaan wij dit vooral in nauwe samenwerking bereiken met onze cliënten en partners. We ondernemen samen!
Inhoud 4 Samen
ondernemen
6
Onderzoek aangepaste topsport
8 Ontsteking als
oorzaak van harten vaatziekten bij reumatoïde artritis
11 Samenwerking met het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
12 Interview met
Sabine Rotering
14 Werkweek NAHcliënten
15 Effecten behandel-
strategieën reumatoïde artritis
16 Richtlijn Hart-
revalidatie 2011
19 ReumaNet
Amsterdam
20 Behandelprogram-
ed op izo he rg, TN t g uw e m F- bie par id alp d tn de h va e le a n r n
ma DCD-kinderen
M
- ADVERTENTIE -
21 Nieuwe voor-
lichtingsmodule dwarslaesie
Jos Buijs, voorzitter Raad van Bestuur
3
Het belang van co-creatie en coproductie
‘Samen ondernemen’ staat centraal in nieuw strategisch beleidsplan
De vraag naar revalidatie- en reumatologiezorg stijgt de komen-
We hebben elkaar nodig
de jaren. Reade heeft een zeer sterke positie in deze markten.
Reade heeft echter niet alleen te maken met de klant als
Maar we mogen het niet als vanzelfsprekend beschouwen dat
afnemer van de zorgproducten, maar ook met andere partijen
klanten wel naar Reade toekomen, dat verwijzers automatisch
zoals verwijzers, zorgverzekeraars en farmaceuten. Wij gaan ons
naar Reade verwijzen en dat zorgverzekeraars ‘gewoon’ de zorg
beter verdiepen in hun ambities, belangen en waarden en gaan
uitdrukking dat ‘marketingdenken’ een dominante rol gaat vervullen in de gehele
bij ons blijven inkopen. Allerminst. We zullen harder dan ooit
daarvoor de dialoog aan. Reade wil daarbij een leidende rol
moeten werken om in de ogen van al deze partijen een top-
vervullen in de samenwerking met netwerk- en ketenpartners.
organisatie. Dat zal voor velen wennen zijn. Want marketing lijkt zo ver af te staan
instelling te blijven op het gebied van hoogwaardige revalidatie-
Coproductie is daarbij een verdergaande vorm van samenwerken.
geneeskunde en reumatologie. Daarom gaan we volop aandacht
Het is erop gericht om tot één integrale dienstverlening voor
besteden aan wat onze directe en indirecte klanten beweegt.
de klant te komen. De mogelijkheden voor coproductie worden
quate zorgverlening, om zo goed mogelijk inspelen op de behoeften van de klant.
We gaan ons product en productenpakket daarop aanpassen en
daarom gezamenlijk met de partners verkend.
Reade kan en wil dat niet alleen doen. Vandaar dat het beleidsplan de titel ‘Samen
op de arbeidsmarkt neemt verder toe en de bezuinigingsdruk
Beloftes waarmaken
ondernemen’ draagt.
wordt voortdurend groter. Dat betekent dat Reade inhoudelijke
Het zal duidelijk zijn dat in het nieuwe strategische beleid tal
keuzes moet maken in het aanbod en bedrijfsmatige keuzes om
van keuzes en vertaalslagen worden gemaakt, onder andere op
de doelmatigheid te vergroten. Dit alleen al is voldoende reden
het gebied van ons aanbod, de kwaliteit, innovatie, processen,
om aan het strategisch beleidsplan het thema ‘samen onder-
hrm-beleid, financiën en dergelijke. U kunt hier meer over lezen
nemen’ te geven: van alle medewerkers wordt een sterke
in de speciale uitgave van ons beleidsplan die binnenkort wordt
externe gerichtheid en ondernemerszin gevraagd.
uitgegeven. Reade staat voor een mooie, uitdagende periode
De zorgsector wordt de komende jaren een markt als alle andere. Eén met klanten, marktwerking en concurrenten. In het strategisch beleidsplan 2012–2015 komt tot
van goede zorgverlening. Niets is minder waar. Want marketing draait, net als ade-
verder verbeteren. Dat wordt een forse uitdaging want de krapte
De emotie van de klant
en zal het proces van de omvorming naar een klantgerichte, hoogwaardige en doelmatige organisatie verder voortzetten. We
Maar samen ondernemen gaat verder. Klanten worden kriti-
geven in de komende tijd concreet invulling aan onze kernwaar-
scher, mondiger en zelfbewuster. Hun beleving van de kwaliteit
den: professioneel, met plezier, klantgericht en vernieuwend.
van zorg wordt steeds meer bepaald door factoren als emotie,
Belevingsaspecten, beloftes, waar we graag samen de schouders
beleving, ervaring, contact, communicatie en relatie. Reade zal
onder zetten.
zich richten op het verbeteren van deze ‘klantbeleving’ en wil de klantverwachting overtreffen. Denk daarbij alleen al aan communicatie, omgang, gedrag, service en sfeer. Maar ook co-creatie draagt bij aan de verbetering van de klantbeleving. Elke behandeling is maatwerk met een actieve participatie van de klant. Dit is co-creatie op individueel niveau. In de toekomst wordt co-creatie ook ingezet op collectief niveau. Dit betekent dat in alle lagen van de organisatie initiatieven worden genomen om samen met de klant – samen ondernemend – beleid en producten te ontwikkelen.
4
Beleid in de praktijk
“De omvorming naar een klantgerichte
hoogwaardige en
doelmatige organisatie” 5
Onderzoek aangepaste topsport
Test- en Adviescentrum brengt Nederland naar de top De wereld van aangepast sporten is niet meer weg te denken uit het internationale sportlandschap. Ook Nederland heeft
“Samenwerken opent
fantastische sporters. Maar helaas vertonen de resultaten na de Paralympische Spelen van 1984, toen Nederland nog de
deuren voor het
zesde plaats op de medaillespiegel scoorde, in het algemeen
verder ontwikkelen
een dalende lijn. Inmiddels is als doel gesteld deze om te buigen naar een positieve prestatiecurve. Reade ziet hierin grote
van aangepast
kansen en wil met het Test- en Adviescentrum een structurele bijdrage leveren aan het landelijke topsportklimaat voor
sporten”
aangepast sporten.
Er zijn drie afdelingen die zich hiermee intensief bezighouden:
Samengaan wetenschap en praktijk
Testen met topsporters
Samen met toppers
het Sportcentrum Reade, de afdeling Sport & Bewegen en het
Het Test- en Adviescentrum wordt opgezet voor topsporters met
Het NOC*NSF streeft naar het op grote schaal testen en trainen
Het Test- en Adviescentrum wordt geleid door prof. dr.
Testcentrum voor Sporters met een Fysieke beperking. We
een fysieke beperking. Met zo’n centrum laten Reade en de FBW
van topsporters met een fysieke beperking. Volgens het comité
Thomas Janssen, die zowel verbonden is aan de FBW als aan
bestrijken daarmee het hele veld van revalidant of chronisch
zien dat wetenschap en praktijk goed samen kunnen gaan. De
zijn revalidatiecentra ideale locaties waar talenten zich kunnen
Reade. Er is vanuit het samenwerkingsverband Topsport
zieke die aan sport/beweging doet tot aan de topsporter met
aanwezige kennis en expertise worden gebundeld en benut om
ontwikkelen. Het Test- en Adviescentrum zal zich richten op
Amsterdam nauw contact met Paralympische toppers. Zulke
een fysieke beperking. De samenwerking met VU medisch cen-
het aangepast sporten voor mensen met een fysieke beperking
verschillende aspecten voor een succesvol topsportklimaat in
sporters, zoals Jiske Griffioen (rolstoeltennis), Marije Smits
trum, de Faculteit Bewegingswetenschappen (FBW) van de Vrije
naar een hoger niveau te tillen. De faciliteiten en professionele
aangepast sporten. Er zijn onder meer testen en onderzoeken
(atletiek), Suzan Verduijn (atletiek) en ex-Paralympsiche top-
Universiteit Amsterdam en de mogelijke verplaatsing van Reade
begeleiding zijn hierop ingericht en afgestemd. Er wordt een
uitgevoerd met het Nederlands rolstoelbasketbalteam, de
handbikester Monique van der Vorst, kunnen een ambassa-
naar de VU-campus opent nog meer deuren om de aangepaste
extra focus gelegd op talentontwikkeling en onderzoek om de
Paralympische selectie Aangepast Wielrennen, voetbalspelers
deursrol vervullen tijdens clinics, promotie, symposia et cetera.
sport verder te ontwikkelen. Het is de gezamenlijke ambitie om
pool van Paralympische sporters te vergroten.
van het Nederlands team voor mensen met een cerebrale pa-
Samen hopen we zo bij te dragen aan een goede toekomst voor
rese en rolstoelrugbyspelers.
aangepast sporten.
uiteindelijk te komen tot ‘het Centrum voor aangepast sporten’ met een nationale uitstraling.
6
Wetenschappelijk onderzoek
7
Onderzoek met behulp van PET-scan
Ontsteking als oorzaak van hart- en vaatziekten bij reumatoïde artritis Een beter begrip over de precieze rol van ontsteking is noodzakelijk
tomografie/computed tomografie (18-FDG-PET/CT). Met een PET-
om de therapeutische mogelijkheden hierop af te stemmen. Want,
scan worden, met behulp van een kleine hoeveelheid radioactieve
als ontsteking een grote rol speelt en ontstekingsremmende medi-
stof, veranderingen in de stofwisseling van cellen in beeld ge-
cijnen het optreden van hart- en vaatziekten kunnen verminderen
bracht. Hiermee kunnen de vaten op een pijnloze manier worden
of voorkomen, zou er bij meer mensen een krachtig medicijn over-
beoordeeld op ontsteking. Om het effect van ontstekingsrem-
wogen moeten worden. Dit zou niet alleen positieve consequenties
mende medicijnen op eventuele ontstekingen te onderzoeken,
kunnen hebben voor patiënten met reumatoïde artritis maar voor
wordt de PET-scan verricht bij patiënten die binnenkort gaan
alle patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
starten met methotrexaat of Humira. Na 3 tot 4 maanden thera-
Uitvoering onderzoek Reade zoekt samen met VU medisch centrum zestig personen
pie wordt de scan herhaald om te beoordelen of er een vermindering van ontsteking heeft plaatsgevonden.
met reumatoïde artritis voor het ondergaan van een PET-scan.
Voor meer informatie
Om een zo goed mogelijk beeld op de scan te krijgen, ligt de focus
Heeft u vragen over het onderzoek of wilt u weten hoe deelnemers
op patiënten bij wie de kans op het aantreffen van ontsteking
zich kunnen aanmelden? Neem gerust contact op met de arts-
groot is. Het gaat om mensen met een hoog risico op hart- en
onderzoeker drs. A.M. van Sijl, T 020 – 589 62 22 of met
vaatziekten (in de vorm van hoge bloeddruk, suikerziekte en/of
de verantwoordelijke reumatoloog dr. M.T. Nurmohamed,
hoog cholesterol) of een eerder doorgemaakt incident (hart-
T 020 – 589 62 50.
aanval, TIA of beroerte). Voor dit onderzoek wordt een nieuwe techniek gebruikt: 18-fluorodeoxyglucose positron emissie
Reumatoïde artritis gaat gepaard met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Sterker: hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste reden van voortijdig overlijden bij reumatoïde artritis. Nu blijkt uit onderzoek dat de mate van ontsteking in het bloed
Kort nieuws
Reade geeft rijles
verband lijkt te houden met instabiele vaatverkalkingen. Juist deze zeer kwetsbare aderverkalkingen veroorzaken eerder verstoppingen van de bloedvaten. Het Jan van
Met een eigen rijschool voor aangepast autorijden, heeft Reade
Neem voor informatie en/of vragen gerust per e-mail contact op
een unieke positie in de regio Groot Amsterdam. Cliënten kun-
met divisiemanager Arjan Baan, E
[email protected].
Breemen Research Institute | Reade gaat verder onderzoeken of vaatverkalkingen
nen zo direct (proef)rijlessen volgen op indicatie van de medisch
ook kenmerken van ontsteking vertonen net zoals in de gewrichten en of dit door
rijbewijs B is mogelijk. Om dit aanbod binnen onze totale dienst-
ontstekingsremmende medicijnen kan worden tegengegaan.
Maurits Coenraad bekrachtigd. Deze ervaren rijinstructeur zal de
specialist. Maar ook een complete lescursus voor het standaard verlening te borgen, werd op 19 juli de officiële samenwerking met
Rijschool
rijlessen verzorgen. Dit alles onder de naam Rijschool Reade.
8
Wetenschappelijk onderzoek toegepast
9
- ADVERTENTIE -
Wekelijks tien nieuwe reumacliënten in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
vrijheid van mobiliteit Ellermeyer Techniek past elke auto aan zodat iedere automobilist met een beperking of oudere automobilist zelfstandig kan rijden. Zonder hulp in en uit de auto komen is daar een belangrijk onderdeel van.
Netwerkziekenhuizen zijn belangrijke partners voor Reade. Maar liefst 30-40% van de totale reumazorg binnen Reade wordt geleverd via de eigen poliklinieken op de netwerklocaties.
Met goed doordachte oplossingen zorgt het technische team van Ellermeyer voor uw mobiele vrijheid op een veilige en verantwoorde manier.
Zo’n polikliniek is ook aanwezig in het Onze Lieve Vrouwe
Een echt kennisbolwerk
Gasthuis (OLVG), locatie Oosterpark. Drie reumatologen zien
De intensieve samenwerking met de hoofdlocatie zorgt voor
hier per jaar ruim 500 nieuwe cliënten en houden er een kleine
kennisdeling van de reumatologen in een groter netwerk. Hierdoor
2.800 vervolgconsulten. De intensieve samenwerking garan-
blijven ze goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen
deert een goede poliklinische reumazorg en dagbehandeling in
het vakgebied. Reade biedt hier polikliniekactiviteiten (waaronder
de regio Groot-Amsterdam. Met alle voordelen van zorg dichtbij
een artrosepoli), dagbehandeling, kinderreumatologie, orthopedie,
huis, in een bekende omgeving. De polikliniek Reumatologie in
plastische chirurgie en neurologie. Er is bovendien een aansluitend
Van relatief simpele aanpassingen, zoals het bedienen van gas links-rechts, een handbedrijfsrem of een stoelslede verlengen.
het OLVG ontvangt cliënten die door interne specialisten of de
zorgaanbod in de vorm van reumarevalidatie (artritisteam,
huisarts zijn doorverwezen. De cliënt wordt er direct van op de
artroseteam en handenteam). Ook zijn er aios- en anios-plaatsen
hoogte gebracht dat de poli een Reade-poli is.
en er is een stagemogelijkheid voor huisartsen in opleiding. Er zijn
Cliënten kunnen voor alle diagnostiek, zoals lab- en röntgen-
verschillende cohorten waar zorg en onderzoek worden gecombi-
onderzoeken gewoon in het OLVG terecht. Mocht blijken dat
neerd: preklinische reumatoïde artritis, vroege artritispoli, biologi-
Maar ook de meer gecompliceerde constructies die creativiteit en een hoge mate van technische kennis vergen. Zoals het ontwerp van een hydraulische (fiets-)stuur voor mensen met weinig kracht in de handen: sturen, gas geven, remmen, richting aangeven, claxoneren, verlichting en ruitenwisser bedienen.
een specialistische reumatologische behandeling noodzakelijk
calspoli/dagbehandeling en vroege spondylartropathie.
is, dan worden de cliënten doorverwezen naar de hoofdlocatie
Reade heeft in het OLVG ook een polikliniek Revalidatie.
Uw wens, onze uitdaging!
Reumatologie aan de Dr. Jan van Breemenstraat. Daar kunnen
ellermeyer kijkt voorbij de grenzen van uw beperking www.ellermeyer.nl
zij onder meer terecht voor teambehandeling of intraveneuze dagbehandeling.
Het netwerk is groter
Reumatologen in het OLVG
Behalve in het OLVG en op de locatie Dr. Jan van Breemenstraat,
Drie reumatologen houden spreekuur in het OLVG, namelijk:
zijn er Reade-reumatologiepoli’s in de volgende ziekenhuizen:
•
Nancy van Dillen: maandag hele dag
Ziekenhuis Amstelland, BovenIJ Ziekenhuis, Waterlandzieken-
•
Theo Kapinga: maandag hele dag en dinsdagochtend
huis en Zaans Medisch Centrum. Daarnaast werkt Reade op
•
Gert-Jan Wolbink: dinsdagmiddag en donderdagochtend
detacheringsbasis nauw samen met het Sint Lucas Andreas
Daarnaast is Jessica Cornelissen als reumaconsulent één keer per
Ziekenhuis (SLAZ) en het Westfries Gasthuis.
twee weken op dinsdagochtend aanwezig.
ellermeyer | hoogoorddreef 70 | 1101 BG Amsterdam | T. 020 342 83 83 | F. 020 691 82 51 |
[email protected] 10
11
Beleid in de praktijk
Interview met Sabine Rotering
“Ik kan gelukkig weer in de tuin werken” Sabine Rotering (35) kreeg tweeënhalf jaar geleden van het ene op het andere moment
“De diagnose luidde ‘reumatoïde artritis’. Ik dacht dat dit iets
gebieden als lijf, werk, gezin en relatie kunt delen. Het is prettig
voor oude mensen was en wist er zelf niets vanaf”, vertelt
om met iemand te praten die precies weet wat je voelt. De pijn
Sabine. “Ik kwam terecht in een medisch circus met controles,
is nu eenmaal niet altijd te zien, waardoor je omgeving al snel
kinderen op vakantie en dacht nog even dat het slechts overbelasting was door haar
bloedafnames, medicijnen, ergo- en fysiotherapie. Mijn leven,
kan denken dat het goed met je gaat.”
werk. De plaatselijke arts kon geen uitsluitsel geven en eenmaal thuis leverde een
was net van baan gewisseld, maar kon vanwege de pijn
Pijnklachten weg met TNF-blokkers
’s ochtends soms niet eens uit bed komen zonder de hulp van
Sinds mei 2010 heb ik goedkeuring van de verzekering voor
mijn dochtertje. Het was moeilijk om aan de kinderen uit te leg-
het gebruik van dure TNF-blokkers. Deze bleken bij mij, na een
en breidde zich uit, totdat zelfs lopen niet meer ging. Via haar huisarts werd Sabine
gen waarom mama chagrijnig was of iets niet meer kon. Deze
paar maanden injecteren, effectief. Ik ben nu al meer dan een
ziekte overkwam ons allemaal; mijn diagnose was eigenlijk voor
half jaar nagenoeg al mijn pijnklachten kwijt. En dat zonder
doorverwezen naar Reade (het toenmalige Jan van Breemen Instituut, red.). De
het hele gezin. Gelukkig was mijn familie er voor mij en vond ik
bijwerkingen! Ik weet inmiddels precies van welke activiteiten ik
bij hen veel steun.”
last kan krijgen. Hoewel je van beweging sterker wordt, zijn er
ongelooflijk veel pijn aan haar polsen en vingers. Ze was met haar man en twee
bloedonderzoek ook niet direct een verklaring op. Maar de pijn werd alleen maar erger
reumatoloog daar bevestigde direct haar vermoedens.
met twee kinderen van 4 en 6, stond volledig op zijn kop. Ik
Artritisteam Reade
grenzen aan mijn belastbaarheid. Het is niet erg om een beetje pijn te hebben, maar er is nog steeds de angst voor de pijn die
“Via reumatoloog Gerritsen kwam ik onder behandeling bij
ik heb ervaren. Gelukkig heb ik een fysiotherapeut bij Reade die
het Artritisteam. Daar hebben ze me begeleid naar het onder
me begeleidt en helpt. Het gaat nog steeds stapje voor stapje
controle krijgen van de ziekte. Dat is een langdurig proces,
beter. Ik heb alweer hardgelopen op een loopband”, zegt Sabine
want voor je weet of je medicatie aanslaat, ben je weer een
met een lach. “Ook in de thuissituatie is de hulp gelukkig breed
paar maanden verder. Bij zo’n proces hoort onzekerheid, want
aanwezig. Zaken die ik niet kan, pakt mijn man op. En ik heb erg
wat doen de medicijnen precies en wat zijn de bijwerkingen?
veel steun aan mijn ouders en schoonouders die ons helpen het
Gelukkig geven ze hierover veel informatie en kunnen ze je op
gezin draaiende te houden. Daarbij doen de kinderen, inmid-
dat vlak ook geruststellen. Reuma raakt je niet alleen lichame-
dels, 7 en 9, het geweldig. Soms gebeurt het nog wel eens dat
lijk, maar ook emotioneel. Het vertrouwen in je eigen lichaam
ik mezelf niet wil laten kennen en iets uit trots toch zelf doe.
is ineens weg en ik verloor uiteindelijk toch mijn baan. Via het
Of dat verstandig was, merk ik dan vaak direct de dag erna. Er
Artritisteam kon ik rekenen op ondersteuning van een psycho-
zijn in ieder geval dingen die ik weer kan, zoals een beetje in de
loog en kwam ik door de Maatschappelijk Werker in contact met
tuin werken. Ik ben gelukkig, met meer rust en energie, weer een
lotgenoten: jonge moeders met reuma met wie je ervaringen op
leukere partner en moeder geworden.”
“Dankzij T NF-blokkers heb ik mijn leven terug” 12
Cliëntervaring: van behandeling tot participatie in de maatschappij
13
Werkweek NAH-cliënten
BeST-studie succesvol
Ontdek de mogelijkheden van vrije tijd
Effecten behandelstrategieën reumatoïde artritis aangetoond
Het is voor de meeste mensen zo
Recentelijk zijn de 5-jaars resultaten van de BeSt-studie gepubliceerd. Dit is een
vanzelfsprekend om op vakantie te gaan
groot, meerjarig onderzoek naar de effecten van vier behandelstrategieën bij
of in het weekend leuke dingen te gaan
vroege reumatoïde artritis. Het onderzoek werd uitgevoerd door reumatologen die
doen. Voor mensen met niet-aangeboren
samenwerken in de Stichting Toegepast Reuma Onderzoek (STRO). Pit Kerstens,
hersenletsel (NAH) ligt dit helaas meestal
reumatoloog en onderzoeker bij Reade, speelde een belangrijke rol bij het opstarten
anders. Toch is er ook in zo’n veranderde
en uitvoeren hiervan.
levenssituatie veel mogelijk op het gebied van vrije tijd. Om dit te ontdekken organiseert Reade in oktober weer een werkweek in een bijzondere omgeving.
In totaal ondergingen 508 patiënten een van de volgende
combinatietherapiegroepen bleek na vijf jaar significant minder
behandelstrategieën: 1) sequentiële monotherapie, 2) stap-op
dan in de andere groepen.
combinatie therapie, 3) initiële combinatie met methotrexaat, sulfasalazine en een initieel hoge dosis prednison (COBRA-
Kosteneffecten
schema) of 4) initiële combinatietherapie met methotrexaat
Na twee jaar werd beoordeeld of de behandelstrategieën ook
en de TNF-remmer infliximab. Patiënten mochten niet eerder
kosteneffectief zijn. Bij een lange termijn analyse kunnen de resultaten anders uitvallen omdat de groepen 1 tot en met 3 mis-
Cliënten met niet-aangeboren hersenletsel die al wat verder zijn
zelf van tevoren uitgezocht. Terwijl hard wordt gewerkt aan het
behandeld zijn met ‘disease modifying anti-rheumatic drugs’
in hun revalidatie, stuiten vaak op hulpvragen of doelen op het
behalen van de gestelde doelen, komen er meestal onverwachte
(DMARDs) en niet langer dan twee jaar klachten hebben. Ze
schien later alsnog met het dure geneesmiddel Infliximab moeten
gebied van vrijetijdsbesteding of vakantie en ervaren moeite om
vragen naar voren: ‘Kan ik wel gebruikmaken van een niet-
werden door loting in de behandelgroepen ingedeeld.
starten. Gekeken naar de directe medische kosten blijkt de prijs
dit zelf of met de partner buitenshuis te organiseren.
aangepast toilet?’ Of: ‘Wat moet ik op vakantie doen als ik mijn
voor de gewonnen kwaliteit van leven voor de combinatiebe-
medicijnen ben vergeten?’, ‘Kan ik met m’n scootmobiel door
Van ziekteactiviteit tot remissie
het bos rijden?’ en ‘Is de fietsroute geschikt voor mijn driewiel
Om het behandeleffect te meten, werd per drie maanden de
heeft vanuit het oogpunt van kosteneffectiviteit de initiële start
In de werkweek zijn er tal van activiteiten speciaal gericht op de
ligfiets?’. Met de juiste begeleiding ontdekken deelnemers zowel
‘disease activity score (DAS) 44’ vastgesteld. Een score hoger
van de combinatietherapie met Prednison daarom de voorkeur.
persoonlijke doelen van de deelnemers. Zij hebben deze dan ook
gezamenlijk als individueel hun nieuwe mogelijkheden.
dan 2,4 geeft aan dat de ziekte niet rustig is. In dat geval kreeg
Van uitdaging naar mogelijkheid
Wat wil je ontdekken?
“ Persoonlijke doelen op het gebied van vrijetijdsbesteding realiseren”
de patiënt de volgende medicatiestap. Wanneer de ziekte in remissie was (DAS44 lager dan 1,6), kon na het tweede studie-
De cliënten houden zich daarnaast bezig met allerlei dagelijkse
jaar de medicatie worden afgebouwd. Na vijf jaar was bij 48%
activiteiten. Zo helpt iedereen mee met het boodschappen doen,
van de patiënten DAS-remissie bereikt. Bij 14% was sprake
koken, afwassen et cetera. Het lotgenotencontact dat op deze
van remissie terwijl de antireumatische medicatie geheel kon
manier ontstaat, wordt als zeer prettig en waardevol ervaren.
worden gestopt. Voor het bereiken van lage ziekteactiviteit bleken
Er even tussenuit in een andere omgeving dan de revalidatie-
in de combinatietherapiegroepen 3 en 4 minder medicatiewis-
setting van Reade biedt dus meer dan functionele en praktische
selingen nodig dan in de andere groepen: na vijf jaar gebruikte in
handvatten voor een fijne vrijetijdsbesteding. De werkweek
groep 1 nog 25% van de patiënten dezelfde medicatie als bij de
vindt dit jaar in oktober plaats in de bosrijke omgeving van het
start. In groep 2 was dit 21% en in de groepen 3 en 4 respectie-
Brabantse Hoogeloon.
velijk 45% en 65%. De toename van radiologische schade in de
14
Sociaal-maatschappelijk
handeling 4 hoger dan maatschappelijk aanvaardbaar. Voorlopig
15
Wetenschappelijk onderzoek
Richtlijn Hartrevalidatie 2011
Kort nieuws
Moderne hartrevalidatie veelzijdiger
Revalidatie levert geld op
Lange tijd stonden bij hartrevalidatie vooral fysiek herstel en leefstijlbevor-
Revalidatie is voor de maatschappij van grote toegevoegde
dering (vasculair risicomanagement)
waarde. Volgens cijfers van Revalidatie Nederland bedroeg de op-
centraal. Afgelopen voorjaar werd in
Hierin zijn kwaliteit van leven en besparingen op zorgkosten mee-
brengst door revalidatie vorig jaar een slordige 2,25 miljard euro. genomen. De kosten voor revalidatie daarentegen lagen in 2010
Maastricht de nieuwe landelijke ‘Richt-
op circa 425 miljoen euro. Dit betekent dus dat elke geïnvesteerde
lijn Hartrevalidatie 2011’ gepresenteerd.
euro in revalidatiezorg zo’n 5,30 euro oplevert.
Revalidatie is veelzijdiger geworden. De
Cijfers revalidatie 2010
nieuwe inzichten over het psychisch en
specialistische revalidatiezorg;
• •
sociaal functioneren van de patiënt, zijn
80.000 cliënten in Nederland ontvangen jaarlijks medisch de totale omvang van revalidatiezorg steeg met circa 2,5% ten opzichte van 2009;
vooral van invloed op de kwaliteit van
•
leven en het gezondheidsrisico.
•
90% van de revalidatiezorg werd verleend aan poliklinische cliënten en 10% aan klinische cliënten; circa 5% van de poliklinische en 22% van de klinische cliënten waren jonger dan 17 jaar;
•
volwassen cliënten en ouders van revaliderende kinderen beoordeelden revalidatie-instellingen met een cliënttevredenheid van ruim een 8!
De richtlijn biedt handvatten voor beroepsgroepen als car-
de hartpatiënt, zijn aandachtspunten in de richtlijn. Hierbij
bereikt worden door een combinatie van kracht- en duurtraining.
diologen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, psychologen,
wordt de mantelzorger niet vergeten die, vaak door gebrek aan
De accenten liggen op het trainen van de perifere skeletspieren
arbeidsdeskundigen, maatschappelijk werkers, revalidatieartsen,
informatie, ook klachten als angst, depressie en een gebrek aan
(functioneel), (extensieve) intervaltraining en het trainen van de
bedrijfsartsen, hart- en vaatverpleegkundigen en psychiaters.
controle kan ervaren.
ademhalingsspieren. Het is aan te raden het inspanningsver-
Reade was nauw betrokken bij het tot stand komen van de richtlijn en werkt als koploper conform de nieuwe inzichten.
Psychische klachten en sociale steun
Werkhervatting en fysieke inspanning Hartrevalidatie, nog een van de meest effectieve en zinvolle
mogen objectief vast te stellen tijdens de inspanningstest met parameters zoals ventilatie en gaswisseling.
interventies na een hartaandoening, kan een belangrijke rol
Nazorg belangrijk
Een cardiaal incident is een ingrijpende gebeurtenis op zowel
spelen bij arbeidsre-integratie en het verbeteren van het fysieke
Een zorgvuldige overdracht van cardioloog naar huisarts draagt
fysiek als mentaal vlak. Hartpatiënten met psychische comor-
peil. Hoewel 80% van de hartpatiënten met een baan na een
bij aan continuïteit van de zorg, voorkomt niet-noodzakelijk
biditeit hebben een slechtere cardiovasculaire prognose. Het
jaar weer aan het werk is, kan re-integratie vaak toch sneller en
gebruik van (dure) tweedelijnszorg en is van belang met betrek-
op tijd onderkennen en behandelen van deze problematiek
gezonder verlopen. Revalidatie is ook belangrijk voor patiënten
king tot cardiovasculair risicomanagement. Goed gebruik van
verbetert de kwaliteit van leven en vermindert de cardiale mor-
die op een andere manier (on)betaalde arbeid verrichten waarbij
medicatie en aandacht voor psychische symptomen blijven na
biditeit en mortaliteit. Voor herstel is sociale steun belangrijk.
de belasting de belastbaarheid overstijgt. Uit inspanningstrials
revalidatie aandachtspunten. Er wordt geadviseerd patiënten en
Eenzaamheid verhoogt de kans op angst, depressie, het krijgen
blijkt dat fysieke training van invloed is op het maximale inspan-
naasten daarover in te lichten en patiënten een jaar na dato te
van nieuwe (of verergeren) van hart- en vaatziekten en het over-
ningsvermogen, de maximale cardiac output bij inspanning en
screenen op psychische symptomen.
lijdensrisico. Het zich bewust zijn van een gebrek aan sociale
de anaërobe drempel. Regelmatige lichamelijke inspanning ver-
steun en het bevorderen van een vitaal sociaal netwerk rondom
betert de endotheelfunctie. De fysieke doelen kunnen het best
16
Nieuwe programma’s, behandelmethoden of servicecomponenten
Bron: Revalidatie Nederland
“Bevorderen van
een vitaal sociaal
netwerk rondom de hartpatiënt staat centraal”
17
- ADVERTENTIE -
ReumaNet Amsterdam
De juiste zorg waar en wanneer die nodig is Om zowel de verwijzer en de zorgverlener als de reumapatiënt beter van dienst te kunnen zijn, is onlangs ReumaNet Amsterdam opgezet. Dit regionale netwerk moet ervoor zorgen dat de verwijzer gericht kan doorverwijzen naar de best mogelijke zorg waarbij de reumapatiënt kan meebeslissen. Tijdens een symposium in juni hebben ruim 80 zorgverleners en reumapatiënten gesproken over de ontwikkeling van ReumaNet Amsterdam. De dag was zo succesvol, dat besloten is het symposium jaarlijks te laten terugkeren.
Cueing en obstakel training
C-Mill
Automatische rapporten van gangbeeld
Motivatie door loopspel
Reumazorgverleners bleken behoefte te hebben aan meer infor-
kant van de zorg belangrijk, maar de actieve rol van de reuma-
matie over elkaars werkwijze en samenwerking. Reumapatiënten
patiënt mag zeker niet ontbreken. In regionale bijeenkomsten
willen op hun beurt meer weten over hun eigen aandoening én
binnen het netwerk zal verder aandacht besteed gaan worden
waar zij de juiste zorg kunnen ontvangen. Reade heeft daarom,
aan werkafspraken, casuïstiek en intervisie.
met ondersteuning van Agis, het initiatief genomen voor een nauwere samenwerking tussen zorgverleners en reumapatiënten
Betrekken verwijzers
in de eerste en tweede lijn.
In de volgende fase richt ReumaNet Amsterdam zich op de
Symposium ReumaNet Amsterdam
De C-Mill: een geavanceerd looplab op 4m2.
ForceLink.nl
Meten - gangbeeld - symmetrie - cadans - stapfrequentie - stapbreedte en staplengte
belangrijke rol. Hoe kunnen ze het best betrokken worden bij het
Tijdens het symposium op 15 juni werd de informatieproblema-
netwerk? En wat kunnen zij bijdragen aan een verbeterde inhoud
tiek vooral vanuit de patiënt belicht en was er veel aandacht
en organisatie van de eerste- en tweedelijns reumazorg? Welke
voor de belangrijke rol van de reumapatiëntenverenigingen. Er
wensen hebben zij? Een duidelijke vertegenwoordiging is van
werden drie vakinhoudelijke presentaties gegeven over verschil-
groot belang voor zowel de verwijzer zelf, als de reumapatiënt.
lende reumatische aandoeningen. Daarnaast is een begin
Trainen - stap tot stap aanpassingsvermogen - versnellen en vertragen - obstakel ontwijken
kwaliteit en inhoud van de zorg. Verwijzers spelen hierbij een
gemaakt met het maken van werkafspraken tussen de eerste en
Meer informatie?
tweede lijn. Uitgangspunt was, en is, ‘de juiste zorg op de juiste
Voor meer informatie surft u naar I www.reumanetamsterdam.nl.
plaats en op het juiste moment voor de patiënt’. De uitwisseling
Per e-mail staan wij klaar om uw vragen of opmerkingen te beant-
van meningen is als zeer positief ervaren en het symposium van
woorden via E
[email protected].
volgend jaar is al gepland. Uiteraard is daarbij de inhoudelijke
www.ForceLink.nl tel: +31 345 707007
18
19
Sociaal-maatschappelijk
Multidisciplinair behandelprogramma
Nieuwe voorlichtingsmodule binnen dwarslaesie
DCD-kinderen krijgen meer zelfvertrouwen
Hoe pak je met een dwarslaesie je leven op?
Kinderen met DCD ogen vaak traag
Cliënten met een dwarslaesie worden geconfronteerd met veel veranderingen in hun
of presteren onder niveau. Voor hen
De meeste kinderen met DCD groeien niet over hun problemen heen en kampen met een motorisch ontwikkelingsniveau dat steeds meer gaat afwijken van dat van hun leeftijdsgenootjes.
zijn activiteiten zoals gymmen, kno-
Bij DCD speelt vaak secundaire (of comorbide) problematiek
pen dichtdoen, eten zonder knoeien of
tratie, gedrag, leren, spraaktaal of in de sociaal-emotionele
netjes en vlot schrijven niet zo van-
liggen, is multidisciplinair behandelen belangrijk. Het behan-
zelfsprekend. Van alle reguliere basis-
een rol, met problemen op gebieden als aandacht en concenontwikkeling. Omdat belemmeringen op verschillende vlakken delteam bestaat dan ook uit een revalidatiearts, gespecialiseerde ergotherapeut, kinderfysiotherapeut, logopedist,
dagelijks leven. Niet alleen omdat ze misschien rolstoelafhankelijk zijn of minder goed kunnen lopen, maar ook omdat ze meer dan voorheen op hun gezondheid moeten letten om complicaties te voorkomen. Tijdens hun revalidatietraject worden zij door professionals ondersteund. Maar hoe gaan ze verder ná ontslag, als ze zelf weer zaken moeten oppakken?
schoolleerlingen ondervindt 5-10% bij
maatschappelijk werker, bewegingsagoog en psycholoog/ orthopedagoog. Indien nodig wordt er consultair een kinder-
Reade organiseert drie keer per jaar een voorlichtingscyclus van
mogelijkheden optimaal te benutten en de best haalbare kwali-
dergelijke activiteiten problemen.
psychiater ingeschakeld.
negen avonden voor revalidanten, hun partners en familieleden.
teit van leven te bereiken.
Daarbij is er aandacht voor het ontplooien van activiteiten op
Wanneer hiervoor geen aanwijsbare
Kind centraal
neurologische of fysieke aandoening
Het behandelprogramma is evidence-based, gebaseerd op theorieën die geschikt zijn voor het begrijpen van kinderen met
Naar de best haalbare kwaliteit van leven
wordt gevonden, spreekt men van DCD
DCD. Het kind staat in het programma centraal. Het behan-
Het is belangrijk dat cliënten nadenken over hoe ze straks thuis
licht. Om de uitwisseling van ervaringen te bevorderen, is een
delteam probeert naast het motorische functioneren ook het
verder gaan. Wat hebben ze nodig aan kennis, vaardigheden en
ervaringsdeskundige aanwezig. Reade moedigt cliënten aan
zelfvertrouwen en competentiegevoel van de jonge cliënt te
voorzieningen om zichzelf te ontwikkelen? En hoe kunnen ze de
om onderwerpen verder te bespreken met hun eigen arts en
verbeteren. De functionele en relevante activiteiten waarop de
revalidatieperiode gebruiken om zich hierop voor te bereiden?
behandelaren, ervaringsdeskundigen of elkaar. Meer informatie:
behandeling zich richt, worden met de directe omgeving van
Met de voorlichtingsavonden stimuleert Reade de cliënten om
Jorinde Oudenaarden en Eveline Vollbracht, T 020-607 16 58.
(Developmental Coordination Disorder).
het gebied van werk, studie, dagbesteding en sport.
Per avond een onderwerp Elke voorlichtingsavond staat een onderwerp centraal dat, met toegankelijke informatie en helder taalgebruik, wordt toege-
het kind, van ouders tot sportclub, opgepakt. Daarmee krijgt het geleerde daadwerkelijk een plaats in het dagelijks leven.
Intake
Voorlichtingscyclus dwarslaesie
krijgen, start Reade in het najaar op locatie Overtoom met
1. ‘Een dwarslaesie, wat is dat eigenlijk?’ Door de revalidatiearts.
7. ‘Wat doe jij straks thuis?’ Informatie over wet- en regelgeving
een verkorte DCD-intake (twee dagdelen). Deze geeft snel
2. ‘Wat is decubitus en hoe voorkom je het?’ Door de physician
bij ziekte en handicap, informatie over deelname aan de
antwoord op vragen als: ‘Heeft mijn kind DCD?’, ‘Is er een in-
assistant, een ergotherapeut en een wondverpleegkundige.
maatschappij, dagbesteding en sport. Door de arbeids-
dicatie voor revalidatie in het kinderteam?’ en ‘Moet mijn kind
3. ‘Incontinentie’. Door de revalidatiearts en een incontinentiever-
therapeut, een sporttherapeut, de ergotherapeut en een
ergens anders behandeld gaan worden?’ Na het intakeproces
pleegkundige.
activiteitentherapeut.
worden de bevindingen teruggekoppeld in een oudergesprek.
4. ‘Te dun, te dik? Voedingsinformatie speciaal voor mensen
8. ‘Waar moet ik wat regelen om naar huis te kunnen?’ Door de
Voor meer informatie over de intake kunt u contact opnemen
met een dwarslaesie; zoals ondervoeding, overgewicht,
ergotherapeut, een casemanager, de voorzieningenadviseur en
met het medisch secretariaat van Reade T 020-607 16 88.
decubitus, diarree en obstipatie’. Door de diëtist.
een ontslagcoördinator van adviesbureau Reade.
Omdat het voor ouders belangrijk is snel duidelijkheid te
5. ‘Seksualiteit en intimiteit’. Door de revalidatiearts en een
9. ‘Innovatie/wetenschappelijke ontwikkeling & Dwarslaesie
Organisatie Nederland.’ Door de revalidatiearts en een
afgevaardigde van Dwarslaesie Organisatie Nederland.
maatschappelijk werker.
6. ‘Neuropatische pijn, wat kun je eraan doen?’ Door de
20
Nieuwe programma’s, behandelmethoden of servicecomponenten
revalidatiearts en een maatschappelijk werker.
21
Nieuwe programma’s, behandelmethoden of servicecomponenten
Nieuwe publicaties
Onze wachtkamers worden leuk!
Effect of the Application of Trial Inclusion Criteria on the Efficacy of
Measuring mobility limitations in children with cerebral palsy: Rasch
Adalimumab Therapy in a Rheumatoid Arthritis Cohort. Visman I.M.,
model fit of a mobility questionnaire, MobQues28. Dallmeijer A.J.,
Bartelds G.M., Ouwerkerk W., Ravelli A.C., Peelen L.M., Dijkmans B.A.,
Scholtes V.A., Becher J., Roorda L.D. Arch Phys Med Rehabil. 2011;
Boers M., Nurmohamed M.T. J Rheumatol. 2011 Jun 15. [Epub ahead
92: 640-5.
of print].
Een prettige omgeving bij zorginstellingen draagt bij aan het resultaat van de behandeling.
grip op de situatie, ze voelen zich dan minder het ‘lijdend
Determinants of range of joint motion in patients with early
voorwerp’. Er moet zoveel mogelijk een ruimte worden
The Effect of TNF-alpha Blocking Therapy on Lipid Levels in Rheu-
symptomatic osteoarthritis of the hip and/or knee: an exploratory
geschapen waarin ze zich thuis voelen, even terug kunnen
matoid Arthritis: A Meta-Analysis. Van Sijl A.M., Peters M.J., Knol
study in the CHECK cohort. Holla J.F., Steultjens M.P., van der Leeden
trekken of juist met anderen in gesprek kunnen komen. De
D.L., de Vet R.H., Sattar N., Dijkmans B.A., Smulders Y.M., Nurmoha-
M., Roorda L.D., Bierma-Zeinstra S.M., den Broeder A.A., Dekker J.
wachtruimte bij Kinderrevalidatie moet uiteraard zowel
med M.T. Semin Arthritis Rheum. 2011 Jun 10. [Epub ahead of print].
Osteoarthritis Cartilage. 2011;19:411-9
kinderen als jongeren aanspreken. Voor de jongsten is er een Zowel op de locatie Dr. Jan van Breemenstraat als op de locatie
speelhoek met gevarieerd speelgoed, maar ook faciliteiten
Validation of the 2010 ACR/EULAR classification criteria for rheu-
Comparison of analytical methods to detect instability of etaner-
Overtoom ontbreken op dit moment geschikte wachtruimten
als computers, huiswerkplekken, een leeshoek en WiFi mogen
matoid arthritis: slight improvement over the 1987 ACR criteria.
cept during thermal stress testing. Maarschalkerweerd A., Wolbink
voor jongeren en kinderen. De afdeling Kinderrevalidatie diende
vandaag de dag niet ontbreken. De uiteindelijke vormgeving
Britsemmer K., Ursum J., Gerritsen M., van Tuyl L, van Schaarden-
G.J., Stapel S.O., Jiskoot W., Hawe A. Eur J Pharm Biopharm. 2011;
een projectvoorstel in bij de ‘Witte bedjes’ en heeft een bijdrage
vindt plaats in samenwerking met de kinderen en jongeren
burg D. Ann Rheum Dis. 2011; 70:1468-70
78:213-21
ontvangen om de aankleding van deze ruimten aan te pakken.
(en ouders). Opnieuw een mooi staaltje van co-creatie! Cardiovascular risk in rheumatoid arthritis: when does it really start?
Kinematic and clinical evaluation of shoulder function after primary
Nurmohamed M.T. Expert Rev Cardiovasc Ther. 2011; 9:429-32
and revision reverse shoulder prostheses. Alta T.D., Bergmann J.H.,
Een wachtruimte moet een zo prettig mogelijke plaats zijn om te verblijven. Dit geeft het kind en de jongere meer rust en
Veeger D.J., Janssen T.W., Burger B.J., Scholtes V.A., Willems W.J. Microvascular function is preserved in newly diagnosed rheumatoid
J Shoulder Elbow Surg. 2011; 20:564-70
arthritis and low systemic inflammatory activity. Van Eijk I.C., Serné E.H., Dijkmans B.A., Smulders Y., Nurmohamed M. Clin Rheumatol.
Vitamin D deficiency is common in patients with RA and linked
2011; 13. [Epub ahead of print]
to disease activity, but circulating levels are unaffected by TNFα blockade: results from a prospective cohort study. Welsh P., Peters
Venous and arterial thromboembolic events in adalimumab-treated
M.J., McInnes I.B., Lems W.F., Lips P.T., McKellar G., Knox S., Michael
patients with antiadalimumab antibodies: a case series and cohort
Wallace A., Dijkmans B.A., Nurmohamed M.T., Sattar N. Ann Rheum
study. Korswagen L.A., Bartelds G.M., Krieckaert C.L., Turkstra F.,
Dis. 2011;70:1165-7
Nurmohamed M.T., van Schaardenburg D., Wijbrandts C.A., Tak
Evenementenkalender 7 oktober 2011
Stichting Bechterew in Beweging, inschrijven via
Onderwerp: Congres Ouderen & Arbeid
www. reade.nl/sportcentrum
Georganiseerd door: CAGA Reade, aanmelden via
Plaats: Sporthallen Zuid, Amsterdam
www.reade.nl/caga Plaats: Reade, locatie Dr. Jan van Breemenstraat
25 november 2011 Onderwerp: Holistic Neuropsychological Rehabilitation,
P.P., Lems W.F., Dijkmans B.A., van Vugt R.M., Wolbink G.J. Arthritis
Adaptations to pain rehabilitation programmes for non-native
Rheum. 2011; 63:877-83
patients with chronic pain. Sloots M., Dekker J.H., Bartels E.A., Geertzen J.H., Dekker J. Disabil Rehabil. 2011;33:1324-9
Cardiovascular risk in rheumatoid arthritis and diabetes: how does it compare and when does it start? Nurmohamed M.T., Kitas G.
Prevalence of cardiovascular diseases in psoriatic arthritis resem-
Ann Rheum Dis. 2011; 70:881-3
bles that ofrheumatoid arthritis. Jamnitski A., Visman I.M., Peters M.J., Boers M., Dijkmans B.A., Nurmohamed M.T. Ann Rheum Dis.
Best candidates for cognitive treatment of illness perceptions in
2011;70:875-6.
chronic low back pain: results of a theory-driven predictor study. Siemonsma P.C., Stuvie I., Roorda L.D., Vollebregt J.A., Lankhorst G.J.,
Carotid intima media thickness in rheumatoid arthritis as compared
Lettinga A.T. J Rehabil Med. 2011; 43: 454-60
to control subjects: a meta-analysis.
28 oktober 2011
Changing views
Onderwerp: 1 Artrosemiddag, een nascholing voor huisartsen
Georganiseerd door: afdeling Intensieve Neurorevalidatie,
Pharmacological induction of interferon type I activity following
Smulders Y.M., Dijkmans B.A., Nurmohamed M.T. Semin Arthritis
Georganiseerd door: Reade
Reade
treatment with rituximab determines clinical response in rheuma-
Rheum. 2011;40: 389-97
Plaats: Reade, locatie Dr. Jan van Breemenstraat
Plaats: Reade, locatie Dr. Jan van Breemenstraat,
toid arthritis. Vosslamber S., Raterman H.G., van der Pouw-Kraan
voorinschrijving via
[email protected]
T.C., Schreurs M.W., von Blomberg B.M., Nurmohamed M.T., Lems
Validation of the 2010 ACR/EULAR classification criteria for rheu-
Accreditatie wordt aangevraagd voor: klinisch psychologen/
W.F., Dijkmans B.A., Voskuyl A.E., Verweij C.L.Ann Rheum Dis. 2011;
matoid arthritis: slight improvement over the 1987 ACR criteria.
neuropsychologen en revalidatieartsen
70:1153-9.
Britsemmer K., Ursum J., Gerritsen M., van Tuyl L., van Schaarden-
e
29 oktober 2011 Onderwerp: 3 Reuma Beweegdag e
Georganiseerd door: Sportcentrum Reade, VUmc en
22
Van Sijl A.M., Peters M.J., Knol D.K., de Vet H.C., Gonzalez-Gay M.A.,
burg D. Ann Rheum Dis. 2011; 70:1468-70
23
Kort nieuws Wachttijden reuma gedaald in Zaans Medisch Centrum De formatie van reumatologen bij het Zaans Medisch Centrum is uitgebreid van zes naar negen dagdelen. Hiermee beantwoordt Reade aan de wens van het ziekenhuis en huisartsen uit de regio. Dankzij deze uitbreiding is de wachttijd voor cliënten gedaald van veertien naar vijf weken. De reumatolo-
Revalidatie | Reumatologie magazine
gen dr. M.T. Nurmohamed, dhr. W.F. van der Weele en dhr. T.H.
is het relatiemagazine van Reade en
Kapinga houden voortaan spreekuur op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. De reumatologen werken samen met
verschijnt 4x per jaar in een oplage van 6.000 exemplaren.
Ina Jonker, reumaverpleegkundige van Evean Zorg. Zij houdt 3
Uitgave
dagdelen spreekuur in het Zaans Medisch Centrum.
Reade, Amsterdam Hoofdredactie
Mytylschool Amsterdam: nieuwbouw voor revalidatie en onderwijs
Karlijn Haantjes, Ed Loet-loetoer
In Amsterdam Zuid-Oost verrijst momenteel een moderne
Wiebke Wilting
locatie waarin revalidatie en onderwijs geïntegreerd zullen plaatsvinden. Het is de nieuwe huisvesting voor Mytylschool
Vormgeving en productie Bureau HOW, Eindhoven Fotografie Reade Bureau HOW
Amsterdam. De realisatie is in handen van Stichting Orion,
Contact
het overkoepelende schoolbestuur voor Openbaar Speciaal
Reade, centrum voor revalidatie en reumato-
Onderwijs in Amsterdam, en Reade. De nieuwbouw wordt
logie / Afdeling Marketing & Communicatie
voorzien van de nieuwste mogelijkheden voor behandeling
Postbus 58271, 1040 HG Amsterdam
en onderzoek. Met, in het oog springend, een zwembad en
T (020) 607 16 07 / E
[email protected]
looplaboratorium. De oplevering staat gepland in het eerste
Bezoekadres
kwartaal van 2013.
Overtoom 283, 1054 HW Amsterdam
Meer dan 100 jaar revalidatiegeneeskunde en reumatologie Reade is de nieuwe naam voor de organisatie die ontstaan is uit de fusie tussen Revalidatiecentrum Amsterdam (RCA) en het Jan van Breemen Instituut (JBI). Twee gerenommeerde namen op gebied van kwalitatief hoogwaardige revalidatie en reumatologie. De krachtenbundeling van mensen en middelen biedt tal van mogelijkheden om de kwaliteit van de revalidatie en reumatologie verder te verbeteren en te innoveren. Tevens leidt het samengaan tot een verdere versterking van het wetenschappelijke onderzoek, mede door de intensivering van de samenwerking met VUmc.
24